99_ by pdk-s

Rojnameyek ji aliyê ragihandina navendî ya PDK-Sê ve tê weşandin

Kurdistan-Hejmar(99)

Nîsan / 15 - 4 - 2017

www.pdk-s.com

Bi nêzîkbûna şerê Reqa, li Rojavayê Kurdistanê tenê pîr û kal dimînin -Nazim Ehmed

Li Rojavayê Kurdistanê roj bi roj hejmara Kurdan lê kêm dibe û li şûna wan Ereb û pêkhateyên din bi cih dibin، ew pêkhate ji deverên wek parêzgeha Heleb û Idlibê berê xwe didin deverên Kurdî، û ev yek metirsiyeke mezin li ser pêşeroja hebûna

Kurdan li Rojavayê Kurdistanê çê dike.Tê zanîn piştî ku rejîma Esed deverên Kurdî li Rojavayê Kurdistanê radestî Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê kir، rewşa wan deveran ji gelek waran ve xerabû، û partiya navborî bi hêza çekê xwe li ser xelkê deverê sepand û bi dehan yasayên li dijî gelê Kurd der

kir û kiryarên xerab derheqê welatiyan pêk anî û ev yek bû sedemeke sereke ji derketin û koçkirina xelkê re. Ebdulah Erebo wiha derbarê vê mijarê de got"Ji ber kiryarên Partiya xwe bi darê zorê xwe kirye desthilat ciwan ji Rojavayê Kurdistanê berê xwe didin Herêma Kurdistanê، ew jî ji ber

leşkeriya neçar ya vê partiyê li ser xelkê verz kirye، niha tu di nava kolanan de bimeşe ji deh kal û pîran tê tenê yek ciwanî bibîne، ji ber ku rêjeya wan kêm bûye û yên mayî jî yan xwendevan in yan nikarin derkevin û li hêviya derfetekê ne".Şemsa Ibrahîm derbarê koçkirina xortên wan wiha

got"Me ne tenê xortên xwe derxistin، me keçên xwe jî li vir hiştin، baweriya Abûçiyan tine ye dikarin keçên me jîbibin şeran û di ber Ereban de jiyana xwe jidest bidin، niha tenê ez û zilamê xwe mane û dikarim bêjim bê bi giştî taxa em lê her mal wek mene، her kesê ku bidest wan dikeve

zarokên xwe ji Abûçiyan direvînin û yarast ev e ji ber ku şerê bêfêde dikin". Tê zanîn di dema dawî de Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê helmetên xwe yê girtina ciwanan li deverên Kurdî li Rojavayê Kurdistanê zêde kirine da ku tevlî şerê bajarê Reqayê bibe. www.pdk-s.com

Nîsan / 15 - 4 - 2017

Kurdistan-Hejmar(99)

