fiubat 2010
Ero¤lu’nun Londra ziyaretine ilgi büyüktü
“Güzelim”in klibi tamam! Haberi: 23-24-25
‹ngiltere K›br›s Türk Ticaret Odas› (CTCC)’n›n davetlisi olarak Londra’ya gelen KKTC Basbakan› Dr Dervifl Ero¤lu’nun Londra ziyareti
‹ngiltere’de yaflayan vatandafllar›m›z taraf›ndan büyük ilgi ve sevgi gösterisiyle karfl›land›. ‹ngiltere’ye 3 fiubat tarihinde gelen Ero¤lu bu-
rada yapt›¤› bir dizi temaslar›n ard›ndan 7 fiubat tarihinde KKTC’ye geri döndü.
Haberi: 8-9-10-11-20 -32
Babutsa, Bakan Saner’i ziyaret etti anay›m yanay›m” isimli flark›lar›yla birlikte “10 milyon kifliye” ulaflan ve internette en çok izlenen grup olan Babutsa, ‹stanbul FM’in düzenledi¤i “13. Alt›n Ödülleri” gecesinde “En iyi ç›k›fl yapan grup” ödülünün sahibi oldu. Alm›fl olduklar› ödülün ard›ndan KKTC’ye giden Babutsa Grubu, ba¤l› bulunduklar› müzik yap›m flirketi sahibi European Records direktörü Acar Acarbey ile birlikte KKTC Turizm, Kültür ve Çevre Bakan› Ersan Saner’i ziyaret etti. Bakan Saner ile çal›flmalar› konusunda bilgi al›flveriflinde bulunan Babutsa, albümlerindeki eserlerin tümünün K›br›s fiark›lar›’ndan olufltu¤unu ve K›br›s fiark›lar›’yla ülkemizi d›fl dünyaya müzik yoluyla tan›tmak istediklerini söyledi. Grup çal›flmalar› hakk›nda Saner’e bilgi veren European Records direktörü Acar Acabey, Babutsa’n›n dünyaya tan›t›lmas›n›n, ülkemizin tan›t›lmas› anlam›na geldi¤ini dile getirerek Turizm Bakanl›¤›’ndan destek istedi. Acarbey, Babutsa ile birlikte flirketlerine ba¤l› bulunan di¤er sanatç›lar›n da ülkemizin tan›t›m›na destek olmak için klib çekimlerini KKTC’de yapmaya karar
Y
“
Gizemli bir güzel Ceylan Derya
Haberi: 28-29
“Çaresizim” flimdi Türkiye’de tüm TV kanallar›nda!
Haberi: 34
Sahibi: North Cyprus UK Ltd Genel Yay›n Yönetmeni: Zorlu Cezaro¤lu Görsel yay›n Yönetmeni: Onur Mehmet K›br›s Muhabiri: Misli Kad›o¤lu
Adres:11 Byron Close, Sydenham, SE26 5SF K›br›s: +90 533 863 5341 Londra: +44 7958 352 411 Mail: zorlu@northcyprusuk.com zorlucezaroglu@yahoo.co.uk
verdiklerini kaydetti. Bakan Saner ise burada yapt›¤› konuflmada, Babutsa Grubu’ndan övgü ile söz etti. Babutsa’n›n baflar›l› bir ç›k›fl gerçeklefltirdi¤ini vurgulayan Saner, “sizlerin baflar›s› ülkemizi, hükümetimizi, bakanl›¤›m›z› ve flahs›m› gururland›rmaktad›r” dedi. Bakanl›k olarak Babutsa Grubu’na her türlü deste¤i vermeye haz›r olduklar›n› kaydeden Saner, Babutsa Grubu’nun yeni klip çekimlerinin KKTC’de yap›lmas›n›n kendisine büyük bir heyecan verdi¤›ni kaydederek, gruba çal›flmalar›nda baflar›lar diledi. “Yanay›m yanay›m” isimli flark›yla “En iyi ç›k›fl yapan grup” ödülüne lay›k görülen Babutsa Grubu, geçti¤imiz hafta ‹stanbul’da, ‹stanbul FM’in düzenledi¤i “13. Alt›n Ödülleri” gecesinde “En iyi
ç›k›fl yapan grup” ödülünün sahibi oldu. Öykü-Berk'e ait internet rekorunu katlayarak geçen Babutsa Grubu, ‹nternette en çok dinlenen flark› oldu. Babutsa Grubu’ndan önce 8 milyon kifliye ulaflan ve internette en çök dinlenen grup olan Öykü–Berk’in rekorunu katlayarak internette 10 milyonu aflk›n kifliyle izlenme rekorunu k›ran Babutsa, yakalad›klar› bu muhteflem ç›k›flla Türkiye’yi etkisi alt›na ald›. Bu arada konser turnelerine de bafllayan Babutsa Türkiye’deki konserlerinin ard›ndan ilk yurt d›fl› konserlerini geçti¤imiz ay sonu Almanya’da verdi. Yeni y›l gecesinde Girne’de bulunan Las Vegas Casino’da sahneye ç›kan Babutsa’n›n ikinci yurt d›fl› konserinin Londra’da olaca¤› kaydedildi.
recycle Gazetemizde yay›nlanan foto¤raf, haber ve reklamlar›n her hakk› mahfuzdur
Monthly Magazine
2
fiubat 2010
3
fiubat 2010
K›br›s K›br›s Tarihi daya, baz› tarihçilere göre Avrupa'dan, baz›lar›na göre ise Asya’dan gelen insanlar ayak basm›flt›r. Ada, eski ça¤larda Hititler’den, M›s›rl›lar’a ve Antik Yunanlar’a birçok medeniyetin yönetimine girmifltir. Milattan önce 58 y›l›nda ada Romal›lar taraf›ndan al›nm›fl, ve 350 sene boyunca Roma ‹mparatorlu¤u kontrolünde kalm›flt›r. Milattan sonra 395’te, Bizans ‹mparatorlu¤u’nun bir parças› olmufl
A
ve putperestlikten yavafl yavafl Ortodoks Hristiyanl›¤a kaym›flt›r. _1191 y›l›nda Aslan Yürekli Richard Haçl› Seferleri s›ras›nda adaya yerleflmifl ve daha sonra aday› Templar fiövalyeleri’ne satm›flt›r. 1192 y›l›nda Guy de Lusignan’›n aday› sat›n almas›na izin vermifltir. K›br›s, 1489’da Venedikliler’in aday› al›fl›na kadar Lusinyanlar’›n yönetimi alt›nda kalm›flt›r. _1571 y›l›nda Osmanl›lar aday› fethet-
K›br›s Tarihinin Kronolojik Takvimi: M.Ö. 7000 – 3000 M.Ö. 4,000 - 2,500 M.Ö. 2,700 - 1,050 M.Ö. 1,500 - 1,450 M.Ö. 1,450 - 1,000 M.Ö. 1,200 - 1,000 M.Ö. 1,000 – 850 M.Ö. 850 – 750 M.Ö. 750 – 475 M.Ö. 333 – 58 M.Ö. 58 -M.S. 395 395 - 649 M.S. 649 - 965 M.S. 965 – 1191 1191 – 1192 1192 – 1489 1489 – 1570 1571 – 1878 1878 – 1925 1925 – 1960 1960 1963 1963 1974 1974 1975 1983 1990
Yeni Tafl Devri Bak›r Ça¤› Bronz Ça¤lar› Hititler M›s›r Egemenli¤inin bafllang›c› Salamis, Soli, Marion, Baf, Kurium ve Girne flehir devletlerinin kurulmas› Demir Ça¤› Asurlular Egemenli¤i Asurlular Egemenli¤i, M›s›rl›lar Egemenli¤i, ‹ran Pers Egemenli¤i Eski Yunan (Helen) Egemenli¤i Roma ‹mparatorlu¤u Bizans ‹mparatorlu¤u Ada savafl halindeki Bizans ve ‹slam ‹mparatorluklar› aras›nda kal›r Ada yeniden Bizans Egemenli¤i’ne girer Aslan Yürekli Richard ve Templar fiövalyeleri Lüzinyan Egemenli¤i Venedik Egemenli¤i Osmanl› ‹mparatorlu¤u Ada ‹ngiliz yönetimine girer Ada ‹ngiltere taraf›ndan ilhak edilir K›br›s Cumhuriyeti kurulur Toplumlararas› çat›flma ve anayasal düzenin çökmesi K›br›s Otonom Devleti Aday› Yunanistan’a ba¤lamak amac›yla Yunan destekli darbe ve Türkiye’nin müdahalesi Ada kuzey ve güney aras›nda bölünür K›br›s Türk Federe Devleti’nin ilan› Kuzey K›br›s Türk Cumhuriyeti kurulur Rum Yönetimi (K›br›s Cumhuriyeti ad› alt›nda) 4 Temmuz 1990’da Avrupa Birli¤i üyeli¤ine baflvurur
2003 23 Nisan 2003’te kuzey ve güney aras›nda geçifller bafllar 2004 24 Nisan 2004’te adan›n birlefltirilmesi amac› ile haz›rlanan Annan Plan› referanduma sunulur. K›br›sl› Türkler Annan Plan›’na “evet” derken, K›br›sl› Rumlar plan› reddeder. 1 May›s 2004’te K›br›s Rum Yönetimi K›br›s Cumhuriyeti ad› alt›nda Avrupa Birli¤i’ne girer.
mifller ve 1878 y›l›nda, Britanya ile Osmanl› ‹mparatorlu¤u aras›nda yap›lan bir savunma anlaflmas› uyar›nca aday› Britanya’ya kiralayana kadar yönetmifllerdir. Osmanl› ‹mparatorlu¤u Birinci Dünya Savafl›’na Almanya’n›n taraf›nda kat›l›nca, 1925 y›l›ndaK›br›s Britanya taraf›ndan ilhak edilmifl ve bir ‹ngiliz Kolonisi haline gelmifltir. 1960 y›l›nda K›br›sl› Türkler ve Rumlar K›br›s Cumhuriyeti’ni kurmufllard›r. Ancak 1963 y›l›nda Rumlar Anayasa’y› tek tarafl› olarak de¤ifltirmeye kalkt›klar›nda toplumlararas› çat›flma ç›km›fl ve K›br›sl› Türkler K›br›s Cumhuriyeti’nden at›lm›fllard›r. Toplam 103 K›br›s Türk köyü boflalt›lm›fl ve K›br›sl› Türkler adan›n yüzde 3’ünü oluflturan enklavlarda yaflamaya zorlanm›fllard›r. 1974 y›l›nda aday› Yunanistan’a ba¤lama amaçl› ve Yunanistan destekli bir darbenin ard›ndan Türkiye adaya müdahale etmifltir. Müdahalenin ard›ndan ada K›br›sl› Türkler’in yaflad›¤› kuzey ve K›br›sl› Rumlar’›n yaflad›¤› güney aras›nda ikiye bölünmüfltür. 1975 Y›l›nda K›br›sl› Türk Federe Devleti kurulmufltur. _1983 y›l›nda ise Kuzey K›br›s Türk Cumhuriyeti ilan edilmifltir. _Nisan 2003’te kuzey ile güney aras›nda 30 y›l aradan sonra geçifl noktalar› aç›lm›flt›r. 24 Nisan 2004’te K›br›sl› Türkler, aday› birlefltirmeye yönelik Annan Plan›’n› kabul etmifllerdir. Ancak K›br›sl› Rumlar plan› reddetmifllerdir. 1 May›s 2004’te Rum taraf›, K›br›s Cumhuriyeti ad› alt›nda ve tüm aday› temsilen Avrupa Birli¤i’ne girmifllerdir.
Kuzey K›br›s Türk Cumhriyeti (KKTC) Kurulufl tarihi: 15. 11. 1983 Baflkent: Lefkofla Yüzölçümü: 3.355 km2 Nufusu: 208.886 Di¤er büyük flehirler: Girne, Ma¤usa, Güzelyurt, ‹skele Dil: Resmi dil türkçe olmakla birlikte ‹ngilizce yayg›n olarak konuflulmakta ve bilinmektedir. Otellerin birçogunda Almanca bilen personel çal›flt›¤› gibi, baz› otellerde Arapça ve Frans›zca bilen görevliler de bulunur. ‹klim: Tipik Akdeniz ikliminin egemen oldu¤u K›br›s’ta yazlar kuru ve s›cak, k›fllar genelde ya¤›fll› ve ›l›k geçer. Yaz aylar›nda ortalama s›cakl›k 30 o C’nin (90 F) üzerinde, en so¤uk aylarda ise 10 o C (50 F) civar›ndad›r. Saat: Normal olarak yerel saat Greenwich’e gore 2 saat ileridedir. Ancak yaz düzenlemesi nedeniyle Nisan ay›ndan bafllayarak Eylül ay›na kadar GMT ile olan saat fark› 3 saate ç›kar. Pasaport ve vize: Herhangi bir pasaport ile gidilebilir. Giriflte en fazla 3 ayl›k vize verilmektedir. Sürenin uzat›lmas› için KKTC Muhaceret dairesine baflvurulabilir. 16 yafl›na kadar olan çocuklar ebeveynlerinin pasaportuyla KKTC’ye girifl yapabilir.
Gümrük: KKTC’ye gelen turistlerin flahsi eflyalar›na ve g›da maddelerine gümrük uygulamas› yoktur. KKTC’de bulunan arkeolojik ve tarihi eserlerin ülkeden çikar›lmas› yasakt›r. Trafik: KKTC’de trafik soldan akmaktad›r. Uluslararas› trafik ve yol iflaretleri kullan›lmaktad›r. Maksimum h›z 100 kilometredir. Emniyet kemerinin tak›lmas› zorunludur. Telefon: Yurt d›fl›ndan KKTC’ye yönelik aramalar 0090 392 tuflland›ktan sonra local numaralar çevrilmelidir. KKTC genelinde bulunan umumi telefonlarda kullanabilece¤iniz kartlar› posta ofislerinden temin edebilirsiniz. Bankalar: KKTC’nin resmi para birimi Türk Liras›’d›r. Adadaki Türk ve K›br›s Türk Bankalar› ifllemlerini Türk Liras› üzerinden yapar. Bankalar resmi tatiller d›fl›nda hafta içi 08:00 – 12:00 / 14:00 – 16:00 saatleri aras›nda çal›fl›r. Her türlü doviz, bankalarda veya doviz bürolar›ndan de¤ifltirilebilir. Adada Visa, Master, Euro gibi kredi kartlar› da nakit yerine kullan›labilir. Çal›flma Saatleri: Ma¤aza ve dükkanlar, de¤ifliklik gösterse de genellikle afla¤›daki saatler aras›nda aç›kt›r. Yaz Dönemi: 08:00 – 13:00 / 16:00 – 19:00 K›fl Dönemi: 09:00 – 13:00 / 14:00 – 18:00
Kamu Hizmetleri Servisi: Yaz Dönemi: Pazartesi: 07:30 – 14:00 / 15:30 – 18:00 Hafta ‹çi Di¤er Günler: 07:30 – 14:00
K›fl Dönemi: Hafta ‹çi: 08:00 – 13:00 / 14:00 – 17:00
Müzeler: KKTC’de yaz sezonu boyunca müze ziyaret saatleri de¤iflebilmektedir. Bilgi için Müzeler ve Eski Eserler Dairesini 0090 392 227 2916 nolu telefondan arayabilirsiniz. K›fl›n müze ziyeret saatleri ise 09:00 – 13:00 ve 14:00 – 16:45 aras›d›r. Müzeler resmi tatillerde kapal›d›r.
