Periódico Universitario / Unibertsitateko Aldizkaria - 397. Zkia.- 2022ko apirila

397. zkia. Doakoa 2022ko apirila Laguntzen du

Curriculum berriak datorren ikasturterako Hezkuntza Saila datorren 20222023 ikasturterako atontzen ari den curriculum berrien ezaugarri eta berritasun nagusiak azaldu dira.

Aldaketa hauek datorren 20222023 ikasturtean hasiko dira aplikatzen, etapa bakoitzeko maila bakoitietan (hau da, Lehen Hezkuntzako 1., 3. eta 5. mailetan, DBHko 1. eta 3. mailetan, eta Batxilergoko lehen mailan), hurrengo ikasturtean (2023-2024) gainerako mailetara zabaltzeko.

Curriculum berria urrats kualitatiboa da Euskal Hezkuntza Sisteman azken urteotan garatzen ari

den konpetentzien araberako ikaskuntzan. Ikastetxeei dei zaie, pixkana-pixkana eremuetan antolatutako lana ezar dezaten (ikasgaika edo arloka antolatu beharrean), bereziki Lehen Hezkuntzan eta DBHko lehen zikloan.

Konpetentzien araberako ikaskuntzari bultzada ematen dion curriculum-garapen berri honekin, helburua ikasleen irteera-profila bermatzea da. Horretarako, gaitasun sozialak, pertsonalak eta akademikoak batuko dituzte.

Informazio guztia eta gehiago ondorengo orrialdeetan.

uniagenda

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

UNIBERTSITATEAK Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea.

Uda Ikastaroak Gipuzkoako Campuseko Errektoreordetza Leioako Campusa (Zentralita) Sarbide Bulegoa. Bizkaiko Campusa Arabako Campuseko Errektoreordetza

Donostia Donostia Leioa-Erandio Leioa-Erandio Gasteiz

www.ehu.eus

Miramar Jauregia z/g Ignacio MªBarriola Eraik. Elhuyar Pza.1 Sarriena Auzoa, z/g Sarriena Auzoa, z/g Comandante Izarduy Kalea, 2

943 219 511 943 018 141 946 012 000 946 015 555 945 014 444

Gazte Informazioko Bulegoak (UPV/EHU) Gasteiz Leioa

C/ Los Apraiz,1 - 1ªPlanta Apia Bidea - Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko Behea

945 014 336 946 015100

Nafarroako Unibertsitate Publikoa Nafarroako Unibertsitate Publikoa

oij.ar@ehu.eus oij.bi@ehu.eus

www.unavarra.es

Nafarroako Unibertsitate Publikoa.

Iruñea Tutera

Arrosadiako Campusa Tarazona etorbidea, z/g

948 169 000 948 417 800

UNED (Distantzia Heziketako Unibertsitate Nazionala).

UNED Araba UNED Bizkaia UNED Gipuzkoa UNED Nafarroa UNED Nafarroa

Gasteiz Portugalete Bergara Iruñea Tutera

Mondragon Unibertsitatea

www.uned.es

Pedro Usua, 2 Ignacio Ellacuria Parkea, 2-3 Martin AguirreDeunaren Enparantza, 4 Sadar z/g Magallón, 8

Arrasate

Larramendi, 4. 23 posta-kutxatila

943 794 700 / 943 712185

www.deusto.eus

Deustuko Unibertsitatea.

Bilboko Campusa Donostiako Campusa

945 244 200 944 936 533 943 769 033 948 243 250 948 821 535

www.mondragon.edu

Mondragon Unibertsitatea.

Bilbo Donostia

Unibertsitate Etorbidea 24 Mundaiz Bidea, 50

944 139 000 943 326 600

www.unav.es

Nafarroako Unibertsitatea.