www.pdk-s.com

Li Efrînê PYDê di navbera Emerîka û Rûsya de ma ye - Henan Omer-Efrîn Piştı̂ dı̂tina çekdarê n Rû sya li devera Efrı̂na Rojavayê Kurdistanê û avakirna bingeheke leşkerı̂ li navçeya Ke�ir Cenê ya wê deverê ، niha Rû sya xwe amade dike ku ê rı̂şı̂ parê zgeha Idlibê bike û ji çekdarê n Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k PYDê dixwaze ku ji Efrı̂nê ew ê rı̂ş bê destpê kirin û berpirsekı̂ PYDê jı̂ dibê je wan hı̂n ew biryar nedaye û ewê vê yekê bi Emerı̂ka re jı̂ gengeşe bikin. Li gor hin ajansan Rû sya ji çekdarê n Sû ryaya Demorat HSDê ku çekdarê n Partiya Yekı̂tiya Demoqratê k PYDê di nav xwestiye ku ew dest bi şerê grû pê n çekdar yê n li parê zgeha Idlibê bike ku niha di jê r destû opozı̂syona Sû riyê de ye. Li gor heman ajansan Rû sya ji çekdarê n PYDê xwestiye ku ew ê rı̂ş ji herê ma Efrı̂nê bê destpê kirin û çekdarê n PYDê hı̂n ti berisivek nedaye Ceneralê Rû sı̂ yê li Efrı̂nê ye û hı̂n biryara xwe ya dawiyê nedaye. Ew jê der herwiha dibê je karekı̂ wiha divê danû standin bi Emerı̂ka re jı̂ were kirin ji ber ku Hê zê n Sû ryaya Demoqrat HSDê nikarin biryareke wiha bê Emerı̂ka werbigrin ji ber ku Emerı̂ka piştevaniya wan dike. Ew jê dera nê zı̂kı̂ çekdarê n Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k PYDê li Efrı̂nê herwiha dibê je eger Emerı̂ka rê bide hê zê n wan dest bi şerê Idlibê bikin ji ber ku wan hê zeke zê de li Efrı̂nê heye li gorı̂ axaftinê n wı̂ jê derı̂. Berya niha jı̂ serkirdeyê çekdarê n PYDê baskê Partiya Karkerê n Kurdistanê li Kurdistana Sû riyê Sı̂pan Hemo ji rojnameya Alhyat ya Londinı̂ re ragihandibû ku eger ji wan bê xwestin ewê şer li Idlibê jı̂ bikin. Berya wê daxuyaniya Sı̂pan Hemo rê veberiya Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k PYDê li Rojavayê Kurdistanê ragihandibû ewê hê zeke nû ava bike û bang li ciwanan bike ku tevlı̂ wê hê zê bubin û ragihandibû ew hê z wê şer ji derveyê deverê n Rojavayê Kurdistanê bike û wê muçeyekı̂ jı̂ werbigrin. Di meha Adarê de Rû sya bingeheke xwe li navçeya Ke�ir Cenê ya Efrı̂nê ava kir û ê dı̂ leşkerê n wê bi

serbestı̂ di nav bajarê Efrı̂nê û bajar û bajrokê n wê de bi serbestı̂ digerin. Derbarê vê mijarê de me nerı̂nê n hin welatiyê n bajarê Efrı̂nê wergirtin gelo ka ew ser vê mijarê de dibê jin çi. Ebdo Rû barı̂ derbarê vê mijarê de wiha got: Ev mijara hatina Rû sya û tevlı̂kirna çekdarê n Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k PYDê bo sere li parê zgeha Idlibê metirsı̂dar e ji ber ku dê ciwanê n me tevlı̂ vı̂ şerı̂ bibin û dê bê sû de û ne di ber xaka xwe de şehı̂d bikevin، mixabin PYDê ne ji berjewendiya miletê Kurd re kar dike û dê zirareke mezin li wan deveran bibı̂ne، ji ber ku hê zê n li wir bihê z in û Tirkiyê piştevaniya wan dike û Rû sya û Emerı̂ka henekê xwe bi PYDê dike.Mı̂dya Omer derbarê vê mijarê de wiha nerı̂na xwe anı̂ ziman: Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k PYDê di nava agirê Rû sya

û piştevanya Emerı̂ka û agirê rejı̂ma Esed e maye، gelo wê PYDê ligel kê kar bike û bi rastı̂ biçe Idlibê û şerê çekdarê n opozı̂syonê bike، heger ev yek hate kirin dê ciwan li herê ma

Efrı̂nê nemı̂nin ji ber leşkeriya neçar ya ku PYDê li ser Kurdê n wê herê mê sepandiye. Serbest Efrı̂nı̂ ji Rojnameya Kurdistan re got ku pê ngavê n Partiya Yekı̂tiya Demoqratı̂k gelekı̂

şaş in û herdem ne di berjewendiyê n gelê Kurd ye û ev yek bandoreke xerab li pê şeroja Kurdan li Rojavayê Kurdistanê dike û dive PYDê agahdarı̂ van kiryar û pê ngavn be da ku

miletê Kurd tevlı̂ şerekı̂ mezin li deverê neke û ê dı̂ nema xwı̂na Kurdan bê mifa û sû de bê te rijandin، xwı̂na Kurdan ne lı̂stka destê PYDê û Partiya Karekerê n Kurdistanê PKKê ye.

