Rojnameya Kurdistan - 173 – Kurdî by pdk-s

Rojnameyek ji aliyê ragihandina navendî ya PDK-Sê ve tê weşandin

Kurdistan-Hejmar (173)

Gulan / 15 - 5 - 2020

www.pdk-s.com

Divê rêkarên rûbirûbûna Korona qonax bi qonax bêne kêmkirin

“Pabendbûna xelkê Kurdistana Sûriyê giring e” Dîlan Seîd

Piştî tomarkirina çend haletên nû yê pêketiyên Korona li Hesekê tirsek di nava xelkê de çê bû, lê niha rewş aram e, lê pêwîstiya xelkê bi wê yekê heye ku xwe

biparêzin. Welatiyek ji bajarê Hesekê dibêje, niha rewşa baş e, lê hêj tirsek di nava xelkê de heye û bi rastî xelkê me pabend nabe û qerebalixê

durst dike, û heta niha ev nexweşî belav nebûye, lê heger hat û belav bû dê karesatek rû bide, lewma divê rêkarên xweparêziyê hêdî hêdî werin kêmkirin

da ku nexweşî belav nebe. Welatiyekî din dibêje, rewşa me ya abûrî xerab e, û divê çavek li me bê dan û nabe wiha kar bê rawestandin,

emê pabendî hemû rênmayan bin, û emê karê xwe bikin, bi rastî me rojên zehmet derbas kirine. Helbet divê sînorek ji pirsgrêka wan rêwiyên ku ji

Şamê tên bête dîtin, û bi qaçaxî derbasî nava bajarê Qamişlo nebin ji ber ku heger hat û nexweş di nava wan de hebin dê karesatekê durst bikin. www.pdk-s.com

Gulan / 15 - 5 - 2020

Kurdistan-Hejmar (173)

www.pdk-s.com

Yekîtiya aliyan li Kurdistana Sûriyê pêwîstiye, û nabe PYD vegere mîna berê KurdistanCemal Ebdulîlah Encûmena Niştimanî ya Kurdî li Sûriyê (ENKS) radigihîne, ti rola Lahor Şêx Cengî û partiya wî di diyaloga di navbera ENKS û PYDê de nîne. Desteya Serokatiya ENKSê îro di daxuyaniyekê de ragihand, ku bi keda nûnerê Emerîka, ENKS û PYDê gihîştine rêkeftinekê û amaje bi rola Birêz Lahor Şêx Cengî di wan kedan de kir. ENKS diyar dike, diyalog di navbera ENKS û PYDê de tenê bi navbênkariya Emerîka dibe û heta niha ew herdu negihîştine ti rêkeftineke dawî . Herwiha ENKS dide zanîn jî, ti rola Lahor Şêx Cengî di amadekirin yan di diyalogê de nîne. Herwiha ENKS red dike jî ku ti rol yan navbênkarî çi aliyê wî û çi aliyê partiya wî berê û niha di vê arasteyê de hatibe kirin. Desteya Serokatiya ENKSê tekez dike, Serokatiya Herêma Kurdistanê aliyê hevkariyê di van diyalogê dike de ye, ji ber ku wê serperiştiya rêkeftinên berê yên Hewlêr û Duhokê kiribû.Ev mijar ev dema çend rojane bûye mijara herî girin ku li ser zimanê xelkê tê behskirin û welatî jî bi hûrbînî behsa vê mijarê dikin û hêvî dikin bi awayekî baş bighê serî û xelk ji vê rewşa xerab rizgar bibin.Li ser vê mijara hestiyar me xwest nerîa hejmareke zêde ya welatiyan werbigrin. Mihemed Elî li ser vê mijarê wiha dibêje: Heger em bêjin mijara yekîtiya di nava aliyên siyasî de ne giring dê dûr be ji rastiyê, lewma divê ev yekîtî bi çi awayî

