POLITICO TΕΥΧΟΣ 9 by Paul Petides

POLITICO ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Ν Τ Ο

Μ Χ Β

Ο Σ 2 0 1 7

Πώς το Πανεπιστήμιο θα έρθει πιο κοντά στον Φοιτητή;

Εκδότης: Σύλλογος Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Αρχισυντάκτης: Πετίδης Παύλος

Υπεύθυνος Ύλης: Πετίδης Παύλος, Μανταλιάς Κωνσταντίνος

Συντακτική Ομάδα: Αλεξανδρής Ιωάννης, Γερονικολού Μαρία, Γιαννακίδου Γεωργία, Ζαχαριουδάκης Ηλίας, Ζήση Άννα, Μιχαλόπουλος Θανάσης, Παπαιωάννου Όλγα, Πουλίδου Κύρα, Στάμου Ορέστης, Χαλαζιά Βάσω

Συντακτική Επιμέλεια: Κύρα Πουλίδου, Στάμου Ορέστης, Μανταλιάς Κωνσταντίνος, Γιαννακίδου Γεωργία

Διόρθωση: Στάμου Ορέστης, Μανταλιάς Κωνσταντίνος

Φωτογραφία Εξωφύλλου: Λάππα Λυδία

Ημερομηνία Έκδοσης: 15 Νοεμβρίου 2017

POLI

Περιεχόμενα

TICO

Σύντομα Βιογραφικά Σημειώματα Συντακτικής Ομάδας Σελ. 4

Φοιτητή, Φοιτήτρια! Φέρε το Πανεπιστήμιο κοντά σου Σελ. 31

Μήνυμα Προέδρου Σελ. 5

Ας ξεκινήσουμε από τα μικρά πράγματα Σελ. 32-34

Editorial Σελ. 6

Το Πανεπιστήμιο στην Υπηρεσία του Φοιτητή Σελ. 35 - 37

Μια Μικρή Εισαγωγή Σελ. 7

Η Ελλάδα: η άλλη πλευρά της γνώσης Σελ. 8-9 En Marche! Σελ. 11-13 Συνέντευξη Δημήτρη Σωτηρόπουλου

Πείτε YES στις Αλλαγές! Σελ.38-40

Συμβουλευτική και Ψυχολογική Υποστήριξη Φοιτητών Σελ. 41-42

Απόψεις Σελ.43

Σελ.14-22 Το Πανεπιστήμιο που θέλουμε Φοιτητικές Κοινότητες: Δράση από τους ίδιους τους Φοιτητές Σελ.24-25

Το στοίχημα μιας (νέας) γενιάς Σελ. 26-28

Με μια άλλη ματιά Σελ. 29-30

Σελ.44-45

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ελληνικό Πανεπιστήμιο: Αμοιβαία Σχέση; Σελ. 46-47

POLI

Λίγα λόγια για εμάς ……

TICO

Ο Παύλος Πετίδης είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Ψυχικού και προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ν.Ο.Π.Ε. με κατεύθυνση τις Διεθνείς Σχέσεις. Έχει πραγματοποιήσει πρακτικές ασκήσεις στο Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, το Υπουργείο Εξωτερικών και το Χρηματιστήριο Αθηνών. Το διάστημα αυτό πραγματοποιεί την πρακτική του άσκηση σε Πρεσβεία Έχει συμμετάσχει σε πλήθος σεμιναρίων σχετικά με τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις., καθώς και σε 11 MUN (Προσομοιώσεις Οργάνων του ΟΗΕ). Είναι μέλος σε πολλές μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Είναι λάτρης των βιβλίων, των ταινιών, του καλού κρασιού και της ιταλικής μουσικής. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά, κινέζικα, ιταλικά και ισπανικά.

Ο Ηλίας Ζαχαριουδάκης γεννήθηκε το 1989 στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος (2012) του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίας Διοίκησης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με κατεύθυνση τη Διοικητική Επιστήμη. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος σεμιναρίων με επίκεντρο τις πολιτικές και οικονομικές επιστήμες. Διατηρεί προσωπικό ιστολόγιο όπου και παρουσιάζονται τόσο τις σκέψεις του, όσο και των συνεργατών του, για ζητήματα μικροπολιτικής με μακροπολιτική σκοπιά. Στο Σύλλογο ΣΑΠΕΔΔ εκτελεί χρέη Αντιπροέδρου.

Η Κύρα Πουλίδου είναι 22 χρονών και επί πτυχίω φοιτήτρια του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών Σήμερα είναι φοιτητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στο Καποδιστριακό και ανατολικών Σπουδών (Β.Σ.Α.Σ) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με κατεύθυνση ειδίκευσης: Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάζεται ως ιδιωτικός υπάλληλος. Πολιτική και Διεθνείς σχέσεις. Συμμετείχε σε OxiMUN, ThessISMUN. Βρίσκει ενδιαφέρουσα την ανάλυση της πολιτικής, της εθνικής σύγκρουσης και της πολιτικής εθνογραφίας. Μότο: Always be kind! Είναι εθελόντρια στην Διεθνή Αμνηστία. Η αγαπημένη της ιστορική προσωπικότητα είναι ο Πλάτωνας, διότι οικοδόμησε την φιλοσοφία και καθόρισε την έννοια του δικαίου, με κυριότερο έργο του την Πολιτεία.

Ο Κωνσταντίνος Μανταλιάς είναι προπτυχιακός φοιτητής στο Ε.Κ.Π.Α στο τμήμα Ν.Ο.Π.Ε-Π.Ε.Δ.Δ με μέσο όρο 8.6 χωρίς να υπολείπονται υποχρεώσεις σε άλλα μαθήματα. Έχει εκπονήσει στο πλαίσιο των μαθημάτων του Πανεπιστημίου 14 εργασίες και έχει συμμετάσχει σε αρκετά διεπιστημονικά σεμινάρια. Έχει πραγματοποιήσει πρακτική άσκηση στο Ειρηνοδικείο-Πταισματοδικείο Αθηνών για 4 μήνες η οποία ανανεώθηκε για 2 μήνες λόγω ισοβαθμίας με άλλο συνάδελφο. Συμμετέχει σε ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου ενώ συμμετέχει στο ίδρυμα της Βουλής για την δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό ως ξεναγός στα πλαίσια του προγράμματος: 12 Οκτωβρίου 1944 Η Αθήνα ελεύθερη

Ο Ορέστης Στάμου είναι τελειόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. Απασχολούμενος με τον κλάδο της Διοικητικής Επιστήμης, έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων, σχετικών της δημόσιας διοίκησης, αλλά και οργάνωσης του σύγχρονου κράτους. Του αρέσει να τον φωνάζουνε με το μικρό του. Αγαπημένη του «προσωπικότητα», ο ομηρικός Οδυσσέας. Ο πολύτροπος και κοσμογυρισμένος βασιλιάς της Ιθάκης, το αιώνιο σύμβολο της μακράς και επίπονης πορείας του ανθρώπου μέσα στη ζωή, όπως ο ίδιος λέει. Αρέσκεται να περιφρονεί τα θέσφατα, ενώ η συσχέτιση του με το «Carpe diem” τον καθιστά αθεράπευτα ρεαλιστή και τελικά απόλυτα συμπαθή ή αντιπαθή.

Η Γεωργία Γιαννακίδου είναι τεταρτοετής φοιτήτρια του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο ΕΚΠΑ. Τα ακαδημαϊκά της ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από την παρατήρηση και ανάλυση της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής δύναμης της Κίνας. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά και τουρκικά και τους τελευταίους μήνες πραγματοποιώ την πρακτική μου άσκηση σε πολιτικό γραφείο. Συμμετέχει σε προσομοιώσεις των Ηνωμένων Εθνών και των Ευρωπαϊκών θεσμών. Ο ρομαντισμός της αποτυπώνεται και στο μότο ζωής που έχει ενστερνιστεί: «Ας είμαστε ρεαλιστές. Ας προσπαθήσουμε για το ακατόρθωτο». Αγαπημένη ιστορική προσωπικότητα ο Ζack Delors, ο οραματιστής της Ευρώπης των ανθρώπων, των πολιτών, των λαών .

Σελίδα 4

POLI TICO

Ο Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών δημιουργήθηκε, αφενός για να μπορέσουν οι απόφοιτοι μας να διατηρούν την επαφή και μετά το πανεπιστήμιο και, αφετέρου για να υπάρχει μία φωνή που θα προέρχεται από το τμήμα μας για το τμήμα μας. Ο Σύλλογος αυτός έχει ως στόχο καθημερινά να μάχεται για τη διεκδίκηση των σκοπών που γίνονται φανεροί μέσα από το καταστατικό του. Μέσω του Συλλόγου οι φοιτητές και τα μέλη

ΔΕΠ δημιουργούν μια οικογένεια στην οποία οι μεν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές

καταφέρνουν μέσω των σεμιναριακών κύκλων που πραγματοποιεί ο Σύλλογος να αποκτούν

προετοιμάζονται καλύτερα για την “έξοδό” τους στην κοινωνία και οι δε απόφοιτοι εμπειρία και τεχνικές γνώσεις, τις οποίες χρησιμοποιούν στην μετέπειτα ακαδημαϊκή ή

εργασιακή καριέρα. Όλα τα παραπάνω οδήγησαν τον ΣΑΠΕΔΔ να αποκτήσει και να κατοχυρώσει επισήμως τη

Υ M

θέση Συμβούλου στο ECOSOC των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη επιτυχία για τον Σύλλογο μας και την αναγνώριση του έργου μας.

Πέρα από την διεθνή αυτή επιτυχία διατηρούμε ακόμα μια αγαστή συνεργασία με την Ρωσική

πρεσβεία στην Ελλάδα, το ίδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ στην Ελλάδα, το ίδρυμα Φρίντριχ Νάουμαν για την Ελευθερία. Επίσης ο Σύλλογος έχει προχωρήσει σε μία νέα δράση, ένα

Ο Ε

δίκτυο ανταλλαγής συγγραμμάτων μεταξύ των φοιτητών των διαφόρων ετών προκειμένου να βοηθήσουμε στο πάγωμα της προμήθειας συγγραμμάτων στους φοιτητές. Ακόμη ο Σύλλογος πρόκειται να κάνει ένα νέο κύκλο σεμιναρίων πολιτικής ηγεσίας σε συνεργασία με το ίδρυμα Φρίντριχ Νάουμαν για την Ελευθερία. Ακόμη ο ΣΑΠΕΔΔ πρόκειται

να επιστρέψει στα decks των web radio με το γνωστό και αγαπητό Homo Politicarius στο street radio.

Σε ότι αφορά το παρόν τεύχος που βλέπετε η αρμόδια επιτροπή επέλεξε ως θέμα «Πως το

πανεπιστήμιο μπορεί να προσεγγίσει τον φοιτητή», με κείμενα που αναδεικνύουν το πρόβλημα που υπάρχει στις σχέσεις πανεπιστημίου και φοιτητών και το οποίο νέμονται

ορισμένες κομματικές παρατάξεις.

Τέλος, ως Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

τελειόφοιτους του τμήματος μας, να γίνουν ενεργά μέλη του Συλλόγου και να μοιραστούν

θα ήθελα να απευθύνω κάλεσμα για άλλη μία φορά μέσα από αυτό το περιοδικό, στους μαζί μας την εμπειρία, την γνώση και την θέληση τους για ποιοτική αναβάθμιση της θέσης του πολιτικού επιστήμονα στην αγορά εργασίας και πρωτίστως στην Κοινωνία.

Γιάννης Κουτρουμπής Πρόεδρος Συλλόγου Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Σελίδα 5

POLI TICO

Editorial

ποτελεί κοινό τόπο στους ακαδημαϊκούς κύκλους ότι η ελληνική κοινωνία σήμερα βιώνει μία βαθύτατη κρίση αξιών και προτύπων. Μία κρίση η οποία δεν είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έχει αναδείξει τις αδυναμίες

μας, έχει αμφισβητήσει τα δεδομένα της καθημερινής μας ζωής και η οποία έχει τραυματίσει τους δημοκρατικούς μας θεσμούς. Ωστόσο, η κρίση αξιών δεν είναι συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η κρίση του ’08 στην ουσία αποκάλυψε την συστηματική υποβάθμιση που υπέστησαν τα προηγούμενα χρόνια θεσμοί της δημοκρατίας όπως το Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Η υποβάθμιση καλλιέργησε το έδαφος για την άνθιση των προκαταλήψεων, την διαιώνιση των στερεοτύπων και του πολιτικού κυνισμού. Απέναντι σε αυτά τα απότοκα, το Ελληνικό Πανεπιστήμιο χρειάζεται να επαναξιολογήσει τον ρόλο του και να δημιουργήσει τα κατάλληλα εκείνα εκπαιδευτικά εργαλεία για να προσεγγίσει τους φοιτητές που, ορμώμενοι από την θλιβερή πραγματικότητα, το έχουν υποβαθμίσει στη συνείδησή τους. «Πώς το Πανεπιστήμιο θα έρθει πιο κοντά στον Φοιτητή, πιο κοντά σε ΕΣΕΝΑ; » 11 φοιτητές κατέθεσαν τους προβληματισμούς τους πάνω στο συγκεκριμένο ερώτημα, αναδεικνύοντας τη σημασία καίριων ζητημάτων για τη φοιτητική ζωή στην Ελλάδα και τον ρόλο που το Πανεπιστήμιο μπορεί να διαδραματίσει στην αντιμετώπιση αυτών. Καθώς αναλαμβάνω τα ηνία του Περιοδικού, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Ορέστη, τον Κωνσταντίνο και την Γεωργία για την συστηματική εργασία πάνω στο περιοδικό. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους Αρθρογράφους του τεύχους αυτού, οι οποίοι και οι οποίες αποτύπωσαν τους προβληματισμούς τους με μεστό και δομημένο τρόπο . Θα ήθελα όμως να ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου τον Ηλία Ζαχαριουδάκη και την Κύρα Πουλίδου, οι οποίοι πίστεψαν στις δυνατότητές μου να αναλάβω την αρχισυνταξία του POLITICO, του επίσημου περιοδικού των Φοιτητών του Τμήματος της Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ.

Παύλος Πετίδης Αρχισυντάκτης POLITICO

Σελίδα 6

POLI TICO

Μια Μικρή Εισαγωγή….

λληνικό Πανεπιστήμιο… ο χώρος που ο φοιτητής περνά κατά μέσο όρο τέσσερις με έξι ώρες της ημέρας του καταθέτοντας σώμα και πνεύμα, ο χώρος όπου καλύπτει τις υπαρξιακές του αγωνίες εμπλουτίζοντας τις γνώσεις και τις εμπειρίες του, ο χώρος όπου

κοινωνικοποιείται και ξεδιπλώνει την προσωπικότητα του. Ένα δεύτερο σπίτι για τους φοιτητές και όμως πλέον ένα σπίτι ξένο, απρόσωπο και αφιλόξενο. Η ανεπαρκής διασφάλιση των απαραιτήτων υλικοτεχνικών

υποδομών,

οι

καθυστερήσεις

στην

έγκριση

χρηματοδότησης

ερευνητικών

προγραμμάτων ,η ελλιπής πρόσβαση σε σύγχρονα συγγράμματα, η υποστελέχωση και η μη κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων, είναι κάποια από τα προβλήματα που απωθούν τους νέους από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Και όμως υπάρχουν ακόμα εκείνοι οι ρομαντικοί, οι κατά πολλούς αιθεροβάμονες, που όχι μόνο οραματίζονται ένα Πανεπιστήμιο δίπλα στον Έλληνα φοιτητή, ένα Πανεπιστήμιο που να αποπνέει την ασφάλεια και να αναδίδει την ευχάριστη οσμή ενός σπιτιού, αλλά που διαθέτουν τις ιδέες και την όρεξη ώστε να τα υλοποιήσουν. Σκοπός του περιοδικού είναι η ψηλάφηση γενικού αλλά και ειδικού ενδιαφέροντος ζητημάτων που χρίζουν μιας ιδιαίτερης προσοχής κι ανάπτυξης. Τα τόσο σημαντικά αλλά και ταυτόχρονα ευαίσθητα θέματα (καθώς πρόσκεινται στην υποκειμενική κρίση καθενός), ως συγγραφική ομάδα προσπαθούμε να τα καλύψουμε ανταποκρινόμενοι σε μια ολιστική και καθολική ματιά. Αυτό βέβαια για να υλοποιηθεί δημιουργεί μια

σχεδόν αδήριτη την ανάγκη για σεβασμό στις απόψεις όλων με

αντικειμενικότητα, αμεροληψία και διάθεση για αναζήτηση του ουσιαστικού νοήματος. Του νοήματος δηλαδή αυτού που πηγάζει από εσάς τους ίδιους. Αυτή άλλωστε είναι και η νέα πρόκληση που τέθηκε στην ομάδα του περιοδικού καθώς εισάγεται πλέον η στήλη ‘’Απόψεις’’. Εγκαινιάζουμε έτσι έναν τρόπο άμεσης ανταπόκρισης σε κρίσιμα θέματα βασιζόμενοι στην αρχή της πολυεπίπεδης και πολύπλευρης ανάλυσης. Εξαιτίας όμως του τόσο φορτισμένου ζητήματος που πραγματευόμαστε για το χώρο του πανεπιστημίου, καθώς αυτό ας μην ξεχνούμε πως αποτελεί το δεύτερο «φοιτητικό» μας σπίτι, προσπαθήσαμε με ουσιαστικό τρόπο να καλύψουμε ένα ευρύ φάσμα απόψεων, ακολουθώντας πάντα τους κανόνες και τις νόρμες για τη σωστή συγγραφή ενός άρθρου γνώμης.

