ChIANGRAI เจียงฮายบ้านเฮา
คำนำ หนังสือเล่มนี้ เป็ นหนังสื อเกีย่ วก ับแม่น้ ำ กก ลักษณะภูมิประเทศ และลักษณะอำกำศทำงเชียงรำย ใน หนังสือเล่มนี้แ สดงให้เห็นวิถีชีวิตของชำวเชียงรำยไม่ว่ำจะเป็ น แม่น้ ำสำยสำคัญ ลักษณะภูมิประเทศและ อำกำศ ของจังหวัดเชียงรำย หวังเป็ นอย่ำงยิง่ ว่ำหนังสื อเล่มนี้จะเป็ นประโยชน์ต่ อผูส้ นใจที่จะนำไปประกอบกำรท่ องเทียวในจังหวัด เชียงรำย
ปริ ฉัตร แก ้วดำ 541427016 จิตวิทยำสังคม
สำรบัญ แม่ นำ้ กก วิถีชีวิตชำวบ้ ำน ข้ อมูลทัวร์ แม่ นำ้ กก ขี่ช้ำงล่องแม่ นำ้ กก แนะนำทีพ่ ักริมแม่ นำ้ ภูมิประเทศเชียงรำย ภูมิอำกำศเชียงรำย แนะนำทีเ่ ทีย่ วในเชียงรำย ประเพณีทำงเชียงรำย คำขวัญประจำจังหวัดเชียงรำย ดอกไม้ ประจำจังหวัด
1 3 4 5 7 8 9 11 13 17 18
แม่น้ำกก แม่น้ ำกก เป็ นแม่น้ ำสำยสำคัญ ภำคเหนือของประเทศไทยซึ่ ง มีตน้ กำเนิดจำกมำจำกภูเขำ ตอนเหนือของเมือง กก จ.เชียง ตุง ภำยในอำณำเขต ของรัฐฉำนในประเทศพม่ำ
ไหลมำเรื่ อยๆ จนผ่ำนตัว อ.เมืองเชี ยงรำย หลังจำกนั้นก็ไหลลงแม่น้ ำโขงที่บริ เวณสบรวก อ.เชี ยงแสน จ.เชี ยงรำย
แม่น้ ำกกสำยนี้อยู่ค่คู นเชียงรำยมำนำนเกิด เป็ นควำมผูกพันธุ ์และควำมห่วงแหนของ ชำวจังหวัดเชียงรำยทุกคนจึงช่วยกันดูแล แม่น้ ำ กก ซึ่ งชำวเชียงรำยอำศัยน้ ำท่ำที่อุดมสมบูรณ์ ทำนำ กำรปกครองบ้ำนเมืองก็ใช้พ้นื ที่ทำ นำเป็ นเกณฑ์กำรแบ่ง เขตเช่นแบ่งเป็ นพัน นำ หมื่นนำ แสนนำและล้ำนนำเป็ นต้น
1
ไม่มแี ม่น้ำ กก ชำวเชียงรำยจะอยู่กันอย่ ำงไร อยำกทีไ่ ด้ บอกไว้ ว่ำ แม่ นำ้ กก เป็ นแม่ นำ้ สำยสำคัญซึ่งชำวบ้ ำนได้ ใช้ ประโยชน์ มำกมำย เช่ น หำปลำ มีบริ กำรส่ งผู้โดยสำรทำงเรือ ทำให้ ชำวบ้ ำนเกิดรำยได้ มำกขึน้
ซึ่ งร่ องรอยของอำรยะธรรมอยู่ที่สองฝั่งของแม่น้ ำ กก ยังมีซำกเมืองโบรำณกระจำยอยู่มำกมำย น้ ำกกแห่งนี้มีชนชำติไต-ไท ตั้งถิ่นฐำนกันอยู่เรื่ อยมำ แต่มีศูนย์กลำงทำงกำรเมืองอยู่ทำงน้ ำแม่สำย ซึ่ งอยู่เหนือขึ้นไปเล็กน้อย
เป็ นภาพสะพานแม่ฟ้าหลวง เป็ น สะพานทีแ่ ม่น ้ากกไหลผ่าน
2
วิถีชีวติ ของชำวบ้ ำนริมฝั่งแม่ น้ำ กก
ชำวบ้ำนส่วนใหญ่ที่อยู่ริมสองฝั่งแม่น้ ำจะเป็ นชำว ไท-ลื้อ มีอำชีพทำเกษตรกรรม ทำนำ ปลูกข้ำว หำปลำในแม่น้ ำบ้ำง ส่วนเด็กช่วงวันหยุด ก็พำกนั มำเล่นน้ ำที่แม่น้ ำ กก ส่วนช่วงไหนที่ เป็ นหน้ำร้อน เมษำชำวบ้ำนในระแหวกนั้นจะทำซุ่มเพื่อเปิ ดขำยของริ มแม่น้ ำ เพื่อให้นักท่องเที่ยวมำชมบรรยำกำศ ทำให้ช่วงหน้ำร้อนจะมีนกั ท่ องเที่ยวมำเที่ยวเยอะ ชำวบ้ำนก็มีรำยได้ มำกขึ้น
