Ten Mandere nr. 31 - 1971 nr. 3

NOTI'TIIE BOEKSCHEN VAN

J.-B. VANDE WALLE IZEGEMSE KRONIEK 18e - 1ge EEUW

DIT BOEK IS NR. 3 VAN 1971 EN TEVENS NR. 31 IN REEKS VAN HET HEEMKUNDIG TIJDSCHRIFT « TEN MANDE RE »

NOTITIE BOEKSCHEN VAN

J. - B. VANDE WALLE

IZEGEMSE KRONIEK 18e - 1ge EEUW

DIT WERK WERD UITGEGEVEN MET DE MILDE STEUN VAN DE STAD IZEGEM

NOTITIE BOEKSCHEN VAN

J.-B. VAN DE WALLE IZEGEMSE KRONIEK 18e - 1ge EEUW

VOOR UITGAVE KLAARGEMAAKl DOOR DE

HEEMKUNDIGE KRING «TEN MANDERE » EN VAN INLEIDING VOORZIEN DOOR

KAREL M. DE LILLE

WESTVLAAMS VERBOND VAN KRINGEN VOOR HEEMKUNDE v.z.w.

BRUGGE 1972

IZEGEM

Wapen dat Z .E.H. Kan. Louis Vandewalle gebruikte als ex-libris en dat afkomstig was van het wapen van de lijnwaadkopers van Kortrijk.

Graag danken wij om de medewerking - De Koninklijke sterrenwacht van Ukkel.

- Hr. Michiel De Bruyne van Rumbeke - Hr August Debusschere van Izegem - Hr Karel M. De Lille van Ieper.

- Hr. Gaby Devolder van Izegem.

- Hr. Apoteker Tillo Geldof van Izegem.

- Heer Deken AndrĂŠ Kindt van Izegem.

- Hr. Jozef Penninck van Sint-Andries - Hr. Antoon VandewalIe, van Izegem.

- Hr. Dr. Apoteker L.J. Vandewie1e van Gent.

- Mevr. Julien Vantomme-Hauwe, van Izegem.

6.

De uitgave van het «Notitieboekschen» van J.B. Vandewalle is voor de Heemkundige Kring « Ten Mandere » een verblijdende gebeurtenis.

Al is dit dagboek eerder beperkt van omvang en bevat het daarenboven nog talrijke familiegegevens, toch heeft het voor de lokale geschiedenis zijn belang en betekenis. Daarom verheugt het ons, dat het thans uit de vergetelheid werd opgediept en door de zorgen van het Westvlaams Verbond van Kringen voor Heemkunde en met de bijzondere steun van zijn voorzitter, de heer J. Penninck, kon worden uitgegeven.

«Ten Mandere » heeft zich dan ook ten volle ingezet om, door het aanbrengen van de gewenste voetnoten en het verzamelen van de passende illustratie alsmede het opmaken van een stamboom van de familie Vandewalle, dit dagboek voor publicatie klaar te maken. De heer Karel De Lille schonk ons zijn medewerking onder de vorm van een verklarende inleiding.

Onze kring hoopt hiermede niet alleen zijn leden maar ook de vele belangstellenden erbuiten een waardevolle documentatie ter hand te stellen en dankt diepgemeend het Stadsbestuur van Izegem en het Westvlaams Verbond van Kringen voor Heemkunde, die de financiële last van deze publicatie op zich namen.

Namens «Ten Mandere » : R. VerholJe, voorzitter.

1

Plattegrond van het centrum van Izegem in 1746.

(Overgenomen uit het landtbouck van Franรงois De Bal. - St. Archief Izegem).

8

Het handschrift Vande walle In alle historische kringen is men het er over eens dat dagboeken en kronieken een belangrijke plaats als bronnenmateriaal innemen. Publikatie van die geschriften mag niet gebeuren met het doel een bepaald curiosum als curiosum voor latere tijden veilig te stellen, maar wel om de geschiedschrijving waardevolle inlichtingen te bezorgen en zo het cultureel patrimonium te verrijken.

De in deze bronnen aangehaalde gebeurtenissen en feiten - soms los van elkaar - tonen vooral de menselijke invloed aan in de geleidelijke ontwikkeling van de plaatselijke of regionale geschiedenis. Er is meer! Als de neus van Cleopatra korter was geweest, zou de hele wereld er anders uitgezien hebben.

La petite histoire is soms van meer dan regionaal belang. Dagboeken en plaatselijke kronieken vormen het stramien waarop de geschiedenis van het hele volk kan uitgebouwd worden.

Hoe de dagboeken indelen ?

Bepaalde auteurs behandelen alleen een of andere kritieke periode uit de samenleving. Dramatische gebeurtenissen hebben steeds personen ertoe aangezet de feiten waarvan zij getuige waren in een dagboek op te tekenen. De kronieken over de Franse tijd zijn legio en de lijst (1) die Prof. Eg. I. Strubbe samenstelde van de Westvlaamse dagboeken uit de Eerste Wereldoorlog -is indrukwekkend door het aantal en de verscheidenheid.

In levensdagboeken wordt niet alleen het eigen familiaal leven grondiger beschreven, maar ook de dagelijkse gebeurtenissen worden vooropgesteld. De genealogische gegevens die erin verwerkt worden, zijn eersterangsmateriaal (2). De weersgesteItenissen worden er te boek gesteld, wat in andere geschiedkundige bronnen bijna nooit gebeurt. Verhalen over zonderlinge feiten en laakbare daden, soms in ver(1) Egied J. Strubbe, Een halve eeuw uitgaven van W estvlaamse oorlogsdagboeken uit de E erste W ere/doorlog, in : A. Van Walleghem, De Oorlog te Dickcbusch en Omstreken, uitgegeven door J. Geldhof, eerste deel, Brugge 1964, blz. V - XXVII. (2) vgl. M . De Bruyne, M emorie van een moeder: de kinderen van Pieter D e M culenaere en Agnes L e Loup, Roeselare 1643-1663, in: Vlaamse Stam, jrg. V. nr. 2 april 1969. blz. 113-123.

afgelegen parochies, tonen aan dat ook de oude communicatiemiddelen nieuws konden verspreiden.

Opgeschroefde taal en virtuositeit komen in die dagboeken ongelegen.

Het notitie boekschen van Jan Baptist Vandewalle berust in privé-bezit. De auteur werd in Izegem geboren in 1703 als vierde van twaalf kinderen uit het huisgezin van Judocus Vandewalle en Jacoba Antonia Favark (1). In het dagboek geeft Jan Baptist genealogische gegevens die opklimmen tot 1631 en die toelaten een kwartierstaat op te maken. E.H.L.

t GEDACHTENIS DIl .

Jan' VANDE· WALLE-TANGHE, g,tt-otMIId wt 18B911BJl dItI .

14 F86n6arl168'1, "I tJldaar w.duwftlQ4r gllQ(Wd,n . dltl 8 4pril 1(1'11.

Hij had opvolg8lltlijk voor afstammelingen:

1° Pieter Vande Walle-De Gryse, g.&or,,, tot 18EGlIEJl ,Z,,, 5 F./wuari 1640; .r g.trouwd d." 6 No.ember 1660.

Zij.w w.duw •• ti.rf dm 19 Ju,,; 1710.

9> Joos Vande Walle-Favarque. lIiJ wi...d .qeo..,,, tollSE9HEJl

d." 16 Juni 1672 • ....loos ... H'j"'WOUW dm 9 8eptlmbe.. 1719. '" aUer, er t." jar. 1721.

3° Jan Vande Walle-Ooubout, . g.bo,·,,, lol 18E9HEJf dm 15 F.bYUa,·j 1708; aldaar g'lrouwà d... 8 Nc.omber 1740 • • " aldaar o....I.den d,,, 19 Januari 1771.

4° Jan Vande Walle-Verboere, /l,bor.n tot 18EGB Eli d,,, 5 8epl.mb ... 1751; aldaar g,trouwd den 19 0.g8t 1778. ." .aldooy o•• rl,den de" e5 Oeg81 1826.

6° Seraphijn Vande Walle;.De Wulf, (I.bo ..... tol lSEBlIEJl dm 19 December 1788 ••" aldaa.. OOByl.dItI d." lf April 1858.

Uit de verzameling A

Vandeputte Gent

(I) schrijfwijze volgens haar doopakte. (R.A. Kortrijk, P .R. Wervik, nr. 568, geboren 28 januari 1677. Ze is dochter van Petrus Antonius en Jacoba Penant. Petrus Antonius krijgt in zijn doopakte Favarcken als familienaam. Hij werd geboren te Wervik op 31 januari 1651 (P.R . Wervik, nr.

441), als zoon van Antonius en Anna Des Camps. Hartelijk dank aan dhr. J. Roelstraete uit Kortrijk, die deze opzoekin gen deed.

9

Slosse , die onderpastoor was te Izegem, heeft met die gegevens zijn reeks stamboomgedachtenissen kunnen aanvullen.

Wie is die Jan Baptist?

In 1722 leerde hij op 19-jarige leeftijd rietmaken. in mei 1729 duikt hij op als meester rietmaker in Moorslede, om vanaf 1730 in Izegem zijn beroep uit te oefenen. Hij huwde in 1737 met Maria Joanna

van Meester

PETRUS

WOLFCARIUS,

ChirurgiJn, zoou van Judocus (overl. t'Oostroosebeke 1 Mei li68), en van Rosa Vervaeke I

geboyen tot OOSTROOSElJEI\E, en overleden tot l SEJHE.I1 .den 19 Ocioh er JiIJ6, in den ouderdom,· van 58 jat"en ; getrouwd tot Is~ghem den 4 September liiO met

Elisabeth VANDE WALLE, dochter van J oannes-Bapti.ta en van J oanna Maria Conbout ; gebo~en lot lSEGRE .!! den 11 November 1743, en all/aar overloden den 6 · Juli 1818, nalatende Mee.ter ·

I:iJ.noèentius WOLFCARIUS, ChirurgiJn, geboren tot lSEG HE Jl den 28 Juli 1780, . en aldaar o,,,·lerl ... d... 2Fi Januari ]814; getrouwd tot lseghem in Juli 1801 met ~ C> S

.A..

.A..:ES:EJ:E:L.., Gochter van

Franciscus en van R~s3. Vanden DriesBche, . geboren lot JSEGHEJl den 25 Oclobe,' 1778, en aldaat' orerieden . den 17 Juli 1848,

Uit de verzameling L. Wauters Brugge

Devos, die drie jaar later overleed, een week na de geboorte van hun enig kind, Tien weken later huwde hij opnieuw met Joanna Maria Coubout, een weduwe met twee nog levende kinderen, die hem er bovendien nog vijf schonk. Zij overleed in 1763, hij in 1771.

Hij was een verdienstelijk rederijker. Jn zijn dagboek liet hij negen aantekeningen na betreffende zijn werkzaamheden als retorieker tussen 1736 en 1768, In 1756 werd hij verkozen tot prins van de Izegemse kamer. In het dagboek heeft hij echter niet volledig zijn literaire arbeid opgesomd . V. Arickx vermeldt in de Geschiedenis van Pittem (1) «Ter gelegenheid van het verhef der reliek van O.L. Vrouw in Augustus 1752 (te Pittem), werd op de Markt het Spel van het Miraculeus Sogh van de (1) Pittem, 1951, blz. 149.

LO

Alderheylighste Maget Maria opgevoerd. Jan Baptist Vandewalle had dit toneelstuk» «ghecomponeert by ordre van d'heeren pastor bailliu» van Pittem.

In Ingelmunster speelden de Constimnaers (1) in de eerste helft van de 18e eeuw (2) : Het heyi'ig leven en sterven van den heyligen paus Silvester, benevens de bekeeringhe van den eersten christenen Keyzer Constantinus, met de martelie van den heyligen Thimotheus (3),« op rijm gestelt door Jan Baptist Vandewalle, tot Iseghem (4) ». In het dagboek wordt in 1739 alleen maar het spel van «St Silvester» (5) vermeld.

Jn 1768 is hij nog aktief als rederijker. Hij meldt immers dat hij toen een Frans gedicht schreef voor de Izegemse prinses.

Hij was niet alleen «meester rietmaker » en rederijker, hij was ook een man van de wet. Kanunnik G.F. Tanghe (6) vermeldt terecht in zijn Geschiedenis van lseghem dat de rederijker o.a. «schepen van de heerlijkheden Delporte en 't Halewijnsche» was (7).

Hij moet een man van aanzien geweest zijn .

In het Landtbouck van François Deba:l (1746) vinden we in de St.-Pieterstraat, perceel 2048, Jan Baptiste VANDEWALLE als eigenaar. Dit perceel is vandaag de dag te situeren in de beenhouwerij van Marc Berlamont en wel het rechter deel van het huis.

Het handschrift in octavo telt 113 bladzijden. De eerste 25 bevatten losse gegevens die niet tot het eigenlijke dagboek behoren. Er staan aanhalingen in uit de werken van Lieven van Bouchaute. pastoor te Baarle (8), die in «twalf taferelen» beschouwingen moet nagelaten hebben over afgoden, apostelen en de Israëlieten. Lodewijk Makeblyde, godgeleerde uit Poperinge, komt er aan het woord, het concilie van Trente krijgt er een beurt, vragen en antwoorden uit het Oude Testament worden opgesomd en remedies aangehaald. De tekst van het notitie boekschen be(1) E . Vanderstraeten, L e th éatre viIlageois en Flandre, Bruxelles 1881, d. Il, blz. 119.

(2) id., d.I, blz. 118.

(3) id. d. 11, blz. 119 (4) id ., d. I, blz. 119 (5) Dit toneelstuk wordt ook vermeld door J. Broeckaert, Over de letterkundige beweging in Vlaanderen tijdens de verledene eeuw. in: Jaarbo ek van het Davidsfonds voor 1880, Gent, 1879, blz. 175.

(6) «eenen Kanonik van 't kapittel van Brugge}) (7) Rousselaere, 1852, blz. 44.

(8) vgl. J. Broeckaert a.w.w blz. 172.

gint midden de bladzijde 26. Die v'O'Orafgaandelijke gegevens laten echter t'Oe een belangrijke c'Onclusie te maken betreffende het handschrift.

Het thans bewaarde handschrift Vandewalle is in fei· te een afschrijft van het 'Originele notitie boekschen.

In die inleidende 25 bladzijden k'Omen vragen v'O'Or uit de Heilige Schrift. In december 1780, negen jaar na het 'Overlijden van Jan Baptist, werden ze te Izegem in godsdienst'Onderriohtingen gesteld (1).

Het eigenlijke handschrift van Jan Baptist m'Oet verl'Oren gegaan zijn. Maar v'O'Ordien m'Oet iemand anders 'Op een reeds beg'Onnen schrift met zijn eigen losse gegevens het handschrift afgeschreven hebben.

Die iemand anders is Gaspard J 'Oannes Vandewalle, j'Ongste kind van Jan Baptist Vandewalle-C'Oub'Out. Op bladzijde 50 van het handschrift schrijft zo'Onlief : «Deze n'Otitie is geh'Ouden geweest do'Or mijnen vader t'Ot nu (2) welke ik h'O'Ope v'O'Order te 'Onderh'Ouden.»

De tweede peri'Ode is beg'Onnen. Z'O'On Gaspard J'Oannes VandewalIe, die het handschrift van zijn vader had afgeschreven, zette de n'Otities verder 'Op hetzelfde schrift. Zijn eigen aanha,lingen beginnen echter reeds in 1770.

Die Gaspard J'Oannes werd geb'Oren te Izegem in 1751. In december 1765 z'Ond zijn vader hem naar M'Oeskroen 'Om Frans te leren en het «ambacht van rietmaeken te verv'O'Orderen.» Einde juni 1766 is hij weer thuis. In 1770 ging hij echter w'Onen in H'O'Oglede 'Op de Gete bij Amandus Maertens, zijn sch'O'Onbroer, gehuwd met zijn zuster Marie-Anne. Hij leerde er smeden. Hij verbleef twee jaar in H'O'Oglede 'Om in 1772« 'Op den waterm'Olen t'Ot Heule » te gaan w'Onen. Op 3 mei 1778 is hij «gegaen in de smisse (I) blz. 14 van het handschrift.

(2) tot 4 september 1770.

bij de cruys Capelle t'Ot Y seghem te weten v'O'Or meester h'Opende van (het) eerlijk te geraken. » Op 19 augustus 1778 huwde hij «ter eere g'Odts en maria» met « J 'Oanne therese verbuere ... van beveren bij r'Ousselare ». In 1787 liet hij te Izegem een w'O'Onhuis met smis b'Ouwen» achter de kerke 'Op cheyns gr'Ond ».

Gaspard J'Oannes was 'O'Ok rederijker «van style ».

Hij 'Overleed in zijn geb'Oorteplaats in 1826, 75 jaar 'Oud. Het handschrift w'Ordt echter vanaf blz. 94 - 15 juli 1813 - reeds verder gezet d'Oor een van zijn kinderen, die in vaders naam en met vaders pen schrijft t'Ot 'Op 17 juni 1826. Op 25 augustus 1826 'Overleed vader en hetzelfde kind zet geregeld de kr'Oniek verder in eigen naam t'Ot 'Op 20 juni 1828 met n'Og een aantekening voor 1835. Dit is de derde peri'Ode. Wie is dit kind van Gaspard J'Oannes? Z'Olang hij 'Of zij in vaders naam de pen vasth'Oudt is geen identificatie m'Ogelijk. Na het 'Overlijden van vader gebruikt de samensteller viermaal het bezittelijk voornaamw'O'Ord mijn. In 1826 is myn vader 'Overleden, in 1827 myne moeder in 1828 myn zuster en in 1835 myne moy. Dit kan geschreven zijn door de vier kinderen van Gaspard J'Oannes, die in 1835 nog leefden. (1).

Er is een vierde periode. Het handschrift bevat l'Osse gegevens t'Ot in 1865. Dit geheel d'Oet echter wan'Ordelijk aan. De auteur verraadt zich. In 1860 staat er: «is 'Overleden Anna Verbeke min halve zuster» en « is 'Overleden Fredericus De Wulf, min broeder ».

De auteur van deze vierde peri'Ode is Theresia De Wulf, echtgen'Ote van J'Oannes Seraphinus Vandewalle en sch'O'Ond'Ochter van Gaspard J'Oannes. Wijl zij n'Og aan het schrijven was, werd het handschrift d'O'Or kanunnik Tanghe nagekeken v'O'Or het 'Opstellen van zijn Izegemse geschiedenis.

Theresia De Wulf 'Overleed in Izegem 'Op 13 maart 1867, twee jaar na de laatste aantekening in het handschrift. Het notitie boekschen werd niet meer verdergezet, maar in de eigen familiekring zorgvuldig bewaard.

(I) G . Gadeyne, D e Omvang en de demografisch e structuur van de bevolking van Izegem tijdens de Franse Ov erheersing (1794-1815), in: De Leiegouw, jg. IX (1967), af!.

I, blz. 89, voetnoot 22 beweert dat het Barbara-Seraphina, dochter van Gaspard Joannes, die de derde periode schreef .

Dit is onmogelijk, daar Barbara-Seraphina overleed in 1828.

Haar pen kan niet meer in 1835 geschreven hebben.

11

Wat staat er zo allemaal in het handschrift?

Het bevat een extrait uyt den handboek van d'eer pieter cogghe, gewezen greffier dezer parochie van lseghem. Dit door Jan Baptist gecontroleerde handschrift dateert uit de 16de eeuw (1). Het bevat ook huisremedies tegen allerlei ziekten. In 1595 woedde er een pest in Izegem. Een zekere Jan Busschaert schreef toen de beste «remedieen» op. Jan Baptist heeft die «met eygen oogen gelezen» en er in zijn handschrift enkele van aangehaald. Hij las ook de « schriften» van «Jean buyze» uit Izegem, die de peste drank beschreef, die in 1600 in Keulen de zieken genas.

Het hele handschrift is van het grootste belang voor de Izegemse geschiedschrijving. Zonder twijfel wordt menig feit enkel in het handschrift aangetroffen . Er worden tien getallen vermeld (2) van personen die met het gerecht in aanraking kwamen.

Jan Baptist spreekt ook over de befaamde dief Kwapenninck, alias Jacobus Penninck «geboortig van Keysteren» (3). Veel gegevens biedt hij echter niet over de interessante gebeurtenissen rond die persoon (4).

Als een opgejaagde hond is Jacobus Penninck door het Vlaamse land getrokken, steeds maar veranderend van woonplaats. Enkele dagen na Lichtmis 1764 kwam hij zich vestigen in Izegem om op 22 oktober van hetzelfde jaar aangehouden te worden. In 1765 (1) G.F. Tanghe, a.w., blz. 38-44, vermeldt allerlei geschiedkundige gegevens uit dit handboek. Zijn aanhalingen betreffen de jaren 1425 tot 1589. In dit laatste jaar schreef Pieter de Cogghe : «Den 18 April 1589 soo verbrande myn huys op eenen dyssendag ... Ten zelven tyde verbrande de halle wederom t'Iseghem . » (2) Het geval van Pieter Maes (handschrift op 13 december 1767) wordt ook beschreven door koster P.L. Cuvel ier in zijn memoriael van R eninghelst, vgl. Zuid-Westvlaamse tiidskroniek uit de Oostenrijkse en Franse tijd, 1761-1814, deel J, Assebroek, 1970, blz. 23.

(3) blz. 45 van het handschrift, notitie op 22 oktober 1764.

(4) De vermelde feiten steunen op het onuitgegeven werk van Karel M. De Lille, Kwapenninck, leper, 1968, blz.l 208 . Het is die dief die oorzaak was van de studie van het handschrift Vandewalle.

12

werd hij te Brussel opgehangen. Grote geheimzinnigheid hangt erover het leven van die persoon. Waar werd hij geboren?

Keysteren is Kester (2) in het Payottenland, op 12 km van Edingen, 9 km van Halle en 22 km van Brussel. Kanunnik Tanghe, die ook voor de lotgevallen van die dief, het handschrift nakeek, schrijft dat Kwapenninck «een vreemdeling van scheldewaerts » is (2). Hij bedoelt dus Kaster bij Anzegem, op 2 km van de Schelde. Kanunnik Tanghe heeft de mededeling van Vandewalle verkeerd geïnterpreteerd.

Het handschrift biedt degelijk genealogisch studiemateriaal over enkele generaties verspreid. Liefhebbers die zich in de familiegeschiedenis willen vervolmaken, missen wel eens genealogisch doorzicht. Alleen oefening kan hier helpen. Vandewalle geeft honderden data van geboorte, huwelijken en overlijdens. Met het handschrift kan men genealogisch leren denken, gegevens ordenen, verbanden leggen en schetsen van familierelaties maken. Die werkwijze is een goede voorbereiding voor meer persoonlijk stamboomonderzoek. Men kan ook de gegevens die Vandewalle biedt, vergelijken met de akten in de parochieregisters en de burgelijke stand en met data die op bidprentjes staan. Genealogische twijfel zal daarvan het gevolg zijn. En dit is een grote deugd !

De uitgave van het notitie boekschen van VandewalIe zal ongetwijfeld een bijdrage leveren tot grondiger kennis van de geschiedenis van Izegem, het gebruik ervan door kanunnik Tanghe aantonen en een verrijking betekenen van ons historisch patrimonium.

Karel M. De Lille (I) Op 3 februari 1764 woonde Kwapenninck nog te Emelgem.

(2) Kester is nu een gemeente in Brabant, maar lag ten tijde van Kwapenninck «op het henegauw». Reeds in 1740 was Kwapenninck door «het magistraet van engeen » veroordeeld geworden. Na een nieuwe straf in 1749 heeft hij «de steede en lande van Engien verlaeten en hem geretireert in de provintie van Brabant.»

(3) a.w. blz. 62.

De familie Vande Walle te Izegem In aansluiting met het «Dagboek Vandewalle» menen wij het nuttig en passend ook een overzicht te geven van de familie Vandewalle. Heel wat leden immers van deze merkwaardige stam speelden een voortreffelijke rol in het maatschappelijk leven ' van onze stad.

Alle gegevens komen uit de paroch. registers en de burgerlijke stand van Izegem.

Vooreerst de kwartierstaat van Vandewalle J oannes Baptiste.

I VANDE WALLE Jan

+ Izeg. 8.4.1671 x te Izegem op 14.2.1637 Josina (ook genaamd Judoca) TANGHE. Zij hadden 4 kinderen geboren te Izegem : 1) Maria 0 8.10.1636 2) Margareta 0 6.8.1637 3) Andrea 0 3.1.1639 4) Petrus 0 5.2.1640 volgt onder 11

u

UI VANDE WALLE Joos (Judocus)

Izegem 16.6.1672 Zijn peter was Joos Spitink en zijn meter Joosine Poorters. Hij + te Izegem op . , 1721. x 27.11.1696 te Wervik met Jacqueline FAVARQUE, dochter van Pieter Anthone en Jacoba; o te Wervik en + te Izegem 9.9.1719 xx te Izegem met Elisabeth DUBAERE. Dit huwelijk bleef kinderloos.

Ex primo werden geboren te Izegem: 1) Petrus Josephus 0 16.12.1700 volgt onder IV 2) Jean Baptiste 0 15.2.1703 volgt onder IV a 3) Jacobus Ferdinandus 0 6.7.1707 volgt onder IV b 4) Maria Catherina 0 1708 en + te Izeg. 6.12.1768 5) Marie Anna 0 26.2.1712 + Izegem 1.9.1792 x met Joannes Baptiste MATTHYS 0 Izegem 28.8.1709 en er + 17.9.1774.

6) Barbara Theresia 0 • • • + te Izegem, op 17.8.1775 begraven. x 22.2.1757 te Izegem met Josephus CASTELE IN. Zij hadden 2 kinderen: Maria Joanne Castelein o 8.4.1758 te Izegem en er + 23.5.175':1 Maria Joanna Castelein 0 18.7.1760

o

V ANDE WALLE Petrus IV V ANDE WALLE Petrus Josephus

5.2.1640 te Izegem. Zijn peter was P. Vercruysse en zijn meter Josine Vancompernolle. Hij stierf vóór 1710 te Izegem, want bij 't overlijden van zijn vrouw wordt deze wewe geheten. x te Oekene op 6.11.1660 Joanna DEGRIJSE, dochter van Joos en Catherina Bonte. Zij was 0 5.2.1631 te Rumbeke en + te Izegem op 19.6.1710. Zij hadden 6 kinderen geboren te Izegem: 1) Joannes 0 16.3.1661 2) Catherina 0 17.2.1664 3) Judoca 0 9.9.1667 4) Petrus 0 20.1.1669 5) Joos (Judocus) 0 16.6.1672 volgt onder 111 6) Carolus 0 17.7.1677

o

Izegem 26.12.1700 + Izegem 11.1.1760.

