} .: 0
o
Na één j aar vaart Geld en Munten Munten van vroeger en nu Beschrijving bij de munt plaat Figuren van bij ons: Eduard Dierick ( vervolg en slot) Laarzen van E.Dierick Koning Willem Laarzen van E.Dieriok Koning Leopold Schoentechniek Tentoonstelling I885Hedendaagse straatnamen (slot) Kringleven Ledenlijst I960
R. Verholle M. Nuyttens
3 5 I2
I3
A. De Jan voor Z.M. voor Z.Mo
I4
23
A. De Jan A. De Jan
A. Vandromme R. Leroy
24 26 30
36
REDACTIE, \\ \~\ ~ . \ Antoon VANDROMME Blauwhuisstraat,60 IZEGEM P.R.48I7.33
TEN
MANDERE
NR3
APRIL I 9 6 I
Deze titel . suggere ert in de eerste plaats een terugblikken op wat het eerste jaar van ons bestaahgebeurd is en verwezenlijkt werdo Toch wil deze bijdrage geen retrospectie zijn op de prestaties van de kring gedurende het voorbije jaar.' Dit werd reeds ten overvloede gedaan in het la.atstverschenen nUIIllner en, al mogen wij met een zekere voldoening terugzien UP het behaalde succes, toch willen wij dit niet nogmaals herhaleno Veeleer willen wij de blik op de toekomst richten, want na een jaar werking vallen er ongetwijfeld besluiten te trekken uit de opgedane ervaring. Objectief geoordeeld moeten wij tot de vaststelling komen, dat ons eerste jaar er vooral een geweest is van meer naar buiten gerichte werking. De stichting, de ledenwerving, onze tentoonstelling, het zijn tenslotte alle manifestaties geweest van ons ontstaan en bestaan. Deze manife·s taties hebben zonder twijfel hun nut gehad en waren er zelfs nodig, alleen reeds cm hij stads- en streekgenoten belangstelling te wekken voor de heemkunde en de werking van cnze kring.• Doch kunnen we, naast deze succesvolle naar bui ten ge . . · richte werking, met evenveel voldoening spreken van een succesrijke innerlijke werking in de kring zelf? Eoeveel leden zijn reeds met een eigen studie op het pOdium gekomen? Hoeveel leden hebben reeds een dergelijke studie aangevat? Onze kring mag zijn activiteit niet beperken tot het verzamelen van wat als document waardevol is of kan worden voor de geschiedenis van stad en streek. Ook aan geschiedschrijving dient gedaan te worden en deze dient daarom niet terug te gaan tot ver voorbije eeuwen. Ook wat in de laatste honderd of vijftig jaar in streek en stad geschied is, moet voor het nageslacht vastgelegd worden. Voor eeh dergelijke studie zijn de bronnen voorhanden en het opspoten van de nodige gegevens vergt geen bijzondere eruditie op historisch terrein. Enkele onderwerpen, die meest alle binnen de mogelijkheden van onze leden vallen, mogen dit verduidelijken: de geschiedenis van de stedelijke onderwijsinstellingen - deze van de kulturele verenigingen: t0neelgilden muziekmaatschappijen, koor- en orkestverenigingen ~zove Ie zijn de laatste h ,:mderd jaar gekomen en - jammer genoeg - ook gegaan) - openbare instellingen en organisaties van openbaar nut: stadselec triciteit, politiekorps, brandweer, pesterijen, spoorwegen, buurtspoorweg
B
NA EEN JAAR VAART
---- --------------~----------------~~~~~~~----------~
- de nijverheden: borstelnijverheid, schoennijverheid, meubelnijverheid, geschiedenis van bepaalde firmats, verdwenen bedrijven "'. de politieke geschiedenis sedert 1830 " ' - de sociale beweging in stad en streek - de stedeรง,ouwkundige evolutie in onze stad: stratennet, woningbouw - de demografische ont"/ikkelingsgang sedert ' I830 en de hie~e verband houdende problemen ' Onze kring is succesvol van wal gestoken en kende tijdens zijn eerste bestaansjaar een voorspoedige vaart. De uitbouw in de breedte slaagde buiten verwachting. Thans is het ogenblik gekomen om aan de uitbouw in de diepte te denken: de inwendige werking dient stevig aangepakt en intens doorgevoerd. Dit is de taak van alle werkende leden. Door eigen werk en studie dienen zij te zorgen ' dat ti TEN MANDERE ti weldra ook andere prestaties op zijn actie~ moge boeken dan een welgeslaagde tentoonstelling. Deze prestaties zullen mogelijks minder ophefmakend zijn in de ogen van het grote publiek. Zij blijven echter het EERSTE en VOORNAAMSTE doel van onze kring en 11 nn. een jaar vaart tf m~ten wij beslist deze richting opstevenen. Namens het Bestuura R. Verholle.
4
fit'. ~ '
çJr"
I\ Jij lf\/T ' [-- I' t I U f '1 ' -'- , ,,~
v!
EI' is een t:i.jd geweest dat er helemaal geen geld bestond en dat dit ook niet nodig was en di t is niet zo lang geleden; voor onze gewest en amper een 22,50 jaa r o Want zolang de mensen in groep- en stanrverband leefden en tevreden waren met wat de landbouvl en de jach"t hun opleverde r II:a9 er helemaal géén geld of munt vandoen. Dit ku..."1llen I.dj nu. mogeli jks een gelukkige tijd noemen ~ als wij nu ook nog zou.den ku.."illen tevreden zijn me"t; diezelfde levensv oorwaarden en dat z ou zeker ni et zo rooskleurig Zijn. Zo komen wij tot h et ogenblik dat het ,'wel nodig is dat er geld zal vandoen zijn, want zohaast de mensen niet meer tevreden zijn p komen wij tot de' eerste verschijnselen ervan, ook al is het nog onder &éér primitieve vormê> Even een voorbeeldl Wanneer onze stam nu enkel over appelen zou beschikken en we ontdekt hebben dat een andere stam, peren bezit !? dan willen wij natuurlijk ook deze proeven , en war~e er wij een paar korven appelen nemen en met die mensen gaan praten! dan zal het niet moeilijk ;,rallen om onze appelen tegen ,peren te ruilen. Dat zal ni,et altijd kunnen, zo een directe ruil t omdat die stam vIel appelen bez :i.t ~ of omdat het voorwerp dat wij wel zouden wiïlen ruilen, boV. een ploegi.jzer, huisdieren g huisgerief of s ~alen wapens, niet in verhouding staan tot onze appelen en juist daarom is die onderlinge directe ruil zo erg moeilijk, en de mensen van toen waren niet zo dom, dus zochten ze naar een middel, dat steeds als ruilmiddel kon dienen, namelijk de "DRIEHOERSRUIL en juist in die ruil liggen reeds de eerste sporen van het geld~ want wij doen het nu nog hedendaags Z0 9 Ook dit wil i k met één vocrbeeld aanv!ijzen: als "re nu een pakje sigaretten gaan kopen , betalen \tIe 12 frank~ zij het nu - i : onder de vorm van bankpapier of andere muntsoort, de verkoper kan nu op zijn beurt weer een ander pakje kopen, maar ook brood of om het even wat kan hij er zich mee aansohaffen. Dus is ons hedendaags ruilmiddel niets anders dan een driehoekgruilmiddel, ttze een voorwerp dat ied ereen in betaling aanvaard, alleen is er dit klein "'Tersohtl:; ONS betalingsmiddel is GEWAARBORGD door de STAAT, wat bij de eerste mensen NIET het geval was. De vorm van deze eerste , nog ~rimitieve munten, was niet deze Haarmede wij nu Yertrou.~'J'd zijn. Eerst moeten wij nog even nagaan welke waarborgen men aan die eerste munten stelde. dit moest zijn. I) In ruj.mc kring en zin begeerd .. 2>. Nie"t bederfelijk .. 3) Betrekkelijk kosiibaar, zodat eén kleine hoeveelheid een zekere \"marde had. 45 /) GGemakkelijk verhandelbaar en v.ervoeroaar~"d t oed deelba a:r:-, zodat de gm't" enste hoeveelhel. me gemak kon worden afgescheiden.
5
--- -_.... ..._---_._--_..
_ ~----------
GELD EN MUNTEN
Zo zien wij meerdere zaken in de omloop, welke men heden ten dage nog gebruikt, hoe zonderling dat ook moge klinken? bvo zou~, thee voor Tibet, cacaobonen waren het betaalmiddel in Amerika vöèr de aankomst der blanken, dierenvellen en pelsen werden vlugger aangenomen in Canada rond 1850 dan bankpapier? i n 1420 .sluit Engeland met Ijsland een akkoord af waarbij de \ gedroogde stokvis aks betaalmiddel en 1"\\ rekenoorilleid geld; natuurlijk ook metaal van edele en onedele soort, maar . bij voorkeur waren de eerste nnmten toch sierraden en daar zien wij bij uitstek één soort naar voor treden, namelijk de KAURIschelp, dit is de schelp van een zeediertje, de Oliva Nana en zij wordt vooral bij de Maladiven-ei~ landen opgevist; ze is ongeveer één à ~lee oentimeter lang en een halve centimeter hoog~ De Chinezen hadden reeds 3000 jaar vê~r onze tijdrekening een ... :- ,,!Oord ervoor met drievoudige betekenis, ;<;::.: ft/.. -~: :;. ::.:'.~ :.::. nl. nS'chelp - Munt - Schat". In onze . · ··"'·- ·r}f:' ·:;~:t~:r,:t.L : gewesten hebben wij deze soort munt " 'niet gekend, maar muntvondsten gedaan in Spanje, waar munten uit de DCe en Xe eeUvl bijwaren, bevatten ó·ok kauris J dus moeten de Moren ze vleI gekend en gebruikt hebben. In de stille zuidzee is 'die schelp heden nog gangbaar en de Indische staat Indore sloeg in 1948 nog mun~en ter waarde .van I en 5 Kauri, IllD.ar ook de "marde van 1/8 kauri werd aangemunt, zodat die benaming er zeker nog niet uit is. Voornl in Kongo is die munt eeuwen in de omloop geweest. Omstreeks 1910 had de Kauri nog volgende waarde: 3 voor een ei, 40 voor een kieken, 60 voor een haan, 12000 voor een man en 14000 à 16000 voor een vrouw. 2000 Kauris stonden gelijk aan I Maria-Theresiataler voor het middenOosten, zodat ge tOen, vo0r 8 vijffrankstukken van v~(")r I914 -- dus 40 frank al een echte schoonheid kon kopen. Een andere zeer gezochte schelpensoort is de '!Biakoog". Deze is afkomstig van een reuzenschelp en wordt bij het eiland Biak, deel uitmakende van het huidige Indonesië o'pgevist, op een . .. bepaalde tijd van het jaar. Het uit erP&" OOR<;Pi<ONKtELIJKË ste puntje wordt er afgezaagd en het tvlAR .IA-Thl&.?"E..>IA TAL.f:ft. betalingsmiddel is klaar. De plaatse-lijke overheid ziet streng toe en heeft het zo aan de gOdsdienst van die mensen gepaard, dat zij het nooit anders zullen doen; mogen zij het welt dan gebeurd de betaling en verdeling naar gelang gepresteerd werk en men zorgt ervoor dat er nooit te véél munt in omloop is. .:. ~ ~
GBID EN MUNTEN ._-----_..•_---_._ - -----------
Uitj de Bi jbel hebb en we g3gevens va.n primiti ev e munten, name ..., lij k ~
