Bijlage Aap knuffel by Pelckmans

aap

Tips voor thuis en in de klas bij de knuffel van aap

Online bijlage bij de knuffel van aap

auteur: Isabelle Gielen

illustrator: Jan Van Lierde

Uitgeverij: Pelckmans Uitgevers nv, 2024

EAN: 5407226503783

Lees samen met aap hardop

Mag deze knuffelzachte aap bij je kind op schoot als jullie samen lezen in ‘aap leest een letter’, ‘aap leest een boek’ of ‘aap zoekt een woord’? Aap houdt heel veel van boeken, ook van boeken zonder apen!

Als een kind leert lezen, moet er niet altijd een volwassene naast zitten die controleert en op fouten wijst. Misschien wordt je kind daar zenuwachtig van. Laat je kind aap eens voorlezen. Waarschijnlijk maakt je kind af en toe een fout die niet wordt verbeterd. Dat is niet erg. Misschien merkt je kind zelf dat er iets niet klopt, want die zin is zo raar. Het is handig als jij in de buurt bent om een vraag te beantwoorden, maar blijf zo lang mogelijk op de achtergrond. Misschien kijkt je kind nog eens goed en lukt het al helemaal zelf!

Met aap op schoot en met een echte aap-bladwijzer is zelf lezen nog leuker.

Op de bladwijzer van ‘aap leest een letter’ rent neushoorn van links naar rechts en geeft hij zo de juiste leesrichting aan. Op de bladwijzer van ‘aap zoekt een woord’ achtervolgen de ridders de dieven en geven ze zo ook de juiste leesrichting aan.

Met dit type bladwijzer dek je een deel van de tekst af. Daardoor is het gemakkelijker om de blik op de juiste regel te richten. Meestal wordt deze bladwijzer gebruikt om de volgende regels af te dekken en leest je kind de zin net boven de bladwijzer. Als je kind graag vooruitkijkt, dan kun je er ook voor kiezen om de voorgaande regels af te dekken. Je kind kan dan de zin net onder de bladwijzer lezen.

Als je kind nog te veel fouten maakt, nog veel hulp nodig heeft of liever samen met jou leest, lees dan samen. Hieronder vind je drie bladwijzers die een handig hulpmiddel kunnen zijn bij het samen lezen.

Illustratie uit ‘aap leest een boek’

Illustratie uit ‘aap zoekt een woord’

Een kind dat heel onzeker is, vindt het misschien leuk om samen hardop te lezen met deze bladwijzer. Vlieg wijst naar het woord dat jullie samen hardop moeten lezen. Je kind schuift de bladwijzer vooruit en bepaalt het tempo. Als je kind een woord fout leest, wordt die fout automatisch verbeterd door de begeleider die mee hardop leest. Lees samen rustig verder en focus op het verhaal in plaats van op de fouten. Probeer echt in het boek te duiken samen met aap.

Misschien leest je kind iets vlotter als jullie op deze manier samen hardop lezen. Sommige kinderen voelen zich dan zekerder. Ze vinden het ook fijner want het verhaal wordt niet stilgelegd bij elke kleine fout.

Het is belangrijk dat het kind deze bladwijzer zelf vooruitschuift. Zo bepaalt het kind het tempo. Als een begeleider dit type bladwijzer vooruitschuift, maakt dat het kind al snel zenuwachtig. Je forceert een kind beter niet om sneller te lezen dan het kan. Liever een iets tragere lezer die begrijpt wat hij leest, dan een snelle lezer die niet weet wat hij heeft gelezen. Gun elk kind de tijd om op hun eigen tempo te groeien als lezer.

Je kunt met deze bladwijzer ook om de beurt een stukje hardop lezen. Zelfs aap kan een stukje hardop lezen. Het kind schuift de bladwijzer vooruit en bepaalt het tempo. Wie geeft aap een gekke stem? Wie verbetert de fouten van aap op een rustige manier? Laat aap ook eens hardop nadenken. Zo toont aap hoe het moet. Kijk voor concrete tips bij ‘Aap in de klas - aap kan ook een leesmodel zijn’ op pagina 8.

Je kind kan bladwijzer 1 ook gebruiken om alleen te lezen. Vooral voor kinderen die nog fouten maken tegen de leesrichting is deze bladwijzer handig. Vlieg wijst in de juiste richting en de voorgaande woorden worden afgedekt.

