Ten Mandere nr. 69 jaargang 1984 nr. 2 by bart blomme

Bestuur

Hoe word ik lid?

Voorzitter

Rafaël VerholIe

Heyestraat 21

Tel. (051) 301242

Ondervoorzitter

Roger Bekaert

Sint-Crispijnstraat 27

Tel. (051) 30 34 99

Secretaris

Robert Leroy

Boomforeeststraat 49

Tel. (051) 301056

Penningmeester

Alberic Deprez

Ommegangstraat 69/1

Tel. (051) 30 28 48

Archivaris

André Demeurisse

Baronielaan 33

Tel. (051) 30 22 04

Redactie

Antoon Vandromme

Blauwhuisstraat 52

Tel. (051) 30 31 35

Bestuu rsleden

Luc Billiouw

Ter Beemden 16

Tel. (051) 301223

Jean·Marie Lermyte

Kortrijksestraat 323

Tel. (051) 30 39 99

André Mistiaen

Hondekensmolenstraat 24

Tel. (051) 30 36 69

Freddy Seynaeve

Elegastlaan 14

Tel. (051) 305831

Hendrik Willaert

Krommekeerstraat 3 8080 Ruiselede

Tel. (051) 68 82 45

Ofwel door storting of overschrijving op rek. 712-0700260-03 van Heemkundige Kring "Ten Mandere 8700 Izegem .

Ofwel betaalt u aan één van de leden van het Bestuu r.

Gewoon lid : 300 fr. Steunend lid: 400 fr. Erelid: 500 fr.

Noot: In geval van storting of overschrijving vergeet niet de gewenste jaargang(en) te vermelden.

Archief

Is ondergebracht in het stadhuis, Korenmarkt 9.

Is toegankelijk voor iedereen.

Toegang wordt verleend na aanvraag op het secretariaat, stadhu is, 1everdieping, bureau nr. 3, bij de heer André Demeurisse.

Bibliotheek

Is ondergebracht in het stadhuis, Korenmarkt 9.

Is gratis toegankelijk voor alle leden van Ten Mandere.

De boeken kunnen gratis in bruikleen ontvangen worden. De aanvraag dient gericht tot de heer André Demeurisse, stadhu is, 1e verdieping, bureau nr. 3.

Alle oude geschriften, boeken, foto's, kaarten e.a. betreffende Izegem, Emelgem en Kachtem worden steeds met dank aanvaard bij alle leden van het Bestuur of op het stadhuis, 1e verdieping , bureau nr. 3.

'DRI"b.MÄÄNDtU)KS

. HE EMKUN 0 I G TIJ 0 SCHRrFT VO 0R IZE.GEMEN 0 MGEVIN G

P~Rl OD1~\<.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: RAF. VERHOLLE, HEYESTRAAT 21 . 8700 IZEGEM

Niets uit deze IJltgave mdg wordpn verveelvoudigd I1n/o' openbaar gem,1akt door middel van druk, forokoplj, microfilm of op . welke andere wijze Londer voor.lfg.1and/! schrdtl!liJI<e toesremmmg van de Heemkring "TE"!.. MAN ERE". van Izegem.

Mie ~uüurJ zijhw.rOlnéwoorcidijk voor hun ing~.stuurci(. Ü.Ie.stU(.,.

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN >

Marcel NUYTTENS, Boomforeeststraat 39 - 8700 IZEGEM

CWanneer een gemeente of stad een zekere standing wi lde bezitten, dan IImoestli ze minstenS één schutte~svereniging, meestal "Gilde" genoemd , onder haar rangen tell en. En waarom? Zeker vóór 1550 en ook nog later, waren boogschutter scompagnieën sterk gewaardeerd en tevens ,in oorlogstijd ook gevreesd. Ze vormde n een efficient deel van de stadsverdediging. In tijd van vrede, waren het meestal de schutters die voor orde en gezag inston den, maar tevens paraat moesten staan om aan roversbenden en oproèrkraai er s het hoofd te kunnen bieden. Met het i ngebrui knemen van de IIhaakbus" di e 1atertot een mee}~ moderner en geperfectionneerd vuurwapen zou worden omgevormd, verdwenen zowel de kruisbogen en handbogen als oorlogswapen. Al bracht het Russische keizerlijke leger nog dergelijke schutterscompagnieën in stelling tegen Keizer Napoléon I, gedurende de Russische veldtocht, toch bleef dit wapen lIuit de tijd". De Chinezen echter gebruikt~n reeds v6ór onze jaartè l li ng het buskrui t, zowel vOor feestelijkheden onder de VOrinvan vuurwerk en ook als oorl ogswapen, tnet als voorloper een soort kanon. Ook een soort haakbus, die men hier ten lande meestal al s : Doel stock , Busse, Bosse of het wapen van de Kloveniers, soms ook Cl overs, Cleuveniers of busschieters zal gaan noemen. Reeds in 1331 onder Phi1i.ps de Goede spreekt men van ,,'Colfdragers" , het is echter met de slag van Crêzy (1346) dat het buskruit volop al s oorlogswapen in gebruik ' wordt genomen. Voor Izegem kennen wij 4 schuttersgilden, namelijk

115

~lc~nUKU~N

VAN

lL~~~MSE

SCHUTTERSGILDEN

[ : :~ kruisboogp~l

noot

telliiere

winde Voetboog 16e eeuwen later (Payne-Gallway)

Voetboogschutter (G. Stevens)

11G

Kruisboogschutter 14e en begin 15e eeuw (naar Viollet-le-Duc)

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

DE S I NT JOOR IS GILDE of de schutters met de krui sboog, waarover ni et zoveel bekend is; wel kennen wij een geschrift "Rente tot Laster van Voetboghe Iseghem" dat van januari 1642 dateert en waarin zowel het wapen beschreven wordt als : "Voetboghe en Stalenboghe " en verder noties voor deze schuttersgilde; Tevens vinden wij terug in "Geschiedenis van de Ardooise Schuttersgilden - L.Van Acker 1952";- Schieten te Thielt in 1427 waar de Izegemse kruisboogschutters aanwezig waren en ook verwijst M. Yernaux in zijn Grand Serment Royal - Brussel 1951, dat er in de 18e eeuw een kruis booggil de te Izegem bestond. Vermoedelijk gaat het hier om de Sint-Joorisgilde. DE SINT-SEBASTIAANS GILDE welke met de handboog schieten op de staande wip, in het Izegems "De staande perseli, gesticht ± 1462 en opn i euw hersticht in 1562 en later bij octrooi bevestigd door de Aartshertogen Albrecht en Isabella op 25 october 1610, bij het verlenen van dit hoger vermelde octrooi aan de SintBarbaragilde te Brussel en daarmee omvattende alle schuttersgi l den ten lande. DE WILLEM TELL GILDE of handboogschutters op de liggende wip met als stichtingsjaar 1896. DE GILDE VAN DE BOSSENIERS - HEILIGE BARBARA. of de schutters met de karabijn, waarvan het stichtingsjaar niet is gekend, maar de gi lde is wel heringericht op 23 mei 1615 op bevel van de "Heere den Graeve Vilain XlIII, Heere van Iseghem, Emelghem en zijne toebehoorten, deze Gilde met haar oude gebruiken zal worden heringericht". (Gazette van Iseghem 3 juni 1896). Van 1938 tot 1941 was er nog een schuttersvereniging in de Kongregatie, die met de handboog schoot op de liggende wip. Dit was echter géén gi l de. (T.M. nr.52 Jg. XVIII/3. Gedenkboek Koninklijke Harmonie der Congregatie Izegem. 151 p. -1978). Tot deze schuttersgilden behoorden steeds de voornaamste inwoners van Izegem, die door navolgingen van de oude reglementen, zich verplichttende geplogenheden van de gilde na te leven.

117

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

---_ ...... .... _._... .... -- --

IZEGEM

118

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

Het is dan ook vanzelfsprekend dat deze gilden zich in het schieten oefenden, onderling, gewestelijk, provinciaal en nati9naal en aldus ook wedstrijden inrichtten. Tot een van de vele gebruiken behoorden zowel: Het prijsschieten op de papegaai, voor zilveren bestekken, tafelserviezen en ook voor sierborden, zonder van de jaarlijkse toningschieting te spreken. Het zijn precies deze sierborden, als prijs door de gilden in omloop gebracht die wij willen beschrijven. Meestal sprak men in het Izegemse van I~et schieten van tellaren of assietten".

DE SIERBORDEN VAN DE SINT-SEBASTIAANSGILDE 1.

BORD SINT-SEBASTIAAN ISEGHEM Bord van wit porselein met een doormeter van 240 mmo ,in blauwe kleur het gekroond wapenschild van de Stad Izegem met de tekst: "Sint-Sebastiaan Iseghem", de buitenrand is tevens in blauwe kleur, naar binnentoe een gouden bies, tevens bij de verdieping van het bord eenzelfde gouden biesaflijning. De maker en ontwerper, alsmede het oplage-getal van dit bord zijn ons onbekend, ook de Sint-Sebastiaansgilde bezit géén gegevens over dit sierbord, alles wijst er op dat het vÓÓr 1914 is aangemaakt, wij kennen alleen dit exemplaar. De nu volgende sierborden zijn allen na 1954 uitgegeven.

2. SIERBORD 1562. Zeer kleurrijk uitgevoerd op wit porcelein met 240 mmo doormeter, aangemaakt in opdracht van de Sint-Sebastiaansgilde door het Huis Legon te Brugge en uitgevoerd door de werkhuizen Carabel te Baufour naar een ontwerp van de Heer Tibor Cveck. De afbeelding verwijst naar de herstichting van de Sint-Sebastiaansgilde in 1562, al zou deze gilde reeds honderd jaar vroeger zijn gesticht. Onder de keizerlijke kroon de tweekoppige arend van het Heilig Rooms Duitse Keizerrijk, die een handboog in zijn klauwen omvat. In het midden het ge~ kroonde wapenschild van de gilde, tussen twee zwanen, die in feite "merletten"(*) zouden moeten geweest zijn. (*) MERLETTEN : elementen op het Izegemse wapen. een zwart kruis en TWAALF zwarte merletten.

Op het stadswapen vinden we

11~

~_ _---,,-_ _--,-_ _ _ _ _ _ _D---,"E_S_I_E_RB_OREEN~~AN "DE 1ZEGEMSE SCHUTTER8,G lLDEN \",

1'-..

' JO'

.~:- . . . r.,\ ...... ~

Het geheel ,rust op de tekst" "lzegem" én onderaan de tekst: Kon. Gilde St . ' Sebastiaan; de buitenrand is van goud en op de verdieping is een goudbies aangebracht. Op de keerzijde komt voor: De fabrieksmerken van Cerabel, Percelaine de Baudour en dat van het Hui s Legon te Brugge i n zwarte ui tvoeri ng, in ·go,ud echter . . . . '." - " , " het jaartal 1954 erf·her"reeksnummer. · 'Oplag~ 'a an'ta(,': lOO ·'stuKs. ' .

;

0,,

3.SIERBORD T~R GELEG~~HEID .VAN D EVIER~OND~RSTE VERJAR1NG VAN DE ' HERSTICHTING VAN DE SINT-SEBASTIAAN GILDE. ' "

,~_.;;"

(;.',

,,,, \,."_

;

'~','~"

''';"-''',,'

";,'

't,'",

~'·i . '~/A~ ..~\·~I

'''11'

. '

'~ .. :'

";.-

,,,.,.'("

:."

"''',1(', '

.... ··:JL, '.

'I,

In wit porcelein met een doqrmeter .van '225 nJln. '~ :im : meerderè' k1eû,ren uitge'voerd naar een ontwerp van de Heer Tibor Cveck, de tweekoppi ge adel aar van het He.; lig Rooms Duitse Keizerrijk over 1562 met centraal staande de figuren van de Aartshertogen Albrecht en Isàbella met links een hazewindhond .en rechts het . " gekroonde gildewapen op gekr~j's~:e handbOgen en pijlen ,~ver het jaartal 1962. Onderaan de tekst : K.H. , ~ild StSebas'tiaan- Izeg~m. Een dikke goudrand omsli,J'{t 11'~t geheel ~ op·:Cié I<eerzijde ;ngroe'ne kleur Pri nted by Dupont .:. Fourdr'i ~riier~: Anv~rs - a~tJxe,i les ~ Li ège - "Ede îsièi n" .: : Bavaria; In zwarte druk! Aanget?ode (sic) doorde ,Stad Izegem, nr. 11.9 . Het oplage-getal van dit sierbord kennen wij niet.pe figuren van de' Aart,s::" . hértogen Albrechf enIsàb~l;t'à bédui deh '" dat-,on:dé~~" hun :' vóogdîJsc~apdoóY' 'vérJ:",i<,'~ " lening van het octrooi op 25 october 1610 het best~an van de schuttersgilden ' opnieuw mogelijk Was. .' I

t , .

;

",'

•

"""

'.,

,.'

'".'.'

;

,\;

4. SIERBORD TE~ G'ElFGENH~tI) : '{A~VEERtI,G.'. ~~AJt iKONJNKLl'.JKE GI, LD~ ,'

... '

Si'erbord '~in wit po,rÓ:~ler~ mét ê~n ·; doörmeté.r ':\ia'n' 2'58lm1'. door een gotidr'and~: :;..;"., . 'omgeven, naar een ontwerp van de .tt~er 'Lêon Spr;et~ '· In kl eûren uitgevoeh:i zien wij het wapenschild van de Stad Iz.egem centraal staande in het wapenschi 1d van \,Oe gi 1de en dat , a 1.1 es op d,e. mantel met . de schi 1dhouders van het ,.' , nation'aa1 ' emb1eem~ ';', ,. ,': ,"'" " •

' . "

, - '

'~.

•

'.'~

Tekst:" K9ni'nk'1 ijk G.i ld St;. ,seba;sti aarj,' "' ,Jz~gem.~ , ~e$chefden dop(een hand"" .. :""~." . boog .. ',Op de keerz.ijde in., zwarte', drUK .. Op een groen v.la~ " :Ptint:~d,· by Dupp.nt~ FOurd;~gn~ers - Änver;-. B~u~eltes - Liège~onder hetvlak. ~ Batch 'N° 652 . , "' . . , I , ", en ,'het 'serienummer '117. ' . ',: -<1.'"

,;.....

,..'

...

"rl',

.<. ,;

• ·t

~:.~"

.. '

:tl;

'~,

'\ •

". , {,i-". . . •

c "

I"~

•

..,'

',."

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

1Z E(1 E\l

1t1

DE SIERBORDEN yAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

5. SIERBORD "EENDRAGT BAND DEN NIJDT 1562" Sierbord van wit porcelein met 255 mmo doormeter, in meerdere kleuren uitgevoerd naar een ontwerp van de Heer Tibor Cveck. De buitenste rand en de verdiepingsrand zijn in goud uitgevoerd. Bovenaan bemerken wij : een gekroond wapenschild omgeven door een banderol met twee , inelkaar gevatte handen en onderaan de spreuk "Eendragt band den nijdt". Het wapenschild zelf omvat centraal het wapenschild van de gilde en bestaat uit vier delen: Een eikblad en twee eikels (oud draagteken van de gilde); een gekroonde zwaan, verwijzende naar Izegem; de tweekoppige adelaar van het Heilig Rooms Duitse Keizerrijk; twee rode anjers en dit alles op het jaartal 1562. Dit alles is door een goudbies verbonden aan het gekroonde en van helmstuk versierde wapenschild van de Stad Izegem, op de tekst: Izegem. Onderaan lezen wij: Kon. Gilde St Sebastiaan. Op de keerzijde: in een groen vlak met zwarte druk : Printed by Dupont - Fourdrigniers - Anvers Bruxelles - Liège en er los van staande in het zwart: 1956 - 70, dit laatste getal zal op het reeksnummer wijzen. 6. SIERBORD TER GELEGENHEID VAN HET WINNEN VAN HET 45E NATIONAAL KAMPIOENSCHAP DOOR DE SINT-SEBASTIAANSGILDE. Wit porcelein met 240 mmo doormeter omgeven door een goudbies. Naar een ontwerp van de Heer Jozef Velghe, drie schilden omgeven door de tekst: Izegem 45e Nationaal Kampioenschap. De in kleur uitgevoerde schilden zijn : Het nationaal schild, het gildewapenschild en het wapenschild van de Stad Izegem. Op de keerzijde een groen vlak met zwarte tekst: Printed by Dupont - Fourdrigniers - Antwerp - Brussels - Liège, onderaan: Batch N° 701.

7. SIERBORD TER GELEGENHEID VAN DE VERBROEDERING TUSSEN DE SINTSEBASTIAANSGILDE EN DE WILLEM TELL GILDE. In wit porcelein met 257 mmo doormeter omgeven door een gouden friesrand merken wij drie gekroonde wapenschilden. Links het wapenschild van de Sint-Sebastiaansgilde, in het midden het wapenschild van de Stad Izegem en rechts een in vier delen gedeeld wapenschild met een schuttersfiguur. Dat alles op zwarte tekst: Sint-Sebastiaan - Izegem - Willem - Tell. Het bestuur van de gilde ontwierp zelf het motief van dit sierbord.

DE SIERBORDEN VAN DE IZEG EMS E SCHUTTERSGILDEN

Op de keerzijde : In een groen vlàk op zwarte tekst lezen wij : Printed by Dupont - Fourdrigniers - Antwerp - Brussels - Li ège - onderaan : Batch N° 753.

8. SIERBORD TER GELEGENHEID VAN HET 54E NATIONAAL KONGRES VAN DE

K.N.B.'B.W. OP 27 MAABT 1977. Sierbord in wit porcelein van 242 nun. doormeter en met gouden fries omrand, in kleur uitgevoerd door de Firma Elite. , Een tekst in zwart laat ons lezen: Koninklijk Gild St Sebastiaan Izegem - 54e Nationaal Kongres van de K.N.B. B.W. 27 - 3 - 1977 en omsluit links het gekroonde gildewapenschild en rechts het gekroonde wapenschild van de Stad Izegem, met centraal staande twee leeuwen als schildhouders van het nationaal embleem en het gildewapenschild, alles op een schutterswip met bovenaan een kroon . Op de keerzijde ëen groen gekroond schild met de tekst: Elite Porzellen Germany - tussen een ovaal met een leeuw naar links op het jaartal 1814.

9. SIERBORD IN TIN NAAR EEN ONTWERP VAN HEER TIBOR CVECK EN UITGE-

VOERD DOOR HEER CYRIEL ROMMEL, FORMAAT: 260 MM . DOORMETER. De oplage van deze porceleinen sierborden zou telkens 100 stuks geweest zijn, behalve van de nummers 3 en 4, waar de oplage groter moet geweest zijn; de kostprijs varieerde tussen de 250 en 400 frank per sierbord.

10.

SIERBORD VAN DE KONINKLIJKE GILDE WILLEM TELL. Op wit porcelein in meerdere kleuren uitgevoerd naar een ontwerp van de Heer Tibor Cveck, krijgen wij een bord met 254 mmo doormeter , welke met goud is omrand en tevens is er een goudbies op de verdieping van het bord. Tussen de twee goudranden bovenaan een kroon en onderaan de tekst: Kon. Gilde Willem Tell. Centraal staande de legendarische figuren van Willem Tell en zoon met middenin een wapenschild van een helmversiering voorzien. In het wapenschild merken wij op : tweemaal een deel van het Izegemse stadswapen, een schuttersdoel met pijl en tevens een appel met blad, dat alles op 1896 en Izegem.

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

9 11

lL4

10 12

~~/ ~é4"'~ ~' ___ ,'-- ' __"___~_____ ___ ___

__.__ _ dl d~ ~ ~~. __ . , _ .. _______..__' ___-;__________ _ /:?en/e/~~~ ,~-~2~d_ , _._ e:t_ i/-au.~u~ . _ .._ ', _ ".. ".""."-., __, ,_,_, _ "_,, _, ~ p~~, _ .. _. ' _ .. _ """ " ~,-, ..-.

,. .'. .. . '.. · . 1 rd

.::z::>.-

'~:::rl--::7-::::----

':::

, l

/{/~J~.T4"./1

.,;:z;--~t?ZL.:

• -"-... -,,.....

-, ---

- ---- . - -......-.. , - -.

..- - -.- .. - --,,,- ----.- ...,,,----- - --.,----f-------+--

,.-. -

....

,~,

~ ._ ~

..'-

... ,'.~~

- · - :-·--·--·7 ~"· ·- ·~··

-- - - - - - - - - - .- -

---..'.:- - 1 ----

.' 'i

DE S I ERBORO:E~" YAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSG I LDE'N

Op de keerzijde zien wij een groen vlak met zwarte tek~t wat wij pls vol~t lezen: 49 (vermoede; ijk reeksnummer) Printed by Dupont - Fourd.rigniers Anvers - Bruxelles - Liège - 1956. Dit is het ~nige sierbord door de Wil-\ lem Tell-gilde in de omloop gebracht: de oplage kennen wij niet. L

...

DE KONINKLIJKE KARABINIEREN MAATSCHAPPIJ SINTE BARBARA. _~~_ _ _• 11.

Sierbord in wit porcelein met 240 mmo doormeter en in het rood 'i etwat bruinachtige kleur bemerken wij : Centraal staande het gekroond wapenschild van de Stad 'Izegem met daarboven twee gekruiste karabijnen, het geheel omsloten door twee lauwertakken en ' de tekst: Koninklijke Karabinieren Maatschappij Iseghem 1896, jaar dat de gilde den titel van "Koninklijk" mocht voeren. Op de verdieping van het bord bemerken wij een biesje en op de rand een smalle en dikke biesrand. Op de keerzijde géén makersmerk, alleen het cijfer 2. Het was het Huis Defoort-Veranneman dat op 17 mei 1897 naar de toenmalige president de Heer Rosseel een faktuur stuurde en waarop wij lezen dat werden aangemaakt : "297 assieten a 1.15 Fr. het stuk, 2 soupetreinen à 10 Fr. het stuk, 2 groensel kommen met deksel à 6.25 Fr. hèt stuk, 2 saucieren a 5 Fr. het stuk, 2 ovale plaan die 2.75 Fr. het stuk kosten en dat alles voor de gezamelijke som van 389.55 Frank." Daarbij merken wij op dat er toen nog sprake was van "goudfranken". Voor één zo een goudfrank kon men 4 broden van 1 kilo kopen. "

12.

Precies hetzelfde sierbord als voorgaande doch zonder jaartal en met 230 mmo diameter. Op de keerzijde in donker groene kleur de tekst: O.R.B. / Limoges I France, op drie lijnen.

1lG

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

13.

Een bord gelijk aan het voorgaande, dus zonder jaartal, maar met deze maal op de keerzijde: G. Boyer / à Limoges Co / France, op drie lijnen. Van de hoger genoemde borden voor de Sint Barbara Gilde bestaan er zowel > platte als diepe borden, daar ze deel uitmaakten van een eetservies. Men schoot voor deze borden tot in 1946 à 1947, alles nog komende uit de vöorraad van vóór 1940. ""-

14.

