Ten Mandere nr. 78 - 1987 nr. 2 by bart blomme

Bestuur

Voorzitter

Rafaël VerholIe

Heyestraat 21

Tel. (051) 30 1242

Ondervoorzitter

Roger Bekaert

Tel. (051) 30 34 99

Secretaris

Robert Leroy

Sint-Crispijnstraat 27 Boomforeeststraat 49

Penningmeester

Alberic Deprez

Ommegangstraat 69/1

Tel. (051) 30 2848

Archivaris

André Demeurisse

Baronielaan 33

Tel. (051) 302204

Redactie

Antoon Vandromme

Blauwhuisstraat 52

Tel. (051) 30 31 35

Luc Billiouw Jean·Marie Lermyte

Ter Beemden 16 Kortrijksestraat 323

Tel. (051) 301223 Tel. (051) 30 39 99

André Mistiaen

Hondekensmolenstraat 24

Tel. (051) 303669

Freddy Seynaeve

Elegastlaan 14

Tel. (051) 30 58 31

Hendrik Willaert

Krommekeerstraat 3 8080 Ruiselede

Tel. (051) 68 82 45

Ofwel door storting of overschrijving op rek. 712-0700260-03 van Heemkundige Kring " Ten Mandere 8700 Izegem .

Ofwel betaalt u aan één van de leden van het Bestuur.

Bestuu rsleden

Hoe word ik lid?

Gewoon lid : 300 fr. Steunend lid: 400 fr. Erelid: 500 fr.

Tel. (051) 301056

Noot: In geval van storting of overschrijving vergeet niet de gewenste jaargang(en) te vermelden.

Archief

Is ondergebracht in het stadhuis, Korenmarkt 9.

Is toegankelijk voor iedereen.

Toegang wordt verleend na aanvraag op het sec reta riaat , stadhui s, 1everdieping , bureau nr. 3, bij de heer André Demeurisse.

Bibliotheek

Is ondergebracht in het stadhuis, Korenmarkt 9.

Is gratis toegankelijk voor alle leden van Ten Mandere.

De boeken kunnen gratis in bruikleen ontvangen worden . De aanvraag dient gericht tot de heer André Demeurisse, stadhuis, 1everdieping , bureau nr. 3.

Alle oude geschriften, boeken, foto's, kaarten e.a. betreffende Izegem, Emelgem en Kachtem worden steeds met dank aanvaard bij alle leden van het Bestuur of op het stadhuis, 1e verdieping , bureau nr. 3.

IbilJ I~S}.l

0772.- G384

HEEMKUNDIG TIJDSCHRIFT VOOR IZEGEM EN OMGEVING

• •

" HONDERDJARIGEN" UIT BOOS IZEGEM ANTOON

131

VANDRor~ME

HET NOODGELD VAN GROOT IZEGEM MARCEL NUYTTENS

139

DUITSE KANTINEMUNTEN UIT DE EERSTE WERELDOORLOG MARCEL NUYTTENS

143

BOUW VAN EEN NIEUW PASTOREEL HUIS IN IZEGEM IN 1702 EDGAR SEYNAEVE

161

LEZERSBRIEF: DE LEOPOLDISTEN MARCEL NUYTTENS

173

DE BEROEMDE LAARZEN IN ONS SCHOEISELMUSEUM: TEGENSPRAAK RAF VANDENBERGHE

184

ACTUEELTJES N° 49 ROBERT LEROY

verantwoordelijke uitgever: J.M. Lermyte, Kortrijksestraat 323, 8700 Izegem

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd tm/of openbaar gemaakt door middlll vlln druk , fotokopij, microfilm of op welke linden! wijzlI zonder vourafg.li/nde schriftlllijl<e toestemming van de Hellmkring "TEN MANDERE". van Izegem.

BESTUUR VAN TEN MANDERE ! .------.-----------.- - -- ---- . --·----- -·-·-·· ------------·- ·---·-- ---Tel -~-·----·-- ·

Erevoorzitter Vonrzi tter Ondervoorzitter Secretari s Penningmeester Archivaris Bestuursleden

VERHOLLE Rafaël LERtWTE Jean-t1ari e BEKAERT Roger LEROY Robert DEPREZ Alberic DH1EURISSE André BILLIOUH Luc SEYr~AEVE Freddy ~JILLAERT Hendri k VANOROt,1t1E Antoon

REDACTIERAAD

Hoofdredacteur Redactieleden

. _.__._._._--_ _---_._--- _--- ---_ _, ..

....

BLOMME Bart VANDENBERGHE Raf LERr1YTE Jean-Marie VAN DROMME Antoon

Oe.. a.u:te..U!tJ.J

0 I'U:va.n.g e..n.

.. ..

Heyestraat 21 Kortrijksestraat 323 Sint-Crispijnstraat 27 Boomforeeststraat 49 Omrnegangstraat 69/1 Baronielaan 33 Ter Beemden 16 Elegastlaan 14 Kro~mekeerstraat 5 8080 Ruiselede

051/68.82.45

Blaulflhuisstraat 52

051/30.31.35

__ -- _._._. ,--_.,- ... _•...

051/30.12 , 42 051/30.39.99 051/30.34 . 99 051/30.10.56 051/30.28.48 051/30.22 ,04 051/30.12.23 051/30.58.31

--_._.- ---._.__...-_

Europastraat 13 8770 Ingelmunster Meensesteenweg 77 Kortrijksestraat 323 Blauwhuisstraat 52

gJta.;l:.,L6 15 ov e..JtdJtukke..n..

.•..

.... -

---_

... .

051/30 . 03.6 7 051/30 . 46.2 3 051/30.39.99

OSl/30.31.35

"HONDERDJARI:GEN" UIT BOOS lZEGEi1

Antoon Vandromme, Blauwhuisstraat 52. 8700 Izegem Het geldt als een algemene wens van alle levenden, hun aards bestaan zo lang mogelijk te kunnen bewaren o Aan jonggehuwden wensen we gulhartig" En nog vele, vele jaren !II. Aan vrienden of verwanten die vertrekkens klaar staan en dat voor een langere tijd, wensen we : "Het aller beste en tot over X jaar. bij een volgende bezoek !1I 0 , Met de Nieuwjaarswensen ~oort ge heel vaak : "Beste wensen, een goede gezondheid en nog vele jaren". Iedereen wil en wenst een lang leven . In vroegere tijden werden kinderen in groten getale gebnren, maar voor de oprichting van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn ( Izegem: 1928 ), werd dit getal fel verminderd door het aantal kindersterften van baby's die het eerste , levensjaar nooit haalden o Met de jarenlange uitbouw van het NoWoKoW. is het aantal kinderen dat jaarlijks sterft tussen 0 en 1 jaar enorm gedaald. Sommigen worden ook hoogbejaard en stijgen soms ver boven de gemiddelde of haalbare levensnorm uit o Bepaalde leefmilieus zijn ook beter geschikt om een hoge leefti~d te halen dan ~eel andere. Mensen leven doorgaans langer in open ruimten, vol zuivere lucht en mèt een aangenaam klimaat dan personen die sterke na tuurverschi 11 en kennen, voortdl,lrend onzui-vere 1 ucht moeten happen of 1even in sterk uttgeltr-eide, en vervuilde industrieçentra o Werkers in staalfabrieken, hoogovens. zoutmijnen en zoveel andere instellingen. waar ze dagelijks met schadelijke eleme~ten geconfronteerd worden, arbeiden ook niet in de beste omstandigheden om met grote kansen Jleeuwelingenll te worden o

Wel werden en worden er ten allen tijde en overal ter wereld ook jonge levens uit hun geli'efde omgevtng wegger\:Akt, h,etzij door ongeltJkken, h,e tzij door natuurrampen, door besmetteli:jke Of ongenees.,lijke ziekten, door oorlogen, hartinfarcten, hersenb1oedi:ngen en wa t weet ik nog meer. Andere personen sterven h.ee 1 wat vroegti j di ger dan verWacht door moorden, schJetpartijen, overvallen, drugs, verslaving en nog. tal van andere ,fedenen. Zelfs yandaag de dag, met een medi'scti.e wereld die reeds zoveel hulp kan bieden in een mum van ·tijd, ztjn er toch nog tal van oorzaken, alleen bekend, waar zelfs de beste medische hulp blijft falen, omwille dat ze heden de ware oorzaak nog niet hebben kunnen achterhalen. Ook veel van die gevallen leiden naar een onvoorwaardelijke dood o De medische zorg, de reeds: fel ingewortelde hygiëne, de betere zorg voor voeding, .kledin~~ huisvesting en de netheid bi'j veel levensgewoonten, hebben de normale 1evensduur van de doorsnee Westvl aming sterk verbeterdo Daarl)i j geni eten we hier van een gemati'gd zeeklimaat dat nog door de invloed van de voorbijvloeiende golfstroom ons zo goede klimaat nog meer milderto Sterke temperatuurvers chtllen zijn ons vreemd en verder ' zijn er tal van sociale hulpins·tanties, zoals OCMW en zoveel I andere organismen, die dageli'jks nog zoveel . hulpbehoeftigen helperl en bijstaan. Al deze hulp moet aan zoveel personen een langere levensduur bieden en hen helpen dit aardse bestaan zo schoon en zo zinvol mogelijk door te maken. Zo is de l'gemiddeldé levensduur , heel wat hoger geworden dan vroeger. LEVENSDUUR 1900 mannen: 43,5 jaar vrouwen 45 jaar 1950 mannen: 65 jaar vrouwen :66 jaar 1986 mannen ' : 69 jaar vrouwen ~ 77 jaar Die levensduur $,tijgt met de -vele -verbetet;'inaen die de mens,en in de loop der tijden konden meemakeno Vooral de s:Qciale tussenkomsten helpen vele ouderen aan betere 1evensvoorwaa.rden en zo a.utOJ1Jatisch" aan een 1angere 1eyensl oop. Met al deze verQeterde leyen$."yQor~arden s'tellen we ook va~t dat het aantal honderdjari:gen in on$.' land dan QQk. b.e el wat gestegen ;-s., Wat Vroeger als een meer dan -ut'tzonder1i'Jk 'Yers;chJjns'el leek, komt op h.ëden als een dagelijks . nieuwsje Ï'n . de k'r a.nt en er zi'jn h.eelwat gemeenten die zel fS(1Jeerdere h.onderdjarigen onder h:tm i:nwoners' heroergen • . ;

Sommi ge namen i n de ri j van de eeuweli ngen worden door een STERRETJE (*) voorafgegaan . Dat zijn allemaal personen die hun honderdste levensjaar wel hebben UingezetJ/ maar die niet "ten volle" honderd jaar geworden Z1Jn o Om de meer dan zeldzame ouderdom werden ze toch in de rij van de eeuwelingen genoteerd .

PETRONILLA VOLCARTS

1598

1705

Deze vrouw is momenteel de O1Jdste en ook de oudst gekende honderdjarige die ,onze stad ooit kende. Deze weduwe stierf te Izegem op 29 april 1705 in de gezegende ouderdom van 107 jaar. Verder is el" wei'nig over deze eeuweli'nge bekend . Doordat ze leefde in een tijd waar de fotografie nog volledig onbekend was , is van haar ook geen beeltenis bewaard gebleven. In 1927 verscheen in IIOE MANDELBODE" de ILijst der Honderjarigen in WestVlaanderen vanaf 1816 1 • In die lijst vinden we slechts twee personen die de ouderdom van Petronilla benaderen, en dat tot op één jaar na. Een van deze personen was Willem Van Renterghem - Oemeulenaere, geboren te Brugge op 11 december 1782 . Hij overleed te Ruddervoorde op 24 ok~ober 1888. In zijn oude dag stond hij bekend als déöud~te man va~ het land. Van overal kreeg hij bezoek . E.H . Slosse ( 1842-1920 ) (1), in die jaren onderpastoor op de St.-Tilloparochie te Izegem, liet van deze eeuweling een foto maken (2) alsmede een levensbeschrijving. Dit verscheen in boekvorm en heel wat Izegemnaren kregen een exemplaar toebedeeld bij de prijsuitdeling van de Zondagschool. I

JOANNES MAELFAICT

1608-1708

Kannunik G.F. Tanghe s,preekt va.n deze persoon in zijn "Parochieboek :'van Iseghem" (1862-63) 0 Jan ~~alfait ove,rle,ed , te I'zege:m in It Qegtn van 1708 Hij was honderd jaar oud. Bij nader toezichJ in de, oyerlijdens,registers van stad , kwam aan het licht dat een zekere JOANNES MAELFAICT, weduwnaar,. zonder opgave van ouderdom op 14 januari 1708 binnen de stede van I-zegem overleden is. 0

Rond deze persoon worctt op b,' z. 63ya,n h,et Pa,roeh,ieboek een ei taa,t aangehaal d van deze pers;Qon dte voor d.eges:ehJedeni,s yanlzegem wel 11leer dan belangri,jk te noemen VÇiJto

wtj citere,n,

" Ombtent l1C)8 ClveJtteed Ó'<;nne.n I.6eghe.m, ze.keJt man, met name Jan Ma.l6tU.t, wezende b'<:jde n.ondeJtd jaJten o«.d. V.i-e. a.c.fLtfiaJte e.euwe.Uir.g, kan dt..Lizendmael en nog de navolgende. , oyzonde.Jlii.eden veJtha.eld heupen : ja, men we.et hoe ou.de me.n.6c.hen be..ótaen en hoe gee.nn zy van den ouden ~yd ~pneken. Welnu, en dat 14 lieden nog rnond6'gemeen, ó.innen I.6'egn.em, onze bedaegde donpeLlng lie.e6t ve.n:teld da.:t hy, ..tn r t 6le.une. van zyn le.ve.n zynde., de. ke.nk.e. van Me.u.f.e.be.k.e. lia.dde.. u"e.n 6ltande.n ( 1645 ), teJWJfjl liy, t.U:t vne.e..ó VOOfL de. FfLan.6'c.he. btoe.pe.n, di'e. a.li.u vo ngen en meuleep~è.n, dJtie.. dage.n e.n dJUe nailie.n, bl de. N.{;e.uw.6;:tfLaU, onde.n e.e.ne.n önae.mbtonk gevrugt zat. Op de.n dende.n dag, voe.gde. hy en öy, de. k1.okk.e.n hoone.nde. opgae.n, kwam.ik uit myne.n bnae.mliut ge.~ope.n e.n ne.g~ naeJt de. keJtk gae.náe., vond .ik e.e.nen man, cUe. aen de k1.oMbte.ng ge;tJtokke.n had om de. me.n6 c.he.n ~e. veJtg adeJten, welke nog ovenauc.hote.n WalLe.n o Ma1k.anden ge.ze.L6c.hap houde.nde., g.inge.n wy getwee.ë.n naeJt de.n Engel ( 3) e.n veJtdeJt ,h et e.e.n ht.U.6 uit '~ ande.n .in om le.ve.n.6,m..tddele.n te. zoe.ke.n ; mae.n wy wiende.n ge.e.n le.ve.nde. z.iel gewaèJt, wt~ wIJ undelyk op de. Koonnmcvr..k.:t kwamen, ai.wa.e.n wy nog e.e.n oud vnouwke.n vonde.n, zoo dat wy mae.n On.6' ge.~e.ë.n ove.nge.óle.ve.n wae.ne.n 1. V.{;e.zel6de man, 1.6 e.g he.m ui:t6'c.lU;.tde.ne.nde. zude. , "Gelo 0 6t my, te. cU.e.n ty de. , zag en alie..ó zoo woe..ó~ e.n wU.d uit da.:t eJt Binne.n lie.:t donp, veMc.hude.nde. ht..Lize.n .6~onde.n, aiwae.n de. bnamè.n, doon de kave.n gnocU.den, de. koUhe.ndeM, landewaeJl.;(:,6, het ve.e. wac.~e.nde, ge.bnt..Li~e.n e.e.ne.n ~uithoonn e.n klomme.n op de. boome.n, alwaeJt ZIJ vueJt mae.~e.n om de. wolve.n te. veJtic.huwe.n, d..te. van de. vlamme. de..ó vueJt.6 be.nauwd zijno Ve. :tJtacü;tLe van Jan Mat.6ai;t f?omt me;(: de.. ge.A,c.hi.e.de..ni.4 volkome.n ove.neen : Me.n leet:i~ .i:yz, ve.R..e IiMd4:diM;6~e.n dat de. ke/t~. van Me.u.f.e.oe.k.e., zoo ook CÜe. van nüe.U, e.n RUY-.6:;6.'ele.,de., in Se.pte.mbeJt 1645, dQQn de.. FJta.rlJ.>:cn.e.n) a6ge.bfLand zyn".

Zicht op de Gentsestraat (laBO) en op de oude Sint-Tillokerk. Tussen het huis met de witte gevel en kleine huis naast de haag is een kleine doorgang. Deze leidde naar de koer van "Den Engel". Dit is het grootste en langste gebouw tussen het huisje naast de haag en het kerkgebouw •

. ...... .... i

, I

1 -Ati

•

ANTHONIUS DETHOMBE

1608-1708

Ook van deze persoon is weinig geweten. Hij was weduwnaar en overleed te Izegem op 28 januari 1708 . Hij had juist de grens van eeuweling bereikt. Na hem is er in een eeuw tijd geen sprake meer yan eeuwelingen. 't Is weinig aanvaardbaar dat er gedurende zo'n lange tijd ( ruim 130 jaar) geen eeuwelingen zouden geweest zijn, maar ja, de tijden waren precies ook niet zo gunstig. Oorlogen en wisselende Oostenrijkse en Franse bezettingen volgden elkaar op, in een veel vlugger tempo dan dit alles onze voorouders lief was. Al bij al, tijden van spanning, drukte, oorlog en bezetting, diefstal door vreemde troepen en wat nog meer zijn zoveel elementen die het lang leven ook beslist niet bevorderen . *ROSALIA CECILIA VERHULST

1738-1838

Rosalia Cecilia Verhulst was de dochter yan Joannes Baptiste en Isabelle Carolina Daveloop ( of Daveloose). Ze werd geboren te Ingelmunster op 22 november 1738. Ze was particuliere en woonde in de Gentsestraat in bij de weduwe van Joannes Verhul st. Daar overleed ze, om twee uur 's nachts, op 17 april 1838 . In feite had ze de grens van 'ten volle honderd jaar' nog niet bereikt. Toch wordt ze in die jaren, omwille van de grote zeldzaamheid. bij de eeuwelingen gerekend. Het verschil tussen geboorte- en sterfjaar is wel "honderd", hoewe 1 ze in fei te nog zeyen maanden te kort kv/am om offi ei ee 1 als eeuweli nge te kunnen aangezien worden.

.-. .. ':" Overlijdensakte van Rosalia VERHULST

,,..

_.. ~

JOANNES FRANCI'SCUS VERSTRAETE

1762 - 1863

Joannes Verstr.:aete zag het levenslicht te Ingelmunster op 17 januari 1762 als zoon van Judocus en van Theresi a Vana,ck~r Qp 11 febrUé~ri 1789, net jaar van de Franse Revolutie, huwde hij in zijn geboorteplaats' met Francisca 'Vande Putte o 0

Hij was landman van berQepo \:lij werd weduwnaar en kwam zelf te overlijden te Eme1gem, in zijn woning op wij~ B, op 19 augustus 1863 om zeven uur 's morgens. Daar Emelgem si'nqs 1.01.1965 een fus'iegemeente yan , Izegem geworden is, hebben ~e gemeend, dat deze vergeten honderdjartge, bij deze gelegenheid, wel bij de vroegere I'zegemse eeuwelingen mocht vermeld worden (4).

Overlijdensakte van Joannes VERSTRAETE

FRANCISCA ROSALlA LARIDàN

1802-1903

Was de waardin uit IIt Gouden MandekenII, een oude herberg aan de noordzijde van de Grote Markt (5) . Zij was de dochter van Pierre Jacques en Anne Catherine Dedeurwaerder o Ze zag het levenslicht te St .~Eloo is-Winkel de 14 Prairial van 't jaar X ( = 3 juni 1802 ) . In latere jaren veranderde het 11Gouden Mandeken in een burgershuis dat lange jaren door Dr. Alf. De Sutter bewoond werd. Haar eeuwfeest werd hier plechtig gevierd ~n haar foto werd lange jaren in de feestzaal van het stadhuis bewaard (6). Ze stierf in onze IIBoze Stede op 30 januari 1903 in het hospitaal aan de Roeselaarsestraat, waar ze sinds een tijd vaor verzorging was opgenomen. ll

. De levensdagen der mensc1lcn zijn ten hoogste honrlerd jaren; als een druppel wa.ters uit de zee, en als een enkele zandkorrel zoo zijn de weini~c jaren bij den dag der eeuwigheid. Ecc r.R XVI U 8.

Bidt voor de sie!e van

Francisca Rosalia LAR I DON dochter van Petrus Jacobus en van Anna Catharina DedeuTwaerder, GeborCil te /I TNCJOfL S~ liLO Y. dew I -I Prairial 't Jaar ..Y ( 3 'J7fll'i I 802 ) (mer/eden Ie ISE'CIII.::.1J, dCIl30 Jmut(l:ri I903.

On!' leven schijnt een water vliet, Een Godsgave. ons ueschoren, Die, vlug, of lang-zaafU' in den niet Des grafs eens vaart verloren J, Yerloren? - \VeI voor velen, och J Die, k wistend 't goud der jaren, Niet één op tit:n, op vijftig nog. Voor liie Z'hllD schçmk, en sparen I Doch niet voor haar. die, God getrouw En dienstig voor de mcnschen, Van honderd Flar niet één en wou Verslaan aan ijdle wenschen I In vlijtigheid en eenvoud, zocht Zij 't da:Jg'lijksch wee te vlieden; Tot çiat z'haar jarenkroone mocht pen milden Rechter bieden, En Hij, Die honderd wc~t voor één Zijn' kindren eens te geven, lleloofd' haar, boven 't aardsoh geween, Een zalig eeuwig leven.

- - - -- --

FRANCISCA ROSALlA LARIDON Sint-E1oois-Winke1 03.06.1802 + Izegem 30.01.1903 o

ADELAIDE VERMEULEN

1827-1929

Ze was de dochter van Severin en Barbara Theresia Fieuw o Ze werd geboren te Ardooie op 1 j~li 1827 0 Toen ze 24 was,huwde ze met Carolus Ludovicus D'Hont. een spinner-wever van beroep o Aan de ouderdom van zes jaar verloor ze haar vader en enkele jaren later moest ze ervaren welke zware tijden het waren tijdens de hongersnoodperiode van 1846. Lange jaren woonde het gezin C-L. D'Hont-Vermeulen op de wijk "Bachten de Kerk" Dl' IIOO ,i!l" j,lft'n zijl! (-'(-11 l'l' ~ekr()(111 :th zij op tI~, \\ (' gen dt'r rerlltr:liHdi\,!hl'JtI I!l'Vrl!Hlpll \\'ordt'lJ . St'IC

1\11)

"(\()I~

Adelaïde

~~ IU _

VERMEULEN

rlocllll'r V:II! St.' \' pr i n "11 H",h:Jr:t ht'lIW

Weduwe van Carnl", Ludovlcus O'UONT KrhorP1/ Ir ANnO)'E dm I ./lIli 18!; Pil <'{/(hljesovrrIPilfl/ Ir /SEOIIEM of! dm (r,'s/tinK i'nn 0 . 1.. \ .l/fin 11ft Srnf1"Ii~r lti 'I/ti 1920.110(lr..~irfl 1'nn d" fl.H Snrrfllflf'fllrfl tin S/f'rlIPfldfll . :)"7.1:'

11;1

hr;!'.',', oudt'

nUIlW,

~!'dert

t'lIkt'le

cl:!l!l'll

IH k j:l:lr illl,!l'tr.'dl'lI. Wil'; eel1\.(IIH1it.: . wt'rkza;l111

Cl! ):(o dvr et'zeIJd. zij \\'t't'k .,f vall brt kWilfld ill 011 hare wl'rkf'll. .1011 De rf>.i:!"l·ll1lilli ,l !'lll·id vair Ilau It'Vt'lI is ZfllH.I;lIIig ,l!'{'wf:"t'st. dat t'f ~t'l' l l o01[l' u hlik is W<lilfV:l1I het ~l·hrllik el'1I piJllliJk iI;lIlClpllkt'1I j.!et'ft. H . "~IIR .

Zij had lOlldt'foplioudt:'11. Hil!,h'lI

\\.'iI'\ 11.';lf

loetstl'

t'1I SI'dl'fl {' nkt'h.' jan'u Ilaar (ll'lli~e hl'zi\:IIl'icl. 1.,' 11 ;1 (\ HIJl! k':lcilt t'fl Cl'zielrt Ct'IIU('J.! 1 ~ 1I1 lpi op IliJM Ll.tI . . te d.IJ: ~· 11 ;11 1t.1: lf kt·rkho(.'k h' hiddf" Pil '1 W;t» voor ha,lr dllclllt'r tilt' Zl~ , iJlIHWWl' j ook H'l'tb ill tlf' zoo S!()l'd h('7.0H.!c!P ('l'l! slt'cllt leekt'1! OI ls !tIIJt'tlef ZiltNdag !I";1f kl'rkhot'!< h'f zij<lt' lI'~tlt'. Morder Ilad ol)k ('t'l! l'efl\.'olldi}!e Hl'I;lr :-;Ievi~t. ~t)d~vrllcllt tot "'.Hltl. ?t" sli~rf op ~t' 1I feestdaj{ V;III "',ari:! ('11 hit'lt! ~teH(,l1de IJa,lr sc.1pulie r s teviJ:! vast

,Cl.

ill

ha:lf 11<HHll'!I . \' :I:lrl w cl.

I\H.;nt' IH~N,

KI.FINI\IN!)FRFS E"n 1)",lk voor IIW kinderlijkE" lierde el1 .:ellcRellheitl, ~ij ','ollfa l mijn go~( lp Jl JJ.If. . Vergeet mij niet ilJ IIW gehedl'll; hlijft o llw3nK t'I· , h il:Jr in uw .'!p!fJof. ,\ll es 2',1,lt voorhij : 7.l'H 't lanR'!' tt ' leveJl is 1IJ.'elf l'l'll ronk . WelhaiJst zij n wij in d t' (.·eu wi g ll rid vcrt>t!lli .i !d . Zoe t Itinl van Mari .... wres mijn toe vlu c ht. ;son d .•1. lit-'ve

O\'t·ï~ KI.I'IN"'I"'II"ln·s.

ADELAIDE VERMEULEN Weduwe van Charles-Louis D'Hont o Ardooie 01.07.1827 + Izegem 16.07.1929

in een rijhuis op de zuidzijde van de Droge Janstraat, nr. 28. Adelaide h,ielp mee Dij h.e t dagelijks we .rk 'Van haar man o Ze hielp spinnen en verdi'ende qri'e. fro per weeko Daarnaast nog het huishouden doen en elf kinderen de nQdi'ge zorg geven, was alles samen een drukke doening, vele jaren lang. Op zondag 3 juli 1927 werd ze op een w~ardige wijze gevierd o Gans de Droge Janstraat was versierd en s'amen met de wijk "Bachten de Kerk" vierde gans Izegem mee.

