Mag ik meedoen - Tips en spelletjes

TIPS EN SPELLETJES BIJ HET BOEK opgesteld door Isabelle Gielen

Mag ik meedoen? is een boek om voor te lezen, zelf te lezen en te knutselen.

Mag ik meedoen?

Auteur: Isabelle Gielen Illustrator: Roozeboos Uitgeverij: Pelckmans Uitgevers nv, 2022 ISBN 978 94 6429 086 8 € 15,99

Voorlezen, zelf lezen en knutselen Het eerste deel van het boek (p. 6 tot p. 29) is een verhaal over verhuisdozen, lievelingsboeken en nog veel meer. Lees het verhaal voor en speur naar letters en woorden die je kind zelf kan lezen.

Dit kan al na enkele weken leesonderwijs. In deze bijlage vind je heel wat praktische tips en ook kopieerblaadjes met klankzuivere woorden die je kind kan zoeken in het boek.

In het verhaal komen de woorden doos, bal, boek, boom vaak voor. Daarom vind je in de bijlage ook tips om je kind te helpen als het nog wat moeite heeft om die moeilijke letters b en d uit elkaar te houden.

In dit boek kan je kind ook speuren naar dino’s. Op elke dubbele pagina zit een dinosaurus verstopt.

Het tweede deel van het boek (p. 30 tot p. 45) kan een kind zelf lezen na ongeveer zes maanden leesonderwijs. In deze tekst staan nog geen hoofdletters omdat kinderen eerst de kleine letters leren lezen. Af en toe staan er in dit deel al iets langere woorden. Misschien vindt je kind die lange woorden nog wat moeilijk. Daarom vind je in deze bijlage ook tips om je kind te helpen met het lezen van deze langere woorden.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

2

Als je kind al vrij vlot leest, wil het misschien ook het voorleesdeel (p. 6 tot p. 29) zelf proberen te lezen. Misschien lukt dit al omdat jij dit verhaal ook al hebt voorgelezen. Misschien leest jouw kind het verhaal deels uit het geheugen. Dat is geen enkel probleem. Laat je kind trots zijn op wat het al allemaal kan.

In het voorleesdeel van het boek staan wel hoofdletters. Sommige hoofdletters lijken hard op de kleine letter (vb. s en S), maar bij sommige letters is het verschil groter (vb. r en R). De hoofdletter i (I) lijkt heel hard op de kleine letter l en dat zorgt ook wel eens voor verwarring: vb. iemand/Iemand, iedereen leest/Iedereen leest. Daarom vind je in de bijlage een kopieerblad om die hoofdletters te oefenen.

Dit boek kun je uiteraard ook gewoon voorlezen. Het verhaal kan een aanleiding zijn tot een gesprek.

•

Ben jij al eens verhuisd? Vond je dat leuk? Waarom wel of waarom niet?

•

Sam kent de kinderen uit de buurt nog niet, maar hij wil graag meespelen. Hoe probeert Sam dat? Hoe zou jij dat doen?

•

Sam heeft twee mama’s en binnenkort komt er nog een broertje of zusje bij. Wie hoort er allemaal bij jouw gezin?

•

Heb jij al eens geknutseld met dozen? Wat heb je toen gemaakt? Wat zou jij graag knutselen met dozen?

• Het dinoboek is het lievelingsboek van Sam. Heb jij ook een lievelingsboek? Welk boek is dat?

In het tweede deel van het boek vind je heel wat ideeën om te knutselen met dozen. Misschien wil je kind net als Sam en Bram aan de slag met kartonnen dozen, schaar, stiften, lijm … Of misschien verzint jouw kind nog iets anders met een grote of kleine doos.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

3

Voorlezen en samen speuren naar letters en woorden Als je kind leert lezen, kun je het zelf lezen ook stimuleren door samen in prentenboeken, voorleesboeken, informatieve boeken, boeken met versjes en gedichten, strips … te speuren naar letters en woorden die je kind zelf kan lezen. Dit kan al na enkele weken leesonderwijs.

Bijna elk boek dat jouw kind kan boeien, is hiervoor geschikt. Kijk bij de keuze van een boek wel kritisch naar het lettertype. Wijkt het lettertype niet te sterk af van de letters die jouw kind op school leert? Vindt jouw kind het lettertype duidelijk?

