NATIONAL GARDEN OF ATHENS

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΠΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑ 2021

ΠΜΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ | ΑΕΙΦΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ | ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ/ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ | ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΤΣΑΒΟΥ ΕΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ | ΗΩ ΑΓΓΕΛΗ , ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΟΥΛΙΑΤΟΥ , ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ | 2020 -2021

1

Π

2

Ε

Ρ

Ι

Ε

Χ

Ο

Μ

Ε

Ν

Α

4

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

7

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΕΜΠΝΕΥΣΗ

12

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

17

ΑΡΧΗ ΙΔΕΑΣ - ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

29

ΤΕΛΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ - «ΚΟΙΤΑΜΕ ΠΟΥ ΣΕ ΚΟΙΤΩ»

38

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΗΠΟ

39

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

3

ΕΘΝΙΚΟΣ Κ Η Π Ο Σ

Η ιστορία του Κήπου ξεκινά το 1832, όταν ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Βαυαρός βασιλεύς Όθωνας, μόλις σε ηλικία 17 χρόνων. Οι Βαυαροί ήταν αρχαιολάτρες και ρομαντικοί. ο Λουδοβίκος A’ , ο πατέρας του Όθωνα εν έτει 1821 ήταν αυτός που επέμεινε, στο να γίνει η Αθηνά πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. «Οι νεοέλληνες προτιμούσαν το Ναύπλιο. Η Αθήνα τότε ήταν ένα χωριό, με καλύβες μέσα στις λάσπες και στα χώματα, με ελάχιστους κατοίκους και με καμία σχέση με τη δόξα του παρελθόντος. Οι Βαυαροί λοιπόν, διάλεξαν για πρωτεύουσα την Αθήνα και η βασίλισσα Αμαλία που ήρθε λίγο αργότερα, τη στόλισε μ’ αυτόν τον ωραίο κήπο». Ο βασιλικός κήπος οριοθετήθηκε το 1836 από τον Φρίντριχ φον Γκέρτνερ (Friedrich von Gärtner), τον αρχιτέκτονα των ανακτόρων, σε μια έκταση 500 περίπου στρεμμάτων. Επειδή η έκταση αυτή απέκλειε τον δρόμο Αθήνας-Αμαρουσίου-Κηφισιάς, το σχέδιο αυτό αναθεωρήθηκε το 1839 από τον Χοχ (Hoch), διευθύνοντα μηχανικό τής οικοδομής των ανακτόρων. Ο κήπος των 155 στρεμμάτων ήταν προγραμματισμένος με εντολή της βασίλισσας ως επιστημονικός και βοτανικός κήπος καθώς και ως ιδιωτικός. το 1839 φυτεύτηκαν 15000 καλλωπιστικά φυτά που μεταφέρθηκαν από τη Γένοβα, καθώς επίσης και με αυτοφυή είδη, που μεταφέρθηκαν από το Σούνιο και την Εύβοια. Το ενδιαφέρον της Βασίλισσας Αμαλίας για τον Κήπο ήταν τέτοιο που λέγεται ότι περνούσε τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα ασχολούμενη προσωπικά με την φροντίδα του. Στην οικογένεια της Αμαλίας, η δημιουργία και η συντήρηση πάρκων και κήπων αποτελούσε παράδοση. Δεν εκπλήσσει λοιπόν, που και εκείνη θέλησε να κοσμήσει την Αθήνα με ένα μεγάλο κήπο. Το 1842 μάλιστα φύτεψε η ίδια τις Ουασινγκτόνιες που υπάρχουν μέχρι σήμερα στην είσοδο της λεωφόρου Βασιλίσσης Αμαλίας. Η Βασίλισσα Αμαλία αργότερα στράφηκε στη γεωργική πολιτική και δεν συμμετείχε πλέον στη φροντίδα του κήπου. Τις φυτευτικές εργασίες οργάνωσε και επέβλεψε ο Γάλλος κηποτέχνης Φρανσουά Λουί Μπαρώ (François Louis Barault ), ο οποίος ανέλαβε τη διεύθυνση τού κήπου από το 1845 έως το 1854 και ο γεωπόνος Φρειδερίκος Σμιτ (Friedrich Schmidt). Ο κήπος επεκτάθηκε από των Γερμανο-ελληνικό βοτανολόγο Καρλ Νίκολαους Φράας. Κατά τη διάρκεια των εργασιών, βρέθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα, συμπεριλαμβανομένου ενός ρωμαϊκού ψηφιδωτού και ενός αρχαίου υδραγωγείου που χρησιμοποιήθηκε για τον κήπο. Διευθυντής του κήπου ήταν ο Theodor von Held και ο διάδοχός του Σπυρίδων Μηλιαράκης. «Άλλες μορφές, αόρατες, αλλά επίμονα παρούσες, η απαρηγόρητη βασίλισσα Αμαλία, ο Όθων, οι βασιλικές οικογένειες, ο Βαυαρός γεωπόνος Φρειδερίκος Σμιτ ( Friedrich Schmidt ), ο κηποτεχνίτης Φρανσουά Λουί Μπαρώ ( François Louis Bareaud ), οι βοτανολόγοι Κάρολος Φράαλ ( Carl Fraas ) και Θεόδωρος Ορφανίδης, που έφεραν από όλο τον κόσμο τα πεντακόσια είδη φυτών με τα διπλά και τρίδιπλα ονόματά τους».

