90_

Rojnameyek ji aliyê ragihandina navendî ya PDK-Sê ve tê weşandin

Kurdistan-Hejmar(90)

Çileyê Pêşî / 1 - 12 - 2016

www.pdk-s.com

Serbazên Tirkiyê bêyî ti astengî derbasî Kobanê dibin Ehmed Elî- Kobanê

Di dema ku Partiya Karkerên Kurdistanê PKKê û baskê wê li Sûriyê Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê di rêya ragihandina xwe re, endam û alîgirên xwe dixapînin û dibêjn em li dijî Tirkiyê şer dikin û ti carî nahêlin

Artêşa Tirkiyê derbasî nava xaka Rojavayê Kurdistanê bibe, Serokerkanê artêşa Tirkiyê Xilûsî Akar serdana gundewarê Kobanê kir, û di rêbendên çekdarên Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê de

derbas bû, bêyî ku ti kes astengiyan jê re çê bike. Derbarê vê yekê welatiyê bi navê Mihemed Berazî got" Her kes dizane bê PYDê di jêr e ligel Tirkiyê ye û tenê dixwaze li pêşiya ragihandinê vê yekê nede xuyakirin,

lê her tişt eşkere û beloq e, lê hêj alîgirên PYDê yan PKKê vê yekê red dikin ji ber ku mejiyê wan hatiye şûştin ."Serokatiya Artêşa Tirkiyê di daxuyaniyekê de ragihand ku

Serokerkanê Artêşa Tirkiyê Xilûsî Akar ligel hejmarek efserên pilebilind yên Tirkiyê ku serokê artêşa bejayî Zekî Culaq jî di nava şandê de bû, ku serdana gora Şah Silêman li gundewarê

Kobanê kirin. Her li gor daxuyaniya Serokerkaniya Tirkiyê ku gotibû, wan serdana hêzên xwe yên ku piştevaniya opozîsyona Sûriyê dikin yak u bi navê Mertala Ferat tê nas kirin.

Seîd Ebid debarê vê mijarê wiha got" Bila Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê bizane bê gelê Kurd li Rojavayê Kurdistanê her tiştekî dizane, ragihandina wê sîwanekê navêje ser kiryarên wê, têkiliya wê bi Mîta Tirk re nehatine birîn, ji ber ku ew nikare û ew tişta li ser ragihandinê rû dide hemû nerast in, niha ne wek berê ye tiştek veşartî namîne ".

Seredana serokerkan û serokên hêzên bejayî yên Tirkiyê di demekê de tê ku car caran şer derdikeve di navbera çekdarên PYDê û çekdarên Mertala Ferat ya ku Tirkiyê piştevaniya wan dike.

Nîzar Yûsif: Pêla koçberiyê bi yekîtiyê radwest e Pêwendiyên dîplomasî û Dewleta Kurdistanê Ahenga rêzlêgirtin li du dost û

Di ragihandinê de

piştgirên gelê Kurd birêve çû

perwerdekirina zarokan

4

2 3

4 www.pdk-s.com

2

Çileyê Pêşî / 1 - 12 - 2016

Kurdistan-Hejmar(90)

www.pdk-s.com

Nîzar Yûsif:

Pêla koçberiyê bi yekîtiyê radwest e -Sebah Reşîd-Hewlêr Nivı̂skar Nı̂zar Yû sif, derbarê pirsa penaberan û koçberiya ku li Rojavayê Kurdistanê rû dide ji Rojnameya Kurdistan re got: Divê danû standin di nava aliyê n siyası̂ yê n Kurdı̂ de çê bibe da ku pê la koçberiyê rawest e, û ya herı̂ giring yekı̂tı̂ ye. * Ev demeke Kurd ji Rojavayê Kurdistanê koçber dibin, bi nerîna te sedemên sereke çi ne? Dikarim bibê jim ku penaberı̂ gelek sedemê n wê hene, rola mezin di vê diyardeyê de dijminê gelê Kurd dilı̂ze, ku her û her dixwaze deverê n me ji xelkê resen vala bike, lê mixabin bandora rewşa hundir jı̂ dibe sedema penaberiyê , mı̂na neyekbû na nava tevgera siyası̂ ya Kurdı̂ li Rojavayê Kurdistanê derbarê çareseriyê li wı̂ perçeyê Kurdistanê . Herwiha asatengiyê n ku tê ne pê şiya wan ji aliyê rejı̂ma Esed û hin rê xistinê n din ve, gelek ji wan nema dikarin bijı̂n û astengiyê n siyası̂ ji wan re çê dibin, ji ber ku ew dixwazin bı̂r û baweriyê n xwe bikar bı̂nin.

