Globo 48 - Hoe zorgt Oxfam voor echte verandering?

KWARTAALBLAD VAN OXFAM-SOLIDARITEIT - DECEMBER 2014 - NUMMER 48

EBOLA

HELP ONS OM DE EPIDEMIE TE BESTRIJDEN > Zie p. 4

dossier

hoe zorgt oxfam voor echte

verandering?

Help ongelijkheid de wereld uit

In vertrouwen onder vrouwen

Ongelijkheid is geen vaststaand feit. Dit is het moment om de kloof te verkleinen.

Mobiele kliniek helpt Palestijnse vrouwen

Pagina 5

Pagina 12-13

coverstory Kinderen spelen op het strand van San Jose in Tacloban, drie maanden na tyfoon Haiyan eind 2013. Oxfam hielp om na de ramp boten en netten van vissersfamilies te repareren.

Want echte verandering gedaan krijgen is méér dan water of voedsel uitdelen.

inhoud

3

blikvangers

6

Oxfamily

7

dossier

© Eleonor Farmer/OXFAM

voorwoord

Ontdek hoe Zuidoost-Azië er tien jaar na de tsunami aan toe is. Reis mee naar El Salvador, waar Oxfam stadstuinen helpt te ontwikkelen. Help ons om ebola te stoppen. En sluit je aan bij de miljoenen mensen die een einde willen maken aan ongelijkheid.

Zin in een extreme uitdaging? Doe mee aan de Oxfam Wintertrail: leg 60 km af op sneeuwrackets, binnen 30 uur, en zamel 2000 euro in.

HOE ZORGT OXFAM VOOR ECHTE VERANDERING?

Wereldverbeteraars “Kan jij nu eens nooit content zijn?”

Mijn moeder kon het maar niet begrijpen. Dat ik als student toch maar wéér de straat op ging. Aansloot bij de zoveelste werkgroep. Mijn schouders zette onder nóg een andere politieke actie. De status quo was niet goed genoeg. Je wil de wereld verbeteren of je wil het niet.

• Landroof: een oplossing van Washington tot in Mali • Hoe los je een probleem van formaat op?

• Oxfam en burgers strijden voor meer controle op wapenhandel • Welke impact heeft Oxfam wereldwijd?

Dat streven naar verandering is ook precies wat Oxfam drijft, en wat ik bij Oxfam altijd enorm gewaardeerd heb. Tevredenheid zit niet in ons DNA. Verandering op lange termijn, evenwichten doen verschuiven, duurzame kansen creëren in de strijd tegen armoede – daar draait het om.

12

zuidgeluid

Maar hoe pak je die verandering aan? Hoe verbeter je de wereld? Dat is geen vraag waar je in vier lijntjes een antwoord op geeft. Daarom doen we dat in deze Globo op vier pagina’s. Een genuanceerde poging om onze visie op verandering te vatten, want die visie is behoorlijk veelzijdig.

14

vrijwilliger in de kijker

Oxfam werkt in op beleid en praktijk, op attitudes en overtuigingen. We werken wereldwijd in meer dan 90 landen en met 2.910 partnerorganisaties. We werken aan voedselzekerheid en gezondheid, aan klimaat en handel, aan burgerrechten en geweld op vrouwen. We bouwen aan oplossingen op lange termijn, maar organiseren ook noodhulp, en we voeren campagnes om de stem te laten horen die zelden gehoord worden.

15

tweedehands

16

tijd voor actie…

Maakt dat alles niet te complex? Wel, de realiteit is ook complex. Onze acties vertrekken altijd en overal van mensen en waar zij mee bezig zijn. Die problemen – en die zijn nu eenmaal uiteenlopend – verbinden we met elkaar, om vervolgens van lokaal tot globaal oplossingen te ontwikkelen.

In februari van dit jaar mocht ik die aanpak nog eens aan den lijve ervaren. In een klein dorpje op de Filipijnen zag ik hoe Oxfam de steun kreeg van 80 vrijwilligers om te helpen bij het ruimen van de schade door tyfoon Haiyan. Dorpelingen, mannen en vrouwen, verzaagden de gevallen palmbomen tot planken waarmee ze meteen nieuwe huizen konden bouwen. Puin ruimen en zo meteen ook een onderdak en een inkomen opbouwen.

Terug in België zat mijn mailbox vol met krantenknipsels over Oxfam. Onze oproep voor doortastende maatregelen tegen klimaatverandering was intussen duidelijk aangekomen bij politici op de top in Warschau. En laat die oproep nu net bedoeld zijn om rampen als Haiyan in de toekomst te vermijden.

Dát is Oxfam. Van lokale projecten, met twee voeten op het terrein, tot wereldwijde campagnes. Grote principes koppelen aan concrete acties. Noodhulp meteen linken aan heropbouw en globale campagnes gebruiken om lokaal dingen te veranderen. We kiezen onze acties samen met de mensen om wie het gaat. We steunen hún weg naar verandering.

En nee, wij zijn niet content. Wij zijn Oxfam.

Stefaan Declercq Algemeen secretaris

2

globo • DECEMBER 2014

Medische hulp voor vrouwen in afgelegen dorpen op de Westelijke Jordaanoever? Mobiele klinieken zorgen ervoor.

Lisa Van Coillie wil iets nuttigs doen tijdens haar jaar ertussenuit en steekt een handje toe in de Oxfam-tweedehandswinkel.

Een nieuw concept: in de Bookshop van Kortrijk bepalen klanten zelf de prijs van een boek.

Wil je niet bij de pakken blijven zitten?

Snel naar de achterflap!

Globo

Driemaandelijks tijdschrift nr. 48 • Vierde kwartaal 2014 Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel • België Tel.: +32 (0)2 501 67 00 • Fax: +32 (0)2 511 89 19 • www.oxfamsol.be Je uitschrijven of gratis abonneren op Globo? Mail naar globo@oxfamsol.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Stefaan Declercq • REDACTIE EN EINDREDACTIE: Esther Favre-Félix, Wouter Fransen, Julien Lepeer, Thea Swierstra, Lieve Van den Bulck, Maaike Vanmeerhaeghe • COÖRDINATIE: Lieve Van den Bulck • Werkten mee: Liesbeth Goossens, Etienne Godts, Stéphane Parmentier, Xavier Declercq, Bert Dhondt • Opmaak: José Mangano • Fotografie: Tineke D’haese Art. 4 Wet 8.12.92 – Min. Besluit 18. 03. 93. Oxfam-Solidariteit vzw, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, beheert een geautomatiseerd adressenbestand voor de relatie met haar donors en sympathisanten. Uw gegevens komen daarin terecht. U heeft het recht uw gegevens op te vragen en te laten wijzigen. Richt uw schriftelijke aanvraag aan: Oxfam Schenkersbestand, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. Oxfam-Solidariteit is geregistreerd onder nummer 000500836 bij het Rijksregister van de Commissie voor de Bescherming van de private levenssfeer.

De opinies en commentaren van personen en partnerorganisaties in dit tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de standpunten van Oxfam-Solidariteit.

Niets uit deze Globo mag overgenomen of gekopieerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.

Deze Globo wordt gedrukt op gerecycleerd papier, Cyclus Print 90 gr.

Geverifieerd milieuzorgsysteem Maatschappelijke zetel: Vier-Windenstraat 60, B-1080 Brussel Reg. Nr BE-BXL-000021

Blikvangers

TeKSTEN: Wouter Fransen, Esther Favre-Félix, Julien Lepeer • FOTO’S: Tineke D’haese

Een vloedgolf van solidariteit Op 26 december is het 10 jaar geleden dat de tsunami in Indonesië en omstreken een enorme ravage aanrichtte. Enkele dagen later was de grootste noodhulpoperatie in de geschiedenis een feit.

Aan de brede lanen van Banda Aceh wuiven statige palmen in de wind. De huizen langs de weg zijn bijna allemaal nieuw. De nieuwste technieken van afvalsortering en een gloednieuw netwerk van riolen zorgen ervoor dat de straten piekfijn blijven.

Niets verraadt dat hier 10 jaar geleden amper nog

26 december 2004

10 jaar na de

tsunami

in de Indische Oceaan

Wat deed Oxfam?

> 195 miljoen euro ingezameld > 2,5 miljoen mensen geholpen > samen met 170 lokale partnerorganisaties > in 7 landen een muur recht stond. Of toch. Het tweeëneenhalve ton zware schip dat door de tsunami als een pluimpje werd opgelicht, ligt nog steeds waar het belandde: twee kilometer landinwaarts. Een litteken in een verder vlekkeloos geheeld landschap.

De noodhulp die na de tsunami op gang kwam, geldt tien jaar later internationaal nog steeds als een modeloperatie. Zes maanden na de tsunami waren 500.000 daklozen in de provincie Aceh al opnieuw gehuisvest; 70.000 mensen verbleven nog in kampen.

Eind 2010 waren meer dan 140.000 huizen gebouwd, 1.700 scholen en bijna 1.000 overheidsgebouwen, 36 (lucht)havens en 3.700 kilometer aan wegen aangelegd. Oxfam was vooral actief in de gezondheidszorg en huisvesting, maar hielp ook duizenden mensen opnieuw een inkomen op te bouwen.

De uitdaging was dan ook enorm: 230.000 doden in de regio en 1,7 miljoen daklozen. De reactie van overheden én het brede publiek wereldwijd was navenant. Meer dan 10 miljard euro werd ingezameld, waarvan 40 procent bij particulieren. In België haalde het Consortium 1212, waar Oxfam deel van uitmaakt, 48 miljoen euro op.

De ingezamelde giften volstonden naast dringende noodhulp ook voor de heropbouw, die dan ook heel snel na de ramp kon beginnen. De resultaten waren ernaar. In Sri Lanka stond na 6 maanden al 80 procent van de visserij terug op poten, en 70 procent van de gezinnen had er opnieuw een stabiel inkomen.

Het Indonesische landschap is 10 jaar na de tsunami volledig hersteld. ©Jim Holmes/OXFAM

‘early warning systems’. In de Indische Oceaan werd een netwerk van boeien aangelegd dat de minste verdachte golfbewegingen voortaan meteen kan signaleren, aangevuld met meetpunten op de oceaanbodem, seismische meetstations en verbeterde kustwachten. In 2012 bewees dit systeem al zijn waarde bij een nieuwe zeebeving.