Familiefoto

van de eeuwelinge

2. Julia D'Hont 3.

4. Adelaïde Vermeulen 5.

HET WERKCOMITE BIJ DE VIERING VAN ADELAÏDE VERMEULEN INZET : Adela~lle Vermeulen Echtgenote D'Hbnt

2. 3 40 5. 6. 7 Bo 9. 10 11 0 1.2 13. 14 0 15. 16 " 0

Palmyre Vyncke Verbrugghe Antotnette Verstraete ( x Coopman ) Antoinette Desimpelaere Julia Vyncke CoolsMari'a Bossuyt Celina Seynaeve, zuster ' v o Jozef Mevrouw Benoi't Spri'et Mevrouw Georges Cos'teur Jul:i-a Celina Seynaeve Mari'e/Irma Heldenbergh Vrouw Jozef Heldenbergh Valentine Heldenbergh Mari'a Vandecapelle Gabrielle Denys'

0.. 00 .

lB. 19 20. 21 0 22 0 23 24. 25. 26 27. 2B. 29 0 0

Mevr . Jozef Defoor : Rachel Scheray Mevrouw' Augus't Seynaeve : Julia Debusschere .Vancoillie, dochter van polydore RachelVerbeke ( x Maurice Terryn ) Gabrielle Horré Rachel Heinkiens Lia Naert, dochter van Florent Marie Demeurisse ( x Vanthournout Gus·taaf) .

Elisa Heldenbergh Marie-Loui'se Mi'chiels' ( wagenmakers' ) Bertha Hauwe

30. 31

Michel Callens

32.

Jo lS

Á~

.t1

..,4

-i3

7 t

3.l1

.21

.1.0

''/

.t1

9 .3

.28

M 13

-16

"'7 -11

'10

:2.1+ 18

FEESTVIERING : IS Voormi ddags - 10 u Plechtige Hoogmis met Te Deum - 11 u Ontvangst op het Stadhuis door de Burgemeester en het gemeentebestuur - 12 u Noenmaal i'n de ruime fees·tzalen van het stadhuis voor de genodigde familieleden . IS Namiddags ( 'voor de wegwi jzer zij bijgaande kaart) - 14 . 30 u Prachtige stoet . Daarin stapten mee - 7 muziekmaatschappijen - verschillende sportclubs - toneel- en zangmaatschappijen - schuttersgilden - duivenmaatschappijen - TIEN versierde wagens VORHING van de stoet aan de Hondekensmolenstraat. ONTBINDING van de stoet aan het St.-Jozefscollege. - 17 u FANCY-FAIR Deze werd gehouden ten zuiden van de Droge Janstraat . Tussenin klonken muziekconcerten op de kiosken in de Meensestraat en de Kortrijksestraat . Er was een prijsvlucht uit

CHANT~LLY

met 5000 Fr. prijzen.

De feestelijkheden werden gehouden açhter het buis van de eeuwelinge. Het "Feestplein" was een grote weide ten zuiden van het huis Van de gevierde. Er was een toegang tot die wei i:n de Droge Janstraat zel f en er was tevens een tweede toegang in de Kortri'jk~esJraat langs de poort yan )'andendriessche ( de huidige poort van bterhandel Roger Vanquatem ) Op het plein was er een drukke doening. Allerlei volksspelen waren opgesteld en trokken de bel angs'tell ing van de meni gte. Ook draai'de er een paardjesmol en om de jeugd i,n de feestroes te laten -,meevieren. Enkele amateurs hielden ook een gewaardeerd circusoptreden waarbij een zekere L.,inclau van Ingelmunsterde rol van clown vervulde . •

WEG VAN DE ' FEESTSTOET BIJ DE HULDIGING VAN ADELAIDE VERMEULEN.

I I

--r-_~=-?:=-::_~-::::'__;:::-:_:-:_~_-____

-----------t~·\9·3

I I I

De muzikale opluistering gebeurde door de pas opgerichte muziekmaatschappij lIoE ZANZlBARS II (1926) waarvan er ve'rsch,il1ende leden~ op de w'i jk achter de kerk woonden en waarvan zelfs M. Callens lid was~ die bij de leden van het werkcomité ook bedrijvi'g was.'. Deze muzikanten speelden allerlei yolksdeuntjes op hun mirlitons vanop een platte wagen die op dit plein als podtum dienst deed. Verder werd er die dag nog bij het kasteel IIBlauwhuis" een bijzondere voetbalmatch gehouden~ die heel wat volk bijeenbracht. Lang heeft Adelai'de haar eeuwfeest niet overleefdo Ze stierf in haar woning Bachten de Kerk op ,16 ju1i 1929 ll

DE ZANZIBARS VAN HET EERSTE UUR 1 c Maurice Vandommele 2. Michel Tytgat 3. Charles Vandamme 4. Mauxice Demuynck

5. 6 Folens 7. Rommel 0

23 24. 25. Ces~r Vandoorselaer 26. ~staaf Samyn 27. ad/Al D'Hondt 28 29. Georges Verscheure 30 31. A:r;thur Vans'teenki~ste 3? 33 ç 0

9 UO. Odiel Vuylsteke 11. Demeyere Julien 0

12. 13.

14. Frans D'Hondt 15. Florent Raes' ( grote trom) 16 ,0 Antoon Demugnck 17. ( Tiel tenaar ) 18 (kleermaker)

36. 37.

19. '

22.

•

35. Emiel Couckhuyt

.0.

20. stinus' Bonne

21.

38~

/il;fon:;;;- $amyn

39.. 400 x'eon Bou;r;geoi'$:

41. Valere Vermeulen 42. • •• 43. ,M:i.'chel Callen$,' 44. De 'mascotte ;. een popje dat het uniform droeg 'V~n de Zanzibars en rneeÇJedragen werd in ' midden van de groep hoog op een stok Het sloeg voortdurend de maat tot groot jolijt en blikvanger btj de jeugd. 0

we danken hier de heer Maurice Demuynck die deze naamlijst kon opgevenD

De Izegemse "Zanzibars"

HULDELIED r - - - - - - - T E N VOOROEELE VAN ONZE

HONDERDJAR IGE

I I I

Maar nu op onze dagen

Het is nu honderd jaren, Dat d'eersten Julidag, In vrede en welvaren Adelatde het leven zag. Daarom vieren wij feeste In vreugde en gezang. Elkeen biedt om het meeste Zijn hulde en zijnen dank En 't hert verheugd en blijde, Ter eer van Adelatde Elk is te vree, elkeen zing mee, 't is Jubilé.

't zijn kleeren kort en licht, Profijtig om te dragen Maar ver van waterdicht. De schoone vrouwenharen Worden ook afgedaan, Niets kan de stroom bedaren Die elk wil medegaan. En komt ge rond U schouwen, Hoelt met de mode zit,

Nu't vrouwenlid, is kort geklid, in Minstinguett.

VI.

REFREIN Wij zijn al, in geschal, bovenal. Vieren wij zijde aan zijde,

Moest er'ne mensch, och heere Van over honderd jaar, Op d'aarde wederkeeren, Wat zou hij kijken raar, Naar al die nieuwe dingen In. wagens zonder peerd Die radio's die zingen Vliegtuigen met ne steert En cinema's met beelden Die roeren en vergaan Hij zou ontdaan, met schrik belaen wel lopen gaan.

' t wordt gefeest, om te meest

Wij hulden mee met hert en geest. Meer dan ooit, wordt getooid,

Wordt gesierd ter eere van Adela1de In Iseghemsche stee, zoo klinkt de blijde bee: VAN LEVE ADELAlDE

u Zo zijn d'Iseghemnaren Al in hun element,

I I

VU. En ook in vroeger jaren 't wierd al met d'hand gedaan. Dat gaf ook zijn welvaren, En elk vond zijn bestaan,

Een vrouw van honderd jaren,

Sinds al lang niet meer gekend, Daarom wilt elk mee leven In deze heerlijkheid Hun hert ten besten geven

tot volle En dat in Luidt dat Men zingt

VROUW AOELAI DE 0 I HONT---,

Den eenen was aan 't weven

vroolijkheid. pracht en luister nu ver en breed, met klem, en blijde stem, in Iseghem.

De andr'en aan het spin' Zoo was de gang van 't leven In 't talrijk huisgezin De tijd van Adelatde De goede vroome tijd In werkzaamheid, eenvoudigheid, wierd elk geleid.

III

Zoo zullen wij bezingen Nu met gelegenheid, De oude en nieuwe dingen Die mogen zijn verspreid. De mode en het leven, Van na en overtijd,

VIn

Zoo Den Van Die

Van alles wat doorweven,

Zoo wat van wijd en zijd, opdat op deze feeste Ook hulde wordt gebracht En elk geslacht, er wordt herdacht, in al hun pracht

ook heeft Adelatde, levenslast gekend, zorgen en van strijden, diep in 't herte prent Was werken en

was zwoegen

Voor 't huiselijke kroost, Zoo heeft zij met genoegen, Gearbeid onverpoosd Tot in haar oude dagen, Ziet men ze nog begaan. Met zorg belaan, in vreugde of traan , voor haar bestaan

I V.

Men droeg in vroeger jaren Een lange kleerendracht, Die men lang kon ontwaren Bij het oude geslacht De tijd der krinolinen

IX. Wij willen Adelalde Uw vroeger leed vergoen, Wij willen nu ter tijde 't Al op zijn beste doen. Wij willen uw oude dagen met vreugde over laan , U in triomfe dragen, Versieren Uw levensbaan, En dat nog vele jaren Leeft in't geheugen mee

Va n achter met ne poef,

Kapmantels en kaplinen 't Was mede fijn en groef. Zelfs met hoepels en banden Was 't vrouwenkleed belaan. Met zooiets aan, was zeker 't gaan, hard om doorstaan?

Hoe men ter stee, vierde in vree, uw Jubilee

Martin Buyse

FRANCISCA CLOET

1833 - 1938

Francisca Cloet werd ,geboren te Beveren bij Roeselare op 5 augustus 1833 als dochter yan Petrus en van Col eta Celh. Ze trad in h.e t huwelijk 1llet Carolus ludoyicus Neirynck en woonde lange jaren aan de Wijnga,ar~straat, naast Emiel Allewaert, OP de plaats waar later de Vrije Vakschool werd opgetrokken ( 7) . Op zondag 6 augustus 1933 werd haar eeuwfèest gevierd. Dit geschiedde met grote luister en heel veel toeschouwer~. Korte tijd na het feest verhuisde Ciska naar de Q.L.Vrouwstraat 27 (8) een huis dat ze ging betrekken met haar dochter. Op zondag ~ augustus 1937 zou Siska nog eens uitzonderlijk gevierd worden, want op dat ogenblik was ze 11 de oudste vrouw-van het landII . Op zaterdag 7 augustus werd dit feestgebeuren ingezet met een reeks kanonschoten en was gans de O.L.Vrouwestraat herschapen in een zege-allee vol guirlandes, lampions, vlaggen en zegepoorten. 's Anderendaags ging er in de Il.-Hartkerk een bijzondere hoogmis door die in dit teken verliep en waar gans de familie Neirynck plaats kon vinden in het getapijte kerkkoor . Het werd een mis in polyfonie en voor de plechtigheid nog meer luister bij te zetten waren er vijf priesters die in 't koor de dienst verzorgden. Nadien kwam eerst het stadsbestuur en daarna de geestelijkheid de gevierde in haar ei gen woni ng bezoeken en fe 1i citeren. Na de noen was er grote bedrijvigheid in de aanpalende straten. Er werd een feeststoet gevormd die het verleden van Ciska zou oproepen in tal -yan verklede g )~oepen n

SAMENSTELLING VAN DE STOET (9' 1. Stadsfanfaren 2. Groep O. L. Vrouw$. traa t 3. Wagen IIDe Kaarters Ta,b.ora,1I 4. Rookersmaa ts'ch.a,ppij IIWij ·rooken onder Ons 11 5. Muzi ekmaa ts'cnappij 11 De 'Vl"i'je Makkers,lJ

6. Vinkeniers IIJoyens l Molen li 70 Lustige Vri'enden 80 VoetD~lcluQ F.C. l.segh.em 9. ~Jagen Rookersmaa,tsch.apptj IIVri'j en B1i.jll 10 . Muziekmaatsch.appij ' IiDe Jongel tngen Congregatie 11. Groep 2 O.L.'Vl'otJwstraat. 12. De jonge Vinkenters 13. Wagen Duivenmaatschappij IIRecht voor Allen" 14. Schutters Flandri'a 15 . Handboogschutters St , Sebastiaen 16. Wagen Rookers, \lVroom en Vreugd ll 17 . Muziekmaatschappij de IIVoorw-acht li 18. De Vinkieniers IISteenpl:ltje" 19 0 Mandel Toeris~ 20. ~Jagen "De Boschvi nken" 21. Muzi ekmaatschappij "De 'Vri je Kuns'tvrienden" 21 . a) Oudstrijders FoN.C. 21 . b) Oudstrijders V.D.S. 21 . c) De Ware Vaderlanders 21.d) De Boy-Scouts 22. De Burgerlijke Inva1ieden. 23. Wagen Kaarters "De Vrije Jassers" 24. Muzi ekmaa tschappi j ,'JlKr;s ten Werkers:verbond Ji 25. Groep 3 OoLoVrouwstraat 26. Wagen OoL.Vrouwstraat 27 . De Pompi érs: mèt muziek.

WEGWIJZER VAN DE STOET Verzameling aan de Paterskerk te 2 1/2 ut.1r, om te vertrekken om 3 uyr. Wegwijzer: -, Roese l ~restraat ... O.~.VrOl:lwstraat, H. Hartstraat, 0romegangstraat, Kruisstr-aat~ Hondstraat, Zegeplaats, Standbeelq ( neerlegging bloementuil), Wul yens traa t, B'rugstraat, Markt, Ketel s'traa,t" Zegepl qats, Nteuwstraat, Roeselarestraat~ Gentst-raat, Papestraat, Meènènstraat, Dweersstraat, Bouleyard,

Pieter Baesstraat, Guido Gezellestr~at, Ommegangstraat, Ho Hartstraat, O.L.Vrouwstraat, Ontbinding van den :stoet waar verder allerhande feestelijkheden zullen plaats hebben.

Francisca Cloet samen met burgemeester Staes.

Die dag was voor Ciska een echte hoogdag geweest maar ••• t was eigenlijk nog niet gedaan. Er was meer en meer sprake dat de Izegemse eeuwelinge, " de oudste vrouw va~ België", nog hetzelfde jaar de bijzondere eer zou genieten dat KONING LEOPOLD 111 haar in hoogst ~igen persoon een bezoek zou brengen in haar woning, in de O.~.Vrouwstraat. Dat zijn van die gebeurtenissen die niet aan iedereen .ten deel vallen. Het geplande bezoek ging door op 30 oktober 1937 Koning Leopold 111 bezocht toen officieel onze stad. Naast enkele bezoeken aan een paar gebouwen, hield de vorst er ook aan bij deze gelegenheid een bezoek te brengen aan de op dit ogenblik "oudste vrouw van België" ( Ciska was toen de 104 jaar voorbij) . I

Hij liet zich naar de OoLVrouwestraat rijden en bood het beteuterde vrouwtje een grote ruiker witte rozen aan, die hij speciaal uit de koninklijke tuin had meegebrachto Hij onderhield zich geruime tijd met haar op de meest hartelijke en gemoedelijke wijze. Ciska van haar kant sprak voortdurend van "Mijnhere de Koning" en vroeg hem een foto van zijn kinderen, die haar kort na zijn bezoek werd toegestuurd. Ciska Cloet overleed te Izegem op 14 april 1938 in de gezegende ouderdom van 104 jaar en acht maanden.

Op 30 oktober 1937 genoot de 104-jarige Francisca Cloet - toen de oudste vrouw van België - de uitzonderlijke eer, Z.K.M. Leopold 111 in haar woonst (O.L.Vrouwstraat 25) te mogen ontvangen.

100

Pholo Ll'O Dt>lc'I("Y

t TOT DIERBAAR AANDENKEN Ban on7.e

EEUWEl.INGE

FRANCISCA CLOET docht.r van P.lrus <ft Col.t. CE.LlX Weduwe van Ch.rl •• NEIRYNCK t. t>bortl(

ell

utr

ft &vrrrn~bij-/?Of.".s("It,rt . drn

5 Au.t lustus /(DJ godvruchtig in drn Hc:rr II/lh./npf>n Ir l,t;(>.ll hem . den ''I April JlI.JM.

FRANCISCA CLOET Weduwe van Carolus Neirynck o Beveren 05.08 .1833 + I zegem ld .04.1938

LOUISE EGELS.

1849-1951

Deze vrouw werd te I zegem geboren op 6 februari 1849, kort na 9 uur s avonds, op de wijk "De Mol" als dochter van Vital;s en aarbara Seyn~eve. Zij was de jongste van drie kinderen: één jongen en twee mei$jes (9). Haar vader was een wever dte werkte zonder vaste werkgever, maar :meest leverde bij Severin Gits uit "'t Gouden Hoofd" aan de Abele. Haar moeder was spinster en werkte ook Voor allen di~ het haar vroegen, o. a. ~oor Want je P;eters ( Joannes, zoon van Pieter Vandeputte) (10). De gezamenlijke inkomsten per dag bedroegen nog geen frank daags . 't Zou nog een wetnig yerslechtere, want nog voor Louiseke I

101

haar eer~te communie deed (11) was vader Egels volledig blind geworden o Dit was een gevolg van bij i,'nyallende duisternis' alleen een flauw olielichtje te gebruiken. • Het was w,e rkelijk een arm gezin met veel noden. Daarom hielp ze in het huishouden en verzorgde ze haar vader. Zo kon :moeder verder spinnen. Louiseke heeft school gelopen in de Molstraat, in de bekende school van Col eta Vinckier ( = Cletals schole) o Dit onderwijs kostte toen een halve frank per maand o Voor deze arme mensen was dit te veel en Louiseke ging dus naar de "Avé Maria" in de Gentsestraat waar het onderw'i js' volledig kosteloos kon gebeuren. In de "Avé Maria" mocht ze naar de "Spellewerkschool JJ gaan, en zo kon ze enig geld binnenbrengen datyoor het hui'sno1jden zeer welkom was. De kleine kantjes werden verkocht tegen drie kluiten, dlelle (12). Ze trouwde met Charles Louis Tytgat van Lendelede. Zij was toen 32 jaar en 'h aar echtgenoot was er 45. Ze trouwden bij haar ouders in. Toen het huisje te klein werd voor de bijkomende kinderen, verhUÎ'sden ze twee maal kort naeen en belandden de tweede maal bij de "Kl eppe" aan de Abele waar ze ongeveer 20 jaar bleven wonen. Dan nog maar eens verhuisd in de buurt van Joyensmolen, in een huisje achter "De Schoerband". Daar zijn ze meer dan 30 jaar blijven wonen. Jarenlang werkte vader Tytgat IS zomer-s in de steenbakkeri'jen en IS winters als wever o Wanneer hij blirid werd, leurde hij met naalden, spelden, linten, twijn en alle andere kleinheden o t-1et dit klein inkomen moesten er zeven kinderen gekweekt worden, vier zonen en drie dochters. Een zoon stierf, een tweede zoon werd weduwnaar zonder kinderen en woonde in Frankrijk .; Twee dochters, Sylvie en Marie, samen met een derde zoon Jules zijn jong gebleven o De jongste dochter is gehuwd met Aloys Viaene , Zel f heeft ze zeven kinderen, waarvan verschei'denen getrouwd zijn en kinderen hebben Louiseke heeft drte oorlogen ~eegemaakt, die van 1870, die van 1914 en die van 1940. 0

102

Wee. in uw godvruchtige gebeden Indachtig de ziel van

Mevrouw LOmSE EGELS

LOUISE EGELS Weduwe van Charles Tytgat o Izegem 06.02.1849 + Izegem 11.01.1951

L.Egels met haar eerste kleinkind, Gabrielle Viaene

Wecluwe van ,Heer CHARLES-LOUIS TYTGAT geboren te Izegem de 6 Februari 1&19 en aldaar godvruchtig overleden de 1\ Januari 1951.

103

Viergeslacht met de eeuwe1inge.

PROGRAMMA VAN DE FEESTEl,IJKHEDEN BI:J DE VIERING VAN DE HONDERDJARI ~E 1,0tlISE EGELS - Weduwe vanChàrles - LouiS' Tytgat o

Qe_~~~~r9~9_~1_j~li_!~1ê Te 8 u 's avonds op de

~rQte

'Markt, inzet van de feestelijkheden 1l)et een MUZI,EK-

CONCERT ui't te voeren door de plaats'eli'jke Accordeon-Maatschappij IICrescendo".

j Qe_tQ!:!~~9_L~H!9~,§~\:!~_!g1ê

Te 9.30 uur voormtddag ; AFHALI:NG 'VAN DE EEtlWELlNGE te haren hui'ze door het Feestcomité onder begeletdi'ng 'Van de Muziekharmonie "l,eo XII'lll 'Van het Christen Werkers verbond. Te 10 uur in de St.-Hiloni'us,kerk : DANK- en JtJBEl,MIS. waaronder gelegenheidspreek. gevolgd door een plechtig "Te DettmlJ o Te 11015 uur: 0FFICIEl,E ONTVANGST ten Stadh,tJtze van de Honderdjadge en haar familie door 't Stedelijk Magistr~at. c>ver-h,andigi'n$l van een geschenk en van een levensgroot portret van de geyierde o Te 11.30 uur: BLOEMENHULDE door de Plonderdjari'ge aan de Gesneuyel den en aan

de Slachtoffers van de twee oorlogen bij de montJmenten, waarna uitvoering van een r~ARSENCONCERT door de Harmoni'e "Leo XIIlIl op de Korenmarkt. Te 12 030 uur: FEESTMAAL in de zaal van het Stadhuis, de eeuwelinge en haar familie aangeboden. Te 2.30 uur namiddag: VORMING van de STOET in de Schoolstraat en in de Vandenbogaerde 1aan. Te 3 uur: LUISTERRIJKE STOET (13) bestaande uit verscheidene praalwagens en 'n dertigtal historische, folkloristische, artistieke en decoratieve groepen met ,symbo 1i s che De tekeni s Volgorde van de stoet 1. Izegemse Moto-club 2 0 Boerengilde te paard

3. Stadsranfaren ( Paradeoefen:j:ngen

b~'j

het begin en bij het einde van de stoet)

4. TUrnclub van de BoS oP. 5

Wielervereni'ging "De l1andelcll;lb"

6. Supportersclub: "Serc"'u " , 7. Tiel tse Accordeon-club''' 8. Football-club FoCaI e & Supportersc1.ub "De Clubvri'enden" ( ,De Ni'euwe st.Pieter) 9. Schuttersmaatschappi'jen : Flandri'a - Ste Sebas,t iaan - Willem Tel

104

10. Hondenclub "DQor Wilskracht sterk" ( ,met oefeningen) ,11 _,

Verenigde Duivenbonden - Wagen met inkorving en af tekeni.n gsbu reel

12. Muziekmaatschappij "De Zanzi'bars'" 13. "pinocchi'o" Gr.oep met wagen 14. Hondenclub "De Vrije Li'efhebbers!' 1 5.

"De Lustige Pierrots'"

16.

"De Vrije Bolders" - Klein Kas'teelke . Wagen

17.

"Accordeonis,ten Harelbeke"

18.

"palmafina" 3 versier.de reclaamfl!agens

19. Pudding-powder "pak-me-mee" 2 reel áamwa gen s' 20 .

"Anglo-Belge" 2 versierde reclaamwagens' met tussen beide een groep wandel ende flessen

2 1 . Acc o r d eonisten 22 . Bakkersbond -

"De Gulden Sporen" wagen

2 3. Be enhouwersbond ::; 4 .

Me Lk vent ers-groep

de EvoLut i e der t ijden

25.

Kristen Burgers- en Middenstandsbond . Pr a alwagen der Ambachten en Neiringen

2 6 . Muzi ekmaatschappij :

2 7.

" De Vrije Kunstvri.enden"

"De Vrije Makkers"

2 8. Vla ggen me t erewacht van de - Bond der Burgerlijke OorlogssJ,acbtoffers Nationale Strijdersbond - Bond Oorlogsvrijwilligers - Invaliedenbond -

vuurkruisenbond

- weers·tandsgroeper:j.ngen - Bond der Oud-Poli ti'eke-Geva,ngenen 29 . Afdeling van het Rode Kru:j.s, 30

Joyeux Accordéonis.,te$' Royl;1a:j.'Sj,'ens' çil.:l Cul ...de-Four .

Kris -t eIl Werkersver bond en Affdel,ingen :' PraalWflgen.

32 .

De fami-lie Tytgat : Momentopname .:' ThLli's;komst van de soldaat. Praalwa gen .

33 c, Accorde onmaatschappij "Crescendo"

105

34. Kroos't rijke Gezinnen : Groep zing~nde ki'nqeren. 35. Het Leven "", ~yml>.ol.tsche Voor$:-tell:i;ng , Lente, zomer, h.er;f$,t, w~)J.te;r- ,,", praal~agen 36 . Pompi'e.rskorp:;;.' 37 . Hon,derdjar:i,:ge en haar faI7J:j.'1.i'e ... overheden - FeestcoJTJLté

UIT HET LIEDERENREPERTORIUM VAN LOUISEKEN EGELS De vrouwen zijn te beklagen

Och, wat ben ik te beklagen. Ik, alzo een goeie sloor ! Ik krijg soms zoveel slagen Dat ik niet meer zie of hoor Mijne man verliest zijn zinnen Hij valt uit op , vrouwenras Maar wat zou hij gaan beginnen Zo het vrouwenvolk er niet en was ?

IV. Naar huis komt hij alle weke, Met een stuk in zijn vel; Moest ik er een woord op spreken 't Ware dan nog een ander spel: En dan legt hij zich te ronken Met zijn leerzen aan en jas: 'k Mag lieftallig ZlJn of pronken 't Is alsof ik er niet en was.

1I. V. Wat verschil bij vroeger dagen. Zie, ik kan er niet van zwijgen. 't Is oprecht een beetje te erg 't Is toch zulk een vieze kop Hij droeg om mij te behagen Ik voel,'k zal't water krijgen Zijn horloge naar de berg Of ik teer uit gelijk een stok Maar nu kan hij mij noch zien, noch horen 'k Was de bloeme van ons straatje Of 't is potshoofd, vuil en das. Maar ik, die nu bloos als een raap. 'k Zou in 't water mij versmoren Een kaarske van een oordje is zo vet Als 't zo koud maar niet en was. Als ik, arm mager schaap. lIl.

VI.

Komt hij's noens naar huis om te eten 't Is te warm of 't is te koud Met één woord, had ik het geweten Ik was nooit met hem getrouwd 'k Zal van honger nog bezwijken Want hij zelf die houdt de kas Gij moogt mij vrij geloven Het is nooit iets van pas.