Li Ewropayê her penaberek tiştekı̂ dibê je, yek dibê je rewşa abû rı̂ xerab e, û yek dibê je ji ber qedexekirina karê siyası̂ ji aliyê hin rê xistinan ve hatime van welatan. * Gelek Kurdên Rojavayê Kurdistanê ji Herêma Kurdistanê û Bakurê Kurdistanê koçberî Ewropayê dibin çi cudahî heye? Peneber li ku be penaber e, dibe ku reklama jiyana xweş ya Ewropayê hatiye kirin, li welatê n Ewropayê gelek tiştê n wan hene ji yê n herê mê cudatir in, ew jı̂ ji ber abû riya wan ya bilind, her di van herdû salê n borı̂ de rewşa penaberan li Ewropa jı̂ xerab bû ye, ew jı̂ ji ber ku hejmarek mezin ya penaberan hatiye Ewropayê , û ev yek li wan welatan bû ye barekı̂ giran ji aliyê abû rı̂ û rê veberı̂ ve, herwiha di warê alı̂kariyê n mirovahı̂ de.

*Tê gotin sûde ji van penaberan tê wergirtin?

Tiştê n bi vı̂ awayeyı̂ dibe hebin, nimû ne Almanya serê sedı̂ 60 civakeke yextiyar e, û Almanya bi xwe welatekı̂ pı̂şesaz û teknı̂kê ye, helbet wê ciwan pê wı̂st bin jê re da ku jiyan lê berdewam be, di vı̂ warı̂ de Almanya sû dê dibı̂ne, lê Neteweyê n Yekbû yı̂ li ser welatê n zulhê z ferz dike ku hejmarek baş ji penaberan werbigre, lê careke din ezê bibê jim xweşiya berê ya Ewropa nemaye, û di dema niha de astengı̂ pirr hene, berê bi germbû n dihatin pê şwazı̂kirin, lê niha ew germbû n kê m bû ye. * Di dema dawî de gelek yasa derbarê penaberan derketin tu dikare bêje ew yasa çi ne? Bê guman, di vê mijarê de li Almanyayê herdem guhertin di warê zagonê n wan de derdikevin yan çê dibin, berya demekê biryarek derket ku Kurdê n Rojavayê Kurdistanê û welatiyê n Sû riyê bi taybet ı̂qameya salekê dane wan, û yê ku bikaribe xwe zû fê rı̂ zimanê Almanı̂ bike û zû tevlı̂ civaka Almanyayê bibe, û xwe ji civaka rojhilatı̂ rizgar bike, wê li ser Hikû meta Almanyayê sivik bike. *Pirsgirêkên ku rastî penaberên Rojavayê Kurdistanê tên çi ne?

Derbarê pirsgrê kê n penaberan, berı̂ her tiştekı̂ guhertin zû bi zû bi wan re çê nabe, zû fê rı̂ zimanê Alamanı̂ nabin, divê fê r bibin ew jı̂ alı̂kar bin bi hikû metê re, wek çawa wan alı̂kariya wan kiriye, em dibı̂nin çawa Ereb teqı̂nan çê dikin û xerabiyan dikin, ya giring ew e ku ew bikaribin alı̂kariya wan welatan bikin. *Tevgera Kurdî li Ewropayê dikare çi bike ji van penaberan re? Di aliyê rê xistinı̂ de mixabin gelekı̂ lawaz e, ew lawaziya ku li Rojavayê Kurdistanê heye, li van welatan jı̂ heman tişta û tiştekı̂ ji penaberan re pê şkê ş nake, wek mirovê ku di mala

Çareseriya herî giring di hundirê me de ye Di rêya fêrbûna ziman de pirsgirêk kêm dibin xwe de lawaz be wê çawa bikaribe ji derve karekı̂ bike, gelek hê vı̂ ji tevgerê tê kirin û divê lihev bipirsin.

Berê li Ewropayê tevger dû rı̂ hev bû , lê li Ewropa xelk gelek hatiye û li ser hev e, heger tevgera Kurdı̂ bikaribe wan birê xistin bike dê roleke baş bilı̂ze, û divê bandore li raya giştı̂ ya Ewropı̂ û cı̂hanı̂ bikin. *Gelo tevgera rewşenbîrî ya Kurdên Rojavayê Kurdistanê li Ewropayê çawa ye? Me çend çalakı̂ lidarxistin, herı̂ dawı̂ damezriandina beşê Yekı̂tiya Nivı̂skar û Rojnamevanan li Almanyayê , hê viya me hebû hejmarek baş were, û ew hê viya me bi cih hat û derdora 150 rewşenbı̂r lihev civiyan, û kê fxweşiyeke gelekı̂ mezin di nava hezkerê çand û hunera Kurdı̂ de peyda bû , ev gav gelekı̂ baş bû bi taybet li Ewropayê , û hin diyarı̂ bi navê helbestvanê n mezin hatin belav kirin, ev yek roleke pirr baş dilı̂ze ji bo hevgirtin û hevnaskirinê di nava rewşenbı̂ran de bi taybet yê n Rojavayê Kurdistanê . * Berhemên wan