be were pêkanîna û nabe Partiya Yekîtiya Demokratîk PYDê mîna rêkeftinên berê xwe bide aliyekî û xwe birevîne, niha rewş hestiyar e û divê hemû alî bi berpirsyaretî tevbigre û berjewendiya xelkê Kurdistana Sûriyê liber çavên xwe bigrin. Ev zêdetirî neh salane xelkê me di rewşeke zehmet re derbas dibin û rastî êş û azaran û di gelek rewşên nexweş re derbas bûne, divê parastina deverên mayî

ji Kurdistana Sûriyê bikin û ew dever mîna Efrîn û Serêkaniyê ji destê me neçin.Partiya Yekîtiya Demokratîk PYDê bi ser işkiya xwe rewş gihişte dema niha, bi nerîna min Emerîka vê care �işareke zêde li vê partiyê dike da ku erê bike li ser yekîtiyê û xwe wek carên berê ji vê mijara dîrokî nerevîne, ew hewil dide lê diyar e vê care ne bi destê wê ye û nikare mîna berê bike. Can Omer jî li ser vê mijarê nerîna

xwe tîne ziman û dibêje :Yekîtiya aliyan li Kurdistana Sûriyê bandorek erênî peyda dike, di demek ku hevsengiyên Rojhilata navîn tên guherîn de rêbaza herî baş bo Kurdan siyaseteke hevgirtî ye û divê di warê rêbazê de jî nêrînek hevpar hebe, da ku bighên armancên xwe û destkeftan bidest bixin û gelên xwe ji êş û azaran rizgar bikin û wan bighînin cihekî aram, lewma ev yekîtî gelekî pêwîst e û nabe

Rewşa niha hestiyar e

Kurd li Kurdistana Sûriyê bê pişt bimînin û vegerin jêr desthilata Esed û heger vê yekê jî nekin dê rastî zirareke meizn werin û dê astengiyên mezin jî ji wan re çê bibin. Cîhan Xelef jî wiha li ser vê mijarê dibêje: Di dema dawî de nûçeyên xwe têne belavkirin her çiqas rastiya wan hebe yan nebe, dilê xelkê xweş dike û hêviya jiyaneke xweş ji wan re peyda dike, lê divê ev qonax bi bêdengî derbas bibe ji ber

ku beşek ji Partiya Karkerên Kurdistanê PKK dixwazin ev rewş têk biçe û ti rêkeftin û lihevkirin di navbera aliyên Kurdistana Sûiryê de neyê kirin ji ber ku ew sûdê ji vê rewşê dibîne û ji xwe re pere û samanên xelkê dibe Qendîlê, helbet istixbarata Tirkiyê ku di nava wan de ye naxwazin ev yek biçe serî, lewma divê ev partî dev ji Kurdistana Sûriyê û Herêma Kurdistanê jî berde û kar û xebata xwe bibe Bakurê Kurdistanê û destê xwe nexe nava karûbarê xelkê Kurdistana Sûriyê û xwe neke xwedanê Kurdistana Sûriyê, nebe biryarê li şûna xelkê me bide divê kadirên xwe bibe Qendîlê û ew pereyên ku birine jî vegerîne. Niha rewşeke hestiyar e û nabe berjewendiyên partîtî li ser berjewendiyên xelkê re were girtin û divê bi hestiyarî serderî ligel vê rewşê were kirin, û êdî xelkê me bi azadî û bi rûmet û serbilindî jiyana xwe derbas bike û rastî ti êş û azarên din neyê. Cuma Behrem wiha li ser vê mijarê de dibêje, heger hat û ev yekîtî bicih hat dê rewş were guhetin û dê aramiyek li deverê pey da bibe û dê xelkê bi rûmet li ser erdê xwe bijîn û dê koçberî ji bo derveyî welat raweste, di dema dawî de bêdengiyek heye derbarê yekîtiya di navbera ENKSê û PYDê de û bi nerîna min karê yekîtiyê veşartî bimîne baştire û delîveyên serkeftina wê jî dê zêdetir bin, ya herî giring di vê dema niha de herdu alî dûrî zimanê nexweş bikevin û li ser medyayê hevdû tometbar nekin heta ku rewşa çareser bine.