4
fiubat 2010
5
fiubat 2010
6
Turizm’de Tek Çözüm: ‘TRNC AIR’ Ulusal Charter Hava Yolu fiirketi Dr Muhammet Yasarata muhammet@cypruspremier.com
lke turizmimizin art›k beklemeye tahamülü kalmam›flt›r. Bu y›l ülkemizi ziyaret edecek turistlerin say›s›nda pek bir büyüme olmayaca¤› yavafl yavafl gelen rezervasyonlardan anlafl›lmaktad›r. Peki azalan bu turist say›s›n›n nedenleri nedir? Komflumuz Güney K›br›s’a her y›l 3 milyon turist ziyaret ederken KKTC’de turist say›lar› neden art›r›r›lam›yor? Evet...bunlar›n temelinde yatan tek sebeb ulafl›md›r. Tabii ülkemize ulafl›m mevcuttur fakat ulafl›mdaki fiyat politikalar›n› kimler nas›l belirliyor? Uçak fiyatlar›n›n pahal› olmas›ndan dolay› ‹ngiltere’de yaflayan K›br›sl› Türk halk›m›z dahi ülkemize gitmek istememektedir. Halk KTHY’dan flikayet etmektedir. Otelciler KTHY’dan flikayet etmektedir. Tur operatörü ve acentac›lar KTHY’dan flikayet etmektedir. Fakat, KTHY’daki pahal› uçak bilet fiyatlar›n›n alt›nda yatan gerçek temel nedir ve al›nmas› gereken önlemler nelerdir? Burada yönetimin eksikliklerinden ve maliyetlerin afl›r› yüksekli¤inden söz etmek istemiyorum. Çünkü bunlar› herkes bilmektedir. Bunlar asl›nda tüm ülkelerin, özellikle de Ada Ülkelerinin Ulusal Hava yollar›n›n bilinen sorunlar›d›r. Bu sorunlar› Güney K›br›s ve Malta adalar›n›n ulusal hava yollar› çözmüfltür. Her iki hava yollar› da, Cyprus Airways ve Air Malta, belli hisselerini özellefltirmifl ve özel sermaye katk›s›n› içlerine alm›fllard›r. Cyprus Airways kendi misyonunu bilen bir hava yoludur. Y›llarca ülkesinin tek önemli sektörü turizme destek sa¤lamak için zarar›na da olsa uçmufltur. Güney K›br›s Yönetimi’de her y›l Cyprus Airways’in zarar›n› sübvansiye etmifltir. Hatta Avrupa Birli¤ine girdikten sonra ve Avrupa Birli¤inin karfl› ç›kmas›na ra¤men, Cyprus Airways, subvansiye edilmeye devam edilmektedir. Güney K›br›s Yönetimi 2007 y›l›nda Cyprus Airways’› hayatta tutabilmek için subvansiyelerin yan›nda ayni zamanda 106 million dollar borç almas› için de kefil girmifltir. Ada ülkelerinde Ulusal Hava Yollar›n›n kar etme gibi bir misyonu yoktur. Ülkeye tafl›d›klar› her turistin kifli bafl›na yaklafl›k 1000 sterling harcad›¤› düflünülürse, hava yollar›n›n asl›nda ald›¤› subvansiye katk›s› devede kulakt›r. Düflünün ki her y›l 50 milyon dolar
Ü
Cyprus Airways sübvansiye edilmektedir. Di¤er taraftanda Cyprus Airways ülkesine 5 milyar dolar turizm geliri kazand›rmada en büyük etken olmaktad›r. Evet...Cyprus Airways y›llar boyunca kar elde eden bir hava yolu olmam›flt›r. Fakat flu anda Güney K›br›s’a 100 tane daha de¤iflik hava yolunun yolcu tafl›mas›na katk› koymufltur. Y›llar içerisinde yeni destinasyonlar açm›flt›r. Güney turizminin bu noktalara gelmesinde bayra¤› tafl›yan kurum olmufltur. Tabii tüm bunlar› kendi bafl›na yapmam›flt›r. ‹lk dönemlerde % 80’lerde olan devlet hisselerini zaman içerisinde % 69’lara kadar çekmifltir. Bu arada da tarifeli seferlerden ve misyonundan dolay› zararlar›n›n büyük oldu¤unun fark›na varm›flt›r. Böylelikle, 1992 y›l›nda ülkeye daha fazla turisti getirebilmek ve rekabet edebilir fiyatlar› piyasaya sunabilmek için Charter fiirketi Eurocypria’y› kurmufltur. Öncelikle 2 Airbus A320 ile bafllayan uçufllar, 6 ülkede 15 de¤iflik noktaya uçmaktayd›. ‹lerleyen y›llarda filosunu daha ekonomik Boing 737-800 uçaklar›na çevirerek 6 uçakl› bir Charter fiirketine dönüflmüfltür. Art›k Eurocypria, 15 ülkede 60 de¤iflik noktaya uçan ve % 85’i turist olan, 1,000,000 yolcuyu Güney K›br›s’a tafl›yan dev bir Charter Uçak flirketi olmufltur. E¤er Eurocypria kurulmam›fl olsayd›, Güney K›br›s’›n turist say›s›n›n 3,000,000 yolculara ç›kr›lmas› olanaks›zd›. Dolay›s›yle, bizm ulusal hava yolumuz KTHY’›n ülkeye turist tafl›mak gibi bir misyonu varsa, zarar› göze almas› flartt›r. Bu flekilde bir idare ve operasyon ile KTHY’n›n kar edebilen bir hava yoluna çevrilebilmesi olanaks›zd›r. KTHY’› art›k tarifeli seferler yapan bir hava yoluna dönüfltürülmesi ve bu do¤rultuda operasyon yapmas› kaç›n›lmazd›r. Ülkemize de turist tafl›mak için Cyprus Airways Eurocypria modeli bir olufluma gidilme zaman› gelmifltir. Özel Sektör – Devlet ortakl›¤› ile kurulacak bir ‘TRNC AIR’ Ulusal Charter Hava Yolu fiirketi ülkemizde turizmin önünü açacak tek yoldur. Bunun d›fl›nda turizmi gelifltirme ile ilgili yap›lacak tüm de¤erli çal›flmalar baflar›s›zl›kla sonuçlanmaya mahkumdur. Tüm halk›m›z›n yüzünü güldürecek bu at›l›m› bafllatmak için art›k herkes öncü olmal›d›r. Gelin hep beraber birlik içerisinde bu hedefe ulaflmak için Ulusal Charter Hava Yolu flirketimizi kural›m. Gelecek y›llarda daha iyi bir turizm y›l› yaflama dileklerimle...
Othello Kalesi 14. yüzy›lda lüzinyanlar taraf›ndan infla edilen othello kalesi, ma¤usa kentinin ana girifllerinden biri olarak kullan›l›yordu. kale girifli üzerinde as›l› olan st. mark aslan› kabartmas›n›n alt›nda kaleyi yeniden biçimlendiren kaptan nicolo foscari'nin ad› ve 1492 tarihi görülmektedir. etraf› derin bir hendekle çevrili olan kalenin yap›s›nda kuleler ve topçu bataryalar›yla biten koridorlar bulunmaktad›r. kale avlusunda bir k›sm› osmanl›lara, bir k›sm› ispanyollara ait toplar, demir gülleler ve tafl gülleler de bulunmaktad›r. kara kap›s› bir ravelin'le (yar›m ay fleklindeki tabya) korunmufltur. buradaki geçitler ve top yuvalar›na ek olarak
bir flapel ve zindan olarak kullan›lan yeralt› odalar› bulunmaktad›r. kalenin bugünkü ad›, ingiliz döneminde kullan›lmaya bafllanm›flt›r. sheakespeare'in ünlü tragedyas›n›n bir bölümü k›br›s'ta bir liman kentinde geçmektedir.
oyunun kahraman› othello, fasl› (moor) biri olarak tan›t›l›r. yazar›n, adan›n venedikli valisinin soyad›n›n anlam› 'moor' olan christophoro moro'nun ad›n› duydu¤u ve yan›larak onun bir fasl› oldu¤unu düflündü¤ü san›lmaktad›r.
kale içerisinde bulunan salon günümüzde bir çok sanat ve kültürel etkinli¤e ev sahipli¤i yapmaktad›r. gazima¤usa belediyesi'nin düzenledi¤i geleneksel ma¤usa kültür, sanat ve turizm festivali'nin de birçok etkinli¤i burada olmufltur.
fiubat 2010
7
fiubat 2010
8
Ero¤lu, “e¤er bir kifli yaflad›¤› çat›n›n devlet oldu¤unu göremezse, müzakerelerde baflar›l› olamaz”
Ero¤lu Sarastro Restaurant’ta düzenlenen yemekli bas›n toplant›s›n›n ard›ndan ayni restoran da ifl dünyas› ile de biraraya geldi. aflbakan Dervifl Ero¤lu, Londra temaslar› çerçevesinde bas›n mensuplar› ile ö¤le yeme¤inde bir araya geldi. Baflbakan bas›n toplant›s›n›n ard›ndan da ‹ngiltere K›br›s Türk Tcaret Odas› üyeleri ve ifladamlar› ile kokteylde biraraya geldi. Her iki toplant› da Covent Garden’da bulunan dünyaca ünlü Sarastro Restaurant’ta gerçeklefltirildi. Baflbakan Ero¤lu, Lonndra’da görev yapan K›br›s Türk, Türkiye ve di¤er yabanc› bas›n mensuplar› ile görüflmesinde müzakere süreci ile ilgili sorular› yan›tlad›. Müzakere masas›nda, taviz denebilecek önerilere
B
bile hay›r diyen bir Rum taraf› bulundu¤una iflaret eden Ero¤lu, böylesi bir anlay›fl›n nas›l çözüm niyeti olabilece¤ini sordu. Türk Taraf›’n›n iyi niyetle müzakere masas›nda oldu¤unu belirten Ero¤lu, Rumlar›n ise Hay›r Kampanyalar› ile yollar›na devam etti¤ini kaydetti... K›br›s Türk Halk›’n›n 2004’te Annan Plan› ile ilgili hayal k›r›kl›¤› yaflad›na iflaret eden Ero¤lu, “ Hay›r diyenler mükafatland›r›ld›. Ama K›br›s Türk Halk› art›k d›fltan gelen mesajlar› iyi de¤erlendirmektedir. Halk›m›z sadece kendisine ve Anatavan›’na güveniyor” dedi. “Seçilmeniz halinde müzakere masas›na sizin yerinize temsilciniz otura-
cak diye aç›klaman›z oldu mu?” sorusuna ise tepki gösteren Ero¤lu, “ Ben böyle bir fley söylemedim. Hatta, bana karfl› uzlaflmaz suçlamalar›yla ilgili komplolara cevap vermekle u¤rafl›yorum”diye konufltu. Kendisinin afl›r› uçlarda biri oldu¤u ve Türkiye’nin kendisine destek veremeyebilece¤i fleklindeki soruya da Ero¤lu, ne kendisinin ne de partisinin afl›r› uçlarda oldu¤unu, baflbakan olarak devletine sahip ç›kmas› gerekti¤ini söyledi. KKTC’nin devlet oldu¤u gerçe¤inin gözard› edilemeyece¤ini ifade eden Ero¤lu, “ e¤er bir kifli yaflad›¤› çat›n›n devlet oldu¤unu göremezse, müzakerelerde baflar›l› ola-
maz” dedi. “ Ben kendimi müzakere masas›nda Rum Taraf› ile eflit kabul ediyorum. Benim de bir devletim var. Hristofasyas masada, bizim toplum oldu¤umuzu hissettirmeye çal›fl›yor. Bu kendimizi Rumla eflit görmeyiflimizden ve anlaflmaya mecbur oldu¤umuz fleklindeki düflünce nedeniyle böyle oluyor” ifadelerini kulland›. Anlaflma için müzakere masas›nda Cumhurbaflkan› Talat’› desteklemeye devam ettiklerini belirten Ero¤lu, “Deste¤imizi verdik ama herfleyi yapabilir demedik” fleklinde konufltu. Türkiye’nin de Cumhurbaflkan› Talat’› müzakere masas›nda d›fl dünyaya karfl› desteklemesinin do-
¤al oldu¤unu belirten Ero¤lu, “ ancak bu destek, Türkiye’nin Cumhurbaflkanl›¤› seçiminde, Talat’›n seçilmesi için gayret sarf edece¤i anlam›na gelmez” dedi... Bir soruya karfl›l›k, zaman s›k›fl›kl›¤› nedeniyle, Erdo¤an ile yapt›¤› görüflme hakk›nda Tahsin Ertu¤rulo¤lu’nun kendisine henüz bilgi vermedi¤ini kaydeden Ero¤lu, “herhalde döndükten sona görüflürüz” dedi. Cumhurbaflkan› seçilmesi halinde, Parti baflkanl›¤› ve baflbakanl›k için isim düflündünüz mü sorusunu da Ero¤lu, “ Bunu, düflüncemi okurlar diye düflünmek istemiyorum. Seçime gidiyorum. Kendince aday olmak isteyen arkadafllar olabilir. Cum-
hurbaflkanl›¤› seçiminden sona oturur konufluruz” yan›t›n› verdi. Hristofyas’›n Talat›n seçilmesini istedi¤i fleklindeki yorumlar›n hat›rlat›lmas› üzerine ise Ero¤lu, Hristofyas›n, kendi devletine bakmas›n› istedi. AB üyesi oldu¤unu iddia eden bir ülkenin baflka ülkeye kar›flamayaca¤›n› ifade eden Ero¤lu, “beni ya da Say›n Talat’› sand›ktan kendisi de¤il K›br›s Türk halk› seçecektir. Halk›n iradesine müdahe ay›pt›r” dedi. Ero¤lu, Hristofyas›n, çözümcü görünecek diye “dostum Talat” diye seslendi¤ini ancak, çözüm için hiç bir fley yapmad›¤›n› anlatt›. Kamuoyu yoklamalar›nda kendisinin önde gö-
fiubat 2010
Baflbakan Ero¤lu, KKTC Londra Temsilcisi Kemal Köprülü, Esat Davut ve Olay Gazetesi sahibi Nural Ezel.
Baflbakan Ero¤lu, KKTC Londra Temsilcisi Kemal Köprülü, Baflbakanl›k Bas›n ve Halkla ‹liflkiler Müdürü Metin Beyo¤lu, Ahmet Örgen ve Enver Kannur.
Ukay Caterin sahibleri Ifl›k Vedat ve Nadiye Vedat, baflbakanla bir süre sohbet ettiler.
Ero¤lu, Vatan Caterin sahibi Tuncel Nalbanto¤lu ve Speed Printer patronu Osman Tango.
Baflbakan Ero¤lu onuruna Sarastro Restaurant’ta kokteyl veren restoran sahipleri Sibel Niyazi ve Murat Ma¤den, Ero¤lu ile bir süre sohbet etti.
Türk Bankas› Müdürleri Hüseyin Erifl, Reflat Bilgin ve Hurkan&Sayman Muhasebecilik fiirketi patronu Enver Kannur.
rüldü¤ünün an›msat›lmas› üzerine Ero¤lu, ülkede en ciddi araflt›rmay› yapan flirketin hata pay›n›n az oldu¤unu kaydetti ve 19 Nisan seçim sonuçlar›n› örnek gösterdi. Kamuoyu yoklama sonuçlar›na inand›¤›n› ifade eden Ero¤lu, ayn› flirkete Cumhurbaflkanl›¤›’n›n da araflt›rma yapt›rd›¤›n› ancak sonucun aç›klanmad›¤›n› belirtti. “Kazanman›z Türkiye’nin K›br›s’ta politika de¤iflikli¤ine gitti¤ini mi gösterir” sorusuna da Ero¤lu, kendisinin sürekli Türtkiye ile diyalog içinde oldu¤unu söyledi. “KKTC devletini biz tek bafl›m›za kurmad›k” diyen Ero¤lu, Türkiye’nin müzakerelerden sonuç almak isteyebilece¤ini,
gelebildi¤i son noktan›n da Annan Plan› oldu¤unu kaydetti. “Her konuda anlaflabileceksek çözüm olabilir” diyen Ero¤lu, K›br›s Türklerinin onuru ile yaflayabilece¤i bir anlaflma istediklerini ifade etti. Baflbakan, Rumlar›n verece¤i az›nl›k haklar›n› kabul etmeyeceklerini vurgulad›. Ero¤lu, Türkiye Baflbakan› Erdo¤an’›n müzakereler sonsuza dek süremez sözünü de hat›rlatt›. Kendisinin Türkiye’nin de menfaatlerini düflünen birisi oldu¤unu kaydeden Ero¤lu, “ ‹flbirli¤i içinde müzakereleri sürdürece¤iz. Ama Hristofyas›n da her dedi¤ine evet diyemeyiz” diye konufltu.
Baflbakan, devleti sonsuza kadar yaflatma kararl›l›¤›nda olduklar›n›, devlete sahip ç›kman›n anlaflma istemez anlam›na gelmedi¤ini yineledi. Ero¤lu, Cumhurbaflkan› Talat’›n müzakereleri Türkiye ile birlikte yürüttü¤ünü ancak zaman zaman Türkiye’nin d›fl›nda hareket etti¤ini sözlerine ekledi. Sarastro Restaurant’ta düzenlenen yemekli toplant›n›n ard›ndan ‹ngiltere’deki ifladamlar›, dernek temsilcileri ve bas›nla birlikte ayni restoran da biraraya gelen Baflbakan Ero¤lu, onuruna verilen kokteyilin ard›ndan Londra temaslar›n› noktalay›p geçti¤imiz Pazar günü KKTC’ye geri döndü.
K›br›s Türk Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Üyeleri Hasan Gazi, Alkan Kemal, Altan Gültekin, Erdo¤an Dervifl ve Rezvan Halil.