rewşenbîran yan çanda wan gelo li Ewropayê bi pêş dikeve? Bê guman heger li welat bana û bi serbestı̂ karı̂bana kar kiribana wê berhem û çanda wan pirr baş ba, her tiştek li welat xweş e, li Ewropayê jı̂ çalakiyê n wan baş in, û ev yekı̂tı̂ karê wê berdewam e, û roleke baş di nava rewşenbı̂ran de li Ewropayê dilı̂ze. * Ew Kurdên ku berê xwe dane Ewropayê dikarin çi pêşkêş bikin ji Kurdan re? Wek berhem yan jı̂ xebat, bê guman li gor wan saziyê n ku hatine damezirandin tu dikare ew tişta ku mirovê Kurd pê dirame bighı̂ne, û bê htir derfet bidest dikeve da ku bighê armanca xwe, mı̂nak li Almanyayê yê ku fê rı̂ zimanê Almanı̂ bibe, dikare rewşa welatê xwe yan dı̂roka welatê xwe bi van kesan bide nası̂n, ez jı̂ yek ji wan kesa me ku heger yekı̂ Alman nê zı̂kı̂ min dibe ez behsa rewşa welatê xwe dikim, tişta ji me tê xwestin

van çalakiyan xurt bikin, û yekbû na xwe biparê zin heta bikaribin rola xwestek bilı̂zin, û ya din em bikaribin komeleyê n xwe yê n civakı̂ bihê z bikin û di navawan de çalakiyê n çandı̂ û rewşenbı̂rı̂ bikin. *Tê gotin rewşenbîrê ji welat derdikeve, xwe jibîr dike, û bê berhem dibe? Ev gotin sitemkariyeke derbarê van rewşenbı̂ran de, li derveyı̂ welat hin derfet hen ji çapkirinê rewek mı̂nak, gelek caran nivı̂skar bi hewceyı̂ rehetiyê ne û derfeteke baş li pê şiya wı̂ heye û ji wê çarçoveya teng derdikevin ya ku li welat didı̂tin.Min wek kes hin berhem derxistin û hin ji wan li Kurdistanê çapkirin,lê dema ku mirov di nava xelk û merivê n xwe de bê bê guman dê berhem bê htir bin û dê karekı̂ baştir jı̂ hatiba kirin, lê heger rewş wek ya niha asteng ba minê nikarı̂ba berhem derxistibana, lê her û her dê afrandin dê

berdewam bibe lê ne bi asta xwestek, lê dema ku rewş xweş be dê ramanê n te ber�ireh bibin. *Di dawiyê çareserî ji pirsa koçberiyê re çi ye? Çareseriya herı̂ giring di hundirê me de ye, û ev derd derdekı̂ kevnar e, lê di vê demê de ku derfeteke dı̂rokı̂ ji bo Kurdan hatiye û bikaribe sû dê jê bibı̂ne û ev yek ji rê berê n vı̂ miletı̂ tê xwestin, û divê yekı̂tı̂ çê bibe da ku armancê n xwe bicih bı̂nin.

Li Ewropayê penaber zû fêrî zimanê wan welatan nabin

Divê tevgera Kurdî li Ewropa ne lawaz be

Divê penaber alîkar be bi welatê ku lê dijî www.pdk-s.com

Çileyê Pêşî / 1 - 12 - 2016

www.pdk-s.com

Kurdistan-Hejmar(90)

3

Pêwendiyên dîplomasî û Dewleta Kurdistanê

Mihemed BirîmkoBelcîka Berjewendî dostê herdemî ye Gelek caran em dibı̂nin ku li encama kongreyekê yan konfranseke rê xistinê n nê vdewletı̂ û cı̂hanı̂ daxuyaname û dirû şmê n mezin tê n bilind kirin di warê parastina mafê n mirov de, parastina kê mnetewan, parastina ola, parastina gelê n di bin gefê de...h.d lê dibe mirov zû zû bi dirû şmê n mezin neyê xapandin, çû nkı̂ piranı̂ya wan welatê n ku van durişman dadirê jin yan jı̂ welatê n ku rolekı̂ serekı̂ di dariştina van dirû şman de dibı̂nin, ew bi xwe serpê çiyê ji wan mafan re dikin yan jı̂ pê şê l dikin. Lê tiştek bala mirov dikşı̂ne ew jı̂ ewe ku di dariştina sı̂yaseta welatan de bi taybetı̂ siyaseta derve û pê wendı̂yê n derveyı̂ gelek kê m caran awayê n wê eşkere dibin ji ber ku daraştina wan sı̂yasetan di bin mê zan de û di odeyê n tarı̂ de tê n encam dan, tiştê ragehandin jı̂ bas lê dike tenê navnı̂şane hin caran navnı̂şan jı̂ natê bas kirin lê tu dibı̂nı̂ raste rast biryar tê ne cı̂bicı̂ kirin, renge kesek bipirse û bê je, başe çawa welatek yan rê xistinek dikare bingehan ji pê wendı̂yê n xwe re dane? di dabû nerı̂tê n dı̂ploması̂ de bersiv gelek sadye ew jı̂ “berjewendı̂ye”.