BORD MET KLEIN MOTIEF. In wit porcelein met gouden rand omboord komt in het bovenste gedeelte in zwarte kleur het gekroond wapenschild van de Stad Izegem voor welke op twee gekruiste karabijnen rust, doorvlochten met twee lauwertakken. Onderaan het jaartal 1615 en Iseghem. Een banderol snijdt het geheel aan waarop volgende tekst: Koninklijke Gilde Bosseniers H. Barbara. Een detailopname van dit gedeelte komt op foto 14 A voor. Op de keerzijde: het merkteken van het werkhuis Cerabel Porceleine de Baudour, Made in Belgium en het teken van het Huis Legon te Brugge. Deze tel laar werd voor de eerste maal in het seizoen 1955 - 1956 bij schietingen aangeboden. Het ontwerp is van de hand van de Heer Lucien Roose, toen griffier van de gilde.

15.

Een tweede reeks van precies hetzelfde model is aangemaakt door: Bareuther Waldsassen / Bavaria / Germany op drie lijnen en in groene kleur, dat met een driepuntige kroon is gekroond met onderaan het cijfer 164. Het Huis Fenix (Duyck - Izegem) die deze bestelling mocht in ontvangst nemen, liet er tevens ook zijn persoonlijk merk op plaatsen, namelijk: In zwarte kleur: Fenix Import P.V.B.A. op twee lijnen. Het geheel is door een fenix overvleugeld. De diameter van de diepe borden bedraagt 220 mm., van 'de platte 240 mmo Dit sierbord kon voor de eerste maal bekomen worden in 1974 en de kostprijs bedroeg 240 frank per stuk.

1t7

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SC HUTTERSGILDEN

13pi~

1L~

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

16.

TINNEN SIERBORDJE UITGEGEVEN TER GELEGENHEID VAN HET DRIEHONDERD VIJFTIG JARIG BESTAAN VAN DE GILDE MET AFBEELDING VAN DE PATROONHEILIGE SINTE BARBARA. Op dit tinnen bordje komt de afbeelding van de heilige Barbara voor met palmtak en toren en di t all es i neen ovaa 1 , dat centraal i n het bord i s geplaatst, afmeting 170 mmo diameter. Van dit bordje zijn in 1965 honderd stuks aangemaakt en telkens is op de keerzijde de naam en het nummer van de gildebroeder in gravure aangebracht. Het is vervaardigd door de Firma Van de Potstainiers uit Hoei (Huy); die als makersmerk voerden

De afbeelding van de heilige Barbara is een kopij van een zilveren ovalen beeldje dat vermoedelijk in het begin van de 1600 jaren is aangemaakt en heden aan de breuk van de Heer Voorzitter is bevestigd. Wij stippen nog aan dat bij de aanmaak van dit Sinte-Barbarabordje de afbeelding van Sinte Barbara afzonderlijk is aangemaakt en later in de voorziene opening in het bordje is ingesoldeerd. Momenteel is het schieten voor sierborden ietwat verwaterd. Het "zilverschieten" voor tafel bestekken is te prijzig geworden, en de nieuwste trend bij de Sint-Sebastiaansgilde is het sch i eten voor glasramen , waarop SintSebastiaan is afgebeeld en die -in twee formaten te verkrijgen zijn. Bij de Sinte-Barbaragilde gaat men echter verder met het schieten voor eetserviezen, daar er daarvoor nog steeds belangstelling bestaat.

Mijn dank aan de Heren Jooris Deforce en Jozef Verbeke voor hun zeer bereidwillige medewerking, zonder dewelke

dit artikel ,n ooit kon worden verwezenlijkt.

L-..-_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _~11~

DE SIERBORDEN VAN DE IZEGEMSE SCHUTTERSGILDEN

NOTEN : ______________________________________________

___________ •

1. Ten Mandere - Jubeljaar uitgave over de Sinte Barbara Bosseniers Gilde 1965 (nr.17.. v/'L)

2. Gazette van Iseghem - 3 juni 1896; 3. Rente tot Laster van Voetboghe Iseghem 1642; 4. Inleiding tot de cursus Gildegebruiken, gewoonten en tera tradities - Marc de Schryver - 1983; 5. Geschiedenis van de Ardooise Schuttersg ilden - 1952 - L. Van Acker; 6. Grand Serment Royal - Brussel 1951 - M. Ye r naux.

1)0

SPORTACTIVITEI TEN TE EMELGEM TIJDENS W,O,I,

1916 - 1918

FOOTBALL CLUB

ALBERT

EMELGEM

Staande in de achterste rij Grymonprez Georges - Sabbe V. - Soetaert Valère - Dusselier P. - Poelvoorde Maurice - Windels Roger - Stragier Alberic - Windels Michel - De forche Maurice - Ameye Justin - Geirlandt Cyriel - Renier Maurice. Middenrij Deloof Cyriel - Raimond Modest - Vroman M. - Timperman Arthur - Scheldeman Rector - NalIet Alberic - Vandévyvere Robert - Strobbe Arthur - Brouckaert Michel - Deforce Cyriel - Nollet Odiel (Be6tuu~lid) - Vermaete August Verscheur e Bernard - Bruynooghe Jas. - Mul i er René- Timperman Gerard Vandenberghe Joz. - Wylein Maurice - Beel Achiel - Demeulenaere Pro sper Van Antwerpen Jozef. Zittend : Scheldeman Maurice - Deforche Cyriel (Be6tu~lid) - Ghekiere Marcel (B~ ~tuu~lid) - Timperman Michel (Sehhijv~) - Pattyn Georges (Be6t~lid) Decaigny Gerard (Voonz~~) - Vandenbussche Rene (Ond~voonz~~) - Stevens Valère (Sehatb~aand~) - Deschrijvere Jean (Be6tu~lid) - Vico Arthur Bourgeois Jozef.

131

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I. Antoon VANDROMME, Blauwhuisstraat 52 - 8700 IZEGEM naar nota's van Maurice RENIER.

~edurende W.O.I.,

en dat vanaf 1915, was er te Emelgem een zeer aktieve turngroep gesticht onder de naam van "DE MANDELZONEN" (1). Deze club bestond uit 50 leden en stond onder de leiding van de twee stichters. ' Deze waren : E.H. Etienne MOULAERT (2), toen coadjutor te Emelgem en broer van de E.H. Michel Moulaert, coadjutor op Sint-Tillo te Izegem en proost van de kongregatie, die een tijd lang E.H. Joris De, Baecker verving (3). Als turnmeester fungeerde de heer Florent CLEMENT, .patroon van de schoenfabriek Clement - Brabant aan de Nieuwstraat te Izegem. Deze was een volwaardige turnmeester, beroep dat hij vroeger in zijn geboortestreek en bij het leger uitgeoefend had. Uit deze groep van sportlui ontstonden twee football-clubs : Gezien de oorlogsomstandigheden en een uitgesproken patriotisme heetten deze clubs: A. Deze van de DAM: Football - club ALBERT. B. Deze van de Dorpplaats : Football - club ELISABETH. De volgende notals gaan over de F.C. ALBERT van de DAM. Indien er personen zijn die gegevens of/en fotols bezitten over de F.C. ELISABETH,dan zou het ons zeer M~enaam zijn deze even in bruikleen te mogen krijgen. ./

sn CHTI NG

EN LOKAAL :

F.C. ALBERT werd gesticht op 16 april 1916. Als stamlokaal werd de herberg DE STAD BRUGGE uitverkozen. Deze was gelegen op de oostzijde van de Dam en was op dat ogenblik bewoond door de heer Emiel Stevens. Na W.O.I. werd deze herberg gesloopt en tot beenhouwerij omgevormd. Na W.O.II werd de slagerij opnieuw tot herberg omgevormd en kreeg een nieuwe benaming : CAFE DEN DAM.

13l

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TiJDENS W.O.I.

• ~I

c. nlbErt

Emelghem, den // April /9/7. .

EMELGHEM

-00-

Op Zondag 15 April aanstaande begint de . Football-Club een nieuw jaar. Indien gij begeert lid te blijven, wordt gij vriendelijk uitgenoodigd de ALGEMEENE VERGADERING bij te wonen die zal plaats hebben op bovengenoemden datum, om 2 ure (t. u.) bij EMIEL STEVENS.

DAGORDE: 1. Verslag van 't verloopen jaar. 2.

Kastocstand.

Vereffening van den achterstel.

4 . . Kiezen van een nieuw Bestuur.

Hopellde dat gij onze vraag door IIwe tegenwoordigheid zult bealltwoorden, groeten wij U. VOOR F. C. ALBERT :

...

. '

. "- - "'''''' ~

De Schrijver,

De Voorzitter,

Michiel Timperman •

Gerard De Caigny.

__ _-----_._-.

lj3

--~---------------------~~----------------~~----~--~--~

·,

,; i

134 :

SPORTACTIVITEITEN TE EMElGEM TIJDENS W,O,I,

SAt1ENSTELLING EN BESTUUR : F.C. ALBERT bestond uit 45 leden. Daaronder waren twee scheidsrechters: r~ichel Timperman en Mauri.ce Scheldeman. Hun beste back was Omer Vandewalle. Het Bestuur bestond als volgt: - Voorzitter Gerard Decaigny - Ondervoorzitter René Vandenbussche - Schrijver Michel Timperman Valère Stevens - Schatbewaarder Cyriel Deforche, Jean Deschryvere, Marcel Ghekiere, Odile - Bestuursleden Nollet, Georges Pattyn. SPORTUITRUSTING : De sportuitrusting van F.C. ALBERT bestond uit een witte broek en een roodwitte gestreepte trui met brede vertikale st repen. REGLEMENT EN STRIJDLIED : Ieder lid kreeg bij de inschrijving een boekje met het regleme nt en ook de tekst van een strijdlied dat nu en dan bij een vergadering in groep gezongen werd. Na een overwinning op het sportveld werd hetzelfde lied met des te meer brio ui tgega lmd. l~EDSTRIJDEN

Regelmatig werden er derby's gespeeld tussen de twee plaatselijke clubs. Er kan hier gerust bijgevoegd worden dat er bij dergelijke derby's geen tekort was aan degelijke rivaliteit. Andere matchen die op het sportprogramma voorkwamen waren - tegen F.C. Izegem - tegen F.C. "Vlug en vrij" van Ingelmunster Deze laatste club beschikte in die jaren over een zeer flinke footballspeler, een zekere Fransman met name Noé ~an~on. Gezien de moeilijke oorlogsomstandigheden waren de verplaatsingen uiterst beperkt of verboden en moesten de elftallen tegen elkaar of tegen deze van de buurgemeenten in competitie gaan. Verdere verplaatsingen waren, gezien de oorlogsomstandigheden, taboe.

135

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I.

BESTUUR V.ÄJ'J FOQTBPJ...L- CLUB ALBERT Gèorges l'\meye- CyC'iel û-:;forche - Georges Pattyn-'Odiel Nol1et-!\chi.eJ. I3our'~~cois rv'aurice Scheldernar>.- IhrceJ. Ghekiere- P.ene Vandenbussche-(-:;erard Lccai I!.I1Y-VaJ.eer Stevens

FOOTBALL - CLUB

ALBERT - PLOEG I.

Staande : Scheidsrechter : Scheldeman Maurit s Spelers : Duselier P . - Stragier Alberic _. Mulier René Geknield

Braem Gustaaf - Renier Maurice - Vandevijvere Robert

Liggend en zittend: Verscheure Bernard - Poelvoorde Maurice - Scheldeman Hector - Vroma n M. - Brouckaert Mo

13G

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I.

FOOTBALL - CLUB

ALBERT - PLOEG 11.

Staande : Scheidsrechter : Scheldeman Mauri t s Spelers : Soetaert Valere - Deforche Cyriel - Windels Pro sper Geknield

Nollet Alberic - Ghekiere Marcel - Derneulenaere Prosper

Liggend en zittend : Arneye Justin - Timperrna n Gerard - Verrnaete August Van Antwerpen Jozef - Beel

Ac~iel

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I.

SPEELPLEINEN : Het oefenen speelplein van F.C. ALBERT was in die tijd gelegen in de Kouterweg (4), ergens tussen de Guido Gezellestraat en de Baronstraat. Dit van Ingelmunster was gelegen in een weide langs de Beukendreef dicht bij het kasteel van . Ingelmunster. Het speelplein van F. C. Izegem was toen ook gelegen in een weide, heel dicht bij het kasteel "Het Blauwfluis" .. Nanneer er in Izegem gespeeld werd, gebeurde de aankleding in de herberg DEN ONDANK in de Lendeleedsestraat, in de onmiddellijke omgeving van "de Zaligma ker" (5).. BIJZONDERHEDEN : Gezien de strengheid van. de bezetting, was er af en toe een bi j zondere toelating vandoen om van Emelgem naar Izegem of naar Ingelmunster te mogen gaan. Er bestond in die tijd immers een wet van de bezetter, dat er niemand zijn gemeentegrond mocht verlaten zonder een geschreven toelating van de Ortskommandantur. In die jaren stonden er ook dag en nacht twee Duitse schildwachten op de hoge brug (6) om dit gebod in die zone te controleren. Meestal waren dat Duitse soldaten van een eerder gezette leeftijd, met lange baarden en in blauwe uniformen. Het waren opgeroepenen van oudere klassen die behoorden bij de "Landsturmregimenten". ONTBINDING : Na het einde van de eerste wereldoorlog, in 1918, werden deze beide Footballclubs ontbonden. Het merendeel van de vroegere actieve leden werd vrij vlug onder de wapens geroepen om deel te nemen aan het bezettingsleger. In plaats van de wacht te houden voor het doel, werden ze uitverkozen voor DIE WACHE AM RHEIN !

"--"-

FOOTBALL - CLUB

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W. O. I. - - -" - - - - - - - - - - - - -- - - - - -- - - - - - - - -

ALBERT - PLOEG lIL.

Staande : Scheidsrechter : Scheldeman Maurits Spelers : Bruynooghe Jo zef - Vandenberghe Jozef - Windels Michel Geknield

Sabbe O. - Stevens Valere - Deforche Maurits

Liggend en zittend : Wylein Maurits - Geirlandt Cyriel - Bourgeois Jozef _ Grymonprez Georges - Mestdagh Michel

lJS

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W. O.I.

"t.~::.,-' deliefi ,d~4Igemeenf Verga.deririg biF·te woneTl in ,._Cs ··,·'1 tokaal, '~'oïf~. .. ..... _~~~~.:~:.~I~:.~~.~.~_. I··!··:"21917. . \; {,' /....~ •.tf:y:.· ' . · wl ; , ' .

.I {~·' h}

dO · '.'ROE. ' 0 m. · ",;,AQ

,\'.\ ' . "tö'renuUr .

1.~.~ilJIg<}~.0~:;,,_.:.,- ":.~:. : ,:; -_. 2·1iJ':·~·'k;"·"·~·~~f~e~4n~--. .". __. _-~. . . .-

3 ....,.. .,.:;:............................P....... ..........................g....E~H.1.a.!........................ 4 .........:..:............................_..............,.t...,......_..._.::::..... ~.:......................................VOOR F. C. ALBERT: .

~: ./::

,.~

•

" .. ~;.;,:

-~-,- ..----

--cr-:,.

-'-

./ De Voorzitter.

Gerard Oe Caigny• _ __

VOORBEELD VAN EEN UITNODlGING De F.C • . ALBERT 1)eschikte in oorlogstijd (!) over eigen uitnodigingsformulieren die door de schrijver bijgewerkt werden met datum uur van samenkomst en dagorde. Er werd effi'cient gebruik gemaakt van de schaarse mi'ddelen die in die tijd in hun bereik lagen.

1~D

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I.

FOOTBALL - CLUB Sta~nde

: Scheidsrechter : Timperman Michel S~elers

Geknield

ALBERT : Nollet Odiel - Vandenbussche René - Vico Arthur

Strobbe Arthur - Decaigny Gerard - Ramon Mode st

Liggend en zittend

Pa~ tyn

George s - Deforche Cyriel - Timperman Arthur -

Deschryvere J. - Deloof Cyriel

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O. I

191G

-----

---_._--~

SPECIAAL ELFTAL Staande : Sc heidsrechter : Ti rnp errnan Miche l

Spel ers : Vico Ar t hur - Deba c kere Jerome - Beel Achiel Geknield

Arneye Georg es - Ramon

Mo de~;t

- No.LJet Alberic

Liggend en z ittend: Dcforche evriet - Paityn Ceorges - Deca igny Cer.lrU-De;.,;('hryvpce ,Jean - De Loof CyrieJ

FOOTBALL-CLUB

ALBERT -

EMELGEM

LOKAAL: u . p~ :~14~ ~~U.9.96 DAM

,' .

. -.:', VAN DEN'

Mei 1917 ,

t:\: ..'>FOOTBALL-OLUB P.~l':o

"',.-} ~", .:' ,I. , Stlclltl ••• --::- . Quur. - Ollfbl.d.... -?'" -. ·i',';, ~ii":';\~.~'<--.'~:' .' "." .':~':' . .':' ". -r .. "t '" ,'._ ....

:>fi,'.!:::. Sammtelllng ,:~

I~~;!, ;:','!2~?~~f~N,-;i;~'t}

Augustl - . ..

" ALBERT,.

-} v: ...

Rechte. der Ledei. ". .!' . ~;r: .:-> ' , . ' "',". '..... '", ~~';.' ART. I.' "';;'Een , Football-Club,1s te Emeiglien('

~;Jèstlçht ge~ordeii' op; 16 April , 1916, ond~r-: deri.f;: ~;i:~am :' <1 FootbaU·Club Albertfl (F. C.At8ERT).;Kf~· , .~';'·:,t: f'~'-''i'' "'!;.~-fl..~.1 ~<... 4·.·'. " 'L .:\: ::\~:'~~;.;_ ,: ,".' ART. 2...... Oe" Club ontzegt zleb alle bemoeIiDgen.;,~; )"met Politiek; politieke kwesties mogen nooit Ui ,-dè'~:; .~,_ verga~e.r!nge~: besp~ken' worden.' , '. ' '.~" ',~':'-~~.'~"'.!'.i"'" .,~. " .. ";'" ~~, t. ':' -J . .j::,Arq~,3;:~ De·~lèuren.:'van: F. C,. ALBERT ziJn',; , "'0'

Novelnber

;).!:~r~l~9.; R~9P·:;';.,', '

Februari

. ____ -'-'-.-..l_

___

",<. >:'l

,~ l:'

,,;

,~':

,':

.. ""TART. 4. - , pe~uur der Maatschappij Is onbepaald. ~ maatsçhappij 'zal maar kunnen ontlixmden worden. " ,, ~ànneer: zlI geen' l.I:,,' leden teil; , of,l,:w,nneer ~t ', ;;:-'~stuur. «;1m bu,uengewone redens het zOU g<k.'d vinde".:', . ~''';;,..: ·;."'.l.....·:'t·{'::;: ..:' 'fl,l . ;".>i"i'.·. ~" .. : . , -: ',"":'<1' :f(·,AIn".' .5.-lngev~1 v,an ontblo4ing, z.~1 de~, e'gen~i'; rlt~0!1', van den Club,ond,et de,overbhJvend~ }ed~/l :.

";,,

.,'

_ '_

:'_~ ':'~....::..:o. ~'

am=;:~~~~~_~~

_",_ :'-~"-ê~;_:~~-':~~~~

143

FOOTBALL-CLUB

ART. 6. -' Het· maatschappelijk Jaar begint mèt :, ,.. , ' .. ""'! ,,'Mei en eindigd me t 30 .A pr11... ' ' ,·.<)h.h-,.·,'", .' . ART. 7. - De ' maatachappijbellai; .. ult,. be$iuu(~,,~' .. d led ," , ' : '-~: ;tl.;';>' ; N:;;I~".J." I :.~.}{: ~··.en werken eeD. ' ..... , /,~i;: ·'.Y~'~;':\'l:4.f,,~t>':'l\fi -' ART. 8. De Besluurled'D zijn dle;'.welke';dQóiÇ ~':' de leden gekozen zijn, om de maatschappij '%00 goed ;; mogelijk te . besturen. ." ,:~:;:t:-:::." l.~ De Werkende leden zijn die,' welke ' met d~ beStuur':'.. , leden het sport uitoefenen; zij' hebbelI .' recht oP. al de algemeene vergaderingen tegenwoordig ,te zijn: . en op de punten aan hunne beslissing 400r het , Bestuur voorgesteld door meederheld yan, .temmeR ~ te doen aannemen of te vernietigen., ..~: . :•. j'.. ,: ART. 9. - De werkende leden · t?eta'en~\,O.2lS., fr. inkomgeld en 0.25 fr. maandgeld. .. ' ... fi),)',: ;" \;. Het maandgeld moet binnen de eerste 1 vetrtien dagen der maand betaald worden; zoo nid, · .tellen de leden zich bloot aan uitsluiting van entrainementen en matchen, waarvan het Bestuur dell duur bel'aald. ~ 11. Doel. '. '", '.";' .. ,,:~ :~'/{:'.,

I'·

.' ~ ... -·i' ~ .:: ~

'!. '. .

ART. 10. - De maatschappij heef~ '~oo~ d~I,. het ;, I voetbalspel, of dergelijke sporten te. behen.~~~~ztea .~ uit te oefenen. ";::.?f!~;:[:::';; _, I ; ART. 11. - Met de opbrengst der niátché.~ ', off feesten geldelijken steun te verleenen, (I~ . ;~~J;t lllate ., van 't mogelijke) aan de werken van hul~,:~, onder::·.; stand, hier op onze gemeente gedurende .de oor.lo~s..! tijden tot stand gekomen. , './' ..",:~~~~~,~\ : _"":'t ._"

_.....:.:..a:!.:~·L'~~.'... .... !.I~1

':' -, -.:

'y,

{tl,- . ;'

V. AlgemeeDo Verg.d~~r"-pe~~J.'!~~ '~~J~>o\:' .d ART. 23. ....;. Er zal maandeliikseen~' ,verpllclileade!i' }::~Igemeene vergadering plaats h~bben. '~~.!," .~:::~ ~.I~~n op boete verplicht zijn bij te, wone ': :f'i ,,~'

. ', -""',~:~_ ~. ~:,~~:.t>~~,:;t4.\'i~~

"'blur~

EMELGEM

' . ..

~~..: ART. 12. - Het Bestuur ,<o~w~derroepeIlJk" door { al de ' leden gekozen VOOr een termijn van ' Ua ~~ jUf:. I. samengesteld uit -; l:::> '1,,:: . . . ,. , ;; "~. '::.:~~ lEen Voorzitter, <·;'~à~!::1}t:~~f:~,.'~~~~:"·: ,<}.:.