9
fiubat 2010
10
Baflbakan Ero¤lu, Londra
Ero¤lu, CTCC’nin organize etti¤i halka aç›k konferansta büyük bir sevgi gösterisi ile karfl›land›.
rand Palace’da ‹ngiltere K›br›s Türk Ticaret Odas› taraf›ndan düzenlenen ve yüzlerce kiflinin kat›ld›¤› toplant›da konuflan Ero¤lu, müzakere sürecini, Orams davas›n› ve yurt d›fl›nda yaflayan K›br›sl› Türklerin sorunlar›n› de¤erlendirdi. Büyük bir sevgi gösterisiyle karfl›lanan Baflbakan Ero¤lu’nun konuflmas› sürekli alk›fllarla ve birlik beraberlik sloganlar›yla kesintiye u¤rad›. Baflbakan, toplant› sonunda kat›l›mc›lar›n sorular›n› yan›tlad›. Ero¤lu konuflmas›n›n bafl›nda iktidara geldikten sonra çok büyük ekonomik sorunlarla u¤raflmak zorunda kald›klarn› belirterek , ’Bütçeyi tükenmifl bulduk. Piyasaya yapt›r›lan ifllerin paras›n› ödenmemifl bulduk ve baflta
G
KTHY, DAÜ ve Elektirik ‹daresi gibi bir çok sektörün batma noktas›na geldi¤ini gördük. Gençlik y›llar›mda da baflbakanl›k yapm›flt›m ama bu kadar çok çal›flmam›flt›m. Müzakerelerin devam etti¤i bir zamanda ekonomik sorunlar› düzeltmek için çok u¤rafl›yoruz. Eksi 2.5 ta buldu¤umuz ekonomi-
yi flimdi a¤›r a¤›r yukar›ya tafl›maktay›z.’ dedi. Ero¤lu, seçimlerde K›br›s Türküne verdikleri taahütleri yerine getirmeye çal›flt›klar›n› kaydetti. Hristofyas bar›fl mele¤i ilan edildi Konuflmas›nda sürekli müzakere sürecini ve CTP’yi elefltiren Ero¤lu, ’Annan Plan›’na Türk taraf› evet, Rum taraf› hay›r diyerek reddetmesine ra¤men ve Papadopulos’un yapt›klar›ndan sonra Hristofyas, de¤iflik ideolojiye sahip arkadafllar›m›z taraf›ndan bar›fl mele¤i ilan edildi. Plandan sonra Hristofyas ve Cumhurbaflkan›m›z eski dostlar K›br›s sorununu 3 ayda çözebileceklermifl gibi gösterdiler. Öyle bir noktaya geldik ki Hristofyas K›br›s’ta ki en bar›flç›l insan olarak gösteriliyor. ’diye konufltu. Hristofyas’›n Papadopulos’un deste¤i ile Cumhurbaflkan› oldu¤unu hat›rlatan Ero¤lu, ’Baz› arkadafllar›m›z bir fleyi unutuyor. Hristofyas Rum
halk›n›n K›br›s Cumhuriyeti’nin cumhurbaflkan›d›r ve kendi halk›n›n menfaatlerini düflünmekten baflka flans› yoktur. Bizler Annan Plan›nda çok fleyler vermifliz, bu tavizleri veren daha da verir düflüncesiyle masada oturuyorlar. Y›llard›r politikaday›m. Hep Rum taraf› masada oturmufl anlaflma ister gibi davranm›fl ama hiç bir anlaflmaya imza atmam›flt›r. fiimdi de Hristofyas ve Rum yönetimi bizi masada tutmak, zaman› bu flekilde geçirmek düflüncesindeler. Onun için Annan Plan›’na hay›r diyenlerdenim. Çünkü bu planada hay›r diyeceklerini biliyordum. Söyledim ama anlatamad›m.’ diye konufltu. Havanda su dövmeye devam ediyorlar Müzakere sürecinde Rum taraf›n› Annan Plan›’n› cebinde kabul etti¤ini, bunun d›fl›nda daha fazla ne verebilirsiniz düflüncesinde haraket etti¤ini ve kendisinin hiçbir fley yapmadan daha fazla ne alaca¤›n› hesaplad›¤›n› vurgulayan Ero¤lu, ‘Bende
fiubat 2010
11
’da büyük sevgi gösterisiyle karfl›land›
CTCC Asbaflkan› Hayrettin Ramiz, Ero¤lu’nu K›br›s Türk Ticaret Odas› an›s›na bir plaketle ödüllendirdi.
‹ngiltere’de e¤itim gören üniversite gençlerinin de haz›r bulundu¤u konferansta baflbakan K›br›s konusundaki görüfllerini halka anlatt›.
cumhurbaflkan› seçilirsem masaya oturaca¤›m. Ama ad›m ç›km›fl Ero¤lu seçilirse anlaflma istemez diye. fiimdi müzakereler benim baflbakanl›¤›mda devam ediyor. Demek ki bir anlaflma aray›fl› içindeyiz. Anlaflma iki tarafl›d›r. Türk taraf›n›n niyeti vard›r, Rum taraf›n›n niyeti yoktur. Niyet olmad›¤› sürece anlaflma mümkün de¤ildir. 6 bafll›k müzakere edilecekti. fiimdi sadece yönetim ve güç paylafl›m› müzakere edildi. Cumhurbaflkal›¤›n›n dönüflümlü olmas› kabul edildi ama onun yan›nda bakanlar kurulu, yetkiler, federal yap› nas›l oluflturulacak, Tür taraf› nedir? Devlet midir? Toplum mudur? Bunlar›n tart›fl›lmas› gerekir. Bunlar› tart›fl›r gibi yap›p havanda su dövmeye devam ediyorlar’ dedi. Konuflmas›nda Türk taraf›n›n masada eflit oturmad›¤›n› ifade eden Baflbakan, Rum taraf›n›n dünyan›n tan›d›¤› bir devlet Türk taraf›n›n da toplum olarak masada oturdu¤unu kaydetti. Ero¤lu, D‹S‹ Partisi genel baflkan›yla yapt›¤› görüflmede de imtiyazlardan konufltuklar›na dikkat çekerek ‘ Bana Güzelyurt’u ve-
rip vermeyece¤imizi sordu. fiimdi Annan Plan›’na bu parti evet demiflti ama konuflmalardan anl›yorum ki ak›llar›nda Güzelyurt var, ak›llar›nda bizi az›nl›k görme vard›r.’ dedi. K›br›s’ta anlaflma istemeyen kimsenin olmad›¤›n› söyleyen Ero¤lu, anlaflma metni ortaya ç›kt›¤› zaman Türk taraf›ndan baflkas›n›n imza atmad›¤›n› ifade ederek ‘Yani biz kendi bafl›m›za anlaflaca¤›z, çözüm istiyoruz diyoruz ama karfl› taraf bizimle oynamaya devam ediyor’ diye konufltu. Lefkofla Berlin duvar›na benzemez Konuflmas›nda özellikle 1974 öncesi yaflananlar›n unutulmamas› gerekti¤ine vurgu yapan Baflbakan Ero¤lu, Güney’de Kuzey’de birbirinden farkl› birer devlet, birer demokrasi ve ayr› din ve dil oldu¤unu belirterek ‘fiimdi Berlin duvar› y›k›ld› diye bu duvarda y›k›lmal›d›r diyen elefltirenler var.Yeflil hatt› kastediyorlar. Bir kere yeflil hatt› biz yapmad›k. 1963’te ‹ngiliz bir general bu hatt› çizdi. ‹kincisi biz Almanya’ya benzemeyiz. Lefkofla Berlin Duvar› olamaz. Çünkü Kuzey’de di-
niyle diliyle farkl› ayr› bir ulusun mensuplar› var, güneyde diliyle diniyle farkl› bir ulusun mensuplar› vard›r. Dolay›s›yla Almanlar› birbirinden ay›ranlarla bizim ayr›l›¤›m›z› kar›flt›rmamak laz›m. Ayr›ca biz ayr›lmak mecburiyetinde kald›k.’ fleklinde konufltu. 74 harekat›n›n nedeninin K›br›sl› Türkler olmad›¤›n›, bunun nedeninin Enosisi gerçeklefltirmek isteyen Rumlar›n yapm›fl oldu¤u darbe oldu¤unu söyleyen baflbakan, bu durumda Türkiye’nin hakl› müdahelesinin gerçekleflti¤ini sözlerine ekledi. Ero¤lu sözlerini flöyle sürdürdü ‘ Yani Almanya’y› ay›ranlar Almanya’y› paylaflanlard›r. Amerikal›lar ve Ruslard›r. Bizde ayr›l›¤›n nedeni bize K›br›s’ta yaflama hakk› vermek istemeyen Rumlard›r. Burda bir ulus bölünmedi , iki halk birbirinden ayr›ld›.’ Topraklar› peflgeç çekmedim diye bana çözüm karfl›t› diyorlar Müzakere masas›na bugün yaflanan gerçekleride dikkate alarak, 1974 öncesinde yaflananlar›n bir daha yaflanmamas› için tedbirleri anlaflma metnine
Konferans›n ard›ndan Ero¤lu’nun yan›na giden kalabal›k baflbakana desteklerini belirttiler.
koyarak oturacaklar›n› kaydeden Dervifl Ero¤lu, seçimlerde ‘KKTC devletine sahip ç›kaca¤›z’ diyerek iktidar olduklar›n› söyledi. Ero¤lu ‘ Bir partinin kendi devletine sahip ç›kaca¤›n› söylemesi kadar normel bir fley olamaz. Bir zamanlar 1 kar›fl toprak vermeyiz demiflim, dünyada hangi ülkede bir baflbakan vard›r ki ben topra¤›m› verece¤im desin, bu mümkün de¤il. Topraklar› peflgeç çekmedim diye bana çözüm karfl›t› diyorlar. Ero¤lu anlaflma istemiyor diyorlar’dedi. K›br›s Türkü anlaflmaya mecbur de¤ildir Rum taraf›n›n Annan Plan›’ndan sonra masada daha büyük beklenti içinde olduklar›n› kaydeden Ero¤lu, ‘ Annan Plan›’n›n› kabul etmiflken bende Hristofyas’›n yerinde olsam daha ne vereceksiniz derim. O yüzden Rumlar büyük beklenti içinde müzakere masas›nda bizi tutmaya devam ediyorlar. fiimdi ise bize muhalif partiler ve d›fl dünyada bunu söylemeye bafllam›flt›r. ‘K›br›sl› Türkler anlaflmaya mecburdur’. E¤er siz mecliste bunu söylerseniz, d›fl dünyadan
da bunu duymaya bafllarsan›z, karfl› taraf ne diyecek? Türkler anlaflmaya mahkumdur mecburdur. Ancak K›br›s Türk halk› anlaflmaya mecbur de¤ildir. Ama K›br›s’ta bir anlaflma istiyoruz. Ayn› tavr› karfl› taraftan da bekliyoruz.’ diye konufltu. Baflbakan sözlerini flöyle sürdürdü ‘ Onlar oturacak daha ne vereceksiniz diye soracak, bizde anlaflmaya mahkumuz gibi kendimizi zavall› duruma sokaca¤›z? Bu mümkün de¤il. Bu flartlarda kimse bize f›rsat vermez ve isteklerimizi onaylamaz’ Türkiye’nin K›br›s’ta hakk› vard›r Baflbakan konuflmas›nda ayr›ca Türkiye’nin K›br›s’ta hakk› oldu¤unu vurgulayarak, ‘fiimdi de Türkiye iflgalcidir diyorlar. Anavatan Türkiye iflgalci de¤ildir. Evet K›br›s’ta bir iflgal var ama oda K›br›s Cumhuriyeti’ni iflgal eden Rumlard›r. K›br›s Cumhuriyeti iflgal alt›ndad›r.’ dedi. Salondan gelen, Türkiye’nin K›br›s’› satmaya hakk› varm›d›r? fleklindeki tepkiler üzerine ise Ero¤lu, Türkiye’nin öyle bir niyeti olmad›¤›n› ve bunuda TC
yetkililerinin zaman zaman aç›klamalar› oldu¤unu söyledi. Bugün K›br›s Türkü kendi devletine kendi topra¤›na sahip ç›kan bir halkt›r K›br›s’taki uzlaflmazl›¤›n nedenlerinden birininde AB üyesi ülkelerin yapm›fl oldu¤u hatalar oldu¤unu ifade eden Ero¤lu, güvenlik konseyinin 1964 te Rumlar› K›br›s Cumhuriyeti’nin varisi olarak kabul etmesi ve adada anlaflma olmadan Rum taraf›n›n AB’ye al›nmas›n› elefltirdi. Ero¤lu ‘Rumlar AB’ye müracat ettiklerinde anlaflma olmadan AB’ye giremezsiniz deselerdi, Rum taraf› elbette bugünkü uzlaflmazl›¤›n› sergileyemezdi.’ dedi. Bununla birlikte referandumdan sonra AB’nin K›br›s Türküne verdi¤i hiçbir sözüde yerine getirmedi¤ini hat›rlatan Ero¤lu ‘24 Nisan iradesi geride kalm›flt›r. O günden bugüne köprülerin alt›ndan çok sular geçmifltir. AB taraf›ndan Annan Plan›’na evet diyen K›br›s Türküne verilen hiç bir söz yerine getirilmemifltir. Ve bugün K›br›s Türkü kendi devletine kendi topra¤›na sahip ç›kan bir halkt›r’ diye konufltu.
fiubat 2010
12
Kuzey K›br›s'›n fle kdeniz'in mükemmel iklimi ve s›cak insanlar›yla ünlü K›br›s, üç k›tay› birlefltiren en güzel adalardan biri olma özelli¤ini as›rlard›r tafl›yor. ‹ngiliz sömürgesinden kurtuldu¤u y›llardan sonra tam anlam›yla bir turizm cenneti olan ülke, rahatlaman›z için herfleyi bünyesinde bar›nd›r›yor. Her türlü deniz sporlar›n› yapabilece¤iniz K›br›s'ta ayr›ca, zengin arkeolojik kal›nt›lar› ve tarihi güzellikleri görme firsat› da elde edebilirsiniz. Ülke, dünyan›n hiçbir yerinde rastlayamayaca¤›n›z güzelliklere sahip olmakla birlikte, 300 gün günefl ›fl›¤›yla, tertemiz ve essiz sahilleri ve mükemmel do¤as›yla tam bir cennet. Tüm bunlara ek olarak ada insan›n›n s›cakl›¤›n› ve mutfa¤›n›n zenginli¤inide katarsak ideal bir tatil için istedi¤iniz hersey K›br›s'ta mevcuttur. Siz belki bir do¤a afl›¤›, bir arkeolog, yürümeye gelen, su sporlar›n› seven, k›saca günefl tutkunuysan›z bu küçük ada sizler için bulunmaz bir yerdir. Burada Akdeniz'in inan›lmaz güzelliklerini ve Beflparmak Da¤lar›'yla birleflen görkemini izleme firsat›n› bulacaks›n›z. K›br›s'ta bulunan turistik öneme sahip Girne ve Ma¤usa'da damak tad›n›za uygun bir çok restoran bulman›z mümkün. Yeme¤inizi yerken alt›n sar›s› kumlar›n keyfini Ma¤usa'da, liman keyfini de Girne'de sonuna kadar yaflaman›z mümkün. Tüm bunlara sahip oldu¤unuzu düflündü¤ünüzde, efsanede oldugu gibi Sezar'in Kleopatra'ya aflk›n› kan›tlamak için
A
‹skele
bu aday› neden verdi¤inin cevab›n› kolayca verebilirsiniz. Gazima¤usa Esas itibari ile küçük bir ticaret liman› ve bal›kç› kasabas› olarak kurulmufl olan Gazima¤usa, XIII. yüzy›lda Lüzinyanlar devrinde geliflmifl, Do¤u ile Bat› aras›nda önemli bir ticaret merkezi haline gelmifltir. Ayni dönemde infla edilen 365'e yak›n ibadet yeri ve devrin asillerine ait saraylar› ile Akdeniz'in en zengin kasabalar›ndan biri olmufltur. 1489'da K›br›s'a hakim olan venediklilerin d›fltan gelecek sald›r›lar› önlemek için ortaça¤ savunma mimarisinin en güzel örne¤ini teflkil eden heybetli surlar› infla etmifllerdir. Gezilecek bafll›ca yerler aras›nda; Lala Mustafa Pafla Cami (St. Nikolas Katedrali), Otello Kalesi, Nam›k Kemal Zindan›, Salamis Harabeleri ve St. Barnabas Arkeoloji müzesi vard›r. Girne Girne deniz ve da¤ manzaralar› ile konaklama tesisleri ve plajlar bak›m›ndan zengin bir k›y› flerididir. Girne Kalesi ve tarihi yat liman›n›n ihtiflam› günümüze kadar korunmufltur. Kale Bizansl›lar taraf›ndan infla edilmifl ve yap›ya Lüzinyanlar ve Venedikliler döneminde ilaveler yap›lm›flt›r. Yatlar›n bar›nd›¤› at nal› fleklindeki liman, birçok lokanta, bar ve aç›k hava kafeteryalar›yla canl› bir görünümdedir. Lefkofla Baflkent Lefkofla, Venedikliler taraf›ndan 1570'de flehrin savunmas› amac›yla infla edilmifl
Lefkofla çember fleklinde kal›n ve yüksek duvarlarla çevrilidir. Görülebilecek basl›ca yerler aras›nda, Arap Ahmet Soka¤›, Selimiye Cami, Yigitler Burcu Park›, Barbarl›k Müzesi, Büyük Han, Belediye Pazar› ve Dervifl Pafla Kona¤› gibi yerler vard›r.
Ma¤usa
Güzelyurt Güzelyurt ad›n› yörenin topraklar›n›n zenginli¤inden, çevrenin yemyeflil olmas›ndan alm›flt›r. Her taraf narenciye bahçeleriyle kapl›d›r. Yörenin en önemli ürünü turunçgillerdir. Elde edilen buluntulardan Güzelyurt yak›nlar›ndaki ilk
yerleflmenin Neolitik döneme rastland›¤›n› görmekteyiz. Tunç Ça¤›'nda bölgenin yak›n›ndaki bakir yataklar›n›n iflletildi¤ini gösteren buluntularla karfl›lafl›lm›flt›r. Görülebilecek bafll›ca yerler aras›nda; Güzelyurt Müzesi, Soli Harabeleri ve Vuni Kalesi'dir.