Serok wezı̂rê Birı̂tanı̂ya berê Winston Churchill berı̂ 70 salı̂ gotibû , “Di siyasetê de dostê herdemı̂ û dijminê herdemı̂ nı̂nin, lê berjewendı̂yê n “herdemı̂ hene Kurdistan ji Şahnişînê ta Komarê Heger em bi kû rı̂ li hestê n takê Kurd û taybetmendiyê n wı̂ yê n sı̂kolojı̂ binê rin û dabû nerı̂t, kultû r û mû zı̂ka Kurdı̂ binê rin xuya dibe ku Kurd ji miletê n din yê n hevsû yê n wê cudatire, da ku em ronahiyê bê tir bidin ser vê mijarê emê bal bikşı̂nin ser çend wê sgehê n dı̂rokı̂ û bû yeran ku nexşeya ciyografı̂ li Rojhelata Navı̂n guhartı̂ye û bû ye egerê avanebû na qewareyeka Kurdı̂ serbixwe

û rê girbû n li pê şiya avabû na dewleta Kurdistanê . Ez dixwzim ronahiyê bidim ser asoyê n hizrı̂ yê n sakar li ba tak û komela Kurdı̂ herweha hê viyê n ku bi sedan salan di hestê n komela Kurdı̂ de kom ser hevbû ne xuya bikim. Di sala 1922 a ta sala 1931 a li başû rê Kurdistanê , li herê ma Şehrezor li Silê maniya niha, Şoreşa Şê x Mehmû d Berzencı̂ “Mehmû d Hefı̂d” serı̂hilda bû , Şê x Mehmû d nê zı̂kı̂ deh salan xebat kir û li encamê bû ye patşahê Kurdistanê û hikû metek paşayetı̂ damezrand, lê bi egerê n navxoyı̂ û derveyı̂ piştı̂ borı̂na demeke kurt şoreşê tê kdiçke, egerê serekı̂ bo tê kşikana şoreşê vedigere bo egerê derveyı̂, bi taybetı̂ jı̂ Şanişı̂na Birı̂taniya ku di wê demê de I�raq û Başû rê Kurdistanê dagı̂r kiribû , Kurdan hê viyê n xwe li ser soz û peymanê n Birı̂taniya girê dan lê Birı̂taniya amade nebû ji bo xatrê Kurdan berjewendiyê n xwe di gel welatê n dinê n zalhê z û yê n herê mê tê kbide. Hevdem mê jiya Kurdı̂ ya sade û sakar, xwedanê dı̂plomasiyeke bi hê z nebû yan jı̂ di asta pê wı̂st ya wê serdemê de nebû , da ku bikaribe xwendinek kû r bo mê jiyê dagı̂rkerê n Ingilı̂z bike û berjewendiyê n gelê Kurd biparê ze, lê Kurdan bi niyaz pakı̂ di gel hemû piroje û sozê n hê zê n dagı̂rker riftar dikirin, her çende her çar aliyê n Kurdistanê bi taybet serok eşı̂r û hozê n rojhilatê Kurdistanê Mehmû d Hefı̂d wek Patşahê Kurdistanê qebû l kirin û di şerê dawı̂ yê Şê x Mehmû d de hê zek çekdar mezin ji devera Behdı̂nan bi serokatı̂ya Mele Mistefa Barzanı̂ berê xwe dane Silê manı̂yı̂ bo piştevanı̂ kirina şoreşê lê mixabin heta gihı̂ştin wê derê hê dı̂ şer bi dawı̂ hatibû û di dawiya dawı̂ de di gel xiyanet kirina çend serok hozê n Kurdan li nê zı̂kı̂ bajê rê Kerkû kê şoreşa Şê x Mehmû d Hefı̂d tê kçû û Şê x Mehmû d ji Kurdistanê hate dû r xistin û herweha hê vı̂yê n Kurdan jı̂ hatin dû rxistin. Di 22 Şibatê 1946 a bi serokatı̂ya Qazı̂ Mihemed û bi beşdarı̂ya Mile Mistefa Barzanı̂ wek serkirdê Hê zê n Pê şmerge yê n Komarê û nû nerê Bakur û Rojavayê Kurdistanê , komara Kurdistanê li Mihabadê hate ragehandin, jiyana komarê tenê 11 mehe bû n, Kurdan nakokı̂yê n Yekı̂tı̂ya Soviyet “Rû sı̂ya” di gel Emrı̂ka û I�ranê bi derfet zanı̂n û bi piştevanı̂ya Y. Sovı̂yet Komara