สะพานที่แม่นา้ กกผ่านกาลัง สร้ างใหม่
ข้ อมูลและรำยละเอียดของทัวร์ แม่น้ำกก (เชียงรำย) ทัวร์แม่น้ ำกก เป็ นแม่น้ ำที่ไหลผ่ำนตัวเมืองเชียงรำย มีควำมยำวรวมทั้งสิ้น 130 กิโลเมตร นักท่ องเที่ ยวสำมำรถ เช่ำเรื อจำกท่ำเรื อริ มแม่น้ ำจำกตัวเมืองเพื่อท่ องเที่ ยวชมทัศนียภำพของแม่น้ ำกก ซึ่งสองฟำกฝั่งเป็ นป่ ำเขำที่ สวยงำมตำมธรรมชำติ นอกจำกนี้ยงั สำมำรถแวะชมหมู่บำ้ นชำวเขำต่ำงๆ เช่น อีกอ้ ลีซอ กะเหรี่ ยง ฯลฯ หรื อจะ แวะปำงช้ำงเพื่อนัง่ ช้ำงเที่ยวป่ ำรอบบริ เวณนั้นก็ได้ อัตรำค่ำเช่ำเหมำเรื อขึ้นอยู่ก ับระยะทำง
ล่ องลำน้ำกกจำก ท่ำตอน (จ.เชียงใหม่ ) มำยัง จ. เชียงรำย - จำกท่ำตอน จ. เชียงใหม่ มีเรื อหำงยำว ออกเวลำ 12.30 น. ถึงเชี ยงรำย 16.30 น. - จำกท่ำเรื อซี อำร์ จ. เชียงรำย มีเรื อหำงยำว ออกเวลำ 10.30 น. ถึงท่ำตอนเวลำ 15.30 น. - ค่ำโดยสำรคนละ 350 บำท เหมำลำ 2, 000 บำท นัง่ ได้ 6 คน (ต่อเที่ยว) ถ้ำเดินทำง ไป - กลับ เหมำลำ 3,800 บำท
ค่ำบริกำรเรือท่องเทีย่ วตำมจุดท่องเทีย่ วต่ ำง ๆ และระยะเวลำเดินทำง เชียงรำย - ถ้ ำพระ เชียงรำย - บ้ำนรวมมิตร 3 ชัว่ โมง เชียงรำย - บ่อน้ ำร้อน 4 ชัว่ โมง เชียงรำย - มูเซอจะเดอ - ผำมูบ 5 ชัว่ โมง เชียงรำย - หำดยำว - แก่งหลวง เชียงรำย - ผำขวำง 6 ชัว่ โมง เชียงรำย - จะคือ 7 ชัว่ โมง เชียงรำย - ผำใต้ เชียงรำย - แม่สลัก 8 ชัว่ โมง เชียงรำย - บ้ำนใหม่ เชียงรำย - ท่ำตอน 5 ชัว่ โมง
รำคำ 300 บำท รำคำ 700 บำท รำคำ 800 บำท รำคำ 900 บำท รำคำ 1,400 บำท รำคำ 1,800 บำท รำคำ 2,000 บำท รำคำ 2,600 บำท รำคำ 3,000 บำท รำคำ 3,400 บำท รำคำ 3,800 บำท
3
อ้ำงโดย ศูนย์บริกำรท้องเทีย่ ว จังหวัด เชียงรำย
ขี่ช้ำงล่องแม่ น้ำกกเที่ยวบ้ ำนกระเหรี่ ยงรวมมิตร
กิจกรรมทีส่ ำคัญ 1. กิจกรรมนัง่ ช้ำง นัง่ เกวียน ชมวิถีชีวิตชน เผ่ำ ทิวทัศน์ พันธ์ไม้ต่ำง ๆ สำมำรถนัง่ ช้ำง ไปยังน้ ำตก ห้วยแม่ซำ้ ยได้ 2.ชมร้ำนจำหน่ำยของที่ระลึกจำกฝี มือ ชำวเขำเผ่ำต่ำงๆ 3.ชมกำรแสดงวัฒนธรรมชนเผ่ำ 4. พักหมู่บำ้ น Home Stay ในพื้นที่หมู่ 2
นั่งช้ ำง - ขี่ชำ้ ง เวลำ 08.00-16.00 น. ติดต่อชมรมช้ำงบ้ำน กะเหรี่ ยงรวมมิตรทัวร์ หรื อสอบถำมที่ อ.บ.ต. แม่ยำว โทร 053-737359-11 หำกมำเป็ นหมู่คณะต้องติดต่อ ล่วงหน้ำ 3 วัน ช้ำง 1 เชือกนัง่ ได้ 2 คน -เส้นทำงท่องเที่ยวบนหลังช้ำงจะพำไปท่องเที่ ยว หมู่บำ้ นชำวเขำเผ่ำต่ำงๆที่มีท้ งั กะเหรี่ ยง อำข่ำ ลำหู่ เย้ำ แล้วแต่นกั ท่องเที่ยวจะเลือกแต่เส้นทำงปกติคือเส้นทำง ไปบ้ำนจะทอของลำหู่ ในเที่ยวกลับจะพำไปล่องน้ ำกก กลับมำยัง