Κωνσταντίνος Μανταλιάς Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ με Κατεύθυνση «Διοικητική Επιστήμη»

Σελίδα 7

Γεωργία Γιαννακίδου Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ με Κατεύθυνση «Διεθνείς Σχέσεις»

POLI TICO Ελλάδα: Η άλλη Ευρώπη της γνώσης

«Το να βελτιώνεσαι, σημαίνει ν’ αλλάζεις. Το να τελειοποιείσαι, σημαίνει ν’ αλλάζεις διαρκώς.» W. Churchill. Του Στάμου Ορέστη Αιώνας 21ος. Ο αιώνας της αλλαγής. Τα αυτονόητα ως χθες, μεταβάλλονται δυναμικά δίνοντας τη θέση τους σ’ ένα σήμερα αλλοτινό. Οι δημοκρατίες αλλάζουν πρόσωπα και προσωπικότητες και φτάνουν, σχεδόν, να μοιάζουν ανώνυμες. Μες την ανωνυμία, την επωνυμία της κρατά η εκπαίδευση και στα χέρια της, τους «τίτλους ιδιοκτησίας» μια ολόκληρης εποχής. Η ίδια αυτή, με πνεύμα Ευρωπαϊκό και αέρα μεσογειακό, διαμόρφωσε το συναίσθημα που ύστερα έγινε πράξεις και σύμβολα, καθορίζοντας τελικά όχι μόνο την εποχή αλλά και τους εκπροσώπους της. Και να που τώρα, δίνει τη θέση της στο αδοκίμαστο. Αλήθεια όμως, τί σημαίνει αυτό ; Ευρώπη 2017: Η νέα δοκιμή. Ναι, η εκπαίδευση είναι αυτονόητη και μέσα απ’ αυτή η έρευνα αδήριτη ανάγκη. Οι αξίες της διαχρονικές κι ο στόχος της ακραιφνής: Ένας νέος κόσμος. Το στόχο αυτό, έρχονται πρώτοι να κάνουν πράξη οι «μεγάλοι». Η απαράμιλλη ευρύτητα και το βάθος της εμπειρίας τους, τούς δίνει τη δυνατότητα να ηγηθούν της διεθνούς ερευνητικής ατζέντας σ’ όλο το φάσμα των επιστημών – των κοινωνικών και ανθρωπιστικών. Οι δεσμεύσεις τους πολλές. Πρώτα, προς τα συμβούλια έρευνας, τις κυβερνητικές υπηρεσίες, τους βιομηχανικούς συνεργάτες κι ύστερα προς τους διεθνείς φορείς. Τα μέσα της εξίσου πολλά. Η ανάπτυξη μεταφραστικών δραστηριοτήτων, διεθνών συμβουλευτικών υπηρεσιών και εταιρειών spin-out, που εξασφαλίζουν την επιτυχία των ερευνητικών προσπαθειών. Τελικοί στόχοι, να ενισχυθούν οι ερευνητικές συνεργασίες και η μεταφορά γνώσεων απ’ όλους τους κλάδους και να αντιμετωπιστούν οι διεπιστημονικές προκλήσεις έρευνας. Ακόμη, να αναπτυχθεί μια πλατφόρμα για την εφαρμογή μεγάλης κλίμακας χρηματοδότησης και συμπράξεων σε διεθνούς τύπου έρευνες. Όμως, το ποιόν της έρευνας, έρχεται ν’ αλλάξει από ήπειρο σε ήπειρο, από χώρα σε χώρα. Το «δοκιμασμένο», θέλει την απόφαση για την έρευνα να έχει ο εκάστοτε ερευνητής ή ερευνητή ομάδα. Κι η πίστη αυτή από μόνη της, αντικατοπτρίζει την αξία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, επιτρέποντας στην ακαδημαϊκή έρευνα να υπόκειται σε κανόνες, χωρίς παρεμβάσεις ή ποινές. Αυτή η ελευθερία, του ν’ αναζητά κανείς την αλήθεια, διατηρεί ένα διεπιστημονικό περιβάλλον ζωτικής σημασίας για την

Σελίδα 8

POLI TICO

ερευνητική θέση του πανεπιστημίου. Κι ένα βήμα ακόμη. . Η γνώση, μέσα απ’ την έρευνα αποκτά φτερά. Γίνεται λέξεις και αριθμοί, άλλοτε θετικοί κι άλλοτε αρνητικοί. Έτσι, κάθε έρευνα δίδει ένα συμπέρασμα και κάθε συμπέρασμα συνιστά αφορμή για περαιτέρω έρευνα, απ’ άλλο κλάδο κι απ’ ανθρώπους άλλους. Μαζί, αυτές οι «συνδεδεμένες» έρευνες, γίνονται «αλυσίδες» που από κοινού και από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες, θέτουν μεγάλα ερωτήματα, όπως το τι είναι να είσαι άνθρωπος, που όλο και απαντώνται. Κι απ’ την Ευρώπη στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα του σήμερα. Στην Ελλάδα που πάλλεται. Στη γνώση που πάλλεται. Ένα πανεπιστήμιο οδηγός, που δείχνει να προσφέρει στο σπουδαστή μαθήματα για να κατανοήσει και να υιοθετήσει τελικά, τις βέλτιστες πρακτικές στην έρευνα. Ένα «εγχείρημα» για την κατοπινή μετάβαση από την θεωρητική στην εφαρμοσμένη έρευνα. Όμως, η Ελλάδα περιμένει πολλά περισσότερα, που είναι ανέφικτα χωρίς τα λιγότερα. Η έρευνα, η λύδια λίθος ενός αδύναμου συστήματος, προϋποθέτει τη διασφάλιση πηγών χρηματοδότησης από διεθνείς και ευρωπαϊκούς πόρους. Απαιτεί, μέλη ΔΕΠ του πανεπιστημίου, υπεύθυνα να συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα και να οργανώνουν διδακτορικά υψηλών προδιαγραφών. Τέλος, έρευνες διεξαγμένες σε υπαρκτές και άρτιες υποστηρικτές δομές, θα αποτελέσουν προεξέχον διάβημα προς την νέα εποχή.

Ο κόσμος αλλάζει και μαζί του κι όλοι εμείς. Είθε, να οραματιστούμε ένα σύστημα που παρά τις δυσκολίες που το περιορίζουν, θα αποτελέσει αντανάκλαση ενός ανθρωποκεντρικού πολιτικού συστήματος. Ενός συστήματος, που θα τοποθετεί το μέλλον του, δηλαδή τους νέους στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του και με τις ίδιες του τις πράξεις τελικά, θα πλησιάσει ένα βήμα πιο κοντά στο όραμά μας.

Επικοινωνία: orestis_stamou@hotmail.com

Σελίδα 9

POLI TICO

En Marche! Ο Γιάννης Αλεξανδρής είναι μεταπτυχιακός φοιτητής διεθνών σχέσεων King’s College London. Στα κυρία ερευνητικά του ενδιαφέρονται εντάσσονται η διεθνής πολιτική θεωρία, η διπλωματική ιστορία , η διαχείριση ρίσκου και η ενεργειακή ασφάλεια. Κατά τη διάρκεια της φοίτησης του στο ΠΕΔΔ συμμετείχε σε προσομοιώσεις Δ.Ο, όντας επικεφαλής(;) των αποστολών του τμήματος Έχει πραγματοποιήσει πρακτικές στο Υπουργείο Εξωτερικών και στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων..Αγαπημένη του ιστορική προσωπικότητα; Ο Γουίνστον Τσώρτσιλ, υπήρξε πρότυπο εμπνευσμένης ηγεσίας και διορατικότητας. Το μότο του είναι «Writing is good, thinking is better. Cleverness is good, patience is better»

Του Ιωάννη Αλεξανδρή Η οικονομική κρίση της τελευταίας 10ετίας έχει αποτυπωθεί σε κάθε θεσμική διάσταση της ελληνικής κοινωνίας. Δυστυχώς, το πανεπιστήμιο δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Αντί να οδηγούμαστε σε σύγκλιση με τα πρότυπα της ''Δύσης'', το χάσμα μεγαλώνει/επιτείνεται. Αναμφίβολα, τα προς επίλυση ζητήματα είναι αναρίθμητα και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν καν να συμπυκνωθούν σε ένα απλό άρθρο 500 λέξεων. Τα πλέον ακανθώδη από αυτά, είναι δομικής φύσεως. Ελλιπής χρηματοδότηση, χαμηλή παροχή κινήτρων για έρευνα και καινοτομία, ανύπαρκτη διασύνδεση με την αγορά εργασίας, υπολειτουργία διοικητικών υπηρεσιών, δεσπόζων ρόλος κομματοκρατούμενων φοιτητικών παρατάξεων κ.ο.κ. Ωστόσο, μπορούμε να εντοπίσουμε και παράλληλα προβλήματα διαφορετικής υφής και φύσεως που αφορούν τη καθημερινή λειτουργία του πανεπιστήμιου, και κυρίως, τη καθημερινότητα των ίδιων των φοιτητών. Δεδομένης της δύσκολης συγκυρίας, φαντάζει πολύ πιο εύκολο και ρεαλιστικό για αρχή, αν εστιάσουμε σε μια προσέγγιση ''εκ των κάτω'', αν ξεκινώντας δηλαδή από τα χαμηλά. Και συγκεκριμένα από τον απλό φοιτητή. Χαρακτηριστικότερο ίσως αποτελεί το πλήρως αποτρεπτικό για την ανάληψη πρωτοβουλιών περιβάλλον που επικρατεί στα ελληνικά πανεπιστήμια σήμερα. Δυστυχώς, το παρόν πλαίσιο δεν παρέχει τα αναγκαία κίνητρα στους φοιτητές προκειμένου να επωμιστούν πρωτοβουλίες. Το αποτέλεσμα; Ο φοιτητής καταλήγει αποκομμένος από το ίδιο του το ίδρυμα, το οποίο αποκτά καθαρά εργαλειακή μορφή και μετατρέπεται σε ένα εξεταστικό κέντρο, του οποίου η αξία περιορίζεται κατά τους μήνες του Ιανουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Πρέπει να επαναπροσδιοριστεί εκ

Σελίδα 11

POLI TICO θεμελίων, η σχέση μεταξύ φοιτητή και ιδρύματος καθώς επίσης και η σχέση μεταξύ φοιτητή και καθηγητή. Ποιό θα ήταν όμως το δέον; Στη πραγματικότητα, ο φοιτητής θα έπρεπε να είναι καθημερινά σε επαφή με τα γινόμενα(?) της σχολής του, συμμετέχοντας όσο το δυνατόν περισσότερο στα κοινά. Μόνο μέσω της συνδιαλλαγής μεταξύ των μελών του και της ανάληψης πρωτοβουλιών, μπορεί ο σημερινός φοιτητής να καλλιεργήσει δημιουργικό πνεύμα αλλά και κριτική σκέψη. Δεν αρκεί η παραγωγή επιστημόνων, και - μάλιστα επιστημόνων με αβέβαιο επαγγελματικά μέλλον, με τη σχολή να μη στέκεται αρωγός-, χρειάζεται και η παραγωγή ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, ενσυνείδητων πολιτών, και ενδεχομένως, αυριανών πολιτικών ή κρατικών αξιωματούχων. Πως θα μπορούσε όμως να επιτευχθεί αυτό; Καταρχήν, εξειδικεύοντας το περιεχόμενο των προτάσεων στη περίπτωση του τμήματος μας, αναγκαία κρίνεται η δημιουργία οργανωμένου ομίλου ρητορικής. Δεν νοείται σε ένα τμήμα με κύριο αντικείμενο σπουδών, τη πολιτική, τη φιλοσοφία και τη πολιτική επικοινωνία, να μην υπάρχει εδραιωμένος ένας όμιλος ρητορικής με εβδομαδιαία δράση και σταθερή παρουσία σε συνέδρια. Οι φοιτητές τέτοιων επιστημονικών κλάδων χρειάζονται ένα φόρουμ συζητήσεων και συνδιαλλαγών, έναν φορέα που θα τους βοηθήσει να εξασκήσουν τις ρητορικές τους δυνατότητες, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά στη πράξη όλα όσα διδάσκονται, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα και κριτική σκέψη. Ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό των ομίλων αυτών είναι ότι στα πλαίσια της διεξαγωγής του λεγόμενου ''debate'', οι εκάστοτε συμμετέχοντες καλούνται να χωριστούν σε δύο αντίπαλες ομάδες μπαίνοντας έτσι στη διαδικασία να ερευνήσουν και εμβαθύνουν σε ένα ζήτημα που μπορεί να αντιβαίνει στα πραγματικά τους πιστεύω, αποκτώντας μια ευρύτερη οπτική της ''άλλης πλευράς», πνεύμα που θα πρέπει να διακρίνει. Οι καθηγητές θα μπορούσαν να αναλάβουν εποπτικόσυμβουλευτικό ρόλο, δίχως όμως να παρεμβαίνουν στη διαδικασία. Το γεγονός ότι άλλες σχολές και τμήματα ανά την ελληνική επικράτεια - με κυριότερη μάλιστα την ΑΣΟΕ- πρωτοστατούν εν μέσω παντελούς απουσίας του τμήματος μας θα έπρεπε να μας προβληματίζει. Το συγκεκριμένο απλό βήμα, δεν χρειάζεται για αρχή πόρους. Δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο παρά χώρο (παροχή αιθουσών) και διάθεση. Εν συνέχεια, για τη κάλυψη εξόδων σε περίπτωση ομαδικών αποστολών σε Ελλάδα και εξωτερικό, θα μπορούσαν να εμπλακούν χορηγοί, προκειμένου να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω η πολιτεία. Επιπλέον, προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα τόσο μεταξύ φοιτητών και καθηγητών όσο και μεταξύ φοιτητών και διοικητικών υπαλλήλων, επιτακτική κρίνεται η ανάγκη ανοικοδόμησης του φοιτητικού συλλόγου. Ενός φοιτητικού συλλόγου που θα δημιουργηθεί από το 0 με ανοικτές και δημοκρατικές διαδικασίες και θα διέπεται από αντιπροσωπευτικότητα. Οι διαδικασίες αυτές θα μπορούσαν να λαμβάνουν χώρα διαδικτυακά, προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη συμμετοχής και προθυμία, καθώς και αμεσότερη ενημέρωση για φοιτητές που ενδιαφέρονται αλλά δεν γνωρίζουν.

Σελίδα 12

POLI TICO Αποστολή του να ''αφουγκράζεται'' τον φοιτητικό παλμό, τα αιτήματα και τις ιδέες των φοιτητών, ''εξουδετερώνοντας'' έτσι το σαθρό σύστημα των κομματικών παρατάξεων, αφοπλίζοντας τες από την όποια διαμεσολαβητική τους χρησιμότητα(;) μεταξύ φοιτητών και σχολής. Στη πραγματικότητα βέβαια ο σύλλογος αυτός θα πρέπει να αποτελέσει μια τομή και να λειτουργήσει ασχέτως του τί μέλλει γενέσθαι όσον αφορά τις φοιτητοκομματικες παρατάξεις. Η αντικατάσταση δεν χρειάζεται να είναι θεσμική. Αρκεί να είναι μερική, ουσιαστική και λειτουργική. Όντας τομή με το παρελθόν, αντί να περιοριστεί σε μια απλή αντικατάσταση, οφείλει να χαράξει νέους ορίζοντες δράσης, συλλογικής και μη. Μια δομή ευέλικτη, αποτελούμενη από φοιτητές όλων των ετών που θα εκλέγονται σε ετήσια βάση, θα διασφάλιζε τόσο την απαραίτητη δυναμική όσο και τη μέγιστη αντιπροσωπευτικότητα. Όσον αφορά το καθαρά ακαδημαικό κομμάτι, αν θέλουμε οι φοιτητές να σταματήσουν να βλέπουν τα μαθήματα τους αποκλειστικά και μόνο μέσα από το πρίσμα των εξετάσεων, μονόδρομος φαντάζει η ενεργότερη εμπλοκή των ίδιων των προπτυχιακών στον τομέα της έρευνας . Σε αυτό το σημείο, ζωτικός κρίνεται ο ρόλος των ίδιων των ακαδημαϊκών, καθώς μέσω αποκλειστικά και μόνο αυτών θα μπορέσουν οι φοιτητές να αποκτήσουν την απαραίτητη εξοικείωση με το ερευνητικό σκέλος του αντικειμένου τους. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση θα μπορούσε να είναι η σύσταση ερευνητικών ομάδων με συγκεκριμένα επιμέρους αντικείμενα μελέτης, υπό την εποπτεία του αντίστοιχου σχετικού καθηγητή. Οι ομάδες αυτές θα μπορούσαν ανά διαστήματα να παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας τους μέσα από τη διοργάνωση ανοιχτών ημερίδων και θεματικών πάνελ, πλαισιωμένοι από τους αντίστοιχους καθηγητές. Αυτή η σκέψη δεν μου γεννήθηκε τώρα, που βρίσκομαι σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, στην Αγγλία. Στη πραγματικότητα, μου γεννήθηκε τον Μάρτιο του 2016 όταν βρέθηκα σε σχετική ημερίδα του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Δεν αμφιβάλλω ότι η θέληση υπάρχει από όλες τις πλευρές και συγκεκριμένα από τους καθηγητές προς πραγματοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών. Με λίγη τόλμη και την απαραίτητη αποφασιστικότητα, με γνώμονα πάντα την αριστεία, τόσο το τμήμα μας όσο και το ελληνικό πανεπιστήμιο, γενικότερα, θα μπορέσει να κάνει βήματα μπροστά, ανεξαρτήτως της ίδιας της πολιτείας και των χρόνιων παθογενειών που τη ταλανίζουν. Ο Έλληνας φοιτητής θα πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο κάθε νέου βήματος. Αυτό το περιοδικό αποτελεί μια αρχή προς αυτή τη κατεύθυνση και καλώ όλους, πολιτικάριους και μη, να το αγκαλιάσουν'' γιατί ακριβώς δίνει αυτή την απαιτούμενη δυνατότητα έκφρασης.

