Rojnameyek ji aliyê ragihandina navendî ya PDK-Sê ve tê weŞandin
25 Avdarê 15-3-2016
Kurdistan -hejmar (73)
www.Pdk-s.com
Şehîdên serhildana 2004an nayên jibîrkirin Kurdo Sorkî
- Qamişlo
Di rojeke wek îro berî 10 salan de hêzên rejîma Sûriyê gule berdane bi deh hezaran xwepêşanderên Kurd ku li bajarê Qamişlo yê Rojavayê Kurdistanê derketibûn û di encam de bi dehan kes jiyana xwe ji dest dan. Destpêka serhildana 12ê Adarê li bajarê Qamişlo bi derketina sed hezaran kes li dijî kuştina Kurdan ji aliyê hêzên rejîma Sûriyê ve bû û pişt re li seranserê bajar û bajarokên Rojavayê Kurdistanê û taxên Kurdan li Heleb û Şamê xwepêşandan belav bûn. Serhildan ji ber bikaranîna çekan ji aliyê hêzên rejîmê ve bi
tenê heftiyekî berdewam bû, nêzîkî 40 kesan jiyana xwe ji dest dan û di nav de jin û zarok jî hebûn. Herwiha bi sedan kes birîndar bûn û bi hezaran Kurd ji aliyê hêzên rejîmê ve hatine girtin û hin bi mehan û hin jî bi salan di zindanên rejîmê de man û rastî îşkenceyê hatin. Heta vê gavê ti partî û saziyeke sivîl li Rojavayê Kurdistanê hejmarên rast û drust derbarê kuştî, birîndar, girtî û ziyanên madî yên serhildana 12ê Adarê de li cem wan tine ye. Di wê serhildanê de gelê Kurd daxwaza
mafên xwe û herwiha lêpirsîna kesên ku bûne sedema kuştina Kurdan kirin. Lê belê heta niha rejîma Sûriyê derbarê vê yekê de ti gav ne avêtine. Her sal gelê Kurd li Rojavayê Kurdistanê bi çalakiyên cur bi cur serhildana 12ê Adarê û kesên ku di encam de jiyana xwe ji dest dan, bi bîr tînin. Welatiyê bi navê Ehmed Mihemed got”:Bi rastî, rojeke gelekî xemgîn bû li ser miletê me, me dît bê çawa Ereban û Hikûmeta Esed Kurd dikuştin, heta niha kujerê wê komkujiyê Selîm Kebûl nehatiye
Bîranîna serhildana 2004an
sizadan, û bi serbestî karê xwe di wê demê de û niha dike. Em dixwazin ew were cezakirin ji ber ku wî
fermana gulebaranê da bû. Ji aliyê xwe Cîhad Hisên li ser vê mijarê got:” Di wê demê
de serhildan gelekî zehmet bû, ji ber ragihandin bi rengê niha tine bû, herwiha Erebên deverê li dijî me
rabûn lewra ew hildan neçû serî, em şehîdên xwe nekin û herdim bibîr bînin”.
serdivê jibîr wan
Pêşmergeyên “Roj” qehreman in Adil Ibrahîm -Hewlêr
Piştî xwepêşandanên li Sûriyê di sala 2011an de, û derketina şerê navxweyî li wî welatî, hejmarek zêde ji xortên Rojavayê Kurdistanê ji nav refên Artêşa Sûriyê derketin, û berê xwe dan Başûrê Kurdistanê. Herwiha hejmarek din ji xortên Kurd ji ber zêdebûna şer û pevçûnan koçberî Başûrê Kurdistanê bûn. Pişt re di sala 2012an
de, û li ser biryara Serokê Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî û bo parastina herêmên Kurdî yên Rojavayê Kurdistanê, dest bi perwerdeya leşkerî ya wan xortên Rojavayê Kurdistanê di bin navê Leşkerên “Roj” yan jî Pêşmergeyên Rojava hat kirin. Lewend Mihemed ku Pêşmergeyên Rojavayê Kurdistanê ye li ser vê mijarê got”:Bi rastî
gelekî kêfxweş im, ku çar sal li ser damezirandina Pêşmerge re derbas dibe, hêvîdar im ku di demeke nêzîk de vegerin Rojavayê Kurdistanê û xaka xwe li wir jî biparêzin. Li gor zanyariyan, hejmara Pêşmergeyên Rojavayê Kurdistanê ku li Başûrê Kurdistanê perwerdeya leşkerî dîtine, zêdetirî 7 hezar kesî ye. Hesen Mihemed derbarê Pêşmergeyên Rojavayê Kurdistanê got” :Pêşmergeyên “Roj” qehreman in, me
Pêşmergeyên Rojavayê Kurdistan/Kurdistan
dît çawa bi qehremanî berevanî di ber xaka Herêma Kurdistanê
de kirin, hêvîdar in ku kes wan piştguh neke, û xwedî li wan
derkeve. Herwiha Pêşmegeyên Rojavayê Kurdistanê
Hilbijartinên Parlemantoya Sûriyê pêkenok in
heya niha di şerê li dijî DAIŞê de 33 şehîd û 125 birîdnar danîne.