bikin. Di daxuyaniya I�tı̂lafa Opozı̂syona Sû riyê hatiye Kurd beşeke sereke ne ji pê khateyê n gelê Sû riyê ne û bi salan li dijı̂ rejı̂ma Sû riyê şer kirine û li himber rejı̂ma Esed rawestane، herwiha daxuyaniyê da zanı̂n ku، I�tı̂lafa Opozı̂syona Sû riyê Encû mena Niştimanı̂ ya Kurd li Sû riyê (ENKS) weke nû nerê rasteqı̂n ê gelê Kurd dibı̂ne. Can Ebdulezı̂z wiha derbarê vê mijarê de got: Ev mesele gelekı̂ hestiyare û nabe bi ti şê weyı̂ bê te

piştguhkirin ji ber ku çarenivı̂sa miltekı̂ destnı̂şan dike، dive nû nerê n Kurd bi cidı̂ li dor vê meselê tevgerê bikin û baweriya dijberiyê bi doza gelê Kurd li Kurdistana Sû riyê bı̂nin، rwestandina wan di gera pê ncemı̂n ya Cinê vê de baş bû ، lê ez ne di wê baweriyê de me ku xwe ji nava I�tı̂lafê vekişı̂ne ji ber ku vekişandin dê ziyanê bighı̂ne ENKSê û doza gelê Kurd li Kurdistana Sû riyê ، divê nû nerê n Kurd bi xurtı̂ piştevaniya mafê

gelê xwe bikin ji ber ku bi rastı̂ pişta wan bi miletê wan xurt e، û divê wek kolana Kurdı̂ jı̂ piştevaniya wan kesan bikin di rê ya lidarxistina xwepê şandanan li dewletê n Ewropı̂ û li pê şya balyozxaneyan. Di gera pê ncan a kongreya Cinê vê de Encû mena Niştimanı̂ ya Kurd li Sû riyê (ENKSê ) karê xwe di şanda Desteya Bilind a Danû standinan rawestandibû .

Baykotkirina ENKSê ji Cinêv 5 re waneyek bû ji Îtîlafê re - Îman Kerîm- Stenbol

I�tı̂lafa Opozı̂syona Sû riyê derbarê rawestandina karê ENKSê di Cinê v-5 de daxuyaniyek belav kir، tê de ragihand ku Kurd beşeke sereke ne ji pê khateyê n gelê n Sû riyê . I�tı̂lafa Opozı̂syona Sû riyê roja 13.04.2017 li ser malpera xwe ya fermı̂ daxuyaniyek derbarê rawestandina Encû mena Niştimanı̂ ya Kurd li Sû riyê (ENKSê ) ji karê xwe re di gera 5an a kongreya Cinê vê ، tê de daxwaz ji Desteya Bilind a Danû standinan kir ku، derfetek bê tir bidin ENKSê da ku doza daxwaza mafê xwe bike. Derbarê vê mijarê Ehmed Elı̂ wiha got:Bi nerı̂na min daxuyaniya hevbendiya Niştı̂maniya dijberiya Sû riyê gelekı̂ dereng ket، û divabû endamê n Kurd bi vê daxuyaniya nezalal razı̂ nebana ji ber ku bi rastı̂ tiştek di nava vê daxuyaniyê de nine û tenê gotinê n dubarekirı̂ ne، bila hevbendı̂

xweş zanibe Encumena Niştı̂maniya Kurdı̂ li Sû riyê ENKSê nû neratiya beşekı̂ mezin ji Kurdê n Kurdistana Sû riyê dike û dive rê z li mafê vı̂ gelê ku bi deheê n salan zil û zordarı̂ li ser destê rejı̂ma Esed dı̂tiye bê kirin، her car hevbendı̂ dibê je em pabend in bi rê keftina di navbera wan de، lê tiştek piraktı̂kı̂ di vı̂ warı̂ de nehatiye kirin û ev yek divê endamê n Kurd di nava hevbendiyê de tekeziyê li ser bikin û ê dı̂ nema vı̂ karı̂ qebû l

www.pdk-s.com

Nîsan / 15 - 4 - 2017

www.pdk-s.com

Kurdistan-Hejmar(99)