4

Ο κήπος μετονομάστηκε σε Εθνικό Κήπο το 1927 κατά την περίοδο της αβασίλευτης δημοκρατίας. Είναι ανοιχτός για το κοινό από την Ανατολή μέχρι τη Δύση του Ηλίου. Η κύρια είσοδος του πάρκου είναι από την Λεωφόρο που μετονομάστηκε σε Αμαλίας προς τιμήν της, αφού αυτή οραματίστηκε τον κήπο. Υπάρχουν άλλες έξι είσοδοι στον κήπο: μία από την οδό Βασιλίσσης Σοφίας, τρεις από την οδό Ηρώδου Αττικού (δυο είναι πλέον κλειστές με αστυνομική εντολή)και δύο από την περιοχή του πάρκου του Ζαππείου. Ένα από τα εκπληκτικά ευρήματα του Κήπου κατά τις ανασκαφές που έγιναν τον 19ο αιώνα, είναι το ρωμαϊκό μωσαϊκό δάπεδο που ανακαλύφθηκε σε βάθος ενός μέτρου από το αίθριο μιας ρωμαϊκής έπαυλης και θα το συναντήσετε κοντά στην είσοδο της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας. Από τα ωραιότερα σημεία του, το φυτώριο και η παιδική βιβλιοθήκη, καθώς και το καφέ που υπήρχε μέχρι πρόσφατα. Το φυτώριο είναι ένας χώρος όπου αναπτύσσονται τα φυτά που θα μεταφυτευθούν στον Κήπο και θεωρείται το πρώτο θερμοκήπιο που λειτούργησε στη χώρα. Το 1984 ιδρύθηκε η βιβλιοθήκη που έχει δύο αναγνωστήρια, μία αίθουσα παραμυθιού και μία αίθουσα μουσικής και προβολών. Όταν ξεκίνησε, στα ράφια της είχε μόνο 1500 βιβλία, ενώ σήμερα ξεπερνούν τα 6000.

«Γύρω από τα σιντριβάνια, τις τουαλέτες, τα μονοπάτια και τους θάμνους, ποιητές και περιπατητές, κατατρεγμένοι και ερωτευμένοι, φυγαδευμένοι βουλευτές, τουρίστες, άστεγοι, αθλούμενοι, παιδιά, κρυφές ματιές και συναλλαγές. Εθνικός, Κρατικός / Δημόσιος, Βασιλικός, ο Κήπος βαφτίζεται ανάλογα με το πολίτευμα της χώρας. Τώρα ανοιχτός για όλους από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου. Άλλοτε η είσοδος στο κοινό δεν επιτρεπόταν παρά ελάχιστες μέρες το χρόνο, όταν έλειπαν οι βασιλείς από τα ανάκτορα».

