k
Ba ngk o
บทที่ 6 คาทอลิกกับสั งคมไทยในประวัตศิ าสตร์ ไทย สมัยรัชกาลที่ 5
ces e
of
คุณพ่ อสุรชัย ชุ่มศรี พันธุ์ บทนํา
Hi sto
ric al A
rch ive
sA
rch
dio
บรรดามิชชันนารี จากยุโรป ซึ่ งอยูภ่ ายใต้ระบบสิ ทธิ พิเศษที่พระศาสนจักรมอบให้แก่ กษัตริ ยส์ เปนและโปรตุเกสที่เราเรี ยกกันว่า Padroado นั้น เริ่ มเข้ามาในเขตแผ่นดินสยามเป็ นครั้งแรก ในสมัยพระมหาจักรพรรดิ์ พระมหากษัตริ ยแ์ ห่ งกรุ งศรี อยุธยา (ค.ศ. 1548-1569) ตามหลักฐานที่ สามารถค้นพบได้น้ นั เป็ นปี ค.ศ. 1567 และนับจากปี นี้ เป็ นต้นไป ก็มีบรรดามิชชันนารี จากคณะ นักบวชต่างๆ เข้ามาในประเทศไทย เช่น คณะ Dominican, Franciscan, Augustinian, Jesuit เป็ นต้น พระศาสนจักรแห่งโรมเห็นว่าระบบสิ ทธิ พิเศษ Padroado นี้ก่อให้เกิดความสับสนและเป็ นผลร้ายต่อ การเผยแพร่ พระคริ สตศาสนา อีกทั้งยังต้องการให้อาํ นาจในการเผยแพร่ พระคริ สตศาสนานี้ กลับมา อยู่ในมื อของพระศาสนจักรเอง จึงได้ก่อตั้งสมณกระทรวงเผยแพร่ ความเชื่ อ หรื อที่เรี ยกกันว่า Propaganda Fide ขึ้ นเมื่ อวันที่ 6 มกราคม ค.ศ. 1622 สมณกระทรวงนี้ ได้พยายามใช้วิธีการ ประนีประนอมกับระบบ Padroado เสมอมา ด้วยการจัดส่ งมิชชันนารี ภายใต้การดูแลของผูแ้ ทนองค์ พระสันตะปาปา หรื อที่เรี ยกกันว่า Apostolic Vicar เพื่อทํางานแพร่ ธรรมตามดินแดนต่างๆ ถึงกระนั้น ก็ดี ปั ญหาระหว่างระบบ Padroado และ Propaganda Fide ก็เกิดขึ้นอยูท่ วั่ ไปและเป็ นเวลานาน เมื่อวันที่ 22 สิ งหาคม ค.ศ. 1622 พระสังฆราชลังแบร์ ต เดอ ลาม็อต ประมุขมิสซังโคชิน ไชน่า พร้อมกับคุณพ่อเดอบูร์ช และ คุณพ่อเดดิเอร์ ได้เดินทางมาถึงกรุ งศรี อยุธยา อีก 2 ปี ต่อมา คือเมื่อวันที่ 27 มกราคม ค.ศ. 1664 พระสังฆราชปั ลลือประมุขมิสซังตองกิน พร้อมกับพระสงฆ์อีก 3 องค์ และฆราวาสอีก 1 คน เดินทางมาถึงกรุ งศรี อยุธยาและได้จดั การประชุมซึ่ งเรี ยกกันว่า Synod of 1664 ขึ้นที่กรุ งศรี อยุธยา เพื่อวางแผนงานของการทํางานด้านต่างๆ ขึ้น พระสังฆราชทั้งสององค์ ได้พยายามขออนุญาตจากกรุ งโรมให้แต่งตั้งดินแดนสยามขึ้นเป็ นมิสซัง โดยมี Apostolic Vicar ของ สยามเอง ซึ่ งเรื่ องนี้ก็ประสบความสําเร็ จด้วยเอกสาร Bull ของพระสันตะปาปาเคลเมนต์ ที่ 9 ลงวันที่