Hij was burgemeester van Ayshove, huwde tweemaal en had in totaal 15 kinderen. x Izegem? met Jacoba (Judoca) Deryckere te Izegem 0 5.9.1700 en er + 8.1.1736. Uit dit huwelijk stammen de eerste 8 kinderen. xx Izegem 21.11.1738 met Francisca Verlinde o Cachtem + op 12.2.1773. Uit dit huwelijk komen de laatste 7 kinderen.

IV-l Petrus Joannes Josephus Izegem 0 20.9.1722 + 7.7.1733 IV-2 Barbare Theresia Izegem 0 30.10.1723 + 18.3.1794

o

13

~

urm fL]

rr:::J

5[ïJ 8D

ffit]] 8.LJ

~ BLJ

E$J 8D

~

~ [D

~ GD

;;;0:::

+

0-< > Z

+

.....

Cl

~

~ l'

i3

trJ

l'

trJ

....

> Z

0

N

~

0 Cl

+

...,

> Z C) ::c trJ

-~

:::c

-..I

~ ~

en

>

::. ~

a:::

;-ol

en

00

-..I

~~Z

:::c .....

O'Itvz

trJ

0 Z .....

...,

tv

;....

0'1

\0

0

trJ

(l

...

+

Cl

~

~~>

-..I-trJ

0

~

--

~0'I(l tv· ~

Z

+

"Ij

:: . ~:::C

> ..., ::ctrJ

0 0

0

~~> ~ <:

(l

....

~

tJ:j

0

trJ

...::: N trJ

en .....

0'1

0

~

C)

....0

00

+

trJ

+

en

>

'"d

~ 0

Z ...,

'"d

Z .....

> Z

(l

>

>

+

0

~

....

. . . ~f;

;l>

~ ~ 0

:::c j

-

en

~::. tJ:j i3~trJ

trl

:::c

-..I @

~ > >-l -< ;l>

0

l' en

Z

Z

c:: en

.... ;l>

z

6J

>

~

en

x Wervik 1.6.1637

x

x Izegem 14.2.1637

~ rn:::J

EJ

m:J rz::::J

-<

;l>

$

Z

g ~

PUMONT JACOBA

FAVARQUE Pieter Wervik 31.1.1651 + Wervik 14.4.1722

;l>

0

o

~

+ Izegem

x

x Oekene 6.11.1660

[D

x

~ tI:]

DEGRYZE JOANNA fa Joos Catherina Bonte. o Rumbeke 5.2.1631 + Izegem 19.6.1710

VANDEWALLE PIETER Izegem 5.2.1640 + vóór 1710

o

>-l trl

IlC/-t1 rr:::J

VANDEWALLE JOOS o Izegem 16.6.1672 + 1721

FAVARQUE JACQUELINE fa. Pieter Anthone en Jacoba. o Wervik 28.1.1677 + Izegem 9.9.1719

rmJ

x Wervik 27.11.1696

[D

VANDEWALLE JOANNES BAPTISTE + Izegem 19.1.1771 Izegem 15.2.1703 1 x Ize~em 10.10.1737 MARIA JOANNA DEVOS

EfPJ

o

+ Izegem 27.8.1740

0 "

2 x Izegem 8.11.1740 JOANNE MARIE COUBOUT 07.3.1710 + Izegem 24.11.1763

I

x Izegem 11.1.1757 met Ignatius Franciscus Carolus Maes (zie verder) IV -3 Jacobus Andreas Izegem 0 1.12.1726 + 8.1.1730 IV -4 Maria Celestina Izegem 0 24.8.1728, week uit naar Duinkerke.

IV-5 Isabella Rosa Izegem 0 22.4.1730 VI-6 Maria Jacoba Izegem 0 9.12.1731, vertrok naar Parijs.

IV-'? Petrus Joannes Izegem 0 12.7.1733 + 21.9.1736 IV-8 Hilonius Felix Petrus Izegem 0 3.5.1735 IV-9 Franciscus Eugenius Izegem 0 25.10.1739 en er + 31.10.1794 x Izegem 21.5.1776 met Joanna Francisca Deryckere (zie verder) IV-lO Maria Catharina Izegem 027.6.1742 IV-11 Felicianus Izegem 0 20.10.1745 en + 7.12.1746 IV-l2 Petrus Hilonius Izegem 29.11.1747 + 3.1.1763 IV-13 Maria Joanna Izegem 0 6.6.1750 + 4.5.1754 IV-14 Fernandus Izegem 0 22.2.1753 + 20.7.1817 IV-15 Maria Joanna Izegem 0 6.10.1755

IV-2 VANDEWALLE Barbara Theresia Izegem 030.10.1723 + 19.3.1794 x Izegem 11.1.1757 Ignatius Franciscus Carolus Maes Zij hadden twee kinderen: IV-21 Gaspard Carolus Izegem 0 8.4.1758 + 17.9.1833 x Izegem 27.11.1787 Adelaïde Barbara Dujardin (zie verder) IV-22 Maria Barbara Victoria Izegem 0 21.7.1759 IV-21 MAES Gaspard Carolus Izegem 0 8.4.1758 + 17.9.1833. Hij was advokaat; x Izegem 27.11.1787 Dujardin Adelaïde Barbara o 1761 + Izegem 11.4.1804. Zij was de dochter van de greffier van Izegem :Eugenius Balthasar. afkomstig van Rumbeke en gehuwd met Dejonghe Joanna.

Zij hadden 4 kinderen: IV-211 Maria Carola 0 Izegem 25.8.1791 + 3.4.1879 x Izegem 21.1.1816 Bonné Pieter Ludovicus o Oudenaarde 15.1.1785 deze was lijnwaadkoopttlan en werd senator. Zij hadden 2 kinderen.

IV-212 Augustinus Josephus Izegem 0 28.3.1794 + 8.1.1797 [V-213 Amelie Nathalie 0 Izegem 17.9.1795 x Izegem 17.7.1816 Delevigne Antonius Francis-

cus 0 Kortrijk 21.2.1805. Zij hadden 3 kinderen IV-214 Thérésia Félicité 0 Izegem 23.1796 + 25.5.1853 x Izegem 16.7.1821 Joseph Vandenbogaerde " Kortrijk 26.4.1793 + Een van de afstammelingen uit deze tak is de Hr Emiel Vandenbogaerde, burgemeester van Izegem, geweest.

IV-9 V ANDEW ALLE Franciscus Eugenius Izegem o 25.10.1739 + 31.10.1794 x Izegem 21.5.1776 Joanna FranCÎsca Deryckere + Izegem 24.11.1794 Zij hadden 9 lcinderen, allen geboren te Izegem: IV-91 Eugenius Felix 0 13.6.1777 + Izegem 7.5.1781 IV-92 Richardus Petrus 0 2.10.1778 IV-93 Felicita Francisca 0 13.2.1780 IV-94 FeUx Hilonius 0 7.1.1782 + Izegem 12.10.1852 x Izegem Elisabeth Mulier (zie verder).

IV-95 Ignatius Carolus 0 19.4.1783 IV-96 Josephus Ignatius 0 13.9.1784 IV-97 Hypolitus Val. 0 13.8.1786 + St Omer 6.11.1807 als militair in het militair hospitaal aldaar.

IV -98 Maria Theresia 0 1.8.1788 IV-99 Ernestus Constant 0 23.12.1790 + Izegem 2.1.1791

IV-94 V ANDEW ALLE Fe/ix Hit'onius Izegem 07.1.1782 en er + 12.10.1862 Hij was lintwever en x Izegem Elisabeth Clara Mulier uit Moorslede op 24.7.1810. Zij stierf te Izegem op 7.6.1861, 84 jaar oud. Zij hadden 5 kinderen allen geboren te Izegem: IV-941 Felix Augustin 0 17.4.1811 + Izegem 12.12.1891 Lijnwaadkoopman.

Hij huwde een eerste maal met M.E. Dekeerschieter, een tweede maal met Col eta Gheysen (zie verder).

IV-942 Joannes Ludovicus 0 28.9.1812 IV-943 Lucie 0 18.7.1814 + Izegem 1876. Zij x Izegem 26.6.1844 Benedictus Leonardus Vancosselis (zie verder).

IV-944 Auguste Augustinus 0 29.8.1816 + Izegem 2.9.1816 IV-945 Theresia Seraphina 0 20.10.1817 + Izegem 21.1.1894 ongehuwd.

IV-941 V ANDEW ALLE Felix Augustin Izegem o 17.4.1811 + Izegem 12.12.1891 Hij was koopman in lijnwaden en x Izegem 28.4.1848 Maria Eugenia Dekeerschieter, naaister 15

Izegem 28.7.1821 en + Izegem 25.10.1853. Dit huwelijk was kinderloos. ?

Coleta Gheysen uit MoorseIe. Zij xx stierf te Izegem op 8.7.1861. Uit dit huwelijk werden 3 kinderen geboren : te Izegem: IV-9411 Maria Eulalia Coleta 4.3.1857 IV-9412 Celina Marie Josèphe 0 19.10.1858 + Izegem 7.1.1859 IV-9413 Cyrille Joseph Marie 0 17.12.1859 + Izegem 17.6.1947 x Wervik Marie Ernestine Louise Leroux (zie verder.)

0

0

IV-943 V ANDEW ALLE Lucie 0 Izegem 18.7.1814 + Izegem 11.12.1876 x Izegem 26.6.1844 Benedictus Leonardus Vancosselis, zadelmaker, HeuJe 13.1.1816 en + Izegem 21.2.1884. Zij hadden 8 kinderen geboren te Izegem: IV-9431 Marie Lucie 0 20.4.1845 IV-9432 Gustave 0 29.6.1846. Hij was fabrikant in riemen. x Izegem 9.2.1891 Maria Adela Vanhoutte 0 Izegem 14.7.1848 IV-9433 Hypoliet Felix 0 4.5.1848 IV-9434 Sylvie Adèle Marie 0 10.9.1849 x Izegem Augustin loseph .Marie Melchers 0 Kaprijke 25.3.1849. Hij was koster te Ste Marguerite.

IV-9435 Jules Auguste 0 25.9.1850 x Izegem 5.2.1881 Marie Stephanie Olivier, naaister, 0 Ingelmunster 28.3.1854 IV -9436 CamiBe Sylvain 0 2.11.1855 IV-9437 Marie Florine Adèle 0 18.5.1855 IV-9438 Elodie Marie 0 12.1.1859 + Izegem 25.8. 1917. Zij was kloosterzuster bij de Zusters van Liefde te Izegem onder de naam Zuster Luitgarde.

0

IV-9413 V ANDEW ALLE Cyrile Joseph Marie Izegem 0 17.12.1859 + Izegem 17.6.1947. Hij was geneesheer, x Wervik 7.6.1887 Marie Ernestine Louise Leroux o Wervik 9.11.1862 + Izegem 2.1.1943. Zij hadden 7 kinderen, geboren te Izegem: 24.7.1888 IV-94131 Maurice Felix Marie Joseph + Izegem 27.10.1888 IV-94132 Joseph Maximiliaan Marie Antoine ~ 26.9.1889 x Germaine Floor 0 30.10.1892 Zij hadden 11 kinderen.

IV-94133 Louise Marie J. 0 31.12.1890 x Izegem 6.10.1923 Paul Schotte, notaris, 0 In· gelmunster 3.12.1879. Zij hadden één zoon: Maurice 0 Ingelmunster 2.4.1925, notaris IV-94134 Louis Antoine Marie Joseph 0 12.3.1892 + Hij werd priester in 19 .. en Kanunnik in IV-94135 Gabrielle Jeanne 0 21.8.1893 IV-94136 Robert Joseph 0 2.9.1896 + Izegem 3.3.1905 IV-94137 Herman Antoon Gerard 0 10.9.1899

IVa V ANDEW ALLE Joannes Baptiste 0 Izegem 26.2.1703 + Izegem 19.1.1777 Hij was meester-rietmaker en werd Prince van Rethorica. Huwde tweemaal en had in totaal 6 kinderen: 1 uit het eerste en 5 uit het 2de huwelijk. x Izegem 20.10.1737 Maria Joanna Devos + Izegem 27.8.1740 xx Izegem 8.11.1740 Joanna Maria Coubout + Izegem 23.11.1763 Wwe van J oannes Bogaert uit Somergem, fa Maertin. Uit haar eerste huwelijk had zij 3 kinderen: Jacobus Hilonius te Izegem 0 7.1.1735 en er + 26.9:1735; Joanna Catherina te Izegem o 31.8.1736 + deze was x Izegem Ludovicus Franciscus Roelens uit Ardooie; en Jacobus Franciscus te Izegem 0 4.2.1739 en er + 27.7.1744.

IV-al Victoria Perpetua Izegem 0 20.8.1740 en er + 5.2.1742 IVa-2 Joanna Maria te Izegem 0 27.11.1741 en er + 11.9.1750 IVa -3 Marie EI isa beth te Izegem 11.11.1743 en er + 5.7.1818 x Izegem 4.9.1770 Pieter Franciscus Antonius Wolfcarius (zie verder) IV-a 4 J oannes Baptiste te Izegem 0 8.11.1746 en er + 5.1.1747 IVa-5 Maria Anna 0 Izegem 9.4.1748 + x Izegem 4.2.1769 Amandus Leonardus Maertens uit Bellegem (zie verder) IVa-6 Gaspard Joannes te Izegem 0 5.9.1751 en er 28.5.1826 x Beveren Roeselare 19.8. 1788 Joanna Theresia Verbeure (zie verder).

0

0

16

IVa-3 VANDEWALLE Marie Elisabeth Izegem 0 11.11.1743 en er + 5.7.1818 x Izegem 4.9.1770 Pieter Franciscus Antonius Wolfcarius ° Oostrozebeke + Emelgem 19.10.1796

Zij hadden 6 kinderen alle geboren te Izegem: IVa-31 Made Rose 0 16.7.1771 + Izegem 3.5.1778 IVa-32 Petrus Josephus 5.l.i773 + Izegem 18.7.1778 IVa-33 Anna Blondina Catharina 0 11.1.1778 + Izegem 18.6.1832 x Izegem 6.1 0.1801 Bernardus Vanderheeren (zie verder) IVa-34 Rochus lnnocentius 0 28.7.1780 + Izegem 28.1.1814 x 7.7.1801 Izegem Isabella Rosa Abeel (zie verder) IVa-35 Petrus Ignatius 0 25.4.1783 + Emelgem 20.6.1868 x Maria Theresia Tack uit Gullegem (zie verder) IVa-36 Ludovicus Paulus 0 10.1.1786 + Izegem 28.3.1798 0

IVa-33 Wolfcarius Anna Blondina Catharina Izegem 0 11.1.1778 + Izegem 18.6.1832 zij was vroedvrouwen huwde te Izegem op 6.10.1801 met Bernardus Vanderheeren, schoenmaker, Izegem 0 30.11.1779 en + 6.9.1824 Zij hadden 9 kinderen, allen geboren te Izegem : IVa-331 Reine Blondine 1.3.1802 IVa-332 Theresia Catharina 0 26.2.1804 IVa-333 Rafaël 0 17.1.1806 IVa-334 Maria Carolina 0 25.2.1808 IVa-335 Angelus Franciscus 0 5.5.1810 IVa-336 Benedictus 0 19.12.1814 + Izegem 25.3.1815 IVa-337 Angela Sophie 0 7.7.1816 x Izegem 24.4.1858 Ivo Casimir David, zij was evenals haar moeder vroedvrouw.

IVa-338 Nestor 0 1.11.1818 IVa-339 Jacobus 0 18.11.1821 0

IVa-34 Wolfcarius Rochus Innocentius Izegem 0 22-7.1780 + Izegem 28.1.1814 x Izegem 7.7.1801 Isabella Rosa Abeel Izegem o 25.10.1778 en + Izegem 3.10.1833. Hij was «Officier de santé» en zij naaister. Zij hadden 2 kinderen geboren te Izegem : IVa-341 Bernardine Mélanie 0 20.4.1802 + Izegem 1.11.1881 x Izegem 5.11.1821 Carolus Ludovicus Bossuyt, varkenskoopman.

IVa-342 Angela Antonia 0 2.7.1803 + Izegem 21.2.1858. Ongehuwd, wolspinster.

IVa-35 Wolfcarius Petrus Ignatius Izegem 25.4.1783 + Emelgem 20.6.1868. Hij was heel- en vroedmeester te Izegem. x Maria Theresia Tack van Gullegem + Izegem 12.9.1874. Zij hadden 11 kinderen, al'len geboren te Izegem; uitgezonderd het eerste IVa-351 Isidorus 0 Ardooie 1813 + Brugge 14.l2.1836 student in de heelkunde.

IVa-352 Dyonisius Amatus 0 13.1.1816 + Izegem 27.1.1816 IVa-353 Ernestus Hyacintus 0 7.4.1818 IVa-354 Clara Eusebia Flavia 25.4.1820 + Izegem 17.1.1892 Ongehuwd IVa-355 Eudoxia EIeonora 0 5.7.1822 + Izegem 27.12.1891 Ongehuwd.

IVa-356 Zoë Alena Guislina 0 17.3.1824 + Izegem 18.12.1835 IVa-357 Cyrelis 0 20.11.1825 + Izegem 29.11.1825 IVa-358 Eligius Augustus 0 19.9.1826 + Izegem 8.3.1894 IVa-359 Rufina Maria 0 26.8.1829 IVa-360 Odilo Leopold François 21.8.1831 + Izegem 31.7.1838 IVa-361 Rufinus Virgilus 0 20.12.1833 + Izegem 4.6.1852 0

0

0

IVa-5 VANDEWALLE Marie Anne 0 Izegem 9.4.1748 x Izegem Amandus Leonardus Maertens 0 Bel+ Hooglede 15.2.1780 legem xx Hooglede 11.7.1780 Joannes Depuydt Uit het eerste huwelijk waren er 4 kinderen, allen geboren te Hooglede : IVa-51 Eugenius Amandus 15.1.1770 x Hooglede 14.1.1795 Anna Catherina Ameel IVa-52 Joannes Amandus 0 17.3.1772 1774 + Staden IVa-53 Catherina Constant ia 0 4.5.1805 IVa-54 Francisca Elisa 0 28.11.1777 x Hooglede Anthone Haverbeke.

0

IVa-6 VANDEWALLE Gaspard Joannes 0 Izegem 5.9.1751 + 25.8.1826 Izegem Hij was smid, mede-auteur van het dagboek en stierf in de Kloosterstraat x Beveren-Roeselare 19.8.1778 Joanne Theresia Verbeure uit Beveren, zij + Izegem 4.9.1827. Zij hadden 8 kinderen, allen geboren te Izegem.

IVa-61 Angela Victoria 0 23.8.1779 + Izegem 29.5.1858 17

x Izegem 7.5.1817 Joannes Baptiste verder).

IVa-62 Angelus Benedictus 0 6.12.1780 2.7.1781 IVa-63 Angelus Theodorus 0 11.4.1782 20.3.1865 Slotenmaker, x Izegem 3.5.1808 Barbel Robijn 24.7.1772 en er + 24.2.1849 IVa-64 Joannes Seraphinus 0 19.12.1783 14.4.1858 Hoefsmid.

Sette (zie

+ Izegem + Izegem 0 Izegem

+ Izegem

x Emelgem 11.2.1823 Theresia Dewulf 0 Emel+ Izegem 13.3.1867 (zie verder) gem IVa-65 Barbara Serafina 0 14.9.1785 ongehuwd + Izegem 20.6.1828 IVa-66 Catherina Florentine 0 18.4.1788 + Izegem 13.3.1863 x Izegem 31.3.1826 Leo Vercruysse uit Meulebeke (zie verder). + Izegem IVa-67 Maria Theresia 0 1.12.1790 1.11.1794 IVa-68 Ferdinandus Fredericus Amandus 011.8.1794 + Izegem 17.8.1794

IVa-61 VANDEWALLE Angela Victora Izegem o 23.8.1779 + Izegem 29.5.1858 Zij was naaister en x Izegem 7.5.1817 Joannes Baptiste Sette, «daghuerman» 0 Izegem 18.3.1779 + Izegem 2.2.1826. Zij hadden 3 kinderen, geboren te Izegem: IVa-611 Teresia Seraptina 0 2.3.1818 + Izegem 15.1.1861 x Izegem 14.8.1839 Petrus Maximus Thibau (zie verder).

IVa-612 Naamloos 0 20.9.1819 + Izegem 20.9.1819 IVa-613 Franciscus Eligius 0 29.8.1820 + Izegem 17.6.1826 lVa-611 Sette Theresia Seraptina 0 Izegem 2.3.1818 + Izegem 15.1.1861 x Izegem 14.8.1839 Petrus Maximus Thibau 0 Izegem 28.5.1811 en + Izegem 5.3.1861. Hij was fabrikant in Lijnwaad. Zij hadden 6 kinderen aHen geboren te Izegem: lVa-6111 Augustus Franciscus 0 20.9.1840 IVa-6112 EmiIius Hypolitus 0 21.12.1841 IVa-6113 Justin Amand 0 30.4.1845 IVa-6114 Henri Jean 0 27.1.1847 lVa-6115 Angel Amand 0 18.12.1848 IVa-6116 Marie Sylvie Seraphine 0 16.11.1850 t8

IVa-64 VANDEWALLE Joannes Seraphinus 0 Izegem 19.12.1783 + Izegem 14.4.1858 Hij was hoefsmid. x Emelgem 11.2.1823 Theresia Dewulf 0 Emelgem + Izegem 13.3.1867. Zij hadden 7 kinderen allen geboren te Izegem : 21.11.1823 + Izegem rVa-641 Petrus Remigius 2.12.1909 x Ingelmunster 17.6.1856 Isabella Delbaere (zie verder).

IVa-642 Augustinus 0 28.8.1825 Peerdesmid, ongehuwd + Izegem 8.7.1899 IVa-643 Augusta 0 28.8.1825 IVa-644 Hildevert Frederic 0 27.4.1827 + Izegem 17.5.1876 x Izegem 14.10.1858 Rosalia Coleta Hemeryck (zie verder).

IVa-645 Marie Lucie 0 17.7.1829 x Izegem 3.12.1866 Jean Baptiste Devoldre 0 Gullegem 4.9.1827 en + West-Rozebeke 27.12.1911.

Hij was weduwnaar uit een eerste huwelijk met Theresia Callens en gemeente onderwijzer te West-Rozebeke.

IVa-646 Naamloos mannelijk kind geboren en gestorven 11.11.1831 IVa-647 Joannes Baptiste 0 26.12.1834 + Izegem 25.12.1890 Hoefsmid, x Izegem 24.4. 1875 Mathilde Vanhaverbeke (zie verder).

0

IVa-641 V ANDEWALLE Petrus Remigius 0 Izegem 21.11.1823 + Izegem 2.12.1909 x Ingelmunster 17.6.1856 lsabeHa Delbaare Ingelmunster Zij hadden 8 kinderen allen geboren te Zwevegem IVa-6411 Carolus Aloysius 0 27.7.1857 Gemeente onderwijzer en ontvanger te Lendelede. + Lendelede 17.7.1924 x Zélie Verschoore 0 Groslay (Fr.) 23.1.1865 + Lendelede 20.1.1946 + ZweveIVa-6412 Maria Theresia 0 30.4.1859 gem 17.3.1941. Zij was gehuwd met Julius Callens.

IVa-6413 Leonie Maria 0 7.7.1861 IVa-6414 Helena Theresia 0 11.9.1863 IVa-6415 Alidor Camille Frederic 0 22.9.1866 + Izegem 23.6.1920 x Izegem 27.4.1892 Pauline Decaestecker uit Langemark (zie verder).

IVa-6416 Osen Pierre 0 7.9.1868

IVa -6417 CyrilIe Jean Marie J oseph 0 22.11.1871 + 14.4.1906 IVa-6418 Florent Jean Marie Joseph 0 7.3.1873 + 25.12.1898

rVa-6415 V ANDEWALLE Alidor Camille Frederic o Zwevegem 22.9.1866 + Izegem 23.6.1920. Hij was hoefsmid en kolenhandelaar. x Izegem 27.4.1892 Pauline Decaestecker 0 Langemark 27.3.1867 en + Izegem 29.12.1932. Zij was bij haar huwelijk dienstmeid.

Uit dit huwelijk stammen 10 kinderen allen geboren te Izegem :IVa-64151 Julie IsabelJa Anna Maria 0 6.7.1893 + Izegem 1.7.1898 IVa-64152 Octave CyrilIe Marie Joseph 0 24.8.1894 + Izegem 27.3.1947 x Marguerite Maelfait 0 Roeselare 24.9.1891 + Torhout 24.1l.l970 IVa-64153 Silvère Marie Joseph 0 23.11.1895 x Baert IVa-64154 Maurice Augustin Joseph 0 4.3.1897 x Witteveen, 5.5.1898 IVa-64155 Gerard Joseph 0 + Leuven 24.7.1952 x Merckx Hélène IVa-64156 Georges Joseph 0 6.8.1899 + Izegem 1.9.1900 IVa-64157 Julia Emma Maria 0 7.7.1901 + 19.2.1903 Izegem IVa-64158 Martha Josepha 0 7.12.1902 ongehuwd IVa-64159 Germain Marie Joseph 0 8.5.1904 x Smalle IVa-64160 Edgard Jerome Marie 0 13.2.1906

IVa-644 V ANDEWALLE Hildevert Frederic 0 Izegem 27.4.1827 + Izegem 17.5.1876 x Izegem 14.10.1858 Rosalia Hemeryck 0 Maldegem 2.6.1822 + Izegem 7.2.1908 Uit dit huwelijk werden te Meulebeke 4 kinderen geboren: IVa-6441 Maria Adila Josepha 0 10.11.1859 x Izegem 13.2.1884 Jean Désiré Desmarets uit Komen. (zie verder).