5

6

Ε

Ι

Κ

Α

Σ

Τ

Ι

Κ

Ε

Σ

Α

Ν

Α

Φ

Ο

Ρ

Ε

Σ

Ε

Μ

Π

Ν

Ε

Υ

Σ

Η

7

Vincent van Gogh (1853 - 1890) La cueillette des olives | Η συγκομιδή της ελιάς Δεκέμβριος 1889 Λάδι σε καμβά 73,5 × 92,5 εκ. | Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή

Μετά τον αυτοακρωτηριασμό μέρους του αριστερού αυτιού του λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 1888, ο Vincent van Gogh μεταφέρεται στο νοσοκομείο της Αρλ. Δείχνει να συνέρχεται αρκετά γρήγορα, αλλά η επανερχόμενη ψυχολογική αστάθεια σε συνδυασμό με τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας οδηγούν στον εγκλεισμό του στην ψυχιατρική κλινική του Σαιν-Ρεμύ-ντε-Προβάνς, όπου θα παραμείνει ένα χρόνο. Στο άσυλο ο Van Gogh δουλεύει ακατάπαυστα, μερικές φορές ακόμη και στη διάρκεια των κρίσεών του, και είναι εκπληκτικό πώς αυτή η γαλήνη, η ηρεμία, διαφαίνεται στους πίνακες που ζωγράφισε εκεί. Αρχικά ζωγραφίζει το πρόσωπό του, το δωμάτιό του, τους διαδρόμους, κατόπιν τους κοντινούς κήπους. Όταν του δίνεται άδεια να βγαίνει έξω, στρέφει την προτίμησή του στα βουνά, στα κυπαρίσσια και, κυρίως, στα χωράφια με τις ελιές. Τον Απρίλιο του 1889 γράφει στον αδελφό του ότι η ελιά είναι «κάτι τόσο ξεχωριστό και εξαιρετικό! [...] Υπερβολικά όμορφο για να τολμήσω να το ζωγραφίσω ή να μπορέσω να το συλλάβω [...] Η ελιά είναι άλλο πράγμα, είναι Delacroix, αν θέλουμε να τη συγκρίνουμε με κάτι». Τον Ιούνιο του 1889, οπότε του επιτρέπουν τους περιπάτους πέριξ του ασύλου, βρίσκει το θάρρος να τις απεικονίσει, προσπάθεια όχι εύκολη. Στη ζωγραφική του τον καθοδηγεί η επιθυμία να ζωγραφίζει θέματα απλά, που τα αντλεί από τη γη, από τη φύση. Μένει πολλές ώρες έξω στους ελαιώνες, ώσπου στις αρχές Δεκεμβρίου κατορθώνει να αποτυπώσει τρεις γυναίκες ενώ μαζεύουν ελιές. Ζωγραφίζει συνολικά τρία έργα, από τα οποία η εκδοχή που παρουσιάζεται εδώ φτιάχτηκε εμπρός στο θέμα. Και στις τρεις συνθέσεις η χρωματική γκάμα είναι, όπως την περιγράφει ο ίδιος ο Van Gogh, απαλή, γαλήνια. Και οι τρεις είναι δουλεμένες με παχιές στρώσεις, δίνοντας έτσι ωραία υφή στον καμβά. Οι μικρές, δυναμικές πινελιές κάνουν όλα τα στοιχεία να δείχνουν ζωντανά: τα φύλλα των δένδρων που σαλεύουν στον άνεμο, τους ροζιασμένους από τα χρόνια κορμούς, την οργωμένη γη, τον άστατο ουρανό, τις γυναίκες που δουλεύουν. Όμως ούτε το τσουχτερό κρύο ούτε ο μόχθος διαφαίνονται στο αποτέλεσμα: αισθάνεται κανείς αληθινή αρμονία με την ευεργετική φύση. Η παρούσα Συγκομιδή της ελιάς ξεχωρίζει από τα δύο αντίγραφά της χάρη στον αυθορμητισμό που προκύπτει από τη ζωγραφική δημιουργία in situ. Αυτό κάνει τη σύνθεση «πιο χρωματισμένη», τις πινελιές πιο νευρικές και, επομένως, λιγότερο ακριβείς. Το μέρος που φαίνεται να δουλεύτηκε με μεγαλύτερη θέρμη είναι ο ουρανός, προπαντός η κάτω αριστερή γωνία, όπου οι στρώσεις δείχνουν πολύ παχιές. Εκεί βλέπουμε γαλάζιο, λευκό, ροζέ, αλλά και βιολετί και κίτρινο. Και όσο πλησιάζουμε τον πίνακα τόσο διακρίνουμε ότι η παλέτα, που ήθελε να είναι απλή, είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο σύνθετη, κι αυτό σε κάθε λεπτομέρεια του πίνακα.