www.pdk-s.com

Gulan / 15 - 5 - 2020

www.pdk-s.com

Kurdistan-Hejmar (173)

ARK dengê qurbanî û girtiyan e, û karê wê cihê rêzê ye Kurdistan-Ehmed Reşad Di dema dawî de êrîşek li ser bernameya Azadiya Rojavayê Kurdistanê ARKê ji aliyê rojnamevanekî ve hate kirin û ev yek jî karvedaneke mezin li pey xwe ve anîn, û bû cihê nerazîbûna cemawerên vê kenalê ku her yek ji aliyê xwe ve û bi şêweyê xwe ev êrîş şermezar kir, û dan zanîn ku nabe ARK bibe qurbaniya êrîşa rojnamevanekî bê pransîp. Li ser vê mijarê rojnameya Kurdistan nerîna hinek welatiyan wergirt. Sema Xidir li ser mijara êrîşkirina ser ARK dibêje: Ez ji wan kesan im ku ji destpêka damezirandina ARKê wê dişopînim, ez dikarim bibêjim tê bîra min xelkê Kurdistana Sûriyê li hêviya demjimêr 6ê êvarê diman daku temaşeyê bultena ARKê bikin, û hejmareke zêde ya xelkê lê temaşe dikin, ev kenal deng û rengê xelkê Kurdistana Sûriyê ye û neynika wan e, ji ber ku ew mîna wan �ikir dike û êş û azarên wan dighîne raya giştî û ARK isbat kir ku ew dikare dengê qurbanî û

girtiyan bighîne. Heger tu temaşeyî bultena wan bike herdem behsa girtiyan tê kirin û zanyariyan li ser wan kom dikin û dosyên taybet bi girtiyan li cem wan peyda dibe, di demekê de ku kenalên din nikarin behsa vê mijarê bikin, ARK di vê mijarê de bê sînor e, û hesabê ji aliyekî nake ji ber ku kenaleke bi azadî kar dike û ji tiştekî natirse û bi rastî ev ragehandine dema tu behsa tiştekî bike ku jibilî te tu kenalek nikaribe behs bike. Cemîl Ebdula jî wiha di vê derbarê de dibêje : ARK di dema ku hejmarek komkujî li ser destê çekdarên PYDê li her yek ji Efrîn û Amûdê û Kobanê rû dan, ti kenalekê behsa van komkujiyan nekir, û ji desthilata heyî ditirsiyan û navê komkujiyê jî nedigotin û bi bûyer binav dikirin, lê wê di rêya şahidhal û belgehan de ev komkujî tekez dikirin, ew dengê wan qurbaniyan e ku di wan komkujiyan de şehîd ketibûn, ARK cihê rêzê ye li cem xelkê Kurdistana Sûriyê ji ber ku êş û azarên wan gihandine raya giştî ya navxwe û ya cîhanî,

helbet wê rûreşiya kujeran derdixist, lewma herdem rastî êrîşan tê, ev ne cara yekem e ku ev kenal rastî bûyerên wisa hatiye, nûçegihanên wê li ser erdê bi zehmetî kar dikirin û dihatin girtin û çend caran jî gef li wan hatiye kirin, lê wan dev ji peyama xwe bernedan û di rêya xwe de berdewam kirin, helbet jibilî vê yekê karmendên vê kenalê bi mûçeyekî kêm kar, dikin û car caran bi mehan ev mûçe ji wan re nehatiye

dabîn kirin dîsa wan dev ji kar û peyama xwe bernedan. Henan ku welatiyekî Efrînê ye wiha dibêje :Ez dikarim bêjim ku ti kenalekê wek ARKê behsa binpêkirinên ku li Efrînê têne kirin nekiriye, wê nûçe wek heye aniye ser ekranê, lê kenalên din rê û rêbaza PYDê di mijara Efrînê de dimeşandin û hêj jî berdewam dikin, helbet Efrîn di bultena wan de dosya bûye, û bi şirove û mêvan li ser vê pirsê radwestiyane, kî dikare