Επικοινωνία: Alexandris94@hotmail.com

Σελίδα 13

POLI TICO

φωτ. Αριστερή πτέρυγα της Βιβλιοθήκης του Αμερικανικού Κογκρέσου

Καθώς τα ζητήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σήμερα γίνονται ολοένα και πιο σύνθετα, η χρήση επιστημονικών εργαλείων αλλά και η συστηματική μελέτη και εμβάθυνση αποτελούν την βάση για την καθαίρεση παγιωμένων προκαταλήψεων. Το Πανεπιστήμιο φαντάζει σήμερα ο χώρος εκείνος όπου η αμφισβήτηση και η ενδελεχής έρευνα στοχεύουν στην οικοδόμηση προσωπικοτήτων ικανών να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των σύγχρονων

Συνέντευξη Δημήτρη Σωτηρόπουλου στο Πετίδη Παύλο

προκλήσεων. Στην Ελλάδα, το Πανεπιστήμιο παραμένει δέσμιο μιας ιδεολογικής σύγκρουσης, η οποία ως προς τις συνέπειες ακυρώνει αυτό που αναφέρει ο Πουμπλίλιος Σύρος, γνωστός

Αρχισυντάκτης POLITICO

Ρωμαίος Γνωμικογράφος. «Εκεί που δεν υπάρχει αμφισβήτηση, εκεί δεν υπάρχει και ελευθερία». Ως καθηγητής ωθείτε τα παιδιά να παίρνουν πρωτοβουλίες στο μάθημά σας; Σας περιορίζει κάτι; Αυτό εξαρτάται από το στάδιο σπουδών των φοιτητών. Στα πρώτα εξάμηνα σπουδών, δεν ωθώ τους φοιτητές να πάρουν πρωτοβουλίες για δύο λόγους. Πρώτον, οι φοιτητές δεν διαθέτουν το κατάλληλο επιστημονικό λεξιλόγιο και επιστημονική μεθοδολογία. Το έργο τους επιβαρύνεται περισσότερο από το γεγονός ότι το μάθημα επιβάλλει τη χρήση εννοιών που χρησιμοποιούμε καθημερινά (π.χ., συμφέροντα, γραφειοκρατία). Αυτές όμως στην επιστημονική ορολογία, άρα και σε μαθήματα πολιτικής επιστήμης, τα οποία διδάσκω, έχουν πολύ διαφορετικό περιεχόμενο από αυτό της καθημερινής κουβέντας. Κύρια μέριμνά μου στο μάθημα είναι να γίνεται η σωστή απόδοση της επιστημονικής ορολογίας από τους φοιτητές και να αναπτύσσεται η ενημέρωσή τους και ο προβληματισμός τους για τις διαφορετικές προσεγγίσεις του πολιτικού φαινομένου. Δεύτερον, οι φοιτητές έρχονται στο πανεπιστήμιο από ένα πολύ παραδοσιακού τύπου σχολείο, που είναι το ελληνικό Λύκειο. Είναι αλήθεια ότι το ελληνικό Λύκειο δημιουργεί ένα ιδιαίτερα προβληματικό είδος φοιτητή. Είναι ο φοιτητής που στα μαθήματα του πανεπιστημίου θα αποστηθίζει και θα αναπαράγει έτοιμες ιδέες. Είναι ο

Σελίδα 14

POLI TICO φοιτητής που στο μάθημα της Πολιτικής Επιστήμης θα αντιλαμβάνεται τα πολιτικά φαινόμενα με ελληνικούς όρους. Για τους λόγους αυτούς, εργασίες ή παρουσιάσεις θα ήταν προβληματικές. Αντίθετα με τα παραπάνω, σε πιο προχωρημένα εξάμηνα σπουδών, επιδιώκω το να κάνουν οι φοιτητές προφορικές παρουσιάσεις. Μέσα στο μάθημα, επίσης, επιδιώκω οι φοιτητές να παίρνουν πρωτοβουλίες, απαντώντας στις δικές μου ερωτήσεις ή θέτοντας δικές τους ερωτήσεις. Τους δίνω χρόνο να εκφράζουν την δική τους άποψη για τα θέματα που πραγματευόμαστε σε κάθε διάλεξη. Κατά συνέπεια, πώς θα περιγράφατε την αποστολή του μαθήματος της Πολιτικής Επιστήμης; Να προσπαθεί όσο το δυνατόν περισσότερο να ξηλώσει την «ιδεολογική σκευή» με την οποία έχουν έρθει οι απόφοιτοι Λυκείου στο δημόσιο πανεπιστήμιο ως προς τα μαθήματα ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών που είχαν παρακολουθήσει στο Λύκειο. Στη θέση της, να τους προσφέρει ευκαιρίες να υιοθετήσουν μια θεωρητικά πολύπλευρη και εμπειρικά τεκμηριωμένη προσέγγιση στα πολιτικά φαινόμενα. Τι περιλαμβάνει αυτή η «ιδεολογική σκευή»; Περιλαμβάνει εθνικά στερεότυπα, κοινοτοπίες για την κοινωνία και την πολιτική, επανάληψη γνωστών αλλά όχι απαραίτητα εμπειρικά τεκμηριωμένων ιδεών. Παράδειγμα το γνωστό «κλισέ» ότι η οικογένεια είναι το κύτταρο της κοινωνίας ή ότι το ελληνικό έθνος είναι το λαμπρότερο μεταξύ των περισσότερων άλλων, αν όχι όλων των άλλων, εθνών. Κατά την γνώμη μου, η κατάσταση που παρουσιάζετε έχει μία ξεκάθαρη λογική συνέπεια, οι φοιτητές να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του Πανεπιστημίου. Θα μπορούσαμε να στηρίξουμε μία τέτοια άποψη; Πράγματι, σε πολλά μαθήματα διαπιστώνουμε ότι οι φοιτητές, πρώτον, δεν έχουν αρκετές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις όσον αφορά την Ιστορία, την Γεωγραφία και ιδιαίτερα τις σύγχρονες διεθνείς και ευρωπαϊκές εξελίξεις. Ακόμα, δεν έχουν εκπαιδευθεί στο να αμφιβάλλουν για αυτά που οι ίδιοι λένε. Οι φοιτητές είναι πολύ σίγουροι για τις απόψεις τους. Αυτές προέρχονται από την αναπαραγωγή ιδεών ενός βιβλίου κοινωνικής και πολιτικής αγωγής ή κάποιου φροντιστηριακού βοηθήματος για το μάθημα της Ιστορίας ή της Έκθεσης Ιδεών . Σε λιγότερες περιπτώσεις, η σιγουριά τους εδράζεται σε μια πίστη που έχουν ασπασθεί σε κάποια κομματική οργάνωση στην οποία τυχόν ανήκουν. Το ζήτημα που προκύπτει είναι ότι οι προκαταλήψεις με τις οποίες προσέρχονται οι φοιτητές στο μάθημά της Πολιτικής Επιστήμης, επιπλέον των στερεότυπων που ανέφερα προηγουμένως, αποπνέουν ένα βαθύτατο πολιτικό κυνισμό. Αυτός πιθανόν οφείλεται στο πώς έγινε αντιληπτή η οικονομική κρίση της τελευταίας οκταετίας, αλλά και η αναπαράσταση και ερμηνεία της κρίσης από πολλά μέσα μαζικής ενημέρωσης, διανοούμενους και πολιτικούς αξιωματούχους. Όλοι αυτοί «έβαλαν τα δυνατά τους» στο να απλουστεύσουν τα θέματα και

Σελίδα 15

POLI TICO να σχηματοποιήσουν τα προβλήματα της κρίσης, μερικές φορές εξωραΐζοντας την κατάσταση ή προτείνοντας σχεδόν θαυματουργές διεξόδους από την κρίση. Θέλετε να μας εξηγήσετε περισσότερο την

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα Δημήτριου

σκέψη σας.

Σωτηρόπουλου

Και πριν από την κρίση υπήρχε διάχυτος

πολιτικός κυνισμός. Όμως, τα τελευταία οκτώ

νομικά

χρόνια, κέρδισαν έδαφος ακραία κυνικές ιδέες.

κοινωνιολογία και πολιτική επιστήμη στο

Τέτοιες είναι η ιδέα ότι ο καθένας πρέπει να

London School of Economics και στο Yale

επιλέγει μόνο ανάμεσα σε συμπεριφορές που θα

University. Δίδαξε κοινωνιολογία και πολιτική

του αποφέρουν προσωπικό όφελος ή κέρδος, η

επιστήμη στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και

ιδέα ότι πάντοτε υπάρχει ένα βαθύτερο

Δημόσιας

συμφέρον (συνήθως ένα συμφέρον και μάλιστα

Αθηνών

αυτό κάποιου ξένου), χωρίς ανάγκη περαιτέρω

μεταπτυχιακό

εξήγησης ή τεκμηρίωσης και η ιδέα ότι ο καθένας

Estudios e Investigaciones της Μαδρίτης (ως

στη χώρα μας επιτρέπεται να αποφεύγει με

επισκέπτης καθηγητής) και στο Πανεπιστήμιο

οποιοδήποτε τρόπο την τήρηση οποιουδήποτε

Κρήτης ως επίκουρος καθηγητής. Από το 1998

κανόνα, από τους κανόνες συμπεριφοράς στο

διδάσκει

αμφιθέατρο μέχρι την τήρηση των στοιχειωδών

Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

κανόνων της κοινωνικής συμβίωσης.

του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο οποίο έγινε το

Ο πολιτικός κυνισμός, τον οποίο μελετάμε στην

2008 αναπληρωτής καθηγητής στο ίδιο Τμήμα.

Δημήτρης στη

Α.

Σωτηρόπουλος

Νομική

Διοίκησης (ως

Σχολή

του

ειδικός Ινστιτούτο

πολιτική

σπούδασε Αθηνών,

Πανεπιστημίου

επιστήμονας), Juan

επιστήμη

March

στο

στο de

Τμήμα

Πολιτική Επιστήμη, εμποδίζει και τη συζήτηση για αντίπαλες ερμηνείες όσον αφορά διαμφισβητούμενα θέματα του μαθήματός μας. Για παράδειγμα, αν στο μάθημα συζητήσουμε το αμερικανικό πολιτικό σύστημα και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ και παραθέσουμε δύο ή τρεις εναλλακτικές ερμηνείες για την εκλογή αυτή, πολλοί φοιτητές θα ταχθούν με την ερμηνεία εκείνη που κρίνουν ότι είναι η πιο κυνική, ανεξάρτητα από το αν η ερμηνεία αυτή έχει θεωρητική βάση και εμπειρικό έρεισμα. Το Πανεπιστήμιο οφείλει να προσαρμοσθεί σε αυτήν την πραγματικότητα ή πρέπει να υπάρξει μία αμοιβαία κίνηση; Ποια θα είναι η θέση του Πανεπιστημίου και ποια του φοιτητή Ακριβώς! Μια αμοιβαία κίνηση είναι απαραίτητη. Το δημόσιο πανεπιστήμιο χρειάζεται να προσαρμοσθεί στους φοιτητές και ταυτόχρονα να τους προσαρμόσει στον εαυτό του. Πρώτον, το δημόσιο πανεπιστήμιο πρέπει να δείξει ότι νοιάζεται για την προστασία των φοιτητών του, αλλά και των μαθημάτων που διεξάγονται σε αυτό, καθώς και των υποδομών του. Γι’ αυτό θα πρέπει φυλάσσεται μέρα-νύχτα και να εισέρχονται σε αυτό, μετά από έλεγχο στις εισόδους των κτιρίων, μόνο

Σελίδα 16

POLI TICO τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας κάθε συγκεκριμένου ιδρύματος (π.χ., σε ό,τι αφορά το κτίριο της οδού Σόλωνος, εγγεγραμμένοι φοιτητές, υπηρετούντες διοικητικοί υπάλληλοι και καθηγητές στο ΕΚΠΑ). Αυτό συμβαίνει στα πανεπιστήμια παντού στην Ευρώπη. Η λογική είναι απλή: τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας ενός ιδρύματος έχουν δικαίωμα να εκπαιδευθούν, να εργαστούν, να κάνουν έρευνα μέσα στο ίδρυμά τους. Αυτό το δικαίωμά τους υπερισχύει του τυχόν δικαιώματος οποιουδήποτε άλλου να χρησιμοποιήσει τους χώρους του πανεπιστημίου για έξω-πανεπιστημιακούς σκοπούς. Δεύτερον, το δημόσιο πανεπιστήμιο πρέπει να δείξει ότι νοιάζεται για τον περιβάλλοντα χώρο στον οποίο γίνονται μαθήματα, έρευνα, εκδηλώσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας. Όταν ο περιβάλλων χώρος είναι άθλιος, εξ ίσου άθλια θα φέρονται και όσοι χρησιμοποιούν το χώρο. Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να υπάρχει τόση

«Το δημόσιο πανεπιστήμιο θα έπρεπε να

βρωμιά στο ίδρυμά μας εδώ και τουλάχιστον

δείξει ότι νοιάζεται τους φοιτητές

τέσσερις δεκαετίες. Πάρτε παράδειγμα τους

τουλάχιστον όσο το κάνουν οι

τοίχους πολλών κτιρίων του ιδρύματός μας, δηλαδή το πρώτο άθλιο πράγμα που

κομματικές παρατάξεις, αν όχι

αντικρίζει ο πρωτοετής φοιτητής ή ο

περισσότερο. Στην αρχή κάθε

καθηγητής που μόλις προσλήφθηκε. Με

ακαδημαϊκής χρονιάς, για παράδειγμα, οι

ευθύνη των αρχών κάθε ιδρύματος, αφίσες,

διδάσκοντες και οι διοικητικοί υπάλληλοι

ανακοινώσεις και φωτογραφίες θα πρέπει να τοποθετούνται σε πολλούς διαφορετικούς

θα μπορούσαν να εμφανίζονται μαζί, ως

χώρους διασκευασμένους για αυτόν το σκοπό,

μικρές ομάδες, περισσότερες από μία

όχι όμως σε όλους τους χώρους. Εάν

φορές, ενώπιον των πρωτοετών

τοποθετούνται αφίσες, ανακοινώσεις και φωτογραφίες σε άσχετα σημεία (βλ.

φοιτητών»

«ταπετσαρία» με αφίσες κατά μήκος των

εσωτερικών και εξωτερικών χώρων του κτιρίου της Νομικής), τότε όλες αυτές πρέπει να αφαιρούνται. Δεν θα πρόκειται για προσβολή της ελευθερίας του λόγου αφού, άλλωστε, όσοι τοποθετούν όλα αυτά στους τοίχους δεν σέβονται την ελευθερία του λόγου. Συνηθέστατα κολλούν τις δικές τους αφίσες και ανακοινώσεις πάνω σε εκείνες των αντιπάλων τους. Τρίτον, το δημόσιο πανεπιστήμιο θα έπρεπε να δείξει ότι νοιάζεται τους φοιτητές τουλάχιστον όσο το κάνουν οι κομματικές παρατάξεις, αν όχι περισσότερο. Στην αρχή κάθε ακαδημαϊκής χρονιάς, για παράδειγμα, οι διδάσκοντες και οι διοικητικοί υπάλληλοι θα μπορούσαν να εμφανίζονται μαζί, ως μικρές ομάδες, περισσότερες από μία φορές, ενώπιον των πρωτοετών φοιτητών. Αυτό θα ήταν χρήσιμο στις πρώτες διαλέξεις. Να γίνεται φανερό στους φοιτητές ότι εκτός από τις κομματικές παρατάξεις, που δουλεύουν ομαδικά, υπάρχουν και άλλες ομάδες στο πανεπιστήμιο. Δηλαδή, ομάδες καθηγητών και διοικητικών στελεχών. Στόχος αυτής της ομαδικής προσπάθειας θα ήταν, π.χ., να ενημερωθούν οι

Σελίδα 17

POLI TICO φοιτητές για τους στόχους των μαθημάτων και τη συνάφεια των μαθημάτων μεταξύ τους. Με αυτόν τον τρόπο θα ανοίγονταν ευκολότερα δίαυλοι επικοινωνίας

«Ακόμα, είναι απαραίτητο για την

μεταξύ φοιτητών και καθηγητών. Ακόμα, είναι απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου

εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου

πανεπιστημίου να υιοθετηθεί ένα μίνιμουμ

πανεπιστημίου να υιοθετηθεί ένα

προβλεψιμότητας του πότε θα λειτουργεί το πανεπιστήμιο. Σήμερα το πότε λειτουργεί και πότε όχι το

μίνιμουμ προβλεψιμότητας του πότε

δημόσιο πανεπιστήμιο είναι αποτέλεσμα της πολιτικής

θα λειτουργεί το πανεπιστήμιο.