8

Π

ε

ρ

ι

γ

ρ

α

φ

ή

Το Blind Eye σχεδιάστηκε για να αλληλεπιδράσει με την έκταση 140 στρεμμάτων του Clark και την αρχιτεκτονική του Lunder Center στο Stone Hill, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Tadao Ando. Η τέχνη ασχολείται με ένα από τα παλαιότερα θέματα της ιστορίας της τέχνης, της φύσης και του τοπίου. Το Blind Eye απεικονίζει μέσα από ένα βίντεο τις εποχιακές φάσεις ενός άλσους σημύδας. Η σύνθεση είναι ένα παιχνίδι με μονοκεντρική προοπτική, μια ανταλλαγή πολλαπλών ματιών. «Με έχουν συναρπάσει οι πρόσφατες ανακαλύψεις, ότι τα δέντρα επικοινωνούν μέσω μιας υπόγειας ανταλλαγής χημικών ενώσεων. το Radio Lab ήταν όπου συζήτησαν για αυτό και ήταν καταπληκτικό. Μπορείτε σίγουρα να αισθανθείτε την ασπόνδυλη φύση. Αν μη τι άλλο, αυτό είναι ένα συνεχές ρεύμα στη δουλειά μου. Υπάρχουν τόσα πολλά που μπορούμε να αισθανθούμε και να αισθανθούμε. Πιστεύω ότι περιβαλλόμαστε από συναίσθημα. Χρησιμοποιώ τις απτές αόρατες δυνάμεις του αέρα για να το επικοινωνήσω, για παράδειγμα, ένας αόρατος άνεμος αποκαλύπτεται από την κίνηση των δέντρων στο Blind Eye. Ο τίτλος Blind Eye είναι ένα παιχνίδι με λέξεις που αναφέρεται σε ένα δέντρο τυφλό. μεταδίδει επίσης τις μοναδικές ουλές των ματιών που αφήνονται στα δέντρα σημύδας αφού χάσουν τα κλαδιά τους. βλέπει με ένα μάτι ή μονοφθαλμική όραση. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα στα οποία κλείνουμε τα μάτια αυτές τις μέρες, όπως ο πρόεδρος Τραμπ, που αποσύρεται από τη Συμφωνία του Παρισιού είναι από τις πιο φρικτές παραβλέψεις. Απορρίπτουμε αέρια άνθρακα και μεθανίου στην ατμόσφαιρα, αλλάζοντας το κλίμα σε τόσο μεγάλο βαθμό ».