4
อ้ างโดย เชียงรายโฟกัสดอทคอม
แคมป์ ช้ำง - นัง่ ช้ำงเดินรอบหมู่บำ้ นกะเหรี่ ยงรวมมิตร+ลงแม่น้ ำ กก ครึ่ งชัว่ โมง 200 บำท/ เชือก / 2 ท่ำน - นัง่ ช้ำงเดินรอบหมู่บำ้ นกะเหรี่ ยงรวมมิตร+บ้ำนชำวเขำ+ลงแม่น้ ำ กก 1 ชัว่ โมง 400 บำท / เชื อก / 2 ท่ำน - เส้นทำงท่องบ้ำนจะต่อ 500 บำท บ้ำนยำฟู 500 บำท บ้ำนเย้ำ 500 เดินทัวร์ป่ำใช้เวลำเดินทำง 2 ชัว่ โมง - น้ ำตกห้วยแม่ซำ้ ยรำคำ 700 บำท เดินทัวร์ป่ำใช้เวลำเดินทำง 2 ชัว่ โมง - บ้ำนจะทอ รำคำ 300 บำท เดินเลียบถนนไปใช้เวลำ 1 ชัว่ โมง
เส้ นทำงทีไ่ ปได้ เฉพำะหน้ ำแล้ง - บ่อน้ ำร้อนห้วยหมำกเลี่ยม รำคำ 400 บำท เดินเรี ยบแม่น้ ำกก และข้ำมฝั่งใช้เวลำ 1.30 ชัว่ โมง - บ้ำนบำงคำนุ รำคำ 400 บำทเดินทัวร์ป่ำใช้เวลำ 1.30 ชัว่ โมง - บ้ำนกะเหรี่ ยงบ้ำนกลำง 500 บำท
อ้ างโดย เชียงรายโฟกัส ดอทคอม
5
แนะนำ…ทีพ่ ักริมแม่น้ำกก 6
โรงแรมดุสิต ไอส์แลนด์รีสอร์ท เชียงรำย Huaikhum Resort Le Meridien Chiang Rai Resort โรงแรมริ มกก รี สอร์ท
http://www.chiangraifocus.com/travel/show.php?id=122&travel=13 เชียงรำยมีภูมิประเทศเป็ นเทือกเขำสูงในทวีปตอนเหนื อ (North Continental Highland) มีพ้ืนรำบสูงเป็ นหย่อมๆ ในเขตอำเภอแม่สรวย เวียงป่ ำเป้ ำ และเชียงของ บริ เวณเทือกเขำจะมีควำมสูงประมำณ 1,500 - 2,000 เมตร จำก ระดับน้ ำทะเล บริ เวณส่วนที่รำบตำมลุ่มแม่น้ ำสำคัญในตอนกลำงของพื้นที่ ได้แก่ อำเภอพำน เมือง แม่จ ัน แม่ สำย เชียงแสน และเชียงของ มีควำมสูงประมำณ 410 - 580 เมตร จำกระดับน้ ำทะเล
สภำพภูมิประเทศเชียงรำย
7
อำกำศทำงเชียงรำย 8
สภำพภูมอิ ำกำศ อุณหภูมิ ในห้วงปี 2544 – 2548 จังหวัดเชียงรำยมีอุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปี อยู่ระหว่ำง 33.1 องศำเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 38.8 องศำเซลเซียส เมื่อวันที่ 28 เมษำยน 2544 และวันที่ 9 พฤษภำคม 2546 ฝน ปริ มำณน้ ำฝนเฉลี่ยปี ละ 1,768 มิลลิเมตร มำกที่สุด ในปี 2544 จำนวน 2,287.60 มิลลิเมตรน้อยที่สุด ในปี 2546 จำนวน 1,404.10 มิลลิเมตร จำนวนวันที่มีฝนตกเฉลี่ย 143 วันต่อปี ฤดูหนำว (พฤศจิกำยน – กุมภำพันธ์) จังหวัดเชียงรำยมีอุณหภูมิเฉลี่ยประมำณ 15.0 องศำเซลเซียส อุณหภูมิ ต่ำสุด 8.0 องศำเซลเซียส เมื่อวันที่ 28 มกรำคม 2547
อ้ำงข้อควำมโดย เชียงำยโฟกัสดอทคอม
อ้ำงภำพโดย Trip Around Thai