Sommige kinderen lezen te snel en maken veel fouten. Ze hebben nood aan iets dat hen afremt. Hiervoor kun je dit type bladwijzer gebruiken, waarmee je de volgende woorden afdekt. Het kind schuift deze bladwijzer niet zelf vooruit. Dat doet de begeleider. Schuif de bladwijzer pas verder wanneer het kind het woord correct heeft gelezen. Verschuif de bladwijzer woord per woord (Bijvoorbeeld: In/het/bos/woont/een/reus.) of woordgroep per woordgroep (Bijvoorbeeld: In het bos/woont/een reus. of: In het bos/woont een reus.).

Gebruik bladwijzer 2 niet langer dan echt nodig is. Als je kind veel fouten leest, kun je ook bladwijzer 3 gebruiken, die iets minder dwingend is.

Illustratie uit ‘aap leest een letter’

Deze bladwijzer is een handig hulpmiddel als kinderen veel fouten maken. Het kind schuift deze bladwijzer niet zelf vooruit. Dat doet de begeleider. Schuif de bladwijzer langzaam vooruit en volg met vlieg de woorden die je kind leest. Leest je kind een fout, dan blijft vlieg staan. Je kind leest misschien nog een beetje verder, maar merkt al snel dat vlieg bij een woord is blijven staan en dat het dus vanaf daar moet herlezen. Sommige kinderen vinden deze manier van fouten aanwijzen aangenamer dan een volwassene die hen keer op keer zegt welk woord ze moeten herlezen.

Maar je kind kan deze bladwijzer natuurlijk ook gebruiken om alleen te lezen.

Lees stil en vertel aap alles

Aap zit heel graag bij je kind als het in stilte leest. Aap kan heel geduldig wachten, maar hij is wel nieuwsgierig. Hij wil heel graag weten waar het boek over gaat, dus hopelijk wil je kind hem vertellen over al die leuke, interessante, spannende, griezelige, grappige, saaie, ingewikkelde, moeilijke, verdrietige, verwarrende, raadselachtige … dingen die het net heeft gelezen.

Leren lezen is geen wedstrijd. Toch krijgen kinderen die leren lezen vaak, van leerkrachten en van ouders, bewust of onbewust, de boodschap dat het belangrijk is om snel te lezen. Pas hier heel goed mee op. Voor je het weet, gebeurt dit:

Kind: ‘Mijn boek is uit!’

Aap: ‘Was het een leuk boek?’

Kind: ‘Dat weet ik niet. Ik heb het op mijn snelste gelezen.’

Aap wil niet weten of je kind tien woorden, twee bladzijden of vijf minuten heeft gelezen. Aap wil geen woorden, bladzijden of minuten tellen. Aap wil samen met je kind op avontuur in een boek!

Beloon je kind met

voorlezen

Beloon de inspanning die je kind doet om zelf te lezen met nog meer boekenplezier door het voor te lezen. Je beloont je kind beter niet met extra schermtijd. Waarom niet? Omdat de meeste kinderen al meer dan voldoende schermtijd krijgen en vooral omdat je op die manier zegt: ‘Ik beloon de inspanning die je doet voor iets dat niet leuk is (lezen), met iets dat wel leuk is (schermtijd).’

Als je van je kind een echte lezer wilt maken, blijf dan voorlezen. Zeker nu! Als een kind aan het leren lezen is, vergt dat lezen nog heel veel inspanning. Vaak is zelf lezen zo vermoeiend dat het verhaal niet helemaal tot hen doordringt. Een boek lezen is hard werken, het is ploeteren en zwoegen. Je kind zou bijna vergeten dat boeken rond verhalen draaien. Blijf daarom voorlezen. Zo kan je kind telkens opnieuw ervaren dat boeken niet alleen werk maar ook plezier en avontuur zijn. Blijf je kind ook stimuleren om zelf te lezen, want pas als je vlot leest, kun je echt in een verhaal kruipen.

Aap helpt met huiswerk

Wat vindt je kind op dit moment moeilijk? Schrijf dat samen op een papiertje en steek het in de broekzak van aap. De broek van aap heeft twee zakken: een klein zakje vooraan en een grotere zak aan de achterkant van het borststuk. Laat je kind het papiertje uit de broekzak pakken als het twijfelt. Of laat je kind eerst zelf proberen en dan pas het geheugensteuntje uit de broekzak nemen om zichzelf te controleren.