Jennifer Steinkamp, Blind Eye 3 | 2019 Dimensions variable 46’ x 10.4’, panorama, up to 3 projectors Health Sciences at The University of Arizona, Tucson, Arizona, Martin Margulies Collection, Miami, Florida, Exhibition History

9

10

Φ

ω

τ

ο

γ

ρ

α

φ

ί

α

The world. από Nick-Bondarev 26 Ιανουαρίου 2020

11

Φ

Ω

Τ

Ο

Υ

12

Γ

Λ

Ρ

Α

Ι

Κ

Φ

Ι

Ο

Κ

Ο

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ | 2020 -2021

13

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

14

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ | 2020 -2021

15

16

Α

Ρ

Ι

Δ

Π

Σ

Χ

Ε

Ρ

Κ

Ω

Ε

Α

Τ

Ψ

Η

Σ

Ε

Ε

Σ

Ι

Σ

17

Κάποιες πρώτες έννοιες που με ενέπτευσαν έπειτα από την βόλτα στον Εθνικό Κήπο...

- φως - κίνηση / πυκνότητα του φωτός - ευαίσθητος κόσμος - ανύψωση - in situ - ρίζες / κλαδιά - τρεις κόσμοι

* ιδιόχειρο σκίτσο

18

* ιδιόχειρο σκίτσο

« Τα δέντρα είναι ιερά. Όποιος ξέρει πως να μιλήσεις μαζί τους, όποιος ξέρει πως να τα ακούσει, μαθαίνει την αλήθεια. Δεν κηρύττουν μάθηση και παρεναίσεις, κυρύττουν τον αρχαίο νόμο της ζωής...»

Hermann Hesse, Δέντρα : Σκέψεις & Ποιήματα

* ιδιόχειρα σκίτσα

19

Οι φακοί Γιώργος Ζογγολόπουλος

«Φακοί» Ανοξείδωτος χάλυβας και πλεξιγκλάς, 1978 63 x 20 x 16 εκ

Τσέρκια με φακό 1980

20

Η κρυστάλλινη σφαίρα

21

Κρυστάλλινες σφαίρες

22

23

Βασικό concept έργου : Ο κόσμος που δεν βλέπουμε. Οι άπειροι κόσμοι στον κόσμο μας.

Κύρια στοιχεία έργου : - Διαπερατότητα - Διαφάνεια

- Διάθλαση Φωτός

- Κυκλικό στοιχείο (ως συμβολισμός του κόσμου)

Επικρατέστερες ιδέες για την εγκατάσταση στον Εθνικό Κήπο :

- χρήση φακών

* ιδιόχειρα σκίτσα

24

- χρήση κρυστάλλινης σφαίρας

- χρήση κρυστάλλινων σφαιρών

* ιδιόχειρο σκίτσο

25

T

S

A

O

R

Flying Garden/Air-Port-City

26

2005, Villa Manin Center for Contemporary Art, Codroipo, Italy

M

A

Á

C

S

E

N

O

Cosmic Jive: The Spider Sessions 2014, Museo Villa Croce, Genova · Curated by Ilaria Bonacossa and Luca Cerizza

Galaxies Forming along Filaments, like Droplets along the Strands of a Spider’s Web

27

28

Τ

Π

Ε

Ρ

Λ

Ο « ΚΟΙΤΑΜΕ

Ι

Τ ΠΟΥ

Κ

Α ΣΕ

Η

Σ

Η

ΚΟΙΤΩ »