Genenis 24 t 22 !! En het geschiedde als de kemelen v oloindi gd ha dden met dri nken da t die II1.."\.U een g0"l1den voorhoofdsier s el nam , vlelks gewicht \ifas een halve sikkel 9 en tv/ee arm"", JTiillgen aa..l'l hare handen , welker waarde was I O sikkelen gouds" Dus Heer sierraden als TIii-mt ? \\Te z i jn het echter niet eens over het :i:oi t dat de sil'J \:el z owel l a ter mun-tna8lll was , Illc'1.ar ook oude ' ge'\:d ,cht s8 onheido Wa t wij nu hier als eer s te munten kenden wa ren de zogenaamde "Saksische Raderen i i Men kan ze best aan t andwiel tj es gaan vergelijken met een kI'1..1is in het mi d den~ van I tot 3 centl.mete):' grootte en van gegoten bro:h.':3 Ook gi et men hier de Griekse munt na, v ooral het zes Obolen s tu.k: van Massilia(M.:.1.rse ille ) dat ei genlijk van Griekse oorsprong iS 1 dit wordt het z ogenaamde "Horinnengeldllo M:iar we moeten nog even teruge Zo zien we da t in Lybië omstreeks 700 jaar v~6r onze tijdrekening metalen munt wordt u i t gegeven? door koning Gyges uit het geslac ht der Merumaden, na.melijk de zo bekende HS-Gatern I met een gewi cht -van zes gram en uit elekT..; ruID f da t is een natuurlijke ver bindi ng van goud en zilv er ~ v e:rva ardigd .. Deze stater zou eeuwenlang als munteenhe id en benami.ng in de omloop zijn q) Hoc zag er zo f n munt nu "...:d.t? Het was een min of meer ov-aalaühtig stukj e met aal , door de :Ll'lstempeling wc.t afgeplat e Wa arom die i nstempeling? Jui s t om te doen opmerken dat het een eohte munt was, die voor zijn metaal en ge"richt door de staat \13,S nagezien en u5tgegeven en zo gewaarborgd was. Want inderda ad, van zo ha as"t men munten heeft zijn de muntveI~alsers ten tonele verschenen~ Niet zo zeer in deze tijd om het metaal te vervalsen ] maar wel om munten -van lager gewioht in de omloop t e brengen. De inst empeling is meestal primitief van beeld; 'e en vierkant, soms een verdiepte driehoek en ook een hakenkruis zijn niet zonderling voor deze A~ STRAKT P~l.\:RD periode .. Spoedig krijgen wij echter Ol? KE LTI5C~ r munten met twee instempelingen, dus SïlIT E\<.. (1fJOv. ~) langs boven- en onderkant, dit om nog méér het vervalsen tegen te gaan. Hoe wordt zo een m~t nu. gemaakt? Wel, men neemt een stuk staal, snijdt er een tekening in! en plaatst het op een voet, meestal een kleine boomstam. Men legt er het te slagen metaal op, plaat st een andere stempel erop en door mi.ddel van een hamer sla at men door samenpersing van beide stempels het beeld op de munt~ Dit alles noemt men "hamerslagmunten H en het zal tot? 1600 à 1700 duren voor men tot een andere werkwijze overgaat. (I
(I
0
GELD EN MUNTEN Men neemt aan dat de Grieken en Romeinen zich zouden bediend hebben van een pers door waterkracht bewogen. De Grieken hebben uitzonderlijk mooie munten, de afbeeldingen die erop voorkomen van hun goden, dieren en ingebeelde personen zijn prachtig. Het is met Alexander de Grote, 336 323 voor Christus, dat voor de eerste maal een levend persoon op de munten ,wordt afgebeeld. Laten we wel opmerken dat de Grieken, munten hebben uit goud, zilver en brons, maar dat de munten geen waarde vermelden, ook geen andere gegevens en het is uit het ' beeld, dat men de plaats moet opmaken v oor waar de munt is uitgegeven; een uil is steeds Athene, de schildpad is V'ûor Aegina, de stier voor Lucania, enz. Nog een bijzonderheid is dat de munt rand glad is. . Veel hebt U .wel horen spreken van een "talent"; dit is nooit munt geweest, wel een soort waarborg, die als hij uit zilver bestond, plus minus 29 kilo woog. Wel spreekt men van '!x talenten U schuldig, net als later van ponden parissis, die ook nooit munt was, maar een gewichtelijke aanduiding van een aantal ge~dstukken. De Romeinen die daarna de wereld gaan beheersen, hebben even mooie dekoratieve munten, vooral deze der 2° Republiek 1n de eerste IOO jaar keizerrijk. Een verschil hebben ze met de Grieken e wiens kunst zij overnamen, dat ze op hun denieren , a~thans voor de republiek, een waardeoijfer vermelden, namelijk X, dus de Romeinse IO ~ De dood van Julius Caesar is niet zo zeer een politiek maar wel een muntmisdrijf; hij liet zich namelijk ook voor het eerst als nog in leven zijnde persoon op een munt verheerlijken en dat mocht niet bij de Romeinen, omdat men maar de pers onen afbeelde die zogezegd ten gode waren opgedragen; dus achtte Caesar zijn eigen verdiensten reeds zo hoog .dat hij als een levende God kon beschouwd worden. Ootavius~ugustus echter, de eerste keizer, maakt daarmede reeds een uitzondering en met het in voege komen van het keizerrijk komen dan wel alle levende keizers in afbeelding op de munten voor. Ook geven de Romeinen niet alleen als waarde getallen op hun munten, maar ook muntplaatsen. Dorestad, Trier, Londen en Arras zijn werkzaam voor onze gewesten. Ook zouden er rondtrel>"Jcende E;rk laatsen in onze gewesten zijn geweest , dit om (;~~i.~~~:: c: -: R~::' ':' ~'. ,?=!iii;;J.k:jf de troepen van de nodige betalingsmid~~:i:~~~;;' t~: M ~:;:'-'; : ~':':~;~~a~:l delen te kunnen voorzien. W:'~' /~:: ::. ~9;~::~:~-;:~~~ !i'}:~ J~K~':;~ t~~~.!<~;':~t~f: Nog iets ,b elangriJ"kS biJ", de Ro:~?: ;'; ..~ ::;::::: . $J: : :~:;·~ . ~~,~. Y&:r~H/U ~: '~::YJ.'f%:·" ;l!i~r~ meinse munt~nl :i.s, dat atlle namaak van ;:;;:;;: : ~\;::}:: ... J";' - _~: n<: ~ : ~1~ gouden en z~ veren mun en een voor::;;f~~~,, ~ .JE,'~:i!~id *=)§i: recht was dat de Keizer bezat, terwijl . ,.• ;:r. :0.:~~::U::~ .'.' , .. ' .. "': ;&:.!~~~' :~%<'~'O:>H \ ' ';" ~/:' ;:~ . . : ::~{,~-t~~: voor de bronzen munten, dit aan de fi?:i:><~~~:lt; ;/···~ -· ." r~-l~~ Senaat toebehoorde; daarom .steeds op /-, '"" - - '-"'lV ' .. -'{ :1'~.l ~, - ":--;;-;: d" t d e 1 e tt ers S •• C wa t zeggen :33:;fdi:3;~~' ;. '-:·:: ,hi;:r.:~ ;·~·;á§:~i~~. ~e mun en '~\i'à"'"
' ..
.~
" ",~. ,
.~;;;~~~>( "~:~w+~'~~ ;~ -~~~~~)~;l e~~~~!'5g0j:~t~ .~~i ie~~!~~~jk:oor
'-" "-- " ' - '-"~'-"-"'-'---'-"- -- "--'--'-'--- ' - "-'- ' ----_.
____ ..
.,_._ ._._._---- ---_._---_._---~------
GELD .EN MUNTEN
De naaJ]]. nrün·t; zelf komt naar alle vma rsühijnl1,jkheid voort van d e R.omeinsé afleiding moneta, daar i n de tempel van Juno de monetae werden geslagcn~ dus is het niet moeilijk om te komen van moneta over monnaie .... money tot mu:nt" 1Je Romeinse munten zijn praktisch 1000 ja.ar in de omloop gewee st p na de invallen der Hunnen Horden :Ln ,onze gewesten gé én munten meer ges1agen .. I-Iet zal tot even vö6r het jaar 800 duren voordat wij Weer munten krijg,:;n voo r eigen bodem! nameli jk onder de Merovingers en de Karolingers" Het is echter armmoedig met deze munten gesteld; het zijn niet meer de dikke munten \I/elke wij van de Romeinen gewoon \lJarell) het zijn betrek... kelijk dunne zilve:..'en plaa tj e s ~ met een paar tekens en een kru.is, me estal met eTl..ke le bolletj es, die als mu:nt moeten fungerene Hun hoogste gewioht is een gram en dit komt omdat de mu.rl'tm.":'!,kers de techniek zijn kwijt geraakt welke de Romeinen k enden en deze techniek zal slechts een heel langzame ontwikk e ling kennenQ In de 15e eeuitl kan men al wat groter munten aan... m.aJcen j \Va t bete:!:' beeld geven, maar het blijft toch nog altijd miserabel" In 1474 komt voor het eerst in onze streken dan een jaart al op de munt voor, meestal neg in Romeinse daarna in Latijns e cj.. jfers en het is rn.aar v/almeer werkelijk de o1'1uitputtelijke brmme..:n van goud en zilver welke het pa s ontdekte Amerika leverdi. en ook de betere ontginning van de Tiroolse zilvermijnen, ' tot hcm recht komen dat men tot de u:ttgifte van grotere en dikkere munten komto Vooral met Filips 11 komen deze dan voor onze streken in de omlOOPt als de bekende. Ducatons en Patagüns. Waarom nu plots t\-lee namen voor m1.1.11ten? Wel, i;Jm. even maar stj.l te staan bij die tijd,> Filips heeft moeilijkheden; hij voert oorlog niet alleen om zijn landhonger te stillen, maar ook -.;lID. de godsdienst; in I557 voert hij de Ducaton D:l, zwaar 34?27 gram en in 1567 de Patagon met een gewicht van 29,38 gr~ dus een verschil van 5 gL"am, maar ook van 15 patards9 De Holl.andse rijksdaalders, zo zwaa.r van gewicht als de Ducatons, -vloeien automatisch naaI' hier, niet a.lleen om ze te smelten, maar om hun overgewicht te verkopen en een zelfde munt van lichter gewioht aan dezelfde vlaarde in de plaats te krijgen. Vandaar dat men reeds in de Hol landse plakaten van 1569 kan lezen: " ft Is apparent~ dat i.n 3 of - 4 maenden naewelijox enen goeden Ri.jcxdaelder meer te siende is en de niets overblijvende vaJ.1 geIt dan de braban'tsche J:r..rysdaelders ". Ziedaar niet alleen de tr~k om munten van liohter gewicht aa..."l te maken, met zelfde waarde, maar ook z o de vijand van vele kilo's zilver te bel"oven en zo zijn gezag te ondermijnen. Op het einde der 17e eeu""l kcmt de sehroefpers of balancier in gebruik en men kan niet alleen betere munten aanmaken, maar Inen kan ze ook Ván een rand voorzien, die weer het snoei- .
9
t'
- ----<--_._ ---- -----------------
10, ,
GELD EN MUNTEN
en en vervalsen tegengaat, het werd eerst "toegepast in Engeland, maar een der mooiste spreuken die op die randen vool'komen is een Nederlandse van die tijd, namelijk zegt zij 11 De zenu\'i van de staat, snoeien is misdaad" en hoeveel \f/aarheid li.gt daar niet in bevat, zowel voor de staat, als voor iedere gebruiker van het geld. Stilaan meer en meer, zoals in alles, speelt de ontwikkeling van de mekaniek een rol, ook in het aanmaken van munten, tot we in de mooie baroktijd PAl't.\4DN VAt.J fILlf~ ' IV zoveel prachtige uitvoeringen zien, die 1~~O nu met de moderne middelllSIl niet meer mogelijk lijken, omdat zogezegd "de aanrriaa.1ckosten te groot zijn". Eindelijk, met Napoleon I krijgen 'w e het deci.male stelsel. Napoleon schreef neer dat alle munten een ~~arde moesten dragen en van bepaald gewicht en allooi moesten zijn. laaraan houden wij ons nog steeds; het werd op.nieu\<! nagezien in de Latijnse Unie van 1865 en nu hangt de waal'de van <.n ze munt niet meer af - zoals vroeger .. van het metaal zelf en de schommelingen waaraan het onderhevig was, maar van de goudvoorraad die in iS lands brandkast berust en waar de waarde weer is getoetst aan de munteenheid van hij die momenteel de wereld beheerst. . .. . Papieren geld bestond ook al heel .:)/:;; vroeg, zelfs de Chinezen hadden e:r;, ·:{i( maar voor ons is het de Schotse geld:;:::y spekulant John Law (1671.• 1729) die het :i:::::: ons bezorgde en dit door Lodewijk XIV .;:>:; in zijn staatsbeleid bij te staan. Hij ~ ~~~;ij~~~: haalt aan waarom papieren munt beter is dan metalen: I) Het is niet aan waardeSèhommelingen ~~~;r~~~~m~~: . onderhevig. ..... 2) Kan niet zo gemakkelijk als edel me-taal naar het buitenland afvloeienç 3) Is een betere aanpassing aan geldbehoefte • .(~ ) Is gemakkelijk verhandelbaar en vertoerbaar. 5) Geeft minder gevaar voor iTervals ing. Daarin zit wel wat \-laarheid, maar in feite berustte het daarop~ dat Frankrijk bankroet was en er een middel moest gevonden worden om de staatskas te redden. Geldvervalsing is er altijd geweest, uit winstbejag, en de straffen erQP staande waren vreselijk; levend gekookt worden in de olie was geen zeldzaamh~id.