Bijvoorbeeld:

Je kind twijfelt nog bij die moeilijke b en d. Schrijf op een briefje de woorden ‘boos’ en ‘doos’. Gebruik hetzelfde lettertype als in de leesboekjes van de school. Maak van de twee o-tjes van het woord ‘boos’ twee boze gezichten.

In de online bijlage bij ‘aap leest een boek’ staan nog twee andere tips en enkele oefeningen in spelvorm om die lastige b en d uit elkaar te houden.

Aap helpt met spelling

Laat aap de woorden nakijken die je kind heeft geschreven. Doe alsof aap twijfelt. Mag je dat woord schrijven net zoals je het hoort of moet je een spellingregel toepassen? Je kind kan heel veel van aap leren als jij aap hardop laat nadenken.

In het spellingschrift van school kun je zien welke spellingregels je kind al heeft geleerd en op welke manier.

Laat je kind ook eens de rol van aap spelen en hardop nadenken terwijl het die vervelende spellingregel toepast.

Verbeter niet altijd alle schrijffouten van je kind. Soms is het zelfs beter om de fouten te laten staan. Als je kind net leert lezen en schrijven en er nu al in slaagt om een boodschap op papier te zetten die iemand anders kan lezen en begrijpen, is dat superknap, ook als die boodschap vol schrijffouten staat. Geef je kind de kans om met schrijven te experimenteren en erin te groeien. Focus op het schrijfplezier!

Kijk voor meer tips in de online bijlage bij het boek ‘aap zoekt een woord’ en het spel ‘aap vangt kip’.

Ontdek samen met aap alle klanken in ‘aap leest een letter’

In ‘aap leest een letter’ krijgt elke klank zijn eigen verhaal. Lees samen met aap in het boek en ontdek alle klanken van onze taal. Let wel op dat je de klanken juist uitspreekt, want dit is geen gewoon alfabetboek. Zeg niet aa, bee, see, dee, ee tot zet. Doe in plaats daarvan sss zoals een sissende slang en mmm zoals wanneer een taart echt heel lekker is.

Kijk voor meer uitleg in de online bijlage bij ‘aap leest een letter’.

Aap speelt heel graag ‘aap kiest een kaart’

‘aap kiest een kaart’ bevat alles wat je nodig hebt om spelend én educatief verantwoord klanken en letters (aan) te leren. De handleiding bevat 20 spelideeën waarmee kinderen op een speelse manier de klank-tekenkoppeling leren maken, ontdekken hoe woorden zijn opgebouwd en wat de juiste leesrichting is.

De broek van de aapknuffel heeft twee zakken: een klein zakje vooraan en een grotere zak aan de achterkant van het borststuk. In die grote broekzak passen precies enkele kaarten van ‘aap kiest een kaart’.

• Als je kind nog niet zo veel letters kent, kun je alle letterkaarten met gekende letters in de broekzak van aap steken. Zet aap met een boek op een knusse leesplek. Daar wacht aap ongeduldig tot je kind samen met hem in het boek komt speuren naar letters en woorden die het al zelf kan lezen. Kijk voor meer uitleg in de handleiding bij ‘1. Speuren in boeken’.

• Speel samen met aap het spel ‘5. Woordenmaker’. Leg de vijf woordkaarten met woorden die je kind al kent niet op een stapel, maar steek ze in de broekzak van aap. Volg verder de spelregels zoals beschreven in de handleiding.

• Steek een woordkaart in de broekzak van aap. Zet aap met de speldoos klaar. Aap wacht ongeduldig tot je kind samen met hem en met jou het spel ‘18. Rebusrecord’ of ‘19. Eén klank anders’ komt spelen.

• Als je kind een nieuwe klank heeft geleerd op school, mag het zelf de letterkaart met illustratie en de letterkaart met vlieg zoeken in de doos van ‘aap kiest een kaart’. Je kind steekt de twee letterkaarten in de broekzak van aap en zet aap klaar met het boek ‘aap leest een letter’. Wanneer heeft papa of mama tijd om het verhaal bij de nieuwe klank voor te lezen? Aap zit al ongeduldig te wachten, en je kind ook!

• Als je kind een nieuwe klank heeft geleerd op school, mag het zelf de letterkaart met illustratie en de letterkaart met vlieg zoeken in de doos van ‘aap kiest een kaart’. Je kind steekt de twee letterkaarten in de broekzak van aap en zet aap klaar met de speldoos. Wanneer heeft mama of papa tijd om samen een spel te spelen met die nieuwe letter en alle andere letters die het al kent?