De ongeziene publieke reactie op de tsunami geeft wel te denken over andere crisissen. De slachtoffers van de tsunami konden rekenen op meer dan 2.000 euro steun per slachtoffer. Ook de aardbeving in

Haïti (2010) en tyfoon Haiyan in de Filipijnen (2013) deden mensen in de buidel tasten.

Maar zo gaat het niet bij elke ramp. De Verenigde Naties (VN) noemden de overstromingen in Pakistan in 2010 “erger dan de tsunami en de aardbeving in Haïti samen”. Na tien dagen waren giften ingezameld ter waarde van amper 2,5 euro per slachtoffer. De VN voorspelt dat natuurrampen onder druk van de klimaatverandering in aantal en intensiteit zullen stijgen. Daarom is en blijft elke eurocent van het grote publiek cruciaal om levens te redden.

12 januari 2010

8 november 2013

5 jaar na de

1 jaar na

in Haïti

in de Filipijnen

Wat deed Oxfam?

Wat deed Oxfam?

aardbeving > 84 miljoen euro ingezameld > 532.000 mensen geholpen > 13.850 tenten en andere tijdelijke schuilplaatsen opgezet > 47.000 muskietennetten uitgedeeld > 95 procent van de slachtoffers heeft opnieuw een huis

tyfoon Haiyan > 36 miljoen euro ingezameld > 869.000 mensen geholpen > 87.000 hygiënekits uitgedeeld > 4.300 vrijwilligers opgeleid om te sensibiliseren over hygiëne > 253 drinkwatertaps geïnstalleerd in scholen

Ondanks het succes vielen er ook heel wat lessen te trekken uit de noodhulpoperatie. Zo werden veel vrouwen over het hoofd gezien in de hulpverlening.

Studies naar aanleiding van de tsunami tonen aan dat vrouwen bij natuurrampen vaker én jonger sterven dan mannen. De tsunami was voor de internationale gemeenschap een aanleiding om meer te investeren in de rol van vrouwen in heropbouw na rampen.

De tsunami was ook de start van grootschalige ©Kateryna Perus/OXFAM

©Eleonor Farmer/OXFAM

DECEMBER 2014 • globo

3

Blikvangers

Stadstuinen in El Salvador Oxfam en haar partners helpen de meest kwetsbare gemeenschappen in de Salvadoraanse hoofdstad San Salvador om zich beter voor te bereiden op rampen, o.a. met stadstuinen.

E

l Salvador is een klein land in Centraal-Amerika dat regelmatig door natuurrampen getroffen wordt, zoals aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en orkanen. Die brengen niet alleen het leven van de bevolking in gevaar, maar hebben ook een impact op hun bestaansmiddelen en voeding.

De rampen beschadigen de velden en wegen waarlangs de goederen vervoerd worden, en worden vaak gevolgd door speculatie op de koers van de voedselprijzen en een prijsinflatie.

Oxfam helpt de meest kwetsbare gemeenschappen om zich voor te bereiden op natuurrampen, en daarbij wordt dus ook aandacht besteed aan voedselzekerheid. Dat gebeurt bijvoorbeeld door moestuinen aan te leggen in de stad. In 2012 en 2013 hebben al vijftien gemeenschappen deze moestuinen kunnen gebruiken. De tuinen

Met een moestuin zijn families zeker van voedsel.

humanitaire noodsituatie

passen in een project van de Europese Unie om de risico’s en gevolgen van rampen te verminderen.

Het moestuinproject begint met de selectie van de teams, die bestaan uit alleenstaande moeders en mensen met een laag inkomen. Zij krijgen een opleiding over voedselveiligheid. Ze leren hoe ze een moestuin moeten onderhouden, hoe ze biomeststoffen moeten maken en parasieten moeten behandelen. Op teammeetings kunnen de moestuiniers elkaar motiveren en ervaringen uitwisselen.

Voor elke moestuin verdeelt Oxfam materiaal: gieters, gaas voor pluimvee en borden voor het inzaaien.

Daarnaast hielp Oxfam om zeven kwekerijen op te richten waar jonge scheuten geteeld worden, die daarna in de tuinen geplant worden.

Juana Flor Martinez is coördinatrice van een moestuinteam dat een opleiding van Oxfam volgde. Ze is een alleenstaande moeder van vier kinderen, waaronder een tweeling met een geestelijke beperking. “Vroeger wisten we niet hoe we meststof moesten maken of hoe we groenten moesten verbouwen. Als je de bodem niet goed voedt, zal er niets op groeien.” Om haar tuintje ten volle te benutten, recycleert Juana nu zoveel ze kan om er groenten in te planten: conservenblikken, melkpakken en zelfs cd-doosjes die ze met ijzerdraad vastmaakt. “Ik heb kool, komkommer, selder, sla en aromatische kruiden. Ik plant alles samen met mijn kinderen.

Iedereen steekt de handen uit de mouwen.” Juana moet hierdoor niet meer zo vaak naar de winkel.

Dankzij de financiële steun van de EU worden er in 2014 en 2015 in vijftien andere gemeenschappen gelijkaardige projecten op poten gezet.

MEER INFORMATIE: www.oxfamsol.be > Landen > El Salvador

Stop het ebolavirus Oxfam voert in West-Afrika een grootschalige hygiëneen preventiecampagne om levens te redden.

D

e ebola-epidemie die eind 2013 begon, is op ongekende schaal uitgebroken. Ze brak eerst uit in Sierra Leone, Guinee en Liberia en breidde zich daarna uit naar Nigeria en Senegal.

De ziekte wordt van de ene op de andere persoon doorgegeven via direct contact met lichaamsvocht zoals bloed, speeksel en zweet. Om deze voortdurende overdracht te stoppen is het noodzakelijk om een einde te maken aan de verspreiding van het virus. Daarom heeft Oxfam een grootschalige preventieactie gelanceerd, waarmee tot 3,2 miljoen mensen in West-Afrika geholpen kunnen worden.

Oxfam levert drinkwater en hygiënisch materiaal aan centra waar ebola behandeld wordt en aan andere gezondheidscentra, en helpt bij de oprichting van nieuwe behandelingscentra. We organiseren

©Tommy Trenchard/OXFAM

opleidingen voor het verzorgend personeel en voor de teams die de lichamen van overledenen begraven. Oxfam geeft hen ook beschermingsmiddelen zoals maskers en handschoenen.

Daarnaast leveren we hygiënepakketten met onder andere zeep en ontsmettingsmiddel aan de bevolking. We installeren waterkranen, zodat de mensen hun handen kunnen wassen. Een ander deel van ons werk is de bevolking bewustmaken van de maatregelen die genomen moeten worden om besmetting te voorkomen. Dit gebeurt via de radio, affiches en een sms-systeem.

Naast de onmiddellijke reactie op de crisis is er ook steun op lange termijn nodig. De gezondheidszorg van deze landen is na jaren van oorlog en dictatuur verzwakt en moet versterkt worden. www.oxfamsol.be/ebolaNL

EEN SCHENKING DOEN:

BE37 0000 0000 2828

met vermelding van "9128 ebola".

Met een grote preventieactie kunnen we 3,2 miljoen mensen helpen

Klimaattop: bescherm de burgers, niet de vervuilers In de Peruaanse hoofdstad Lima gaat op dit moment de klimaattop van de Verenigde Naties (VN) door.

T

egen 2050 zullen nog eens 400 miljoen mensen extra honger lijden.

Een catastrofaal scenario, dat werkelijkheid wordt als de internationale gemeenschap de strijd tegen de klimaatverandering niet serieuzer gaat nemen. De droogtes,

4

globo • DECEMBER 2014

orkanen en overstromingen die zich voordoen hebben nu al wereldwijde gevolgen voor de gewassen.

De Europese Unie is vastbesloten om van nu tot 2030 de uitstoot van broeikasgassen met minstens 40 procent te verminderen, het aandeel hernieuwbare energie tot 27 procent te verhogen en het energieverbruik met 27 procent te verminderen ten opzichte van 1990.

Brigitte Gloire, klimaatexperte bij Oxfam-Solidariteit, beklemtoont dat politici een stap verder moeten gaan: “De

Europese leiders kregen een historische kans. Ze konden een meer rechtvaardige, duurzame en slimme toekomst uittekenen door een nieuwe weg in te slaan naar hernieuwbare energie en energiebesparingen.”

80 procent van de reserves aan fossiele brandstoffen moet ondergronds blijven, als we de opwarming van de aarde onder de 2 graden Celsius willen houden. Maar het gelobby van de fossiele industrie heeft er opnieuw voor

gezorgd dat de EU-afspraken niet raken aan de belangen van de industrie, en wel aan die van de burgers wereldwijd.

Toch blijven we hopen. De Belgische premier Charles Michel en de andere regeringsleiders lieten weten dat ze met de recent gemaakte afspraken niet tegen de uitdagingen opgewassen zijn, en dat ze daarom de ruimte laten om hun klimaat-doelen te verhogen. Ze moeten volgend jaar dus met een veel ambitieuzer plan naar de VN-klimaa-

Blikvangers

Krijg Gelijk: tijd om een einde te maken aan ongelijkheid De kloof tussen rijk en arm neemt hallucinante proporties aan. De 85 rijkste mensen ter wereld verdienden het voorbije jaar een half miljoen dollar per minuut.

Twee klassen van het Institut des Ursulines uit Sint-Jans-Molenbeek doen mee aan een nieuw pilootproject van Oxfam.

Dat betekent een jaar vol ontdekkingen en actie voor leerlingen en docenten.

E

en miljoen moeders stierf tussen 2009 en 2014 tijdens de bevalling, eenvoudigweg door gebrek aan goede zorgen. 85 mensen bezitten samen evenveel als de armste helft van de wereldbevolking. Die extreme ongelijkheid staat de uitroeiing van armoede in de weg en verergert andere ongelijkheden, zoals de kloof tussen vrouwen en mannen.

De gevolgen treffen ons allemaal: ongelijkheid schaadt economische groei, veroorzaakt misdaad, en maakt komaf met de dromen en ambities van de miljarden mensen die onderaan de ladder vastzitten, zonder uitweg.

Dat wordt duidelijk in het nieuwe Oxfam-rapport “Time to end extreme inequality”. Samen met dat rapport lanceert Oxfam de campagne Krijg Gelijk, die iedereen wil aanzetten om mee een einde te maken aan ongelijkheid.