συγκυρίας. Για παράδειγμα, ξέρουμε ότι, στο πρώτο

Σήμερα το πότε λειτουργεί και πότε

εξάμηνο κάθε ακαδημαϊκής χρονιάς, μαθήματα δεν

όχι το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι

γίνονται μεταξύ 15 και 18 Νοεμβρίου. Οι λόγοι είναι γνωστοί. Η διακοπή των μαθημάτων είναι κάτι το γνωστό και προβλέψιμο. Αλλά αυτή δεν είναι η

αποτέλεσμα της πολιτικής συγκυρίας»

προβλεψιμότητα για την οποία μιλάω εγώ. Με ευθύνη των αρχών του ιδρύματος και με απομάκρυνση όσων επιδιώκουν το αντίθετο, θα πρέπει να γίνονται μαθήματα κατά την διάρκεια του εορτασμού της επετείου του Πολυτεχνείου. Με αυτόν τον τρόπο οι φοιτητές, στη διάρκεια του τριήμερου εορτασμού, κατά διαστήματα, θα τιμούν τους παλιότερους φοιτητές που συμμετείχαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973. Να τους τιμούν κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ανάμεσα στα μαθήματα. Επιπλέον των μαθημάτων. Αλλά ΟΧΙ χωρίς μαθήματα. Αντιστρόφως, ο φοιτητής πρέπει να δείξει και αυτός (ή αυτή) ότι νοιάζεται το δημόσιο πανεπιστήμιο. Δεν μπορεί να εκδηλώνει συμπεριφορά γηπέδου μέσα στο πανεπιστήμιο. Ούτε πρέπει να μπαίνει στο αμφιθέατρο διακόπτοντας ουσιαστικά το μάθημα ή να βγαίνει από αυτό, όποια ώρα θέλει. Σε ό,τι Ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος έχει δημοσιεύσει τα εξής βιβλία: Γραφειοκρατία και πολιτική εξουσία  Populism and Bureaucracy  Η κορυφή του πελατειακού κράτους  Το εκκρεμές της διοικητικής μεταρρύθμισης (μαζί με τους Δ. Παπούλια και Χ. Ι. Οικονόμου)  Ο Τρίτος Κόσμος (μαζί με τους Αστ. Χουλιάρα, Σωτ. Ρούσσο και Π. Σκλιά)  Κράτος και μεταρρύθμιση στη σύγχρονη Νότια Ευρώπη  Η ελληνική κοινωνία πολιτών και η οικονομική κρίση 

αφορά τους - εν τέλει λίγους πολιτικοποιημένους φοιτητές, και αυτοί πρέπει να δείξουν ότι νοιάζονται το δημόσιο πανεπιστήμιο. Δεν το κάνουν. Αντίθετα, εκπληρώνουν έναν άχαρο ρόλο εισβολέα στα μαθήματα και στις συνεδριάσεις πανεπιστημιακών οργάνων, χωρίς τελικά να κερδίζουν ιδεολογική ηγεμονία μεταξύ των φοιτητών ή ψήφους στις φοιτητικές εκλογές. Εκπληρώνουν επίσης έναν άλλο ρόλο που δεν τους ταιριάζει, δηλαδή το ρόλο του

πολιορκητικού κριού που επιτίθεται σε προγράμματα σπουδών και εξετάσεων, στην έκταση της διδασκόμενης ύλης και στον τρόπο εξετάσεων. Κρίνοντας εσφαλμένα ότι αυτά θα οδηγήσουν

Σελίδα 18

POLI TICO

ευκολότερα στην απόκτηση του πτυχίου με μεγαλύτερο βαθμό, συχνά απαιτούν την

« Με ευθύνη των αρχών του ιδρύματος και με απομάκρυνση όσων επιδιώκουν το

υποβάθμιση των σπουδών και μείωση των

αντίθετο, θα πρέπει να γίνονται

απαιτήσεων των καθηγητών.

μαθήματα κατά την διάρκεια του Το σφάλμα τους είναι ότι δεν έχουν καταλάβει

εορτασμού της επετείου του Πολυτεχνείου.

ότι η απόκτηση του τυπικού τίτλου, του πτυχίου δηλαδή, δεν οδηγεί πλέον πουθενά. Αυτό

Με αυτόν τον τρόπο οι φοιτητές, στη

προφανώς ισχύει σε χώρες με οικονομική κρίση,

διάρκεια του τριήμερου εορτασμού, θα

όπως η δική μας. Αυτό επίσης ισχύει σε χώρες

τιμούν τους παλιότερους φοιτητές που συμμετείχαν στην εξέγερση του

όπου δεν υπάρχει τόσο δραματική ανεργία πτυχιούχων, όπως δυστυχώς υπάρχει στη δική

Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973. Να

μας. Σκεφθείτε το: Ποιος εργοδότης, σήμερα, περιορίζεται να κοιτάξει τον τίτλο του πτυχίου

τους τιμούν κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ανάμεσα στα μαθήματα.

και το βαθμό του πτυχίου; Ποια επιτροπή Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών,

Επιπλέον των μαθημάτων. Αλλά ΟΧΙ

σήμερα, αρκείται στο να διατρέξει την αναλυτική

χωρίς μαθήματα»

βαθμολογία των υποψηφίων για μεταπτυχιακές σπουδές; Οι φοιτητές θα έπρεπε να πιέζουν για ουσιαστικότερες σπουδές, όχι για ευκολότερες. Ποιος όμως πιστεύετε ότι έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την ένταξη των φοιτητών στη Πανεπιστημιακή κουλτούρα; Την κύρια ευθύνη για την ένταξη των φοιτητών την έχουν οι διοικητικές του αρχές και εμείς οι καθηγητές. Εμείς δεν παρωθούμε τους φοιτητές να διαβάζουν από την πρώτη ημέρα, εμείς είμαστε εκείνοι που πολλές φορές αργούμε να ανακοινώσουμε την ύλη, εμείς δεν τους έχουμε πει ποτέ πού είναι η βιβλιοθήκη, εμείς είμαστε εκείνοι που μερικές φορές, επειδή έχουμε κουραστεί από πολλές παραδόσεις μαθημάτων ή τη διαρκή αβεβαιότητα για τη λειτουργία του πανεπιστημίου, μπαίνουμε στο αμφιθέατρο και παραδίδουμε απλώς τα ίδια και τα ίδια. Το κάνουμε για να καλύψουμε την εξεταστέα ύλη, χωρίς να προσέχουμε για το αν οι φοιτητές παρακολουθούν, αν έχουν απορίες ή δεν καταλαβαίνουν. Εμείς, λοιπόν, έχουμε την κύρια ευθύνη. Αν ήμασταν πιο σωστοί στη δουλειά μας, θα είχαν μετριασθεί σε μεγάλο βαθμό τα προβλήματα ένταξης των φοιτητών. Ποια πρέπει να είναι η σχέση καθηγητή και φοιτητή? Η σχέση αυτή θα πρέπει να είναι φιλικά απόμακρη. Η αιτία είναι ότι ζούμε σε μία πολύ μικρή κοινωνία όπου πολλοί γνωρίζουν πολλούς και στις μικρότερες πόλεις, όπου υπάρχουν πανεπιστήμια, όλοι

Σελίδα 19

POLI TICO γνωρίζουν όλους. Είναι καλό να τηρούνται αποστάσεις μεταξύ καθηγητών και φοιτητών, έτσι ώστε να μην παρεισφρέουν εξωπανεπιστημιακά κριτήρια – φιλίες, γνωριμίες, φήμες- στη σχέση φοιτητή και καθηγητή. Ακόμα, υπάρχει μία πολιτιστική διάσταση, μία διάσταση ήθους των καθημερινών σχέσεων, η οποία δεν προσιδιάζει στη σχέση καθηγητή και φοιτητή. Είναι η διάχυτη αίσθηση ότι στο δημόσιο πανεπιστήμιο, ανεξάρτητα από το ρόλο μας, είμαστε όλοι μια παρέα, εξ ορισμού φιλικά διακείμενοι ο ένας απέναντι στον άλλο. Αυτό παρεμποδίζει την κρίση των καθηγητών για τους φοιτητές και την αξιολόγηση των καθηγητών από αυτούς. Σε ένα κλίμα που συχνά αποκαλείται «παρεϊστικο», είναι δύσκολο να κρίνει ο καθηγητής τον φοιτητή και αντιστρόφως ο φοιτητής να αξιολογεί τον καθηγητή με βάση το εξαμηνιαίο σύστημα ηλεκτρονικής αξιολόγησης. Αυτό υπάρχει, είναι τεχνικά διαθέσιμο, ανώνυμο και ασφαλές, αλλά χρησιμοποιείται ελάχιστα ή καθόλου στο προπτυχιακό επίπεδο σπουδών σε διάφορες σχολές του πανεπιστημίου μας. Ο τρόπος με τον οποίο είναι δομημένο το δικό μας Τμήμα μας δίνει την δυνατότητα για πρωτοβουλίες; Όχι, δεν δίνει τέτοια δυνατότητα, αν και είναι από τα καλύτερα Τμήματα κοινωνικών επιστημών στην Ελλάδα με υψηλές δυνατότητες. Μεταξύ όλων των άλλων, δύο παράγοντες εμποδίζουν την ανάληψη πρωτοβουλιών από τους φοιτητές. Ο τρόπος εισαγωγής στα ΑΕΙ περιλαμβάνει το να αποφασίσει κάποιος στα 18 του, αν θέλει να γίνει Ειδικός στις Μεσογειακές Σπουδές ή Φιλόλογος με εξειδίκευση στις Παρευξείνιες Φιλολογίες ή Φιλόσοφος της Επιστήμης ή Διεθνολόγος με ειδικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως ξέρετε, αυτές είναι μερικές από τις επιλογές για σπουδές πρώτου πτυχίου που εμφανίζονται στο Μηχανογραφικό Δελτίο το οποίο συμπληρώνουν οι τελειόφοιτοι λυκείου με κατεύθυνση τις θεωρητικές σπουδές. Είναι προφανές ότι πρόκειται για μεταπτυχιακές εξειδικεύσεις στις οποίες εμείς, στην Ελλάδα, αντίθετα με τον υπόλοιπο κόσμο, απονέμουμε προπτυχιακό τίτλο

Έχει επιμεληθεί τους εξής συλλογικούς τόμους:  Κοινωνία και πολιτική (μαζί με τους Χρ. Λυριντζή κα Ηλ. Νικολακόπουλο).  Ο Συνήγορος του Πολίτη: Η δημοκρατία σε βάθος  Is Southeastern Europe Doomed to Instability? (μαζί με τον Θ. Βερέμη)  Η άγνωστη κοινωνία πολιτών  Democracy and the State in the New Southern Europe (μαζί με τους Νικηφόρο Διαμαντούρο και Richard Gunther)  Αusterity and the Third Sector in Greece: Civil Society at the European Frontline (μαζί με τους Jennifer Clarke και Αστέρη Χουλιάρα)

σπουδών. Όταν λοιπόν ένα Τμήμα έχει φοιτητές που το είχαν τοποθετήσει σε δευτερεύουσα ή τριτεύουσα σειρά προτεραιότητας στο Μηχανογραφικό Δελτίο με τις προτιμήσεις τους, το Τμήμα αυτό δύσκολα θα πάρει πρωτοβουλίες, αν και το δικό μας προσπαθεί πολλά και σε αυτόν τον τομέα. Αυτό το σχόλιό μου είναι γενικό, αφού, άλλωστε, όπως ξέρετε πολλοί

Σελίδα 20

POLI TICO

τελειόφοιτοι λυκείου που ενδιαφέρονται για τις πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες επιλέγουν το δικό μας Τμήμα ως πρώτο στις προτιμήσεις τους μεταξύ των έξι τμημάτων πολιτικής επιστήμης της χώρας. Και ο άλλος λόγος είναι το σύστημα εκπροσώπησης των φοιτητών στα συλλογικά όργανα το δημόσιου πανεπιστημίου. Εδώ και δεκαετίες, με εξαίρεση τον νόμο 4009/2011, όλοι οι σχετικοί νόμοι επιμένουν σε μια εσφαλμένη ιδέα: ότι δηλαδή πρέπει να οργανώνονται έτσι οι εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους και η εκπροσώπηση των φοιτητών, ώστε η κατανομή της εκπροσώπησης των φοιτητών να αντιστοιχεί στην κατανομή των πολιτικών δυνάμεων σε εθνικό επίπεδο. Το αποτέλεσμα είναι οι πολιτικές δυνάμεις που ανταγωνίζονται στις εθνικές εκλογές να ανταγωνίζονται και μέσα στο πανεπιστήμιο. Μέσω των κομματικών παρατάξεων, οι φοιτητές εκφράζουν τις περιχαρακωμένες απόψεις των κομμάτων τους τόσο μέσα σε κάθε ίδρυμα όσο και σε εθνικό επίπεδο, όταν γίνεται διάλογος για οποιαδήποτε εκπαιδευτική αλλαγή. Είναι όμως προφανές ότι δεν μπορεί να γίνει σοβαρός διάλογος όταν η κομματική ιδιότητα είναι η κύρια ιδιότητα με την οποία προσέρχεται κανείς να συνομιλήσει για οποιοδήποτε θέμα, από την οργάνωση της σίτισης των φοιτητών μέχρι τη διανομή των συγγραμμάτων. Οπότε δεν μένει χώρος για πολλές πρωτοβουλίες εκ μέρους των φοιτητών, ενώ ταυτόχρονα πρωτοβουλίες εκ μέρους του Τμήματος ή μεμονωμένων καθηγητών κινδυνεύουν να αντιμετωπιστούν με κομματική καχυποψία. Αν ερχόταν ένας φοιτητής και σας έλεγε ότι θέλει να κάνει έρευνα μαζί σας, τι θα του λέγατε? Να έρθει! Ψάχνω τέτοιους φοιτητές. Η έρευνα είναι μέρος της εκπαιδευτικής εμπειρίας. Περιλαμβάνει επιτυχίες και λάθη. Θα είναι χαρά μου να κάνουμε μαζί λάθη. Διαδώστε το. Χρειάζομαι κόσμο. Υπάρχει ανάγκη όχι μόνο από εμένα, αλλά ασφαλώς και από πολλούς άλλους καθηγητές και καθηγήτριες, που κάνουν επιστημονική έρευνα, να συνεργαστούν με φοιτητές. Ποια πρέπει να είναι η σχέση λάθους και καθηγητή; Χρειάζεται το λάθος, γιατί μέσα από το λάθος μαθαίνεις. Γνωρίζω ότι υπάρχει η ανάγκη να διαχειρισθεί ψυχολογικά το λάθος ο φοιτητής. Οφείλει όμως, αν αποτύχει σε μια εργασία ή σε ένα μάθημα λόγω λαθών του, να μην τα παρατήσει , να μην αποθαρρυνθεί. Να συνεχίσει, όπως το κάνουμε εμείς οι ερευνητές, μέχρι το επόμενο λάθος, καθώς μέσα από απίστευτα λάθη έχει προχωρήσει η επιστημονική έρευνα. Οπότε κανείς δεν χρειάζεται να αισθάνεται αγωνία για το λάθος. Απέναντι στο λάθος του φοιτητή, ο καθηγητής ή η καθηγήτρια πρέπει να αντιδρά με τη μέγιστη κατανόηση, ιδίως αν αναλογισθεί πόσα λάθη έχει κάνει ο ίδιος (ή η ίδια), όταν έγραφε το διδακτορικό του και τις επιστημονικές του δημοσιεύσεις.

Σελίδα 21

POLI TICO Πιστεύετε ότι η θεώρηση του καθηγητή σαν αυθεντία αποθαρρύνει τους φοιτητές; Δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ο καθηγητής ή καθηγήτρια ως αυθεντία, αν εννοείτε τον όρο με την αρνητική του χροιά (υπάρχει και η θετική χροιά: π.χ., ο τάδε είναι αυθεντία στην καταπολέμηση μιας ασθένειας). Ο καθηγητής βρίσκεται στο πανεπιστήμιο για να προσφέρει μία υπηρεσία. Να εκπαιδεύσει. Όχι να εντυπωσιάσει. Θα μπορούσα να υποθέσω τον λόγο για τον οποίο ο καθηγητής μπορεί να θεωρείται, με την αρνητική έννοια της λέξης, αυθεντία: μάλλον φταίει ο ίδιος που θεωρείται αυθεντία. Ο λόγος είναι ο εξής: οι ίδιοι οι καθηγητές δεν έχουν εκπαιδευτεί ποτέ σε ζητήματα ψυχολογίας και παιδαγωγικής. Ενώ οι δάσκαλοι δημοτικού και οι καθηγητές γυμνασίου και λυκείου θεωρητικά τουλάχιστον έχουν παρακολουθήσει μαθήματα παιδαγωγικής και ψυχολογίας, μαθαίνοντας πώς να διδάσκουν και να συμπεριφέρονται σε παιδιά 6-11 και 12-18 χρονών αντιστοίχως, με τους καθηγητές πανεπιστημίου δεν συμβαίνει τίποτε τέτοιο. Εμείς δεν έχουμε λάβει σχετική εκπαίδευση. Προτού προσληφθούμε και στη διάρκεια της σταδιοδρομίας μας στο πανεπιστήμιο δεν έχουμε καμία υποχρέωση να αποκτήσουμε γνώσεις και δεξιότητες για το πώς να συμπεριφερόμαστε σε ανθρώπους 19-25 χρονών. Δε μας το δίδαξε ποτέ κανείς, δεν απαιτείται να το μάθουμε από κανέναν. Υπάρχει προφανής έλλειψη μιας - σχετικής με αυτό το κενό - δομής εκπαίδευσης.