Kurdistanê ragehandin, lê piştı̂ gelek destberdanê n Şahê I�ranê ji girê bestê n bazirganı̂ bo Sovyet, hê dı̂ wan piştevanı̂ya Kurdan rawestand û bi vê çendê biryara hilweşandina Komarê dan, di dawı̂yê de hê zê n Şah hê riş birin ser Komarê û herweha xiyanet kirina çend serok hozê n Kurdan stê rka Komara Kurdistanê hate vemirandin û Qazı̂ û hevalê wı̂ li qada Çarçira li Mihabadê ku heman qada ragehandina Komarê bû li wir hatin li sê daredan, vê bû yerê rengvedanê n nerê nı̂ û xirap bi ser bı̂rewerı̂yê n takê Kurd de hê ştin. Ev dû wane û nimû neyê n herı̂ tal û tund bû n û li heman demê zelal bû n di dı̂roka nû ya gelê Kurd de li ser çawanı̂ya çê kirina biryaran li navendê n birayê n navdewletı̂ de û çawanı̂ya rê kxistina rê zê n hundirı̂, lewre jı̂ dibe niha rê berê n Kurd pendê ji waneyê n dı̂rokê wergirin da ku bingeheka bihê z danin û dû rbı̂n û pı̂verê n din bi karbı̂nin ji bo pı̂vanê n pê wendı̂yê n navdewletı̂ û parastina berjewendı̂yê n xwe di gel .welatê n zalhê z de Zêr zanê zor zane devê” “tivinga mor zane Em dibı̂nin birê z Mesû d Barzanı̂ Serokê Kurdistanê di her helkeftekê de bas li Serxwebû na Kurdistanê dike û rişde li ser vê daxwazê , gelo niha hel û mercê n hundirı̂ û babetı̂ guncwin ji bo vê daxwazê ? gelo birê z Barzanı̂ pişt bi çi ve

girê dide? bê gû man ev gotin bi bê bingeh nı̂nin, lê ev bingeh çine? Bi nerı̂na min niha li başû rê Kurdistanê derfetê n herı̂ guncayı̂ hene ji bo ragehandina Dewleta Kurdı̂ ya serbixwe û renge ev derfet berı̂ dû sê salan jı̂ li ber dest bû n, ev nerı̂n jı̂ li ser sê sitû nê n serekı̂ ava dibe û .bersiva wan pirsan jı̂ dide Serxwebûna Abûrî: Niha dahata netewı̂ ya başû rê Kurdistanê pê khatı̂ye ji dahatê n, neftê wek dahatekı̂ serekı̂ û di gel dahatê n din wek, çandin, geştû gû zar, bac û gimrû kan. Di sala 2003 a de piştı̂ herfandina rijê ma I�raqê berê hê dı̂ Kurdan biryar dan ku di gel I�raqê wek herê meka fı̂dral bimı̂nin û ji hingê ve bodceya herê ma Kurdistanê ji Bexdadê dihat, di sala 2013 a de bodceya Herê ma Kurdistanê gihı̂şte nê zı̂kı̂ 17 milyar dolarê n Amerı̂kı̂ ku dike nê zı̂kı̂ 17% ji koma bodceya I�raqê . Ev bodce ji bodceya 50% ji welatê n cı̂hanê bilindtire.

Di sala 2015 a de Herê ma Kurdistanê nê zı̂kı̂ 700,000 bermı̂l neft rojane berhem hanı̂ye. Eve hemû ji ber hişyarı̂ya serkirdeyê n sı̂yası̂ yê n herê ma Kurdistanê û bi saya rê zdar Nê çı̂rvan Barzanı̂ Serokê Hikû metê rê jeyeka mezin ji vê bodceyê ji bo geşesendina Kurdistanê bi giştı̂ û jê rxana abû rı̂ û pirojeyê n avakirinê hatin terxan kirin. Di gel wê çendê kerta çandinê û geştû gû zarê wek pê wı̂st nehatine ektı̂v kirin, herweha mezintrı̂n kompanı̂yê n �ire netewı̂

yê n neft û gazê li cı̂hanê girê bestê n dem dirê j di gel hikû meta Kurdistanê mor kirin wek kompaniyê n, DNO ya Norway yê , Total ya Firansı̂, Exxson Mobil û Chevron yê n Amerı̂kı̂, van kompanı̂yan bi asanı̂ naçin her welatekı̂ û girê bestê n neft û gazê di gel wan mor nakin çû nkı̂ gelek mercê n wan yê n alû z hene wek, seqamgı̂rı̂ û aramı̂ û rewşa asayı̂şê , sı̂stema bankê n navdewletı̂, hebû na kompanı̂yê n bı̂me û kompanı̂yê n kereste û pê dvı̂yê n neft û gazê dabı̂n dikin û gelek mercê n din, heger van hemû mercan li Kurdistanê tune bana bê gû man van kompanı̂yan nedihatin Kurdistanê , bi nerı̂na min be jı̂ tenê hatina van kompanı̂yan û morkirina girê bestan di gel hikû meta Kurdistanê stû neka serekı̂ye ji hersê stû nê n avakirina Dewleta Kurdistanê ya .serbixwe ye Hêzên Pêşmerge û çek: Hê zê n Pê şmergeyê n Kurdistanê bi deskeftê n xwe di dirê jiya dehan salan ji dı̂roka Kurdistanê zaminê mafê n gelê Kurd bû n û parê zvanê deskeftê n wan bû n û di vê rê bazê de bi hezaran şehı̂d ketin ji bo parastina rû met û şeref û xaka Kurd û Kurdistanê , her ji serdemê Şê x Ebduselamê Nemir de bigre û pê re were, di serdemê Şê x Mehmû d Berzencı̂ û Şê x Seı̂d, Seyê d Riza, Qazı̂ Mihemed û Mile Mistefa Barzanı̂ yê nemir û ta roja ı̂ro, niha Pê şmergeyê n Kurdistanê rû berû yê mezintirı̂n hê zê n tı̂rorı̂stı̂ yê n cı̂hanê dibe û deskeftin mezin di dı̂rokê de tomar dike, vı̂ şerı̂ ji dê vla hemû welatê n cı̂hanê dike û welatê n Rojava wek Yekı̂tiya Ewropa û Amerı̂ka vê çendê baş dizanin lewre jı̂ piştevanı̂ya pê şmergeyan di warê rahê nan û di pê dan çekan de dikin, her çende pê dana çekan gelek sinû rdare û li gorı̂ qada şer û pê şveçû nê n pê şmergeye lê dı̂sa gavekı̂ gelek girı̂nge di dı̂roka Kurdan de, ya girı̂gtir ewe ku piştı̂ dawı̂ hatina vı̂ şerı̂ Kurd bi jı̂rbû n û zanebû n pê wendı̂yê n xwe bi kar bı̂nin da ku jê derê n baş bo bi destxistina çekan bo xwe vebı̂nin, li Rojava û bakurê Kurdistanê jı̂ bi hema şê we şervanê n Kurd rû birû yê dirndetirı̂n dewleta hovı̂ya Turk dibin û ji bo pê kanı̂na armancê n xwe gelek şehı̂d .kirin qurbanı̂ Pêwendîyên Dîplomasî: Di gel şoreş û serhildanan