'- ------'---" ,- - - -- ,- -'-'--------------~-....--------------GELD EN MUNTEN .__._--- -----'- '- --------,..---------------------.......
_-------
Niet a lleen de muntvervalsers maakten er hun beroep van, ook de koningen deden het om uit de nood te raken ,) Zegde men niet van de Franse koning Philips de Schone dat hij I!]e Muntenschro.der" was? 'Bn gaf de Franse zonnekoning ~ Lodewijk XIV geen waardeloos papier uit, dat als munt moest aanvaard worden? Omdat Frederik de Grot e munten van slecht zilver liet vervaardigen klonk spottend het wijsje 11Van buiten schoon 1 van binnen s limi van buiten Frederik, van binnen Ephrai'in'~ Deze laatste was inderdaad de joodse geldfinancier van de Pruisische koning. Hendrik de VIIIste heeft als spotnaam IIth3 Coppernose" omdat de slecht zilveren munten (belloen) die hij liet aanmaken spoedig in het afgebeeld gelaat van de vorst gingen slijten en dUB een rode neus vertoonden\} Vandaar zijn sp ,:'; tnaa~ l!Hendrik Koperneus " • Ook moet er nog één woordje gezegd worden over NOODGELD, dus geld in tijden van nood gemaakt en dat is SOmB in de zonderlingste vorm en van allerlei soort stoffen f die met muntmetaal storend zijn. Zo zien wij bij het bezet van Leiden in 1574 de omslagen der misboeken stuksnijden, om na instempeling als geld in de omloop te worden gebracht. Bij de bezetting van Landau laat de Franoe maarschalk zijn zilveren eetservies stuksnijden, dit om de, troepen te betalen. Duitsland vooral is het land van de noodmunten; naast bedrukte houten 'plaatjes, ook bedrukt katûen, wol, laken, fluweel en jute naast glas, porcelein, sintetische NOOD4ELV 1~11 kool, en allerlei onedele metalen, ook VgLO"~,AL~tR ' _Vl\U ; 30 SOLS leder, die naar gelang de devaluatie verder liep, meer waarde had om op de schoenen zelf te worden genageld, dan als geld te worden uitgegeven. En als munt verSChijnt ook plots de SIGARET. ~ant in 1944-45 rekent men niet meer in marken, wel in sigaretten. Na eeuwen beschaving zien wij weer het primitieve geld als betalingseenheid verschijnen. Als noodgeld verscheen er natuurlijk ook bankpapier; het speelde een reuzenrol waar ook Izegem kan van meepraten. Maar daarover een an~re keer. Hier volgen nog een paar mooie gezegden betreffende het geld: Aristoteles zegde "Geld hebbende heeft men iedere zaak die men hebben \-lil l1 ; zijn landgenoot Plato sprak "Geld moet een diene~de rol spelen, geen leidende 11 0 Bekend is de R~meinse keizer Vespasianus vraarvan volgende spreuk in omloop is:"Geld otinkt niet"en hiermede wil ik besluiten met U nog allen toe t e 1l!enSen, de zoveel waarheid bevattende spreuk \-Y'elke s~ds eemven boven de munt van Utrecht prijkt: 11, HET GELD HIER UIT METAAL VERKREG EN ••• ZIJ U NOOIT TEN VLOEK, MAAR STEEDS TEN ZEGEN. M.Nuyttens. 0
B\J DE N\UNTPLl\~ T ( MUNTNAAM
TIJD I e.
,-. ~
.;
4 5 6 -J
Filips de Schone Lodewijk van Male Karel 11 l'1aria >~Theres j.a Opstand der Staten v Vlaanderen tegen Fi·lipoS 11 Trevieren
9 10 11 12
Jan 11 v. Brabant Karel 11 Ma ria··,There s ia ]1ilips d.e Goede Karel de Grote België Filips I I
"14
IJ.'revieren
I5
Constans I België Lodewijk van Male Fili ps Vod. Elzas Filips 11
!
8
I6
I7 I8
19 20 21
22 -;'3 ...
24 25 26
27 28
29 30 3I 32. 33 34
'~ ,'" 5
I482~·I506
I346 "" I384 1665·..,1700 1740 ... 1780
Dubbel groot Paas1am Ducaton Dt1Ca tor:
Zilver Goud Zilver Zilver
Statendaalder
Zilver
q
Filips de Stoute Bezetting van Antwer~ pen - Napoleon I ~9dewijk van Crecy Albrecht & Elisabeth Opstand der Staten v. Vlaanderen tegen Filips 11 ]'ranz II ,- Bezetting dostad Luxemburg Constantinus Magnus Verenigde Belgische Staten Lodewijk van Crecy
1578.... I579 Iste eeuw vó6r Christo 1294·-1312 1665-1700 1740-1780 14I9-I467 768.... 814 194·8 1555-1598
Iste eeuw voer Chris;; 333- 350 1935 1346-1384 1168--II91 1555-1598
Goud Stater Groot Zilver Zilver Ducaton Goud Dub.S ouverein Goud Gouden Leeuw Denarius Zilver Zilver 50 frank Ducaton met titel v. Engeland Zilver Goud Goud Zilver Goud Zilver
1384-·1404
Stater Solidus 20 frank Paaslam Denarius Bourgondische Kruis daalder Gouden Nobel
Zilver Goud
1814 1322 .... 1346 I598.... 1621
10 Centiem Florijn Ducaton
Brons Goud Zilver
1584 1795 306-337 1790 1322-1346
Karel de Kale 869-877 België - Leopold 11 1865-1909 Filips de Stoute en Johanna I384-I389 Karel 11 1665-1700 Lüdevrijk van Male 1346 .... 1384 Brabant - Stad Brussel XIIe eeuw }hximiliaan I - voogd v Filips de Schone I482-I494 {I
METAAL
4
Robustusdaalder Noodtaler t ,)wea,rde VO 72 Assen Solidus Zilveren Leeuw Florijn '.)f Àndreasgulden Denarius 5 frank Dubbel Gouden Schild Ducaton Gouden Leeuw Denarius Reaal
Zilver Zilver Goud Zilver Goud Zilver Zilver Goud Zilver Goud Zilver Zilver
13
DE DICHTER. f."''''', ~' _ JA.;l ~_._·'''_
Eduard Die~iok rr~akte deel uit van veel kulturele maatschappijen .. Hij was l:i.d van de muziekfar...fare, luitenant van het Vr ijwilli g Pompierskorrs d.er stad Izegem, dat hij op I5.II. I830 had helpen oprtchten, deken van de verenigde schoenmakersbazen, bestu1L"':'sl.td van de mut'lliili tei t t3 De Broederliefd.e ti, yoorzftter "'.ran het letterk1.Jndig gezelschap " Voor Tael Vereenigd :1 0 Deze post heeft hij eervol vervuld van af de s t ichting in 1861 tot aan zijn overlijden. Op de lange ledenlijst van dat gezelschap komen de namen voor van de voornaamste :i'.ngezetenen van stad, waarvan we de volgende nog gekend hebben of hebben horen vernoemen: Neirynck Emiel, dichter en textielfabrikant. Gheysens Francois en Emiel, borstelfabrikanteno Werbrouck Alois •. stadsbediende. Dem.eester Jules~ borstelfabrikant. Hij schreef het tOneelstuk 11 Het Heilief 11 l-1aarvopr Peter Benoit de muziek componeerdef> D ~ Haene ..,Her·t elee:r ~ wijnhandelaar. BI' Dekeyser. Devylder Florentijn. Tyvaert Bruno g blau~TVer"lrer. VerannemanAdolf, sieraadschilder en leeraar aan de academie. Eduard Dieriok ~ms een geboren. dichter. Alhoewel hij geen hoge studies had gedaan, mogen zijn dichten toch gelezen worden~ Na de dood van Joanna Herman, zijn eerste vrouw, schreef hij zijn ontroostbaar verdriet neer in een reeks verzen, waarvan we er hier enkele laten VOlgen: De werken Gods zijn groot, niemand kan ze doorgronden Zijn voorbeschikten \vil, het lot van allen mensch Die brengt het voor den dag, ja, met of tegen wensch. Hij schreef een boekje getiteld ti Mijn Erfdeel ti. Het is het verhaal v~n een oude vader die zijn einde voelt naderen en zijn oudste zoontje bij zich roept om het door tal van wijze raadgevingen de weg te tonen om eerlijk door de wereld te gaano Een boekje dat op heden nog met veel vrucht zou kunnen gelezen worden~ door de opkomende jeugd. Eduard heeft zijn werkje voorgedragen in het letterkundig gezelsohap met de volgende inleiding: Waarde Medeleden, Ik koom een stukje op te dragen~ Mocht dit gewrocht u wel behagen ~~ ~t nut el~an den iever voên Om goede vruohten op te doen. 't Is niet geschikt voor hooge standen Maar '"'Toor de jeugd met werkend t handen
--,- _.-,"
....
..------ -----------------,---------------FIGUREN VAN BIJ ONS
_._-...
_~ ._---_._-----,----------------------
Tot lej,dd-raad op de levensbaan, Om tijd en zaken gaê te slaan~ Toch kan ik hier en daar \:lel misseno Alw1.e iets doet kan zich vergissen; . L1t vraag verbet 9 ring inderdaad VOO1" nt geen het stuk te wensen laat .. Die Gdele figuur heeft , uitgeput van krachten, voor goed het hoofd neergelegd op 302.1875. ZIJN UITVAART • ...--_._---------....... 1I De Burgersvriencl 1,1 1 weekblad voor het arrondissement Iseghem, 7 Februari 1875 - vijfde jaargang, N° 6 lezen we: Sterfgeval Eergisteren had alhier de ter aarde bestelling plaats der stoffelijke overblijfsels van de heer Eduard Dierick, voorzitter van het letterkundig gezelschap. De algemeen betreurde afgestorvene ' en voorbeeldige burger , v/erd , van zijn woonst naar de kerk gedragen door de leden van If Voor Taal Vereenigd 11, terwijl de hoeken van het baarkleed gehouden werden door het bestuur. van genoemde gezelschap. De bed~oefde familie en een groote menigte vrienden en kennissen volgden, irr~ers de brave man had geen vijanden. Voor de geopende grafstede sprak de heer Richard Devos, in naam van het letterkundig gezelschaP r de lijkrede uit! welke wij hier laten volgen. Daarna sprak de heer August Deryckere eenige woorden i.n naam van de maatSChappij der grondeigenaars, waarna elkeen diep bewogen! van den te vroeg afgestorven vriend af... scheid namo Mijne heren, ' Voor het geheili,gd dodenveld te verlaten 1 waar wij , uit plicht en vriendschap, de stoffelijke overblijfselen van onzen welbeminden voorzitter hebben vergezeld, moet ik in naam van het VJ_aamsche gezelschap, tf Voor Taal Vereenigd ", een laatsten afscheidsgroet toebrengen aan den braven man, de deftige burger, de voorbeeldige kristen, rond wiens graf wij hier vergaderd sta~~o Laat mij toe een oogslag op zijn wel veI'V1.u.d leven te werpen .. Eduard :Dieriok werd geboren te Iseghem in het jaar 1800. Dp 17 jarigen ouderdom verloor hij zijn vader en bleef' de oudste van 5 onmondige broeders en zusters. De overgeblevenen :van dien tijd veten alleen welk een werkzaamheid en welk een zwoegen hij aan den dag legde~ om voor zijn moeder-weduwe den overleden echtgenoot r voor de broers en zuster den te 'vroeg verloren vader te kunnen yervangen, hoe hij jaren en jaren afstand deed van zijn persoonlijk We neigingen ~m zich ; k~ 'te s l achtofferen voor zijn huisgezin. ij weten, hij heeft iJ het ons meermalen verteld, hoe hij te kampen had tegen de
In
FIGUREN VAN BIJ ONS mi,skenning en het mistrouwen voortkomstig uit zijn bittere jonkheid; doch zijn standvastig en moedig streven deed hem gelukken en bracht ,hem tot eenen verdienden welstand - een bemoedigend voorbeeld voor zijn jonge zonen. ' "t Is in deze jaren dat hij zich volmaakte , in zijn vak. Hij bracht een nieuw stelsel van werk in, dat hem in 1830 bij koning Willem, een brevet van uitvinding deed verdienen. Later behaalde hij zegepralen bij de tentoonstelling van I835 en bij de wereldtentoonstelling van Barijs in 1867. lt Was nog Ed. Dierick die door zijn aanhoudende studien, tot verbetering der oude werkwijze, de reeks van werklieden vormde die de oorsprong ' 1:/aren van de thans bloeiende toestand der schoen- en laarze~~kerij. Bijna veertig jaar geleden beproefde D1eriok onder zijn ~ bachtsgezellen eene spaarkas, eene soort van ziekebeurs in te richten; ofschoon deze proef, zo loffelijk in haar doelwit, niet mocht gelukken, toch, voor dien tijd, was het een edele gedachte van voorzienigheid en vooruitgang, die zijn goed en klaarziend oordeel bewijst. Deze voorzienigheid , bleef hem bij gedurende zijn gansoh leven, en ft is daarom ook dat hij in latere tijden een der eerste eereleden .van de Broederliefde werd, en tot zijn overlijden, uit warme samenneiging, elke harezo vergaderingen bijwoonde. Buiten zijn ambachtsbezigheden zien we hem deel xnaken van de toonkundige maatschappij, waarvan hij lange jaren, een der ieverste medewerkers was. Tot zijn laatste dagen sprak hij over de beoefening dezer kunst met eenen gegronden eerbied, haar aanziende als een middel van beschaving en degelijk verzet. , Gedurende verschillige jaren was hij luitenant der pompiers, en als dusdanig heeft hij aan het korps en aan de stad grote diensten bewezen. Eduard Dierick was een overtuigde Vlaming en hij bezat een ronde vlaamsche inborst: verdraagzaam voor iedereen, juichte hij toe aan het goede, gelijk van "mar het kvlam., vredelievend van aard, was hij bij elkeen we:~.kom. Als beminnaar zijner moedertaal heeft Edw. Dieriok geholpen om eene inrichting te stichten, ~rnarvoor hij den algemeenen dank verdient. Het letterkundig gezelschap" Voor Taal Vereenigd 11 dat in hem zijnen waarden voorzitter verliest,. \lIas zijn lievelingskring: hij was er de vader van. Sedert I86I was hij ons voorbeeld door zijne vlijt en werkzaamheid, hij was telkens de eerste om aan de voorschriften van het reglement te volkomen, en steeds prikkelde hij de leden aan tot volherding. Hij heeft maehtig veel geholpen tot de opric ht in~ onzer b ĂŻbli_othc' ok, thans ten dienste gesteld van de Iseghems!Jhen werkman.
