Ten Mandere nr. 48-49 1977 nr. 2-3

Page 1


BESTUUR: Voorzitter Secretaris J>etuiU1~eester

Archivaris Redactie Bestuurslid Bestuurslid

RAFAËL VERHOLLE ROBERT LEROY ALBERIC DEPREZ ANDRÉ DEMEURISSE ANTOON VANDROMME ROGER BEIUERT LUC BII.LIOUW

Heyestraat 21 Boomforeeststraat 51 Marktstraat 32 Baronielaan 45 Blauwhuisstraat 54 Sint-Crispijnstraat 37 B. Vandenbogaerdelaan 91

Tel. Tel. Tel. Tel. Tel. Tel. Tel.

: : : : : : :

(051) (051) (051) (051) (051) (051) (051)

30 1242 301056 30 10 25 3022 04 30 31 35 30 34 99 30 12 23

HOE WORD IK LID? GEWOON LID: 200 fr. STEUNEND LID : 300 fr. 400 fr. ERELID : o Ofwel door storting of overschrijving op rekening 712-0700260-03 van Heemkundige Kring «Ten Mandere, 8700 Izegem. o Ofwel betaalt U aan een van de leden van het Bestuur. Noot: In geval van storting of overschrijving vergeet U niet de gewenste jaargang(en) te vermelden. ARCHIEF:

o o o

Is ondergebracht in het Stadhuis, Korenmarkt. Is open voor iedereen. De toegang wordt verleend na aanvraag op het secretariaat, stadhuis, op le verdieping, bureau 7, bij de heer André Demeurisse.

o o

Is ondergebracht in het stadhuis, Korenmarkt. Is gratis toegankelijk voor alle leden van Ten Mandere, op vertoon van hun lidmaatschapskaart van het lopende jaar. De boeken kunnen gratis in bruikleen ontvangen worden. De aanvraag dient gericht tot de heer André Demeurisse, stadhuis, le verdieping, bureau 7.

BlliLIOTHEEK :

o o

ALLE OUDE GESCHRIFTEN, BOEKEN, FOTO'S, KAARTEN e.a. BETREFFENDE IZEGEM worden steeds met dank aanvaard bij alle leden van het Bestuur.

JAARGANGEN: Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang Jaargang

I 11 III IV V VI VII VIII IX

1961 nrs 1-2-3 uitgeput 1962 4-5-6 uitgeput 1963 7-8 uitgeput 1964 9-10 uitgeput 1965 11-12-13 uitgeput 1966 14-15-16 uitgeput 1967 17-18-19 150 fr. 1968 20-21-22 150 fr. 1969 23-24-25 uitgeput

Jaargang X Jaargang XI Jaargang XII Jaargang XIII Jaargang XIV Jaargang XV Jaargang XVI Jaargang XVII Losse nummers

1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977

26-27-28 29-30-31 32-33-34 35-36-37 38-39-40 41-42-43 44-45-46 47-48-49

uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput 150 fr. 150 fr. 150 fr. 80 fr.

o

Enkele losse nummers zijn nog in voorraad (nrs. 4 - 7 -15 - 24 - 25 - 26 - 30 - 31 - 34 - 35 - 37 - 38 - 40).

o

Deze oude jaargangen kunnen besteld worden bij de Archivaris.

o

Wanneer U 't nodige bedrag stort op de hierboven vermelde rekening (+ vermelding van de gewenste jaargang(en), worden ze U met de post toegezonden.


INHOUD

1. IZEGEM IN DE FRANSE TIJD (IVe deel en slot)

R. Bekaert

2. 25 JAAR GELEDEN VERPWEEN DE TRAM

A. Vandromme

149

3. ONTSTAAN VAN DE BENAMING "KRUIPEND' AARDE" Gehucht in het N-O van Kachtem

A. Vandromme

161

4. ROESELAARSESTRAAT 1826-27

J. Bourgeois

163

5. ACTUEELTJES Nr 37

R. Leroy

169

6. SNIPPERS Nr 18

A. Vandromme

177

7. UIT DE OUDE DOOS ST-JOZEFSCOLLEGE 1923 - 1924

Nrs 48 en 49 - XVIIe JAARGANG - Nrs 2 en 3

65

180

m:CEMBER 1977


HET POLITIEREGLEMENT VAN 1808 J. Chauvelin, prefect van het Leie-departement, gaf bevel aan de gemeenten een

politiereglement samen t e stellen, in overeenstemming met de wetten van het keizerrijk. Meier Vandewalle stelde dit reglement op. (22 maart 1806) Het werd goedgekeurd te Brugge op 19 december 1807. De gemeente liet het drukken te Kortrijk, bij drukker François De Muynck en betaalde daarvoor 266,84 fr. (242) Het is opge-' steld in de beide talen . In twee kolommen staan de Franse en de Vlaamse tekst

naast elkaar . Een exemplaar van het reglement bleef bewaard in het archief "Ten Mandere", met in geschreven tekst

"Eigendom van Dr. Vandewalle lseghem.".

Dit reglement bevat naar onze mening interessante gegevens en laat enkele kanten van de levenswijze, van onze voorouders voor onze ogen oprijzen . Dit is een getrouwe copie van het oorspronkelijk gedrukte reglement. Alleen de Vlaamse tekst werd hier

. chouden. Het komt wel eens voor dat de schrijfwijze van

bepaalde woorden niet altijd dezelfde is. De woorden met hoofdletter geschreven doen soms eigenaardig aan, maar komen aldus in het oorspronkelijk stuk voor. Hier volgt de titel in de beide talen

EMPIRE F R ANC A I S E du Jz..é,g.L6.t.'r.e. Aux AM~.téf., du mcUJz..e. de. la ~ommune. d'If.,e.ghe.m AMOn'fuf., e_me.n.t de. CouJr.;:{'Aa.,L Vé,pM.te.me.n.t de. la Lijf., E~

uIjt;tJz.e. b. ulj.t he..t Jz..e. g.L6 ;t e.Jz.. de.Jz.. be.-6lulj.te.n van den Me.Ije.Jz.. de.Jz.. ~ommune. van I-6e.ghe.m AMonfu-6 e.me.n.t van KOfr-VUj b. Ve.paJz...te.me.n.t de.Jz.. Le.lje.

G5


EERSTE HOOFVAFVEELING Veyligheyd en publieke ~~~e . I . He~ ~ ve~boden aen alle Penhoonen, de publieke ~~~e ~e ~~oo~en, op wa~ mani~e h~ wezen mag, 06~e h~ onde~oud van ' ~ goed O~d~ ~e hinde~en, doo~ Fu~elykheden, monde..Unge Ve~yuw, Tw~~ 06 V~puten in de ~~eten, pub-tleke P.ta~zen 06~e V~gaed~ngen; O~o~ngen ~e v~ekken, o6~e de R~~e d~ Inwoondenh ~e o~o~en, op pene van v~volg~ ~e wo~den by wege van Munic.lpale 06 V~b~~ng~ - Polic.le, ingevolge de ZtiX(.~gheyd van het geval. (W~ van den 22 July 1791 Antikel I en XIX) 11. A.t.te penhoonen,

van Knou-S~okken, yz~e Vo~ken (ande~e dan de gene dienende to~ den Landbouw) S~okken b~.tagen me~ Yz~ 06~e Lood, zu.t.ten genomen, en op de i~tand (aans t onds) geleyd wo~den voo~ de V~ede-ReQht~, om geoo~deeld ~e wo~den, op de B~luy~en van den Comm~~~ van Po-tlQ.-le 06~e Adjoin~ van den Mey~, ~ Amp~ bedienende in d'a6wezigheyd van dien den E~-naem hee6~, ~o~ eene bo~e 06 gevang by wege van MunlQ.-lpale PoliQ.-le. In QCU van e~v~nge, zullen zy, in ov~eenkomf.,~e van den A~tikû 607 van den S~6-boek, ook by middel van Qo~eQ~onneele poliQie g~~6~ wo~den. ~aegenh

111. Ven gonen die zal bevonden

wo~den ~aeg~ ~e

zyn van

geva~yke,

aen val-

en geheyme Wapenen, d~daenige ~ Wind-F~iken, 06 P~tolen, Poinja~de, M~~en op de wyze van Volken, S~okken 06te Kanen m~ W~p-~Qhigten, Vegen 06 Bayonn~e, 06 m~ yz~e~k b~laegen, zal gûykelyk op den zelven oogenblik aengehouden zyn, om ve~volg~ ~e wo~den, boven de ve~be~ng deze~ wapenen, tot eene boete van 500 6~anQ~. (Wet van den 23 Meye 1723, Keyz~yk VeMe~ van 2 Nivo~e ja~ 14) lende,

v~bo~gene

IV. A.t.ten vAemden penhoon, binnen de Commune bevonden zonde~ Pcupo~, zal, in uytvoe~ng van de W~ van 10 Vendém~e 4de ja~, op den zûven i~~an.:t aengehouden en in h~ gevang g~~e.td wo~den, tot'~ ~yd dat hy zal doen blyken van zyn goed ge~ag.

66

V. He~ ~ v~bodeYl. aen d'Inwoondenh, iw ~e ~~e.t.ten op hunne Ve~~enh 06 hunne Huyzen op de publieke baen, dat doo~ den val iemand zou kunnen hind~en 06~e b~Qhaedlgen, op welke wyze het wezen mag, op pene van ~e mo~en v~~oo~den voo~ a.t.te ~Qhaeden en i~~~en die da~ uy~ zouden volgen, en gevonnti~ ~e zyn doo~ de ~impûe munlQipale PoliQ.-le.


VI, GeeVLe VVtzaemeüVLgeVL 06te pu..büelze VefLgaedeJ1.ingeVL eVL zulleVL mogen plaw~

SpeleVL met balten, a6te ande.JLe, zOVLdVt ~QhfLi6te.lylze to~temmiVLge van den MeljVt o6te AdjoiVLt, op pe.ne dat de ze.lve Spelen zu...tlen vVtboden wOfLden, en de pe/~oonen die deze t' hunVLen hu..ljze zulten hou..den, ve.JLvolgt wOfLden dOOfL de Mu..niupale Poliue" hebbe.n, tot

Gay~Qhie.tingeVL,

VII . In geval van BfLand, oMe ande.JLe eY--te.ndige.n ge~e.1., alle. de InwooVLdeM zullen gehou..den zyn a.t.te hulpe te b~eden, die in hu..nVLe magt ~; de gene die weygefLen te gehoofLzaemen aen de, vefLzGe,lzeVL die hu..VL zu...t.ten gedaen ZyVL dOOfL de Meye.JL, 06 van wege~ de Poliue, zu...t.ten VOOfL den TfLibu..vtal vaVL de ~impele. Poliue wOfLde.VL gebfLagt. (Wet vaVL deVL 22 July 1J91, ÁfLtilzel XVII.) VIII. Het ~ ve.JLbodeVL van de KfLaVLlzzinVLigen o6te de Raezende honden te laeten loopeVL, a{;~ mede RwaedaVtdige 06 oVLgetemde ViVten, 06 wel die vefLdagt zyn van dotheyd, op peVLe van vefLaVLtwoofLdiVLge oVe.JL alte de oVLge.valteVL e.n ~Qhaeden die. zy ZOu..de.VL vVto ofLzaelzeVL, eVL boveVL di~ geQondamneefLt te wOfLdeVL iVL dil mu.vU.upale ~tfLa6 6en. IX. Het ~ geondoVLVLevr;t aen alte IVLWoond~, van hu..VLne HOVLde,VL gebondeVL te hou..den; zy eVL mogeVL de zelve maVt iVL de nagt taete.VL toopeVL in hu..VLVLe. g~toten ptaetzen, die niet en zu...t.ten geboVLden wezen, moeteVL gemu..ytband ZIjVL, 06 mogen maen u..ytgaen met hu..nne Me~te~, de wellze altyd zullen venaVLtwoondelylz blyven ave.JL de oVLgeva.t.teVL. X. Ve HondeVL 06 aVLde.JLe Vienen, b~met a6te. vVtdagt vaVL Volhe.yd, zuUeVL op deVL i~tand ge.dood wonde.VL; EygeVLa~, die ze VLiet zou..den doodeVL, zu...t.ten dOOfL de. Poliue venvolgt wonden.

XI. Het ~ vVtbodeVL aen a.t.te PnopJti.e.t~.óe.n, LaVLdbouweM, PagteM en oppenhoo6deVL vaVL Hu..y.óge.zi~, in hu..VLVLe hu..yzen 06 iVL hu..VLneVL die~t te ae.nvee.ndeVL Pe~oaVLen die VLu..n VLiet eVL hebbeVL vaanzien van Pa6pofLteVL en CVtti6iQaeten, wae.JL by blljR.t dat zy hebbeVL vollzamen aen de We.tteVL op de tnLtitaifLe QO~QJtiptie, en dat zy van oVLb~pelylz ge.dJtag ZyVL. Zy Zu...t.te.VL boveVLdie.VL ge.hou..deVL ZyVL de. vnemde. P e~ooVLeVL, die we.llze zy iVL hu..VLVLeVL die.~t zou..den VLe.meVL, te doen i~QhtvLjveVL ten gne66ie van de Me.yeJ1.ie binVLeVL deVL de.JLden dage, op pene vaVL vVtvolgt te wondeVL by wege vaVL Poliue eVL in het geval dat deze PeMoonen belzend ZyVL vaan V~en ­ teu..M a tl QO~Q~ nétlnaaaifL~, vaVL in tOOpe.VL de. QomdamVLatie.VL Va6tg~teld jege~ de AeVLhou..deÄ.ó, by Wet vaVL deVL 24 Bnu..maifLe jae.JL 6.

67


venboden, aen alle Inwoond~ 06te Vnemdetingen, aen het publiek S~houwbung 06 andene ~pelen, tneunige 06 klugtige Commedien te geven, zonden dat zy voona6gaendelyk eene ~~hni6telyke To ~temminge van den Meyen bekomen hebben, op pene van in te loopen eene boete , van twael6 6nan~, vaan iedene v~ooning. (Wet van 3 Thenmidon jaen 12) XII. Het

~

XIII. Het

venboden; in de. ~tnaeten oMe publie/ze plaetzen te ~~hieten met Boog-~pelen, met de Bolle, Malie-~pel, Slingen-wenpen, Kolven , Kegel-~pel en genenaelyk eenige Spelen 06te Oe6eningen te doen: 't ~ gelykely/z venboden in de zelve ~tMeten Vuun-pylen 06te Spning-buM~hen lM te bnanden, wmede Vuun te onûte.ke.n zonden het be.kome.n ~o~e.nt van de Me.yeJt . i~ i~gelyk

XIV. Niemand zal venmogen Bekendmaekingen te doen, eenige S~hni6ten 06te A6dnuk~elen te plak/zen, zonden de zelve. voona6gaendelyk gegeven te hebben ae.n het ondenzoe./z van de.n Me.yen, e.n zyne. To~te.mminge be./zome.n te. he.bb e.n, op pene van, venvolgt te wonde.n en g~tM6t te zyn doon de muniupale Poliue . XV. Geene Lezinge 06te Aenpla/z/zinge van eenige S~hni6ten 06te A6dnu~ e~ en zal moge.n ge.dae.n wonden, 't e.n zy de zelve S~hni6ten 06te A6dnu~~ ee.ne ~omplete. ov~tetünge. inhoude.n, ante te.n mi~te.n, te.n hoonde in de. 6na~~he. taele, medebnengende eene uytdnuk/zing van het gene zy bevatten . (B~luyt van Mynheen den Pne6e~t, van 10' novemben 1806). TWEEDE HOOFDSTUK den Henbe.ngen . XVI. Binnen de thien dagen naen d'a6/zondinge van het tegenwoondig Be~luyt, zulle.n alle d' Henbengi~, Log~t-ge.veM, w mede de Ven/zoop~ van Vnanken gehouden zyn eene Venkla~nge te doen in de Mey~e dnaegende hunnen naem, de.n genen van het Uythangbend van hun Huy~, a~ mede de gelege.nhe.yd van het zelve, op pene van hunnen venkoop venboden te wonden.

Rege.ltu~ht

68

XVII. Het i~ venbode.n ae.n alle. P~oone.n, in het toe/zame.nde., Aube.ngie.n, Henbe.ngen, Can6é-huyze.n 06te andene. publie.ke. Plaetzen op-te-ne.gte.n, onden wel/zdaenige benaeminge het zy, zonden tot di~ eene ~~hni6telyke Ta~t emminge bekomen te hebben van den Meyen, op pene van den venkoop belet te wonden : de Uythangbe.nde.n van alle. Henbengen e.n Huy zen vaan het Publie/Z ge.ope.nd, moete.n in het 6na~~h uytge.dnuk.t zyn, op pene van de ze.lve Henbenge.n e.n Huy zen zul-


ten ge4loten wo~den, en hunnen v~ko o p v ~b o den; alle Uythangb~den, de welk~ geene uytdnukkinge in het 6~an6eh medeb~engen, zulten van het 066ieie megen, ten ko~te d~ Pagt~ van het huy~, wo~den aügedaen. Ve H~b~gi~, V~ank-ve~ko o p~, en gen~alyk alle P~oonen die v o o~ het Publiek Plaetzen open houden, zyn gehouden eene Lant~ne te ~tellen boven den bezond~ten ingang van hunne Huyzen : dezen Lant~ne, die4 het model hun do o~ den Mey~ zal gegeven wo ~den, zal moeten. onUteken. zyn. in alle ~~ o en.en., te ~eken.en. van. den. on.d~gan.g d~ zon.n.e, t ot n.ae~ de ~e van. v~ek, doo~ de Polieie-klokke aen.gekon.digt. (Be4luyt van. den. He~ P~e6eet, van. den. 10 Novembe~ 1806) •

XVIII. Alle He~b~gie~, Eygen.a~ van geg~ni~de He~b~gen., Log~t-gev ~, en. alle de gen.e die Sehuyl-pla~ geven, zyn gehouden, op een gezegeld Reg~­ te~ geteeken.d en. gep~aphe~ doo~ den. Mey~ 06te Adjoint, ~e66en6 en. zon.de~ opentaetin.ge, in.-te-~e~yven. de n.aemen., hoedanigheden., woon.plaetzen., dat e van. inkomóte en. ve~ek, van. alle de gon.e die by hun. loge~en., zel6~ voo~ een.en. n.agt, het zelve Reg~t~ Aen-te-bieden alle vij6thien dagen., en. t 'elke~ dat zy die4 zulten. v~zogt wo~den. doo~ den. Mey~, Comm~~~ van. Polieie, Adjoint 06 Agenten. van. Polieie, op pen.e van. v~bod en. ~luytin.ge van. hun.n.e H~b e~ge n. 06te Huyzen., en. ge4~6t te wo~den. by wege van. munieipale Polieie (Wet van. den. 22 July 1791, A~. V) . XIX. Het

aen. de He~be~gie~, Bie~-v~koop~ en. L o g~ t­ gev~, V~emdelingen. en. hun.n.e huyzen. te aen.ve~den., in.dien. zy van. goede P~­ po~en. on.voo~zien zyn. : zy zullen. gehouden. zyn, zoo hae4t dat zy hun. in. hunne huyzen. begeven. om te loge~en., de P~po~en. te v~zoeken. : in.dien. zy dae~ van. niet en. zyn. voo~zien., 06 geen.e goede Papie~en. en. kon.nen. v~oon.en., zy moeten da~ van. ken.~ geven. aen. den. Mey~ 06 Adjoint, die de zelve p~oonen. zullen. doen v~~teLlen., in.dien'e~ ~ed~n. ~. XX. Ve

~ ~~engelyk v~boden.

zulten. gehouden. zyn. op den. i~tan.d, aen. den. Mey~ 06 Adjoint, ken.~~e te geven. van de ~daeden., Tw~ ten., V~puten. en. Faite.lykheden de welke t ' hunnen huyze zouden begaen wo~den., en. de Vaed~ en. medepligtuge aen. te Rlaegen, op pen.e van. ze.l6~ aenzien. te wo ~d e n ~ mede-pligtige van. deze Tw~ten., en. ve~volgt te wo ~den. ~ d~daenige : hun.n.e H~b~gen. zullen. dae~-en.-boven. g~loten., en. hun.n.en. ve~koop v~boden. wo~d en. . H~be~gi~,

XXI. Alle

Log~t-gev~,

06te

an.d~e,

H~be~gen., V~an.k-huyzen., E~tamin.een.,

en

an.d~e

plaetzen.

alwa~

het

S9


Publiek aenveehd wo~d, zulten g~loten zyn alh volgt : van 1 Apnil tot de l~­ ten Septemb eh, ten thien ~en '~ avond6; en van l~ten Octobe~ tot den le~ten Maehte., ten negen UILen ' ~ avond6, op boete van ~y 6~nCó voo~ elk en peMoon clie in ove~eclinge zal bevonden wo~den, en ook meehdehe ~~66en in C.M van e~vallinge.

Ven voo~ul!.daenden Mtikel en ~ nid be~ekkelyk tot de Hehbe~gen, V~nk- 06 andehe Huyzen, clie niet gelegen zyn in het blwenclig van het Vo~p, en degene clie meeh a6gelegen zyn dan hondehd mdeM van den l~ten vehzaemelden ~op van thien huyzen, de welke zullen moeten g~loten met den ondehgang tot den op~tand van de zonne. en andehe en zulten, na~ de ~en hie~­ voo~en vMtg~teld, niemand in hunne huyzen mogen houden, 't en waehe zy deel maekten van hunne menagie, 06te aldaeh zouden gehehbe~gt zyn : de ove~eclingen aen de twee voo~eYl-6taende Mtike.l.6 zullen by wege van MUMupale Poüue g~~6t wo~den : deze ~~a66e zal dobbel zyn in C.M van e~vallen : op de dehde ove~e­ clinge zulten hunne H~behgen, V~ank-huyzen, eet . . G~loten zyn, en hunnen v~­ koop belet wo~den : de peMoonen clie, na~ de UILen hiehvoo~en bepaeld, in de zelve Huyzen zouden bevonden zyn, zullen eene boete inloopen van ~y 6~an~ 06te eene ~~66e van ~y dagen gevang . XXII. Ve

H~be~gie~, V~nk-v~koopeM

XXIII. Geene publieke VaYl-6- 06 andehe vehgaede~ngen en zulten mogen pla~ hebben, ond~ voo~end6el van Fe~ten, Vehheug-dagen a6te andehe benaeminge, t'en zy den Meyeh, o6te den genen clie hem vehvangt, tot di~ eene ~c.h~6telyke To~temminge zal veûeenen; de Mee-óteM van de Huyzen alwaeh deze v~gaede~n­ gen zouden gehouden wo~den, zyn v~pligt deze To~te.mminge te ve~oonen aen alle Agenten van Poüc{e, clie op de zelve V~zaemeüngen zullen waeken . XXIV. Allen He~behgi~, V~nk-vehkoop~, 06te andehe, voo~eeh de to~temminge te bekomen teneynde van in hunne huyzen Bal te geven 06 SpeelmaYl-6 te houden, zulten vehpligt zyn t'elke~ te betaelen aen den B~eau van Weldacligheyd eene ~omme van ~y 6~an~, de welke by Quittant,[e zal moeten aengetoond zyn aen den Mey~t, voo~eeh de Peh~~ie, gev~aegt by den V oo~eYl-6taenden A~kel, te bekomen .

70

XXV. Het ~ vehboden aen d'H06me~teM, He~ehgie~, V~nk-v~koopeM en ande~e in hunne ~talüngen Pe~den te logee~en clie zo uden be~met zyn met het Snot, op pene van gec.ondamneeht te wo~den by wegen van mUMupale Poliue; en


dat de Sta.tüV!.geV!., a1.u.ueJt deze PeeJtdel1 zuLtel1 ge1.ogeeJt:t hebbel1, tel1 IW.6te val1 dey/. PJtopJtietcuU..l" een.e wyze

zu11.el1 gv..c.lvwpt, ge.wa.6.6c.hel1, el1 met f<.al.1<. geJIJd wOJtdel1, op

dat zy JteyVLig el1 gezoV!.d zyl1.

VERVE HOOFVSTUK Wege.vL el1 Ge bauwel1.

XXVI . Het

i~

veJtboo del1 a eV!. atle PeJt.6 oanen, de pubüel<.e Wegen te bv..c.haedigen 06

te Ml1d eJt en , op wat wyze het wez e n mag , 06te il1 de S:tJtaetel1 MateJt1ae1.el1, GJtuy.6, Boomel1, Steel1el1, oMe Mv..:thoopen te weJtpen 06 te. leggel1; die de pa.6.6age zoudel1 I<.onnen be1.etten, 06te e eltige .6c.haede1.yR uy:twav...6emil1gel1 veJtooJtzael<.en; de tegel1.6:tJteveJt.6 zuLten veftvolgt woJtdel1 dooft de .6impele Poüc.1e, ende Objec.:ten t'hul1nen la.6te weggevoeJtd en ge.bta.H.6poJt:tew wotr..den.

XXVII . Hd 1.6 expfte.6.6 e1.yl<. veJtb oden, del1 loop deJt BeeRen, ol1deJtaeJt.6 c.he Duyl<.eJt.6 06te GJteppel1 te veJtieggen, a6n.emin.ge van de OeveJt.6 06 van den gftond op pene van wedeJtgaeve, van. aLte 1<.0.6:ten, .6c.haede.n en intJr.v..ten, en veftvolgt te woftden by wege van mu.VLic.1paie 06 c.OMec.:tionee1.e Pouc.ie, ingevolge de zwaeJtheyd van het geval.