.... :-, Een Olldervoordtter, :'~ ~1 .; i~;" ~:. •. I.,. ,.... • Een Schrijver; ;'": :..•. ,~.... X)' .;,ó :. , Een Schatbewaarder, ,' . ',,' '.' ;(. -" :; Een' Bestuurder van het Materlaal, En .vier leden. . ART. 13. - 111 geval van ontslag, van het een of het ander bestuurlid, kan een plaatsvervanger gekozen . worden door al de leden. ART. 14. - Het Bestuur regelt alle matchen of · onregelmatigheden die In de Maatschappij kunnen · voorkomen. ART. 15. - Het Bestuur behoudt het recht het Inkomgeld en het maandgeld te verhoogen of te verlagen. IV. Plichten der aealuurleden. ART. 16.. .-

De YoorziHer vertegenwoordigt recht- :-:~

aIleeks de Maatschappij, hij bestuurt de algemeene . de bestuurvergaderingen ; hij heeft ,het recht van, buitengewone vergaderingen bijeen te roepen. Hij : zorgt voor het uitvoeren der maatregels door hef' .: bestuur van'den club genoOl~n: hij teekent, te samen':. :>inet' den schrijver de verslagen .en al de documenten '·. :. van den clubj zijne ' Item geeft den doorslag In gev,al :i~ f~l~.-,..:...

,_. __ "_, ______ "

~:.;'_.:'

van balloteering; hij heeft even all al de be!tuurteden ., recllt op de kontrol der kas: . ' . '.' ,i~/I .,..... .: ART. 17.- De Ondervl.'oniller. ve'..vangt de~ Voor~'. zilter als deze arwezig is, en staat hem: ilijln; ·Il.et uitoefenen zijner bedieningen. :, ,'. I '. ,-/·7f.f:;: . ,~ . ART. 18. - De Schrijver stelt 'deversiagen" der. . vergaderingen op, hij Is gelast met de brlefw~lIng.' 1 hij bewaart met zorg al de archieven::: van : de .. maatschappij. , 'Jr:' ' ART. 19. - De Schatbewaarder bestuu~t'en bèwaakt ' de kas der maatschappij, hij doet, alleen: onder ' goedkeuring van den Voorzitter de tiettilinge~",:~, i.." ART. 20, - De Besluurder van het Mate':laáJ ,'~orgi[ voor de goede bewaring van het Mate'rlaal, hif\Üoet ·~, maandeiijksch aan het bestuur een ': verslag gevel'l ,':~ voor al de noodige aankoopen of herst~lIingen.. In '" gevalIe van Matchen zorgt hij Wlthefplelnln, ~~e Ia. •. ART. 21. - De Bijgevoegde Bèsllluriedè.helpen.In.'.• de bestuurvergaderingen tot .het nemeridef..beill,liten.> en voeren de taak uit .hu~ door het ~estu~r~~~Iegd. :~:~ ART. 22. - De bestuurledeii' die' zonde(gègronde:" op voorhand aangegeven'e . reden :'aan ·'.de· bestuur":' . :; vergaderingen niet tegenwoordig 'zijn betale,,· O.25 fr '. boete. '· , . , . . . . ::;J<'.'~::;.r:·;~t~·t;

~~!";-.~,4.' _ ~_.

111.

ALBERT -

ART. 24. - De leden kunnen In algemeene vergadering opgeroepen' worden lederen keer dat het bestuur het noodig oordeelt, of dat tien werkende .t leden, er met gegronde redens schriftelijk aanvraag ~~ doen aan het Bestuur. . .... " VI. Aanveerdingen, Onblagetl én UibluiUngèn •

ARt. 25. - Om aanveerd te worden als lid moet . de kandidaat zich aan een bestuurlid aangeven: het .' .bestuur beslist over zijne aanveerding. ART. 26. - In geval van niet aanveerd'lng: kan het bestuur niet verplicht zijn redens aan te geven. '. ,~ . ART. 'n. - leder lid dat zijn óntslag wil Indienen ·.I1ilJet zijnen lidboek .aan den schrijver ingeven.: . :~~ART. 28. - tiet ontslag ui niet aarivcerd wQrden;' indien het lid niet in ~egel is met de kas op den datunt ' van zijn ontslag. ART. 29. - De ontslaggevende leden die schulden · J1~bben bij de maatschappij, zullen niet weder kunnen ... .' ilanveerd worden, dan. n~ volledige betaling van . . . ' , ,. . .,:. 'hun achterstel. . ~?;"' :ART; 30. ~ Kan ultgesloten ' woiden; leder Jiddat!':'" :i .' I) de eer of goede faam der maatschappij zou ....6(.iadeellgen. . . . . , '.. . . ~~\ ~ ' 2) de Intresten der maatschappij zou achade i. ~'bêrokkend hebben. " .. ' " , ~i;, '. · :;.i .' - ' :.: ~) t" Ist en tweedracht In de maatsc.happ.iJJQ~·~:::

~~~!~~;~rengen, of, ~~ln D1~~\I(erken. ~f)~~~

_"_~.

,-",'-.'.'

"":~

"':'_, ..."

,::~:~~

,l ' .: . ._'_.. _... __ _

FOOTBALL-CLUB

ALBERT -

EMELGEM

maatschappijen, welke dezelfde sporten uitoefenen tenzij op schriftelijke toelating van het Bestuur. , ART. 38 - Het Bestuur behoudt het recht van : ,; (CW"" welke noodige vera~deringen aan dit regleme~1 ' ~ ti brengen ' , ! '\'i ,,;~, .'::" .', ' :~~; ~ AR,.. 39.' - HetBeSt~u;', ~~g " ge~n; ' aankoop~n , ' <"doen' ,jJle 'meer kosten ;dao':de som in kas zijnde. ,' " ~"t;:·~~ÀRT~ .40. :- Alle geschiilen, hier niet voorzien;'" !';~ordeMdoor het Bestuur vereffend. , , ' ;' ,ÀRT."41 : - Alle inbreuk op dit re'glement, zal'" ' met' eene boete door het bestuur bepaald, gestraft ; worden: ' , 1, 'ART." 42. - Het bestuur is niet verantw~ordeliik ," voor' alle ongevallen die, binst gelijk welke ver- ' eenlging of oefening, kunnen gebeuren. ART. 43. - De , leden die een maillot koopen aan de 'Club, zijn, in geval " van ontslaggevillg en ,op aanvraag van 't bestuur verplicht de maillot ' weder af te staan. Het bestuur bepaald de weerde. ' " ART. 44. - AI de leden moeten ' het reglement kennen en In hun bezit hebben., Alzoo opgemaakt In de bestuurvergadcrtng van '~ i', Apri\ 1917. " " ,

IR /loorzilf" Gvard De CatoIlJ. , iN Sclmïl"'.' D. O""'nKKJr:if(". D. Sr.lmlbmoaard.r, ,lIlcheUIm.,ermu, RaD' YUdtDlKwche, Yal4re StenIIa. ;:,,,. 1.,,1,,,: CJriel Dllorèh•• JIU Duc.urfln, llarcel Ghelden• . ! ..~~.!'OU.I. ,Geol'fjea Pllt)1I. _,' " ~i~;

145

SPORTACTIVITEITEN TE EMELGEM TIJDENS W.O.I. I

NOTEN 1. DE MANDELZONEN : TUrngilde onder de leiding van de heer Fl. Clement-Brabant en E.H. Moulaert. Cfr. : A. Vandromme. Izegem vroeger en nu. - Druk : Hochepied - Izegem 1974 - p. 290. (Er staat verkeerdelijk TONEELGILDE "De Mandelzonen") . 2. MOULAERT MICHEL, E.H., coadjutor te Emelgem van 1911 tot 1919. Cfr. : Raf Herman, bronnenverzameling tot de Geschiedenis van de Sint-Pieterskerk te Izegem - 1971 - p. 193. 3. MOULAERT ETIENNE, E.H., °Oostvleteren, 16.09.1880, coadjutor te Izegem (SintTillo) van 19.12.1913 tot juli 1914. + .Assebroek (O.L.Vr.) 11.04.1953. Cfr. : T.M. nr. 52 (XVIII/3) p. 18. 4. KOUTERWEG : verbinding van Reperstraat met Baronstraat. Was in W.o. I. een landweg. Hij had een zekere breedte tot over de "ZWARTE KAPEL" en de "VEERTIEN HUIZEN", en nam daarna een korte bocht en werd dan een smalle wegel tot aan de Kerelsstraat. Daar liep hij even 'smal door tot op het Emelgemse plein. Wie weet de juiste plaats van het speelveld in de Kouterweg te situeren ? 5. DE ZALIGMAKER : Buurt in het begin van de Lendeleedsestraat, genoemd naar het beeld van "De Zaligmaker" dat vroeger in een nis langs de straatkant, aan een gevel hing. Werd later door een nieuwere plaat van "de Zaligmaker" vervangen. Deze laatste hangt er nu (1984) nog. Een nieuwe straat in de buurt, kreeg bij de opening de naam "ZALIGMAKERSTRAAT" toegewezen (naast de herberg "DEN ONDANK") • 6. HOGE BRUG: Voor W.O.I. was het mogelijk, dank zij een hoge brug, om van 't Emelgemse plein, over de Mandelbrug, en de HOGE BRUG over het kanaal, de Italianenlaan te bereiken. Bij de doorbraak in 1918 werd die hoge brug door de Duitsers gedynamiteerd. Tussen de twee oorlogen in werd een nieuwe HOGE BRUG g~bouwd. In de meidagen van 1940, om de doortocht van 't Duitse leger te bemoeilijken, lieten de Belgische troepen deze laatste ook aan stukken springen. Na W.O.II. kwam geen vervangbrug. Er wordt nu gesproken van een mogelijke nieuwe brug op die plaats, die spoor, kanaal en Mandel zou overbruggen en op het Emelgemse plein zou uitkomen. De tijd zal het klaren.

140

STADSZEGELS VAN VROEGER Antoon Vandromme, Blauwhuisstraa t 52 - 8700 IZEGEM

T.r~.

{};n nr. 64 (XXII/3) p. 254-256 werd er gesproken over een oude afstempeling die in 1853 door de politie van de stad Iseghem gebruikt werd. Het gekroonde (~oo» met ~e nfe~on6 e» twee p~~) doorsneden schild uit twee delen, vertoo nde in het bovendeel drie mèrletten (gepfa.wt : 2.1). Deze afbeelding was nog nooit eerder voor Izegemse zegels in gebruik genomen geworden en om die reden rees dan ook onmiddellijk de vraag: Waar komt dat zegel beeld vandaan? Op de achterkaft van een oud boek uit de Franse Tijd (S.A.I.) werd een opgeplakt blaadje gevonden (54 mmo x 51 mm.) met schuin geknipte hoekjes. Op dat blaadje stond een zegel met drie merletten (hi.eJL meeJL ZWANEN, e» vooJtzie» va.» bek. en pote») en met 111SEGHEM" in kapitalen errond heen geschreven . Wat hier wel opviel was de stand van de watervogels. Niet 2.1. zoals in de heraldiek gebruikelijk is, maar wel 1.2. Onderaan deze gedrukte afstempeling stond duidelijk in handschrift de toegevoegde tekst te lezen: IIZegel der lijnwaad-Merkt Uit deze kleine vondst onderstellen we, dat alle stukken, die de Izegemse lijnwaadmarkt verlieten , van zoln kleefzegel voorzien waren. Misschien is deze gevonden kleefzegel zelfs de nog enige bestaande uit de periode dat Izegem een bloeiende lijnwaadmarkt bezat. Het zegel zal wel bekend geweest zijn in die jaren (midden XIXe eeuw) en de IIDRIE MERLETTEN II zullen wel voor de . nodige inspiratie gezorgd hebben bij de mannen van het stadsmagistraat die moesten beslissen over wat er op het nieuw zegel van de IIPOLICI'E(sic) der STAD lSEGHEM (WESTVLAENDEREN)II als schild zou komen ll

f47

STADSZEGELS VAN VROEGER

'. , --

_.-.~---_.

__._----,- -.

----------_.

Zegel van de lijnwaadmarkt.

(+ 1858)

Zegel van het Izegems Politiecommissariaat (1853)

148

DRIEKWART EEUW GELEDEN

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM Antoon Vandromme, Blauwhuisstraat 52 - 8700 Izegem ;

r::; n

DE MANDELBODE van 09.01.1959 schreef de heer Alfons. De Jan, gewezen vakleraar in het V.T.I. en een tijd lang schepen van Financiën van de stad Izegem, een artikel onder de titel "HERINNERINGEN". Daarin haalde hij enkele jeugdherinneringen op en dat ter gelegenheid van een halve eeuw na de laatste loting (1909). Weer is een kwarteeuw voorbij en vele jongeren weten niets meer af van een "LOTING" noch van die speciale sfeer erom heen. Met de onafhankelijkheid van België onder Leopold I, werd reeds vrij vlug overgegaan tot de oprichting van een vast leg~r (1832). De soldaten moesten door loting aangeduid worden. Jaarlijks werd er bepaald hoeveel soldaten deze en gene gemeente zou moeten leveren voor het volgende jaar. Telkens waren er meer kandidaten die de vereiste ouderdom bereikt hadden dan het aantal dat door de wet werd opgeëist. Daarom diende er geloot te . worden, wie juist onder de wapens moest en wie niet. Het juist aantal j onge rekruten was voor iedere gemeente precies vastgesteld. Op een bepaalde dag werden de kandidaten op het stadhuis samen geroepen om te loten in tegenwoordigheid van de arrondissementscommissaris of een van zijn afgevaardigden. In die zaal stond een draa,itrommel met daarin een heel stel korte buisjes. In ieder buisje stak een opgerold genummerd briefje. Er waren evenveel buisjes als kandidaten. Er werd een naam geroepen en flink aan de trommel gedraaid. De geroepene kwam, stak zijn hand in de trommel en koos een van de buisjes. Het gekozen bui sje moest aan de arrondi.ssementsconmi ssari s of aan zijn afgevaardigde gegeven worden die met de ommekant van zijn potlood het opgerolde briefje uit het buisje duwde. Het gekozen nummer werd met luide stem afgelezen en naast de naam van de loteling op de naamlijst ingevuld. Daarna kreeg \I

DE LAATSTE LOTI NG TE IZEGEM

----.,..----

r---~-------"--.:....------------___,

Draaimolen die bij de lotie b gebruikt werd DRIE VRIENDEN NA DE LOTING VAN 1896. Deryckere Joseph (8t) - Vanhaverbeke Camille (52) Declercq Joseph (36).

150

.------

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

22 Vtng~ . d.etA.)(

de loteling zijn briefje met het nummer. Er werd een volgende naam geroepen en hetzelfde gebeuren herhaalde zich zoveel keer', tot alle lotelingen aan bod gekomen waren. Vooraf werd medegedeeld welke numners "binnen het lot" vielen, bv. van 25 tot 130. Wie dan een lot trok LAGER dan 25, of een lot HOGER dan 130, viel dan IIbuiten het lot ll en moest dan geen soldaat worden. Doch de grensgevallen (in ons voorbeeld de nr s . 23, 24 en 131, 132) waren toch vaak kanshebbers voor het soldatenleven. Het gebeurde meer dat een loteling, die binnen het lot viel, lichamelijk ongeschikt was voor het leger, bv. een slechtziende, een blinde, een hardhorige, een kreupele, e.a. Deze werden dan bij het medisch onderzoek lIafgekeurd en door die IIgrensgevallenll 'vervangen. ll

151

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

--------------- ---- - ------ - - --- ------ - - - - - - - - - : : - - - - - - - - - - 1 1 r;1 n::.iu c f e.n :;U_-Sl..lu:/..a-c " _J

GetuQQig~» ~» o»getuQQig~» b~j d~

F~a»ç.o~

Bou~g~o~ L~o» (~. SJ) Ho~h~p~~d Rodol6 (~. 114)

Va»d~he.L6.t

loti»g,

v.l.».~.

zo»d~ »umm~ v~jge.6.tûd a.t6 QO.6;twt»»~»d~

~~hMd (~. 100) V~b~uggh~ God~n~o~d (~.

zoo».

- Gill

15Z

35)

v~jge.6.t~d w~g~».6 g ~b~~QQig g~z~~h.t.

I! " (

·t' "

' .!. .;

' DE LAATST E

~OTING

, >

,,'-

-...,.--- -.....,.....---

. . .. -

TE I ZEGEM

'",

Het inlijsten va n he t lotingsnumme r wa s vrij a l g emee n.

Hie r

Oud e nburg .

De dag van de loting was steeds een woelige dag. Wie "in het lot" viel, bedronk zich omdat hij soldaat ' moest worden. Wie "uit het lot" viel, die dronk nog meer, maar nu van pure vreugde. Veel lotelingen lieten zich die dag ook fotograferen, alleen of met hun toekomstige strijdmakkers , of hun gewone jeugdvrienden, met het nummer die ze geloot hadden op hun jas of tussen het lint van hun hoed. "DE LOTING" was toen ook èen beslissende dag in het le'ven van een jongeli ng. Het wa~ de overgangsdag van gebondenheid aan thuis naar een meer onafhankelijk leven. Voor zeer velen was het vertrekken naar de kaz~rne, enkele ,';tjjd l~ter, .' hun eerste grote stap in de wijde w~reld want hun uitstappen I/aren tot dan ,:toe gewoonl ijk te voet geweest en blev'en"du s tot een straal van enkele kilometers rond de ou'd~~r(ike ~oning bep'è'r'kL' ",r< ' , ,- . " " "

<1('

~'.!;

,,,

Infanterierekruten moesten in die t ijd twee volle j ~r e n di enst doen , cavale.<, ,:. ' . . ,.' . . ", . ,. . .• ' •......;.". \"'):. ' \.,' A:. rlsten da~~entegen dienden v ier ' v~lle ja~en te klci~pen voor ~ e we~ r in het burge r 1evèn konden geïnteg'reerd wofde'~ '~ •

;' ~ 'I, .,~t;,

l 'l .

"f:'l

:t."

~ ,1

•

~,,~

;r ~";;;

l "

!' l ' '/ t"(,,

153

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

.,,,,,,1.,/.,,, Iq M::lSII.:ÜlllE ti.,,' ':IS S",l<rnb"r _St)l , '~ iu dt n: (jf'4t"4?fi'l. van tt) }tlrefh ~" 1...; W&'VOWII: lAt( I~EO"

ANGEt.:A 13UYSE. PETRUS til van llOMlT1LIJ FL()8&XfIN~

um,

..16.4 .yebort" te R(),hLEUIlEM·C,,"Pf,lU.IS. ,. en "",•• qe/ij" ~CI'(l,"qrd I~ 1.l!;tü1 8Lllioe. tl"locl!en <Ie" ' Ikaalv.,,,,, ~""'v""'1,w' dNH'4q>I,Jl." ~t OCjl#. I~#' . t

}

;.:.1. (lÇti oe.de1'dóm. 1'4.,. 1* .jur{ut~'

).&

ll4·'\fl "1,tl~lU\lfI)~

Hi er werden lotingsbriefjes e n stamboom samen ingelijst.

DE LAATS TE LOTING TE IZEGEM

DE BLOEDHOND - Het gebeurde dat een jongen uit een begoede familie "in het lot viel" en geen goesting had om het soldatenleven met zoveel tijdgenoten te delen. Meestal had hij geen grote militaire ambities en voelde hij niet erg veel om bij het leger "carrière" te maken. Anderen waren meer dan nodig thuis om als leider en bez.ieler een jonge florerende zaak in stand te houden en de nodige stuwkracht te geven. Er waren daarnaast nog zoveel andere redenen om geen soldaat te worden en er een "BLOEDHOND" op af te sturen. De volkse benaming "BLOEDHOND" werd gegeven aan die bijzondere makelaar die er op uit was om jonge lui die "uit het lot" gevallen waren, om te kopen en deze als ruilsoldaat te laten optreden voor jongens die "in het lot" gevallen waren en niet zo graag soldaatje gingen spelen. Bij die ruil ging er natuurlijk altijd een financiële vergoeding gepaard, die in die tijd zo 1.600 à 1.800,-fr. per soldaat bedroeg. Die ruil gebeurde bewust of onbewust. A. Hij gebeurde ten volle bewust als de kandidaat-ruil soldaat het vooral gemunt had op de bonus die daaraan verbonden was. Dit vast bedrag was door iedereen gekend en was voor die tijd een hele som. De ruil werd aangegaan om iets belangrijks te kunnen kopen. Zo kon het dat een boerenzoon "zich verkocht" om met die som een paard aan te schaffen, die ze in zijn ouderlijk huis zeer nodig hadden. Anderen deden het om een moeilijk te vorderen schuld te kunnen betalen. Nog anderen deden het om eens rijk te zijn, voor It avontuur, om flink te drinken en nog veel andere redenen meer. Zoln ruil persoon heette in het soldatenleven, in de kazerne of in een garnizoenstad "een verkochte man". Deze werd door de miliciens altijd als een indringer beschouwd en kreeg nooit geen medezeggenschap. Ook kon zoln "verkochte man ll nooit een militaire graad behalen. Hij mocht ook nooit klagèn over het eten of het zware soldatenleven of het werd hem onmiddellijk doorgewreven dat hij het toch ze)f gezocht en gewild had. -

B. Het "verkopen" gebeur de meestal onbewust (lè@§ : "onder invloed van de drank"). De "B1oedhonden" \'Jarèri aanwezig waar ze prooi roken. In en bij de p1 aats van de loting waren er mèéstal bloedhonden tegènwoordig. Ze wachtten graag een

155

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

lange tijd in de herbergen waar de lotelingen hun vreugde vierden en zich flink bedronken. Zo geraakten ze "onder invloed". Dan was het uur van de bloedhond aangebroken. Dan trakteerde de makelaar de dronken vrijgestelde, en nog eens ... en nog eens. Dan sprak de bloedhond van een mooie sdm geld en van de schone kanten van het

IZEGEMSE LOTELINGEN VAN r898. De foto werd genomen op de koer van "HET WIT PEERD" in de Brugstraat. Op het bord staat te lezen: 1898 Wie bezorgt ons de namen?

15b

~amen

- LOTING -

V~endeng~oep.

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

soldatenleven ... en of hij ook schrijven kon ' •.. en wat weet ik meer tot de vrijgestelde tekende. Eens dat de handtekening er stond was er geen weg meer terug. Toen de vrlJgestelde IS anderdaags ontwaakte veelal met een ferme kater, \'las zijn feestroes meteen over als hij hoorde dat hij voor twee of soms ook wel voor vier jaar mocht 'optrekken om zijn lieve vaderland te dienen. Bloedhonden waren geen geliefde personen. Ze werden geschuwd, veracht en misschien in donkere avonden ook wel eens gezocht. Meestal lag hun operatiegebied niet in hun eigen streek en waren ze bij de vrijgestelden ook minder bekend. Zij leefden van het "commissieloon" dat aan zoln ~ekochte soldaat verbonden was, want van de vaste prijs voor een soldaat mocht n"jets afgetrok.ken worden. Alleen bega ede lui kon een soldaat kopen. Bij arme mensen, waar een zoon broodnodig kon zijn, was een dergelijke handeling totaal ondenkbaar, gezien het hoge bedrag voor de tijd van toen.

De dag van de loting werd er veel gedronken en getrakteerd, hard gevloekt en IS avonds vaak nog sterker gevochten. Laat in de nacht waggelden gearmde lotelingen nog door de slapende stede huiswaarts, steun zoekend tussen de huizenrij en hun ,wankele lotgenoot. Terwijl ze op slappe benen huiswaarts trokken, zongen ze luid boven het ver geblaf van een wakkere waakhond 11 Veel liever ••• veel liever, vier jaar soldaat •.• K

157

DE LAATSTE LOTING

~--------------------------------------~----~-----------------

IZEGEM

Hier volgen de namen van de lotelingen van het jaar 1909. _______________________________ _ Nr.

Naam

Naam van de ouders

ACX OSCAR J.

êê!:9êt! schoenmaker

ALLEWAERT ' JOSEPH

drukkersgast

Petrus J. en Maes Maria Th.

AMEYE ROGER

M.P.B.J.student

Camille en Dobbelaere Leontinne J.M.

BEERNAERT MAURICE O.

schoenmaker

Constant en Verfaillie Rosalie Th.

BEEUWSAERT LEONARO S.

schoenmaker

Henri en Vansteenkiste Nathalie M.

BEHEYDT CYRIEL J.

vrijwilliger

Carlos Lud. en Degrande Rosalie

BERTELOOT ALIDORE V.

schoenmaker

Constant en Bossuyt Mathielde

BOONE CYRIEL WALT ER

schoenmaker

Bruno en oewulf Octavia

BOUCKHUYT CONSTANT

boerewerkman

Victor en De Jonghe Marie

BOURGEOIS FLORENTIN

handelsbediende

Camiel en Beerlant Clementia

BRAL ALFONS M.H.

student

François en Donego Marie Is.

CAENEPEEL VICTOR J.

werktuigmaker

Juliaan en Callewaert Julia

CAL LENS POLyoORE LED

peerdeknecht

August H. en Strynckx Marie L.

CATTEEUW REMI

borstelmaker

Camiel en Vanhuyse Christina

CHRISTIAENS REMI

boerewerkman (Amerika)

Petrus en Tack Monica Th.

CLAEYS JOZEF ED.

borstelhoutmaker

Alois Tho. en Outhoo Eugenie M.

CLEMENT CAROLUS B.L.

handelsreiziger

Theophile en Tanghe Julie M.

CLERYCQ ALBERT C.

schoenmaker

Jules Fl. en Maddens Emelie R.

26 120

105 92

153

Bruno en Vandaele Marie Fl.

DE LAATSTE LOTIN G TE IZEGEM

CLE RYC Q JOZEF M.M.

vrij wi ll i ger (Gent)

Henri J. en Masschelein Ph.

122

CooLS VICToR

-ÜrrmÈlIman.

Gustaaf en Scherpereel M.-Lou ise

135

COPPENS ALBERT

borstelhoutma ke r

Remi A. en Vanderstraeten L.S.

146

CRoCHo N AUGUST J.J.

s c hoe nfabri ka nt

Léon J. en Desmet Hélène M.Th.

DEBEYNE CAMIE L P . A.

s c ha li ede kker

Theophile P. en Uyttenhove Maria Ang.

115

DEBUSS CHERE HENRI H.

schoensnij der

Charles Louis en Canniere Romanie

144

DEBUSSCHERE JULES J.

borstelhoutmake r

August en Binquet Emilia M.

111

DECLERCQ Alo is Alf.

groensel ier

Henri en Coudenys Virgénie M.

oEC UYPERE GEORGES FI.

borstelmaker

Jules Cam. en Vancompernolle C.Z.

118

oEG EZE LLE VI CT OR R.

schoenmaker

Désiré en oepuyt M.--L.

oEGRooTE DOllE CYR.

landb.

Paul en Benoit Pharailde Math.

70 DEJAEGHERE ADRIAAN VAL.

borstelhoutmaker

August en Vandendriessche Mari e Sophie

OE Jo NGHE PIETER

borstelmaker

Oe Jonghe Melanie

DEJoNGHE VALERE JO.

borstelmaker

Adolf François en Venneersch Stefanie

DELEU JOZEF M.

handelaar

Alois en D'Hont Marie octavie

145

DEMEYERE ACH IEL CV.

borstelmaker

Hendrik en Va nsteenkiste Marie S .

DEMEYERE JULIEN JO.

Wever

Pier re Jo . en Vanoutrive Romanie

DEMUYNCK MI CHAE L LED

borstelmaker

Joannes B.C. en oejaegher Mathilde

DENYS LEoNARD MAURICE

metser

Gi séré en oevoldere Mathilde

oEPICKERE ALIooRE JO.

schoenmaker

Joannes en Seynaeve Marie

oEPLAE JOZEF H.

s.choenma ker

August en Vermeersch Stephanie Leon ie

123

159

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

OEPREITERE ALFONS CAM.

schoenmaker

August en Oe Jan Silvie Marie

137

oESCHEEMAKER Henri

wagenmaker

Joannes en Vandewalle Nathalie

DES MET ACHIEL CYR.

Zwingelaar

Alois Aug. en oewulf Elisa Philomène

OESPLENtER EMIEL I.

mijnwerker

Emiel Gust. en Landuyt Marie-Lucie

oEVOLoER BENEDIKT JO.

schoenmaker

Joannes en Verholle Emilia

oEVOS JULES AMAND

schoenmaker

Charles Löuis en Janssens Florina

107

oEWAELE ALOIS AUG.

schoenmaker

Petrus Joan. en Rommel Silvia

oEWULF JOZEF

schoenmaker

Camiel en Oekirsschieter Hort.Saph.

D'HONT JOZEF CHARLES

schoenmaker

Henri Fr. en Vroman Mathilde

oRUBBELS CAM IEL

schoenmaker

Alois en oeclercq Maria Theresia

DUPONT ABEL ANTONIUS

schoenmaker

Petrus. Jas. en Acx Nathalie

117

DUPONT JULES THEOPH.

schoenmaker

Alfons en oelaere Marie Louise

143

EECKHOUT CYRIEL

s.teenovenwerker

Alois en Hellebuyck Math.

ENGHIEN JOZEF C.C.E.

borstelmaker

Eduard Leo. en Quiquempoix C.

FOLENS ALOIS JOS.

horlogemaker

Alois en Naert Philomène

GELOHOF ERNEST JOS.

landbouwer

Petrus Jos. en Oe Brabandere Barb.

GHESQUIERE EMIEL FR.

schoenmaker

René Adolf en Oosterlinck Flor. M.

100 GITS RICHARO AMAND

hovenier

Petrus en oebrabandere M.-S.

102

GOooEERIS AIME JOS.

borstelmaker

Bernard en Samoy Appolonia

GRYSPEERT CAMIEL

landbouwer

Karel Lod. en Cousfnne Ma~ie~Louise

116

61 113

1GO

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

110

HERMAN OOIEL CAM.

drukkersgast

Victor Leon en Vanseveren Leontine

114

HOCHEPIEO RUOOLF

schoenmaker

August en Bourgeois Julie Sylvia

LABEEUW CONSTANT H.J.

schoenmaker

Pierre Fr. en Kerckhof Adèle M.

LAMBRECHT GUSTAAF ANT.

landbouwer

August en Vandenbulcke M.

LARlOON RE NE

wagenmaker

Emiel en Bruwier Juliana

LEFERE EMIEL JOS.

borstelmaker

Amand en Oecuf Romanie

LEFEVER JEAN LOUIS

schilder

Juliaan Gustaf en Haerynck Mar. Oct.

LEMIERE ALBERIC JOS.

postbediende

Leo en Jansseune Sidonie

MARGA RICHARO

borstelhoutmaker

Frederic en Oemeulemeester Elodia

MASSCHELEIN ALBERIC A.

landbouwer

Amand Alois en Verhelle Leonie C.

MATTON ACHIEL HENRI

mijnwerker

August Casemier en Oerieuw Marie-Thérèse

MISSIAEN VICTOR

hovenier

Henri en Huyghe Mathilde

139

MONTEYNE MAURICE JOZ.

landbouwer

Charles Louis en Tuyttens Math.

NOPPE THEOPHILE JOZ.

vrijwilliger

Emiel en Tiole Marie Louise

130

OLIVIER ALBERT R.

borstelmaker

Leonard en Demeulenaere Ros.Leonie

128

PARMENTIER JULES A.

borstelmaker

Bruno en Oesimpelaere Ludovica

PATTYN HENRI L.

schoenmaker

Emiel Aug. en Kouckhuyt Mathilde

119

PITTELION RENE C.

boerewerkman

August en Herreman Pélagie Ros.

142

REYNAERT HENRI JOZ.

borstelhoutmaker

Alois en Verthez M. Sophia

ROMMEL ALIOORE JUL.

schoenmaker

Joseph en Cal lens Theresia

104

131

Îb1

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

112

ROOSE PALMER LUCAS

meubelmaker

Alois Ludovicus en Oelancker Delphina

108

ROSSEEL GEORGES A.H.

student

Gustaaf en Vancanneyt Alic. R.E .

SAGAERT ALBERT OMER

landbouwer

Charles Louis en Hoet Marie Sidonie

SAMYN LEOPOLO JOZEF

ringenmaker

Jules Gustaaf en Sette M.-Fl.

124

SANTENS MICHEL J.E.

schoenmaker

Silvin Emiel en Geldhof Ju liana

SCHELDEMAN HECTOR J.

boerewerkman

Charles Louis en Beheydt Leonie Christ.

SEYNAEVE CAMIEL GUST.

schaliedekker

Ivo Constant en Vlaeminck Louise

SEYNAEVE MICHEL R.

borstelmaker

François en Declercq Adèle Clemence

SINIA RAYMONO AUG.

verzekeringsagent

Jules Cesar en Nonkel Adeline M.

STRYNCKX BASILE J.

Smid

Jean en Lapeire Marie Regina

TACK EMIEL JOZ.

borstelmaker

Augustin en Laridon Virgenie

TACK HENRI ARTH.

borstelmaker

Alois en D'Heygers Ludovica

136

TERRYN HECTOR R.

Smid

Emiel Gust. en Declercq Marie Eufrasie

THEUNIS ARTHUR JULIEN

borstelmaker

Jean Henri en Vanlerberghe Emel.

138

UYTTENHOVE RUDOLF J.

schoenmaker

François en Bourgeois Adèle

VANOAELE ARTHUR JOZS.

schoenmaker

August en Gheysens Sophia

student

Valère Em. en Jean Marie M. C.

129

VANOENBOGAERDE GAS PAR E. A.L.G. VANDEPUTTE JULES M.

steenbakker

Remi M.V. en Vanhaeverbeke Marie E.S.

133

VANDEPUTTE MICHAEL E.

s,choenmaker

Felix Emiel en Staelens Theresia

140

VANOERBEKE JULES

bakker

Cyriel J.M. en Mestdagh Elod.Sylvie

101

121

1GZ

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

VANDEWALLE JDSEPH M.A.

student

Cyriel J.M. en Leroux Mar. E.L.

VANDOOR NE Felix

borstelmaker

Francis en Linseele Maria Sylvie

VANooRPE HENRI JOZ.

boerewerkman

Jules en Vertez Leonie

VANFLETEREN PAUL P.A.

borstelmaker

Petrus en Verstraet e Emeli e

VANHAEVERBEKE ALoIS P.

borstelmaker

Ivo en Vromman Marie Leonie

VANHUYSE EoMoNo oONATUS

timmerman

Petrus Adolf en Deltomme Phara ilde

VAN ISEGHEM EMILE GUST.A.K.statiebediende

Leo Fr. en Seys Barbara

VAN MARCKE ooIEL

landbouwer

Jacobus en Dubaere Marie Euphrasie

VANMoEN ARTHUR JOZ.

voerman

Emiel Xav. en Vandoorne Emma Marie

VANNIEUWENHUYZE ACHILLE HENRI

leestenmaker

Henri Alois en Mulier M.L.

VANPACHTENBEKE ROBERT AD.

schoenmaker

Leon a rd Louis en De Jaeghere Cl. M.

VANSTEENKISTE JEAN EMIEL

schoenmaker

Gustaaf Jules en Baes Phil.

VANSTEENKISTE LAURENT BAVO borstelmaker

Henri en Schelpe Celistine

VANSTEENKISTE ooILoN JACQ. borstelhoutmaker

François en Vandeputt e M.L.

VANTHoURNoUT VALERE EUG.

borstelmaker

Theophile Raf. en Decoene Adelaïde

VANTOMME ALE X JERDME

student

August en Vanneste Theresia

VARREWAERE JOZEF

borstelmaker

Leonard en Beeuwsaert Marie Louise

VERBRUGGE ARCARDIUS GODEFROID

loodgieter

Carolus Ludovicus en Blondeel Sophie Marie

132

VERFAILLIE JEAN

schoenmaker

August A. D. en Devos Julie Romanie

VERHAEGHE JEAN

student

Remi Eugeen en Huysman Romanie

127

134 35

DE LAATSTE LOTING TE IZEGEM

VERHELLE AL BER IC ARTHUR

schoenmake r

Joa nnes en Bruwier Romanie

VERHELST GUSTAAF CYRIEL

student

Frederic Fr. en oeclercq Math.

VERLINDE CAMILLE JULIAAN

schoensnij de r

Carolus Ludovi cus en Verfaillie

VERLINDE JOZEF HENRI

borst e l houtma ker

Alois H. en Deprez Victor R.

VERLINDE VICToR JOZEF

borst e lho utmaker

Camille en Tack Pharailde M.

VE RMAUT GERMAIN JULIEN

borst e lmaker

Jules Emiel en Deco e ne Idonie S. M.

VERMEERSCH FRANCDIS

wever

Pieter Alois en Christiaens Stephanie

VE RSCHATSE GUSTAAF JOZEF

borstelma ker

Carolus Ludovicus en Vansteenkiste

VIAENE ACHIEL ARTHUR

timmerman

Petrus en Grymonprez Marie L.

106

VIAENE ALOIS BAVO

leurder

Adolf en Vanbell e Barbara

128

VIAENE ANTONIUS DONATUS

borstelmaker

Florimond François en Normon H.T.

125

VROMMANT ODIEL CYRIEL

landbouwer

Camille Theodore en Berghmans M.L.

103

WEYTS GUSTAAF ALFONS

steenovenwerker

"F erdinant en VerhuIst J.

109 88

Er zijn 132 namen ingeschreven.

Iseghem 11.1.1908 Oe Burgemeester, Eugeen Carpentier.

Aan de loting hebben 130 personen deelgenomen . Oe afgevaardigde van de arrondissementscommis s aris, Iseghem 3.2.1909, onleesbaar. Oe gemidd e lde grootte is 1.61 normaal).

Vermeers c h meet 1.23 m., is de kle inste (niet

Seynaeve Mich8l meet 1.53 m. en is de kleinste der normale lotelingen.

Vandeputte Jules meet 1.80 . m. en is de grootste.

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM Marcel NUYTTENS, Boomforeeststraat 3 9 - 8700 IZEGEM

J5 ij graafwerken uitgevoerd in september 1983 kwam een munt aan het licht. Munten bij graafwerken of afbraak vinden is een normaal feit dat iedere dag gebeurt, maar oo • De gevonden munt is namelijk één-vijfde Filipsdaalder voor Filips 11 te Brugge geslagen met jaartal 1751. Wij weten maar al te goed dat Filips 11 in 1751 niet meer regeerde en hier gebeurde dus een fout door de graveur gemaakt, want het jaartal zou moeten zijn 1571, laten wij dat als een normale vergissing aannemen, want toen werkte men ook al op maandag, al kennen we géén enkele verzamelaar die in het bezit is va n een dergelijke munt en anders komt het jaartal 1571 normaal voor. Er is echter méér : de titel voor Vlaanderen kennen wij normaal onder de afkorting als: FL n - FLA. of FLAN., maar hier staat duidelijk FAN, dus gaat het om een tweede vergissing op één en dezelfde munt. Nog zeer eigenaardig is wel dat onder het oor van Filips 11 een zeer dik punt is gegraveerd, die meer op een oorbel lijkt dan op de baardversiering . Is dit met opzet aangebracht, gezien ook dit punt niet op andere munten voorkomt? Op de keerzijde konden wij géén afwijkingen vinden en gaat het hier om een normale stempel. Verklaring bij de munt: Metaal : Zilver, Gewicht: 6.45 gram, Diameter: 30 mm. , Hoofd van Filips 11 naar rechts, Tekst: PHS. O.G. HISP. Z. !Lelie, 1 (dit is het muntplaatsteken van Brugge, maar hier zeer zwak geslagen,) REX o COMM o FAN. 1751 of FilA:.p6 bij de. gJtoüe. Godl>, Korting van. Spanje. e.n GfUW.n van V.ta.andeJte.n 1151.

Voor verdere gegevens verwijzen wij naar het boek : BM ct BoU!tgubw~ ct Ge1.deJt.

E~pagno~

L~ Monnai~ d~ Pay~

1434 - 1713 van M. Hoc. e.n Vit. Ho Enno van

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM

'Ter

l'iool~te TJ:l ~

ter:ter}·:8r~

-iaartal

'.-Je:

l~E:t ;~, ij

i·-,,~:::

l_tjf.: :'"ol..:-t::i,-,v,:;

~?~l l .

Gewmle :t::d:é'uk var'! dergelij:- .e J:1\.l;,ten net ;'.et \-.Japen~

_c,}-';-;,......... ·..:J

V).....-:-l ·~

Vd • . :. :.:-,-- ~ .... pt-'e::: 1-'.,-.

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM

De keerzijde van die munt is even bewonderenswaardig als de voorzijde. Op zichzelf is deze keerzijde echter heel gewoon en wijkt ze in niets af van de duizenden soortgelijken die destijds geslagen werden. Er komt echter een fel verdeeld wapenschild op voor, dat hier wel wat sterk door de slijtage getroffen werd, maar met een klein hulpje vind je wel de wapens va n de oude kroongronden terug die onder de Spaanse scepter verenigd ware n en •.• deze van Amerika zijn er nog niet bij. Je weet immers nog uit je schooljaren dat "in. het IUjk. va.n. KUZeJL Kevtû (e.n. ook. la;teJL va.n. Filip-6 H) de. zon. n.ood on.deJLging !".

Schilden werden vroeger veel meer gebruikt dan nu. Je vond ze op tal van zaken terug. Ze kwamen voor op frontons van gebouwen. Ze dienden als siermotief op meubels, ze prijkten boven op kasten, op poorten of op rugleuningen van stoelen of zetels. Je zag ze wapperen op vlaggen of ze sierden mantels van edelen of dienden als erkenningstekens op wapenschilden op het slagveld. Ook vond je ze terug op tal van munten en sieraden. Vooral aan koninklijke hoven kende men in die jaren de heraut die als kenner van de verschillende wapenschilden een hoog geprezen functie en evenveel aanzien genoot en de thans bekende en hooggeprezen wapenboeken bijhield . Zijn kledij was doorgaans met de wapens van het hof versierd en sommige van die rijk geborduurde mantels zijn tot op heden met alle zorg bewaard gebleven en dwingen in diverse musea nog de bewondering af van het talrijk publiek.

A 1 I

I --------r-----3 :4

1~7

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM

e-.. .

~r-""'f'9:~