, _ -:- --_._ ......
._--_.....
..
' ~--,-- -~ "-. _--~.
__
_ .---.__._.-
. _._ ~. _ .
--,_._ ._- -_.•._-,- _.--_._----- ----
........ - ._-~' -----~------
:PIGUHEN VAN BIJ O:t{S
Zijn laatste wenseh? ~in de vergaderi.ng van januari jl. hernieuw·d. ~ 'Vras de sinds lang ontw'orpen gesohiedenis van Iseghem sedert het begin dezer ee1J.ï!J'~ te z ien voltrekken gedurende zijn leven. ])e , aantekeningen v/elke hij daar omtrent gemaakt hadf getuigen eens te meer van zijnen onyerrn.oeibaren iever. Zonder a anspraak op hooge geleerdheid te maken, bezat hij ontegenzeggelijk veel natuurlijk vers ·JGand~ getuige zijn gedrukiï werkj e n Mijn Erfdeel i " , eene 'verzameling van vaderlijke vermaningen? die allerstiohtends·t zijna Edw(i ])ierick is aldlli:l onder alle opziohten e en verdiensteI ijk burger g evleest. , v-lat hi j inl'den kring zijner familie 'v1aS~ dat lru.nnen we voelen aan de droefheid, die zijn afster7en. veroorzaakt. . :~ hij een goede huisvader was ~ weten wij door de goede orde die bij hem heersohte; dat kt.mnen wij afmeten bij het besohouwen van zijn brave en veelbelovende kinderen. Moge de aohting, die den .duurbaren overledene .gedurende zijn leven ste eds omringde, en aan zijnen naam bestendig zal bijblijven oen troost zijn voor zijne beminde weduwe en zijne jeugdige kinderen. Ec1lva ]) i eriok~ goede vriend, wij geven u den laatsten afscheidsgroet. Gij leefdet als voorbeeldig en verdienstvol Iseghemsch hu.rger~ als werkzaam en vooruitstrevend nijveraar, als vriend van de werkman, als goede Vlaming. In name bJ.jzonderlijk van ons vlaamsch gezelschap zeggen wij u -vaa:r:'t.rel; gij hebt gestreefd f in de maat van uw vermogen, voo~ de taal en den aard u\..,rer stamgenoten r gij hebt uwe plicht vervuld. ft Is hetgeen ons doet hopen dat u reeds daar omhoog de belooning is geschonken die gij zO\'lel ver.... diende t. Uit de hemel waar gij zijt, sla een beschermend oog op alles vrat u duurba ar ",as. Wij vergeten u niet in 011S godvruchtig aandenken en U\1e gedaohtenis blijven \..rij iIIl!lle:r' vereeren. Vriend Edvrard, vaarwel! Tot wederziens , dààr1 bij God! Vaarwell . ~
Het graf, wa:-i rin Eduard Dierick begraven i6 t ligt aan de Ol)stkan-r. juist naast de kapelle van de edele fainilie Gilles de Péliohy. Op de witte dèks"teen lezen we' Zalige gedachtenis van Eduard ])ierick alhiE':2 geboren IS Mei 1800 en er overl.302oIS75
------.'~----------------------------------------------------------------------FIGUREN VAN BIJ ONS
"vJeduwnaar van Joanna-Thérésia Herman echtgenoot van Justlll& Vanpachtenbeke alhier geboxen 6.8.1828 en er overlo 4, ~ 7 • I899 Emma 23 8.I848 2807"I906 30.9.I9I6 ,JuliUB I7 ~7 .I854 Emilius 16.7 I856 I5.7.1930 Maria 7.9c;I858 IO.II.I929 Florent IO.I,l861 l8.5.l937 Amatus lO.3.l863 9.l2.I933 Albertus I3~I2.I867 6.I.I922 Elisabeth I5.2 .l870-6.I4I929 Barmartige Jezus verleen, hun de eeuwige rus t R. I. P. 0
y
-_
...Zl~N ..__NAKOMELlNGEN& ... .,~-
----_ .~---
Ct Bast hier, een zinsnede te herhalen uit de lijkrede, uitge sproken do or de he er R ti DèVOS. - " Of Edw. 'Dierick een goede huisvader geweest is, weten wij door de goede orde, die bij hem heerschtej . dat kunnen we afmeten bij het beschouwen van zijn brave veelbelovende kinderen tf. En 'lrlaarlijk~ die veelbelovende kinderen zijn, even als hun vader en door de verdere goede zorgen van hun vrome moeder, opgegroeid in eer en deugd. . Em.nk'l was prefecte yan de congregatie der jonge dochters. Julius is bediende geweest bij Maurioe Holvoet te Brussel. Emiel heeft de schoenmakerij van zijn vader voortgezet, was prefect van de jongelingencongregatie, deken van St. Crispijngild, voornaamste medestichter van onze Vrije Vakschool p penningmeester van de kerkfabriek van St Hilonius en bestuurslid van vele instellingen. Florent ontvanger van de aocijnzen, trouwde op I6.6.l894 te Brussel met Juffr. Marie-Henriette Beek, geboren te Brc;ssel op 27.2 "I872. Madame Florent Dierick, schoondochter van Eduard Dierick~ is nog in volle gezondheid. En 't is van haar dat \-Ie een hele bundel dokumenten hebben ontvangen over haar schoonvader, waarvoor onzen besten dank. Amatus~ dichter van u Till9~s lied ", leraar aan't klein g~eIDinarie te Roeselare, directeur van het pensionaat te He1J~e, p'6}Stoor te Hoorslede en als pastoor van I)
~. ()
It)
-------_ ----------------FIGUREN VAN BIJ ONS
,- .--..
_-~-,-_.,----'--''
..........
Harelbeke overleden. AJ.'berbus, priester gewij d in 1893, leraar in St kollege te TieJ.'t en te Menen en als diosisane schoolopziener overle den te Brllgge" Eli sabeth bleef ongehuvrd en was haar moeder behulpzaam. ~~ria trad in ~t klooster, der arme Klaren te Nieuwpoort op 22c9~I885 en werd er op 8.10$1891 aangesteld als abd.is. EEN SUGGESTIE.
Eduard ]ierick \'las een man met veel uitzonderlijke gaven en deugdenfdie hij ten dienste gesteld heeft van zijn medeburgèrs o Hij is de grondlegger geweest van onze plaatselijke schoennijverheid, die op heden aan meer dan 5.000 personen Gen goede broodwi,nning versohaft. Hi j verdient gestandbeeld te v/orden. Reeds in 1952 heeft de Ou.dv ~leerlingenbond van het schoenbedrijf een suggestie hiern opens aan het Stadsbestuur overgemaakt. Hier volgt (ï \;m afschrift van het schrijven, dat hiervoor tot het College van Burgemeester en Schepenen gericht werd.
FIGUREN VllN DIJ ONS
OUD ..LEERLINGENDOND SCHOENBEDRIJF Gentstraat,64
IZEGEM
Den 17 Maart I952. Aan do Heren BUl'gemeeste~ en Sohepenen , der stad Izegemc
IVIijnhereng
... . ', '
De Oud~leerlingenbond is zo vrij aan de Reren Burgemeester en Schepenen der stad volgende suggestie voor te leggen. In 1950 was het 15 ja&' geleden dat de grootmeeeter van de luxesehoennijverheid in Izegem, Eduard. Di ''2rlck(I800I875) van het Izegemse toneel verdween! nadat hij de grondslagen van de huidige Izegemse sc:S.J ennijverheid had gelegd1Q Z~.jn :l"..a.am en verdi.enste op het gebied van de schoentechniek zijn enig en mogen niet aan de vergetelheid worden llrijegegeven" De oud..J.eerlingenbond heeft er voor gezorgd, door voordrachten en artikelen in zijn maandblad,. de verdien... sten van de grote meester bij de huidige generatie levendig te houden; Deze actie vond instemming in de bizonderste krin" geni in Izegem en de artikelen werden door versohillende bladen overgenomenQ Zo is de naam Eduard Dierick ~en symbool gewor" den in het ontstaan van onze schoennijverheld en verscheidene vooraanstaande personen uit de stad hebben zich me·t de we:rking van de 0ud..lee:rlingenbond akkoord. verklaa"t'd en erkennen d'J meester als de pionier van de kunst-schoennijverheid, die sinds j~en is geweest en nog ia I de hartader van de Izegemse welvaart " De meester deelde zijn artistieke gaven met milde hand medë aan zijn leerlingen, die nagenoeg allen een grote rol hebben gespeeld in het ontstaan van onzu nijverheid, verscheidene firma~s van stad kunnen hun oorsprong terug vinden op het atelier van de meester~ élm al die redenen denken wij dat het Stads,bestuu:r van Izegem de mogelijkheid in overweging zeu dienen te nemen tot de ~prichting van een gederJcsteen voor de grondlegger van de bizonderste nijverheid van de stad p Een etandbeelÄ zou kunnen opgericht w0rd.en op een openbare plaats, b"v o op het VQ1kaplein(Stad~um) zodat bij feesten en optochten deze steen het Qenter en einddoel van de vieringen in verband met arbeid, nijverheid, kunst en syndicale w'erking~ zou zÎ.jn., Het steen zou een enige aanleiding zijn om de grootmeester als grondlegger te eren en a;.9 "Fo0rbeeld te stellen voor de kom.ende generatieso ~sBohien ware het wenselijk een commissie samen te stellen 'Waarin de bevçlki..ngegroepen vertegenwoordi,gd zijn, en die als taak zou hebben het voorstel in te studeren en een oplossj~, Izegem waardig~ te vindeno
--~-
---_._-----_._ -_._------------------FIGUREN VAN BIJ ONS,
Dit verzoek is tot op heden zonder resultaat gebleven. Aan H Ten Mandere ft hiervoor in de bres te springen. Alfons De Jan.