2
2 25 Avdarê 15-3-2016
Kurdistan -hejmar (73)
www.Pdk-s.com
Pêdiviya berevaniyê di ber mafên jina Kurd e nîne Arya Hacî
-Qamişlo
Jina Kurd bi têrbûna hizr û ramanên xwe, dê mafên xwe bikar bîne
Narîn Omer
Hêvaron Şerîf
Peyman Qasim
Civaka Kurdî, civaka herî têgihiştiye di derbarê mafê jinê de, ji bo vê yekê, jina Kurd di dirêjahiya salan de, bi milê mêr re, di hemû aliyên jiyanê de, kar kiriye. Li ser vê mijarê Rojnameya Kurdistan Reportagek amade kir. Narîn Omer, jineke Kurde, helbestvan e û nivîskar e, dibîne, ku jinên cîhanê, û bi taybet, jina Kurd pêdiviya berevaniyê di ber wê û mafên wê de nîne, ji ber ku, jin a jîr û jêhatî, ew e ya ku, dikare mafê xwe werbigire, û biparêze.
Omer di berdewamiya axaftina xwe de, dide xuyakirin ku, jina Kurd dikare, bi hêza xwe, û bi têrbûna hizr û ramanên xwe, van mafên xwe bikar bîne, herwiha, Omer, tekez dike ku, jina Kurd wê bikare cihê xwe di civaka Kurdî, û ya mirovatî de, bi ferehî, werbigre. ji aliyekî dinve, Peyman Qasim, jina Kurd, ya ku di warê perwerdeyê de, kar dike, dibêje: “di nerîna min de, jin stûna civakê ye, û ta ku civaka Kurdî pêş bikeve, pêwîste di
hemû aliyên jiyanê de, derfeteke mezin bide jinê, ta ku bi rola xwe bilîze”. Qasim didiomîne û dibêje ku, jina Kurd, bêyî alîkariya mêr, nikare mafê xwe werbigire, û ta ku mêr bikare alîkariya wê bike, pêwîste, xwe ji ramanên kevnar, û nerînên teng, azad bike. Herweha Qasim dibîne ku, pêwîste jin jî, di warê rewşenbîriyê de, xwe xurt bike, ta ku bikare nifşekî
Bila hemû jinên Kurd, dîwarê tirsê biherifînin
Kurdî, bi serkeftin, mezin bike. Hêvaron Şerîf, çalakvaneke siyasî ye, dibîne ku, jina Kurd bi xurtî karî li pêşiya rêz û rawazên ku wê kêm dikin, bisekine, û serkeftî ye di piraniya aliyên jiyanê
Jin stûna civakê ye kirin, karê wan giran dike, û pêwîste ku kedekî bikin ta ku jin cihê xwe yê rewa di qada siyasî
Jin a jîr û jêhatî, dikare mafê xwe werbigire de, lê dibîne ku, ta niha rola wê di qada siyasî de, qels e, û ta niha nebûye xwediya biriyarê, ev yek vedgere nerîna mêr ji jinê re, ku piraniya wan, nerîna wan ku jin tenê daiyk e, û bermalî ye û nikare di warê siyasî de serkeftî be. Şerîf dide xuyakirin ku, ev kêmasiyên di aliyê jinê de tên
de bigre, û bangewaziyê li hemû jinên Kurd dike ku, dîwarê tirsê bi herifînin, û cihê xwe bi têgihiştinî di civakê de bigirin. Jina Kurd, bûye nûjdar, bûye mamoste, bi mêr re karê zeviyan kiriye, herwiha, bûye rayedar di tevgera siyasî de, û cêwaziyeke taybet da xuyakirin,
dema ku bû şervan û şerê terorê kir, û bû sembolek di dîrokê de. Di meha Avdarê de, rojeke taybet bi jinê heye, ev roj hate destnîşankirin, bi sedema ku jin daxwaza mafên xwe kirin, herwiha daxwaza wekheviyê bi mêr re kirin, jinên Kurd jî di vê rojê de, derfetekê dibînin, ta ku ji cîhanê re bidin xuyakirin, ku ew nîva civakê ne, û dikare bi roleke mezin rabê ta ku civak pêş bikeve, ji ber ku ew bi perwerdeya nîvê din yê civakê radibe. Tevî ku jina Kurd, cihê xwe di hemû aliyên jiyanê de dibîne, û beşekî mezin ji mafê xwe wergiritiye, gelo ta çi radeyê jina Kurd têgihiştiye ta ku van mafan di berjewendiyên xwe de bikar bîne?