~~~f'1 ~ . . .( '\":..

,.:

.... .-. I \: .f'S-' 7 } :...'," ....... \ \, "

W.... t'".\ !

..:'

. ~tl,"~ ....~1

.0\ ,"'"

......... • :

J'-....

..ri-' :- "\ ~~'T.""-'"

'.:

l". I

....,

(j'

o DE KROONGRONDEN ONDER SPAANS BEWIND, 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

12.

1G5

KASTI LI Ë LEON ARAGON DE BEIDE SICILIËN GRANADA OOSTENR IJK OUD-BOERGONDIË NIEUW-BOERGONDIË BRABANT VLAANDEREN TIROL PORTUGAL

-,\ ..1···· .. · · 6 ..... _...... "',

','"''

f'-

....,....

,'.'

....

........

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM

A. Iste KWARTIER: gevierendeeld Vlag van Spanje bij de ontdekking van Amerika (1492) 1.4. In keel met gouden kasteel, a zuur gesloten en verlicht 2.3. In zilver met paarse goud gekroonde leeuw, rood getongd en geklauwd Bij de uitbreiding van KASTILLIE werd eerst LEON ingepalmd. Later werd ook het Koninkrijk NAVARRA (N) bij KASTILIE gevoegd alsook de streek (I') tussen het oude Kastilië (I) en het Koninkrijk GRANADA (5).

KASTILIE

( I)

LEON

(2)

ARAGON

(3)

SICILIE

(4)

GRANADA

(5)

OOSTENRIJK

(6)

OUD-BOERGONDIE

(7)

NIEUW-BOERGONDIE

(8)

BRABANT

(9)

B. 2e KWARTIER : gedeeld I. 2.

In goud met vier pal en van keel. Schuingevierendeeld van ARAGON (in goud met vier palen van keel) en HOHENSTAUFEN (in zilver met adelaar in sabel)

C. IN DE INGEDREVEN SCHILDPUNT VAN DE BOVENHELFT VAN HET WAPEN. Het (sprekena.*) wapen van GRANADA : In zilver een granaatappel in natuurlijke kleur. D. 3e KWARTIER : doorsneden I. 2.

In keel met een band van zilver Geschuinbalkt van goud en azuur van zes delen en omzoomd keel

E. 4e KWARTIER : doorsneden I. 2.

In azuur bezaaid met gouden lelies een schildzoom geblokt van keel en zilver (met azuren verbindingsbandjes) In ' sabel met gouden leeuw, getongd van keel (Heden : het wapen van België)

F. IN DE SCHILDNAVEL : gedeeld I. 2.

In goud met een leeuw van sabel, rood getongd. (Heden : het wapen van Oost-Vlaanderen) In zilver met adelaar van keel, gekroond, gebekt en gepoot van goud, de vleugels bedekt met twee gouden klaverstengels

VLAANDEREN

( 10)

TIROL

( I I)

PORTUGAL

(12)

G. OP DE EREPLAATS (maar komt nog niet op de munt voor) In zilver vijf azuren schildjes geplaatst 1.3.1., de schildjes beladen met vijf pesanten van zilver, geplaatst 2.1.2. en een rode schildzoom beladen met zeven gouden kastelen. De sierketting op de vlag die het wapenschild omkranst is DE ORDE VAN HET GULDEN VLIES (zie onderaan de ketting).

Sprekend

wapens waarbij de gebruikte figuren betrekking hebben op de naam en deze zo beeldend mogelijk weergeven.

1(,9

Herauten met hun rijk geborduurde tabberds aano Na het trompetgeschal van meerdere trompetten gaf , de heraut lezing van de komende gebeurtenissen.

De heraut van het H. Roomse Rijk.

De Heraut van Engeland.

170

EIGENAARDIGE MUNTVONDST IN IZEGEM

Herauttabberd met het volledig wapen van Spanje. De mouwkappen bevatten elk één deel van het doorsneden wapen. De rest van het wapen is dan op de keerzijde van die mouwkappen te vinden.

Spaanse oorlogsvlag die slechts ln 1785 gewijzigd werd.