XXVI TI. De Lal1d.6lieden, 06te andeJte, die eevu.ge .6c.haede zouden

ve/woftzael<. e V!. ~

op

u.ut maltieJte hd wezen mag, aen publief<.e S:tJtaden, onte een. deel va VI. hunne bft(J,r?dde a6nemen, zuiten 9 e.va nl1i.6t wOitden il'1 de eJt.6tellinge

0 ~te

wedeJtg evinge t ' hu n;,.;

I<.o.óte, af.6 mede 1n eel1e bode i ngevolge om.6tanMghey,t, Hu 1.6 bevolen aef] at le. Eyg enaeJtel1 , Land.6liedel1, Gebftuy I<. eJ'ufJ

0 6te Pagtvr.~,

:t t e1.l<.en j aeJte , 9 edueJt ende

d.e. H

rruend Mey, a.U.e AeAde-wegen te v eJtma ef<.en , e.11 de Gftagten op de gehe.ele uy.:cgc:. .ó:tJtelz:theyd val1 hUl1l1e ael1pae1.el1de lande t e, z uyveJten,

-tYl.

de/t maVLieJten ai.6 z uk. 1z5

MeJt zaf VOOftgv..c.M.even zyn by Pfto c.v..-veJtbal val1 den MeyeJt, tt wûl<.e. zat a6j':: I<.ondigt woftden op den eeJt.6ten Zondag van Mey; ai.6 001<.

VCtH

we,deAom t e geven de.

a6nemingel1 die zij zouden I<.onnen gedaen hebben van de vo ofL zeyde We.gen, op pene, dat de ze1.ve eMte1.ü.n.ge en. wedeJtgevinge van 06Mu.e W{Lge , t ' hunnen 1<.0.6te zal gedaen woftden . (Bv..luyt van MijnheeA den Pn e6er.;(:., van den 21 MaeJt:te. 1806 ). De EygenaeJt.6 06te PagterufJ, paetende aen de Onb2.vaV1 baeAe. Riv,{.eJten , Be,l<.en , Wa tetr..ioopen, Gtr..ac.h:ten oMe Gooten di e de Commune doo/ttoo pen, zyn gç>..1.yI<.ÛyR ge -· houden ten uytvoeJt te bfte~lgen, gedu~'l.e n de de. MeymaeVLd, de Zuyvw .ngen eVL Ruy-mingen d e we.il<.e doo ft den MetjeJt, noo dig zu..€.ien geo otr.d eeld wonde.n

ileV!.

de. z elve

WateJttoopeVL 06 R1vieJten ; ge~y k e1.yl<. 001<. de v etrmaelziVLg en :te doen aeV!. de. Dyl<.en

,.,,,

die aen de ze1.ve Gtr..agten oMe Watwoop eV!. z. yn hou.del1de, op pene aû by den

i

I


vo olLeJumenden AJt,tik.el ve.Jtvat. (Z elve Be.6luyt).

Het v., gelyk.elyh ve.Jtboden, op een-i.ge ma.vU.e.Jten .óc.ha.ede toe te btU.ngen aen de Beptant{ngen de.Jt pub.tiek.e Wegen, gelyk. ook. de GaJt.6-k.anten, A~de 06 KaYl..6yde.óteenen weg te nemen, op de boeten va.ótge..óteld by de Wet van den 28 Novembe.Jt 1791 •

XXIX. Het v., ve.Jtbooden aen a.t.te Pe.Jt.6oonen, Wink.e.t.6 06te KlLaemen te .óte.t.ten in de .ótJtaeten 06 pub.tie.k.e Ptaetzen, zonde.Jt eene .óc.hJUMelyk.e TOe.6temrninge bek.omen te hebben van den Meye.Jt 06te Adjoint. XXX. Het v., ve.Jtboden aen a.t.te Vo~eden van WageYl..ó 06te KaMen, hun dae.Jt van te velLWeyde.Jten, 06 de zetve a.t.teen te taeten in de .ótJtaeten; zy zullen hun op hunne Pee.Jtden houden, 06te aen het ho06d de.Jt zelve, op pene van eene boete van dlLy 6ILanc..6, onbeglLepen atle .óc.haeden en intJte.6ten die hie.Jt doolL zouden voolLva.t.ten, wae.Jt van zy a.ttyd veJtaYLtwoolLdelyk. zyn : alten Wagen, be..ópannen met een 06 mee.Jt pee.Jtden, zat moeten voolLzien zyn van eenen Dy.ó.óel éen we..tk.en zat moeten .óte.Jtk. va.ótgema.eR.t wezen aen den voolL-wagen, op de zetve boete. XXXI. Het v., gelyk.e..tyk. veJtboden, aen a.t.te Geleyde.Jt.6 van aenge..ópannen 06 ande.Jte

Pee.Jtden, de zetve te taeten dJtaeven 06 ga.toppelLen in het a6k.omen van de MelLk.ten 06 ande.Jt.6int.6; zy zu.t.ten de zetve moeten teeden op den .ótap in het binneYl..óte de.Jt Corrrnune, op de .ótJta66en hi~ voolLen uytgedlLuR.t, en zel6.ó zwae.Jtde.Jte, indien hunne onvoolLzigtigheyd eevU.ge ongeluk.k.en ve.JtoolLzaeR.t. (Wet van den 22 Juty 1791) XXXII. De WageYl..6 oMe KaMen, de welk.e met tOe.6terrrninge van de Poliue, zonde.Jt een-i.g belet.óel aen de pa..6.óagie, zouden btyven .ómen vOOIL de deUILen de.Jt HelLbe.Jtgie.Jt.6 06te KoopmaYl..ó, 06 in de pub.tiek.e StJtaeten en Ptaetzen, zu.t.ten den Dy.ó.óel in de toc.ht opgeheven hebben, en de pee.Jtden va..6tgebonden zyn, op pene van eene bo ete van dlLy 6ILanc..6. XXXIII . Het v., bevolen aen atle IYl.WoondelL.6, hunne Sc.hauwen en OveYl..6 te doen zuyve.Jten, ten rniYl..6te twee mael '.ó j ae.Jt.6, en boven die..ó, t' elk.eYl..6 dat zy zutk..6 zutten geta..6t zyn doolL de Po.tiue, a..t.6 mede de noodige lLepaJtatien t'hunnen k.o.óte zutten gedaen wOlLden, en dat zy zu.t.ten in.toopen eene boete van dlLy 6ILanc..6, vOOIL de ee.Jt.6te lLeyze, en eene zwae.Jtde.Jte .ótJta66e, indien zy e.Jtva.t.ten. (Wet van den 28 Septembe.Jt 1791)

72

XXXIV. Het wOlLd ve.Jtboden aen a..t.te IYl.Woonde.Jt.6 eevU.ge FOUILagie, Hout, Kooten 06te ande.Jte bJtandnemende 0 bj eden te legg en tang.ó de pypen de.Jt .ó c.ha.uwen 't en zy ;te.Jt


a6gelegenheyd van eenen met d~zelve pypen : het 14 ook venbooden A~~chen te leggen op de Zold~, 06 andene b~loten plaetzen, waeh van den gnond van hout gemae!zt,{,6 : het wond -<-VlJ.:,gely~ Vehboden -<-V!. ScheuJten, St~ngen en Magaûjnen ,te gaen me.t lic.ht dat Met b~lote~ -<-n goede lantehnen, 06te met pypen, gevalt met bnandende Tabak. XXXV. Ve p~oonen w-<-e zutlen Bauwen, On eeMge nepahat-<-en doen aen hunne hUljzen, wavw6 Matrualen en GnLLIj.6 zOLLde..n liggen voon hunne deuJten, On -<-n de plaetzen van p~~ag-<-e, zullen gehouden zyn de zelve te doen wegnemen b-<-nnen de Mij dagen : zy zullen bovend-ten vr.Apligt wezen aldae..h eenen ~taek te planten met eenen bnandende Lantehne, om alle ongelukken -<-n de nagt te voonkomen. XXXVI. Ve gone d-te zouden weyg~en, op de Sommat-<-e d-te hun zal geda.en wonden, de Ed-t6-<-~en te ve..hmaeken, 06 a6-te- bneken de.. gone d-te dnljgen in te ~toh:ten, zullen doon de mUM~pale Poli~e agtenvolgt wonden. XXXVII. Vaeh wond geondonnee..nt, aen a..Ue de gone d-te zullen &luwen, de publieke Molen en ande..he We..hken -<-n hunnen voougen ~taet te behouden, en MW te doen dit de zelve zoude kannen h-tnde..hen, 06te.. aen hun gebnuyk b~chaed-tgen op pene ge..c.ondamJ1eVt-t te wonden -<-n de v'L6te..U-<-ng deh zetve, t' hunne..n fw~te, ongem-<-nde..nt de ~:tJtanne d-te Zij VehbeuJtt hebben. XXXVIII. Alle.. Imuoondeh ,{,6 gehouden te.. doen autho~éhen doon den Me..Yeh, de Ve..nandvUngen, Repa~en en Weh~ngen aen het voone,1J.de den HUljzen ~taende -<-n het -<-nwend-tge deh Commune, e..n komende op de Sthaete..n, Plaetzen On publie.ke Wegen, op pene da..t de zelve gedee1...ten, ten ko~te van de TegeVlJ.:,theveM zullen eMteld wonden -<-n hunnen voougen ~taet : gelyke authowatie wond veheyu,ht tot het doe..n van ve..nandrungen aen de.. ka..t6ljde Loop baen, en vaan de Huyzen. Geene. Uljthang-behden onte I VlJ.:,c.Uptien, 't z-<-j op uljUpMngen, 't zy geplae..t~d 06 geveh6t op den mUeh, en zullen megen g~teld wonden, 't en z-<-j naeh alvoonen de to~temm-<-nge bekomen te hebben van den Mey~ : om de zelve to~te..m­ m-<-nge te bekomen, zal den Vehzoeken gehouden wezen den geheelen -<-nhoud van de zelve IVlJ.:,c.Uptie..n oven te ge..ve..n -<-n de nnaVlJ.:,c.he taete. (B~luyt van den 10 Novemben 1806)

XXXIX. In het toekomende, alle de HUljzen en andene Gebauwen, ~taende -<-n het b-<-nneVlJ.:,te deh Commune, d-<-e zouden gemae..kt 06 e..nmaekt wonden, zutten met Pannen, Techw 06te Sc.hallen moeten gedekt zijn: het wond expn~~elyk Vehboden

73


de zelve mu StJtoy te deflfle..n. Het L6 bevolen aen de DeflfleA6, MWeA6 en andvr..e Wehfllieden; die op de huyzen On gebauwen wehflen, aldaeh aen eene flo ohde, vallende op de ~tJtaue, te hangen eenen 06te veA6Qheyde La.t.ten, om te dienen VOOh behiQh.t aen de P~~an.ten, op pene van vehantwoohdelyfl te zyn OVeh de ongeluflflen en eene boue ~n te loopen van dhy nhan~, 06 te wOhden g~tJta6t met dhy dagen gevang. XL. Allen Maendag, Woe~dag en Zatehdag van elfle wefle, ',ó voohmiddag~, in den Zomeh ten aQh.t Uhen, en VOOh den negen Uhen in den Winteh, zal het VOOhe~te van alle Huyzen, ~taende ~n hu b~nne~te van het VOhp, ~mede de Hoven, Kehflen en andehe publief<. Edi6iQien, Gevaegt en Gef<.uy~t wOhden; indien het een Woonhuy~ L6, dOOh den gebhuyf<.eh van hu deel na~t de ~br..aue; indien hu een en HOn L6, dOOh de phophiuML6; ~ndien hu eene Kehfle ante andeh publiefl Gebauw, dOOh de ConQiehge On Pohtieh ,: de wuyligheyd en Moddeh zal vehzaemeld zyn in de Sthaeten, eenen mUeh van de Gheppen, en naeh di~ geweehd wOhden, ingevolge de maetJtegelen die ten dien pointe zullen genomen wOhden dOOh den Meyeh . Deze Opvaeging zal van 066iQie wege gedaen wOhden ondeh toez~gt van den Cammo,ó,óML6 van PoliQie, ten flo,óte van de gone die ~n wandevo~ zouden blyven hunne pligten hieh vOOhen te ~yten. De onflo,óten van de Opvaeginge zullen va.ótg~teld wOhden dOOh de adminL6tJta.tieve oVehheyd, en vehhaeld wOhden ~n de maniehen geplogen t ot de inninge deh ~eQ;te Conthibutien . XLI. Geduehende de ghoote Hi.t.ten, zullen alle de Inwoondeh.ó gehouden zyn hu VOOhe~te van hunne Huyzen, en de gone van hunne Gebuehen, indien zy onbewoond zyn, gelyflelyfl te B~phoyen, ten mi~te twee mael dag~, op pene dat de zelve B~phoyingen, gelyflelyfl ~ het Vaegen, t'hunnen f<.o,óte zal gedaen wOhden . Allen Peh.óoon, die de Numeho~ deh Huyzen zouden vehandehen, andoen '06 be,óQhaedigen, op welf<.daenige wyze het zoude mogen wezen, al.ó mede de In,ówptien gedaen dOOh de Ovehheyd 06 dOOh haehe ohdeM, zal g~.thaM wOhden met eene boue gelyfl aen hu beloop van dhy dag-loonen, 06 dhy dagen gevang, ongemindeh.t d' onf<.o,óten die de eh.ótettinge zoude flonnen medebhengen. VIERDE HOOFDSTUK

74

Gezonden Staet . XL TI. De doode Diehen zullen gedolven wOhden geduehende den dag, teh diepte van eenen meteh 33 QentiméteA6, dOOh de phophietML6,óen, op hunnen ghond, On


op d~n g~~~~ tot di~ a~~gew~z~~ doo~ d~~ M~y~ On zy~~~ Adjo~~ . Slagt-plaetze~ de~ Vle~~hhauw~ e~

XLIII. Oe

leede~ va~ h~t Blo~d,

dae~ M~t ~~ wo~d opg~houd~~ e~~e boet~ va~

XLIV.

dtty

G~eppen die~e~d~

tot het angemaelut woltde~ ,[~ d~ maM~e~, dçrt het zelv~ al: d~ t~g~v/.J.J:tIt~v~ zuil.~~ g~;tttant woltd~~ met

zuil.e~

de

ntta~C6, e~ doo~ g~ootelt ~:ttta66~, ~~ ~aó va~ ~~vall,[~ge.

I~ g~val va~ t~ ROOp-~tell,[~g~ va~ bedo~ve~e, h,[~d~yRe

Lev~~-m,[ddele~,

zuil.e~ ae~g~lag~~ ~~ V~Me;t,[gt woltd~~,

de zelve

ge~:ttt~v~ ge~o~dam~eettt ~~ ~e~~ zy~,[~ ~aó va~ ~vall,[~ge.

XLV. Het

o~deuge~de

06

boete va~ dtty 6Ita~C6, de welRe (Wet va~ 22 July 1J91)

e~ d~~ T~­

veltdobb~U

zal

uytdttuRRelYR v~bod~~, digt a~~ de WooM~ge~, veltzaem~~g~n te maeRe~ va~ M~thoop~~, SlijR 06 a~d~~ obj~~~~, die 'ti~dettlyR zy~ a~~ de ge~ zo~dh~yd doolt hun~e ~t,[~Re~de uy;twa~~~m,[~ge~ . Het ~ g~lyRelyR v~bode~, Put~ te~, die~e~de tot het ophoude~ va~ Vette 06 ~~tae~d~ Waeteft.6, t~ d~lve~ by d~ WOOM~g~~ 06 publiR-Re Pfu~tz~~; d~ Poüue zal de zelv~ doe~ w~~e~ e~ opvutte~, te~ RO~t~ d~ Tege~:tttev~, die daatt-e~-bov~~ zuil.e~ g~;ttta6t wQltde~ doo~ de ~~mpele Poüue. ~

XLVI. Het

~

v~bode~

de

V~eRRe~

te

Ite~ ~a~ d~~ zeve~ utte~ d~ mo~g~~, ~~

de

: de

W~~~

XLVII . Het loop~~ met

~ v~bod~n, a~~

alle

dttooge~,

onte alda~ op pe~~ van

On

Kleedi~ge~, e~~e

Zom~;

boete

R~ym,[~g~~

te

:ttta~po~é­

~~ ~a~~ de~ ~ege~ utte~ ~~

T~bu~al va~ Poüu~ g~bltagt wo~d~~.

P~oo~e~,

Pe~de~, laót-dttaege~de

laete~ weed~~;

06 te

de VOOIt het

Ov~edeft.6 zuil.~~

06te

zuyv~~~,

het

K~Rhoó dez~ Commu~~

a~d~e O~~e~,

Lynwaet,

~~?

va~ z~ 6Ita~C6

e~

de zelve

te doolt-

alda~ t~

te legge~, om te ble~R~~ . VOOIt elR~ ov~edi~ge.

VIJFOE HOOFOSTUK. Oe6~M~g d~~ A~ze~YRo~t, G~~e~Ro~t, Heelhu~de, a~ooR va~ Aeeoueheme~~n.

XLVIII. Het ge~ome~,

~ v~bod~~, a~~

e~ dttaeg~

P~oo~e~,

ZY~ va~ O,[plome~,

g~eMev~~ t~ G~enn~e va~

tJyr..iaat

alle

het

a~d~e da~

C~ó'[~ate~

06

de

ge~e

die wettig

Bttieve~ va~ O~6a~g,

T~buMl va~ e~te I~ta~e e~

op

a~~­ ,[~­

h~t S~M~­

het AMO~fu~ em~~; ~~ de Commu~e d~~ ~tae.t van Ge~e~- H~el-me~t~ 06 aeeoueheutt te oe66e~~~. Oe ove~edeft.6 zuil.e~ VOOIt h~t T~bu~al va~ Poüue gebttagt ZY~, om geeo~dam~eettt te woltde~ ,[~gevolge d~ Wet va~ de~ 19 Ve~o~e 11~te ja~. d~ o~d~ PIt~6eetutte va~

75


Alle. uytde.e.linge. van KJtuyde.n, on Be.Jte.yd贸w van Me.Mc.ame.ne.Yl.:te.n, op The.ate.M 06 Ste.llinge.n, in de. publie.Re. Plae.:tze.n, Fe.~te.n 06 Me.JtRte.n zyn ve.Jtbode.n; de. Pe.Jt6oone.n Me. dU贸dae.nige. uytde.e.linge.n on Be.Jte.yd贸~ zoude.n doe.n, ge.lyR OOR de. gone. Me. Be.Re.ndmae.Ringe.n On Ae.nplaRRinge.n van andJtu~e.~ zoude.n doe.n van ge.he.yme. Re.me.Me.n, onde.Jt welRdae.nige. be.nae.minge.n zy zoude.n we.ze.n, zulle.n vOOJt he.:t TJtibunal van muniupale. Poliue. ge.bJtagt woJtde.n, inMe.n zy van e.e.ne. Viplome. vooJtzie.n zyn, in he.:t c.ontJtaJtie. ge.val, zulle.n zy c.oJtJte.c.;tionne.elyR ve.Jtvolgt wOJtde.n. (We.:t van de.n 21 GeJr..minal 11-6te. j ae.Jt) Alle.n Pe.M aan Me. ove.Jt:tuygd zal wOJtde.n be.doJtve.ne. 06 ondue.ge.nde. Me.Mc.ame.Yl.:te.n Ve.JtRogt te. he.bbe.n, zal g~:tJtant wOJtde.n me.:t e.e.ne. boe.te. van honde.Jtd nJtanc.-6.bove.n he.:t ge.vang, dat nie.:t lange.Jt zal zyn ~ ze.-6 mae.nde.n. (We.t van de.n 19 J uly 1799)

He.t ~ ve.Jtbode.n ae.n de. Apothe.Re.Jt6 e.n Ve.JtROOPe.M van KJtuyde.n, op pe.ne. van e.e.ne. boe.:te. van dJty duyze.nd 6Jtanc.-6, van de.n AJt6e.nic., Rood Ra:t:te.-RJtuyd, Sublimae.t e.n alle. ande.Jte. VJtogue.n Me. vOOJt ve.Jtgin:tig e.JtRe.nd zyn, te. Ve.JtRoope.n, 't e.n wae.Jte. ae.n be.Re.nde. e.n ge.do~ilie.e.Jtde. Pe.Jt6oone.n, ae.n de. WelRe. Me.Jtge.lyRe. VJtogue.n noodzae.Re.lyR zyn tot hunne. nonc.;tie. : in dit l~te. ge.val, zulle.n zy op de.n iYl.-6tand de.Jt ve.JtRoopinge. moe.:te.n iYl.-6c.hnijve.n op e.e.ne. Re.g~te.Jt van ge.ze.ge.l:t papie.Jt, ge.quo:t:te.e.Jt:t e.n ge.paJtaphe.e.Jt:t dooJt de.n Me.ye.Jt, de. nae.me.n, toe.nae.m, hoe.dae.nighe.yd e.n woonplaw de.Jt Koope.M : de.zen Re.g~te.Jt zal be.wae.Jtd woJtde.n, e.n de. Me.~te.Jt alle.e.n zal dan06 den Sle.utel he.bbe.n, de.n we.lRe.n ve.Jtan:twooJtde.lyR blYnt ove.Jt de. ove.Jt:tJte.Mnge.n Me. zoude.n ge.dae.n wOJtde.n dooJt zyne. VJtouw, We.JtRlie.de.n 06 Vie.Yl.-6tbode.n. (EMc.:t van de. mae.nd July 1682, We.t van de.n 21 GeJr..minat 11 -6 te. j ae.Jt)

'.: 7G

XLIX . Ve. Be.Jte.yde.M van Ge.ne.~middele.n, vooJtzie.n van BJtie.ve.n van Ae.nve.e.JtMnge., zulle.n alle.n veJunoge.n ope.ne. We.JtRplae.:tze.n e.n PJtov~ie. Rame.Jt6 te. he.bbe.n, om te. be.Jte.yde.n, be.handele.n e.n Ve.JtRoope.n de. me.de.unae.le. Onde.Jte.e.nme.nging, a~ooR e.nRe.le. KJtuyde.n. He.t ~ ve.Jtboode.n, ae.n de. KJtuyde.nie.M e.n alle. ande.Jte., w de. ge.autho~e.e.Jtde. Apothe.Re.M, tot he.t 0e.n6e.ne.n de. AJttze.nyROYl.-6t, te. ve.Jttie.Jte.n On Ve.JtRoope.n e.e.nig Zout, Minge.linge.n ante. ande.Jte. Toe.be.Jte.yd贸e.le.n, op de. wyze. van Me.Mc.ame.nte.n, 06 e.e.nige. ande.Jte. minge.Unge. van -6impele. VJtogue.n, om in '-6 me.Yl.-6c.he.Yl.-6 lic.hae.m te. gae.n, vOOJt Ge.ne.~middele.n, op pe.ne. van VYn honde.Jtd 6Jtanc.-6 boe.te.. (We.:t van de.n 21 GeJr..minat jae.Jt 11) Nie.:t:te.ge.Yl.-6tae.nde. de. Ge.ne.~me.~te.M de. we.l/ze. in de. Commune. ge.plae.:t-6t zyn, alwae.Jt zy ge.e.ne. Be.Jte.yde.M e.n zyn, Me. ope.ne. We.JtRplae.:tze.n he.bbe.n, moge.n -6imp~e.