Hilbijartinên Parlemantoya Sûriyê pêkenok in Ehmed Kêtikî - Hesekê Piştî ku Komosyona Bilind A Hilbijartinên Parlemantoya Esed wergirtina Daxwaznameyên berbijêritiyê bo hilbijartinên parlementoyê, komosyonê ragihand ku hejmarek mezin ji berbijêran li tevahiya Sûriyê daxwaznmeyên xwe pêşkêşkirine. Cemîla Elo li ser van hilbijartinan dibêje ku pêkenok in û tenê ji bo borandina demê ne”Nizanim rejîma xwînmij ya Esed bi çi riwî dê van hilbijartinan lidar bixe, rejîmên dektator her wisa ne, kesekî ji xeynî xwe nabînin, bawer dikim ku li deverên Kurdî ti kes ji pêvî alîgirên Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê naçin ser sendoqên degdanê”. Li ser vê mijarê Îsam Şukrî dibêje:” Heta niha rejîma ku bi sedehezaran ji xelkê Sûriyê kuştine, û di heman demê de
Esed hilbijartinan di jêr çaksaziyên siyasî de pêk tîne Rejîma sitemkar kenê xwe li xwe dike
hilbijartinan di jêr çaksaziyên siyasî de pêk tîne, û helbet bi erêkirina Rûsya û Îranê, û ti kesî jî li ber çavê xwe nabîne, û ji xwe ev yek siyaseta wê ya kevin e, û ti carî jî bi guhertin nade. Wê şanoya hilbijartinên parlemantoyê destpê bike, û wê ji berjewendiya rejîma Esed re jî bi dawî werin, di dema kuştin û birçîkirina xelkê Sûriyê de, û ev yek bi xwe sivkatî ye bi xwîna şehîdan û bi miletê Sûriyê. Sînan Henan li ser vê yekê got”:Hilbijartinên çi û halê çi,rejîma sitemkar kenê xwe li xwe dike, dema xwe li ser desthilatê dirêj dike, lê ya nayê qebûlkirin çawa civaka navdewletî vê yekê qebûl dike,ku di dema gigtûgoyan de hilbijartinan lidar bixe. Divê sînorek ji kiryarên Esed re bête dayîn.
25 Avdarê 15-3-2016
Kurdistan -hejmar (73)
www.Pdk-s.com
3
Mihemed Şêxo dildarê adarê ye N.Omer-Almanya Dibêjin dilê mirov rêberê wî ye, eger ew pak û bi soz be lewra Em dibînin: Dilê Mihemed ê Şêxo rêber û rêbaza wî bû, dema wî ji gel xwest ku ew li hemî adaran wî hişyar bikin da bihara gelê xwe zindî bike (Gava ez mirim.. Gelî zindiya.. Min ne veşêrin… weko hemiya.. Hemî adara…hûn mi hişyar
kin.. Da..). Belê bi hezkirina gel, bi evîniya welat, bi hezkirina dilberê, bi hestên pîroz wî ev xwestek û xwezî di dîroka gel û civakê de çikiland, û biharê û adarê jî daxwaza wî, xewna wî bi cih anîn dema wan jî bi dilsozî, bi dilpakî ew himêzî xwe kirin, û ew wekî zindî bi hest û can di awazgeha xwe de pêşwaz kirin di 9-3- 1989. Mihemedê Şêxo, ne tenê bi saz û awaz û tembûra xwe
derbasî dil û cegerê Kurdan bûye, Lê bi mirovaniya xwe, bi nazikbûna coşe û hestên xwe, bi mêrxasî û lehengiya xwe. Mîrê strana Kurdî maye û wê bimîne, heta ku evînî di dilê me de vejîn dibe, heta ku bihar bi deng û hestên wî hevraz dibe. Silavên zelal ji giyanê wî re, û sersaxî ji gelê me re.