Σελίδα 22

POLI TICO

Σελίδα 23

POLI TICO

ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ: ΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

Oνομάζομαι Μαρία Γερονικολού, είμαι είκοσι χρονών και φοιτήτρια στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ. Ειδικότερα έχω επιλέξει την κατεύθυνση των Διεθνών Σχέσεων. Πέρυσι ήταν η πρώτη χρονιά που συμμετείχα στο συνέδριο THESSISMUN εκπροσωπώντας την Κούβα στην τρίτη επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών. Είναι η πρώτη φορά που επιχειρώ να εκφράσω τις απόψεις μου και γραπτά. Με συναρπάζει να μαθαίνω νέα πράγματα και να γνωρίζω καινούριους ανθρώπους. Αγαπημένο μου ενδιαφέρον η εκμάθηση ξένων γλωσσών. Εμπνευσμένη και από την Rosa Parks, που ήταν η πρώτη έγχρωμη γυναίκα της δεκαετίας του 50' που αντιτάχθηκε στις φυλετικές διακρίσεις στις ΗΠΑ ( Μοντγκόμερυ, Αλαμπάμα), πιστεύω ότι όλα μπορούν να αλλάξουν αρκεί να υπάρχει θέληση και θάρρος.

Της Μαρίας Γερονικολού 21ος αιώνας! Έτος 2017. Οι αλλαγές και οι καινοτομίες σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής διαδέχονται η μια την άλλη, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στη χώρα μας. Η Ελλάδα, με τον δικό της ρυθμό, με βάση τις δικές της δυσκολίες, ακολουθεί, ή μάλλον προσπαθεί να ακολουθήσει, τα πρότυπα του εξωτερικού. Οι διαφορές είναι αισθητές ιδιαίτερα στον τομέα της εκπαίδευσης, πολλώ δε μάλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι ελλείψεις εδώ και μία δεκαετία δεν έχουν μειωθεί, αντίθετα αυξάνονται και πληθαίνουν. Το Πανεπιστήμιο, το όνειρο της πλειοψηφίας των νέων Ελλήνων, αντί να προσελκύει και να συσπειρώνει τους φοιτητές στους κόλπους του, τους απωθεί με κάθε δυνατό τρόπο. Οι εγκαταστάσεις δεινοπαθούν, η οργάνωση βρίθει προβλημάτων, ενώ οι παρατάξεις "λύνουν και δένουν". Το ερώτημα είναι οι φοιτητές τι μπορούν να κάνουν και τελικά τί κάνουν για να βελτιώσουν την κατάσταση; Μιλάμε βέβαια για μία νεολαία που οι επιρροές που έχει από το εξωτερικό, στο οποίο τόσο πολύ θέλουμε να μοιάσουμε, είναι αμέτρητες. Ούσα φοιτήτρια και βιώνοντας καθημερινά την φοιτητική πραγματικότητα της Ελλάδας, προβληματίζομαι για τον τρόπο με τον οποίο η φοιτητική κοινότητα μπορεί να συσπειρωθεί και να ανταποκριθεί στις ανάγκες του Πανεπιστημίου. Οι φοιτητικές Κοινότητες, γνωστές σε πολλούς ως "societies", δημιουργούμενες από τους ίδιους τους φοιτητές, αποτελούν μια ενδιαφέρουσα δράση. Σύμφωνα με την ιδέα αυτή, φοιτητές από κάθε έτος που έχουν κάποιο χόμπι ή δεξιότητα που θέλουν να καλλιεργήσουν και να διαδώσουν και στους υπόλοιπους συμφοιτητές τους, μπορούν να οργανώσουν μία ομάδα, με στόχο να φέρουν κοντά και άλλους φοιτητές με κοινά ενδιαφέροντα. Αθλητικές ομάδες, ομάδες που θα ασχολούνται με τον εθελοντισμό, την πολιτική, τη ρητορική, τις τέχνες, μπορούν να δημιουργηθούν. Στόχος είναι οι φοιτητές να έρθουν πιο κοντά ο ένας με τον άλλο, να κοινωνικοποιηθούν ομαλά, κυρίως δε οι πρωτοετείς, και να αναπτύξουν τις δικές τους δεξιότητες. Με άλλα λόγια να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τις επιθυμίες τους μέσα από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Κάθε κοινότητα βέβαια θα έχει την δυνατότητα να οργανώνει δραστηριότητες που θα περιλαμβάνουν από διασκέδαση μέχρι και ενημερωτικές ημερίδες, συνέδρια ομιλίες, σχετικές κάθε φορά με το αντικείμενό τους. Την πρωτοβουλία για την σύσταση των ομάδων αυτών θα την αναλαμβάνουν αποκλειστικά οι φοιτητές. Χωρίς παρεμβάσεις από τον ακαδημαϊκό χώρο. Πέραν των φοιτητών που θα ηγούνται της κάθε κοινότητας, ο έλεγχος της καλής

Σελίδα 24

POLI TICO

λειτουργίας των κοινοτήτων θα είναι έργο και μιας μικρότερης ολιγομελούς ομάδας, αποτελούμενης από τριτοετείς και τεταρτοετείς φοιτητές. Ως εκ τούτου η σύσταση των κοινοτήτων θα αποτελέσει πόλο έλξης των φοιτητών, λόγω της ποικιλίας των ενδιαφερόντων που θα παρέχουν. Παράλληλα, όμως, οι κοινότητες αυτές θα είναι αποστασιοποιημένες από κομματικές επιρροές. Ίσως θεωρηθεί ουτοπικό, αλλά πιστεύω πως, μακροπρόθεσμα, ο πολλαπλασιασμός αυτών των κοινοτήτων και η απήχηση που μπορεί να έχουν, θα επιφέρει την αποδυνάμωση του ρόλου, της δράσης και της απήχησης των παρατάξεων. Η αλήθεια είναι ότι η αλλαγή δεν είναι εύκολη, αλλά η βελτίωση των πανεπιστημίων μας μπορεί να προέλθει πρωτίστως από εμάς τους ίδιους τους φοιτητές.

Επικοινωνία: maria.geronikolou@yahoo.com

Σελίδα 25

POLI TICO

Το Στοίχημα μιας (νέας) Γενιάς

Ονομάζομαι Θανάσης Μιχαλόπουλος και σπουδάζω στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις. Έχω πάρει μέρος σε πάνω από 28 συνέδρια και ημερίδες σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Είμαι διοικητικό στέλεχος του Ελληνικού Οργανισμού Πολιτικών Επιστημόνων και συνεργάζομαι ως επιστημονικός συνεργάτης με μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, καθώς και με δημοτική κίνηση για το Δήμο Παιανίας. Τα ακαδημαϊκά μου ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τις Διεθνείς Σχέσεις, τη Πολιτική, τη Ψυχολογία. Θεωρώ, με κάποιες αμφιβολίες, τον Γουίνστον Τσώρτσιλ ως τον πολιτικό που σήκωσε το βάρος της σωτηρίας του Δυτικού κόσμου, πολύ πριν τους Αμερικανούς. Παίζω ερασιτεχνικά θέατρο και είμαι λάτρης των βιβλίων, της ποίησης, του θεάτρου και του FJ Underwood. .

Του Θανάση Μιχαλόπουλου Η κρίση. Ουσιαστικό γένους θηλυκού, προερχόμενο από το αρχαιοελληνικό ρήμα «κρίνω». Χρησιμοποιείται εκτενώς εντός της ελληνικής επικράτειας, ιδίως τα τελευταία οκτώ χρόνια, εκφράζοντας τις δυσμενείς οικονομικές, κοινωνικές και αξιακές διαταραχές, που υπομένει ο ελληνικός λαός. Μα τί επιπτώσεις έχει, τέλος πάντων, αυτή η πολυσυζητημένη κρίση; Η απάντηση, -σαφώς- είναι πολυεπίπεδη. Όμως, χάριν συντομίας, αλλά και προσωπικής επιθυμίας, θα αναφερθώ στις επιπτώσεις της κρίσης στον τομέα των νέων και της παιδείας, ιδίως στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Βέβαια, όπως έχει πει και ο Α. Ωνάσης, «οι κρίσεις, γεννούν κροίσους». Θα ήταν, λοιπόν, λάθος να μην αναφερθούμε και στα καλά στοιχεία της. Ας ξεκινήσουμε από τα δυσάρεστα. Η (οικονομική) κρίση προκάλεσε τον κατακερματισμό της μεσαίας τάξης, ήτοι τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής κοινωνίας. Ως εκ τούτου, τα εισοδήματα των οικογενειών περιορίστηκαν δραματικά, η ανεργία –ιδίως στους νέους- εκτοξεύθηκε και παράλληλα οι μεγάλες πόλεις αστικοποιήθηκαν έτι μείζων, λόγω του γεγονότος ότι χιλιάδες φοιτητές άφησαν τα περιφερειακά πανεπιστήμια, εξαιτίας της αδυναμίας να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης και ως εκ τούτου επιθυμούν διακαώς μια θέση στα κεντρικά, κοντά στον τόπο κατοικίας τους. Επιπροσθέτως, όσον αφορά τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, η οικονομική ανεπάρκεια της πολιτείας, επέφερε δραστικές μειώσεις στη χρηματοδότηση τους, όπου, συναρτήσει με την αδυναμία (εξ’ αιτίας του υπάρχοντος νομικού πλαισίου) για απορρόφηση και προσέλκυση ιδιωτικών κονδυλίων – χορηγιών και την απαγόρευση της αυτοδιαχείρισης των κονδυλίων και αναδιαμόρφωση του προϋπολογισμού τους, τα ιδρύματα αντιμετωπίζουν κολοσσιαία προβλήματα, μη έχοντας κανένα σύμμαχο στο πλευρό τους.

Σελίδα 26

POLI TICO

Όσον αφορά τους νέους και δη τους φοιτητές, ο «αγώνας επιβίωσης» στην αγορά εργασίας δίνει και παίρνει, εκτινάσσοντας τον ανταγωνισμό και την ιδιοτέλεια στα ύψη και συνάμα συμβάλλει στον παραγκωνισμό της ομαδικότητας και του ενδιαφέροντος για απόκτηση καθολικής και ουσιαστικής παιδείας (στόχος είναι η εξειδίκευση, όχι η ολοκλήρωση). Βασική μέριμνα όλων είναι να αποκτήσουν ένα πτυχίο, να δημιουργήσουν ένα κύκλο γνωριμιών και μια θέση εργασίας, τα οποία θα τους εξασφαλίσουν την «επιβίωση μεταξύ των ελαχίστων». Ας δούμε όμως και τη θετική πλευρά. Οι νέες αυτές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες σφυρηλατούν μια απαιτητική γενιά. Οι νέοι, σήμερα, δεν έχουν καμία σχέση με αυτούς της δεκαετίας του 70’, δηλαδή τους γονείς ημών. Πλέον, ο φοιτητής αναζητά με κάθε τρόπο να εμπλουτίσει το βιογραφικό του σημείωμα, ούτως ώστε να έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα. Παρακολουθούν συνέδρια, αναζητούν ευκαιρίες για πρακτική άσκηση και εμπειρία, παίρνουν μέρος σε προσομοιώσεις, κτλ.. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως το ποσοστό διοργανώσεων σεμιναρίων, συνεδρίων και προσομοιώσεων έχει –σχεδόντριπλασιαστεί, σε σχέση με τις διοργανώσεις που γίνονταν οκτώ και δέκα χρόνια πριν. Σήμερα, σχεδόν κάθε σχολή έχει ομάδες, οι οποίες εργάζονται πάνω σε ερευνητικά και πρακτικά ζητήματα και λαμβάνουν μέρος σε πανελλήνια και διεθνή fora. Η ανάγκη για «επαγγελματική επιβίωση» οδηγεί, αναντίλεκτα, σε ενεργότερο συμμετοχή, βελτίωση του ακαδημαϊκού επιπέδου των μαθημάτων και στον περιορισμό παλαιότερων φοιτητικών συνηθειών. Η πλειοψηφία, πλέον, αποζητά πολύ περισσότερο ένα συνέδριο και μια βεβαίωση παρακολούθησης, παρά ένα πάρτι, έχοντας εις γνώσιν τους, πως το μέλλον, αν μη τι άλλο στον οικονομικό τομέα, δε θα είναι αγγελικά πλασμένο για τα επόμενα έτη, τουλάχιστον μέχρι να ξεπεραστεί η γενικευμένη κρίση. Μέσα σε όλο αυτό, υπάρχουν και κάποιοι, που παρά τον έντονο ανταγωνισμό, συνεχίζουν να ενισχύουν την αλληλεγγύη και την ομαδικότητα. Είναι φοιτητές, έντονα πολιτικοποιημένοι και όχι απαραίτητα κομματικοποιημένοι, οι οποίοι μαζί με μικρές ομάδες, προσπαθούν να αντιστρέψουν το γενικότερο αρνητικό κλίμα του δημόσιου πανεπιστημίου -παρά να ασχολούνται μόνον με τα του εαυτού τους-, μεταστρέφοντας το γνωστό(ά) σε όλους ελληνικό(ά) πανεπιστήμιο(α), σε πανεπιστήμιο(α) ευρωπαϊκών προδιαγραφών, όπως εκείνα που όλοι οι Έλληνες φοιτητές ονειρευόμαστε να κάνουμε κάποιο μεταπτυχιακό εκεί και τα «χαζεύουμε» ώρες επί ωρών στο διαδίκτυο. Βέβαια, για να φτάσουμε εκεί, πρέπει να διανύσουμε πολύ δρόμο ακόμη. Γίνεται αντιληπτό, λοιπόν, πως υπάρχει ένα μεγάλο, υφέρπουν στοίχημα. Οι νέες γενιές αντιλαμβάνονται πως πρέπει να γίνουν καλύτερες από τις προηγούμενες, να αποφοιτήσουν έγκαιρα, να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες, , να μοχθήσουν και να δημιουργήσουν τη δική τους ζωή,

Σελίδα 27

POLI TICO

χωρίς να υποβαστάζονται από άλλους. Το στοίχημα σε όλο αυτό βρίσκεται στο εάν ο ατομικισμός κυριαρχήσει πάνω στις σκέψεις και τα όνειρα, ανασταίνοντας ένα νέο δόγμα «Μωσαϊκού Νόμου» στην κοινωνία μας και «Μακιαβελλίζοντας» τον τρόπο ζωής, καταστρατηγώντας κάθε ηθική και πολιτική ιδέα. Διότι, ως γνωστόν, ο ατομικισμός «σκοτώνει» τον πολίτη, εφόσον δεν ενδιαφέρεται πλέον για το καλό του συνόλου, παρά κλείνεται στα δικά του, εγωιστικά «σύνορα». Στην άλλη περίπτωση, η πολιτικοποίηση θα αναγεννηθεί μέσω του πνεύματος της ολοκληρωμένης προόδου (ατόμου και συνόλου), ενισχύοντας την ομαδικότητα, τη συνεργασία και τις πρωτοβουλίες με ανθρωποκεντρικό περιεχόμενο, μεταστρέφοντας τη νοοτροπία του «εγώ» σε αυτή του «εμείς», συμπαρασύροντας και τους φοιτητικούς και νεανικούς συνδικαλιστικούς θεσμούς, τους οποίους θα καταστήσει σε υγιείς πολιτικούς φορείς, με λόγο και υπόσταση. Η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει και η σημερινή γενιά νέων, αλλά και αυτές που θα ακολουθήσουν, είτε θα γίνουν καλύτερες από τις προηγούμενες και συνεπώς καλύτερα «ζώα πολιτικά» (όπως θα έλεγε ο Αριστοτέλης) είτε θα παραμείνουν μονάχα «ζώα» (ωσάν μέρη του ζωικού βασιλείου), γιατί αυτός που δε λογίζεται τον άλλο, όμοιό του, μόνο ιδιώτης (idiot) μπορεί να λέγεται.