2x zoveel miljardairs Ongelijkheid is geen vaststaand feit.

Ze is het gevolg van economische en politieke keuzes. Extreme rijkdom gaat samen met macht en invloed. Wie dat heeft, kan de spelregels herschrijven in zijn eigen voordeel, ten koste van de meerderheid van de bevolking.

Daardoor leven we in een wereld waar de allerrijksten alleen maar rijker worden, terwijl de rest achterblijft.

Leerlingen gaan Oxfamuitdaging aan

Les politiques d’austérité menacent des millions d’Européens.

© Miguel Parra / OXFAM

85 mensen bezitten samen evenveel als de armste helft van de wereldbevolking.

Zo is het aantal miljardairs in de wereld sinds 2009 verdubbeld.

De extreme ongelijkheid is ook het gevolg van het dominante economische model op dit moment. Dat leidt tot privatisering en deregulering, in de naam van vrijhandel en economische groei, zogezegd in het voordeel van iedereen. Maar in de plaats daarvan maakt wild kapitalisme een kleine elite rijker, en duwt het miljoenen mensen in onzekere situaties.

Het kan anders Het hoeft niet zo te zijn. Samen krijgen we de wereld gelijker. We kunnen de belastingwetten herschrijven zodat de rijken hun eerlijke bijdrage betalen.

We kunnen meer middelen eisen voor publieke gezondheidszorg en onderwijs, zodat de allerarmsten ook een kans krijgen om te vechten. We kunnen eerlijke lonen afdwingen voor

iedereen. We kunnen ervoor zorgen dat mensen in armoede een stem krijgen, en dat die stem gehoord wordt door onze machthebbers.

500.000 dollar per minuut, en jij?

Dit is het moment. De hele wereld is zich steeds meer bewust van de kloof tussen de rijken en de rest. Van Spanje tot Zuid-Afrika, van Pakistan tot Peru: mensen eisen een meer rechtvaardige wereld. Het voorbije jaar zagen de 85 rijkste mensen hun rijkdom groeien met een half miljoen dollar per minuut.

Dat is onaanvaardbaar, maar niet onveranderlijk. Ongelijkheid is het gevolg van politieke keuzes. Sluit je aan bij miljoenen anderen die de kloof tussen de rijken en de rest willen verkleinen. Samen krijgen we gelijk.

SLUIT JE AAN: www.oxfamsol.be/krijggelijk

Het hele jaar lang ontdekken de leerlingen van het vijfde middelbaar en hun twee docenten de uitdagingen waar Oxfam aan werkt. Die uitdagingen situeren zich binnen bepaalde schoolvakken en Oxfam-thema’s: landbouw, klimaat, mondialisering, waardig werk, verantwoord consumeren en eerlijke handel.

Om hun uitdaging tot een goed einde te kunnen brengen, krijgen de leerlingen video’s, brochures, een quiz en praktische informatie ter beschikking.

Als de opdracht volbracht is, brengen animatoren van OxfamSolidariteit en Oxfam-Magasins du monde een bezoek aan de klassen.

Ze diepen de thema’s uit met de leerlingen en lanceren een nieuwe opdracht.

Het Institut des Ursulines bijt met dit pilootproject de spits af, maar het is de bedoeling dat nog veel andere scholen volgen.

Een beetje Kerstmis voor iedereen Door een solidair cadeau te kopen, reikt menselijk geluk tot ver buiten je voordeur.

dan verras je je familie en vrienden én ondersteun je tegelijkertijd gezinnen in het Zuiden. Want de opbrengst gaat naar projecten van Oxfam wereldwijd.

Dit jaar zal je het kerstcadeau dat je je tante gaf achteraf niet op internet terugvinden. Toch niet met een nuttig en origineel geschenk van Oxfam Pakt Uit. Dat zijn symbolische en solidaire kaartjes van producten die mensen in het Zuiden broodnodig hebben.

Ontdek alle cadeaus op www.oxfampaktuit.be. Bestel je een cadeau tussen 1 en 15 december 2014, dan krijg je een grappige screencleaner voor je gsm cadeau.

Oxfam Pakt Uit heeft dit jaar vier nieuwe cadeaus in petto. Naast de vertrouwde geiten, kippen en de babykit vind je nu ook onder meer een prepaidkaart voor gsm en een hulpkit voor natuurrampen.

Geef je een kaartje van Oxfam Pakt Uit,

Een plaid, kalender of cadeaucheque Zoek je een ander cadeau dat nuttig en solidair is? Wat dacht je ervan om de winter lekker warm door te brengen met een kleurige en zachte plaid van het Solidariteitsfonds? Vergeet ook de solidariteitsagenda’s en de kalender

voor 2015 niet. Die vind je terug in de Wereldwinkel in je buurt.

Ben je toch bang dat je het verkeerde cadeau koopt?

Dan kan je nog altijd een cadeaucheque geven, waarmee je kunt kiezen tussen tweedehandsspullen of fairtradeproducten. Dat betekent: een grote keuze tussen kleding, brocante, boeken en sieraden, én de bekende koffie of chocolade van Oxfam Wereldwinkels. Spring gewoon eens binnen in een winkel van Oxfam.

DECEMBER 2014 • globo

5

oxfamily

Oxfam-Solidariteit maakt deel uit van een grote familie, die 19 Oxfams telt en wereldwijd in meer dan 90 landen actief is. In elke Globo slaan we het dagboek van enkele Oxfams open.

60 kilometer door de sneeuw deelnemers een ervaring laten beleven die ze niet in hun eentje hadden kunnen organiseren.

We willen ervoor zorgen dat hun herinneringen aan dit Oxfam-avontuur voor altijd in hun geheugen gegrift blijven.”

©Oxfam France

Ongezien

Maar liefst 600 Belgen zien een Oxfam Wintertrail door de Frans-Zwitserse Alpen wel zitten in 2015.

Op zoek naar een stevige uitdaging voor 2015? 60 kilometer door de besneeuwde bergen wandelen, binnen 30 uur, en 2.000 euro inzamelen voor het goede doel: dat is de gloednieuwe Oxfam Wintertrail.

I

Is de uitdaging van een doorsnee Oxfam Trailwalker (100 kilometer wandelen) nog niet genoeg voor jou? Waag je dan begin maart 2015 aan de gloednieuwe Oxfam Wintertrail van Oxfam Frankrijk, in de Franse en Zwitserse Alpen. Kan jij met een ploeg van vier mensen zestig kilometer afleggen op sneeuwrackets, binnen 30 uur? En met je ploeg minstens 2.000 euro inzamelen voor de strijd tegen armoede?

208 mensen denken alvast van wel, want voor de allereerste Oxfam Wintertrail waren begin november al 52 ploegen ingeschreven.

Opvallend: die komen niet alleen uit Frankrijk.

Duitsland

Nobelprijswinnaar in Berlijn

Oxfam Duitsland kreeg in oktober de kersverse winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede op bezoek. Kailash Satyarthi is medeoprichter van de Global Campaign for Education. Ook Oxfam Duitsland zet zich in voor de Global Campaign for Education. Organisaties van over de hele wereld willen met die campagne overheden aanzetten om nu actie te ondernemen om kinderarbeid te stoppen en kinderen naar school te laten gaan. www.oxfam.de

6

globo • DECEMBER 2014

Ook Zwitsers, Duitsers, Britten, Luxemburgers en maar liefst 60 Belgen zien deze sportieve en solidaire uitdaging wel zitten. Maximaal 400 mensen kunnen meedoen aan deze eerste editie.

Besneeuwde bergen Wat trekt zoveel mensen aan in deze extreme uitdaging? “Ik ben er diep van overtuigd dat de Oxfam Trailwalkers over de hele wereld zo succesvol zijn omdat we deelnemers echt een uitzonderlijke uitdaging aanbieden”, zegt Simon Romain van Oxfam Frankrijk. “Iets buiten de normen, iets dat zin geeft om boven jezelf uit te stijgen. En wat is er buitengewoner, onwezenlijker dan door besneeuwde bergen trekken, zowel overdag als ’s nachts?”

Daarom koos Oxfam Frankrijk ervoor om een Wintertrail in de sneeuw te laten doorgaan.

“We wilden de uitdaging nog groter maken, en

Italië

Is de Wintertrail dan geen concurrentie voor de gewone Oxfam Trailwalker van Frankrijk, waar sportievelingen in juni 100 kilometer wandelen om geld in te zamelen? “Met vijf geslaagde edities van Oxfam Trailwalker konden we in totaal meer dan 1,3 miljoen euro inzamelen. Nu zetten we een tweede evenement van hetzelfde formaat op touw.”

“Maar we willen geen twee Trailwalkers met elkaar in concurrentie laten gaan. Omdat ik zelf in de Haute-Savoie woon, speelde het idee van een Trailwalker in de winter al lang door mijn hoofd. Het concept is gelijkaardig, maar we creëren toch een totaal nieuw evenement.

Een Oxfam Wintertrail is nog ongezien in de wereld.”

2000 euro inzamelen Elke ploeg die meedoet, engageert zich om minstens 2.000 euro in te zamelen. “Dat geld dient om alle activiteiten van onze organisatie te financieren. We willen dit geld niet aan een specifiek doel of project wijden.

Oxfam werkt aan humanitaire noodhulp, ontwikkelingsprojecten, beleidsbeïnvloeding en sensibilisering. De aard van ons werk vraagt dat we ons snel kunnen aanpassen, in het bijzonder aan actuele gebeurtenissen. We zullen de ingezamelde fondsen dus gebruiken waar ze het meest nodig zijn, op het juiste moment.”

WAT? OXFAM WINTERTRAIL WAAR? Abondance-vallei, Haute Savoie, Frankrijk WANNEER? 7 en 8 maart 2015 Meedoen of een ploeg steunen? www.oxfamwintertrail.fr

Novib

Een plant tegen de honger

De wereld op een bord

www.oxfamitalia.org

www.oxfamnovib.nl

Meer dan 1.500 Italiaanse Oxfam-vrijwilligers trokken in het weekend na Wereldvoedseldag (16 oktober) de straat op. Ze gaven mensen info over de onrechtvaardigheden in ons voedselsysteem en verkochten op twee dagen tijd 32.000 planten. Met de opbrengst van deze planten tegen de honger ondersteunt Oxfam Italië projecten die honger en armoede bestrijden.