Medi~amenten a6leve~en,

het

~e~ht

aen P~oonen by de welQe zy g~oepen zyn do~h te hebben van opene P~ov~ie-Qam~ te hebben. (Zelve wet)

~onde~

ZESDE HOOFDSTUK. RegeUugt op d' openba~e Wegen . L. De gone' die op de uytg~~eQtheyd d~ Commune een v~aeten Qind zouden vinden, zyn gehouden het zelve op den oogenbliQ te dnaegen On te geleyden voo~ den Mey~ ante Adjoint. De gene die een li~haem zouden gewa~ wo~den, liggende op de publieQe Buyten-wegen, On in het Wat~, zyn gehouden danon ~enne~ ve~­ ~lag te doen aen eenen de~ beyde Amptena~en by den voo~e~taenden ~Qel genaemd : de Na~aetendheyd ten dien opzigte zal g~~nt wo~den doo~ de ~im­ pele Poliue. Het ~ v~boden alle ~oo~e van Die~en te abandoné~en, en den Eygendom van and~e te laeten b~~haedigen doo~ de zelve Di~en, op pene dat de zelve in b~lag genomen, en den Eygena~ ge~ondamne~ zal wo~den in de ~~haeden en in:tlt~ten . (Wet van den 28 Septemb~ 1191) Het ~ v~boden volle Pe~den van een ja~ en da~ boven, te laeten loopen in de velden en weyden, ~ OOQ in de publieQe wegen, 't en wa~e de zelve b~loten zyn, in d~ maM~en dat zy hun Met Qonnen onUnappen; en eeMge ongelukQen v~o~zaeQen. (Wet van den 19 july 1791 en 3 B~umaiAe ja~ 4 en B~luyt van Mijnhe~ den P~e6e~ van den 20 Feb~u~ 1807) De volle Pe~den, die lo~ en zonde~ bind-zeel gevonden wo~den in de plaetzen hie~ voo~en aengetoond, zullen aengehouden zyn, en g~teld wo~den om gevoed te wo~den ten Qo~te van de P~op~e~~en, de welQe ve~volgt zullen wezen, om ge~ondamne~ te waden in de ~~nnen van mUM~pale Poliue, ~ mede tot e~tellinge van de gedaene ~~haeden en ongeluQQen. (Zelve Wetten en B~luyten) Het ~ v~boden aen de P~oonen, vu~ te o~teQen op de Velden, naede~ a~ hond~d mete~ van de Huyzen, Bo~~~hen, Heyden, Boomga~den en ~~oy- 06te Hoy-myten, op pene van v~ntwoo~delyQ te blyven van alle ~~haeden en i~~­ ten, en ve~volgt te wo~den by wege van mUMupale On ~oMedionneele Poliue, ingevolge de zwa~heyd van het geval. Alle P~oonen, die hun in de Commune zullen begeven met Heng~ten, zond~ dat de zelve voo~angaendelyQ voo~ goed zullen ~Qend zyn tot v~mee~d~ng, en van goeden aMd, zulle.n g~~ant wo~de.n met eene boete van hond~ n~an~, in p~onyte van den B~eau van Weldadigheyd. (Wet van den 28 7b~e 1791)

77


AUen PJtopttletaf1-.L6 cüe Pee.Jtden hee6t, de wel.k.e bv.,met zijn, 06te aenû.en wOJtden aL6 bv., met te wezen met het Snot, 06 ande.Jte be..tJtaepel.ljk.e ptaegen., ..u., gehouden dan06 deelaJtatie te doen aen den MeljeJt, binnen de 24 UJten, op pene van Vij6 honde.Jtd 6JtanC6 boete . (ÁJtJtv.,t van den Raed, van den 24 Oog~t 1784) Gelljk.e deefaJtatie zaf moeten woJtden. gedaen, op zel.ve boete, bin.nen den.zelven tijd, in geval van veJtmoeden van bv.,me.t.telljk.e plaegen onde.Jt de Bev.,ten . Het vel. van de do ode DieJten, bIJ gevolgen van bv.,me.t.tel.ljk.e plaegen, en zaf niet mogen a6gedaen zijn, maeJt zaf moeten doo~neden woJtden; en het eadave.Jt gedolven zijn te.Jt cüepte van twee mete~, op pene van vij6.tig 6JtanC6. (Bv.,luljt van het Go uv eJtnemeYL.t, van 25 Mv.,~idoJt 5de Jae.Jt) AUe a6neminge van FJtuljt, hangende met 06 zondeJt woJttel., van KJtuljden 06te andeJte VooJt.tbJteng~e~, k.onnende cüenen tot voe~~ van den Me~eh, 06 vOOJt de Bev.,ten, zal gv.,tJta6t woJtden met eene boete gelijk. aen de ~ehaedel.oo~~teftinge ve~ehulcügd aen den PJtopttletaf1-.L6 o6te Pagte.Jt, en van eene op~lulj.tinge van mániupafe Pouue, de boete zaf dobbel zijn, en de ~op~lulj.tinge van dJtlj maenden, incüen de Wegneminge ..u., gv.,ehied met hulp van Pande~, Zak.k.en oMe l Mt dJtaegende Bev.,ten. (Wet van 28 SeptembeJt 1791) De gone cüe zouden opnemen in de Landen, zel.6~ nae.Jt het gene.Jtael wegdoen de.Jt vJtugten, zonde.Jt tov.,temminge van den PJtopttletaf1-.L6, zulten, ongemindeJtt de ~ ehaeden en intJtv.,ten, ·geeondamnee.Jt.t woJtden in de pene van ~impele Pouue . (Zel.ve Wet) LI . Het..u., ex.pJtv.,~elljk. veJtboden, aen alle P~oonen GJtaehten op-te-vul1.en,

te hJ.ndeJten, Tà.k.k.en a6-te-houwen, 06 eenig Hout weg te nemen uljt de Haegen, op pene van ~ehaeden aen de PJtopttletaf1-.L6~en te moeten veJtgoeden, en gv.,.tJta6;t te woJtden bljwege van muniupafe Pouue. Het..u., ook. veJtboden de FJte66ien van de FJtuljt-boomen a6 te Jtuk.k.en, te houwen, 06te eenige Plantingen, ten deele 06 geheele, te hinde.Jten. A6~lu.tingen

LIl. Niemand en zaf den Eljgendom van zijne gebeUJten mogen doen ove~.tJtoomen, 06 volon.taiJtelljk. Wate.Jt veJtfeenen, op ve.Jthinde.Jtende manie.Jte, op pene van geeondamnee.Jt.t te woJtden bIJ wege van muYLiupale Pouue 06te eoJtJtectioneele Pouue, en eene boete 06 gevang .

78

LIII . AUen Eljgenae.Jt van Woonhuljzen, SeheUJten, Stattingen en ande.Jte Gebauwen, cüe in de zel.ve zijne gebauwen VJtemdwngen zal aanvee.Jtden om hun te hUIj~vv.,ten, zal gehouden zijn dan06 eene veJtk.faettlnge te doen aen den Melje.Jt, binnen


de 48 unen, op pene vehantwoo~delyk te blyven ov~ de 6aLten deze~ V~emde­ ungen, ov~ de well<.e zy hun gaJtant ~tellen, en te betaelen eene boete van zUJtig n~anCó, voo~ de evu.:de oveAt!teMnge, en het dobbel -<.n c..M van ~vall-<.nge. Alle ontnemi.ngen, mOMwngen en bUJc..haedheden van Inó~ume.n;ten Menende ;to;t Landbauw, zu11.en gu:t.Jr.46t wo~den met eene boete gelyl<. aen de ~c..haedelooMtel­ unge, en een gevang : het ~ n-<.é;t mtn ve~booden aen de P~op~~~en op de velden te laten uggen -<.n de nagt. (Wet van 28 Septemb~ 1791) De W~l<.ueden en mogen gelyl<.elyl<., b-<.nnen den nag;t, hunne Tangen, Leed~en 06te and~e Inó~umentm, Met agt~aeten, Me zouden I<.onnen Menen tot een geb~uyl<. c..o~e aen den gemeene veyugheyd. N-<.emand en zal mogen eeMge Teel<.enó ve~planten; 06;te v~Metigen, Me zyn cü.enende ;tot ~I<.en;te~~e van den ~c..heyMnge. van ·Eygendommen, d~daeMge alle Pa~teenen, Boomen, 06 and~e, op pene van eene boete van 24 6~nCó en een gevang. (Zelve Wet) Het ~ v~boden VlMc..h 06 Kemp ;te Roften -<.n de R-<-v-<.~en on;te Bel<.en, a~ mede -<.n de G~c..hten de well<.e de MeeMc..hen On Weeden o~ngen, op de ~~an6en vMtgUJteld by de Wet van den 6 Oc..tob~ 1791, en zel6~ g~oot~, -<.nMen de Rootingen Z-<.el<.ten ve~oo~zael<.;t hebben ond~ de Menóc..hen 06 BeUJ;ten. ZEVENSTE HOOFDSTUK. BedûaJtye en Lan.cLe.oop~ye. LIV . Allen peMoon, Me zal met Bedelen bevonden wo~den., -<.n de S~eteYl., 06 aen de Deunen d~ Huyzen, zal gevangen, en geleyd wo~den voo~ den Mey~ en v~zonden zyn op zyn bevel, voo~ den ond~ P~e6ec..t van het ~on~~ement, om doo~ hem gezonden te wo~den na~ het Co~ec..t-<-e-huy~. (Buluyt van den P~e6ec..t, van den 26 Vendémi.~e ja~ 14) Allen peMoon Me zal bevonden wo~den ~ Landloop~, en Me Met en zou I<.unn.en doen blyl<.en van eene vMte-wooMnge, zal gelyl<.elyl<. -<.n gevang genomen, en voo~ den onde~-P~e6ec..t geleyd wo~den. (Zelve BUJluyt) ACHTSTE HOOFDSTUK. A6doen van Rup~ en. LV. Alle P~op~~~en, PagteM, Geb~uyl<.eM van eygen Landen, On van de gone van een and~, zu11.en gehouden zyn, gedu~ende de maend Feb~uaJty van ell<. ja~ de Rup~en 06 te doen van alle hunne Boomen 06te Haegen, de well<.e hun v-<.nden

79


/..Vl. huVl.Vl.e. Loc.htiVl.ge.Vl." LaVl.de.Vl., Me.VL6C.he.Vl., We.ljde.Vl.

pe.Vl. vaVl. de.ze.

06 1{Jte.ve.Vl.; de. BUJL.6e.Vl. oMe. pop -

Rup~e.Vl.-a6doe.VLiVl.ge.,

zutle.Vl. ve.JtbJtaVl.d wOJtde.Vl. op he.t ve.ld. Ve. ze.lve. Rup~e.Vl.-a6doe.VLiVl.ge. zal g~c.hie.de.Vl. dooJt he.t 06n~c.ie. te.Vl. QO~te. vaVl. de. ge.Vl.e.Vl. de.Jt IVl.WOOVl.de.M ~e. ~Vl. waVl.de.vo~ zuLte.Vl. blljve.Vl.. (Wet vaVl. 26 N~vo~e. jae.Jt 4; B~lulj:t vaVl. de.Vl. He.e.Jt PJte.6e.c.t, vaVl. 37 JaVl.uaJtlj 7806) NEGENSTE HOOFVSTUK. Jag:t. LVI. Ve. Te.ge.11á tJte. vVL6 ae.Vl. de. We.:t:te.Vl., B~lulj:te.Vl. 06:te. Re.gle.me.n.:te.Vl. 0 p de. Jte.ge.ltugt vaVl. de. Jagt e.Vl. PoJtt-d'AJtm~ zutle.Vl. ~gouJte.uze.lIjQ agt~volgt e.Vl. g~tJt~6t wOJtde.Vl., ~Vl.ge.volge. de. ~:tJta66e.Vl. hie.Jt Vl.ae.Jt vM:tg~:te.ld. LVII. Alle.Vl. PVL600Vl., vaVl. wat hoe.dae.Vl.ighe.ljd hij we.ze.Vl. mag, ze.l6~ de. dJtae.gVL6 vaVl. PoJtt-d' AJ[m~, ~e. zutle.Vl. be.vOVl.de.Vl. ZIjVl., het lmd dooJtloope.Vl.de. e.Vl. het wild ve.JtVLi~ge.Vl.de., met Vue.Jt g~c.hu:t, Jag:t-hoVl.de.Vl. 06te. W~Vl.d-hoVl.de.n, Ne.tte.n, $:tJtoppe.Vl., on:te. ande.Jte. Mac:hiVl.e.Vl., ~e.Vl.e.Vl.de. :to:t he.:t vaVl.ge.Vl. oMe. dQpde.Vl. vaVl. W-Ud~ op de. LaVl.de.Vl. 06 ~n de. Bo~~c.he.Vl. ~e. hun VLiet :toe.be.hooJte.Vl., ZOVl.de.Jt dat Zij :to~te.m~Vl.ge. QOVl.Vl.e.Vl. ae.Vl.tOOVl.e.Vl. vaVl. de.Vl. Eljge.Vl.ae.Jt, zal g~:tJtan:t woJtde.Vl. met de. boete. ulj:tg~pJtoke.Vl. bij de. We.:t vaVl. 30 Ap~ 7790. LVIII. Ge.lIjQe.rowlj~, ~Vl. de.n ooge.Vl.b~Q l de.Jt Ove.Jt:tJte.~Vl.ge.Vl., de. Wape.~, Jag:t-hoVl.de.Vl., W~Vl.d- ho Vl.de.Vl., Vl.e.t-te.Vl., S:tJto ppe.Vl. 0 n aVl.de.Jte. I ~:tJtume.nte.n, ~e.ne.nde. :tot he.:t ve.JtVLie.~ge.Vl. vaVl. het Wild, VLie.t e.Vl. koVl.Vl.e.Vl. ge.Vl.ome.Vl. wOJtde.Vl., om dat de. Te.ge.~:tJte.Ve.M de. vlug:t Vl.e.me.Vl. e.n dat de. GaJtde-Champe.:t:tVL6 06 PVL600Vl.e.Vl. vaVl. Po~c.ie. aeVl. de haVl.d VLiet e.Vl. zijn, om ~e Ae.n-:te-~lae.Vl. ~n deVl. ooge.Vl.b~Q, de OVe.~e.dVL6 zutleVl. gehoude.Vl. zijn ove.Jt-:te.-le.ve.Jte.n ae.Vl. de.Vl. Me.Ije.Jt vaVl. de. Commune; alle obje.c.:te.Vl. me.:t de. we.lQe zij de. · Ove.Jt:tJte~Vl.ge. be.gae.Vl. heb be. Vl., zoo ha~:t ~ zij ~utleVl. ge.c.oVl.damVl.e.e.Jtt ZIjVl.. IVl. de.Vl. gevalle dat zij zoude.Vl. de.c.laJtéJteVl. de. ze.lve VLie.:t :te. QOVl.Vl.e.n opbJte.Vl.geVl., om dat Zij huVl. daVl.on zoudeVl. ontmaeQ:t he.bbeVl., zij zuLte.Vl. ~daVl. gehouden ZIjVl. :te be.:tae.leVl. eeVl. dJtljdobbe.le. boe:te, vaVl. de. ge.Vl.e. vM:tg~:te.ld bij de.Vl. vooJtgae.Vl.de.Vl. ~Qe.l : Zij zuLte.Vl. OOQ mogeVl. ge.c.oVl.:tft~gVl.e.e.Jtt wOJtde.Vl. bij we.ge. vaVl. Co~nte., ZOVl.de.Jt ~~ ee.Vl. Vl.ie.uwe zaeQe :te moe.:te.Vl. ~~paVl.Vl.e.Vl.. (Re.gleme.~ va~ de.n 22 JUVl.1j 7733, AJtt. V) LIX. N~e.maVl.d e.Vl. ve.Jtmag zljVl.e Honde.Vl. ~e. laeteVl. loope.Vl. ~Vl. de. LaVl.de.Vl., Bo~~c.heVl. 06 We.ljde.Vl.; de gone ~e. zutleVl. be.vOVl.de.Vl. 1zljVl., zuLteVl. gedood wOJtde.Vl., ge.lljQ OOQ de. KatieVl..

80

LX. De

PJtop~~~eVl.

eVl. aVl.de.Jt,

~e.

Jtegt vaVl. Jagt he.bbe.Vl., e.Vl. vaVl.

Pont-d'AJtm~~


voo~z~e~ zy~ e~ moge~ hu~~e FU6 ~Qe ~et taede~

~e zelû~ alwa~ ge~de

op

zy

~eg~ va~ Ja eg e~ hebbe~,

op

met Lood,

'~ e~

zy op de

p~e~­

pe~e va~ ae~z~e~ ~e zy~ ~

jae-

de~ Eyge~dom va~ ee~ a~d~.

LXI. Gedu~e~de de~ b~to~e~ ~yd va~ de Jag~ wo~d de~ V~QOOP va~ alle ~oo~e Wild ~~{!..~getyQ v~bode~ : de Teg e~~e. v eJL,6 zuUe~ 9~uaÛ~ wo~de~ met de c..o~­ û~ c..o.;tte va~ hu~ Wild e~ e. e~e boete va~ ~~~Ü9 6~&.~~. He~ ~ ook ve~bode~, ae~ alle de g o ~e ~e h~ neg~ ~et hebbe~ va~ Waepe~ ~e dnaege~, Fo~e~e~ ~e houde~ : de go~e ~e zuUe~ be~uygd weze~ va~ gejae.g~ ~e hebbe~ m~ Fo~~e.~, va~ Ko~y~e-pe.~Qe~ geope~d, ge.dotve~ 06 g~~op~ ~e hebbe.~, oû~e a~d~~~ b~c..hae.~9~, zuUe~ ee~e. boete ~~oope~ va~ ve~g 6~~c..~. Ge~yk venbod wond gedae~ va~ de ~~~e~ va~ Petny~~e~, E~dvoge~ 06 a~den Wild uy~-~e-~ukQe~ 06~e ~e v~~e.üge~, de jo~ge haeze~ 06 Ko~yne.~ ~e dooden, 06 ~e ~nde~e~, op pene van ~~e.~ 6~n~ boe~e.. He~ ~ ~~gelyQ v~boden, aen at de gone ~e wezen mag, ~e Jaege~, '~ zy m~ FU6~ken, '~ zy met Honden, Gae~e~ 06 Suekken, ~n den ~yd d~ de a~de bedeQ~ ~ me~ ~~e.euw, op de ~~ûûe.~ uy~gednu~ by het ~e.9~e.me.n~ va~ de~ 22 Ju~y 1753. LXII. De

G~d{!..-Champ~~ zy~ gehoude~, wa~~e~

zy

ee.~e ove.~e~~ge zulle.~

v~~g~~eld hebbe~ zo~d~ de~ p~güge~ ~e QO~~e.~ ~~haele~, ae~ ~egteme~e~

den Adjo~~, Comm~~~ va~ Po~~e op de~ ~~~a~d ee~e opzoe~~ge ~e doe~ ~~ de Huyze~, Sc..he~e~ e~ S~~~gen, e~ .. va~ de go~e. ~e. zoude.~ v~dag~ zy~ van ove~e.~nge., zy zulle.~ op de.~ ooge.~b~R ~~ de. Huyze~ waen zy ~eve~de 06 gedood Wild zulle~ v~~de~, de Wape~, Ne~e~, Stnope~ - 06 a~de~e I~tnumen~e.~, ~e~e~de ~o~ v~~ru~g va~ het Wild, ~~ b~lag ~eme~, om dae~ va~ om6m~~g P~oc..~-v~bat op ~e ~~e.lle~, d~ aen de. V~ede-Re.c..Me~ va~ · he.~ c..a~o~ by e.xpe.~e. zal wo~de.~ ov~gemae.Q~ b~~~e~ de. ~e.e. mae.l V~e.~-e.~-tw~n­ tig une~, omda~ de Ove~ed~ zoude~ gec..ondamne~ wo~de~ ~~ de boe~e~ ~e zy ~~ z~Qdae~g gev~ zulle~ ~~geloope~ hebbe~, ~ mede ~~ ab~o~~e c..o~6~c..atie va~ de d~w~~de Obje~e~, de welke p~ov~~o~~eelyk zuUe~ g~~eld wo~de~ ~~ de Meye~e, met t~~ va~ dan06 de o v ~ha~~ng ~e doe~ ~a~ d' o~de~ P~e6e~une., b~~Vl.e~ de v~j 6t~en dage~ ~aen de b~tag~e~~ge dez~. de

Jag~, ~e~

op

bywezen

va~

THIENVE HOOFDSTUK. P~~~~e

om LXI TI. Allen

Ware~ ~e ~eg en.

P~oo~, dnaeg~ va~ FU6~Qe

06

a~d~e Wape~, ~e z~g za~ bev~~der 81


·t zy in het binnen6te de~ commune, 't zy in de S~aeten 06 op de Velden, zal gehouden zyn te toonen aen de G~de-Champette~ 06te and~e P~aonen van de Poüue., die zy ovWnoeten, eene Pe..JtrnL6.6ie tot het .6~aegen van Wapen6, a6ge1.eveJt,t doo~ Mynhee~ den P~enect, indien hy dnaege1 i.6 van eene FU.6iQe; doo~ den He~ Onde~ P~e6ect, indien hy voo~zien i.6 van Pi.6tolen 06te and~~e witte Wapen.ó. LXIV. De Ov~ed~ zullen gevangen, ontwapend en ve~volgt zyn, ongeminde~ de ve~be~e van hunne Wapen.ó, tot eene boete van ~y n~nQ.6, 06 ~y dagen ge vang. (Be.óluyt van den He~ P~e6ect, van 21 Vento.6e ja~ 13) Niemand en zal eene P~.6~e tot het ~egen van FU.óiQe Qonnen beQomen indien hy ~et doet blyQen dat hy woonagtig i.6 binnen het Vep~tement dat hy alda~ P.ti.op~e~.6 i.6; dat hy van goed ge~ag en zeden i.6, en betaeld hee6t het be. dnag van de Va.6tge.óte1.de be1.oo~nge. T

ELFSTE HOOFDSTUK. Reseltugt op het .Vi.6.6chen. LXV. Niemand en v~ag te Vi.6.6chen in de Rivi~e de Mandel, nog in and~e loopende wat~ binnen de Commune, indien hy geenen aenpae1.ende P~op~~ en ~, aen de welQe zulQdae~g ~echt gegeven wo~d by be.ótemminge van den Staet.6Raed.6he~ doo~ Zyne Qeyz~yQe en Qo~nglyQe Maje.óteyt.

LXVI. Het i.6 ve~boden aen de Pagt~, Koopman6 van Vla.6ch, hun ~auw Vla.6ch te leggen in de Rivi~e de Mandel, 06te ee~ge de.ó zel6.6 T~nQhen; de gone die geene and~e G~agten hebben al.6 de gene immediate1.yQ aen de ze1.ve houdende v~­ mogen hun Vla.6ch in de zelve G~gten te leggen, met la.6t by hun, eene behoo~­ tyQe a6.6~heydinge te maeQen, ten min.óten t~ b~eedde van twee met~, wan06 d' opneminge ~et en zal gedaen zyn voo~ het eynde van maend Octob~ : de Tegen.6~ev~ zullen eene boete inloopen van vy6-en-twi~g 6~Y!.Q.6. TWAELFSTE HOOfDSTUK. Zwemmen. ~XVII. Het i.6 ve~boden, aen affe Inwoond~ 06te and~e P~oonen, met naeQt üchaem te zwemmen in de plaetzen gelegen in het zigt van het PubüeQ op pene van eene boete van ~y 6~anc.6 : de Vad~ en Moed~ blyven v~ntwoo~delyQ QV~ de boeten die hunne mind~ja~ge Kind~en zutlen ingeloopen hebben, zooal.6 zul~ voo~ge.6c~even i.6 by A~Qe1. LXXVII, ve~ende V~deeünge.


r [~THIENVE

R~gettugt

HOOFDSTUK. van

d~ Men~t~n.

LXVIII. D~ M~~t~n z uit~n onv~~b~o~~n plae~ h~bben allen Zat~dag van ef~e w~~e, ~n de gewo o nty~e ptaetzen, 't en wa~e den Mey~ oondeetde ee~ge v~nde~nge toe t~ b~~ng~n in d~ ptaetz ~n van d~ zetv~ . LXIX. V~n v~~oop van tot die..ó be..ó c.hi~t.

G~a~n~n wo ~d v~bod~n ~td~

dan op

d~ publi~~~ Men~t

LXX. De G~a~nm~~t zat t' ef~elt6 beg~nnen met h~~ .6ta.g van d~n midda- : op d~z~ M~ zulle.n aU~ IVUJJoond~, di~ in d~ uytzond~~ng~n hi~~ naen Met b~g~~p~n. zyn, mog~n ~oopen d~ ~antit~yt noodig tot het g~b~uy~ van hun hUy.6g~zin, zonden to~ d~ze ~ooping~ de Ba~~~, hunn~ HUy.6v~owwen 06 Dome..óti~~n te mogen g~b~uy~en, a~n wef~e venbod~n wo~d in de M~Uen t~ v~c.hynen voo~ d~ .6tag van e~n M~n. LXXI.

Va~~ i.6 oo~ venbod~n a~n Mol~na~,

Vo~~alt6 ont~ G~autholLi.6~~d~ voo~ d~­

te ~oopen, 't zy voo~ hun z~tven 't zy voo~ een anden, 't ~n wa~e zy v~gezefd zouden zyn van den P~oon voo~ w~e zy den ~oop zoud~n doen d~z~n zat danon op d~n mom~nt ~~n~ v~~f<.la~nge,. moet~n do~n. G~~n~n V~~md~üng ~n zal v~og~n G~~n~n t~ ~oop~n, 't ~n wa~~ na~~ h~t .6tag van ~~n ~e ~n hal6 : d~ t~gelt6~~v~ngen aen de voo~elt6taende Sc.hi~~ngen, zulten wo~den ge..ó~6t met een~ boete van ~y 6~nc..6, ten milt6ten, 06 een gevang van ~y dagen; deze .6~66~ zat g~oote!L zyn, in c./l,6 van envallinge. zetv~ ~e G~aen~n

LXII. Ve G~aen~n die Met zuit~n v~~ogt zyn, en zuit~n M~t mog~n ve~voe~d wo~­ den van de M~U, 't en zy na~ den twee ~en en hat6 van d~n na~~ddag : zy zuit~n geteyd wo~d~n in de huyzen die doo~ de Poüc.ie zult~n a~ngetoond zyn, om · op M~WJJ6 t~ ~oop ge..ótefd t~ wo~d~n op d~n volg~nde MeJt~tdag, op pen~ al.6 by voo~ga~nden ~ti~et gezeyd . LXXIII . Alten ve~~oop van G~aenen, wo~d gefy~ety~ v~boden, efd~ dan op de pta~tze tot die..ó aengewezen. Dez~ M~~~t zat g~opend wo~den, in de Zome~ ten z~v~n M~n, ~n t~n ac.ht u~~n in d~ Wint~~ . LXXIV. De gene di~ hun zouden b~dienen van Gew~c.hte.n 06 Ma~te,.n, and~~ dan d~ gon~ doo~ het Gouv~~nement va.6tge..ótetd, b~hoo~y~ ge~y~t, zuiten v~~votgt wo~­ d~n by w~g~ van Munic.ipal~ Poü c.ie, bov~n d~ c.onni.6c.ati~ van d~ a~nge..ólag~n Obj~c.t~n. (Wet van d~n 1 Vcndémi~~ ja~ 4 ~n jaen 11)

83


LXXV. Het Á./.l vVtbode.n ae.n aLte. PeJL6oone.n, e.e.nige. Wink.eL6 06 KJtae.me.n op :te. Jte.gte.n op de. meJtk.tdagen, in de. StJtaeten onte. op de. pubiie.k.e Plaetzen, 't en zy naVt alvooJten eene to~temminge be.k.omen te hebben van den Me.yVt, op boete van dJtlj 6JtanC6, 06 dJtlj dagen ge.vang. LXXVI . Het Á./.l gelyk.elyk. veJtboden aen aLte I~oondeJL6, en naementlyk. aen de Wa9enmaek.eM, Smid6, Sc.hJty ~Vtk.eJL6, TimmVtmavt.6, Klo e. 6mae.k.e.M, 0 6 Ka 0 piie.de.n in Hout, hunne Boomen 06te Hout-mijten te leggen in de StJta.eten 06 pubiiek.e Wegen op de wijze dat zulfu eenig be.lwel toebJtengt aen de pM.óagie van de I~oondeM ~ De gone. die ae.n he.t wVten dVt zelve zouden weygVte.n, zullen, bove.n de boete. van 60 6JtanC6, betae.le.n d'onk.o.óte.n van het wegvoeJten deJt zelve, dat zal gedae.n wOJtden ingevolge het oJtdVt van den MeljVt, On van den c.ommÁ./.l.ó~ van Policie. VEERTHIENDE HOOFDSTUK. Van de. Ve.Jta.ndeJtinge.. LXXVII. De ImDoondeM deJt Commune van I.óeghem, die zouden veJtand~en van WOoninge, ge.lyk. ook. de. VJte.mdwngen die. hunne. Wooninge. op haVte. uy.te~tJte.k.the.yd zoude.n v~ten, zyn gehoude.n hun te. bege.ve.n by den Sec.Jte.taJtÁ./.l van de Commune, om aldae.Jt vVtk.laeJting te doen van hunne Wooninge., op pene van eene boete in-teloopen van thien nJtanC6, ten lMte van den genen die de DedaJtatie bij het zelve AJttik.el veJte.y.óc.ht, zouden weljgeJten te doen. LXXVIII. De Zittinge.n van de.n Me.ye.Jt, zyn de.6i~velyk. vM~g~teld op den Mae.ndag, Woevt.6dag en VJtydag van idVt wek.e, zoo vOOJt het a61evVte..n van PMpoJtten, PVtmÁ./.l.óien, al.ó CVtti6ic.aeten, e.c.L . . . . VYFTHIENSTE HOOFDSTUK. DVt Boeten. LXXIX. De VadeJL6 en Moede.h.ó zullen veJtantwooJtdelljk. blyven van de Tegevt.6tJtevingen dooJt hunne KindVten begaen, de Voogden oVVt hunne m"lndVtjaeJtige Weezen, vOOJt het vVthae.l van de Boete.n by he.t tege.nwooJtdig vooJtg~c.hJte.ve.n. Copie. van het tege.nwooJtdig B~luljt, naeJt bek.amen te hebben de goedk.Vtuinge van MynheVt den PJte6ec.t van het DepaJttement van dë Leye, zal gezonden woJtden aen d'HeVten k.eljzelljk.en PJtoc.uJteuJt en het MagÁ./.ltJtaet van Zek.Vthe.yd by het TJtibunal van eeJL6te Ivt.6tantie. tot KoJttJtyk.; aen de. VJtede-Rec.hteJt van het Canton; en zyne uytvoeJtinge. zal toeQJl l'eJttJtouwd wOJtden aen de zoJtge van den CommÁ./.l.óaJtÁ./.l van Poiic.ie en van de GendMQ~ meJtie, al.ó mede van de GaJtde-ChampetteJL6; het zal gedJtuk.t woJtde.n in beljde de


ta~l~n,

tot

cQ.6tum~ehd~

nombeh van hondehd vY6tig a6dnu~~ló; g~pub~c~~ wQ~d~n g~­ pfa,~tz~n ~n a~ng~pfuk.t .-ln aU~ d~ Hehb~~g~n ~n pubü~l<.~ pfue.tzen. q~n

dV(. Commune. Gedaen te

I~eghem,

den 22

Ma~e

1806.