Επικοινωνία: thanosmix1997@gmail.com

Σελίδα 28

POLI TICO

Με μια άλλη ματιά

Της Κύρας Πουλίδου Ξεκινώντας κανείς τη σταδιοδρομία του στο Πανεπιστήμιο, δεν γνωρίζει πολλά πεδία που μπορούν να του ανοιχθούν κατά τη διάρκεια της φοίτησής του, όμως, εάν ενυπάρχει η διάθεση για περαιτέρω βήματα, εσύ έχεις σκεφθεί πώς το ίδιο Ίδρυμα μπορεί να συμβάλλει για την διευκόλυνση των βημάτων σου; Ίσως για τους περισσότερους φοιτητές μία τέτοια ερώτηση φανεί λίγο περίπλοκη ή και ακόμη επιτατική στο ήδη γεμάτο πρόγραμμά τους, ενώ για άλλους παραμένει ένα άλυτο πρόβλημα. Με την εγγραφή σε μία πανεπιστημιακή σχολή, ίσως αντιληφθεί κανείς μία αγέλη ατόμων στο όνομα της διακονίας να σε βοηθήσουν με οτιδήποτε μπορεί να χρειασθείς για τα πρώτα σου βήματα ως νέο μέλος, τον πρώτο καιρό. Αυτή η βοήθεια, βεβαίως, υποκρύπτει ένα αντάλλαγμα, τοποθετώντας σε στην πολιτική ομάδα για την διεκδίκηση ή και διατήρηση των φοιτητικών σου δικαιωμάτων και στην ενεργή κατάσταση όπου έχεις την φωνή και δύναμη μέσω αυτής. Αυτός ο τρόπος εθεωρείτο μία πρωτοβουλία των φοιτητικών παρατάξεων να σου γνωρίσουν τον κόσμο του Πανεπιστημίου με τα δικά τους γυαλιά. Ο ιερός χώρος του Πανεπιστήμιου δεν θα πρέπει να χρωματίζεται πολιτικά από παρατάξεις, των οποίων τα ενεργά μέλη έχουν ως μόνο σκοπό την επαγγελματική τους ανέλιξη στα «ζωτικά» κόμματα της Ελλάδας. Μία αντιπρόταση στην επαναστατική τους φύση, θα ήταν να πάψουν να μολύνουν τον «ναό» της γνώσης και να φύγουν τα τραπεζάκια με τις προπαγανδιστικές αφίσες και προκηρύξεις, που ευθύνονται για την υποδαύλιση του κύρους του Πανεπιστημίου ως χώρου ελεύθερης κριτικής σκέψης και πληροφόρησης. Πρέπει να γνωρίζει κανείς πως τα όποια αιτήματά του, γίνονται δεκτά διαμέσου διαδικασιών, εκτελούμενες από τα θεσμικά όργανα του εκάστοτε Πανεπιστημίου, της εκάστοτε σχολής και πλέον του εκάστοτε τμήματος, υπό την πολιτική των μικρών κέντρων εξουσίας, με πρόσφατο και φλεγόμενο ζήτημα της απόφασης της κατάργησης ή μη της πτυχιακής εξεταστικής των φοιτητών επί πτυχίω, καθυστερώντας μία επικείμενη, γρήγορη κατά τ’ άλλα, αλλαγή, ατομική ολοκλήρωση και κοινωνική συνεισφορά ως φέρελπις επιστήμονας. Επομένως, σημαντικό γεγονός θεωρείται η ύπαρξη ενημέρωσης αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας τους, ώστε η διαδικασία να διεκπεραιώνεται με ευκολία και ταχύτητα, γεγονός που θα απαιτούσε

Σελίδα 29

POLI TICO

συνάμα τη δραματική μείωση της χρονοβόρας γραφειοκρατίας που σφίγγει τον κλοιό των ελεύθερων πρωτοβουλιών και δράσεων του/της φοιτητή/τριας. Παραθέτοντας ένα παράδειγμα, σχετικά με το πρόγραμμα ERASMUS+ placement, ορισμένες σχολές δεν δίνουν τη δυνατότητα στους φοιτητές της να αποκτήσουν εμπειρική γνώση στον τομέα που ειδικεύονται, προκαλώντας μία αρκετά μεγάλη σύγχυση για τη μετέπειτα εξελικτική πορεία τους στην αγορά εργασίας. Γεγονός που φανερώνει ίσως και μία αδιαφορία ως προς την ενημέρωση και αλλά και ενεργή συμβολή να βελτιωθούν οι συνθήκες φοίτησης και καλύτερης εκπαιδευτικής κατάρτισης. Επιπλέον, παρατηρείται, σε αρκετές σχολές, η έλλειψη ενός συλλόγου αποφοίτων με δράσεις, που μόνο, θα επωφελούνταν οι προπτυχιακοί φοιτητές, υπό την μορφή πληροφόρησης της λειτουργίας του τμήματος και των μαθημάτων επιλογής ως προς την κατεύθυνση ειδίκευσης εάν αυτή δύναται, όπως επίσης και με την πορεία και τις επιλογές εργασίας, τις οποίες εκείνοι έχουν ήδη γνωρίσει. Θα ήταν εξαιρετικά σημαντική η συνδρομή ενός τέτοιου συλλόγου. Άλλες δράσεις θα μπορούσαν να επικεντρώνονται στην δημιουργική συγγραφή ενός περιοδικού, όπως και του παρόντος, σε θέματα του τομέα ενδιαφέροντος του κάθε τμήματος, με συνέπεια, οι μελλοντικοί επιστήμονες να έχουν δοκιμασθεί και έξω-σχολικά στη συγγραφή επιστημονικών κειμένων ή και άρθρων, κτίζοντας την αυτοπεποίθησή τους, κατέχοντας μία ακόμη δεξιότητα, στην οποία αργότερα θα δοκιμασθούν. Όμιλοι δημιουργικής απασχόλησης, όπως είναι οι ρητορικοί, οι καλλιτεχνικοί, οι αθλητικοί κ.ο.κ, θα συνεισέφεραν στην ευρηματικότητα και την ευστροφία των φοιτών, καλλιεργώντας τον χαρακτήρα, αλλά και την συμπεριφορά τους σε ομαδικό περιβάλλον και θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν νέα ενδιαφέροντα. Συμπερασματικά, το Πανεπιστήμιο θα μπορούσε να προσφέρει πολλά, αρκεί να γνωρίζει κανείς το πώς δύναται να τα αποκτήσει και πώς θα μπορούσε να βοηθηθεί. Η αλήθεια είναι, πως πέραν του μεγάλου επικοινωνιακού κενού υπάρχουν και πολλοί μεσολαβητές- εμπόδια, τα οποία και θα πρέπει να ξεπεραστούν.

Επικοινωνία: poulidouk@gmail.com

Σελίδα 30

POLI TICO Φοιτητή, φοιτήτρια! Φέρε το πανεπιστήμιο… κοντά σου!

Του Ζαχαριουδάκη Ηλία Το πανεπιστήμιο είναι απόλυτα εφικτό να βρεθεί… κοντά στον φοιτητή. Το μόνο που αρκεί είναι εκείνος να το επιδιώξει! Η σύγχρονη πραγματικότητα αποδίδει κάποια χαρακτηριστικά που διέπουν την δράση των φοιτητών στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Με τις εξαιρέσεις, υπαρκτές και υπολογισμένες, το φοιτητικό κίνημα, η φοιτητική δράση και αντίδραση έχουν χάσει την έντασή τους. Στην Ελλάδα της κρίσης, λίγοι από τους φοιτητές δεν ζουν το πανεπιστήμιο με τον συνηθισμένο τρόπο, δηλαδή με εντελώς διαφορετική νοοτροπία από την τετριμμένη. Η φοίτηση σήμερα, εγκλωβίζεται στο μονότονο δίπολο: διαλέξεις και εξετάσεις. Ένα μικρό μέρος των φοιτητών, ασχολείται με τις παροχές του πανεπιστημίου προς εκείνους, με τις ανέσεις και τις ευκαιρίες που εκείνο τους εξασφαλίζει. Η τέχνη, η άθληση, η αντιφετιχιστική και κριτική αντιμετώπιση των καθηγητών, των συγγραμμάτων και της εκάστοτε νέας πληροφορίας, αναβιώνει σπάνια. Μοιάζουν λες και τα παραπάνω «έχουν μπει στο ψυγείο» και λειτουργούν σε εμβρυακή μορφή, υπό προϋποθέσεις. Πώς η παραπάνω κατάσταση θα αλλάξει; Όταν οι φοιτητές ορίσουν έτσι την καθημερινότητά τους, ώστε να εντάξουν μέσα σε εκείνη, τις δραστηριότητες και ψυχαγωγικές ενασχολήσεις που προσφέρει (ή θα μπορούσε να προσφέρει) το Πανεπιστήμιο, την διεκδίκηση και διαρκή απαίτηση για την καλύτερη λειτουργία του και φυσικά την παραγωγική «εκμετάλλευση» του επιστημονικού προσωπικού. Η παραπάνω «φοιτητική αφύπνιση» θα φέρει το πανεπιστήμιο και τους θεσμούς του, προ των ευθυνών τους. Τώρα πια θα πρέπει να ικανοποιήσει αιτήματα και απαιτήσεις μιας ενεργής κοινότητας, η οποία όσο περισσότερα στοιχεία και χαρακτηριστικά συλλογικότητας αποκτά, τόσο πιο αποτελεσματική θα γίνεται στην εκπλήρωση των απαιτήσεών της. Το νέο πρόσωπο των φοιτητών, θα επαναφέρει σε ουσιαστική λειτουργία τους πανεπιστημιακούς θεσμούς που ήδη υφίστανται μεν, αλλά παραμένουν ανενεργοί ή υπολειτουργούν. Αυτή είναι η αρχή. Από την εν λόγω δυναμική, με γνώμονα τον φοιτητή και την κοινωνία, το πανεπιστήμιο μπορεί να αποκτήσει τέτοια χαρακτηριστικά ώστε να καταστεί ο χώρος δημιουργίας και σκέψης που θα δημιουργεί μια νέα και καλύτερη κοινωνία.

Επικοινωνία: iliaszacharioudakis@gmail.com @yahoo.com

Σελίδα 31

POLI TICO

Ας ξεκινήσουμε απ’ τα μικρά πράγματα

Ονομάζομαι Άννα Ζήση και γεννήθηκα στη Χαλκιδική τον Ιούλιο του 1998 και την άφησα - όχι φυσικά τα καλοκαίρια - το περσινό φθινόπωρο ξεκινώντας τις σπουδές μου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. Η Νομική με κέρδισε απόλυτα παρά την αρχική μου δυσπιστία, δημιουργώντας μου ενδιαφέρον περισσότερο για το Δημόσιο Δίκαιο και εντείνοντας μέσα μου το ένστικτο του κοινωνικού παρατηρητή. Με το πρώτο φοιτητικό έτος ήρθε και η πρώτη εμπειρία συμμετοχής σε συνέδριο MUN. Αγαπημένη μου ιστορική προσωπικότητα ο ειρηνιστής Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, ως μια από σπανίζουσα "ήρεμη δύναμη" της ανθρώπινης ιστορίας. Σε αυτή τη φάση της ζωής μου υιοθετώ το μότο "να ψάχνεις το καλύτερο σε σένα και στον κόσμο" και ψάχνω τους ανθρώπους εκείνους με τους οποίους θα μπορέσω να το μοιραστώ. Της Άννας Ζήση

Αν το όραμά σου για την ανανέωση του ελληνικού πανεπιστημίου βρίσκει έμπνευση στις εικόνες που μας έρχονται από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού, με τα πλούσια ψηφιακά μέσα, τις εντυπωσιακές βιβλιοθήκες και τις καινοτόμες μεθόδους διαδραστικής και εξατομικευμένης διδασκαλίας, τότε πιθανότατα δε θα συμμεριστείς τις απόψεις που θα εκφραστούν σε αυτό το κείμενο. Όμως η γράφουσα θεωρεί ότι τα πράγματα πρέπει να παρουσιαστούν –και εν τέλει να δουλευτούν- με μια πιο σωστή σειρά, βήμα - βήμα. Ένα πρώτο, καίριο, λοιπόν, σημείο για τη μετριοπαθή αυτή ανάλυση εντοπίζεται στην ποιότητα της ενημέρωσης και εξυπηρέτησης του φοιτητή στον πανεπιστημιακό χώρο. Το Πανεπιστήμιο είναι απολύτως αδύνατο να έρθει πιο κοντά στο φοιτητή όσο τον αφήνει στο περιθώριο των εντός αυτού εξελίξεων, παρέχοντάς του κακής ποιότητας ενημέρωση και εξυπηρέτηση. Σημαντικοί στόχοι θα πρέπει να τεθούν όσον αφορά την πρόθυμη και πιο απλοποιημένη διαδικαστικά εξυπηρέτηση και την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση, με στόχο να αισθανθεί ο φοιτητής ότι είναι πραγματικά ανοιχτές σε αυτόν και δε λειτουργούν σκοτεινά και αδιαφανώς. Ο πλέον προσιτός στον φοιτητή δίαυλος για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι σίγουρα ο τεχνολογικός. Καίριος στόχος θα πρέπει να είναι η δημιουργία μιας συνεκτικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που ουσιαστικά δεν θα παρέχει νέα τροφή αλλά θα συγκεντρώνει την ήδη υπάρχουσα. Μπορεί να φιλοξενεί φορείς υποτροφιών, ευρωπαϊκές και διεθνείς οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στα πεδία της εκπαίδευσης ή του εθελοντισμού, να απλοποιήσει τα διαδικαστικά των προγραμμάτων του Erasmus και του Erasmus+, να κρατά τον φοιτητή ενήμερο για κάθε δράση που τυχόν θα ενδιαφέρει (ενημέρωση για τη λειτουργία μιας φωτογραφικής ομάδας, για τη διοργάνωση ενός ρητορικού αγώνα, για ένα σεμινάριο, μια ημερίδα, μια εκπαιδευτική εκδρομή, μια ευκαιρία πρακτικής άσκησης). Ως προς

Σελίδα 32

POLI TICO το τελευταίο ιδίως παράδειγμα, καταδεικνύεται η ανάγκη ο δίαυλος αυτός να είναι ανοιχτός και από την πλευρά του ιδιωτικού τομέα ως πρώτο βήμα επικοινωνίας του Πανεπιστημίου με την εργασιακή τάξη προς όφελος του φοιτητή, Το κέρδος; Φοιτητές πιο ενεργοί, ανεξαρτητοποιημένοι από το μονοπώλιο των κομματικών παρατάξεων και με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και εκτίμηση προς τον Πανεπιστημιακό χώρο. Ως δεύτερο σημείο των παρατηρήσεων μου, μια ακόμη αυτονόητη διαπίστωση: για να έρθει το Πανεπιστήμιο πιο κοντά στο φοιτητή πρέπει να στραφεί σε αυτόν και να τον ακούσει – κατά κυριολεξία να τον ακούσει. Η επικοινωνιακή αυτή διαδικασία δε θεωρώ ότι λειτουργεί στο ελάχιστο στο πλαίσιο των καταλήψεων ή των ασυντόνιστων κραυγών διαμαρτυρίας٠ γιατί το ζήτημα δεν είναι να ακουστεί εκείνος που υψώνει τη φωνή του αλλά εκείνος που την κρατά σταθερή και τη γεμίζει με επιχειρήματα. Για να εκμεταλλευτεί αυτό το κέρδος, το Πανεπιστήμιο θα πρέπει να δομήσει οργανωμένες διαδικασίες ώστε οι ιδέες που κατατίθενται να βρίσκουν αποδέκτη. Σε πρώτο στάδιο, θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε από τον ήδη υπάρχοντα θεσμό των φοιτητικών συνελεύσεων και να τον «εκπολιτίσουμε». Εύλογο είναι ότι με γενικές συνελεύσεις μέσα σε εχθρικό κλίμα και με κομματικό προσανατολισμό έργο δεν παράγεται.. Για να ξεφύγουμε από αυτή τη κατάσταση, χρήσιμο θα ήταν να τις αυξήσουμε και να τις εξειδικεύσουμε. Να υπάρχουν σε τακτά διαστήματα συνελεύσεις διαλόγου με αποκλειστικές θεματικές (π.χ. καθαριότητα, αναμόρφωση προγράμματος σπουδών, προγράμματα διδασκαλίας και εξεταστικής, διαδικαστικά αναβαθμολογήσεων και βελτιώσεων κ.ά.), με την παρουσία και τη συμμετοχή μελών της Κοσμητείας ή και ευρύτερα του διδακτικού δυναμικού. Η τελευταία ιδέα που πρέπει να κατατεθεί και η οποία απουσιάζει συστηματικά από τον δημόσιο διάλογο είναι αυτή του επαγγελματικού προσανατολισμού και της συμβουλευτικής. Μπροστά σε μια διαπιστωμένη πληγή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος σε κάθε βαθμίδα του, το σύστημα «νίπτει τας χείρας του» και αρκείται στο να εγγράφει και να διαγράφει ονόματα στα μητρώα του. Χρειαζόμαστε λοιπόν άμεσα τη συμβουλευτική, στη θεωρία και στην πράξη. Στη θεωρία μπορεί να εξυπηρετηθεί με τη λειτουργία ενός σοβαρού και αξιόπιστου Τμήματος Συμβουλευτικής εντός του Πανεπιστημιακού χώρου, χωρίς κόστος και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Σκοπός του να βοηθά τον φοιτητή να ταιριάξει τα ταλέντα και τα ενδιαφέροντά του με την πραγματικότητα της επιστημονικής εξειδίκευσης, να επιλέξει μία σταδιοδρομία συμβατή με την ιδανική για αυτόν προσωπική ζωή και με τις ευαισθησίες του ή ακόμα να τον βοηθήσει να διαγνώσει μία λανθασμένη του επιλογή και να τον στρέψει σε έναν πιο σωστό δρόμο. Στο κομμάτι της πράξης, ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι δεμένος με την εργασιακή εμπειρία. Συνεργαζόμενο με ιδιωτικούς ή και δημόσιους φορείς, το Πανεπιστήμιο οφείλει να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια στη διάχυση ευκαιριών πρακτικής άσκησης. Στο καίριο ζήτημα της επιλογής επαγγελματικής σταδιοδρομίας θα πρέπει να φέρεται στο φοιτητή όπως ο γονιός στο παιδί: «Τι θέλεις

Σελίδα 33

POLI TICO

να γίνεις; Δικηγόρος; Να βρούμε ένα γραφείο, να δοκιμάσεις, να δεις πώς είναι, πώς δουλεύουνε εκεί, τι σου προσφέρουν και τι σου ζητάνε. Ο φέρελπις εικοσάχρονος μπορεί να γυρίσει ενθουσιασμένος ή και κλαμένος. Κέρδος για αυτόν και στις δύο περιπτώσεις Στις απόψεις που επεξεργάστηκα παραπάνω, ανορθόδοξα μάλλον, θα εκφράσω η ίδια μια ένσταση, για να προλάβω αυτές του αναγνώστη μου٠ η σκέψη να μείνει αυτό το κείμενο σε δυο - τρεις απλές ιδέες, σε προβληματισμούς και προτάσεις οφθαλμοφανείς χωρίς να αγγίξει το ζήτημα του παραπέρα εκσυγχρονισμού της εκπαίδευσης δεν εκδηλώνει φοβία της γράφουσας να κολυμπήσει πιο βαθιά. Πιστεύω όμως ότι το ίδιο το Πανεπιστήμιο είναι ακόμη ανέτοιμο για τα βαθιά νερά και τα μεγάλα κύματα. Είναι λογικώς λανθασμένο και πρακτικώς αναποτελεσματικό να χτίζει κανείς χωρίς θεμέλια. Για να έχει βάση και σοβαρές προοπτικές όποιο νέο εγχείρημα ακολουθήσει για την αναβάθμιση της πανεπιστημιακής παιδείας, πρέπει προηγουμένως –τώρα ήδη- να ανακτήσει το Πανεπιστήμιο την επικοινωνία με το φοιτητικό δυναμικό του, μαζί με την εμπιστοσύνη και το σεβασμό του.