Kurdan berdewam hê za nerim û dı̂ploması̂ bi kardihanı̂n, hin caran bi ser diketin lê gelek caran jı̂ alı̂yê n hemberê soz û peymanê xwe bi cih nedihanı̂n, bi hemû şê weyekı̂ Kurdan çi caran derı̂yê n danû stanan bi rû yê kesekı̂ de negirtibû n. Ji wê bê tir, li Rojhilata Navı̂n niha Kurd bû ne lı̂stikvaneka serekı̂, bi taybetı̂ piştı̂ raperı̂na gelê Kurdistanê li başû r di sala 1991 a van pê wendı̂yan bê tir şê weyekı̂ fermı̂ bi xwe ve dı̂t û piştı̂ sala 2003 a û herfı̂na rijê ma I�raqê berê van pê wendı̂yan bê tir bû ne, bo nimû ne niha li başû rê Kurdistanê bê tirı̂ 35 welatan kunsulxane, nivı̂sı̂ngehê n balyû zxana, nivı̂sı̂ngehê n bazirganı̂, ajans û nû nertı̂yê n xwe li Hewlê r û Silê manı̂yê vekirine li hemberê jı̂ Hikû meta Kurdistanê nû nertı̂yê n xwe yê n taybet li 14 welatê n cuda yê n cı̂hanê hene, ji bilı̂ nû nerê n Kurdistanê di balyû zxaneyê n .cudayê n I�raqê li derve hene Bi bawerı̂ya min be hê dı̂ Kurdan lı̂ska sı̂yası̂ û dı̂ploması̂ naskirin û li ser astê n bilindtirı̂n navendê n biryarê li cı̂hanê danû stanan dikin, lewre jı̂ hê dı̂ Dewleta Kurdı̂ ya serbixwe û gelek nê zı̂k bû ye. Di dawı̂yê de renge hinek kes bê jin li Başû rê Kurdistanê gelek arı̂şe hene wek, nebû na bodce, nebû na moçeyan, hebû na gendelı̂ û hebû na bê karı̂... hwd, lê bi rastı̂ dibe her Kurdekı̂ xemxorê Kurdistanê , Kurdê resen, Kurdê bi wı̂jdan û rû met û şeref, dibe dev ji hemû nakokı̂yê n xwe yê n herê mı̂, hı̂zbı̂ û kesayetı̂ berde û di gel birê z Mesû d Barzanı̂ yek deng be tenê ji bo avakirina dewleta Kurdı̂ û her kesek ya rê xistinek bi tersı̂ vê riftar bike bi bê yı̂ ku ew bixwaze yan bizanibe ew dibe alı̂karê dijminê n Kurdistanê û bi taybet dibe alı̂karê welatê n dagı̂rkerê n Kurdistanê , çû nkı̂ di vê qonaxa hestı̂yar de ji ber çi egeran dibe bila bibe û bihana wê jı̂ çi dibe bila bibe, heger em derfeta Serxwebû na Kurdistanê ji dest bidin hê dı̂ em xwı̂na pı̂roz yê evqas Şehı̂dê n Kurdistanê ji bo wan egeran yan bihaneyan erzan dikin û bê nirx dikin.

Lewre jı̂ mirov û kesayetı̂ tê n û diçin nufşek nû tê û hinek koç dikin, lê buhayê n netewı̂ wek, Dewlet, Ala û Sirû d... her dimı̂nin, dibe serxwebû na Kurdistanê di pê şiya hemû tiştekı̂ û berjewendı̂yekê de be, Kurdistana serbixwe berı̂ .her tiştekı̂ ye

www.pdk-s.com

Çileyê Pêşî / 1 - 12 - 2016

Çand û Huner

www.pdk-s.com

4

Di ragihandinê de perwerdekirina zarokan Evîn Şikakî-Dêrik Malbat zarokên xwe çawa perwerde dikin? Gelo piştî malbatê rola kê di perwerdekirina zarokan de heye? Eger di jiyana zarokan de ragehandin, bi taybetı̂ televı̂zyon yek ji alavê n herı̂ bi bandor be, programên têne weşandin li gor temenê wan in yan na?