Bêdengiya Civaka Navdewletî dihêle Esed hemû çekan bikar bîne Kurdistan-Ednan OmerStenbol Welatiyên bajarê Xan Şêxûn، bûne armanca bombebarana bala�irên şer ên Artêşa Esed. Roja Sêşmê 4ê Nîsana 2017an xelkên bajarê Xan Şêxûn rastî êrîşên baka�irên şer yên rejîma Beşar Esed hatin û di encam de bi sedan kes bûne quranî. Parêzerê bi navê Eyad Ehmed derbarê vê komkujiyê wiha ji Rojnameya Kurdistan 24 re got:"Em çi bêjin li ser vê bûyerê wê kêm be ji ber qebareya mezin ya vê karîsetê، rejîma Esed ya ku bi dehê salan e xwîna miletê Sûriyê vexwariya، niha careke din komkujiyan pêk tîne û di jêr sîwana rûbirûbûna terorê li Sûriyê، hevdem di dema çavgirtina civaka navdewletî û dewletên ku qaşo xwe dikin dostê gelê Sûriyê، hejmara qurbaniya gelekî mezin bû، û dektatorê vî çerxî heta nexweşxaneya ku têde dihatin dermankirin bombebarana kir da ku xelk bi tevahî bêne kuştin، ev bi xwe tawanekî cengê û divê bi zûtrîn dem Beşar Esed û hevalên xwe bêne cezakirin". Ji aliyê

xwe ve، Dijbereya Sûriyê ji Encumena Asayişa Navdewletî dixwaze، ku lêkolînê derbarê êrîşa li ser Xan Şêxûnê de bikeda ku kesên ev tawana mezinkirine werin pêşberî dadgehê û bêne bidar vekirin. Herwiha Hikûmeta Esed redku bala�irên wan ev êrîş pêk anî bin، û hêzên dijberiyê tometbar dikin. Hevbendiyê daxwaz kir ku divê biryar yekser �irandina �irokên rejîmê

Civaka Navdewletî karekî cidî derbarê Sûriyê nake

bi tekûzî li tevaya Sûriyê qedexe bike، û dosya binpêkirinan û tawankariyên terorîstî ber bi dadgeha tawankariyên navdewletî ve bête şandin digel tewankariyên berê، û divê kujerên ku tawankarî pêk anîne û yên piştgiriya wan kirine bêne radestkirin bo dadweriya navdewletî، û rêjîmê ji hemû çekên giran û qedexe destevala bikin û dana çekan jêre qedexe bikin. Malik Cuma derbarê êrîşa Xan Şêxûn got"Bi rastî ev êrîş karîseteke mezin bû، lewma divê malbata Esed û hevalbendên wî werin siza kirin li ser

kiryarên xwe، derbeya Emerîka ji aliyekî de baş bû، lê ne li gor vê karîsetê bû، divê Emerîka bi cidî li rejîma Esed ya xwînmij bide da ku wî ji desthilatê hilîne û careke din ti kes van kiryaran li cîhanê neke، Rûsya û Îran jî divê werin ceza kirin ji ber ku ew jî berpirs in di ber vê karîsetê de". Can Îsa wiha got"Bi sedan lêdwan ji berpirsên Emerîkî û Ewropî û Erebî û bi taybet Siûdiyê derketin ku çi çareyek li Sûriyê peyda bibe divê Beşar Esed ne di nav de be û wek serok nemîne، lê heta niha tenê lêdwanin û derbeya Emerîka bi agahiya Rûsya bû ji ber ku Rûsya çekên

giran û bala�irên xwe veguhestibûn، û tenê ev derbeya Emerîka ji bo vehewandina raya giştî bû derbarê kiryarên Esed û Rûsya li Sûriyê". Toreya Sûriyê ya mafên mirovan got ji destpêka sala 2017ê û heta 04.04 2017، rejîma Esed 9 êrîşên kîmawî pêk anîne، û destnîşan kir ku êrîşên kîmawî li dijî Idlib، Hema، Gundewarê Şamê û Şamê hatine kirin. Toreyê di raporta