Een dertigtal restaurants in Nederland heeft eind november een deel van zijn omzet aan Oxfam Novib geschonken. Wie kwam dineren tijdens deze restaurantactie kreeg zijn gerecht geserveerd op een Wereldbord, met een bijzondere print van een wereldkaart erop. Met de opbrengst van de actie geeft Oxfam Novib mensen de kans om voor hun eigen voedsel en inkomen te zorgen.

In de Nigerdelta in Burkina Faso leveren duizenden gezinnen strijd om hun eigen landbouwgrond te mogen bewerken.

Oxfam en haar partnerorganisaties helpen hen hierbij.

dossier

HOE ZORGT OXFAM voor echte verandering?

Oxfam is een ontwikkelingsorganisatie: we willen de wereld verbeteren, we willen armoede bestrijden. En Oxfam gaat verder dan goede bedoelingen alleen. Wat is de impact van wat we doen? Hoe pakken we complexe problemen aan? Hoe bereiken we echte verandering en verbetering, op lange termijn? Dat gaat niet vanzelf en niet alleen.

Dat gaat niet hier, nu en meteen. Hoe dan wel, dat lees je in dit dossier.

INHOUD • Landroof tegengaan van Washington tot in Mali • Hoe los je een probleem van formaat op?

• Strijden voor meer controle op wapenhandel • Welke impact heeft Oxfam wereldwijd?

TEKSTEN: Lieve Van den Bulck, Thea Swiestra, Maaike Vanmeerhaeghe • FOTO’S: Tineke D’haese MET DE MEDEWERKING VAN: • Stéphane Parmentier, beleidsmedewerker voedsel en landbouw bij Oxfam-Solidariteit • Liesbeth Goossens, verantwoordelijke humanitaire beleidsbeïnvloeding • Etienne Godts, programmabeheerder Mali

DECEMBER 2014 • globo

7

dossier

HOE ZORGT OXFAM VOOR ECHTE VERANDERING?

Landroof tegengaan van Washington tot in Mali Complexe problemen vragen om een complexe oplossing. Hoe help je bijvoorbeeld landroof de wereld uit? Oxfam wil oplossingen op alle vlakken, van op een Malinees boerenveld tot in het hoofdkantoor van de Wereldbank.

SANAMADOUGOU: boeren verzetten zich tegen landroof In de Malinese Nigerdelta is het makkelijk voor grote investeerders om dorpsbewoners zomaar van hun land te verjagen. De wetgeving over wie het land bezit en mag bewerken, is niet eenduidig. In 2010 werd het dorp Sanamadougou in Office du Niger het slachtoffer van brutale landroof.

“Wij wonen al op deze gronden sinds de tijd van koning Da Monzon Diarra, meer dan 300 jaar geleden”, vertelt Aboubacar Sidy Coulibaly. “Op een dag in 2010, net voor de gierstoogst, reed een voertuig het veld op om de oogst te vernielen en grenspalen in de grond te zetten.” Het bedrijf Moulin moderne de Mali (M3) wil de landbouwgronden inpalmen om er rijst en tarwe op te kweken.

De dorpsbewoners gaan niet akkoord. Ze gaan te rade bij de gemeente en bij Office du Niger, het overheidsbureau dat de landbouwgronden in de gelijknamige regio moet beheren. Er volgen pogingen tot omkoping, arrestaties, bedreigingen en zelfs fysiek geweld tegen de dorpsbewoners. Daarop zoeken ze de hulp van CMAT, een coalitie van Malinese verenigingen die strijdt tegen landroof. Drie van deze verenigingen zijn een partner van OxfamSolidariteit.

Met hulp van CMAT spant het dorp een kortgeding aan tegen M3. “Maar het bedrijf blijft onze velden vernietigen”, vertelt Aboubacar. “Ze maken het ons moeilijk om er naartoe te gaan, door toegangswegen af te sluiten en bewakers bij de velden te zetten.” Om eten te verbouwen moeten sommige dorpsbewoners voortaan elke dag 22 kilometer heen en terug lopen.

BAMAKO: Malinese boeren voeren actie 31 maart 2014. Duizenden mensen zijn uit dorpen en gemeenschappen op het platteland afgezakt naar de Malinese hoofdstad Bamako. Ze stappen er op in een mars tegen landroof. Twee maanden later houden nog eens duizenden dorpsbewoners een sit-in, weer uit protest tegen landroof.

Deze acties zijn het werk van CMAT, een coalitie van Malinese verenigingen tegen landroof.

WASHINGTON: Wereldbank moet voorbeeld geven

“Typisch Oxfam-Solidariteit is: we willen onze partnerorganisaties in de eerste plaats begrijpen”, zegt Stéphane Parmentier, onderzoeker voedsel en landbouw bij Oxfam-Solidariteit. “Wat is hun strategie? Wat zijn hun prioriteiten? Zo komen we te weten hoe we hen het best ondersteunen. We helpen onze partners nu om met hun overheid te overleggen over het nieuwe landbeleid.”

BELGIE: consumenten zeggen nee

In 2012 lanceerde Oxfam een internationaal rapport over landroof. “We riepen de Wereldbank op om te stoppen met investeringen in landroof”, vertelt Stéphane Parmentier. De Wereldbank leent geld aan ontwikkelingslanden. Met dat geld moeten ontwikkelingsprojecten gefinancierd worden die extreme armoede bestrijden. OxfamSolidariteit presenteerde het rapport bij de Belgische vertegenwoordiger in de Wereldbank.

"Oxfam wil mensen begrijpen"

Wist je dat de suiker in je frisdrank vaak afkomstig is van grond waarvan boeren en hun families werden weggejaagd? Die vraag stelde Oxfam in oktober 2013 aan consumenten over de hele wereld, met de Behind the Brands-campagne.

Voedselgiganten Coca Cola en PepsiCo kochten suiker aan van producenten die zich schuldig maakten aan landroof. Met de steun van Coldplay en 215.000 handtekeningen creëerde Oxfam veel aandacht voor landroof. De twee frisdrankbedrijven beloofden om hun sociaal-ecologisch beleid aan te passen. Oxfam blijft de bedrijven op hun beloftes aanspreken.

België washington VS Rome Italië sanamadougou Mali

bamako Mali

“De opbrengst van onze teelten stelt ons in staat om al onze levenskosten te dekken. Onze enige steun is nu CMAT. We rekenen op onze rechtszaak. We kunnen niet voorspellen wat er gaat gebeuren, maar zullen nooit toelaten dat M3 zich hier definitief vestigt.”

ROME: overheden maken richtlijnen Landroof doet zich voor in Afrika, Azië, Latijns-Amerika en Centraal Europa. Alleen met wereldwijde richtlijnen krijgen we het probleem de wereld uit.

Het Comité voor Wereldwijde Voedselzekerheid (CFS) heeft daarom in 2012 richtlijnen goedgekeurd voor een betere toegang tot land. “Als die richtlijnen morgen perfect opgevolgd worden, is landroof geen probleem meer”, zegt Stéphane Parmentier van Oxfam-Solidariteit. “Volgens de

8

globo • DECEMBER 2014

richtlijnen moeten staten de rechten van hun burgers beschermen bij grote investeringen in land.”

Het Comité bestaat uit overheden, internationale instellingen en privébedrijven, maar ook ngo’s en boerenorganisaties mogen er hun zegje doen.“Oxfam en sociale bewegingen hebben sterk bijgedragen aan de onderhandelingen over die richtlijnen. Daardoor zijn de uiteindelijke richtlijnen veel progressiever geworden dan oorspronkelijk bedoeld was.”

En wat gebeurt er nu met die richtlijnen? “In Mali zijn boeren en hun organisaties dit voorjaar massaal op straat gekomen", zegt Parmentier.

"De overheid heeft daardoor beloofd om in haar nieuwe landbeleid meer rekening te houden met boeren op het platteland. Malinese ambtenaren hebben gezegd dat de richtlijnen van het Comité een belangrijke inspiratie waren om dat nieuwe landbouwbeleid uit te werken.”

dossier

Hoe los je een probleem van formaat op?

Het klimaat verandert. Dat treft niet alleen het milieu, maar ook de armste mensen. Oxfam werkt daarom op alle fronten om de opwarming van de aarde tegen te gaan.

H

oe bestrijd je een groot probleem met wereldwijde gevolgen? Of het nu de klimaatverandering is, hulp bij conflicten of voedseltekort: Oxfam is ervan overtuigd dat we problemen op verschillende domeinen tegelijkertijd moeten aanpakken. Oxfam schiet slachtoffers te hulp bij acute problemen, maar maakt ook werk van een oplossing op lange termijn.

In maart maakte het klimaatpanel van de Verenigde Naties bekend dat de klimaatverandering een grotere impact zal hebben op honger dan eerder gedacht.

Maar het klimaatpanel signaleerde ook dat de klimaatverandering niet onvermijdelijk is. Oxfam helpt om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Hoe?

Maak mensen bewust van oplossingen Als we niet ingrijpen, zijn de gevolgen voor ons voedselsysteem wereldwijd voelbaar. Daarom voert Oxfam sinds 2008 een wereldwijde GROEIcampagne. Met die campagne vragen we aan overheden, bedrijven en consumenten om massaal actie te ondernemen.

Hoe oefenen we druk uit op politici om een ambitieus klimaatplan af te sluiten? Oxfam-Solidariteit werkt samen met andere maatschappelijke organisaties (milieubewegingen, vakbonden, jongerenbewegingen…) om de overheid te adviseren over duurzame ontwikkeling en klimaat. Dat doen we in de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling .

In oktober onderhandelden leiders van de Europese Unie nog over nieuwe energie- en klimaatdoelstellingen tegen 2030. Oxfam bracht de week voordien een rapport uit waaruit bleek dat de lobby voor fossiele brandstoffen 44 miljoen euro uitgaf om de Europese Unie te beïnvloeden.

Dat rapport bezorgden we aan politici, media en organisaties die ook opkomen voor het klimaat.

Honderden Oxfam-supporters stuurden in de week voor die Europese top een tweet naar premier Charles Michel of tekenden een petitie met de vraag om mee te werken aan een ambitieus klimaatplan.