Zarok di televîzyonê de li çi tamaşe dikin? Çima dayik û bav rê didin zarokan bi tena serê xwe li televı̂zyonê tamaşe bikin?

Perwerdekirina zarokan xem û xeyala her malbatekê ye, di

heman demê de xewna her civakeke pê şketı̂ ye, ji ber ku, zarok xwedı̂ pê diviyê n civakı̂, derû nı̂ û laşı̂ ne, herwiha pê wı̂stiya wan bi zaniyarı̂ û agahiyê n rast li ser gerdû n û sirû ştê heye, û ji ber ku di vê serdema me ya niha de, ê dı̂ perwerdkirina zarokan ji aliyê malbatê ve her ku diçe kê m dibe û guhdana zarokan bi alavê n ragehandinê yê n mı̂na televı̂zyon, vı̂diyo, lı̂stikê n kompiyû terê , rojname, rê klam û ı̂ntrnetê heye.

Pê wı̂st e programê n taybet li ser bingeha zanistı̂, derû nı̂ û perwerdeyı̂ ji zarokan re werin pê kanı̂n. Dı̂tina zarokan ji televı̂zyonê re du

nemaze ku zarok temenê wan piçû k in û her tiştı̂ dibı̂nin di baweriya wan de ku rasteqı̂n in. Ji ber vê yekê pê wı̂st e dê û bav bê htir nê zı̂kı̂ zarokê n xwe bin, çavdê riya wan berhemê n ku zarokê n wan guhdanê pê dikin û bişopı̂nin,

Beşdarê n vê şevê ji tax û çı̂nê nê n cuda hebû n. Nû nerê leq 6 ya PDK Şê x Xelat, endam û rê vebirê n Bingeha Laliş.

Dekreterê PSK Mesû d Tek, Endamê Komı̂ta nevendı̂ ya PAK û gelek ji endam ê n wê , mı̂na kak Suphı̂ û kak Receb û xwişka Muqedes, serokê civata kurd li Elmaniya rê zdar Mihemed, û Jinda Ataman...

Ji gelek bajarê n cuda kurd amade bû bû n, ji Gießen,

Fener Hemedo- Hewlêr

tirafı̂kê de jiyana xwe jidest dan, piştı̂ ku ew ji sengerê şerı̂ vedigeriyan wan oxir kir, û hatin spartin bi axê û xelkê wek hemû caran bi hestek netewı̂ bi ekrê xwe ve rabû n, lê vê carê Mesû d "Bavê Sı̂pan" ne amade bû , Mesû dê ku dev ji karê xwe berdida û erkê n xwe yê n netewı̂ bi cih dikirin û pê seng bû di beşdariyê de li hemû rê wresmê n Kurdistanı̂ de. Ez di warê pesna Bavê Sı̂pan de me, û li ser bi qencı̂ û başı̂ biaxivim. Ev tişt bila

ji ber ku zarok li gor temenê xwe nikarin berhemê n baş û nebaş ji hev derxin. Zarok berhemê n jiyana mirovan in, lewma pê wı̂st e guhdaneke giştı̂ bi wan were kirin daku civakeke saxlem û pê şketı̂ ava bibe.

Hamburg, Kö ln û ji Elmanan, gelek rojnamevan mı̂na Klaus Gerber, serokê redektora rojnameya NEUE PRESSE û gelek rewşenbı̂r û zane.

Musa Ataman û Xanima wı̂, Prof.

Dr. Husein û Xanima wı̂, Parê zer Dü ndar Kelloglu û gelek yê n din yê n hê ja. Koma Zara bi Mû zı̂kê xwe şeva me xemilandin. Vê koma ko ji mû zı̂kavê n jê hatı̂ pê k tê n. Wê komê bi xwebixweşı̂ û bi kurdewariyek bilind ruhê şeva me geş û kesk kirin. Spası̂ bo vê komê kê me. cemawerek hilbijartı̂ ji Elman û kurdan hatibû n.