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT. Antoon Vandromme, Blauwhuisstraa t 52 - 8700 IZEGEM

~ond de eeuwwisseling waren er hier in Izegem ook diverse personen die echt gegrepen waren door de nieuwigheid van het fotograferen. De fotoapparaten kwamen op de markt en ieder die het verlangde kon zo'n tover~astje aanschaffen en zich zelf, zijn familie en zijn vrienden verbazen met opnamen die nog nooit eerder op papier te zien geweest waren. In 1897 leefde hier in de Roeselaarsestraat 126, een zekere heer HENRI DECLERCQ. Hij was gehuwd met juffrouw MUYLLE en oefende het beroep van kantenfabrikant uit. Zijn hobby was echter fotograferen. Op die manier werden ook verschillende oude stadszichten of gebouwen, dank zij zijn grote fotoijver bewaard. 8reedhoeklensen waren toen nog niet op de markt en toch waagde de heer H. Declercq het, gans het zuiden van Izegem op één foto samen te brengen. Hij nam verschillende zichten naast mekaar en ontwikkelde ze zo dat de diverse uitslagen op één en dezelfde foto bijeen gekleefd werden. Het geheel slaagde wonderwel en bleef omwille van zijn eigenaardighe id ook bewaard. Zo verrijkten we, dank zij dit experiment met een foto van gans de zuidkant van onze stad. Een beeld dat in 1897 wel en in 1984 zeker niet meer kan. Zeker niet meer in deze mate, gezien de talrijke hinderpalen die in de loop van deze eeuw tussen het centrum en de zuidkant van Izegem ontstaan zijn. Dank zij deze kleine foto (55,5 cm. x 4,8 cm . ) bewaard in het archief van 'JTen Mandere", kunnen de Izegemnaren nu nog precies weten en zien hoe de stad eruit zag zo 'n kleine eeuw geleden. De fotograaf heeft daarin wellicht ongewild een flink handje geholpen. Hij heeft in minischrift, onderaan deze foto een tekst neergeschreven, die uitleg geeft over het zuiderzicht van toen.

171

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

De originele foto werd sterk vergroot en meteen ook de onderaan

g~ s chreven

teksto Daar deze lange foto nu in acht delen werd getrokken, werd ook de t ekst in evenveel delen verdeeld en bleek hij niet, of alleen nog zeer moeil ijk t e lezen. De ganse tekst werd dan integraal herschreven, zonder onderbrekin gen en hier en daar aangevuld met een getal tussen haakjes. Diezelfde getal len vindt de lezer terug in de witte strook bovenaan de foto's. Deze cijfers verwij zen dan precies naar de juiste ligging van de gebouwen. Dezelfde cijfers keren dan nog eens terug in de tekst, maar worden daar dan aangevuld met wat meer uitleg rond . ieder onderwerp.

INTEGRALE TEKST Panorama van Iseghem (1), genomen door Henri Declercq (2), van uit ZlJn slaapkamer , Roeselarestraat, N° 126 (3), ten jare 1897, bij 't beginnen bouwen van het eerste huis (4) (zie steenputmaken) in de ontworpene straat (O.L.Vrouwstraat) recht door het land van en tegenover de hofstede van Carolus Vandeputte-Devos, gewezen schepenen (5) der stad Iseghem. In de verte , van Links naar Rechts: Machieneschouw Vannest-Spri et (6) Sto Josefsgesticht (7) - Huizen der Krekelstraat (8) en zuidkant Iseghem in de verte - Boschmolen (9) - Krekelmote (10) - Mol (11) en Mentenhoek (12)0 met de Italianer boomen der hofstede Zeên Tanghe (broeders en zuster) (13). In het voorplan, van Links naar Rechts: Frederick Derinck's 13 huizen (14) (Putje's straatje) (15) - de Braamhut (huizen) (16) - Ed.Deryckere's huizen (17) - nieuwen bouw van Carol Vandeputte (18) - Kapelleken (19) en hofstede Caro Vandeputte (20) - Becelaer's hof (21) met Frikke Dejonghe's huis en steenoven (22) - Omhaagde weide van P.Vanlerberghe (bijgen. Pé Daemens) (23) - huizen Carpentier (24), bewoond door Sissen Catteeuwen Bruntje V.d.Berghe - Hofstede Antoon Verhulst (bi jgenaamd Tone Borre's) (25).

17Z I

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

14 .

173

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

t "

L-_ _ _ _ _ _ _....!.----!.i..._ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ..

174

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

175

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

17b

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

Oe bleke wegstrook midden de veldent is de landweg die later uitgebreid werd tot IIBELLEVUESTRAAT II .

177

.._-----_. _._----

®3

EEN GESLAAGD FOTOEXPER IMENT

-- -'._--- ----- --,-- - - - - - - -- -

t.l

...;:

\75

)

, '. , ,\ .

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

179

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

Wij danken hier in het bijzonder de heer Carlos Acx die het probeerde om van deze kleine samengestelde foto een sterke vergroting te maken.

~,~~~~fÛM~ . .~~fltttd4t L~~4 """ ·c....../u·"'"

180

, 25

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

NADERE TOELICHTING : (1)

IS EGHEM : De naam van onze gemeente werd i n de loop der eeuwen op veel verschillende wijzen geschreven. Uit de lange lijst van namen werden er enkele uitgepikt: (1 ) 1066 : Isinchehem, ysenghem - 1080 Isengem - 1112 Isegem - 1122 Ysengem - 1210 Ysengh i en - 1223 Hysinghem - 1293 Ysengheem - 1301 Ysenghem - 1330 Isenguehem - 1363 Yzigheem - 1405 Yseghem - 1527 Ij seghem 1669 Isseghem - 1735 Isangien - 1780 Isseghem - 1880 Iseghem. Deze laatste schrijfwijze bleef behouden tot 1930 toen de officiële schrijfwijze IZEGEM werd.

(2)

HENRI DECLERCQ - MUYLLE Was geboren te Izegem op 24.04.1868. Was kantenfabrikant. Hij stierf op 02 . 01.1939. Zijn echtgenote overleed te Izegem juist drie jaar later op 02.01.1942.

(3)

ROESELARESTRAAT 126 : (in 1897) Dit huis in de Roeselaarsestraat is op heden verdwenen en totaal verbouwd. (Appartementen, Roeselaarsestraat 118) .

(4)

EERSTE HUIS (O,L,VROUWSTRAAT) : (op de voorgrond). Ve rmoedelijk gaat het hier om het huis dat thans door Jan Bogaert bewoond is, en in het begin van de eeuw bewoond was door Nestor Rosiers, borstel fabrikant, en zijn zuster Adrienne.

(5)

CAROLUS VANDEPUTTE-DEVOS : 1andbouwer en schepen van Izegem, (i n funct i e van 18 0. - 18") 0 Hij woonde in de Heilig Hartstraat. Hij liet een nieuwe straat trekken dwars door zijn landerijen en da t van aan zijn nieuwe woonst recht naar de Roeselaarsestraat. Deze straat werd O.L.Vrouwestraat genoemd, als tegenhanger van de Heilig Hartstraat. Deze namen kregen de voorkeur omdat beide straten heel dicht bij de in 1895 nieuw gebouwde kerk van IIJuffrouw Angellis gelegen waren. ll

(6)

FABRIEK FRANCOlS VANNESTE-SPRIET : was een fabrikant i n cichoreien. Hij was geboren te Ingelmunster op 16.04.1833 en stierf op 03.09.1894. Hij woonde in de Meensestraat 88.

(7)

SINT-JOZEFSGESTICHT : Toen Z.LH. Joseph de Pélichy in 1867 zijn nieuw gebouwde school opende, had hij Broeders van Liefde van Gent laten komen om hier onderwijs te verschaffen aan de jongentjes. Zo werd deze school eerst "DE BROEDERSCHOOL" geheten. Met de schoolstri jd, in 1879 verdwenen de Broeders naar Oostende en werden er in de volgende jaren afdelingen bijgemaakt. Zo veranderde de onderwijsinrichting ook van naam en werd SINT-JOSEPHSGESTICHT. Deze benaming bleef behouden tot in 1923 toen de eerste klassen van de middelbare afdeling aanvaard werden. Van dan af sprak men van het SINT-JOZEFSCOLLEGE. Op de foto ziet U het kleine klokketorentje dat het midden van de hoofdvleugel sierde en met de brand in 1936 verdween.

181

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

(8)

KREKELSTRAAT : Het gaat hier vooral om het deel van de Krekelstraat van bij de hoeve Claeys tot aan de oude herberg "DE KREKEL".

(9)

BOSCH~10LEN

( 10)

: Stadswi jk i n het zui den van Izegem gegroei d rond de oude IIBEURSMEULEW' die in 1918 bij de doorbraak omgeschoten werd.

KR EKELMOTE : Vroeger grote hoeve en 1eenhof "WALLEMOTE" (ook "KLOKKENHOF" geheten (2). Wordt op heden bewoond door dhr. en mevr . Paul WYBOWUISBECQE. Deze plaats is niet te verwarren met het huidi ge kasteel "Wallemote dat van veel latere datum is en wel niet helemaal op de plaats van het oude Wallemote gelegen is. ll

(11) MOL

Stadswijk in het Zuid-westen van de stad.

(12) MENTENHOEK : Stadswijk in het westen van stad gelegen tussen "MOL" en "AbelelI. Het is een stadswijk die na W.O.I! sterk aangroeide in huizen en bevolking. (13) ZtEN (= EUGENE) TANGHE: Landbouwer, ° Izegem 11.03.1809 . ten baatten samen na hem het hof uit. (sectie 0).

Zijn naza-

(14)

FR EDER IK DERYNC K' S ) 3 HU I ZEN : In 1800 werd er een ni euwe stookmolen opgericht op de z.w. hoek van de Roeselaarsestraat en "Putjesstraatje" (zie nr.15). Die werd daar geplaatst en uitgebaat door Joannes DERYNCK. Drie generaties baatten de molen uit. In 1884 verkochte Frederic Derynck zijn molen. Hij werd afgebroken en op de Kotjes wijk opnieuw opgericht om de plaats in te nemen van de oude afgebrande Kotjesmolen. De laatste molenaar Frederic Derynck liet in de Ommegangstraat 13 werkmanswoningen oprichten die later door de meid van het kinderloze molenaarsechtpaar geerfd werden.

(15)

PUTJE'S STRAATJE: Volkse benaming voor het wegeltje dat de verbinding maakte tussen de Roeselaarsestraat, naast Angelisens kerke en de H. Hartstraat. Dit straatje liep eerst een deel recht het zuiden in tot aan de Braamhut (zie 16) maakte daar een bocht van 90° en kwam dan uit in de bestaande Heilig Hartstraat aan de hoeve van C.Vandeputte (vandaar de naam).

(16) DE BRAAMHUT : Dri ewoonst di e schui n op de hui di ge Onmegangstraat gebouwd stond, ter hoogte van de Heilig Hartstraat en vroeger de bocht hielp vormen om van "Putjes Straatje" naar de H.Hartstraat ove r te gaan. (17)

EDUARD DERYCKERE : Izegemse borstelfabrikant en de eerste die machinaal borstels liet vervaardigen in een fabriek. Hij was te Izegem geboren op 13.08.1812 er stierf er op 23.08.1899. Van de bedoelde tweewoonst was het oostelijk (linker) gelegen huis nog een herberg. (Cfr. uithangbord boven de voordeur).

(18)

NIEUWE BOUW VAN CAROL VANDEPUTTE : Deze tweewoonst was zeer opva 11 end en bevatte twee ruime herenwoningen. Ze bleven een lange tijd bewoond door :

18Z

EEN GES LAAGD FOTOEXPERIMENT

(oost) - Dhr. Emil e d' Orj o de Marchovelett e , ontvanger van de belas) Hij woonde t ingen (Aulie r, 08.08.1870 - Izegem daar met twee van zijn zonen Eduard, koloniaa l agent en Ferna nd, bediende . (west) - Dhr. t~artin Vanhaver beke-Decoutere , houthandelaar (Izegem , 11. 03 . 1900 - Izegem , 09 .11. 19G7 · ) (19)

KAPELLEKE : In de vo l ksmond - PUTJES KAPELLEKE. Op het houten fronton van de voorgevel, die het noor den ink i jkt , l eest men : O.L . Vrouw van "Troost 1867". Deze kapel werd in he t aangeduide jaar gebouwd op kosten van Carol Vandeputte-Devos. Naas t de hofpoort van de hoeve waar sedert eeuwen de familie Vandeputte als landbouwers leefden. In 1911 verdween de oude hoeve om plaats te maken voor een mooie herenwoonst en de toegang tot het erf werd enigszins gewijz i gd, zodanig dat het Kapelletje nu een weinig van de nieuwe hofpoort verwijderd staat. Het oude Mariabeel dje "De Moeder Gods" werd vervangen door een "Stoel der wijsheid".

(20 ) HOFSTEDE VAN CAROL VANDEPUTTE-DEVOS : Hier vinden we de oude hoeve waarbij het kapelletje (nr. 19) aan de hofpoort staat in de schaduw van twee wilde kastanjebomen. Toen de oude hoeve in 1911 verdween, bleef de schuur bestaan. (20)bi s

Deze schuur die nog verschillende decenia overleefde verdween pas, om plaats te maken voor een breder wegdek, bij de eerste voorbereidingen voor het bouwen van een sportcomplex in de Heilig-Hartstraat .

(21) BECELAER ' S HOF : De naam werd nog niet teruggevonden . (22)

FR IKKE (= FREDERICK) DEJONGHE-BOSTOEN : steenbakker, woonde in de Bellevuestraat 0047 0 Hij was geboren te Izegem op 9 november 1823.

(23) OMHAAGDE WEIDE VAN PIETER VANLERBERGHE (BIJGEN. : PÉ DAEMENS) Koopman van hoornvee 0 0 Ingelmunster op 9 mei 1841. (24) CARP ENTIER -HAMMAN : Brouwer uit de Gentsestraat -

Izegem 09.01.1870.

(25) HOF STEDE VAN ANTOON VERHEULST-SLOCK (BIJGEN.TONE BORRE 'S) Landbouwer, woonde in de Bellevuestraat D.133 0 Hij was geboren te Izegem op 16 december 1830. (26)

Deze breuk in de foto was toen niet te vermijden daar de appara t uur in 1897 nog niet de technische uitrustingen kende van deze van he t huidige ogenblik.

( 1.)

Een greep uit de v e le schrijfwijzen uit de licentiaatsverhande ling van Jan Vandrorrrme "BIJDRAGE TOT DE TOPONYMIE VAN IZEGEM" (Leuven 1975).

(z . )

Vandromme

Jan~

Bijdrage tot de Toponymie van

Izegem~

Leuven

1975~

p. 153.

183

EEN GESLAAGD FOTOEXPERIMENT

DE STAM PETRUS DECLERCQ;CLEMENT.

Albc rt VANDOMMEL E , Roe s e la arsestraat 216 - 8700 IZEGEM

PETRUS DECLERCQ (we verij aan de Nede rweg ) Izegem 1 juni 1836 + Izegem 16 me i 1907 x MARIA JULIANA CLEMENT 0 Ize gem I mei 1838 + Izeg em 24 maart 19 23. Woond en. aan de Roes e laarsestraa t .

d. v. Joanlles-Franciscus en van Virginia Berl amont.

I. E.H. PIETER DECLERCQ

z.v . Petrus e n Julie Cl emen t. Izegem 25 dec . 1873 april 194 9. Ond e rp a stoor te Pallinkhove te Kortrij k (Sint-Jan) Pastoor t e Conterdam (Oostende 1928 - 1937). 0

2 . MARIE DECLERCQ d.v. Pe trus en Juli e Cl ement. 0 Iz egem 6 s e pt. 1870 19 39. Woond e aan de Ro eselaars e straat.

Har el beke 17

Iz egem 2 aug .

3. FREDERIC DECLERCQ (we verij aan d e Nede rweg ) z.v. Pe trus e n van Maria Clement. 0 Izegem 17 mei 1866 + Iz egem 7 JAN. 1929. x A:'lNA EUPHRASIE VERMOTE. 0 Kortrijk 8 mei 1867 + Ukkel 11 april 1931. woonde te Iz egem aan de Roeselaarsestrhat . 4. HENRI CAMIEL DECLERCQ - de persoon die voor de foto zorgd e . z.v. Pe trus en Mari e Clement. Izegem 24 a pril 1868 + Izegem 2 januari 1939. x FLAVIE MUYLLE d .v. Eduardus e n Juliana Deceuninck. o Izegem 27 maart 18 75 + Izegem 2 januari 1942. Woond e aan de Roes e laarsestraat 67. 0

E.H. PIETER DECLERCQ - de schrijve r v a n t a l v a n geschiedkundige artikels in "DE MANDELBODE" in de 'crijfti ger-jare n. o Izegem 10.05.1904 - priester gewijd t e Brugge op 30.05.1931. Bewaker aau de Vrije Beroepschool te Brugge op 17.04.1931. Be,,,ak e r aan SintVincentiuscollege t e I e per op 18.08.1 932 . Ond erpastoor te NieuwpoortBad op 31.03.1936. Ond e rpastoor op Sint-Gillisparochi e t e Brugg e op 12.05.1941. Pastoor t e Ni e uwpoort-Bad op 14.05.1954. Pastoor te Lo op 19.08.1960. + Brug ge in de Sint-Jozef sklini ek op 25 .11.1961. 5. DECLERCQ JOSEPH (had weve rij t e Em e lge m) z.v. Petrus e n Haria Cl ement. 0 Izegem I jan. 1876 + Iz egem 12 maart 1944. x MARIA LANNOYE (+ te Knokke en werd te Iz egem begraven). Woonden aan de Roesel aarse straat 128. 6. DECLERCQ LEO PIETER FREDERIC (wi jnhande l) z.v. Pe trus e n Haria Juliana Clement. 0 Iz egem 26 f ebr. 1878 + Iz egem 15 j uJ i 1925. x CLARA ADELAIDE ~)AUWELS. W o ond ,,~ in "DE WIJNBERG" aan de B.Vallden Bog ae rdel aall . Ze stierf te Izegem.

134

ACTUEELTJES NR. 46 Robert Leroy, Boomforeeststraat 49 - 8700 Izegem

Be nummers gemerkt met een* verwijzen naar de bijgaande illustraties.

1364. - Zaterdag 19 maart 1983 was wel een heuglijke dag voor M~ Sabbe en Madeteine G~ymonp~ez : zij vierden hun diamanten b~uLtoó~ en werden dan W.N.25.03 ook feestelijk ontvangen op het Stadhuis. 1365. - Onze Izegemse graficus Em~et Hoo~ne werd laureaat in een internationale ex-libriswedstrijd die doorging te Sint-Niklaas. Hij behaalde eveneens de derde prijs. Andere winnaars waren de Nederlander Lou Strik en de Rus Mich. Wercholanzew.

1366. - De Izegemse Culturele Raad werd officieel erkend door het Ministerie en dat is zeker te danken aan de nimmer aflatende inzet van Mev~. L!fcUct Vandamme die, als eerste Voorzitster van dit nieuw Stedelijk Orgaan, na de statutaire vergadering van einde maart, de leiding afstond aan de

He~

Em~et

BouJlfJ eo,u., •

1367. - De jaarlijkse Boomplanting ging door op zaterdag 19 maart aan de I.W.V.jachthaven. Er werden notelaars geplant en Schepen van het groen, de heer V~eden6, gaf nadien een goed overzicht van wat onze stad zoal reeds bezit aan groen. Een receptie rondde deze plechtigheid af.

1368. - Zaterdag 7 april, werd de Poolse Volksdansgroep "Poiorrin!f" ten Stadhuize ontvangen. In de feestzaal van de Gilde volgde dan een grandioos galaW.N.OB.04 optreden. Deze groep ui t Rzeszow bracht hoogstaande volkskunst die zeer W.B.OB.04 op prijs gesteld werd door een enthousiast publiek. 1369. - Veel Izegemnaars keken droevig verrast op toen ze vernamen dat E.Z.M~e CecJ.i..e, gewezen directrice van de "Weesjes-school" overleden was. De Zusters van Maria te Ingelmunster stelden haar aan als directrice van de "Engelbewaarder" nu Sint-Tilloschool. Dat bleef ze tot 1975. Sedertdien verbleef ze in het klooster te Merkem, maar overleed te Leuven op W.N.08.04 29.03.1983. Op 2de Paasdag, 4 april werd ze te Merkem begraven. 1370. - Emelgem, meer bepaald Sint-Pieterskerk; kende een feestelijke dag : zaterdag 2 april werd de monografie, van de hand van de he~ F~p V~pni~ uit Kortrijk, over die Sint-Pieterskerk, gepresenteerd. Tezelfdertijd ging in de kerk een kleine expo door waar heel wat interessante stukken te bekijken vielen en waar deskundige uitleg bij gegeven werd.

1371. - De 14de Bloemenmarkt trof het dit jaar beter: ze ging door in en rond zaal Iso en kende heel wat bijval, vooral in de namiddag. Voor toekomend jaar werd zelfs een tweedaagse gepland.

185

lJCTV[;t;.L T J r;;ö

18G

NR.. 46.

ACTUEELTJES NR. 46

Ize.gem.6e. Sc..out6 vierden hun "60 jaar". Met heel wat binnen- en buitenactiviteiten gaven zij blijk van hun jeugd en vitaliteit. Een plechtige ontvangst ten Stadhui'ze gaf aan di'e vieri'ng nog meer glans. 's Avonds (14.05.1983) ging een fakkel tocht door. Alles werd besloten de zondag met een plechtige Eucharistieviering en een rondgang door de stad.

1372. - De

* W.B.30.05 of W.N.20.05

1373. - De Stedelijke Leergangen s'telden ten toon vanaf 20 mei' tot 31 mei in àe expoistiezaal van het Staélhui'$. Een boodschap van creati vi tei t en levenskunst werd daar uitgedragen naar de Izegemse bevolking toe. 1374. - Op woensdag 18 mei, beleefde onze stad een uniek concert.

W.B. 27.05

Onder bescherming van de Ro~~y-Club Ize.gem brachten visueel minder-valieden in zaal Iso een sfeervolle uitvoering van klassieke, instrumentale en geïmproviseerde muziek! Me.vnouw Vandemoonte.le., zelf visueel gehandicapt, leidde in en stelde voor.

Enlc.. Bnuyne.e.l (Erbru) werd weerom gelauwerd, nu op de International Art Expo New-York in de V.S. Tevens stelde hij tentoon in de Kortrijkse Rijselstraat 37 en hielp bij de opening met het voordragen van een stuk uit eigen dichtwerk !

1375. - Onze Izegemse kunstenaar

1376. - Izegem: klein, landelijk, "boos", nijver, muzikaal, sportief, wat nog allemaal ??? telt nu ook een nieuwe kampioen: Johan Bnuyne.e.l. Hij werd nationaal kampioen in de puntenkoers. Met P. Sercu en N. Dejonckheere W.N. 27.05 vormt hij nu een Izegems kampioenen trio !