Aap maakt heel graag woorden

Laat je kind samen met aap woorden maken met de woordenmaker ‘ik lees samen met jou’. De illustraties in de woordenmaker komen uit de kleine samenleesboekjes ‘aap leest een boek’, ‘sam is woest’, ‘mol in de put’, ‘muis zoekt een huis’ en ‘kas is boos’

De broek van de aapknuffel heeft twee zakken: een klein zakje vooraan en een grotere zak aan de achterkant van het borststuk. In die grote broekzak passen enkele woordkaarten van ‘ik lees samen met jou’.

Zoek samen met aap in ‘aap zoekt een woord’

‘aap zoekt een woord’ is een zoekboek voor beginnende en meer ervaren lezers. In dit boek is aap een dappere ridder. ‘aap zoekt een woord’ verschijnt in september 2024.

Knutsel een helm voor jouw knuffelaap op pagina 9 van deze online bijlage en volg samen met ridder aap het spoor van de dieven kip, hen en haan.

Zoek samen met ridder aap in het boek. Ontdek klanken, woorden en zinnen om zelf te lezen, voor te lezen en samen te lezen. In de online bijlage bij ‘aap zoekt een woord’ zitten heel veel kant-en-klare kaartjes met woorden, zinnen en verhalen. Druk een pagina af, knip de kaartjes uit en steek ze in de broekzak van aap. Laat je kind samen met aap zoeken in het boek naar de bijbehorende illustratie. Of schrijf zelf een woord of een zin op een briefje, steek dat briefje in de broekzak van aap en laat iemand anders zoeken in het boek.

Met ‘aap vangt kip’ oefen je spelenderwijs het lezen en schrijven van woorden. De handleiding bevat tien spellen bij het boek ‘aap zoekt een woord’. Speel de ridder die de dieven vangt, of de dief die zo veel mogelijk moet stelen voor spion sprinkhaan hem betrapt en ridder aap hem pakt.

De broek van de aapknuffel heeft twee zakken: een klein zakje vooraan en een grotere zak aan de achterkant van het borststuk. In de kleine broekzak passen juist enkele lettermunten en in die grote broekzak passen enkele woordkaarten en verhaalkaarten van ‘aap vangt kip’.

• Kies twee woordkaarten en neem de lettermunten die je nodig hebt om de woorden op die kaarten te maken. Steek de woordkaarten in de grote broekzak en de lettermunten in de kleine broekzak. Zet aap klaar op een stoel. Daar wacht hij geduldig tot je kind met hem komt spelen. Laat je kind de woordkaarten en de lettermunten pakken. Kan je kind de woorden maken? Kan je kind ook nog andere woorden maken met die lettermunten?

• Kies een van de woordkaarten en neem de lettermunten die je nodig hebt om het woord op de kaart te maken. Steek de woordkaart in de grote broekzak en de lettermunten in de kleine broekzak. Laat je kind de lettermunten uit de kleine broekzak pakken. Kan je kind raden welke woordkaart in de grote broekzak van aap zit verstopt?

• Als je kind een nieuwe klank heeft geleerd op school, mag het zelf de woordkaart met die doelklank zoeken in de speldoos van ‘aap vangt kip’. Je kind steekt de woordkaart in de broekzak van aap en zet aap klaar met het boek ‘aap zoekt een woord’. Wanneer heeft papa of mama tijd om samen in het boek te zoeken naar andere woorden met die doelklank? Aap zit al ongeduldig te wachten, en je kind ook!

• Laat je kind samen met aap een woord met de doelklank zoeken in het boek ‘aap zoekt een woord’. Laat je kind dat woord met de lettermunten maken en dat woord ook op een briefje schrijven. Het briefje moet in de grote broekzak van aap. De lettermunten moeten in de kleine broekzak. Wie haalt de lettermunten uit de kleine broekzak, zoekt in het boek en raadt het woord?

Het spel ‘aap vangt kip’ verschijnt in mei 2025 en is iets moeilijker dan het spel ‘aap kiest een kaart’ en de woordenmaker ‘ik lees samen met jou’.

Aap in de klas

In de klas toont aap trots de nieuwe klank. Steek een letterkaart in de broekzak op zijn buik. Gebruik een kaartje van de leesmethode, een zelfgemaakt kaartje, een letterkaart van ‘aap kiest een kaart’ of een woordkaart of lettermunten van ‘aap vangt kip’.