Jin di roja xwe ya cîhanî de
Evîn Şikakî-Hewlêr
Îsal jî wek hemû salan jin li tevahiya Kurdistanê û cîhanê bi giştî 8ê Adarê Roja “Jinên Kedkar” dê çalakiyan bikin û di hemû helkeftan de jî daxwaza maf û jiyaneke yeksan dikin. Neteweyên Yekbûyî bi dirûşma “Amadekirin bo wekheviya di navbera jin û meran de, bo dadperwriya gerdûnê bi hatina sala 2030” wê Roja
Jinan a Cîhanî ya sala 2016an ligel çendîn programên din organize bike. Derbarê cîbecîkirina wê armancê de destpêşxeriyek bi navê “Step It Up Initiative” ango “Berhev bikin” pêşkêş kiriye. Ahenga îsal wê bi mebesta cîbicîkirina her du armancên cîhanî yên derbarê wekheviya jin û mêran, herwiha mafê perwerde û xwen-
dineke baş û dadperwer bo hemûyan bê kirin. Neteweyên Yekbûyî 8ê Adarê weke rojeke cîhanî bo jinan dest nîşan kir, derbarê vê rojê de Serkreterê Giştî yê Neteweyên Yekbûyî (NY) Ban Ki Moon di beyanameyekê de bo vê rojê got: “Ez heta niha derbarê rê liber girtina xwendina keç û jinan, herwiha binpêkirina
mafê wan xemgînim, pêwîste em bi hemû şiyanên xwe kar bo wekheviya jin û mêran bikin, ev baştirîn veberhênane bo paşeroja me.” Di sala 1856an li bajarê New Yorkê, bi hezaran jin weke nerazîbûnek ji rewşa xwe derketin cadeyan û xwepêşandan kirin, di 8ê Adara sala 1908an de careke din jinên bajarê New
Yorkê bi dûrişma “Nan û Gul” derketin xwepêşandanan û daxwaza kêmkirina saetên karê xwe, mafê hilibijartinê, herwiha rêlibergirtina karê zarokan kirin. Di sala 1975an de Neteweyên Yekbûyî 8ê Adarê weke roja jinan a cîhanî destnîşan kir. Li gor rapora NY, ji sedî 23ê parlamenterên jin li cîhanê hene, li gor vê rêjeyê
ew wekheviya ku dixwazin sala 2030an bibe, biser nakeve. Rêjeya nexwedinê li cem jinan li cîhanê gihiştiye ji sedî 60, li gor amarên 2010an rêjeya jinên ku di medyayê de kar dikin ji sedî 24 e. Herwiha Li gor amarên NYê ji 3ê jinan jinek dikeve ber destdirêjiyê, piraniya wan jjinan ji aliyê mêrên xwe ve rûbirûyê wê tûndiyê dibin.