VANVEWALLE Meyeh, en gezegeld.

Onde~eel<.ent

den Ondeh-P~~6ect van het v.-l~~d~ he.t Vep,~ement de~ Leye. In Ondeh-P~e6ect~e tot Ko~yl<., den 22 Ap~ 1806. Ond~eel<.~nd : PICQUET

G~~~en ~n gev~6.-l~eht doo~

V~n

Geziw en

goedgel<.e~d doo~ o~ P~eóect ~ugge,

den 19

van het

Vecemb~~

VepMtem~nt

~on~~ement

deJt Leye.

1801.

Cop.-le conóo~rn~ Ven Meyeh van I~ ~gh~rn Voo~

VANVEWALLE

85


~RIEVEN

VAN DE IZEGEMSE CONSCRITS

In het rijksarchief bevinden zich ongeveer 300 brieven, ruim 150 jaar

gel~den,

geschreven door consc r its, aan ouders of familie. Die brieven bevinden zich in het rijksarchief, omdat ze meestal moesten overgemaakt worden, aan het Frans bestuur te Brugge om te dienen als bewijs van aanwezigheid in hun eenheid. Vergeten wij niet dat er vaak grote verwarring bestond, door het feit dat velen niet op tijd vertrokken of zelfs onderdoken. De overheid had geen volledig juist overzicht en viel soms de ouders lastig. Een brief kon dan als bewijs dienen Vqn aanwezigheid. Het bewijs van die verwarring vinden wij geregeld in het archief van Izegem. De stedelijke overhe i d schrijft naar Brugge, om te bewijzen dat deze of gene conscrit, aanzien als deserteur, in fĂŠite dienst genomen heeft of zich ergens in een militair hospitaal bevindt. Zulke brieven konden ook dienen om de broeder van een conscrit, die er zich ingeloot had, later te doen vertrekken. Wij vonden in het archief van Izegem ook enkele brieven van conscrits. (Archiefbundel militie, periode 1808 - 1814, arohiefkamer I kas EE) Die brieven geven ons een gedacht over de toestand waarin onze jongens verkeerden. Ze tonen ons dat de conscrits zich overal in Europa bevonden. Men krijgt ook een gedacht over de ontwikkeling van de jongens. Ze moesten meestal een geweldige inspanning doen om hun gedachten in manke zinnen uit te drukken . Vaak kunnen we zelfs niet spreken van zinnen. Hoofdletters of zintekens zijn blijkbaar onbekenden. Zeer dikwijls kan men bepaalde woorden niet lezen. Uit de brieven in het rijksarchief of in het archief van Izegem, klinkt bijna altijd een ondertoon van pijn en heimwee door . Sommigen spelen gedurig met de gedachte aan desertie. Wij lezen verschillende malen: "Veel Vlamingen zijn weggelopen en weer gevangen genomen, gestraft of teruggezonden naar hun eenheid." De jongens hadden ook een heilige schrik van het hospitaal. De hospitalen waren meestal noodinrichtingen zonder comfort en steeds horen wij dat er te weinig eten is en dat men er sterft van de honger. Soms houden de soldaten hun wensen voor werkelijkheid en troosten zicR met onkontroleerbare geruchten zoals : "Men zegt dat de engelsen in Vlaanderen

8b

zijn, of, Pruisen en Russen hebben vrede gesloten."


Ik heb se~,

g~tracht

zonder

iet~

de oorspronkelijke brieven in een meer leesbare vQrm te te

verand~ren ~an

pla~t­

de schrijfwijze.

Bij de repr,?duktie van enkele brieven uit het Izege.ns archief, voegen wij de ~eer

leesbare tekst.

Ik vond in de militiepapieren van sommige en vOegde deze bij hun brief.

briefschr~j'!Jers

een korte .levensschets


Nanc..1j Ve.n 8 de.c..e.mbeA 1813 Ende. mab ~ e.un4 naeA at van heJl/te.n ge.ghod te. he.bbe.n Lade. ik ui. ( u ! i e den) we..te.n de.n ~tae..t van mijne. ge.zondhe.ljd e.n veAhoope. ut het ~e.fve. z1jt, ~ ook dat ik de.n 18 ve.~okke.n be.n uljt bhugge., veA.thokke.n me.t honde.h.t 65 manne.n, En de.n 5 de.c..e.mbeA tot nanc..1j ge.~ve.e.h.t me..t 36 manne.n, e.n he.bbe.n ge.pab~e.h.t de. votge.nde. dOhpe.n En ~te.de.n, Ee.c..too ge.nd h~t ( Aa st) bh~~e.l namUeA ( Name n) wij dae.h de. mabe. (Maa s) ge.pab~e.h.t, van dae.h zijn wij ge.mahc..e.h.t naeA ~ine.t (C h in e y) mahc..he. ~e.nttuge.h nu6c..avt.ton ahlon luxze..nbUhg ttuonville. me..tz daeA he.bbe. ik pe..th~ VeAhe.fte. daeA ge.zie.n e.n wij he.bbe.n 2 6to~ke.n wijn ge.dhonke.n me.t malkaeA, En wij zijn ~mohge.~ ve.~okke.n naeA povt.te.mo~~on op nanc..lj, mljne.n dipo, he.t ~ Ee.n atl~lig~te. hOute. ge.we.e.~t be.~nde. bhOe.d~ Ende. mab~e.un4, wavt.t hahde.ljne.n ( Ardennen ) ~ Ee.n aeAe.m lĂ nd. he..t zijn al ~c..hoi~ e.n die.ve.n die. e.h wone.n, wij he.bbe.n de.n El6 ( he l ft) van onze. hote. (rou t e ) In de. he.hbeAge.n moe.te.n lougie.he.n (l ogeren) op onze.n de.pan (o~ e i gen koste n) , 06 and~ Wij mo~te.n in de. Lange. ptumme.n ~tae.pe.n ( bu i t en i n he gras) , nogta~ he.bbe. ik altijd goe..de. c..oUhage. ge.had; mae.h nu be.~nde. bhOe.d~ Ende. mab~e.un4 he.bbeA nog me.eA, he..t We.fc..k ik ut me;(: blij~c..hap mag ~c..Mijve.n, Want ik e.n mijne. c..amahae..te. (kame r aad ) Joann~ duboc..c..abe. van Ingoljghe.m zi j n te.. ~ae.me.n in de. muizike.; he..t Wetc..k VOOh mij Ee.n ghoot ge.luk ~, ik e.n moe..t nie..t Ec..eAc..eAe.n nog op ge.e.n ape.f zijn, zw (sedert) Wij muiziqavt.te.n zijn, he.bbe.n Ee.ne. c..ameA tot onze. i~tan::U.e. Wae.h wij te. Sae.me.n le.eAe.n ~ ook moe..te.n wij twe. mae.t om te.M e. gae.n naeA o~e.n me.~te.h, WaeA VOOhe.n o~ he.gime.nt be..tae.f.t 24 6han~ pah mae.nde. VOOh ideA man, En wij be.~nde. bhOe..d~ Ende. mab~e.un4 e.n he.bbe.n maeA vij6ttue..n 6ha~c..he. ~tuljve.~ atte. vij6 dae.ge.n e.n bhood ge.lijk de. handeA ( andere ) 4otdae.ten, wij zijn me..t ~even muy~ikanten en geven Etk Be.~nde. bhOe.d~

88



Vij6h,ü!.n ( v ij f t i e n) 6Jtan.6C.he. .6tWjVeM dat..[,6 ., 1/2 daeJt by a.f..le. vij6 dae.ge.n, En daeJt VOM.e.n .6mM.ge.YL.6 te.n th..<..e.n ueJte.n Ee.ne.n boul..-Lon -60Uppe. bolly En Ee.VLige. le.gumme.n ( groente n) , En MeJt middag ten -6e.-6 ueJte.n he.bbe.n wij Ee.ne -6a.tade. daeJt naeJt Ee.n .6tuk ge.bhad ( gebraad) met Ee.VLige. aeJtdappe..te.n Wij gae.n nae.h Ee.n bOhgeM huyJ.J ete.n waeJt J.Je..t6 Ee.VLige. 06MueJte.n bij 0YÎ6 ae.n ta,vef fwme.n, daeJtom lie.ve. bhOe.deM Ende. maJ.JJ.Je.LLh.6 bidde. ik u dat gij altijd goe.de. COLLJtage. moet he.bbe.n e.n in mijn ge.e.n veJtdhiet mae.ke.n Want ik be.n h..<..eJt we.l ge..tijk gij in mij ne.n bhie.6 zie.;(:, want volge.YL.6 de.n -6tae.d waeJt ik in Wa.6 be.n ik ge.ef (hee I) gefukfUg, want ik zal miJ.J.6c.h..<..e.n nog Ee.n ge.e..t JaeJt in de. .6tad m.oge.n bluyve.n En a.f..le. dage. om le.-6-6e. moge.n, ae.n wat ae.ngat OM k1.e.e.de.he.n wij zijn ge.kle.d g.e ..tijk de. 066iueJt~n Ee.n blouwe. Kazakke. met zilveJt pole.tie.n Ee.n blo uwe. .6pande.bhok e.n e.e.n witte. twe. paeJt le.e.ze.n Ee.n .6c.hoone.n Cako (hoge muts ) al in het z..[.tveJt a6gzet e.n Ee.ne.n .6c.hoone.n de.e.ge.n ik e.n ke.nne. mij ze.l ve.n de.n El6t van de.n tijd ~et, ik he.bbe.n me.eJt p.ta..[zieJt in Ee.ne.n dag 06 tot I.6e.ghe.m in Ee.n JaeJt, beminde. bhOe.deM Ende. maJ.J-6e.LLh.6 ik veJtzou~e. al om dat gij zoud w..[lle.n opze.nde.n 50 6JtaM om m..<..j twe. Me.ULVe. 6lu.te.n te. koope.n, want mijne. 6lu.te. Me. ik bij he.bbe.n En kan VLie.t Me.ne.n zij ..[,6 ve.e..t te. ghoot, he.e6t de.n muyzykme.e.-6teJt my ge.ze.yd En ik he.bbe.n Ee.ne. ge.had van mijn me.e.-6teJt tot dat ik eJt twe. kan Coope.n En ik twY66e.le. VLiet 06 u..t zal het a6ze.nde.n zoo aut moge.lyk ..[,6, zijt zoo goe.d van my he.;(: VLie.uw.6 oveJt te. .6 c.Mljve.n hoe. dat het gaet met u..t, En ook het Me.UW.6 te. -6c.Myve.n wat Eh tot I.6e.ghe.m ..[,6 Want ik e.n kan u..t gee.n Me.UW-6 -6c.hhyve.n te.n zy dat ik gehooht he.bbe. tot bhUó-6e..t dat ZIJ af mO.6te.n mMc.eJte.n van 22 tot 34 JaeJte.n En dat ik ve.e.l ge.blu.6 eJtde. ge.zie.n he.bbe.

jO



E» hebbe ook vennome» tot B~U6~el dat de E»ge~Qhe 1» Holland Wa~~», E» wy hebbe» veel ~oppe» gevo»de» la~t o~ ~oute, die al de Ka»te» Va» ha»tw~­ pe» g~»ge», gy moet de Compleme»te» doe» ae» K~kho6 ~k be» met b~u»no va» &ugge tot ~» m~t ( Metz ) gwe~t Wa~ mede blijve met alle ge»ege»heyd, G~j e» mogt ~et laete» Va» de Compleme»te» te doe» ae» ~gte Collette M~~ E» ae» my» ~gte» E» ae» Lo~ Veli»ge E» ae» Edw~ Vebal E» ae» Ja» Ve»»e E» ae» 11~ (Hi la i re) Vebulte Wa~mede

My» aM~ ~ aen my»e» mU6~ekme~te~ A mo~~eM C~o» ma...LVte de VemeMa»t Rue de L'E~pla»ade »0 242 p~~ la Comedie a na»QY

mU6~que


f

•


bemi~de~ vad~ e~de moed~ e~de bnoed~

Dz k.M ut

t.e -6c.hJUjve~ de~ -6t.aed va~ m<..j~e gezo~dheyd godt. loรณ en i k. hoope van ut het zelve e~ ik. ligge i~ de -6t.ad mu~t.~ dat. i-6 doog-6t.aed ( Hoof ds t ad ) va~ Kuele~ e~ dat. i-6 ;twi~g u.ne~ oven de nij~ e~ 100 e~ 5 u.ne~ va~ Wi~k.el -6t., etoij ze~ bemi~de~ vad~ ik. v~zoek.e ut, dat. gij zoude -6c.hJUjve~ zoo ae-6t. (haas t) al-6 gij k.o~d wa~ ik. heb gnot. ( g r oot ) vWMge~ om t.e wete~ hoe hu gaet met de gee~e die~ gefuMร t.u~d uj~ waM mij~ hent.e e~ -6t.aet. n.i..u om -6ofdaed t.e zy~ e~ al-6 gij -6c.hJUj 6t. ge. moU hu -6c.hJUjve~ gelijk. hu i-6 waM gy e~ moU gee~ vneeze he~ dat. hij zaf ope~ gedae~ woonde~ voon dat. hij i~ mij~ ha~den i-6 e~ ook. zoude ik. gwe~ wete~ hoe hu i-6 met ludovic.u.-6 Capa~ e~ gij moU de ComplymeMe~ ae~ piu~ lonido~ va~ alle dnij uj~ zoo~ dat. zy ~og i~ goede gezo~dheyd uj~ e~ gij moU ook. de CompfymeMe~ doe~ gij weu wet ae~ Wye ( w i e ) gij e~ JMueM de aec.k.ene i-6 i~ hu 54 ni-6imeM (reg i me nt ) t.ot. mu~t.~ e~ gij moet t.e -6aeme~ -6c.hnyve~ gelijk. o รณ hu hien i-6 ( u l i eden ) n.i..u ~awaue~ va~

de 1807

man;ti~u.-6

~ek.k.~

Hier hebben wij een voorbeeld van een conscrit die spreekt van desertie en blijk geeft van een verlangen om gebeurlijk ook weg te lopen.

J4


_. _.

" . .'

-

...

~.

'

..

-

~' -

. _~\..-_. -

/tl/1-\

"

"'

"

\

"', ' I

, ! • ,\'

.'

f

.J , ~ .-

.... _ . ...

...... - .......

• •

4 • •• , ..... _

.... _

••

~-

-

-

.

- ... ... _,~--~ "


~unn,

Vezen,

Z~den Septemb~

1809

Lieven ende wet beminden Vaed~, moed~, SUót~ ende b~oed~ gy hebt af te .óaemen de c.omplimenten van mij 6~anc.oi.ó Nolu.... SaM eM te Voue onde~ het 15 ~egt, d' En6antwe Ligne, met alle het welc.k.e ik. ut Laete weten a.t.ó dat ic.k. nog ben in goede gezondheyd, het wetc.k.e ic.k. ooc.k. van U hopende ben Voo~d~ laete ic.k. U weten a.t.ó dat ic.k. tot Weenen twee maenden buyten de .ótat gec.ampe~ hebbe gelegen ende in de maend meye eenen bnie6 na~ huy.ó hebbe g~c.~even ende ic.k. en hebbe geen antwo~de Van huy.ó gek.~egen uyt Welc.k.e oo~aek.e Vat ic.k. wed~om Vezen bnieó tot U k.ome te .óc.hJUjven ende van U Ben v~oek.ende a.t.ó dat gy my met het ont6angen Veze~ .óaud antwo~de en wat geld zaud .óenden, het welc.k.e ic.k. hope Vat gy mÁ,.j het .óe.tve niet en .óuU weyg~en want wij hebben het geld .ó~6 ( hard) Noodig -uyt oo~aek.e dat ic.k. Langen tyt Zond~ geld hebbe gewe~t ende Wij Ven Vie~den JuliUó nog van on.ó c.amp tot Weenen Syn ve~ok.k.en ende Ven geheelen dagh en~e Nac.ht Zee~



hebben tot Ven Vi~ unen Van den mo~gent ~ wy da~ op Een g~oot Veld geQomen ~yn hebben Wy Va~ Ven Cey~~ gevonden met ~yn VoleQ a.1wa~ dat wy geheel Ven Vag tot den thien unen van. Ven Avond ~t~eQ tegen gevoeh.ten hebben e~de Veel VoleQ Van beyde Canten gebleven ~, mae~ noeh me~t van den vyand, uyt ~eden Wat Wij Ven vyand aeht unen Wijd gejaegt hebben ma~ van Ven negen tot Ven thien unen Ve Cey~enlyQe Veel VoleQ van het o~e g~ehonden hebben met hun eanon want ~ij eene goede po~ilie hadden en wij Met, het ~'and~daeg~ van ten 3 unen Van den mo~gent hebben de Keyz~yeQe o~ wed~om E~ hebben geathaeQe~ ende wij hebben o~ de6tig gede66ende~ zooda~g dat wij wed~om Ve Selve hebben V~jaegt ende Ven ~lag gewonnen hebben, wy~y~ da~ al.tyt aeht~ gegaen al Veeh.ten tot voo~ de Stat b~unn a.1wa,~ dat wy voeh.ten op Ven 10 ~ V~ ~elve maend Juli~, ma~ da~ ~ ~~ta.nt Van Waepe~ gemaeQt en wy ~yn alda~ in tenten gaen Uggen op Een g~oot Veld Eene une ov~ Ve Stat b~unn Synde 36 unen boven Weenen al wa~ dat wy tot heden noeh L~ggen en gemanehee~

ss



vaan geheel Ve~ W~nten e~ ~~Qhie~ ~ulte~ wy I~ Qonte Vaege~ Ventnekke~ want wy hebbe~ af Canto~~e~ (kogels) e~ V~enceye~ geknege~, ma~ ~Qk b~dde ut va~ my dOQh Wat geld op te ze~de~ want wy paeven ( pove r) Leve~ hebbe~ op hu veld e~de On dat wy ventnokke~ hu Zal VOQh aQh:ten Come~ Va~om e~ Will hu Me;(: ma~c..~~e~ Want gy my daen gnoo:t plw~en mede ~uf;t ae~doe~ hienmede ~luy:te ~ck ~j~e b~en Van zoo gaude mogelyQk Zy~de ae~ my~ v~oek :te Voldoe~, e~ ~Qk V~oeke ook :te we~e~ wat N~euw~ dat en ~~ Vlae~dne~ ~ want zy by O~ ~tenk Ktappe~ da~ de E~ge~Qhe ~~ Vlae~d~e~ ~y~ da~va~ V~oeke ~Qk :te we.te.YI- 06heX. Waen 1-6 06te N~e:t, ook Ve Compfuente~ ae~ mq~ oom Jo.óeph Nolu, ook. ae~ bVt~andu,6 SanhCL6e (Sic) e~de ~y~ huy~houde~ e~ v~~aeke :te wuen wie Vat En va~ de L~:te Lo~~ge ~~gevaffe~ e~ opgekame~ ~, ~Qk blyv~ m~ affe. R~pe.e:t ut ~~Qhie~

o~d~daeMge~ Zoo~

vaon

nna~Qo~

Nolu

Addn~

a mo~~eun 6nMco1-6 Nole:t SaMeun au 15 Eme R~B;t 2 Eme V~v~~o~ Vu 3 Eme Conp~ d'anmé Vu ~~~ S~~eun V' E~na~e legene a bnu~~ poun ~~vne L' anmé

~

Eme ba.:t:t, 3 Eme Camp

NOLLET FRANCOlS XAVIER Geboren te Izegem op 28 mei 1788 Dagwerker Zoon van pierre en Anna Marie Allaert Was eerst voortvluchtig maar ging vrijwillig binnen op 5 juli 1807. Omdat hij vrijwillig binnen ging mocht hij zijn eenheid vervoegen en moest nie t naar een strafafdeling.

~oo


, \

I. t


~o

Zee~

Beminden

Mijh~

den 5 JurvLU6 181 Z

(Mijn heer )

MenheeJt ik. k.aen rvLet MeJt laeten van u te laeten weten alt, dat ik. nu

a.e.

8 bJUe~en ge.;., c.h~even naeJt huy.ó en dat ik. geen an-twooJf.de bek.omen en Kaen

zoo dat ik. pij.óe ( den k) dat myn 6amLttLe moet dood zijn

d~

om hebbe

ik. mijn genood6aek.t gevonden van naeJt U te .óc.Wjven veJt mU.6 gy my U mijheJt .óyt (Waarschijnlijk gaat het hier om de baas van de jongen) zoo ik. ve.JL6oek.e menheeJt .óyt zoo goed van mij .ódo

aVLtwoo~de

te .óen.ten

wan.t het my pyne aen do et alt, dat ik. U in den 0 nk.o.ót mo et helppen van de.;.,en b~e6 en ook. .óyt zoo goed van naeJt myn moedeJt ende b~oede~

de wete te laeten en den b~e6 te laeten .óien en van my an-twoo~de te .óc.hJUjven 06

h~

niw.ó (ni euws) dat

i.ó

0

noc.h

a.e.

Me rvLet wan.t het

a.e.

goed in de 6ami.e..e.ie en t'huy.ó en ook. van

unde~

a.e.

( uwe) Kan.t i.ó en 06 het

hie~

geheel

d-<-e~

d-<-e~

h~

(duur) leven

leven i.ó ende .ólegt leven


,

.~ ol! ... , .; •.. - ..... -

c

,

, '-/1 "

{

, I"

.

, "

, !

,

, ,

~

.

"

;

,

~'

Ja

,

I ...

i'

~

t

"

j !


?!ïr.v·. : 1.'.' ..

aen.gan.de (betreffe nde ) van. het rU.w.6 da;t ai. lUeJt J..6 da;t J..6 da;t wij dagel.ljk..6 vegten. tegen. bJtigaYl..6 op de beJtgen. Ja en. daeJt Me beJtgen. zoo hoog Zijn. da;t wij moeten. een.en. geheetien. dag gaen. om daeJt te zijn. e.n. van. boven. veel. .6n.ee~ ~gt en. van. on.deJt veJtb~an.den. van. de .6oon.n.e (zon)en. ook. meeJt bUljten. .6.tappen. a1..6 bin.n.en. aUljd op het .6~ooi da;t .6tljn.k..t van. de vUljfigheljd en.de de .tulj.6en. en. .6.tegt b~ood eten. het b~ood J..6 van. t~k.e tMwe gemaek..t het wel.k.e niet gehee.t goed en. J..6 want a1..6 en. wij een. Me geeten. hebben. wij wedeJt om ai.zoo vee.t on.geJt hebben. a1..6 van. voo~en. Zoo gij k.ont den.k.en. ö het lUeJt .saed; Zijt zoo goed van. mij Sao an..twoo~de te .6c.Wjven. met ai. het rU.w.6 SeeJt Bemin.den. MijheJt

U on.deJtdan.igen. Mn.aeJt en.de raegion. B.ton.de1. .,

.:

VolligeM

+


!44'.- ·"W


,

:

de. c.ompte.m~I1te.Y/. ae.n myn bJtoe.deJtf., Ende. MOf?de.Jt e.nde. (te.n ai. myn VJtinde.n e.nde. goe.de. ke.ni6~e. Myn

df? te,ie. . e.t1 myn f;>/f-Qe.qeJt ] oal'l46 de. KteJtk. e.~ ] e.hehnM de. Kte.Jtk Moe.de.Jt6~nwc.a

Mijn ade.Jt~ . .A, Mort6ie.Wl ÓtQnde..i. VoWge.U4 Çlu. 122 e.m JOM 4

e. Compa.u.t d(!.