We bezitten nog Eduard Dierick's trouwschoenen. Ze z~Jn gesneden uit verlakt kalfsvel en het model is ontleend aan twee gekende standaardtypes. Het hielstuk, naar het Molière-type, is zonder achternaad. Het ligt boven het voorblad en is afgebiesd met wit leder. Als we nu spreken over afbiezen, dan denken we aan een gedubbeld passepoillintje, dat we bij middel van colIe, aan het bovenleer vast lijmen. Maar in I847 - het jaar dat Eduard Dieriek trouwde met Joanna Herman, te Dadizele - bestond er nog geen oolle en we hebben ons afgevraagd' Hoe heeft Dierick het moeten aan boord leggen om zijn trouwschoenen zo schoon te kunnen afbiezen. Om dat te achterhalen hebben we de "loupe" gebruikt, en gezien dat hij daartoe een eigenaardige methode gevolgd heeft, die we gaarne beschrijven. De leren hielvoering, van zijn schoenen, heeft hij gesneden naar hetzelfde patroon ~n het hielstuk. Het wit leren passepoillintje heeft hij aan de boorden van die hielvoering vastgenaaid, met de overnaaisteek en het daarna overgekeÊrd. In andere woorden, hij heeft de hielvoering afgeboord. En na het aaneen naaien van het overleer aan de hielvoering, stak het afboordlintje boven uit in de vorm van een smal wit biesje en zag het er uit alsof dat werk zou uitgevoerd geweest zijn naar onze hedendaagse werkwijze. Had hij het lintje aan het overleer genaaid, dan zouden de aannaaisteken aan de buitenkant van de schoen zichtbaar geweest zijn, iets wat nu niet het geval is. Het voorste deel van de schoen heeft het model van een Duc de Guise-type. Over de wreef zien we een doorzichtig zwart kantwerk met er onder e en wit leren tong. Aan de voet maakt die combinatie een schoon effect. Het ander deel van de voorvoet is ook in lakleder en ieder zijkant van het voorblad eindigt op een smal bandje en beide bandjes komen samen boven de voet. De zilver gesp die erop gestaan heeft is spijtig genoeg verdwenen. Al het stikwerk is uitgevoerd met naald en draad en xnoet niet onderdoen voor het stikwerk met de machine. Het is nu reeds dertien jaar geleden dat Eduard Dierick het genageld werk heeft uitgevonden en de zolen van zijn trouwschoenen zijn nog genageld met nageltjes die met de hand gemaakt werden. Dat laat ons vermoeden dat er toen nog geen koperen -nageltjes waren ih de handel en talonpoointen evenmin.
__
_ i._ __ _ _ _ _ _ _ __
----_.------,-- ------- ----------SCHOENTECHNIEK
Immers de lederen hakken van die trouwschoenen zijn nog aan de schoenen genaaido Die hakken zijn nu reeds meer dan honderd jaar oud en er is nog geen enkel barstje, tussen de onderstukken ervan. te zien. ziehiet,~~·' ~'~duard Dieriok het maken van l eren hakken . beschrijft:;,/ .....-.,. ,/ /(/4['~or/'het maken van leren talons is er veel attentie /,.<~' ,nodig " In het achterwerk is het heuverleer samen met t"~·",~./ de oont, refoor aan de binnenzool genaaid, zoals we dat '/ dQ~n als we randen aannaaien. ) ~?~ De zool moet van achter met 4 of 5 houten nagels vast, gelegd wordeno Ze moet een alven oentimeter breeder '. @:p zijn als de steken" De boord van de zool den helft af/~;~~p!~ snijden (dunner maken) opdat ze rand formeert die la~~~~i+~4.t.tÇ) ter, met wein~g kloppen, lan{tSt het heuverleer zal ~:~JkL.L.;.: : ';I ' m.oeten aanslu~ ten. De zool waar de houten nagels ge---slaan zijn, plat snijden en raspen. Dan het eerste ond.e rstuk opleggen. Wederom vastleggen met houten nagels en wederom effenen en platsnijden. Tussen elk stuk wa t plaksel-meelpap aandoen. Van al de stukken moet men den nerf en het vleesch afsnijden en wel toekloppen. Vooraleer ze (de onderstukken) genaaid ,,,orden moeten ze op fatsoen gesneden worden. Daarna de gaten geslagen met de (pinnen)bros, op dezelfde afstand van de binnennaadsteken. Dan wordt de talon aan de binne.n naadsteken genaaid. Als hij (de talon) genaaid is moet de rand (de brede uitstaande boord van de zool) t egen het heuverleer geklopt worden. De talon wat effen snijden en met de pint van den hamer, de zijkanten van de hak hard toekloppen. Voorzeker zal het een tal on zijn, die er zal uitzien als of hij van één stuk ltemaakt is." De beschrijving van de verdere afwerking van de schoen, komt overeen met ç:nze hedendaagse werkwijze.
~
;
Begin 1900 gaf Elniel Dierick, de zoon van Eduard, een cursus in patroonmaken," in een-roKaal van de jongelingencongregatie~ Om onze leerzucht op te wekken heeft hij ons eens een collectie schoenen getoond, die destijds door zijn vader eigenhandig gemaakt werden. Tussen deze verzameling bevonden zich detrouwschoenen van Joanna Herman, de eerste vrouw van Eduard. Het waren omgekeerd-genaaide déc olletéschoentjes in witte natuurzijde g en versierd met een witte strik en houten hakken, naar het bobijnmodel. We stelden v eel belang in deze schoentjes om reden dat we toen soortgelijke schoentjes maakten vo~r Paul Deooene. In die schoentjes zat er geen enkel nageltje, ook niet L een in de hakkeno Het talonovertreksel was aan h et achterwerk
q5
..
_,---- ~- ,----,
.
_-__-----_._----- ,--.
SCHOENTIDHNIEK
'v an de schoen genaaid en als er de hak ingeschoven was zat hij r eeds zo vast, dat het niet nodig was hem langs de bi!men··, z oel verder vast , te zetten met nagels" Ten andere p waar zou men toen t alonnagels gevonden h.ebbeno En de ~î OOl. l hoe was deze aan de voorkant van de hak vas t gemaakt !! z'U.-lt gé missohien "ITragen " Heel eenvoudig, de zool en de deklap waren ook aan het t alonovertreksel genaaid en dan nog met witte zijde. Begin 1900 was het te Izegem nog de gewoonte de talonenvel oppen te naaien aan het achterwerk van de schoen , maar toen kende men reeds speldnageltjes waarmede men de zool aan de voorkant van de hak kon vastnagelen en koperen vijzen voor he't vast zetten van de achterlap_ Denk nu niet dat het stiksel op de talonenveloppe, langs de zool en achterlap hierdoor werd afgeschaft. Als "ITerbinding ja~ maar als siersel is het nog lange tijd in voege gebleven. Toen het aannaaien van de talonenveloppen was achterwege gebleven: hebben we de envéloppen ' ,b estikt, op de machine, met dikke witte zijdendraad én nadien over de hak gespannen. Op deze manier hebben we het kunstig stikwerk van Eduard Dierick op een· gemakkelijke manier nagemaakt. D~ witte zijde van Joanns Herman's trouwschoentjes i s, i n die lange tijd heel uiteen ' gevallen en de schoentjes zijn tijdens de eerste oorlog verloren geraakt.
1835 In september 1830 brak een omwenteling los en België s cheurde toen af "\tan Hollando Zodra de rust in ons land hersteld was, beijverde zich de nieuwe regering om de vooruitgang van handel en nijverheid en ontwierp daartoe, in 1835 een openbare tentoonstelling te Brussel. In de zes grote zalen van het nijverheidspaleis aldaar" werd een expositie geopend, en dit op 17 september 1835 te 10.30 uur in aanwezigheid van de Minister van Binnenlandse Zaken. De oataloge bevatte 550 exposanten en Eduard Dierick 's tond ingeschreven onder nr. 140 als volgt: Mo EDUARD DIERICK A ISEGHEM Ä. Une pairede Bottes imperméableD dont les semelles sont sans coutures B. C~ Deux paires de bottes imperméables
------
------_.-------------------------------~
TENTOONSTELLING 1835
TIe laarzen onder B en C zijn gesneden uit plantaardig gel ooid kalfsleder dat . volgens de mode van die tijd g verwerkt .i.8 met de vleeszijde naar bui ten gekeerd. Beide laarzen zijn samen gesteld ui,ob een v68r.·" en een achterstuk. En om die stukken hu...'1 vorm te geven 1i moet het leder in vochtige toestand, gespannen en u.itgerokkón worden over een houten voet,...,en beenleest; die wc zetblok noemen. Na drogen worden vê~r- en achterstuk op model gesneden en samellgenaaia.~ :Daarom leggen we de stukken niet h et ene op het andere y maar nevens elkaar en ze worden s amengevoegd met een spar~aadc We gelover- dat onze jonge schoenmake rs niets afweten van sprur~a deno Welnu, bij zulke naden gaan de draden niet vertioaal door het leder, maal.' wel horizonta al~ Voor een gemakkelijke uitvoering leggen we de u~ee stukken l e er, met hun zijkant sluitend tegen elkaar 9 dit op een plankje en zetten ze vast. Voor zwaar leder gebruiken we een pikdraad en een els waarmede we de gaatjes steken. Maar de els mag nooit dieper gaon dan halverwege de lederdikte, en om schoon werk te maken moeten we er voor zorgen dat het ingaan van de els in het eerste en het uitkomen in het 1.:\'leede stuk, op gelijke afstand is van de s amenvoeging. De spannaadsteek is te vergelijken met de bll~ennaadsteek van op rand genaaide schoenen. Het is niet zeer moeilijk een spannaad te maken in zwaar leder. Maar het leder dat Dieriek gebruikt heeft is maar zeven tiende milimeter dik en zulk dun l~ der samenvoegen met een spanr~ad is een hele lnxnsttoer. Hier komt noch els noch pikdraad te pas. Niets anders dan fijne naa lden en . gewoon naa i ga..., r en en er zal ook wel een goede bril nodig geweest zijn om dat Uiterst fijn we r k te kunnen uitvoeren. De laarzen zijn op rand genaaid en er liggen tien blote steken per centimeter op een rand van twoe mmo breedte. Nergens hebben we zy:ük fijn steekwerk ontmoet. Op het kaartje dat op de tentoonstelling bij de laarzen gelegen heeft, lezen we het s~~~\~}~%~.\~0\\~\\\\\-\\\\\\\\\\\\\\\\\'.\\\\\\\\\\\\\\\\\\~~:-.w,\\s\;\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\'\\\\\\\\~~ I
f
Wl>WvW~ J.~ -t' l.~ _. . (iY\ ,
~,~ . ~
A"
~.
.~
~
$ /
ru r~'!V -óleJe.UAJfxk O'p- diL ~OO~ J TaJ1YflJ ~otAvu
,
•:';:<\ ,'."- }.-::'\ ) ). »
CVJJtdtt
liO 9'wArvtl~
·~ \·\ ,t \» ... ,. , })\ .) \~,.... . .....................,............................_ _ _ _.........~................--J
~.
§ .
q7
Het :paar laarzen vernoemd cnder de le ,~·ter C zijn ook in kalfs leder 'van hetzelfde model en even kunstig afgemaakt maarL ze zijn ie"cs dikker van boven- en onderwerk.