Vraag het aan bedrijven en consumenten Ook bedrijven kunnen hun steentje bijdragen. Met de Behind the Brands-campagne vroeg Oxfam dit voorjaar aan twee voedselgiganten om hun uitstoot van broeikasgassen te beperken. 238.000 consumenten stonden achter die vraag, en daardoor stelden Kellogg en General Mills nieuwe klimaatdoelen.

Oxfam-supporters komen op straat in Brussel om maatregelen te vragen tegen de klimaatverandering.

En jij, welke verandering kan jij realiseren? Eens minder vlees eten of minder voedsel verspillen, zuinig koken of kleine boeren steunen… Met deze simpele tips uit het GROEI-menu van Oxfam stoot je minder CO2 uit.

Steun slachtoffers van klimaatrampen Al die acties zijn nodig, want steeds meer noodsituaties zijn het gevolg van de klimaatverandering.

Daarom staat Oxfam klaar om slachtoffers van klimaatrampen op te vangen met noodhulp. Na de tyfoon Haiyan op de Filipijnen eind 2013 schoot Oxfam 730.000 mensen te hulp: met drinkbaar water en sanitaire voorzieningen.

Wanneer de crisis voorbij is, blijven we ter plaatse om te garanderen dat mensen weer een inkomen hebben.

"Ik zie het klimaat enorm veranderen"

In Brazilië heeft de ergste droogte in tien jaar veel gewassen vernield. In Californië werd de oogst getroffen

In het dorp Huameuang in Laos hielp Oxfam-partner DDMC dorpelingen om een oplossing te zoeken tegen de steeds hevigere overstromingen. 80 procent van de inwoners van het dorp is voor zijn inkomen afhankelijk van akkers aan de andere kant van de rivier. Met steun van Oxfam en DDMC hebben de inwoners een nieuwe, stevige brug gebouwd.

Zo kunnen ze veilig naar hun akkers gaan bij overstromingen.

In de armste landen is de klimaatverandering al permanent voelbaar. “De maniok en de rijst die we telen gaan helemaal kapot door de extreme droogte”, horen we via een Oxfam-partner in Liberia. En van de Peruaanse boerin Virginia, via een andere partner: “Ik zie het klimaat enorm veranderen. Door de kou en de vriestemperaturen wordt het gras soms zeer droog.”

Na Haiyan verdeelde Oxfam bijvoorbeeld kettingzagen om de kokosplantages op te ruimen en nieuwe palmen te planten. We hielpen ook vissersfamilies om hun boten te herstellen, zodat ze weer zelf voor hun inkomen konden zorgen. Niet onbelangrijk: OxfamSolidariteit doet dit ontwikkelingswerk in de eerste plaats samen met lokale organisaties en partners.

In de regio waar Virginia woont gaf een Oxfampartner aan boeren uit 22 bergdorpen vorming.

Die ging over duurzame landbouwtechnieken: reservoirs om water op te slaan, irrigatiesystemen en winterharde grassen voor de dieren. “Daardoor kan een kudde koeien grazen op groene weiden.

Ik verkoop nu de melk en kaas die ik produceer.”

Help mensen om zich voor te bereiden

Oxfam ondersteunt mensen zodat ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Want elke mens moet de mogelijkheid krijgen om elke dag te eten, drinken, leren en geld verdienen.

We zitten niet te wachten tot klimaatrampen slachtoffers maken. Oxfam helpt de meest kwetsbare

Welke gevolgen heeft de klimaatverandering voor honger in de wereld?

Is ons voedselsysteem voorbereid op de klimaatverandering? Dit jaar werd een recordaantal abnormale weersomstandigheden vastgesteld.

gemeenschappen om zich aan te passen aan de gevolgen van de klimaatverandering: rampen, overstromingen of droogtes.

door de ergste droogte in honderd jaar.

Het zijn maar twee voorbeelden.

Deze weersomstandigheden liggen perfect in de lijn van wat wetenschappers voorspeld hebben dat we van de klimaatverandering kunnen verwachten.

Meer dan 675.000 mensen kwamen op 21 september op straat voor de grootste klimaatmars ooit.

Tussen 2009 en 2014 hebben klimaatrampen levens en bijna 500 miljard dollar gekost.

112.000

.

Door de tyfoon Haiyan verloren 20 000 vissersfamilies op de Filipijnen hun inkomen.

DECEMBER 2014 • globo

9

dossier

HOE ZORGT OXFAM VOOR ECHTE VERANDERING?

Oxfam en burgers strijden voor meer controle op wapenhandel Oxfam strijdt sinds 2003 samen met de Control Arms Coalition tegen het ongecontroleerd gebruik van wapens. Met succes: op 24 december treedt het Verdrag over de Wapenhandel in werking.

Dat verdrag reguleert de handel in conventionele wapens. .

C

Die wapens veroorzaken heel wat ellende. Ze wakkeren conflicten aan en worden gebruikt voor criminele feiten. Jaarlijks sterven meer dan 747.000 mensen door gewapend geweld en raken meer dan zeven miljoen mensen erdoor gewond.

Het gebruik van wapens leidt tot vluchtelingenstromen, economische onzekerheid, verhoogde kosten in de gezondheidszorg en armoede. Daarom, en omdat Oxfam het recht op veiligheid belangrijk vindt, zetten we ons sinds 2003 in voor een sterkere controle op conventionele wapens.

1 miljoen mensen tegen wapengeweld Oxfam staat hierin niet alleen. In samenwerking met Amnesty International, het International Action Network on Small Arms (IANSA) en 86 kleinere ngo’s richtte Oxfam in 2003 de internationale Control Arms

Julius: "Ik was zelf slachtoffer" Julius Arile Lomerinyang onverhandigde in 2006 als miljoenste ondertekenaar de ‘Million Faces’petities aan toenmalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan. Lomerinyang was in het verleden zelf meermaals het slachtoffer van gewapend geweld. Als veehouder in Kenia werd hij regelmatig lastiggevallen door gewapende bendes, die er met zijn kudde vandoor gingen.

Sinds 2006 zet Julius zich in voor minder wapens: “Ik wil het gebruik van wapens in mijn streek stoppen. Daarom ging ik naar New York. Ik wilde de wereldleiders vertellen dat het Verdrag over Wapenhandel ons leven zal verbeteren. Ik zal ontzettend blij zijn wanneer het verdrag in werking treedt.”

10 globo • DECEMBER 2014

© Andrew Kelly

onventionele wapens (lees: niet-massavernietigingswapens) zijn legaal, maar veroorzaken veel schade. Het gaat onder meer over granaten, raketten en de installaties die deze projectielen afvuren, zoals raketwerpers en gevechtsvliegtuigen. Ook kleine vuurwapens vallen eronder, of ze nu in handen van burgers of militairen zijn. Wereldwijd circuleren er maar liefst 640 miljoen kleine en lichte wapens.

Het Wapenhandelsverdrag treedt in december in werking. 54 landen hebben het al ondertekend en geratificeerd.

Coalition op. Samen willen we de handel in conventionele wapens beter reguleren.

Als humanitaire- en ontwikkelingsorganisatie beschikt Oxfam over heel wat expertise over de gevolgen van gewapend geweld wereldwijd. Zo zorgde Oxfam er in de aanloop naar het Wapenhandelsverdrag voor dat de focus niet enkel op militaire aspecten lag, maar dat de link tussen ontwapening en duurzame ontwikkeling ook benadrukt werd. Veel landen in het Zuiden voelden zich hierdoor aangesproken en streden daarom mee voor een sterk verdrag.

Daarnaast droeg Oxfam haar steentje bij met de publicatie van invloedrijke rapporten en de massale steun van Oxfam-supporters wereldwijd. Meer dan een miljoen mensen ondertekenden tussen 2003 en 2006 de ‘Million Faces’-petitie (zie kader).

Lange weg naar een verdrag Onder druk van deze petitie begonnen de VN-lidstaten een internationaal verdrag over conventionele wapens uit te werken. Ondanks het enthousiasme van veel staten was de weg naar het huidige wapen-

Samen willen we de handel in conventionele wapens beter reguleren

verdrag lang en moeilijk. Sommige staten, waaronder de Verenigde Staten en Rusland, werkten de totstandkoming van het verdrag tegen.

In april 2013 werd het verdrag voorgelegd aan de Algemene Vergadering van de VN, en goedgekeurd. Dat gebeurde met een overweldigende meerderheid: 154 landen stemden voor, 23 onthielden zich en slechts drie landen – Syrië, Iran en Noord-Korea – stemden tegen.

Wat verandert het wapenverdag?

Het Wapenhandelsverdrag verbiedt staten om wapens te exporteren wanneer ze gebruikt dreigen te worden om ernstige schendingen van de mensenrechten of het internationaal recht te begaan, zoals aanvallen op burgers of burgerlijke infrastructuur.

Ook wapentransfers die de vrede en veiligheid dreigen te ondermijnen, worden verboden. Deze verplichtingen gelden ook voor de bijhorende munitie.

Op dit ogenblik werd het Wapenhandelsverdrag al door 54 landen ondertekend en geratificeerd. Maar ook voor staten die het verdrag nog niet geratificeerd hebben, zoals de grote wapenexporteurs VS, Rusland en China, kan het verdrag impact hebben. Want als een grote groep landen een verdrag ondertekent, zet dat een nieuwe internationale norm. Zo stopten Rusland en China recent met de verkoop van landmijnen, hoewel ze een eerdere conventie over landmijnen niet ondertekend hadden.

Waarom samenwerken?

De cijfers

Om een maximale impact te hebben, werkt Oxfam zowel op internationaal als nationaal niveau samen met andere organisaties.

Oxfam International maakt sinds 2003 deel uit van de wereldwijde Control Arms Coalition. In België is Oxfam-Solidariteit lid van verschillende allianties, zoals de Klimaatcoalitie, de Coalitie tegen de Honger en het Financieel Actienetwerk.

• Jaarlijks sterven 747.000 mensen door gewapend geweld.

• Jaarlijks worden meer dan 2 miljard kogels geproduceerd.

• 2 op de 3 slachtoffers van wapengeweld vallen in landen niet in oorlog verkeren.

• 1 op de 10 mensen in deze wereld bezit een wapen. (cijfers: Control Arms Coalition)

dossier

Welke impact heeft Oxfam wereldwijd?