Επικοινωνία: annet98zs@gmail.com @yahoo.com

Σελίδα 34

POLI TICO Το Πανεπιστήμιο στην Υπηρεσία του Φοιτητή Η Βάσω Χαλαζιά φοιτά στο τμήμα Νομικής του ΕΚΠΑ. Γνωρίζει αγγλικά και γερμανικά και στα ενδιαφέροντά της περιλαμβάνονται οι τομείς του δημοσίου δικαίου και της πολιτικής ανάλυσης. Έχει συμμετάσχει στο 20ο Πανελλήνιο Κοινοβούλιο Νέων ως βουλευτής της επιτροπής με θέμα «Προσφυγική κρίση: δοκιμασία για μια ενωμένη Ευρώπη;», και έχει παρακολουθήσει πλήθος ημερίδων και συνεδρίων σχετικά με την πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις («Πολιτική Κοινωνία

και

Σύστημα

Δικαιωμάτων»,

«Προσφυγικό,

μεταναστευτικό,

«Αμερικανικές Εκλογές: Σενάρια λίγο πριν τις κάλπες» κ.ά.). Αγαπημένη ιστορική προσωπικότητα ο Αριστοτέλης διότι ανέπτυξε την σημασία του ορθού λόγου στην ζωή του ανθρώπου. Μότο: «Τίποτα δεν εξαρτάται από την τύχη, αλλά όλα από την ορθή κρίση και την προνοητικότητα» (Πλούταρχος).

Της Βάσως Χαλαζιά Είναι γεγονός ότι σήμερα, σε αντίθεση με το παρελθόν, όλο και περισσότεροι νέοι στην χώρα μας στρέφονται προς την ανώτατη εκπαίδευση, προσδοκώντας να μορφωθούν, να σπουδάσουν την αγαπημένη τους επιστήμη, να δώσουν ώθηση στις πνευματικές τους ανησυχίες και εν τέλει, να λάβουν όλα τα αναγκαία εφόδια για να αντεπεξέλθουν στις αυξανόμενες απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Κατά πόσο, όμως, το σημερινό ελληνικό πανεπιστήμιο είναι στο πλευρό του φοιτητή βοηθώντας τον να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;

Αναμφισβήτητα, πάμπολλα είναι τα

προβλήματα και οι δυσλειτουργίες που υποβαθμίζουν την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση καθιστώντας την αδύναμη να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής μας.

Πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα είναι η βία εντός του πανεπιστημίου. Η βία, είτε σωματική είτε λεκτική, έχει καταστεί δυστυχώς σύνηθες φαινόμενο, με πρόσφατα θλιβερά παραδείγματα την επίθεση κάποιων εναντίον ΑμεΑ σε εκδήλωση στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον προπηλακισμό της πρυτάνεως του Πανεπιστημίου Πάτρας Β. Κυριαζοπούλου, αλλά και την στοχοποίηση του καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Α. Συρίγου. Είναι φανερό πως με την ανοχή τέτοιων περιστατικών το πανεπιστήμιο καταντάει ένας χώρος απόμακρος για τους φοιτητές, μιας και δεν αναγνωρίζεται το δικαίωμα του καθενός στην διαφορετική γνώμη. Μια πρώτη κίνηση για την αντιμετώπιση αυτών προβλημάτων θα ήταν η ανάληψη δράσης από την πολιτεία για την επιβολή της τάξης και την προστασία της δημόσιας περιουσίας, αλλά και η επιβολή κυρώσεων εναντίον των φοιτητών που προβαίνουν σε παράνομες ενέργειες. Έτσι θα μπορούσε να εμπεδωθεί ένα αίσθημα ασφάλειας, και το πανεπιστήμιο να ανταποκριθεί στον βασικό του ρόλο που είναι η μετάδοση γνώσεων και η προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας.

Σελίδα 35

POLI TICO Επίσης, συνήθεια τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει και οι καταλήψεις. Τις περισσότερες φορές, δίχως ουσιαστικό λόγο, καθηγητές και φοιτητές καθίστανται όμηροι μειοψηφιών (ενίοτε όχι μόνο φοιτητικών αλλά και εξωπανεπιστημιακών), που στο όνομα της διεκδίκησης των δικαιωμάτων της φοιτητικής κοινότητας, καταλαμβάνουν το πανεπιστήμιο για μέρες ή και για μήνα ολόκληρο. Όμως αντί να υπερασπίζονται, όπως οι ίδιοι διατυμπανίζουν, τα δικαιώματα των φοιτητών, στην ουσία τα καταπατούν. Οι παραδόσεις των μαθημάτων καθυστερούν, ενώ οι εξεταστικές παρατείνονται κατά πολύ, κουράζοντας και καταπονώντας τους φοιτητές. Στην περίπτωση αυτή, είναι αναγκαίος ο διάλογος μεταξύ φοιτητών και καθηγητών για την προώθηση λύσεων στα προβλήματα της φοιτητικής κοινότητας, αλλά και για την ουσιαστική λειτουργία του ασύλου, με στόχο την προστασία της ελευθερίας των ιδεών.

Εκτός όμως από την βία, υπάρχουν και άλλα προβλήματα που ταλανίζουν το πανεπιστήμιο στις μέρες μας και που το καθιστούν αρκετά απόμακρο από τον φοιτητή, με κύριο την αποσύνδεση του πτυχίου από την απασχόληση. Οι νέοι, δηλαδή, μπορεί να εξοπλίζονται με εξαιρετικές γνώσεις και δεξιότητες, όμως όταν βγαίνουν στον επαγγελματικό στίβο, αδυνατούν - προς μεγάλη τους απογοήτευση - να βρουν εργασία πάνω στο αντικείμενο που σπούδασαν. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει τεράστια δυσαναλογία πτυχιούχων και θέσεων εργασίας στην αγορά. Επιβάλλεται, λοιπόν, η μείωση των εισακτέων στα πανεπιστήμια ούτως ώστε όσοι αποφοιτούν κάθε χρόνο να μπορούν να βρουν εργασία πάνω στο αντικείμενό τους.

Παράλληλα, τα πανεπιστήμια θα μπορούσαν να καταρτίσουν ένα υποχρεωτικό πρόγραμμα πρακτικής άσκησης για τους φοιτητές, που θα συμβάλει στην εξοικείωση των φοιτητών με το εργασιακό περιβάλλον, στην ανάπτυξη της επαγγελματικής τους συνείδησης, και φυσικά στην σωστή καθοδήγηση για την συνέχιση των σπουδών τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Τέλος, η εκπαιδευτική διαδικασία, πέρα από την καθημερινή παράδοση μαθημάτων, θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες δραστηριότητες, όπως η διοργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων όπου οι φοιτητές

θα έχουν την δυνατότητα να

επιμορφωθούν πάνω στο αντικείμενό τους. Βεβαίως, όλα τα παραπάνω δεν επαρκούν αν δεν υπάρχει η κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή και διοικητική οργάνωση. Το στοίβαγμα των φοιτητών σε μικρές αίθουσες και η γραφειοκρατία στην διοίκηση είναι σημαντικότατα προβλήματα που χρήζουν άμεσης επίλυσης.

Συμπερασματικά, όλα όσα αναλύθηκαν προηγουμένως δεν είναι διόλου αμελητέα. Αποτελούν προβλήματα σοβαρά, η αντιμετώπιση των οποίων απαιτεί την συνεργασία και την συναίνεση όλων: καθηγητών, φοιτητών, πολιτικών. Διότι πανεπιστήμιο δεν σημαίνει απλώς μετάδοση επιστημονικών

Σελίδα 36

POLI TICO

γνώσεων και απονομή πτυχίου, αλλά πρωτίστως σημαίνει διαπαιδαγώγηση και καλλιέργεια προσωπικοτήτων ικανών να προοδεύσουν και να αντιμετωπίσουν με τόλμη τα προβλήματα

του

μέλλοντος. Μόνο όταν το πανεπιστήμιο επιτύχει τα παραπάνω, θα έχει πλέον ανταποκριθεί στον βασικό του ρόλο.

Επικοινωνία: xalaziav@gmail.com

Σελίδα 37

POLI TICO

Πείτε YES στις αλλαγές!

Ονομάζομαι Όλγα Παπαιωάννου και είμαι στον φοιτήτρια στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ Έχω σπουδάσει δύο χρόνια Νομική στο Στρασβούργο ενώ έλαβα για πρώτη φορά μέρος στο συνέδριο

MUN στην

Θεσσαλονίκη το 2017 . Θεωρώ πολύ ενδιαφέρουσα την μελέτη των Οικονομικών, της Ψυχολογίας και της Ιστορίας. Ιστορικές προσωπικότητες που με εμπνέουν είναι η πιο μορφωμένη γυναίκα της κλασικής Αθήνας, η Ασπασία και η ανατρεπτική Amelia Earhart οι οποίες απέδειξαν ότι οι γυναίκες έχουν πολλά πράγματα να προσφέρουν σε όποια κοινωνία και αν βρίσκονται. Είμαι λάτρης της λογοτεχνίας, του σινεμά, και του παγωτού. Το μότο μου είναι μία φράση που μου θυμίζει ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα με πίστη στον εαυτό σου και λίγη μαγεία “Faith, trust and pixie dust!”

Της Όλγας Παπαιωάννου Η καθημερινότητα ενός φοιτητή είναι πάντα γεμάτη με πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες, από το να παρακολουθεί μαθήματα στην σχολή μέχρι να πηγαίνει βόλτες και να ασχολείται με τον αθλητισμό ή διάφορα προσωπικά ενδιαφέροντα. Ποιά είναι η πραγματική θέση του Πανεπιστημίου στην ζωή του φοιτητή, με ποιούς τρόπους μπορεί να μπει αυτό πιο ενεργά στην καθημερινότητά του και να έρθει πιο κοντά στους φοιτητές του; Οι φοιτητές υποτιμούν το Πανεπιστήμιο ή μήπως το Πανεπιστήμιο δεν είναι αρκετά ενδιαφέρον ή ελκυστικό για τους φοιτητές; Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις ποικίλλουν. Η εύκολη απάντηση, που θα μπορούσαμε όλοι να δώσουμε είναι πως το σύστημα είναι αυτό που φέρει το μεγαλύτερο βάρος και ευθύνεται για την απομάκρυνση των φοιτητών από τον θεσμό. Φυσικά οφείλουμε να παραδεχτούμε πως ο θεσμός του Πανεπιστημίου έχει κάποια ελαττώματα, που αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα για μία μεγάλη μερίδα φοιτητών να εντάξουν το Πανεπιστήμιο στην καθημερινότητά τους. Μήπως όμως ο στόχος όλων μας θα έπρεπε να είναι ο συγκερασμός των δύο φαινομενικά αντίθετων κόσμων, φοιτητών και Πανεπιστημίου, και όχι η περαιτέρω αποξένωσή τους μέσω της ατελείωτης κριτικής που γίνεται και από τις δύο πλευρές; Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο ομολογουμένως αποτελεί έναν απρόσωπο και αφιλόξενο χώρο, ειδικά για τους νεοεισαχθέντες φοιτητές, οι οποίοι καλούνται να ανταπεξέλθουν και να εγκλιματιστούν σε έναν περιβάλλον όχι μόνο τελείως άγνωστο, αλλά και περικυκλωμένο από ακαδημαϊκό προσωπικό και παραταξιακά τραπεζάκια. Η πρώτη εντύπωση λοιπόν αρκεί για να απομακρύνει τους φοιτητές. Η ξενάγηση και η καθοδήγηση των νέων φοιτητών, των φοιτητών οι οποίοι έχουν έρθει με μεταγραφή ή ακόμα και αυτών από προγράμματα ανταλλαγής, από εθελοντές φοιτητές μεγαλύτερων ετών, θα δημιουργούσε μια ατμόσφαιρα οικειότητας και μεγαλύτερης άνεσης. Η ξενάγησή τους στους χώρους του Πανεπιστημίου, συμπεριλαμβανομένων της βιβλιοθήκης, του αναγνωστηρίου, της φοιτητικής λέσχης, του διδασκαλείου και η ενημέρωσή τους για τις δράσεις και τις δυνατότητες που προσφέρει στους φοιτητές το Πανεπιστήμιο, από άτομα τα οποία ήδη απολαμβάνουν αυτές τις επιλογές, θα αποτελέσει σίγουρα έναν προτρεπτικό παράγοντα για τους νέους φοιτητές να δώσουν μία ευκαιρία και να δοκιμάσουν τις πρόσθετες υπηρεσίες του ιδρύματος. Ακόμα η επαφή με μεγαλύτερους φοιτητές οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τον χώρο, το προσωπικό αλλά και τις διαδικασίες, μπορεί να δώσει την

Σελίδα 38

POLI TICO

ευκαιρία στους νέους φοιτητές να λύσουν απορίες και να ζητήσουν διευκρινήσεις, πιο εύκολα από ότι θα το έκαναν ενδεχομένως σε έναν καθηγητή ή σε κάποιο άλλο μέλος του προσωπικού. Ένας από τους βασικότερους στόχους του Πανεπιστημίου είναι η πολιτικοποίηση των φοιτητών και μάλιστα ιδιαίτερα σε ένα τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Παρόλα αυτά δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να γίνεται βεβιασμένα και με ελλιπή πληροφόρηση στα διαλείμματα μεταξύ των μαθημάτων. Εξάλλου η κομματικοποίηση της νεολαίας μπορεί να γίνει σε πολλά μέρη, δεν έχει λόγο να συμβαίνει σε έναν χώρο εκπαίδευσης και πνεύματος. Έχοντας συνεπώς στο μυαλό μας ένα μοντέλο Πανεπιστημίου του εξωτερικού στο οποίο δεν υπάρχει παρουσία κομματικών παρατάξεων, εισάγεται η απορία αν οι φοιτητές δυσκολεύονται να εκφέρουν την άποψή τους, να υποστηρίξουν τις ιδέες και να παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους, όταν δεν υπάρχει ένα πλαίσιο, που προωθεί την συζήτηση και την ανταλλαγή απόψεων. Οι παρατάξεις για πολλούς δημιουργούν μία ατμόσφαιρα ανελευθερίας, σε έναν χώρο στον οποίο επιβάλλεται οι φοιτητές αλλά και το ακαδημαϊκό προσωπικό να νιώθουν πλήρως ελεύθεροι να εκφράζουν όποια άποψη κι αν έχουν, χωρίς να τρέφουν αμφιβολίες για τον τρόπο που μπορεί να αντιμετωπιστούν από μία ομάδα συμφοιτητών του. Η ανάγκη για αντιπροσώπευση των φοιτητών είναι δεδομένη και οι κομματικές παρατάξεις θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από εκλεγμένο σώμα φοιτητών χωρίς κομματικό εναγκαλισμό, το οποίο θα ασχολείται με την διεκδίκηση βελτιώσεων του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος των υποδομών καθώς και της διασύνδεσης του πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας. Το Πανεπιστήμιο ακόμα είναι ένας από τους σημαντικότερους χώρους κοινωνικοποίησης, οπότε φαίνεται τουλάχιστον ταιριαστό να οργανώνονται κοινωνικές δράσεις όπως αιμοδοσίες, σεμινάρια πρώτων βοηθειών, ημερίδες για ιατρικά, κοινωνικοπολιτικά και επιστημονικά θέματα καθώς και εθελοντικές ομάδες. Αυτές οι δράσεις θα είχαν σίγουρα μεγαλύτερη βαρύτητα αν γίνονταν σε συνεργασία με άλλες σχολές και τμήματα στα πλαίσια μιας διαθεματικής προσέγγισης. Η γνώση που θα αντλούσαν οι φοιτητές από τέτοιες δράσεις, θα συνέβαλε στην επαγγελματική τους κατάρτιση, αλλά και στην διεύρυνση των οριζόντων τους μέσω της «εξερεύνησης» νέων τομέων γνώσης. Αυτές οι πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να ληφθούν από ομάδες φοιτητών, με συγκεκριμένο τομέα ενδιαφέροντος, οι οποίοι σε συνεργασία με τους καθηγητές θα τις συντονίζουν. Οι φοιτητές έχοντας την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με διαφορετικά ερεθίσματα μέσα στον χώρο του Πανεπιστημίου, θα συνδέσουν την ακαδημαϊκή γνώση, με την ευρύτερη πρακτική επέκταση των πεδίων ενδιαφέροντος τους. Τα ενδιαφέροντα και οι δραστηριότητες μας αποτελούν ένα κομμάτι που διαμορφώνει την προσωπικότητά μας. Η δυνατότητα να ανακαλύψει κάποιος ένα καινούργιο κομμάτι του εαυτού του μέσα στους κόλπους του Πανεπιστημίου, είναι ένα προνόμιο το οποίο δεν απολαμβάνουν πολλοί. Η θεατρική ομάδα, η ομάδα κινηματογράφου, η ομάδα φωτογραφίας και η ομάδα MUN αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα για το πόσο δημιουργική μπορεί να είναι η φοιτητική πρωτοβουλία, με την συνεργασία της Πρυτανείας και θα έπρεπε να αποτελέσει παράδειγμα για την δημιουργία περαιτέρω ομάδων και «συλλόγων» που θα καλύπτουν περισσότερα ενδιαφέροντα των φοιτητών. Για παράδειγμα η οργάνωση περιβαλλοντικών επισκέψεων και δράσεων ή η οργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων θα παρακινούσε μεγάλη μερίδα φοιτητών να είναι πιο ενεργοί στο Πανεπιστήμιο εντάσσοντας το στην καθημερινότητά τους.