Jt~ e.mant

vO~g(!.Wl

de. ligne. 4m biU:e.t-

a bilbal'J a E6pange.

Het gaat hier over BLONDEEL BERNARD geporen te Izegem op 30 december 1789, landbouwe~skne~l)t,

zijn Hij

verblijfpla~ts

werk~e

naar huis,

AOG

op de

zoon van Jean en

Fran~o~se

pe Leie. Hij had te I zegem

bij Eugène Tanghe.

hp~v~

'J;anghe en geen

s~hreet h~j na~r

~ptwoc;>rd k~ijgende

Tanghe zijn baas.

op zijn bri even


,

..

.. ....

\

.. , \

\

\

\ \.

.

" "


Pamplona Vezen 31 augU6:tU6 JitVt 1808 zeVt Bemi..nde moedVt Ende ZU6:tVt ik. Lae.:te we.:ten Ven .6:tae.:t van mi..jne Ge-

zondheyd af..6 Vat. ik. nog Gezond ve.rowond~

altijd

vanh~en

ben En gij Lieden En Moe:t nie.:t

zijn WaVtom dat. ik. in Lange Nie.:t

Ge.wa~h:t

ge..6~~even

en hebbe wan:t ik.

om :te we.:ten hoe dat. he.:t me.:t mi..j zou gevaVten hebben wan:t

had ik. 8 daegen heVt (vroeger) ge.wee..6:t :to:t Bayjonen (Bayonne) ik. waehe af. :tuy.6 van ovehf.ang, Ik. tigge nu. in Spaenjen in de .6:tad Pamplone .•....

WaVt wij atle daegen in .6pa.njen om :te óhaY1..6~he

ve~~h:tende

ve~h:ten

zijn van :te moe.:ten vVt:thek.k.en voohdVt

:tegen bhigaY1..6 WaVt dat. Vt wel zoo vele zyn af..6

WaVt zy hun ..6:tivtk. houden in de .6:tad Se.MagaY1..6u..6 WaVt zy ' .6~hi:t­

:ten (schieten) at dllh de veY1..6:te.h.6 en dllh de :toheY1..6 dllh de dllhen (deuren ) UJaVt zy me:t me..6.6 en in hun zak. loopen van meY1..6:t To:t meY1..6:t (i edereen ) waVt Vat. de Phi.6:te.h.6 af..6 wel.

.6 ~hi:t:ten

af..6 de andVt MeY1..6 ~hen En waVt dat.

Vt vete doo:t Gebleven zyn van de 6haY1..6che En waVt zy nog atle dage.

408



vecAten. En wy Jteรณc.ru.e.Jten

OM

~en

zyn MU vJty dat wy Een kwa.JttieJt Ve.JtJte gaen want wy

leven mae.Jt Ik zoude gevme wuen hoe da.-t hu .<..n 6.tande-

Jten gau Want hu gJ..Jtn zoude wuen .6c.Wj 6t m.<..j de Meuwmae.Jten nae.Jt de .6tad Pamplone VepaJttement De NavaJtene paJt Bayonne. a.t La Spanjen Soldaet dan la 21 Ryz.<..ment Ve .t-<-nge 3 Batte..tjon 2 Copanj.<.. Ma.JttinU.6 Coone Ve Comp.t-<-menten aen JO.6eph uyt den hoove Ende zyniZ- hU.6vJtouwe en k.-<-nde.Jten aen gee..te ( hee l) meyen (mijne )

6a~e

En aen m.<..jne c.amaJtaden

de c.omp.t-<-menten aen Loul6 Van Leeden Woonac.htig Tot S'<"nte CathaJtJ..ne Capette Van MaJtt-<-n Coone En van JO.6eph COuJt.6 Wy zyn Te Gaede.Jt .<..n Spaenjen DoU de Comp.t-<-menten aen den BakkeJt d-<-e .<..n

P~e T.<..e~

Bakke.JtJt-<-e

Woont En dat wy nog ve.Jthoppen van wede.Jtom Te Kee.Jten Nae.-Jt 6landeJten '<"k hebben hooJten zeggen dat Pue.-JtU.6 Cloe6keIU van I.6eghem Vaat gebleven J...6 .<..n den .6.tag To-t Se.JtJtagalUU.6 en wy hebben hooJten zeggen dat

e.-Jt

TJtoub-

be..tJ.> zyn Vlaende.-Jt .6c.Wj 6-t m.<..j hu wede.Jt de N.<..euw.6mae.-Jten Wae.-Jt mede '<"k b.t-<-jve U L'<"den ( U! i eden) V.<..enae.-Jte Bem.<..11de Moede.-Jt Ende ZU.6-teJt

maJttin c.oone

A40

1808



Ve..n 15 de..c.e..mbe..Jt • • • •• • •• •• • • •• . • • •• •• • •• • 1807 Ze..e..Jt lie..t, e..n be..minde..n vJtie..ndt Jo~e..ph utte..nhove.. e..n zijn huy~ VJto~e.. ic.k .tae;t ut we;te..n w doJ.. he;t nog volle.. ge.. zonte..ydt be..n mae..Jt ic.k he..bbe..n nog 17 dae.. ge..n in he;t Mp-0tae...t ge..we..~t tot ac.ke..n (Aken ) mae..Jt he;t ~ ove..Jt mijn oude.. quae...te.. e..n doe;t ook de.. c.op.tame..nte..n ae..n mijn moe..de..1t e..n at mijn goe..de.. k e..n~ ~ e..n e..n i c.k vltae..ge.. dat gy zou we...t zoltge..n VOOIt mijn ge;tuyg dat he..t nie;t e..n ve..Jtd~te..Jt.t want ic.k ve..Jthoope.. dat he;t vUe;t .tange.. e..n zat de..Ulte..VL dat -<-c.k zat nae..Jt huy~ ke..Jte..n me...t my c.onge.. mae..Jt e..n ve..Jtge..e;t ooc.k vUe..t van c.o p.tame..nte..n te.. doe..n ae..n myn üe..ve.. S~te..Jt e..n ic.k ve..Jtzoe..ke.. dat gy zo u de..n he..lte.. bidde..n dat he...t godt zou moge..n blie..ve..n e..n zijn he..ylige.. moe..de..Jt maJtia dat ic.k zou moge..n we..de..Jtke..Jte..n w he...t blie..6t e..n ic.k hoope.. dat he...t zat ge..bUlte..VL ( gebeuren ) e..n ic.k ve..Jtzoe..ke.. van Jo~e..ph 6.tamank bij de.. b~mute..~ (Wi jk Bosmo lens) twe.. .te..ze..nde.. ~~e..n va olt he;t ve..~c.hoote..n (ge lee nd ) ge...tdt van ~e..n zoone.. van bltugge.. tot zuüe.. (i n de maand j u l i) e..n ~ ve..Jt.t!toc.ke..n tot ove..Jt de.. R.tjn e..n ~ rwg in volle.. g~onte..ydt e..n wy ve..JWJac.h.te..n alle.. dae..ge.. de.. v.taminge..n V-<-e.. ve..Jt.t!toc.ke..n zyn want zy ke..Jte..n we..de..Jt om nae..Jt C~ (Ca i a i s ) 06 nae..Jt bo.togne.. te.. gae..n want wij moe...te..n alle..gae..de..1t dae..1t nae..Jt taç, ve../tWac.hte..n wy e..n gy he..e..M ooc.k de.. c.op.tame..nte..n van -<-gna.ti~ ma.t.te..~ e..VL hy ~ v e..Jt.tJtoc.k e..n nae..Jt mua~ c.h ( sic) e..n ~ nog -<-n volle.. g~onte..ydt e..n doe;t ooc.k de.. Cop.tame..nte..n ae..n zyne.. moe..de..Jt e..n S~telt en bltoe..de..1t mae..Jt dae..Jt zyn van o~e.. c.onpagr~e.. (Compag n i e) we...t ZO v.taminge..n we..g ge...tope..n e..n zy zyn in zutye.. Cju i i) -<-n de.. ge..vange..~~e e..n dae..Jt zynde..1t van de.. ou~te.. die gae..n moe;te..n -<-n de.. ~~ ( i j ze r s ) e..n de.. ande..1t we..de..ltom ~o.tdae;t zyn in UVl. ( hun ) Ite..ge..me..nt



En Neen en Mal<-t geen VJtofihe!:fdt ( d,oe f re ï d) il<- hie.Jt

eu

en VJtinc.Q;t vJtIj

geJtw.,-t wan.t w!:f en ( heb be r,) e.ten en dJUnl<-en -Ln ovowfoedt mae.Jt van gefdt aengaende WIJ hebben n-Le.t ve.fe geen want wIJ e.VL hebben mae.Jt ee.VL J.duIJVe.Jt

dag.6

( daa gs ) mae.Jt g!:f mou m!:f Met veJtWac.hten tot ic.k. wedeJt k.ee.Jten

met m!:fne c.onge mae.Jt gy zou af te me.t.6 (somTi j ds ) ve.JtWonde.Jtt z!:fn ondeJt wat Jtegemev~ dat ic.1<- Ben het i.6 onde.Jt het 21 Jtegement 8 c.ompagn-Le 3 batafion tJtop de finge ( t roupe de ~ i gne ) en witte k.feede.Jt en

mu

Jtoode

booJtden om.6et , en ic.1<- ben v~onde.Jtt hoe date.Jt geen AntooJtde ( a nt woo r d ) en I<-omt van m.f..j nen fv.,ten (l aa "t s Te n ) bJtiefi en ic.1<- veJt.6oel<-e dat g!:f zou wede.Jt.6c.hJtiven So o hav.,t al./) dat G-Lj I<-OYl..6:t ( kun t ) Mae.Jt het ~ den 3 ( de r -

de n) b~efi dat ic.1<- .6c.hJtiven

MMti jnnU.6 Co one

1807

ge.-6c.hJteven 15 .6eptembeJt


" .

",,'

~ .

I I


Ro~he60hX

,iJ(.

Ven 11

J~ 1811

en k.an Vlid naeJt.taden van ul te. ,faden weten Ve.n .ótae.d van Myn

goede gezondheyd godt 10-6 het gaet nog al Jtedûyk. MaeJt -i..k. veJthope van ul dat het beteJt gaet aû met My -i..k. laet ul weten aû dat -i..k. -i..n den

V-i..poo ( depot ) gek.omen ben .óedèJtt Ve.n ZO apJt.{..t wy zyn van uyt Ve M-i..ddû van de zee. ge.lwmen wy he.bbe.n VJU..e. Mae.l

ge.vo~h-te.n

te.ge.n Ve.n Inge..t.6man

-i..k. hebben -i..n twee plek.k.en (plaatsen) ge.k.we..ót (gekwetst) ge.wee..ót -i..n den .óla~ht

(s lag ) en -i..k. hebbe van Ven ZO apJt.{..t tot den 10

j~

-i..n het ho.ó-

p-i..tael gewee..ót MaeJt nu godt lo -6 hd gaet nu beteJt Bem.{.nden VadeJt ende MoedeJt -i..k.

v~oek.

van ul Vat gy zou w.{..t.ten zoo goed

zyn van MIJ ;twal-6 -6Jtan.6 op te .óenden 0-6 wat MeeJt -i..k. veJthope van ulo Vat gyüede.n my twal6 -6Jtan.6 op te. .óe.nde.n want -i..k. hebben het wû van doene (nod i g) om k.leedeJten te k.open -i..k. ve.Jthope van ul dat gy zoo hae.ót moge-

lyk..6 .-i...6 te

.ó~hJU..jve.n

want wy .ótaen al daegen van naeJt .6pagnen te

moete.n veJttJte.k.k.e.n want het gaet ge.el (h e lemaa l) .6legt -i..n .6pagnen het moet al naeJt toe gaen (i ede r een moet er naar toe)


r~ ,

.

~_ _ _ • _ _ _ _ _ _.-.-... . .~ ..• _

.

' ,.,~ : ,I _

.........;.. .

......

,

~~!~ fi~~ ~ -..a..-:-..:::a~~ ...~.:...;..... .: .•:.::-:. :-..:.~~.~


Ve

aen Myn noo~ (ooms)

ende

moe.ie ~chten

en

zyn depoot. i.6

en

wae.Jt vat. Myn bJtoed~ i.6

ut

Ko~inรณ ik ve~oeke van

~ gy ~chJty6t. Vat. gy dae.Jt op nood .6rnen Wae.Jt . dat. Myn ..โ ข.

on

en

Complamen-ten aen myn gJwot.e VJtouwe (waarsch i jn I ijk grootmoeder)

06

i.6 06 i.6

y i.6 nog in .6pagjen

en

he.t. nog we.l gaet. Me.t. hem in v~cht.en van Ul t.'~etl6en~ antwooJtde

ut

onde.Jtdae~g~t.en Vienae.Jte

Pie.t.e.Jt nJtanw CU6 Ve.Jtmau.:t

het. adJt~

om

wedeJt

t.e .6cWjven A MonรณieuJt

Pie.Jte 6Jtancoi.6 Ve.Jtmau.:t

anpJtant.i n MaJtin (Ieerl ing marinier) au 11 . I~pa~ee

Ve

u a booJtd au

depodt. a Jtoche60oJtt. a kaJtt.iv! 1.!attJtOULI) VepaJtt.eman du ChaJtavl.t.e

nJtenze

VERMAUT PIERRE FRANCOlS Geboren te Izegem 13 september 1789 Landbouwer Zoon van pierre Joseph en Barbe Therese Verstraete Ging binnen op 24 april 1808 naar Brugge en werd leerling marinier te Rochefort .

a Jtoche-


. ,.

.

!

. .•

r ,

' •

' !"

' ..

I

.

• . ~ ,, _ • .

,

,

.,

..

,.

I :

.'

• _ __ ... __oJ_ . _ · . _ __

_.

. -

.

'1 ~'

\ . • • • ' ,, :

. •

.

.

. . 0..

~------

.- - - - - - -

.

\" .~. •

.

,

1

. ~..

,.

'.

"'" ';. t

.

~ ........ . ;.- -,...-_ ....


.6t. Jan De luc. den 14 due.mbelt 1808 St . Jean de Luz Zee.Jt benU.nden Vaedelt ende ma ede.Jt blto ede.M en.6 u..óte.M

Ijk en kan

Ma nawaeten van

u..e. te wljm c.hen enen .6ae.L[g e 6eutdag delt

geboJtte c.h!r.-Lótu..ó ende.Jt aû ook enen geludu,gen Meu.w JaeJL ende yk velthoope van u..e. het ze..tve dezen dient om u..e. te laeten weten den .6ta.ed van myne guondheljd en Ijk ben .6ee.Jt ve/tWonde.Jt a.û ge den bltlje6 ( br i ef) ont6angen heb die Ijk guc.h!teven Ijn de mant oc.tobe.Jt Want Ijk en hebbe geene antwoltde ont6angen en indien dat gi dezen bltlje6 ont6angen hebt ende dat gi geldt opguonden hebt gi moet nae.Jt CoJttJtIjc.k naelt den pO.6t ga en met u Ituue (reçu) ende dat ge..tdt wedeltom vItaegen Zyet ( ziet) vaede.Jt

Ijk zende myn .6e.Jtti6ic.aet tot plt06yt van mynen bltoede.Jt want yk hebbe den Capita.in ve.Molg (verzoch t) om en

.6~~6ic.aet

omdat Ijk hooltde dat

zy wedeltom gingen loten Wy liggen by de boe.Jten ende wy zyn hielt wel

Wy maeke a..te daege 90 ede .6 0 epe ende wIJ heten vlu c.h (eten v Iee s ) en goed bItoot ende wIJ liggen in tot de .6pamc.he .tand ende WIJ moeten

we..t zoltge dJtaegen VOlt om leven

Die brief droeg noch adres noch naam. Waarschijnlijk is een deel van dit

AtO

schrijven verloren gegaan .


"',; --•.. , I.

f"

..


dezen 2 Maente

1808

SeeJt bemi.nden vadeJt -6 w.deJt bJtoedeJt mouj e

NaeJt ut van heJtten gegJtoet te hebben dezen dient om ut te veJt-6ouQen den .6tae;t van ui. ge.6ondheljd en .tae;te ui. ooR. we;ten dat -LR. god .t06 nog -Ln goede ge.6ondheljd ben maeJt iQ hebbe de guilewe -6UQht gehad en iQ hebbe mIJ -6elven genezen. vOOJt de wiJtdie

( ge ! e zucht)

van

(v/ aarde, prijs)

25 .6tUljVeJt-6 wIJ en hebben god .t06 nog geene aJtmoede wIJ zijn van Mun.รณteJt

gemaJtQeeJtt tot tOJten omtJtent 4 hondeJtt uJten in polen 4 hondeJtt uJten van OY1./.) hUlj.6 wij zijn daeJt bij het Jtegement geQomen en naeJt .6e.6 dagen

wedeJtom geR.eent tot in pJtUlj-6en daeJt hebben wij 2 maenden in gaJtnejen ( garn i zoen) gelegen

a6QeJtden

bIJ de boeJten en de bOJtgeJt-6 en men -6pJtaQ niet andeJt-6

(terug keerden) af./.)

van naeJt vJtanQJtljQ in te Komen en

af./.)

wIJ

vOOJt goed maJtQeJten a.t waeJt wIJ -Ln maJtQeJten weten wIJ nog n.-<-et wIJ weten n.-<-et andeJt-6 af./.) dat het vJtede iJ.:, met pJtUlj-6en en JtUlj-6en ( Pru is en en Russen) -LR. .taete ui.

OOQ weten

gae;t -Ln de

en de .teven-6midde.ten 06 het nog d-LeJte ( duur ) -i..6 06

n~nge

af./.)

dat -LR. veJtWondeJtt ben hoe het nog al

niet en On gIJ nog wel. Qont leven on niet en alle niewigheden

( nieuwsjes)

die eJt zijn voondeJt-6 JtegaJtdeJtende van

AugU.6unU.6 VeJthamme

Hier eindigt het schrijven van Verhamme en begint het schrijven van Deschrijver. Meer dan eens komt het voor dat ze met twee schrijven,misschien ~~~

wel om de kosten te sparen.


...

-' - ~

"-

- ..


de. gnoe.:te.rU..6.6e. ae.n moe.de.n .6uJ.de.n BJtoe.de.M e.n ik. zijn ook. .6e.e.n ve.JWJonde.Jt.t in de.n .6t.ae.d van hunne. ge..6ondhe.ljd -i..k. zijn god l06 ge..6ond -i..k. be.n ook. ve.JWJonde.Jt.t hoe. he.:t

me.:t at he.:t ge.ne. gij mij ve.fL.6e.nQht. (verzonden ) he.bt.

Á...6

wIJ lae.:te.n ui ook. We.:te.n a.t.6 dat. wIJ alle. be.ljde. ben ge.had cüe. gij

011.6

011.6

ge.td nog V!.Á..e.:t e.n he.b-

he.bt. ge..6onde.n wIJ ve.Mouken dat. gij zoude. w-i..ile.n

gae.n nae.n de. pO.6t. dat. ZIJ zoude.n .6Qhne.ljve.n ae.n he.:t ne.ge.me.nt. dat. wIJ

011.6

ge.td k.nljge.n" 06 WIJ gae.n Me.n WÁ...6.6e.t a6.6e.nde.n e.n .61j .6uLte.n moe.:te.n he.:t ge.ld we.de.n k.e.e.ne.n WIJ Ve.Mouke.n ut ook. alle. voon t.fLa.Qht.e.n he.:t .6e.lve. t.e. doe.n .6QhnIj6t.

011.6

011.6

t.e. b-i..dde.n WIJ zuLte.n

ook. 06 gij Me. bfLÁ..e.ve.n he.bt. ont.-

6ange.n Me. WIJ ge..6Qhne.ljve.n he.bbe.n a.t.6 WIJ zijn van mUl1.6t.e.n ve.fLt.fLok.k.e.n wae.n me.de. WIJ .6luljt.e.n e.n ve.nnope.n dat. de.ze.n bfLÁ..e.6 ut ook. .6al v-i..nde.n -i..n go e.de. ge..6ondhe.ljd Se.e.n Be.minde. vfLÁ..nde.n uL V : W : Vie.nae.n pe.UU.6 de. SQWj ve.n Aug U.6 tinU.6 ] : C : Ve.nhamme.

de. Comple.me.nte.n ae.n pe.UU.6 van=de.=put.t.e. en t.e.ne..6-i..a Kok.k.e. (waars c h ij n l ijk Coucke )

e.n .6QhfLÁ..j6t. hoe. het.

Á...6

me.:t gul.{.e.lmU.6 ook. van augu ve.n-

hamme. de. Qomple.me.nt.e.n ae.n j oanne..6 Vont. e.n Ma.n.tinU.6 gne.monpne. CG r y monprez)

Af., ou

de. we.duwe. Vont.



en a! mijne

Ken~~e

wij hebben ook nog goede

Qa~Qe

(courage)

en makt geen ~waefLheyd en ~ QMij 6t ook hoe het ,t,6 met alle en

W

gij ~QhfLij6:t

A Mo~ieUfL

piene

~ oldaet aen het

~QMij6:t

het

anw

(adres) at6 volgt

de=~QMijvefL

21 fLegemen:t de Ugne

1 batMljon 8 QOmpaMe a Lan~befLg

AUGUSTINUS VERHAMME Geboren te Izegem 27 mei 1783 Zoon van Jean en Franรงaise Wispelaere PETRUS DESCHRIJVERE Geboren te ร zegem 28 februari 1774 Staat verm,e Id : Zonder beroep Zoon van Jacques en Barbe Terese Lafaut


·

.


den 10 Se~

vade~

beminde

ik. k.ome

ende

b~oede1L6

en een lang leven

ik. veMope ook. van

moede~

ai.6 dat. ik.

no~h

hie~

win.ó~hen

een gdu.k.k.ig en

en ':t eeuwig ook.

hie~ nae~

en

ve~ondeu al.6

0 0 k.

wet.en .6 e~ beminde

vade~

al:tijd in goede ge.6ondheyd ben en ik. ook.

veMoperr.de al.6 dat. ut oudelL6 g~oo:teüjk..6

:te

ut d oude1L6 ai.6 dat. gij he:t .6elve aen mij .6u1.:t

k.o omen :te win.ó ~hen en ik. laet.e hun ende

1807

moede~

ut oudelL6 .6U6:te1L6 ende

.6a~g nieuwjae~

de~embe~

no~h

gij

al wel vMende .6ij:t en ik. ben ook.

ut mijnen

b~e6

on:t6angen heb:t die ik.

:to:t mu.n.6:te~ heb a6ge.6 ~Meven op den 6e.6dag van aldeMeljügen a1.wa~ dat. mijn .6 ~6i~ae:t ..tn .6at. en .6..tj:t zoo goed van mij :te lae:ten we:tm al.6 gij he:t .6e~M~aet. on:t6angen heb:t no~h

:thuy.6 06 wa~ hy ..t.6 en ..tk. lae:te

en ook. al.6 myn

b~oede~ hil~U6

ut oudelL6 ook. we:ten al.6 dat.

Joanne.6 nol6 my hee6:t diwiji.6 blaaM al.6 ik. geld van noodig had dat. ik. mae~

en mO.6:t

.6~Wven

dat. hy my wa:t gûd .6oud opge.6onden hebben en .6y:t

zoo goed van my .6i:to op :te .6enden ik. heb:t het.

g~oo:telyk..6

van noodig


"

•• _

_

~. .,

.

_"

0 •• -

_

••

'.-

• • ,


~y~

~e

zoo goed van de eopelmenten

en ook aen beJtnaJtdu,ó Jtou,óee en aen en

~yn

ben lk

vadeJt en lae~e

~yn

ui oudeJt6 ook

boelt ln plaeneoo hun wuen

W

w

o~ent

d~

vJtede

d~ he~

moedeJt W

d~

we~en

~yn

lk noeh

W

den oJtloge ge.dae.n ~ ~egen pJtu,ó~en

eopelme~en

lueM

~d

wy ln

en ook

pJtu,ó~enlegen

~en

~ wa~

ln goede guondheyd

van

b~en

~egen

~

óJtanweu,ó van

hu~e

~one.

myn aJtu 45 Ruement ee.Jtó.:te b~e..elion 6 Compagne

Be~oJtd

wlû~ok

ln

28 XbJte 1807

pJtu,ó~

enland

lae~e

vJtaMyek .:te moe.gen ueeken doet

Vanhu~e

a

en lk

den Konlng van zweeden

a I-6eghem

cü.:t

by den

wy e.n wUe.n van ande.M MU

van pe.Uu,ó devooJtd A~onlu,ó

UI dlenaeJt en

d~

Melt

geb~en

vJtouwe en aen Joanne-6 depJtez

(omtrent) de 24

e.n lk veJthope. van ln eoJde ûde.n ook de

doen aen geel de óamilie en


.

,

;//.

I . 7 "1 . . ' ./ /.' /t:/i/.'·.. d

"


V~~i~ge~

iQ

de~

toduvu~~

e~de moede~

23

6e~~~

duthou

(Duthoit)

en.de

Een.e~ ~aeügen.

ut weten.