ทีต่ ้งั ของจังหวัดเชียงรำย จังหวัดเชียงรำยตั้งอยูเ่ หนื อสุดของประเทศไทย อยูร่ ะหว่ำงเส้นรุ ้งที่ 19 องศำเหนือ ถึง 20 องศำ 30 ลิปดำเหนือ และเส้นแวงที่ 99 องศำ 15 ลิปดำ ถึง 100 องศำ 45 ลิปดำตะวันออก อยูห่ ่ ำงจำก กรุ งเทพฯ 785 กิโลเมตร
อำณำเขตติดต่ อ ทิศเหนือ ติดต่อก ับ ประเทศสหภำพพม่ำและสำธำรณรัฐประชำธิปไตยประชำชนลำว ทิศตะวันออก ติดต่อก ับ สำธำรณรัฐประชำธิปไตยประชำชนลำว ทิศใต้ ติดต่อก ับ จังหวัดพะเยำและลำปำง ทิศตะวันตก ติดต่อก ับ ประเทศสหภำพพม่ำและจังหวัดเชียงใหม่ แนวเขตชำยแดนติดต่อก ับประเทศพม่ำ ด้ำนอำเภอแม่จนั แม่สำย แม่ฟ้ำหลวง และเชียงแสน รวม 130 กิโลเมตร แยกเป็ นแนวภูเขำ 100 กิโลเมตร แนวแม่น้ ำสำย 10 กิโลเมตร และแนวแม่น้ ำรวก 20 กิโลเมตร แนวเขตชำยแดนติดต่อก ับสำธำรณรัฐประชำธิปไตยประชำชนลำว มีระยะทำง 180 กิโลเมตร โดยเป็ นแนวแม่น้ ำ โขง 90 กิโลเมตร และแนวภูเขำ 94 กิโลเมตร
อ้ำงข้อควำมโดย เชียงรำย ดอทคอม อ้ างภาพโดย ตานาน พระธาตุ 9 จอม จังหวัดเชียงราย www.tourismchiangrai.com
9
แนะนำทีเ่ ทีย่ วในเชียงรำย วัดร่ องขุ่น
บ้ ำนดำ
10
ถนนสายเศรษฐ์ กิจชุมชน ซึ่งมีอยู่ในหลายๆจังหวัด ที่เชียงราย ในเขตเทศบาลนครเชียงราย ทุกวันเสาร์ จะมีกิจกรรมถนนคนเดินทีถ่ นนธนาลัย และวันอาทิตย์ก็มีกิจกรรมถนนคนม่วนทีถ่ นนสันโค้ ง.... บรรยากาศ อรรถรส สินค้ าแฮนด์เมด อาหารพื ้นเมือง การแสดงศิลปวัฒนธรรม ราวงย้ อนยุค ครบถ้ วน...
12
1. ประเพณี ป๋ำเวณี ปี๋ใหม่เมือง หรื อ เทศกำลสงกรำนต์ กำหนดให้มีต้ งั แต่วนั ที่ 13-16 เมษำยน โดยกำรเนรมิตถนนเล่นน้ ำกลำงเมืองเชียงรำย ภำยในงำนจะมีกจิ กรรม ต่ำงๆ มำกมำย เช่น ทำบุญตักบำตรในช่วงเช้ำ สรงน้ ำพระพุทธสิหิงค์ ขนทรำยเข้ำวัด สรงน้ ำพ่อขุนเม็งรำย มหำรำช รดน้ ำดำหัวผูส้ ูงอำยุแต่ละชุมชน ประกวดเทพีสงกรำนต์ แข่งขันกีฬำพื้นบ้ำน ขบวนแห่ ประกวดร้อง เพลงลูกทุ่ง บนถนนเล่นน้ ำคือ ถนนธนำลัย จะใช้เป็ นถนนเพื่อกำรเล่นน้ ำตลอดทั้งสำย โดยเทศบำลได้ออกแบบ อุโมงค์ที่มีสำยน้ ำใสสะอำดพุ่งออกมำจำกทั้งสองฟำกถนน รวมทั้งติดตั้งระบบน้ ำพุ เพื่อสร้ำงสีสันบรรยำกำศของควำมชุ่มฉ่ ำของสำยน้ ำตลอดเทศกำล พร้อมกนั นี้ได้จดั ให้ มีพิธีรดน้ ำดำหัวผูว้ ่ำรำชกำรจังหวัด นำยอำเภอ หัวหน้ำส่วนรำชกำรต่ำง ๆ และผูส้ ูงอำยุ เพื่อเป็ นกำรแสดงออก ถึงควำมเคำรพนับถือและควำมเป็ นสิริมงคลตำมประเพณี ที่ชำวล้ำนนำได้ปฏิ บตั ิสืบต่ อกนั มำ ตลอดทั้งเป็ นกำ ร่ วมสืบสำนวัฒนธรรมอันดีให้ก ับชนรุ่ นหลัง