1377. - Het Izegems stadsbeeld wijzigt voortdurend. Momenteel vinden we veel "gaten", maar de afbraak van de gewezen bnouwvUj Vandnomme. in de Brugstraat belooft wat anders. De Izegemse Bouwmaatschappij plant er 14 huurappartementen plus nieuwe bureaus en een vergaderzaal voor de Maat-

schappij, dit alles telkens in een aangepaste groene omgeving! 1378. - De Izegemse scholengemeenschap, zowel Vrij- als Rijksonderwijs, maakt van het schooljaareinde gebruik om wat meer naar buiten te treden. In

het V.T.I. stond alles in het teken van het V.S.O. Ook het Sint-Jozefscollege stelde daartoe zijn deuren open. We mogen gerust stellen dat te Izegem het jaar 2000 reeds degelijk in voorbereiding is ! 1379. - Op 28 mei werd het een lange huldigingsdag voor Burgemeester G. NY66e.l.6. De ~eceptie ten Stadhuize had plaats voor een grote massa genodigden waaronder collega's burgemeesters uit het omliggende, de kerkelijke

W.B.03.16

overheden, zijn schepencollege, afgevaardigden van allerlei verenigingen, het stadspersoneel enz. Verscheidene schepenen voerden het woord en loofden de bekwaamheid van de heer Nyffels. Stadssecretaris Charlier, sprak namens het Stadspersoneel en het O.C.M.W., waarna een ontroerde burgemeester iedereen van harte dankte en zijn verder inzet beloofde ten gunste van gans Izegem. Een banket en bal besloot deze lange dag.

1380. - De Sint-Rafaëlsparochie kende haar 2de "Hobby-e.xpo". Pastoor Doom, de motor, en schepen Van~ewalle openden het sfeervol geheel. Veel artistiek hoogstaand en fijn ve: dienstelijk werk viel te bewonderen. Ook de jeugd kwam aan haar trekken in een tekenwedstrijd.

1B7

ACTUEELTJES NR. 46

1381. - Kachtem en Hild~ (V7) menen het meer dan vermoed wordt, met hun verbroedering! Het weekend van 27 mei werden terwille van de tiende bijeenkomst zowat 180 mensen uit Hilders verwelkomd en gul ontvangen ! Een kulturele avond op vrijdag,~een sportieve voetbalpartij op zaterdag, gevolgd door een stijlvolle Eucbari'sti'evi'ering en dan een dolle feestavond rondde het blijde samenzijn af. De Kachtemnaren kijken nu al verlangend uit naar volgend jaar om met O.H.Hemelvaart even talrijk naar Hilders' te mogen optrekken ! 1382.

Vavid66ond~-Izegem kende de laatste jaren wat gesukkel.

Nu schijnt daar een einde aan gekomen. Nieuwe gezichten beloven voor de toekomst. Voorzitter H. Priem samen met Mevr. G. D'Artois-Mulle, de Heer J.P. Kins en de Heer en Mevr. W.Vanlerberghe-Florizoone waarborgen een intense werking en zeer interessante programma's voor de toekomst.

1383. - De 15de Izegemse Batj~ kenden weer een reuze-succes. Op 17, 18 en 19 juni werd Izegem opnieuw overrompeld door talloze wandelaars en kopers die van de zonnige sfeer en het reuze-aanbod' profiteerden om "batjes" te doen! In het "Pupiterke" ging tevens een groepexpo door. J.Tinel, T.Dessauvage en R.Vermeersch exposeerden hun merkwaardig werk, terwijl W.N.24.06 Mia Deprez dat deed in de B.A.C.-kantoren van de Kruisstraat. 1384. - In hetzelfde weekend vierden de "TholUz" hun kwart-eeuw Tor (hout) - Iz(egem) jubileert onder haar eerste en tot voorzitter Edg.Lefevere. Huidige dirigent H.parmentier kaal gehalte de hoogte in en de bijval bij hun rondgang ten Stadhuize, getuigen van hun erkende standing.

bestaan. nog toe enige tilt het muzien de ontvangst

1385. - Uniek voor Izegem is het feit dat een van onze inwoonsters, Mevh. Bh. Ameet-Reyna~, uitverkoren werd, enig vrouwelijk jurylid te zijn op een internationaal wijnconcours te Bourg-sur-Gironde in de Bordeauxstreek. Als konkrete opdracht had zij de Fronsacwijnen van 75, 78 en 79 te keuW.B.24.06 ren en te helpen gouden en zilveren medailles toekennen aan de besten! 1386. - Op donderdag 30 juni nam meester Emiet Bouhgeo~ afscheid van het onderwijs en zijn lagere Jongensschool te Emelgem. Dank en huldewoorden werden hem gebracht door leerlingen en lerarenkorps, terwijl het schoolcoW.B.Ol.07 mité dit reeds gedaan had op woensdag. 1387. - Het huidige Stadsbestuur pakte dezer dagen uit met een nieuwe inóo-bho~hUhe waarin 7 tips gegeven werden om tijdens de vacantiemaanden de eigen stad wat meer en beter te leren kennen. In de brochure wordt verwezen naar : kruidentuin, schoeisel-, en borstelmuseum, de Emelgemse Sint-Pieterskerk, de wandelpaden, het sporten recreatiecentrum en de W.N.08.07 Stedelijke Bibliotheek. Een prijzenswaardig initiatief! 1388. - De Emelgemse feesten pakten op 1 juli uit met een tentoonstelling "Emetgem~ Veheniging-6.teven". E.H. Pastoor Maertens wijdde de nieuwe vlag van het Feest- en Kultuurcomité (ontwerp: Raf Werbrouck) en "De W.N.08.07 Kerels" besloten de opening. 1389. - Woensdag 6 juli had boven Izegem een hevig onweder plaats. De wolkbreuk ging gepaard met felle rukwinden, hagel, donder en bliksem. Heel wat kelders en garages liepen onder water, veel dakpannen moesten eraan geloven en vooral Becelaer's Hof, Klein Harelbeke, de Dam en de Brugstraat hadden te kampen met waterellende.

'188

1390. - Op 8 juli vroeg Burgemeester G.Nyffels zijn ontslag aan als burgemeester en Cèmeenteraadslid, dit met ingang op 01.08.1983. Alboewelonverwacht

W.N.15.07

bleek di t ontslag toch voorzi'en en afgesproken. Met de heer Nyffels verdwijnt een opgemerkte fi'guul:' uit het Izegem$ politiek leven, waarop hij zijn stempel wist te drukken. Ht.j zal opgevolgd worden door Z1.Jn partijgenoot de. he.eJt RQbw Vaf11.eJI.6eJtghe., thans$chepen van financiën.

1391. - Zondag 28 augustus ging de "Badkuipe.n-nac.e." ingericht door de Izegemse rva tersport vereniging, door. Een massa van ruim 5.000 toeschouwers volgde de esbattementen van op de kanaaloevers en de brug. Het werd een spannende, -lachwekkende en gezonde namiddag. 1392. - Te Kachtem organiseerde men ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Kn~kapei op het Hoge e~n bedetocht. Die Kruiskapel is er gekomen in 1883 door toedoen van E.H. Louis Decostere, oud-deken van de Sint-Pieterskerk te Oostende, die zich in 1882 was komen vestigen in ~v .B. 09.09 zijn geboortedorp als deken emeritus.

1393. - Op 27 augustus vierde de KavUn.kL<.jke. Han.dbooggilde. Sin-t-Se.ba..6.ü.a.a.n. haar keizer: de heer Cyn. Rammei. Uit 142 koningen, gekomen van t' allenkante, slaagde de heer Rommel erin, te Zemst, reeds in de 3de ronde, de felbege erde titel te behalen. Aldus kon hij met de 53ste keizerstitel naar Izegem komen. Na een ontvangst in het Gildehof en de officiële

W.B.14.08

hulde volgde een publieke schieting met 5.000,-fr. gratis!

E.H. Ge.~ Conn.ette. afscheid als medepastoor van Sint-Tillo. Hij werd aangesteld als medepastoor aan de dekanale kerk en als kapelaan van Maria Assumpta te Torhout. Heel wat parochianen hielden eraan hem hun hulde en dank te betuigen bij dit afscheid.

1394. - Donderdag, 18 augustus nam

1395. - De Sint-Rafaëlsparochie zinderde van leven de laatste augustusdagen. Benevens het uiterst geslaagde parochiefeest met bekroning van de voorbije speelpleinactie, vierde de Ctub van. de. deJtde. le.e.6tijd zijn tie.n.jan{g b~ta.an met een grote vinkenzetting, een spannende kaarting en een

heuse boerenmarkt die doorging op Uilenspiegel. 1396. - -De Nation.a.te. Stnijd~bon.d, afd. Izegem is zestig jaar jong. Op zondag 27 augustus werd dit plechtig gevierd met een dankmis in Sint-Tillo ter nagedachtenis van alle gesneuvelden uit beide wereldoorlogen. Mgr. A. Cauwe, pastoor-deken, wijdde de nieuwe vlag. Na een optocht naar de oorlogsmonumenten met bloemenhulde volgde de ontvangst ten Stadhuize. De dag besloot met een traktaat en een uitgebreid koud buffet. 1397. - Naast de service clubs Rotary en Lions telt onze regio nu een derde club en wel de Amba..6~adonc.tub. Het bestuur bestaat uit Filip Vandromme, Rik Porte, Roger Haverbeke en Luc Sagon. 1398. - Zaterdag 17 september, beleefde Izegem een uniek dubbe.l-c.onc.~ ! Stadsbeiaardier Frank Deleu en de Koninklijke Stadsfanfaren o.l.v. W.Demey

brachten een merkwaardig programma ten gehore dat heel wat luisteraars bijeenbracht op het Kerkplein.

d1aman-te.n. hwwe.tij~jubi Vnoman uit Emelgem mochten van hun

1399. - Zaterdag 10 september mocht Izegem nog eens een

le.um vieren.

Manc.ei

Ca.tte.~

E~theJt

vijf kinderen, negen kleinkinderen en zeven achter-kleinkinderen een dankbare hulde ontvangen. Ook het Stadsbestuur bleef niet ten achter !

189

1400. - Het A.C.W.-IzeCJem organiseerde een week lang een expo:

"Le..e..6milie..u" •

In aanwezigheid van A. C. W• .,.prominenten, afgevaardigden van bet Stadsbestuur en een maS$d CJ,e $.nteresseerden bad de openi:ng p),aats-. Pa trick Geldhof braebt een referaat over onze bossen en vrije tijdsbe steding. Verleenden hun medewerkj:ng aan deze zeer geslaagde expo : b e t Ministerie van Milieu, de Volkstuinen afd . Izegem, IVIO, het Proefsta t;f:on te Beitem, S.V. Veil i ng van Roeselare en tal van andere organ;f:sati:es. Twee wedstri:jden en tal van andere acti:vi'tei'ten i n de loop der week maakten dit initiatief tot een groot en prachtig resultaat. 1401.

Zondag 11 september bracht het Jeugdensemble van de Kongregatie z~Jn traditioneel aperitiefconce r t. Het ensemble stond onder de leiding van Bernard Buyse, eerste prijs aan het Lemmensinstituut.

ge..me..e..nte..tljk ond~~j~ van Lendelede-Izegem is opgedoekt • •• Wegens acuut overlopen van de leerlingen naar andere inrichtingen, moest met spijt besloten worden tot het opheffen van beide scholen.

1402. - Het

Dit blijkt uit de ~amante..n en zelfs in onze schoenstede. In het weekend van 1 en 2 oktober mocht ons Stadsbestuur een diamanten koppel vieren nl. : Anto~ne.. e..n Suzanne.. Van Ve..h Me..e..he..n-Gou~me..d~ uit de Krekelmotestraat en dan het oudst gehuwde briljanten koppel : A~doh e..n Inma B~e..too~-Buy~e.. uit de Meensesteenweg, respectievelijk 94 en 93 jaar oud 111

1403. - Het is gezond wonen te Izegem 1 b~jante..n bh~o6~

1404. - Op donderdag 29 september hAd de Fe..d~atie.. VOOh Ge..han~Qap~e..nzohg van Zuid en Midden West-Vlaanderen de Federale Sportdag georganis eerd. In zaal Iso gaven 290 deelnemers uit 13 federaties het beste van zich zelf in drie sportcompetities en oogstten enthousiast succes 1

Fmp BMdoe..t, zeker al goed voor een dertigtal titels, bracht uit Frankrijk 2 gouden en 1 bronzen medaille mee na z~Jn deelname aan het Europees Kampioenschap boogschieten te Voiron (Grenobie) 1

1405. - Ook onze "Europese"

1406. - Zaterdag 8 oktober werd "50 jaar Banneux" stijlvol herdacht aan de

Vank-

kape..t.

Mgr. Desmedt ging voor in een plechtige Eucharistievi e ring waaraan benevens de pastoors van Izegem, Emelgem en Kachtem, vele honderden gelovigen deelnamen. Jammer dat wegens het bar-slechte weder de kaarsjesprocessie niet kon uitgaan. 1407. - Izegem, stad van muziek, blijft haar faam gestand. Zaterdag 8 september kwam niemand minder dan de grote laureaat van de Koningin Elisabeth-wedstrijd : P~e..hhe.. Votond~, een hoogstaand concert geven in ons Stedelijk Muziekauditorium. 1408. - Zaterdag 22 oktober brachten B~n. Buy~e.. e..n Katn. V~be..ke.. een kunstvol en romantisch piano- en klarinetrecital ten gehore in het Stedelijk Muziekauditorium. Wat deze twee presteerden was van de bovens te planken de vele aanwezigen lieten dit duidelijk blijken 1 1409. - En nog muziek: twee jeugdige Izegemse talenten uit de Konink lijke Harmonie van de Congregatie wisten zicb te laten selecteren voor het Nat. Solistentornooi : CMo~ne.. V~nde.. (klarinet) en K~ Ve..ny~ (~axo6oonJ.

190

ACTUEELTJES NR. 46

1410. -

E.H. Ma.uJt@ Vanb.e.ute. heeft Emelgem verlaten als medepastool: om pastoor tè worden van Veldegem. Een meer dan hartelijk afscheid viel hem te beurt vanwege zijn oud ... pa.rochi:a.nen d ;i.:e hem node. za.gen vertrekken !

1411. - Op 29 oktober presteerden de Sta.d~fanfa.ren en JJie Boose het, samen een dubbet-~on~~ te geven, Wqt opgevoerd werd was puik en bijwijlen meeslepend. Jammer dat de vele afwezi'gen wee;r eens ongelijk hadden Met Herman Debackere en Willy Demey klikte het nochtans prima

Op zondag 15 oktober zond de B.R.T. de "M..L6.6a uit, een werk van RobeJd Ve.p.-tdUULe. uit Izegem. Het Sint-Gregoriuskoor o.l.v. Luc Ghekiere verzorgde de koorzangen.

1412. - En maar steeds muziek!

Pa~em,

Vom.-tne."

1413. - November is traditioneel de maand voor alle harmonieën en fanfares. De Izegemse bleven niet ten achter en er werd ferm gehuldigd! Stadsfanfaren en Brandweer deden het samen voor negen van hun mensen. Bij de Kon. Harmonie van de Kongregatie waren het er tien en we mogen hier zeker aan-

stippen dat bij die gelegenheid E.H. Naert, als nieuwe proost, met brio zijn maiden-speech heeft afgestoken! Trouwens het Herfstconcert van deze Harmonie kende op 11.11.1983 weerom een maximale bijval!

1414. - Dat het onze musea goed gaat werd bewezen.

Z.OOO.6te.

Dinsdag 22 november mocht de

be.zoe.Q~ van dit jaar genoteerd worden in het

Schoe...L6e.imU.6e.um :

een Gullegemse dame. Zij mocht een geschenk in ontvangst nemen. Evenzo gebeurde in het Bo~te.1mU.6e.um waar een Heesterse dame de eer had als 2.000ste opgetekend te worden !

1415. - In de nacht van 26 op 27 november heeft een w.-ttd .6to~We.~ in onze stad lelijk huisgehouden. De nieuwe haan en het kruis op de torenspits van de

Heilig Hartkerk moesten eraan geloven, topgevels, reklamepanelen, pannen en takken lagen ten allenkante gesneuveld ••.

MaJr...,[a Vanhe.cQe. en Edd.-te. V~6a.,UUe. hun jongste werken ten toon. Schepen E.Vandewalle en W. Blondeel, secretaris van "Open kring Krea" praatten deze expo open.

1416. - In het Izegems Stadhuis stelden

"Vne.de. e.n Ee.nclJt.a~ht" te Kachtem werd sinte-Ceciliafeest gevierd. Na een mooie Mis werd aangeschoven ten dis en werden de nodige tafel redens gehouden. Hoogtepunt werd de vereremerking van een achttal verdienstelijke mensen.

1417. - Ook bij

1418. - De "Overwinders in Eendrachtigheydt" brachten op 27.11 en 2 en 3.12 "Filome.na" voor het voetlicht. Deze sprankelende Italiaanse komedie

W.N.02.12

werd ten zeerste gewaardeerd door een dankbaar publiek. He.~ A. Me.UJt...L6.6e. (S.P.) raadslid werd verkozen tot nieuwe schepen in opvolging van de heer R.Vanlerberghe, die burgemeester werd van onze stad (zie elders een bijzonder artikel hieromtrent).

1419. - De

W.N.02.12

1420. - De Izegemse Persprijs ging dit jaar naar de. he.~ Antoon S~obbe., drukker en samensteller van de "Druivelaar". Al meer dan veertig jaar presteert de heer Strobbe het, jaarlijks een keurige, hoogstaande, verzorgde scheurkalender samen te stellen en die bovendien, wat wellicht het moeilijkst W.B.16.12 is: met fijne humor te kruiden I!!

191

ACTUEELT JES NR

.46

1421. - Het oude Kapuçijnenklooster heeft ZLJn nieuwe bestemming gekregen. Voort~an moeten we spreken ove);' de. leefgemeen.sçhap "Ve V.f.eJ1..J.s::te..e? Daar zullen s ·traks: een açhttaJ. demente bejaarden uit de streek in het PAAdje.. e.en ondeX'~Qmen vinden(' een ~angeJ?aste ruimte. zal voorbehouden worden a~n de e.:j:gen zorgbeboe..vende oudere paters, er komt ook een dagcentrum voor Izegemse bejaarden en tens·J.otte is er een aparte ruimte en lokalen voor groepen of indiV'tduelen die rust, levensverdipeing of bezinnIng nastreven (Ve.. HAAr). De infras·truktuur is af en kon bekeken worden op maandag 26 december.

1422. - Zaterdag 10 december had in ons Stedelijk Muziekauditorium het jaarlijks

W.B.16.12

laureatenconcert plaats. Onder ruime belangstelling werden diploma's, stads- en regeringsmedailles uitgereikt. Deze laatste gingen naar Jan MiQ~~ en Han6 Ve..me..~~e... . .

"Ve.. Wo ndVLdo k.to 011." van J. Janssen mikte "Mandel galm" Emel gem in de roos! Heel wat oude tonèelgloriën stonden weer eens op de planken en wisten volle zalen te trekken die het af en toe uitgierden van de pret

1423. - Met

1424. - Op 12 januari 1984 kreeg de Sint-Jozefskliniek een nieuwe overste in de persoon van E.Z. TI1.e..~ SUÓÓ~. Zij vervangt Moeder Véronique die na 18

W.B.27.01

jaar de kommuniteit geleid te hebben, om gezondheidsredenen wenst op rust te gaan. De nieuwe overste was tot voor kort directrice van de Technische en Beroepsafdeling van het Insti tuut "Eigen Haard" te Ingelmunster. Van 1947 tot 1965 stond ze zelf in het onderwijs om dan directrice te worden. Zij verbleef ook 2 jaar in Zaïre.

1425. - Op 4 en 5 februari bewees de "Lan::te..VLn" uit Kachtem nog eens zijn kunde met de opvoering van het volkstoneel "Ge..e..n u.Ltk.ome..n me..t he..t inlwme..n"

van Fr.Wempner. Het succes was verzekerd want er volgen nog vertoningen op 10, 11 en 12 februari. 1426. - Ook de onderwijsinstituten blijven hun faam op toneelgebied gestand.

W.B.24.02 en W.B.02.03

192

Het Lyceum de pélichy kwam voor het voetlicht met "Ve.. ge.te.. 11.00~" van de hand van R.Deforce, leraar aldaar. In het Sint-Jozefscollege stond "Re..pe.t~:te..e.t:tje.." aan de orde, een bewerking van het sprookje door G. Tanghe, onderwijzer aan de Zonnebloem. En tenslotte traden de Zonnebloemers ook naar bui ten met "Made..mo~e.Ue.. Arme.." geschreven door dezelfde G. Tanghe. Alle drie werden het puike opvoeringen waarin de spelers (oud en jong) met enthousiasme en overgave speelden en een meer dan puik succes moçhten oogsten!

TELLING TE IZEGEM DD. 1655 I

UITGEVOERD DOOR PASTOOR ANTONIUS ROYMANS ~EN OPGETEKEND IN EEN REGISTER VAN OVERLIJDENS

Edgard SEYNAEVE, Grote Markt 25b/ll - 8800 ROESELARE

A. CENTRUM VAN DE GEMEENTE

--ll!:!-..1.~~:W.Jr:\.!::UI.:oiI.~L....IoU:~.L.UJ~----------t

1. D'Heer Jac. Vander Beke Je. Antonette Le Loup Ant. Josephine Vander Beke Constantinus.Bernard Vander Beke Marij.Fraçoise Vander Beke Petrus.Josephus Vander Beke filius Jac.Vander Beke Petrus.Maximil ianus Vander Beke Sieur Josephus Vander Beke Anna-Theresia Vanderbeke Maximiliaen Le Loup Theresi a Le Loup Guiliaeme Morel Jaec. Van Rostenberghe Mari j Terri er 2. Michiel Van Maeckelberghe Margreta Vande Capelle Jacoba Van Maeckelberghe Antonius Van Maeckelberghe ~

(obiit 28 julii 1674·) Uxora (coni ug.) (obiit 22 dec. 1656) (obiit 29 sep. 1658) (obiit 23 sep. 1665) (19 apr. 1668) ( geschrapt) (geschrapt) en fam.

De heer Jac. Vander Beke was Hoogbaljuw van Iseghem en woonde in de Baronie van Sint-Amand. Nu: woonhuis bij de Raiffeisenkas in de Sint-Amandstraat.