Li Hewlêrê şeşemîn salvegera koça dawî ya Rezoyê Osê Idrîs Hiso -Hewlêr
Roja Înê 4 Adarê 2016 li Hewlêrê li Sentera Ala a çalakiyên rewşenbîrî semînarek bi boneya şeşemîn salvegera koça dawî ya nivskar û rewşenbîr ê binav û deng Rezoyê Osê birêve çû. Semînar ji aliyê medyekar û nivîskarê Kurd Xalid Cemîl Mihemed û hebestvana Kurd Evîn Şikakî hatibû amadekirin. Hejmarek ji rewşenbîr û xwînerên berhemên Kurdî, herwiha hejmarek ji rojnamevan û welatiyên Rojavayê Kurdistanê li semînarê amadebûn. Di destpêka semînarê de bi fîlmekî dîkomenterî behsa hin ji westgehên jiyana nivîskar û rewşenbîr Rezoyê Osê ku di 10 Cotmeha sala 1950î de li gundê Dekşûriyê ser bi bajarê Qamişlo ve li Cizîra Rojavayê Kurdistanê jidayik bûye, bi şehadeta hemû dost û hevalên wî û şehadeta rewşenbîran
Rezoyê Osê mamosteyekî têgihştî û xurt bû di warê Zimanê Kurdî de, herwiha bi Erebî, Inglîzî, Elmanî û Rûsî jî baş dizanîbû. Di semînarê de Evîn Şikakî behsa hin nerîn û gotinên Rezoyê Osê kir, û ronî anî ser hin xalên jiyana wî û ji Rojanmeya Kurdistan re wisa axifî: “Di semînarê de me behsa hin wêstegehên jiyana Osê kir, herwiha me nerîna wî li ser hin mijarên siyasî anîn ziman.” Ji aliyê xwe ve Xalid Cemîl Mihemed bi firehî li ser berhemên Rezoyê Osê ku vê dawiyê li welatê Siwîd di pirtûkekê de bi navê berhemên Rezoyê Osê hatiya çapkirin axifî û wisa got: “Ev pirtûk gelek beşan li xwe digre, girîngtirîn beş ew e di warê rexnê de ye ku bi şêweyekî gelekî pêşketî û rêkûpêk Rezoyê Osê rexne li yek ji romanên romannivîsê Kurd Mihemed Ozon kiriye, herwiha beşek çîrokin û beşekî helbest e û hin me-
telok û pendên Kurdî hene.” Xalid Cemîl ji Kurdistan re got jî: “Derbarê xelata bi navê Rezoyê Osê min berî demekê bangewaziyek ji bo vê babetê belav kir, lê berê jî xelatek bi navê Rezoyê Osê hebû, niha ti xelat bi navê Osê nîne, û malbata wî jî ku li diyaspora dijîn xwestine ku xelatek rêkûpêk bi navê Rezo hebe, komîtek heye vê mijarê ligel malabata Rezoyê Osê gotûbêjan berdewam dike, lê heta niha ti encamên dawî nehatine der.” Di semînarê de gotinek ji aliyê hevalê Rezoyê Osê ji Mosko Sededîn Mela û herwiha gotarek ji aliyê Samî Ehmed Namî ku xezûrê Rozoyê Osê ye jî hatibû şandin. Rojnamevan Îmad Berho dibîne ku pêkanîna semînarên bi vî rengî zor girîng in, ku bi kêmanî tevgera rewşenbîrî rih têde bimîne û got: “Ev semînar zor girîng in ji bo ku ev kes
neyên jibîr kirin, û herwiha ji bo ku bibin hander ji nifşên nû re ku li ser vê riyê bimeşin.” Rojnamevan Siwar Ehmed ji Kurdistan re wisa axifî: “Rola kesayetiyên wek Rezoyê Osê gelkî girîng e di parastina rewşenbîr û Zimanê Kurdî de, lê mixabin mafê wan di jiyana wan de negihiştin wan, semînarên wisa jî girîng in, lê belê asta belavkirina pirtûkên wî zor nizme, û divê ev yek bi çi halî be were çareser kirin, herwiha heta niha xwendin
Dîmenek ji bîranînê/ Kurdistan
bi Kurdî hîna jî kêm e.” Nivîskar Hozan Dêrşewî ji Kurdistan re axfî û got: “Tevî rewşa xerab û penaberiyê ev semînar girîng in ji bo ku tayê rewşenbîriyê bimîne.” Derbarê çap û xwendina bi Kurdî got: “Berhemên kesayetiyên wek Rezo divê bi xurtî werin belavkirin, heger niha kes wan naxwîne jî, lê wê ew bibin sembol li Kurdistanê ji ber wê jiyan li Rojavayê Kurdistanê bibe bi Kurdî.” Rezoyê Osê bi sedema
nexweşiyêm roja Pêncşemê di 4 Adara 2010an de koça dawî kir, piştî ku komek berhemên hêja li pey xwe hiştin. Ji pirtûkên Rezo yên çapkirî : (Dîk-dîko, Lib hinarê, Şengê û Pengê, Bavê Hepûn, Finda Şemal, Civîna Pêlavan, Berhemên Rezoyê Osê) ji bilî beşekî mezin ji berhemên wî ku heta niha nehatine çapkirin. Rezoyê Osê yek kesayetiyên damezrênerên herdu kovarên Sitêr û Pirs bû, herwiha endamê Pen a Kurd bû.