Cenazeyên 4 Pêşmergeyan bê Mesûd birêve Çû Her kes ji tiştinan hez dike, ango ji xwe re rê yek hilbijartiye, dibe ku wı̂ jiyana xwe jı̂ ji ber wê terxan kiribe. Gelek sedem hene ji ber biyara mirovı̂, belkı̂ ji baweriyekê hatibe yan ji berjewendiya tevayı̂ yan kesayetı̂ û li pey wê biryarê çi dibe û çi bê te serê wı̂ kesı̂ encameke mormal e ji biryara wı̂. Ez dikarim mı̂nakekê bidim li kesekı̂ pir nê zı̂k ji min û ew jı̂ birayê min e, ê ku ev zê detirı̂ heftiyekê ye ji hê la rû nixumandiyê n "Rê veberiya Xweser" ve girtı̂ ye, û ji kesû karê n xwe dû re e .Her çende Mesû d Hemedo( Mesû d Hemdo) kesayetiyeke pir naskirı̂ ye li cem xelkê û karê siyası̂ û civakı̂ yê ku ew dike zelal û eşkere ye, lê ew bi rengekı̂ "�ihê tok" hatiye girtin, û kesê n ew revandine fedı̂ dikin karê xwe bidin xuyakirin û eşkere bikin çi ne sedemê n revandinê . Berı̂ demekê 4 pê şmergeyan di qezayeke

ê dı̂ nema dikarin waneyê n xwe binvı̂sı̂nin û bixwı̂nin, ji bilı̂ tê kçû na tendirû stiya wan ji rû niştina demê n dirê j, tê kçû na asta nerı̂na çavê n wan, pişta wan û damarê n wan yê n mejı̂. Ya herı̂ metirsı̂dar jı̂ giraniya laşê wan ji pirbû na xwarinê n cor bi cor yê n ku di dema li televı̂zyonê tamaşe dikin û dixwin, herwiha ji aliyekê din ve zarok dû rı̂ tevgera xwe dibin, dû rı̂ werziş û lı̂stikê dibin.

Mana zarokan bi demjmê rê n dirê j bandora xwe ya xirab li ser derû nı̂ û psı̂kolojiya wan nemaze tirsa ku li cem çê dike dema ku ew li fı̂lmê n tirs tê de heye temaşe dikin,

Ahenga rêzlêgirtin li du dost û piştgirên gelê Kurd birêve çû

Tengezarê Marînî-Almanya Ahenga rê zlê girtin li du dost û piştgirê n gelê Kurd, ji dehê salan ve, Xanim Heidi Merk Wezı̂ra Dad û Karû barê n Yekı̂tiya Ewropa, Wezı̂ra jin û civakê , cihgira Serokwezı̂rê Niedersachsen yê wê demê Gerhard Schrö der û Dr. Dc. Herbert Schmalstieg serokê şaredariyê n Hannover 34 salan, şê wirmendê Partiya Sosial Demoqratê n Cı̂han.

metirsiyê n herı̂ mezin bi xwe re tı̂ne; yek ji wan ev e ku, piraniya zarokan dema dayika wan ne amade be ligel wan li programê n ku ji mezinan re hatine pê kanı̂n tamaşe dikin û dema zarok bi tena serê xwe televı̂zyonê temaşe dikin bandora wê bê htir e ku kesê n din ligel bin, ji ber ku her berhemek bandora xwe li ser zarokan heye. Ji aliyekê din ve mana zarokan heta derengiya şevê û rû niştina wan demeke dirê j li pê şiya televı̂zyonê bê yı̂ ku hest bi demê û giringiya wê bikin, metirsiya herı̂ mezin e ew yek e ku bandorê li ser erkê wan ê xwendinê û dibistanê dike,

YNKSê yekemîn konferansa xwe lidar xist -Bidûvçûn

kolan bibê je, lê helbet ez ji wı̂ aliyê ku Mesû d ango Bavê Sı̂pan revandiye dixwazim bibê jim ku Bavê Sı̂pan ne yê girtinê ye. Gelo hû n çawa kesekı̂ ku banga wı̂ tim biratı̂ û lihevkirin e digirin! Gelek kes wek Bavê Sı̂pan hene ku bi rengekı̂ ne aqilmend hatine girtin û revandin. Ez di wê hê viyê de me ku di nê zı̂ktirı̂n dem de hemû girtı̂ serbest bê ne berdan.

Yekı̂tiya Nivı̂skarê n Kurdistana Sû riyê (YNKS) yekemı̂n konferansa xwe li Qamişlo lidar xist.Berpirsê ragihandinê yê Yekı̂tiya Nivı̂skarê n Kurdistana Sû riyê Mihemed Ebdê di konkeranseke rojnamegerı̂ de diyar ku di kon�iransê de hejmarek ji xalê n rê xistinı̂ û yê n girê dayı̂ çawaniya pê şxistina karê yekı̂tiyê hatin gotû bê jkirin.Ebdê diyar kir, ku konferansê de hin

xalê n taybet bi yekı̂tiyê hatin nirxandin, ji wan jı̂ xwendina raporê n şaxan, nirixandina pê vajoya yekı̂tiyê di qû naxa

bihû rı̂ de, warê rê xistinı̂ û Mafê n nivı̂skaran di warê nivı̂s û weşanê de .Herwiha Ebdê amaje kir jı̂, biryarê n di konferansê de hatine standin, dê ji bo Desteya Rê vebir bê ne şandin, bo şopandina cı̂becı̂kirina wan biryaran .Konferansa Yekı̂tiya Nivı̂skarê n Kurdistana Sû riyê her 6 mehan tê lidarxistin, tê de karê yekı̂tiyê û tevgera çand û wê jeyê bi temamı̂ tê n nirxandin.

www.pdk-s.com