( kloek)

gi~

gae~

Qo~~e~ zy~

.:te

te

Jae~

ont6a~ge~ va~

mogetyQ Qan.

doe~

my

iQ

te

ut

~Uo ~o

~t~Q

hetpe~

Ml7loede

va~

veel

aû dat iQ

ae~

~u

Met te

wat getd te

ut allemaal

god to6

iQ taet

begi~ gae~

mae~ ~u da~Q

god be-

ut aû het mogetyQ

wat geld ut tyde~

bemi~de~ vade~

ut

~a~ due~ e~

zieQ ge.weut

iQ veMoeQe

g~oote

veMoeQe iQ

ma~Qe~e~ va~

Vliet

guo~dheyd

de~ ~ood

want iQ moet

~omptimente~ ae~

de

we~~he~ e~ ~og

bet~en. ma~

van. my uyt

e~ dae~om

e~ Qa~

iQ

te

myn.e

doe~

wo~de~ ma~

wel te

p~i~ doe~

hebbe

Me.we

de~ ~taet va~

QtOOQ iQ

~~teM e~

1809

~oude

om dat iQ

wagte~

~ en.den.

my

gee~

~oude

g~oot

getd

e~

aû gy de~ b~e6 Qomt

zooveel aû het ut


-. _ -'

J'

-

. - .,

.. ~ r .


e.n ik. ve.JU, 0e.k. u.f van mIJ te. lae.:te.n we.:te.n de.n .ó tae.:t van u.f 9 e..ó 0ndhe.ljd e.n hoe. dat me.:t u.f gae.t e.n ik. lae.t u.f we.te.n al.ó dat ik. u.f Lae..ó:te.n bJtÁ..e.ó ze.eJt we..t on:tóange.n e.n mijn ge..td ook. waeJt van ik. u.f he.Jt:te..tIjk. moe.:t be.dank.e.n e.n ik. lae.:t u.f we.:te.n al.ó dat mijn. ge.ld dat u.f mIJ ge..óonde.n he.bbe.n me.:t g400te.n a4moe.de. e.n ve.4dJU.e.:t moe.:te.n. ve.Jt:teJte.n he.bbe.

om cûe..ó (.I.)..[l al.ó ik. u.f bJtÁ..e.ó ont6ange.n he.bbe. e.n he.b ik. nie.t k..took. ge.we.e..ót mae.4 nu dank.t god be.gin gae.n we.l te. be.:teJte.n mae.4 ik. lae.t u.f we.te.n al.ó ik. in he.:t (hier ontbreekt het woord hospitaal) Wa.6 al.ó dat ik.

daeJt .óie.n

me.Yl..6~he.n

.óteJtve.n he.bbe. van de.n honge.4 die. zIJ daeJt moe.te.n

lljde.n e.n lae.:t ui nog we.:te.n al.ó dat wIJ me.:t twe.e. honde.Jt:t tot VW.óinge.n zIJ ge.k.ome.n e.n dae.4 e.n le.ve.n ge.e.n honde.Jt:t me.e.4 van de. hande.4 (andere) zijn a.t:te.mae.l ge..ót04ve.n me.e.4 van. ge.b4e.k. al.ó van wilde. (weelde) want in he.t ho.ópitae..t moe.:t gIJ tag .óteJtve.n van de.n honge.4 want ZIJ e.n ge.ve.n ge.e.n. he.:te.n

(eten)


--"

:.--

.

i'

•


en ik faet ut weten hebbe en

da.~om

den om dat ik

~

dat ik het

~oude

kannen koopen om mIJ te

~omplementen

aen

en weMt ut allerruel eenen V~~ingen onde~ onde~

mijn

de

gek~egen

(schurft)

VeMoek ik ut van mIJ wo wo wat geld te ~ en-

ta el niet moeten te gaen om dat

en doet de

~~h~6t

valte~eeM

~am~en da.~

igina~

om

na.~

het

ko~pi­

~m

leven

oom en mOlje en aen mijnen

pet~

niewe

nog tot

dae~ ~ilken

~aeligen

het eeMte

gen~en

(zulk een)

Ja~

bate~on ~olonial

mijn

ade~~ ~

~

in de vlj6de Campanie

(sic) en gIJ moet mIJ faeten weten hoe dat gaet met

mede

~luljt

ik mijnen bue6 en blljve ut

loduvi~M

dienae~

dutou

DUTHOO LOUIS DONAT Geboren te Izegem 15 juni 1787 Wever Zoon van Louis en Anne Rose Dewachter Was een tijdje voortvluchtig en kreeg een boete van 500 fr. Ging vrijwillig terug binnen op 30 juli 1807


-'.~

r .

"

';t0 .

• f


Camp van

n~um~~k

V~n

26

m~1j

180J

Mij n Z~eA b ~lni.nd~ ma edeJt NaeA heJLtelijk~ ~ompl~m~nt~n Lae;t ik zondheyd Ve.tthop~nde den ze..tven

.6.ta~d

ut

ut

we;ten d~n .6ta~d van lni.jne ge-

ZU.6te.Jt.6 end~ bJtoede.Jt.6 en g~heel d~ 6a~e in

zijt ik moe;t ut te kennen geven dat ik den deA-

den Ke.Jt.6tdag uyt Lu~k (Luik) veJt.tJto~ken b~n g~ee..รณt ~n b~n geaJtJtiv~~Jtd in lni.jn Jtegiment op den 25

m~1j

Ul hadde ik hee.Jt (vroeger)

ge..รณ~h.tt~ven

180J maeA op maMje a-ttijd ge.wee..รณt heb-

bende het hee6t tn.tj onmogelijk g~ee..รณt in dezen veAzoeke ik antwoJtde ~n dรณ.e;t de bJtie6 6Jtan~kieJten om nieuw.6 te

.6~hJtijven

Ken

we;t~

ut

nog geen ken hebt nog nie;t gezien ik

.6tond bJtaeve te zien a.t.6 ik op dat Camp toe quam naeA al de klune hUIj.6-

.6 ekeY1..6 die daeJt gemakt .6tonden van nog zal

.6~Wjven

plan~ken gema..~kt

ik zal me;t VeAmeuten .6amen

en a.t.6 wanneeA ik

.6~Wjven

tot klunen kO.6t

van bJtieven vOOJt uE en ik Leve in veJtWondeJtinghe om he;t nieuw.6 van ut .6.tJtek~


) ·

_.

. ~. ~_ ........-. - _.. .).. " ._._.

_._ ~

.. . .

..

{

-

-


Zoo .6c.Wjve -tR. m<-jn adlte..ó a.teX.6-tu,ó Vemey -thamboU/t van la 6eme Vu pJtem<-Vt Bed du 45 Jteg-tmen-t -tJtoup V' I n6an-twe de Ugne gec.ampeVt-t -tn hu Camp van neu.maftc.R. PJtuy.6en

-tk bl-tjve WaeJt.tyk

u..t en ondVtdaen-tgen V-tenaeJt en Zoon

C. VVtmeu..ten paft oJtdJte A.teX.6-tu,ó Vemey Z-tj -t zoo goed van m<-jne Comp.tementen -te doen aen myne bem<-nde moedeJt

-tmmeJt.6 gee6-t haVt den bn-te6 om -te Lezen a.t.6 he-t u zoude be..t-teven m<-jne bemminde moedVt u La.6-ten bn-te6 geda-t-teeJtd van den

18

Vec.embVt

hebbe -tk on.tang.6 on-t6angen waeJt uy-t -tR. veJt.6-taen hebben da-t g-tj .t-teden ge..óc.hJteven heb-t naVt m<-jnen Cap-t-teyn om een SVt-t-t6-tc.ae-t -te bekomen vOOJt Jtom<-n (Romain) ik hebbe he-t n-te-t om die..ó .6witte (om reden) ai.6 wanneVt den Cap-t-teyn u bn-te6 on-t6angen hee6-t -tk .tag -tn 6Jtanc.60Jt-t -tn hu hO.6p-t-tae.t mU zyk-te maVt op

ZO

daegen hebben -tk genzen ge.wee..ó-t -tk ben ooR. -tn

gJtoo-t ve.Jt.tangen om van u an-twoJtd -te bekomen en a.t.6 gij l-teden he-t

.6 Vt-t-t6-tc.ae-t nog noodig heb-t ge.t-te6 d m<-j maVt .6 e6 6eYl..6 -te .6 c.hn-tj ven ge wee-t we..t waVt ik nu ben de Comp.temen-ten -to-t J v V-t.ó en -to-t Sap.6 en P. Leg-tn -t6 ondVt de Kanon knec.Men ge..ó-teeR.en


, _ ,;-,_~ __ _. ~ ____

. ___.,

::: '- - 1 -'"':"

.~ .:-;- -::7"~---:"'''''':. -- -'

_ .-

_... ~ --- .. _- - - _ .

_

.... . ~ _

_

...----...J-. ____. _ _ _ _ _ . _


Als adres vinden wij :

Aen de weduwe van ~on~~ement

van

m~nU6

Vemey tot

CO~QQ

I~eghem

Vep~ement

Canton van

Ingelm~te~

van de Leye

Co~ay

a

I~eghem

Naast het adres ook nog volgende tekst

Ve Complementen aen iQ hebbe

~

bij

~OQU6

~ ond~ ¡ de ~gonde~

LUQQe de Coenne dien

g0We~t daeg~ voo~

iQ in mijn

~egement

geQomen ben

VERMEULEN CONSTANTIN Geboren te Izegem 14 maart 1785 Lintenwerker Zoon van Silvestre en Anne Cottignies Ging binnen in januari 1806 in definitief verlof uit het 45e linieregiment op 7 januari 1812 ALEXIS DEMEY Geboren te Izegem op 14 december 1776 Bakker Zoon van Jean en Marie Anne Storme Ging binnen op 17 september 1806 in het 45 linieregiment Was gehuwd zonder kinderen

~4t

(242) Archief Izegem

losse briefwissling 1807


_ . ~ :' - -

..

~.

,-

--- _.

.-

"

'

-.

-

.

)0 -' _I

\

:

- .," -

..

-


GiROT"bN

2.5 JÄÄR

VÄN BIJ Oi\J8

G!;:L~D~

N

~

G\NG

1i.P. WIPPOLIET VJ(N I-IÄN1)Z"ME. Een kwarteeuw geleden, op woensdag 11 juni 1952 werd in de kloosterkerk te Izegem, met een plechtige mis, afscheid genomen van de zo gekende en hier in de stad zo gewaardeerde PATER HIPPOLIET VAN HANDZAME. Op deze manier werd door de ganse kloostergemeenschap, door orde-oversten en medebroeders, door de stadsbevolking en door zeer veel vrienden en bewonderaars een laatste groet gebracht aan de zo diep met Izegem vergroeide kapucijn. Hij werd geboren te Handzame op 30 december 1872. In de boeken van de burgerlijke stand stond hij aldaar bekend als EMIEL MOMMERENCY. Op 14 september 1889 trad hij reeds binnen 1n de orde van de pater Kapucijnen. Hij sprak zijn H. Geloften uit te Edingen op Kerstmis 1890 en op 30 mei 1896 werd hij te Brugge priester gewijd. In zijn jonge jaren was E. P. Hippoliet een vriend en een medebroeder-kapucijn van de Izegemse "eerste martelaar" (1) in de Vlaamse strijd, E. P . Renatus DEVOS. Jarenlang stonden ze naast elkaar in de strijd. Ze streden met woord en daad en pen voor alles wat ons Vlaams -christen volk heilig en dierbaar

vlaS .

Pater HIPPOLIET was opgegroeid tot een echte persoonlijkhe i d. Een strenge jeugd en

een geordende kloostertucht hadden hem ontwikkeld tot een zeer oorspronke-

lijk persoon die met eigen zegswijzen begaafd was en die door zijn medelijdend priesterhart de barmhart i gheid met volle handen deelde. Hij had een rijkgevuld leven . Naast zijn leraarsambt in de godgeleerdheid die ten goede kwam aan zijn medebroeders-kapucijnen, hield hij in stad en streek kanselreden voor volksmissies of retretten, voor triduums of biddagen. Binnen de kloostermuren was hij de druk opgezochte persoon in biechtstoel en spreekkamer; de gewenste raadsman van vele stadsgenoten in l i chamelijke, geestelijke of wetenschappelijke nood, ja zelfs voor technische problemen kwam men de pater opzoeken. Hij wist immers een aardig woordje mee te praten ~ij4

over fotografie, over mekaniek, elektriciteit en radiotechniek. Reeds in het



b egin van de twintiger jaren had hij zelf een radio opgebouwd en benutte hij elektrische verwarming. Hogere wiskunde was een kluifje naar zijn tand en wie ¡ in deze regionen verdwaald geraakte kon best bij hem terecht. Ook sterrekunde, dier- en plantenkunde, zelfs de scheikunde had voor hem geen problemen. Na W.O.II liep hij nog in de kloostertuin met aan zijn zijde een aspirant-apotheker om deze aanschouwelijk onderricht bij te brengen in de Belgische flora. Bij bezoeken aan huis kon hij helende woorden brengen. Zijn kennis van planten en geneeskundige kruiden werd door velen ook heel wat gewaardeerd. Hij had de vaste gewoonte de kruiden steeds met de Latijnse naam te benoemen. Alleen voor het keuren van eetbare of niet eetbare paddestoelen hield hij zijn opgedane kennis geheim. Je weet nooit

Een jong leerling kan zo makkelijk eens

falen .... en eens is soms reeds te laat!! Meer dan een kwarteeuw verzorgde hij in het streekgebonden weekblad "DE MANDELBODE" de wekelijkse rubriek over "Het buitenland". Met een eigen zeggingskracht bracht hij een juist beeld van de politieke toestand en de meest besproken wereldgebeurtenissen. Steeds verwoordde hij dat alles in een zeer eenvoudige mensentaal. Meer dan 50 jaar verbleef hij te Izegem. Hij was een van de onzen geworden. Op zijn doodsgedachtenis werd zijn gans

"Hij was goed voor zijn oversten, medebroeders, de zielen der zieken, de armen, de kleinen en noodlijdenden, voor stad en volk. leven met volgende woorden bondig samengevat: 1I

Hij werd dan ook in Izegem herhaaldelijk gehuldigd. - ln 1938 om zijn 50 jaar kloosterleven. - in 1946 om zijn gouden priesterjubileum (2) - ln 1949 om zijn diamanten jubileum als kloosterling. Ook werd het beeld

van de aartsvaderlijke pater door fotograaf Dej onghe (toen

uit de Marktstraat) voor ons en de komende generaties bewaard. Gans Izegem was dan ook onder de indruk toen het op 8 juni 1952 bekend werd dat Pater HIPPOLIET overleden was. Onder grote volkstoeloop werd hij, na een plechtige rouwmis in de kloosterkerk, op het stedelijk kerkhof bijgezet. Zo kon hij, de rusteloze werker, nu voor de verdere eeuwigheid rusten naast zijn medebroeders en vooral naast Pater Devos die hij met woord en daad, in de zovele facetten van de Vlaamse

AliG


VOTO : ]JE.:JONGHE .

~o zo~ ~,UJUA1.., vvL 9ecLuU, ÏM., vele ooekeA'V ~1J(oot eA1.. leLeU1.J, O'/a ijk aa~ k~ e&nó vuvuUl/ ew a4uivr m611,-Ó Vél1i; dibn/.it U zjil1.J


strijd had bijgestaan. Het heengaan van Pater Hippoliet was een waar verlies voor Izegem en voor de Franciskaner-orde hier ter stede. Deze kleine herinnering, 25 jaar na zijn heengaan, weze dan een welverdiende, posthume hulde van de stad aan een van de groten van haar zonen.

BIBLIOGRAFIE X, DE PATERS CAPUCIJNEN VIJFTIG JAAR TE IZEGEM, druk. Strobbe, Izegem, 1950. p. 67/68 .

"DE MANDELBODE" 14 juni 1952, Ter nagedachtenis van E. P. Hippoliet van Handzame.

(1) Pater RENATUS - Julius DEVOS o

Oostrozebeke, 12 december 1854. Woonde als student reeds te Izegem

(Kortrijksestraat, 2 - NU HUIS DESCHEPPER) - Bezocht het Klein seminarie van Roeselare ten tijde van Albrecht Rodenbach. In de zomer van 1875 had Julius het wat te bont gemaakt in verband met de taalstrijd (Blauwvoeterie) en werd hij voorgoed doorgestuurd. A. Rodenbach dr oeg hem een gedicht op getiteld: "De Eerste Martelaar van 1302" - J . Devos was de "eerste martelaar" van de taalstrijd. Hij stierf te Izegem op 22 juli 1925 (2) Op tweede Pinksterdag van 1946, zijnde 10 juni werd E. P . HIPPOLIET door het Izegemse Magistraat ten stadhuize ontvangen en we rd het gulden boek van de Stad Izegem, p. 9, hem ter ondertekening aangeboden.


])Oo-e

"Nl'. Vl\N'PR.07oI\ME.

Het kleine landelijke dorp dat Izegem sedert eeuwen geweest was, kreeg een andere betekenis in de 2e helft van de XIXe eeuw , Met het opkomen van een schoen- en borstelnijverheid werd er ook meer aan verplaatsing gedaan. Verharde toegangswegen tot Izegem waren niet zo slecht . Verschillende verharde wegen lieten toe Izegem gemakke lijk te bereiken. Zo hadden we : - naar het noo r den: De Brugstraat, de Dam, de Ardooisestraat ( 18 73) - naar het oosten: De Ingelmunstersesteenweg (nu Gentseheerweg) ( 181 1) - naar' het zuiden hadden we de Kortrijksestraat (1889) en de Meensesteenweg (1 86 1) ~

het westen kon worden ingewandeld langs de Roeselaarsestraat ( 1840)

Seder t 1847 had Izegem ook een eigen spoor en een eigen station en sedert 1865 sneed het kanaal Roeselare - Leie het noordelijk deel van de stad af en l iet toe dat er heel wat schepen grondstoff en in grote hoeveelheden konden aanvoeren en tevens afgewerkte produkten konden wegvoeren . Di e vele mo gelijkhed en waren zoveel troeven in de handen van de opkomende n ijverhe i ds stad Izegem . Rond 1880 klonk er nog een nieuwe klok. Er werd gesproken over een tra~ . Met tussenpozen van zo een jaar of vijf werd deze droom opnieuw opgerakeld en in 1898 groeide het uit tot een echte tramfurie . Op 16 maart 1896 was er heel wat volk in "De nieuwe St. pieter" want Dr . Van de walle en Dr . Gits hielden er immers een vu rig ple i doo i ten voordele van het inleggen van een tramlijn dwars 'door onze geme ente. Er kwamen veel vragen opdagen . "DE TRAM" was dan ook in die dagen he t onderwerp van menig herbergdebat. De nijverheid flo r eerde goed maar de tramdeba tten deinden uit gedurende de vijf volgende jaren. En dat to t in

190 1.

Di t jaar luidde niet alleen de twint i gste eeuw in. maa r gaf me t een een flinke ~~9


spoorslag aan al l en die in Izegem iets wilden presteren onder de k eurige l eiding v an dh r.

Va l~re

Vanden Bogaerde .

Deze burgemeester kreeg het gedaan , de kr oonprins Albert in ho ogsteigen persoon :ln I zegem te k ri j gen

"v oor

heidsschoo l , 2 0 de stedelijke

het openen van 10 de n i euwe stede lijke Ni j verelektricitei~ scent r ale .

De schoemnaker ij dr a aide op vo l le toeren en wel mechanisch . De bo rstelmake ri j vol gd e dit voo r bee ld na . Ook de cichoreinijv er he i d beleefde gouden tijden . Toen kwam er wee r een oude vraag naar b oven : Waar om hee,ft Izegem geen tram ? De

toer~alige

minister LIEBAERT liet kennen dat h ij hun aanvr aag in acht zou

nemen . Dit schrijven kende weer een da aropv olgende stilte van drie volle jaren . In die pe riode gingen de Izegemnaren aan de u i tbouw van een plan denken. Let wel "HET NIE UW KWARTIER" (1) is bebouwd tot aan de Krekelstraat en verder hadden we i n die tijd dan a rleen land , lucht en koe i en . Een Vanden Bog aerdelaan bestaa t e r zeker ni et en aan de Krekelstraat staan er ze l fs enkele huizen schuin tegenover het rechtse deel van de ander e hui zen van de Pelichystraa t . Waar zou die tram dan eigenlijk rijden? In 190 4 werden VIER voorontwerpen voor het doortrekken van een tramlijn voor= gehouden . 1° Ontwerp: Van de Korenmarkt door de Ni euwstraat tot aan de Kr ek e lstraat dan rechtdoor tot ter hoogte van de huidige Me i boomstraat - een kle in park werd daa r voorzien met he t borstbeeld van de We l ed . Heer J . de Pél ichy en een kiosk . Dan zou de tram een boog beschri jven v a n 90 °, l i nks doo rl open t o t aan de herberg "DE MEI BOOM" (2) om daar naar recht s t e zwenken, de Meense straat te volgen en zo door te rijden tot in Wevelgem. Twee nieuwe stra ten werden hier voorzien (3)

de Schepenstraa t en de Raads-

herenstraa t. 2° Ontwerp

Er zou een spoor doorgetrokken worden van de Kor enmarkt naar de

hoek van de Krekels tr aat j Barons de Pélichy s t raa t. Vanh i er zou de tram schuin (4) doo r he t land "lopen to t aan I1DE MEIBOOM" om dan verde r te rijden doo r de Meensestraa t naar Wevelgem . I n dit tweede plan speelden enke le s ecundair e argumenten mee : 1) Deze tramlij n zou voordeli g zijn voor de mensen van I1 Bach t en de Ke rk" 2) He t St o "~J ozefscollege zou e rmee gebaat zij n . 3) He t project zou 30 . 000 fr" minder kosten aan onteigeni ngen e n er zou heel A~O

wa t minder moe ten gesloopt wo r den .


De zware streepjeslijn geeft de ligging aan van de rails van de buurtspoorweg ARDOOI E - WEVEJ..GEM.

STAD IZEGEM

=~'.=

y!,,Y-,'.';.(; ,·,Y ... : • .r-~~)";.1

;,;,;::.=~.;;=

'h.'.·V"i' ....:,.;,'

.......... .... ... ~}~ll\'j:.> ,W

LENDl'l EDE

....

_

~I .

;'M:'.

~'[

il f.

_=.~ ~i! ... Y''t'ki

"

~

.. .. ~

. . ...._...

~.

~ h_ _-.~

Bijvoegsel van de "Gazette van Iseghem" van 5.03.1904. (Ware groote: 72 cm X 52 cm), Na veel betwistingen werd het bovenaan getekende plan goedgekeurd en uitgevoerd. De buurtspoorweg bleef in Izegem bestaan van 1905 tot einde 1952.

C>


Bijv ~--

-------r-.-_~_

~ -- - - -

1

BUURTl _____ -l

'.

--RICHTING gevraagd door de

BEWONERS van

..

....".

-


e sel aan de "Gazette van Isegbem" van 5 ftIaart 1904 ONTWERP VAN DEN

OORWEG ARDOYE-WEVELGBEI (Grondgebied. lseghem)

Sc/mi: 1 voor 1250 metm.

.d' Ovuschi. รณe NetrjJ~che, l.ronne3,sen Yalentint en IWIJII BrIJs,,!.

. c,ns ~, .

lint.

Ghti<jef B -

M_eS. pieler.

/S

eahelfl. J

SChul 1 voor USIJ meiers.

;e9''''''

Linie van den Iram. Ontworpenstraten.


NIEUW PLAN

om VOOR eD ACBTBB de Berk IfA.UWBR te verbiDden, en iedereen tevreden

~e

stellen. (Grondgebied Iseghem). L -

Borst- of standbeeld WelEd. H. J!t de Pélichy (ChjoDcl}_ ..,.,.. . .

a. -

IIIIcIU'ijYlDc

cler daAk. . .

1aIIu.zuw..D)·

Openbaar Park.

3. -

Verhlijvende Kiosk. Lt. - Tramstatie (Meiboom).

_ •_ •_

• _ • _ Tramlinie. Nieuwe straten.

CJ/otl/, 61rt1f1 04/11<6"';'"

/.sej/ltm.

loIaaaI

Voorontwerp van de buurtspoorweg in Izegem in 1904. Bijvoegsel van de "GAZETTE VAN ISEGHEM" - s.d. Were grootte : 52 an x 36 cm.

t :

1'oor

12110 .......


3° Ontwerp : De t r am zou van op de Korenmarkt vertrekken en rechtdoor rijden door een nieuwe te ontwerpen straat (5) tot aan het Blauw kapelletje om daarna de Meensesteenweg te vervolgen richting Wevelgem. De weg van het de r de en laatste plan was nog 60 m. korter dan het voorgaande plan. Het was ook da t ontwerp dat ges t èmd we r d en dat het uiteindelijk haalde. Op een bijvoegsel van "DE GAZETTE VAN ISEGHEM" van 5 maart 1904 werd dit derde voorstel i n kaar t geb r acht en aan de Izegemnaren voo r gehouden . Een 4 ° ontwerp li e t de t r am rijden langs de Grote Markt, Marktstraat,

Gentse~

straat, Papestraat , Meensestraat en zo het zuiden in. Heel gauw werd er van dit laatste voorontwerp afgezien . Burgemees ter Vanden Bogaerde zou zijn stoute droom niet meer verwezenlijkt zien . Hij stierf vrij plo t s op 20 oktober 1904. Het was de heer Henri Paret die hem opvolgde . In de Sprokkelmaand v an 1905 hield de nieuwe burgemeester een vurig pleidooi voor de tram. Hij gi ng op in zijn lofbetui ging, waarvoor reeds een kwarteeuw geijverd was. Op het einde van zijn rede onderstreepte hij zijn geestdrift met de zin: "HOERA VOOR DEN TRAM !" Nu moes ten regering en grondeigenaars nog willen medewerken. Dank zij de moedige pennevruchten van Kamiel Ameye aan het adres van de Baronnessen d'Overschie de Neerijssche te Grimbergen kwam er een prachtige bekroning tot stand Zij gaven de gr ond v oor zo ' n zaak van algemeen belang GRATIS : Baron Kar e l Gilles de Pélichy drong aan bij de regering en in het voorjaar van 1906 werd de tram toegestaan door de maatschappij van de Buurtspoorwegen. Doch he t beheer van de Spoorwegen weigerde halsstarig de doortocht van de tram in de Brugstraat over de spoorrail s . Zo kon de verbinding Ardooie - Wevelgem slechts gedeelte l ijk doorgaan en dat in twee delen : I) Ardooie - Eme l gem (Dam)

2) Izegem (Korenmarkt ) - Wevelgem De hee r V. Vanden Bogaerde ( 1900 - 1904) had wel heel wat geijverd om hier een tramlijn te krijgen, maar heeft de tram zelf nooit mogen zien rijden . Zijn opvolger de heer Ho Par et (1905 - 1907) mocht de komst evenmin beleven . Het zou slechts onder het burgemeesterschap van de heer Eugeen Carpentier zijn (1908 - jan. 19 13 en juni 1914 - 1919) dat deze buurtspoorweg een werkelijkheid zou wo r de n .