't Mannevolk, dat is een peste Door het vouwvolk zo begeerd, En ik geef een konijn ten beste Ze zijn voor mij geen sjieke tabak weerde Ik wilde dat ze al verdonderd waren Uitgenomen acht of tien Die ik in' leven zou bewaren. Als ze hun vrouwke zouden gaarne zien!

106

De zestien vrijers

De lange en koele nachten, die komen wederom aan; Moeder, 'k wil niet wachten 'k wil hebben enen man Moeder, 'k ben dertig jaren Moeder, 't wordt hoge tijd - Dochter, als gij wilt paren, zegt mij wie dat u vrijt, - Moeder,'k kan ze u wel noemen 'k heb er wel tot zestien Als 'ze in mijn zinnen komen, 'k zal ze u gaan bedien De eerste die maakt schoenen; de tweede is fabrikant in stoffen en katoenen, de sterkste van geheel het land de derde kan graveren de vierde is een koetsier de vijfde oculeren de zesde is paruikier de zevende is een bakker de achtste winkelier de negende, heel wakker die is een herbergier

de tiende kan malen de elfde is een smid, de twaalfde maakt stalen, de dertiende spit, de veertiende viseren kan alles arrangeren de vijftiende maakt schoen al naar het nieuw fatsoen de zestiende is een zanger of koopman in papier hij is overal wel ontvangen. hij wint geld al naar plezier moeder,'k wil hem mijn trouwe geven de anderen stel ik van kant; moeder, 'k wil met hem leven hij kan de zang charmant - Dochter, 't zal U berouwen als gij de zanger kiest; 't Is achter 't brood te klauwen als hij zijn stem verliest - Ik zal de stoel bespringen moeder, wees maar bedaard en helpen in 't zingen als hij is hoogbejaard.

Het laatste oordeel I. Twee zaken van zeer groot belang Stelt God voor U, 0 mens Hij laat U vrij en zonder dwang Verkiezen uwe wens. Of eeuwig in de hemel zijn Of eeuwig in de helse pijn. Kiest wel, zei Pierlala sa sa (bis)

III. Gij zegt : waarom ontrust gij mij ? Het is nog veel te vroeg : Mijn jonkheid is nog niet voorbij. Ik heb nog tijd genoeg. Maar wie heeft u dat voorzeid ? Of zijt gij meester van de tijd? Kiest wel, zei Pierlala sa sa ( bis)

11.

IV. Men zal den boek dan openslaan o zondaars, schudt en beeft, Waarin er zal geschreven staan Hoe dat gij hebt geleefd. Terwijl de goeden vo~r hun loon Ten hemel klimmen om de kroon Wordt gij vermaledijd, wat spijt o zondaar, voor altijd ! Kiest wel, zei Pierlala sa sa ( bis)

Zorgt voor uw ziel, g~J hebt er maar één Bepeinst het bovenal . Denkt dat uw blijdschap of geween Voor eeuwig duren zal Daarom stelt zo een wisseling Op geen lotvallig teer lig Kiest wel, zei Pierlala sa sa (bis)

107

Daar u dat vonnis treffen kan; Hoe leeft gij zonder schrik ? In dit gevaar hoe blijft gij dan? Zie sterveling wat ge doet. Het gaat voor eeuwig, 't gaat voor goed, Het gaat voor eeuwig, 't gaat voor goed. Kiest wel, zei Pierlala sa sa (bis)

Het eigena,ardige dat btj Louis-e Egels te beurt viel wa,s, dat ze door gans de stad gevierd werd, toen ze haa,r HONDERDSTE JAAR pas inzette. In de "MANDELBODE" van zaterdag 5 februéiri 1949 werd deze vergissing openbaar gemaakt op de Utelpagtna van di,t plaats'e lijk weekbléid met de zonderlinge titel 1I0NZE HONDERDJA~I'(lE ~S HONDERD JAAR Déiarna, -volgde een duidelijke uitleg en een extra feli'citatte aa,n het adres- -van de eeuwel inge. Deze rechtzetting kwam van "MoV. ( Maurice 'Verfaillie) di'e bij de huldiging in 1948 ook aan haar een bijzonder biografisch hoofdstuk had gewtjd in het toen verspreide foldertje. Toen Louiseke in 1950, ter gelegenheid van zijn -verjaardag weer eens een bezoek kreeg, was het vrouwtje er opvallend op achteruitgegaan. Ze kloeg van jeukte en hoofdpijn. Haar eetltlst was fel geélaald en het haél ook heel wat last van maagpijn en slapeloosheid. Dit werd ztjn laatste -verjaardag, Louiseke Egels heeft haar eeuwfeest niet zo lang overleefd o Ze stierf te Izegem op 11 januari 1951. Ook van haar werd een grote foto gemaakt, ingelijst en achteraan in de stedelijke feestzaal van het stadhuis opgehangeno Toen waren er reeds vier vrouwelijke ee~welingen die daar naast elkaar te pronken hingen ••• om het oudst. En toen •• toen kwam ••• II

FRANCOlS KESTELOOT

1862~1966

Van de bekende honderdja,~tgen ts Befnarélus Fpanciscus Kesteloot een va,n de weinigen di'e in I:zegem h,e t l~yen~, ltçM zagen. I:n de wandel werd hij wet "François" aangesproken. Htj w,erd OP 4 augustus: 1862 in ~e Hondstraat geboren en bi j zi jn overlijden bewoonde htj nog steeds' ,dezelfde s'traat. Hi'j beleefde o.a. de aanleg van de Krui's'pl aats, (14), de doortrekking 'Van de Nederweg en dat de armzali ge

, 108

4 aug.

'62

Het treintje op d& KasteclwijkM

4 aug.

'62

de feeststoet in de Marktstraat.

109

4 aug. '62 : aan het stadhuis samen met de ouden van dagen.

Een koninklijk geschenk zilveren bonbonnière.

een

krotwoningen uit de Hondstraat pl aats moesten ruimen voor meer moderne woni ngen en handel~hutzen . Françoi.s was zoon

~yan

pl;:Jre Izegemse ouders: fredericus en Maria D'Hondt.

Op tweejqrige leeftijd -verloor hij reeds. zijn moeder, zijn vader hertrouwde dan met Rosalie 80gaert. Uiteraard had François -van zijn stiefmoeder heel wat meer heri nneri ngen ö:ewaa rd. Met een leest in It hart geboren. ,Daar François in een schoenmaken;gezin van het reinste gehalte beland was, hoorde_ , .~ . hij al vroeg de vaktaal van vader en peter Kesteloot die beideneerste-.rangschoenmakers waren. Oom L.oui·s Kesteloot was een allerbeste schoensnijder en zo kwam François ten volle i'n het sch.oentl)akersambacht terecht. Van vader en peter leerde hij het ambacht. Oom Louis zou hem verder in het schoensnijden wel bekwamen. De "Broederschole n met de Broeders -van Liefde die hier tot in 1879 les gaven liep voor François ten einde, daags na zijn eerste communie, net als bij zoveel andere jongens' en meisjes uit zijn tijd. Hij was toen 11 jaar! Bij de loting van 1882 viel hij "uit h.e t lot" . Hij moes·t dus geen soldaat zijn. Nu legde hij zich vooral op het schoensnijden toe en werd een bekwaam stielman. Hij was in It werk bij de nrma Clement aan het Station, bij de heer Decoene en later bij de firma van de gebroeders Defauw, alsook bij François Bral. Nog voor de eerste wereldoorlog werkte hij in fabrieken te Tielt, te Brussel, te Rijsel en te Roeselare. François was een flinke stielman en dank zij zijn vlijt, zijn vakkennis en stielvaardigheid bekwam hij steeds de hoogste lonen. Rond 1880 schommelde het weekloon als schoensnijder tussen 16 en 18 fr. en juist voor W.O.!. ontving hij tot 30 Fr. per week voor zijn werk. Op 6 oktober 1886 h.uwde Fr~nçois K.este1oot op 24-jarige ouderdom met Sylvie Dejaeghere. Er kwamen vijf ktnder:n, 2 zonen en 3 dochters'. Maar It vHjtig gezi n werd ni et gespaard. Qp 17 janua,·ri 1894 sti e·rf Syl yie en de jonge vader bleef met de kinderen alleen. Voor die kleintjes- moes·t er een nieuwe 11Joeder komen. Zo huwde françois op

. 110 \ ,

5 &ug. '62 : De versierde huisgevel bij de feesteling.

6 aug.

' 62

6 aug. '62 : De eeuweling samen met Mgr. De Smedt.

feesteH met de buren

F. Kestelootsamen met de familie.

111

6 janua,lfi 1897 voor de tweede maal met Sidonie Christiaens ( 0 15.12.1875). Er werden nog viel" kinderen geboren, 1 zoon en 3 dochters. Op 9 oktober 1900 echter stierf zijn vrouw, vrij jong en was h,ij reeds voor een tweede maal weduwnaar. Een yan zijn oudste dochters kon nu reeds bijspringen en het kinderrijke gezin behulpzaam zijn. Bertha en Gabrielle waren nog in leven ten tijde yan zijn ~uldebetoon en zijn laatste levensjaren heeft hij bij de laatstgenoemde doorgebracht. Daar beleefde de eeuweling een gelukkige oude dag midden zijn vele kleinkinderen. Gezond als hij was, bleef hij liefhebber yan grote wandelingen. Zeker trok hij twee maal in de week naar de Paterskerk om er kennissen te ontmoeten. IS Zondags ging hij heel geregeld naar vrienden in Ingelrounster. Deze wandeling .' deed hij yroeger jaren zeker te yoet, -maar als man ~an zijn tijd deed hij dit in de laatste jaren al liftend o Zijn grote liefheb,berij bleef IJ sch,oenen 1!. Hij kon uren né\aien op zijn zolderkamertje of schoenen herstellen en bijwerken. Daarnaast hield hij de vieringen bij yan alle honderdjarigen, waar ook in het land. Verder kon hij heel wat vertellen. Nu een man die drie oorlogen kende ( 1870, 1914, 1940 ), die de tram had weten komen en gaan ( 1909-1952), die zelt wel en wee had gekend en beleefdoo o die kon zeker heel W&t yertellen. De viering ging door op 4, 5 en 6 augustus 1962. Op zaterdag ( 4/8) werd de eeuweli'ng naar alle Izegemse buitenwijken gebracht. Om 14 werd de feesteling door 't stadsmagistraat en It feestcomité ten huize afgehaald en door een "Erewacht" bestaande uit de oudste inwoners van de stad (15) vergezeld met een "publi-trein naar alle wijken yan de stad. François beleefde een gloriedag o Ze noemden hem nu IIFrançois" en vroeger zegden ze allemaal IJSooiten En wat een ontvang$,t op die w'i jken bloemen en kl;ls,$,en overal! Om 18 uur werd i n de feestzaa, 1 -ya,n het stadh,uis: één Uyesprei,1J (16) aangeboden aan de feestel ing en aan zi'jn erewaçh.t! Op zi jn eigen w1 jk. gi'ngen ,verdere feesten door : een dUTvenyl1:Jcht op Cl ermont, lJ

0.9

112

FRANCOlS KESTELOOT o Izegem 04.08.1862 + Izegem 01.06.1966

soe~

God

is geweut die on5 zo uitzonderlijk lang in ons midden liet bewaren die man van Ituke. wilskracht, van nooit wijkende moed en imme.r hernieuwd doorzeuingsvermogen. Trots denken ~e nu terug aan dit schone voorbeeld. En ge· lovend weten wii dat, Aamen met zijn zeven kinderen die hem voorgingen, ook de Heer van het leven te wachten stond met een gloriekroon. En of n verdiend was I

Bijna onvoorstelbaar hard is zijn leven geweut,. en zwaar werd het door het offer getekend. Nog horen we het hem zessen . want talloze keren kwam het OVtr zijn lippen . : "De eerste keer vier jaar én vier maanden getrouwd i de tweede keu vie.r jaar min viu maanden. Ik zelf heb nooit mijn moed.e.r gekend. Geen mijner kinderen heeft zijn Hoe wisten en weten de vier kindenm d.tppere. v.tder de Heer hun g.tf. W.tnt alles zielsgeliefden, de tnigsten die hij houden voor hij zich met verbeten koppigheid en

moeder gekend". die bleven welke was voor hen, zijn mocht. En waar· totale inzet heeft

uitgesloofd. Ceen wonder dat hij een vechter werd. Kon het anders ? In de schoenniiverheid had hij zich opgewerkt tot de beste stitlm.tn van de stad. Wie zat het niet normaal vinden dat hij ook op sociaal gebied een voorloper werd en een voorvechter.

Maar "Is Cad slaat dàn zalft Hij ook. Eindelijk IIgepensioneerd" . hoe lang moest hij ook. daarop w.tchun . kw.tm ten slotte een vrtdigc, stillere en zur schone. en lange levensavond. En al bleef altijd iets van de verbetenheid v.tn de. vechttr, toch maakten de jaren hem mild. Want

uit zijn harde leven had hij étn deugd m.. ~ebracht, die de schoonste is die we van he.m onthouden kunnen: hiJwas goe.d,

té goed. Soms werd die goedheid 'misbruikt en dit mukte hem "I uns bItter. Maar nooit versaagde hij. In zijn leven had hij "lies moeten geven. Na die lurschool KON hij ook ALLES geven. Hter, wij danken U om dir. vadr.r c.n grootvader en overgrootvader. ZeS graag had hij zijn 105 de verjurdag bereikt.

VROOM AANDENKEN AAN IZEGEMS HONDERDENVIERJARJGE

En hoe

~.ug

hadden ook wij -dit gehad. Maar wjj moeten

bekennen : zijn leven was overrompelend rijk gevuld. Zo ui

DE HEER

Bernard François 1< ESTELOOT WEDUWNAAR VAN MARIE DEJAECHER en SIDONIE CHRISTIAENS Geboren te Izegem op 4 .tugustus 1861 en cr godvruchtig overleden op I juni 1966.

het ook blij.en voor ons allen die hem hebben · gekend, be· wonderd en ' liefgehad. Ook na zijn dood blijft van hem te leren. Dank, Heer, om di. levensle•. En geef gij, die wij allen Peter noemden, ons nu van hier·

boven iets· van uw dappere levenswil, van uw onuitputtelijk~

goedheid. DE FAMIliE DANKT U OPRECHT VOOR UW BliJKEN VAN SYMPATHIE EN DEELNEMING .

. 113

een grote gymkanawedstrijd, cn biljarpr;jskamp, encs avonds een openluchtfeestavond op de Kruisplaats. Op zondag (5/8) werd een plechtige dankmis opgedragen in de H. Hartkerk, waarna optocht en ontvangst op het stadhuis. In de middaguren was er aperitiefconcert op de diverse markten en om 12.30 uur banket. In de namiddag muziekconcerten van vreemde groepen om 17 uur op de Korenmarkt schitterende yariété-music-hall revue 1962. Om 20 u op de Grote Markt openlucht-volksbal. ~1aandag

(6/8). Om 17 uur kreeg François het bezoek van Mgr. De Smedt. Daarna waren er wandelconcerten in de feestwijk die de stemming hoog hielden. Om 20.15 uur werd aan de honderdjarige een geschenk overhandigd door de wijk. Van François werd een kleinere foto gemaakt en de oudere foto's van de vrouwelijke honderdjarigen werden allemaal aan het formaat van zijn foto aangepast . In de buurt waar hij gans zijn leven had gewoond en gewerkt is François op 1 juni 1966 in de Heer ontslapen.

114

*ALOIS BEELS

1870-1970

Hij werd geboren te Izegem op 14 .12 .1870 op de Izegemse wijk de ~entenhoe k als oudste zoon van Charles-Louis 8eels en Marie-Louise Verbeke . Hij was de oudste van acht kinder en . Op 11 mei 1907 huwde hij met Maria 8ardoel die hem twee zonen schonk . Alois oefende het beroep van wever uit en woonde met zijn gezin vele jaren aan de Krekelmotestraat nr. 40. Zijn~chtgenote overleed op 20 .09.1922 . Sedert 11 januari 1962 was Alois verhuisd naar Maria·s Rustoord. Alles was reeds in gereedheid gebracht om zijn eel./wfeest te vieren, toen plots het bericht kwam van zijn schielijk overlijden op 7 november 1970. Alois 8eels overl eed dus 37 dagen voor zijn honderdste verjaring.

ALOIS BEELS o

Izegem 14.12.1870

+ Izegem 07.11.1970

115

JULES VERFAILLIE

1880-1982

Hierbij vermelden wij ook graag het bijzonder geval van JULES VERFAILLIE. Jules werd geboren op 9 juni 1880. Hij .was de zoon van Leonard en Verfaillie Marie-Louise. Hij was het eerste kind in een gezin van twee. Zijn vader oefende het beroep uit van schoenmaker. Op elf jarige leeftijd verloor Jules zijn moeder te Kachtem op 23.06.1891. Al vrij vroeg leerde Jules, zoals het een Izegemnaar uit die jaren paste het beroep van schoenmaker aan. Toen hij bij de loting in Ct lot viel" werd hij ingelijfd bij de grenadiers . Op 27-jarige leeftijd .. huwde hij te Meulebeke op 27 apri11907. Zijn bruid, Emilie Leonie Vanhaverbeke was te Meulebeke geboren op 7 mei 1882. Net als veel streekgenoten in die jaren vertrok het jonge paar naar de V.S. Tijdens die Amerikaanse periode werden hun twee zonen geboren : - Arthur Oscar: 0 Nart Chicago (111) op 20.01.1908 - + Meu1ebeke 14.11.1962 - Oscar Ernest : 0 Mant Clement (Mich) 23.08.1909 woont nu te Meulebeke in de Pittemstraatnr. 14. Terug in het vaderland verl.iet hij Izegem op 15.03.1913 om zich voor goed in Meulebeke te vestigeh. Daar werd hem op 21.07.1913 nog een dochter geboren : Margareta Maria ~1agdalena. Ook zij woont nu in Meu1ebeke in de Pittemstraat nr. 7. 11

JULES VERFAILLIE

Jules Verfaillie op 100-jarige leeftijd

Izegem 09.06.1880 + Tielt 12.04.1982 o

116

Nadien bleef de familie Verfaillie in Meulebeke wonen. Jules oefende vele jaren het beroep uit van marktkramer winkelier. Zijn vrouw Emilie overleed op 7 juni 1971. Jules Verfaillie werd bij zijn honderdste verjaren op grootse wijze gevierd op 8 juni 1980. Het werd een stoet met vijftig versierde wagens, alsook tal van folkloristische groepen en muziekkorpsen. Een ware volkstoeloop r De "oudste grenadier van Belgiä", nog een oud-soldaat die eens diende onder Koning Leopold 11, kreeg die dag een erewacht van grenadiers in authentiek . uniform. Zijn laatste adres was in de Pittemstraat nr. 7 bij zijn dochter Margareta. Hij kwam te overlijden in het ziekenhuis te Tielt op 12 april 1982. p

Als geboren Izegemnaar verdiende hij wel een plaatsje in de rij van "Onze eeuwelingen".

*ANASTASIA VANWYMBEKE

1886-1986

Jarenlang woonde Anastasia op een van dezuldelijke wijken van Izegem, op de Winkel hoek. Eigenlijk was ze geboren te Ingelmunster op 15 mei 1886 als dochter van Horsenius en Kesteloot Emelia, uit een gezin met zes kinderen. Op 15 februari 1908 huwde ze te Izegem met Florentin Joseph Vandenbroucke. Er werden in dit 'gezin vijf kinderen geboren : twee dochters en drie zonen . Gans haar lange leven oefende ze alleen het beroep van huisvrouw uit. In een gez~n waar dagelijks zeven personen kwamen aanzitten is er al heel wat werk in het huishouden, vooral met de modaliteiten van toen. Ged.urende vele jaren bewoonde het gezin Fl. Vandenbroucke-Vanwijmbeke het huis nr. 10 in de Winkelhoekstraat. Op 5 juli 1955 verloor ze haar echtgenoot en op 23 junuari 1986 kwam ze zelf te overlijden en dat op vier maanden voor haar eigen eeuwfeest. Er was reed~ in de weekbladen sprake van een komende hulde. De realisatie ervan 'di ende echter niet uitgewerkt te worden.

, 117

\ "

JULES NEIRINCK

1886 -

Jules Leo Neirinck werd te Izegem geBoren op 25 februari 1886 als zoon van Joannes Constantin en van Marie Louise Vanrumbeke. Jules was het tweede kind in dit gezin. Er zouden er nog twee volgen. Zijn vader was paardeknecht van beroep. Jules 'koos echter voor een meer verfijnd beroep. Hij werd een ervaren schoenmaker, die vlug opgemerkt werd. Tevens werd hij aangeworven als vakleraar aan de Vrije Vakschool voor schoenmakers in de Wijngaardstraat in onze stad. Een vak dat hij jaren lan~ met vakkennis en beroepsliefde uitoefende. Jules bleef vrijgezel. Eerst woonde hij aan de Ol11llegangstraat, 84, maar na W.O. 11, ging hij in dezelfde straat wonen aan nr. 37 c. Op 7 oktober 1949 hadden er grote verhuizingen plaats. Jules ging in SintEloois -Winkel wonen, In 1951 ging hij op rust als vakleraar. Op 11 september 1957 verliet hij ook Sint-Elooi's-Winkel en nam hij het Lendeleedse Rustoord aan de Izegemsestraat nr. 14 als vaste verblijfplaats aan. Daar slijt hij zijn dagen in een uitnemende gezondheid. Hij houdt er niet van zijn kamer te verlaten. Zo werd hij daar, in aanwezigheid van vrienden,, verwanten en van het Lendeleeds Gemeentebestuur gehuldigd toen hij IIHONDERD II geworden was. Ook dit jaar kreeg hij een dergelijke hulde bij zijn "lOle" verjaardag. Mocht die hulde hem nog vele jaren te beurt vallen.

HELENA CECILA PLATTEEUW.

1886 -

Zondag 7 december 1986 was een heel bijzondere dag voor de inwoners van Izegem, en zeker een unieke dag voor Helena Platteeuw uit de Meensesteenweg 50, die daags voor haar honderdste verjaardag, 1etterli'jk en figuurl ijk i n de bloemetjes werd gezet. Helena Platteeuw werd geboren te Ardooie op 8 december 1886 en groeide ,op in een gezin van zeven kinderen , Pas 19 jaar oud stond Helena reeds ingeschreven in de Izegemse bevolking:;-

. 118

registers en ze bleef ' Izegemnaarster tot in het jaar 1918. Daags na de wapenstilstand vertrok Helena Platteeuw naar Fontenay ~ le -Comte ( Vendée - Frankrijk) op een 100 km van La Rochelle. Het was daar dat ze Achille Degraeve leerde kennen. Ze huwden in Frankrijk en ook hun zoon Hubert werd in Frankrijk geboren. Na een tijd op 'Franse bodem vertoeft te hebben , kregen ze meer en meer heimwee naar hun eigen streek. Zo besloten ze naar België terug te keren en zich te Stasegem te vestigen. Daar bouwden ze een zaakje op waar Achille als hoefsmid werkte en waar Helena een restaurantje open hield en tevens een winkeltje van , gl elwerk. Hun zaak vlotte goed in Stasegem. Doch het oude en vertrouwde Izegem lonkte steeds maar meer en uiteindelijk verlieten ze Stasegem en kwamen zich aan de f.1eensesteenweg vestigen, recht over de Gapaardstraat. Daar opende hij een hoefsmidse en Helena behield daar haar gleierwinkel . Later verhuisden ze naar het midden van Borrens reke, waar Helena nog woont en wa~r de IIsmidse geleidelijk in lIgarage!! overging. Vader Achille leerde de nieuwe stiel 'aan zijn zoon Hubert die er jaren lang ' zijn gezin mee groot bracht. Achille stierf te Izegem op 20 november 1960. Helena genoot van dan af alle zorgen bij haar schoondochter Godelieve. Op zondag 7 december 1986 vond de huldiging plaats. Even voor 10 uur kwamen de Scouts en een delegatie van het gemeentebestuur met de ceremoniewagens de honderdjarige en haar familie aan de Meensesteenweg ophalen. Onder druk tromgeroffen reed iedereen in de richting van de ker,k van die H. Famil 'i e. Heel wat buren, vrienden en kennissen wilden samen met de eeuwelinge Eucharistie 'meevieren die opgeluisterd werd door het 1:I.~Familiekoor. Tot slot sprak pastoor Steyaert zijn huldebetoog uit gericht tot de honderjarige en dat in een passende en berijmde verzen hulde, die voor de pastoor zo echt typerend is. Na een kort oponthoud aan haar woning, reed de wagen richting centrum. Een kl eu'r ige stoet met 23 ' vl aggen van meevi'erende verenigingen wachtte de eeuwel inge en haar familie op. Het geheel 'werd opgeJuisterd door de vrolijke tonen van de Koninklijke Stadsf~nfaren. li

119

Op de 'Melkmarkt werd er halt gehouden btj het monument van de Gesneuvelden. Ook haar echtgenoot, Achi 11 e Degraeve was oudstrijder geweest. "Te Velde" werd geblazen en haar zoon Hubert legde een bloemenkrans neer bij het monument van de Gesneuvelden. Na de "Braoançonne" en "De Vlaamse Leeuw" ging de feeststoet in de richting van het stadhuis op de Korenmarkt. Tot ieders ve~wondering stapte Helena uiterst flink het stadhuis binnen en werd voor de gelegenheid in de gemeenteraadszaal de Burgemeesterszetel aangeboden. Burgemeester-Senator Robert Vanlerberghe las eerst een kort curriculum vittae voor van de eeuwelinge. Daarna werd door hem een eigenhandig getekende foto van het koninklijke echtpaar aan de honderdjarige overhandigd als geschenk van het Hof'. Vanwege de provincie bood de heer W. Yens, afgevaardigde van de Bestendige Deputatie van de provincie West~Vlaanderen, haar een tinnen schaal aan. Vanwege de stad kreeg de eeuweling ,een prachtige kleurentelevisie aangeboden , en nog drie extra zoenen van de burgemeester. Daarna werd ze ook nog gevraagd haar handtekening te willen plaatsen in het "Gulden Boek" van de stad Izegem . V~rder kwamen nog tal van g~schenken en gelukwensen van zovele aanwezigen, buren en bekenden. Tot slot nam haar zoon Hubert' het woord, om in naam van zijn moeder en de ganse familie, iedereen te danken voor het geslaagde feest en de vele blijken van sympathie. Het geheel werd afgerond met een receptie die in de bar van het stadhuis werd aangeboden.

CYRIEL PATTYN

1887 -

Op zondag 7 december 1986 vierde lzegem zijn honderdjarige ,. Pas een anderhal ve maand later, op 25 januari 1987 kan de schoenen borstelstad weer een dergelijk feest organiseren. Het is wel heel uitzonderlijk dat fzegem twee eeuwelingen op hetzelfde moment onder zijn inwoners telt. We moeten 'tot i'n de XVIIle eeuw teruggaan om iets dergenjks te ontmoeten binnen de muren van Izegem. In 1708 immers telde Izegem ook twee eeuwelingen op hetzelfde moment; 'Jan Maelfaict en Anthonia Dethombe.