vê yekê inkar bike, helbet ti kes nikare ji ber ku karê wê li ser Efrînê diyar û eşkere ye.Mafnas Omer Xalid jî wiha dibêje, ARK dengê wan zarokên ku bi zorê jib o leşkeriya neçar dihatin birin ku Partiya Yekîtiya Demokratîk PYDê û çekdarên ser bi wê ve ev kar dikirin, bêyî ku ti kenaleke din behs bike da ku karmendên wan neyên girtin û moleta wan ji wan neyê kişandin, lê wê ev yek dikir û karmendên xwe dixiste metirsiyê

de daku dengê hewara malbatên wan zarokan bighîne raya giştî û ev yek bi belgeh dikir.

nabê jin !. lê dı̂roka xwendina vê ş iroveyê netivı̂ dike. Ji ber ku li roja ı̂ro her tiş tê ku tê ziman bi rengekı̂ nû jen tê gotin…! Ji ber vê yekê ramanê n rexneyı̂ di doza "Hev-axaftinê "de du nifş an dibı̂nen; Hev-axaftin "wek-hevı̂" û Hev-axaftin "newekhevı̂". Wek ji me re tê xuyakirin ku Hevaxaftin "ne-wekhevı̂" ew e, ku riya afrandinê ye. Di çerçove wê jeyı̂ de bi hê sanı̂ em dikarin nimû neyekê ji kultura Kurdı̂ berç av bikin; wekı̂ em dizanin ku ""Mem û Zı̂n" a Ehmedê

Xanı̂ hatiye avakirin û forma xwe ji destana Kurdı̂ ya herı̂ girı̂ng:"Memê Alan" ya ku nivîskarê wê ne nas e, qezenc kiriye, lê divê am zanibin ku pê wendiyê n zor di navbera "Memê Alan" û "Hezar ş ev û ş evek" de peyda dibin. Li dawı̂ ez dikarim bibê jim bi Roland Barthes, rexnevanê �irensı̂ yê bi nav û deng: "Hevaxaftin narvı̂na(‫)ﻗﺪﺭ‬ nivı̂sandinê ye". Ji ber vê yekê nivı̂sandin bê "Hev-axaftin" qet tuneye!

Ramanên Rexneyî

Xalid Husên

Wêje çî ye …? Ev pirseke kûre u ne bihesanî mirovê kar dike di meydane wêjeyî

de bê tirs karê lihimber vê pirsa han persivê bide…! Ez dibînim ku wêje sînor jêre qet nîne ! wêje dibê ku axiftina xwe ava dike di zevîyên cudabûnê de(‫ﺣﻘﻮﻝ‬ ‫)ﺍﻻﺧﺘﻼﻑ‬, cudabûn ewe ku zorê dide axiftena wêjeyî ku razên bengiha xwe veşêre li himbri lêkûlinên xwendevanan. II Hev-axaftinan (Intertextuality) Di contê xte rexneya wê jeyı̂ de, tê geheke(‫ )ﻣﻔﻬﻮﻡ‬pir girı̂ng û stratı̂cı̂ heye; ew ji xwendevan û

kesê n dixebitin re diyar dibe, di mijara ş irovekirinê de bi navê "Hev-axaftinan" tê naskirin. Ev tê geh wek wergerandinek ji tê geha "Intertextuality" di zimanê I�ngilı̂zı̂ û hin zimanê n latı̂nı̂ yê n din. Ji aliyê wateyê ve mirov dikare bi gotineke din bibê je: Hev-axaftin ew pê wendiyê n di navbera du yan gelek axaftinan de(‫ )ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ‬peyda dibe . Divê em bizanibin ku ew pê wendiyê n han di pir astan de diyar dibin. Ji aliyekı̂ din ve, ev pê wendiyê n ku di navbera axaftinan