1153


<1 tnig beeld. Vë!JIt, dt. oude, noomt.rdIC. zoals die. Jd"eIfI door OAZe. strdten rucI. . (pruk.' )J .Nonkel

Ix ZOOn.

Ontwerp: 6 . Opkelins


Op de reuzeaffiches d i e bij de inhuldig ing van de heer Carpentier overal in de stad te zien waren, vo nden ze onderaan een stoomtram getekend, zoals er daarna jaren lang door onze straten reden . En onderaan deze tram op een banderol kon iedereen lezen: DE TOEKOMST . En de tram kwam . Het eerste deel Ardooie - Emelgem liep op 1 oktober 1909 en de tweede deel kon pas geopend worden op 11 april 191 I . Toen kwam de eerste we re ldoorlog wat roet i n het eten gooien. De Duitsers stoorden zich aan niets en legden de verbinding tussen Dam en Korenmarkt, dwars door de Brugstraat en over de sporen. Om betere doorgang te verlenen braken ze zelfs een rij huizen af die voor het doorgaand tramverkeer zeer hinderend waren, 1) Aan de oostkant van de Brugstraat : "HET BRUSSELS HOF" en twee gebouwen van Lecoutere met achtergebouwen 2) Aan de westkant : "'T SCHIPPERSHOF", het hoekhuis van Jos Sabbe en twee aanpalende huizen op de Zuidkaai. (6) De tramlijn werd gelegd van de Korenmarkt door de Wolvestraat tot aan de goederenloskaai van het spoor, met een vertakking over spoor en vaartbrug. Er waren verschillende haltes voorzien die met een gietijzeren bord op een paal voor de reizigers de juiste plaats aanwezen waar kon worden opgestapt . We hadden een halte op Emelgem-Dam; een op de Korenmarkt; een op de hoek Krekelstraat/ de Pélichystraat, aan de herberg "ST. ARNOLDUS"; ook nog een aan het begin van Borrensreke, aan de herberg "IN DEN NIEUWEN BOULEVARD" (7) De laatste halte op Izegem was aan de Bosmolens, aan de herberg "DE NIEUWE HERDER". Vandaar uit stoomde de tram dan onbezorgd het zuiden in. In de periode van de eeuwwisseling was er in Izegem ook een herberg die "DE TRAM" heette . Ze was gelegen in de Pélichystraat, noord van de winkel van Roose (nu Harlekijn) en werd in 18 98 uitgebaat door Julien Renier - Kesteloot. In 1905 waren de bewoners Leon Hinnaert - Letens. In 1910 was de Vànden Bogaerdelaan volledig bestraat en stoomde het donker tramgevaarte, traag, laag en loom in de richting van Wevelgem . Er werden vooral steenkolen, grint en runderen versjouwd, naast suikerbieten, suikerij en stro . Er was ook , een

vast

reizigersverkeer. Er bestond een goede verstand-

houding tussen de conducteur , en de pos;tbeàienden . . Zo moest in die tijd de .pÇ>~t ...... van Izegem nog de gemeente St~- Eloois - Winkel bedienen. De bode ging de weg 155


te voet,

deed er zijn ronde en keerde dan te voet terug .

Bij te warm en te onguur weer wipte de brievenbesteller op de tram en reed gratis huiswaarts . 't Is zelfs gebeurd, en niet één maal, dat "het boodje", ergens op de Plaats, aan 't kaarten gevallen was, terwijl ze toch op de tram moesten wachten. De conducteur werd van de partij op de hoogte gebracht en hij hield een langere pauze halt, onderzocht het mechanisme van de tram, kontroleerde de kaartjes, kortom deed het ganse stelletje reizigers een tijdje langer wachten tot de partij uit was en het boodje op de tram wipte om mee te reizen naar Boos Izegem. Rond 1935 kregen we een "MAZOUTJE". De logge, lage en tegen de grond slepende tram was voltooid

verled~n

tijd geworden en er werd een heel snel geel tram-

meLje met meer confort in de plaats gebracht. Het- slingerdé

zich

handig in de binnenstad en spoedde zich heel vlug langs

de ·huizèngevels . . In de velden nam het een extra vaartje en stootte korte toet - gillen. uit die door het volk in levende -taal werden omgezet in : "Let op ! Let op !" In dlezelfde jaren trokken de verschillende klassen van het St. Jozefscollege iedere dinsdagnamiddag de velden in om een wandeling te maken. Om 15 u. waren ze dan voor de speeltijd terug op school. Heel veel van deze wandelnamiddagen gingen van het college naar de Bosmolens en terug en dan was het voor de leerlingen een echt plezier om in de Meensesteenweg, bij het verlaten van de laatste huizen van Borrensreke tot aan de school van de Bosmolens, de leerlingen te zien springen en wippen van de ene dwarsligger naar de andere. Soms werd er zelfs competitie gehouden onder de leerlingen van eenzelfde klas om zo weinig mogelijk keren naast die houten dwarsliggers te belanden bij deze wipmanifestatie. Onder de oorlogstijd was de lijn druk bezet en zelfs de aansluiting in Ardooie op Brugge bracht heel wat reizigers samen. Ook de BLAUWERS wisten van 't MAZOUTJE gunstig gebruik te maken. Na de oorlog bleef het rijden maar de bezetting verminderde met de jaren. Je \

werd er heen en weer geschud en het reizen was zeker voor ouderen van dagen op zo'n schommelding ver van aangenaam. Op 6 april 1952 was het voorgoed gedaan met de tram. Er kwam een autobuslijn in de plaats. Op 20 juni 1952 kwam 15~meldde

~

een besluit in de gemeenteraad die

dat de spoorlijn van de vroegere buurtspoorweg zou worden uitgebroken


langs het baanvak Izegem - St-Eloois-Winkel . Nog v oor het einde van het jaar 195Z werd deze opdracht ten uitvoer gebracht. NOTEN : (1) NIEUW KWARTIER

Was een wijk die rond \ 880 ontstond aan de westkant van de

kerkebuurten die vooral tot stand kwam bij het doortrekken van de Nieuwstraat, zijnde de huidige Bar on de Pélichystraat. In die straat is bijna 100 jaar lang ( tot i n 1975) een he r berg bl i jven be s taan die in die periode geopend werd en de naam van "HET NIEUW KWARTIER" droeg. Daarmee werd de naam van die wijk beter bestendigd . Deze herberg werd lange tijd open gehouden door de heer Jules Vanbesien, kapitein van de brandweer. (2) DE MEIBOOM was lange jaren de laatste herberg in de Meensestraat zo je Izegem verliet en het zuiden introk . Het was een herberg met een klein portaal en met een driehoekig stukje ongeplaveide grond voor de deur in de Meensestraat. Op dit klein lapje aarde, bleven er vooral in de knikkertijd heel wat jongens spelen ook als het eerste belteken ging op het college . Pas wanneer het "KLOKSKE" voor de Ze maal luidde, graaiden ze vlug hun marbels samen en liepen dan naar de speelplaats om hun vaste plaats in de rij te gaan innemen . (3) Deze straten zijn op bijgaande plan aangeduid. (4) Deze schuine zwenking werd genomen omdat er een huizenrij schuin aangebouwd was ten overstaan van de andere huizenrij in de Baron de Pélichystraat. Bij dit ZO ontwerp mochten de huizen blijven staan en moesten ze niet onteigend wo r den . en het verder gelegen land was toch akkerland zonder problemen. (5) Straat die de naam kreeg van de grote burgemeester Valère Vanden Bogaerde en die nu een van de mooiste toegangswegen is tot onze binnenstad . (6) Snippers uit de MANDELBODE van 20 maart 1954. (7) In 1963 werd deze herberg afgebroken ' om het doortrekken van de Rijksweg 308 gemakkelijk te maken. In 1965 kwam er een nieuwe herberg "ROSBRAU" op dezelfde plaats. BIBLIOGRAFIE - ' STEENDAMNAAR

"Hoera voo r den tram" - Mandelbode van 19 . 4.1952 .

1

- P(ieter) D(eclercq) : "Snippers" in de Handelb ode van 20.3.1954 - S.A . I . - Losse stukken - pamfletten rond de buurtspoorweg . - Programmaboekje bij de inhuldiging van het badhuis in 1935.


t])f 'PJU12G'&M'&f;JTK12S 'D/f IJVr12VfN VOOT< 1)f TQAM.

@e he.er- %/ere ryandur. ~ogaerde,. .


DEN NIEUWEN TijAM VIT :

,,.R.A.I<TI5CJ-l_ VIII ( I 17ZJ/2. ,

t:;1l)5

VOO.e

SINT-.LcJOIS-W""KEL

Hij is er toch gekomen den lang verwachten tram al fluiten en al stomen vliegt hij langs huis en dam Ons Winkel is verbonden met heel het wereldnet ·Men is in korte stonden overal en thuis gezet. I{cervers: En met den tram die door ons Winkel nu passeert Eenieder voyageert - vertrekt en arriveert En met den tram die door ons Winkel nu passeert , (eenieder voyageert. Ons jongmans ziet men heden de zondag na de noen naar onze ' statie treden Ze gaan een reisje doen De dochters voyageren per tram ook hier en daar Ze gaan zich presenteren op feestjes ver en naar

..

I. . } ' '

AI d'oude jongmans trekken per tram nu om een vrouw Doch keren weer al blekken zij kijken zwart en blauw Za vloeken • m'hen geen chance verdomme wat verdriet Reizen 'n Is geen avance wij krijgen nlevers niet. Op onze kermi sdagen zien wij ook vele liên Den tram kan z'haast niet dragen 't Is geest ig dat om zien 't Schoon vrouwvolk onzer beuren en vele heertjes fijn en schoeHevolk en leuren 't Wil al te Winke.l zijn.

,

,~

:

. ... f

door Honoré LAGAE. ·

Een bende vreemde boeren ziet men naar plaetse gaan Ze kûn haast niet meer roeren hun maag is overlaän Z'hen den helft te vele geëten Ze wandelen binst dat 'tzinkt en laten grote scheten dat geheel Kapelle stinkt, Van Beitem en die streke ziet men veel vrouwvolk nu Ze wandelen in een reke met elk een paraplu ., Men kent ze aan hun tale ze roepen wal wal wal de jong mans van Kapelle ze zijn overal zo s.nal. Katriene van de Sproete met haren lieven Tist die kwamen nu te voete z'hauden den tram gemist Katrientje snakte en weende mien eksteroge och Here En Tisten liep wied beende van 'tkerkesmerte zere . Den tram is aan het fluiten Het is de laatste - rap De vreemden lopen buiten en springen op den trap 't Jong_ vrouwvolk staat te gapen lijk een onnozel lam Hun vrijers zijn gaan slapen vertrokken met den tram . Kapelle zal gaan groeien met onze nieuwe lijn De nijverheid zal bloeien en 't volk gelukkig zijn Ons volk zal kennis. maken met d'hogen edelstand en Winkel zal geraken de hoofdstad van ons 'land .

.'


AANVULLENDE NOTA' S OVER 1IDE · TRAM" Het groot gebeuren werd ook in de buurgemeenten met spanning gevolgd. Wanneer de tram een realiteit geworden was, werd hij niet alleen het onderwerp van menig cafepraatje, maar inspireerde hij zelfs de volksdichter tot het maken van een lied. In die dagen werd dit nieuwe lied een echte streekgebonden hit die zelfs jaren later nog met klem gezongen werd bij kermissen en volksfeesten. De schrijver van het lied was HONORE LAGAE, die in zijn tijd wat volksliederen dichtte en die in "Praktische Gids voor Sint-Eloois-Winkel" een bijzonder artikel kreeg. Daar het door een Winkelnaar gedicht werd voor zijn dorpsgenoten, schreef hij met reden : "En met den tram die door ONS vlINKEL NU passert ••••• " Maar diezelfde tram reed hier ook door Izegem. Daarom werd er prompt een passende tekstwijziging aangewend door zijn "majesteit het volk" dat dan ook voor Izegem heel wat beter paste en de mannen van Boos Izegem zongen dan met evenveel brio "En met den tram d ie NU DOOR IZEGEM passeert ••• " Er werd ook een grondig artikel gewijd aan diezelfde tram in "Praktische Gids voor Sint-Eloois-Winkel"

VIII (1972) /2. Dit artikel was geillustreerd

met diverse foto's van de soorten trams die deze weg dagelijks afbolden en van de mannen die elkaar hebben opgevolgd als tramwerker. Dit artikel was van de hand van Dr R. Carton.

160


De overlevering verhaalt, dat er eenzekereNo~~ geboo ~ ~i g uit Ardooie, te

Kachtem~

bij zijn oom werd opgevoed, die hem een goe-

de opvoeding bezorgde en hem voor die tijd het zeldzame voorrecht gaf hem te laten studeren. De jongeling, ontevreden over zijn weldoener~ werd soldaat-vrijwilliger en dank zij zijn geleerdheid, bracht hij het tot kapitein. Op zekere dag, in 1621, viel hij met zijn

sold~ten

Kachtem

binnen, nam wraak over zijn oom en liet diens hoeve in brand ste ~ ken en gaf aan zijn soldaten de toelating de parochie te plunde r en . Naderhand kreeg hij leedwezen en deed boetvaardigheid. Hij kwam zich op een hofstede vestigen, dicht in de buurt waar hij zijn jeugd had doorgebracht. Ook liet hij in de nabijheid een kapel bouwen ter ere van O.L.Vrouw, Dagelijks kroop hij op zijn knieĂŞn naar de kapel. Men beweert dat dit .boetvaardig werk de naam van KRUIPEND 1 AARDE gekregen heeft en dat deze naam zowel op de kapel als op het gehucht is overgegaan. Die kapel staat er nog. In de loop van de drie volle eeuwen is wel heel wat veranderd en met de jaren aan kleinere wijzig i ngen onderhevig - gewee~t.

Ze staat op de scheiding van Izegem . met Ar-

do oie, langs de Ardooisestraat op deZ-O hoek van een vierweg. Binnenin de kapel zit een grote steen in de noordermuur gemetst die de volgende tekst bevat ~ HIER! ALSMEN HEEFT GESCHREVEN / HEEFT SlEUR CAPITEIN/ NOWE ALGOET/ %ET KP?CVROUWE MARIE/ ZIJNE HUISVROUWE/ DEZE CAEPELLE GEGHEVEN/ TEREEREN GODTS ENDE MAGHET MARIA./ I?innenin de kapel staat een houten O.L.Vrouwebeeld en het jaar 1626 is in haar nis heel duidelijk te lezen. Het beeld moet zowat 70 cm hoog zijn en in de loop van deze drie eeuwen en half menige

'16'1


verfbeurt te verduren hebben gehad, wat het zeker niet mooier heeft gemaakt . Misschien krijgt het beeld wel eens z i jn oorspron kelijke houtskleur terug . Zodoende zullen misschien v ee l kleine en mooie detai l s van het houtsnijwerk weer zichtbaar worden daar waar nu de verf heel wat fijnzinnig schoons met een overdikke verflaag heeft afgedekt.

J

~

...............

--

----.......- _..

1. .

4" ...


2 ,O GSIiLÄÄRS&5TRÄAT

162.6 -27

door J. Bourgeois

Kad . nr . -

Eigenaar

- Huisnummer -

- Bewoners -

906

Berlamont Antonius

-

907

Delavaleye (Kortrijk)

- 2 -

Clarisse Marie-Jeanne, naaister, 73 j.

908

Vandewalle Felix

- 3 -

Vandewalle Felix, winkelier, 45 j . Mulier Isabelle, zijne vrouw, 49 j.

909

De Discq van Iseghem

- 4 -

Vanbelle Justinus, schoenmaker , 86 j. Norman Barbe- Thérèse, zijne vrouw,85 j .

910

;I:dem

- 5 -

Bourgeois Petrus, schoenmake r , 48 j. Wallaert Marie-Th., zijne vrouw, 46 j.

91 1

Lahouss~

Louis, smiq

- 6 -

Verclays Franciscus, spinner, 40 j. Warlop Barbara, zijne vrouw, 46 j.

9 12

De Disch van Iseghem

- 7 -

Demeyere Frederic, schoenmaker, 48 j. Vermeersch Anne-M., zijne vrouw , 52 j.

913

Sintobin Joannes

- 8 -

Sintobin Joannes, garenkoper, 72 j. Decaesmacker Rosalie, zijne vrouw, 52 j.

9 14

Laridon Petrus

915

Goemaere Ivo, bakker

916

i -

Dekeyser Joannes, bakker, 21 j. Oosterlynck Catherine, zijne vrouw, 22 j.

gaat samen met Nieuwstr, nr . 1 Laridon Petrus, herbergier . - 9 -

Dekeyser Louis Fr. bakker , 55 j . Deraedt Barbara, zijne vrouw, 47 j .

VanWtberghe Jean, winkelie r

- 10 -

Van\-ltberghe Jean, winkelier, 45 j. David Theresia, zijne vr ouw, 43 j .

917

Id~m

-

11 -

VanWtberghe Marie Jeanne, wedwe Vanderheeren, 83 j.

9 18

Castelein Petrus

-

i2 -

Castelein Petrus, garenkoper , 50 j . Haese Marie-Jos. zijne vrouw, 42 j.

919

Berlamont Antonius

-

13 -

Godefroy Joannes, winkelier, 49 j . Doorme Joanna, zijne vrouw, 45 j.

920

Idem

- 14 -

Buyse Joannes Bapt., me t ser, 67 j. Bossuyt Marie-J . zijne vrouw, 65 j.

921

De Disch, van Iseghem

- 15 -

Spriet Bruno, metser, 25 j . Desmedt Rosalie, zijne' vr ouw. 25 j.

163


\ \

..., I

7.0 7"

t ~

I.,;J,.. 4140

7f~

...

•..,/ 7 7'8 ' ..::.-

7fD

-1"~

'TU'

\ ?lIl

~~ Lp 1.... 7" 74 '1" 'TIl 7JI!.,., 7"1, 0

39

J8

.J7 36

.,, ~

34

33

ROESELAARSESTRAAT /

ANNO

1826


- 16 -

Renier Arnoldus, garenkoper, 30 j.

Joann~s

- 17

Vergote Joannes, herbergier, 62 j~ Huysentruyt Coleta, zijne vrouw, 40 j. Cats Louise, dienstmeid, 21 j.

Fr~~çois

- 18 -

Brabant François, bakker, 53 j.wednr kind . Louis, 26 j., Frederic, 22 j., Theresia, 19 j.

Wedwe Marebeau

- 19 -

Vanneste Petrus, winkelier, 49 j. Vanhove Rosalie, zijne vrouw, 56 j.

926

Idem

- 20 -

Wwe Marebeau, spinster, 41 j. Marebeau Petrus, spinner, 13 j. Isabelle,7j. Vermote Coleta, spinster, 48 j. Verholle Amelie, spinster, 17 j. en Dierickx Joannes, schoenmaker, 24 j. Sette Victoria, zijne vrouw, 31 j.

927

Idem

- 21 -

Nollet Petrus, werk-koper, 70 j. Maes Marie-Ther. zijne vrouw, 66 j.

928

Vanqenbor.re Judocus

- 22 -

Huysentruyt Carolus, ekeldraaier, 40 j. Bulckaert Regina, zijne vrouw, 40 j.

929

Cr~~p~landt

- 23 -

Verholle Barbara, spinster, 69 j. Verholle Marie-Anne, spinster, 58 j.

?30

Idem

- 24 -

Brouckaert Eugène, schoenmaker, 40 j. Vanhauwaert Rosalie, zijne vrouw, 31 j. en Noppe Sylvester, ekeldraaier, 38 j. Seys Rosalie, spinster, 34 j. Seys Rosalie, kind, 3 j.

931

Wedpwe

- 25 -

Dierickx Petrus, Spinner, 59 j. Cott~ Augustine, zijne vrouw, 55 j.

932

Idem

- 26 -

\veduwe Degryse, spins ter, 70 j. Degryse Barbara, spinster, 23 j.

933

~ertog v~~

Arenberg eh Verhuist Vin~ent (prinsengoeq op cijns) Arlay (Frankrijk)

934

~dem

- 28 -

Baes Franciscus, spinner, 36 j. Sap Isabelle, zijne vrouw, 30 j. en Lammertyn Eugène,71j en Barbara 36j.

935

Ide~

- 29 -

Dierickx Valerius, wever 60 j. Dierickx Felecita, dochter, 24 j.

936

Idem

- 30 -

Snauwaert Jacobus, vlasmarchand, 34 j. Demeulenaere Barbara, zijne vrouw, 32 j.

922

Re~ier

Arnoldvs

923

V~rgote

924

Brabant

925

(fonnebeke)

D~gryse

<_

27 -

Spriet François, metser, 30 j. Renier Rosalie, zijne vrouw, 30 j.

16f


937

Idem

.,. 31 -

938

Idem

- 32 -

724

Bryso Judocus (de kinderen)

- 33 -

723 en 722

Spr iet JacQbus , metser

- 34 -

721

Vandenborre Judocus , koopnan

720

Idem

36

716

Idem

- 37 -

715

Idèm

- 38 -

715bis Idem

- 39 -

- 35 -

712

Idem

711

Idem

-

~1

693

D~rynck

r

42 -

692 689

Idem (koornwindmolen) Dobbels Jan

- 43 -

688

I~dem

684 683

Angillis Lodewijk Idem (katoenwinderij)

-166

Jacques ? elgenaar

40

-

44 - 45 -

Mathys Petrus ~ wever 46 j. Mathys Coleta ~ spinner 40 j . Vandeputte Petrus ~ winkelier 57 j. Vancoille Joanna Theresia ~ zijn vrouw, 560. Weduwe Brysou Judocus ~ spinner 65 j. Brysou petrus , spinner 23 j. en Mortier Marie -Thérèse ~ Wwe Mattyn Leonard 47 j , Mattyn Barbara , spinner , 14 j . Spriet Jacobus , metser , Lafaut Vincenti a , zijne en Spriet Lodewyk , metser ~ MlgdaLana Sopni e , zijne

31 j. vrouw,

29

j.

31 j . vrouw, 29 j .

Brysou Engelbert , kleermaker , 40 j. Steverl ynck ? Marie-Therese ~ zijne vrouw ~ 40 j. Renier Joannes Franciscus , garenkoper 37 j. D' Haene Apoloni a , zijne vrouw, 37 j. Vandoorne Marti nus ~ wever , 70 j . Defour Marie-Jeanne , zijne vrouw~ 62 j. Demuynck Bruno ~ hoedenmaker ~ 26 j. Devos Marie-Therese ~ zijne vrouw ~ 29 j . Celly J oaTh'1es, hoedenmaker , 32 j. Benich Marie-Therese , zijne vrouw herbergierster , 31 j. Cryt Jean Baptiste , beeldsnijder , 52 j . Blondeel Marie, zijne vrouw, 52 j. Blondeel Joannes , beeldsnijder, 38 j . Deprez Serafine , zijne vrouw, 35 j. Derynck Jacques , mulder , 62 j. Derynck David, mulder , 29 j. Maesseele Coleta, zijne vrouw, 30 j . Dobbels Joannes , -hovenier , 42 j. Degryse Amel ia, zijne vrouw, 37 j. ~ldenberg Franciscus, spinner , 37 j . Mistiaen Barbara, zijne vrouw, 36 j . Angillis Lodewijk , politie commissaris , 51 j. , Vandeputte Therese , zijne vrouw, 51 j. , Angillis Louis , fabrikant in laken , 28 j.


679

677 676

Verlinde Barbe Therese - 46 -

Vandaele Coleta, overste der Zusters van Liefde met drie medezusters, nl. Wallays Barbara, 32 j. Callens Rosalie, 30 j., Steen Valentine, 26 j. en verder de eigenares, Verlinde Barbara met enkele wezen. De eigenares baat met de wezen een spinnerij uit voor het onder houd van de wezen. (werd later speldewerkschool) .

Dekeyser Arnandus,

- 47 -

Vandaele Joannes, bakker Vereecke, pastoor te Keyem

- 48 -

Dekeyser Amandus, vlashandelaar , 60 j. Cloet Marie-Therese, zijne vrouw, 57 j. Goerraere Ivo, bakker, 27 j. Vanrobaeys Eugenie, zijne vrouw, 24 j. Depreitere Marie Wwe Eeckhout Josef, 80j. Eeckhout Sophie, 21 j. Vansteenkiste Jacobus, spinner, 72 j. Vanhalewyn Adries, spinner, 70 j. Claeys Scolatrice, spinner 54 j. zijne vrouw Mistiaen Joannes, eke ldraai er , 46 j. Vermaut Ida, zijne vrouw, 30 j. Verstraete ?, cornmissionaris, 46 j. Meesschaert Emiel, timmerman 50 j. weduwnaar met kinderen Serafine, 21 j. spinner, Frederic, borstelmaker, 18 j. en Louis, borstelmaker, 13 j. Heldenbergh Constantyn, metser 25 j. Vandenborre Rosalie, zijne vrouw, 24 J. Windels Ivo, spinner, 27 j. Brouckaert Maria, spinner, 44 j.

- 49 -

675

Idem

- 50 -

674 666

Idem Berlamont Antonius, eigenaar

- 51 - 52 -

665

Idem

- 53 -

664

Idem

- 54 -

663

Idem

- 55 -

671

Idem

56

670

Idem

- 57 -

669

Idem

- 58 -

Roelens Joannes, hovenier, 29 j. met zijn zusters Theresia, 40 j., Marie-Joseph, 38 j., Coleta, 28 j. en Amelia, 26 j. allen spinners en Sabbe Joannes, werkman, 22 j. Dit is de oude hofstede van het klooster der Grauwe Zusters. Dierickx Josephus, schoenmaker, 39 j. Vermeersch Amelia, zijne vrouw, 39 j. Breyne Eugene, koopman, 44 j. Ducastel Therese, zijne vrouw, 39 j. Nonckele Joannes, schoenmaker, 56 j. Brugge Brigitte, zijne vrouw, 59 j.