IVa-6442 Honorina Leonie Maria IVa-6443 Josepha Marie 0 10.4.1862 x Izegem 8.6.1887 Arthur Ferdinand Bernard Sayoen 0 Brugge 3.6.1860. Hij was huissier bij het Provinciaal Bestuur te Brugge. rVa-6444. Aimé Marie Joseph 0 24.12.1863 Ongehuwd + Brugge 4.4.1926

IVa-6441 VANDEWALLE Maria Adila Josepha o Meulebeke 10.11.1859 x Izegem 13.2.1884 Jean Désiré Desmarest 0 Komen 29.10.1861 Hij was onderwijzer en koster te Emelgem, waarheen zij verhuisden op 25.7.1889. Zij hadden 3 kinderen geboren te Izegem : IVa-64411 Marcel Marie Joseph Jean 0 16.2.1886 IVa-64412 Jeanne Marie Joseph Rosalia 0 31.12.1887 TVa-64413 Georges Jean Joseph Marie 0 29.11.1889 IVa-647 VANDEWALLE Jean Baptiste 0 Izegem 26.12.1834 + Izegem 25.12.1890 Hij was hoefsmid in de Kortrijkstraat. x Izegem 24.4.1875 Mathilde Vanhaverbeke o Izegem 10.4.1852 + Izegem 3.8.1912. Zij ging een 2de huwelijk aan teIzegem op 31.8.1892 met AchilIe Hauwe 0 Meulebeke 19.3.1867 + Izegem Ex primo waren er 8 kinderen en ex secundo 2 kinderen, alle geboren te Izegem: Ex primo: IVa-6471 Flavie Marie 0 5.7.1876 ongehuwd + Izegem 23.12.1925 IVa-6472 Hélène Marie 0 1.5.1878 ongehuwd + Izegem 4.9.1959 IVa-6473 Maria Celina . 0 15.6.1880 + Izegem 23.3.1881 IVa-6474 Julia Marie 0 7.7.1881 + Izegem 1.9.1940 x Izegem 30.4.1919 Henri Remi Verkempinck, + Izegem onderwijzer, 0 Aertrycke 19.12.1877 IVa-6475 Marie Jeanne Joseph 0 21.8.1883 + Lendelede 10.9.1963 x Remi Gheysens, beenhouwer, 0 Lendelede 7.12.1886 IVa-6476 Remi Maria Joseph 0 30.4.1886 Hoefsmid, ongehuwd + Izegem 27.5.1914 IVa-6477 Lia Irma 0 29.5.1888 + Lendelede 20.11.1954 x Izegem 10.11.1920 Antoon Meersseman 0 Lendelede 29.12.1885 IVa-6478 Jeanne Margareta Lucia 0 10.6.1891 + Izegem 15.7.1931 x Izegem 10.11.1920 Julien Vantomme, bakker, o Izegem 20.8.1893 Hij huwde een tweede maal met Bertha Hauwe te Izegem op 11.8.1932.

Ex secundo: Mar;guerite Louise Marie Celine Hauwe o 18.6.1895 Bertha Mona Louisa Celina Hauwe 0 17.2.1898

19

IVa-66 VANDEWALLE Catherina Florentina 0 Izegem 18.4.1788 + Izegem 13.3.1863 x Izegem 31.3.1826 Leo Vercruysse 0 Meulebeke 23.5.1798 + Izegem 26.11.1858. Hij was kammeslager. Zij hadden 2 kinderen, geboren te Izegem: IVa-661 Leander 0 9.3.1828 + Izegem 6.6.1903 x Izegem 7.10.1859 Maria Ludovica Rosseel Izegem 0 23.12.1836 en + 25.3.1917 (zie verder).

LVa-662 Maria Sylvie 0 14.9.1829 + Izegem 8.4.1840

IVa-661 Vercruysse Leander Izegem 9.3 .1828 + Izegem 6.6.1903; kammeslager, later vermeld als fabrikant, x Izegem 7.10.1859 Maria Ludovica Rosseel 0 Izegem 23.12.1836 + Izegem 25.3.1917. Zij hadden 3 kinderen, te Izegem geboren: IVa-6611 Marie Sylvie 0 2.11.1860 IVa-6612 Emma Maria 0 20.10.1861 IVa-6613 Joseph Emile 0 28.3.1864; hij verhuisde naar St Jans Molenbeek op 23.9.1886.

0

IVb- V ANDEW ALLE Jacobus Fernandus FranCÎscus Izegem 6.7.1717 + Izegem 28.10.1751 Hij was griffier van Ayshove x 1728 Elisabeth Maria Delcor 0 . . . . + Izegem 17.4.1743 Zij hadden 6 kinderen alle geboren te Izegem: IVb-l Jacobus Franciscus 24.1.1729 + Izegem 29.7.1756 IVb-2 Hilonius Franciscus Ign. Bernardus o 11.12.1731 + Izegem 18.3.1758 IVb-3 Franciscus 0 23.8.1734 IVb-4 Hilarius Jacobus Francrscus 0 10.1.1737 + Izegem 30.11.1815 x Victoria Perpetua Deleeuw (zie verder).

IVb-5 Rochus Arnoldus 0 15.8.1739 + Izegem 20.3.1783 x Izegem 23.11.1762 J oanna Barbara Catherina Vanoverschelde uit Langemark (zie verder).

IVb-6 Ferdinandus 0 21.8.1742 + Roeselare 28.1.1768 0

0

IVb-4 V ANDEW ALLE Hilarius Jacobus Franciscus o Izegem 10.1.1737 en + Izegem 30.11.1815 in de Wijngaard straat, x Victoria Perpetua Deleeuw 0 . . . + Izegem 4.5.1765. Zij hadden 3 kinderen geboren te Izegem: {Vb-41 Victoria Perpetua 05.7.1761 20

rVb-42 Maria Jacoba 12.3.1763 IVb-43 Isabella Theresia 0 8.1.1765 0

IVb-5 V ANDEW ALLE Rochus Arnoldus 0 Izegem 15.8.1739 + 20.3.1783 Izegem Hij was meier van Izegem en stamvader van een merkwaardig geslacht. x Izegem 23.11.1762 Joanna Barbara Catherina Vanoverschelde 0 Langemark en + . . .

Zij hadden 8 kinderen, allen geboren te Izegem: rVb-5I Anna Catherina 17.9.1763 + Izegem 7.5.1789 x Izegem 5.12.1789 Petrus Jacobus Breckpor en had één kind Sophia dat + Izegem 2.6.1791 IVb-52 Joannes Baptiste 0 10.7.1765 + Izegem 5.10.1824 x Izegem 25.11.1794 J udoca Christina Seraphina Abeel (zie verder). rVb-53 Victoria 0 18.9.1767 + Izegem 27.1.1801 x Izegem 25.9.1787 Ludovicus Bernardus Missiaen, schoenmaker-beenhouwer IVb-54 Joanna Regina 0 19.10.1769 x Izegem 21.4.1795 Petrus Joannes Parmentier xx Izegem 8.7.1799 Franc. Xaver. Legein, weduwnaar van Maria Joanna Vandaele. Hij was bakker. rVb-55 Petrus Leonardus 0 30.11.1771 + Izegem 8.8.1846 Stadsomroeper x Regina Lefever (zie verder).

IVb-56 Felix Josephus 0 15.4.1774 + Izegem 4.11.1837 x Izegem 24.4.1797 Col eta Francisca Berlamont (zie verder).

IVb-57 Maria Joanna 0 6.9.1776 + Izegem 23.10.1820 x Izegem 20.1.1800 Petrus Franciscus Vanbiervliet (zie verder). .

IVb-58 Ludovicus 0 25.8.1780 0

IVb-52 VANDEWALLE Joannes Baptiste Izegem 10.7.1765 + Izegem 5.10.1824 Hij was «tailleur» en later meier van Izegem van 1801 tot 1808. x Izegem 25.11.1794 J udoca Christina Seraphina Abeel 0 Izegem 25.7. 1774 en + Izegem 14.2.1831.

Zij hadden 9 kinderen geboren te Izegem: IVb-521 Carolus Ludovicus 0 16.2.1799 + Izegem 24.4.1847 x Izegem 23.11.1820 Theresia Rosalia Berlamont (zie verder).

0

IVb-522 Fidèle Theodore 0 19.10.1800 + Izegem 26.12.1800 IVb-523 Jean François 0 15.11.1801 IVb-524 Felix Hilarius 0 5.3.1803 IVb-525 Nathalie Adèle 0 16.12.1804 x Izegem 7.9.1833 Franciscus Carolus Dierick o Izegem 6.2.1777. Deze was echter schoenmaker op 16.12.1804 en weduwnaar van Col eta Denolf die te Torhout + 8.9.1832.

IVb-526 Luoie Appolonie 0 9.2.1807 IVb-527 Felix Gratiaan 19.12.1808 + Izegem 12.8.1818 IVb-528 Franciscus Xaverius 0 11.11.1813 + Izegem 13.8.1814 IVb-529 Henriette Virginie 0 11.11.1813 Zij had een natuurlijk kind Augustus 0 Izegem 23.5.1835 in de woning van haar broer Car. Ludovicus.

x Izegem 2.7.1828 Joannes Baptiste Lefere (zie verder).

IVb-554 Marie Francisca 0 21.3.1799 + Izegem 27.8.1875 x Izegem 6.11.1821 Bruno Kerkhof (zie verder).

IVb-555 Theresia Coleta 0 3.7.1800 IVb-556 Joannes 0 4.2.1810 + Izegem 19.8.1882 x Izegem 15.2.1843 Maria Theresia Decley (zie verder).

0

IVb-521 V ANDEWALLE Carolus Ludovicus " Izegem 16.2.1799 + Izegem 24.4.1847 Hij was meester-borstelmaker. x Izegem 23.11.1820 Theresia Rosalia Berlamont o Izegem 3.4.1801 + Izegem 1.10.1880. Zij hadden 7 kinderen geboren te Izegem : IVb-5211 Augustus Gordianus 0 10.5.1822 ongehuwd + Izegem 24.10.1861 IVb-5212 Anna Catherina 0 28.5.1823 + IVb-5213 Rosalie 0 18.1.1825 + Izegem 8.1.1827 IVb-5214 Jan Frans 0 13.12.1827 IVb-5215 Rosalie 0 4.6.1830 IVb-5216 Louis Leopold 2.1.1834 Ongehuwd Schoenmaker + Izegem 17.2.1868 IVb-5217 Lucia 0 28.1.1838 + Izegem 28.7.1882 x Izegem 24.8.1872 Petrus Verhaeghe, zwingelaar en boerenwerkman, 0 Izegem 10.3.1833

IVb-55 V ANDEWALLE Petrus Leonardus 0 Izegem 30.11.1771 + Izegem 8.8.1846 Hij was stadsomroeper. x Regina Lefever 0 Emelgem + Izegem 6.5.1816 Zij hadden 6 kinderen, het oudste te Emelgem, één te Ardooie, de andere te Izegem geboren: IVb-551 Rosalia 0 21.3.1794 + Izegem 29.6.1852 x Izegem 24.11.1819 Theodore Vansleenkiste (zie verder).

IVb-552 Regina Victoria 0 3.5.1796 Ongehuwd, spinster; + Izegem 30.1.1846 IVb-553 Ida 0 Ardooie 1804 + Izegem 14.3.1869

IVb-551 VANDEWALLE Rosalie 0 Emelgem 21.3.1794 + Izegem 29.6.1852 x Izegem 24.11.1819 Theodore Vansteenkiste, herbergier-timmerman, 0 Ingelmunster 18.8.1786 Zij hadden 4 kinderen geboren te Izegem: IVb-5511 Mathilde 0 4.2.1826 IVb-5512 Adelia Lucia 0 22.1.1829 IVb-5513 Melanie Rosalie 0 30.6.1831 IVb-5514 Joannes Franciscus 0 18.3.1834

1804 IVb-S53 VANDEWALLE Ida 0 Ardooie + Izegem 14.3.1869 x Izegem 2.7.1828 Joannes Baptiste Lefere 0 Ardooie + Izegem 22.9.1845 Hij was schoenmaker-nachtwaker. Zij hadden 6 kinderen, alle geboren te Izegem : rVb-5531 Henri Hypoliet 0 28.1.1829, dagloner + Izegem 1.9.1875 IVb-5532 Edward Auguste 0 28.3.1831 IVb-5533 Mathilde Pharaïlde 0 26.5.1836 IVb-5534 Mélanie Léonie 0 26.6.1839 IVb-5535 Auguste 0 19.3.1842 IVb-5536 Marie Pauline 0 11.2.1845

IVb-554 V ANDEWALLE Marie Francisca 0 Izegem 21.3.1799 + Izegem 27.8.1875 x Izegem 6.11.1822 Bruno Kerckhof, borstelmaker, 0 Izegem 26.7.1798 +Izegem 31.5.1882; Zij hadden 8 kinderen geboren te Izegem: IVb-5541 Henri 0 20.8.1823 IVb-5542 Franciscus 0 23.9.1825 IVb-5543 Hypolitus 0 19.3.1828 IVb-5544 Ferdinand 0 27.10.1830 IVb-5545 Désiré 0 30.11.1831 IVb-5546 Pierre Jean 0 24.6.1834 IVb-5547 Auguste 0 22.12.1837 IVb-5548 Pauline Marie 025.8.1840 21

IVb-556 VANDEWALLE Joannes Izegem 4.2.1810 + Izegem 19.8.1882. Schoenmaker. x Izegem 15.12.1843 Maria Theresia DecIey 0 Izegem 18.4.1807, bobijnster, + Izegem 18.4.1893.

Zij hadden te Izegem 4 kinderen: IVb-5561 Rosalie Léonie 0 19.12.1843, naaister, + Izegem 1.7.1871 x Izegem 4.6.1870 Eugenius Joannes Deleu uit Emelgem.

IVb-5562 Mathilde 0 25.11.1 845, wasmeid, + Izegem 30.3.1908 x Izegem 12.10.1885 Francis Leoen, borstelhoutmaker uit Emelgem.

IVb-5563 Adela Maria 0 22.4.1848 + Izegem 24.8.1854 IVb-5564 Ludovicus Richard 0 14.3.1853 ongehuwd + St Niklaas-Waas 11.10.1914 0

IVb-56 V ANDEW ALLE Felix J osephus 0 Izegem 15.4.1774 + Izegem 4.11.1837 x Izegem 24.4.1797 Coleta Francisca Berlamont o Izegem 11.4.1778 + Izegem 20.4.1862. Zij hadden 11 kinderen, allen geboren te Izegem: IVb-561 Rosalie 0 30.9.1798 + Lille 11.12.1875 x Izegem 3.9.1817 F10rentinus Steverlynck, schrijver, 0 Ingelmunster 20.2.1790 en + Lille 18.1.1853 zijn vader Ludovicus Franciscus was olieslager te Kortrijk Zij hadden 13 kinderen.

IVb-562 Thérése Colette 0 3.7.1800 + Brussel x Jean Vanbiervliet.

IVb-563 Henriette 7.5.1802 + Kortrijk 13.3.1853 x Izegem 23.4.1823 Carolus Franciscus Van Ruymbeke Brugge 11.12.1792 + Kortrijk 15.4.1872. Hij was ontvanger van de directe en indirecte belastingen. Zij hadden 10 kinderen, o.a.

J ules Emiel, geneesheer.

IVb-564 Joseph Louis 0 6.1.1805 x Vanthournout N. IVb-565 Yde Lucie 0 12.12.1806 + Izegem 4.6.1820 IVb-566 Pierre François 0 25.10.1808 + IVb-567 Virginie 16.1.1811 + Brussel x Izegem 27.2.1832 Henricus Ludovicus Parenthou o Stabroek 27.1.1802 koopman te Rijsel; IVb-568 Paul Hypolite 12.12.1812 + Binche x Stephanie Grégoire Zij hadden te Izegem 3 kinderen: Emilius Ludovicus 0 19.3.1834 + Izegem 24.8.1834; Gustavius Felix 0 13.8.1835 en Adolfus LudovicllS 0 27.9.l836 IVb-569 Louis Joseph 0 11.9.1814 x Stiévenart N.

IVb-570 Vitalis Amatus 0 4.5.1816 + Izegem 14.2.1818 IVb-571 Florentinus Henricus 0 12.2.1820 + verdronken in de vaart Ingelmunster 10.3.1879. Hij was wijnhandelaar. x Julia Theresia Vermeulen 0 Kortrijk 14.10.1821 (zie verder).

IVb-571 V ANDEW ALLE Florentinus Henricus o Izegem 12.2.1820 en + verdronken in de vaart Roeselare-Ooigem, te Ingelmunster 10.3.1879 x Julia Theresia Vermeulen Kortrijk 14.10.1821 Zij hadden te Izegem 3 kinderen : ter; IVb-5711 Emile Joseph Marie 0 13.7.1851; priester; ;IVb-5712 Ernest Marie August 0 12.2.1853; reiziger x Izegem 3.8.1881 Elodie Marie Vandecasteele o Torhout 15.9.1861 IVb-5713 Alphonse Louis Marie 0 31.10.1854 woonde te Brussel en x Elisabeth Paquot IVb-5714 Joseph Adolphe Marie 0 22.3.1856 + Izegem 5.2.1857 IVb-5715 Alpert Aimé Marie 21.10.1857 x Léonie Marie Pauline Berson uit Kortrijk (zie verder).

IVb-5716 Marie Virginie Victorine Josephine 0 19.3.1863 0

0

0

0

0

0

22

IVb-5715 V ANDEWALLE Albert Aimé Marie o Izegem 21.10.1857.

Hij was meelfabrikant en brouwer, en woonde op de Koornmarkt. x Léonie Marie Pauline Berson Kortrijk Zij hadden 4 kinderen, geboren te Izegem. Op 28.4.1894 verhuisden zij naar Schaarbeek.

IVb-57151 Magdalena Victorine Julie Marie 0 2.12.1880 + Izegem 12.1.1881 IVb-57152 Albertine Emilie Marie 0 3.l.l882 IVb-57153 Germana Emilie Louise Marie 04.3.1884 + Izegem 6.6.1888 IVb-57154 MarcelIa A,lphonsine Clara Maria o 24.7.1888 0

IVb-57 V ANDEWALLE Maria Joanna 0 Izegem Izegem 6.9.1776 + Izegem 23.10.1820 x Izegem 20.1.1800 Petrus Franciscus Vanbiervliet Ardooie 10.10.1771 + Izegem 18.1.1826.

0

Hij was taiJ.leur, later brouwer. Zij hadden 5 kinderen, alle geboren te Izegem: IVb-571 Pierre François ° 15.12.1800 IVb-572 Louis Antoine ° 29.8.1802 + Leuven 2.7.1868. Hij was professor aan de Universiteit van Leuven; x Josepha Antonia Kesteloot Zij hadden 7 kinderen, waarvan 6 zonen.

IVb-573 Thérèse Colette ° + Izegem 2.2.1808 (9 maanden) IVb-574 Henriette ° 4.4.1809 TVb-575 Pauline Virginie ° 10.4.1811

Bijlage

+ 25.5.1794 Ignatius Marie Rosa + Izegem 2.1.1765 Joanne Marie 7.3.1710 + Izegem 26.11.1763 volgt onder II II Joanne Marie COUBOUT 0 7.3.1710 + Ize· gem 26.11.1763 x met Joannes BOGAERT + 1739 xx 9.11.1740 met Jean Baptiste VANDEWAL· LE (zie onder IV a) ex primo: 1) BOGAERT Jacobus Hilonius ° Izegem 7.1.1 735 en er + 26.9.1735 2) BOGAERT Joanna Catherina ° Izegem 31.8.1736 volgt onder II a 3) BOGAERT Jacobus Franciscus 0 Izegem 4.2.1739 en er + 27.7.1744

De familie COUBOUT.

[ Ignatius COUBOUT. x Babara MARCHELIER + Izegem 5.3.1721 Zij hadden: Isabelle x V ACKIER Zacharias ° + Zij hadden: Marie Johanne CJ Brugge -.9.1777 Catherine + Kortrijk -.5.1774 Victoria + 14.6.1794

II a Joanna Catherina BOGAERT °Izegem 31.8.1736 +begraven 14.8.1776 ROELENS ° Ardooie en er + 1.8.1794. x Izegem 30.5.1767 met Ludovicus Franciscus

Zij gingen naar Ardooie wonen en hadden er : 1) ROELENS Petrus Ludovicus ° 29.6.1768 2) ROELENS J.B. Eugenius 0 5.11.1771 3) ROELENS Catherina Victoria 0 1.10.1774 en er + 6.5.1776

Alle aa nmerkingen en mogelijke aanvullingen i.v.m . deze stamboom, worden graag ingewacht bij Leroy Robert, Boomforeeststr. 51 8700 Izegem

De wapens «Vande walIe» die J .B. Rietstap vermeldt in deel VI, plaat CXL en die in Vlaanderen gesitueerd worden.

23

De Sint-Pieterstraat De plaats links vooraan met twee geliike waterlijsten, was voorheen de woonplaats van Joannes-Seraphinus Vandewalle.

24

T HE R ESI A DEWULF,

Geborl'n Ic Iscghcm, Den 6 December 1783 cu aldaer 'v~J'ledell den ft April 1858.

n.

I.

P.

lil

Deta mIJn wn s voudi~, oprer.t, ffodvreetcnde en h,. week nf vnn II (' t ]<wnctl .. • 41.,. \v crd van lerJerccn Jtcneht, eri nie mnnd kon ee n ,v oo rd tcn l yu cn n~d('c(o sjlrcken ...

Dyb ewo ekt c uc n handel van &yn hU~8 :- ~lyn~ kinderen, zoude h"~ dient den n ec r nl ~6 da gen v:m U\V leven e n doet het geen He m oC0G"cnacm is . ....:... Verfrca l u,vcn vader niet .";':'E ert uw e m onde r ... Bemint elkandercn.- Ry heeft m_~~ ~e e l G'cduld h e t ('!i~dc vno t y n Iy:lon afgewR cht tot den ty~ di~n' GQd g08t eld had, om hem d~èeuwi Gc rust t,!ccv.eii.

'Vy verHelen .in he m ccn~n dcuud"am c n '·odcr . .....:.....wy hebben h.e~. b cmiO.d ' wy :r.u~lcn hem Di~t , v{lrll1t e n voor ale,cr .. . wy hem; door ont:e Gcbcden, het hUIS dCI Bccr en hebben J):l binnengeleid .

Job,-Jurfilfl ,- ProrJ.,-Tob .,- E -rod,-Ad Rom.--Eèèl . ., '1

i i

~

a

t'fl \

~w,

~

Bern ,-- Amb ,

~14 Leest de Akten van Géloof:, Hoop en Liefde. ~,~ ,-'t:J'

(;'f;j

JOANNES - SERAPHTNUS VANDEWALLE (1783-1858)

:.lA:~ ~ . 'O

~~ !'~:>"~~~

:W:~~ .