Uxora (obi i t)

Verschillende korte gegevens van Pastoor A. Roymans, z~Jn in het Latijn gesteld en worden hierin ter verduidelijking in vertaling bijgegeven

- absens : afwezig - ann(orum) : meid - ancilla : door de kanker, aan kanker capellanus : ? - co(habitans) : medebewoner - coniug(ens) : gehoord - fa = f(ili)a dochter - fs = f(iliu)s : zoon - frater : broeder - gemelli : tweeling - i lleg(alis) onwettig - innuptus : ongehuwd - junior : de jonge - mensis : maand - mil e s : soldaat - nepos: kleinzoon (neef ?) - neptis: kleindochter - obiit: overleden - pauper arme - senior : de oude - soror zuster - surdus : dove - textor : wever - uxor echtgenoot - uxora : echtgenote - vacar : (ongehuwd ?) - vidua : weduwe - viduus weduwnaar

193

TELLING TE IZEGEM DD. 1655 , "

STAD

IZJ EGE~\1

centrum

I 1(;55 H

1 I

r i, '! ,I

I ( 1

Q P

; il

--0-...1'

I,•• _

So':) ...L

I I

•

I I

"l00

I~O

__ - .. _D ___ _

J.ee

_.~ _ ~ ~ _

3. Guiliaeme Brouckaert

Antonius Vander Beke Adriaene Del Baere Guiliaeme Brouckaert Antone Brouckaert Pi eter Brouckaert Jan Brouckaert Balduinus Brouckaert Robertus Brouckaert Andreas Verduijn Magdalena lansen

19~

(obi i t 15 jul. 1656) Uxora fs.

fam., Co. (geschrapt) lngelm., Anc. Co. (geschrapt)

TELLING TE IZEGEM DD. 1655

4. Joori s Van Waechede Cathelijne De Haese Verbi est

(geschrapt) ( geschrapt) Uxora

5. Jooris Van Waechede

Corne 1i e Beert Jan Verbiest fs Joos Willelma Van Waechede Jaene Van Waechede Cornelis Van Waechede Antone Van Waechede

Uxora 13 anno

6. Marijn Le Maistre

Corne 1ie dl Arras Pieter Le Maistre Daneel Enho

Uxora Rumbeke, fam. Co

7. Andri es Hoorens

Gillijne Mestdagh

Uxora

8. Hilarius Norghet Beatrix Marcelier

cos ter Uxora

9. Pieter Dobbele , Mar; j De Clercq ~larten Dobbe le

Uxora

10. Joos Geldhof fs Joos Maria Verduijn Jooske Geldhof Clare Geldhof

Uxora

11. Ingel Verbrugghe

Adriaene Claijs Jeane Verbrugghe Ingel Verbrugghe Franc. De Croix fs D. Dadiseele D. Mathias De Valliere Antol'1i ne Hui j s

Uxora Cat., Co Capellanus vidua Petrus Heindricx, Anc.

12. Gillis Maurijse

Gerardi ne Beert Henrica Scheemaecker Petronella Beert Jaecq. Eggermont

Uxora Vidua Oste Beert neptis, Co nepor, Co

195

TELLING TE IZEGEM DD.

13. Adriaen Verpraet Mari a La Bare Maijken Verpraet Judoca Verpraet . . . . •. Verpraet Joos Vervaecke Prijne Elias Mathijs Vervaecke Andries Vervaecke Chrine. Vervaecke Hil ai r Vervaecke Jan Van Ti eghem B.

IN BRUGGHE Nu :

Uxora fa

Uxora fs

viduus

In de Gouden Leeuw ll

14. Joos Van Houtte Elisabet Labeel Guilliaeme Van Houtte Mari a Van Houtte Catherijn Van Houtte Joossijn Van Houtte Martine Van Houtte Jacoba Labeel

Sr. Anc., Co.

15. Marten Ghellijnck Jossijne Van Zuut Gillijne Vanden Bussche fa Jois Piere Plucque

Uxora Anc., Co. vacar, Co.

Uxora Cat., Co.

16. Jan Vande Walle Joossijne Tanghe Margriete Vande Walle Pieter Vande Walle Gille Vande Walle Joos ValJde Wa lle Andries Vande Walle Cathelijn Puut fa Ant Pieter Elias fs Petri

IN T'HUIJS DER WEDUWEN

Uxora fa, Co. 1

(obiit 15 junii 1659) neptis, Co. textor, Co. Nu

17. Margriete Bruinsteen Elisabeth Rijckiere Martine Datieu Joossijne De Vos fa Bertram Joossijne Coucke fa Mich.

1~G

1655

Verdwenen huisjes van Heren Oeleu en Oosterlynck. Wed.Guiliaeme Ou 80is (obiit 15 april 1655) Wed.Pieter Echelbout Wed.Gille Vande Peene (obiit die 1 junij 1655

TELLING TE IZEGEM DD .• 1655

18. Pieter De Commere Mechline Verstraete Martine De Commere Andries Masureel Jaene Masureel Magriete Masureel Jan' Quaeghebeur Fransijne Guidoe D.

UP DE NOORTZIJDE VANDE STEENDAM

19. Joos Carlier Margriete Ou Grenier Marij Carlier

Uxora fa, Co. viduus, Surdus fa, Co. fa Uxora Nu : aan de noordkant van de Gentsestraat Uxora fa

20. Arnout Heckaert

Maria Vanden Bussche Maria Heckaert fa ..... Heckaert Michiel Scheemaeckere Maria Heckaert Prijne Scheemaecker Clasette Scheemaeckere Tonette Scheemaecker Joos Scheemaecker

Uxora 18 mensius Uxora fa, 7 anno

21. Amant Courtoijs

Mari a Everaert Petrus Courtoijs

22. Jaene Roe 1ant

Jan Festu Marij Festu Judoca Ingelbeert Carel Kerchof Marten Kerchof Jan Kerchof Magdaleene Kerchof

Uxora fs, Co. vidua Lieven Festu fa 7 anno 5 anno vidua Rob. Kerchove fa, Co. fs

E. INS TE BARBE LE 0 LI M DE VALCKE _N_u__I H_e_t_O_a_m_be_r_d_"'~_ _ _ _ _ _~_ _--I

23. Joos Lobbestael Anna Bohenne

Uxora

24. Olivier Vlieghe Jaene De Busschere Joes Vlieghe

Uxora fs 2 annorum (obiit 9 jun 1658)

197

TELLING TE IZ~GEM DD, 1655

25. Stevenijne Everaert Jacoba Hellein Joos Hellein Woutrijne Hellein El i sabeth Outri e Michiel Courtois Maria Van Lede . . . .• Courtoi s 26. Christijne Andries Mari a Verbrugghe FI

I NDEN HERT

vidua Jac. Hellein fa, 10 ann. miles (obiit 29 oct 1674) fa pauper, Co. Uxora vidua Antone Verbrugghe fa, Co.

Nu : Kredietbank

27. Mr Nicolas Pesant Joanna Jacobs Antonia Ou Quesne I sabe 11 a Pesan t Pieter Coubout Martine Verstraete Maria Coubout Antonia Coubout Pi eter Coubout Maria Coubout

(later bijgeschreven) Uxora Uxora fa, Cat.

Anc. GI

INDE MARTSTRAETE UP DE OOSTZ I JDE

28. Pieter Vande Putte dict. Olivier Barbel Van Craijnest Guil. Verhulst fs Will. Maria Verhulst ..... Vande Putte

198

Nu : Aan de Oostkant van de Marktstraat cancro obiit 30 junij 1671 Uxora Cat, Co. fa, 6 anno

29. Clais Vanden Bussche Prijne Pieters Jaene Van den Bussche Tanne Van den Bussche Tonette Vanden Bussche Jan Vander Straete fs Petri

jaegher

30. Mathijs Valcke Anne Van Neste Elisabeth Ridoe fa Marten

Uxora Co.

Uxora fa, 5 ann.

TELLING TE IZEGEM DD, 1655

31. Jan Van Haverbeke Joanne Vanden Abeel e Adr;aen Van Haverbeke Pieter Van Haverbeke Jan Van Haverbeke Jaecques Van Haverbeke Antone Van Haverbeke Alexander Van Haverbeke

Uxora fs 11 anno

Anc . 32. Jaene Temmerman Joossijne Sap 33. Hendrick Sap Gerardine Matheus Jan Sap Hendrick Sap Jooris Sap Jaec. Mattheus Jooris De Voldere 34 . Jaecques Van Haverbeke Elisabeth Ioncheere . .... Van Haverbeke Catharine Wijckaert 35. Claude Clarice Maria Sap Jaecq Cl a ri ce Michiel Clarice Ca te 1ij n Cl a ri ce

Clarice . . . .. Cl a ri ce .. • .. Madou Carlatte Malfait Antone Abeel Maria Van Brabant Levi ne Kerschi etere Joes Gabriel 36 . Ma ria De Waele Catherijne Ameij e An tanius De Brant Jaene De Haese

vidua Adriaen Sap fa, 10 ann. Uxora 8 anno

soror, fam, Co. fam, Co., Ingelm. Uxara Anc., Co. Uxara 4 anno

gemelli fam, Ca. vidua P.dr. Abeel Uxora fa illeg., 8 anno innuptus, Ca. vidua ..... Van Staen fa Petri, Anc, Co. Uxara

1~9

TELLING TE IZEGEM DD. 1655

37. Pieter De Pickere Joossijn Kint Jaentje De Pi ckere ..... De Pi ckere

UlCora

3 anno

38. Franc;es De Drubbele

Jaene De Busschere Jaentje De Drubbele Pieter De Drubbele Magdalena De Drubbele Franc;scus Van Houtte Jan-Baptist Fovet

Uxora (ob;it 8 nov. 1656) fs Arnol. illeg. fam, Co.

39. Arnout Sap

Maria Vanden Bogaerde Ca the 1ij n Sap Arnout Sap Adriaene Pieters 40. Maria Coolsaet Cathelijn Moeraert Jan Moeraert Jaecques Compernolle

Uxora fs fa Jois, Anc, Co. vidua Christof Moeraert fa, Co. 7 anno Uxora

41. Isabeau ~1a 1fai t Steven Beauchaert Joossijn Dehont 42. Pieter Baert Anne ...•. Jan Baert Pieter Baert Jaene Baert Antone Baert Jossijn Sap 43. Pieter Van Becelaere Jacoba Van Haverbeke Catherijne Van Becelaere Martine Van Becelaere Jacoba Van Becelaere Anne Van Becelaere Catherijn Delenij

lOO

vidua

Beauchaert

Anc, Co. Uxora

6 anno

fa. Joos, Anc, Co. Uxora fa, 9 anno

Anc., Co.

TELLING TE IZEGEM DQ. 1655

44. Jan Van Moerkercke Maria Caloigne Guil. Van Moerkercke Joossijn Van Moerkercke Joes Van Haverbeke ~-

Uxora 3 anno

fam, textor, Co.

45 . Jan Meulenijser

Florence De Wulf Judoca Meulenijser

Uxora

H. INDE DRIJE COUNIJNGHEN_N_u____G_ro_o_t_w_a_re_n_h_u_i_s_'_'U_N_I_C'_1______________________--1 46. Jan Cloet Joossijn Van Haverbeke Lieven Cloet Martine Cloet Paschier Cloet Carel Cloet Maxij Cloet Jan Cloet (obiit 2 nov 1656) Jan Cloet fs Heindricx Steven Verstraete

Uxora fs, Co. fa, Co.

Uxora Adri aen Claijs Pri j ne Ca 1es I. INT' SCHAECK _N_u____"G_e_r_m_i_na_l_'_' 47. Joos De Leu Clemence Cloet Marti ne Vereecke Joos De Smet Jaecque Willems 48. Pieter Le Maistre Zegeri ne Sette Guil. Le Maistre Judocus Le Maistre Jacoba Le Maistre Nicolaus Le Maistre Joos Losse Michiel Van Dijcke

Uxora

-------------------------------------------i Uxora Anc., Co. fs Lieven, Officier (obiit 23 april 1656) Uxora fs, 9 anno fs, Co. fam, Co. fam, Co.

Z01

TELLING TE IZEGEM DD. 1655

49. Magriete Roelens Cathelijn Bockelioen Maria Bockelioen Maria Bockelioen fa Mich. Guilliaeme Bockelioen Jan Bockelioen

vidua Jonathas Bockelioen fa, Co. 10 ann. viduus fs, Co.

50. Lieven Ceunbrouck

Jaene Brande Carolus Ceunbrouck

Uxora 11 mensius

51. Antone Ki vi t

Martine Hinnekens Petrus Ki vi t Clare Van Dommel

fs, Co. Anc., Co.

52. Joos Vanden Bussche

Joossijn .....

53. Pieter Kerschietere

Rogine Van Zevere Rogine Kerschiete re Maria Kerschietere Joos Kerschietere Joossijn Kersch ietere Jaene Staelens Maria Vermeulen

Uxora

vidua Joos Coucke fa Gille. Co.

54. Pieter Vacht

Wouterijne Van Lede Joa. Vacht Jan Vacht Guil. Vacht Scrardine Ghetjsen

Uxora 7 anno Anc., Co.

55. Maillaert Victor

Joossijn Onreet Matine Victor Anne Victor Joossijn Victor Joes Van Oost 56. Lucas Van Lede

Joa. De Brui ne Pieter Van Le Jooris Van Le Joossijn Van Le Anne Van Le Maria Van Le

Uxora 7 anno fs Joos, Cat., Co Senior Uxora (obiit 5 sep 1666) fa, Co. Cat., Co.

TELLING TE lZEGEM DU. 1655

Jooris Vermeulen JI

INDE CE UN GAEGHE

fam, textor, Co. Nu

In de Kasteel straat

57 .

Cogghe

Uxora

K I UP DE WESTZ I JDE VANDE MARTSTRAETE, ETC I

Aan de Westkant van de Marktstr

58. Pieter Vande Capelle Joossi j n Verstraete

Uxora

59. Ampleunis Pauwels Jaene Verb r ugghe Joos Pauwels Lau reijns Pauwels Fransijne Pauwels

Uxora 6 anno 10 mensium (obiit) soror, Co.

60. Amandt De Vos Catherijne De Baes Joossijntjen .....

Uxora fa

61. Philippe Caietaen Adriaene Gheijs

Uxora

62. Joos Forret Catherijne Valcke Steven Ou Boi s Cathelijn Forret Antonette Forret Judoca Ridoen 63. Guiliaeme Mestiaen Mari a Verstraete Jan Codun Martine Codun Mari a Codun Maxij Codun 64. Mr. Jaecques Vande Maele ~1agri ete Fremaul t Cath. Therese Vande Maele Cathar. Vande Maele

Uxora fs Arn., Co. 5 anno Anc. Co. Uxora 9 anno 5 anno

Uxora Soror, Co.

zo] L-______________________________________________

~ _ ~~

TELLING TE IZEGEM DD.

65. Lowijs Capelle Ma ri a Coo 1saet Anne Cape 11 e Franse Capelle Jan Capelle Rogi er Capelle Chrine. Behaeghel 66.

Heer Corne 1 i s Vanden Berghe Margarete De Meulenaere Petrus Vanden Berghe

Uxora

9 anno 5

anno

Anc. Co, Langhemarck Uxora Anc., Co., Hardoije

Jan Haiche Prijne Ceunijnck Maria Haiche Jan Haiche Cate 1ijn Hai che Anne Haiche

Uxora anno

67. Guiliaeme Vlieghe Catherijne De Bouvere Jaene V1ieghe

senior Uxora fa, Co.

68. Jan Baert

pottebacker Uxora fs, Co.

Maria C10et Lowi j s Bae rt

69. Pieter Van Haverbeke

Maria-Anne Deurwaerdere ..... Van Haverbeke

70. Philippe Del Baere Jaene Ob 1aere Mari a Del Baere 71. Antone Van Cae1berghe Anne Van Haverbeke Antone Van Caelberghe Pieter Van Cae1berghe Jaenjen Van Caelberghe ..... Van Caelberghe Joossi jn Arents

Uxora

Uxora fs, Co. Uxora 5 anno

Anc., Co, Emelghem

72. Anteunis Vander Beke

Joossijn Dehont Antheunis Vander Beke Jan Vander Beke Joessijn Vander Beke

lD4

Uxora fs, Co. Cat., Co. Anc.

1655

TELLING TE IZEGEM DD. 1655

.. ~l'!

. t"·,~

". ~

··-\'- I

... ..

"-.':~ #~ ......~.

... J, .