xwe de ya got ku her 9 êrîşên kîmawî bûne sedema kuştina 77 sivîlî، 25 zarok û 16 jin û şervanekî opozîsyonê di nav wan de hene، û ne kêmî 243 kesan birîndar bûne. Xan Şêxûn bajarekî Sûrî ye، ku ser bi parêzgeha Idlibê ye. Ew bi 70 kîlometreya ji bajarê Idlibê yê bakurê Sûriyê dûr e. Hejmara nişteciyên Xan Şêxûn berî 2011an gihiştibû 53 hezar kesî.

Derbeya Emerîka ji bo aramkirina raya giştî bû

"Kehrebe li Rojavayê Kurdistanê bi ku ve diçe" Kurdistan-Cîlan OsoHesekê Kehrebe anku elikitrîk li Rojavayê Kurdistanê ji sala 2011an ve tenê ji bo çend demjimêran di rojê de heye، lê carnan ew demjimêr jî nayê، û ev pirs ji aliyê welatiyan tê kirin gelo kehrebeya Rojavayê Kurdistanê bi ku ve diçe?Kî sûdê jê dibîne çima tenê çend demjimêran heye. Rojnameya Kurdistan xwest careke din vê pirsê bîne holê û nerîna welatiyan bistîne. Mihemed Eslan derbarê pirsgirêka kehrebeyê wiha got:"Nebûna kehrebeyê zirarê dighîne xelkê ji ber ku tevahiya xelkê karê wan bi kehrebeyê heye، û ji ber nebûna berdewam

ji kehrebeyê xelk neçar dibin miweldan bikrin yan ampêran bikar bînin û ev yek ji wan re gelekî buha ye û tevahiya xelkê ji neçarî xetan dikşînin û demjimêrên miwelîdan gelekî kêm in û car car miwelîde xerab dibe û

kolan yan tax bi rojan bê kehrebe dimîne، niha havîn hat û kesên dukandar wê çawa bikin، divê vê rewşê derbas bikin، lê wê gelekî ji bo wan zehmet be". Ji aliyê xwe ve، Îman Remedan behsa qutkirina

kehrebê û nebûna wê wiha kir "Ez dixwazim ji kesên xwe dikin berpirs û parêzvanê vî welatî، gelo heta niha jêderên kehrebê yên li ser ava çemê Feratê ji bilî kehrebeya ku ji xaza Rimêlan derdikeve bi ku ve diçe û ji her kesekî re diyar

e bê ew kehrebe têra Rojavayê Kurdistanê dike ku 24 demjimêrên li pey hev kehrebe hebe، kî berpirs e di ber diziya kehrebê de li Rojavayê Kurdistanê، bila Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê bizanibe bê xelkê deverên Kurdî her tiştekî di vê derbarê de dizanin û nema rastî ji xelkê re têne veşartin، bila li xwe vegere û �işarê li ser xelkê kêm bike da ku jiyaneke xweş bijîn û nebin qurbaniya diziya çend kesayetiyan ". Qutkirina kehrebê li Rojavayê Kurdistanê bûye diyardeyeke rojane. Û berpirsên Partiya Yekîtiya Demoqratîk PYDê sedema qutbûna kehrebê vedgerînin

kêmbûna asta ava bendava Tişrînê ligel rawestandina hindek enefeyan li devera Siwêdîkê، lê pispor vê yekê red dikin û dibînin meseleya nebûna kehrebeyê siyasî ye da ku xelk bêzar bibin û koçber bibin û welatê xwe bi cih bihêlin. Endezyar Ebdulhemîd Ebdela wiha got"Mesela kehrebê di mehekê de çarser dibe heger PYDê û desthilata xwe bixwaze، lê wê kî dizyê bike، çima kehrebeya pêgehên Artêşa Esed li Qamişlo û Hesekê qut nabin، çima kehrebe ji deverên rejîmê re diçin، kehrebe heye، lê hebûna kehrebe ewlehiyê peyda dike û ev yek ji rejîma Esed re ne baş e" www.pdk-s.com