Druk"',.!!

~~~'5t~ fJu,,& ..

p',-J. Bouut. ·f. · /U9'i lm.

Gedachtenis van Joa nnes-Seraphinus Vandewa lle

THERESTA DEWULF echt. v. J. S. Va ndewalle laatste schri ifster van het dagboek Vandewalle

De smidse van Joannes-Seraphinus Vandewalle zoals in bedrijvigheid was bij de eeuwwisseling. De 3e van rechts is Remi Vandewalle (+ 1909) laatste mannelijke telg in de rechte lijn van J .B . Vandewalle.

26

Bezit. P. Vanhaverbeke-Vantomme Beeld van St.-EI ooi (65 cm. hoog) Dit beeld werd gemaakt door J. Seraphin Vandewalle en hing in de smidse in de Kortrijkstraat. Onderaan lezen we het volgende jaarschrift : ALS leK HIER BOUWDE 'T WAS VOOR GODS GLORI ENDE SINT ELOY (1793) .

27

Aanvang van het dagboek Vande walle. Fac.-simile van blz. 26 van het dagboek. (PrivĂŠ-bezit -

28

Izegem).

Notitie Boekschen ...

Notitie boekschen van het gedenkweerdigste dat er gehoord gezien ende gebeurt geweest is aen en door mij Joannes baptiste van de walle filius Joos die zone was van pieter vandewalle en de Joanna degryze welke gebortig was van ruymbeke maer tot iseghem gestorven ontrent het Jaer 1713 en mijne moeder was jaeculina vau varque fillia pjieter antone verweckt by Jacoba pumont fillia Nicola en Jacobe tot wervick maer overleden tot Iseghem ten jare 1709 en myn vader geboren tot Iseghem ten 16sten Juny 1672 is alhier overleden ten Jare 1721 zyne zes kinderen en de elisabeth dubaere zyn tweede huisvrouwe daer by hij gene kinderen verwekt en heeft.

Ik Jean bapte Van de walle fillius Joos ende Jaque!ine Vauvarque ben geboren en gedoopt tot Iseghem op den 15 february 1703 mynen peter was Joseph Vandereren ende myne meter was Marherite Volckaert huysvrouwe van Marynus Vermote myn vader is t'yseghem gedoopt den 16sten Juny 1672 zynen peter was Joos spitink en zyne meter Joosine poorters In J anuary 1722 ben ik gaen woon en met J udocus van de putte om te leeren riemaeken (1).

Op den 19sten 8bre 1737 ben ik getrouwd met J oanne marie devos fillia Jean kerkballiu dezer parochie Op den 20ste augusty 1740 is geboren myne dochter victoria perpetua waer van peter was onzen eerweerdigen heer pastor lust (2) ende meter marie elisa(1) RIEMAKEN : = rietmaken ; riet = onderdeel van weefgetouw.

(2) JOANNES FRANCISCUS LUST: Zoon van Joannes en Joanna Termijn, 0 Menen 18.10.1691. Hij werd pastoor te Izegem op 13.5.1724 en trad in dienst de 25ste van dezelfde maand (G.F. Tanghe: Leven van St. Tilla - heruitgegeven door J. Tanghe. Druk: Strobbe, Izegem, 1891). Hij verkreeg op 23.8.1737 van Paus Clemens XII verschillende voorrechten en aflaten voor de gilde van het H . Sacrament. Fr. Em. graaf van Salm liet op 2.12.1738 deze aflaten afkondigen en gaf tevens zijn goedkeuring aan de statuten van het broederschap. Terzelfder tijd benoemde hij pastoor Lust tot hoofdman van het genootschap en

beth deltor (1) huysvrouwe van mynen broeder Jacobus.

Op den 27 augusty 1740 is overleden myn huysvrou· we Joanna marie de vos wiens ziele god believe genaedig te wezen.

Op den 8sten 9bre 1740 ben ik ter eeren gods wee· derom getront met Joanne marie coubout (2) fil lius (3) ignasius en barbara Marselier welke Joanne marie weduwe w?s van Joannes bogaerd fillius maerten gebortig van sommerghem waer by zy hadde twee kinderen (4) met naamen Joanne catherine ende Jacobus welke Joanne catherine geboren was op den 21 augusti 1736 haren peter was pieter pesaut en de met ere loanne arents tweede huysvrouwe van myn schoonvader Ignatius voorzeyd welke Joanne marie myne vrouwe was geboren op den 7 maerte 1710 Op den 29 9bre 1741 is geboren myn dochter loanne marie waer van peter was mynen broeder pieter Joseph en meter zyne huysvrouwe francoise verlinde op den 5den february 1742 is overleden myn dochter victoria perpetua ten 4 ueren naer Middag op den 17 april 1743 is overleden maria Elisabeth delcor huysvrouw van mynen broeder Jacobus wiens ziele god believe genadig te wezen op den 11 9bre 1743 ten negen ueren voor middag deze titel verenigde hij voor altijd met de pastorij van Izegem (G.F. Tanghe: St Tilla, blz. 106).

Hij stierf te Izegem op 6.5.1770 na er 46 jaar het herderlijk ambt bekleed te hebben.

(1) Burgerstand Izegem - Overlijdens, 1740 - Elisabeth DELCOR. (2) JOANNE MARIE COUBOUT: 0 ••• •• •••• t 23.11.1763 Izegem (3) Lees: Filia (4) Uit de echt Joannes Bogaert - Joanne Marie Coubout waren drie ki nderen geboren, waarvan er reeds een gestorven was toen J.B. Vande walle met de wed. Bogaert huwde. Zie stamboom Coubout.

29

ClichĂŠ : Debusschere - M Bonte -- Izegem .

De oude kerk van Izegem die in 1850 gesloopt werd. Rond deze kerk lag het oude kerkhof van Izegem dat gebruikt werd tot in 1806. Op deze tekening zijn daarvan geen sporen merkbaar.

ROL

KETTINGBOOM

KETTINGDRADEN

Weefgebouw met de diverse onderd elen Letten we heel bijzonder op het RIET J.B. Vandewalle was RIETMAKE R van beroep

30

is geboren myne dochter marie elisabeth haren peter was mynen broeder Jacobus en hare meter was elisabeth dubare myn stiesmoeder (1) op den 26 Juni 1744 is 's'avonds gestorven mynen behouden (2) zone Jacobus bogaert oud zynde 8 jaren en 7 maenden

1718 (1) ende het vrydom van de mayesteyd bekomen Eerst ten jare 1749 waartoe ik veel devoor (2 ) hebbe helpen doen met myn twee broeders (3) op den 29sten July 1756 is overleden Jaques van de walle zoon van mynen overleden broeder Jacobu ~ oud 28 Jaren

op den 8sten 9bre 1746 is geboren mynen zone Joannes babtiste zijn peter was Zacharius Vackier en zijne meter marie Catheriene Vande walle myne zuster

op den 18 January 1759 is getrouwd barbera theresia van dewalle met franciscus carolus maes myn broeders docter

op den 5den January 1747 Joannes baptiste

gestorven myne zone

op den 22 february 1757 is getrouwd myn zuster barbera theresia van de walJe met Joseph Castelin

op den 9 april 1748 is geboren myne dochter marie anna van welke peter was Ignatius coubout myn zwagere en de meter myne zuster marie anne huysvrouwe van Jean baptiste matis

In february 1755 is getrouwd marie Jacoba van de walle dochter van mynen broeder Jacobus met fran· cois Pieter Joannes van de casteele in Rousselaere.

IS

op den 11 sten 7bre 1750 s' nagts is overleden myne dochter Joanne marie

Ten zeI ven Jare is ook getrouwd made celestine van de walle Docter van mynen broeder Pieter Joseph van dewalle in duynkerke

op den 8 augusty 1751 is tot ruymbeke gevormd myn dochter marie EJisabeth door den Bisschob van Brugge

den 14 february 1637 is te yseghem getrouwd mynen ouden grootvader Jean van dewalle met Josine thange present Jean VerhuIst en francies Delorayne

Daegs daer naer is door den zeI ven bisschop tot ouckene gevormd myn dochter marie anne

Extrait uyt den handboek van d'eer pieter cogghe (4) gewezen greffier dezer parochie van lseghem alwaer onder andere staet het naervolgend e

op Jen 5den 7bre 1751 is geboren mynen zone gaspard Joannes wa er van peter was filJius gaspard ma es ende meter myn zuster barbera theresia op den 5den february 1640 is t'yseghem geboren mynen grootvader pieter van de walle fillius Jean ende Josine thanghe wiens peter was pieter vercruisse ende zijn meter was Josine van compernolle en hy is getrouwd met Joanne Degryze van ouckene op de 6den 9bre 1660 die geboren is den 5 february 1631 Joos en catherine boute op den 28 8bre 1751 is overleden m ynen broeder Jacobus achterlatende zes kinderen wiens ziele god believe genadig te wezen op den 27 Juni 1756 ben ik met meerderley van 26 stemmen verkoren tot prince van rhitorica binnen lseghem welks gulde ingesteIt is geweest ten Jare (I) Lees: Stiefmoeder

(2) BEHOUDEN ZONE: de zoon die hij moest «behoeden» = zijn stiefzoon.

in t'Jaer 1562 ik pieter de cogghe leyde den eersten steen van de kalsie in Iseghem doen de kalsie aldaer eerst begonnen was te leggen l' lseghem aen den steenput op de plaetse en ik leyde daer onder goud ende zilver drinkgeld

(1) Het boek van de stichting van de gilde van het H . Sacrament met de statuten en de namen van de leden bevindt lÎch in het dekenaal archief van Izegem (2) devoor: = devoir = werk, opdracht, plicht (3) Zie stamboom Vande walle: Jacobus en Pieter-Joseohus (4) a) Een volledige fotocopie van het handboek de cogghe, dat wettelijke passeringen bevat en handelt over de periode 1500-1557, bevindt zich in 't archief van «Ten Mandere » te Izegem. b) Zie: G . TANGHE, Parochieboek van Iz eghem, blz. 33. c) Verder lezen ook dit extrait in het oude almenakje van Iseghem 'Het Boodjen' jaar 1848, gedrukt en uitgegeven te Izegem door P.J. Bossuyt met de volgende aantekening erbij: «Dit is uyt gecopyt door Jan Baptiste De Puydt, Fs Anthone.»

31

()

Eerste bladzijde van het gildeboek van het broederschap van het allerheiligste sacrament, ingesteld te Izegem op 10 juli 1718. (Dekenaal Archief - Izegem).

GeĂŻllustreerde bladzijde uit hetzelfde gildeboek. Deze pentekening is van de hand van Pieter Joseph Vandewalle, broer van Jean-Baptiste. (Dekenaal archief Izegem).

Ende op den 13 Juni 1577 leyde ik pieter decogge den eersten steen aen de nieuwe halle en leyde daer onder goud en zilver Den 18 april 1589 zoo verbrande myn huys op eenen dinsdag ontrent 3 uren naer middag ter zelver tyde verbrande de halle wederom 'tJseghem en nog veel meer andere hujzen In 't Jaer 1595 zyn tot Jseghem van de peste in 15 weken gestorven 3600 communicanten van welke droefvoorval ik Jean baptiste van de wal1e nog het liedeken van een en houden man genaemd pieter kesteloot hebbe ooren spelen Remedieen die ter zelven tyde uytgevonden zyn tegen de peste ende beschreven door Jan busschaert alsdan levende 't gon ik met eygen oogen gelezen hebbe.

Als u eenigen grouwel (I) op den als komt dunkende dat gy met de peste besmet zoude zyn zoo gaet terstont en maekt uw water en proeft het middelste daervan zoo het brak is zoo zyt gy nog zuyver is het ontlaeten (2) of een weynig zoet zoo is het kwaed teeken dan moet gy gebruiken deze naervolgende materien indien dat gy s' avonds en s morgens het middelste van uw water kont innemen dit is zeer goed voor die zuyver zyn om voorders daervan bevryd te blyven Gy zuIt in huys hebben de nooyt volprezen genieverolie (3), want zy is zoo uytnemende goed dat aIle degene die daer alle morgende en avonde een zupken van drynken zullen bewaert ende geconserveert blyven alwaer dat ze in superte (4) huyzen Ja by de zieken zelve gingen Veneetschen triakel (5) en metridaet (6) van elks even vele, onder malkander gemengeIt en daer van in genomen alle morgende eene boone groot en daer op gedronken een lepel alsemwater (7) hier mede zult gy bewaert zyn al ging gy het ene pesthuys uyt en het ander in behoudens die gratie gods.

Eenen anderen ontwaerdelyken peste drank waermede ten Jare 1600 binnen de stad Keulen genezen (1) grouwe!: gruwel.

(2) ontlaeten (?) = waarschijnlijk ontladen d.i. bezinksel aanwezig, gebroken.

(3) olie van jeneverbessen.

(4) superte = su(s)pecte = verdachte (5) triakel: zeer oud en zeer complex geneesmiddel (uitgevonden door Andromachus, oppermeester van Nero).

(6) medridaat: eveneens een zeer oud en complex geneesmiddel.

(7) alsemwater : waterig kruid of treksel

zyn meer als vier duyzen menschen volgens het schryven van den zeI ven busschaert en zekeren Jean buyze, welkers eygen schriften ik zelve gelezen hebbe ende zy beyden leefden t' yseghem ten tyde van de peste Alsoo haest als gy geraekt zyt zoo neemt haestelyk heer u den slaep bedreigt ciliadonie (1) met de bladeren en blomme en eene wyn ruyte (2) van elk eene goede hand volle hier toe neemt eene bredaeysche (3) kanne ofte eene stoop van onze maete rynschen wyn azyn ende siedet (4) met de voorschrevene cruyden of d'elft daer naer doet het door eenen doek in een wynglas hier van den patient te nemen eene goeden drank van eenen vollen wynruymer en hem houden zonder slaepen Andere medecine Men zal nemen witte wulge (5) bladeren en witte braem bladeren met gryse sautely (6) enden wortel van Jouffrouw marrijke (7) gestoten tot op d'elft daer in gemengelt drynkt daer af alle morgenden eenen lepel en gaet daer gy wilt onder vreeze (8).

Andere recepten Neemt een pin te rynschen wyn en alsemen levende water (9) en loot (10) en alf bakelaers (11) twee ouncen guinebeere (12) doet dit al t'saemen in eenen nieuwen aerden pot en zoo ha est als het wat gezoden heeft zet het van het vier en roert het ineen alle dagen hieraf smorgens of twee mael (13) genomen eenen vollen lepel is zeer goed Ten Jare 1694 was het nederland dooreene vervaerlyke aerd bevinge (1) ciliadonie: chelidonium majus = gouwe (2) wyn ruyte: ruta graviolens = wijnruit (3) Bredaeysche: van Breda (4) siedet: kookt het (5) wulge : salix al ba = wilg (6) sautely: ?

(7) Jouffrouw marrijke : (= in een vijzel wordt de helft van de wortel kapot gestoten) Het gaat om Apium graveolens L. Sederie waarvan volgende vormen reeds bekend zijn: iffrou merke, ioffrou merck, ioncfrou marke, Joffrou maerc en jouffrouw marck.

Dat 'marrijke' is hier typisch!

(8) onder vreeze: ofwel een verschrijving voor «sonder vreeze» ofwel onder vreeze in de betekenis «waar er gevaar is».

(9) levende water: alcohol.

(10) een lood = Y2 ons (oud gewicht).

(II) bakelaers : vruchten van Laurus nobilis (L) laurier (12) gemberwortel (13) Tweemaal daags

33

Standaard van het broederschap van het allerheiligste Sacrament

34

Ten Jare 1696 is in Jseghem geweest eenen andere ziekte die men de sterfte naemde waer van den meesten deel der menschen gestorven zyn

Ten Jare 1721 heeft het zoo goed koop leven geweest dat men de terwe koete (1) voor 11 stuyvers den avot en den rogge voor 7 stuyvers

Ten jare 1709 heeft het derthien avond viament (1) beginen vriezen 's'avonds ten tien uren en zoo lang geduerd dat alle vructen (2) en kooren vervrozen is geweest waer door de terwe gegolden heeft tot 9 guldens den avot (3) en de aerdappelen tot eenen gulden de pinte (4)

Op den 3 mey ben ik als meester rietmaeker gaen wonen naer moorselede ten Jare 1729

violement = geweldig (2) vructen: = vruchten (3) G .F. TANGHE: Parochieboek van Iseghem, blz 65 AVOT : het zevende deel van 1,5 hl = ± 21,5 1 of het 1/ 24 van een ton. meestal HAVOT geschreven (4) Pinte = 5,5 kg Voor de geldwaarde verwijzen wij naar «VLAAMSE STAM» lIre jaargang, blz 87, e.v. - «De huidige geldwaarde van de pond groten Vlaams» (F. Van den kerkhove) waaruit we ter verduidelijking volgende tabel overnemen.

(I) viament

Periode

1500-1575 1575-1600 17e eeuw J8e eeuw

=

Geldwaarde in huidige franken van de pond

scheIl.

groot

denier

1500 1000 800 750

75 50 40 35+

6+ 4+ 3+ 3+

0,5 + 0,25+ 0,25+ 0,25+

gulden stuiver 250 165+ 135125

12+ 8+ 76+

Strenge winter van 1709.

Zie: artikel in « Burgerswelzijn » van 6.3.1937.

Uit artikel : Jaarboeken van Brugge.

«Jaar 1709 Op den 5den januari begon alhier eene zeer felle koude, dewelke zeven weken lang deurde, waardoor het meerder deel van de vruchten der aarde bevrozen wierd. Zoodanig dat hieruit een uitnemende dierte gesproten is. Want korts daarna, te weten in de maand Februari, wierd een zak rogge reeds vijftien guldens betaald ende een zak tarwe kostte dertig tot vijf-en-dertig guldens. Op den achtste Februari wierden vijf-en-twintig eieren tot drie-en-zestig stuivers verkocht.»

Strenge winter van 1709.

Op een kerkregister berustende in de parochie van Emelghem staat aangetekend door E .H. Pastoor Albertus Aug. Isebrandt (pastoor van 1699-1727) over den winter van 1709, dat op 29 Januari het zoo straf vroos dat te Antwerpen de Schelde met eene dikke laag ijs toegevrozen was en dat de menschen langst de strate van koude stierven. daar op makte hij tot nagedachtenisse dit jaarschrift: FRIGUS OCCIDIT HOMINES. (1709.) dat is in 't vlaamseh: «De koude doet de menschen dood ».

De eetwaren waren zeer duur. De menschen bakten brood van haver, van gers te, peerdeboon, boekweide aardappelen gruis ... De boomen van den Dischbosch die vervrozen waren op de kosten van de pastor gekapt voor brandhout. .<\1 de vruchten te velde werden vervrozen.

op den 4den mey 1730 ben ik als meester rietmaeker komen wonen naer Iseghem in de nieuwstrate op den eersten april 1731 is binnen J seghem op de groote mart ghehangen zekeren smit knaepe met naeme J udocus verbeyt gebortig van kortryk om dat hy veel geld gestolen hadde van eene Josyne Vercaent met vele andere dyveryen op den 14 april van het zelve Jaer 1731 is op deselve groote mart in Iseghem geraebraekt eene marie lapeire gebortig van ingelmunster om dat zy woonde op den hoek van de coorenmart van oosten de nieuwstrate in haer huys vermoord hadde Simoen bourgeois haren knape hem gevende vyf steken met een mes (2) Op den 19 J anuary 1735 heeft het zoo geweldig gewaeyt ende gestormt dat noyt diergelyk gehoort of gezien is geweest want er onder de casselry van ryssel oom gewaeyt zyn 31 wintmolens zelfts den torre van rousselaere met het torreken van de abeeIe capelle en het stampkot van Engelmunster Ten zeI ven jare is binnen Jseghem gestorven en begraven zekeren pieter Yaeredis Eermit (3) met persumptie van heyligheyd en leyt begravêll regt over het been huys ten Jare 1736 hebbe ik gecomposeert myn eerste schouwspel verbeeldende de bekeeringe van J seghem door den heyligen hilonius (4) patroon dezer kerke ende then tonneele uytgevoerd in de Sinxendagen (1) kocte: = kocht (2) Simon Bourgeois, achtste zoon van Nicolas Bourgeois, Chirurg, 0 Izegem 17.2.1683 en vermoord te Izegem op 7.2;1731 - Zie verder «Ten Mandere » VI, nr 3, blz. 9 en 't volledig relaas van dit proces.

Zie : G.F. TANGHE - Parochieboek van lseghem, blz. 344-345 Hij noemt de «eremyt» Pieter Barlaam dl! Quennoy Zie S.A.I. - Bevolkingsregisters - Overlijdens.

(4) JACOBUS VAN DOLRE (zie blz 59) Pastoor van Izegem in 1654 liet te Ieper in de Vlaamse taal een «Leven van St. Hilonius» drukken.

In 1736 schrijft J .-B. Vande Walle over hetzelfde onderwerp een toneel.

35

Ik hebbe ook goede memorie dat ten Jare 1738 op sint pieters avond beginnen te donderen en onophoudelyk aengehouden tot Sint pieters dag naer de vesperen met zoo excusive slaegen dat een ieder daer over verschrikt was ten Jare 1739 was het zoo groote droogte dat byna alle waterputten en loopende beken hoe diep zy waren uytdroogden -zoo dat byna heel Jseghem genoodzaekt was van na er de diepste konkels van den mandel water te haelen op den 28 maerte 1739 heeft het zoo hoog water geweest dat de kalsie tusschen de twee mandeIbruggen (1) wierd uytgestroomt ter oorzaeke van den grooten regen en sneeuw die viel van den 23sten tot den 28sten maerte zynde paesch avond Ten zelven jare hebbe ik gecomposeert het spelen van sint Jans onthoofdinge van St Silvester ende de marthelie van Joannes en favulus gebroeders ten Jare 1740 heeft het dertiendag beginnen te vriezen en acht weken zoo onophoudelyk geduert dat byna alle vruchten vervrozen waren veroorzaekende groote benouwdheyd onder menschen en beesten want men de terwe moest betalen tot acht pond den avot en andere vruchten naer advenentie op den 20 augst 1741 kogt ik wederom de terwe voor 22 stuyvers den avot en den rogge voor 14 stuyvers Ten Jare 1742 hebbe ik gecomposeert de spelen van den heyligen amandus van den heyligen wenseslaus ende van den slag van prins eugenius gewonnen op de turcken Ten jare 1743 hebbe ik gecomposeert het nieuw spel In 1893 heeft Dr. Julius Gits, ook zo'n toneelwerk geschreven over de « SINT HILONIUS, OF DE BEKERING VAN ISEGHEM TOT HET CHRISTENDOM» Dit werd werd opgevoerd in de Katholieke Kring, die tot in 1897 gevestigd was in de Roeselaarsestraat, daar waar nu de Kraaminrichting St. Anna gevestigd is.

Een volledig handschrift van Dr. Gits berust: - in kladschrift: bij Juff. Gits, Brugge .- in 't net geschreven, in deel X van het Slosse-fonds in de dekenij van Izegem.

Zie: « De Mandelbode » (26 .02.1960).

K.B .B. Brief van 21.08 .1970 : ref. 701 /NT/76 (NT/LD) laat weten dat er geen werk van J .B. Vande walle in de Koninklijke Bibliotheek van België te vinden is.

(1) A. SANDERUS: Kaart van i zegem (1640)

van de passie ons heeren Jesus christus als ook zyn glorieuse Verrissenisse met het spel van den heyligen Justinius van derthien avond 1744 tot zeven weken daer naer heeft men alle avonden gezien eene sterre met eenen steert die op het leste zeer vervaerlyk was (1) Op den 26 april 1744 heeft het zoo hoog water geweest dat ik naer huys gaende achter de kerke op de kalsie door den stroom moest springen Ten zelven Jare 1744 hebbe ik gecomposeert de Schouwspellen van godefridis de boillon de instellinge van het broederschap van de allerheylige dri-

(1) DE STAARTSTER VAN 1744 Dit verschijnsel werd beschreven door J .PH.L. Dechéseaux, Zwitsers geleerde (0 Zurich 1718 - t Parijs 1751).

Het verhaal werd opgenomen in zijn «M émoires Posthumes sur differents sujets d'Astronomie et de Mathématiques (Paris 1764) en door G . P. Chambers in Engelse vertaling opgenomen in zijn boek « The Story of the Co mets » Oxford 1909.

Dit verhaal gaat in hoofdzaak over de laatste periode waarvan J .B. Vandewalle zegt dat het schouwspel benauwelijk was.

Waar Dechéseaux met ongunstige weersomstandigheden af te rekenen had is het goed mogelijk dat hier deze omstandigheden veel beter waren en men hier het schouwspel in al zijn heerlijkheid te zien kreeg.

Hier gaat dan het verhaal van Dech éseaux uit het Engels vertaald (Chambers) : « Het lijkt zeker, bij alle waarnemingen op de Ie Maart, dat, zo deze komeet onder betere omstandigheden verschenen was t.t.z. in het midden van de nacht inplaats van zo dicht bij zonsopgang en dus bij heldere maan, het de meest verbazingwekkende komeet zou zijn geweest welke ooit gezien werd zowel voor wat de omvang van het hoofd betreft als voor de lengte van de staart welke eenvoudig op dat ogenblik dubbel zou geweest zijn. Maar iets meer verrassends was storend voor ons.

De hemel was nagenoeg volledig bewolkt van de Ie tot de 7e Maart maar op l.g. dag brak het wolkendek open en gaf ons enige hoop de staart van de komeet te zullen kunnen zien.

Ik bereide mij voor met nog eens te overzien wat ik de laatste dagen van Februari gezien had.

Te vier uur in de morgen van de 8e Maart ging ik met mijn vriend beneden in de hof met het Oosten voor ons.

Deze vriend voorop wandelend stopte zeggend dat er in plaats van twee er vijf staarten waren. Ik kon hem moeilijk geloven maar na enkele gebouwen, welke de Oostelijke horizon belemmerden, voorbij te zijn gegaan zag ik inderdaad vijf staarten in de vorm van witachtige stralen de een boven de ander liggend schuins boven de horizon op een hoogte van 22° en omtrent dezelfde breedte in alles.

Deze stralen waren elk omtrent 4° in breedte maar ver-

De grote komeet van 7-8 en 9 maart 1744. (Fig 46, Plaat XIII, uit het boek « The Story of the Cornets» Getekend door De Chéseaux

37

38

vuldigheyd ende het ontzet van weenen met de vernietinge der turken

menschen gevoelt geweest tusschen 8 en 9 heuren savonds

Ten Jare 1745 hebben de francen Kortryk ingenomen en meenen iperen veuren belegert en de gewonnen (1) Op den 11 mey 1745 gebeurde den Slag van fontenoy by Doornyk daer de fransche victorie verkregen.

ten jare 1425 is hier tot Iseghem op den 22 april door Joannes van Stabele (1) als dan heer van iseghem gheleydt geweest den eersten steen van het klooster de religieusen van st. franciscus en de eerste moeder daervan is geweest eene Isabelle bouckaerd welke ik in een oudt bewys geleezen hebbe in het zelve klooster

Op den 13 augts 1746 is tot lseghem onder Ayshove (2) gegeeselt ende gebrandmerkt voorts tot de galghe verwezen pieter van huttrive gebortig van rousselaere en wonende ter parochie van cachtem om zyn vele begane dieveryen van welk ays hove myn broeder pieter joseph burgmeester en de mynen broeder Jacobus griffier was zynde den zeI ven van houttrive (3) in huwelyk met zyn vijfde huysvrouwe Op den 18 februari 1758 heeft eene aardbevinghe geschied had vlanderen door maer is van wenighe smalden naar hun lagere uiteinden toe. Hunne boorden waren voldoende onderscheiden en rechtlijnig.