4
çand û Huner
25 Avdarê 15-3-2016
www.Pdk-s.com
Roniyek biçûk li ser wêjevanekî mezin Luqman Yûsif -Qamişlo
Luqman Yûsif
Gelek wêjevanên Kurd di tariyê de bizav di ber wêje û toreya gelê xwe de di tariyê de kiribûn, û ne xwestine ku ronî bide wan, yan jî pênûsa lêkolîneran li ser kesayetiya wan binivîse ji ber ew dibînin kar û bizava wan ji bo gel û di ber berjewendiya wî de ye, û ne ji bo nav û deng bi wan bikeve, û di wê riyê re bibin navdar. Ji wan kesayetiyan Mihemedê Seyid Hisên e. Ew di sala 1943an de li gundê Til Erbîd li derdora Qamişlo jidayik bûye.
Salek xwendina olî li ber destê mamê xwe Mele Ûsif li hicrika gundê Girdêwan xwendiye. Xwendina serete li heman gundî temam kiriye û xwendina serete li bajarê Qamişlo xwendiye, lê ji ber leşkeriya neçar bawernama bi dest ne xistiye, lewma Mihemedê Seyid Hisên evê hevokê tîne ziman: Di jiyanê de ji her tiştî ez bê par bûm. Lê piştî ku ewî nas kir ku çand, wêje û ziman ji gelê Kurd re nasname ye û divê ev hersê xal bikevin dilê Kurdan de, tevî ku dijminê gelê Kurd naxwaze dengê gupgupa dilê wî bi zindî bibhîze, û evê sedemê hiştiye ku ew di buhara temen de papendî wêje û afirandinê bibe. Ewî ne bi tenê kar û bizav di ber wêjeyê de kiriye, lê belê di ber re, di sala 1957an de tevlî karê rêxistinî jî bûye. Li vir ew dilê xwe dêşîne û poşmaniya xwe dide diyarkirin ku ewî 20 sal ji
temenê bêhode di partiya komonîst de bihurandiye. Ji biçûkaniya xwe dem dildar û hezkiryê kevnetor û wêjeya Kurdî bû, û di sala 1994an de weke sitûbarî rahiştiye zimanê zikmakî û ji kaniya jêder û lêvegerên pêbawer vexwariye, û li peyva resen xwedî derketiye û ew kiriye rêbaz ji nivîsên xwe re, û ewî gelek berhemên bi rêk û pêk di warê çandî, siyasî , toreyî û rewşenbîrî di riya gotar, helbest, çîrok, roman û lêkolînan de nivîsîne, û bêhtirên wan hatine çapkirin û belavkirin di bin van navnîşanan de: 1-Welat buhişta min e.(Helbest) -Kurdistan helbesta min e.(helbest)Tava mirinê(Roman)Wêje nivîsên hilbijartî Şevçiraxên çamedor(Gotar)- Dengvedana rasteqîne(Gotar)- Ziman û navdar(Lêkolîn)Di riya awerekê re li van
berhemên wêjevan Mihemed Seyid Hisên re tê zelalkirin bê ewî çiqasî xwe di ber wêje û toreya Kurdî de westandiye, û ta roja me ya îro ew bê bêhin vedan kar û bizavê berdewam dike, û bi demê re ketiye pêşbirkê ku karibe bi hin berhemin din pirtûkxaneya gelê Kurd zengîn bike. Mihemedê Seyid Hisên naxwaze rojeke bi tenê ji temenê xwe bêhode berde, û ew dibîne ku roja ew çalakiyekê di ber wêjeya Kurdî de neke ew roj jê re têkçûneke, lewma ew ti derfetê jidestê xwe na berde û karekî bê hempe di ber behweriya xwe de dike, ew behweriya wî ku wêjeyê ji gelê Kurd re mîna nasnameyekê dibîne. Ew dilşewatê Zimanê Kurdî ye, û her û her ji ciwanan bi hêvî ye ku ew zimanê xwe paşguh nekin, lê bi xwedî derkevin, hewil bidin ewî pêşxin û bi pêş ve bibin, û
Mihemedê Seyid Hisên
ev helwesta wî di nivîseke wî de xuya ye: De bixwîne ciwano, dîroka te ravêj û rûmeta miletê te di zanîn û xwendina zimanê te de ye, agadar be, nemaze ku çi raz,veşartok, nasname û simbolên dernixûn yên ku di berhevokê de,ango di têkistê de hebin, bê guman tev navnîşanên dax, êş, kul û derdên miletê me ne. Di dawî de kehniya wêjeya
