บทที่ 16 สมัยพระสั งฆราชกูเด มิชชันนารีกลับมา การแต่ งตั้งพระสั งฆราชกูเด ผูท้ ี่เป็ นพระสังฆราชสื บตาแหน่งต่อจากพระสังฆราชเลอ บ็อง คือ คุณพ่อกูเด เมื่อเสนอชื่อของท่านต่อ สมณกระทรวงเผยแพร่ ความเชื่อนั้น คณาจารย์สามเณราลัยมิสซังต่างประเทศกล่าวถึงท่านว่า "ท่ านรู้ ภาษาไทยดีมาก เป็ นคนอ่ อนโยน เฉลียวฉลาด มีความศรั ทธาแก่ กล้ า และมีความคิดอ่ านดียิ่ง" จดหมายของบรรดามิชชันนารี ตลอดจนรายงานเกี่ยวกับการงานของท่านล้วนมีขอ้ ความตรงกับคาชมเชยนี้ คุณพ่อลีโอต์ (Liot) ยังเสริ มว่า "คุณพ่ อกูเดดูจะเด่ นกว่ าเพื่อนมิชชันนารี อื่นๆ ในเรื่ องความถ่ อมตน" ท่านได้รับแต่งตั้งเป็ นพระสังฆราชเกียรตินาม แห่งเรซี (Rhési) และประมุขมิสซังกรุ งสยามเมื่อวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 1782 แม้ท่านจะได้รับความทุกข์ทรมาน ที่กรุ งศรี อยุธยาและถูกเนรเทศออกไปจากกรุ งสยาม แต่ใจของท่านยังติดอยูก่ บั มิสซังนี้ คุณพ่อการฺ โนลต์ (Garnault) เพื่อนร่ วมทุกข์ร่วมสุ ขกับท่าน ก็มีความรู ้สึกเช่นเดียวกัน พระสังฆราชกูเดเขียนไว้วา่ "คุณพ่ อการฺ โนลต์ กับข้ าพเจ้ าไม่ คิดจะทิง้ มิสซังกรุ งสยามไปเลย เราทั้งสองจะทางานในมิสซังนีต้ ่ อไปจนกระทั่งวายชนม์ "
มิชชันนารีไปรัฐเกดาห์
e c io d rch
o e s
A s e
k o gk n a B f
แต่ท่านทั้งสองเห็นว่าการที่จะกลับเข้าไปกรุ งสยามเลยทีเดียวนั้นยังไม่สมควร ท่านจึงเดินทางไปยัง รัฐเกดาห์ทางชายแดนทิศใต้ของกรุ งสยาม เนื่องจากรัฐนี้ยงั ไม่มีผปู้ กครองทางฝ่ ายพระศาสนจักร และอานาจตาม ปรกติของบรรดาประมุขมิสซังกรุ งสยามย่อมครอบคลุมไปถึง ราชอาณาจักรใกล้เคียงโดยไม่มีการกาหนดอย่างแน่ ชัด มิชชันนารี ท้ งั สองจึงเชื่อว่าเข้าไปแพร่ ธรรมในรัฐนี้ได้ ระหว่างที่คอยให้กรุ งโรมรวมรัฐเกดาห์เข้ากับมิสซังกรุ งสยามโดยเปิ ดเผย ซึ่ งเรื่ องนี้ท่านทั้งสองเสนอขอไป ยังกรุ งโรม และก็ขอได้สาเร็ จในปี ค.ศ. 1784 1
A l a
c i r to
s i H
iv h rc
1เพราะฉะนั้นประมุขมิสซังกรุ งสยามจึงมีชื่อเรี ยกเป็ น "ประมุขมิสซังกรุ งสยามและเกดาห์" ชัว่ ระยะเวลาหนึ่ง