Elke straal was gemaakt van drie banden; de middelste was donkerder en dubbel zo breed als deze aan beide zijden. Laatst genoemde banden leken precies op de breedste delen van de Melkweg tussen Antinoüs en Sagittarius en tussen Ophiuchus en Scorpio. De tussenruimte tussen de hoofd stralen was donker als de hemel; nochtans aan de basis was er een helderheid gelijkend op deze van het uiteinde van de stralen zoals wij zien bij het bekijken van andere kortere stralen.

Naast deze vijf staarten afgeboord met witte banden zagen wij een zesde staart waar deze banden niet in opgemerkt werden vermoedelijk omdat het diep beneden was.

Deze zesde staart vervoegde de 10 andere brede stralen wat de indruk gaf dat er elf stralen waren ».

Zie kaart getekend door Dechéseaux.

J. Bourgeois.

N .B. Deze documentatie werd verstrekt door de Koninklijke Sterrenwacht van België te Ukkel.

(1) Oostenrijkse successieoorlog 1740-1748: Betwisting tussen de Europese mogendheden om de opvolging van Maria-Theresia als Keizerin.

(2) A YSHOVE: Heerlijkheid binnen Izegem. Het landboek van 1746 vermeldt onder nr 1 I 18 (nr 866 van het landboek van 1653) « ... een part ie lant waer het gherecht van den Heer van HAYSHOVE placht te staen» d.i. aan de grens met Lendelede west aan het einde van de oude Kortrijkstraat.

(3) Zie: G .F. TANGHE: Parochieboek van Cacht em, blz. 66.

Bij de inwoners van Kachtem (1775) vinden we o.a. V a Pie' er Hottryve. Er werden vijf personen gevonden in het Stedelijk archief van Roeselare met de naam Pieter (H)out(t)rive die allen leefden in deze periode waarvan de ouderdom schommelt tussen 32 en 58 jaar.

in het jaer 1446 hebben de gemeenten dheeren van het magistraat ende den prochie paepe van iseghem ende requeste aen de majesteyt gepresentert om de kerke te vermeerderen van St hilonius koor ... tgon (2) de majesteyt geconsenteert heeft met (mits pointende) (3) daer toe drie jaeren alle jaere 20 ponden grooten zoodat den zelven choor geheel maer ghecost en heeft tot 60 ponden grooten welke originele reqte (4) ik zelve gelezen hebbe in d'oude bewyzen van de goederen St hilonius competerende ende den zei ven koor is volmaekt geweest in het jaer 1488 wa er van ik de eygen daete op den ghevel gelezen ende sien staen hebbe ten Jare 1756 was de terwe geldende tot 5 schellingen den avot Op den 17sten april 1757 hebbe ik als prince van rhetorica mynen koeke aen de confreers gegeven daer toe employerende meer dan twintig steenen (1) blomme zoo dat hij my gekost heeft ontrent aohtien guldens ende ophet vergaderen waren 153 persoonen van gelaege zonder vrouwen en kinderen In de maende van maerte en april 1757 heeft het geweldig gestormt en gewayt Den 9sten J uly 1759 kost men de terwe de schoonste aen 20 stuyvers den avot

Den 17 July is ons van brugge gezonden marie joanne vackier dochter van zacharias en van isabelle coubout myns vrouwens zuster in den ouderdom van 22 maenden en alf

Stavele (2) 't gene (3) belasting (4) requeste: (5) STEEN: inzonderheid (J)

betalende verzoekschrift. oud gewicht wisselend tussen 5 en 10 pond, 6 of 8 pond.

39

Op den 22 xbre 1757 hebbe ik mynen eed gedaen als schepenen van delporte (1) Op den 8sten January 1760 is s'avonds overleden mynen broeder pieter Jozeph God zy de ziele genadig.

Op den 19sten January 1760 als schep ene van t'alwinsche (2) Op den 20 January heeft het hier en geheel 'tnederland door eene kleyne aerdbevinge geweest In de maent January 1760 heb ik gecomposeert de comedie van mascaril genaemd Lestourdi (3) In de maenden van 9bre en xbre heeft den mandel en de leye dry mael toe gevrozen maekende alzoo groote koude als dat ooyt mensch gevoeld heeft Op den 31sten July 1760 zyn hier t'iseghem ten 5 houren naer middag toegevlogen gekomen eene menigte van oyvaeren dat men ze niet en konde tellen zelfs heb ik 3 uren laeter getelt tot 68 die op de kerke zaten zonder menigte andere op veel huyzen en kaven welke op den eesten augst smorgens ten zes uren en alf al suydwaers in weg gevlogen zyn laetende groote redevoeringen achter onder de menschen Op den 22sten xbre is 't Iseghem als derden priester ofte tweeden kappelaan in gekomen ende blieven dienst doen den eerweerdigen heer courouble (4) (I) DELPORTE of TER POORTEN Vrije heerlijkheid, gelegen binnen Izegem en Ingelmunster.

Zie: G . TANGHE Parochieboek van lseghem, blz 181-82 Zie: R.A.G. - Penningkohieren 1571. en 1577 - Izegem : erfachtigen Reeks 28, doos 26, bundel 142.

1571 : blz 35v (XX. penninck) .

1577 : blz 27r. (Vden penninck).

Zie: FR. DE BAL. - Landtbouck 1746. art. 796-797-798.

Zie: P .C. POPP -- Atlas Cadastral (1834). - Section C. - art 241, tot 248 (L) HALEWYNSE : Heerlijkheid op de z-kant van Izegem tegen de grens van Lendelede (3) ETOURDI «De onbezonnene» (4) E.H. PETRUS COUROUBLE, was onderpastoor geweest te Rollegem, van 1761 tot 1762. Hij bleef te Izegem tot 1772.

Hij overleed als pastoor van Gullegem op 24.04.1813 .

Zie: I. GELDHOF - De Mandelbode (27.09.1952) -« De kerk van Izegem per 25 jaar»

40

geboortig van ronck (1) tot het bekomen van welken ons magistraat voor het gemeente tegen de thiende heffers (2) heeft moeten procederen wel 4 of 5 jaer en hebben eyndelinge hun zake gewonnen waer in ik verscheydene mael geteekend hebbe Op den 20 8bre 1761 is Jacoba vande walle dochter van Piet er Job mynen broeder naer Paris gaen woonen met D'heer grandrue die hier ontvanger geweest hadde In de maend van maerte 1762 heeft het gesneeud wel 20 dagen naervolgens met weynig vorst Op den 14 april 1762 hebbe ik de terwe moeten betalen 32 stuyvers den avot Op den 5den augusti 1762 wierd vernieuwd het magistraet van Iseghem Op den 19sten 8bre 1762 is tot lendelede door den bisschop van Doornik gevormd mynen zone gaspar joannes Saurinen (3) remedie tegen den vik (4) Neemt zeepe de groote van eene okkernote en ook zoo veel oude botere en alf zoo veel zout met rood en bolIes (5) beslaet het 't samen met olie van o\ive tot eene zalve Van alderheyligen 1762 tot in february 1763 hebbe ik overvaHen geweest van schiatica (6) in myn regte zyde zoo dat ik 28 nachten niet in het bedde en hebbe konnen slaepen en hebbe den eersten zondag in den vasten geslegen geweest van eene appoplescie (7) in de thonghe maer is god 10ft wel vergaen 1760: Pastoor I. F. LUST. onderpastoor: Alfons VEYS (sedert 17.09.1749) koster : Leo Frans Clement (sedert 1756) kerkbaljuw: Pieter Ioannes Devos (sedert 1754) Zie : I . GELDHOF : De Mandelbode 29.05.1959 - «Om een tweede kapelaan. » (1) RONCQ : gemeente in Frans-Vlaanderen op de weg Menen-Rijsel op 5,5 km van Halluin, ten N -W van Tourco ing.

(2) Rechthebbende op tienden (3) Souverinen : souvereine = heilzame (4) Fic = fije = fijt: ontsteking door besmetting in een vingerwonde.

(5) Rooden bolles = Rode bolus. d.i. BOLOS ARMEN[CUS : Ijzerhoudend aluminiumsilikaat (6' Ontsteking van de NERVUS SCIA ncus, grote zenuw uit de rug die het been kommandeert.

(7) Beroerte: verlamming

In Julyen Juny 1763 heeft myne vrouwe ook heel ziek geweest maer god 10ft ghenezen behoudent dat eene dçuzelinghe in het hoofd haer is bygebleven Op den 4den 9bre 1763 voor den daeg is myne vrouwe overvallen van ene etargie (1) in haer rechter zyde en naer 21 dagen ellendig gelegen te hebben zonder spreken is op den 24ste 9bre s' avonds ten 6 uren overleden en ten 26 begraven met den middelbaren dienst wiens ziele god believe genadig te wezen Op den 22sten 8bre 1764 is gekoord en gebonden weggevoert Jacobus pennink (2) om veel groote begane dieften hij was hier baes in het handbogen hof (3) gebortig van Kaysteren (4) Op den 2 january 1765 is in ons huys s'avond overleden marie rosa coubout naer vier maenden ziek geweest te hebben ten mynen huyze

van franciscus pin i om zyn fransch te leeren en zyn ambacht van het riet maken te vervoorderen Op den 30 Juny 1766 is hy wederom voor goed gekomen

thuy~

Op den 7 January 1767 heeft het eenige volgende dagen sterker gevrozen als in het jaer 1740 maer door de overvloedigheyd van sneeuw die er lag is er weynig schade geweest In de zelve maend January 1767 heeft onse parochie van Iseghem het proces causa den tweeden cappelaen tgonne elf jaer geduerd hadde kosteloos en schadeloos tot gend Jegens d'heeren tiende heffers gewonnen (1) Maer 14 daer naer hebben zy wederom geappeleert in den roudde van mechelen

Op den 4 mey 1765 overleden victoria de leeuw huysvrouwe van ilarius van de walIe mynen broeders zone

Souveraine remedie voor de corwagie (1) seer.

Neemt eenen nieuwen tichele ende sulferslakken (2) die moeten gebroken worden met een weynig olie van olive dat het zalve word ende daer mede bestreken zal in korten tyd gedaen zyn.

Op den 29 mey 1765 is van ons wederom naer brugge gaen wonen marie J oanne vackier ten verzoeke van hare ouders naer dat ik haer zes jaren gekweekt hadde

Op den 30 mey ]767 is t' Yseghem getrouwt myne behoude dochter Jeanne catherine bogaert met Ludovicus frans clIs roelens van ardoye en zyn aldaer gaen wonen

En op den 5den 8bre ] 765 is pennink tot brussel buyten de stad gehangen geweest hebbende meer dan 1500 pond grooten gestolen in klaer guld zonder veel andere kostelike goederen

Op den 13sten xbre 1767 heeft pieter maes zoon van charles om zyn zotheyd 7 of 8 maenden in een kot gesloten geweest hebbende van zyn moeder uytgelaten geweest om wat te warmen gedurende de vroegmisse en in huys komende heeft hy met een ouw mes zyn broeder zoo danig in 't hoofd gekapt dat hy groot prikel (3) hadde van te sterven Waer naer buyten gaende zag zyne moeder die hy het hoofd zoo open gekapt heeft dat zy ter plaetse dood viel ende hy loopende als dul (4) ten huyse van benedictus bruwier daer hy de vrouwe al in brokken heeft gekapt dat het schandaluus is, met nog dry onbeaarde kinderen van welke hy het eene op het vier heeft geleyd dat het bina tot pulver toe verbrand heeft en met de zelve furie loopende te

Op den lOden xbre 1765 is myn dochter marie anne naer comine gaen wonen met Madame d'alstin om haer fransch te leeren Op den 15sten xbre 1765 is myne zone gaspard joannes naer mosschroen ga en wonen met de weduwe

= slaapziekte (2) Jacobus Penninck: gekend onder de naam van QUA PENNINCK (kwa Penninck).

«Hij is gekend lijk kwa Penninck.» is een gezegde dat in de Mandeistreek nog gebruikt wordt om iemand aan te duiden die door iedereen bekend is.

Zie: G . TANGHE - Parochieboek van lseghem. blz 7l.

J. Penninck werd op 5.10.1765 te Brussel opgehangen.

(3) Handbogenhof : gelegen op de noordkant van de Kasteelstraat. Zie Kaart A . Sanderus.

(4) Kester (Belgisch Brabant) (I) Letargie: Kwaal

(I) J. GELDHOF, De Mandelbode (4.10.1952) De kerk

van Izegem per 25 jaar.

P. DECLERCQ, De Mandelbode (29.05.1959) Om een tweede kapelaan .

(I) Corruagie-sec: St.-Antoniusvuur (2) vgl. ijzerslakken (3) perikel = gevaar (4) dul : zot

41

huyse van maerten gurlem om daer alles te vermoorden maer daer dry manspersoonen vindende hebben hem door excusive slagen overmeesterd en gebonden wederom naer zyn kot gesleurt hy wonde tusschen den mol en den vuylen bras (1) in Jseghem onder het distriyt van Yperen welke heren de schouwinge gedaen hebben en de vyf dooden naer Iperen gevoerd met den moord er gebonden boven op het lichaem van zyn moeder daer hy in de gevangenis se ook den derden dag overleden is en met de andere dooden op Sint pieters kerkhof begraven zyn In de zelve ma end moest men de tarwe betaelen aen 35 stuyvers den avot Den 6den 7sten en 8 January 1768 heeft het sterker ge vrozen als in de jaren 1709 en 1742 Op den 28 January 1768 is tot rousselaere begraven ferdinandus vandewalle Jongsten zone van mynen broeder Jacobus oud ontrent 24 jaren god zy de ziele genadig Op den 24 maerte 1768 heb be ik de terwe moeten betalen 34 stuyvers den avot Op den 25 maerte 1768 is t'Yseghem op de mart voor d'eerste mael gehouden de vischmyne en al zoo wekelyks is blyven continueeren Op den 15 Juny 1768 heeft de princesse van lseghem (2) haren eersten intrede gedaen binnen Iseghem als wanneer ik haer een en lofdigt in het fransch gecoposeert hebbe en over onze rhetorica haar op gedregen Op den 17 Juny 1768 is vernieuwt het magistraet in Iseghem

Op den 29 Juny 1768 is geboren petrus louy (1) roelens zone van louy en van myn behoude dochter J oan - catherin bogaert waer van mynen zone gaspard J oannes peter was Op den 4den xbre 1768 is t'Yseghem op de mart gegeesselt en gebannen guillelmus Desmet alias bakker van cachtem om zyne veel begane dieften Op den Sen xbre 1768 is subit overleden myn zuster marie catherine vande walle oud zynde ontrent de 60 jaren god zy de ziele genadig Op den 4 february 1769 is getrouwt binnen Iseghem myn dochter marie anne oud by de 21 jaren met amandus leonardus maertens gebortig van belIeghem en is als smet gaen wonen naer hooglede by de geete in de maenden augst en 7bre 1769 eene dwalsterre met eenen steert die vooren kwam en is allengschens achtergebleven Plinius (2) seyt in zyn 29 ste boek cap. 5 als volgt sekre is zoo iemand een koud herte by zich heeft zoo loopen de honden van hem weg en als men een honstonge in zyn schoenen draegt zouden zy hem niet aen bassen Op den 27 8ber 1769 heeft den Bisschop van Doornik gevormd tot Lendelede wel 1400 kinderen van Yseghem.

Op den 4den 7ber 1770 is t'Y seghem getrouwd mijn dochter marie-elisabeth van de walle met meester petrus, franciscus, antonius wolfcarius, chirurgien filius J udocus geboren tot oostroosebeke.

Gaspart, Joannes vande walle Fs Jan-baptiste

(1) Vuylenbras : Gehucht ten zuiden van de Klare Gracht.

Rond 1900 was er een poel of stortput op 150 m. van de Klare Gracht, links, zo men 't zuiden in ging .

De naam komt voort van een herberg met deze naam die gelegen was in de Schardouwstraat, rechts zo men 't zuiden in ging, voordien « Bethlehem» geheten.

Zie: G . TANGHE . - Parochieboek van lsegh em, blz 12.

Er staat nu nog een kapelletje links van de inrijpoort van de vroegere hoeve van Karel Maes. Werd het ter zielelafenis van de overledenen opgericht? Zeker stond er omstreeks 1834 een kapel of kruis op de noordkant van de eerste wegel west zo men de hoeve van K. Maes verliet en 't noorden inging. (Kaart P .C. Popp).

Op dezelfde plaats staat er nu een modern kapelletje van het H . Hart dat omstreeks 1930 gebouwd werd.

(2) Elisabeth (Vilain) van Gent, Prinses van Izegem

42

(1) Ludovicus Franciscus (2) Plinius, Latijns auteur, 1ste eeuw na Chr. Plinus de Oudere, XXIX, cap 5 Bij Budé p . 53 XXii «De Herophilo; De reliquis ilIustribus medicis. Quotiens ratio medicinae mutato sit.»

Het stuk gaat over remedies tegen dolle honden, hondsdolheid, beten, etc. ... Cor caninum habentem fugiunt canes; non latrant vero lingua canina in ca1ciamento subdita pollici out cauda mustelae, quae abscisa ea dimissa sit (habentes) ... De honden gaan iemand, die het hart va n een hond bij zich heeft, uit de weg; ze bassen zelfs diegenen die in hun schoeisel onder hun grote teen de tong van een hond dragen of de staart van een wezel die men heeft losgelaten na hem (de staart) afgesneden te hebben, niet aan.

Deze notitie gehouden is geweest door mijnen vader tot nu welke ik hope voorder te onderhouden

dat men gink afleggen de gemeene gebeden tegen de koyplagen die God looft stiHe stond (1).

Op den 15 January 1770 is geboren eugenius amandus maertens zone van mijn zwager amandus maertens en marie anne van de walle wiens peter was jacobus lalleman ende meter joanne catherine bogaert en is gedopt tot hooglede

Den 10 9ber 1772 gold de tarwe tot Kortryk tot 7 of 38 stuyvers den avot

In 't Jaar 1770 is er in het noorden in den zomer ontsteken eene plaege onder het ooren vee (1) maer god zij gedankt in ons land is 't gestelt D . O.M. Den 1gen January 1771 is overleden Jan-bab te van de Walle mynen vader en tot Yseghem regt over de noordduere bij de linde met den middelbaren dienst begraven. God gedenke de ziele.

Op den 4den november 1771 is tot ardoye geboren Jan baptiste eugenius roelens zoon van mijnen zwaeger ludovicus roelens en van mijn alve zuster Joanne catherine bogaert wiens peter was Jan-babtiste cheis ende meter marie elisabeth van de walle Op den 16 July 1771 is t'Yseghem geboren marie rose wolfcarius dochter van mijn zwaeger petrus wolfcarius en van mijn zuster marie elisabeth wiens peter was ludovicus roeIens ende meter marie rose ver vake tot oostroozebeke Op den 17 maerte is geboren Joannes amandus maertens fs amandus ende marie anne van de walle mijn zuster wiens peter was Jan babtiste verbrugge en meter mijn zuster eIisabeth op de parochie van hooglede en is gedopt den 18 maerte 1772 ik Joannes van de walle nu twee Jaren gewoond hebbende met mijne zwager Amandus Maertens om te leeren smeden ben van verhuyst en thuys gegaen den 5den mey met petrus trui op de watermolen tot heule TJaer 1772 gold de tarwe tot 36 den avot nochtans het hadde wo schoonen houst (2) geweest dat oude lien (3) noyt schoonder hadde gezien.

Op den 7sten Augst 1772 hebbe ik hooren roepen

(1) Ooren vee = Hoornvee (2) houst = oogst

(3) lien = lieden

Op den 5den J anuary 1773 is t'Y seghem geboren petrus Josephus zoone van petrus wolfcarius ende van mijn zuster marie elisabeth van de walle wiens Peter was Josephus wolfcarius ende meter marie anne van de walIe. In de maent J uny 1773 is l' Y seghem bij de bos se (2) verhangen amandus Lameitre aldaer wagemaker zijnde en is op t'kerkhof begraven (3) In dit jaer 1773 hebbe ik tot heule watermolen geleerd het spel het beleg van breda of van Bajaset.

Op den 11 september 1773 zijn de eerweerde paters Jesuieten tot Kortrijk uyt hun cloostcr moeten gaen zonder eenig van hun goed te profiteren of tenware eene Jaedijksche kleine somme (4) De Koyplage begonnen int jaer 1770 duert nog al en bluft hier in het land maer daer worden vele door (1) IZEGEM. Uit: {( Antiquités des F landres» volume 2.

Révolte de 1771 à Bruges.

La eau se première de cette r évolte fut une épidémie cruelle parmi les bètes à cornes.

Les épidémies semblent avoir été très communes vers Ie milieu du XVIIIo siècle. Celle de 1744 sévit avec f ureur dans la chatellenie de Courtrai ; en 1759 et 1760 les mèmes contrées furent encore attaquées, mais elle devint plus générale et plus meurtrière encore en 1769 et 1770.

La contagion fut, dans chacun de ces cas considérée comme évidente. La première fois, d'après I'assertion d'un membre de la régence d'lnge/mullster Mr de Lavelette, dans une lettre autographe du 16 Octob 1759 elle semble avoir été propagée par la cupidit é et /'avarice des BOUCHERS D 'ISEGHEM , qui ach eta nt des bêtes infectées, en vendaient les peaux, la graisse et la viande dans Ie pays entier.

On forma, en 1759, une espèce de cordon sanitaire Ie long de la rivière la Mande/e .

(2) De Bosse = Herberg in de Gentstraat (nu huizen Notaris Sagon) lokaal van de Bosseniers of het Gild van Ste Barbara (schutters) (3) Zelfmoordenaars werden niet kerkelijk begraven ; voor Amandus Lemettre waarvan hier spraak, lezen wij in het kerkregister als volgt: Sepultus est Amandus Lemettre ex J ngelmunster fs J oannes Baptiste et Scholastie Vermote, m a ritus Maria J oanna Ta nghe etribus circ 46 annorum 15 hujus suspensus invocetus judientus pensentensam quod non esse sa ne mentis. (zwakzinnig) (4) De orde der Jesuieten werd in 1773 door Paus Clemens XIV opgeheven en in 1814 door Paus Pius VII terug opgericht.

43

order van de eeren Cl) dood gesmeten als er in den stal eene ziek wierd de reste wierd dood gesmeten.

bel van de walle mijne moeye huysvrouwe van J oseph castelin

Omtrent mey 1774 is tot Kortryk om Sint Maertens begraven catherine coubout mijne moye (2)

Op den 7 mey 1776 is t'ardoye begraven catharina roelens fa louy en catherina bogaert mijne zuster (1).

Op den 10 7ber 1774 is l' Yseghem begraven Janbab t c mat is getrouwt was met marie anne van de walle mijn moye.

Op den 14 Mey 1776 is t' ardoye begraven Joanna Catherina bogaert mijn alvezuster huysvrouwe van louis Roelens God zij de ziele genadig

Int Jaer 1774 omtrent de augst maend is er tot Yseghem gebeurt eenen oploop om kooren maer de plunteraers hebben moeten vluchten en baling zijn (3).

Den 28 9ber 1777 is l' hooglede geboren franciscu s maertens fs amandus en marian van de walle waer van ik, Joannes van de wal Ie peter was ende meter maria anne van de wal Ie mijn moeye

Op den 24 7bre 1774 is tot Yseghem gehangen belle vermeulen weduwe van gillis deygers omdat zij zoo zij mij zelve gezegd heeft de weerde van twee punten van dat oploopers kooren geprofiteert hadde (4)

Op den 11 January 1778 is l' Y seghem geboren Anna Catherina blandine Wolfcarius fillia pieter haer vader ende marie elisabeth van de walle haer moeder waervan ik Gaspard J oannes van de walle peter was en Anna Catherina Coubout meter

Op den Ist 8bre 1774 is l' hardoye geboren en gedopt Catherine victoria roelens fa. luwy ende mijn zuster catherine bogaert wiens peter was Jan roelens ende meter victoria coubout.

Binnen de maent January 1775 zijn alle de vlucgters van den voorzeyden oploop om kooren door groote moyte van den heer pastor braye met remis weder ingeroepen Op den 8 april 1775 is bij het pastoriehuys van Emclghcm van de brugge in den mandel gevallen en versmoort zuster victoria vrambout moeder der eerwaerdige nonnen van het Klooster tot Y seghem, zij was geboortig van poperinghe (5) Op den 6 July 1775 is door geweld van wind den windmolen van heule waetermolen al in stukken gescheurt 'tgeen ik gezien hebbe.

Op den 17 augst 1775 is tot emelghem begraven bar(1) eeren wordt hier bedoeld : Heeren t.t.z. het Magistraat (2) Moye moeie of tante (3) Vermoedelijk een plundering van oogst in bende op het veld. De gevluchte daders werden als bannelingen aanzien en mochten het grondgebied niet meer betreden.

(4) Belle (PetronelIa) Vermeulen werd dus wegens heling ter dood veroordeeld en gehangen; enkele maanden later zouden de daders op aandringen va n pastoor Braye vergiffenis krijgen en zou de ban geheven worden.

(5) Zie: R . BEKAERT H et Klooster d er Grauwe Zusters Ie lseghem, «Ten Mandere », VII jaargang Nr 3, blz 24.

=

44

Op den 18 Januari 1778 is tot ingelmunster gegeesselt zekeren pieter soetaert ende om 40 Jaer naer Gend gedaen Op den 2den mey 1778 is gestorven en t' Y seghem begra ven marie rose wolfcarius mijn zusters dochter oud omtrent 7 Jaeren Op den 3 mey 1778 ben ik Joannes van de walle ter eere gods en maria en Sint eloy l' huys gegaen inde smisse bij de cruys Capelle tot Y seghem te weten voor meester hopende van eerlijk te geraken (2) Op den 5 J uny 1778 heeft op het Stadhuys deser parochie van Y seghem synen eed gedaen als bailliu Sr Jan VerhuIst filius, zijnen vader Hoogballiu den 31 Mey 1776 begraven Op den 26 J uny 1778 heeft hier tot Y seghem gevormt zijne exellencie gulielmus juricus Salin bisschop van doornik alhier met groote triomphe ingehaalt, men zegt dat er in honderd J aer hier geenen Bisschop geweest en hadde en ook waren hier te vormen omtrent 1100 kinderen.

Op den 18 July 1778 is hier t' Yseghem begraven (1) Volgens parochieregister van Ardooie 10 Victoria f a Ludovicus Roelens obiit 6 May et 7a Sepulta est 1 Y2 Horum - 2° Catharina Bogaert est uxor Ludovicus Roelens obiit 12. May. et 14. Sepulta est 40 anno of medio (2) De Kruiskapelle stond toen op de hoek van de Kruisstraat en Hondstraat nu Café Rembrandt.

piet er wolfcarius filius Pieter zijnen vader en made elisabeth van de walle mijne zuster oud omtrent zes Jaren.

Op den 2 July 1781 is hier 1'Yseghem begraven mijn zoontjen angelus benedictus oud 7 ma enden begraven van west de linde.

Op den 1 Augusty 1778 heb ik Joannes van de walle ter heeren gods ondertrouwe gedaen met Joanne therese verbuere zone (sic) van Jan van beveren bij rousselaere.