/f67


668

Idem

- 59 -

667

Berlamont Antonius eigenaar 661bis Stad Izegem

60 - 61 -

659

Doorme J oannes , koopman

- 62 -

441

Idem

- 63 -

440

D~keirschietere

Modest - 64 -

DI:: SPOTNAA!v1 VAN Vroeger behoorde het grootste

IJ ])(;

Devos Joannes, kleermaker, 39 j. Zamrnan Eugenie, zij ne vrouw, 36 j . Berlamont Antonius, rentier, 69 j. Bonte Desidera, zijne vrouw, 48 j. Abeel Bernard, onderw~jzer, 31 j. gemeenteschool Sabbe Guillelrnus, hovenier, 57 j . met kinderen Louis, 30 j., Piet er , 31 j.en Hostekindt Therese, meid, 23 j. Dewyn Modest, herbergier, 36 j. Mazeele Marie, zijne vrouw, 36 j. Dekeirschietere Modest, schoenmaker, 66 j., Buyse Brigitte, zijne vrouw, 64 j.

QODI;N VJfAI kACJ.-lT~Jv1

gedee~te

van Kachtem aan de Heerlijkheid vaĂŽl

RHODES. De onderdanen die op het Rhodesgebied woonden werden kortweg RODEN geheten. De naam is gebleven om de inwoners van Kachtem te betitelen. Die naam is geenzins ontstaan omdat er op deze gemeente meer roodharigen te vinden zijn dan op andere gemeenten. Het hof van Rhodes, dat veruit het grootste is van de ganse gemeente is tegenwoordig bewoond door de heer Albert Verhelst, ex-burgemeester van Kachtem en thans schepen van het gefunsioneerde Izegem. De tegenwoordige naam van deze hoeve is nu "HET GROOT HOF".

168


ACTU~~LTJ~5 "DE NlJHHER. 5

JlIE

N ET cEN

N R .37

"*

CjEME"/G/CT Z I j N ,

K~ê(:iFN

"oK

E€N BJ;JtiA A j.JJ)€ IL..LUSïR.;J7

door R. Leroy

947 Zaterdag 2 april 1977 was voor Izegem weer eens de officiële boomplantingsdag. Het werd een succes : ruim 250 jongeren, in aanwezigheid van het Stadsmagistraat, plantten hun eigen boom, voorzien van hun naam, in een strook tussen Izegem en Kachtem-Sas. De stedelijke aanplantingsdienst zorgt dan dat er nog eens een 100.000 struiken en bomen bij komen ! Izegem zal en moet groen zij n ! !

948 De Heer G. Wulleman, psycholoog en directeur van het vrij P.M.S. I~egem

en voorman van de Izegemse C.V.P. werd aangesteld tot nieuwe voorzitter van het O. C.M.W. (de vroegere C.O.O.). In die functie volgt hij de schreden van de Hr H.Robert Holvoet en André Deprez.

949 De "grote" verkiezingen naderden en Izegem kende een niet alledaags bezoek : de eerste minister Leo Tindemans kwam Izegem begroeten in de Gilde. Het onthaal

\~s

voor hem geestdriftig, zijn rede : klaar,

indringend en op de man af . 950 De vernieuwde Jeugdraad van Izegem stelde een beleidsnota op over de "speelpleinen" : een ernstig en flink doordacht document. Het Stadsbestuur betuigde zijn goedkeuring en beloofde milde steun.

951 De Nationale

verkiezin~en

zijn voorbij (17.4.77). Izegem telt 2

parlementariërs : senator André Bourgeois en volksvertegenwoordiger Gustaaf Nyffels . Verder trekken op voor de Provincie : burgemeester Werner Vens en architect Pieter Derieuw.


952 Maandag 18 april overleed een bekende Izegemse figuur : pater Amatus (Maurits Lamsens) O.C. Vele jaren terug, na WO I in al zijn verschrikkelijkheid meegemaakt te hebben, was hij een geprezen jeugdleider. Door zijn eenvoud won hij velen voor zich . Ook was hij zeer dikwijls de "knecht" van de bisschop Mgr. Catry.

953 Reeds 95 jaar bestaan de "Kerels!! van Bnelgem. Dit alom gekend en hoogstaand mannenkoor evolueerde van kerkkoor naar eervol zangkoor en behaalde heel wat meer dan eervolle vermeldingen in talloze wedstrijden. Van nu af reeds bereiden zij : hun aanstaande eeuwfeest voor!

954 Zaterdag 30 april ging de 9de Bloemenmarkt door te Izegem. Deze maal een zonovergoten markt met veel deelnemers , zeer veel volk en een prima verkoop! De deelnemers werden bedacht met diploma!s en schalen, terwijl de Hr DaniĂŤl Velghe de

regerir~smedaille

mocht in ontvangst

nemen. Vermelden we ook dat de Fruitprinses haar duit in het zakje deed om deze prijsuitdeling feestelijk te maken!

955 Traditiegetrouw vierden ook de socialisten te Izegem hun 1 mei. Was het weer niet zo best, toch waren heel wat B.S . P. -getrouwen opgekomen om hun voorman G.Nyffels te beluisteren en daarna deel te nemen aan diverse festiviteiten.

956 Tijdens ditzelfde 1 mei-weekend

giD~

de jaarlijke Handelsfoor door ingericht door het plaatselijk N.C.M.V. onder leiding van Schepen senator A. Bourgeois. Ruim 100 standen in de nieuwe stedelijke sport -

halle trokken heel wat bezoekers.

957 "Izegem, mĂť.ziekstad is reeds een heinde en verre bekend feit. Pas ll

is Kachtem gefusioneerd met Izegem of haar Koninklijke Fanfare "Vrede en Eendracht Il promoveert naar eerste afdeling ! Sedert mochten de oude Izegemnaars reeds meer dan eens de lInieuwe" Izegemnaars door straten zien optrekken !

170


"'CTurrLTJ~S

'oa

~OPE. STER,' ~

oe feni~nJJe..n..

IN B~ELD N12.37 ,

;Jan de d~trJu.é- (!Je LaureattA1.l iAt de 0/e "')1.Drt-?,aa,t. GT.,..} (J EIJ •

STtPE/",I1K.

1...«•.


'.

21. 08

~Qr.

Tuwker!

@eSm.uit. deeO; Wt- de cJ'1;.-

1)0 YI'li.bjtLfprUtS~

yerbreJdcuUie -I

ud äéJfb

~o-nari.41-uu.

(phr. Jllberic o/and(;fl,b-u//.Jd:; Lddt.ste" Juisse" Yà4Z de st: -]8#J;.5kerJ&.


958 TIe "Bond" van grote en jonge gezinnen bestaat 50 jaar en ë:.it werd ook gevierd te Izegem o.a . op het stedelijk sport - en re~ creatiecentrum. Er was voor elk wat wils en dit in een geze llige, familiale sfeer .

959 Naar jaarlijkse traditie ontving Ruyterhove weer eens alle bewoners van het Dom.Savio-instituut te Gits. Het werd

weer ~

om iets enigs: vanaf de ontroerende Eucharistieviering tot het steeds te vroeg komend slot. Men moet het maar kunnen en . .. doen! En . . . Jozef Claeys met zijn ploeg doén het ; op een niet te verbeteren wijze!

'*

960 Turnclub " De Rode ster" hield haar jaarlijkse demonstrat i e . Een niet genoeg gewaardeerde sporttak wer~ hier in de schijnwerpers geplaats. Het programma omvatte alle disciplines en alle aanwezigen waren ten zeerste opgetogen. Bestuur en led~n mogen fier zijn over de behaalde resultaten . 961 14 mei 1977~ Izegems Grote Markt" wemelde" van kleurige fiet sen en bonte unifor~en,balonnetjes rukten ongedurig naar om ~ hoog of flitsten sOlS onverwachts vlug de lucht.. in ! Het ee+ste luik van het

Ize ~ems

miss ionnair feest was

in~ezet .

De f i et -

senrally kende een onverhoopt succes. Hilde Colpaert , Wim Vansteenkiste , Christophe Duyck en de Izegemse Scouts lie pen met de hoofdprijzen weg. 962 De stadspe~odiek , een niet meer weg te denken verworvenhei d in onze stad is weer verschenen. In een nieuw, fris en zinvol kleedje; wat anders van formaat en weer gevuld met veel zak e~ lijke en nuttige "weetjes" . Een waardevol document voor

~ lk e

ingezetene. 963 TIe Stedelijke Landbouwraad werd op 10 mei geïnstalleerd en vergaderde reeds een eerste maal op 24 mei. Deze raad werkt ernstig en het Stadsmagistraat beseft dat met de adviezen van deze raad ter dege zal moeten rekening gehouden worden ! 964 De Batjesdagen te Izegem kenden een daverend succes: weer , i

volk en verkoop stake?€lkaar de loef af!

'173


965 op zater~ag en zondag,II en 12 juni~ bracht Groot -Izegem een warme hulde aan Burgemeester Vens en gan~ het vernieuwde Stadsbestuur , Alle wijken ~adden zich om het mees ~ ingespan ­ nen om er iets goeds van te maken. Originaliteit en sympathie , ernst en luim wisselden mekaar af tot aan het daverend slot en zaal Iso; waar de Burgemees ter de dans opende 966 Vrijdag 17 juni verklaarde schepen Mevr . A ~ Devos-Geldhof de tentoons~el l ing : "Emelgemse Kunstenaars" voor geopend . Luc Mulier , Joris Tinel , Hubert ste vens, Eddy Verfaillie) No~l Versçheure en Raf . Werbro~k kregen hier de kans ~ aan hun me = d.eburgers ,duidelijk te maken hoe z;Lj " beelp.en expressi,e " verstonden , 967 Diezelfde dag had de officiële opening plaats in het Izegems stadhv:is van detentoonstelling"Paula Casi er en Marcel Corneille ", De eerst~ een rasechte ~zegemse . niet-academisch ges c hoold , de tweede 'e en Kort ijkzap.n d;Le school liep , aan de academie aldaar r 968 Zaterdag 18 juin liep he~ Izege~s stadhuis vol met een hele schare vreemdelingen ' na de voetbalclub uit Steinfurth, was het deze maal de beurt aan de Brandweer om te verbroederen ' met het Izegems korps , ~et werd een volle, gezellige dag , 969 Op 25 juni werd het nieuw Izegems openlucht zwembad ingehui digd . Het is een olympisch bad (50m ,xI 6) met een dieptever~ loop van I,80m tot 3,40m. Er zijn zes startblokken en even\. veel zwembanen plus een 4,8m dui kplank . Voorwaar een Pvike aanwinst in ons sport - en recreatiecentrum! 970 Bet tiende tuinf eest van Maria's Rustoord ging weerom door , De weermaker eohter maakte verstek en er waren nog anqere festiviteiten in stad. Vandaar een iet s geringe opkomst , maar • •• er werd niet geklaagd! 971 De laatst e week van juni ging j,n het "Vlaqms Huis" een zeer intressante tentoonstelling door van qoeken en tijdschriftén i . v.m , de Vlaamse Volksbeweging , De H. H. Brik Vandewalle en Joris Verbeke stonden de belangstellenden graag te woord .


~72

De grote vakantie is ingezet! Elf

vakant~espeelpleinen

staan

de Izegemse jeugd ter besc r ikking . Ook het stadsbestuur bleef niet ten achtRr en verleende 400.000Fr steun voor

uit~ustings­

materiaal ,

.#

973 Elf juli kende de ladtste jaren te Ize gem een moeilijke doorbraak. TIit jaar echter werd in de roos geschoten!Het Vlaams nationale feest was tevens een passende g ele g enheid om

I~egems

meest bekende oomponist, Daniël Clement , werkelijk groots te huldigen. Al zijn werken en prestaties opsommen ware teveel voor deze rubriek: Ten Mandere zal dit doen in een bilzonder artikel . Blo emen en ges chenken vertolkten de Iz egems e dank om het vele goede en schone dat Daniël ons volk gegeven heeft . ~ 974 De Izegemse Kulturele Raad werd vernieuwd . TIe grote figuur

gedurende zoveel jaren ,

ere ~i nspecteut

Rafaël Verholle, stel-

de zich geen kandidaat meer en met hem werd een ruim deel van de " oude garde " afgelost. · Als voorzitter en ondervoorzii;;ters

*

fungeren voortaan : Mevr . L.Vandecapelle-Vandamme en de Bourgeois en H. Debacke re .

H~H,E;

975 Monenteel , we schrijven begin augustus , is men bezig het Ize gemse stat i on te o~vormen . Het wordt ongetwijfeld een duur werk van lange duur !! 976 Het Bijzonder Lager Onderwijs, beter gekend onder zijn letter-

.

naam BLO,. bestaat te I zegem reeds 15jaar. Vele kinderen die . ande~s wellicht nog meer problemen zouden 5 ekend hebben, wer den hier opgevangen en groe iden uit naar lichaa~ en geest tot volwaardige jonge mensen . Onder het directoraat van de Hr Raf . Vandenberghe en de sterke impuls en

bouw ~ ~rvaring

van Z.E.p.Et,

Louw!{'ge groeide in de Slab"baardstraat een CaYls nieuwe " Zonne bloem " met centraal een overdekte speeJ.-plaÇlts en rondom 10 luchtige klassen en bijzondere lokalen.Dit kom plex vormt een nieuwe parel aan het rijke Ize gems onderwijspatimonium! ~

977 Zondag 2 1 augustus was een hoogdag voor onze Westvlaamse mis sionarissen te Ize gem . Het jaarlijkse diecesane zendingsfeest groeide uit tot een grandioos evenement . Mgr Em. "De Smedt

g~ng


in de H. Euchariste i voor en rei kt e de 140 miss i ekruisen

*

~it

( ontwerp:V.T . I. - Izegem!) In zaal Is o voerden Georges Missiaep E.H,Omer Tanghe , Best . Afgev.Ollivier en Burgemeester W.V ens het woord . De bisschop dankte tenslotte iedereen .-E. H. G.Cor nette , als regis s eur van dit groots gebeuren verdient alle l of ! 978 TIe I zegemse Watersportverening or~aniseerde op zondag 28 augustus haar " Dag van de Watersport "~ Het weer vi31 tegen en het watervlak ha d ook zuiverder gekund , toch was de opkomst bevredigend en het vertoonde spektakel belooft voor de toe komst!

* *

979 Op 7 oktober jl . overleed te Ize gem de Heer Gerard Strobbe, ~edestichter Van de P. V . B.A. Drukkerij Strobba . 980 Ook moesten heel wat landbouwers een laatste groet sturen aan Dhr. Frans Desmet , voorzitter van de landbouweraad die midden oktober overleed na een Akademisch ziekenhuis in Gent .

he~lkundige

ingreep in het

Bij het ter perse gaan van dit nummer, verscheen van VAN DROMME, een kleine studie iJ;l "Handelingen van de Koninklijke Commissie voor 'Toponymie & Dialecto, log ie"

~en

artikel over "Beschouwingen omtrent de assimilatieverschijnse;Len

:Pij de nasalen inz. Inl in een westvlaams GeĂŻntresseerden voor dit

taalk~ndig

dia~ect"

probleem kunnen van dit artikel een

afdruk vinden in de bibliotheek van Ten Mandere.

/f76

(het Izegems dialect).


SNJPP",-RS NR. 18 i

Geschreven nota ' s van E , H. Slos"h in het boek "Leven van st. Tillo" Door Ant. Vandromme

137 Op 1 , 05 .1 881celebreerdeP. Verhelle een ablatrale mis ter gelegenheid .van dewijdi~g van het nieuw vaandel van het muziek der . è.ongregatie . Het sermoen werd gehouden door P.De Myttenaere, redemptor+st . 138 Pontifi c ale mis op de inhuldiging van de katholieke Kring tot Izegem. Er werd ook een pontificale mis gehouden op 26 . 12. 1878 . De celebrant was Ab t Verhelle ( van Sint SixtusWestvleteren) 1. Index .I Pastoor Lonneville - 2 , Index:R . D. ;flollet . -Diaconus : R . D. Charlier, - Subdiaconus: R. P • . Delobelleo Ministrii:mitrites: R. P .

Arsenius, ~ bacliter:

R.D . Berlamont .

Libriter: R. D, Vandewalle , gremialifer: R. D. Slosse . coeremoniariUs ~ R . P . Alfonsus - M$.ria. Acolythi ; R , D, Vandeputte , R, D. Rootsaert. Cantores: R . P ,

Bon~ventura,

R , P . Idesbaldus .

Thuriferarii: R ~ D . Dievick , R .D . V~rmeersch. Adstrantibus : Ris Dominisdepelichy et Bqlliou . Aan het feestmaal senateur en représenta Provincile Raadsheren Bon Kervyn. Deken en Past . Li chter v elde - Past. Ingelm. Past . Emelghem. 170 · eters. P , Alfonsus (Gydé)

Br~ggeling ,

{

, \

woont nu te Antwerpent1899 .j

Vroeger reliquiebewaarder (in d~ abdij van Sint - Sixtus) 139 Kanonik ( Desiderius ) .Verd1,l.ynwoonde bij . de Vuylsteken ' n, t e Gheluwe, in 1825, en studeerde er bij pastoor Wouters , sa~ men met deken .Ghesquiere ·van Torhout en vier andre , die allen naar

het . Seminariegingen ~

. t40 Zerkschrift voor St.Amandusautaar in B ~Ni cDlaas , te Gent: . D. O.M. /etpiae memoriae/Rev , adm , Domini/D . Ign . VERDUYN '~ti


Isegemiensis/Can . Ste l .Bav . ~ D ec . Gand,. e:xLI: ilIurc/ per XXXVI annos/ pastoris vigilantisimi/sVe optimi patris/ quem zelus comedit domus Domini/ obiitXVI maii MDCCCLXIX/aet LXXVII an . parochiani lugentes/ monumentam/ p . c . R . I . P./ - uitgeschreven te Gent 17 juli 1919 . 1~. 1

Petrus De Caigny wierd Karthuizer rond den Vasten van 1895 . Van hem bestaat er in " authographie " eene " Apologetica probabillis mi S . Al pho n si dissertatio. in principia doctoris angeLLei l! in 8° . Hij vertrok naar de ui tlandsche zendingen den 14 nov. 1897. Abt benoemd van de in .Brazilië~

Benedictijnera ~di j

van Bahia

juli 1907 .

14 2P . De Caigny of Dom Majolo, abt gewijd door Mgr . Van Caloen den 27 nov . 19 07 . Leus: Pax in veritate et charitate, 143 Carolus Gilles de Pelichy, soj . van Antwerpen . Hij stierf op het kasteel" Het Blauwhuis" den 27 juli 1872 , oud 32 jaar en ligt in het noviciaat van Drongen begraven. Zijn plechtige ui tveert greep plaats tot Iseghem den 6 Juli , op den 44n ver-jaardag van het huwelijk zijner ou ders. De kost bare remonstrancie , ' welke hij bij zijne priesterwijding van zijn ouders in geschenke Gntving, wierd den 5 april 1886 door M'Her den Baron van Spl0r e aan Iseghem-kerke ge schonken , en voor de eerste maal ge bruikt den 15 apri l , op de Eerste Communie ", Zij draagt, behalve de wapens van M, en Mvr van S piere , het volgeride opschrift: Hoc primi sacr i a dilecto fra tra suo Carolo s.j . oblati pium olim monumentum nunc a 1886 ecclae S.Hilonii . D. D. D. + Iseghem 27.7. 1872. (G . F . Tanghe Leven v . S , Ti llo , Iseghem, Gebr. Strobbe, . 1891, po 253/254) Die remonstracie gemaakt bij Verschuylen, tot

~n twerpen ,

voor

10000 fr wierd nooit door de Jesuieten verkochten is nog he den bij hen te

Le~ven .

zelfde van Pater

De remonstrancie van Iseghem , net de -

Gill~s'ns,

Mechelen , die, in nood

komt van de Redemptoristinnen van

zijnde~

dezelfde door tussenkomst van

eenen Antwerpsehen zilversmid voor drie duist frank aan de man brac h te n (Gehoord ui t de mond va'n Mev.r. de Ba r ·ones van S piere, die alzoo in 't afkoopen van die remonstranc ie leelijk bedrogen wierd) juli 1894 , - zie. kataloog . Kerki?ezi t & interieur st. Tillokerk Izegem ~

78 ( 1 974)

p . 3 8 nr . 25 .


144 Op een los blaadje in dit boek j e. 30 priesters aanwezig in de dienst van .Pastor DeBruyne ède' bouwer van de huidige st . Ti l lokerk.) ft Zijn de Eerw. ReeTen 1 . Lonneville , pastor 2 . Dambre , onderp . 3 . Van den Dries9che onderpastoor . 4 . S1osse , onderp . 5 . Pollet, onderp . alhier 26,de , pelichy ,

directeur ~

7 . 10 van de elf levende ken van.Coillie . 8 . Ampe, Moorslede 9. 120 1 1 • t-follet 14, Van Ee cke 15 . 1 7 . Boecksoone 18 . 20 . Moerman 2 1. Iseghemn . 22 . n o bi jn 23 . 26 . 25 ~ De Jonchheere 28 . Aernoudt 29 .

onderpastoors v . Mr . De Bruyne '-,;.. DeDelannoy Biebuyck Hullebusch Vyncke Caullet

1 O. Volkaert 13 . Coevoet 1 6 . Maes 19 . Pollet~ Heule

"

De, scheemaeker24~ Frans Van H~ve De Hulster 27 . Brondel Kan . Tanghe 30 . Kan . Maes. or,d . Praem .

-119


!--------_________________

,.~

UIT Dk OUD~ DOOS

~t <~ JOZ{;~.sCOlLtG~

.

--

:"._.! ..,,-.""'-,-.._ ... .

~~'.s:.~

__

~

'1 923-1924

"o-ro: L _ TJ~L.A';"' , _ _ _ _ _.... ....._ _ _ _ _ _ . ·0_ ·"""·--...-._ _ _ _ _ _ _..._ _ _ _ _ _

.

II a

•a

I'-~


1 ?~3 - 1?tlt

1. Vanden

2. J. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

(: lr~ ê

Noë Small e

Andre Des.chryvere Frans Va-ndeweghe Gerard feys Jan j3ekaert Andre p~ eters Rapha-e 1 SmaJ l e Lo.ui s Declercq ..rozef Vieren

11. Leon Vandsnbu ssc: 12. Andre Windels 13. Andre Bourgeois 14. Qscar Portèl'nPn 15. -Hanson 16. ? 17 . Firrnin -Naertens 18. Gerard -oemuynck 19. Robert Renier 20 . Willy Martin

~

21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29 . 30 .

Jules Maes Maur=ice "Geldhof Georges Demeu l enaere !?

? ?

Frits Vannleuwenh1Jyse Henri Lar idon Jozef Oedeurwaerder Jeroom Demeurisse


31. ? 32. Vermeersch 33~ Monteyne 34. ? 35. Vandommele Georges 36. Henri D'Hondt ·37.. ?

38 .. Deke Gerard 39. 'Demey 40. Val. Vancoppenolle 41. Georges Geldhof 42. Jan Decock 43. E.H. Lione] De Boodt 44. Gentiel VandeweQhe 45. Maurice D'Hondt46. J an Rotsaert 47 . Rene Deroo 48. Roger Peltot 49. Botteiier 50 . Roger Descgryvere 51. Georges Lecluyse 52. ? 53. Georges Geldhof 54. Alfons Terryn 55. Robert Vandevoorde 56. Maurice Mestdàgh 57. Cyr-ieJ Verfaillie 58. Goddeeri s 59. Maurîce DebJauwe 60. Frans Demeulemeester 61. Marcel Vandommele 62. Rene 'Coucke 63. Vanmoen Robert 6li. G~; 11 aume Loon is 65. Defrancq Marcel ~"n !J~: ~ ~nrl ï

\': ~ :<~d

helpen opstellen.

va

66. E.H. Ephrem D'Hondt 67. Vermouth Remi 68. Valeer Naert 69. Jozef Laridon 70. Frans Vanlaere 71. Odilon Soenen 72.' Marce'l Ca es 73. Jozef Vandeweghe 74. E.H. Devisschere Hector 75.E.H. Alf. Gruwier 76,. ? 77 . ' Merci er 78. ? 79.Vanderhaeqhe Andre 80. Debrabandere 81. Naert 82. Georges Decock 83. Robert Ve rstraete 84. Kamiel Thibau 85. Jules Sevenoo 86. Decoutere Antoon 81. Werner Gèldof, 88. August Vandoorne 89. ? 90. Castelein 9L ? 92~

93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100.

E.H. Gheeraert 'R. Doornaert Leon Den"ys ?

E.H. Matthys Jozef Jozef -Wvbo ~ JozefUyttenhove Jules Vermeersch

a .k, aai1 de IJersonC"! w:::.: .:.n ___ l:at::n ënderlijoiJ

101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136.

Jozef Hoemaeker Bruno Miss;aen Lucien Declercq , Hubert Decock Debackere Casier Joris Verstraete Gaston Vandecasteele Achiel Demuynck Andre Bossuyt Vanlerberghe Daenens Robert Jozef Stragier Gentiel Van\'/ynsberghe Andre Verfaillie Eugène Vuylsteke Raf Castelein Jozef Vandenberghe Rem; Vermandere Vanderhelst Cyr iel Palmer Naert ?

Andre Sandra ?

Roger Enghien D'Hondt . Gerard Lemiere Leon Vandenbroucke Albert Demasure Beiaen ~1arcel Deblauwe Vangansebeke Vita 1 Sabbe Delaere Jozef Tytgat Maur1ce Daenens

:'iJ î, d~ ...

è;:.. ....

IIJamï 'i~::;t ;lc:~b

n


STAD IZEGEM ARDOÇ>IE MEULEBEKE

N

LEGENDE:

'*'

KERK

o

KASTEEL

o

SCHOOL SCHAAL


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.