--------------..---------------------
q ('i
r\
...t..;
"
-------' ._..._._-------------TENTOONSTELLING 1835
Het :p aat' laaJ:"zen verme~1..d. onder de letter A waren he"t pronkstuk van de tentoonstelllng en lokten de a andacht van al d.e bezoekers., Ook zijne Majes"te:Lt Leopold I vergezeld van de Kor..ir.J.g:in heeft tijden::l zijn "bezoek 1 lr.l de namiddag van 27 sep.., tember ! met veel belangstelling D.e kunstw erken van Eduard Dierink bO'N'onderd en hem gefelici teerd.u Eduarà. Dieriek h eeft in die l.aa::czen niet e:n Jcel zijn vak::na:n skunst bewezen:;- hij heeft er eveneens ~ in zinnebeeldige voor·stel1ingen(t zijn dichterlijke ziel laten over zweven. 1° Zijn vaderla.ndse gevoelens h eeft hij uitgedrukt door het aanbrengen van de nationale kleu,ren, aan de bovenboorden van do laarzen. TIe rode kle~c komt te voorschijn van de overgekeerde X'ode marokijn1eren voering., Een bandje goudbrokaat stel~;". de gele kletU" voor e::.'l het overleer de zwarte. 2° Het stiksel dat de trekkers vastzet heeft de vorm van oon anker~ het zinnebeeld van de hoop~ Mocht België voortaan or...gerep't zijn onafhankelijkheid vc>o:r altijd blijven bewaren en de t.entoonsteller verder gelukke:a in zijn vak kundige onder.lleIP.ing. }O ':)l? de ,?0:r;tre- fo:,t zien we, ~est ikt met witte zijde, , een renomee me1j l.n de l:lrJcerhand heli wc. pen vaJ.1. Izegem. En meT. de rechterhand brengt hij een trompet aan de mond, om de opkomende Izegemse 1~~e~0hoennijverheid, over nlle daken uit te 'b azu.inen. 4 ° Als tegenhanger:,. figm'eer't op 'de rechterJ.o.a..1"S, Mercu... rlus, do ' God van handel en verkeer~ in vliegende houding, vok met het wapen van Izegem in de hand. en daorboven het brevet van de exposant. 5 0 Op de plank van de rechterzool is tussen twee eiken takken (sym."bool van de macht) een cadran a~gebracht. waarop het uur aangewezen staat van het begin van het verzet der se!YGemberdagen, te BrtlSsel in 1830, en erboven de onversaagde Belgische leeuw. 6 0 Als tegenhanger zien we 8p de linkerzool ook een cadran s maar nu tussen lam'llertakken het uur aangewezen van het v8J~>i};:rek der Hollanders uit Brussel en erboven de tr1.omferende Belgische leem'/o 7° Op de talon s't.::.a"t er: Leve Leopold., 8° De gouden pareltjeB~ tussen de zool en het werleer, is een versiersel dat er heel lief uitziet$ Die ~a~r.zen zijn zorgvuldig bewaard in een schrijn dat be:I 'uat in de schepenzool van het Izegemse stadhuis. Nevens de laarzen zien we nlTee gouden gedenkpenningen. Op de voorzij de van de eerste lezen \-le:
TENTOONSTELLING 1835
Alles wat op de zolen en hakken staat afgebeeld, is uitgevoerd met zeer fijne koperen nageltjes en de beste tekenaar z ou zijn best moeten doen om al die lijntjes en figuren na te tekenen. De sierstiksels op de hiel van de laarzen verdienen vooral onze aandacht. Iedere steek is maar een halve milimeter lang. En die kleine mereltjes die voorkomen in het wapen van Izegem, staan sohoner afgebeeld dan we ze met de pen zouden kmh~entekenen. En zeggen dat -er toen nog geen stikmachinen bestonden en Eduard Dieriek voor dat werk niets anders heeft bxnnen gebruiken dan een naald en een draad. De kunst van z ijn stikwerk gaat alle gedachten te boven. Laarz~n en meesterstukken van Eduard Dierick, ge zijt nu meer dan 125 jaar oud. Velen onder U hebben meer dan een eeu"" eenzaam en verlaten, gerust op een stofferige zolderkamer. Uw jeugdige frisheid en glans hebt ge ondertussen verloren. Uw leder is stram en broos geworden en nog zijt ge bewonderens ~¡ waardig om de vorm van uw wezen, dat uw meester op zo bL~stige manier heeft weten samen te stellen. En nochtans, ge zijt geboren ineen t i jd dat hij niet heeft kunnen putten in vakliteratuur en ook niet kon geinspireerd worden 'door die vele alb~s en schoenmodellen die ons heden worden aangeboden. Uw meester heeft dat alles niet gekend. Hij heeft U gevormd, zonder gebruik te ku..'I1l1en maken van machinels. Hij was ook arm aan materiaal en hulpstoffen. Het toeval heeft gewild, dat we U ontdekt hebben op uw zolderkamertje. We zullen U als een kostbare reliek zorgvuldig bewaren. Thans staat ge weer in de belangstelling, niet enkel van onze schoenmakers, maar van geheel de Izegemse bevolking. . A. De Jan
SIN'l'-HILONIlTSSTRAAT e 1,0 StG Hilonius (of StQ Tillo) is rond de jaren 650 Izegem voor Christus komen winnen. Hij bouwde hier de eerste kerk en werd hier de eerste pastoor. Een ;Jaar na zj.jn afsterven werd de kerk "t9.ll Izegem reeds aan S1.~o Til10 -t Qegewijd. . Dez e kerk I""-8:rd. verscheidene malen herbouwd en toen men in I855 de nieuwe kerk im'lijdde werd deze nogmaals aan de apos'c el van Iz,egem to egewijd .. 2. 0 De strs,at die de St HILONIUSKERK met de Pélichys t raat verbO:'ld en du~ recht ov'er de parochiekerk gel e gen lias "'laar de patroor...heilige tegen koortsen en ki~~hoest werd aangeroepen kreeg dan ook deze naam. Op dinsdag IO.50I88I werd de straat getrokken; in 1882 gekalsijd en in 1883 kreeg ze haar naam. Op 809.1891 volgde voor 't eerst een be~fenis de "reg la.ngs de St. Hiloniusstraat 0 3. ST HII!ONIUSSTRAAT ~ sn·j''T""PIETEliSTRA.AT", 1. Op de hoek van de St. Pieterstraat en de Menens traa-t recht over de herberg H DE KNOK " vinden we de cu..de brouwerij, Rcsseel die de naam draagt " St. Pieter 119 Ook was in. dezelfde straat de aloude herberg te vj.nden \1 DE OUDE ST. PIETER ". De7.ie he r borg ,,,aB geërigeerd anno 1756 en lag onder de Heer lijkheid Sint Pietere. 2" TIe zi e straa t heeft haar naam te danken aan de verdwenen heerlijkheid van 11 St. Fieters " en de brouwerij en de twe e herbergen ("De oude St. Pieter" en "De nieuvle St 0 P:i.eter") in de buurt danken tevens om dezelfde reden het bc z, ta::ln "'ron hun naam. 3 •. 1653 KE:..qCKESTRAETKEN 1746 KERCKWIDH I84I ST. ·PI E'T ERSTRAEr 1960 ST .-PIETERSTRAAT 0 S IN.J:·,.RP.FAEIJSTRAAT ~ 1 Aan de nieuwe wijkschool van Ave Maria op de Kasteelwijlc, die in I954 ...·55 in gebruik werd genomen., werd de naam geschonken van de weled. heer baron RAF AEL G1,lles de Pélichy, de milde schenker van deze school ", 2 .. ' De s-traclt in de onmido.elijke nabijheid ervan werd da n ook met de naam van die school vereeuwigd. 3. 1960 ST RAFAELSTRAAT. SINT-SEBASTIAANSTRAAT. 1. De Sint Sebastiaansgilde is een van de oudste gilden van stad. Op 27 0 6 QI893 verd ze PRINSELIJK en op 8/lI.I926 werd ze KONINKLIJK. 2 c Als bJ.tjvende hulde aan die handbooggilde • 3 Cl Sedert 1960 SINT ... SEBASTIAANSTRA.<\T. SIABBA:ERDSTRAAT .. la Volgens EeH., L" Slosse was in I653 de SLABBAERT een herberg gelegen noord van de LICTAP, ('ngeveer op de noord-westhoek van de huidige Slabbaerd,;:: traa"[; en de Oude Iepèrstraat ft 0
ç
-_.- -.- -----_._.- -- - ._""------
-----~---~--~-----------KElJENDAAGSE STRAATNAMEN
- - -'...- .....,..._-,,--~._·_--_._--------------... . . _ - - - - _ . _ - _ , -....I_'_ _ __
20 Straat die leidde naar. de herbe:::,g met die naam., 3 " 174·6 ShA.BBAERT STHAEJ:1E 184I SLA.BBAERTSTRAET
1960
SL~BBAERDSTHAAT~
SL~GHEERSENSTRAAT
'. 1" IB 1746 \A!orden de SLAGMEERSEN aange~· . stipt ::n de nabijheid van de Lckbeeko Toch vTerden in de volke!IH ..:nd. 5.e meersen langs het Groenstraatje , die naar IrJ.gel.munster 'tcleliepen ook met deze naam benoemd. 20 vlanneer. in I950 Gen straat door deze meersen werd ge"trok.1cen die de Kortrijkstraat met de IJendeledestraat verbQnd .~ werd deze naam ann deze straat geschonken. 3 c 1953 STtA.if.l\MEERSENSTRA .:';T. SLORE ( wijk DE _. ) <> 1. Deze wijk ontleent zijn naam aan een !! behuusde erve wesende een herberghe ~ genaemt DE SIJOORE 1!.(I7'l6 nro 1460)0 2 () l-ro:f 0 DJ:'" J .. Versohueren geeft zelfs voor SLOOR de betekenis op van KOOLZAADa Hissohien kan deze bena~ ming best in verband gebraoht worden met het landle-lTen op deze wijk" 30 LE SLOORE en DB SLORE. STATIESTRAAIJ.'. 1. Deze straat i.s een deel van de oude Wulvenstraat en loopt van aan !t huidige station tot aan de Kruiskapela Het speor ll)}~ 66 e~n dit station verbonden werd plechtig i.ngehuldigd op ~ond&.g 9 mei 1847. Het eerste stati-· .-.: :n bevond zich tussen het huidige woonhuis van de station;;.lVers te en de ietwat verder liggende W-C 9 s () Het nieu\'i station, zoals 'tie et nu kennen v/erd eerst op 20 september 193I ingerruldigdQ 2. ne straat die leidt naar het station (STATIE). 3. 1640 'De WUliF'-STBATE 1653 Het WULVENSTRAErKEN I746 WULVES TRA ET KIN • VJUIJ!'STRAErKIN 1841 KASTEEL.... DRFEF 1889 KASTP,tNJESTRAI\T (Dagb. Lafaut) 1890 KASTANJEDREVE of STAT1ESTRATE 1960 STAT1ESTRAAT o STEENDAH ( wijk DE - ). 1. Deze benaming komt reeds in I57I 'voor om een deel van de Gentstraat aan te duideno In hetzelfde j aar is er ook sprake van de STEENDAM~ BRUGGHE, waal"mede zonder twijfel, de brug bedoeld wordt die :::Jver de :Fastori.è!beek ligt. Vroeger waren de wegen naar de buurge:n:eenten alle aarde~-· wegen .. Een S1:;el1en brt].g ~{erd dan DAN geheten en door de viJetgange:rs ten zeerste geacht .. Er moet hier zeke::.:- geen ver'b and gezooht worden tus sen d.ie naam an de legende betreffende de steniging van St. T:Lllj op deze plaats" 2 ' De plaat. s \-Jaar deze DAM in STEEN lag werd dan met d:1.ezelfde naam benoemd<o ~1 3., S'l'EElillAM o ti J
" r')
--'- ~-"."-----""..
..