Op den 11 April 1782 naer middag is geboren en den 12 dito kersten gedaen angelus theodorus mijn zoontjen wiens peter was theodorus Joannes de puyt mijn zwager ende meter regina verbuere mijn vrouwens zuster

Mijn contrak is tot den ouden Dujardins op den 19 augst 1778 ben ik ter eere gods en maria getrouwd met Joanna theresia Verbuere fa Jan wonende tot Beveren bij rouselaere Zij was 27 Jaren.

Op den 23 April 1779 heb ik zien beginnen breken de oude sacristie om eene nieuwe te maken wa er toe ik de helft van het noodig iser gelevert hebbe.

Op den 23 augusty is l' Y seghem geboren en gedopt ansela victoria van de walle mijn dochter wiens peter was Jan verbeure mijn vrouwens vader ende meter marie-elisabeth van de walle mijn zuster.

Op den 26 7ber 1779 den eersten keer heb ik hooren luyden de klokke ten 9 uren de 6 zomermaenden ende zes wintermaenden ten 8 uren Den 15den February 1780 is tot ooglede begraven amandus maertens die getrouwd was met marie Anne van de walle mijn zuster Op den 26 July 1780 is 1'Yseghem geboren rocus inocencius wolfcarius fs Petrus zijn vader ende elisabeth van de walle wiens peter is rochus van de walle en de meter elena de blanck Op den 11 J uly 1780 is binnen hooglede weder getrouwt marie Anne van de walle met eenen J oannes de Puyt gebortig van Zonnebeke Op den 6den Xber 1780 is l' Y seghem geboren angelus benedictus van de walle mijnen zoone ende hier gedoopt wiens peter was petrus wolfcarius ende meter barbel therese herman van Beveren mijn vrouwens moeder Op Nieuwjaerdag 1781 heb ik het hier te Yseghem den eersten keer hooren luden om het uytvaert van ons Koninginne maria Theresia welker uytvaerd is gerecommendeerd op den 3 en 4 January (1) (1) Maria Theresia : 0 Wenen 13.5.1717, x 1736 Frans Steph. v. Lotharingen. Werd op 20.10.1740 souvereine v / d o Oostenrijkse erflanden. t 29.11.1780.

Op den nagt tusschen den 25 en de 26 July 1782 is den donder in den torre van iseghem gevallen doch met kleyne schade zoo ik gezien hebbe en den organist zyde mij dat den donder in de sacristie geweest heeft maer ook kleyne schade gedaen.

Op den 25 April 1783 is geboren en den 26en gedopt hier tot Y seghem petrus Ignatius wolfcarius zoon van pieter mijnen zwager ende Marie Elisabeth van de walle mijn zuster wiens peter was Ignatius wolfcarius ende meter made anne van de walle mijn zuster. [n de Augst maend 1783 heb ik op een en avond in de lucht zien varen 7 of 8 sterren al in een reke van den noordwesten naer den sudoosten (1).

Op den 27 8ber 1783 is hier afgestapt van bailliu te zijn Jan VerhuIst en als baillu zijnen eed gedaen Pieter coucke die hier notaris was.

(1) Op 18 augustus 1783 is er in Europa een spectaculaire vuurbol te zien geweest, zoals blijkt uit hierbij gevoegde fotocopie. Volgens deze beschrijving heeft de vuurbol zich gesplitst in meerdere stukken, waardoor de verklaring «7 of 8 sterren» juist kan genoemd worden (brief va n de Heer Velghe, Directeur van de Koninklijke Sterrenwacht van België (28/7/70). « 1783, den 18. August, gegen 9 1/2 uhr abends, ging einc Feuerkugel ueber Schotland, England und Frankreich ; man hat sie auch in Rom gesehen. In England ist sie beobachtet und beschrieben von Cavallo, Aubert, Cooper, Edgeworth, Blagden und Pigott in den «Philosophical Transactions of the Royal Society of London» vol. 74, 1784 ; In Schotland und E ngland sah man das Metcor anfanges wie ein kleines von N-W kommendes lichtes Woelkchen, und hernach wie eine sehr heli leuchtende Feuerkugel. Diese veraenderte ihre Gestalt, war bald rund, bald laenchlich, warf Funken aus, und m ehrere kleine Feuerkugeln, die der groesseren nachfolgten; machte eine Explossion mit Getoese, bey welcher CavaIlo und Pigot den KnaU 9 bis 10 minuten spaeter hoerten, und setzte hernach ihren weg weiter fort. .... » (Uit: «UEBER FEUER METEORE» van Ernst F.F. CHLADNI. Uitgegeven te WENEN 1819).

45

Op den 19sten Xber 1783 is t'Y seghem geboren s'avonds omtrent den thienenalf ende den 20sten dito kersten gedaen ende gedopt mijn zoontjen Joannes Seraphinus wiens peter was Joannes bapte Verbe ure mijn vrouwens broeder ende meter marie anne van de walle mijn zuster Op den 20 Mey 1785 is hier t'Yseghem begraven bij de zuyddeure recht op den dromer zekere Bergita de meeste re weduwe van guilelmus velighem (1).

Den 14 9ber 1785 is s'avands omtrent den elf uren geboren en den 15 kersten gedaen mijn 3de kind barbara Serafina van de walle wiens peter was petrus wolfcarius mijn zwager ende meter barbara theresia Herreman mijne schoonmoedere Op den lOe January 1786 is geboren ludovicus wolfcarius zoon van mijn zwager wiens peter was ludovicus wolfcarius ende meter Joanna theresia Verbuere mijne huysvrouwe Op den 24 Maerte 1786 is hier t'Yseghem gestorven en den 26 begraven den Zeer eerwaerdigen heer ende meester petrus franciscus braye (2) pastor van Yseghem eenen man van zoo deugdzaem leven dat men hoopt van heyligheyd hij ligt regs op de eyndel deure tis dezen die remies gebracht heeft voor 24 parochianen die in den oploop van kooren en alle moesten hangen gelijk eene die gehangen is (3) Op den 22 April 1786 heb ik den eersten keer het vaentien zien uytsteken wezende daegs voor beloken Paesschen om Y seghem kermisse te vieren den 30 April van dezen jaere en het moes te op alle parochien zijn

(I) Zie G . TANGHE. - Parachiehaek van Iseghem, blz 345 e.v.

Zie J. GELDHOF. - ÂŤDe Mandelbode Âť (18.01.1957) Brigitta De M eester, een Izegemse heilige (1731 -1785).

(2) Zie G. TANGHE. - L even van Sint Til/a . Izegem.

Drukk. Gebroeders Strobbe, 1891 , blz. 108-112.

PETR U S FRANCISCUS BRAYE Zoon van Philippus en M argarita Du Coulombier, 0 Moeskroen 6.08.1724.

Hij werd pastoor te Izegem de 25.10.1770 en werd ingehaald op 13.12.1770. t Izegem 23 .03.1786. Volgens het dodenboek stierf hij van een slecht been op 24 .03.1786. Op 't laatste van zijn leven zat hij in een zetel aan de communibank om zo zijn parocianen toe te spreken.

(3) Zie april 1775 - Belle Vermeulen gehangen wegens deelname aan de opstand.

46

Op den 8 Mey 1786 heb ik hier in de kerke van Yseghem hooren afroepen alle broederschappen bij ordonnantie van den Keyzer (1) Den 21 Mey 1786 heb ik hier t' Yseghem in de kerke den eersten keer zien achterlaeten de processie te gaen bij ordonnancie van den Keyzer er mag maer eens Jaers meer processie gegaen worden dat is binstig Sacramentsdag In de maand September 1786 zijn hier alle mensen geteld en bevonden tot Yseghem 6.515 mensen 47 honderd communicanten (2) en t' Emelghem 1417 mensen Den 3den 8ber 1786 is hier als pastor ingehaelt Samuel delaere (3) van ingelmunster van geborte hy hadde tot eester (4) bediender geweest. Ik hebbe eenen digt gemaeckt en voor hem in zijne aenkomst gelezen voor de rhetorica ik was digtmeester ik en hadde er niet vooren Den 16 Xber 1786 is hier aen de heerschaere door de wet van hayshove voor tien jaer uyt het keyzerryk gebannen zekeren ackx van ruimbeke om gedaen straetschendinge op Cachtem In de maenden maerte en april van 't jaer 1787 heb ik doen bouwen een woonhuys achter de kerke op cheyns grond aen de kinderen van Maerten Verduyn welk huys mij veel gekost heeft.

Ik ben ter eeren Gods in mijne nieuwe smisse thuys gegaen den derden Mey van dit jaer 1787 (5).

Op den 17en mey 1787 wesende Ons heeren hemelvarend heeft onzen kaplaan een sermoen gedaen naer de vespers den pastor hadde gerecommandeert 's Zondags der vooren van alle heyligdag naer de vespers te preken.

(I) Bij ordonnantie van Keizer Jozef J[ (de koster) .

Hedoeld wordt waarschijnlijk de door Jozef II afgeschafte broederschappen .

(2) Wordt hier bedoeld mensen boven de plechtige communie tijd (in die tijd 11-12 jaar).

(3) G . TANGHE. - L even van Sint Til/a. Iseghem, Druk Gebroeders Strobbe, 1891 , blz. 112-118.

Pastoor van Izegem van 1786 tot 1810.

(4) Eester is Heestert.

(5) Aan het begin van de Kortrijkstraat - nu afgebroken.

Deze grond behoorde toe aan de Heer van Oyghem. Aanvankelijk lag de smidse aan de straatkant; later werd het huis verbouwd en de smidse achteraan gebouwd.

Op den 20 Augusty 1787 zijn hier door den amboge met beschrivinge geschoten 149 prisgayen.

Van dezen jare 1787 hebbe ik devoor gedaen om de tobiassen te herstellen (1) dat ik gekregen hebbe wij hebben de eerste begraven den 3 9ber en in onze eerste vergaringe waren wy met 31 Den eersten presidend was Emanuel Storme, Maerten Muylens voor ontvanger en ik als greffier (2) Op den 18 April 1788 is geboren catherine florentine van de walle myn kind omtrent den vieren en naer middag denzelven dag kersten gedaen wiens peter was pieter verbuere mijn vrouwens broeder ende meter catherine coubout myn ooms dochter Op den 5 Mey 1788 is hier t'Y seghem gevormt myne dochter angel a victoria van de walle door den bisschop van doornik; daer wierden gevormd omtrent de 1400 kinderen en grootere ; (3) Op den zei ven dag is ook gevormt anna catherine blondinne wolfcarius myn zusters dochter Op den 7 Juny 1788 is omtrent den 3 uren 's morgens overleden myn schoonvader Joannes verbuere en den 9den begraven met den middelbaren dienst tot beveren bij rousselaere requiescad in pace.

Op den 11 7ber 1788 is hier tusschen de Kortrijkstraete en het kot jen (4) verhangen catherine bals en den 12 begraven in het kerkhof om dat zij zoo men zegde zot was Er is voor haar een middelbare uytvaert gedaen den 18den 7ber (5) (1) Tobiassen = Een vereniging die zich gelastte met het dragen van de lijkkist bij begrafenissen; zij droegen een soort pastoorshoed met 3 opkrullende randdelen met afhangende purperen kwast en een zwarte wijde loshangende mantel met wijde mouwen. De hier aangehaalde vereniging hield stand tot enkele jaren na de eerste wereldoorlog.

(2) G . TANGHE: - Parochieboek van Isegh em, blz 101 JACOBUS VAN DOLRE : S.T.B. zoon van Nicolas en Marie De Clercq. 0 te Menen op 15.11.1607 was pastoor van Kooigem in 1636 en van Bellegem in 1640 werd pastoor te Izegem op 26.07.1654. Hij stierf te Izegem op 6.03.1683 . ÂŤOp 2 december 1670 richtte hij het broederschap van de gelovige zielen op, gezeid ÂŤVAN DE TOBIASSEN Âť.

(3) Uit deze gegevens kan men vaststellen dat het vormsel slechts om de negen jaar werd toegediend - 1769 te Lendelede, 1778 voor het eerst te Izegem en nu 1788; dit legt het groot aantal vormelingen uit.

(4) Kot jen, wijk van Izegem in de omgeving van Kotjes molen (einde Lendeleedsestraat).

(5) Maria Catharina DEBAL celeb. fa Athanasia Franciscus et Marie Jeanne Sabbe etatis 42 circ. annorum intente

Den 17 Januari 1789 is tot Beveren by Rousselaere overleden pieter verbuere mijn vrouwens broeder en den 21 dito daer begraven met den middelbaren dienst god weest de ziele genadig Den 17 Maerte 1789 is tot Ingelm unster gehangen amandus tanghe van Meulebeke In maerte 1789 gold de tarwe tot 42 den rogge tot 26; de aerdappels tot 4 1/4 de pinte. god wilt het dier leven beteren In Juny 1789 gold de tarwe 48 den avot den rogge 32 Den 21 J uny 1789 wierd ik nog eens dichtrneester gekozen t' Y seghem.

Den 18 augst 1789 is mynheere verhuIst die hIer lange kaplaen geweest hadde naer Koyghem gaen pastor zijn In dit jaer 1789 (1) is eene beroerte in dit land ontstaen tegen den Keyzer Josephus den tweeden die hier grave van vlanderen was die om zyne kwade regeringe door onze vaderlanders die men patriotten naemde verjaegt uyt deze hinden zelfs zyne soldaten hebben hem verwerende binnen Gend van den 13 tot den 17 9ber groote baldadigheyd bedreven gemoord geschoffeert (2) vrouwen en dochters onteert Ja, tot kleine kinderen verbrand maer God zy gedankt de patriotten hebben die verjaegt dat ik den 27 Xber van't zelve Jaer hier in de kerke heb hooren den thedeum laudamus zingen over des lands vrede Den 20 Xber 1789 heeft men hier zeer verblyd de eerste processie gegaen die te voren door den Keyzer afgestapt waren geweest en de broederschappen weer ingeropen ovet Die 10 7bris anno 1788 misere suspense Que servato ordini juris civilis judicata est non fuis so sane mentis (Parochie register van Iseghem) (1) De Hervormingen van Keizer Jozef 11 (1780-1790) leidden in 1789 tot een opstand in ons land (Brabantse Omwenteling o.l.v. Hendrik van der Noot en Frans Vonck).

Het Oostenrijkse leger wordt verdreven. In 1790 wordt de Soevereine Confederatie der Verenigde Belgische Staten opgericht. De nieuwe Keizer, Leopold IJ, herovert datzelfde jaar onze gewesten. De maatregelen van Jozef II worden weer ingetrokken. In 1792 rukken de Franse Revolutionairen ons land binnen maar worden opnieuw verdreven door de Oostenrijkers in 1793. In 1794 behalen de Fransen te Fl eurus definitief de overwinning.

(2) Schofferen = 1) vernielen, schenden. 2) onteren, verkrachten (conf. Verschueren).

47

Den 31 J anuary 1790 hebbe ik hooren recomanderen een solemneel uytvaert te doen voor de overledene patriotten of vaderlandsche soldaten met eene groote brooddeelinge dat op de parochie was rondgehaelt Den tweeden paeschdag 1790 hebbe ik beginnen in te stellen binnen cachtem eene confrerie van 't alderheyligste twelk is voortgegaen den tweeden Sinxendag den eersten keer met eenen halsband naer de oogmesse ging en naer den noene eenen prince ende dekenen koos den eersten prince was michael Koopman en de deken Joannes noppe De voorzeyde patriotten hebben gedurig voortgegaen int verweeren des lands men zag in de nederlanden al dat beenen heeft de waepen dragen van parochie tot parochie dede men exercitie zelfs 28 J uly dezen jaren heeft Y seghem en veel andere parochies naer iper gegaen om den eed van trouwe voor het land te zweeren Y seghem heeft daer naertoe gereden met 42 wagens en den 20 7ber is hier door eenen heere malo van iper eene revuwe gedaen daar waren volontairen van 16 parochien Den 25 7ber heb ik wederom voor den eersten keer het vaentien zien uytsteken om de kermis te vieren op omtrent Baefmisse volgens oud gebruyk Onze revolutie ofte vryheyd die de patriotten zoo lange verweert hebben is door veel verraedery van ons grooten zeer gehinderd en nu naer dat Joseph tweeden Keyzer dood was is leopoldus zyn broeder keyzer geworden en heeft by accoord ons vaderland weder in bestier genomen, zood at daer nu geen patriotten noch volontairen meer en zyn den 23 Xber 1790 las ik het akkoort gelezen in de gazette dat het wederom alles moeste zyn gelyk in den tyd van maria theresia ende dien van Keyzer Karel god geve dat het al welgaet Den len Xber 1790 is geboren en den tweeden kersten gedaen myn kynd maria-theresia wiens peter was eugenius amandus maertens ende meter Jacoba Demolin myn vrouwens ooms dochter Den 13 february 1791 is hier verhangen Joannes baptiste beernaert en als onnoosel gehouden is hij den 15 met den middelbaren dienst op het kerkhof begraven Den 6en maerte 1791 is hier aen het kerkhof bi i 48

ongeluk versmoort antone Sabbe fs Gabriel en den 8en begraven hy had de een groot gat in zyn hoofd maer men peysde dat hij gevallen heeft op eenen steen (1) Den 26 maerte 1791 is hier t'Y seghem op de mart te tooge (2) gestelt geweest en daer naer voor dry Jaer gebannen van westv1anderen zekeren Joannes baert zoon van carolus dit om de gedaene kleine Diverien (3) Den 19 April 1791 heeft hier t'Y seghem eene vrouw wed. van Joseph caveele naer 5 of 6 weken zot en gebonden geweest te hebben op ha er bedde haere koorden eenigsins los gekregen ende een mes vindende haer zei ven de kele afgesneden die den 20 begraven is Op den 22en April 1791 heb ik hier in Yseghem kerke den nieuw en Standaer van Tobias gestelt (4).

In April 1791 gold de terwe maer 24 stuyvers den avot en den rogge maer 14 stuyvers de aerdappels 5 of 6 oortiens de pinte Tusschen den tweeden en derden mey 1791 in den nagt is hier t'Y seghem in den mol opgeklopt geweest eugenius noppe en met eenen wyasschen stamper (5) vreedelyk dood geslagen geweest in zijn huys. hij woonde daer met zijn moeder die lest weduwe was van Jacobus verscheure. den zondag daernaer hebbe ik aen de kerke gelezen dat dezen moordenaer stond op honderd paticons (6). god geve dat het mag uytkomen.

Den 25 Junij 1791 is over Ste catherine capelle in (1) De Pastoriebeke en de wallen van de mote van de heer de Moucheron vormden de grens van het kerkhof vanaf het huidige lokaal Tijl tot aan het huidige huis Denijs (schoenwinkel).

(2) te tooge = ten toon (3) Veroordeelden werden openbaar tentoongesteld op de .narkt en daarna door de politie over de grens gezet.

(4) Bedoeld wordt de standaard van de vereniging der Tobiassen waarover hoger sprake. Deze standaard werd naast de lijkbaar opgesteld in de kerk.

(5) Wyasschenstamper : wyassche = weedasse = soort van potas gebruikt bij de bereiding van verven, zepen enz.

10 loogzout 20 alcali: (zie Verscheure). Werd destijds veel gebruikt in de blekerijen. Wijasschenstamper was een voorwerp om deze asse fijn te stampen.

(6) De vermoorde was jonggezel, geboren 13-6-1755, dus 26 jaar oud De wijk De Mol lag op Mosscherambacht (westelijk deel van Izegem) behorend tot de Kasseirij van Ieper.

den wol van francis noppe versmoort hilarius lamote fs Jacobus die hier van Yseghem was. Hij is den 26 dito tot heule begraven. God geeft de ziele ruste (1).

tot gulleghem maer eene heure of twee geweest den kamp is opgeslagen en zy zyn gemarceert naer Doornik; maer hoe vele dat er waren en hebbe ik noyt gehoort

Tusschen den 7 en 8sten September is hier door de Justitie heeren van Yperen genomen thomas vande velde op pretex van de voornstaende moort van eugenius noppe en naer Yper gedaen (2).

Den 17 Juni 1792 zyn hier eene groote menigte fransche nations en brabantsche volontairen in meenen gekomen

Dezen thomas is den 21 9ber ] 791 onschuldig wederom gekeert Den 1gen Maerte 1792 hebbe ik t' Yseghem in de kerke ooren recommanderen den Keyzer Leopoldus subitelyk overleden den eersten van dezer maend

Den 18 zyn zy in Kortryk gekomen naer een weynig tegenweer van Keyzersche die gevlugt zyn al den oosten Deze franschen waren geheel fraey (1) met de menschen ; ik heb er van Y seghem wel duyst zien gaen om te gaen zien naer Kortryk waer van der my de freynte (2) gezeyd hebben dat ze peynsden dat er zoo veel volk en peerden in de wereld niet en zyn gelyk in Kortryk waren.

Den 3 en 4 april ] 792 is hier in de kerke van Y seghem gedaen den Solemnelen Iykdienst van den Keyzer leopoldus daer was eene verhevene tombe in de kerke gemaekt en zes weken geluyt den grooten inklop drie weken eene heure en drie weken eene alve heure

Den 20sten wierd den harent (3) af het contoor gedaen en daer was gesteld contoor van de natie ende den Koning (4) ; twee dagen daer na er stond op het contoor der regten van het wedergekeert vlanderen; ik hebbe dat gaen zien.

Op den 6en mei 1792 heeft hare eerste communie gedaen myn docter angele victoria en ook rocus Ynocensius mijn zusters zoone

Den 24 Juni heb ik schromelyk hooren schieten tusschen Kortrijk en Harelbeke van de Keyzersche tegen de natie daer zijnder vele dood gebleven maer tgetal hebben ik niet hooren zeggen

gedurende den meimaend 1792 is hier in de kerke gebroken den oogen autaer om voorwaerd te stellen en ook nieuwe lessenaers en nieuwe isderen communiebank maer van geen parochianen gemaekt Van dezen jaeren 1792 is hier eene beroerte ontstaen men zeyde de fransche natie die van het rooms geloof afgeweken zyn en hunne priesters dooden en verjagen dat die hier in ons land zouden komen daer tegen zyn den 3en mey hier eenige Keyzerlyke soldaten gepasseert zynde die tot rousselaere bij de borgers gelegen hebben gedurende de meymaend hebben deze soldaten weg ende weder verplatst van kortrijk tot rousselaere ende nog daerby komende hebben zy tot rousselaere op het nieuw kerkhof een kamp geslagen Naer daer eene weke 3 of vier gelegen te hebben en daer rondomme bij de menschen wat gevraegt en meer genomen te hebben by form van stelen zy zyn vandaer vertrokken en hebben kamp tot gulleghem geslagen deze en hebben (1) Lamotte was te Izegem geboren op 15 -5 -1755 en er gehuwd met Maria Eugenia Decoutere op 28-11-80.

(2) Deze Vandevelde was geboren te Izegem op 13-6-55 en dus 36 jaar oud . Het overlijdensregister, voor de vermoorde Noppe, vermeldt: Die 3 Maii 1791 circa horem 4 matutinum; inventus est misere in Domo suo occisus .. .

Den 27 dito is den harent wederom aen het contoor gestelt men peysde hier dat er een acoord of vrede tractaet was Maer daer wierd den 29 zynde Sinte Pietersdag wederom schromelyk geschoten en naer middag hebben de franschen eene blekerie in brande gesteken hunne frayigheid verminderde zy zeyden dat het was omte beter de Keyzersche te zien Den zelven dag hebben zij gebrand den Doornikschen wyk (5) den RysseIsohen wyk buiten Sint Jans poorte eenen koorenmolen verscheyde bleekeryen en pagthoven (6). Immers dat Kortrijk scheen eene

(1) fraey = fraai = Westvlaamsch voor lief, gemanierd, wellevend, inschikkelijk.

(2) de freynte komt van het Frans: diffĂŠrents = verschillende.

(3) harent: bedoeld wordt de Keizerlijke Arend van Oostenrijk; de in de plaats gestelde standaard was vermoedelijk deze van Vlaanderen.

(4) den Koning : herberg met die naam.

(5) Alles te Kortrijk natuurlijk (6) pagthoven = pachtho"en = hofsteden

49

helle te zijn van vier en rook en dat van die verdommelyke natie gedaen (1) Ik zag hier t'ysehem de verscheyde wagens en siezen (2) en vele menschen gevlugt komen. Maer dezen Sint pietersdag naer de vespers expers (3) om wat uit het gehoel (4) der menschen te zijn ging ik tot den vuylen bras wandelen en al wederkeeren zynde by de negenhoek hoorde ik naer den zuyden trommels tembalen en aldcrhande gespel zoo klaer dat ik op hunne mate den stap ging en dat zelve geluyd is gehoord geraekt door geheel dit geweste en nochtans en waren geen soldaten oms naerder als te wevelgem als te meenen (5) zoo dat ik en vele met my peysden dat het een hemels gespel geweest heeft want den zelven avond omtrend den 8 en zyn de franschen met groote haeste van meenen vertrokken en ook omtrent den elven en alf alle die van omtrent Kortrijk ende Keyzersche zyn maer in Kortrijk gekomen omtrent den vieren van de morgen.

Daer gingen bij honderden menschen naer toe om te kyken. Den 3en eenen zyde tegen my dat de fransche natie daer verloren heeft wel vier duyst mannen En ik hebbe hooren zeggen dat er tusschen vier en vijf honderd huyzen afgebrand zyn maer ten is zoo veel niet Jacobus gerens heeft my gezeyd dat hy in den Doornikschen wyk geteld heeft 72 kaven en in den Rysselschcn wyk 19 kaven in alles maer omtrrent honderd viftig huyzen verbrand en zyn en eenen koorenmolen Van dit voorig hemels gespel het is gehoort geweest als ik en vele met my tot Y seghem hoorden ook tot thielt tot torhout en te brugge Daer om moeten wy god loven ende Danken Den 8 July 1792 heb ik ook na er Kortryk gaen zien ik heb een en koorenmolen en eenen olymolen Verbrand gezien en eenen koolkapper die ook zyn huys en stollingen verbrand was zeyde my dat de klokke in het graf in den doornikschen wyk alarm geklopt heeft zy en hebben die kapelle niet konnen doen branden.

Op den 31sten Auguty 1792 is overleden Marie anne van de Walle myn Vaders zuster Weduwe zynde (1) bedoeld wordt de Franse natie (2) siezen = sjeezen = tweewielig rijtuig op veren met kap getrokken door een paard.

(3) Expers = expres = met opzet (4) gehoel gewoel (5) oms naerder = niet nader dan te Wevelgem en te Menen

=

50

van Joannes batiste Matis Zy is den lsten 7ber 's avonds laten zynken en den 4den is voor haar eenen middel baren Dienst gedaen god geve de ziele rust Ik hebbe den 6den 7ber Dezen jare 1792 naer halle gereysd en den 9sten t'huys gekomen geheel wel zynde (1) Wy hebben hier t'Y seghem van den 22 7bre 1792 7 of 8 dagen lank fameuselyk hooren schieten met het canon op ryssel maer men zeyde dan dat de keyzerlyken ryssel verlaten hebben naar dat zij 700 huyzen in brande geschoten hebben Den 18 8bre 1792 heb ik hier eenen wagen meubelen zien gevlugt komen van meenen uit omdat de franschen daer nog eens dreegden in te gaen Dezer maend 9bre 1792 heeft mynen knegt naer meenen gaen werken voor De Keyzersche ma er zyn des s'anderendags vertrokken ende de franschezyn in ons land gekomen en de Keyzerlyke zyn gevlugt dus de nederlanders al zyn wedergekeert in dit land en men ziet hier alhom vryheydstaken planten (2).