Actievoeren, lobbyen, geld inzamelen, helpt dat allemaal? Ja, zeker. Door de krachten van mensen te bundelen verbeteren we de wereld. Een overzicht van wat Oxfam het voorbije jaar met jouw steun heeft gedaan.

Minister roept Israëlische ambassadeur op het matje Israëlische bulldozers vernielden eind september op de Westelijke Jordaanoever een elektriciteitsnetwerk, dat gebouwd was met geld van Belgische ontwikkelingshulp. Oxfam riep minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) op om deze daad te veroordelen, de Israëlische ambassadeur op het matje te roepen en een schadevergoeding te eisen. Reynders kwam aan al die vragen tegemoet.

Het Belgisch Ontwikkelingsagentschap (BTC) had het elektriciteitsnet in Khirbet al-Tawil in 2007 aangelegd om de inwoners van stroom te voorzien.

Khirbet al-Tawil is een klein dorpje op de Westelijke Jordaanoever. Er wonen zo’n 250 mensen.

Het dorp ligt in zone C, een gebied waar regelmatig Palestijnse infrastructuur vernietigd wordt, onder druk van de zich uitbreidende Israëlische nederzettingen. Voor het elektriciteitsnet vaardigde de Israëlische regering een sloopbevel uit: een eerste keer in 2008 en een tweede maal in maart van dit jaar.

Opnieuw opgebouwd

Gaza na de bommenregen

Voedselgiganten beperken uitstoot broeikasgassen

De Gazastrook had in juli zwaar te lijden onder een vijftien dagen durende bommenregen.

Honderdduizenden mensen raakten dakloos en hadden geen toegang meer tot stromend water.

Dankzij jouw steun heeft Oxfam meer dan 320.000 mensen kunnen helpen met drinkwater, voedsel en medische hulp.

238.000 mensen tekenden de petitie van de Behind the Brandscampagne. Daarmee slaagden we er in om grote bedrijven als Kellogg en General Mills maatregelen te doen nemen om de klimaatverandering tegen te gaan. Beide voedselgiganten zegden toe om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

De schade is nog altijd immens. Het zal jaren duren om alles terug op te bouwen. De blokkade die Israël zeven jaar geleden heeft opgeworpen, bemoeilijkt de wederopbouw. Er zijn 89.000 nieuwe woningen en 226 nieuwe scholen nodig. Daarvoor zijn ongeveer 700.000 vrachtwagens met materiaal nodig. Tijdens het eerste semester van dit jaar mochten er maar 1.100 trucks de grens over. Aan dit tempo duurt de wederopbouw minstens 50 jaar.

Eerder al wist Oxfam de chocoladegiganten Mars, Mondelez en Nestlé aan te sporen om hun beleid te verbeteren om een einde te helpen maken aan ongelijkheid voor boerenvrouwen. Ook kaartten we het probleem van landroof in hun bevoorradingsketen aan bij Coca-Cola, PepsiCo en ABF. Vooral Coca-Cola greep snel in en voerde een verbetering door in zijn beleid. De andere bedrijven volgden enige tijd later.

Oxfam eist een permanent staakt-het-vuren, het einde van de Israëlische blokkade en blijvende vrede.

Ebola: levens redden in West-Afrika We zijn geen dokters, maar kunnen wel levens redden. Oxfam heeft sinds de epidemie uitbrak al meer dan een half miljoen mensen geholpen met programma’s voor de preventie van ebola en met drinkbaar water en hygiënisch materiaal. We voeren de strijd tegen de dodelijke ziekte op om 3,2 miljoen mensen te kunnen helpen. We doen interventies in zes districten in Sierra Leone en breiden onze programma’s uit in Liberia, Senegal, Gambia en Guinee.

Zuid-Soedan: humanitaire en voedselcrisis

Door de sloopwerken missen de Palestijnse bewoners cruciale kansen op sociale en economische ontwikkeling. Oxfam werkt er samen met lokale organisaties en helpt vrouwen en mannen in het bezette gebied om aanspraak te maken op voedselzekerheid, toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.

De conflicten tussen regeringstroepen en rebellen in Zuid-Soedan escaleerden in december vorig jaar en kostten miljoenen mensen het leven. Meer dan 1 miljoen mensen sloegen op de vlucht, waarvan 450.000 naar de buurlanden van Zuid-Soedan.

De inwoners van Khirbet al-Tawil hebben het elektriciteitswerk intussen opnieuw opgebouwd. Oxfam blijft de situatie opvolgen, om te voorkomen dat het netwerk opnieuw met de grond gelijkgemaakt wordt.

Oxfam kon sinds het begin van deze crisis meer dan 340.000 mensen te hulp schieten, door drinkbaar water aan te bieden, waterzuivering te voorzien en acties te ondernemen om de voedselveiligheid te versterken.

Hulp aan gevluchte Syriërs De crisis in Syrië wordt elke dag bloediger en mensonterender. Miljoenen mensen zijn dakloos, ontberen voedsel, water, geneesmiddelen, verzorging. Meer dan 3 miljoen mensen vluchtten naar een buurland. Oxfam zorgt daar voor drinkwatervoorziening, sanitair, kleding, hygiënekits en financiële steun aan de armste gezinnen.

Wereldwijd hielp Oxfam in 2013 circa 20,6 mensen met hulpprogramma’s

52 procent van de mensen

die wij hielpen zijn vrouwen Oxfam is actief in meer dan

90 landen

De omzet van de tweedehandswinkels van Oxfam bedraagt meer dan 6 miljoen euro per jaar In België telt Oxfam 13.000 vrijwilligers, wereldwijd zijn dat er 52.000 In de inleefateliers leren jaarlijks meer dan 120 groepen of 2.300 deelnemers meer over thema’s als klimaatverandering, voedsel, mondialisering en fatsoenlijk werk

82 procent van het geld van

Israëlische bulldozers vernielden eind september op de Westelijke Jordaanoever een elektriciteitsnetwerk, dat gebouwd was met geld van Belgische ontwikkelingshulp. ©EAPPI

schenkers gaat direct naar programma’s en projecten van Oxfam in het Noorden en het Zuiden, 10 procent dekt de kosten van fondsenwerving en 8 procent zijn beheerskosten DECEMBER 2014 • globo 11

zuidgeluid

Met een mobiele kliniek zorgen de mensen van Oxfam-partner HWC ervoor dat in vrouwen in Beit Ula, een afgelegen dorp op de Westelijke Jordaanoever, gezondheidszorg en advies krijgen.

In vertrouwen onder vrouwen Oxfam werkt al meer dan 20 jaar samen met partners in de gezondheidszorg in de bezette Palestijnse gebieden. Zorg verlenen aan vrouwen in afgelegen gebieden van de Westelijke Jordaanoever is er een van de grote uitdagingen.

D

e Israëlische bezetting legt de Palestijnse bevolking op de Westelijke Jordaanoever sterke beperkingen op als het om verplaatsingen gaat. De inwoners zijn met een muur en controlepunten van de buitenwereld gescheiden, wegen worden willekeurig gesloten en bepaalde zones worden voor de Israëlische soldaten gereserveerd.

Door al deze hindernissen zijn mensen soms uren onderweg om het dichtstbijzijnde gezondheidscentrum te bereiken. En zelfs dan zijn de diensten die het ministerie van Gezondheid van de Palestijnse overheid aanbiedt vaak onvoldoende om aan de noden van de bevolking tegemoet te komen, zowel wat hoeveelheid als kwaliteit betreft.

De Oxfam-partner (U)HWC (zie kader p.13) bestaat uit twee zusterorganisaties, de ene in Gaza

12 globo • DECEMBER 2014

en de andere op de Westelijke Jordaanoever. In Gaza was UHWC een belangrijke partner toen Oxfam daar noodhulp aanbood bij het conflict deze zomer (zie kader p.13). Op de Westelijke Jordaanoever werkt HWC samen met Oxfam om vrouwen uit Hebron en Bethlehem toegang te geven tot gezondheidszorg voor moeders en reproductieve zorg.

Verzorging en advies HWC heeft acht gebieden geïdentificeerd die onvoldoende gedekt worden door het openbaar gezondheidssysteem. Daarom besloten ze een systeem van mobiele klinieken op poten te zetten. Elke week gaan deze klinieken op bezoek bij vrouwen, hun kinderen jonger dan 5 jaar en vrouwen met een handicap. De kliniek bestaat uit een medisch team met een vrouwelijke arts, een opvoedster in de volksgezondheid, een verpleegster en een sociaal assistente.

Het team verplaatst zich elke dag en installeert zich in lokaaltjes die het ter beschikking krijgt om consultaties te doen. Zo gaat de mobiele kliniek elke zondag naar Beit Ula, een dorp in de buurt van Hebron, waar ze een overheidsgebouw gebruikt. Na de consultaties geeft het team altijd infosessies over thema’s die te maken hebben met seksuele gezondheid en voortplanting.

Salam en haar collega's van de mobiele kliniek geven zorgen, goede raad, preventie en informatie

In de wachtkamer zitten vooral vrouwen die voor een zwangerschapscontrole komen of die gynaecologische problemen hebben. Mufefa, 32 jaar, zit in de zesde maand van haar zwangerschap. Ze verwacht haar zevende kind, een jongetje, en vertelt waarom ze gekomen is: “Gisteren ben ik van de

“We maken handig gebruik van consultaties om vrouwen advies te geven over hun rechten, en om hen door te verwijzen naar juridische instellingen”

trap gevallen en daarna voelde ik de baby niet meer bewegen, dus ik was bang dat hij dood was.” Ze is opgelucht door de geruststellende diagnose van de dokter en maakt van haar bezoek gebruik om naar de infosessie in de zaal ernaast te gaan.

Voor Nadja, een vrouwelijke arts die al 13 jaar voor HWC werkt, gaat het werk verder dan zorgverlening. “Naast de infosessies maken we handig gebruik van de consultaties om vrouwen advies te geven, bijvoorbeeld over gezinsplanning. En vier of vijf keer per maand ontvangen we slachtoffers van huiselijk geweld. Die verwijs ik door naar de sociaal assistente.”