Girne
fiubat 2010
ehirleri Güzelyurt
‹skele ‹skele K›br›s'›n do¤all›¤› bozulmam›fl ve güzel sahillerinin bulundugu Karpaz yar›madas›n› içine alan bir ilçemizdir. Do¤al güzelliklerinin yan›s›ra tarihi eserlerin de bulundu-
¤u bu güzel ilçemizde zengin Flora ve Fauna'nin koruma alt›na al›nd›¤› Karpaz Koruma alan› vard›r. Görülebilecek bafll›ca yerleri aras›nda; Apostolos Andreas Manast›r› ve Aytrias Bazilikasi’dir
13
fiubat 2010
14
Meral Ero¤lu temsilcileriyle
K
KTC Londra temsilcisi Kemal Köprülü’nün efli Sevhal Köprülü, Baflbakan Efli Meral Ero¤lu onuruna Salieri Restaurant’ta çay partisi düzenledi. Etkinli¤e, Londra’da faaliyet gösteren kad›n sivil toplum örgütü temsilcileri kat›ld›. Han›mlarla sohbet eden Ero¤lu, derneklerin sorunlar›n› da dinledi. Meral Ero¤lu, “ Han›mlarla birlikte olmaktan
çok mutluyum. Anld›m ki, burada herkesin bir görevi var. O da Türk insan›n› bir araya getirmek. Dernekleriniz, Herkes özverili çal›fl›yor. Bu da memnuniyet verici” dedi. Londra’ki soydafllar›n›n kalbinin KKTC için çarpt›¤›n› belirten Ero¤lu, okul ziyareti s›ras›nda, foloklar gösterisinden çok etkilendi¤ini ve duyguland›¤›n› anlatt› ve “ Türklüklerine sahip ç›k-
malar› beni mutlu etti. Çocuklar›m›z›n Türk gibi yetiflmeleri, gelenekleri ö¤renmeleri beni duyguland›rd›” diye konufltu. Meral Ero¤lu, han›mlar›n art›k hep önde oldu¤unu, söylerken, baflta ö¤retmen eksikli¤i olmak üzere dinledi¤i sorunlar› efline iletece¤ini söyledi. Oldukça renkli geçen çay partisine kat›lan kad›nlar›m›z bayan Ero¤lu ile yak›ndan sohbet etme imkan› yakalad›lar.
fiubat 2010
Londra kad›n örgüt bir araya geldi
15
fiubat 2010
16
“KTHY Avrupa’ya uçan EN GÜVENL‹ Türk havayolu” ›br›s Türk Hava Yollar› (KTHY)’nin, Avrupa’da 6 ülkede toplam 40’tan fazla meydanda, habersiz olarak yap›lan “Yabanc› Uçak Güvenlik Denetimi”nde (SAFA), Türkiye Cumhuriyeti Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü’ne (TC-SHGM) ba¤l› 17 havayolu aras›nda birinci s›rada yer alarak en güvenli havayolu unvan›na sahip oldu¤u bildirildi. KTHY’den yap›lan aç›klamada, uçufl emniyeti ve yolcu güvenli¤inin ana kriter oldu¤u söz konusu habersiz uçak bafl› de¤erlendirmelerde, uça¤›n fiziki durumu, kokpit ve kabin ekibi denetimleri, uça¤›n kabin durumu ve uça¤›n teknik de¤erlendirmesinin yap›ld›¤› belirtildi. Aç›klamada, Kuzey operasyonu dahil uçulan 40’tan fazla meydanda Sivil Havac›l›k Otoriteleri taraf›ndan yap›lan bu denetlemelerde özellikle ‹talya uçufllar›nda hemen hemen her inifli takiben denetleme yap›l›rken, Av-
K
rupa Birli¤i’ndeki tüm denetlemelerin aktar›ld›¤› data banktan ç›kan bu sonuç ile KTHY’nin, 17 Türk flirketleri aras›nda Avrupa’ya uçan en güvenli ve operasyon gerekliliklerini yerine getiren havayolu flirketi oldu¤u kaydedildi. KTHY aç›klamas›nda, en düflük puan›n en baflar›l› olarak görüldü¤ü de¤erlendirmelerde KTHY, 0,18’lik bulgu oran›n› elde ederken, AB ülkeleri içerisinde dahi çok düflük olan bu bulgu oran›n›n Türkiye Cumhuriyeti ortalamas› 0,64 oldu¤u ifade edildi. Uluslararas› Sivil Havac›l›k Örgütü (ICAO) standartlar› aras›nda yer alan ve operasyonel anlamda havayolu flirketleri aç›s›ndan en önemli prestij olarak görülen SAFA de¤erlendirmelerinde toplam 54 maddeye göre de¤erlendirmeler yap›ld›¤› aktar›lan aç›klamada, bu maddelerin tamam›na yak›n›nda K›br›s Türk Hava Yollar› uçaklar›nda s›f›r bulgu tespit edildi.
fiubat 2010
17
fiubat 2010
18
Yeni keflifler mutluluk getirir “Asil davran›fl›n ve hofl tavr›n merkezi olmay› hedefledik. Lüks anlay›fl›m›zla müflterilerimizin kendilerini güvende hissetmeleri ve güne güzel uyanmalar› bizim için çok önemli. Müflterilerimize önemli olduklar›n› hissettirmek istiyoruz…” lunan Bölükbafl› ile Golden Tulip Nicosia hakk›nda konufltuk. Asil davran›fl ve hofl tavr›n merkezi haline gelmeyi hedeflediklerini anlatan Bölükbafl› fakl› ve kaliteli hizmetlerle müflterilerine kendilerini özel hissettirmek için çal›flt›klar›n› söyledi. YEN‹ ARAYIfiLARIN DURAK NOKTASI Mert Bölükbafl›, yat›r›mlar›n›n üç y›l önce bafllad›¤›n› belirterek, Lefkofla’n›n böyle bir yat›r›ma yo¤un ihtiyac› oldu¤unu düflündüklerini yapt›klar› piyasa araflt›rmas›nda da yurt d›fl›ndan KKTC’ye gelmek isteyenleri gördüklerini söyledi. Bölükbafl›, insanlar›n yeni flehir ve yeni otel aray›fllar›na bir yan›t vermek amac›yla Pasha International’›n uluslararas› yat›r›mlar›n›n bir aya¤› olarak da Lefkofla’y› seçti¤ini kaydetti. YEN‹ KEfi‹FLER MUTLULUK GET‹R‹R Lefkofla’n›n en yüksek binalar›ndan biri olma hedefiyle yola koyulduklar›na da de¤inen Bölükbafl›, baflar› yolunda yürümelerini de yaratt›klar› kalite fark› ve yeniliklere ba¤lad›. Bölükbafl›, “Yüksek binalar, o flehirde adres olur. Yeni adreslere ihtiyaç olur. Bir iflletme için önemli olan üç
Misli Kad›o¤lu 1963 y›l›ndan sonra terk edilen bir binay› muhteflem bir otele çeviren Pasha Gaming isimli uluslararas› piyasada ismini duyurmufl flirket, bir aya¤› olarak da Lefkofla’y› seçti. Lefkofla’n›n kalbi konumundaki en elit caddesi Dereboyu’nda henüz yeni kurulan 5 y›ld›zl› otel Golden Tulip Nicosia lüks anlay›fl›yla, hem KKTC turizmine hem de Lefko-
Dünya markas› Golden Tulip Nicosia’n›n Genel Müdürü Mert Bölükbafl› North Cyprus UK’e konuk oldu. Lefkofla’ya yeni bir soluk kazand›rd›klar›n› söyleyen Bölükbafl› prestijli müflterilere hizmet veren Golden Tulip Nicosia ile kalite ve huzuru arayanlar›n adresi olduklar›n› söyledi fla’ya farkl› bir soluk getirdi. Havaalan›na sadece 15 dakika uzakl›kta olan otelin, bir kral dairesi olmak üzere 134 odas› bulunuyor. Ko-
nuklar için otopark, günlük gazeteler, kablosuz internet ve fitness merkezi, bunun yan›nda 1300 metrekare yüzme havuzu, 5 adet res-
toran ve barlar› ile müflterilerine huzur ve kaliteyi farkl› tatlar ve e¤lence imkanlar› sunuyor. Uzun y›llar Hilton, Radison gibi otellerde üst düzey görevlerde bulunan Otelin Genel Müdürü Mert Bölükbafl› North Cyprus UK’e konuk oldu. Dört y›l Orta Amerika Belize’de genel müdürlük deneyimi yaparak tecrübelenen yine Amerika’da sofra e¤itimi alan ve birçok otelde üst düzey görevlerde bu-
fley vard›r. Bir tanesi iflletme, di¤eri pazarlama üçüncüsü de yeniliktir. Yeni heyecan, yeni keflif mutluluk getirir. Golden Tulip’le Uluslararas› Avrupal› Otel zinciridir.” dedi. PREST‹J ÖNEML‹ Yüksek prestijli müflteriyi ülkeye kazand›rmak için ve yerli halk›n da kaliteyle buluflturabilmek için çal›flt›¤›n› ifade eden Bölükbafl›, odalara dünya markas› Paris’ten getirdi¤i Azzaro’nun özel sabun ve flampuanlar›n› koyduklar›n›, kral dairesi için ise Hermes marka flampuan ve sabunlar getirdiklerini söyledi. Kibrit kutular› ve pofletler üzerine de eski Lefkofla resimlerinin yer ald›¤›n› anlatan Bölükbafl›, Lefkofla’n›n tan›t›m› için de önemli ad›mlar att›klar›n› kaydetti. Bölükbafl›, müflterilerine sunduklar› hizmeti anlat›rken flöyle devam etti: “Lüks anlay›fl›m›zla müflterilerimizin kendilerini güvende hissetmeleri ve güne güzel uyanmalar› bizim için çok önemli. Kendilerinin önemli olduklar›n› hissettirmek istiyoruz. Bunun yan›nda lezzetin ve farkl› tatlar›n da yer almas›na özen gösterdik. Slogan›m›zda da zaten uluslar aras› standartlar ve yerel tatlar da yer al›yor.”
fiubat 2010
19
fiubat 2010
20
Baflbakan Ero¤lu ve efli Meral Ero¤lu okul yöneticileri ve folklör gösterisi yapan gençlerle bir hat›ra foto¤raf› çekti.
Ero¤lu Aliriza De¤irmenci Okulu’nu ziyaret etti
Alir›za De¤irmencio¤lu Türk Okulu’nda düzenlenen etkinliklerin ard›ndan s›n›flar› da gezen Ero¤lu, s›n›f ögretmenleri ve çocuklarla bir süre sohbet etti.
aflbakan Dervifl Ero¤lu, efli Meral Ero¤lu ile birlikte Londra’da Alir›za De¤irmenci Okulu’nu ziyaret ederek, ö¤renci ve aileleri ile biraraya geldi... Ziyarette, Okul Ö¤retmenleri ve ö¤renciler, Baflbakan ve efli onuruna etkinlik düzenledi... Etkinlik, fiehitlerin An›s›na
B
1 dk sayg› duruflu ve istiklal marfl› ile bafllad›... Okul Müdürü Sevtap Kemal 1983 Y›l›nda Merhum Alir›za De¤irmenci taraf›ndan kurulun okulda 16 ö¤retmen ile 300’e yak›n ö¤renci bulundu¤unu anlatt›... Ö¤retmen eksiklikleri için Baflbakan Ero¤lu’ndan destek isteyen Kemal, ço-
Baflbakan Ero¤lu ve efli, Folklör gösterisinin ard›ndan ö¤rencilerle bir süre sohbet etti.
cuklar›n›n kendi dillerini kültürlerini ö¤renmeleri, asimile olmamalar› için onlar› yetifltirmeye çal›flt›klar›n› belirtti... Londr a’daki Okullar›n K›br›s Türk çocuklar› ve gençlerin e¤itimi için büyük önem tafl›d›¤›na iflaret eden Ero¤lu ise ö¤retmen gönderme konusunda yeterli baflvuru
olmad›¤›n›, ancak eksikliklik için Milli E¤itim Bakan›’n› görevlendirdi¤ini, Bakan’›n önümüzdeki günlerde Londra’ya bir ziyaretinin sözkonusu oldu¤unu kaydetti.. D›fl dünyadaki K›br›s Türkleri ile diyalo¤u art›rmak istediklerini aktaran Ero¤lu, K›br›s Türkleri aras›ndaki ba¤lar›n
Konuflmalar›n ard›ndan Baflbakan Ero¤lu ve Efli Meral Ero¤lu ile KKTC Londra Temsilcisi Kemal Köprülü ve efli Sevhal Köprülü’ye ziyaretleri an›s›na plaket ve çiçek takdim edildi.
D›fl dünyadaki K›br›s Türkleri ile diyalo¤u art›rmak istediklerini aktaran Ero¤lu, K›br›s Türkleri aras›ndaki ba¤lar›n sürmesinin önemini anlatt›...
sürmesinin önemini anlatt›... Birlikteli¤in flart oldu¤unu kaydeden Ero¤lu, ancak bu flekilde müzakere masas›ndan güçlü ç›k›labilce¤ini ifade etti... Konuflmalar›n ard›ndan Baflbakan Ero¤lu ve Efli Meral Ero¤lu ile KKTC Londra Temsilcisi Kemal Köprülü ve efli Sevhal
Köprülü’ye ziyaretleri an›s›na plaket ve çiçek takdim edildi... Etkinlikte Alir›za De¤irmencio¤lu Türk Okulu ö¤rencileri folklor gösterisi de sundu... Düzenlenen etkinli¤in ard›ndan okul s›n›flar›n› gezen Baflbakan ve efli, ö¤renci aileleri ile de bir süre sohbet etti.
Ero¤lu ve efli, okul ziyareti s›ras›nda okul yöneticileri taraf›ndan kap›da büyük bir sevgi gösterisi ile karfl›land›.
fiubat 2010
21
fiubat 2010
22
Türkiye’de “Yanay›m yanay›m” isimli Ayhan Baflkal bestesiyle iyi bir ç›k›fl yakalayan Batusta Grubu ikinci klibini Ma¤usa’n›n tarih kokan güzelim bölgesi Surlariçi’nde çekti. Yine bir Ayhan Baflkal bestesi olan “Güzelim” flark›s›na çekilen klipte ülkemizin güzel k›zlar› ve dansç› k›z Ayça rol ald›. Haberi 24-25
fiubat 2010
24
fiubat 2010
25
.. r. o ›y ›t n ta a y a y n ü d la y lu o y Babutsa, Kuzey K›br›s’› müzik European Records Platinum Müzik Yap›m fiirketi Sahibi Acar Acarbey, Yönetmen Serdar Seki, Babutsa Grubu’nun Manejeri Murat ve grup sanatç›lar› Ali Sönmez ile Soner.
Çekimlerde yer alan k›zlar ilk kez kamera önüne geçmenin heyacan›n› yaflad›.
Çekimlerin yer ald›¤› gece bekli de K›br›s’›n en so¤uk gecelerinden biriydi. Grup Sanatç›s› Peri Aziz çekim aralar›nda üstüne ald›¤› ceketle ›s›nmaya çal›fl›yordu.
Soner, yaflam›n›n büyük bir k›sm›n›n geçti¤i Ma¤usa sokaklar›nda yap›lan klip çekimleri s›ras›nda çocukluk günlerine kadar uzan›p, an›lar›n› yeniden canland›rd›.
Ayça, k›vrak danslar›yla yer ald›¤› “Güzelim” isimli flark› kadar güzeldi!