Σελίδα 39

POLI TICO Παρόλα αυτά οι δράσεις των ομάδων δεν γνωστοποιούνται και πολλοί φοιτητές δεν ξέρουν ούτε την ύπαρξή τους. Μία λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η δραστηριοποίηση των ομάδων στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και η κινητοποίηση των καθηγητών οι οποίοι με ανακοινώσεις κατά την διάρκεια των μαθημάτων έχουν πρόσβαση σε μεγαλύτερα ακροατήρια φοιτητών. Ακόμα ο αριθμός τους είναι περιορισμένος και καλύπτουν μόνο μία μερίδα της γκάμας των ενδιαφερόντων των φοιτητών. Η δημιουργία περισσότερων ομάδων θα προκαλούσε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των σπουδαστών να ανακαλύψουν τις «νέες αφίξεις» και αυτό με την σειρά του θα προωθούσε την ενεργή παρουσία των φοιτητών σε όλες τις διαστάσεις του Πανεπιστημίου και όχι μόνο στο ακαδημαϊκό κομμάτι. Για να είμαστε ειλικρινείς η ερώτηση και η παρατήρηση που θα μπορούσαν να κάνουν πολλοί είναι για ποιόν λόγο να περνάει κάποιος όλη την ημέρα στα Πανεπιστήμιο ενώ υπάρχουν πολλές άλλες δραστηριότητες εκτός αυτού. Η απάντηση που μπορούμε να δώσουμε είναι ότι και στην σχολή μπορούμε να περνάμε όλη μας την ημέρα, και άλλες δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε και ακαδημαϊκά μπορούμε να επιτύχουμε φτάνει να υπάρχει διάθεση να δώσουμε στον θεσμό του Πανεπιστημίου μία ευκαιρία.

Επικοινωνία: olga.papaioannou828@yahoo.com

Σελίδα 40

POLI TICO

Συμβουλευτική και Ψυχολογική Υποστήριξη των Φοιτητών

Της Γεωργίας Γιαννακίδου Οι νέοι συμπληρώνοντας τα δεκαοκτώ τους χρόνια καλούνται να αναλάβουν για πρώτη φορά τις υποχρεώσεις και να προβούν σε επιλογές που αποτελούν ίδιον της ενήλικης πλέον ζωής με αφετηρία την επαγγελματική τους πορεία και προσανατολισμό και μαζί με αυτές, εμμέσως, την επιλογή του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος στο οποίο θα φοιτήσουν. Το εκάστοτε Πανεπιστήμιο, ως «Το Πρώτο Σκαλί» (Κ.Π. Καβάφης), οφείλει να αποτελέσει για τα νέα παιδιά τον χώρο όπου θα τροφοδοτούνται με ένα ισχυρό γνωσιολογικό υπόβαθρο ανοιχτό στις εξελίξεις, στη φιλοσοφική παιδεία και τα επαγγελματικά εφόδια. Το υπόβαθρο αυτό όμως οφείλει να μην περιορίζεται μόνο στον γνωσιολογικό του χαρακτήρα αλλά και στο ψυχολογικό παρέχοντας στον φοιτητή παράλληλα ασφάλεια, σιγουριά και ένα στήριγμα σε δυσκολίες και προβλήματα που τυχόν ανακύψουν. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως τα φοιτητικά χρόνια αποτελούν μια μεταβατική περίοδο στη ζωή των νέων, που συντρέχουν την εφηβεία, την επίσημη αλλά και την πλήρη ενηλικίωσή τους σηματοδοτώντας έτσι και την μελλοντική πορεία τους. Για το λόγο αυτό ολοένα και περισσότερα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο δημιουργούν και εξελίσσουν θεσμούς συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης φοιτητών, οι οποίοι φαίνεται να είναι πλέον συνυφασμένοι και προσαρμοσμένοι στη συνολική λειτουργία και δομή των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Η ανάγκη παροχής συμβουλών υποστήριξης αναφύεται από ένα ευρύ φάσμα σύγχρονων παραγόντων που διαμορφώνουν τη σημερινή πραγματικότητα. Η οικονομική και μεταναστατευτική κρίση, η κρίση αξιών και κατά συνέπεια το κλίμα πολυεπίπεδου συγκρητισμού και αβεβαιότητας που δημιουργείται έρχονται να «ταρακουνήσουν» τα μέχρι τώρα δεδομένα του πανεπιστημίου. Πιο συγκεκριμένα, η πολυπολιτισμικότητα των σύγχρονων Πανεπιστημίων και η συνύπαρξη νέων που διαφέρουν στην νοοτροπία, την ιδιοσυγκρασία και το πολιτισμικό υπόβαθρο, η αγωνία και ανασφάλεια των φοιτητών για την μελλοντική επαγγελματική τους σταδιοδρομία και αποκατάσταση, οι μεταβάσεις της ζωής τους, το άγχος, η ενδοπανεπιστημιακή ή η οικογενειακή

βία και τα σοβαρά ψυχολογικά προβλημάτων

αποτελούν κάποιες από τις μείζονες προκλήσεις, τις οποίες το ειδικό προσωπικό των Εργαστηρίων Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής υποστήριξης καλείται να αντιμετωπίσει, βοηθώντας τους φοιτητές.

Σελίδα 41

POLI TICO

Κυριότεροι σκοποί των συγκεκριμένων Εργαστηρίων και ομάδων προσφοράς είναι η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη και η ευαισθητοποίηση του φοιτητικού πληθυσμού σε θέματα από τα οποία πλήττεται και τον αφορούν. Τα τελευταία χρόνια στα περισσότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα λειτουργούν και ομάδες με βιωματικό χαρακτήρα που εστιάζουν σε ζητήματα σχέσεων, ανάπτυξης επικοινωνιακών δεξιοτήτων και αυτοπεποίθησης. Μελέτες έχουν καταδείξει ότι οι σπουδαστές που δέχονται την αντίστοιχη υποστήριξη σημειώνουν υψηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης, καλύτερη ακαδημαϊκή και κοινωνική προσαρμογή. Επιπλέον, αποδεδειγμένα οι σπουδαστές που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στην πανεπιστημιακή ζωή είναι πιο πιθανό να δεσμευτούν στο στόχο του πτυχίου, καθώς και πιο αφοσιωμένοι στις υποχρεώσεις τους καθώς ο άνθρωπος είναι «ζώον πολιτικόν» εκ φύσεως προορισμένο να συνυπάρχει και να αναπτύσσει κοινωνικούς δεσμούς στους κόλπους των οποίων η παιδεία έρχεται να συμπληρώσει και την έλλογη φύση του. Τα ελληνικά πανεπιστήμιο ακολουθώντας τον διεθνώς γνωστό και πολύπλευρα καταξιωμένο θεσμό της συμβουλευτικής φοιτητών, ο οποίος είναι αναπόσπαστα δεμένος με τη συνολική λειτουργία των Ανώτατων

Εκπαιδευτικών

Ιδρυμάτων,

προσφέρουν

ειδικά

κέντρα

και

ομάδες

υποστήριξης.

Συγκεκριμένα, το Εργαστήριο Ψυχολογικής Συμβουλευτικής Φοιτητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών έχει εκδώσει μία σειρά τεσσάρων ενημερωτικών φυλλαδίων για συνηθισμένα ακαδημαϊκά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές -ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΝΩ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΛΕΤΩ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ ΤΟ ΦΟΒΟ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ-. Η πρόκληση είναι οι θεσμοί να διευρυνθούν, να μπορέσουν να αφουγκραστούν περισσότερα προβλήματα και ανάγκες των σπουδαστών και να κατορθώσουν να παρέχουν στους νέους ένα καινοτόμο πανεπιστήμιο που να επενδύει στην προσωπική σχέση μεταξύ του πρώτου και των φοιτητών.

Επικοινωνία: ggeorgiagiannakid@gmail.com

Σελίδα 42

ΑΠΟΨΕΙΣ

POLI TICO

Το Πανεπιστήμιο που θέλουμε...

O Παναγιώτης Ιωακειμίδης είναι Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε πολιτικές, οικονομικές επιστήμες και Ευρωπαϊκά και Διεθνή θέματα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Λονδίνου (London School of Economics-LSE), το Πανεπιστήμιο Manchester και το

Πανεπιστήμιο του Amsterdam (Europa

Institut). Έχει συμμετάσχει σε όλες τις σημαντικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των Διακυβερνητικών Διασκέψεων για την επεξεργασία της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, της Συνθήκης του Maastricht για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης του Amsterdam. Υπήρξε ο εκπρόσωπος της Ελληνικής κυβέρνησης στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για τη σύνταξη της Συνθήκης της Νίκαιας

Του Παναγιώτη Ιωακειμίδη

κόσμος αλλάζει με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Οι τεχνολογικές καινοτομίες ιδιαίτερα στον

τομέα των επικοινωνιών (Διαδίκτυο, κ.λπ.), η ρομποτική, αυτοματοποίηση, οι κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα με τεράστιες ευκαιρίες

αλλά και προκλήσεις, προβλήματα, απειλές και κινδύνους (κλιματική αλλαγή, συγκρούσεις, ανισότητες, περιθωριοποίηση, κ.λπ.). Για να επιβιώσουν ως λειτουργικά χρήσιμες μονάδες, συστήματα και υποσυστήματα - κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά, κ.ά. – θα πρέπει να προσαρμοσθούν, να αφομοιώσουν και ελέγξουν με δημιουργικό τρόπο τις ραγδαίες αλλαγές. Και κυρίως με τρόπο επωφελή για την ευρύτερη κοινωνία αλλά και την ανθρωπότητα γενικότερα σε ένα ολοένα και βαθύτερα αλληλεξαρτώμενο παγκόσμιο σύστημα όπου «το πέταγμα της πεταλούδας στη μια γωνιά του πλανήτη επηρεάζει τον καιρό στην άλλη, την αντίθετη γωνιά». Οι προσαρμογές αφορούν πρωτίστως τα εκπαιδευτικά συστήματα ως τους θεσμούς παραγωγής γνώσης, καινοτομίας, κριτικής σκέψης, διαμόρφωσης στάσεων και πολιτιστικών προτύπων.

Αφορούν το

Πανεπιστήμιο πάνω απ’ όλα. Και αυτό γίνεται σχεδόν σ’ όλο τον κόσμο με εξαίρεση την Ελλάδα, η οποία έχει τεράστιο πρόβλημα να παρακολουθήσει τις εντυπωσιακές ανακατατάξεις και να προσαρμοσθεί. Δεν φαίνεται ότι μπορεί να το κάνει όχι απλά και μόνο λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά κυρίως λόγω των αντιλήψεων, αγκυλώσεων, οπισθοδρομικών προσεγγίσεων, ιδεοληπτικών στάσεων που επικρατούν ευρύτερα.

Η Ελληνική κοινωνία και το Πανεπιστήμιο πρέπει όμως να

αλλάξουν. Να αλλάξουν όχι όμως προς την κατεύθυνση που υποδεικνύουν οι τελευταίες νομοθετικές πρωτοβουλίες. Να αλλάξουν προς ένα Πανεπιστήμιο που θα προετοιμάζει το μέλλον και δεν θα

Σελίδα 44

POLI TICO

αλληθωρίζει σταθερά προς το παρελθόν. Που θα είναι ανοιχτό στις νέες ιδέες, στις νέες προκλήσεις, στα νέα αιτήματα των καιρών. Ένα Πανεπιστήμιο ανοιχτό στον κόσμο, global στον προσανατολισμό του κι όχι περιορισμένο σε κλειστούς ορίζοντες. Ο Έρικ Μπέτιντζερ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Stanford, έλεγε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι «κινούμαστε προς μια παγκόσμια αγορά ανώτατης εκπαίδευσης» και αυτό αποτελεί πηγή για προβληματισμό

αλλά και κατάσταση που επιβάλλει

προσαρμογές μακριά από λογικές επαρχιωτισμού για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Ένα Πανεπιστήμιο πεδίο διακίνησης των ιδεών αλλά σε καμιά περίπτωση εστία παραβατικότητας, πεδίο άσκησης βίας, εκφοβισμού, άσυλο για κάθε έκνομη ομάδα που ασκεί ιδεολογική ή φυσική βία. Αυτό εν συντομία είναι το Πανεπιστήμιο που θέλουμε και που χρειάζεται η χώρα..

Σελίδα 45

POLI TICO

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ελληνικό Πανεπιστήμιο: Αμοιβαία Σχέση ;

Η Χριστίνα Χριστοφόρου-Λιβάνη είναι η επίσημη εκπρόσωπος του Ελληνικού Δικτύου Νέων του Δικτύου Λύσεων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ, UN SDSN Greece Youth (2016-παρόν). Παράλληλα είναι τελειόφοιτος στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του ΟΠΑ. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της πραγματοποίησε την πρακτική της στο Διεθνές Κέντρο Έρευνας για το περιβάλλον και την Οικονομία (ICRE8), συμμετείχε σε προσομοιώσεις των ΗΕ (MUN), σε προγράμματα ανταλλαγής νέων της ΕΕ και σε εθελοντικές δράσεις που αφορούν την επίλυση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Μεγάλωσε στη Ζάκυνθο όπου και πέρασε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια, κατά την διάρκεια των οποίων αφιερώθηκε στο τένις κάνοντας πρωταθλητισμό και λαμβάνοντας μέρος σε πανελλαδικούς και παγκόσμιους αγώνες.

Ατζέντα 2030 θεσπίστηκε το 2015 από τα 193 κράτη της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και εμπεριέχει μερικούς από τους πιο φιλόδοξους παγκόσμιους στόχους της σύγχρονης ιστορίας. Συγκεκριμένα η Ατζέντα περιλαμβάνει 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης ( Sustainable Development Goals – SDGs) οι οποίοι συνιστούν

έναν οδηγό αντιμετώπισης των μεγαλύτερων προκλήσεων του κόσμου μας. Βασικός στόχος είναι σταδιακή υλοποίησή τους μέχρι το 2030. Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος πολύπλοκων κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται η καταπολέμηση της φτώχειας, η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική συνεκτικότητα, η εδραίωση της ειρήνης, η περιβαλλοντική ανάπτυξη και η καλή διακυβέρνηση όλων των κρατών. Κατά συνέπεια, η επίτευξή τους απαιτεί αλλαγές στον τρόπο που λειτουργούν οι κοινωνίες και τα οικονομικά συστήματα, καθώς και του τρόπου που το άτομο αλληλεπιδρά με τον πλανήτη Συγκεκριμένα, η πρόσβαση στην ποιοτική εκπαίδευση, ο τέταρτος από τους 17 στόχους, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως καταλύτης όλων των υπολοίπων παραμέτρων ανάπτυξης. Τα τριτοβάθμια Ιδρύματα μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επίτευξη των SDGs, καθώς είναι πηγή γνώσης και διάπλασης συνειδήσεων των μελλοντικών ενεργών μελών της κοινωνίας. Γι αυτόν τον λόγο, τα Πανεπιστήμια δύνανται να μεταβληθούν σε έναν χώρο μέσα στον οποίον θα προάγεται όχι μόνο η ανάπτυξη των ατομικών δυνατοτήτων, αλλά ακόμη ιδεωδών δημοκρατίας και κοινωνικής και οικολογικής ευαισθητοποίησης. Δεν μένει, λοιπόν, παρά τα Πανεπιστήμια της χώρας μας να προχωρήσουν στην πλήρη και ουσιαστική ενσωμάτωση των SDGs. Κάτι τέτοιοι θα συμβάλει στην παροχή ακαδημαϊκής εκπαίδευσης και ανάπτυξης γνώσης σχετικής με την

Σελίδα 46

POLI TICO

επίτευξη των στόχων καθώς και στη δημιουργία κινήτρων στους νέους καις τη δημιουργία μιας συνεκτικής κοινότητας η οποία θα είναι άρτια εκπαιδευμένη και εξοπλισμένη με δυνατότητες για την επίλυση των προκλήσεων σε εγχώριο και παγκόσμιο επίπεδο. Η γνώση θα μεταδίδεται μέσω δημιουργικής και κριτικής σκέψης και θα καλλιεργούνται ικανότητες όπως η καινοτομία. Ακόμη, η εκπαίδευση θα πρέπει να περιλαμβάνει τη μελέτη διαφορετικών συστημάτων αξιών, πεποιθήσεων και στάσεων καθώς και σύνδεση συνυφασμένων επιστημονικών κλάδων. Έχουν άραγε τα Ελληνικά Πανεπιστήμια την θέληση και, κυρίως, τα εργαλεία για μία τέτοια αλλαγή; Αν όχι, πώς περιμένουμε η κοινωνία μας να αλλάξει; Το 2030 μπορεί να φαντάζει μακριά σε σύγκριση με τα βραχυπρόθεσμα σχέδια που εφαρμόζονται στην χώρα μας, όμως ο χρόνος περνάει γρήγορα και έχουμε ήδη 2017.

Σελίδα 47