29

1η πρόταση The worlds web

Ο Ιταλός αρχιτέκτονας Aldo Rossi, το 1966 με ένα βιβλίο ορόσημο, αναζητά τη μοναδικότητα κάθε αστικής δομής τον «locus solus», μέσα από ένα πλήθος ετερόκλητων χρήσεων και μία διαδικασία μετασχηματισμών, γεγονότων και συμβόλων μέσα στον ιστορικό χρόνο της πόλης. Για τον Rossi η πόλη ίδια είναι η συλλογική μνήμη των πολιτών της. Η μνήμη είναι συνδεδεμένη με τα γεγονότα και τους στόχους, έτσι η πόλη αποτελεί τον «locus» της μνήμης. Η συλλογική μνήμη συμμετέχει στο μετασχηματισμό του χώρου μέσα από τη δράση του κοινωνικού συνόλου. Η θεώρηση του Rossi αντιμετωπίζει την ιστορία ως τρόπο μελέτης της πόλης, ως «υλικής δομής» και ως «έργο των χεριών του ανθρώπου», αλλά και ως τρόπο ανάγνωσης της ιδέας που έχουμε για αυτήν. Με αυτήν την έννοια η συλλογική μνήμη γίνεται το νήμα που διαπερνάει όλη την πολύπλοκη δομή της πόλης, το ίδιο όπως η μνήμη διατρέχει ολόκληρη τη ζωή ενός ανθρώπου. Με βάση λοιπόν τα λεγόμενα του Aldo Rossi, θέλησα να δημιουργήσω μία εικαστική κατασκευή, τοποθετημένη στο βόριο-ανατολικό τμήμα του κήπου, όπου θα δείχνω ακριβώς αυτή τη σύνδεση μνήμης και χώρου. Σαν το νήμα της αράχνης, που πάνω του έχουν σταθεί, μικροί κρυστάλλινοι κόσμοι, που μας παραπέμπουν σε σταγόνες της βροχής. Το νερό είναι ένα πανάρχαιο στοιχείο της φύσης που κρύβει τόσα μυστικά και μνήμη μέσα του, το οποίο βρίσκεται σε κάθε οργανισμό, δημιουργεί τα κύτταρα, δημιουργεί την ύλη, δημιουργεί ζωή. Η εγκατάσταση, η οποία θα παραπέμπει στον ιστό της αράχνης, επιλέχτηκε να γίνει σε μεγαλύτερη κλίμακα, δηλαδή την ανθρώπινη. Η πρόθεση του έργου είναι να κάνει τον επισκέπτη να νιώσει «μικρός», να νιώσει ότι ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από αυτόν, ώστε να τονιστεί η έννοια της ταπεινότητας. Στις μέρες μας ο άνθρωπος την παραβλέπει, νομίζοντας ότι έχει κατακτήσει και πετύχει τα πάντα, νομίζοντας ότι είναι ο κυρίαρχος του κόσμου, της δημιουργίας και σίγουρα είναι η πιο λανθάνουσα σκέψη.

30

2η πρόταση Γεωμετρικές συνδέσεις « οι κόσμοι »

Η δεύτερη πρόταση, η οποία είναι και η επικρατέστερη, στοχεύει πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα. Χρησιμοποιώντας όμως έναν άλλον τρόπο σύνδεσης αυτών των κρυστάλλινων σφαιρών, που θα λειτουργούν ως φακοί για την παρατήρηση του περιβάλλοντα χώρου. Θα υπάρχει η δυνατότητα, ο επισκέπτης να εστιάσει και να αλλάξει τη θέση των σφαιρών, μετακινώντας τους βραχίονες. Θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό ο επισκέπτης να μπορεί να παρατηρήσει έναν άλλον κόσμο μέσα στον κόσμο του κήπου, έναν κόσμο ο οποίος είναι πολύ μικρότερος από αυτόν, αλλά τόσο σημαντικός για την ισορροπημένη ζωή του κήπου όπου συχνά ξεχνάμε. Κάποιοι μεταλλικοί βραχίονες βέβαια θα μπορούσαν να έχουν στηρικτικό ρόλο και να είναι σταθεροί ενώ άλλοι να είναι μετακινούμενοι. Κατά την περαιτέρω εξέλιξη της δεύτερης πρότασης, υπήρχε η έμπνευση ότι αυτές οι κρυστάλλινες σφαίρες, αυτοί οι κόσμοι, λειτουργούν όπως και το ανθρώπινο μάτι. Έτσι η κεντρική ιδέα είναι αυτές οι σφαίρες να είναι «τα κρυστάλλινα μάτια του κήπου» και οι καμουφλαρισμένοι βραχίονες-δίκτυο να αποτελούν τα οπτικά νεύρα των κρυσταλλικών σφαιρών. Ένα περιβάλλον όπου έχει τη δυνατότητα να σε «βλέπει» και να βλέπεις και εσύ, σαν επισκέπτης, αυτά τα αόρατα στρογγυλά μάτια του κήπου. Ώστε να δει ο οποιοσδήποτε τον κήπο με μία άλλη ματιά, μέσα από τα «μάτια του κήπου» τον ίδιο τον κήπο.