De fransen gedeurig op de Keyzer winnende zyn al verre in duytsland Den 18 en 19 January hebben twee fransche volontairen in myn huys moeten logieren men zeyde my dat er 700 in Y seghem logeerden Den 2gen J anuary 1793 het testament op lesten wille ....... van Koning van vrankryck die den 21 Dezer tot paris onthooft is Ik en hebbe de gedeurige maeren niet al konnen beschryven hoe De natie al gerolleert heeft in ons nederland dog hunne constitutien en heeft ons land niet willen volgen zy waren tezeer tegen kerken en geestelyken ik hebbe geweten dat hier in de maend february 1793 tot 38 franse priesters in Y seghem waren al vlugte1yngen dog de fransche hebben den 25 maerte van dezen jare 1793 vele verloren in (1) Bedevaart te voet naar Halle In Oostrozebeke is er een bijzondere ÂŤBroederschap van O.-.L-Vr. van HalleÂť dat nog jaarlijks de bedevaart naar Halle gaat.

(2) Op 6 november versloegen de Franschen de keizerlijken of Oostenrijkers te Jemappes en werden zij aldus meester van de Nederlanders. Met het begin van december legden de Franse Republikeinen aan de Vlamingen op de boom van vrijheid in hun dorpen te planten.

(Geschiedenis van Staden, blz 236)

Duytsland men zeyde my wel veertig duyzend mannen zodat zy tegen paesschen Den 31 maerte allen zyn uyt ons land vertroken last (1) de Keyzerlyke zyn paesmaendag eesten april in Kortryk gekomen Den zelven eersten april hebben vele parochien van hd noorden zelf tot ardoye toe opgetrokken om te vegten

gevlugt komen karren wagens chiegen (1) kortwagens (2) en wat wil ik zeggen geheel den dag de strate vol menschen van elle slag van meenen MoorseIe, Gulleghem zelfs van Wynckel capelle hebbe de vluchtelingen in mijn huis gehad.

De natie plunterde en moorde als zy toe kwamen men heeft my verzekert Dat binnen meenen maer Drij huyzen ongeschonden gebleven en zyn

tegen de natie die nog tusschen brugge ende ostende was en die veryaegt en gevangen.

Den 15 hoorden wy wederom schieten en zeggen dat er veel Keizersche toegekomen waren Die godzy gedankt De natie wederom weg geyaegt hebben dat ik den 16sten dezer hebbe vele goedwagens koyen peerden en menschen zien wederom na er hun huys keeren De Keyzerlyke hebben van de natie genomen veel goed 13 stukken canon en twee poerwaegens

Den 4en april is hier wederom den arend op het conto or gestelt.

Den 20 april zyn tot Yngelmunster vele engelsche gepasseert met wagens en canon Die naer het fransche trokken ik heb Den 15 J uly 1793 in een byvoegsel van de gesette gelezen dat londen over Was. Alle oogenblyken hoorde ik dat erte ingelmunster passeerden engelsche of holanders Den 13 7bre 1793 hoorden wy hier t'Y seghem zynde naer meenen Waert schrommelyk schieten wy verblyden ons denkende dat het geschut vervoorderde (2) maer te middag als wy bezig waren met heten (3) al hoorden wy al de meensche straete peerden opkomen (4). wy liepen buyten om maeren te weten maer 'twaren hol anders die vluchten ik zag hier t'Yseghem 250 bagayze wagens en carren en vele menschen gevlugt Zij kampeerden hier op de marten int foreest van sohiervelde (5) en op het stuk hier bagten myn huys Dry holanders kwamen in myn huys om te logieren maer naer eene alve huure kwam er ander order zy gyngen voorder (6) vertrekken.

De natie was in meenen gekomen wy kregen hier grote vreze maer ontrend den avond beterde De vreeze wat omdat de hol anders mosten wederom keeren om trekken omtrent kortrvk Maer Den 14 ging het al veel ~lechter ik zag hier

(1) onlangs

(2) zich verwijderen (3) met eten (4) J.B. Vandewalle woonde toen in de Sint Pietersstraat. naasu de herberg «De oude St. Pieter », in de onmiddellijke omgeving van de Meensestraat (5) Het foreest van kasteel «B1auwhuis », Gentseheerweg (6) verder

Deze Dri j Dagen waren Dagen van grooten angst en schrik voor ons nederland Den 23sten 8bre hebben de franschen nog eens in meen en gekomen yder vlugte als hier vooren zy waren daer vier dagen in en deden de klokken uyt de torren en hebben ze medegevoert Den orgel in de kerke al in stukken geslagen tot meenen werviok gilHuwe (3) wij leden hier Dezen keer meer als den voorga enden omdat er weynig van ons volk was Den 26en april 1794 zyn de franschen nogeens in meenen en Kortrijk gevallen zy hebben gemoord gebrand en gepluntert vele parochien heule gulleghem wevelghem moorseele gilwe tot Lendelede zelfs zy hier tot Yseghem gekomen maer hier geen Kwaed gedaen dog wy hebben hier vele vreeze geleden ik heb ook Keyzerlyke jagers in logist gehad twee dagen Die brave gasten waren maer int vertrekken, van hier voord er is veel plunteringe gebeurt van beyde zyden Den 21en Mey is gestorven catrine coubout en den 22en begraven Den 25en Mey 1794 is ook gestorven ignatius coubout En de 26en begraven men luyde hier in Dezen tijd geene klokken uyt vreeze der franschen De 14 Juny 1794 is gestorven en den 15 begraven victoria coubout ook zonder kloppen of luyden om de fl) Sjezen (2) Kortwagen = kruiwagen (3) Geluwe

51

wille van de fransen dog voor Ignatius ende catrine is er uytvaerd gedaen geweest den 8sten J uly 1794.

het kerkhof begraven myn kynd maria theresia vandewalle

Mynen zoon angelus heeft zyne eerste communie gedaen Den 1gen July 1794, het was tot July verzet geweest om de wille van De franschen want onzen pastor lare (1) en den caplaen six (2) hebben gevlugt geweest waer het niet van onzen eerweerden heer nollet wij hadden moeten als heydenen sterven.

Op den 14 January 1795 is getrouwt eugenius amandus maertens myn zusters zoone van hooglede met anna catherine ameel ook van hooglede

Dus zyn De franschen den 14 Juny hier meester geworden van geheel ons flan deren en zy hebben allomme hunne Vrij stukken gestelt hunne wetten gepublisseert maer tot nu hebben zy onze priesters gelaten maer tog eene ontellijke schade in dit land gedaen Kooren hoy stroo ende haever moeste zy gelevert worden opstraf van plunteringe Den 12 July 1794 hebben De franschen hier al de geweeren gevraegt en dat op den hals (3) die het zyne niet in en Droeg Den lsten augst 1794 is tot ardoye gestorven ende 2den begraven lodewijk roelens Die getrouwt geweest heeft met myn alve zuster catherine bogaert r.i.p. op den 10 augusty 1794 omtrent den vier uuren naer middag is geboren den elfsten kersten gedaen (4) mijnen zoone fredericus amandus vandewalle was peter joannes amandus maertens mijn zusters zoon van ooglede ende anne catherine claudina wolfkarius mijn zusters dogter van Y seghem Den 18sten augst 1794 is hier dezen voorenstaenden fredericus amandus, 's morgens omtrent den vier uuren gestorven ende den zelven dag omtrent den avond begraven Den 1 9bre 1794 is omtrent den 1 heuren naer middag overleden en den 2den dito by myne familie op (1) Samuël D e Laere (2) Petrus Six van Moorsele (van aug. 1789 tot op 't einde van voorgaande eeuw onderpastoor te Izegem) Pastoor van H eule Deken van Menen van E.H. Six zegt men in Heule in een dichtstuk: « ... Treurt, Iseghem vol glory In onzen Herder, dien gy waert zo toegedaen Dat gy hem schikte een plaats in uw volkshistory wyl hy in tyd van ramp uw zaêq had voorgestaan» (nota L. Slosse) (3) doodstraf : de galg (4) gedoopt

52

Den 28 april 1795 is hier tot Y seghem den eersten keer gehouden mart van stukken lynwaed in en aen het huys gezeyd de Kooren blomme (1) nu bewoont door martynus Desmet fs pieter Den tweeden keer zynde zaterdag daer na er zynder verkogt geweest wel 50 stukken Dezen tyd heeft geheel dier leven geweest Den 28 maerte gold de tarwe vijf pond den avot Den rogge tot 29 den avot De witte boonen 17 en alf de pinte De zeepe 7 stuyvers het pond De boter 9 V2 10 stuyvers 't pond en alle winkelwaeren naer advenante en het linwaed en gaeren en was geen geld weerd Binnen deze maend maerte 1795 hebbe ik vier keeren moeten naer warkoygnen gaen om een voer smedekolen te konnen krijgen Den lesten Keer daer vindende die betaelt aen 45 stuyvers de raziere (2) Den Dieren tyd en is niet gebetert ik hebbe den 28 July 1795 Den rogge betaeIt aen Dry guldens en Dry stuyvers den avot niemand hadde geene tarwe zy gold 11 twalf pond den avot.

Met den augst van deze jare beterde het een weynig Den rogge gold nu 14 8bre tot 34 den avot De terwe zeve pond maer alle ander waren geheel Diere en de neeringe van gaeren en linwaed geheel slecht het isder in bareel tot twee en dry pond het hondert.

Den 6den 9bre 1795 heeft het zoo styf gewayt Dat er tot Y seghem Drie snuyfmolens omvloogen twee huyzen in vilen en vele blinde muuren in Vielen en schier geene huyzen en waren waer er geen interest aen en was van myn huys waren omtrent 25 pannen af Den 25sten en 26en mey zyn hier alle De huyzen gemaarkeert (3). Die langs de strate stonden en zyn geteekend 578 veel zonder binnen en achterhuyzen.

(1) Op de Korenmarkt, huis bewoont door notaris Sabbe, voordien herberg: «De Keyzer ». Nadien herberg «De Roode Poort ».

(2) RAZIERE: Oude inhoudsmaat, te Izegem nog gebruikelijk bij kolenhandelaars tot na oorlog 1914-18 (3) Genummerd

Den lsten mey van dezer jare 1796 heeft zyne eerste communie gedaen mijnen zoon Joannes seraphinus.

Bij Verbod van de franse natie ik peisde eenen leelijken naeme te zetten en heeft men sacramentsdag geene processie gegaen buyten het Kerkhof over twee maenden wierd verboden met lanteeren of belle met onzen heere uyt te gaen om vele murmuratie (1) Der parochianen en hebben De priesters dat maer acht dagen gedaen zy gingen dan als vooren Dit dezen 5den Juny 1796. ach god ik schrif dit den 25 Xbre 1796 Dat men nu niet meer en zal beregten men gaet geen processie alles gaet verkeert ik houde op van te schriven.

Den 1gen 8bre 1796 is op hemelghem subytelijk (2) overleden myn zwager meester pieter wolfkarius en den 21en dito begraven tot Yseghem Bid voor de ziele. tussen den 15 en 16 January is hier aen de mandelbrugge in het water gevallen en versmoort zekeren lagrande die tegen de brugge woonde en slotmaeker was en hij en wierd niet gevonden Dezen is gevonden den 13sten february op ingelmunster by de brugge en den 14den aldaer begraven Den 28 maerte 1798 is overleden en den 29sten begraven loduvicus paulus wolkarius oud 12 jaren twee maenden bid voor de ziele Den 3den maerte 1798 gedeurig in slavery van de franschen zijnde die ons vele kwelden is hier den 28sten 8bre eene beroerte ontstaen van het gemeente tegen de fransche dog tot ons het zynder van Y seghem ingelmunster lendelede heuJe en keuren (3) zoo men my zegde wel 150 menschen dood gebleven God geeft hun ruste. den 4den maerte 1800 heeft haere eerste communie gedaen mijn Kind catherene florentine dog in het verborgen om de wille van de fransche bij pastoor De laere Den 14 mey 1800 heeft hare eerste communie gedaen mij kynd barbera serafina dog ook in het verborgen op de parochie van ouckene bij pasoor emy

(1) klachten (2) plots (3) Kuurne

op den 3 9bre 1800 is myne angel a na er Comen gaen woonen om frans te leeren met schoolmeester vaillant.

Den 9den 9bre 1800 zynde zondag heeft zoo styf gewayt dat ik het nooyt meer gezien hebbe 73 pannen vlogen van myn huys differente huyzen en stal¡ len vlogen weg en vele molens en torens zyn weg gevlogen in omliggende parochien 't Jaer 1800 is hier in het begin van De meensche strate op 't leste van de zomer door de metsers van Y seghem eenen grooten kelder gemaekt maer Dezen is in den winter ingevallen 't Jaer daer naer 1801 is Dezen kelder door metsers van ooglee (1) hermakt en Den bouw daer op tot de eerste stellinge is wederom ingevallen daer waren dry menschen in eenen geheel dood twee ander styf gequetst en nog twee Daer boven zynde ook gekwetst dog wederom hermakt den 12 7bre 1801 Den 7 7bre is tweer t'yseghem wederom een kruys op de torre gedaen de commisair polisse was eenen fransch die dat verbood men heeft het met oupels (2) en banden gedekt Den 6den 8bre is getrouwt anne blondine catherine wolfkarius met bernardus van der heeren van Y seghem Den 28 7bre 1801 is hier eenen nieuwen haene op den torre gezet gegeven door Carolus maes Den 28 8bre 1801 heb ik hier uyt de pastorswal getrokken theresia vermeulen die zoo men zegde vermord was men zeyde en dat zy zot was Den 2 9bre 's avonts omtrent den achten kwam in den westen eene leelike Vlage het gaf twee groote donderslagen en Den tweeden slag sloeg Den koorenmolen al in splinters dat er geen vermaken meer aen en was en den zelven avond agelde en sneeuwde het dat de sneeuw lag en bleef den 16den april 1802 zynde goeden vrijdag is aen de poorte van het hofstedeken van De princesse by de kruscapelle gevonden verhangen zynde eene huysvrouwe van zekeren Kasteels een hoedmakers knegt men zeyde mij dat zij van thieIt was

(1) Hooglede (2) Hoepel = bandreep

53

Den 23en mey 1802 is hier al de bindinge van het kruys af gedaen zoo dat het nu mag op den torre bloot staen Den 6de Juny 1802 zynde den 1ste sinxendag zyn de priesters wederom in de Kerke gegaen ende hunnen Dienst gedaen als vooren Den 24en July is mijnen zoon angelus naer Oreun ('!) gaen woonen om frans te leeren bij een slotmaker genaemt Lardon Den lIsten augst 1802 een groot kruys op het kerkhof gestelt den 16 7bre 1803 is hier t'Yseghem door Zijne oogweerdigheid den bisschop van gend gevormt mijne kynders angelus theodorus en joannes seraphinus en catherine florentine ook petrus ludovicus wolfkarius mijn zusters zoone dezen bisschop was hier nu bisschop van gend brugge yper en doornik hij wierd wel pragtiglijk ingehaelt maer het kleen contentement en voldoeninge van 't gemeente om Dat hij gelijk contrarie was volgens ieders wensch Dit jaer 1803 waren hier twee rijke gewordene mannen Pieter en fronas Vanden borre (1) die hier het nonnenklooster (2) gekogt hadden in de maend Xbre hebben zij het beginnen breken . Afbraak van het klooster 1803 Den 15 dezer trokken zij den torre om Dus voort brekende hebben die vervolgens 't jaer 1804 in Januarius diferente vanditien (3) gedaen loot yzer hout en glas was daer al te krijgen ik zag met deernisse vele van onze parochiaenen tot de vanditie gaen om van dat deugniets goed te koopen maer god lof ik nog de andere smets van Y seghem en hebben geen ijzer gekogt zekeren Joannes delaere (4) van Ingelmunster kogte dat

(1) De gebroeders Vandenborre waren bekende garenkooplieden en woonden in de Wijngaardstraat. Zij kenden naderhand weinig geluk. Na zeer korte tijd waren ze geruineerd en wij zien dat ze reed s in 1807 als onvermogenden van de lijst van de belastingbetalers geschrapt werden.

(2) Klooster der Grauwe Zusters in de Roeselaarsestraat.

(3) Verkopingen (4) In dezelfde tijd was Samuel De Laere pastoor te Izegem en in de loop van de XVIII eeuw was er ook een zuster Alexandrina De Laere. Beide waren afkomstig uit Ingelmunster.

54

Den 20 february 1804 is hier naer middag naer het lof het kruys geplant beginnende den jubile gegeven door zijne heyligheyt Clemens VII tussen 20 en 21 Augst 1804 is hier in een dikschen versmoort bij Brabants capelleken (1) zoo men van de kruyscapelle naer den abeele gaet Carolus terriere getrouwd zynde met ysabelle baert bid voor de ziele Den 16 7bre is haer, met groot pracht ingehaelt De reliquie van Eloy (2) Den 27 9bre 1804 is overleden en den 28sten dito begra ven myne schoonmoeder barbel threze herman weduwe Joannes verbueren tot beveren by rousselaere bid voor de ziele Den 6 february 1805 ben ik ziek geworden en ook myn jonste kind Catherine ik heb de regten gehad maer god 10ft wij zijn beyde genezen Den 4 mey 1805 is overleden en den 5den tot staen (3) begraven Catherine Constancia maertens huysvrouwe van Antone havel'beke oud 31 jaren onze klokken tot Y seghem door de regering te weten de twee minste van den grooten trebbel (4) naer de Fransen naer brugge gevoert petrus ameye was dan hier president de meeste is hier alleene blij ven hangen en dan al luyden gebosten dan hergoten zynde is den 22 mey 't Jaer 1805 wederom in den torre gehangen ik deed het ijzerwerk toe De eerste eynde klok die de klok geluyd heeft was frans 't was voor d'huysvrouw van pieter vanden borre onzen klooster breker Op den 23 Juny 1805 ben ik met 31 voyzen (5) tot prince gekozen van rhetorica tot Y seghem (1) Brabants kapelleken Het stond in de Nederweg rechts als men het westen in gaat. Het was het laatste gebouwtje van die rechterkant voor we (nu) aan de spoorweg komen. Op dezelfde plaats vinden we nu een kruis dat het westen in kijkt.

De ingang van deze kapel keek naar het zuiden en werd zo genoemd naar de nabijwonende molenaar Brabant, die wellicht de bouwheer ervan geweest is.

(2) G . TANGHE - Parochieboek van l seghem, blz. 116 (3) Staden (4) Stel van drie klokken (5) Stemmen

Den 8 april 1806 zijn hier aen de boschmolen door de bakkery in brand gekomen negen huysen bestaende in elf woonhuyzen

Den 20sten mey 1808 is hier in de martstraete brand ontsta en tot maerten nuytens in een achterhuys maer god 10ft wij hebben geblust

Den 18 Juny 1806 is hier met groote triomphe door der heer schiervelde (1) onzen pastor de lare en andere grooten Den eersten steen geleyd om eene aermesohole (2) te maken op den kouter bij, de bosse

Den 26 mey 1808 zynde ons heere hemelvaart omtrent den 6en voor avond den donder gevallen in t'huys van Josephus Steenkiste maer god dank wij hebben den brand geblust

den 3 augst 1806 heb ik in de oogmesse onzen pastor hooren aflezen dat De groote processie moeste gegaen worden den 15sten Augst zijnde onze lieve vrouwen Dag maer zonder het heylig sacrament mede te dragen Ach heere den 29 8bre 1806 is hier een nieuw kerkhof (3) gewijd op het disland liggende zoo men gaet naer den abeele den eersten daer begraven was Josephus lefebre den lsten 9bre 1806 zynde alderheyligen naer de vespers den 20 Xbre 1806 is hier l' Y seghem wat west van de kerke langs een meers Die men zeyde fre tangens meersch verhangen en den 21 op het oud kerkhof begraven maerten dechien

den 29 January 1809 heeft het 5 he uren naer middag tot den dat er omtrent 200 pannen van vele andere huyzcn geschonden zin

styf gewaeyd van ten 5 heuren 's morgens myn huys vloogen en en zommige ingestort

In de maend J uny is hier by den steendam inde beke (1) versmoort rosalie renier oudersche dochter Den lsten en 2den July 1810 zijn hier door de handbogen geschoten 150 gayen daer was hier een grooten loop van volk de retoricaen verzetten om de schieting hunnen prince te kiezen voor acht dagen vele broeders waren daer van oncontent

den 25 J uny 1807 in den bleekerswal versmoort eularius vandaele fs . Jan en Den 26sten begraven

Den 25 July 1810 heb ik zien breken de abeele capelle om eene minder te maken zij stond geheel sehlecht om in te vallen

den 31 July 1807 heeft het hier met eene dondervlaege stijf gewaeyt dat hier nog alveel schade was van pannen en omgevlogen struyken en cool zaad schelven en boomen. tot rousselaere heb ik eene oly molen men zeyde laren demets molen van de vlaege om gesmeten zien liggen

Den len en tweeden hoogst 1810 is hier den lsten keer den aflaet van portioncula Die sedert dat ons klooster gebroken is geweest hier niet meer gevierd en was Dien is aen ons kerk gegeven door zijn Heyligheyd pius den VII

den 9sten 7bre 1807 is t'hooglede overleden en den lOsten begraven franciscus eligius maertens mijn zusters zone bid voor de ziele

Den 24 8bre 1810 is hier t'Yseghem gestorven den eerwaerden heer samuel delare die omtrent 24 J aer pastor geweest heeft en is den 26sten begraven ik heb hem afgelegd bid voor de ziele

den 4en mey 1808 is getrouwt mynen zoon angelus theodoricus met barbel robijn dochter van franciscus robijn Koperslager hier t'Yseghem hij is hier gestelt voor slotmaker Den 12 mey 1808 heb ik met tobiaezen een lijk gehaeld uyt een ingevallen huys om uyt te halen ik moest door een gat kruypen (1) De Heer van Huerne de Schiervelde, eigenaar van het kasteel Blauwhuis.

(2) School der Zusters van Maria in de Gentsestraat.

(3) Huidig kerkhof in de Roeselaarsestraat

Den 21 9bre 1810 is hier 1'Yseghem in de pastorwal gevonden een naekt nieuwgeboren kind liggende met eenen steen aen den hals geknopt versmoort 0 welke grouweldaden Den 5den Xbre 1810 is hier 1'Yseghem met groote triรณmphe ingehaalt als pastor Martinus Vincentius

(1) Pastorijbeek, die de Gentsestraat dwarst op de wijk de Steendam.

55

Busaine (1) gebortig van Beselaere Hij hadde pastor geweest tot Vlissigne Den derden dag hier synde was te begraven gaspard ignasius Clement en daar den Cape la en mijnheer de Koning naer het nieuw kerkhof om aldaer te begraven (2) in de meymaend 1811 is hier t' Yseghem de kerke gewit geweest in de maend July 1811 is hier begin leggen kalsie van in gel munster tot Y seghem Den 8 7bre 1811 heeft beginnen zien eene sterre met stralen of steert Daer aen men zag eene smorgens en eene s'avonds ik weet nog niet of het de zelve zou zijn Den steert drayde naer den zuyden als de sterre was noordwaerts In de augstmaend 1811 is hier als meyer triomphant ingehaelt petrus Coucke jongman nog zynde bij zijn vader en moeder Den 1 8-bre 1811 zynde Yseghem kermis Dissendag is den donder gevallen zeer bij het Kleen Meenen in het huys van Eugenius Smalle. De kave was afgeslegen vele ruyten gebrooken en pateel en en tallooren vele gebroken zonder andere schade of brand In de maenden augst 7-bre en 8-bre t'jaere 1812 heeft hier gezien geweest eene sterre met steert niet geheel groot Zy kwam uyt den noord oosten tot hier omtrent boven en ging dan weder naer den noord westen en is zoo achter gebleven Den 18 april 1812 kogt ik eenen zak terwe aen tien (1) Martinus Vincentius Buseine zoon van Petrus en Maria Elisabeth De Smet. Geboren te Becelare bij Ieper 1764 Priester geworden in 1790 - Onderpastoor te Bulskamp in 1791 - te Duinkerke in 1798 - te Esen in 1802 - Pastoor te Blankenberge in 1804 - te Vlissinge in Zeeland in 1808 - t'Izegem op 't einde van 1810 (5 .12.1810) - aldaar overleden op den 20.8.1813 slachtoffer van de typhuskoorts (Nota van L. Slosse).

Zie: De Mandelbode : 09.06.1951 / 16.06.1951 /29.11.1952.

(2) Voor de komst van E.H. Buseine gingen geen priesters meer mee naar 't nieuw kerkhof. E .H . Buseine bracht daar verandering in. Hij wilde dat er bij elke begrafenis een priester de laatste gebeden aan het graf zou zeggen.

E.H. De Koning was de eerste priester die bij de eerste begrafenis meeging naar 't nieuw kerkhof in de Roeselaarsestraat.

Zie: De Mandelbode : 't Oud kerkhof: 06.10.1951 / 13.10.1951 / 20.10.1951 - 't Nieuw kerkhof: 27.10.1951 / 23 .10.1954.

56

pond den avot Dus gaf ik vijf pond groote voor den geheelen zak Den 29 april 1812 is hier op de rand van de groote merkt aen een achterhuyzeken verhangen zekeren Biesbrouk fi. Bernard oud omtrent de 17 Jaren Den 20 february 1813 is hier naer dry vier dagen zyckte overleen den alderweerdigsten heere Martinus Vincentius Buseine onzen paster en den 22 dito begraven Ik heb hem afgelegd God zij zijn ziele genade.

Den 12 maerte 1813 is ier als pastor t'huys gekomen Petrus Joannes De Simpel van Staen van geborte Hij is t'huys gekomen zonder inhalen of eenig beslag (1) In deze maend maerte 1813 is hier in de kerke geplant geweest de vonte. Het ijzer en houtwerk is gemaekt geweest tot Kortryk.

Den 21 mey 1813 is onzen pastor eerwaerden heer Simpel overleden en den 23 sten begraven God geeft hem ruste Ik hebbe hem afgelegd Den 11 J uny t jaer 1813 is hier in de kerke op Onze (I) Petrus Joannes De Simpel zoon va n P etrus Ja n De