de tê ne ç êkirin û ava dibin, bi du rengan xuya dibin: Pê wendiyê n aş kere û ne aş kere; yan yê n veş artı̂ III Hev-axaftine "newekhevı̂" Di gotinê n Kurdan de; tê gotin:" tiş tek nemaye û pê ş iye ne gotiye". Gava em vê pendê (‫ )ﺣﻜﻤﺔ‬bi ser zanistiya hermı̂notı̂kı̂ de dikş ı̂nin, ş iroveya vê perç ê ev e: Tiş tê ku tê ser zimanê me ji serpê hatiyan, gotin û ç ı̂rokan ne tiş tê n nû ne, yanê em di warê axaftinê de tiş tekı̂ nû

www.pdk-s.com

Gulan / 15 - 5 - 2020

Mîrê strana Kurdî bi Erebî hat oxir kirin

Çand û Huner

Idrîs Hiso-Gewîlan Roja 042020-05-an rojeke xemgîn bû ji bo hemû gelê Kurd û Kurdistaniyan, bilbilê strana rsen a Kurdî û mîrê wê ji nav me bar kir. Lawên Kurdistanê bi hemû pêkhateyên xwe li ber stran, saz û awazên hunermendê navdar Seîd Gabarî bi maweyê 50 salî mezin bûn, li ber stranên wî û li govendên ku li her devereke Kurdistanê û diyasporayê digerandin, mirovên Kurdistanê ji tasa Kurdayetiyê vedixwarin û fêrî kurdperwerî û welatpariziyê dibûn. Seîd Gabarî ji gundê Xirbê Kejê ji devera Amûda Rojavayê Kurdistanê heta bi Girzîn, Qamişlo, û piştre jî ji Başûrê Kurdistanê bo welatên cîhanê stran, ziman û folklorê Kurdî belav dikir. Bi hezarên stranan gotiye û ew ji windabûnê parastine. Tevî ku nabîn bû, lê wî xebata kurdewariyê bi hemû şêweyî kiriye, Pêşmergayetî karê ragihandinê, stran, govend û hemû jiyana xwe terxan kiribû ji bo parastina keltûr û nasnameya gelê xwe. Di hemû karên xwe de xwedî nameyeke diyar û eşkere bû, xizmetkirina ziman û keltûra Kurdî. Lê mixabin piştî xizmeta 50 salan di ber vê nameyê de, Seîd Gabarî ji aliyê partiyên Rojavayê Kurdistanê bi zimanê Erebî hat oxir kirin. Evên xwarê hin nimûne ne ji daxuyanî û birûskên sersaxî û oxirkirinê: 1-Partiya Demokrat a Kurdistanê – Sûriya (PDK-S) li ser zarê pîlotbîroya xwe bi zimanê Erebî sersaxî ji malbata Gabarî û gelê Kurd re xwest. 2-Sekreterê PDK-S jî ji aliyê xwe ve dîsan bi zimanê Erebî sersaxî ji malbata xwedalêxweş û gelê Kurd re xwest. 3-Girûpa Seydayê Barzanî li ser zarê Komîteya xwe ya ragihandinê bi zimanê Erebî sersaxî kirine û bi tenê gotina (Oxirbe) bi Kurdî danîne. 4-Partiya Demokrat a Kurdî li Sûriyê (Elpartî) li ser zarê Navenda Ragihandina Partî li Herêma Kurdistanê bi Erebî beşdariya partiya xwe bi serokatiya sekreterê xwe Behcet Beşîr belav kiriye. 5-Endamê Komîteya Navendî ya PDK-Sê Nûrî Birîmo ji aliyê xwe ve bi Zimanê Erebî beşdariya xwe û ya PDK-Sê di merasîmên oxirkirina xwedalêxweş Seîd Gabarî belav kiriye. 6-Sekretêrê Partiya Wekhevî ya Demokrat a Kurdî li Sûriyê(Wekhevî) Nimet Dawûd jî ji aliyê xwe ve tenê bi Zimanê Erebî pesnê Seîd Gabarî dide û sersaxiyê dike. 7-Wek Partiya Wekhevî, sekreterê Partiya Niştimanî ya Demokrat a Kurdî li Sûriyê Tahir Sifûk jî tenê bi Zimanê Erebî sersaxiyê dike û pesnê xwedalêxweş dide. Ev çend nimûne bûn ji rêxistinên Rojavayê Kurdistanê ku di boneya koça dawî ya kesayetiyekê wek hunermendê navdar, têkoşer û xwedan berhem û kedeke mezin ji bo parastina ziman, stran û keltûra Kurdî, Seîd Gabarî, kes xwe mandî nake ku çend gotinan bi zimanê Kurdî di oxirkirina wî de binvîse. Dijminên Kurdistanê Zimanê Kurdî qedexe dikirin, ji ber wan dizanîbûn ku bi hebûn û parastina Zimanê Kurdî dê nasnameya Kurdan bimîne parastî, û dê tovê Kurdan ji bin keviran jî şîn bê. Lê qet nayê famkirin bê çima ewqasî rêxistin û partiyên Rojavayê Kurdistanê zimanê xwe paşguh dikin û heta bi mezinên xwe jî mîna Seîd Gabarî û Seîd Yûsif û kesayetiyên wek wan bi Erebî oxir dikin?!! Gelo kes dizane bê çima? bila gerembike ji me re jî bêje.