Nafarroako Unibertsitatea Ingenieri Eskola. TECNUM TECNUM - Miramon Goiko Egoitza Idazkaritza eta Administrazioko Goi Mailako Institutua - ISSA

Iruñea Donostia Donostia

Campus Unibertsitarioa Manuel Lardizabal Pas., 13 Mikeletegi Pas., 48

948 425 600 943 219 877 943 219 877

Donostia

Aldapeta, 49

943 467 144

LANBIDE HEZIKETA Ikaslan. Lanbide Heziketako Ikastegi Publikoen Elkartea

www.ikaslan.net

Hetel Heziketa Tekniko Elkartea

www.hetel.org

ENPRESA ETA BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK Saiolan Garaia Berrikuntzako Interesgunea Cedemi BIC Gipuzkoa Berrilan BIC Bizkaia BIC Bizkaia Ezkerraldea BIC Araba CEI Busturialdea CEIA IKERBASQUE SPRI, S.A. BEAZ, P.S.A. INNOBASQUE CEIN

2022apirila 03

Arrasate Arrasate Barakaldo Donostia Derio Barakaldo Miñano Gernika-Lumo Miñano Goien Bilbo Bilbo Bilbo Zamudio Noain

Goiru Kalea, 1 Uribarri Etorbidea, 3. 79 P.K. Altos Hornos de Bizkaia Hiribidea, 33 Mikeletegi Paselekua, 83 Astondo Bidea, Edificio, 612 Avenida Altos Hornos de Vizcaya, 33 Calle Albert Einstein,15 Txalaparta Poligono, 32 Arabako Parke Teknologikoa, CEIA Eraik.

María Díaz Haroko Kalea, 3 Urkixo Zumarkalea, 36 Sabino Arana Etorbidea, 8 C/ Laida Bidea, 203 Mocholí Kalea

Particular de Ategorrieta Kalea, 2 Baxua. 10. lokala 20013 Donostia. Tfnoa.: 943 053 488 http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@elperiodicouniversitario.com Lege Gordailua: BI-338-93 ISSN: 2530-2132 KOORDINATZAILEAK: Asun Calviño eta Jon Lasa.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Ana Belén Sánchez, Nissma De Benito eta Irene Urizar.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria.

ARGAZKIAK: Irene Urizar eta Cristina Domínguez.

PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185 Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.

LAGUNTZAILEAK

943 712 072 943 719 181 944 184 100 943 000 999 944 030 606 944 184 100 945 298 282 946 256 809 945 298 282 944 052 660 944 037 000 944 395 622 944 209 488 848 426 000

UPV/EHU Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea, 83. 48015 - BILBAO Tel.: (+34) 946 013 651/ 652 E-maila: cde@ehu.eus http://www.ehu.eus/es/web/cde/home Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa.

Ramón Rubial, 1. 48009 - BILBAO Tel.: (+34) 944 139 417 E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa. 31080 Iruñea.

Tel: 948 425 634. E-maila: cee@unav.es EUROPE DIRECT CEDERNA GARALUR. NAFARROA Barriobide, 40, 001 bulegoa.

31013 Ansoain. Tel.: 948 206 697 E-maila: europadirect@cederna.es EUROPE DIRECT HAZI Granja Modeloa, z/g. 01192 Arkaute (Araba). Tel.: 945 0003 208 http://www.hazi.es EUROPE DIRECT BIZKAIA Simón Bolivar Kakea, 8B 48010 Bilbao. Tel.: 946 072528 E-maila: europedirect@fundacionede.org http://www.europedirectbizkaia.org EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu, dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECT DONOSTIA Prim kalea,14 2D. 20006 Donostia Tel.: 943 470 962 E-maila: europedirect@kaebnai.net http://kaebnai.net Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILEKO LAGUNTZA JASO DU

+TREBAKUNTZA ETA GAZTEOK BY EWORLD ALDIZKARIAK EUSKO JAURLARITZAKO GAZTERIA ZUZENDARITZAREN DIRU-LAGUNTZA DU

EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 04

Orientaziorako EHUazoka arrakastatsua UPV/EHUk martxoko larunbat jarraituetan egin zuen unibertsitate-orientaziorako azoka euskal hiriburuetako bakoitzean Unibertsitateko Aldizkaria

Donostian, martxoaren 5ean; Gasteizen, martxoaren 12an; eta Bilbon, martxoaren 19an. Horixe izan zen EHUazoka egiteko aukeratu zen ibilbidea, hots, Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU) urtero antolatzen duen unibertsitateorientaziorako azoka, aurten, edizio telematiko baten ondoren, ohiko formatu presentziala berreskuratu duena.