31

Έτσι όταν το φως προσπίπτει σε ένα αντικείμενο το μάτι μας μεταφράζει αυτή την εικόνα του αντικειμένου ανάποδα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και έπειτα από τα νεύρα τα οπτικά νεύρα η εικόνα αυτή ταξιδεύει στον εγκέφαλο και γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τον ίδιο τρόπο κρυστάλλινη σφαίρα αντικατοπτρίζει ανάποδα.

οι φωτεινές ακτίνες διαθλώνται πάνω στον κρυσταλοειδή φακό...

.... και εστιάζονται πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, όπου σχηματίζεται το είδωλο μιας εικόνας

«Η διάσταση του βάθους συνεισφέρει επιπλέον σε γνωστικούς παράγοντες πολύ διαφορετικής φύσης. Καθιστά το μέγεθος των αντικειμένων μεταβλητό και ως εκ τούτου προσαρμόσιμο στις ανάγκες του παρατηρητή». ( Arheim R., 2007. σελ 52 )

πράσινο δίχτυ σκίασης σε ρολό

Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και λόγω της έντονης ηλιοφάνειας και υψηλών θερμοκρασιών που παρουσιάζει η χώρα μας, η χρήση κάποιου συστήματος σκίασης είναι επιτακτική. Καθώς οι κρυστάλλινες σφαίρες μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά. Το πράσινο χρώμα για το δίχτυ σκίασης, προτιμάται για την συγκεκριμένη τοποθεσία, ώστε να «χάνεται» στις φυλλωσιές των δέντρων και να δημιουργεί κάποια αντιαισθητική αντίθεση. Το δίχτυ θα μπορούσε να δεθεί γύρω από τον κορμών στα κοντινά δέντρα.

32

Επίσης θα μπορούσε να γίνει η εφαρμογή διάφανου σπρευ ή μπογιάς ( light-sensitive paint, transparent ) στις κρυστάλλινες σφαίρες, για να αποκτήσουν για να φωσφορίζουν στο σκοτάδι. Σαν πιο μεγάλες «πυγολαμπίδες» του κήπου, οι σφαίρες να εκπέμπουν ένα ιδιαίτερο φως, τονίζοντας έτσι καλύτερα την υπόσταση της κατασκευής ακόμα και στο σκοτάδι. Με μια τέτοια εφαρμογή αποφεύγιεται η χρήση ηλεκτρισμού ή άλλης πηγής ενέργειας.

33

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

μεταλλικοί σωλήνες από χάλυβα διατομής Ø16mm βαμμένο με ηλεκτροστατική βαφή RAL 8016

κρυστάλλινη σφαίρα

μεταλλική σύνδεση

όλες οι διαστάσεις είναι σε χιλιοστά

1000 40

μεταλλικός σωλήνας

γύαλινες σφαίρες διατομής Ø 60 mm & Ø110mm

μεταλλική σύνδεση

20

500

0 Ø6

20

μεταλλικός σωλήνας

20

15

15

0

Ø11

κρυστάλλινη σφαίρα

ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΙ ΣΩΛΗΝΕΣ ΜΕ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΝΕΣ ΣΦΑΙΡΕΣ ΚΛΙΜΑΚΑ : 1 : 10