Haber ve foto¤raflar: Zorlu Cezaro¤lu ondra’da yaflam süren K›br›sl› Sanatç›lar Soner, Ali Sönmez ve Peri Aziz’in oluflturdu¤u Babutsa Grubu’nun “London Calling” adl› albümünde yer alan “Güzelim” flar-
L
k›s›n›n klibi Kuzey K›br›s’ta çekildi. Türkiye’de “Yanay›m yanay›m” isimli Ayhan Baflkal bestesiyle iyi bir ç›k›fl yakalayan Batusta Grubu ikinci klibini Ma¤usa’n›n güzelim bölgesi Surlariçi’nde çekti. Yine bir Ayhan Baflkal bestesi olan “Güzelim” flark›s›na çe-
Ma¤usa’da yap›lan “Güzelim” isimli flark›n›n klip çekimlerinde yer alan k›zlar harikayd›.
kilen klipte ülkemizin güzel k›zlar› ve dansç› k›z Ayça rol ald›. Turizm Bakanl›¤›’ndan destek KKTC Turizm Bakan› Ersan Saner’in de destek verdi¤i Babutsa Grubu’nun yeni klibi Ma¤usa Surlariçi’nde çekildi. Ma¤usa Sokaklar›’nda
yap›lan çekimlerde ülkemizin güzel k›zlar› ve K›br›s’l› mankenler yer ald›. Deniz Seki’nin kardefli ünlü yönetmen Serdar Seki ve 15 kiflilik ekibinin gerçeklefltirdi¤i çekimlere bölge halk› büyük ilgi gösterdi. KKTC’li genç ifl adam› Acar Acarbey’in kurdu¤u Eu-
Venedik Saray›’nda yap›lan çekimlere ilgi büyüktü.
ropean Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi isimli firman›n sanatç›lar› aras›nda yer alan Babutsa Grubu’nun klip çekimleri 14 saat sürdü. Gündüz çekimlerinin Ma¤usa sokaklar›nda yer ald›¤› klibin akflam çekimleri Venedik Saray›’nda gerçekleflti. Vene-
European Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi Sahibi Acar Acabey, 14 saat süren çekimler boyunca sanatç›lar›n› yaln›z b›rakmad›.
dik Saray›’nda kurulan standtlarla tam bir panay›r yerine dönüflen mekan, Ma¤usal›lar›n ilgi oda¤› oldu. Dansç› K›z “Güzelim” kadar güzeldi! Acar Acarbey’in finansman› ve Turizm Bakanl›-
¤›’n›n deste¤inde gerçeklefltirilen çekimlerde rol alanlar aras›nda birde dansç› k›z yer ald›. Ma¤usa Sokaklar›’n›n ard›ndan Venedik Saray›’nda gerçeklefltirilen akflam çekimlerinde Babutsa ile birlikte sahnede yer alan Ayça, “Güzelim” isimli flark› kadar güzeldi! K›v-
rak danslar› ve düz¤ün fizik hatlar›yla izleyenleri büyüleyen Ayça, Babutsa’n›n “Güzelim” isimli klibine de hem güzelli¤i, hemde danslar›yla damgas›n› vurdu… “Amac›m›z ülkemizi tan›tmakt›r” Eylem, Babutsa, Göksel
Ma¤usa Surlaiçi’nde yap›lan çekimlerde Ali Sönmez’i hayranlar› yaln›z b›rakmad›.
Gonca, Serkan, Emre fien, Ela, Fettah Can, Alper D isimli sanatç›lar› bünyesine alan ve son olarak da ünlü sanatç› Fatih Ürek’i European Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi’ne transfer eden firma sahibi genç ifladam› Acar Acarbey, Babutsa’n›n klip çekimlerinin Kuzey K›b-
“Yanay›m yanay›m” ve “Güzelim” isimli flark›lar›n›n bestecisi Ayhan Baflkal, çekimler süresince Soner ve Ali Sönmez’i yaln›z b›rakmad›.
r›s’ta yer almas›n›n ülke tan›t›m›na destek amac› tafl›d›¤›n› söyledi. Müzi¤in evrensel bir boyut kazand›¤›n› ve s›n›r tan›mad›¤›n› kaydeden Acarbey, Babutsa’n›n yeni klibiyle Kuzey K›br›s’› tüm dünyada tan›tmak istediklerini bu yüzden “Güzelim” isimli flar-
k›n›n klip çekimlerini K›br›s’›n tarihi kenti Ma¤usa’da gerçeklefltirdiklerini kaydetti. KKTC Turizm Bakan› Ersan Saner’e de göstermifl oldu¤u duyarl›l›ktan ve vermifl oldu¤u destekten dolay› teflekkür eden genç ifladam›, Kuzey
K›br›s’› müzik yoluyla dünyaya açmak ve tan›tmak istediklerini söyledi. Babutsa’n›n tam bir K›br›s ürünü olan “Güzelim” klibi önümüzdeki günlerde baflta Kral TV olmak üzere Türkiye ekranlar›nda yay›nlanacak.
fiubat 2010
24
fiubat 2010
25
.. r. o ›y ›t n ta a y a y n ü d la y lu o y Babutsa, Kuzey K›br›s’› müzik European Records Platinum Müzik Yap›m fiirketi Sahibi Acar Acarbey, Yönetmen Serdar Seki, Babutsa Grubu’nun Manejeri Murat ve grup sanatç›lar› Ali Sönmez ile Soner.
Çekimlerde yer alan k›zlar ilk kez kamera önüne geçmenin heyacan›n› yaflad›.
Çekimlerin yer ald›¤› gece bekli de K›br›s’›n en so¤uk gecelerinden biriydi. Grup Sanatç›s› Peri Aziz çekim aralar›nda üstüne ald›¤› ceketle ›s›nmaya çal›fl›yordu.
Soner, yaflam›n›n büyük bir k›sm›n›n geçti¤i Ma¤usa sokaklar›nda yap›lan klip çekimleri s›ras›nda çocukluk günlerine kadar uzan›p, an›lar›n› yeniden canland›rd›.
Ayça, k›vrak danslar›yla yer ald›¤› “Güzelim” isimli flark› kadar güzeldi!
Haber ve foto¤raflar: Zorlu Cezaro¤lu ondra’da yaflam süren K›br›sl› Sanatç›lar Soner, Ali Sönmez ve Peri Aziz’in oluflturdu¤u Babutsa Grubu’nun “London Calling” adl› albümünde yer alan “Güzelim” flar-
L
k›s›n›n klibi Kuzey K›br›s’ta çekildi. Türkiye’de “Yanay›m yanay›m” isimli Ayhan Baflkal bestesiyle iyi bir ç›k›fl yakalayan Batusta Grubu ikinci klibini Ma¤usa’n›n güzelim bölgesi Surlariçi’nde çekti. Yine bir Ayhan Baflkal bestesi olan “Güzelim” flark›s›na çe-
Ma¤usa’da yap›lan “Güzelim” isimli flark›n›n klip çekimlerinde yer alan k›zlar harikayd›.
kilen klipte ülkemizin güzel k›zlar› ve dansç› k›z Ayça rol ald›. Turizm Bakanl›¤›’ndan destek KKTC Turizm Bakan› Ersan Saner’in de destek verdi¤i Babutsa Grubu’nun yeni klibi Ma¤usa Surlariçi’nde çekildi. Ma¤usa Sokaklar›’nda
yap›lan çekimlerde ülkemizin güzel k›zlar› ve K›br›s’l› mankenler yer ald›. Deniz Seki’nin kardefli ünlü yönetmen Serdar Seki ve 15 kiflilik ekibinin gerçeklefltirdi¤i çekimlere bölge halk› büyük ilgi gösterdi. KKTC’li genç ifl adam› Acar Acarbey’in kurdu¤u Eu-
Venedik Saray›’nda yap›lan çekimlere ilgi büyüktü.
ropean Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi isimli firman›n sanatç›lar› aras›nda yer alan Babutsa Grubu’nun klip çekimleri 14 saat sürdü. Gündüz çekimlerinin Ma¤usa sokaklar›nda yer ald›¤› klibin akflam çekimleri Venedik Saray›’nda gerçekleflti. Vene-
European Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi Sahibi Acar Acabey, 14 saat süren çekimler boyunca sanatç›lar›n› yaln›z b›rakmad›.
dik Saray›’nda kurulan standtlarla tam bir panay›r yerine dönüflen mekan, Ma¤usal›lar›n ilgi oda¤› oldu. Dansç› K›z “Güzelim” kadar güzeldi! Acar Acarbey’in finansman› ve Turizm Bakanl›-
¤›’n›n deste¤inde gerçeklefltirilen çekimlerde rol alanlar aras›nda birde dansç› k›z yer ald›. Ma¤usa Sokaklar›’n›n ard›ndan Venedik Saray›’nda gerçeklefltirilen akflam çekimlerinde Babutsa ile birlikte sahnede yer alan Ayça, “Güzelim” isimli flark› kadar güzeldi! K›v-
rak danslar› ve düz¤ün fizik hatlar›yla izleyenleri büyüleyen Ayça, Babutsa’n›n “Güzelim” isimli klibine de hem güzelli¤i, hemde danslar›yla damgas›n› vurdu… “Amac›m›z ülkemizi tan›tmakt›r” Eylem, Babutsa, Göksel
Ma¤usa Surlaiçi’nde yap›lan çekimlerde Ali Sönmez’i hayranlar› yaln›z b›rakmad›.
Gonca, Serkan, Emre fien, Ela, Fettah Can, Alper D isimli sanatç›lar› bünyesine alan ve son olarak da ünlü sanatç› Fatih Ürek’i European Records Platinium Müzik Yap›m fiirketi’ne transfer eden firma sahibi genç ifladam› Acar Acarbey, Babutsa’n›n klip çekimlerinin Kuzey K›b-
“Yanay›m yanay›m” ve “Güzelim” isimli flark›lar›n›n bestecisi Ayhan Baflkal, çekimler süresince Soner ve Ali Sönmez’i yaln›z b›rakmad›.
r›s’ta yer almas›n›n ülke tan›t›m›na destek amac› tafl›d›¤›n› söyledi. Müzi¤in evrensel bir boyut kazand›¤›n› ve s›n›r tan›mad›¤›n› kaydeden Acarbey, Babutsa’n›n yeni klibiyle Kuzey K›br›s’› tüm dünyada tan›tmak istediklerini bu yüzden “Güzelim” isimli flar-
k›n›n klip çekimlerini K›br›s’›n tarihi kenti Ma¤usa’da gerçeklefltirdiklerini kaydetti. KKTC Turizm Bakan› Ersan Saner’e de göstermifl oldu¤u duyarl›l›ktan ve vermifl oldu¤u destekten dolay› teflekkür eden genç ifladam›, Kuzey
K›br›s’› müzik yoluyla dünyaya açmak ve tan›tmak istediklerini söyledi. Babutsa’n›n tam bir K›br›s ürünü olan “Güzelim” klibi önümüzdeki günlerde baflta Kral TV olmak üzere Türkiye ekranlar›nda yay›nlanacak.
fiubat 2010
K›br›s Evi’nde “Beste”li bir gece ›br›s’›n tarihi kenti Ma¤usa bölgesi, mahkemeler yolu üzerinde hizmet veren K›br›s Evi Restaurant’ta sahne alan Beste, konuklar›na eflsiz geceler yaflatmaya devam ediyor. Zengin müzik repertuar›yla her Cuma K›br›s Evi’nde sahne alan genç sanatç›, baflar›l› sahne performans› ile izleyenleri coflturuyor. Geç-
K
ti¤imiz haftalarda K›br›s Evi’ne konuk olduk. Zengin meze çeflitleriyle dikkat çeken restoranta, her Cuma gecesi canl› müzik eflli¤inde sahne alan Beste apayr› bir renk kat›yor. O gece konuk oldu¤umuz restoran›n konuklar› aras›nda Euromed Maritime Ltd sahibi Hasan Gazi ve K›br›s Temsilcisi ‹brahim Korhan da vard›. Gazi
ve Korhan’a Armen Denizcilik fiireketi sahibi Varg›n Varer efllik ediyordu. Levent ve Zühre Lama’n›n da konuklar› aras›nda yer ald›¤› restoranda herkesin keyfi yerindeydi. Oldukça nefleli geçen gecede restoran sahibi Hasan Cuma, her Cuma gecesi düzenledikleri “Beste”li gecelere ilginin büyük oldu¤unu söyledi.
26
fiubat 2010
Venedik Saray›
13'üncü yüzy›lda Lusignanlar taraf›ndan Kraliyet Saray› olarak infla edilen yap›, Nam›k Kemal Meydan›'n›n bat›-
s›nda yer al›r. II.Peter’in 1369 y›l›nda bafllayan saltanat›na kadar K›br›s Krallar› bu sarayda otururlard›. Dep-
rem sonucu y›k›lan bu saraydan günümüze, 16'›nc› yüzy›l›n bafllar›ndan kalma "L" biçimindeki bir yap›ya sahip
bat› k›sm› ve Salamis'ten getirilen dört sütunun tafl›makta oldu¤u üç kemerli girifl gelebilmifltir. Ortadaki kemerin
üst bafl›nda, 1552 y›l›nda K›br›s'ta yönetici olan yüzbafl› Giovanni Renier'in armas› bulunmaktad›r.
27
Haber ve foto造raflar: Zorlu Cezaro造lu
fiubat 2010
28
Gizemli
a y r e D n a l Cey
fiubat 2010
bir güzel… C
eylan Derya… 6 fiubat 1990 do¤umlu… Kova Burcu… Kova Burcu’nun tüm özelliklerini tafl›yor… Bir Kova’y› çekici k›lan O’nu tan›man›n imkans›z gibi görünmesidir… Tabi bu durum Kova kad›n›na bir gizemlik kazand›r›yor… T›pk› Ceylan gibi… Biraz gizemli, biraz ç›l¤›n, biraz ayk›r›… Ve öz¤ürlü¤üne s›n›rs›z ölçüde düflkün… Yafl› henüz daha on dokuz… Kendine güveni tam… Alt› ay önce çok sevdi¤i ülkesine yerleflti. Ceylan Derya Londra do¤umlu olmas›na ra¤men adeta bir K›br›s afl›¤›… 1990 y›l›nda Londra’da yaflama merhaba diyen Ceylan, do¤du¤u günden beri Londra’ya al›flamad›… Her tatil döneminde K›br›s’›n yolunu tuttu… Kendi deyimiyle K›br›s’a y›lda en az dört kez gidiyordu. Ve Koleji tamamlay›nca ailesi ile birlikte K›br›s’a dönmeye karar verir. Alt› ay önce K›br›s’a dönüp Ma¤usa’ya yerleflir. Bu arada Zarina Manken Ajans› sahibi Olgan Mustafa ile tan›fl›r. Ve y›llarca hayalini kudu¤u mankenlik teklifini al›nca hiç tereddüt etmeden “evet” yan›t›n› verdi. Manken olmak en büyük hayalimdi diyen Ceylan, çok sevdi¤i yurdunda böylelikle hayallerini de gerçeklefltirmifl oldu. Zarina Ajans›’n›n düzenledi¤i bir tan›t›m töreniyle ajans›n mankenleri aras›nda yerini al›r. Ceylan ile K›br›s’ta
tan›flt›k… O’nu sayfalar›m›za tafl›mak istedi¤imizi söyleyince, hiç tereddütsüz kabul etti. Ceylan ile foto¤raf çekimleri için K›br›s’›n en güzel otellerinden biri olan Salamis Bay Resort Conti Hotel’de çekimlere bafllad›k. Kamera karfl›s›nda oldukça rahat olan Ceylan, vermifl oldu¤u birbirinden güzel ve cömert pozlarla profosyonel mankenlere adeta tafl ç›kar›yordu. K›br›s’a yerleflmesinin ard›ndan e¤itimine bir y›l ara veren Ceylan, Londra’da alm›fl oldu¤u beden e¤itimi üzerine ö¤renimini 2011 y›l›nda K›br›s’ta sürdürmeyi düflünüyor. Bofl zamanlar›nda spor yapmay› seven genç ve güzel manken, ayni zamanda bir müzik tutkunu… Müzik dinlemenin yan›s›ra flark› söylemeyi de çok seven güzel manken, sesinin güzel olmas›na inanmas›na ra¤men bir türlü cesaret edip bu yönünü a盤a ç›kartam›yor. Analfl›lan t›pk› güzelli¤ini ön plana ç›kart›p, podyuma ç›kmas›na destek olan ve kendisini cesaretlendiren çevresi gibi, O’nu sesinin güzel oldu¤u yönünde yine birilerinin cesaretlendirmesi gerekiyor… K›br›s’a yerlefltikten sonra Londra’y› hiç özlemedi¤ini sadece al›flverifl merkezlerini özledi¤ini kaydeden Ceylan, hayat›ndaki Londra sayfas›n› kapat›p, K›br›s’ta yepyeni bir sayfa açt›…
29
fiubat 2010
30
fiubat 2010
31
Selimiye Camii (St. Sophia Katedrali) atedral, K›br›s'taki en büyük, en görkemli ibadethane ve en önemli Gotik mimari eser olarak kabul edilmektedir. Daha önce ay-
K
n› yerde bulunan Hagia Sophia adl› bir Bizans kilisesinin üzerine kuruldu¤u söylenmektedir. Latin Baflpiskoposu Eustorge de Montaigu taraf›n-
dan 1208 y›l›nda yap›m›na bafllanm›fl ve 1326 y›l›nda katedral kutsanarak ibadete aç›lm›flt›r. K›br›s'›n en önemli kilisesi oldu¤undan, Luzinyan krallar›n›n taç giyme törenleri burada yap›lmaktayd›. Yap›, 1373 y›l›nda Cenevizliler, 1426 y›l›nda Memlükler taraf›ndan ya¤malanm›fl ve birkaç depremde zarar görmüfltür. 1491 y›l›ndaki yer sars›nt›lar› sonucu, Katedralin do¤u bölümü
y›k›lm›fl ve Venedikliler taraf›ndan onar›l›rken, eski bir Lüzinyan kral›n›n (2. Hugh ) mezar› ortaya ç›km›flt›r. Bozulmam›fl durumda olan cesedin bafl›nda alt›n bir taç, üzerinde de alt›ndan eflya ve belgeler bulunmufltur. Frans›z mimar ve ustalar› taraf›ndan infla edilen katedral Orta Ça¤ Frans›z mimarisinin çok güzel bir örne¤idir. Katedral, an›tsal bir kap›yla bafllar. Kap›n›n üzerinde-
ki tafl oyma pencereler, eflsiz bir Gotik sanat› örne¤idir. Giriflin iki yan›nda bitirilememifl olan çan kulelerinin üzerine, Osmanl›lar taraf›ndan cami minareleri oturtulmufltur. Katedralin içi, üç koridor ile alt› yan bölmeden oluflmufltur. ‹çinde küçük ibadethaneler vard›r. Bunlardan kuzeydeki St. Nicholas'a (Noel Baba), güneydekiler Meryem Ana ve St. Thomas Aquinas'a adanm›flt›r.