""" """._'--'- ------------------HEDENDAAGSE STRAATNAMEN
__...._--_ ._-------------------------------STEEiNFJJ\1E ( \'ij.jk HEr "" ). 1. en 2 ?? 3 ~ ,'t STEENPDTJE STUIVENBERGSTRAAT., 1 .. DQet ons terugdenken aan een partij land? genaamd DE S:ruJ:vENBERG (1746 1per 166). Deze grond was eohter niet gelegen waar zich thans die straat bevindt? doch vlel cp de hoek tussen Roeselarestraat en L:il1.destraa't (0 PAQHOEK) ~ 2 S't:raat die leidt naar deze plaat:;,,, De westkant van de st raat loopt uit in de Roeselarestraat, heel dicht bij de 11 S 'tuivenberg ". 3. 184·I NEDERwm: Van de molen De Brabandere naer de Rousselarestraet langs de hoeve Vandeputte. 1960 STUIVENBERGSTRAAT. TER WALLENSTRAAT • 1" Toen de heer Van Namen in de XJXe eruw het kasteeltje liet bouwen in de Kortr~jkstraat gaf hij het de fantaisistische naam TER. WALLEN. Het heeft niets met v:roegere stadswallen te maken noch met andere dergelijke geDchiedkundige zaken. 2. In 1955 werd langs de hof van dit kastee1tje een straat doorgetrokken die de Slagmeersenstraat met de Groenstraat zou verbinden. Die straat kreeg verdiend deze naam. 3. Steeds TER. W1VLLENSTRA "T o TR1~~OEK ( wijk DE - ). Ie en 2. ?? Ligt gedeel tel.ijk op de zuidkant van onze gemeente en deels op Lendelede. 3 \) TR1EiilioEK" VAART ... HANDELSK.A.A.1~ . Zuidelijk gedeel"tie, . rechts van de brug. VAiiRT ~ NOORIJKAA1. Noordelijk gedeelte, links van de brug. VAART .... NOORDKANT. Noordelijk gedeelte, rechts van de brug. VAART - ZUIDKAAI. Zuidelijk gedeelte, links van de brug. VAARTSTRAAT. 10 Het kanaal Roeselare-Ooigem werd gegraven in de jaren I860-65~ 2. De straat die loopt naar die VAART. 3 c Steede VAARTSTRA1~T. VANDENBOGAERDELAAN. 1. Deze naam werd samen met de Dweersstraat getrokken in 1909 en genoemd naar de heer Valère Vandenbogaerde, buxgemeester van Izegem van I900 tot 1904~ 2 ~ Als hulde aan deze grote figuur die in deze korte periode van bu~gemeester, Izegem een electriciteitscentrale en een nijverheidsschool bezor~de en tevens bekwam d.at Z"H~ Prins Albert van Belgie (in 1901) voor Cl
Q
Q
----------_...------~---------------- -------,.-----------------------HE:DENTI.AA\GSE STRAA. TNAMEN,
--
tt eerst Izegem met zl.Jn 'bezoek kwam vereren~, 3 .. Steeds VANDE1130GAEEillELAAN VIJ]\WEGENSTRAAT" 1" Genoemd naar de herberg 11 DE VIJFWEGEN 11 die reeds in 1653 vermeld is op de hoek van de Groenstraat en de Kortrijkstraa-t. 2. Deze herberg zal wel cp haar beurt haar naam te danken hebben ;-'mdat ze stond op een plaats waar VIJF WEGEN samen kwamen: de Groenstraat, ,Hondekensm01enstraat, de Vijfwegenstraat en de Kortrijkstraat Iste en 2de deel .. 30 1841 VIJFWEGENSTRAET 1960 VIJFWEGENSTRAAT. VLASGAARDSTRAAT. 1. Naam door het stadsbestuur gegeven aan een reeks nieuwe straten, toen het ft inzicht had namen te geven van plaatselijke ambachten en nijverhedeno 2c Een vlas gaard is een partij land met vlas begroeid. 3" Steeds VLA.SGA ARDSTRAAT •. VLIETMANSTRAAT e ~.o en 2,. Vroeger heette deze straat " de straete naer de VL1ETEPLA.SCH ". Deze plas was in 1653 een I! zompelinge 1\ ten zuiden van de herberg" DE PUIT". Oude ~ensen heetten de Vl:Z .otplas ook nog den VLYKMAN Cl
(I890)~
30 1653 De straete van den VL1ETPLA.SCH 1746 De straete van den VLIETEPLA.SCH naer de linde (nr.550). 1841 VL1ETMANSTRAETJE ' 1960 VLIETMANSTRAAT. VREDESTRAAT. lil en 2. Naam gegeven aan deze straat na W.O. I. 3. Steeds VREDESTRAAT. WERKHUIZENSTRAAT • 10 en 2" Verbindingsstraat tussen DW'eersstraat en Meiboomstraato Daar deze straat bijna niets dan werkhuizen bevat werd ze dan ook zo genoemd. 3 .. FABRIEKSTRAAT 1960 WERKHUIZENSTRA AT • vJYNGAARDSTRAAT. 10 Vroeger lag er tussen de huidige Kruisstraat en de Wyngaardstraat een stuk land, dat toebehoorde aan de prinseo Dit stuk heette de WIJNGAERDCOUTER (1746 nr 52). Langs di t stult land liep een voetweg die algauw de naam van de couter kreeg o 20 De straat die langs de oude " Wijnga~rdcouter IJ luopt, verdient ten volle die naam. ~ deze kouter zijn naam ontleende aan een bestaande herberg " De Wijngaard Ii of als de herberg haar naam aan de k;,Quter ontleende is tot heden niet met v011e zekerheid uitgemaakt. Het laatste wordt als meest aanvaardbare 3~ aangenomen • J 174-6 WYNGAEF.TSTRAETE(nr 71 en 51) 1841 WIJNGAERTSTRAEr 1960 WIJNGAo.RDSTRAAT"
'6
HEDENDAAGSE STRAATNAMEN
,
!
WINKEliHOEK C r ..t ~l't ~):C..,;, ). 1~ en 2. Ij , ;s. Steeds WINKElliOEK. WINKElliOEKSTRAAT. en 2. Ij 3. 1653 en 1746 DE STRAETE VAN COTTIENS MEULEN NAER DE CORTRYOKSCHEN HEERWEGH. I84I (9) WINKElliOEKSTRAETHet deel van de Katteboomstraatnaar de Winkelhoekstraat heette toen Winkelhoekvoetweg (74). 1968W1NKElliOEKSTRAAT. WA1-TTJE-PIETERSSTRAAT. 1. en 2. Deze straat werd getrdcken door de gronden van Johannes Vandeputte, zoon van PIETER Vandeputte, in de volksmond genoemd WANTJE PIETERS. 3~ 1960 WANTJE-P1ETERSSTRAAT. WDLV:ENSTRAAT. 1. en 2. ? 3. I57I WULVENSTRAETKIN I640(I2) DE WULF-STRATE 1746 WULVESTRAETKIN 184I(58) WULVESTRAET I960 WULVENSTRAAT • , ,Z.ALIGMAKERSTRA.AT. 1. In een houten muurkape11et j e dat " " hangt aan de noordergeve1 van 'thuis van dhr Álberio :"'. " Deprez en mevr wed. Arthur Codron, (1960) is een zaligmaker ( zegenende Christus ) merkbaar van in de Lendeledestraat. De print van de huidige zaligmaker is een ,vervangstuk van een veel ouder dat op dezelfde plaats te ' vinden en te vereren was, en om reden van slijtage vervangen ,is geworden. , ' ,2. Straat leidende naar het kapelleken van de ZALIGMA., KER in de Lendeledestraat. 3. 1955 ZALIGV~KERSTRAAT. ZEVEKOTE ( wijk 'T - ). 1i ? 2. ? .,. Mogelijks wordt hiermede een groepje huizen(ZEVE) bedoeld die daar de oUdstewGningen uitmaakten. Inde lijst der straatnamen van I841 komt onder nr. 69 voor: ZEVENKOTEVOETWEG (I26 m. lang). Verbinding Lendeledestraat - Vlietmanstraat. 3. 1841 ZEVENKOTE 1960 ZEVEKOTE. ZOTTINNESTRAAT. 1" en 2. ? 3& 1746 BINNENWEEGH tusschen beide marten (nr I34) OMMEWEEGH tussohen beyde marten (nr I3,) 184I ZOTTINNESTRAETJE I960 ZOTTINNESTRAAT. ZWINGELAARSTRAAT • 1. Met het ontstaan van de tr NIEUWE WERELD " in 1930 0 Doet ons herinneren aan plaatselijke nijverheden en ambachten. 2. Een zwingelaar is iemand die na het braken van het vlas, de kleine houtdeeltjes van de vlasstengels verWijdert m.et een zwingelmachine. 3. Heeft sedert haar ontstaan geen wijzigingen ondergaan ZWINGELAARSTRAAT.
1.
=
HEDENDAAGSE STRAATNAMEN .
.
AANVlTLLD'JG EN ~
1& KO ORNMARKT โ ข
De hallepoort op deze markt was de ingang van het ged.eelte van de halle waar men het KOREN kocht en verkooht. J)a t de wagens met koren beladen '-;p de KOORNMARKT bleven staan gedurende de verhandelingen zal wel aanleiding geweest zijn to"t het gev0n van die naam. 2 ~ KORTE STRAA.T Cl
Een hele tijd werd deze straat in die buurt de RODE STRAAT geheten om reden dat deze weg met overblijfseTen en afval van bakstenen werd opgevoerd, wat aan deze straat een RODE kleur gafรถ Antoon Vandromme.
betreffende 'lul 1 i gen ALti gegevene en aan laatenamen worden . . e of verdwenen P ,..I- ie aanvaard. hu~d~g ~. de reda~v t dank b~J ete edo me
kPI/\fGL fVE N
3G
En zo is een eerste werkjaar voorbij! Ondertussen is onze heemkundige Kring een stUk Izegems leven geworden, iets dat interesse opwekt in Izegem en Omliggende en in de bel~gstelling blijft. Bewijs? Geen maand ging voorbij of nieuwe leden lieten zich inschrijven. De ledenlijst op de volgende bladzijden toont aan dat het getal 200 reeds' overschreden werd en ook dat onze leden in alle lagen der bevolking alsmede in het {)mliggende te vinden zijn. Vanzelfsprekend is de Kring niet werkloos gebleven na het verschijnen van peri odiek nro 2. Tussen haakjes, het was het bestuur zeer aangenaam verschillende gunstige reacties te vernemen over onze periodiek. Op 29~I2.60, precies op het ogenblik d~t beroering en sociale onrust zich ook in onze stad lieten gevoelen, moest onze laatste algemene vergadering doorgaan. Spijt deze tegenvaller waren to'ç,.h nog een veertigtal belangstellenden opgekomen om een van onze leden aan het woord te horen. Het was de Heer Marcel Nuyttens, gekend numismaat, die handelde over" GEil) OF MUNTEN VROEGER EN NU ", Het werd een klare voordracht over het ontstaan en de groei van het munts~elsel doorheen de tijd. Deze causerie ging gepaard met een rèe*s prachtige dia's. Werkelijk de afwezigen hebben ongelijk gehad! Voordien had de Heer Voorzitter, Inspecteur R. Verholle, nog iets speciaals aangekondigd& een prijs van I500 frank wordt geschonken aan het lid dat een degelijke studie maakt over onze IZmEMSE HALLE. Deze prijs werd ons toegestaan door de Heer Notaris Guido Sabbe. Het is klaar dat dit gebaar door bestuur en leden ten zeerste op prijs gesteld werd. Liefhebbers aan het werk, inzendingen zijn steads welkom bij het bestuur. ' Hiermede was feitelijk het stichtingsjaar achter de rUg, maar niet alle activiteit. Het bestuur vergaderde reeds om de eerstvolgende vergadering, die statutair zal zijn, in haar grote trekken vast te leggen. Ook werd het derde nummer van de periodiek gepland en nu reeds mogen we zeggen dat de leden die hun lidmaatschap zullen vernieuwén ,weerom een belangwek.. kend present zullen ontvangen bij die gelegenheid. Ook op provinciaal plan was er geen windstilte. Op I8.3.61 ging een provinciale vergadering door te Roeselare ,. Samen met nog dertien andere kringen was ook "Ten Mandere" daar vertegenwoor~lgd. Zeer nuttig werk op heemkundig terrein werd daar naar voor gebracht. Wat ons trof was de klare taal die er gesproken werd, de openhartigheid en hét !samenhorigheidsgevoel van al die afgevaardigdene Ook viel op dat "Ten Mandere" reeds geen onbekende meer ,~s en niemand minder dan de landelijke proost Z.E.H. Lowyck bracht een deugddoende hulde aan onze jonge maar reeds bloeiende kring en riep ook nog eens de herinnering op aan "Izegem in het verleden". ;,
I
(
j
KRING LEVEN We willen dit laatste Kringleven niet besluiten zonder, al vallen we in herhaling? alle, maar dan ook alle leden van harte te danken om hun steun en lidmaatschap en zijn overtuigd dat wij alle namen zullen terugvinden op de nieuwe ledenlijst van 1961-62. Leroy Robert.
37
I-IO[ I-I[T
G~Of/DE ...
Op 28 februari I960 werd het plan opgevat een heemkundige kring te stichten. Toen waren er slechts I5 personen bijeen. Wanneer op 13 maart " Ten Mandere " als klein bootje te water werd gelaten, telde de bemanning amper een twintigtal leden. Een groot deel waren liefhebbers van heemkunde of plaatselijke geschiedenis, anderen waren bij dit eerste aanspreken voor de zaak gewonnen. Bij dè , allereerste algemene vergadering was niet alleen de opkomst een succes maar tevens de ledenaanwinst. Een groei van een zestigtal bemanningsleden kwam ons op die " Ten Mandere U-boot vervoegen. Nu konden we ruime zee kiezen. Toen we in september met een kermisstemming onze tentoonstellingsdeuren openden, verwachtten we veel bezoekers. Dat er echter onder die bezoekers welgeteld HONDERD nieuwe leden zouden aansluiten was niet bij het mogelijke te verwaohtten en toch •••• was het waar. Deze heemkundige reuzevaart werd voor de ledenwerving een daverend succes. Van een ruim tachtig gingen we naar honderdtachtig aangesloten leden. TEN MANDERE werd een boot. En nog hoger kon het ••••• Een nummer twee verscheen van ons Periodiek en lokte nieuwe liefhebbers. De oude Vlaamse " Biekorf 11 bracht ook zijn steentje en zijn leden bij. En nu? Nu op het einde van ons eerste jaar vaart loopt ons ledenaantal de TWEEHONDERD voorbij, en behoren we bij de meest talrijke heemkundige kringen als Kortrijk en Nieuwpoort. En nog roepen we voor de verdere vaart ••••• : Ahoil SLUIT AAN. I
tot.
r
-n.rr
I
-110
I
'Illi
,
:f
...
1~
1,.
\
~
5n
,~
til'
/
Q
/
-
V I"
M
J
3
A.