2. ประเพณี ยี่เป็ งลอยกระทง จัดขึ้น ณ สนำมฝึ กนักศึกษำวิชำทหำร (สนำม รด.) เชิงสะพาน แม่ฟ้ำหลวง ทุ กวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี โดยจะมีกำรจัดงำน 2 วัน ในวันแรกจะมีกจิ กรรมลอยกระทง เล็ก กำรประกวดหนูน้อยนพมำศ และวันต่ อมำจะมีขบวนแห่ กระทงที่ยงิ่ ใหญ่จำกสวนตุ งและโคมฯ ถนนธนำลัย สู่สถำนที่จดั งำน และมีกำรประกวดนำงนพมำศ ประกวดโคม ประกวดกระทง พร้อมกำรแสดงบนเวทีอย่ำง ตระกำรตำ
3. โครงกำรจัดงำนวัฒนธรรมสัมพันธ์ลมุ่ น้ ำโขง (เพื่อส่ งเสริ มกำรค้ำขำยและกำร ท่องเที่ยวของประเทศในอนุภมู ิภำคลุม่ น้ ำโขง) จัดขึ ้นเป็ นประจาทุกปี เป็ นการจัดงานเพื่อเชื่อมความสัมพันธไมตรีของประเทศในอนุภูมิภาค ลุ่มน ้าโขง ได้ แก่ ไทย ลาว จีน พม่า เวีย ดนาม และกัมพูชา เป็ นการส่งเสริมการท่องเที่ย วและแลกเปลี่ยน ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีระหว่างประเทศในอนุภูมิภาคลุ่มแม่นา้ โขง ซึง่ จะส่งผลดีต่อการท่องเที่ยวของจังหวัด เชียงรายและประเทศไทย รวมทั ้งเป็ นการสานสัมพันธ์กับประเทศเพื่อนบ้ านให้ แนบแน่น เชื่อมโยงเศรษฐกิจ การค้ าระหว่างประเทศ เป็ นการผูกมิตรไมตรีที่ดีต่อกัน อันจะนาไปสู่การขยายฐานความสัมพันธ์ ให้ แน่นแฟ้ นมา กยิ่งขึ ้น ส่งผลดีในปั จจุบันและอนาคตทางด้ านการค้ า การลงทุนการพัฒนาด้ านการท่องเที่ยวในประเทศลุ่ม แม่น ้าโขง จึงทาให้ เป็ นงานที่ยิ่งใหญ่และส่งผลดีต่อการพัฒนาประเทศ จัดขึ ้นราวปลายเดือนตุลาคมหรื อต้ น
13
พฤศจิกายนของทุกปี
4. ประเพณี อญั เชิ ญพระพุทธรู ปแวดเวียงเจียงฮำย เป็ นขบวนแห่ พระคู่บำ้ นคู่ เมืองที่สำคัญๆ ของวัด ต่ำงๆ ประดิษฐำนบนบุษบกแห่ ให้ประชำชนสักกำระบูชำโปรยข้ำวตอกดอกไม้ในบ่ำยวันที่ 31 ธันวำคมของทุก ปี เพื่อเป็ นศิริมงคลสำหรับเมืองเชี ยงรำย ส่งท้ำยปี เก่ำที่กำลังจะผ่ำนไปและรับปี ใหม่ ที่กำลังจะมำถึง แล้วตัก บำตรในวันที่ 1 มกรำคมตอนเช้ำรับวันปี ใหม่ ซึ่งมีพ้ืนฐำนควำมคิดมำจำกตำนำนพระเจ้ำเลียบโลก ด้วยมี จุดมุ่งหมำยให้ประชำชนได้มีโอกำสสักกำระบูชำพระพุทธรู ปศักดิ์สิทธิ์คู่บำ้ นคู่เมือง ซึ่งประดิษฐำนอยูต่ ำมวัดวำ อำรำมต่ำงๆ ในตัวเมืองเชียงรำย เพื่อ เป็ นสิริมงคลแก่ชีวิตในวำระของกำรส่งท้ำยปี เก่ำ ต้อนรับปี ใหม่ โดยกำร อัญเชิญพระพุทธรู ปศักดิ์สิทธิ์คู่บำ้ นคู่เมืองเชี ยงรำย มำประดิษฐำนบนบุ ษบกที่ ได้สร้ำงขึ้ นโดยช่ำงศิลปิ นที่มี ชื่อเสียงของจังหวัดเชียงรำย จัดเป็ นขบวนอัญเชิญไปรอบเมืองเชียงรำย ให้พุทธศำสนิ กชนได้มีโ อกำสกรำบไหว้ สักกำระบูชำด้วย ข้ำวตอก ดอกไม้ จึงถือเป็ นกำรเริ่ มต้นปี ใหม่ที่เป็ นสิริมงคลยิง่ นัก