Caminin kad›nlar bölümü olarak bilinen k›sm› eskiden hazine dairesi olarak kullan›lm›flt›r. St. Sophia'n›n içinde, birçok Luzinyan soylusu ve krallar› gömülüdür. Bunlar›n mermer mezar tafllar› hala döfleme kaplamas›n›n bir bölümünü oluflturur. Bu tafllar has›r ve kilim alt›nda kald›klar› ve cami içinde ayakkab› giyilmedi¤inden üzerlerindeki yaz› ve resimler bozulmadan kalm›flt›r.
fiubat 2010
32
Universal Claims’in yeni merkez binas›n›n aç›l›fl›n› Ero¤lu yapt›
Ero¤lu, Universal Claim’s fiirketi’nin yeni binas›n›n aç›l›fl›n› Enfield Belediye Baflkan› Eleftherios Savva ve flirket sahibi Serdar Sar› ile birlikte yapt›.
Aç›l›fl günü pastas›n› Ero¤lu kesti.
Rum kökenli Enfield Belediye Baflkan› Eleftherios Savva ile birlikte aç›l›fl kurdelesini kesen Baflbakan Ero¤lu, zeytin yapraklar›yla tütsülendi. Oldukça kalabal›k bir davetli toplulu¤unun haz›r bulundu¤u aç›l›fl töreninde baflbakan büyük bir sevgiyle karfl›land›. Savva, Ero¤lu’na Enfield Belediyesi’nin ampleminin yer ald›¤› bir rozet hediye etti.
Ero¤lu’na, Özel Sar› taraf›ndan efli Meral Ero¤lu’na verilmek üzere bir buket verildi.
ngiltere K›br›s Türk Ticaret Odas›’n›n davetlisi olarak geçti¤imiz hafta Londra’ ya gelen ve bir dizi temaslarda bulunan KKTC Baflbakan› Dr Dervifl Ero¤lu Enfiled Belediye Baflkan› Rum kökenli Eleftherios Savva ile birlikte Universal Claims’›n aç›l›fl›n› yapt›. Savva, Baflbakan Ero¤lu’na Enfield Belediyesi’nin amplemin yer ald›¤› bir rozet hediye etti. Mehmetçikli Serdar Sar›’ya ait Universal Claims adl› kaza davalar›na bakan flirketin Edmonton’da bulunan yeni ofisinin aç›l›fl›n› Baflbakan Dervifl Ero¤lu , Enfield Belediye Baflka-
‹
n› Rum kökenli Eleftherios Savva ile birlikte kurdele keserek yapt›. Ero¤lu, aç›l›fl töreninde yapt›¤› konuflmada flirket sahibi Serdar Sar›’y› ve ailesini eskiden beri tan›d›¤›n› belirterek Sar›’ya yeni ofisinde ve çal›flmalar›nda baflar›lar diledi. Dervifl Ero¤lu, yurtd›fl›nda yaflayan K›br›sl› Türklerin baflar›l› olmas›ndan iftihar ettiklerini belirterek, ‹ngiltere'de yaflayan K›br›sl› Türklerin KKTC’ye ba¤l›l›klar›n› gördü¤ünü ve bundan dolay› çok mutlu oldu¤unu söyledi. Enfiled Belediye Baflkan› Eleftherios Savva da aç›l›flta yapt›¤› konuflmas›nda Londra’da bu-
lunan Türk toplumu ile yak›n iliflkiler kurdu¤unu ve daha öncede Mevlana Diyolog Merkezi’nin aç›l›fl›na kat›ld›¤›n› ifade etti. Savva, Türk toplumunun Enfield'deki en büyük top-
Savva, Ero¤lu'na Enfield'e gelmesinden dolay› teflekkür etti ve Enfield Belediyesi’nin amplemin yer ald›¤› bir rozet hediye etti.
luluklardan biri oldu¤unu ve bu toplumun çok çal›fl›p, çok iyi ifller yapt›¤›n› kaydetti. Savva, Ero¤lu'na Enfield'e gelmesinden dolay› teflekkür etti ve Enfield Belediyesi’nin amplemin
Universal Claim’s fiirketi’nin onur konu¤u olan Baflbakan Dr Dervifl Ero¤lu, flirket sahibi Serdar Sar›’n›n annesi taraf›ndan zeytin yapra¤›yla tütsülenerek karfl›nland›.
yer ald›¤› bir rozet hediye etti. Kaza davalar›na bakmak için ‹ngiltere’de ilk lisansl› Türk flirketi olan Universal Claims, 1994 y›l›ndan beri faaliyet gösteriyor. fiirket sahibi Serdar Sar›, ‘ fiirketimizin bilgi ifllem bölümü olarak hizmet verecek olan yani binsan›n aç›l›fl›n› Say›n Baflbakan›m›z Dervifl Ero¤lu ve her anlamda bizi destekleyen Enfiled Belediyesi ad›na aç›l›fla kat›lan Belediye Baflkan› Eleftherios Savva’n›n yapmas›ndan büyük memmuniyet duyduk.’ dedi. Baflbakan Ero¤lu Londra temaslar› çerçevesinde parlementoda
KKTC’nin dostlar› grubu üyesi Lord Ken Maginnis ile de görüfltü. K›br›sl› Türklere yak›nl›¤› ile tan›nan Lord Maginnis’in Baflbakan Ero¤lu ile görüflmesinde adada ki müzakere sürecini ve Orams davas›n› ele ald›klar› ve çeflitli de¤erlendirmelerde bulunduklar› ö¤renildi. Baflbakan ayr›ca Londra Türk Radyosu’nda programa kat›larak, ‹ngiltere’de yaflayan K›br›s Türk toplumuna seslendi. Baflbakan ziyareti çerçevesinde ayn› akflamda, ‹ngiltere K›br›s Türk Ticaret odas› üyeleriyle bas›na kapal› özel bir yemekte bir araya geldi.
fiubat 2010
33
Quente’de Lezzeti S›n›rs›z Yaflay›n
efkofla’ya yeni bir soluk getiren Golden Tulip Hotel, Kuzey K›br›s’taki yeme, içme ve e¤lence kültürüne farkl› bir boyut kazand›rmaya haz›rlan›yor. Aç›l›fl› 13 Kas›m’da yap›lan K›br›s’›n ilk Brezilya restoran› Qu-
L
ente, lezzeti, servisi ve samba flovlar› ile adada Brezilya rüzgarlar› estiriyor. Göz kamaflt›ran zevkli dekoru ve özenli servisi ile misafirlerini a¤›rlayan restoran, Brezilya usulü aç›k ateflte et piflirme tekni¤i olan ve
Portekizce’de mangal anlam›na gelen Churrasco’yu, okyanus tuzundan, özel piflirme ünitelerine kadar birçok detay› ile Brezilya’dan temin ederek orijinal lezzetiyle sunuyor. ‘S›n›rs›z servise fiks fiyat’ anlay›fl›yla çal›flan
Quente’de içkiler ve tatl›lar hariç, bafllang›çlar, salatalar, ara s›caklar, ve s›n›rs›z et servisine 69 TL fiks mönü ücreti uygulan›yor. Gece boyunca Brezilyal› sambac› k›zlar›n muhteflem gösterileri ile samba rüzgar› esti-
ren Quente, tüm misafirlerini Brezilya Rio karnaval› havas›na sokuyor. Brezilyal› aflç›lar›n piflirdi¤i Brezilya etinin lezzeti ve Brezilyal› dansç›lar›n gösterileri ile, misafirlerine eflsiz bir et ve dans flöleni sunan Quente’de, e¤-
lenceye oldu¤u kadar lezzete de doyacaks›n›z. ‹letiflim: Adres: Dereboyu Cad. Sonay Ali Sok. No:6 Lefkofla – Golden Tulip Hotel Tel: +90 392 610 5050
fiubat 2010
34
“Çaresizim” flimdi Türkiye’de tüm TV kanallar›nda! K›br›sl› sanatç› Göksel Gonca’n›n Türkiye’de ç›karaca¤› “Maxi Single”da yer alan “Çaresiz” adl› flark›s›n›n klip çekimleri Kuzey K›br›s’ta yap›ld›.
KTC’li ifladam› Acar Acabey’in kurdu¤u European Records Platinium isimlei Müzik Yap›m fiirketi, Ma¤usal› sanatç› Göksel Gonca’n›n “Çaresiz” isimli flark›s›n›n klip çekimlerini Kuzey K›br›s’›n ünlü diskotegi Lions Garden ve turizm kenti Girne’de gerçeklefltirdi. Ünlü yönetmen Serdar Seki ve 15 kiflilik ekibinin yer ald›¤› klip çekimlerinde Göksel Gonca ilk kez kamera karfl›s›na geçmenin heyeca-
K
n›n› yaflad›. Önümüzdeki günlerde baflta Kral TV olmak üzere birçok kanalda yay›nlanmaya bafllayacak olan klip çekimlerinin ard›ndan sanatç›n›n ilk albümünün piyasaya ç›kmas› bekleniyor. Piyasaya yeni ç›kacak olan albümde sanatç›ya ait 3 flark› yer alacak. Girne Las Vegas Casino direktörü Adem Sak›zc›o¤lu sponsorlu¤unda piyasaya ç›kacak olan albümde Çaresizim, Günah›m ve Çaresizim Remix yer alacak.
Çekimler s›ras›nda gazetemize bir aç›klamada bulunan Gösel Gonca “yavafl yavafl bir yerlere geliyorum, bu benim için çok gurur verici birfley. Bana güvenen ve destek veren herkese çok teflekkür ederim”dedi. Klip çekimlerinin tamam›n› KKTC’de gerçeklefltirdiklerini kaydeden genç sanatç›, “amac›m›z flirket olarak amac›m›z Kuzey K›br›s’› tüm dünyada en iyi bir flekilde tan›tmakt›r” fleklinde sözlerini tamamlad›.
fiubat 2010
35
TEfiEKKÜR fiirketimizin yeni merkez ofisinin aç›l›s töreninde bizleri onurland›ran baflta KKTC Baflbakan› Say›n Dr Dervifl Ero¤lu’na, KKTC Londra Temsilcisi Say›n Kemal Köprülü’ye, Enfield Belediye Baflkan› Eleftherios Savva’ya ayr›ca bizi yaln›z b›rakmayan kurum, kurulufl temsilcilerine, ve tüm dostlar›m›za teflekkür ederiz.
General Manejer Serdar Sar›
Had an accident let us take over
We take the pain out of making a claim
020 8884 2525 7 Fairfield Road, Edmonton, London N18 2QP enquiries@universalclaims.co.uk www.universalclaims.co.uk
fiubat 2010
36
Buffavento kalesi
Konum ve Tarihçesi: Beflparmak S›rada¤lar› üzerindeki üç kaleden biri olan Buffavento kalesi, Girne'nin do¤usunda, Çatalköy s›rtlar›nda yer almaktad›r. Denizden 950 metre yüksekte kurulmufl olan bu kale bu nedenle K›br›s'›n en yüksekte kurulmufl kalesi ünvan›na sahiptir. Gerek yüksekli¤i gerekse kuruldu¤u alan›n oldukça sarp olmas› nedeni ile ayn› savunma hatt›-
n›n parças› olan di¤er kalelere nazaran ulafl›lmas› en zor olan›d›r. Kale çok rüzgarl› bir tepeye kuruldu¤u için "rüzgardan korkmayan" anlam›na gelen "Bufavento" ad›n› alm›flt›r. Kalenin tam yap›m tarihi bilinmemekle birlikte, Aslan Yürekli Richard K›br›s'› ele geçirdi¤i zaman bahsi geçmektedir. Bununla birlikte Girne Kalesi ve da¤larda kurulmufl olan di¤er iki kale
ile ça¤dafl olmas› beklenir. Lüzinyanlar›n döneminde (1192 - 1489) kale hapishane olarak kullan›lm›flt›r; ad› da "Aslan fiatosu" olarak geçmektedir. Venedik döneminde, adan›n savunmas› için k›y› flehrindeki kaleler önem kazand›¤›ndan, Buffavento kalesi ihmal edilmifltir. Plan: Kale, Afla¤› ve Yukar› Kale olmak üzere iki bö-
lümden oluflmufltur. Afla¤› Kale'nin kemerli bir girifli vard›r. Giriflin karfl›s›ndaki odalarda erzak saklan›r ve bir k›sm› da yatakhane olarak kullan›l›rd›. Odalar›n alt›nda bir de su sarn›c› bulunmaktad›r. Yukar› Kale'nin kap› ve oda kemerlerindeki, k›rm›z› tu¤la iflçilik Bizans tarz›ndad›r. Burada bulunan kiliseden geride az bir kal›nt› vard›r. Kaleden güneye bak›ld›¤›nda
Trodos da¤lar› ve Lefkofla'n›n tüm güzelli¤ini görmek mümkündür. Efsane: Di¤er kalelerde oldu¤u gibi Buffavento kalesi ile ilgili olarak anlat›lagelen bir efsane vard›r. Efsaneye göre, K›br›s Tap›nak fiövalyelerinin egemenli¤ine girdi¤i zaman cüzzaml› bir Bizans prensesi ve ayn› hastal›¤a yakalanan köpe¤i Bufavento kalesine kapat›l›r.
Bir süre sonra prenses köpe¤inin derisinin yavafl yavafl iyileflti¤ini fark eder. Bunun üzerine köpe¤ini takip eden prenses, köpe¤inin her sabah kalenin afla¤›lar›ndaki bir kaynakta y›kand›¤›n› görür. Kendisi de ayn› kaynakta y›kanmaya bafllayan prensen tamamen iyileflir ve kayna¤›n bulundu¤u yere, bugün Ayios Lonnis Chrysostomos Manast›r› olarak bilinen tap›na¤› yapt›r›r.
fiubat 2010
Yaz› Dizisi 3
37
Bu sayfa K›br›s Türk Bebek Merkezi’nin katk›lar›yla haz›rlanm›flt›r
Embriyo Donasyonu endi çocu¤una asla sahip olamayacak çiftler için bir tedavi seçene¤idir. IVF 'e göre daha ucuz ve komplikasyonu daha azd›r. Baflar› oran› yumurta donasyonu ile benzerdir. Embriyoyu verecek ve alacak çiftlerin yeterince bilgilendirilmesi ve çeflitli hastal›klar aç›s›ndan araflt›r›lmas› çok önemlidir. Çiftler olay›n psikolojik, legal ve ahlaki yönü ile ilgili kurallardan haberdar edilmelidirler.
K
Kimlere embriyo donasyonu önerilir? Çiftin ikisi de infertilse Rahimi olup erken menapoza giren ve yumurta üretemeyen kad›nlar ( 40 yafl alt›nda %1-2 kad›n bu problemle karfl› karfl›yad›r) endometriozis, enfeksiyon veya kanser nedeni ile yumurtal›klar› al›nm›fl kad›nlar, fonksiyon göremeyen overle do¤mufl genetik bozukluklu kad›nlar ( turner's sendromu), yumurta gelifltirici ilaçlara az veya hiç cevap vermeyen kad›nlar embriyo donasyonu için uygundurlar. Erkek partner ejakulatta az say›da veya hiç sperme sahip de¤ildir. Bu vazektomi, kanser nedeniyle uygulanan kemo veya radyoterapi veya do¤ufltan sperm üretiminin olmamas›ndan kaynaklanabilir . Genetik hastal›k tafl›yan ve bunu çocuklar›na geçirme riski olan çiftler Sekse ba¤l› geçen hemofili, Duchenne's muscular distrofisi, Huntington's koreas› gibi hastal›k tafl›yan çiftler embriyo donasyonu tedavisini seçebilirler. Kromozomal anomalilere ba¤l› tekrarlayan düflükleri olan hastalar. Bu gibi durumlarda hastal›¤›n anne karn›nda tan›s› olup gebelik sonland›r›labilmektedir, ancak bu çiftler için çok travmatik olmaktad›r. Bu çiftlere IVF uygulan›p embriyo biyopsisi (PGD) ile sa¤lam çocuklar seçi-
lebilme uterus içine yerlefltirilebilmektedir. Ancak bu prosedür pahal› ve kompleks bir yol olarak bilinmektedir. Tekrarlayan baflar›s›z IVF denemesi olan kad›nlar Bu fertilite ilaçlar›na kötü cevap, az yumurta al›nmas› ve yumurta kalitesinin kötü olmas›na ba¤l› olabilir. Menapozda olup over fonksiyonlar›n› yitirmifl kad›nlara da embriyo donasyonu uygulanabilir. Embriyo donörü kaynaklar›? ‹ki tane kaynak vard›r. Bunlardan birisi IVF tedavisi ile çocuk sahibi olup kendilerince yeterli çocuk say›s›na ulaflm›fl ve halen dondurulmufl embriyosu olan kiflilerdir. Bunlar empati duyduklar› infertil çiftlere yard›m için embriyolar›n› ba¤›fllayabilirler. Di¤er kaynak yumurta ve sperm donasyonu ile elde edilen embriyolard›r. Embriyo ba¤›fllayanlar gibi burdada kad›n yafl› 18-36, erke¤in yafl› 1855 aras›nda olmal›, vericilerin ikisinin ailesinde de mental veya genetik hastal›k öyküsü olmamal›d›r.