Sommige kinderen gaan heel soepel om met kleine verschillen tussen lettertypes. Als het lettertype voor jouw kind geen probleem is, kunnen jullie het boek gebruiken om samen te speuren naar letters en woorden die je kind al zelf kan lezen.

Sommige kinderen raken echter snel in de war door die kleine verschillen tussen lettertypes.

Dat is niet zo verwonderlijk. Als kinderen leren lezen, leren ze immers goed kijken naar die kleine verschillen want die zijn belangrijk: vb. n en m, b en d, a en e, r en n ... Als we dan plots zeggen dat die kleine verschillen nu niet belangrijk zijn (vb. a en a, g en g), wordt het wel verwarrend. Struikelt jouw kind over die kleine verschillen tussen lettertypes, houd hier dan rekening mee. Kies een boek met een duidelijk lettertype.

Dit speuren naar letters en woorden kan je heel ongedwongen doen. Wijs eenvoudige woorden aan en vraag je kind of het die woorden al kan lezen. Of laat je kind zelf woorden aanwijzen die het al kan lezen. Als je kind lang genoeg heeft gespeurd, lees dan gezellig voor.

Tip Pak je het liever op een meer gestructureerde manier aan, gebruik dan de woordkaartjes op pagina 6 tot 15. Geef een woordkaartje aan je kind, laat je kind het woord lezen en vervolgens het woord zoeken in de tekst op die pagina.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

4

Enkele tips voor het speuren naar letters en woorden • Je kind leert lezen met de kleine letters. De hoofdletters leert je kind pas in een latere fase.

Kies dus enkel woorden in kleine letters.

• Laat je kind ontdekken wat het al allemaal zelf kan, maar leg de druk op je kind niet te hoog.

• Spreek de letters uit zoals je kind het op school leert, dus niet zoals je de letters benoemt wanneer je het alfabet opzegt. Meer info over de klanktekenkoppeling en hoe je de letters juist moet verklanken, kun je hier vinden: https://baeckensbooks.com/producten/lessuggesties-aap-leest-een-letter/

• Kies voor eenvoudige klankzuivere woorden met de klanken en letters die je kind al op school heeft geleerd. Per dubbele pagina van het voorleesverhaal vind je in deze bundel een raster met negen klankzuivere woorden. Kies de woorden op maat van jouw kind. Voor sommige kinderen zijn twee woorden al voldoende.

• Klankzuivere woorden zijn woorden die je net zo uitspreekt als ze geschreven zijn. Tips om je kind te helpen met het lezen van eenvoudige klankzuivere woorden, kun je hier vinden: https://baeckensbooks.com/producten/lesbrief-ik-lees-samen-met-jou/

• Als jullie lang genoeg gespeurd hebben naar letters en woorden, lees dan gezellig voor.

• Tijdens het voorlezen kun je met je vinger langs de letters wijzen, steeds van links naar rechts.

Zo laat je je kind op een heel natuurlijke manier wennen aan de leesrichting. Dit wijzen moet niet altijd. Sommige kinderen vinden die wijzende vinger lastig omdat die in de weg zit als ze naar de illustraties willen kijken.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