Kurdî her û her diherike û gelê Kurd hewcadare ku yên weke M.S. Hisên wî jê bidin vexwarin. Ev gelê ku bi hizarên salan bi zimanê xwe ve ma mijûl û ew parast. Ew ji xwe re kire navnîşan û dîroka xwe bi saya wî naskir, û ya herî giringtir ku gelê Kurd ziman ji xwe re kire nasnameya ku wî ji gelên cîhanê cida bike
Jin mijara romana “Payîzokine Çavşil Ji Dilê Xewnê” Sebrî Resûl-Qasim Xelîl – Qamişlo Malbatek ji Amedê koçberî Zaxo dibe, ewan ji pêvî zarokekî nebû bi navê Amed, ber bi Almanya ve (Kolin) bi jineke regez cihû re dibe hevjîn (Peyam û Dêvid) herdû bi şêweyên Kurdî têne xwedîkirin di bin çavdêriya dapîr û papîrên
xwe de, Dêvid karzaneke dixwaze gundekî geştyarî ava bike, û Peyam pêre diçe, Peyam dixwaze nameya xwe ya zankoyî li ser Kurdan û bi taybet li ser Kurdistana Îraqê pêşkêş bike, lê ew rastî rastbîniyeke tal dibe li ser jinê û bîroqratiyetê û gen-
deliya rêveberî li wê derê, li Silêmanyê dimîne. Jin bi tenahiyeke kujer dijî, ne mirov ne evîn dikarin pêre bijîn. Birînên sotdar pêwîstî bi germahiyê nakin. Min zimanê teknîkî li gundê xwe dît, lê min dareke kesk ne dît. Jina Kurd ya ku rastî
hemû şêweyên sitemkariya civakî dibe. SilêmanîDuhok … rêçeke civakî derew e.. Kuştina jinê li wê de wek kuştina mêşekê ye, bi behaniya şûştina şermahiyê û şerefa binpêkirî. Jin di romanê de weke kelûpeleke di destê mêr de ye, pir bi
esanî dev jê ber dide, da ku yeke din têke şûna wê de, wiha di xelekeke bê dawî de. Kesayetiya mam Azad ji pêşmergeyên kevnar e, nikare bighê cihê biryarê, lê ew dijî hemû cûreyên gendeliyê ye. Peyam venegerya Almanya û biryar da li Kurd-
istan bimîne.. Zimanê Kurdî di romanê de nêzî zaravê botî ye bi zelalbûn xwe ku gotinên bihêz tev bejnên xwe yên lewendî radiwestin, axaftina jiyanê dikin wek ku zimanê bi tenê ne ku çiyayên Kurdistanê pê diaxivin.
Helbesta temen biçûk: Helbest bo min jiyan e Dilgeş Mecdîn -Qamişlo Helbest Haşim Şêx Zahir, ku keçeke nûhatî ye, û ji temenekî biçûk ve dest bi nivîsandina helbestê kiriye ji bo Rojnameya Kurdistan dibêje ku helbest bo wê jiyana. Di sêzdehsaliya xwe de, dest bi nivîsandina helbesta
Kurdî kiriye, helbet li gor fikr û ramana zaroktiyê. Helbest ku navê wê bi xwe helbest e, dibêje:” Nivîsandina helbestê ji bo min jiyan e, ji ber ku ez dikarim hestê xwe tê bidim der, belkû ew jî hezkirina min ji welat re
ye .Helbest li ser şêweyê helbesta ku dinivîsînî diaxive û dibêje: “Bêhtir bi awayê kilasîkî û hin rengê nûjen ku dixwazim serbest be binivîsînim . Helbesta temen biçûk axaftina xwe wiha berdewam dike:” Ji ber ku ez
di maleke helbestvan de me, bi rastî bavê min nivîskar e ji hezkirina wî ji helbestê re navê min kir Helbast ,ji ber ku bapîrê min jî nivîskar bû, ez dibêjim ev bandor li min bû, ta ku min jî rêya wan girt, û min guhdan bi nivîsan-
dina helbesta Kurdî kir. Kurdistan Kurdistan warê Kurdan e Ji berî çendê salan e Dîroka te kevnar e Di dilê me de buhar e Şiyar bin zû kurdino Ji bo welat comerdino
Helbest Haşim Şêx Zahir