Donörler için tarama testleri Embriyo vericileri enfeksiyon hastal›klar›( HIV, hepatit B ve C, sitomegalo virus, sifiliz, klamidya), genetik hastal›klar ( karyotip analizi ve kistik fibrosis taramas›) aç›s›ndan araflt›r›lamal›, kan gruplar› ve Rh durumlar› saptanmal›d›r. Belli etnik kökeni olanlarda talasemi ve orak hücreli anemi aç›s›ndan taramalar yap›lmal›d›r. Donörün bilgilendirilmesi Donörler kurallar hakk›nda yeterince bilgilendirilmeli, ancak bunlar› kabul etmesi için zorlanmamal›d›r. Bilgilendirme seans›nda afla¤›daki konular konuflulmal›d›r. • Çocu¤u do¤uracak anne ve efli çocu¤un anne ve babas›d›r. • Donasyon sonucu do¤an çocuk 18 yafl›na geldi¤i zaman veya daha önce evlenmeye niyeti var ise donör hakk›nda donörün kimli¤i belirtilmeksizin bilgi alma hakk›na sahiptir. • Embriyo vericileri kendi veya al›c›n› kimli¤inin aç›klanmayaca¤›n› bilmelidir. • Verici sosyal psikolojik
ve yasal belirsizlikler ve bazen do¤umun alamayabilece¤i aç›s›ndan bilgilendirilmelidir. • Verici genetik aç›dan evlad› olan çocu¤un karekteri ve varl›¤› ahkk›nda bilgilendirilmeyece¤ini kabul etmelidir. • Hangi verilerin kime
testleri, anemi aç›s›ndan kan testi, kan grubu ve Rh durumu için testler yap›l›r. E¤er al›c› kad›n 40 yafl üzerinde ise kan flekeri düzeyine bak›lmal›d›r. Çünkü diabet hastalar›nda gebelik çeflitli komplikasyonlarla seyretmekte-
embriyo verdi¤i hakk›ndaki bilgiler kay›t edilerek saklanmal›d›r.
dir. Yine çift HIV, hepatit B ve C aç›s›ndan test edilmelidir.
Al›c› çiftin de¤erlendirilmesi Doktor çiftin medical ve aile öyküsünü irdeleyip genel muayene yapmal›d›r. Ek baz› testler istenmesi gerekebilir..
Al›c› ile vericinin efllenmesi Al›c› ve verici etnik yap›lar›na ve fiziksel özelliklerine göre efllenmeye çal›fl›l›r. Ancak al›c› çift bu efllenmenin garantili olmad›¤› konusunda bilgilendirilmelidir..
Al›c› için tarama testleri Kad›nda uterus yap›s›n› incelemeye yönelik ultrasonografi ve histereskopi yap›labilir. Hormon
Al›c› bayan›n embriyo transferi için haz›rlanmas› Dondurulmufl embriyo
transferi naturel siklus veya hormone replasman tedavisi ile haz›rlanm›fl siklusta yap›labilir. Natürel siklus düzenli adet gören kad›nlar için uygundur. Yafll› veya fonksiyonel overi olmayan kad›nlara hormon replasman tedavisi verilerek endometrium implantasyona uygun hale getirilir. Hormon replasman› östrojen içeren haplar veya cilde yap›flt›r›lan preperatlar halindedir. ‹lerleyen dönemde hastaya progesterone içeren ilaçlar bafllan›r. Vajinal ultrasonografi ve hormone testleri ile endometriumun embriyo transferine uygunlu¤u takip edilir. Al›c› transferden sonra gebelik testine kadar yaklafl›k 2 hafta östrojen içeren haplara ve progesterona devam etmelidir. Test pozitifse ilaçlara devam edilir negatifse ilaçlar kesilir. Embriyo transfer prosedürü Minimal rahats›zl›k veren ve anestezi gerektirmeyen bir prosedürdür. Jinekolojik muayene masas›nda spekülum tak›l›p serviks steril kültür s›v›s› ile y›kan›p temizlendikten sonra bir veya daha fazla embriyo ince plastik kateter yard›m› ile ultrasonografi rehberli¤inde rahim içine yerlefltirilir. Gebelik testi Gebelik testi embriyo transferinde yaklafl›k 12 gün sonra yap›l›r. Test pozitifse yaklafl›k 2 hafta sonra ultrasonografi ile rahim içinde gebelik kesesi görülür. Ultrasonografi ile gebeli¤in rahim içinde ve ço¤ul olup olmad›¤› saptanmal›d›r. ‹letiflim bilgilerimiz Tel: +90 392 366 32 17 Tel: +90 392 366 32 22 Tel: +90 392 366 42 82 Fax: +90 392 366 32 18 GSM: +90 533 868 26 79 Mustafa Kemal Bulvar› (Magusa Yaflam Hastanesi) Gazima¤usa /K.K.T.C
fiubat 2010
38
fiubat 2010
39
fiubat 2010
40
fiubat 2010
41
Dervifl Pafla Kona¤›
19. yy.’da yap›lm›fl bu iki katl› kona¤›n sahibi K›br›s’ta ilk Türkçe gazetelerden olan "Zaman" gazetesini yay›nlayan Dervifl Pafla’d›r. Konak, Lefkofla surlar içinde tarihi çevre dokusunu en yo¤un biçimde koruyan
Arap Ahmet Mahallesinde bulunmaktad›r. ‹ki girifl kap›s› olan kona¤›n esas girifl kap›s› üzerinde hicri 1219 (miladi 1807) tarihi okunmaktad›r. Konak iki katl› olup, alt kat› tafltan, üst kat› ise kerpiçten infla edilmifltir.
Sonradan ilave edildi¤i belli olan bafl odan›n süslemeli tavan›nda miladi 1869 tarihi okunmaktad›r. Konak "L" planl› olup, genifl bir iç avlusu vard›r. Alt kat odalar› iç bahçeyi çevreleyen revakl› galerilere
aç›lmaktad›r. Üst kata avludaki haznenin üzerine oturan ahflap bir merdivenle ç›k›lmakta ve odalar kapal› bir sofaya aç›lmaktad›r. 1978 1988 y›llar› aras›nda yap›lan restorasyon çal›flmalar› sonucunda, kona-
¤›n kütüphane, kültür merkezi veya Eski Eserler ve Müzeler Dairesi olarak düzenlenmesi uygun görülmüfltür. Bir bölümü bafl oda, gelin odas›, yatak odas›, yemek odas› ve tezgah odas› olarak düzenlenen
kona¤›n bir bölümünde de günlük yaflant›da kullan›lan eflyalar sergilenmektedir. Teflhir ve tanzimi "müze - ev" olarak tamamlanan konak 21 Mart 1988 tarihinde Etnografya Müzesi olarak ziyarete aç›lm›flt›r.
fiubat 2010
42
K›br›s Mezeleri
›br›s'›n tarihsel zenginli¤ini oluflturan farkl› uygarl›klar, adan›n sofra kültüründe de ilginç bir çeflitlilik yaratm›flt›r. Çok genifl bir yelpaze olarak incelenebilecek bu konunun bafllang›ç sayfas› mezelerden oluflmaktad›r. ‹ngilizce'de starter veya appelizer, Frans›zca'da hors d'oeuvre ve ‹talyanca'da antipasti olarak adland›r›lan mezelerimiz; haz›rlan›fl, sunulufl ve efllik etti¤i yemekler ile içkilere ba¤l› bir zenginlik ve çeflitlili¤e sahiptir. Davetli oldu¤unuz bir ev yeme¤inde, yerel tatlar sunan bir lokantada, fakat özellikle meyhane / taverna kültüründe mezeler, sofran›n vazgeçilmez zenginli¤idir. K›br›s mezelerinin en önemli özelli¤i, hemen tamam›nda zeytinya¤›, tuz ve limonun yer almas› kofluludur. Haz›rlan›fl bak›m›ndan, sadece soyularak, dilimlenerek ya
K
da çarfl›dan al›nd›¤› flekliyle sunulan domates, salatal›k, zeytin, peynirler, taze enginar, taze iç bakla, kereviz, turp, gullumbra ve çeflitli kuruyemifller baflta gelir. Daha sonra çeflitli sebzeler ve salatal›k malzeme, baz› küçük av kufllar›, çeflitli otlar (gabbar, kaz aya¤›, kaya koru¤u vb.) ve baflta ahtapot olmak üzere baz› deniz ürünlerinden ve b›ld›rc›n yumurtas›ndan yap›lan ve haz›rlan›fl›nda yo¤unlukla sirke kullan›lan turflular, meze sofralar›n›n önemli elemanlar›ndand›r. Renga, ançuez, sardelli (sardalya), ton bal›¤› gibi kurutulmufl veya konserve deniz ürünleri yan›nda flamar ella (kurutulmufl tuzlu et), past›rma (sucuk), salamlar ve bolibif (dana eti konservesi), içki sofras›nda ‘altl›k' yapmak için tad›na bak›lan hayvansal g›dalard›r. Tüm K›br›s mezeleri aras›nda
özgünlü¤ü ve lezzeti bak›m›ndan sofran›n krall›¤› hellim adl› yöresel özellikli peynirdir. Oldu¤u gibi tüketilebilir: ancak ›zgaras› (hellim gabira) ve tavas› (hellim gavr›lm›fl), birer harikas›d›r. Çeflitli hafllamalar da mezeler aras›nda önemli bir yer tutar. Kuru fasulye, patates, pancar, kuru bakla, kuru börülce, vb. Bu tür mezeleri tan›mlarken 'gaynanm›fl' s›fat› kullan›l›r. K›br›s mezeleri aras›nda limonla kar›flt›r›lm›fl, k›y›lm›fl. maydanoz eklenmifl ya da humus haline getirilmifl haliyle tahinin de yayg›n bir kullan›m alan› vard›r. Dolma veya sarmalar›n k›yma kullan›lmadan. zeytinya¤l› olarak haz›rlanmas›, bu harika lezzetlere 'yalanc›' ad›n›n yak›flt›r›lmas›na neden olmufltur. Bunlar aras›nda en ünlüleri asma yapra¤› ve alt›n renkli kabakçiçe¤i ile yap›lanlard›r.
fiubat 2010
43
Soli Harabeleri S
oli, Lefke k›y›lar›nda, Gemikona¤› yak›nlar›nda yer alan bir antik kenttir. K›br›s adas›ndaki on krall›ktan biri olan Soli’nin ilk olarak MÖ. 1. biny›l›n bafllar›nda kuruldu¤u tahmin edilmektedir. Kentin ad›n›n›n Atina’l› filozof Solon’a dayand›¤› söylenmektedir. fiehrin uzunca bir süre sahip oldu¤u verimli arazisi, korunakl› liman› ve yak›n›ndaki bak›r madenleri nedeniyle önemli pozis-
yonunu korumay› baflard›¤› anlafl›lmaktad›r. M.Ö. 498'de adadaki di¤er krall›klarla birlikte Soli de K›br›s'›n yöneticisi olan Perslere baflkald›rm›fl ve yenilerek Pers hakimiyetine boyun e¤mifltir. Roma döneminde refah içinde yaflayan kent denize do¤ru genifllemifltir. Bununla birlikte liman›n›n dolmas› ve bak›r madenlerinin kapanmas› ile önemini yitirmifl, son olarak 7. yüzy›ldaki Arap ak›nlar› so-
nucunda tamamen terkedilmifltir. 1920’lerden itibaren gerçeklefltirilen kaz›larda tiyatro, agora, kilise, çeflme, tap›nak gibi kamusal yap›lar a盤a ç›kar›lm›flt›r. 2005 y›l›nda yap›lan bir kaz›da ise kentin ileri gelenlerinden birine ait oldu¤u düflünülen bir mezar a盤a ç›kar›lm›flt›r. Mezar hediyesi olarak b›rak›lan çok say›daki alt›n tak› Güzelyurt Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir. Soli Bazilikas›:
Bazilikan›n, K›br›s'ta infla edilen ilk kiliselerden biri oldu¤u ve 4. yy'›n 2. yar›s›nda yap›ld›¤› bilinmektedir. 5. ve 6. yüzy›lda geniflletilmesine ra¤men, 7. yüzy›ldaki Arap ak›n› ile tahrip olmufltur. Üç kap›l› bir girifli olan kilisenin, dört yan› sütunlarla çevrili ve çeflmeli bir avlusu vard›r. Avlunun ard›ndan üç kap›l› baflka bir girifl ile kiliseye girilmektedir. ‹çeride iki s›ra halinde on ikifler sütun bulunmakta-
d›r. Döflemesinde bulunan, genellikle geometrik desenli ve hayvan figürlü mozaiklerin büyük bir k›sm› günümüze dek ulaflm›flt›r. H›ristiyan dünyas›nda Soli, St. Mark'›n St. Auxibius taraf›ndan vaftiz edildi¤i yer olarak kabul edilmifltir. Soli Roma Tiyatrosu: Tiyatro, eskiden ayn› yerde olan bir Yunan tiyatrosunun yerine, M.S.2. yüzy›l ile 3.yüzy›l aras›nda infla edilmifltir.
Tiyatro, ayn› zamanda Aphrodite’ye adanm›fl bir tap›na¤›n da yer ald›¤› bir tepenin denize bakan yamac›nda yer al›r. Oturma bölümleri tepenin kayal›k k›sm›na oyulmufltur. Bu bölüm ile orkestra kireç tafl›ndan yap›lma alçak bir duvarla ayr›lmakta olup, koro yeri ve oturma yerlerine geçifl yanlardaki geçitlerle sa¤lan›r. Gerçek kapasitesi 4000 kifli olan tiyatronun, sahne binas› iki katl›d›r.