<;;impel en van Maria Joanna Mahieu te Staden bij Roeselare 2.11.1767 - Prof. in de Logica aan de universiteit va n Douay - Seminarie van «de la Torre» 1789 - Priester gewijd op 21.12.1793 - Coadjutor te Werken in 1793 - Verbannen in d 'eilanden Ré en Oléron in 1798 - van daar wedergeroepen in 1802 Daarna werd hij Deservitor te Zwevezele, korst daarna onderpastoor op St. Salva tor en nadien bestuurder van St. Janshospitaal te Brugge en daarna geestelijke zielsbesluurder van 't biss;;hoppelijk Klein seminarie te Roeselare in 1806 - Pastoor van OL.vr. te Brugge in 1807 - Nog hetzelfde jaar opperoverste van 't voormeld seminarie tot de afschaffing in 1812 - Pastoor te Izegem op 12.3.1813 - - en aldaar na twee maanden overleden als slachtoffer van de typhus op 19.5.1813 - (Nota van L. SI osse in zijn boek «Leven van St. Tillo ») Cfr.: De Mandelbode : 09.06.1951.

P. Jan De Simpel-Mahieu Wl1n: I. Petrus J oannes 2.11.1767, pastor.

2. Karel J os. 4.11.1767 x Maria Caecilia Bossuyt.

3. J-Baptiste 29.10.1768 x Maria-Theresia D 'Haene. zijn dochter Barbara De Simpel trouwde met Joseph Gouwy. Zij t 14 sept 1867 nalatende Sophia Gouwy x Aloys Van der heeren landbouwer te Izegem.

4. Helena 15.12.1770.

5. Eugenia Carolina 11.4.1772 x Pieter J os. De Ceuninck.

6. Ferd. Albert 2.6.1773 x Anna Theresia Bonvarlez.

7. Ivo 5.11.1774 x Cath. Ampe.

(Nota L. Slosse).

o

Lieve Vrouwen outaer gesteIt eene nieuwe schildery die men zegt de tafel des outaers verbeeldende de boodschap van Maria. Het was tevooren de trouw van Maria. Men zeyde my dat zy koste 30 pond groote.

Dezen 11 Juny 1813 is hier op het kerkhof weg gesmeten den meur staende van den pastoorshof tot het eynde van het kerkhof van noorden Hij was van boven met schorren zullen belegd. Het was jammer van zoo een werk Den 15 Juli 1813 is hier als pastor 1'huysgekomen den eerweerden heer Julielmus De Smet (1) geboortig van Waerschoot. Hij hadde bediender geweest tot Slinghe (2). Hy is ook niet ingehald geweest Den 20 Juli 1813 is hier naer drie vier dagen ziekte gestorven onzen koster Florentin Clement Hy was van de heele prochie bemind doch laet een weduwe achter met ses kinderen Den 28 Januari 1814 is hier gestorven Rocus Innocentius Wolfcarius en den 30 begraven. Hij was zoon van Pieter die hier ook Serusin (3) was en van alle menschen bemind Bid voor zyne ziel Den 1 april 1814 is t'Hemelghem achter de pastorie in den mandel versmoort gevonden RosaIie Sabbe fa Clement. Zy was wel omtrent 14 dagen verlooren doch den 1 april 1'Yseghem Den 14 augst 1814 heb ik den eersten keer in de ooghmisse gaen ligten aen den autaer aldus beginnende eene Confrerie van l' Allerheyligste Om te beginnen wy waren met ses of zeven en tot Emelghem Den 6 Januari 1815 is hier overleden ten vier heuren

(I) Gulielmus De Smet o te Waarschoot 5.i2.1770 Priester gewijd te Mechelen 25 .7.1796 - Prof. van de retorica en Vice-regent van de Lelie te Leuven in 1796 - Bediende de parochie van Waarschoot in de besloten tijd - Onderpastoor te Waarschoot in 1801 - Eerste Superior van 't klein Seminarie van St.-Niklaas in 1808 - Pastoor van Izegem . .1813 - Pastoor en deken te Waarschoot in 1829 Vicaris-Generaal van 't Bisdom Gent en deken van 't kapitel van St-Baafs op 4.5.1836 - Overleden te Gent op 26.2.1849. (Nota van L. Slosse) (2) Sleidinge: In de nabijheid van Waarschoot (O.VI.) Izegem maakte toen deel uit van 't bisdom Gent.

(3) Serusin : lees Chirurgijn.

smorgens Vinsentius de Koning (1) onze onder pastor ende den 7 naermiddagh begraeven. Bidt voor zyne ziel. Hy was van Kaeskerke op den 12 Juli 1815 is hier in de kerke gedaen een solennelen lijkdienst voor de gesnevelde belgen. De kerk was geheel in den rouwe behangen geheel schoon en al de gilden woonden den dienst by en deelden brood aen de armen. Deze snevelinghe gcbuerde omtrent Charleroi daer door Gods zegen de Fransche de nederlag kregen Op den 4 Januari 1816 zyn hier ingehaald de reIiquien van de heylighe twaalf apostels Op den 21 augst (1816) heeft hier gekoomen zyn hoogheyd den bisschop van Gend (2) die met groote triomphe en verciering wierd ingehaald. Hij was hier op Schierveldens kasteel (3) drie dagen en ik heb hem niet gezien Den 17 februarius(1817)hebben hier gekoomen om te vorremen twee bisschoppen van Gend ende van Orleants. Zy vorremden hier t'Iseghem omtrent 25 ondert zielen mans en vrouwen zelfs weynig of geene die hunne eerste communie niet gedaen hadden In deze tyden Dezen winter t'jaer 1817 was het eenen winter zonder of weynig vorst maer t'allerbeste leven. Ik kogte eenen zak tarwe aen negen pond en alf den a vot, de aerdapels tot 3 guldens 2 en 3 en sestig de aelkuyppe, de boter dertien en alf het pond, eyers en vleesch ai naer avenante Ook in deze maent februari waren de bedelaars verbood en rondt te gaen. Alle die kosten moesten swekelyks daervoor betaelen om die te onderhouden In de maend maerte 1817 waren hier by Kleen Meenen woonende eenen broeder en zuster Pieter en Anne Mari Overbeke. Dus Anne Mari is den 9 zyn(I) Vincentius Franc. De Ceunynck : 0 Kaaskerke 24.6.1782 won van Xaverius en Joanna Franc. De Boyser. Hij werd benoemd in november 1808. Hij stierf te Izegem «van eene canterne» in de voormalige onderpastorij (staande in den voorhof der huidige congregatie der jongmans (sic). t 6.1 .1815, oud 33 jaar. (geschreven nota van L. Slosse in het boek van G .F. Tanghe: L even van St. Til/a.)

(2) Zie Charles Gilles de Pélichy: Let/res du Prince de BrogUe. évêque de Gand au Baron Jean de Pelichy et à mr. Joseph van Huern e (1816-1821) in A.S.E .G. blz. 48-111.

(3) De heren van Huerne de Schiervelde woonden op het kasteel «Het BLAUWHUIS » in de Gentseheerweg te Izegem. Dit kasteel is nu bewoond door de familie de Pélichy.

57

de zondag savonds uyt het huys gegaen en niet meer weeder gekeerd Zy is den 16 gevonden in de steenput van t'huys van Karel Steenkiste en is den 18 begraeven.Men weet niet of zy in den put gesprongen is of ja gesmeeten het en was niet al water putten want daer en was noch koorde noch keetel omtrent Den 7 mcy 1817 is getrouwd myne dochter Angela Victoria met Joannes Baptista Sette hier ook van Y seghem en zy zyn blyven hier woonen.

Dezen tyd was de dierte zoo groot van alle levensmiddelen als zy oyt geweest is. De tarwe tot 13 pond den avot den rugghe 7 pond en meer de aerdappelen tot 7 stuyvers en meer van eene sleeke (1) pin te den rys tot 7 stuyvers Zoo dat hier eene generaele groote armoede is.

Den 13 Juni 1817 is hier uyt den westen opgekomen eene leylike dondervlaeg ende ook eene uyt den noorden die in malkander vlogen en wat zuyder waarts optrokken juyst voor de vlage vloogen drie vier groote vogels met langhe bekken omtrent den Moorbosch (2) heeft die vlaege beginnen gewelt doen van wayen eene striepe die zoo men zegt eenen orcaen veel boomen afgebroken en omgesmeeten zoo wel tegen wind als met wind zo 18 huyzen pachthoven koystalJen scheuren in brokken gesmeeten dat gaende van den Moorbosch langst lendelede tot aen de wante daer het wat opgehouden is Dezen 24 Juni zynde StJansdag zyn hier boven onze huyzen gevloogen gepasseerd eene minnigte van nolden (3) die quamen van den oosten en vloogen in den westen Op het leste van 7-bre 1817 is hier gezuyvert den pastors wal aenbesteedt aen eenen boer Pieter Callens voor 200 en twintig francs maer dezen man en heeft daer maer rondomme een deel van uyt gezuyvert en daer weder water opgetrokken zeggende dat hy gezuyvert was maer ik hebbe wel gezien dat er

(l) afgestreken pinte (2) MOORBOSCH : bosch ten zuidwesten van de kerk van Lendelede.

(Zie: P.A. MEERSEMAN: Lendelede, -1902. blz. 183) Dit bos verdween in W .O: IJ toen er in de strenge winter geen voldoende brandstof te vinden was. Thans is het een weide ten noorden van de villa COMBES in de Kortrijksestraat.

(3) libellen

58

omtrent zoo veel in bleef als uytgeworpen was. Dus leert aennemen en niet wel doen In dezen tyd wy verlangden naer den augst maer ik betaelde den 17 8bre de tarwe aen 7 pondt de boter gold tot 10 en alf ik kogte 10 kuypen aerdappelen aen 38 de kuyp de neeringhe gaet geheel slegt God belieft het te beteren in dezen tydt waren hier en elders koorenkoopers zoo dat by platse veel gelevert is Jacobus Rynk was hier een Den zaterdag voor allerheyligen van dat jaer 1817 is gepubliceert geweest in de omliggende prochien dat men tot Iseghem zoude houden mart van linwaet in geheele stukken en ik hebbe gezien dat dat goed wierd vif ses weeken gaende kiken zag ik er tot dertg veertig die gekogt en verkogt wierden de tafel om te meten was in den hert (1) Den tweeden maert 1818 heet Joannes Sette die getrouwt was met min kind Angela t'savonts omtrent den zevenen een kind gekogt een dochter den 3, dat is sanderdags kersten gedaen waer van peter was Amandus Sette den vader van Joannes en de meter myne vrouw Therese Verbeure de moeder van Angela Zy naemde het kind Theresia Seraptina.

Tusken den 5 en 6 J uH omtrent den 5 heuren van den morgen is overleden myne zuster Mari Elisabeth van de Walle weduwe van meester Pieter Wolfcarius zy is den 7 begraven met eene gesongen misse zonder Dienst met het kleen kloksken. God geeft hare ziel rust.

Den 24 Januari 1819 is hier eenen mensch met naem Augustin Vramme gaende langs den kouter achter de Bosse deze zynde bezig met sohieten is eenen bal van de weere afgeslagen en heeft dezen Stin getreft in zijn biHe. Zij drougen hem in de Bosse (2) en meester Pieter Wolfcarius haelde den kogel uyt dog daer kwamen andere doctoren en seruzins die dezen mensch veel pin aendeden zoo verre dat het iemand in de gazette dede stellen ik heb het gelezen dog dezen heeft daer gelegen tot den 4 maerte stervende is den 5 begraven bid voor hem in de maenden Juli en augst 1819 is hier de kerk geheel schoon gewit.

Den 20 7bre 1819 myne dogter Angela ziek geweest hebbende wel 5 weken dog gebeterd maer dezen Op de oosthoek van de Gentsestraat en de Marktstraat.

(2) Bosse = gilde10kaal van de confrerie der H. Barbara of Bosseniers (schutters) in de Gentsestraat.

(1)

gezegden 20 onverwags van een kleen kindeken verlost. Haer rekeninghe was vif maenden gedragen te hebben dog dat kindeken leefde en daer en manquerde niet aen en is schoone levende gedoopt en naer eene alf eur levens gestorven Den 2 maerte 1820 omtrent die maen heeft het begon st schrommelyk te wayen ende stormen dat er veele pannen van de huysen vlogen.

Den 29 augst 1820 smorgens ten 8 euren is geboren van myne dochter Angela Victoria van de waHe getrouwd met Joannes Baptista Sette eenen grooten frisken zoon waervan in het doopsel ik peter was ende naamde hem Franciscus Elisius ende meter was zyns broeders vrouw Amelia Andaert.

Den 9 maerte 1821 is hier in de beke van Strobbens bleekerie (1) gevallen en versmoort Ludovicus Backere fs Joannus out tusken twee en drie Jaeren Groot hertzeer voor d'ouders.

Den 15 Xbre 1821 is tot Hooghlede overleden Mari Anne Van de Walle myne zuster huysvrouw van Joannes Puyt haren tweeden man en den 17 op het kerkhof tot Hooghlede met gedaenen dienst begraven. Laet ons voor des overledene bidden Den 5 februarius 1822 is hier overleden en den 6 begraven eene vrouw wed Van den Bulke over jaer 4 of 5 van Gulleghem hier komen woonen Zy hadde by testament belast dat zy moeste van vier arme menschen gedragen worden die daer voor moesten hebben elk eene schoone nieuwe casacke dat ik gezien heb. Zy was confreresse van onze tobiazen en wy waren in haer begraving omtrent hondert broeders bid voor hare ziel en noch meer alle de kinders van de arme school mosten in de uytvaarts hoogmisse zyn daer voor moesten zy hebben elk een warm frans brood.

Den 11 februari 1823 is tot Emelghem getrouwd mynen Joannes Seraphinus met Theresia De Wulf fa Martin en deze is hier by ons komen woon en hebben den helft van myn smisse alles geheffend zynde ten zy al dat alhame was dat is gemeen gebleven tot myne dood. Het was percis vastenavond God geeft hun vrede Tusschen den 21 en 22 9bre 1823 een kind van minen Seraphin en Therese Wulf den 22 kersten (1) Nu: Brouwerij Carpentier in de Gentsestraat.

gedaen waervan ik peter was en genaemt Petrus Remisius ; de meter was Mari Anne van Ruymbeke moeder van Therese Seraphins vrouwe Op den 30 9bre zynde St Andries dagh is te Iseghem in de kerk groote stooringh voorgevallen. Terwil den pastor De Smet predicte is eene bres se van omtrent twalf voeten lang van de liste van den plafon afgevallen op den communiebank. Dat was oorzaek van stof en rook dat eenider vlugte een groot geschreuw in de kerke elk peysde dat de kerk inviel; ik daer ook zynde peysde dat den donder inde kerk viel ; elk stelde het op loop dat er in de drie kerkdeuren wel tagentig of honderd menschen op oop lagen en veele liepen over den hoop liggende dat er veel gequietst waren dog geene dood maer veele hun koof (1) hunnen hoed of hunne klak kwyt waren den pastor hiel op van preeken ik peysde dat hy zynne misse niet zou gevoordert hebben hem ziende zoo onsteld dog de misse wierd gevoordert tot den eynde maer het was een schrikkelijk geschreuw in de kerk om te hooren ik was daervan niet ontsteld God lof.

Den 6 Juli 1824 heeft mynen zoon Seraphinus gaen werken op den torre aen de groote klokke maer hy is door den zolder gevallen eenen val van 34 voeten hooghe dog met de hulpe Gods niet dood nog niet gebroken zoo dat de vierde week daernaer al begonst al stillekens te werken hopende van voorders geheel hersteld te worden.

Den 1 Januari zynde nieuwjaerdagh 1825 is hier in de Paepestraet by den pastors brugge in de beke versmoord Domentilla Gellink wed. van Eugenius Beke en den 2 dito begraven bid voor haere ziel Den 15 Juni 1825 is omtrent den drie heuren overleden en den 17 dito begraven Joannes Verbeure myn vrouwens broere tot Beveren by Rousselaere begraven met den middeldienst daer waren 160 menschen in de maeltyd. Bid voor zyne ziel Den 24 augst heb ik zien breken het leste van het klooster de schoone middeldeur van arduyn en dat God toejonts (?) daer en bleef niet meer over als het huys daer den pastor pleegt te woonen en zynen hof voor zyne deur. Den hoek van de Nieuwstraet was verkogt en bebouwd alleen bleef noch de obette die was om de nonnekens in den hof te gaen selfs (1) KOOF: (coiffe) Z.N. kap of kuifmuts, vrouwenhoofddeksel met bindsels. Deze koven werden hier tot in de dertiger jaren nog door oudere vrouwtjes gedragen.

59

die het klooster gekogt heeft heeft aen myne deur komen bedelen om eene stuyte (1) te hebben tusschen den 28 en 29 augst 1825 is van myn zoone Seraphin en zyne vrouw geboren een kind en den 29 kesten gedaen wiens peter was Peterus Verbeke myn schoondogtcrs alvenbroeder di0 dat naamde Augustinus en de meter was Therese Verbeure myne huysvrouw.

Den 6 7-bre is hier vertrokken den heer capelaan Vanwtberghe (2) om pastor te gaen zyn naar Kootkerke (3) drie heuren terzien Brugge.

Den 2 februari 1826 zynde lichtemisse is savonds ten 8 heuren gestorven Joannes Sette fil. Amandus en den 4 met middelbaere dienst begraven Hy was getrouwt met myne dochter Angela Victoria achterlatende twee kinderen bid voor de ziele Op den 5 april 1826 is getrouwd myne joungste dochter Catarine Florentine Van de Walle met Leo Vercruysse van Meulebeke hier woonde ik heb hem den riemaekers winkel gekogt van Michel Yvo Lansens en in zyn huys koomen woon en God geeft hun zegen ook als riemaker gesteld.

Op den 17 J unius 1826 is gestorven Franciscus Elisius Sette Zyn vader was Joannes Settc zyne moeder Angela Vande Walle naer 13 dagen jammerlyk gelegen te hebben gequelt met ziekte en korzen en den 18 begraven houd al by de zes jaren D.O . M. op den 25 augusti 1826 zynde de middag is overleden myn vader Gaspaerd J. Van de Walle wezen de den vrydag in den ouderdom van 75 jaeren min elf dagen en den maendag met een middelbaer uytvaert begraven. De maeltyd was in den hert.

R.I.P. Opden 27 april 1827 is geboren Hildevert Frederic Van de Walle zoon van Joannus Seraphinus Van de Walle en Theresia De Wulf gebortig van Emelghem zyn peter was Angelus Van de Walle en zyne meter Anna Verbeke gebortig van Emelghem

= boterham (2) Ivo VAN WTBERGHE: Zoon van Petrus van Wtberghe-Vandecasteele o Tielt in 1791, onderpastoor in nov. 1815, pastoor van Koolkerke in aug. 1825, overleden demissionalis van Wakken, te Brugge 20.2.1861 - oud 69 jaar. (L. Slosse) (3) Lees : Koolkerke (1) Stuyte : Z.N.

60

Op den 22 Julius 1827 is tot Iseghem smorgens vroug verhangen in de Mertstraet een zekeren Vandamme kleermaeker en kleerverkooper zoo men zeyde met een liste aen den hangel om in de ka ve het welke ydereen verwonderd en is des anderendaags zynde den 23 ten vier heuren naermiddag zonder klok of in de kerk te dragen begraven Op den 4 7bre 1827 is overleden myne moeder Joanna Theresia Verbeure van Beveren omtrent twee heuren en alf voor middag in den ouderdom van 76 jaeren huysvrouw van Jaspaerd Joannus Van de Walle te Iseghem en is den 5 dito met een mid¡ delbaer uytvaers begraven. De maeltyd was in het paradis bid voor de ziel op den 6 8-bre 1827 is hetvenditie geweest ten sterfhuyse van Gaspaerd Joannes Van de Walle en zyn huysvrouwe van meubels en huyscatiIlen al wat er ten huyze beneden was. De venditie is gedaen door den notaris Gclinck en mr Waes op den 9 maerte 1828 is tot Iseghem geboren ten twalf heuren te middag Leander Vercruyse en ten 6 heuren naer middag kersten gedaen Zyn vader is Leo Vercruyse en zyne moeder Catharina Van de Walle zyn peter was Angelus Theodorus Van de Walle en zyne meter Barbara Theresia Asstin wed. van Vercruysse van Mullebeke Op den 20 Junius 1828 quart na vier heuren naer middag is overleden Barbara Seraphina Van de Walle myn zuster en de 23 met een middelbaer uytvaert begraeven houd zynde 42 jaeren Op den 15 Julius 1835 quart voor twalf heuren de middag is overleden Regina Verbeure myne moy te Beveren by Rousselaere in den ouderdom van 82 jaeren en den 17 met een middelbaer uytvaert begraven R.I.P. 1829 is gebooren Mari Lusi Van de Walle op den 17 julyus dochter J.S. Van de Walle en Theresia De Wulf Haer peter was Hubertus Verbeke en meter was Angela Van de Walle 1834 is gebooren Joannes Baptista Van de Walle kind van J.S. Van de Walle en van Theresia De Wulf Den peter was Leo Vercruyse en meter was Godelieve De Wulf

1838 april 14 is overleden J.Seraphinus Van de Walle en den 16 begraven met een middelbaer uytvaert De maeltyd was in den Hert bij J. Hoornaert Bid voor de ziele oud 74 jaer 5 maenden Mey 29 1858 is overleden Angela Victoria Van de Walle weduwe van J. Sette en den 31 met een middelbaer uytvaert begraven. Bid voor de ziele oud 98 jaer 9 maenden en 6 dagen 1856 Junius 17 is in huwelijke gegaen P.Remisius Van de Walle zoon van S. Van de Wal Ie en Theresia De Wulf met Isabella Delbaere gebortig van Ingelmunster 1858 8-bre den 14 is in huwelijke gegaen J.S.van de Walle zoon van J.S.Van de Walle en Theresia De Wulf met Rosalia Hemeryk gebortig van Maldeghem Den 25 9-bre 1858 is overleden Leo Vercruyse smorgens ten 7 eure en den 28 begraeven met een middelbaer huytvaert. De maeltyd was in SPieters bij De Clerk Dejonge Oud 60 jaeren en 8 maenden.

Bid voor zijn zijeIe 1857 is gebooren een kind van P. Remisius Van de Walle en Isabella Delbaere julijus 27 en 28 kersten gedaen zijn naem was Carolus Aloysius zijn peter was J.S.Van de Walle en meter was Francisca De Volder W. Delbaere.

1859 is gebooren een kind van P.Remisius Van de Walle april 30 en kersten gedaen 1 mey den naermiddag en dochter zijn naem was Maria Theresia De meter was Theresia De Wulf moeder van Peterus De peter was Leo Delbaere broeder van Peterus vrouwe 1852 julijus is overleden Hubertus Verbeke min halven broeder Oud 52 jaeren en tot Lendelede begrae¡ ven met een solomnele uytvaert 1847 11 8-bre is overleden Mari Anne Theresia Van Ruymbeke weduwe van Martinus De Wulf oud 90 jaeren 10 maenden en 22 dagen en tot Emelghem begraeven met den mesten dienst bid voor haere ziele

1856 julijus 15 is overleden Anselus De Wulf en tot Emelghem begraeven met het groot uytvaert Oud 59 jaer Bid voor zyne ziele 1858 8-bre 13 is getrouwt Ildefer Fredericus Van de Walle met Rosalia Hemerick geborte van Maldeghem won ach tig tot Meulebeke 1859 9-bre is gebooren een kind van F.Van de Walle en RosaIia een dochter gek. Maria AdiIle Sosepha zijnpeter was Peterus Remisius Van de Walle en de meter Isabella Hemerick de tande van zijn moeder Desembre 1860 is gebooren een kind van Fredericus Van de Walle en Rosalia een dogter met naem Onnorinne Leoni Maria het selve jaer is overleden Anna Verbeke min halve suster den 25 9-bre en begraven met een groote huytvaert het selve jaer is ook overleden Fredericus De Wulf min broeder den 29 X-bre 1860 en begraeven met den mesten dienst in het jaer 1858 is overleden Angela Victoria Van de Walle wed. van J. Sette den 26 mey 1858 1861 is overleden Theresia Serapina Sette den 15 januarius in den ouderdom van 42 jaren den 5 maerte is overleden Maximus Tibau weduwaer van Theresia Seraphina Sette oud 50 jaren 1865 is overleden Angelus Theodorus Van de Walle maerte 20 in den ouderdom van 82 jaeren 11 maenden en 9 dagen.

God sij zijne siele genadig 1826 den 25 augustus zijnde middag is overleden Gaspaerd Joannes Van de Walle min grootvader 1827 7-bre 4 is overleden Joanna Theresia Verbeure van Beveren in den ouderdom van 76 jaeren min grootmoeder Op den 27 april 1827 is geboren hildevert frederik Van de Wal1e zoon van Joannus Seraphinus Van de Walle

61

LIJST VAN DE ILLUSTRATIES

Wapen dat Z.E.H . Kan. Louis Vandewalle gebruikte als ex-libris en dat afkomstig was van het wapen van de lijnwaadkopers van Kortrijk .

5

2 Plattegrond van het centrum van Izegem in 1746. (Overgenomen uit het landtbouck van François De Bal. - St Archief Izegem).

8

3 Gedachtenis van de familie Vandewalle

9

4 Gedachtenis van de familie Wolf carius

10

5 Handschrift van J.B. VandeWalle

11

6 Kwartierstaat van J .B. Vande Walle

14

7 De wapens «Vande walIe» die .T.B. Rietstap vermeldt in deel VI, plaats CXL en die in Vlaanderen gesitueerd worden

23

8 De Sint-Pieterstraat. De plaats links vooraan met twee gelijke waterlijsten, was voorheen de woonplaats van JoannesSeraphina VandwalIe.

24

9 JOANNES - SERAPHINUS VANDEWALLE (1783-1858)

25

10 Gedachtenis van Joannes-Seraphinus Vandewalle

25

11 THERESIA DEWULF echt. v. J.S. Vandewalle laatste schrijfster van het dagboek Vandewalle

25

12 De smidse van Joannes-Seraphinus Vandewalle zoals in bedrijvigheid was bij de eeuwwisseling. De 3e van rechts is Remi Vandewalle (+ 1909) laatste mannelijke telg in de rechte lijn van J.B. Vandewalle.

26

13 Beeld van St.-EI ooi (65 cm. hoog). Dit beeld werd gemaakt door J. Seraphin Vandewalle en hing in de smidse in de Kortrijkstraat. Onderaan lezen we het volgende jaarschrift ALS ICK HIER BOUW DE 'T WAS VOOR GODS GLORI ENDE SINT ELOY (1793).

27

14 Aanvang van het dagboek Vandewalle. Fac.-simile van blz. 26 van het dagboek.

28

15 De oude kerk van Izegem die in 1850 gesloopt werd . Rond deze kerk lag het oude kerkhof van Izegem dat gebruikt tot in 1806. Op deze tekening zijn daarvan geen sporen merkbaar.

30

16 Weefgebouw met de diverse onderdelen. Letten we heel bijzonder op het RIET. J.B. Vandewalle was' RIETMAKER van beroep.

30

17 Eerste bladzijde van het gildeboek van het broederschap van het allerheiligste sacrament, ingesteld te Izegem op 10 juli 1718. (Dekenaal Archief - Izegem).

32

18 Geïllustreerde bladzijde uit hetzelfde gildeboek. Deze pentekening is van de hand van Pieter Joseph Vandewalle, broer van Jean-Baptiste. (Dekenaal archief Izegem).

32

19 Standaard van het broederschap van het allerheiligste Sacrament.

34

20 De grote komeet van 7-8 en 9 maart 1744. (Fig 46, Plaat XIII, uit het boek «Th e Story of the Cornets» Getekend door De Chéseaux.

21 Titelblad van het gildeboek van de Tobiassen van Izegem (4 okt. 1742). R.A. Kortrijk. 118 (Formaat: 32,5 cm x 21 cm.)

62

37

kerkfabriek Izegem 38

INHOUD

1. Voorwoord

7

2. Het handschrift Vande walle

9

3. De familie Vande walle te Izegem

13

4. Notitie boekschen

29

5. Lijst van de illustraties

62

6. Inhoud

63

63