Nîsan / 15 - 4 - 2017

Çand û Huner

www.pdk-s.com

Hesna Meter: Pir ji Kurdistanê hez dikim Kurdistan-Hewlêr -Raid Mihemed Di 5ê vê mehê de li Hewlêrê، hunermenda Libnanî Hesna Meter di Pêşangeha Hewlêr ya Navdewletî ya Pirtûkan di vekirina pêşangehê de beşdar bû، û li beramberî Serokê Herêma Kurdistanê “Mesûd Barzanî” stran li ser Pêşmerge û Kurdistanê ، herwiha Alaya Kurdistanê kiribû cil û bergê Kurdî û li xwe kiribûn ، ji ber wiha Rojnameya Kurdistan

xwest ji nêzîk ve wê nas bike، me jê pirsî derbarê hestên wê bi beşdarbûna wê di vê pêşangehê de، wê ji me re got:" Bê guman ez ji we dûr nabim ، ez zanim hûn miletekî xebatkar in û hûn ji jiyanê hez dikin، û dûrî xweşiya jiyanê nabin، bi ser ev rewşa xirab jî berî niha û divê dema dawî de jî، vaye ev Pêşangeh wek nimûne bi rastî dilê mirovan xweş dike û yek hest dike ku cîhan bi xêre û ez pir kêfxweş im bi dîtina serokê

Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî ، û ez spasiya Fexrî Kerîm dikim ku wî min vexwend vê Pêşangehê û min pir bêriya gelê Kurd kiribû û pir ji we hez dikim ، hûn miletekî nêzîkî me Libnaniya ne. Di derbarê cil û bergên Kurdî de Hesna got : Belê bê guman ev welatê ku min himbêz kiriye û ji min hez kir، ya herî kêm dibe ku ez xwe bi ala Kurdistanê bixemlînim ، û ala Kurdistanê ala min e jî û Kurdistan welatê

min e jî، erê ez Libnanî me، lê ez li Kurdistanê xwe xerîb nabînim ، ev welatê min yê duyemîn e ، û dema ku ez dibînim miletê Kkurd serdikeve û kêfxweş e ez jî kêfxweş dibim، herwiha derbarê rewşa rewşenbîrî û huneriyê، Hesna Meter got : Ez pir gavên baş dibînim، mîna vê pêşangehê ، û mûzîka Kurdî pir xweş e û cêwaz e û projeyên min wê li Kurdistanê di derbarê hunerê de dê hebin .

Ferhengeke Kurdî ji sala 1884an de Hisên Mihemed-Finlenda Beiträge zum kurdischen Wortschatze (Hevkarî bo xezîneya peyvên kurdî) ferhengokeke zimannasê alman A. Houtum-Schindler e ku sala 1884 di kovara Komeleya Almanî bo Vekolînên Rojhilatî (Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft) de hatiye belavkirin. Berhem ji 75 rûpelan pêk tê ku nêzîkî 55 rûpelan ferhengok e û 20 rûpel jî kurteşiroveyên li ser rêzimanê ne. Wergerên peyvan û şiroveyên rêzimanî bi almanî ne. Houtum-Schindler peyvên ferhengoka xwe li Rojhilatê Kurdistanê û li Xorasanê berhev kirine. Ew ne ji lehceyekê bi tenê ne lê ji çendîn devok û zaravayan hatine berhevkirin. Tê de hem peyvên kurmancî، hem soranî، hem kelhurî û hem jî goranî hene. Lê piraniya peyvên Houtum-Schindler bi xwe berhevkirî ji soraniya mukrî ne. Peyvên ji kurmancî ji Xorasanê ne lê wî herwiha gelek peyv ji ferhenga kurmancî-fransî ya Ferdinand Justi jî neqlî ferhengoka xwe kirine.