Huiselijk geweld Volgens het Palestijns Centraal Bureau voor Statistiek was 37 procent van de getrouwde vrouwen op de Westelijke Jordaanoever in 2011 slachtoffer van huiselijk geweld. Het werk van Salam, sociaal assistente in de mobiele kliniek, is van essentieel belang. “Veel vrouwen zijn hier slachtoffer van huiselijk geweld. Maar ze komen er niet meteen over praten. Het is een probleem dat in de gemeenschap heel gevoelig ligt. Door verzorging te geven, de dialoog aan te gaan en infosessies

Tekst: Esther Favre-Félix • FOTO’S: Tineke Dhaese

zuidgeluid

Gaza: noodhulp dankzij uw gift H

et geweld in de Gazastrook afgelopen zomer had verwoestende humanitaire gevolgen. 1.489 burgers, waaronder 521 kinderen, verloren het leven.

Tijdens de crisismomenten moest een half miljoen mensen zijn huis ontvluchten.

De 50 dagen van bombardementen beschadigden en vernielden 57.000 huizen, 200 scholen en 75 gezondheidscentra, en

(U)HWC

WIE? Union of Health Works Committees WAT? Een medische Palestijnse ontwikkelingsorganisatie,

ook de enige elektriciteitscentrale in de Gazastrook.

gespecialiseerd in primaire en secundaire gezondheidszorg.

(U)HWC richt zich in de eerste plaats op de meest kwetsbare mensen.

Dankzij de vrijgevigheid van veel schenkers kon Oxfam meer dan 320.000 mensen helpen. Bedankt hiervoor! In totaal heeft Oxfam 295.000 mensen van drinkwater en 323.294 mensen van voedsel (bonnen of pakketten) voorzien.

Oxfam steunt een mobiele kliniek, die opereert in afgelegen gebieden en in vijf gezondheidscentra van onze partner PMRS, en daarnaast ook het Al Awdaziekenhuis van UHWC (zie kader). Dat ziekenhuis is een van de grootste in Gaza.

In totaal kregen 50.000 mensen medische noodhulp door de steun van Oxfam.

TURKIJE SYRIË LIBANON

Een scheiding blijft voor hen moeilijk te verteren. Salam herinnert zich een vrouw die elke week door haar man geslagen werd. De families van beiden bleven op een verzoening aandringen.

“Ze zeiden tegen haar: ‘Het is jouw man, dus jouw verantwoordelijkheid’. Maar ze hebben er bij hem wel niet op aangedron-

Praten over soa’s

Wanneer het nodig is, werkt Salam met andere instellingen samen. “Als een vrouw wil scheiden, steunt haar familie haar in de meeste gevallen niet bij haar keuze. Ik verwijs haar daarom door naar instellingen die juridische bescherming bieden. Maar eerst leg ik haar uit wat de gevolgen van een scheiding zijn, zowel voor haar gezin als in de gemeenschap. Ze moet er zeker van zijn dat het dat is wat ze wil.”

In een grote lege zaal net naast de dokterspraktijk van de mobiele kliniek start net een infosessie. 25 vrouwen van alle leeftijden drummen er binnen en gaan rond een klein zwartwitscherm zitten. De verwachtingen

“Wij bouwen een vertrouwensband op met de vrouwen,door verzorging te geven, te praten en infosessies te organiseren”

37 procent

van de getrouwde vrouwen op de Westelijke Jordaanoever wordt geconfronteerd met huiselijk geweld

JORDANIË

SAUDIARABIË

BEZET PALESTIJNS GEBIED Israël bezet de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook al sinds 1967. De wereld veroordeelt deze bezetting. Ze leidt tot groeiende politieke en sociale fragmentatie en grote afhankelijkheid van internationale hulp, en ligt aan de basis van diepgewortelde armoede. De blokkade in de Gazastrook verhindert het verkeer van goederen en mensen. Daardoor ligt de economie al sinds 2007 lam en is de toegang tot basisdiensten moeilijk.

Oxfam verdeelde water in scholen in de Gazastrook, waar vluchtelingen schuilden.

gen om te stoppen met haar te slaan.”

BEZET PALESTIJNS GEBIED

EGYPTE

Maar de schade blijft enorm en de wederopbouw lastig. Die opdracht wordt nog bemoeilijkt door de Israëlische blokkade. De invoer van bouwmaterialen in de Gazastrook is beperkt, terwijl die onmisbaar zijn voor de heropbouw van huizen. Oxfam blijft een permanent staakt-het-vuren en het einde van de Israëlische blokkade eisen.

te organiseren, bouwen wij hier een vertrouwensband op. Daardoor voelen ze zich veilig. En soms durven ze er maanden later over praten.”

De begeleiding van de vrouwen is een heel delicate taak. “Soms zijn ze gewoon op zoek naar een plek waar ze in alle veiligheid en vertrouwen kunnen praten”, zegt Salam. “Meestal willen ze advies over hoe ze zich kunnen aanpassen en hoe ze moeten reageren op een gewelddadige echtgenoot.”

IRAK

Middellandse Zee

en het enthousiasme zijn voelbaar en de gesprekken zijn levendig. Sommige vrouwen zijn met hun kinderen gekomen.

De infosessie wordt gepresenteerd door Iman, een jonge opvoedster in gezondheidspromotie. Ze voelt zich zichtbaar op haar gemak bij haar publiek. Iman pakt met de grootste ernst de meest delicate thema’s aan, zoals seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Ze dringt er bij de vrouwen op aan dat ze niet moeten twijfelen om zich laten testen.

Iman deinst er niet voor terug om zichzelf als voorbeeld te geven. In het bijzonder wanneer ze de vrouwen uitlegt dat het soms moeilijk is om er zeker van te zijn dat je niet met een soa bent besmet: “Mijn man vertrekt ’s morgens bijvoorbeeld naar zijn werk en hij komt pas ‘s avonds terug thuis. Hoe kan ik zeker zijn van wat hij overdag gedaan heeft als hij ‘s avonds thuiskomt? Ik weet uiteindelijk niet wat hij gedaan heeft. “De discussie laait meteen op en er worden een pak vragen afgevuurd. De ene al moeilijker

65 procent

van die vrouwen verzwijgt huiselijk geweld

dan de andere. “Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn man een condoom gebruikt als hij dat niet wil?”

Gezinsplanning Het debat gaat de hele infosessie verder en er worden andere thema’s, zoals voeding, behandeld. Aan het einde zijn de vrouwen eensgezind: “Het was een uitstekende sessie waar ik veel uit geleerd heb”, verklaart Nibal enthousiast. Als jonge moeder bracht ze haar derde kind mee, een jongetje van vier maanden dat tijdens de sessie heel braaf was. “In deze sessies wordt uitgelegd hoe gezinsplanning werkt. Dankzij gezinsplanning heb ik vijf jaar kunnen wachten tussen de geboorte van mijn eerste en mijn tweede kind. Toen ik mijn eerste kind kreeg, was ik amper 18 jaar.”

Een paar vrouwen zitten er nog en het team van de kliniek blijft om hen individueel advies te geven. Dankzij dit project, dat gefinancierd wordt door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, volgen 9.600 vrouwen van nu tot op het einde van het jaar deze infosessies.

4,5 kinderen/vrouw = vruchtbaarheidscijfer op de Westelijke Jordaanoever

DECEMBER 2014 • globo 13

vrijwilliger in de kijker

Lisa Van Coillie (23) studeerde sociaal werk, maar is er een jaartje tussenuit.

Sinds eind april dit jaar doet ze daarom vrijwilligerswerk in de tweedehandswinkel van Oxfam in Brugge.

De sfeer in de w in super. Er helpen kel is hie leuke mensen. Ik r zulke w sinds mijn zestien erk d de wereldwinkel. e ook in D ik vooral aan de aar sta k In de tweedehan assa. dsw komt er meer volk inkel . kun je bovendien Hier ee babbelen met de n beetje mensen.

ik ag, maar en a r g k i d e s do ie de Mijn stud e. Ik wil iets nuttig erswerk d ben zoeken atschappij. Vrijwillig zo t voor de ma al. Ik help nog nie winkel, s a is dan ide Oxfam-tweedehand en of e lang in de wel veel. Nu is dat de s maar kom er week, maar tijden . Ik r p twee keer iode drie of vier kee fam. r x vakantiepe er betekenen voor O e kan nog m ag meedenken.

Ik wil gra

Je komt in de tweedehandswinkel soms bijzondere situaties tegen. Zo komt er regelmatig een man die heel veel vrouwenschoenen koopt. Ik denk dat hij voor een kerk werkt, want hij draagt een kruisje.

Waarschijnlijk is het dus voor een goed doel. n moeder: ij m i e z n e k was en. To I o d ” e ? l d e il k w in r w dat ik mee aar de tweedehands edkope prijzen. m o r ie h p l Ik he t eens n aanbod en de go na niks ie n je a g “Waarom erweldigd door het ullen, omdat ze bij llen toch v u p eerst wat o kocht ik allerlei s ijd belandden de sp in t In het beg ar na verloop van toe iets. a n kosten. M u koop ik nog af e N weer hier.

14 globo • DECEMBER 2014

Ik dacht e afgedrage erst dat mensen alle n e winkel bre kleding naar de tw n n nieuwe spu gen. Maar het zijn eedehandsl v Die kosten len en van bekende aak m Hang je d hier meteen een euro erken. andere ka ie in een andere wink duurder. p dan geven stok en met mooi lic el, op een h mensen er 40 euro m t erop, eer voor.

Ook zin om vrijwilliger aan de slag te gaan? Ga naar www.oxfamsol.be/hoehelpen?

tweedehands

Waar vind je ons?