5. เทศกำลวันเข้ำพรรษำ วันเข้ำพรรษำเป็ นวันสำคัญวันหนึ่ งในทำงพระพุทธศำสนำ เมื่อ ถึงวันนี้แล้ว พระภิกษุสำมเณรจะต้องทำพิธีอธิ ษฐำนพรรษำ คื อ อธิ ษฐำนเพื่ออยูป่ ระจำในวัดใดวัดหนึ่งที่ตนทำ พิธีอธิษฐำนนั้นตลอด 3 เดือนในฤดูฝน คือตั้งแต่แรม 11 ค่ำ เดือน 8 จนถึงขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 เมื่อถึงวัน เข้ำพรรษำ พุทธศำสนิกชนย่อมมีส่วนเกีย่ วข้อง เพรำะถือว่ำเป็ นโอกำสดีที่จะได้บำเพ็ญบุ ญบำเพ็ญกุศลเป็ นพิเศษ เช่น กำรถวำยผ้ำอำบน้ ำฝน กำรถวำยจตุปัจจัยไทยธรรมและถวำยเทียนพรรษำ ซึ่งถือว่ำเป็ นกำรถวำยเป็ นพุทธ บูชำ ธรรมบูชำ สังฆบูชำระหว่ำงพรรษำ และเพื่อให้ควำมสว่ำงในเวลำมีพิธีกรรมทำงศำสนำในเวลำกลำงคืน ดังนั้นจังหวัดเชียงรำยมีควำมตระหนักและเห็นควำมสำคัญจึงได้ยดึ เป็ นนโยบำยหลัก ในกำรสนับสนุ นส่งเสริ ม ขนบธรรมเนียมประเพณี วฒั นธรรมอันดีงำมของท้องถิ่น จึงได้จดั ทำโครงกำรสืบสำนประเพณี หล่อเทียนพรรษำ ขึ้น และจัดขบวนเทียนพรรษำอย่ำงยิง่ ใหญ่เป็ นประจำทุกปี บริ เวณสวนตุงและโคมฯ ถนนธนำลัย
6. งำนตำนหำพญำมังรำย เนื่ องในวันที่ 26 มกรำคม ของทุกปี จะเป็ นวันคล้ำยวันที่พญำมังรำย หรื อ พ่อ ขุนเม็งรำยมหำรำช ได้ทรงสร้ำงเมืองเชี ยงรำยไว้เมื่อวันที่ 26 มกรำคม พ.ศ.1805 เทศบำลนครเชี ยงรำย ได้สำนึ ก ในพระมหำกรุ ณำธิคุณของพระองค์ท่ำน จึงได้จดั พิธีบำเพ็ญกุศลสักกำระดวงพระวิญญำณพ่อขุนเม็งรำยมหำรำช ขึ้นในวันที่ 25 มกรำคม ของทุ กปี ณ วัดดอยงำเมือง ในงำนมีกจิ กรรมทำงศำสนำจัดพิธีกรรมแบบล้ำนนำ ซึ่ง ประกอบไปด้วย พิธีสกั กำระบูชำพระสถูป กำรสืบชะตำเมือง กำรทำบุญเมือง และกำรจัดกิจกรรมสมโภชเมือง อำทิ กำรฟ้ อนเล็บ กำรฟ้ อนดำบ และกำรตี กลองสะบัดชัย เพื่อถวำยแด่องค์พ่อขุนเม็งรำยมหำรำช อีกทั้งยังเป็ น 14
กำรแสดงออกถึงควำมกตัญญูกตเวที และกำรเคำรพต่อดวงพระวิญญำณของพระองค์ท่ำน โดยพี่น้องชำว เชียงรำย และพี่นอ้ งชุ มชนในเขตเทศบำลจะเข้ำร่ วมในพิธีอนั ศักดิ์สิทธิ์ครั้งนี้ดว้ ยกำรนำพำนพุ่ม หรื อพำน ดอกไม้เครื่ องบูชำสักกำระ ถวำยดวงพระวิญญำณพ่อขุนเม็งรำยมหำรำช เพื่อควำมร่ มเย็นของเมืองเชียงรำยและ ควำมเป็ นสิริมงคลแก่ชีวิตอีกด้วย นอกจำกพิธีดงั กล่ำวแล้ว ในช่วงปลำยเดือนมกรำคมของทุ กปี จังหวัดเชียงรำยร่ วมก ับองค์กรต่ำง ๆ ทั้ง ภำครัฐและเอกชนจะมี กำรร่ วมก ันจัดงำนกำชำดประจำปี ของจังหวัดเชียงรำยหรื อที่นิยมเรี ยกก ันว่ำ “ งำนพ่อขุน เม็งรำยมหำรำช ” ซึ่งจัดขึ้นประมำณปลำยเดื อนมกรำคมของทุกปี ภำยในงำนจะมีกำรออกร้ำนจัดนิทรรศกำร ของส่วนรำชกำรและเอกชน งำนรื่ นเริ งต่ำง ๆ กำรจัดจำหน่ำยสินค้ำ อำหำร และข้ำวของเครื่ องใช้ ซึ่งสำมำรถ ดึงดูดนักท่องเที่ ยวและช่วยกระตุน้ เศรษฐกิจของหวัดเชียงรำยได้เป็ นอย่ำงดี