,' 120

HELENA PLATTEEUW o

CYRIEL PATTYN o

Kachtem 25.01.1887

121

Ardooie 08.12.1886

Er dient hierbij ook gezegd dat in die jaren geen grootscheepse feesten gehouden werde~ en dat het stadsbestuur die eeuwelingen op geen enkele wijze hulde bracht. Cyriel Pattyn werd op 25 januari 1887 te Kachtem geboren als zoon van Alois en van Philomena Vansevenant. Zijn moeder had geen bijzondere gezondheid. Ze woonden in een klein huisje en negen jaar na Cyriel werd nog een tweede zoon geboren: Julien. l'!eelde was ,totaal onbekend in het weversgezin van Alois Pattyn. Tot ovennaat van ramp stierf de jonge vrouw op dertigjarige leeftijd . Cyriel bleef bij vader en had met hem een heel hechte relatie terwijl het jongere broertje bij de wezen werd opgevoed. Er werd ook vaak verhuisd. Ze verlieten Kachtem voor de Tinnenpotstraat waar ze een huisje gingen betrekken dat nog met stro ge~ekt was. Later gingen ze aan de Bosmolens wonen en nog later belandden ze in de Kwadestraat te Rumbeke. In d1e jaren 'genoot Cyriel wat onderwijs in de school van de Kwadestraat waar een wijkschool was die bediend werd door zusters. Vader zag in Cyriel een kloek gebouwde werker en stuurde hem gauw uit om in die moeilijke tijden wat bij te verdienen. Eerst werkte Cyriel in de borstelfabriek van Petrus Sintobin als drukker. Hij moest met een borstel de verdunde verf over een getroueerde zinken plaats smeren die zo zwarte punten aanduidde op de onderkant van de borstel houten . De boorders dienden dan op die plaatsen van ieder aangeduid zwart punt een gaatje te boren. Van daar ging hij naar de borstel fabriek van Vandekerckhove - Laleman in de Kruisstraat. Dit was een kleine verbetering ... maar alle verbeteringen waren welkom en dienden meegenomen te worden. Hij viel in het lot en diende voor zijn legerdienst op te trekken naar Bergen en dat voor 24 maanden. Het het uitbreken van W.O. I werd hij opgeroepen en belandde in, de eerste linie op het front van Boezinge. Daar diende hij o.a. met een frontmakker de bewaking waar tenemen Dij de schuilkelder van de bevolking. Van Ct front ging de tocht naar Antwerpen waar Cyriel in een zwaar vuurgevecht terecht kwam en ernstig in de voet getroffen werd. Dit betekende 48 maanden

.· 122

hospi taa 1. Hi j zag het front nooi t meer terug en werd omwi 11 e van deze kv/etsuur invalide. In 1909 had hij Gusta Pernee1 leren kennen. Ze trouwden op 15 oktober 1910 en kregen vier kinderen ; ~·1aria, die nog in de Lendeleedsestraat woont. Cyrie1, die verongelukte bij de spoorweg, een tweede zoon die vrij jong stierf en dan Alberic .di'e in de Blekerijstraat woont. Tijdens de grote griepepidemie kreeg Cyriel ook nog de griep. Daarvoor werd hij opgenomen en verpleegd in het hospitaal te Luik. Toen was hij er erg aan toe. Goede zorgen hebben hem er toch meer bovenop geholpen. In die jaren die volgden op de W.O.! was er werk te over. Cyriel kon werk vi nden bi j de spoorwegen, waar hi j 32 jaar zijn beste krachten aan wijdde. In die jaren woonde hij in de Lindestraat. Op 18 december 1931 hertrouwde hij met Irma Wyffe1s, die inmiddels ook reeds gestorven is ( 12.02.1954). Op 63-jarige leeftijd ging Cyriel in 1950 op rust. Op 1 augustus 1968 verhuisde hij naar "Maria cs ~ustoord" waar hij sinds jaren een bijzondere goede dag geniet. ~~~~~Er2gr~l!!l!!~

A. In het Rustoord 9.30 uur: Solemnele mis in de kapel Celebrant: E.H. Noë Clarisse, aalmoezenier Assistenten: de heren Et. Louwaege en Ant. De1haye Deze mis werd ' opgeluisterd door het zangkoor van "Die Boose". 10.30 uur Receptie in het Rustoord voor alle inwonenden, genodigden en familieleden van de eeuweling. 11.00 uur Vorming van de feeststoet onderleiding van de Koninklijke Stadsfanfaren. Wanneer de wagen van Cyriel gekomen was aan de woning van Helene Platteeuw, de honderdjarige van december c86, stopte de wagen. Cy-riel stapte uit, ging de eeuwe1inge zoenen en nodigde haar uit om i n de nami ddag bij liem in Ct Rustoord koffi e te komen dri nken met taart.

123

12 .10 uur

Dit werd in dank aanvaard. Dan reed de stoet verder naar de Melkmarkt . Daar werd halt gehouden bij de standbeelden van de gesneuvelden van de beide oorlogen. Een krans werd neergelegd in naam van Cyriel, zelf oudstrijder en oorlogsinvalfde. In de gemeenteraadszaal van het Stadhuis. Daar werd de officiële huldiging gehouden. Er waren de diverse toespraken gevolgd door de ondertekening door Cyriel van het Gulden Boek van de stad Izegem en het geven aan de eeuweling van verschill~nde geschenken o.m. ~ vanwege het Hof : een eigenhandig ondertekende foto van het vorstenpaa~

- vanwege Stad Izegem

een prachtige klok.

ANNA VANOVERBEKE

1887-

Izegem is beslist aardig op weg om in het boek van de records te belanden, zo het in hetzelfde tempo een vlucht blijft nemen. Binnen een tijdspanne van amper acht maanden, kon Izegem drie eeuwelingen huldigen. - Op 8 december 1986 vierde onze stad HELENA PLATTEEUW; - Slechts anderhalve maand later, op 25 januari 1987 kwam CYRIEL PATTYN aan de beurt; I

- Nu zijn we, 26 juli, amper zeven maanden verder en weer komt een honderdjarige zich aanmelden. Dit is zeker een unicum in Izegem: DRIE EEUWLINGEN binnen acht maanden tijd. Het is nu nog niet bekend of er andere gemeenten zijn die momenteel ook drie honderdjarigen onder hun inwoners tellen. Het zal zeker een uitzondering blijven dat in één gemeente, in minder dan één jaar tijd, drie eeuwelingen konden gehuldigd worden.

Anna Catharina Maria VANAVERBEKE werd te Ingelmunster geboren op 26 juli 1887. Ze was de dochter van Frans en van Maria Louisa Vanlandeghem. Haar vader was "brievendrager" en haar moeder hield een winkel open. Ze was het vierde kind en later kwam er nog eentje bij. Ze trouwde in de jaren '20 met Achiel Valère Messely. Na hun huwelijk trok het jonge paar naar Frankrijk, waar ze zich vestigden in Toutflairs. Daar oefende Achiel het beroep van hoefsmid uit. Het vlotte wel maar ze aardden er niet. Hun eigen geboortestreek konde~ ze niet vergeten. De hunker naar Vlaanderen werd zeer groot en groeide nog met de dag. Toen Achiel de gelegenheid kreeg om de Meulebeekse smidse uit de .Kasteelstraat 5ó over te nemen, greep hij die unieke kans onmiddellijk vast. Het gezin Messely-Vanaverbeke bleef daar in de Kasteelstraat wonen tot aan het overlijden van Achiel in 1957. In die jaren hadden Achiel en Anna een dochter bijgekregen die ze Marie-Louise hadden laten kerstenen. Deze huwde later op haar beurt met bakker Gentiel Pieter Tuyttens die dan in de Meulebeekse Kapelstraat een bakkerij openhield. Thans woont die dochter in de Stijn Streuvelsstraat 7 te Meulebeke.

ANNA VANAVERBEKE o

Ingelmunster 26.07 . 1887

· 125

In de lange loop der jaren kreeg meter Anna drie kleinkinderen bij en nog later werd die reeks met nog zes achterkleinkinderen aangevuld. Zo kan de stamboom van meter Anna op een rijk v~rtakte kruin bogen. Na het overlijden van haar man Achiel Messely, bleef Anna in haar huisje alleen wonen en hield dit dapper vol tot aan haar 92ste levens jaar. kfnderen en kleinkinderen kwamen wel een degelijk handje helpen en tijdens de wintermaanden, waar koude en duisternis zo veel van de dag wegknagen, nam Anna zeifs haar intrek bij haar dochter en schoonzoon in de Kapelstraat. Daar de winter van 1979 alle schijn gaf van minder koud en veel minder streng te zijn, zou ze voor die keer het eens helemaal alleen in haar eigen huisje proberen om daar te overwinteren. Op een bepaalde morgen bleef alles dicht. De buren vonden het eerst vreemd en later verdacht. De kinderen uit de Kapel~traat werden verwittigd . Meter Anna had een trombose gekregen en was zodoende gevallen. Vallen op zo'n hoogbejaarde leeftijd blijft steeds een serieus geval. Haar huisje werd afgesloten en Anna werd naar de Kapelstraat overgebracht waar de beste hUiselijke zorgen haar te beurt vielen. Haar toestand verergerde nog. Ze diende naar Roeselare , naar de H.Hartkliniek overgeplaatst te worden. Een beste gedachte hadden ze van haar wel niet in de kliniek. Zo hoog bejaard en nu die val. Maar Anna had een taaie wil en beslist een taai gestel en ... ze haalde het! In mei 1979 verliet Anna de Roeselaarse kliniek en deed ze haar intrede in het Izegemse revalidatiecentrum "TEN BOS". Het werd niet meer de Anna van voorheen. Ze diende reeds tweemaal in de kliniek opgenomen te worden voor een operatie. Haar gezondheidstoestand bleek ook nu nog niet allerbest maar Anna was vol goede hoop en was zeer gelukkig in haar nieuw verblijf waar ze nu haar achtste jaar al ingezet heeft .

. 126

Gezien haar toestand moest het feest dan ook wel wat meer in "sourdine" gebeuren . -Om 10 uur: een dankrnis in de kapel; -Daarna, omstreeks 11 uur: een receptie. ~aar Anna officieel nog in Meulebeke gedomicilieerd is, kwam een Meulebeekse delegatie, onder leiding van Burgemeester Vanpoucke haar feliciteren. Daar ze ook al acht jaar op Izegemse bodem vertoeft, was er ook ~~n Izegemse delegatie van het Schepencollege bij deze offici~le huldiging betrokken. Nog nooit zag Anna zoveel gesjerpte collegeheren bijeen en nog nooit was ze zo intens met zo'n intieme hulde verbonden als nu. Maar daarvoor moet je ook HONDERD JAAR geworden zijn, Anna, dan komen die herèn naar je toe, ja, zelfs met bloemen . . Bij déze gelegenheid ' werden geen geschenken aanvaard. Giften die : toc~ onvermijdelijk aangeboden werden, zullen overgemaakt worden aan het revalidatiecentrum "TEN BOS", waar de eei.Jwelinge ook verblijft. Deze giften zullen aangewend worden voor de verdere uitbouw van de ontspanningsmogelijkheden van de daar verblijvende pati~nten. We wensen de eeuwelingen nog vele stille en gelukkige jaren, in haar reeds zo vert'rouwde omgev i ng.

. 127

VOETNOTEN

(1) SLOSSE Leopold ( 0 Marke 1842 - + Rumbeke 1920 ) Deze priester heeft in gans zijn leven een bijzondere voorliefde gekoest erd voor het verzamelen. Daarvan getuigen de vele duizenden rouwbrieven en e en anderhalf miljoen rouwgedachtenissen die hij verzamelde en in het Kortrij kse Slossefonds zijn ondergebracht. Daarnaast zijn nog tal van nota's bijeengebracht die in ditzelfde Kortrijkse Slossefonds kunnen geraadpleegd worden . Ook het Izegemse Slossefonds telt 25 bundels vol informatie over Izegem alleen uit de tijd dat Slosse hier onderpastoor was op St. Tillo. (1872-189 1) (*) Antoon Vandromme : E.H. Leopold Slosse en het Izegemse Slossefonds, Uitgave T.M. 1983 ( Biografie & Inventaris) (2) In de stedelijke Bibliotheek van Kortrijk, Fonds de Bethune, nr. 4624 "Honderdjarigen in West-Vlaanderen 1816-1916 is er vooraan in dit boekje een originele foto geplakt van de heer W. Van Renterghem. Deze honderdjarige is gezetten tussen L. Slosse en de toenmalige schepen van Ruddervoorde. (3) DEN ENGEL : bekende herberg ten oosten van de St.-Tillokerk. Ze was gelegen

op de plaats waar nu de twee onderpastorijen staan, tussen de oude kosterij Gerard Clement en de Kongregatie. Daar was de stamcafé van de rederijkerskamer "D'OVERWINDERS IN EENDRACHTIGHEYD". I

(4) SLOSSE Leopold : HONDERDJARIGEN IN WEST-VLAANDEREN 1816-1916.". S.B .K. - Fonds J.B., nr. 4624. (5) Zie T.M. nr. 71 ( XXV/I), p. 104 en 109. (6) Jarenlang hingen grote ingelijst portre~ten van de Izegemse honderdjarigen in de feestzaal van het stadhuis. Toen het schoeiselmuseum in 1967 geopend werd in de Wijngaardstraat, werden de foto's opmerkelijk verminderd en kregen een nieuwe plaats toegewezen in het schoeiselmuseum. Eind 1986, begin 1987 werden er twee eeuwelingen gevierd. Bij die gelegehèid verhuisden de portretten opnieuw naar het stadhuis en werden ze in de bar van de gemeenteraadszaal opgehangen. (7)

De gebouwen van de huidige STEDEL:LJKE LEERGANGEN, BIBLIOTHEEK en het NATIONAAL SCHOEISELMUSEUM. I

(8) Nu huis in de O.L.Vrouwestraat, 25, thans bewoond door de familie Dirk Vandromme-Missiaen. (9) Deze wordt volledig opgesomd omdat in de loop van die halve eeuw die reeds voorbij is, ook zoveel van die groepering~n uit ons dagelijks leven verdwenen zijn.

128

(9) Toen Louiseke een paar maanden oud was, stierf haar 8 jaar oud broertje Petrus. Zo bleef ze verder met haar oudere zuster Theresa achter. (10) Want je Pieters was een volkse naam voor Joannes Pieterszoon Vandeputte die in de Mandeistraat woonde. Er werd een straat naar hem genoemd. Dit is een zijstraat van de Roeselaarsestraat tussen de Mandeistraat en de Camiel Ameyestraat . (11) EERSTE COMMUNIE: tot na de W.O.I. werd de eerste communie bij all~ kinderen gedaan rond de ouderdom van 12 jaar. Daags na hun eerste communie bleven ze thuis en gingen ze uit werken. (12) El(le) = oude lengtemaat ( = 70 cm ) We vinden deze benaming nog terug in de uitdrukking : drie ellen voor één frànk, voor textielgoederen die aan weggeefprijzen worden · van de hand gedaan. . (13) Met het overzicht van deze stoet krijgen we ook een beeld van de toen bestaande verenigingen en zien we ook de nadruk op de juist voorbije oorlogsperiode. (14) In de XVIlIe eeuw sprak men van de "DE PLAETSE VOOR DE WILDEMAN" wannee17 men de huidige "KRUISPLAATS" wilde aanduiden. "DE WILDEMAN" was de naam van een verdwenen herberg, die gelegen was op çle plaats van de huizen van Marc Snoeck en wijlen Arthur Declercq.François heeft de oude kruiskapel ( in de Kruisstraat) weten slopen (22.09.19) en hij heeft ook de nieuwe Kruiskapel ( op de hoek van de Stationsstraat en de Hondstraat) weten bouwen en restaureren (1935). (15) Deze groep bestond uit alle Izegemnaren die toen boven de 90 jaar waren, (16) VESPREI ( afgeleid van het Franse woordje "vêpres" = vespers.) We zouden vesprei kunnen vertalen in VESPERBROOD. Het was een benaming die vroeger veel gebruikt werd om ons VIERUURTJE aan te duiden.

* *

Foto's uit eigen archief Rouwgedachtenissen uit eigen archief Nota's van de diensten van BEVOLKING van Izegem en Meulebeke.

Hierbij een bijzonder woord van dank bij de samenstelling van dit artikel aan t - Het gemeentebestuur van Meulebeke - Roger Coolen - Roger Lefere-Viaene - Lucien Vanderhelst-Vantomme - Mevr. J. Vantomme-Hauwe - Raphael Vandenberghe-Vandecapelle - Leon Spriet-Neirynck - Maurice Demuynck

129

BIBLIOGRAFIE Leopold SLOSSE: Honderdjarigen in west ....Vlaanderen 1800-1888 ( 8 blz ) Stedelijke Bibliotheek Kortrijk - Fonds de Bethune, nieuw nummer 4623. Leopold SLOSSE : Honderdjarigen in West-Vlaanderen 1816-1916 (15 blz.) Stedelijke Bibliotheek Kortijk - Fonds de Bethune, nieuw nummet 4624. West-Vlaanderen in Kaart, Westvlaams Economisch Studiebureau \-JES nr. XXVI, Brugge

1981. Officieel programma van de Grootse feestelijkheden në~ar aanleiding van de viering van de honderdjarige LOUrSE EGELS, weduwe van Charles-Louis Tytgat, op ~ondag 1 augustl-lS J 948. Druk Strobbe, Izegem,' 56 p.

Huldelied t~n voordele van onze HONDERDJARIGE, VROUW ADELAIDE D'HONDT door Martin Buyse. Druk. A. De Poorter. Uitgever, Grote Markt ?, Izegem. 1862 - 1962 - 4 oogst FRANCOIS KESTELOOT, IZEGEM. Druk. F. VandommeIe. Izegem. Programma van de feestelijkheden . 32 p. Kranten~rtikels

in verband met onze eeuwelingen :

1. 2. 3. 4.

ADELAIDE VERMEULEN : De Mandelgalm, jg. I, nr. 1. Zaterdag 2 juli 1927. FRANCISCA CLOET : De Mandelbode van 14.08.1937 LOUISE EGELS: De Mandelbode 31.07.1948, 5.02.1949, 11.02.1950. FRANCOIS KESTELOOT : De Weekbode T.M. lI/3 p. 39 en 41, T.M. IIl/ 2-3 p. 55

5, 6. 7. 8.

LOUIS BEELS : De Weekbode 6.11.1970 - 13.11.1970. ANASTASIA VANWYMBEKE: De Weekbode 24.01.86,31.01.1986. HE:(.,ENA PLATTEEUW: De Weekbode 21.11.1986 - 12.12.1986 CYRIEL PATTYN : De Weekbode : 9.01.1987 - 23.01.1987.

T.M. V/3 p. 104.

9. ANNA VANAVERBEKE : De Weekbode : 17.07.1987.

130

HET NOODGELD VAN GROOT IZEGEM Marcel Nuyttens, Boomforeeststraat 39 - 8700 Izegem Na het publiceren van het arti~el over het "Noodgeld van groot Izegem", (T .t,,, nummer 71), werd heel wat belangstelling voor dit on~erwerp betoond, Dank zij de bereidwillige medewerking van de heren: Paul De Baeck, Pol Maes en Philippe van Lidth de Jeude, kunnen wij nog volgende uitgiften eraan toevoegen.

GEMEENTE CACHTEM , :_ _ _ _ __ Hulp- en Voedingskomiteit 50 Centiem - Formaat: 103 x Q4 mmo Kreemkleurig papier. Druk in blauwe kleur, in een bruine kleur volgende teksten Gemeente Cachtem - Hulp- en Voedingskomit~it - 50 Co - 50 C. Druk . t1estdagh - Emelghem. Het nummer 576 is in blauwe anilinekleur o 25 Centiem - Formaat: 103 x 64 mmo - ~reemkleurig, papier . Rqde druk~ echter in 'donker blauwe kleur volgende teksten: Gemeente Ga,chtem - 25 ct. - 25 ct o - Druk. ~1estdagh - Emelghem o Het nummer l581 en de golflijnen zijn in blauwe anilinekleur weergegeven o Op de keerzijde van beide biljetten komt telkens voor : het zegel van het tebestuur en van het hulp- en voedingskomiteit o

: 131

ge~een

0000000000000000000

o o

ffi ffi

O @

ffi ffi

GEMEENTE CACHTEM

HULP- EN VOEDINOSKOMITEIT , (0) ------IO

----------~--~--------· ~----

: :ij()O~ i O ·~

(~0.