5

woordkaartjes bij p. 6-7

aa

n

r

h

naar i

s

a

kan

r

m

ij

d

oo

doos

r

waar n

mijn n

aa

w

haar

is k

aa

ij

z

n

zijn s

oo

k

ook

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

6

woordkaartjes bij p. 8-9

aa

n

r

d

naar aa

m

r

oe

toe

s

doos h

maar t

oo

e

oo

v

voor m

i

hem h

ie

hier

r

k

ik r

i

n

in

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

7

woordkaartjes bij p. 10-11

oo

d

b

s

g

doos

hoog

oo

a

m

boom

m

oo

h

a

g

mag

b

n

l

ee

mee

r

naar m

bal m

aa

e

t

met

d

oe

n

doen

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

8

woordkaartjes bij p. 12-13

oo

b

m

o

t

boom a

b

l

i

hoe

h

t

tot

n

i

in

oe

o

t

top

bal h

p

k

ik ij

hij

h

ee

l

heel

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

9

woordkaartjes bij p. 14-15

b

a

l

d

bal m

s

n

doos

oe

t

moet m

oo

uu

ui

t

uit

t

t

niet w

met r

muur

e

m

ie

e

g

weg g

aa

t

gaat

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

10

woordkaartjes bij p. 18-19

l

a

h

ng

lang h

e

m

v

ij

zijn

a

d

oo

doos

r

muur a

n

van n

uu

m

hij

hem z

ij

l

al s

n

aa

r

naar

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

11

woordkaartjes bij p. 20-21

oo

d

s

w

aa

doos

waar

e

oe

m

t

b

met

m

r

n

mee

k

a

kan

r

neer k

d

boek

ee

ee

a

t

dat

n

k

o

n

kon

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

12

woordkaartjes bij p. 22-23

o

z

n

d

zon o

d

op

n

nog

t

oo

s

doos

g

h

ui

huis

oe

b

k

boek

dat

p

o

a

b

ij

bij s

h

ij

hij

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

13

woordkaartjes bij p. 24-25

t

o

ch

n

toch d

oo

s

ui

d

eu

n

ie

niet

aa

g

t

gaat r

deur s

huis

g

nog

doos h

o

oe

b

k

boek t

o

f

of

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

14

woordkaartjes bij p. 26-27

g

aa

o

n

gaan n

o

d

op o

g

nog h

p

r

hier

h

b

m

ee

heel

s

doos

om

ie

oo

oe

k

boek l

b

e

n

ben

zoek ook dit!

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

15

Verder oefenen met woordkaartjes en letterkaartjes Misschien vindt je kind het leuk om de woorden op de woordkaartjes zelf te maken met deze letterkaartjes. Je kunt ook zelf woorden op een kaartje schrijven en je kind dit woord laten samenstellen met deze letterkaartjes. Hiervoor kun je het kopieerblad op pagina 18 gebruiken.

k

i

aa

a

m

n

p

s

ee

e

z

v

oo

o

r

l

t

h

uu

u

b

d

w

f

j

g

ch

sch

ui

eu

ie

ei

ij

oe

ou

au

ng

nk

aai

ooi

oei

eeuw

ieuw

Tip Als kinderen pas leren lezen, maken ze vaak nog fouten tegen de leesrichting. Om je kind te helpen met de juiste leesrichting, kun je het kopieerblaadje op de volgende pagina gebruiken.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

16

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

17

• • •

Versier een doos (vb. een schoenendoos) om alle woordkaartjes en letterkaartjes in te bewaren.

Naarmate je kind meer en meer letters en woorden leert lezen, raakt de ‘dit kan ik al’-doos steeds voller! Uiteraard mogen ook zelfgemaakte woordkaartjes in de doos. Wil je graag je eigen woordkaartjes maken met dezelfde lay-out, gebruik dan het kopieerblad op pagina 18.

TIP

Leg het woordkaartje op de kartonnen doos met Sam en Bram.

De letterkaartjes moeten op de drie andere kartonnen dozen gelegd worden.

De dinosaurus die tussen de bloemen verstopt zit, geeft nog eens extra de juiste leesrichting aan.

De juiste leesrichting

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

18

Die moeilijke letters b en d Veel kinderen verwarren in het begin de letters b en d. Elk trucje om b en d uit elkaar te houden, veronderstelt al dat kinderen de juiste leesrichting onder de knie hebben.

Als je merkt dat jouw kind nog heel veel moeite heeft met die leesrichting, dan kun je tijdens het voorlezen een klein stukje lezen terwijl je met je vinger langs de woorden gaat. Zo geef je op een heel natuurlijke manier de juiste leesrichting aan. Doe dit regelmatig, maar doe dit niet te lang.

Sommige kinderen vinden het immers storend want die wijzende hand zit soms in de weg als ze naar de illustraties willen kijken.

Trucje 1 b van buik: schrijf het woord ‘buik’ met leesletters en teken de ‘b’ als een mannetje met een dikke buik.

Trucje 2 Ga samen met je kind voor de spiegel staan of laat je kind naar jouw mond kijken en aan zijn eigen mond voelen.

Zeg ‘b’ en kijk naar de mondstand. Bij ‘b’ maak je eerst een streep met je lippen, die streep zie je ook eerst bij de letter ‘b’.

Zeg nu ‘d’ en kijk naar de mondstand. Bij ‘d’ maak je een rondje met je lippen, dat rondje zie je ook eerst bij de letter ‘d’.