μεταλλικοί σωλήνες εγκατάστασης Ø16mm

ηλεκτροστατική βαφή RAL 8016

34

ενδεικτική σύνδεση μεταλλικών σωλήνων

μεταλλικός σωλήνας

mm

μεταλλική επιφάνεια για βίδωμα

μεταλλικό αγκύριο

m

πέδιλο στήριξης από μπετόν

μεταλλικός σωλήνας

μεταλλικό αγκύριο

μεταλλική επιφάνεια για βίδωμα

έδαφος

πέδιλο στήριξης από μπετόν έδαφος

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΒΑΣΗΣ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΒΑΣΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑ : 1 : 10

ΚΛΙΜΑΚΑ : 1 : 10

35

« ΚΟΙΤΑΜΕ ΠΟΥ ΣΕ ΚΟΙΤΩ »

36

ΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

37

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΗΠΟ «Όλα είναι μία δοκιμασία, όμως θα τους φυτέψω τόσο ωραία ώστε αυτός που έρχεται από τη θάλασσα να βλέπει το παλάτι μαζί με τους φοίνικες. Θα προσφέρουν μία εικόνα της Ανατολής. Οι φοίνικες που έχω φυτέψει ήδη αναπτύσσονται θαυμάσια και φαντάζομαι πως θα κάνουν τον περίπατό τους οι άνθρωποι ύστερα από τριακόσια χρόνια κάτω από αυτούς».

8 Μαρτίου 1846 Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας προς τον πατέρα της.

«Τον πολιτισμό που εισάγεται, όπως το φυτό του θερμοκηπίου, τον μισώ. Ο πολιτισμός που μεταφυτεύεται, που δεν φυτρώνει μόνος του από το χώμα, από τις ιδιαιτερότητες της χώρας και του λαού, είναι ένα εξάμβλωμα. Πόσο υπέροχα πράγματα υπάρχουν και υπήρχαν εδώ, που θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει κάνεις και με τα οποία θα παραμέναμε ο εαυτός μας και θα τον βρίσκαμε όλο και περισσότερο και με αυτόν τον τρόπο θα γινόμασταν ανεξάρτητοι, γιατί όταν είσαι γνήσιος, ο εαυτός σου, είσαι δυνατός, είσαι ελεύθερος».

9 Αυγούστου 1844 Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας προς τον πατέρα της.

«Το πάρκο παραμένει στη μνήμη μου όσο κανένα άλλο πάρκο που έχω επισκεφτεί στη ζωή μου. Η πεμπτουσία ενός πάρκου είναι όπως όταν κάποιος κοιτά ένα πίνακα ή ονειρεύεται, να βρίσκεται σε έναν τόπο που όμως δεν μπορεί ποτέ να πάει» Χένρι Μίλερ, 1939, για τον Εθνικό Κήπο

38

Β

Ι

Β

Λ

Ι

Ο

Γ

Ρ

Α

Φ

Ι

Α

Arheim, R. (2007). Οπτική Σκέψη. Θεσσαλονίκη : Εκδόσεις Επιστημονικών Βιβλίων και Περιοδικών Rossi, Α. (1987). Η αρχιτεκτονική της πόλης. Θεσσαλονίκη : Σύγχρονα θέματα Γκόνης, Θ. Στρούλια, Ε. (2019). Εθνικός Κήπος / Περίπατος Μαθητείας – 20+1 Στάσεις. Αθήνα : Εκδόσεις Άγρα. Νικηφορίδης, Π., Ταράνη Π., (2000). 2η Ενότητα: Φιλοσοφία, Μεθοδολογία, Αναζητώντας το χαμένο χρόνο. Αρχαιολογικοί τόποι μέσα στον αστικό ιστό: ένταξη ή περιχαράκωση; . 1ο Εθνικό Συνέδριο: Ήπιες επεμβάσεις και προστασία ιστορικών κατασκευών (ΤΕΕ – Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, Υπουργείο Πολιτισμού – 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, 23-25 Νοεμβρίου 2000, Θεσσαλονίκη)

39

40