fiubat 2010
44
Yazi Dizisi 6
Hayvanc›l›k ve çiftçilik öldü. Herkes iflsiz kal›nca;
K‹L‹TKAYA Köylünün gundura dedi¤i engerek y›lan›... Kilitkayal›lar, en çok Gundura y›lan›n›n kendi köylerind eoldu¤unu söylüyor
ilitkaya’day›z... Bölgedeki en eski Osmanl› köylerinden biri... Öncesinde bir Venedik yerleflim birimi oldu¤u tahmin ediliyor. Ancak köyde bunu ispat edecek her hangi bir iflaret yok. Köyün eski ad› olan Kridya ad›n›n Venediklilerden kald›¤› tahmin ediliyor. Kiltkaya 1571’den sonra hep Türk köyü olarak kald›... Bugün 200 nüfusu ve yaklafl›k 150 seçmeni bulunan, Karpaz’›n genelde tüm sorunlar›n›, yani çiftçili¤in ölmesini, hayvanc›l›¤›n bitmesini ve iflsizli¤i yaflayan bir köyümüz... Köyün biri yeni biri de eski iki mezarl›¤› var. Kurtulufl köyünden gelen toprak yol önce bu mezarl›klara ulafl›yor, ard›ndan köye giriliyor. Bu girifl noktas›na çok yak›n bir yerde flimdi Atatürk büstü de dikiliyor. Sak›n yanl›fl anlamay›n ama büst, tozun – topra¤›n ortas›nda... Köylü, mezarl›¤a giden yolun y›llard›r asfaltlanmas›n› bekliyor. Öyle pek uzun bir yol da de¤il hani... ‹smail Yahat adl› köylü, “Mezarl›k yollar› ya¤mur ya¤d›¤› zaman traktörlerin dahi geçemeyece¤i bir flekil al›yor” diyor... Köylü, ya¤›fl oldu¤u zaman cenazesini çamurda tafl›mak zorunda. Bir köylü, “ya¤mur durup da yer kuruyuncaya kadar cenazeyi bekletmek mi laz›m?” diye soruyor... Kilitkaya köyü Büyükkonuk Belediyesi’ne ba¤land›. ‹smail Yahat, belediyenin köyde üç dört kez yol temzili¤i yapt›¤›n›, bunun d›fl›nda yollarda ya da mahalle aralar›nda temizlik gerçeklefltirmedi¤ini kaydediyor. “Belediyeden flikayetçiyiz” diyor ve ekliyor: “Para almay› bilirler, ama ifl köy hizmete geldi mi, orada dururlar. Köy as›rlard›r Türk köyü... Herkes köyün yerlisidir. Ne giden hükümet, ne gelen hükümet bu köy bir fley yapm›flt›r. Ama flimdi oy zaman›, seçim zaman› ya... 150 oyumuz da var ya. Gelecekler. Bir sürü söz de verecekler. Oy isteyecekler.” Kiltkaya’n›n en ünlü özelli¤i, belki de ülkemizde Gundura, Gufi ya da Da¤arc›k denilen bir çeflit engerek y›lan›n›n çok olmas›. Osmanl› döneminden beri bu köyde zehirli olan bu y›lanlara çok rastland›¤› anlat›l›yor... Köylüler dedelerinden bu y›lanlarla il-
K
gili hikayeleri dinleyerek büyümüfller. Bugüne kadar her hangi bir insan› ›s›r›p ya da K›br›s a¤z›yla “sokup” öldürdü¤üne rastlanmam›fl. Ama çok say›da köpek ve koyunu öldürdü¤ü biliniyor. Baz› kaynaklar, “engerek” y›lan› olarak kabul edilen bu y›lanla ilgili olarak flu bilgileri veriyorlar: “Koca engerek (Vipera lebetina), engerekgiller (Viperidae) familyas›ndan bir engerek türü. S›rt bölgesinin rengi genel olarak grimsi kahverengi ve bu rengin tonlar›nda olur. S›rtta baz› yerlerde birleflik koyumsu benekler (bazen belirsiz) bulunur. Bunlar›n yan›nda (s›rt›n ortalar›nda) kenarlar› koyu renkli, iç k›s›mlar› tu¤la k›rm›z›s› ya da sar› renkte benekler de bulunur. Bafl›n üst k›sm›nda bazen küçük siyah benekler bulunabilir. Kuyruk ucu sar›ms›. beyaz›ms› ya da pembemsi olan kar›n bölgesinde nokta halinde siyah benekler yer alabilir. Genel olarak fare gibi küçük kemiriciler, kertenkeleler, kufllar, y›lanlar ve çeflitli omurgas›z hayvanlarla beslenirler. Kemiricilerle beslendikleri için yararl›d›rlar. Avlar›n› sabah›n erken saatlerinde ya da geceleyin avlarlar. Yemeden önce zehirleyerek öldürürler. Hareketleri oldukça a¤›r olan bu hayvanlar gündüzlerini daha çok dinlenerek geçirirler. Yumurtalar› 1 ay içinde aç›l›r. Boylar› 150 cm kadar olabilir. Ülkemizde 2 metre boyunda yakaland›¤› da biliniyor. Ovalarda, tafll›k yerlerde, terk edilmifl evlerde, harabelerde, bahçelerde ve tarlalarda yaflarlar. Yüksekli¤i 1500 metreye kadar olan yerlerde bulunabilirler.” Türkiye’de Do¤u ve Güneydo¤u Anadolu'da, Do¤u Akdeniz bölgesinde habitat›n uygun oldu¤u alanlarda da¤›l›m gösterirler ve Türkiye’nin zehri en ölümcül y›lanlar› olarak bilinirler. Ülkemizde de baz› uzmanlar taraf›ndan “en zehirli” olarak kabul edilirler. Uzmanlar, bu y›lanlar›n neslinin tükendi¤ini de kaydediyor. Yusuf Yahat, kardeflinin bu y›lanlara çok merakl› oldu¤unu anlat›rken, tutup oynad›¤›n› anlatmas›, tüylerimizi diken diken etmeye yetiyor... Yusuf Yahat, köyün tek geçim kayna¤›n›n hayvanc›l›k ve çiftçilik oldu¤unu anlatt›ktan sonra flunlar› ekliyor:
“evet hayvanc›l›k ve çiftçilik tek geçim kayna¤›m›zd›, öldü. Ruhuna fatihas›n› da okudu. Hayvanc›l›k ve çiftçilik art›k yok. Eskiden köyümüzde herkes çobanl›k yapard›. fiimdi yok.” Yusuf Yahat’›n o¤lu Hasan Yahat ile sohbet ediyoruz... Gençli¤in iflsizli¤inden yak›n›yor ve anlat›yor... Dinliyoruz: “Sabah 4’te kalkar›m. Köyden en az 25 kifliyiz. Güney K›br›s’a gider orada çal›fl›r›z. Hayvanc›l›k ölünce hepimiz iflsiz kald›k. K›rsal bölgede Allah raz› olsun bize arsa verdiler. Ama düflük faizli kredi verseler evimizi daha kolay yapacakt›k. Vermediler. Bir de döndüler üzerinden 4 bin Sterlin arsa paras› istediler. Nas›l ödememizi bekliyorlar?” Nakliye ifli ile u¤raflan Fahri Diner’i dinleyelim isterseniz. Buyurun: “‹fller afl›r› derecede düfltü. Çimento fanrikas›nda çal›fl›yordum. Tafl›ma ifli yap›yordum. ‹nflaatlar azald›. ‹thal çimento geldi. Bizim ifl bitti. Eylem de yapt›k ama sonuç alamad›k. Köylümüzün yüzde 80’i flu anda Güney K›br›s’ta çal›fl›yor. Eskiden herkes hayvanc›yd›, çiftçiydi. fiimdi o da bitti...” Soyad›n› eski çizgi roman kahraman› Texas’tan ald›¤›n› kaydeden Ali Çelikbilek, köydeki çocuklar›n e¤itim için Çay›rova’ya gittiklerini anlat›yor. 1974 y›l›nda köyde çat›flmada yaralanan tek kifli. Ama gazi maafl› ba¤lanmam›fl. Ali Mülay›m’la konufluyoruz. fiunlar› aktar›yor: “Köyde kahve yok. Sadece geceleri açar. Adam da hakl›. Sabah açar biraz sonra kapar. Hayvanc›l›k öldü. Çiftçlik belki biraz ya¤›fllarla yeniden canlan›r ama bekliyoruz... Az da olsa ürünümüz para edersa canlanacak. Mezarl›¤a senelerdir yol yap›lmas›n› bekliyoruz. Ergazi, Kurtulufl ve Kilitkaya köyleri Osmanl›’dan beri Türk köyleridir. En eski köy bizimkisidir. Galiba Osmanl›’dan gald›g diye bizi cezaland›r›rlar!”... Ali Mülay›m, 1958 – 1974 aras›nda köylerini bir avuç mücahitle hep savunduklar›n› da kaydediyor. Evet, Kilitkaya’dayd›k bugün... Çiftçilik, hayvanc›l›k öldü... ‹flsizlik Güney K›br›s’la hallediliyor flimdilik... Köylü mutlu de¤il... Yollar bak›ms›z. Asfalts›z...
fiubat 2010
45
Bu sayfa Bo¤az Hotel’in katk›lar›yla haz›rlanm›flt›r
çareyi Güney K›br›s’ta çal›flmakta buldu. ‹flte tipik bir K›br›sl› Türk köyü:
Kilitkaya’ya kum f›rt›nas› olan bir günde gittik. Nefis manzara da böylece çok olumsuz yönde etkilenmifl oldu. Ama yine de bu köy, ülkemizin en güzel köylerinden biri ve y›lanlar ç›kmadan gidip gezmekte fayda var.
‹smail Yahat, belediyenin köyde üç dört kez yol temzili¤i yapt›¤›n›, bunun d›fl›nda yollarda ya da mahalle aralar›nda temizlik gerçeklefltirmedi¤ini kaydediyor.
Hasan Yahat köylü 25 kadar arkadafl› ile birlikte her sabah 4’te uyan›p ekmek paras› için Güney’e gidiyor.
Kilitkaya ‹lkokulu kapal›... Çocuklar Çay›rova’ya gidiyor...
Fahri Diner, çimento fabrikas›nda çal›fl›yormufl. Nakliyeci. ‹nflaat ifli bitti, ithal çimento geliyor; böyle olunca da kendileri iflsiz kal›yor.
1974 savafl›n›n köydeki tek gazisi Ali Çelikbilek. Ama maafl alamamaktan yak›n›yor.
Kilitkaya’ya Büyükkonuk, Ergazi veya Kurtulufl köylerinden gidebilirsiniz... Köyde yeni bir Atatürk Büstü yap›l›yor, henüz aç›l›fl töreni gerçeklefltirilmedi
Ali Mülay›m, 1958 – 1974 aras›nda köylerini bir avuç mücahitle hep savunduklar›n› kaydediyor.
Köyde tarihi de¤eri olan cami son zamanlarda bak›mdan geçirilmifl... 200 nüfusu olan Kilitkaya’n›n, 150 civar›nda da seçmeni var
Köyde kemerli eski otantik K›br›s evlerinden çok az kalm›fl. Londral› bir köylü, bu evlerden birini tamir edip tutuyor.
fiubat 2010
46
Köyde ekmek yo¤rulmas› ve f›r›n eslenmek, hele sa¤l›kl› beslenmek, insano¤lu için her zaman sorun olmufltur. Özellikle Türk mutfa¤›n›n vazgeçilmez demirbafl› ekmek. Ekmek yaflam›n kayna¤›, vazgeçilmez bir ö¤e. kutsal bir nimettir. Türkçe’de ekmek üzerine söylenmifl anlaml› sözler vard›r. Ekme¤in üzerine yemin ederim ki... Tuz, ekmek hakk› için ! Ekmek teknesi... Ekmek aslan›n a¤z›nda ... Ne yapars›n ... Ekmek paras› Ekmek yenen kap›ya ihanet edilmez. Ekmek bas›lmaz, yerde ekmek görüldü mü al›n›p öpülür, al›na götürülür ve bas›lmayan bir mekana b›rak›l›r. Bütün bu sözler ekme¤in (beslenmenin) önemini ve ona verilen de¤eri aç›kça gösterir.. 1960 y›llara kadar (seyrek de olsa hala bulunur.) K›br›sl› Türk'ün anlay›fl› ve davran›fl› bu idi.
B
Peki ekmek nas›l yap›l›r, nas›l piflirilirdi? Köylü kad›nlar bir kilo kadar unu al›r hafif ›s›t›lm›fl su ile yo¤ururlar. Bu hamura çok az, miktarda tuz konur, Çok pek olmamas›na özen gösterir. Bir saat kadar bir kab›n içinde ama örtülmeden bekletilir. Ondan sonra al›n›p küp içinde korunan unun içine konur. Üzeri unla örtülür. ‹ki hatta sonra o art›k suyunu çekmifl ve de ekflimifltir. Dundan bir parça kopar›l›r ve yo¤rulacak hamura kat›l›r. O ekflimifl parça maya görevi görür. Yo¤rulan hamurun girmesini sa¤lar. Bir tekne dolu hamurun girmesi yaklafl›k üç saat al›r ve 24 ekmek eder. Her pe-
nevet 12 ekmek alacak flekilde yap›lm›flt›r. Anlafl›ld›¤›na göre daha önceki dönemde durum incelenmifl hesaplanm›fl ve teknenin hacmi ile penevetlerdeki göz say›s› standart bir ölçü olarak ayarlanm›flt›r. Teknede yerli maya ile yo¤rulan hamur yaklafl›k üç saat sonra parça parça kesilir. Yo¤rulan ekme¤in büyüklü¤ü penevetteki gözü dolduracak kadard›r. Kesilen parça hafif su ilavesiyle tahta üzerinde iyice yo¤rulur. Sonra, penevetteki göze konur. Tüm hamur kesildikten sonra bir saat bekletilmesi gerekir. F›r›n, hamur yo¤rulduktan sonra yak›l›r. Hamurun kesilip haz›rlanmas› için geçen za-
man ile bir saatlik bekleme zaman› f›r›n›n ›s›nmas›na yeterlidir. K›br›s’ta f›r›n iki flekilde infla edilir. Birincisi ve tüm K›br›s'ta yayg›n olan› ateflin yak›ld›¤› ve ekmeklerin sal›nd›¤› yer ayni olan f›r›n tipidir. Bu tip f›r›nda yaklafl›k iki saat boyunca odun, çal› ve çalt› yak›l›r. Yeterince ›s›n›nca f›r›n demiri ile kömürler, f›r›n›n silece¤i ile küller temizlenir. F›r›n silece¤i yaklafl›k iki buçuk metre boyunda bir s›r›kt›r. Ucunda büyük bir çapul ba¤l›d›r. Çapul suya bat›r›l›r ve f›r›n›n kömürünün külü onunla temizlenir. Islat›lmas›n›n bir di¤er sebebi ise s›caktan yanmamas› içindir. F›r›n›n alt› temizlenince penevetlerdeki ekmekler birer birer f›r›n küre¤inin üstüne konup çevrilip b›çakla kesilir f›r›na sal›n›r ve f›r›n›n a¤z›, ›s›s› kaçmas›n diye bir kapakla kapat›l›r. Yaklafl›k k›rk dakikada ekmekler piflmifl olur. F›r›na ilk sal›nanlar ilk al›n›r. Penevetlere dikey olarak konup örtülür. Bir süre öyle bekletildikten sonra aflevindeki has›r veya tabacaya konur. Orda örtülmez. ‹hti-
yaç duyuldukça al›n›p yenir. Bu tip f›r›nlarda piflirilen ekmeklerin tabanlar›nda kömür parçalar› olabilir, üzerleri de k›zarm›fl olur. ‹kinci tip f›r›na Mesarya köylerinde rastlan›r. Gaziköy, Meriç ve Vadili’de tespit edilen bu f›r›nlar iki katl›d›r. Ekmeklerin kondu¤u taban, kesme taslan, yaklafl›k 5 cm kal›nl›¤›nda bir plakad›r. Bu sebeple fazla büyük f›r›n yap›lamaz. 12-15 ekmek alabilecek kapasitede olur. Temin edilen tafl›n geniflli¤inde bir yap› yap›l›r. Bu, yerden 150cm yükseklikte olur. O seviyeye ç›k›nca tafl iyice yerlefltirilip alç› ile s›van›r. Ondan sonra da ekmeklerin sal›naca¤› üst k›s›m bir kubbe ile örtülür. Üst k›s›mda b›rak›lan f›r›n›n a¤z›na bir de kapak uydurulur. Atefl yak›lan yer ise tam lirinin arkas›nda ve alt taraftad›r. Ateflin yand›¤› yer ile ekmeklerin kondu¤u yer aras›nda ba¤ yoktur. Dolay›s›yla yaln›z f›r›n küre¤i kullan›l›r. Atefl de kesintisiz yanar. Yak›lan maddeler Mesaryada bol yetiflen çalt› bitkisi, baz› hallerde odun ve bol miktarda koyun gübresidir. ‹ki katl› oldu¤u için ekmekler iyice pifler ama fazla k›-
zarmazlar. Mesarya'n›n do¤u ucundaki Lapatos'ta f›r›n altl›¤›n›n tastan de¤il el yapmas› kiremitten yap›ld›¤› tesbit edilmifltir. F›r›n› yapacak kifliler yaklafl›k iki metre çap›nda bir kal›p haz›rlarlar. Özenle yo¤urduklar› çamuru kal›n saman çöplerini de katarak sa¤lamlaflt›r›rlar. Kerpicin yap›s›na benzer bir oluflum haz›rlay›p kal›ba dökerler, çatlama noktas›na gelmeyecek kadar kuruyunca ateflte iyice piflirilir Tu¤la-kiremit k›vam›na gelince atefli keserler. So¤uyunca sa¤lam bir f›r›n altl›¤› ortaya ç›kar. F›r›n›n yap›l›fl› ve kullan›l›fl› Gaziköydeki gibidir. Dribidez Tafl› Yaklafl›k bir ayak (30cm.) çap›nda, 3cm kal›nl›¤›nda beyaz tafltan yontulmufl yass› bir taflt›r. Yontulduktan sonra üzeri perdahlan›p dümdüz hale getirilir. Birkaç defa ocakta kömür haz›rlay›p üzerine konur, ›s›t›l›r. Buna "atefle al›flt›rma" denir. Sonra bir bez ya¤a bat›r›larak bir yüzüne sürülür. Bu ifllem birkaç defa tekrarlan›r. Sonra so¤umaya b›rak›l›r. Art›k bir yüzey atefle, bir yüzey de ya¤a doymufltur. Tafl kullan›lmaya haz›rd›r. Bir kapta yumuflak
(c›v›k) hamur yo¤rulup mayalan›r. ‹ki üç saat bekletilince tamamlan›r. Buna "Hamur girdi” denir. Yak›lan atefl korlafl›nca Dribidez tafl› atefle konur. ‹yice ›s›n›nca ya¤l› bezle silinir. Bu silme temizlemek amaçl› de¤il, hamurun tafla yap›flmas›n› önlemek içindir. Ard›ndan, bir kollu maflrapa al›n›p hamura bat›r›l›r. Doldurulan hamur ateflteki tafl›n üzerine dökülür. Bir maflrapa kafi gelmezse bir daha al›narak ilave edilir. Tafl›n uçlar›na yaklaflana kadar devam edilir. Hamurun tüm üst yüzeyi ar› pete¤i gibi delik delik olur. Piflince b›çak yard›m› ile üst k›s›m alta çevrilir, o taraf›n piflmesi de sa¤lan›r Piflen dribidezlerin gözenekli taraf›na fleker serpilir ve tepsiye yerlefltirilir. fieker eriyip gözeneklere dolar. Piflirildikçe üst üste yerlefltirilir. En sonunda temiz bir bezle örtülür. So¤uyunca yenir. E¤er bal ile yenecekse yenecek vakit bal sürülür. ‹yi piflirilmifl dribidezler bir hafta bozulmadan kullan›labilir. Çok besleyicidir. O¤uz M. Yorganc›o¤lu "K›br›s Türk Folkloru" (2000) Kitab›
fiubat 2010
47