Vlaanderen ANTWERPEN: Lange Koepoortstraat 49, 2000 Antwerpen • 03 707 11 61 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers ANTWERPEN: Sint-Jacobsmarkt 84, 2000 Antwerpen • 03 227 44 82 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop ANTWERPEN: Brederodestraat 27, 2018 Antwerpen • 03 238 24 60 • di t/m za: 10-18u • Oxfam Boutique: kleding, brocante, boeken BRUGGE: Leopold II-laan 19, 8000 Brugge • 050 31 04 51 • di t/m za: 10-17u30 • kleding, brocante, boeken, computers GENT: Sint-Amandstraat 16, 9000 Gent • 09 233 42 13 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop GENT: Bij Sint-Jacobs 12, 9000 Gent • 09 223 13 53 • di t/m za: 10-18u, zo: 10-13u • Vintage (kleding) KNOKKE-HEIST: Elizabetlaan 144, 8300 Knokke-Heist • 050 51 04 51 • ma tot za : 10-12u30, 14-18u • kleding, boeken, computers, brocante • Ook Oxfam-Wereldwinkel KORTRIJK: Budastraat 21, 8500 Kortrijk • 056 31 26 22 • ma t/m do: 14u-18u, vr en za: 10-18u • Bookshop LEUVEN: Parijsstraat 60, 3000 Leuven • 016 50 07 03 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop MECHELEN: O.L. Vrouwestraat 53, 2800 Mechelen • 015 43 67 10 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken OOSTENDE: Torhoutsesteenweg 641, 8400 Oostende • 059 51 87 78 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers ROESELARE: Westlaan 210, 8800 Roeselare • 051 25 24 55 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers SINT-NIKLAAS: Ankerstraat 44, 9100 Sint-Niklaas • 03 776 72 59 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers WILRIJK: Jules Moretuslei 157, 2610 Wilrijk • 03 828 83 33 • di t/m vr: 9u30-17u30, za: 10-17u • kleding, brocante, boeken, computers

brussel BRUSSEL: Vlaamsesteenweg 102-104, 1000 Brussel • 02 522 40 70 • ma: 14-18u, di t/m za: 11-18u • vintage kleding, brocante, boeken BRUSSEL: Hoogstraat 243, 1000 Brussel • 02 502 39 59 • di t/m za: 10-17u, zo: 11-15u • kleding, brocante BRUSSEL: Kartuizersstraat 37, 1000 Brussel • 02 502 30 03 • ma: 13-18u, di t/m vrij: 11-18u, za: 13-18u (zomer ma-za: 13-18u)• Oxfam Kids: kleding, accessoires voor kinderen BRUSSEL: Brabançonnelaan 133, 1030 Brussel • 02 732 72 68 • di t/m za: 9-14u30 - kleding, brocante, boeken BRUSSEL: Vossenstraat 19, 1000 Brussel • 02 513 83 23 • di, do, vr: 11-18u, za: 10-18u, zo: 10-15u • herenkleding en accessoires ELSENE: Elsensesteenweg 254, 1050 Elsene • 02 648 58 42 • ma t/m za: 10-18u • Bookshop ELSENE: Elsensesteenweg 252, 1050 Elsene • 02 647 48 51 • di t/m za: 10-18u • computers ETTERBEEK: Waversteenweg 295, 1040 Etterbeek • 02 640 09 25 • ma : 14-18u, di t/m vr: 11-18u, za: 11-15u • kleding, boeken, brocante MOLENBEEK: Dubois-Thornstraat 105, 1080 Molenbeek • 02 411 45 53 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair SCHAARBEEK: Lambermontlaan 47, 1030 Schaarbeek • 02 215 05 11 • ma t/m vr: 9-17u • kleding, boeken, brocante UKKEL: Vanderkinderestraat 248, 1180 Ukkel • 02 344 98 78 • ma t/m za: 10-18u (zomer 13-18u) • Bookshop VORST: Neerstalsesteenweg 66, 1190 Vorst • 02 332 59 91 • ma t/m za: 10-17u30 - kleding

wallonië ANS: Rue de l’Yser 185A, 4430 Ans • 04 371 20 44 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, computers BERGEN: Rue de Houdin 5b • 7000 Bergen • 065 84 75 04 • di t/m za: 10-18u • computers, boeken CHARLEROI: Rue de Montigny 66, 6000 Charleroi • 071 31 80 62 • do, vr: 10-17u30, za: 10-16u • kleding, boeken CINEY: Rue St. Gilles 61, 5590 Ciney • 083 67 85 04 • di t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers DINANT: Rue Grande 61-63, 5500 Dinant • 082 66 68 50 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers HERSTAL: Rue Grande Foxhalle 99, 4040 Herstal • 04 240 08 01 • ma: 12-16u45, di t/m vr: 10-16u45, za: 12-16u (juli/aug: gesloten op za) • kleding, brocante, boeken, computers HOEI: Rue Montmorency 2, 4500 Hoei • 085 23 32 98 • wo: 9-16u, vr 10-17u, za 10-12u en 14-16u • kleding LUIK: Rue de la Casquette 19b, 4000 Luik • 04 223 27 87 • ma t/m vr: 10-17u (zomer:18u), za: 12-17u (zomer 17u30) • kleding, brocante, boeken LUIK: Rue St Séverin 117, 4000 Luik • 04 221 49 58 • ma t/m vr: 10-17u, za: 11-16u • kleding, brocante, boeken LUIK: Rue Puits-en-sock 137, 4020 Luik • 04 341 18 00 • ma t/m za: 10-17u • kleding LUIK: Rue St. Gilles 29, 4000 Luik • 04 222 24 42 • ma t/m vr: 10-17u30 (zomer 18u), za: 10-17u • Bookshop MARCINELLE: Chée de Philippeville 290/292, 6001 Marcinelle • 071 37 65 05 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers NAMEN: Chée de Louvain 5, 5000 Namen • 081 22 22 22 • ma t/m vr: 11-17u, za: 10-15u • kleding, brocante, boeken, computers, kantoormeubilair NAMEN: Av de la Plante 27, 5000 Namen • 081 26 28 38 • ma t/m vr: 11-18u, za: 10-15u • computers NAMEN: Bas de la Place 12-14, 5000 Namen • 081 22 91 22 • ma t/m za: 9u30-18u • Bookshop NIJVEL: Rue de Namur 36, 1400 Nijvel • 067 77 34 85 • ma t/m za: 10-18u • kleding, brocante, boeken, computers SERAING: Rue de la Baume 250, 4100 Seraing • 04 337 29 58 • ma t/m vr: 9u45-16u45 • kleding

In Kortrijk bepalen klanten zelf de boekenprijs Dat vonden we zonde. Nu raken ze alsnog verkocht”, zegt Schaerlaeckens.

De eerste maanden bracht de snuisterhoek telkens 500 euro op. Dat is dus extra opbrengst, die naar Oxfamprojecten gaat.

Klanten van de Bookshop van Kortrijk kunnen sinds begin september van een aantal tweedehandsboeken zelf de prijs bepalen.

Dat is een nieuw en succesvol concept binnen het winkelnetwerk van Oxfam dat geïntroduceerd is door vrijwilligers.

“Het slaat echt aan”, zegt Gilda Schaerlaeckens, coördinator van de Bookshop.

Het gaat om circa 7.000 boeken die niet passen binnen de gewone selectie.

Bijvoorbeeld omdat ze verouderd zijn, of omdat de winkel anders teveel van hetzelfde heeft. Ze liggen in een aparte afdeling, de snuisterhoek. “Vroeger moesten we die exemplaren afvoeren.

De vrijwilligers van de Bookshop stelden het idee zelf voor. Ze twijfelden aanvankelijk of ze een minimumprijs van 50 cent zouden instellen, maar deden dat uiteindelijk niet.

Schaerlaeckens: “De klanten bepalen zelf de prijs. Dat was eerst best wel spannend. Ze geven uiteenlopende bedragen. Sommigen een euro, maar er zijn er ook veel die vier of vijf euro betalen.” Een klant was wel heel gul.

“Hij was zielsgelukkig met zijn aankoop, want hij zocht er al bijna zijn hele leven naar. Die man heeft 40 euro gegeven.

Terwijl wij anders niets meer met die boeken kunnen doen.”

De vrijwilligers in de Bookshop vinden het belangrijk dat boeken betaalbaar zijn voor iedereen. Ze willen in hun winkel ook zo weinig mogelijk papierafval produceren. “Klanten zelf de prijs laten kiezen komt het milieu, de klant én Oxfam-projecten ten goede.”

Budastraat 21 - 8500 Kortrijk Open van ma t/m do 14-18 uur, vrij en za 10-18 uur

Gentse Bookshop tien jaar De Oxfam Bookshop in Gent bestaat tien jaar.

Voor de 35 vrijwilligers was dat een reden om grondig te vieren, met een vernieuwde winkel en een literaire themaweek waarop schrijfster Annelies Verbeke langskwam.

De vestiging in Gent was de eerste in Vlaanderen. De eerste Belgische Bookshop opende een jaar eerder in Brussel. Inmiddels zijn er al elf Bookshops. De nieuwste ging eind oktober open in Hasselt.

In 2013 boekten alle Bookshops samen een nettowinst van 268.552 euro. Dat is een vijfde van de nettobijdrage van het volledige tweedehandsnetwerk. De winkels ontvingen in datzelfde jaar 262 ton aan boeken.

Sint-Amandstraat 16 - 9000 Gent Open van ma tot za van 10 tot 18 uur

”Een boek leeft tegenwoordig slechts drie maanden in het reguliere circuit”, zegt schrijfster Geertrui Daem, die klant is in de Gentse Bookshop. “Veel interessante boeken zijn dus alleen nog te koop in tweedehandsboekhandels zoals de Oxfam Bookshop.”

”Een boek leeft tegenwoordig slechts drie maanden in het reguliere circuit.

Veel interessante boeken zijn dus alleen nog te koop in tweedehandsboekhandels zoals de Oxfam Bookshop.”

Geertrui Daem Schrijfster DECEMBER 2014 • globo 15

1,2,3 ACTIE Music for tegen geweld op vrouwen oxfam?

krijg gelijk Extreme ongelijkheid kan aangepakt worden. Sluit je nu aan bij de miljoenen mensen die de kloof tussen arm en rijk willen verkleinen.

Radiozender Studio Brussel maakt van de week voor kerst weer de Warmste Week. Zet jij een actie op om geld in te zamelen voor Oxfam-Solidariteit?

Tips en tricks op

DOE MEE OP www.oxfamsol.be/ krijggelijk

www.oxfamsol.be/ musicforlife

STOP ebola Ebola verwoest duizenden mensenlevens in WestAfrika. Oxfam wil 3,2 miljoen mensen bereiken met zuiver water, hygiënekits en radiocampagnes. Met preventie kunnen we levens redden.

Samen kunnen we ebola stoppen.

GEEF: BE37 0000 0000 2828 met vermelding

©Will Wintercross/OXFAM

“ebola 9128”

VOLG ONS OP www.facebook.com/oxfamsol