o o o

O.~~~~~.~~~~~t~~~~~-~~~~ 00 0 0 0 0 0 0 0 '0 0 0 0 0 0 0 0 00 ~

______________________

~~~~L_~

__________

. ..'. .t

)

". i!

132

.~ ~. :':.

ooooooocccccccccccco

ffi ffi GEMEENTE CACHTEM ffi ffi 0 0===============::::::==0

o @ o 0 :0

HULP- EN VOEDINGSKOMITEIT

••••

o i o! •

_· 4

' 0 '0

0 ;0

0 0

' 25~G~:1 () °

•

: ~25-,t~o --- ----o

0 i 0

1------Deze bon zal regelwatt, door de kas vaa het hulpkomltelt nlt-

0 0

O.~~=-~~_=~~~~~~-=~~~_a~a_ld_w~o_r~de_n-~~_.o o COOCCC. Druk. lIIe.tdaeb , .Eme1Ilàem.

133

GEMEENTE Er1ELGHEM : Hulp- en Voedingskomiteit : Hulp aan de werklozen. 50 centiemen - Formaat: 105 x 60 mmo Gemskleurig karton . Zwarte druk. Overstempeld met: Emelghem Rousselare Westvlaanderen in't blauw. Merk de fout -op ;n het woord "Hulpkomiteif", geen letter "t" maar een ";", soms werden deze fouten opzettelijk aangebracht om namaak van deze noodgeldbiljetten te voorkomen. Vermoedelijk gedrukt bij Remi Mestdagh-Debosschere op Emelgem Dam.

Nameus hf\t. Komileit ;

De l'oorzitter, Em. Vandemoortele. "

a;;;ef

C I

I i \

l I

\ '

i 3

,,',

4t'"

>4',

...

;....:.. ~.:J

....

; '• .J

Nolo.22

'1':'

Deze bon f zal naderhand hulp'door de . kas ,van het . komiteÎÎ uitbetaald worden. .

~ .'. ,-:

,, '

. ~'.

...... '-

;

. ,

134

......"..

)

..•. ,~ .

50 Centiem - Formaat: 116 x 78 1T11l. - Wit papier o Fond in groene kleur bestaande uit vierkanten met een open 0 in het midde n. Eveneens in groene kleur: Hulp- en Voedingskomiteit - Gemeente Emelghem . In rode druk: 50 Co - Wapen van de provincie West-Vlaanderen - 50 Co de tekst: Deze bon - alsook Druk. Mestdagh Emelghem . Op de keerzijde het zegel van het gemeentebestuur in blauwe anilinekle ur.

o @ HULF- EN VOEDINGSKOMITEIT

(9)

o o

0. =::=================== o o ffi ffi GEMEENTE EMELGHEM ffi . - .._-

- -- -.-. _.

-,.. _...

-_., ..

.-.. _... __ .

_ ' , ."

---- . ._

oio

o o

o 0 ,.). 0

( "'0

o,~~~=-_~~~~=. ~I~I~v~a~~_e~=:~lb~h:~i~p~=~_~~t~t:~i~~~_::=::~~~a~~~oo~~,~~~:~e_:~a_s~~ o

Druk . Mestdagb, Emelgbem.

135

000

0·00

000

Nationaal Hulp- en Voedingskomiteit : 25 Centie~ - Formaat: 53 x 27 mm o - Wit papier - Rode druk - Zegel van het hulp- en voedingskomitei t in blauwe anilinekleur. Drukker: onbekend.

25 Centiem - Formaat: 98 x 47 mmo - Wit papie r . - Kader - Emelghem - Provinciewapen - 25 centiemen in rode druk. In blauwe druk: Druk. t~estdagh Emelghem, - Hulp- en Voedingskomiteit. Het nummer 0360 in blauwe anilinekleur. Bemerk: Een drukfout in het woord "Centiemem", een Minplaats van N. Op de keerzijde: Tekst en handtekening in blauwe druk, zegel in anilinekleur . êS

•

,EmBlghBm

00 0000

25~

centiemem

0 0

OOOOOOOOOOOOOOOOQOQ II ru k . .1\1 eslcla~h,' EmelgbelO .

i .

".0' "

------

'; ) ' :.;.. .:

. "'.,

" ....

.· 136

25 Centiemen - Formaat: 83 x 57 mmo - Kreemkleurig papier. Kader en provinciewapen in bruine druk. In het zwart gedrukt: Hulp- en voedingskomiteit - Emelghem - 25 C. - 25 C. - en de tekst: Deze bon •.. , eveneens in zwarte druk : Druk. Mestdagh Emelghem. Het nummer 3485 in blauwe anilinekleur. Op de keerz1jde : het zegel van het gemeentebestuur van Emelghem .

o H"lp- en Voedingskomiteit-: Emelghem

0 1 0-._.1- .__0 ._--.10. 0o ---....

5a~· oo _~-._-_.o 0101 0 10 o 3·:/i·ü:::r:::::::. .. 0 . ..:j:O:il:·:·:·:·:· Q

0101-._0.- -..1. 0-.... 00 .--.......

~S-C~ .-.--. - -.---- -._- 00 01 0 1010 0 nnd~l~i:nrlld~gl~ 0 ~~;be~:~rl~~~~e~~

QQQ'QQOQQQQQQQQ

Druk. N.c.tda~ll, Emcl"hem .

. •"

! "

. .,.

. 137

STAD IZEGEM _ _ _ _ _ _ _ __

-- ------ - - --

Nu hebb~n wij ook de zekerheid dat de uitgifte van 10 centiemen nooit heeft be ... staan, al komt dat bij Dr. AoKeller voor; het gaat om een verwa.rt'Ïng met de uitgifte voor de gemeente Emelgem, zoals vermeld ;n T.~1. nummer 71 op -bladzijde 7l. Het ereteken dat in 1914 door de Duitse troepen ;s aangemaakt qewotden voor de inname van Parijs, kunnen wij nu ook afbeelden, het metaal is ijzer, doormeter 30 mmo met doorboring bovenaan. Zo wij ooit nog met andere uitgiften mochten bekend raken, zul len vlij het U via uTen MandereIl meedelen. pit ÇJ.rtikel slu:i;t aan bij het vroeger gepubliceerde overz ich t : HBT NOODGELD, VAN GROOT IZEGEM (IZEGE}1-EMELGE}1-KACHTEM) GE,DUREl'fDE DE EERS TE eN TWEEDE WERELDOORLOG (MoNuyttens in ToM. nr. 71 (XXV/l) p. 3 8 ~ 93 ).

-138

\~ERELDOORLOG

DUITSE KANTINEr1UNTEN UIT DE EERSTE

Marcel Nuyttens, Boomforeeststraat 39 - 8700 Izegem Organisatie was iets wat de Duitse militaire overheid t"eeds in 1914 bezat . Als ontspanning voor de militairen dachten zij aan: Casinp's voor officieren en manschappen, theater en soldaten-kino. Ook gedurende de eerste wereldoorlog waren dergelijke instellingen in Izegem gevestigd, een bijna uitgewiste tekst op een muur in de Papestraat toont dit nog aan. Voor hun kantines waren speciale munten voorzien, soms betaalde men de soldi j gedeeltelijk met deze munt, welke weer omwisselbaar was tegen drank en rookwaa r. Deze munten zijn uit vernikkeld zink en omvatten volgende reeks: Op voorzijde bemerken wi ~ steeds het waardegeta 1 en de tekst Herthmarke , omringd door een parel cirkel gelijklopend met de verhoogde rand. De keerzijde enkel het waardegetal omgeven door een zelfde parelcirçel met de rand gelijklopend. Waarden : 50, of 50 Pfenning of een half t~ark, ~ 25 mmo 30 -

25 20 15 10

24 ~ 24 0 21 ~ 20 0- 19

mmo mmo mmo mmo mmo

Dit laatste muntje is niet van zink, maar van geel koper, al dan niet met een halfmaanvormige figuur doorboordo Zonder waarde-aanduiding komt ook nog voor een zinken ronde schijf, vernikkeld , ~ 22 mm., waarop aan beide zijden voorkomt: een puntencirkel omgeven door de tekst: Dem Besten Schützen, eindigend op een ster, het geheel is omgeven doo r pa releirel tegen de rand.

. 139

f I

Duitse Kantinemunten uit de Eerste Wereldoorlog. (voorzijde)

140

Duitse Kantinemunten uit de Eerste Wereldoorlog. (achterzijde)

141

Met dit muntje was de bedoeling, het te bedelen aan de militairen die bij een schietwedstrijd een prijs hadden gewonnen Tevens bedeelde men deze munt, wanneer een officier vereremerkt was geworden en dus zijn soldaten een traktaat verschuldigd \<J8S, zodat dan het muntje wederom om te ruilen was tegen drank of rookwaar. Stempel varianten komen bij deze kantine-munten voor, wat op een veelvuldig gebruik wijst en massa-aanmaak. o

Dit artikel sluit aan bij het vroeger gepubliceerde overzicht : HET NOODGELD VAN GROOT IZEGEM (IZEGEf.!-EMELGEM-KACHTEM) - GEDURENDE DE EERSTE EN TWEEDE WE~ELDOORLOG (M.Nuyttens in T.M o nr. 71 (XXV/l) p. 38-93).

142

BOUW VAN EEN NIEUW PASTOREEL HUIS IN IZEGEM IN 1702. Edgard Seynaeve, Grote jvlarkt 25 - 8800 Roesel are. In het Izegemse stadsarchief zit er een rekening over de in 1702 nieuwgebo uwde "pri es te ragi e ". Dit interessant stuk geeft ons een beeld over de bouwactiviteiten, de geb ruikte materialen en de kostprijs. Ook het genealogische ko t er aan zijn trekken gezien heelwat Izegemse en vreemde werklui er in worden vermeld. De oude pastorij was gelegen langs het kerkhof. Zij was gebouwd op een omwalde "mote " en bezat een ruime tuin. Aan de noordkant was zij afgeslote n doo r twee beken en twee hagen. Om er binnen te geraken moest men eerst over twee br uggen en door twee poorten. Aan de ingangsdreef bevond zich de tiendenschuur. Ten tijde van pastoor Roymans (1653) besloeg de behuisde mote met haar voorhof r uim driehonderd lands ( 265,68 aren). Achter de woning, over de wal, lag er nog een aan de pastorij toebehorende erve van ongeveer honderd roeden ( 88,56 aren), jaarlijks vercijnsd voor 2 ponden pari sis. In het landboek " Ee.I1e. be.huY,4de. e.11 .6 uyt de. vooJLgawde. de. be.ke., gJtOat • •.

van 1653 wordt de eigendom als volgt beschreven: be.waldemote,. met eel1 vooIlhon, pae.ieYtde. OO.6t de. papuuaa.:t, eJz.6 ve. , wut het Re.Jr.cku:tltaetj e.11 e.11 1100Jtt het ke.Jr.ckha6 a6te. wei. lij. c. .. IJ

In 1697, toen Paschas.i us de Hacker pas toor was. te I zegem , werd het hui s onbewoonbaar verklaard door drie vaklui. De woning was. te vervallen om hersteld te worden. De Hacker s.ti.erf ech.ter op 26 februari 1700, en werd te Izegem opge volgd door Henri cus. Commacen. De ' pastoor zal het nieuwe gebouw betrekken dat opgetrokken werd tijdens het bestuur van hOQgéaljuw Pieter- Ferdinand Le Loup, burgemeester

143

1640 ; Sanderus. De pastorie is het nummer 18.

: ... '

.;.

°MUlJT-schildenij ~ i.1l .l!rl~ · yergwenen l':l§rbe:r:g "pen l H,e rt", ' hoe~ M~k~sVa~~ :,ep q~l1t;se~~ra,a~tj. .,,!J[~ d,,~

144.l

Ij;

I, '

i {.

h ')t

Boudewijn Clement dict Fiefvezen de schepenen Jan Vander Beke , Lucas Van Suyt, Michiel de Coene, Jan Vanoe Capelle, Rogier Van Seyeren en J. de Wulf . Met enige zekerh.e id JDogen wij . stellen dat dit gebeurdetu~sen april en november 1702.

Bij de afbraak van de .oude woning b.ad men balken, kepers en ste nen ge rec upereerd. De bakstènen werden gekuist en opgestapeld om weer gebruikt te ,worde n. ~len brak in december 1701 ook twee schouwen af die vermoedelijk in de nieu\lJbouw werden geplaatst . 1. DE VERSCHILLENDE WERKEN Van het delven vindt men maar een spoor aanvang juli 1705. Deze grondwerke n werden sporadi sch . verde r gezet, naargelang de bouw vorderde. Vol gens de rekeni ng werd er op 5 juli gedolven door Pieter d'Artois fs Pieter en. op 5,6 en 7 juli door Gabriel Vande Putte, die ook werkte op 25,26 oktober èn op 6 tot 9 novembe r 1702.

Zowel het oud als he~ nieuw pastoreel huis moet opgetrokken ~eweest zijn i n." vakwerk ( houte'n geraamte ;' ). Voor de gevel van de nieuwbouw geb r uikte men niet . mi nder dan zeven, ei ken bomen. Ook bi nneni n werden meerdere ei ken balken verwe rkt . Deuren en vensters ( casijnen ) waren uit hetzelfde hout vervaardigd . Bomen ging men halen op het goed te Rhode in Kachtem en op de hofsteden van de heren Gryson en Sale te Lendelede. Ter plaatse werden de gevelde bomen van he t overtollige ontdaan . Op de werf werden zij tot balken, kepers en planken gezaagd. Twee beroepszagers werkten daa-raan van 7 juli tot 19 oktober 1702; de . . gebroeders Joannes en Robert Deldijcke fii Petrus-Jacobus uit Izegem. Balken werden gevoegd en g~tapt. Men gebruikte ook II ruiten,agels, penninck- en dobbelpennincknagels". Al dat timmerwerk - Jan de Vos fs. Jan, oud pastoreel huis tuur. - Pieter Vande Putte

w.erd uitgevoerd door: timmerman uit Izegem. I:lij ontmantelde de schouwen in het op 12 decemrrer 1701 en ietwat later de houten bouwstrukI

fs Steven, timmer.man utt Izegem. ,Met zijn gezel werkte hij

aan de nieuwe pastorij van 17 :juli tot 14 oktober 1702.

145

- Robert hij er .. Pieter op 5 -

Vermote fs Robert, mees ter":' ti mmerman uit Kortrijk. Met vier man werkte van 29 augustus tot 21 oktober 1702 . Verstake, timmerman. Deze stielman werkte er slechts sporadisch 11 april, op 18 - 24 mei, op 19 juni en op 4 juli 170~.

Verschillende ploegen werden ingezet om het nieuw pastoreel huis te metsen - Meester-metselaar Pieter Tant uit Kortrijk, met een ploeg van zes man, van 10 juni tot 23 oktober 1702. - Meester-metselaar Antone Deman uit Izegem, met een ploeg van vijf man, van 10 juni tot 16 oktober 1702. - Meester-metselaar Pieter Steelandt fs Joos, met twee man, van 21 augustus tot 21 oktober 1702. De Kortrijkse metselaars logeerden te Izegem, in de woning van de weduwe Joos

Vanden Berge. Men mag aannemen dat de buitenmuren tussen het vakwerk werden gemetseld. Voor de binnenmuren daarentegen gebruikte men olmen ribben bezet met leem. Met kalk bepleisterd werden deze binnenmuren dan gewit. De leemaarde ging men halen op de kouter van Gillis Buyse. Als stellingen gebruikten de metsers sparren en planken. Bij de mortel voegde men kalkas en fijne kolen. Met de hulp van drie gezellen legde de Izegemse schaliedekker Joos de Smet fs Jabobus pannen van 1 oktober tot 4 november 1702. Tusseh 25 en 27 oktober van hetzelfde jaar werden de pannen aangereikt door niet min dan zeven helpers. Joos de Smet legde ook de vloeT met gerecupereerde " ... dektegels ... ". 2. MATERIALEN Pannen, bakstenen en tegels kwamen niet alleen uit de steenbakkerij van sieur Waldact te Kortrijk, maar ook ~an een in de meers van François De Busschere te Izegem opgetrokken steenoven. De oven werd er gebouwd door Jean de la Vu. Joannes de Schoquier was er vermoedelijk de steenbakker. Aldaar werkte ook

146

nog de familie van Lioen du Pon; met zijn dochters telde en stapelde Lioen niet minder dan 68 000 bakstenen. Uiteindelijk leverde de Izegemse pottenbakker Nicolaeys Fatou nog een deel pannen en bakstenen. Wateremmers, truwelen, mortelkuipen, verfborstels en aarden potten voor olie en verf kocht men meestal ter plaatse. Ijzerwerk en nagels haalde men zowel te Kortrijk als te Izegem. Izegemse slotenmaker Gillis Guillebeer leverde ankers om de bouw te verstevigen. 3. HET VERVOER Het vervoer der materialen gebeurde met paard en kar. Onderweg werden tol- en kalsijrechten betaald. Er was ondermeer een betalende doorgang te Heule aan de watermolen. Kalk, kalkas en fijne kolen werden in manden vervoerd, men sprak trouwens van een IImande ll of een IIcruysll kalk. Het kerkhof aan de Mote diende tot stapelplaats voor het aangevoerde kalk. 4. DIVERSEN Tegen regen en wind plaatste men schutten vervaardigd uit wissen en strooi, in de volksmond II stroovensters ll genoemd. Aan de leveranciers en tolbeambten was het gebruikelijk gratificaties te geven in wijn en bier. De bouw van het nieuwl,pastoreel huis kostte aan de gemeenschap de som van 4671 ponden en 2 stuivers. Het nodige geld kwam van de parochiebelastingen van 1701 - 1702 - 1703, van de verkoop der gerecupereerde materialen van het oud pastoreel huis, van een teveel aan te Menen betaalde belastingen en van een tegoed aan malderijrechten ( 1697 ) van de parochrie Lendelede .

. 147

BIJLAGE I

De personen die bij de nieuwbouw betrokken geweest zijn ( alfabetisch) BAERT, Joos fs Guillaume : zie De Bouvere, Jan BAERT, Nicolais fs Guillaume Heeft verschillende malen zavel en stenen gehaald, ondermeer op 14 - 15 juli, op 19, 20, 22, 24 juli, op 4,5 en 7 september en op 3 tot 20 oktober 1702. Zie ook Marchelier, Guillaume en Messelis, Guillaume. BASIJN, Carel Heeft op 8 juni 1702 een reis gedaan naar Doornik om er fijne kolen te halen. Heeft op dito 8 juni en op 6 september 1702 telkens een rèis gedaan naar Bissegem om er kalk te halen. Zie ook Van Thiegem, Fransois. BOCQUET, Robeert Heeft op 13 juli 1702, met een paardentransport, 30 manden kalk gehaald naar Doornik en op 18 juli 1702 nog eens 36 manden. Zie ook Van Thieghem, Fransois. BUIJSE, Gillis fs Gillis ( de weduwe) Heeft op 9 en 10 juni 1702 bomen laten halen op het goed te Rhode in Kachtem, op 14 juni 1702 een vracht kalk uit Bissegem en op 10 juli 1702 een .vracht pannen uit Kortrijk en op 19 oktober 1702 fijne kolen uit Doornik. Zie ook De Busschere, Lucas en Van Thiegem, Fransois. CALLONGIE, Mattheus. Officier van prochie en prinsdomme Iseghem. Heeft verschillende verwittigingen gedaan aan vrachtvoerders die fijne kolen, kalk en hout voor de parochie moesten halen ( 17 maart, 13 juni, 4 augustus, 11,12 en 13 oktober 1702. ) CA$TEELE, Jan. Belastingsontvanger te Menen. CLAERHOUT, Joos. Zie Deman, Antone. CLARISSE, Jacques. Werd op 4 september 1702 betaald voor het maken van twee ijzers en voor het leveren van wateremmers.

· 148

CLAYSENS, Oomijn. Zie Tant, Pieter. CLEMENT dict FIEFVEZ, Boudewijn. Burgemeester van Izegem in 1705. Heeft verschillende betalingen gedaan, o.a. : - voor het leveren van twee paar handschoenen aan de dochters van Lioen du Pon om bakstenen te helpen It e 11 en en rangschi kken. - aan Mechline Ovyns die in naam van Pieter Haghedoorn geld ging hale n naar Roeselare; - voor een pint wijn aan Pieter Tant die op 30 september 1702 pannen hielp kopen; - voor een glas wijn aan sieur Lachanderie, controleur te Kortrijk, als dank voor het vlot verlenen van paspoorten om ijzer, pannen en andere materialen te vervoeren ( 10 oktober 1702); - voor een glas wijn aan sieur Rousville ( tolbeambte te Heule-Watermolen) voor de vlotte doorgang aan de watermolen ( 10 oktober 1702). - voor een stoop bier aan Philippe Grimonprez, wegens het vervoer van wa t hout dienstig om een stelling te bouwen ( 25 oktober 1702 ); - aan Jacobus Tant, voor het vervoeren van 12 manden kalk om te witte n, voor het kopen van acht pond haar en twee borstels; - aan Jooris Feijs te Kortrijk ( verlies ); - aan Guillaume Nart te Kortrijk ( verlies ); - aan Guillaume Vernaeckt, voor de aankoop van twee manden om stenen te dragen; - aan zichzelf, voor verschillende uitgevoerde plichten en geleverde diens ten. COTURE, Boudewijn. Zie Tant, Pieter. COTURE, Pieter. Zie Tant, Pieter . COTTURE, Simoen : Zie Waldack, Gilles DI ARTOIS, Pieter fs Pieter.

Heeft op 5 Juli 1702 fundamenten gedolven. de BAGNOLS, Hugues. Intendant van de prins van Izegem.

149

DE BOUVERE, Jan Heeft op 25 en 27 oktober 1702 pannen helpen aangeven om h~t nieuw pastoreel huis te dekken, met volgende personen: Augustijn Van Lede, Pieter Spriet fs Bartholomeus, Joos Baert fs Guillaume, Guillaume Van Möerkerke fs Gui llaume, Christiaen Van Moerkerke fs Guillaurne, Pieter Quaetgebeur fs Jan, Jacobus de Myte re'. DE BUSSCHERE, Françoijs . Zie De Pon, Lioen. DE BUSSCHERE, Lucas fs Jan. Heeft van 3 tot 8 juli 1702 stenen van het oud pastoreel huis gekuist. Heeft van 10 tot 15 juli 1702 zeven vrachten kalk gehaald op het kerkhof van de Mote en leemaarde op de kouter van Gillis Buijse ( gebruiker) . DE COCK , Maerten. Is naar Kortrijk gegaan op 5 september 1702 om er ijzeren staven te halen. Christoffel Dupon betaalde het kassei geld. DE COENE, Michiel Werd op 24 september 1702 betaald voor het leveren van eiken "Cassijnhout". DE LA VU, Jean. Zie Vander Beke, Jan. DELDIJCKE, Joannes fs Petrus-Jacobus ( zager van beroep ). Heeft gewerkt aan het past0'reel huis van 7 juli tot 19 oktober 1702. Heeft er verschillende bomen, balken en kepers gezaagd met zijn broer Robert. DELDIJCKE, Robert fs Petrus-Jacobus ( zager van beroep ): zie Deldijcke, Joannes. DË LE PORTE, François. Gedelegeerde (uit Menen? ) van Hugues de Bagnols, intendant van de prins van Izegem. DE HULLU, Jacques . Haalde op 13 en 18 juli en op 6 augustus 1702 telkens 36 manden kalk naar Bissegem. Heeft op 14 oktober 1702 een wagen pannen gehaald naar Kortrijk. Zie ook Van Thieghem, Fransois . I

. 150

DEMAN, Antone ( meester-metser uit Izegem) Werkte van 10 juni tot 16 oktober 1702 aan de bouw van het nieuw pastoreel huis met Joos Claerhout, Frans Doom, Pieter Doom en een andere helper genaamd Mae rten. DE MYTERE, Jacobus. Zie De Bouvere, Jan. DE PESTEL, Lieven. Heeft in oktober 1702 een vracht pannen gehaald naar Kortrijk. DE SCHRIJVERE, Joannes. Heeft "Cassi jnhout geleverd. 11

DE SCHRIJVERE, Jooris. Werd op 4 september 1702 betaald voor de levering van drie "schoutemmers" en een wateremmer. DE SCHOQUIER, Joannes. Zie Vander Beke, Jan. DE SMET, Joos fs Jacobus ( schaliedekker van beroep) Heeft van 1 oktober tot 4 november 1702 pannen en tegels gelegd met Pieter De Smet en Laureins De Smet fs Joos. DE SMET, Laureins fs Joos. Zie De Smet, Joos. DE SMET, Pieter. Zie De Smet, Joos. DE VOS, Jan fs Jan. Heeft op 12 december 1701 twee schouwen ontmanteld in het oud pastoreel huis en nadien de houten bouwstructuur. Werd hiervoor betaald op 10 septembe r 1702. DE WAGENARE, Michiel Leverde drie kleine verfborstels. Dis van Izegem Kocht 315 "facelen" hout in "bol". DOBBELE, Antone Heeft op 9 en 10 juli 1702 bomen gehaald op het goed te Rhode in Kachtem. Werd op 16 november 1702 betaald voor de levering van 900 oude "dektegels".

151

DOOM, Frans. Zie Deman, Antone. DOOM, Pieter. Zie Deman, Antone. DRIESSENS, Pieter. Heeft op 22 oktober 1702 "berdels deijlen en sparren" gehaald naar Kortrijk. DU PON, Christoffel. Zie De Cock,

~laerten.

DU PON, Lioen. Werd op 21 september, 24 augustus en 29 oktober 1702 betaald voor het tellen en rangschikken van 68.000 stenen aan de steenhoven van Izegem, opgericht in een meers van François De Busschere. Zie ookVander Beke, Jan. OU PON, Lioen ( de dochters ). Zie Clement. EECKHOUT, Domijn. Zie Eeckhout, Pieter. EECKHOUT, Guillaume. Heeft op 18, 29 en 30 augustus 1702 geholpen aan het inkorten on laden van bomen. EECKHOUT, Pieter fs Domijn. Heeft op 18, 29 en 30 augustus 1702 zijn vader Domijn geholpen bij het inkorten van enige eiken bomen op het goed van mijnheer Grijson. Heeft deze bomen daarna naar Izegem vervoerd. ~ATTOU,

Nicolays ( pottenbakker van beroep) Heeft aarden potten, olie en verf geleverd ( november 1702). Heeft ook nog 75 IIpannenveustersll en 703 pannen geleverd. Zie ook Vermandere, Michiel.

FEIJS, Jooris ( uit Kortrijk ). Heeft in oktober 1702 lood geleverd. Zie ook Clement. FOOLEN, Augustijn. Is op 12 en 13 jul i 1702 naar Bi ssegem geweest met paard en kar om er kalk te halen. Zie ook Van Thiegem, Fransois. GELLINCK, Joannes fs LauwereynS'. Heeft van 20 tot 26 juli 1702 verschillende malen zavel gehaald om mortel te maken.

152

GELLINCK, Lauwereyns fs Lauwereyns. Heeft op 14 en 19 juli, op 4 en 5 september en op 3 en 4 oktober 1702 zavel gehaald. Heeft op 18 oktober 1702, 2000 stenen gepaald. Zie ook Marchelier, Guillaume en Messelis, Guillaume. GOETHALS, Laurins fs Pieter. Ging op 7 Juli 1702 zavel halen en voerde nadien nog wat werkjes uit. GRYMONPREZ, Philippe. Haalde op 6 september 1702 twee vrachten kalk naar Bissegem en op 11 oktober 1702 een vracht pannen naar Kortrijk. Zie ook Clement en Van Thiegem, Fransois. GRIJSON, Jan ( Mijnheer, uit Lendelede ). Werd op 25 september 1702 betaald voor de levering van 7 eiken bomen om de gevel van het nieuw pastoreel huis te maken. Zie ook Clement en Tuijttens, Gilles . GUILLEBEERT, Gilles ( slotenmaker van beroep) Werd op 5 november 1702 betaald voor het maken van ankers "coppelroen" en "grouwerk" . HAGHEDOORN, Pieter. Ontvanger van de parochie Izegem in 1702. LACHANDERIE, (Sieur) Controleur der belastingen

(?)

te Kortrijk. Zie ook Clement.

LEGAIN, Joannes. Heeft op 10 juli 1702 een vracht fijne kolen gehaald naar Doornik. L ENFANT, Joos. Heeft fijne kolen gehaald op de hofstede van mijnheer Sale te Lendelede, dicht bij de kerk van Sinte-Catherine. I

MARCHELIER, Guillaume. Heeft met andere vrachtvoerders 30.000 stenen gehaald naar de Izegemse steenoven, namelijk met Guillaume Messelis, Laurreins Gellinck, Nicolaeys Baert en Michiel Vermandere.

153

MARCHELIER, Hilaire. Heeft op 24 mei 1702 verschillende bomen gekocht tijdens een veiling op het goed te Rhode in Kachtem. Heeft op 23 augustus 1702 een levering gedaan van 49 voeten gezaagd "cassijnehout" . MARGO, Jan: Zie Tant, Pieter. MESSELIS, Guillaume. Heeft met andere vrachtvoerders 31.000 stenen gehaald naar de Izegemse steenoven, namelijk met Laureins Gellinck, Nicolaeys Baert en Michiel Vermandere. Zie ook Marchelier, Guillaurne. MONIE, Joos. Heeft voor Jossine Vandenbern, op 8 juni 1702, tweemaal 36 manden kalk g~ haald naar Bissegem en op 6 september 1702 bomen gehaald naar Lendelede op de hofstede van mijnheer Grijson. Zie ook Van Thiegem, Fransois. MOREL, Joachim. Leverde "pennincknagels". Herstelde op 14 augustus 1702 de brug aan het pastoreel huis. Leverde "ruitenagels en dobbelpennincknagels" via Augustijn Rei jni er. MUIJLLE, Gillis. Was ontvanger van de parochie Iseghem in 1703. NART, Guillaume, uit Kortrijk. Zie Clement. NOLF, Guillaume ( koopman uit Kortrijk ). Heeft op 20 augustus, op 3 en 25 september en op 14, 18 en 23 oktober 1702 gewone ijzeren nagels en steenrood geleverd. OVYNS, Mechline: Zie Clement. PESANT, Pieter ( baas uit de herberg den Hert) Heeft op 10 april 1701 een eiken balk geleverd en drank en spijs gegeven aan timmerlui die voor de' bouw van het nieuw pastoreel huis naar Izegem waren gekomen om besprekingen te voeren. QUAETGEBEUR, Pieter fs Jan : Zie De Bouvere, Jan.

154

RAPAILLE, Herrnes. Zie Van Severen, Rogie-r. REIJNIER, Augustijn. Zie Vande Putte, Pieter en Morel, Joachim. RI DE, Mi ch iel. Heeft op 18 juli 1702 een vracht kalk gehaald naar Bissegem. Zie ook Van Thiegem, Fransois. ROUSVILL E, (sieur). Ontvanger bij de watermolen te Heule. Heeft rechten ontvangen voor de doortocht van 3000 pannen van Kortrijk naar I zègem. 'Zie ook Clement. SALE, zie L'Enfant Joos. STEELANDT, Jacobus fs Pieter. Zie Steelandt, Pieter. $TEELANDT, Pieter fs Joos ( meester-metser te Izegem). Heeft met 4ijn zoon .Jacobus Steelandt aan het pastoreel huis gewerkt van 21 augustus tot 21 oktober 1702. SPRI'ET, Pieter fs Bartholomeus. Zie De Bouvere Jan. TANT, Jacobus. Zie Clement. TANT, Jacobus fs Pieter. Zie Tant, Pieter. TANT, Pieter ( meester- metser uit Kortrijk ). Heeft te Izegem aan het pastoreel huis gewerkt van 10 juni tot 23 oktober 1702, met medewerking van: Pieter Tant fs Pieter ( zijn zoon ), Jacobus Tant .fs Pieter, Domijn Claysens, Jan Margo, Pieter Cotur€ en Boudewijn Coture. Zie ook Clement. TANT, Pieter fs Pieter. Zie Tant, Pieter. TUIJTTENS, Gilles. Heeft op 10 juli 1702 een vracht fijne kolen gehaald naar Doornik . Heeft op 8 juni en 14 juli 1702 telkens 34 manden kalk gehaald naar Bissegem. Heeft op 28, 29 en 30 augustus 1702 bomen gehaald op het goed van mijnheer Grijson te Lendelede. Heeft een vracht planken en sparren, die gediend hadden om stellingen te maken, van Izegem naar Kortrijk gevoerd. Zie ook Van Thiegem, Fransois .

· 155

VANDENBEM, Jossine. Zie Monie, Joos VAN DEN BERGE, Joos ( de weduwe en de hoirs) Heeft ingestaan voor het logeren van de werklieden uit Kortrijk, met nog een paar kleine onkosten. Heeft 856 voeten olmen ribben geleverd. VANDEN BROUCKE, Maerten. Werd op 22 augustus 1702 betaald om vanuit Kortrijk 300 gewone ijzeren nagels te hebben meegebracht ( met vereffening van het tblgeld). VANDEN DRIESSCHE, Jan. Heeft op 19 en 23 oktober 1702 twee vrachten pannen gehaald naar Kortrijk ( met betaling van kasseigeld). VANDEN KERCKHOVE, Guillaume. Heeft met paard en kar een vracht pannen gehaald naar Kortrijk op 14 oktober 1702. VANDE PUTTE, Gabriel. Heeft op 5, 6 en 7 juli 1702 fundamenten gedolven en heeft werken uitge voerd op 25,26 oktober en op 6,7, 8 en 9 novembèr 1702. VANDE PUTTE, Michiel. Heeft geld voorgeschoten toen hij vanuit Doornik een "cruys" kalk meebracht . VANDE PUTTE, Pietel'" fs Steven ( timmerman te Izegem) . Heeft met zijn gezel Augustijn Reijnier aan het pastoreel huis gewerkt van 17 juli tot 14,' oktober 1702. Zie ook Van Severen, Rogier. VANDER BEKE, Jan. Heeft voor de periode van juli 1702 tot 13 oktober 1703 intresten ontvangen op een som die hij had voorgeschoten om de Izegemse steenbven opte richten , Heeft een voorschot gegeven aan Jean de la Vu, bouwer van deze steenoven. Heeft zelf een deel der kosten vereffend aan Joannes de Schoquier en aan , Lioen Du Pon voor het bakken van stenen ( terugbetaald op 9 december 1702). VANDE

Jan fs Pieter. Heeft op 6 en 7 november 1702 strooivensters gemaakt om het nieuw gebouw te W~LLE,

156

schutten tegen regen en wind. Gebruikte hiervoor 200 wissen. Heeft ook nog tegels gehaald. VAN

Pieter. Werd op 13 november 1702 betaald voor het leveren van strooi om vens te rs te maken tot behoud van de nieuwbouw.

HAV~RBEKE,

VAN MOERKERKE, Christiaen fs Guillaume. Zie De Bouvere, Jan. VAN MOERKERKE, Guillaume fs Guillaume. Zie De Bouvere, Jan. VAN SEVEREN, Rogi~r. Ontvanger van de parochie Izegem voor het jaar 1701. Heeft op 8 juni 1702 36 manden kalk gehaald naar Bissegem. Heeft op 14 juli 1702 een vracht fijne kolen gehaald naar Doo~nik . Heeft op 19 juli ' 1702 kalk gehaald naar Doornik. Heeft op 5 augustus 1702 bomen gehaald op het goed te Rhode in Kachtem en 11 rasieren fijne kolen naar Bissegem. Heeft op 13 augus tus 1702 een ei ken "bo 1" doen 1everen vi a timmerl ui Robee r t Vermote en Pieter Vande Putte. Zie ook Van Thiegem, Fransois. VAN SUIJT, Lucas. , Heeft op 13 augustus 1702 twee "scheerstijlen" geleverd. VAN THIEGEM, Fransois. Heeft op 8,11, 12,13, 14,15, 18 en 19 juni, op 6 september en op 19 oktober 1702 848 manden kalk en kalkas geleverd samen met Joos Monie, Gillis Tuijttens, Carel Basijn, Rogier Van Severen, Marijn Volckaert, de weduwe Buijse, Augustijn Foolen, Jacques (de) Hulle, Robeert Boc~uet, Michiel Ridé en Philippe Grymonprez. Michiel. Heeft op 4 september 1702 zavel gehaald . . Heeft op 3 en 5 oktober 1702 stenen en kalk gehaald naar Bissegem. Heeft op 26 en 27 oktober 1702 pannen gehaald te I zegem bij pottenbakker Nicolaeys Fatou. Zie ook Marchelier, Guillaume en Messelis, Guillaume .

V~R~ANDERE,

. 157

\fERMOTE, Joannes fs Robert. Zie Vennote Robeertfs .'.Robert VERMOTE, Pieter fs Robert. Zie Vennote Robeert fs Robert VE RMOTE, Robeert fs Robert ( meester-timmerman uit Kortrijk). Heeft van 29 augustus tot 21 oktober 1702 gewerkt aan het pastoreel huis met zijn zoon Pieter Vermote, zijn broer Joannes Vermote en zijn neef Robert Vermote fs Adriaen. VERMOTE, Robert fs Adriaen. Zie Vermote, Robeert fs Robert. VERMOTE, Robert. Zie Van Severen, Rogier. VERNAE CKT, Guillaume. Zie Clement. VERROESTRAETE,Frans Heeft op 14 oktober 1702 met paard en kar een vtacht pannen gehaald naar Kortrijk . VE RS TJi.KE, Pi e te r ( ti mme rman ) . Heeft aan pastoreel huis gewerkt op 5 en 11 april, op 18 en 24 mei, op 19 juni en 4 juli 1702. VICTOR, Joannes. Heeft op 19 oktober 1702 met paard en kar een vracht pannen gehaald naar Kortrijk. VINCKE, Silvester. We rd op 4 september 1702 betaald voor het leveren van een mortelkuip en een wa te re mme r. VOLCKAERT, Marijn. Heeft een vracht fijne kolen gehaald naar Doornik. Heeft een vracht kalk gehaald naar Bissegem. Zie ook Van Thiegem Fransois. WALDACK, Gilles (uit Kortrijk) I . .. Heeft een totaal van 4313 pannen geleverd: 300 op 10 oktober, 350 op 11 oktober en 3363 op 19 oktober 1702. Deze pannen werden met negen wagens vervoerd onder leiding van Ingel Waijens .

. 158

Heeft 300 Hollandse pannen geleverd en ze op 23 oktober 1702 naar Izegem laten brengen door Simoen Cotture. Heeft op 11 oktoner 1702 400 pannelatten geleverd en 3 gespleten deylen . . 1I • •

WAlJENS, Ingel. Zie Waldack, Gilles. ZETTE, Laurei AS. Werd op 31 september 1702 betaald voor de levering van twee truweelkens.

x... x•..

Maerten. Zie Deman, Antone. Heeft olmen regels geleverd.

BIJLAGE 11.

MERKTEKENS OP DE LOSSE STUKKEN. BaelLt .)oO.ó fr6 GLU.U.awne, hulp van. pen.n.enleggelt (28 ok.:tobelt 11021

I><J

BaelLt Nic.o.taljl.>, VOeltmM ( dec.eJriJelt 17021 V'Alt:toil.> Pie:te.1t fr6 Pie:te.lt, de.i.velt ( 25 jut{. 17021 Ve Bouvelte JM, hulp van. pMn.enleggelt ( 27 ok.:tobelt 17021 Ve BU.61.> melte Luc.a.6

JM.6, weltk.man. ( jut{. 17021

Ve-tcU..jc.k.e Joan.n.e.6 &6 Pie:telt, zagelt Ve.tdijc.k.e RobeelLt Ve

MIj:t~lte

Pie:te.lt, zagelt

dec.embelt 1102) dec.embelt 17021

JaeobU.6, hulp van. pan.n.enleggelt ( 29 ok.:tobelt 17021

Ve Sme:t JOOl.> &6 Jac.obU.6, pMn.en.- en. v.ioeJt.teggelt ( maaJLt 17021

eB @: f ff7 t &::) ~

Vu Pon. Uoen., hulp VM I.>:te.en.bak.k.elt ( ·29 ok.:tobelt 17021

Vobbe.i.6 An.:thon.e, VOeltmM ( ok.:tobelt 17021

.·159

lffI

VJ"vte.6.6e.I'1.6 Pie..te.It, voe.ltman ( ok..tobe.Jt 1102 )

Ee.c.k.hou;t Guiilaume, weJtk.man ( 71 .6ep.tembelt 7102)

Falen AugU6tijn, vae.Jtman ( janucvvi.. 7103) Ghe.U..ljl'tcJ<. Joanne.6 fr6 Lauwe.lteljYl..6, voe.Jtman ( dec.e.mbe.Jt 1102) Gellinc.R Lauwe.neljYl..6, voe.Jtman ( de.c.embe.lt 7102) '

+ t

LegeJ.1'l J oatlne..6, vOe.Junan ( jut.<. 7102)

+rr=;r

Quae..tgeb cult Piete/t 6.6 Jan, hulp van panne.nie.ggelt ( 28oh.;áJb€Jl1(02)

S piUet Pü A;e., 66 S"t.t:ho.t'.o mR."", hutp van pannentegg eJt I 21 olWJ bV!. 11021

Ste.e1ant Pie.te.1t fr6 Jo 0.6 , me.e.6telt-me:tbe.Jt ( nove.mbe.lt 1102) Tt..U. j.t:te.Yl.6 GLtU/.> ( .6 e.p.te.mbe.1t 7102), vo e.Jtman

Vandcn VJrÁ..e.6.6c.he Jan, voe.ltman ( novembe.Jt 1102 Vande Pi;(:te CaJtel ( 12 novembe.lt 1102) Vande Pu;t:te lvkc.hie1 Vande. pu;t:te Pie..telt

66 Jan,

*+ Jt +

vo eltman ( .6 e.pte.mb e.It 1102)

66 Steve.n, timme.ltman ( dec.e.mbe.lt

1102)

Vande. Walie. Jan fr6 P,[e.telt, makelt van .6.tJtoveYl..6te.M ( 19 novemóe.Jt 7102) 0

+ liot'fi t"

Van Se.\Je.lten Roge.lt, voe.ltman-aanne.melt ( mu 1105) Ve.ltmande.JLe. M<.. c.hie.f. fr6 Cha..trcl. , vo e.Jtman ( de.c.e.mb e.Jt 1102)

VeltJrOe..6.tJtae.te. FltaYl..6, voe.ltman ( 6ebltucvvi.. 7103) V~c:toOIt

Joanne..6, voe.ltman ( nove.mbe.Jt 1102)

BRONNEN

SAI, Landboek van Izegem dd. 1653. SAI, Kerk 111 - Varia, Kerkrekening, . dd. 8 mei 1705 (over de bouw van het pastoreel huis in 1702) opgesteld door de Izegemse Burgemeester Boudewijn Clement di ct Fiefvez. G.F. TAN GHE ,

PdI.L'cflieboek van Iseghem,

Brugge 1862 - 63, p. 190-191, 362 en 365 .

160

LEZERSBRIEF : DE LEOPOLDISTEN'. Marcel Nuyttens,

Boomforeeststraat 39, 8700 Izegem

Van de hand van de Heer Antoon Vandromme verscheen in ons tijdschrift IITen MandereIl jaar XXI - 1981, nummer 60 een artikel over de IILeopoldisten ll met tevens het verzoek: wie nog personen kende welke op de foto voorkwamen, deze te willen kenbaar maken. Op deze afdruk herkenden wij onder de nummers 4 Demuynck Joseph, 9 Vans teenki s te Pierre, 10 Tillieu Paul, 30 Denys ' Vergile, 32 Croes Triphon, 35 Debeyne Arthur, 45 Deblauwe Camille, 50 Perneel Camille, 60 Werbrouck Modest. · wens komt op de foto uiterst rechts een voor ons ook onbekende Leopoldist voor. Vriendelijk verzoek de aanvulling te ~illen maken. . Maar er is méér ... - Wie waren deze "Leopoldisten ll ? Wij <ennen er meer dan één vereniging van, namelijk 1. - De Leopoldisten, die werkelijk deze benaming aan hun vereniging gaven en die als soldaat onder koning Leopold I gediend hadden tussen 1830 en 1865. Of er Izegemnare,n aan de bevrUdingsstrijdvan 1830 tot 1835 hebben deelgenomen weten wij niet, het enige document dat ons is overgebleven is een foto weergegeven in de uit~ave IIIzegem vroeger en nu ll en welke verscheen bij J. Hochepied in 1974, waarop wi.j nog de zeven laatste overgebleven Izegemnaren ,

161

. _ - - _..- --

162

t'-

0..

0 <.0 C\J 0

C 00 ' r-")

C\J

s...

~ > Q)

:3 Q)

163

s::

lil

s::Q) E-<

+> 'M

:l 0

0 <t-i

zien, welke onder koning Leopold I dienden. Het waren de he'ren : Vandesande Henri, Yannes.te AlJglJs.t, Brahant Henri? Yandaele Henri., Wallaert François, Parmenti.erLéonarden Delancre Renr;:' Deze foto w.erd genomen in 1907. 2. - Gezien er reeds een vereniging bestond onder de benaming "Leopoldisten", konden de mannen welke de wapenrok onder koning Leopold 11 hadden gedragen, vanaf 1865 tot 1909, zich nog moeilijk "Leopoldisten" gaan noemen daar dit verwarring kon meebrengen. Gezien men dergelijke vergissingen niet wilde maken, kreeg deze vereni gi ng de naam van "De Ware Vaderl anders of gewezen soldaten van hèt Belgisch Leger". Zij hadden hun lokaal in café "Het Garenhuis" op de Grote Markt. 3. - Inmiddels zijn er nog een derde soort Leopoldisten bijgekomen, nu verenigd onder de benaming van "De veteranen van koning Leopold III". Reeds in 1950 ontstond deze vereniging en onder haar leden zijn twee soorten: allen die tussen 1934 en 1944 soldaat zijn geweest en ook zij die koning Leopold 111 trouw bleven in de strijd welke wij nu kennen als de "Koningskwestie" . 4. - Wij stippen nog aan dat alle oudmilitairen van koning Albert I, dus zij di e hun militaire dienstplicht vervulden van 1909 tot 1934 zich ook verenigden onder be nami ng "Oud sol da ten van Koni ng Al bert 1". Nu wij het toch hebben over "De Leopoldisten of Ware Vaderlanders" willen wij even een paar ervan in het daglicht stellen en vooreerst Virgile Denys, geboren te Izegem op 3 maart 1878. Virgile stamt uit een oude Izegemse familie, die het beroep van metselaar en molenbouwer uitoefende en op de Abelewijk was gehuisvest. Iedereen die Virgile gekend heeft weet dat hij graag vertelde en dat hij ee n geboren verteller was. Zijn geliefkoosde onderwerpen waren : spoken, doodskaarsen ) Izegemse gebeurtenissen, familieaangelegenheden en zijn soldatentijd in de ka zerne, op kamp of in de eerste of de tweede wereldoorlog. Ook heeft hij vaak vertel d over die zondagvoormi ddag waarop hij met zi jn vader meemocht naar Inge 1munster, om opmetingen te maken van de molen die er op het Hoge stond. Deze metingen zouden ze gebruiken om de Abelemolen te bouwen, molen die dan bij de

164

1907 De Oud-soldaten van Leopold I Foto uit Izegem, Vroeger en Nu·p.269

165

Vlag van de Oud-soldaten van Leopold I

166

bevrijding van Izegem in 1918 zou worden stukgeschoten. Later werd de Abelemolen nooit meer herbouwd als windmolen, maar wel in zover hersteld dat hij als mechanische molen verder zou werken. Virgile leerde het familieóeroep niet, maar werd schoenmaker met de hand en zou aldus bij menig Izegemse schoenbaas zijn brood verdienen. Bij de loting die toen nog in voege was, trok Virgile het nummer 13 en lootte hij zich erin met het gevolg dat hij op 1 oktober 1898 naar Gent mocht optrekken om aldaar in het l'Fort" zijn militaire dienst te vervullen. Maar ook daar hadden ze schoenmakers nodig en na 15 maanden bij de infanterie te hebben gediend, verplaatste men Virgile naar het fort te Dendermonde waar hij letterlijk en figuurlijk nog 12 maanden klopte. Daarna moest Virgile nog tweemaal opkomen om "zijn kamp te doenllen wel in 1901 voor twee maanden en in 1902 voor één maand militaire bijscholing.

Virgile Denys op 20-jarige leeftijd

Virgile Denys op latere leeftijd met een pet van de Leopold~sten op.

167

Zo waS hij totaal 30 maanden bij het leger en Virgile mocht zich nog gelukkig achten, want was men curassier, lancier of artillerist, dan klopte men 4 jaar en daarna volgenden ook nog oproepingen voor het Kamp Sommige Izegemnaren die meer dan 4 jaar dienden, werden in 1914 toch onder de wapens geroepen en zij die levend uit de strijd kwamen, hadden nog eens 5 jaar soldaat gespeeld. Virgile was een van de medestichters van de "Bond der Ware Vaderlanders" en in 1909 telde deze vereniging 237 leden. Daarvan was Virgile aanwezig bij 235 begrafenissen. Hij aanzag het als een ereplicht zijn wapenbroeders naar hun laatste rustplaats te vergezellen en ook droeg hij de laatste tien jaren de vlag van de vereniging. Toen men voorzitter Leander D'Hondt ten grave droeg, nam Virgile een sterk besluit: dezelfde namiddag trok hij met de vlag en "bescheidens" van de vereniging naar het stadhuis en overhandigde alles aan burgemeester Emiel Allewaert en vroeg dat ook op zijn begrafenis de vlag zou aanwezig zijn. Zijn laatste levensjaren sleet Virgile in het nieuwe rustoord, na het overlijden van zijn echtgenote beredderde hij zelf zijn huishouden en toen zijn zoon Valère uittrouwde "huisenierde" hij alleen verder. Hij wilde geen van zijn kinders ten laste zijn; een goed soldaat trok zijne plan" zei hij en Virgile was lang genoeg soldaat geweest. Ondanks zi jn hoge ouderdom was Vi rgi le nog fi t en met zi jn onafschei.dbare live 10" maakte bij uitstapjes in stad en in de omgeving en bezocht hij nog soldatenmakkers tot in Oudenaarde toe. Aan het kruis.punt bi j de Menensteenweg , Ru rgemees. ter Yandenbogaerde 1aan en de ni euwe Ri jksweg, zou Yirgile door een auto worden ge va t en op 87-jari ge ouderdom overlijden. Inmiddels was de heer Jules Sintobin burgemeester geworden. Ondanks de belofte van burgemeester Emiel Allewaert, was de vlag van de vereniging er niet, maar wel dekte de nationale driekleur zijn kist. Verdere opzoekingen hebben uitgewezen dat na de dood van Virgile nog één ware vaderlander in het leven was, namelijk Perneel Camille. 11

11 •

Van het ene valt men op het andere. Nog even een woordje over een ander Leopoldist, namelijk Modest Werbrouck. Geboren te Izegem op 15 juni 1868 werd hij zeer

168

jong wees. Hi j betrok een kamer boven de herberg "De Bl auwe Krone" op den hoek van de Markt- en Roeselaarsestraat, huis nu bewoond door Mevrouw Rachel CoopmanOos terlynck. Modest moest in e.igen onderhoud voorzien, lootte er zich in en moest drie jaar dienen. Hij kreeg zin in de militaire dienst en "verkocht" zich nog tweemaal voor drie

jaar, ~ . zo

was hij 9 jaar in militaire dienst.

Na al dat soldatenleven werkte Modest in de borstel fabriek van de Firma Alfred Gheysens in de Kruisstraat en was er machinist van de eerste stoommachine die te Izegem geplaatst werd. Verder was Modest nog medestichter van het "Syndikaat van de borstelmakers" en ook van "De Ware Vaderlanders ". Bij "den troep" had hij leren uurwerken herstellen en zo repareerde hij in zijn vrije uren niet alleen uurwerken, maar lapte ook potten en pannen en kon ook paraplu's herstellen . Ook had hij in zijn militaire dienst geleerd pijpen te roken en "sjiektoebak" te kauwen, iets wat hij tot zijn laatste dag volhield. Modest overleed te Izegem op 6 mei. 1936. Zowel de Leopoldisten als de Ware Vaderlanders waren echt op hun "eretekens" gesteld. Zij droegen ze dan ook fier bij elke vaderlandse plechtigheid of feestelijke optocht waartoe zij met hun vlag waren uitgenodigd. Gezien men toen nog niet eniging zelf voor s.ommige

OJT)

bayerklap eretekens uitdeelde, zorgde hun ver-

eretekens~

waarvan wij er enkele zeldzaam geworden

exemplaren afoeelden. Met dank aan de tfeJten : Vemuync.k. Ac.h.ille, Vemuync.k. Mawric.e, Veny.6 ValèJte,

en Wel!.b.twuc.k. Ulc.he.l

VOOIt..

hun .6pontane medewe!tIUng.

169

Bronzen kruis Oudgedienden Kvning Leopóld I

Zilveren kr~is Oudgedienden K,ó ning Leópèld I

Gouden kruis Oudmilitairen Leèpóld II

170

Zilveren kruis militaire Veteraan Koning Leopoid 11

Medaille Veteranen Koning Leöpöld 11

171

Medaille voor de mobilisatie 1870 - 1871

.Gouden medaille regeringsjubileum Koning Leopold II, aan alle Oud-gedienden toegekend.

172

DE BEROEMDE LAARZEN IN ONS SCHOEISELMUSEUM

TEGENSPRAAK.

Raf Vandenberghe, ' ~ensesteènweg 77 - 8700 Izegem De pronkstukken van ons Nationaal Schoeiselmuseum zijn ongetwijfeld de twee paar koningslaarzen van Eduard Dierick, al dan niet gemaakt voor Koning Willem I der Nederlanden en voor Koning Leopold I. Aan de aandachtige lezer of luisteraar zal het wellicht ook opgevallen zijn, dat in verband met deze laarzen tegenstrijdige versies in omloop zijn. De ene versie zal ik hier noerren : de versie-BEKAERT. Ze bevat de verklaring

over de öorsprong en verdere geschiedenis die conservator Roger BEKAERT gedurende bijna twintig jaar ten beste gaf tijdens zijn rondleidingen. Toen in november 1985 de intussen befaamde "Geschiedenis van Izegem" (1) verscheen en daarin ook een bijdrage voorkwam over de koningslaarzen, werd daarbij volledig de versie-BEKAERT gevol gd. Daarrree kreeg deze versie m. i. het karakter van 'officiële

versie~.

Bij navraag bij de hoofdauteur, J.M. Lermyte, die tevens

de auteur van het betreffende hoofdstuk was, bleek dat hij volledig en ter goeder trouw de conservator gevolgd had. De hoeveelheid geschreven tekst over deze versie is zeer beknopt: ik vond enkel aanwijzingen in de genoemde "Geschiedenis van Izegem". Maar ze is de meest verspreide versie, omdat ze aan duizenden rrensen verteld werd, eerst door Roger Bekaert zelf, en in zijn spoor door de Izegemse gidsen die nog altijd en met evenveel overtuiging hetzelfde oorsprongsverhaal vertellen. Trouwens, bij de karige verklarende uitleg in het museum vinden wij juist daarI

over een gedrukte tekst die de versie-BEKAERT onderstreept. , Daartegenover staan andere versies over oorsprong en geschiedenis van de laarzen.

173

Ze zijn te le zen in "De Mandelbode" van 1.12.1956 en 8.12.1956 (2) en in uTen titan de reil 1960 nr. 2 (3). Beide artikels zijn van de hand van Alfons De Jan. Gok in "Ten fiiandere" 1966 nr. 2 (4) en in "Yseghem, Vlijtigh ende Boos" (5), tekst die ook te vinden is in "Ten MandereIl 1966 nr. 2 (6), vonden wij t eksten over dezelfde laarzen. Ik vermoed dat al deze geschriften uiteindelijk teruggaan op Alfons DE JAN. Daarom zal ik deze verklaringen noemen: de versie - DE JAN Dsze versie ;s voor zover ik kon nagaan, ouder. Ze is in elk geval meer bescheiden en meest-geschreven. Behalve in de bovengenoemde "Geschiedenis van Izegem ll , is het deze versie en enkel deze, of een variante ervan, die in geschri ften gevonde.n kon worden. Pog ingen om ergens buiten Izegem een tip te vinden leverden niets op. Ei" werd - vruchteloos - geschreven naar het Museum van de Dynastie en naar het Museum Bellevue te Brussel. Het Koninklijk museum van het Leger en van de Krijgsgeschiedenis, Jubelpark Brussel, kon evenmin gegevens meedelen over onze laarzen .

1. DE LAARZEN VAN KONING WILLEM I DER NEDERLANDEN. 1.1. VERSIE-BEKAERT In de "Geschiedeni s van Izegem" p. 212 (7) lezen we : "Ongetwijfeld is Eduard Dierick de grondlegger van de Izegemse sthoenni jverheid. Hi j i s de ui tvi nder van de met koper genagel de schoenen, waarvoo r hi j op 5 januari 1830 van Koning Willem I een octrooi voor de Nederlanden kreeg. Voordien waren de zolen genaaid, maar ze kwamen los. Dierick moest zijn eigen nageltjes maken. Duizenden bezoekers bewonderden in het Nationaal Schoeisel museum de Laarzen die Eduard Dieriek maakte voor WiLZem I, en die door de revoLutie nooit werden verstuurd."