7. งำนปี ใหม่เค้ำท์ดำวน์ที่หอนำฬิกำ มหกรรมงำนวันส่งท้ำยปี เก่ำต้อนรับปี ใหม่ ร่ วมนับถอยหลัง (เค้ำท์ ดำวน์) เพื่อเข้ำสู่ปีใหม่พร้อมกนั ณ บริ เวณหอนำฬิกำเฉลิมพระเกียรติ ถนนบรรพปรำกำร อำเภอเมือง จังหวัด เชียงรำย ภำยในงำนมีกำรเปิ ดกำรจำหน่ำยอำหำรและเครื่ องดื่ม กำรแสดงของวงดนตรี และสลับกำรแสดงของ ชุมชน นักเรี ยน นิสิต นักศึกษำ จำกชุ มชนและสถำบันกำรศึกษำในเขตเทศบำลฯ กำรแสดงกลองบูชำและกลอง ยำว กำรแสดงกลองสะบัดชัย โดยจุดนับถอยหลังส่งท้ำยปี เก่ำต้อนรับปี ใหม่ มีกำรจุดพลุเฉลิมฉลอง และกำร ปล่อยโคมไฟเพื่อเป็ นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว มีฉำกหลังเป็ นหอนำฬิกำที่ สุดอลังกำรให้นกั ท่ องเที่ ยว ไทยและต่ำงประเทศได้ชื่นชมควำมงดงำมโดยงำนเริ่ มตั้งแต่เวลำ 17.00 น. ของวันที่ 31 ธันวำคม เป็ นต้นไป
8. งำนประเพณี แห่โคมไฟ ไหดอก จัดขึ้นเนื่องในวันมำฆบูชำ ซึ่งตรงก ับวันขึ้ น 15 ค่ำ เดือน 3 ซึ่ง ถือได้ว่ำเป็ นวันสำคัญทำงพระพุทธศำสนำและเป็ นวันที่ เกิดเหตุอศั จรรย์ข้ ึนหลำยประกำร คือ พระสงฆ์สำวก ของพระพุทธเจ้ำ จำนวน 1,250 รู ป มำเฝ้ ำพระพุทธเจ้ำโดยมิได้นดั หมำยก ันมำก่อนซึ่งพระสงฆ์ท้ งั หมดล้วน แล้วแต่เป็ นพระอรหันต์ที่พระพุทธเจ้ำอุปสมบทโดยตรงจำกพระพุทธเจ้ำ และในวันมำฆบูชำนี้พระพุทธเจ้ำได้ แสดงพระโอวำทปำติโมกข์ในที่ประชุมสงฆ์ เนื้อหำโดยสรุ ปคือ ให้ละเว้นควำมชัว่ ทุกชนิด ทำควำมดี และทำ จิตใจให้ผ่องใส และเมื่อวันมำฆบูชำได้เวียนมำบรรจบครบรอบทุ กปี เทศบำลนครเชียงรำยร่ วมก ับคณะสงฆ์ จังหวัดเชียงรำยจึงได้ จัดงำนประเพณี แห่ โคมไฟ ไหดอก ขึ้นเพื่อถวำยเป็ นพุทธบูชำและเพื่อให้พุทธศำสนิ กชน ร่ วมกนั สร้ำงบุญกุศลสืบทอดพระพุทธศำสนำต่อไป
15
9. งำนประเพณี ตกั บำตรเป็ งปุ๊ ด (ตักบำตรเที่ยงคืน) ในครั้งอดีตเมื่อใกล้เวลำประมำณเที่ยงคืน ในคืนวัน พุธ ขึ้น 15 ค่ำ จะมีประชำชนจำนวนมำกมำร่ วมทำบุญตักบำตรพระภิกษุสงฆ์ สำมเณร ภำยในเขตเทศบำล นครเชียงรำย ตำมถนนสำยต่ำง ๆ จำนวนหลำยร้อยรู ป โดยเรี ยกวันดังกล่ำวว่ำ “ วันเป็ งปุ๊ ด ” และมีประวัติ ควำมเป็ นมำสืบเนื่ องมำจำกควำมเชื่อที่ว่ำ พระมหำอุปคุตซึ่งเป็ นพระอรหันต์องค์หนึ่งที่มีมหำอิทธิ ฤทธิ์สำมำรถ ดลบันดำลโชคลำภวำสนำได้ออกจำกกำรเข้ำฌำนสมำบัติที่ใต้สะดื อทะเลแล้วแปลงกำยเป็ นสำมเณรน้อยออกมำ โปรดสัตว์โลกเชื่ อกนั ว่ำหำกผูใ้ ดได้ทำบุญตักบำตรพระมหำอุปคุตแล้วบุคคลนั้นถือว่ำเป็ นผูม้ ีบุญ จะมีโชคลำภ วำสนำร่ ำรวยเป็ นเศรษฐีและบังเกิดควำมเป็ นสิริมงคลแก่ชีวิต ซึ่งประเพณี กำรตักบำตรเที่ยงคืนวันเป็ งปุ๊ ด ถือ เป็ นประเพณี ลำ้ นนำที่ปฏิบตั ิสืบต่อก ันมำช้ำนำน เพรำะว่ำแต่ละปี อำจมีวนั เพ็ญขึ้น 15 ค่ำ ที่ตรงก ับวัน พุธ เพียงแค่ 1 ครั้ง หรื อ 2 ครั้งเท่ำนั้น หลำยคนจึงเฝ้ ำรอที่จะมำทำบุญตักบำตรในวันดังกล่ำว เทศบำลนคร เชียงรำยจึงได้จดั งำนประเพณี ต ักบำตรวันเป็ งปุ๊ ดเพื่อให้คงอยูค่ ู่วฒั นธรรมล้ำนนำของชำวเชียงรำยสืบไป
10. ประเพณี ตกั บำตรเทโวโรหณะ
คือ กำรทำบุญตักบำตร ในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 เนื่องในโอกำสที่
พระพุทธเจ้ำเสด็จลงจำกเทวโลก คำว่ำ เทโว ย่อมำจำกคำว่ำ เทโวโรหนะ ซึ่งแปลว่ำ กำรเสด็จลงจำกเทวโลก ควำมเดิมมีว่ำในพรรษำที่ 7 นับแต่วนั ตรัสรู ้พระพุทธเจ้ำเสด็จไปจำพรรษำอยูบ่ นสวรรค์ช้ นั ดำวดึงส์เพื่อเทศน์ โปรดพระพุทธมำรดำ จนบรรลุโสดำปั ตติ ผล ครั้นออกพรรษำในวันขึ้ น 15 ค่ำ เดือน 11 แล้วจึงเสด็จลงจำกเท วโลกที่ เมืองสังก ัสสะนคร ในกำลที่เสด็จลงจำกเทวโลก ได้มีเนิ นเป็ นอันเดียวกนั จนถึงพรหมโลก เมื่อทรงแลดู ข้ำงล่ำง สถำนที่ น้ นั ก็มีเนิ นอันเดียวก ันจนถึงอเวจีมหำนรก ทรงแลดูทิศใหญ่แ ละทิศเฉี ยง จักรวำลหลำยแสนก็มี เนินเป็ นอันเดียวก ัน เทวดำก็เห็นพวกมนุ ษย์ แม้พวกมนุษย์กเ็ ห็นเทวดำ สัตว์นรกก็เห็นมนุ ษย์และเทวดำ ต่ำงก็ เห็นกนั เฉพำะหน้ำทีเดียว ลำดับนั้น พระผูม้ ีพระภำคเจ้ำจึงทรงเปล่งฉัพพรรณรังสีขณะที่พระองค์เสด็จลงมำจำก สวรรค์ช้ นั ดำวดึงส์ รุ่ งขึ้นวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ชำวเมืองจึงพำก ันทำบุญตักบำตรเป็ นกำรใหญ่เพรำะไม่ได้เห็ น พระพุทธเจ้ำมำถึง 3 เดือน กำรทำบุญตักบำตรในวันนั้นจึงได้ชื่อว่ำ ตักบำตรเทวโรหนะ ต่อมำมีกำรเรี ยกกร่ อน ไปเหลือเพียง ตักบำตรเทโว เพื่อระลึกถึงเหตุกำรณ์ ในวันนั้นและเพื่อเป็ นกำรอนุรักษ์วฒั นธรรมประเพณี ที่ดีงำม ให้คงอยู่
เทศบำลนครเชียงรำยจึงได้จดั งำนประเพณี
“ ตักบำตรเทโว ” เพื่อสืบทอดและทำนุบำรุ ง
พระพุทธศำสนำเป็ นประจำทุกปี อ้ำงข้อมูลโดย เทศบำลนครเชียงรำย Chiangrai Municipality
16
คำขวัญของเมืองเชียงรำย เหนือสุ ดในสยำม ชำยแดนสำมแผ่นดิน ถิ่นวัฒนธรรมล้ำนนำ ล้ ำค่ำพระธำตุดอยตุง
17
ดอกไม้ประจำจังหวัดเชียงรำย ดอกพวงแสด
18