it. ~ '. ~ ." .

~~~_

.;;:_:%:

~~ ~~

c--o c::> 'J\

Deze kaart van "Yseghem" op ware grootte, is een ets van Antonius SANDERUS (1581 - 1664) die voorkwam in zijn werk "F1andria Il1ustrata". Deze kaart werd getekend in 1641 en is dus ten volle uit de tijd dat pastoor A. ROYHANS zijn telling neerschreef.

TELLING TE IZEGEM DD.

73. Carel Bohenne Cathar . Beaucarne Jaecq. Bohenne Antone Bohenne Rogier Bohenne Catherij Bohenne Maria Bohanne Adriaen Bohenne Guiliaeme De Sau 74. Guiliaeme Baert Mari a De Meere Maria Baert . . . .. Baert 75. Rolant Sette Martine De Busschere ~1artine Sette Rolant Sette Mar; a Bogaert

1655

Uxora fs , Co . Cat., Co.

fam., Co . Uxora fa . Cuijpere Uxora

76. Denijs Capelle Richarde Daniels Antone Capelle Jan Capelle

fs, Co .

77. Nicolas Demart Jaene Debarat

Uxora

Uxorá

L. IN DE RONDE VANDE HA LLE_N_u___D_r_u_k_k_er_,~ · j~N_on_k_e_l___C_l_u_b_hu_,_·s__-_L_e_s__T_ro_'_·s~S~u~is~s~e=s__~ 78. Jan Van Zuut Magriete Coubout Maria Van Zuut Lucas Van Zuut Van Zuut Mari a Noorman Gille Van Daele 79. Mr Passchier De Ro Mar; a Everaert Judocus De Ro Passchi er De Ro Maria De Ro Barbel De Ro Anne De Ro Jan De Ro Mari a Lietaert

Uxora 7 anno 2 anno Anc., Co. Vacar, Co. Uxora (absent) fs , Co. fa, Co. Cat. , Co

Anc., Co.

TELLING TE IZEGEM DD. 1655

80. Jan De Bouvere

Adriaene Daman Jacoba De Bouvere Gille Cappal

81. Maria Heindricx Franse Loreijne 82. Guiliaeme De Haese Tonine Vanden Bussche Joos De Haese Guil. De Haese Tonijne De Haese Jaecq. Doom Magriete Tanghe

Uxora fam., Co., Tiletamus vidua Steven Loreijne (obiit die 25 jan 1659) fs, Co. Uxora

fs Jaec., 7 anno Anc., Co.

83. Jaene Puut

We Lowijs De Haese fa, Co. fa Gert., Co. fa Fran., i 11 eg .

84. Magriete .....

We Pieter Hoornaert

Florence De Haese Cathar. Rabaut ..... Peie (?)

85. Joos Marcasin

Jaenne Del Mote

Uxora

86. Jaecques De Denein Chrine. De Denein Chrine. Vander Beke Jan Verhelle fs Jois

viduus fa, Co. fa Ant., i11eg. Cat. Co., Hardoije

87. Nicolais Malfait fs Petri Lowijse Haesaert Jan Malfait

Stoeldraijer Uxora

88. Cathar. Vande Viaene

vidua Ant. Joncheere fs, 6 anno fa., Corr. i 11 eg.

Lenaert Joncheere Jacoba Vercruijce Cathar. Vanden Bogaerde fa Jois

MI INDEN KEIJSER Nu : nr. 25 - Dr. I1.Derthoo-Dumoulin

89. Fransoijs De Vos Catharine Van Neste Antone De Vos Cathar. De Vos

Uxora fam. Anc.

lO?

TELLING TE IZEGEM

DD~

1655

N. INDE CLOOSTERSTRAETE_N_u___I~n~de~K~l_oo_s_t_e~r~st~r~a~a_t________~~~--~~------___ z1Jnde ijke grens van het kl ooster der 90. Laureijns Vande Capelle grauwe Maria De Cant Cathar. De Cant . . . .. De Cant Anc., Co. Cathar. Pauwels Hubrecht De Cant Viduus Cat. Joes De Cant vidua Guiliel. De Sort Mari a Vlieghe fs, Co. Marten De Sort 91. Jan Vanden Bussche Cathar. De Lombaerde Jaecques Vanden Bussche Noel Vanden Bussche Jaene Vanden Bussche

Uxora fs, Co. Cat., Co.

. 92. Het Clooster 93. Tobias De Block Maria Haemerlijnck Tonette De Block Joes De Block Petrus-Franc. De Block ~larij Watteni e 94. Joos Tanghe Joossijne Van Compernolle Joossijne Tanghe Joos Tanghe Anne Tanghe Grietje Tanghe Pi eter •.... Lowijs Panno ' 95. Joes Christiaens Maria De Groote Simoen Christiaens Maria Christiaens ...•. VerHnde

ZOB

Jo •

Simoen De Groote Joossijn Kerschietere Marti ne Degroote Lev i ne Deg roote ..... . Degroote

~ \;

I, .

Uxora

Anc., Co.

.1'

Uxora fs fa, Co. " Cat., Co. '

.. ':

'. .

schoemaecker (obiit die 24 jan 1659) Uxora {; anno 4 anno fam, Co., surdus Uxora 4 anno

TELLING TE IZEGEM DD, 1655

96. Jan Schelpe

Marinus Reijntjens Jacoba Schelpe Maillaert Reijntjens ..... Re;jntjens Pieter Ou Boi s Jacoba Verbrugghe Joos Du Bois Pi eter Ou Boi s Guilliaeme Ou Bo;s Thomas Ou Bo;s J ae cq . Ou Bo i s Joa. Ioncheere Jan ..... (1) ex Dottign.

A, INDEN NASTEL-STOCK*

viduus Uxora

Uxora

Anc., Co. Cat. , Co.

Nu: !lOP IT HOEKSKE!I (hoek Wijngaardstraat

97. Robert D'Entiere Joossijn Ioncheere Cathelijn D'Entiere Ma;jken DIEnt;ere

senior Uxora 5 anno

P. INDE NI EUSTRAETE UP DE OOSTZ I JDE Nu : Aan de Oostkant i n de Ni euwstraat

98. Adriaen Gesquiere Maije Van Le Tonijne Gesquiere

Uxora fa, 6 anno

99. Jan Malfaict fs Nicolais Maije Dooms Jan Van Oosthuijse fs Mich. Mari j Ma Ha; ct

Uxora 8 anno 2 anno

100. Guiliaeme Vlieghe fs Guiliaeme

Anne Coolsaet Catherijne Vlieghe Janneke Vlieghe •.... Vlieghe Jan Coolsaet Guiliaeme Maertens Jaene De Cl erck Joossijne Maertens Prijne Sieus

HASTELSTOK

Uxora

5 anno

3 anno senior, Co. Uxora 10 mensius Cat., Co.

vier samenlopende stokken (skelet van piramide) gebruikt voor het drogen van witten bonen en koolzaad.

TELLI NG T E IZEGEM DD~ 1655 ·

UP DE WESTZ IJDE VANDE NI EUSTRAETE

lOl. Laureins Tanghe Mari a Le Fau Maria Heindricq Cathar. Tanghe

Aan de Westkant va n de Ni euwstraat

Uxora 2a. Uxora 3a. soror, Ca t ., Co.

102. Amandt Wi 11 ems

Maria Coubout Martine Wi 11 ems ~laijke Willems Magri ete Wi 11 ems • •••• Wi llems • . • •• Coubout Elisabet Lesij Anne Terri er

Uxor a 6 anno 3 ann o

Ans., Co. Cat., Co.

103. Jan Malfait fs Nicolais

Elisabet De Bouvere · . . •. Ma lfait Jooris Malfait Hendrick Malfait Jan De Grutere

104. Mari a Le Fau Petrus Martens 105. Joos Coolsaet Jaene Scheemaeckere Coo 1saet Maije Scheemaeckere

106. Joos De Waele Chri ne. De Bouve re Laeme De Wae 1e Jan De Waele Anne De Waele Lewi ne De Wae 1e Pieter De Waele Noe 1 Fremaut Lewine De Waele Laemken Fremaut Jan Fremaut Anne Fremaut Lewi ne Fremaut

210

Stoeldraijer Uxora :Î·

. ~.

. fs, Co ',' fs, Co. i lleg., ex Wijngene , Co. vidua Pet ri Martens fs, Co. Uxora fa, Co. fa I ll eg. Uxora fs, Co. Ca t ., Co.

Uxo ra 6 ann o

. ..:- _.

j'.

TELLING TE IZEGEM DD, 1655

(obiit 4 jul 1659) Uxora

107. Joos Van den Bus st he Joossijne Van Leerberghe 108. Adriaen Debusschere Jaene Martens . ... . Debusschere Joossijne On . . eet (?) Cath. Dubois fa Jois

Uxora fa, Corr. i 11 eg .

109. Pi eter Egels Jaene Witteb r oot Joos Egels Pi eter Ege 1s Jaene Egels Joori s Egels

Uxora fa. , Co. Cat . Co.

110. Andries De Ioncheere

Uxora 8 anno

Maijken T'Sole Ca the 1i jn De Ioncheere Marijn Deionchee re Maijken De Ioncheere

INDEN ROON HOET

11 I

t Oud $.tadhuis 11

111 . Pieter Coopman Joossijn Rousseel Joossijn Coopman Lucas Coopman Pi eter Coopman Jan Coopman Alexander Coopman Anne Coopman SI

Uxora fa., Co. Cat., Co. Cat. (obiit 11 apr 1656)

INDE HONTST RAETE DE ZUUTZ I JDE

Nu: De Zui dkant van de Hondstraat

112. Maije Schacht Pieter Dorme Jan T' Soene fs Joos TI

UP DE MELCK MART

We Pieter Dorme fs, Co. Cat., Co. Op de Mel kmarkt

113. Mr Gill;s He; ndr;cx Joanna Van Coutere Janneken He i ndricx

Uxora fa, Co . . Anc., Co i'·

Z11

TELLING TE IZEGEM DD,1655

114. Guiliaeme Naert Maije Hoornaert Pi eter Naert Gille Naert Jan Naert Jaecq. Naert Caemke Naert ..... Naert Maije Coopman Brigitte Van Mackelberghe

Peste Uxora Cat., Co. Cat. 8 anno

Anc., Co. fa, Co.

115. Lucas Van Lede Magriete Hoornaert Magri ete Van Le Van Le Mai je Oehont

junior . Uxora " '.

Uxora

...... '.,.,

5 anno .

,,:;, {obi it ,21 jun 1656) "" Uxora , - . (obiit) (1658) ,';,. (obi i t) (obi i t)

...... '.

(Ref/ PRo Izegem, overlijdens 1655

)

I, •.•

, ,-..'t

,' ..

• :"';. ,'~t~,

'.t~ ;;.

: ,"'

,..

Z1Z

Anc., Co, ex Rumbeke

116. Christofle Cossement Maije Ollet Magriete Cossement Guiliaeme Cossement Jaecques Cossement 117. Simoen Guilibeert dict. Slote Pri jne Ou Prets Jan Guil i beert Laemken Guilibeert Jacoba Guilibeert Nicolas Guilibeert Lowies Guilibeert Mari a Guil i beert Joa. Guil i beert

.' f

......

DE HEER

ANDRE SAELEN

Rafael VERHOLLE, Heyestraat, 21,

8700

IZEGEM

~ p zaterdag

7 april laatstleden werd te Kachtem ons medelid de heer André Saelen ten grave gedragen. Meester André, zoals hij op zijn geboortedorp algemeen genoemd werd, zou op 10 november eerstkomend tachtig geworden zijn. Bij andere gelegenheden werd terecht de lof gemaakt van deze schoolman, die gedurende meer dan dertig jaar zo'n belangrijke rol vervuld heeft in de intellectuele en morele vorming van de Kachtemse jeugd. Op dit gebied heeft hij met al zijn krachten en met zijn vele talenten de eer en de traditie hoog gehouden van de familie Saelen. Ook in het kultureel leven van zijn geboortedorp en van de regio Izegem heeft hij een niet te onderschatten aandeel gehad. Indien "Te.n. Ma.n.de!l..e." het als een erepli'cht oeschouwt hier zijn nagec!achtenis te eren, dan gebeurt dit echter in de eerste plaats, omdat Meester André zich ook met veel verdienste inzette om de meer recente geschtedenis van zijn gemeente vast te leggen en voor de toekomst te bewaren. In onze periodiek mochten wij immers geregeld bijdragen van zijn hand opnemen. Wij denken hierbij o.m. - aan zijn historiek van de thans zou bloeiende harmonie "VJtede en. fen.dJta.c.VLt" waarin hijzelf en de vele muzikanten uit de familie Saelen lange jaren de stuwende krachten geweest zijn. ( T.M. nr. 47 XVII!l) - "Figuren van Dij ons: Z.E. H. Gerard Pattijn ( nr. 50 - XVIII/l ) De ouds te Kachtemse oorkonde (nr. 51 ... XV Ir 1/2) - Kachtem 1978 ( nr. 53 - XIX/I) - Kachtemse figuren ( nr. 54 .,. XIX/2

l13

- Burgemeesters 'van Kachtem ( nr. 57 - XXj2) - Enkele Kachtemse toponiemen ( nr. 61 - XXIj3) Hij was ook steeds bereid documentatie te verschaffen aa n anderen om nieuwe artikels over Kachtem een beter voorkomen te geven. Ook zijn overzicht van de oorlogsjaren 1914-1918 liet hij in een plaatselijk weekblad verschijnen, met daarin de voor Kachtem zo benauwlijke en zelfs bloedige 11 Schuwe Maandag" (19.10.1914 ), werd een waardevolle bijdrage tot de geschiedenis van zijn dorp. Een andere keer kwamen het onderwijs , het klooster, de oorsprong van de Kachtemse straatnamen en zo meer aan de beurt. Wij kunnen het alleen maar betreuren, dat zijn gezondheids t oestand het hem bel~t heeft deze reeks opstell en nog verder uit te brei den. Meester André zal te Kachtem niet zo vlug vergeten worden. Ook "Te.n. Man.deJl.e." zal zijn nagedachtenis bewaren als die van een oprechte sympathisant en gewaardeerd medewerker, die zijn liefde voor zijn geboortedorp en de daaruit gegroeide belangstelling voor zijn verleden in blijvende daden omzette.

~ Antoon VANDROMME, Blauwhuisstraat 5 2 -

~'>'~ . ~

8700 .rZEGEM

204. In 1866 deed Pastoor Aernoudt een zeer nauwkeurige optelling en vond 7.853 zielen. In dec. was dat voor IZEGEM 9.950 voor ROESELARE 20.163 - - 1887 _..-. voor KORTRIJK 29.287. .

205. Rogerius de Ysenghem, miles et hámines mei R9gerius fs. Walteri de Ysenghem, Stephanus de nova Ecclesia etco anno 1295. A~~hiv~ ZonnebeRe ~. 63 (me~J/haevU:j~ EJt Wlt6 een gebJtoken zegû b<.j inet ': . ~ 206. Op 17 mei 1899 gaf Aloys Werbrouck zijn ontslag als secretaris en werd door zijn neef Arthur Werbrouck-Gheysens vervangen. 207. Op 29 jan. 1675 stierf LUCAS FREMAULT, jongman, schoolmeester. 208. Benedictus CLEMENT, broeder van LEO CLEMENT-GRYSPEERDT was schoolmeester in 1802. 209. De eerste kinderen die kersten gedaan werden in de nieuwe kerk waren Camillus en Clementia VERSCHAEVE, tweeling van Leo. (185~ 210. Jan van Arendonck was een vriend en tevens een reisgezel van Hendrik Conscience op zijn tocht door de Kempen. Deze- overleed . te Mechelen op 09. 03.1881. Boven de scheidingspijler van de dubbele deur van de Sint-Till okerk staat een 2,20 m. hoog stenen Sint-Tillobeeld van 5.550 kgr. dat in 1861 gebeiteld werd door Jan Van Arendonck op advies van Pieter Croquison, bouwmeester van de SintTillokerk. Het beeld kostte toen 474,38,-fr. Het werd in hetzelfde jaar door Mgr. Malou ingewijd.

SNIPPERS NR. 28 Het hooga l taar te Antwerpen werd gemaakt door diezelfde Jan Van Arendonck. Deze stierf in --'de ouderdom van 54 jaar. 211. Het Sint-Hiloniusaltaar in de nieuwe kerk (1855) werd gemaakt door Leonard De Clercq-De Jonghe van Izegem. 212. Tot in 1842 was het klooster van "AVE MARIA'l alhier, bevolkt door MARULLEN of MARICOLEN, ene vertakking van deze van Ingelmunster. 213. HALLE - Izegem verkocht in zijn halle zoveel lakens als Kortr ijk totdat door de oorlogen de Halle en 400 huizen zijn vernietigd geworden. H-6 Sc.hoUe?- - I ng e.1.mUV!f.,teA.

214. GRAUWE ZUSTERS - Onder de laatste religieuzen vindt men ZR. FRANCISCA (Maria Elisabeth Van Wtberghe) °Izegem 04.03.1750, geprofest in 1774, overleden te Wakken op 11 sept. 1837. Zij was de laatste van de Izegemse Grauwe zusters. Ook dient vermeld ZR. CAECILIA. (Theresia Vanden Eynde) + LeuYen op het Groot Begijnhof op 07.01.1830, oud 76 j. en geuitvaard op Sint-Quintinus. In het gangsken nevens Aug. Berlamont's in de RoeselarestraatfIseghem lag er een ruitvormige wit marmeren zerk als sluitsteen boven een gemakput. Opschrift: (Engelkopken) / Ici gist (git) / le corp de sreur / MARIE ANTOINE WYBO / natif de Swevezele / Religieuse de ce couvent / pieusement, décédée / le 17 .. agée de .... ans / professe de .... / Requiescat in pace / (doodshoofd) Komt die steen van de Grauwe Zusters? ja.1916 Anna Wybo ~ ge?-bo~e?-n te?Swe?-ve?-zete?- op 21 oet. 1735. L.Sl0-6-6e?-

215. Akte van de SINT-MAERTENS ABDY van DOORNIJK 1230. ~ Wouter van Onlede en Walter van Koekelaere en anderen stellen waarborg dat BOUDEWIJN VAN ISEGHEM de ST-Pietersabdy van OUDENBURG in vrede zal laten genieten van de tiende penning van EMELGHEM.

OYLtwe?-

Album JO-6eph Velba~, p. 186 . C6~. A. V' HeAbom e?-z, ChaJ1.;{Jz.u de?l'Abbaye de?- St.M~n de To~nai. B~~et, 1898 g 1901 Veet I, p. 365. He?-eAlijkhud op hû g~ondgebie?-d van GLtJ., e?-n Be?-veAert.

SNIPPERS NR. 28

216. M. Blariau lit, au) nom d'une commission, un rapport sur un Nouveau Forceps

proposé par M. Wolfcarius, chirurgien-accoucheur à Iseghem. "Cet instrument, dit"il, ne diffère de celui de Dubois ni par sa f orme ni par ses dimensions. L'auteur en le divisant en plusieurs pièces , 1 'a rendu plus portatif, mais ce même avantage niest obtenu qu'aux dépens de la solidité de 1 instrument, qui se trouve considérablement affaibli par les articulations quien lient les di ff érentes pièces. La commission pense que dans la pratique il doit céder sous les efforts auxquels il doit être soumis dans les différents cas ou son usage est requis. "L'idée d"ajouter à l'extrémité des cuillers un crochet pyramidal, n'a pas non plus pa ru heureuse à 1a commi ssi on :. cette addi ti on doit rendre l ' i ntroduction de 1 instrument très-difficile et quelque fois dangereuse". - Le dépöt aux archives est ordonné. Bulle.tin de. la. Soci..été de. Méde.ci..ne. de. Gand di. 6, p. 50 - 1850. Zitting 4 maant. G. GAVEVNE, RijR6an~hie.6, Bie.z~:thaa:t Z, 9600 RONSE 217. 6° Considérations médico-chirurgicales sur le cancer de l'utérus; par M. Wolfcarius, chirurgien à Iseghem. - Commissaires : MM. De Brabant, Beydler et Kluyskens. - Séance levée à six heures. BuUe.:tin de. fu Soci..été de. Médici..ne. de. Gand, di. 6, p. 189 - 1840. Zitting 6 nove.mb~. G. GAVEYNE, RijR6an~hie.n, Bie.z~:tnaa:t Z, 9600 RONSE 218. M. De Brabant donne lecture d'un rapport sur le travail présenté par M. Wolfcarius, chirurgien à Iseghem, et intitulé : Considérations médico-chirurgicales sur les cancers de l'utérus. Ce travail est une dissertation sur la nature, les causes, le diagnostic, le pronostic et le traitement du cancer de l'utérus; il ne renferme rien qui ne soit consigné dans les auteurs. M. Wolfcarius cite cependant une extirpation de la totalité de la matrice qu'aurait opérée en 1826, par la ligature, M. Sammels, notre membre correspondant à Courtrai, et deux excisions partielles instituées avec succès ainsi que la première. A ce sujet M. le rapporteur émet le voeu que ces observati ons soi nt publ iées I

~17

SNIPPERS NR. 28

avec les détails capables de leur donner tous les caractères de l'authenticité, avec la production, par exemp1e, des pièces patho1ogiques , ainsi que 1 a fait M. le docteur Luytgarens, membre correspondant à Ze 1e, dont 1 extirpation utérine qu ' i1 a pratiquée se trouve constatée par la pièce pathologique déposée dans le cabinet anatomicopathologique de la Société. M. le rapporteur propose le titre de membre correspondant pour ~1. Wolfcarius. - Adopté. 1

Bu!.tmn de la. Soué.té de MécUune de GMd,

dl. 6, p. Z04, 1840. Z~ng 6 novemben. G. GAVEYNE, R~jk4ahQh{en, B~ez~~aa.t Z - 9600 RONSE 219. Barony van Sint-Amand. u

Jac. Vander Beke - 1e Loup + Iseghem 28 Jul i 1674. Max. 1e Loup "Praetor", + ibid. 24 Juli 1684 en zijne wed. Francisca De Nijs + ibid. 5 aug. 1684. Eene grote marbelen schouw van S. Amands barony werd bewaard ten huize van Burg. H. de MDelenaere - Van Wtberghe, notaris te Iseghem, later het huis van de orgelist Hippoliet Clement dit Fiefvez - Theys." L.S.

2.18

DICHT JE UIT HET VERLEDEN

VANDROMME Antoon, Blauwhuisstraat 52 - 8700 IZEGEM

In ons nummer 32 werd geschreven over een XIXe eeuws gedichtje dat te zien was geweest op TANGSKENS HOF (1) en dat in de vorige eeuw sterk verspreid moet geweest zijn in onze gewesten. Het eerste gevonden exemplaar kwam van drukker Danneels-Taill ieu, Boeschepestraat 26, Poperinge. Naar bekomen inlichtingen, waren ook kleinere exemplaren gedrukt bij de Izegemse drukker P.J. BOSSUT (2) Grote Markt. In nr. 34 kwam de volledige tekst wel voor maar intussen konden we een volledig exemplaar op de kop tikken dat weer van een andere drukkerij afkomstig was. Deze keer werd het origineel gedrukt bij 'de Izegemse drukker D. Ph. GOETHALSPRIEM (3) aan de Gentstraat. Het origineel dat 32 cm x 23 cm groot was, werd iets kleiner afgedrukt omwille van het formaat van ons periodiek o

NOTEN : ________________________________

__________________________

(1) TANGSKENS HOF: Rond het midden van de vorige eeuw was de hoeve van J.B. Tanghe-Debrabandere gelegen aan de huidige Nijverheidsstrapt. De grond die ze innam, is nu door het westelijk deel van de Firma Vandemoortele overbouwd. Het was de ouderlijke woonst van de Kanunniken Tanghe (Pieter en Guillielmus. De laatste was vooral bekend omwille van zijn vele parochieboeken en zijn befaamde sermoenen (cfr. T.M. nr. 53 - XIX jg./l). (2) BOSSUT P.J. : Hij was geboren in Dottenijs en was zich als eerste drukker te Izegem komen vestigen in 1840. Dat was gebeurd op aanraden van de to~n malige Izegemse Burgemeester Fr. J. Lefebvre (burgemeester v ,a n 1840 tot 1870). Wanneer P.J. Bossut in 1870 kinderloos stierf, was het zijn drukkersgast Jan DOOM (1843-1922) die door toedoen van de Izegemse geestelijkheid die drukkerij kon overnemen.

* nr.

32 - XII/lp. 35 - onvolledige tekst. nr. 34 - XII/3 p. 45 - volledige tekst.

i19

)! ('" 1 ~ I ! I

(, i

Ilic hiel- kOlllen in mijn' zalen Mogen niemands k vvaad ycrhalen, l\chtel-klappe.-s, valsc.h gespuis llIoeten blijven uil Inijn huis. ledel-een heeft zijn geb.-eken, VVil dan van geen ander spreken; lIaar bedenk uw eigen k,yaad I~n laat elk in zijnen staat. \\T aren wij niet liefde ontsteken "Tij bernerkten geen gebreken, Noch geen anderliens olisdaad, Maar alleen ons eigen k \vaad. 'Vilt g'aan God cn Inensch behngen? Helpt U\V naastcns lastcn dl~agen; "Tilt gij vlieden nlenig' zond? Zijt voorzichtig in den oJond. 'Vilt gij ware rust en vI'ede? Zoek t de stilte in d' eenighedcn; Laat 't ti \vezen groote pijn Als gij Inoet bij menschen zijn. Hoort gij somtijds droeve .naren Vraag dat God u zoude sparen, Zijt te vreden nlet U\V lot, Zockt niet dan den \yiI van God.

~~ . ~'----

'r.'1"-

r~..J ' ~~ ...... ~.....

, ,~~_,,_, ~w..::::::~~~~~~~~~~~~~~~~~~, ;:::...... _ DRl'KKERIJ VAN GOETIIAJ.S ' PR1EM , TE ISEGIIE.II.

;

1 ':

DICHTJE UIT HET VERLEDEN

(3) GOETHALS-PRIEM Désiré Philippe: Hij werd geboren te Brugge op 17.11.1827. Hij huwde op 18 januari 1860 te Zarren met Charlotte Priem ( 0 Roeselare 26.12.1833 + Izegem 05.12.1892), en opende een drukkerij voor alle drukwerk in de Gentsestraat 31 (nu: huis Edward Laridon). D. Goethals was bijzonder bekend als boekdrukker. Hij stierf te Izegem op 27 juli 1904. Zijn zoon Maurice A.R oG. GOETHALS die te Izegem geboren was op 5 januari 1874, en die op 1 juni 1901 gehuwd was met Marie L. Malfait, volgde zijn vader op in de bestaande hoekdrukkerij aan de Gentsestraat 31. Hij special.iseerde zich in de fabricatie en in de verkoop van benodigdheden voor de duivenliefhebberij. Ook richtte hij een vergezellendienst in voor reisduiven. In 1905 stichtte hij een weekblad voor alle dui venliefhebb e rs : "DE VERGEZELLER". In november 1909 verliet M. Goethals onze stad om zich in Tourcoing t e vestigen als textielbewerker ,. Ilij overleed er op 21 september 1929 "

19iiJ Kaarten

Boeken

Bijzondere werken uitgegeven door of met bijzondere medewerking van de Izegemse Heemkundige Kring "Ten Mandere " .

Uitgaven

Antonius Sanderus

164t / Centrum van Izegem

50 fr.

François De Bal

1746/ Centrum van Izegem

50 fr.

Roger Bekaert

Izegem in de Franse Tijd

250 fr.

Ten Mandere

Notitieboekje van J.B. Vande Walle, Izegemse Kroniek 18e en 1ge eeuw, Ten Mandere nr. 31

100 fr.

Gedenkboek 125 jaar Kongregatie te Izegem Extranummer Ten Mandere nr. 52, 151 bladzijden

250 fr.

Negen eeuwen Izegem. 16 oude gezichten van stad + tabel met de historische data voor plaatselijke geschiedenis

250 fr.

Antoon Vandromme

E. H. Leopold SI osse en het Izegemse Slossefonds

300 fr.

Jan Vandromme

De 14e en 15e-eeuwse oorkonden van de Sint-Tillokerk in Izegem . Kritische tekstuitgave - De oorkondentaal

300 fr.

Latijnse keuren in verband met de middeleeuwse geschiedenis van Izegem . Ten Mandere nr. 56

150fr.

Ten Mandere Ten Mandere

Marc Vercruysse

Jaargangen

Jaargang I Jaargang II Jaargang III Jaargang IV Jaargang V Jaargang VI Jaargang VII Jaargang VIII Jaargang IX Jaargang X Jaargang XI Jaargang XII

1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972

nrs. 1-2-3 4-5-6 7-8 9-10 11-12-13 14-15-16 17-18-19 20-21-22 23-24-25 26-27-28 29-30-31 32-33-34

uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput 300 fr. uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput

Jaargang XII I 1973 Jaargang XIV 1974 1975 Jaargang XV Jaargang XVI 1976 Jaargang XVII 1977 Jaargang XVIII 1978 Jaargang XIX 1979 Jaargang XX 1980 Jaargang XXI 1981 Jaargang XXII 1982 Jaargang XXII I 1983 Losse nummers

35-36-37 38-39-40 41-42-43 44-45-46 47-48-49 50-51-52 53-54-55 55-57-58 59-60-61 62-63-64-11 65-66-67-12

uitgeput uitgeput uitgeput 300 fr. uitgeput 300 fr. uitgeput uitgeput 300 fr. 300 fr. 300 fr. 100 fr.

Enkele losse nummers zijn nog in voorraad: (nrs 4 - 7 - 8 - 10 - 26 - 37 - 38 - 40 - 43 - 48 - 49 - 53 - 55 - 58). Die oude jaargangen kunnen besteld worden bij de archivaris André Demeurisse, stadhuis , Korenmarkt 9, 1e verdieping, bureau nr. 3. Wanneer u het nodige bedrag stort op de hieronder vermelde rekening (+ vermelding van de gewenste jaargang(en), worden ze u met de post toegezonden .

AI deze werken kunnen besteld worden ofwel door storting op postrekening nr. 712-0700260-03 van de Heemkundige Kring "Ten Mandere " , Izegem ofwel bij de penningmeester Alberic Deprez, Ommegangstraat 69/1 , 8700 Izegem .

Telkens wordt de opgegeven prijs verhoogd met 30 fr. voor de verzendingskosten. Vergeet ook de vermelding niet van de kaart of het boek dat u bij ons betaalt.