In het Nationaal Schoeiselmuseum staat de volgende gedrukte te kst bij de laarzen van Willem I : "Laarzen in 1830 te Izegem vervaardigd voór Koning WiUem van HoLLan d en wegens de RevoLutie niet ter beate_ng geX'aak.t . "

174

De laarzen van koning Willem I der Nederlanden.

175

1. 2. VERS lES·· DE JAN

- In "De Mandelbode" van 1.12.1956 en 8.12.1956 lezen we onder de titel IIEduard Dierick, grondlegger van de Izegemse schoennijverheid ll , door A.D.J. Emeldam ( = Alfons De Jan) (8) : "Einde van januari 1830 . Het nieuws doet de ronde, Wi llem 1 der Nederl anden heeft een octrooi verleend aan Eduard Dierick. Een octrooi voör het genageld werk in het schoenbedrijf! Het brevet wordt toegekend voor een tijdsspanne van 10 jaar. Het was natuurlijk maar geldig in de Nederlanden. En zo kwam het dat de nieuwe werkwijze mocht overgenomen worden in den vreemde. Zulks was vooral het geval bij onze oosterburen, de Duitsers ... Als hij de blijde tijding van zijn octrooi vernam, stuurde hij aLs dankbare huLde een paar Laarzen met eigen hand en naar' maat gemaakt, naar de koning. WiLLem I was met dit gesehenk zodanig ingenomen, dat hij een beLoning afstuurde van 300 nederLandse gulden. De Laarzen, waarmee Eduard zijn brevet heeft gewonnen zijn nog in ons bezi t ••. Het octrooi en het mandaat van 300 gulden werden afgestuurd naar Izegem. fvlaar het geld moest ontvangen worden op de Thésorie van het Gouvernerrent te Brugge. Hij zou er tevens de rechten van zijn octrooi betalen. Dit gebeurde op 22 van de kortemaand ten jare 1830. . .. Het bleek 'l'JI:; l ..:\' dat de uitvinding van het GENAGELD werk de stoutste verwacht'ingen had ov_ rtroffen. Iedereen wilde thans zulke schoenen dragen. Daarbij het werk ging veel rapper en was veel gemakkelijker van uitvoering, eens dat er schoennageltjes gefa'briceerd waren. tien kwam, van God weet waar, naar de bekende schoenwinkel te Izegem •.. " - In IITen MandereIl 1960 nr. 2 p. 32-33 schreef dezelfde Alfons De Jan onder de ti te 1 : ilEduard Dierick, grondlegger van de Izegemse schoennijverheid ll . (9) : gaf Eduard Dierick de raad, een brevet aan te vragen aan de koning. Dat is geda an geweest ... De uitvinder voornoemd, om zijn talent te laten ke nnen , vel'1.iaerdigde me t eigen hand, een paar Laarzen, vo Lgens zijn ui tvind'ing kunstig opgemaekt, waar'mede hij een gesehenk aan zijne majesteit de koning deed. Dit ge sehenk wierd weZ ontvangen, en benevens zijn oetrooi sehonk Je koning hem een be Loning van 300 gulden nederLands •... 11 • • •

176

Eduard Dieriek wilde een blijvende herinnering bezitten van zijn geoctrooieerde laarzen, die hij de koning had ten geschenke gegeven. En hij maakte een tweede paar, identiek aan de eerste. Wij bezitten die laarzen en bewaren ze als een relikwie, en telkens we ze in handen nemen, beleven we een onuitsprekelijk genoegen." Als we de be;'dè ' bovenstaande teksten vergelijken, kunnen we al een nuance ontdekken. Welke laarzen hebben wij, de geoctrooieerde of een kopie ervan? - "Ten ~landere" 1966 nr. 2 was een speciaal nummer over de Izegemse Schoeiselnijverheid. Op p. 19-25 stond het artikel "Pi oniers van de Izegemse schoenni jverhei d, ondertekend : "Naar gegevens van A. De Jan en J. Geldhof, gebundeld en aangevuld door R. Verholle"( 10) Ik citeer daaruit: ". .. De geoetrooieerde laarzen bood hij ten gesehenke aan koning Wi Uem, doeh maakte e! een tweede paar, identiseh aan het eerste. Dit wonder van vakmanschap is in het bezit gekomen van wijlen Alfons De Jan en werd na zijn dood door zi jn weduwe aan Ten Mandere geschonken ... ". Op te merken valt, dat A. De Jan bestuurslid van Ten Mandere was. 1.3. AFWIJKENDE VERSIE Als om de discussie rond, de laarzen van Koning Willem nog ingewikkelder te maken, citeer ik uit "Yseghem, Vlytigh ende Boos" - "De schoennijverheid", door J. Geldhof. 1956 (11). Dezec1fde tekst van dezelfde auteur staat eveneens afgedrukt in "Ten Mandere" 1966 nr. 2 p. 8 onder de titel "De Izegemseschoennijverheid. Historisch overzicht." (12) " ... Na het verkrijgen van dit oktrooi kreeg Eduard Dieriek onmiddeUijk een bestelling vanwege Keizer (sie) Willem voor een gelijkaardig paar laarzen als deze van het oktrooi •.• Niet alleen voor de koninklijke familie werkte hij, maar ook voor de Weledele familie van Izegem en de familie de Jonghe dl Ardoye. Leden van deze laatste familie hebben een diplomatieke rol vervuld te Parijs, Sint-Petersburg en elders .... " Deze tekst wijkt in zoverre af van de vorige, dat hier sprake is van een beste 11 i ng l van koni ng Wi 11 em. Anderzi jds wordt hierin dan weer niets gezegd over het al dan niet 'levering' van de laarzen . I

. 1?7

De laarzen van koning Leopold I .

. 178

1.4. CONCLUSIE De oplossing ligt niet voor de hand. De teksten van Alfons De Jan zelf zijn al niet eensluidend. ~aar toch. Naast A. De Jan blijken ook R. Verholle en J. Geldhof te menen dat er wel degelijk laarzen geleverd werden. Trouwens: Dierick werd ervoor beloond, hij kreeg 300 gulden, dit kan toch niet verzonnen zijn. Ook andere vragen komen in mij op : zou Dierick de laarzen, waarmee hij een octrooi wilde aanvragen, zo vol met symboliek afgewerkt hebben als deze die wij nog bezitten ? Was hij zoln vurig royalist? Misschien zag hij het publicitair ? Of bezitten wij toch een tweede paar, dat nooit ter bestemming geraakt is ?

2., PE ,,",AAR2;E,N ,VAN KON I NG LEOPOLD I

2. 1. VERSIE- BEKAERT tn "Geschiedenis van tzegem p.212en bij de foto p. 213 staat ( 13) : dok voor-Leopold I maakte Di.eri,cklaarzen. Hij was. terecht zo fier op dat werk, dat hij er een kopie van maakte" nu een pronkstuk in het museum". ll

2.2. VERSIE- DE JAN - In "Ten fvlélndere" 1960 nr. 2 p. 34-35 staat het artikel "Eduard Dierick, grondlegger van de Izegemse schoennijverheid" , van Al fons De Jan (14). Ik citeer: "We lezen verder in hogergenoemd verslag: "In 1835 heeft Eduard Dierick op de ten toons te 11 ing te Brussel bekroond geweest met de medal ie van tweede klas, voor werken van zijne nijverheid en bijzonderlijk voor een paar laarzen, door de tentoonsteller bestudeerd en eigenhandig gemaakt. Diezelfde eerefeest wierd aen tentoonsteller aengedaen, als in 1830". Dit paar laarzen berust thans nog in het kabinet van de Burgemeester van Izegem. "

Aansluitend hierbij kan bevestigd worden, dat de inrichters van de tentoonstelling in 1966, die tot het schoeiselmuseum aanleiding gaf, eigenhandig het kastje met de bewuste laarzen overgebracht hebben.

179

- In IITen MandereIl 1961 nr. 3 p. 26-29 lezen we in het artikel IITentoonstelling 1ó35 11 , door Al fans De Jan (15) : IIIn de zes grote zalen van het nijverheidspaleis aldaar, werd een expositie geopeno, en dit op 17 september 1835 te 10.30 uur in aanwezigheid van de Minister van Binnenlandse Zaken. De cataloge bevatte 550 exposanten en Eduard Dierick stond ingeschreven onder nr. 140 als volgt: M. EDuARD DIERICK A ISEGHEM A. Une paire de Bottes imperméables dont les semelles sont sans couture B. C. Deux paires de bottes imperméables. Het paar 1aarzen onoer de letter A. waren het pronkstuk van de tentoonstelling en lokten de aandacht van al 'de bezoekers. Ook zijne Majesteit Leopold I vergezeld van de Koningin heeft tijdens zijn bezoek, in de namiddag van 27 _september, met veel belangstelling de kunstwerken van Eduard Dieri ck bewonderd en hem ge fe 1i ci teerd . . . Die laarzen zijn zorgvuldig bewaard gebleven in een schrijn dat berust in de schepenzaal van het Izegemse stadhuis. Neven de laarzen zien we twee gouden gedenkpenningen. Op de voorzijde van de eerste lezen we : A 1 1 industrie E. Dier; ck bottier breveté deuxi ème classe Leopold premier Roi des Belges Industrie Be 1ge Exposi tion 1835 11 Deze gedenkpenningen staan nu bij de laarzen in het museum. - In IITen f.'landere 1966 nr. 2, een speciaal nummer over de IIIzegemse SchoeiselnijverheidIl p. 19-25 (16), citeer ik uit het artikel lIPioniers van de Izegemse schoennijverheid ll , ondertekend: IINaar gegevens van A. De Jan en J. Geldhaf gebundeld en aangevuld door R. Verholle : li

180

1I0 p de tentoonstelling te Brussel in 1835 werd Eduard Dierick bekroond voor

een paar laarzen~ die in onderhavige brochure afgebeeld staan en thans nog in het kabinet van de burgemeester bewaard worden. Al de schoenen en laarzen,

die van Eduard Dierick bewaard gebleven zijn, zijn echte meesterstukken van technische vaardigheid, die thans door niemand nog kunnen nagemaakt worden. Hij was een kunstenaar , in het vak, zoals Izegem er waarschijnlijk geen tweede gekend heeft. 11

2.3. CONCLUSIE Behalve de tekst in de IlGeschiedenis van Izegem o.l.v. Dr. LER~lYTE, vind ik geen teksten meer die er op wijzen dat er laarzen gemaakt werden voor Leopold I. Alle andere teksten vermelden uitdrukkelijk dat wij de geëxposeerde laarzen bezi tten. In elk geval staan in het museum de laarzen die ruim honderd jaar op het stadhuis bewaard werden, in hun origineel expokastje. Maar weer moeten wij ons de vraag stellen, waarom Dierick zijn laarzen versierde met royalistische symbolen. Of was dit, in ons prille koninkrijk, de gewoonte ? ll

3·ALGEMENE CONCLUSIE Het valt moeilijk te bewijzen welke versie nu de juiste is. Misschien zal dit kunnen als nog ergens een bron aangeboord kan worden. Bovendien gaat de versie-BEKAERT hoofdzakelijk mondeling. Ik neem aan, dat men in een museum graag wat overdrijft, 'zijn vertelkunst wat gebruikt om de toehoorders wat meer de oren te doen spitsten. Het kan aantrekkelijk zijn om te kunnen vertellen dat koningen en prinsen te Izegem hun schoenen bestelden ... aantrekkelijker dan dat het in het eerste geval slechts ging om een geschenk ( dat dan wel gehonoreerd werd) en in het tweede geval om een expo-paar dat weleens goed bekeken werd maar nooi t persoon lijk bezi t van de koni ng werd. DE JAN, die zo hoog opliep met Eduard Dierick, blijft bescheiden. Waarom zouden wij het niet zijn.

181

Dit allemaal doet niets af van het belang van Eduard Dierick voor de Izegemse schoennijverheid of van de waarde van zijn werk. Daarom citeer ik graag als slot uit "Ten Mandere" 1961 nr. 3 p.29 (17) de' vol gende tekst van Al fons De Jan : "Laarzen en meesterstukken van Eduard Dierick, ge zijt nu meer dan 125 jaar oud. Velen onàer U hebben meer dan een eeuw, eenzaam en verlaten, gerust op een stofferige zolderkamer ( N.B. het betreft de laarzen van Willem I). Uw jeugdige frisheid en glans hebt ge ondertussen verloren. Uw . leder is stram en broos geworden en nog zijt ge bewonderenswaardig om de vorm van uw wezen, dat uw meester op zo kunstige manier heeft weten samen te stellen. En nochtans, ge zijt geboren in een tijd dat hij niet heeft kunnen putten in vakliteratuur en ook niet kon geïnspireerd worden door die vele albums en schoenmodellen die ons heden worden aangeboden. Uw meester heeft dit alles niet gekend. Hij heeft u gevormd, zonder gebruik te kunnen maken van machines. Hij was ook arm aan materiaal en hulpstoffen. Het toeval heeft gewil d, dat we u ontdekt hebben op uw zol derkamertje. We zullen u als een kostbare reliek zorgvuldig bewaren. Thans staat ge weer in de belangstelling, niet enkel van onze schoenmakers, maar van geheel de I ze gemse be vo 1kin g . 11

VOETNOTEN (1) J.M. LER}NTE, e.a. Geschiedenis van Izegem, in Ten Mandere, Izegem, 1986, 651 blz .. (2) A.D.J. EMELDAM, Eduard Dierick, grondlegger van de Izegemse schoennijverheid, in De Mandelbode, 01.12.1956 en 08.12.1956.

(3) A. DE JAN, Eduard Dierick, grondlegger van de Izegemse schoennijverheid, ~n Ten Mandere, Jg. I ( 1960 ) nr. 2, p. 32-33.

(4) R. VERHOLLE, ,Pioniers van de Izegemse schoennijverheid, in Ten Mandere, Jg. VI ( 1966) nr. 2 ( speciaal nummer over de Izegemse schoeiselnijverheid). blz. (5) J. GELDHOF , De schoennijverheid, Izegem, 1956, 87 blz.

Yseghem, Vlytigh ende Boos, Strobbe,

182

(6) J. GELDHOF, De Izegemse schoennijverheid. Historisch overzicht, in Ten Mandere, Jg. VI ( 1966 ) nr. 2, p. 8 ( speciaal nummer over de Izegemse schoeise l nijverheid.) (7) J.M.

LE~NTE,

e.a., o.c., p. 212. (8) A.D.J. E~lliLDAM, o.c. (9) A. DE JAN, o.c., p. 32-33

(10)

R. VERHOLLE, o.c., p. 19-25.

(11)

J. GELDHOF, De schoennijverheid in Yseghem, in 19, Strobbe, Izegem, 1956.

Vlytigh en de Boos, p. 18-

(12) J. GELDHOF, De Izegemse schoennijverheid, Historisch overzicht, p. 8, in Ten J.1andere, jg. VI ( 1966 ) nr. 2. (13) J.M. LERMYTE, e.a., o.c., p. 212-213. (14) A. DE JAN, o.c., p. 34-35. (15) A. DE JAN, Tentoonstelling 1835, in Ten .Mander~, Jg. 11 ( 1961 ) nr. 3 p. 26-29. (16) R. VERHOLLE, o. c., p. 19-25. (17) A. DE JAN, o.c., Tentoonstelling 1835, in Ten Mandere, Jg. 11 (1961) nr. 3, p. 29.

. 183

, ,1

ACTUEELTJES

De nummers gemerkt met een* verwijzen naar de bijgaande illustratiebladzijde. Robert Leroy, Boomforeeststraat 49, 8700 Izegem

Leen VanbeQkevooht kreeg een eervolle vermelding op de Albert de Longie-poëzieprijs 1985. Zij kreeg die vermelding voor haar gedicht" Een kind draagt vlechten". Hasselt 1 juni 1986.

1599. - Onze Izegemse

1600. - De open-deur-dagen tijdens de maand juni i.n het Izegemse VTI kenden een overgroot succes . Vooral de afdeling "Bouw" oogstte heel wat bijval met haar "Brugs binnenpleintje", een voorbeeld van renovatiebouw. Ook alle andere Izegemse scholen waren in feest, o.a. de R,i,jlU>.6Qhool waar de afdelingen snit en naad én meohanica heel wat kijklustigen lokten.

KOMnWjke GUdehaJunoMe Leo XIII heeft in opvolging van Dhr. Leopold Maehten.6, als nieuwe dirigent de Heer Geeht S~een aangeduid.

1601. - De

Geert Steen ( 0 1959 ), doorliep de kunsthumaniora, het Gentse Konservatorium waar hij de eerste prijzen in de loop der jaren opeenstapelde . In 1979 werd hij zelfs laureaat van ç1e internationaal befaamde Tenutowedstrijd. 1602. - Vrijdag 30 mei was voor het Iz~gems ' Kapucijnenkloo.6~~ een feestelijke dag; de IV.{.eJL6~ee" werd ingewijd. Deze realisatie berust op vrijwilligerswerk en begeleiding van kansarmen die overal tussenuit \vallen . Pater Provinciaal L. Hessel en psycholoog Tom Roes voerden het woord, terwijl Frank Cools uit Ka eh tem voor een enige muzikale en vocale opluistering instond. Dat vele eminenten aanwezig waren bewees de belangrijkheid van dit project. 1603. - Onze stad bezit ook een florerende privé-balletschool "Pe;tJtoe.ójka ll • Tijdens de lllaand met waren er open..-deur..-dagen tn de Meensestraat . De leerlingen brachten hup vel'worven kunde ten toon en hadden als toeschouwers o.a. Ben Cornette ( Ieper), s'terdans€r en verbonden aan het staatsballet van Monaco. Wi'llyVanlerberghe en Werner Vens voerden er het woord.

184

.1604. - De L(qn6;c1.ub Fosse$.7basse-:-Samb,l;'e ~éV!Jen met de stad LzegeIT) qXr;JRn.i.:?eerden een wedstriid tweede lqnd$taa.l, Caroline ChaD:l~er uf,t het $t,~Qzef$'r college en doch:t.ep y~n onze #ÇJ,d$'$e:çreti3;r~~, g.f.ng met de eeI'~rte prj.js lopen maa,r $Cn-epen 'Vè4ndePialle"lllocht ook nog een eerste p;r~JS' schenken aan YVes Bekaert, Nancy' PeEneel, $onja Semetrer en Tanja Soenen . .1605. - De Tuinne~ten ingericht door het O.C.M.W. kenden voor hun 1ge editie

weerom een enorm succes; playback, kaarting, eucharistieviering, feesttent, bar en bodega, alles kende een reuzen-bijval !

Izegem.6e Ba.:tje.6dagen gingen voor de 18e keer door en dit onder een stralende zon. Er was veel animatie, veel volk en er werden goede zaken gedaan.

1606. - De

en Allee Ollvi~-P~neei vierden hun diamanten huwelijksjubileum. Zij werden ten stadhuize ontvangen samen met hun drie gehuwde kinderen en zes kleinkinderen. Het werd een toffe dag voor beide kranige oudjes die beloofden het over 5 jaar nog eens te herdoen!

1607. - G~taaó

1608. - De

Emeigem-6e Fee.6ten kenden het verhoopte succes en het gastkoor uit Ba.d. ZW-L6ehenahn trok met een beste herinnering naar

"Teutonia" huis.

* 1609.

St.-Raóaw.6ehoo..t, E.Z. G~da Le.6eek. ging met pensioen. Zij werd gevierd bij haar afscheid op zondag 29 juni. Ingetreden in 1953 werd zij te Pittem geprofest in 1955 en belandde achtereenvolgens te St.-Kruis-Brugge, Pittem, Brugge-centrum, Gistel en om te eindigen te Izegem. Ruim 40 jaar zette Zuster Gerda zich in voor het kind en zijn toekomst.

- De directrice van de

1610. - Zaterdag 5 juli werden de beide conservatoren van onze nationale

musea gehuldigd. Rog~ Bek.a~ en Raymond W~b~ouek. kregen elk een gedenksteen, onthuld in de respectievelijke musea.

St. iii..top~oehie werd een nieuwe medepastoor benoemd. Op 1 september 1986 volgt E.H. Ludwig Vuba~e (30) Henman Lee..tuy.6e op die arrondissementeel ACW-proost werd te Roeselare.

1611. - Op de

LVLV haar 75-jarig bestaan. Tijdens een plechtige ,Eucharistieviering wijdde proost E.H. Jozef Jacob de nieuwe bewegingsvlag. Receptie, feestelijke maaltijd en allerlei' toneeltjes luisterden deze heuglijke dag verder op.

1612. - Op zaterdag 5 juli vierde de Izegemse

16.13. -

Het is gezond wonen te Izegem , want weerom vierde een koppel zijn briljanten huweli'jksjubi'leum : de vroegere boez'en van Mosscher Amnacht: F..to~ent en X'Jtma GliefU~e.".,S:tJr,.ag):~ vierden het dat ze 65 jaar geleden i'n het huwelijksbootje stapten. samen met hun 4 i'n leven zijnde kinderen en 14 kleinkinderen werd het een reuze-dag!

, 185

1614. - Onze Izegemse graf:j.cus Wet Hoo!tne. exposeerde met erg veel bijval van 1 augustus tot en met jJ september J 986 in de Kon. B:j..:bliotbeek

van ' s G.r!avenhage. In hem heeft lzegem een extl'a.,.ambai;i'S'i3-deur dre onze stad i'nte.r nati'Onaal bekend 'maa,kt! 1615. - De Bo~mo.te.lU vierden hun JOO-jarj:g bestaan en ze deden er liefst 4 dagen over! . Ook de Molfees't en, geïnspireerd door het wakkere wijkcomité

kende een uitbundig succes. 1616. - En nog maar eens een briljanten duo in onze stad !. In het Izegemse

Rusthuis vierden P!to~p~ e.n Juiia G!tymonp!tez-Vank~b~ek hun 65-jarig huwelijksjubileum. Het personeel en de vrienden uit het Rusthuis samen met het Schepencollege van stad maakten er een heus feest van. De twee kinderen, de kleindochter en de 2 achterkleinkinderen waren niet weinig fier met hun kranige feestelingen. 1617. - Zondag 10 augustus organiseerde de Landelijke Rljv~enig~ng S~.-T~o Ize.gem het 17de Ruiter- en Jumpingtornooi. Het feest dat massale belangstelling kende startte om 9 uur en werd om 14 uur officieel geopend met

een parade van +- 500 ruiters. Show, dressuur, vaardigheid, allerleid nummers, menwedstrijden, jumping enz. zorgden voor uren intens genot . 1618 . - Zaterdag 9 augustus werd het

SiaehthLU.J.,

V~b~~

( Gentse Heerweg) offi-

cieel geopend. Minister Tindemans hield de feestrede in aanwezigheid van het Izegemse College van Burgemeester en Schepenen. Het pas heropende slachthuis voldoet aan alle EEG-normen en werkt met een capaciteit van 1800 runderen per week. 1619. -

Maandag 11

aug~~~ bezorgde onze stad een ware zondvloed. Sommige straten en heel wat kelders kwamen onder water in een mum van tijd. Vooral de Bellevuestraat, Becelaere's Hof, kerk en klooster der paters Kapucijnen zelfs ons stadhuis kregen heel wat wateroverlast.

1620. - Voor het eerst exposeerde E~ Vanhaww~ haar grafisch werk. schepen Vandewalle leidde de expo in die op 5,6 en 7 september heel wat kijkers en sympathisanten lokte. 1621. - Op half oogst vierde de H. Ha!ttpa/toehie haar herder E.H. H~ai!te. Voorn om zijn 30- jarig priesterschap. Geboren te Blankenberge op 8 oktober 1930 werd hij priester op 15.8.1956. Na wat jaren VTI te Oostende ging hij in 1967 voor 10 jaar naar Gi'stel; dan negen jaar naar O.L. Vrol,Jwparochie te Roeselare om op 25 oktober J985 te Izegem aan te komen.

E.P • . C.talte.lU, F.to!tent VyndueJt nJn diamanten kloos-terjubi'leum. Fam:j..'li\e en medekloosterlingen maakten er een mooie dag van. De gevi'erde trad in J925 bi'nnen te Edingen. In 1934 vertrok hij naar het toenmalig Engels-Indië. In J947 werd dit voor hem Paki'stan, tot in 1981. Een rijk gevuld leven, onbaatzuchtig en vol inzet heeft hij daar gesleten.

1621 . - In het Pa;teJt.6' k.tOM~eJt vi'erde

186

1623. - Jn het weekend Van balf OOg$;t b:ca.cbt een delega,t:f..:e 'van bet l'zegern6 S::tad-6'ÓelJ11luJT., ~en 1l)et de mensen u:j::t bet OCJ1W, stedel;LJke ,: eaden,

de pe:r:$we;qeld, de jeJ.lgdwereld enz. een bezoek aan Bad Zwà.c.henahn, onze pa.;qtne:C~$taà . Het we:cden ~rol~~ke dagen waarop heel wat vr~~nd schap$,banden we:cden gesmeed .

1624 . - Oud-burgemeester

Sta6

Ny66~

exposeerde in het ASLK-kantoor heel wat van ziJn ' zelf gemaakte schilderijen. De expositie ging door met Izegem kermis en kreeg heel wat bezoekers. paul Permeke, zoon van Constant, opende de vernissage met veel lof voor de kunstenaar Nyffels.

1625. - Op zondag 14 september 1986 had de

zevende

~nt~nationate zwemdoo~oc.ht

plaats in het kanaal te Izegem. Jammer sloeg het weer tegen maar met 318 zwemmers werd het spijts alles toch een succes.

1626. - Sedert 1 september bezit Izegem een nieuwe adjunct-c.om~~~ in de persoon van Roland Venec.k~ (37), een rasechte Oostendenaar en v ader van vier kinderen . Sedert 1971 was hij politieagent te Oostende en werd er inspecteur. Vanaf 1981 is hij ook lesgever in de Brugse p oliti eschool. 1627. - In zaal I SO v ierde de Kon. Boomteett~ng Ste.- Vo~othea z~]n 110-j ar ig bestaan met een ongemeen prachtige plantenshow. Deze werd v erwezenli j kt in samen werking met heel wat Izegemse exposanten. Deze unieke bloemen ~ en plantenexpo lokte van t'allenkante zeer veel kijkers . 1628 . - Zondag 14 september kende de St. - Seba6tiaa~gitde een e erder zeldzame feestgebeuren : hoofdman Joze6 V0tbeke werd gehuldigd als 50 j aar schutter Als derde in de reeks "Verbeke's" hielp hij de gilde groei en en bloeien en was zelfs ook "Sire". 1629 . - Dat Izegem heel wat eerbiedwaardige

veren~g~ngen telt , werd nog maar eens bewezen : Ve Bo~v~nk werd koninklijk na 50 jaar intense bedrijvigheid. Dit werd o.a. ten Stadhuize gevierd en de nieuwe vlag was van de partij .

1630. - Het 26~te H0t6~tmuz~ek6elJ~vat kende , op een zonovergoten 21 september, een reuzesuaces . Ook de winnaars st . ceciljaharmonie uit Ardooie en Concordiafanfare uit Malderen waren echte toppers. Het festival werd besloten met de gezamenlijke ui'tvoeri'ng van "Marche de la Cavalerie Ardenaise" 0 . 1. v • And'T!é Wai'gn:i:en : een indrukwekkende apotheose ! 1631. - Sommige orga,n isati'e$' lopen minde)'? inde k:i:jker maar 1eve'T!en niettemin