Aap let goed op als jullie die nieuwe klanken verkennen.

• Aap houdt zijn hand aan zijn oor om goed te luisteren.

• Aap wijst naar de mond van de juf of de meester en kijkt naar het mondbeeld.

• Aap legt zijn hand op zijn keel om het verschil te voelen tussen stemloze en stemhebbende klanken. Bijvoorbeeld: het verschil tussen f en v, het verschil tussen s en z …

• Aap legt zijn hand op zijn neus bij de nasale klanken. Bijvoorbeeld: n, m …

Aap kan ook een leesmodel zijn. De kinderen kunnen heel veel van hem leren als jij aap hardop laat nadenken en zo voordoet hoe het wel of niet moet.

• Laat aap de klanken aan elkaar plakken tot een woord.

• Laat aap lange meerlettergrepige woorden in kleinere stukken hakken. Bijvoorbeeld: voetbalschoen wordt in stukken gehakt tot voet-bal-schoen.

• Laat aap een moeilijk woord fout lezen en zich afvragen wat dat rare woord wel zou betekenen, maar dan beseft hij dat hij een of meerdere letters anders moet uitspreken. Dat woord kent hij wel! Bijvoorbeeld: spreek ‘vogel’ uit met de o van ‘mol’ of ‘wereld’ met twee keer de e van ‘pet’.

• Laat aap ook eens hardop lezen. De kinderen moeten goed opletten, want als aap een fout maakt, moeten ze hem helpen.

• Laat aap hardop nadenken over wat hij zelf leest.

Soms snapt aap er niets van. Dan krabt hij op zijn kop. Misschien kan een van de kinderen hem uitleggen hoe het juist in elkaar zit?

Als aap een fout maakt, slaat hij zijn handen voor zijn gezicht. Gelukkig zijn er in de klas heel veel kinderen die hem iedere keer opnieuw vertellen dat het helemaal niet erg is als je een fout maakt. Van fouten kun je leren!

Aap vindt het leuk als de meester of de juf voorleest. Aap zit al klaar in de kring met zijn favoriete gedichtenbundel met daarin een bladwijzer. Of kiest aap een dik voorleesboek of een informatief boek?

Aap luistert heel aandachtig als er wordt voorgelezen, maar af en toe is hij de draad van het verhaal kwijt. Kan iemand hem op het juiste spoor zetten? En soms floept alles wat aap denkt zomaar uit zijn mond. Dan weet de juf of de meester ineens welke klanken aap door elkaar klutst, welk woord hij verkeerd uitspreekt, welk woord hij niet snapt of welke vraag hij verkeerd begrepen heeft. Wie kan aap helpen?

Wanneer de kinderen hardop of in stilte lezen, vindt aap het heel leuk als hij bij een van de kinderen op schoot mag zitten. Soms komt aap er pas bij zitten als het kind al midden in een verhaal zit. Dan is het leuk als het kind kort kan vertellen wat er tot nu toe is gebeurd. Zo kan aap het verhaal ook volgen.

Mag aap de leesmascotte van je klas zijn?

• Laat aap boekentips geven. Zet hem op de stoel van een van de kinderen met een nieuw boek om zelf te lezen. Dat kind mag die dag in zijn nieuwe boek lezen samen met aap.

• Laat kinderen hun lievelingsboek tonen aan aap.

• Verstop iedere dag een briefje met een rebus, een mop of een raadsel in de broekzak van aap of een vraag die toevallig net over het nieuwe thema gaat.

Knutsel een helm voor ridder aap

Dit heb je nodig:

• een schaar

• lijm

• de sjablonen hieronder

Stap 1 Knip de helm, de zijkanten van de helm en het vizier uit op de volle lijnen.

Stap 2 We maken eerst de ene zijkant van de aan helm. Doe lijm op de daarvoor voorziene lijmstroken op de zijkant. Plak ze vast langs de binnenzijde van de helm. Om de zijkant zowel aan de voorkant als aan de achterkant van de helm te bevestigen, moet je de helm doormidden buigen.

Stap 3 Doe nu hetzelfde voor de andere zijkant.

Stap 4 Nu maken we het vizier vast aan de helm. Doe langs de achterkant wat lijm op de uiteinden van het vizier.

Stap 5 Plak het vizier links en rechts vast aan de zijkanten van de helm

lijm

lijm lijm