I~
LEDENLIJST 196'0
38
E E E E
!
la
w
~
' Il
"
Weled.Heer Baron R.Gilles de Pélichy "Blauwhuis" Izegem Z.EoHoKan.Jos. Sobry, pastoor-deken van St. Tillo Izegem Heer Jules Sintobin, burgemeester,Vandenbogaerdelaan " Heer Emiel Allewaert,ere-burgemeester,Roeselarestr. ft
S
Aangenomen school Aangenomen school Aangen. Meisjesschool Aangeno Meisjesschool Aangene Meisjesschool Allewaer"t Luo .A,z o~u Be rnard Baer't A.dolf Baes Walter Advo Beele Jozef Behaeghe Jozef Behaeghe Gerard Bekaert Julien Bekaert Roger Billiauw Oarlos Boucquet Jean Adv. Bourgeois André Bourgeois Gerard Bourgeois Jozef Bourgeois Florent Bourgeois L30n Buyck Georges Oallewaert Marcel Ohris'tiaens Daniel Christiaens Marcel Ola11;".8 se Marcel Clement Beatrijs E.H o · Colpaert Staf Coucke Gerard Adv. Orochon Louis Daenens Maurits Dalle Michel Adv.. David Willy Debacker Herman Deb'lauwe Albert Deblauwe Cecile De blaU\ve René Debrabandere Leur. Debruyne Michiel De Bus schere August · Debusschere Henri Declercq Louis Decleroq Piet Decook Albert Decoopm~n Albert E~H. Deforche Mnurica Degezelle Lucien E.H. Dejaegher Jor. De Jan Alfons Dejonckheere
W
~
S S S S S W \'1
S W S W W
\el
W
S S W
S W
W
S S S W
W S S S S W
S S S S W
S S W S S S S S
S Vi S W E
W
Ho Jozef Góldhof
Bo smolens Lendeledestraat Baronielaan Roeselarestraat, 390 Gentstraat, 37 Marktstraat, 12 Zwingelaarstraat, 4 Kortrijkstra ~t, I34 Menenstraat, I35 Vandenbogaerdelaan, 30A G.Gezellestraat, IO Menenstraat, 141 Hennebilkstraat t 30E, Ingelmunster St. Orispijnstraat, I7 P. Benoitstraat, Emelgem P. Benoitstraat, 25, Emelgem Brugs traa t t 23 Roeselarestraat, 127 Marktstra ~'tt, 29 Ketelstraat, 5 Markt straat , 23 Izegemstraat, 8, Ingelmunster Liohterveldestr. L 28, Zwevezele Gentstra:.:-. t, 2A, lngelmunster Eigenhaardstraat, 45 Nieuwstraut, 3 Menenstraat, I5I St. Jozefscollege Hennebilkstraat, IO, Ingelmunster Roeselarestraat, 31 Dam, 43, Emelgem Roes.elarestruc:.t Spinolarei, Brugge Z'\Ilingelaarstraat, 14 Princes sestrau,t, 142n, Emelgem S lagmee'rsenstraat, 4 Slagmeersenstraat, 56 Roeselarestraat, 99 Spanjestrar'.t, I4, Rumbeke St. Hiloniusstraat G Roeselarestraat, 245 Vnndenbogaerdelaan, 30 Want je PieterstraL">t, I3 Roeselarestraat, 398 Molstraat, . 120. Pastoor Bovekerke Nieuwstraat, B Kerkstrnat, 7 Gentstra at, 66 Kortrijkstraat, 2I9 Gentstraat,22.
33
/ st.-Lodewijkacollege Brugge
w
s s' s S
E
S S W S S S.
W S W
S S
S ~I
S
W
S W S
S S S S S
S S S S S S S W W
S S S
S S S S S S W
40
S S S W S
Dekeerschieter Dés. llelaey Georges Delaey won Delbaere Jozef Deldycke Robert Deltour Paul Adv. Delvoye André Demeulemeester Karel Demeurisse André E.H. :bemey André Demuynck Christiaan Demuynck Gustaaf Denolf René Denys Jules Deprez Alberie Deprez André Deprez Georgette Descheemaecker August Desmet André Desmet Gerard Devlieghere Paseal Devolder Gaspar Devos Roger Dewaele Murcel Dewitte Erio Duyck Gerard Duyck Jozef Duyck ~hlter Dr.. Eeckhout André Eeckhout Gabriel Eeckhout Guido Feys Gerard Feys Rafael Apoth~ Franohoo G. Geldolf Berthn. Gevaert Lu.o Ghekiere Jozef Ghekiere-Bouckaert Jul. Dr. Ghijs André E.P. Herman Herreman Jef Huyghebaert Jacqueline Kemp Achiel Kemp Fabien Kerckhof Agnes Kesteloot-Denys Michel Lagae Jozef Iagae Wilfried Iagrou Aurel Lapeire Georges Lefevre Jozef Leroy Robert Lezy Mariette
20 Ni euwstrar).t p 10 Nieuwstraat, 8 Hoogstraat, 24, Rumbeke Albertlaan Ingelmunsterett.lg., 117, Emelgem. Toekomststraat! I, Kortrijk Grote Markt, 2b Ter Wallenstraat, IJ Oud- Heverlee Boomforeeststra ~t, 20 de Pelichystraat, 49 Roeselarestra at, 17 Want je Pieterstra at, 20 Marktstraat, 36 Slagmeersenstraat, 47 Kokelarestraat, 2D Roeselarestraat, 80 Boomforeeststr~at, 42 Prins Boudewijnstr.,77,Roeselare Melkmarktstraat, 5 Em. Neyrinckstraat, 23,Lendelede Kapellestraat L 6, Emelgem Izegemstr.,II~, Ingelmunster Molenhoekstraat, ' 39 Bellevuestra,~·,t, 2 G. Gezellestraat, 69 Stuivenbergstraat, 81 Roeselarestraat, 40 St. OrispijnstraD.t, 38 Heyestraat, 10 AmeyestrciAt, I Krekelmotestraat Rijselstraat,I69,St.Miohiels!Br, Vandenbogaerdela nn, 74 Krekelstraat, 15 Menenstraat, 145 Menens tra.a t , 145 Gentstraat Capucijnenstraat 48, Ieper Stationstraat~ 4~ Hondstraut, 7~ Baronielaan, 2 Roeselarestraat, I~ Vandenbogaerdelaan, 2I Ommegangstraat, 75 Menensteenweg, 110 Neerhofstraat Menensteenweg, I72 Groeningestra<..' .t, 4 Vredestrao.t, 26 Boomforeeststrant, 5I Menenstraat, 181 Groeningestra~t,
E
s s
S. l'IÏ S S. cr
1.:/1
S E
W S W S
S W lil
S S W S
,... w ~
s
W lA W S S W S
IJ S E C!
1.-
E
S S S, S S S
S W S VI S S S S S S S
T~ oHo Lou\.Jaege Et 0 EoRo Lowyck t-'l2,lfai t André ivJartin Gas para, Hoeyaert René }'l't s 'sia,e1'l André EoHe> M:i.ssiaen Oami81 1'1is sJ.o.en Tillo Nissio.en Victor Nonkel meien Nuyttens MJ.reel Oosterlynck Jozef Ostyn André E.H. Outtier E.Ho Barret Wilfried Pa.rret Rafael Pauwels Gaston Peelo.ers Jo.ak Penninek Pruim Piete:r' Renier Julien Rijkso.r0hief Brugge Rommel Julien R(Jmmel Georges Sabbe Oorlos Sabbe F..ufo Sn'b-be PauJ_ Sagon Ferd. notaris . Schaoht Yvette . Saelen André Seynaeve J'ozef EQP. Simoens Sintobin Noel Sintobin Octave Sintobin Blul
Vanderibogo.erdelaan Leegv.!eg ~ 16 p St e Andries!Br. 3ta~ i onple inr I5, Ingelmunster Ingelmunstersteenweg, 56 Gen tstra ,~'t Zwingelaarstro.at, 48 College Poperinge Hondekensmolenstrant, I2 Groenstra~'i:;, 2 Koornm.a.rkt Boomforeeststraat, 37 G. Gezellestraat, 57 St. Orispijnstraat, 20 Kerkstrant, 9 St. Godelieve~~rochie,Ruddervoorde St. Oriepijnstraat Ommegangstraat, 74A Negenhoekstraat, IO LeegvJe~t .99h.r. St. Andries/Br. Mo.rktp..LeJ.ll~ '{ ~ Kachtem Ommegangstraat, 20 Aoademiestro.nt 1 I4-I8, Brugge Sohoolstraat, ~ Roeselo.restrno.t, 492 Zu::.dkaai~ 23 Vandenb ,~gaerdelG.an, 26 Bruggestra at, I33, Ingelmunster Gentstrnat 11/ G. Gezellestraat, 3I, Emelgem Izegemstra at , 20, Kachtem Vandenbogaerdelann, 89 S't .Alf ons i us straat, 42 ,Roeselare Roeselarestraat, 6 de Pelichystrac.t Pieter Baes8tZ'<:~at, 27
Spillebeen Rector Strobbe Gabriel Strobbe Gerard Strobbe Nicole Tanghe Rogèr Terryn Michel Tytgat Jozef Van Acker Lueien Vanbecke~oort Jacques Vanbesien Gaspar Vanbeylen Jan VancQmpernolle Béa Vandecapelle Rnoul Vandenberghe Raf Vandenberghe Roger Vandenbroucke Carlos Vo.ndenbroucke Guid9
Molstraat, IO Groenstra at, 5 Vandenbogaerdelaan, 65 Wezestraat, 68, Emelgem Slagmeersenstrüct, 7I St. AntoiD.ius str[l..at, II Slagmeersenstraat, 16 Beverenstraatq 35, Ardooie Menenstra at, t47 GD Gezellestraat Kruisstraat, 2 Kouter, I4, Emelgem Heyestraa't; ~ 7 Menenstraat, 96 Krekelmotestraat, 52 Koornmarkt, 9 Roeselarestraat, 4I
lT
,Ü»~"')··.; :
S :::.: . t~
GU.i~o
I
'
KlJ 0 ::eYlIll,Ct.:;:kt
11
"t
ct t..
S S S S W E \'1
W 3 W S W
S S
W
S E
S
S ti S
S S S
W 'Vi S S S E W S' W S S
S S W S S
Vandeputte Johannn E.H. Vanderhelst Frans Vandevoorde Robert Vandewulle Clara Vandeweghe Marcel Vandommele Albert Vandommele Firmin Vandommele Jan Vandommele ~~urioe Vandoorne Agnes Vandoorne Jaak Vandorpe Eugeen Vandromrne Anto on Vandromme Bert Vanfleteren Georges VanghelU\-Te Daniel EGH. Vanhaverbeke C. Vanhaverbeke Jozef Vanherck Henri Vankeirsbilck Abdon Vankeirsbilck Etienne Vanneste Michel Vansteenkiste Maurice VansteenkisteVansieleghem Verbanek Frans Verbeke Jozef Vercamert 'Agnes Vercamert Etienne Vercamert Rafael Vercruysse Jozef Vereecke Marcel Verfaillie Maurioe Verhaest Maurits Verholle Rafael Vermander Verschoore Gez. Vieren Daniel WvJ'e Werbrouck Franz Werbrouck Rafael Werbrouck Raymond Wyffels Rike.
E I S I W :
111
Karmelietenstr.,I67,Ukkel/BrusselI8 College Menen Statieplaats, 59, Ingelmunster O.L. Vrouwstraa't, 28 O~LoVrouwstraat, I8 Roeselarestraat, 242 Ia..oosterstraat Ia..oosterstraa't G. Gezellestraat, 41 Roeselarestraat, 166 ZWingelaarstraa;t D8.ID., Emelgem Blauwhuisstrant, 5~ Ameyestra at, 28 Albertlaan, 61 Slagmeersenstraat }2 K., Dezwartelaan, 9, Blankenberge Statiestraat, 96, Lichtervelde St. Crispijnstraat, 33 Station Leopold IIIlaan,Oostende Oostrozebekestraat, I,Ingelmunster Slagmeersenstraat, 73 Groenstraat Nederweg, 3I Roeselarestrv.at, 98 Roeselarestra~t, 120 de Pelichystraat, 4I Villc Lindebloem, Lindenhofstr.,I2, de Pelichystr~at, 41 (Gistel Roeselarestraat, 267 Slagmeersenstraat, I02 G. Gezellestraat, SI Horsestraat, I, Lendelede Heyestraat, 2 I Izegemstraat, 4I, Kachtem Krekelstraat, 77 Dam, Emelgem Groenstraat, I4 P. Benoitstraat, 39, Emelgem Grote Markt, 7 Marktstraat, 6I
Erelid Steunend lid Werkend lid