Houtum-Schindler ihtimalen yekem kes e ku di ferhenga xwe de cih daye peyvên ewqas lehceyên kurdî. Wî herwiha li ber her peyvê herwiha diyar jî kiriye ka peyv ji kîjan devokê yan deverê hatiye wergirtin ku ev jî diyardeyeke ferhengsazî ye ku di kurdî de berî Houtum-Schindler nehatibû kirin û gelek caran piştî wî jî hatiye piştguhkirin. Herwiha Houtum-Schindler yekem kes e hewl daye hin agahiyên etîmolojiyê li ser peyvên kurdî bide. Bo nimûne، wî li ber peyvên wî bi xwe berhevkirî yên ne-kurmancî herwiha hevrehên wan yên kurmancî ji ferhenga Justi neqil kiriNe ber wan û li ber piraniya serpeyvên xwe hewl daye ku hevrehên wan yên farisî jî pêşkêş bike. Ev ferhengok bo vekolînên zimannasî baş e. Lê bo bikarînerên ”sade” yên ferhengan ew baş bi kêr nayê ji ber ku her çend peyv ji deverekê yan lehceyekê ne û hebûna yan tinebûna peyvan di ferhengokê de hema-hema bi tesadi�î ye، ne li gor berbelavî û mişetiya peyvan di zimanê kurdî de ye. Heta ber bi dawiya sedsala bîstem، ferhengoka Houtum-Schindler tekane ferhenga kurdî-Almanî bû.

Evîna Pak û Rasteqîne

Fener HemedoHewlêr

Evîn hestekî xweş e, ew jînê digirnijîne di canê mirovî de û dilê wî geş dike bi xweştirîn wate, û jiyan li ber çavên wî dibe weke gulistaneke xemilandî ji gul û çîçekan.

Di nerîna min de heger te ji mirovekî/ê hez kir nabe tu bi rengekî kesane têkilî û pêwendiyê digel wî an jî wê de bikî, lê bi rengekî ber�irehtir û gelek tiştan bidî li ber çavan weke nebûna berjewendiyan di vê têkiliyê de, tinebûna sedemine bixwe û bipêşêxistina daxwazî û xwestekên kesane, lê belê divê bi şêweyekî be ku ew evîneke sade be û neyê ji ti sedem û faktorên kesayetî yên girêdayî daxwazên mirovî yên bi tenê meremine wî pêk tînin, ji ber ku dema mirov ji tiştekî an jî mirovekî din hez dike ji ber hebûna tiştinan ew hezkirin hezkirineke qels e û dê pûç bibe dema ku ew tişt û sifetên heyî nemînin di vî mirovî de yan di wî tiştî de. Evîna rasteqîn

coreke ji evînê ye hem ti qeyd û dendan nas nake û hem jî ew qet nabe sedema ferzkirina kesayetiya mirov li ser kesê hemberê wî ewê ku hezkiriyê wî bi xwe ye. Divê ew azadiyeke bê dawî bide dilberê xwe û derfetê bide wî/wê da ku bikaribe hestên xwe yên rasteqîne bide xuyakirin û bi baştirîn şêwe ramanên xwe bibêje û jiyana xwe birêve bibe. Evîna rasteqîne evîneke pak e û xweşî û başiyê ji hezkiriyê xwe re dixwaze di hemû rewşan de, di xweşî û nexweşî û bilindbûn û nizimbûnê de, û gerek e ne li ser bingehekê be ji guhertin an jî hewla guhertinê be çi ji biryarên dilber an jî guherîna raman û kiryarên wî yên ku bi tenê eziyetiyê didine xuyakirin û gelekî dûr in

ji rihê evîna pak a ku ava dibe li ser bingeha rêzgirtinê li hebûn û rastiya wî kesê beramber.Evina pak a rasteqîn herdem dide û ne li benda wergirtina qezencê ye ji ber ku nabe ew ne wisa be, û eger tu ji yekî/ê hez bikî divê tu xwe û xweziya nefsa xwe nedî li pêş. Seydayê Ehmedê Xanî wiha dibêje: Lê aşiq û bu-l-hewes cida ne Hin fa'idexwaz in û hin �ida ne Evîna te ya rasteqîne ji kesekî re dike ku tu ji cîhanê re bi tevayî hez bikî û dilê te dadigire ji can�idayî û qurbaniyên bê beramber.