Eva Ferreira errektorearen aburuz, “aurten, azoka baldintza ezin hobeetan gauzatu da, hiru saioetan egiaztatu ahal izan dudanez, ikasleekin eta irakasleekin hitz eginez.

Jendetza handiak saihestu ditugu, elkarren segidako deialdiak eginik, eta, zorionez, berreskuratu dugu ikasleek zuzenean ikastegietako arduradunengana eta haien intereseko mailen edukira jotzeko aukera. Harreman zuzena izatea oso garrantzitsua da, belaunaldi berriek erabaki garrantzitsua hartu behar baitute beren ibilbide pertsonalean: unibertsitatera joatea eta bertan beren kezken araberako prestakuntza-ibilbiderik egokiena aukeratzea”.

EHUazokak aukera paregabea eskaintzen die ikasleei UPV/EHUk 2022-2023 ikasturterako jartzen dituen graduko ikasketak gertutik ezagutzeko, baita unibertsitatera sartzeko prozedura, bekak eta mugikortasun programak ezagutzeko ere. Presentzialtasuna berreskuratzeko, arreta berezia jarri zen osasun neurrietan, eta, horretarako, ondoz ondoko deialdiak egin zitzaizkien ikasle taldeei, pilaketak saihesteko. Nabarmentzekoa da izena eman zutela 8.900 pertsonak, jarduera ezberdinetako (ikastegietako standetako hitzorduak, hitzaldi informatiboak…) 19.800 plaza bete zituztela. Izan ere, EHUazokaren hi-

ru jardunaldietan, fakultate eta eskoletako irakasleek informazio saioak eman zituzten taldeentzat eta banan-banan, hartara, unibertsitate aurreko ikasleek hobeto ezagutu ahal izan zuten euskal unibertsitate publikoa, graduko ikasketen eskaintza, eta haien zalantza guztiak argitu.

Bertaratzea berreskuratzeko, arreta berezia jarri zen osasun-neurrietan, ikasle taldeei deialdiak eginez UPV/EHUk 105 gradu eskainiko ditu datorren ikasturtean, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako campusetan banatuta. Berrikuntza gisa, aurten euskal unibertsitateak bere eskaintza handitu du bi gradu bikoitzen bitartez (Ingeniaritza Zibila + Arkitektura Teknikoa, Gipuzkoan, eta Ingeniaritza Mekanikoa + Industria Elektronikaren eta Automatikaren Ingeniaritza, Araban), beraz, 14 dira euskal unibertsitatean eskaintzen diren gradu bikoitzak.

Bestalde, prestakuntza duala (ikas-

leak ikasketen zati bat hezkuntza erakunde batean egiten du eta beste zati bat enpresa batean) egin daiteke jada UPV/EHUk eskaintzen dituen 11 gradutan.

Une honetan, gradu guztiak egin daitezke bi hizkuntza ofizialetan, eta beste hizkuntza batzuetako eskaintzak ere goraka jarraitzen du. Business + Economics gradu bikoitza, adibidez, ingelesez ematen da osoosorik, eta Lehen Hezkuntza hiru hizkuntzatan ematen da Hezkuntza eta Kirol Fakultatean (Arabako Campusa) eta Bilboko Hezkuntza Fakultatean (Bizkaiko Campusa). Azken fakultate horretan, Haur Hezkuntza ere ematen da hiru hizkuntzatan.