Laat je kind alle streepjes van de ‘b’ dikker maken met een zwarte stift. Laat je kind pas daarna de woorden lezen. Zo leert je kind de aandacht richten op het belangrijkste verschil tussen ‘b’ en ‘d’.

→ b = met mijn lippen maak ik eerst een streep → d = met mijn lippen maak ik een rondje

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

19

woordkaartjes met b en d

d

oo

s

b

doos b

oo

oo

l

b

bal s

d

boos b

a

oe

boom

d

oo

door

k

boek n

d

doen m

oe

oe

k

doek r

b

oo

r

boor

Als je dit raster met b- en d-woorden tweemaal afdrukt, dan kun je ook memory spelen met deze woorden. Niet alle woorden in het raster komen voor in het boek Mag ik meedoen? Enkele woorden zijn gekozen om het spel net wat moeilijker te maken (vb. doek/boek, boor/door).

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

20

Langere woorden lezen In het tweede deel van het boek (p. 30 tot p. 45) staan af en toe al iets langere woorden. Als je kind dit deel zelf leest, is het belangrijk dat je kind al een aanpakstrategie heeft voor die langere woorden.

Een woord als ‘kasteel’ leest je kind best niet meer spellend (vb. k-a-s-t-ee-l), want dan zal je kind al snel vastlopen. Dat zijn veel te veel letters om apart te onthouden. Hoe moet je kind die letters aan elkaar plakken tot een woord als het de eerste letters al vergeten is wanneer het bij de laatste letter aankomt?

Zo’n lang woord in één keer lezen, is waarschijnlijk nog te moeilijk. Maar zo’n lang woord kun je ook in iets kleinere stukken verdelen en dat is wel een goede aanpakstrategie.

Het woord ‘kasteel’ kun je lezen in twee stukken: vb. kas-teel. Pas daarna plak je de twee stukken aan elkaar tot het lange woord ‘kasteel’.

Om je kind hierbij te helpen, vind je op p. 22 van deze bundel een kopieerblad met de langere woorden die voorkomen in het tweede deel van het boek.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

21

Langere woorden lezen Knip de woorden en de woordstukjes uit. Laat je kind die lange woorden maken door de juiste woordstukjes bij elkaar te puzzelen.

erin klimmen kasteel eraf

er klim kas er

in men teel af

waarom kriebel kijkdoos

waar krie kijk

om bel doos

deksel papier

dek pa

sel pier

zijkant

zij

kant

zandbak

zand

bak

voeldoos

voel

doos

ervan

er

van

gillen

gil

len

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

22

Hoofdletters Als kinderen leren lezen, leren ze eerst de kleine letters lezen. Pas als ze vlot teksten met enkel kleine letters kunnen lezen, komen de hoofdletters aan bod.

Sommige hoofdletters lijken hard op de kleine letter (vb. s en S), maar bij sommige letters is het verschil groter (vb. r en R).

De hoofdletter i (I) lijkt heel erg op de kleine letter l en dat zorgt ook wel eens voor verwarring: vb. iemand/Iemand, iedereen leest/Iedereen leest.

Op p. 24 vind je een kopieerblad met hoofdletters. Gebruik dit kopieerblad samen met het kopieerblad van de letters op p. 16. Laat je kind paren maken van de kleine letters en de hoofdletters.

De lettercombinaties ‘ng’ en ‘nk’ doen niet mee met het spel omdat deze nooit aan het begin van een woord kunnen staan.

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

23

Hoofdletters

K

I

Aa

A

M

N

P

S

Ee

E

Z

V

Oo

O

R

L

T

H

Uu

U

B

D

W

F

J

G

Ch

Sch

Ui

Eu

Ie

Ei

IJ

Oe

Ou

Au

ng

nk

Aai

Ooi

Oei Eeuw Ieuw Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

24

Meer informatie over de auteur en de illustrator: Auteur: Isabelle Gielen • www.isabellegielen.com Illustrator: Roozeboos • www.roozeboos.com

Deze bundel met tips en doe-blaadjes werd opgesteld door Isabelle Gielen en wordt gratis ter beschikking gesteld door Pelckmans Uitgevers nv, Brasschaatsteenweg 308, 2920 Kalmthout, België • pelckmans.be

Tips en spelletjes bij Mag ik meedoen? Isabelle Gielen & Roozeboos © Pelckmans Uitgevers nv – Brasschaatsteenweg 308 – B-2920 Kalmthout – pelckmans.be

25