uiters:t ye;I?dj..'enste1:;..'jk werk, zo :' Zi:elZenzo~g .,., I ze.gem. Zaterdag 27 september werd bet 15 jaap bestaan feestelijk gevie:cd . Verantwo ordelijke Jacques' 'Vandendr:;..'essch.e en zj..jn staf -medewerkers' mochen bisschop Roger 'Vangheluwe v erwelkomen dLe 'voorg:i:ng i 'n de p l echti ge euchari's,t i'eviering. Recepti'e, fees'tmaa1 en optreden van Jean Walt er maakten van de dag een feest dat nog lang nazinderde bi'j bestuur en zi'eken !

187

ACTUEELTJES N° 49

foto I s

TER~M

Roland Denecker

Appartementen van de Izegemse Bouwmaatschappij

E.Z. Gerda Leseck

Helena Plattaeult/

188

Cyriel Pattyn

1632. -

lu.steJl, Be.ni.'gna. R04S4e.e1., dp0l.'. -velen g-e kend en $tammend Ul-~t de fJekende b;QquW,el?i;.xa.rrJi;l:j.~e van de B;fllg$.t;rp,at ,. , viel'de onlang$' ba.a;r d:f.:amf;lnten kloo$terjuIi+."leum . Al over het Ç>ilde;rwijs belandde zij in de zi'ekenzOlrg te Pi'ttSl1) om in 1980 te;t?ug te kepen , i'n de Avé . Re.g-i.e. tTIZ overgedragen aan Gaselwest. De overnamesom bedroeg 156 mIljoen fr. en de stad ontvangt in ruil een goeie -70 ,miljoen T-aandelen -.

1633. - Op 10 oktobe;r? werd onze stedelijke

1634. -

Ten voordele van de "V-i.eJWte.e." organiseerde de UOn6clnb een pianorecital met de Izegemse virtuoos Jan Michiels. Deze h oogstaande prestatie die werken omvatte van Beethoven, Franck, Liszt, Skriabin en Bach kende een verdiend succes.

1635. -

Izegem kent benevens zijn missionarissen en missiezusters ook nogal wat anderen die zich eveneens inzetten voor de derde were.Id. Onder hen vermeldden we vroeger al de heer Seynaeve. In deze reeks hoort ook Me.]. UUane. HaveJtbe.k.e. uit de P. Baesstraat. Ze was opnieuw thuis van 7 september tot 6 oktober van een project in Mauretanië . Jaren reeds pendelt deze landbouw-ingenieur die tropische en subtropische bodemkunde .s tudeerde, tussen ons land en Maleisië, Marokko en Mauretanië.

lze.gem.óe. Wandeftoc.ht e.n Ma.6.óai.oop j~ende weer een reuzebijvai.. ' Honderden deelnemers zorgden voor een sportieve topgebeurtenis en na' afloop was de ISO-zaal werkelijk te klein om allen voor de prijsuitdeling op te vangen.

1636. - De zevende uitgave van de

1637. -

Sc.he.pe.n van

cuttu~, ' E4ik. Vand~e. mocht om z~]n ruim 14 jaar onafgebroken redacteurschap van "Ons Erfdeel -" de blijken van warme vriend$chap en eerbetoon ontvangen op het Izegemse Stadhuis. Hij ontving vanwege hoofdredacteur Jozef Deleu ( Rekkem) een geschenkenpakket .

1638. -

Eddy VeJt6aittie. stelde zijn recentste werk tentoon in 'o ns stadhuis van 18 tot 26 oktober 1986. De artiest die kan bogen op internationale erkenning en , dit sedert )979-1980 liet ons vooral Provençaalse landschappen, personages en naaktstudies bewonderen.

1639. - En nog maar eens d~amant voor een Izegems paar!

Joze.6 e.n Rac.he1. VanhaveJtbe.k.e.-G/z.ymonp/z.e.z vierden dit jubileum in het Rusthuis alwaar

het Schepencollege hen kwam fel i'ci teren terwijl personeel en O.C.M.W.directIe voor de rest zorgden!. 1640. -

Izegem zal wel een muzikale $t;ad b:,.'j ui'ts'tek blijven. Tijdens de tweede week van oktober organ:j.~eZ'de Muzi~&6ond Plandnia W~.t~VtaandeJte.n voor de j 4~e keer het P1?Ovi'nc.1.'aal - .}eugdsoli'$tento:rmool-". :In de Lagere graad behaalde Jan Bossier (klarinet) met grootste onderscheiding de eerste plaats-. Bij di'e gelegenhei'd behaalden nog andere leden va~ het Jeugd ...., ensemble van de Kongregati'eharmoni'e een prachti'ge ui'tslag : o.a. MIeke Misti'aen, Sabi'n(:! Deblauwe, /J.nne Lanssens en L . Surmont ailen met klarinet en Ann

sabbe mèt

hobo~

189

.....

Boekten j..:n de l1,t'ddelbi3,re c;JllfJ.a,d ~ooptlletfel~jke ,re$,Ul ti3,ten, tussen 85 en JTjeer d(3,D 87 ~ : ;Jor:j.Y$' IJOucki;lert , ( dwa,r$'fl,U,t,t )" $,a,blJle C~nnj.'ere, Caro1:;:ne Ve,d inde en El$' 'Vand{J.ele ( kli3:rdnet). 164 1 . - Tijdens de algemene vergaderi:ng van de S:tedeLtjke Cuf.twte1..eRa.o.d van J1 oktober werd de Izegemse Kulturele Trofee uitgereikt aan onze

voorzitter J.M. LeJrJny:te. VoorzItter Em. Bourgeois maakte de uitslag bekend en ov erhandigde de trofee, een houtsnede van de hand van de I z egemse kunstenares Els Vanhauwaert. 1642. - Zondag 19 oktober wijdde bisschop R. Vangheluwe de nieuwe klaslokalen in op 't Hoge te Kachtem. De S:t.-Vinee~~ehool met zijn 272 leerlingen

was in lokaalnood geraakt. Drie nieuwe klaslokalen plus een directiebureau werden bijgebouwd zo dat het geheel goed inkadert bij de overige lokalen. ' 1643. - Regelmatig zien we te Izegem stadszichten veranderen: in de week van

20 tot 25 oktober werden de werken aan de ~:ta.:tio~tunnel aahgevat . Deze tunnel zal het station en de Wolvenstraat verbinden met de Prins Albertlaan en de perrons. Later komt ook een nieuw busstation tussen die tunnel en de spooroverweg. 1644. - Geen gezonder lucht dan de lucht yan het Izegems Rustoord!

Felix e.l

M~ha. Vep~ez-Aneka.~

vierden er hun diamanten huwelijksjubileum. Met hun 9 kinderen, 30 kleinkinderen en 29 achterkleinkinderen was het meer dan een heel gedoe! Het Bosmolense gekende duo is van plan er nog enke.le jaartjes bij te doen ! . .î ó45. - Izegemse oudste volksdanBgroep "Vie Boo~e " viert z~]n dertig jaar bestaan. Deze viering wordt gespreid over een geheel jaar, maar het begon al met een prettige receptie waarop streek- en andere bieren rijkelijk vloeiden.

1646. - Wie herinnert zich nog de oude b~oUllJeJr..ij

VandItomme en die '{Jaar erg kleine cafeetjes dichtbij de spooroverweg in de Brugstraat • Daar werden nu de 15 nieuwe bejaardenappartementen van de lzegem~e Bouwm~ehappij officieel in gebruik genomen.

Bo.6 zijn 10 jaar bes,t aan. Voorzitter Roger Parmentier en secretaris Frits Herreman beli'chtten dit :feestelijke gebeuren en dankten alle medewerkers'.

6 47. - Diezelfde 25 oktober vierde Ten

Cla.uA', d~'ch,teI! van b:j.j on $', presenteerde z~"'jn n:i:euwe di'chtbundel: "Nevel in J!J'n landschap" . D:t-'t geliéJ1pde )...Tl avant~p.I'eml'e,1?e op de Boekenbeurs' ç.>p 7. _L1 .1986

1 64 8. - F~aYl2i

AOB-Vogehveelde i'n zaal Sportief een grote vogel tentoonstelling waarop 64 ti'tels in de klassen A, B en C toegekend w:erden . Deze expo met ruim ,. 1200 vogels lokte terecht heel wat bezoekers'. Ook te Kachtem ging een vogel expo door met 648 vogels en van een bijzondere hoge kwaliteit; laureaat was daar José Brulez met 6 kampioenen .

1649. - Tijdens het week-end van J november organiseerde

190

1650. ~ In de week van 20 okto,be.r we~dJzegelI) een rr.,te.uw.e. bttu.g ,r .f.'jker; de overbrugg:j.'pg d:j.e het Erl)elgeJ1J$:e li"lel-p l'e;r;bJ-ndt met d~ Itql~Anenlqa.n :f-'$' een feJ-'t. 'Voo~qleer ze echter l-n geb:rruJ...."k . zal genomen worden . dl-'ent nog heel wat verde.r a.fgewe~kt en aangepa.st, maar er zit "schot" in.

"VJte.de. en Ee.n~Qht" dat doorging in de st .....Janskerk kende een reuzesucces. Georges Coppé en zijn muzikanten zorgden voor een prachtige avond.

1651. - Het jaar1:!_Jks Ceci'lia.-concert van

Ste.delijke. Mu.z~e.k~Qadem~e. "LuÁÁeJL hoe. cU.e. kie.uJt". Een programma waaraan niet alleen onze

1652. - Van 14 tot 22 november presenteerde de

eigen stedelijke muziekacademie maar ook de Kunstacademie van de stad Oostende zijn medewerking verleende. Heel de week werd gewijd aan het woord, de muziek en het beeld. Dit zeer belangrijk initiatief kende heel wat succes en zal zeker nog herhaald worden ! 1653. - Zoals in het verleden blinkt Izegem af en toe uit op sportgebied Atain BJtuyne.ei veroverde op 11 november de nationale Omnium-titel bij de

juniores. Samen met broer Johan draagt hij Izegems wielerfaam in top !

Boo.6e." o.l.v. Roos Devos behaalde te Menen een prachtuitslag : het promoveerde met meer dan 90 % naar de afdeling "uitmuntendheid". Het Mannenkoor "De Kerels" bevestigde zijn plaats in de Eerste Afdeling. Twee sterke verwezenlijkingen.

1654. - Het Izegems koor van "V~e.

1655. - Op de grote boekenbeurs te Antwerpen werd K~e.n Se.y~e.ve. bekroond met de prijs van het "Beste Vlaamse Jeugdboek 1985 I r . Haar Werk "Vrede Nu"

slaat goed aan bij de jongeren.

Ize.gem.6e. Boe.ke.nbe.uJt.6 kende weerom een verdiend succes. De poëziewedstrijd werd een meevaller met 284 gedichten. De winnaars waren Leopold Vandenbroucke ( Mechelen ), Frans Deschoenmaker ( Kortrijk) en Kees Harmis ( Maasland - Nederland).

1656. - Ook de

1657.-

Op zondag 16 november traden twee eerder jonge verenigingen naar voor: VUj.t.igh e.nde. BoO.6" en het OJe..6tv.i.a.ain.6 Vo.tk.6oJtke..6t brachten een verzorgd en geslaagd optreden.

1658.-

Het traditionele 11 november herfstconcert van de Kon. HevunOMe. v~n de. KongJte.ga.:t:ie. kende een overweldi'gend succes. Met zijn 92 uitvoerders o. 1. v. di'rigent André wai'gnren werd een programma van de bovenste plank afgewerkt, di't tot algehele tevredenheid van het bestuur en van een eivol audi'tori'tlm met een enthou$i'ast en trouw publi'ek.

1659.

Op 16 november hád q'" 2ge PJll-"9$U:f-'trei'Ji::j.ng pla.at$'. 'Ya.n de ste.de.L<.'jke. Be.b.toe.m1ng~e.d&:-W'jd ,De vele pri'jstdnnaa.rS' moch.ten terecht tevreden en fier om hun J-Jver naar h.ui'$' toe.

191

J660. - Za,terdp,?, J5 nov~be;; y:j.e;qde '~, lp,nds Qud~tefa,nfare Ve tze.eem4.e SmcU'6a,nÓMen haa,J; .J 80"ja,;r;~'g be$ti",a,n . D~'t g~,nfJ ,gepp,a,;r;d ~et een

ontva,ng$t ten Stadbu:j.'Ze , de llllide a,a,n enkele -ve:rdi.':enf?;teltjke leden en een feestel:j.jkemaalt~~d. J 661. -

Za,terdag 22 november vi.'eI!de het ACV'-'lzegem zijn 80 jarig bestaan. Onder impuls van Pater Rutten werden te Izegem in J906 het syndikaat van de schoenmakers' 11 Recht en Plicht" en het syndikaat Van de borstelmakers "Door pli'cbt tot recht" opgericht. Aangestipt werd ook dat Baron Gillès de pélichy daar financieel veel heeft toe bijgedragen. Leo Belaen had een nieuwe vlag ontworpen en die werd ook plechtig gezegend.

1662. -

Lut Vandommete exposeerde haar nieuwste werken van 5 december tot 14 december in het Stadhuis en oogstte heel wat bijval.

1 5 63. -

Te Antwerpen had het na,t ionaal Fe.dekamkamp.wen-óe.ha.p plaats. Twee Izegemnaren deden mee en haalden elk een eerste prijs : Silvana Fertein ( Koninklijke Stadsfanfaren) met onderscheiding in de tweede afdeling en Kris Denijs ( Kon. Harm. van de Kongregatie ) met grote onderscheiding in d e eerste afdeling.

"He!l.me.6" "De Scheve Toren" van Fr. Cools voor het voetlicht. Johan Mistiaen en Frieda Brabant bewezen hun talent en een dankbàJar publiek schatte de T.Tertoningen werkelijk naar waarde.

1664. - Op 29 en 30 november bracht

1665. - Op zaterdag 22 november vierden de Kongnegatie~onie

EendnaQht

en Vnede en

hun Ceciliafeest. Het werden gezellige bijeenkomsten met heel wat verdiende lofwoorden en onderscheidingen; beide verenigingen bewezen in de loop van eet voorbije jaar hun hoogstaand kunnen .! 1666. -

Zaterdag 6 december bij gelegenheid van hun St.-Banbana6ee.6t legde de nieuwe korpsdokter van de brandweer, Jan Van Hevele, de e'ed af. Hij volgde zo Dr: Geldhof op.

1667. - Eindelijk mocht Izegem, na bijna een kwart eeuw weer een 100-jarige

vieren : een vrouw, kranig, flink en goed bewaard, Mevnoww Heel de stad vierde duchtig mee !

Hetena

Vegnaeve-Ptatteeww.

1 oö8 . _. Onverwacht st.i'erf te Houthem op 28 november 1986 E. H.

Jan C.e.anebot.U:

oud-pastoor van de H. Har tparochi'e " Hij had onze stad verla..ten een goed jaar geleden ( J4.10.1985) na ruim J9 jaar d:j.'enstbaarheid . 166Q.

De Izeg~se Afdel~ng ·van de y.e.~4~ Fede!l.ati~ V90~ Gèfia,~~aptenzong ( VPO""tzege.m ) yi'e:tlde pleclit:j.~ ha,a,~ zJ.."'lyeren jubi'leum. Di't g~'ng gepaard met een ontvangst: ten S'tadhui'Ze en tie overl'iandigJ..ng 'Van een ni'euwe v lag tijdens de f eestnamiàdag.

192

670. ~ MMde1.ga,lm b:r;acht .f:.p. h.e.t ~ekend 'Van 29 november "De $p9an~e Vlie;J" ten . tonele en d:j.'t lIJet ,:euze, b~JVéil. ~oo~z:j.,tter Noel $ey$' en lle;g.i's-c:eu;r ~. JJewaele :I11et hun scbiire 'mede~~ker$''VeZ!d:j.'enen ten 'Volle alle lot.

Ka,c.fLtem had op 28 novemBer de prijsui''bedeü'ng pla,at$' 'Van de lokale b'e..6loe:mi'ngl>,weCÛl.'W'jd waaraan J 56 +)1woners hadden deelgenomen.

1 671. ':'" Te.

Een succes' voor Prans· wyffels' en zijn wakk.e re ploeg. j

672. -

1673. -

AlbeJr:i~ ' e.n MCVtgJU:U: VeJl-&c.rwot-f{Ol.>te.n6 vierden half december hun di'amanten bruilof. Dit "jeugdi'g" paar uit de Roeselaarsestraat 173 werd plechtig ontvangen ten Stadhuize, feestte duchtig in de Jachthoorn en vierde ook in de H. Hartkerk samen met de parochie. "Ve. OveJLW.i..ndeJt.6 -i..n Ee.ndJtac.h:Ughe.ydt" zorgden met de eindejaarsdagen voor enkele puike toneelavonden met "Hoofdstuk II". De bijval en de waardering van hetopr;J€!komen publiek was een v.e :i:diende beloning.

1674. - Door de benoeming tot senator van Izegems Burgemeester, de Hr. Rob~ Vanl~b~ghe. moest deze vervangen worden als directeur van de Rijksbasisschool. Op maandag 5 januari 1987 werd voorzien in de opvolging

het ministerie duidde Me.v~oww Jac.que.l.i..ne. Vanc.oe.ttie. uit Harelbeke aan als nieuwe directrice. 1675. -

Januan-i.. 1987 zal

de geschiedenis ingaan als een erg koude maand met zeer veel vorst, sneeuwen alle ongemakken daaraan verbonden. De scheep-

vaart op het kanaal werd fel gehinderd door ijsgang.

Le.o XIII een nieuwe voorzitter. Het werd Herman Jonckheere, advokaat, tevens voorzitter van de Izegemse CVP en van KFC Izegem.

1676. - In de Gilde koos de Harmonie

1677. - Een innovatie voor Izegem : vanaf 1 september 1987 zal er geme.ngd ond~ wijl.> zijn in de lagere vrije scholen. Dit besluit heeft heel wat voeten in de aarde gehad en de uitvoering zal wel een rodageperiode van doen

hebben. 1678. - Verandering in de gemeenteraad met nieuwjaar

Me.v~.

MCVtgtUU: T...i.mpeJtman

bedankt voor verdere politieke activiteiten en wordt opgevolgd door een andere Kacbtemnaar : J0.6e.ph BO.Muqt.

* 1679.

- En weer feestte Izegem om een eeuweling, deze keer een man : de krani ge

CyJr..ie1. pa:t:tyn. H+"j werd

lu+'sterr~"'jk

gevierd in h.e t Rus,t oord, maar ook

de tocht doo,: stad en éle ontvangst ten $'tadhurze waren meer dan de moei'te

waard. 1680. ~ Op 31 januarJ..." 1987hJ."'eld VVl'A ( VeJr.e.n1.g-i..'ng vOO~ J'ndu,s.ttUUe. Mdie.ologie.J haar "dag" te Izegem. Voorz~"tter ,Il.dri'aan Linters had gezorgd voor een

boo;t!devol programma waa;rop heel wat belangstellenden, ook van buLten onze stad, waren afgekomen.

193

1681. - Op zaterdar; 24 janua:r;:j.: speelde ViJr,fz VCl.n.lw.Y4e.. IlJet het Brus''$els' ,Jeugdp,r kest. Dit optreden alleen .:reed$. o/a~' een eveneIlJent,J1a~.r el? o/aS;;-;Tf)ee;r; , U'eve..

Van:té:e.gnem

expos.eerde +11 de baH yan · het Muzj.'.ekaudj.'t9rj.'J.1P) een tw:inU'gtal we:oken waa,llQnde;r; een 'Pracht~"g . levensgroot pO:r!t;Itet 'Van . cell.f.,~ Vanhuyse. Twe.e Izegemse kunstenaars, twee kunstvormen gingen hi:err: bi=ti1ZmOnisch samen. 1682. - Het gebeurt niet elk jaar dat een geneesheer 60 jaar praktijk mag vieren . Dit overkwam onze Izegemse arts Vit. E. Vankube..e..c.k. 29 jaar oud vestigde hij zich in 1926 in de ouderlijke woni'ng in de Hondstraat. Toen waren er in onze stad vier geneesheren ! Zijn woonst bleef maar de stad en de

bevolking veranderden in heel wat opzichten tijdens die voorbije zestig jaren !

Koninklljke.. Sta~6anóane..n een erg geslaagd concert in het Stedelijk Muziekauditorium . J ammer voor de inrichters en de goeie 200 aanwezigen dat het "Quatuor de Saxophone du Gr . Duché de Luxembourg" had moeten verstek geven.

1683 . - Zondag 1 februari gaf de

Ize..gem 26.377 inwoners, of 3 minder dan een jaar geleden. Er waren 13.504 vrouwen en 12.873 mannen. Interessant is wellicht ook dat 186 huwelijken werden aangegaan en 38 echtscheidingen werden opgetekend .

1684. - Op 1 januari 1987 telde

1685. - Zondag 22 februari bracht de Koninklljke.. Hanmonie.. Le..o XIII haar winterconcert ten gehore in de feestzaal van de Gilde . Het werd een ritmisch en melodieus gebeuren waar iedereen echt van genoot . Dirigent G. Steen

en zijn korps mogen gelukgewenst om hun presteren.

LIJST VAN ERELEDEN

1987....:.-_ _ _ _ _ _,

ALLEWAERT Luc BOURGEOIS André CAUWE Albert E.H. CHRISTIAENS Omer DEBOSSCHERE J.P. DEFORCHE Christian DEPOORTER Rap~aël DRIEGELINCK-WYFFELS Mevr. DURANT Gerard DUPONT Jim DUYCK André FEYS Gerard GASQUET Robert GELDOF Odiel HERMAN Raf LAGA Herman MICHIELS Eric OOSTERLYNCK Jozef ROSSEEL Luc SAELEN André Mevr. SAGON-VAN DE VANNE F. SAGON Luc SAMOY-STELLEMANS STROBBE-CARDOEN Dirk STROBBE-STAESSENS VANDENBUSSCHE André VANDOMMELE Roger VANGHEENBERGHE Leon WERBROUCK Raymond WYDOOGHE Erik ONDERSTEUNINGS GENOOTSCHAP ZUSTERS VAN LIEFDE

Marktstraat 14 St.-Tillostraat 9 Kerkstraat l3 Prins Albertlaan 2 Reperstraat 65 H. - Consciencestraat 18 Roeselaarsestraat 26 Burg.v.d. Bogaerdelaan 55 Kortestraat 6 Kerkplein 8 bus 4 St.-Jorisstraat 55 Camiel Ameyestraat 1 Gentsestraat 26 Slagmeersenstraat 45 Stijn Streuvelsstraat 26 Gentse Heerweg 48 Gentsestraat 27 St.-Jorisstraat 47 Roeselaarsestraat 95 Kachtemsestraat 137 Gentsestraat 17 Oude Iepersestraat 45 St.-Rafaëlstraat 20 Gentse Heerweg 98 Vredestraat 1 Dam 43 St. Rafaelstraat 14 Dweersstraat 10 Roeselaarsestraat 143 Karel de Goedelaan 13

8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 · 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700

IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM I ZEGEM IZEGEM IZEGEM

Roeselaarsestraat 43

8700

IZEGEM

BOUCHERIE Gerard DECLERCQ Carl GILLES DE PELICHY Mej. HESPEEL Eric MEYFROIDT Armand SOENS Gerard

Potaardestraat 1 Izegemsestraat 57 Keizer Karelstraat 105 b. 30 Lange Kant 11 Vlasschaardstraat 12 Beukenlaan 11

8810 8768 8000 2840 8770 8760

ROESELARE LEDEGEM BRUGGE HAACHT INGELMUNSTER LENDELEDE

LIJST VAN STEUNENDE LEDEN

1987

BRAL-DEJONGHE Rudi CHRISTIAENS Roselin Mevr. CLEMENT Noella Mej. DEBLAUWE René DEBRUYNE Rudy DECLERCQ Edwin DECLERCQ Louis DEMUYNCK Gustaaf GELDOF Tillo GITS Jan HINNAERT Leon HOUTHOOFD Antoon LAFAUT Roger LEFEVRE Jozef LOUWAEGE E.H. Et. MADOU André MARANNES Val. NAESSENS Maurice PATTYN André SEYNAEVE Jozef SPRIET Leon STROBBE-DEBEVER G. Mevr. VANACKER Jules VANBECKEVOORT Jaak VANDENBUSSCHE Michel VANFLETEREN Georges VANHAVERBEKE Luc VANHECKE Johan VANNESTE Michel VERHAEGHE Luc VERMAUT Victor ZUSTERS VAN "AVE MARIA"

Ardooisestraat 62 Grote Markt 17 Roeselaarsestraat 16 Slagmeersenstraat 54 Slagmeersenstraat 13 Kerkestukstraat 18 Burg.v.d. Bogaerdelaan 30 Baron de Pélichystraat 45 Kortrijksestraat 114 Kasteelstraat 21 Krekelstraat 59 Steenovenstraat 4 St. Amandstraat 1 Karel de Goedelaan 18 Hollebeekstraat 1 Roeselaarsestraat 317 Gentsestraat 8 Ingelmunstersestraat 50/52 Rumbeeksestraat 48 Burg.v.d. Bogaerdelaan 93 Kortrijksestraat 86 Korenmarkt 11 app. 1 Kachtemsestraat 7 Meensestraat 131 Nieuwstraat 9 Pro Albertlaan 46 Roeselaarsestraat 83 Prinsessestraat 74 Slagmeersenstraat 69 Oekensestraat 29 Kapucijnenlaan 76 Gentsestraat 31

8700 8700 8700 8700 8700 8701 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700 8700

IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEH IZEGEM IZEGEM IZEGEl1 IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEH IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM IZEGEM

VERANNEMAN André VERNEULEN-VANHAUWAERT R.

Oostraat 119 Dubbelsingel 3

8800 8310

ROESELARE BRUGGE 3

1l!!iJ Kaarten

Boeken

Bijzondere werken uitgegeven door of met bijzondere medewerking van de Izegemse Heemkundige Kring "Ten Mandere" .

Uitgaven

Antonius Sanderus

1641 / Centrum van Izegem

50 fr.

François De Bal

1746/ Centrum van Izegem

50 fr.

Roger Bekaert

Izegem in de Franse Tijd

250 fr.

Ten Mandere

Notitieboekje van J.B. Vande Walle, Izegemse Kroniek 18e en 1ge eeuw, Ten Mandere nr. 31

100 fr.

Gedenkboek 125 jaar Kongregatie te Izegem Extranummer Ten Mandere nr. 52, 151 bladzijden

250 fr.

Negen eeuwen Izegem. 16 oude gezichten van stad + tabel met de historische data voor plaatselijke geschiedenis

250 fr.

Antoon Vandromme

E. H. Leopold SI osse en het Izegemse Slossefonds

300 fr.

Jan Vandromme

De 14e en 15e-eeuwse oorkonden van de Sint-Tillokerk in Izegem . Kritische tekstuitgave - De oorkondentaal

300 fr.

Latijnse keuren in verband met de middeleeuwse geschiedenis van Izegem . Ten Mandere nr. 56

150 fr.

Ten Mandere Ten Mandere

Marc Vercruysse

Jaargangen

Jaargang I Jaargang II Jaargang III Jaargang IV Jaargang V Jaargang VI Jaargang VII Jaargang VIII Jaargang IX Jaargang X Jaargang XI Jaargang XII

1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972

nrs. 1-2-3 4-5-6 7-8 9-10 11-12-13 14-15-16 17-18-19 20-21-22 23-24-25 26-27-28 29-30-31 32-33-34

uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput 300 fr. uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput uitgeput

Jaargang XIII 1973 Jaargang XIV 1974 Jaargang XV 1975 Jaargang XVI 1976 Jaargang XVII 1977 Jaargang XVIII 1978 Jaargang XIX 1979 Jaargang XX 1980 Jaargang XXI 1981 Jaargang XXII 1982 Jaargang XXIII 1983 Losse nummers

35-36-37 38-39-40 41-42-43 44-45-46 47-48-49 50-51-52 53-54-55 55-57-58 59-60-61 62-63-64-11 65-66-67-12

uitgeput uitgeput uitgeput 300 fr. uitgeput 300 fr. uitgeput uitgeput 300 fr. 300 fr. 300 fr. 100 fr.

Enkele losse nummers zijn nog in voorraad: (nrs 4 - 7 - 8 - 10 - 26 - 37 - 38 - 40 - 43 - 48 - 49 - 53 - 55 - 58). Die oude jaargangen kunnen besteld worden bij de archivaris André Demeurisse, stadhuis, Korenmarkt 9, 1e verdieping, bureau nr. 3. Wanneer u het nodige bedrag stort op de hieronder vermelde rekening (+ vermelding van de gewenste jaargang(en), worden ze u met de post toegezonden.

AI deze werken kunnen besteld worden ofwel door storting op postrekening nr. 712-0700260-03 van de Heemkundige Kring "Ten Mandere ", Izegem ofwel bij de penningmeester Alberic Deprez, Ommegangstraat 69/1, 8700 Izegem.

Telkens wordt de opgegeven prijs verhoogd met 30 fr. voor de verzendingskosten. Vergeet ook de vermelding niet van de kaart of het boek dat u bij ons betaalt.

•

"0 C ~

..>::

E Ol Ol

> c

Ol Ol C

~ c <ti > "0 C

..Q

en E <ti <ti

:; Ci) Ol

S ..Q C

ïi5

Ol Ol C

<ti

Ol Ol Ol

.!:! c

Ol Ol

<ti

èD!

Ol --I

..>:: Ol

"0 Ol

TEN MANDERE VERSCHIJNT VIERMAAL PER JAAR. XXVIIe jaargang· Aflevering 2 • Nr. 78 • September 1987. Redaktie: Europastraat 13, 8770 Ingelmunster.