Ji giyanê Gabarî re

www.pdk-s.com

Dengê min Girî ye Ezîz Xemcivîn

Kemal El-Sîno Xew pir nexweş bû Ji ber çi, çima ? Min ji xwe pirsî Bersiv qe ne bû Bih a min teng bû Serî giran bû Kotek şiyar bûm Lê çi şiyar bûn Jîn xemiliye Bi aleka reş Firmêsk dibarin Rengê xunav in Firmêskên şor in Ji êşa dila Gerdûn dinale Rojeke giran Çarê Gulanê Bûye zivistan Ro bûye wek şev Birûsk in hem tav Pêşmerge bang kir : Kanî ew heval ? Gernasê mezin Yê roja giran Keç û xort tevde Ew mest û gêjin Govend rawestî Bê deng û sema Ta bûk û zava Dibêjin: hewar Kanî Hunermend ? Ka saz û stran ? Serkirde partî Ji hev dipirsin Kanî rexnevan ? Kanî ew ronî ? Çîçek û gulên Welat guhdar in Ne deng ne awaz Tev ne diyar in Bilbilê dilşad Di xew de maye Lê deryak huner Bo gel hêlaye

Giriyê evê Sibehê Dareke bilind e, Stêran ji bejna xwe diweşîne.. Giriyekî Bahoz e, Neviyê Janeke giran e.. Mileto! Bi Rûmetê xwîna Pakrewanan, bi Rûmetê Navdarên xwe bike.. Bejnên te dikevin.. Evîna te hêrs dibe.. Navê te hino hino tête bişaftin.. Digirîm û ji Girî şerm dikim.. Hemû Êşên me binpê ne.. Hemû Hawarên me li ber Bayî ne.. Bêxwdîno! Hûn çi ne û ji Pizanê kîjan Latê ne? Mileto! Li jêr Sîbera Azadiyê, em dişên yariyên hezkirinê digel hev bikin. Mala me �ireh e, Xalîçeyên Dilê Kurdistanê ji bo me raxistî ne.. Evê Sibehê Giriyê Dilê min Şîna Giriyê Dilekî mezin dike.. Giriyê Welatekî ko ji Zarok û Zêçên xwe xeyidiye.. Welat jî bi Giriyê min re digirî.. Evîn jî li hêleke din sernixûz û xemgîn e.. Evê Sibehê ji dilsozekî re serê xwe diçemîn.. JI Bejna Spîndarekê Helbesta dinihwirîne.. Dilê min! Gotûbêja Tîpan li ber Naqûsa xemgîniyê sar dibe.. Çi bikim bêtir Hevok nema xwe li Nêrgiza afrêneriyê dialînin..