Bestalde, gradu gehienetan irakasgaiak ingelesez (800 irakasgai baino gehiago eskaintzen dira) jarrai daitezke, edo beste hizkuntza batzuetan (180 inguru).

Lau graduk dute Unibasq-Kalitatearen Euskal Agentziak ematen duen nazioarteko aipamena, ikasleen nazioartekotzea sustatzeagatik.

Unibertsitatera Sartzeko Ebaluazioa (2022koa), ekainaren 8an, 9an eta 10ean egingo da ohiko deialdian, eta bertan hautazkotasun handieneko azterketa eredua mantenduko da, 2020an sartutakoa.

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 05

UPV/EHUko Entzute eta Erantzute Sarea Proiektu honek pandemiak ikasleengan eragindako beharrak detektatu eta horiei aurreneko konponbidea ematea du helburu Unibertsitateko Aldizkaria

COVID-19aren pandemiak ondorio ugari eragin ditu gizartean. Unibertsitatean ere ikasleen egoera psikosozialak okerrera egin duela egiaztatu da. Ezinegon hori hautemateko eta arintzeko, UPV/EHUk Entzute eta Erantzute Sarea proiektua jarri du abian. Egitasmo horrek ikasleak eta irakasleak inplikatuko ditu, behar dutenei ulertzeko eta laguntza emateko.

Euskal Herriko Unibertsitateko ikastegietako dekano- eta zuzendaritzataldeek egiaztatu dute ikasleen egoera psikosozialak okerrena egin duela aurrez aurreko unibertsitatejarduera etenda egon zen aldian eta irakaskuntza urruntze sozialera, edukiera mugatura eta higiene- eta osasun-neurriak har-tzera egokitu duten neurriak indarrean egon diren aldian. Beraz, ikasle batzuengan jatorri ezezaguneko ondoeza antzeman da. Gainera, pertzepzio hori bat dator Arreta Psikologikorako Zerbitzuan ikasturte honetako lehen hilabeteetan jasotako kon-tsulten gorakadarekin (zehazki, aurreko ikasturteko hilabete berberekin alderatuta, % 25 gehiago).

“Errealitate horren ondorioz, errektoretza-taldeak pentsatu du komenigarria dela unibertsitate-komunitatearekin esku-hartzea garatzea, ikasleen beharrei modu pragmatiko eta eraginkorrean erantzuteko. Esku-hartze sozial hori gauzatu da UPV/EHUko Ikastegietako Entzute eta Erantzute Sarea sortzeko proiektuan”, azaldu du Fernando Tapia Alberdi Ikasleen eta Enplegagarritasunaren arloko errektoreordeak.

Proiektu parte-hartzailea UPV/EHUko Ikastegietako Entzute eta Erantzute Sarearen proiektua proiektu parte-hartzaile bat da, Ikasleen eta Enplegagarritasuna-

ren arloko Errektoreordetzak sustatua, eta unibertsitateko ikasleen, irakasleen eta unibertsitate-zentroen arteko lankidetza-egitura informal bat sortzea du helburu, Ikasleen Zuzendaritzaren eta Arreta Psikologikorako Zerbitzuaren (APZ) laguntzarekin, Covid-19ak ikasleengan eragindako inpaktuari erantzuna emango dion esku-hartzea ahalbidetzeko.

“Abiapuntutzat hartzen dugun ideia da pandemiaren ondorioz gure ikasleen ondoeza detektatzeko eta arintzeko tresnarik onenak ikaskideen eta ikastegiko irakasleen hurbiltasuna, behaketa, entzutea eta laguntza direla, eta aktiboki aurre egiteko eta emozio egokiak kudeatzeko ereduak erreferente kualifikatuek bidera ditzaketela testuinguru informaletan”, dio errektoreordeak.

Entzute eta Erantzute Sarearen helburua da pandemiak eragindako ikasle ahulenen beharrei aurreneko erantzuna ematea. Inplikatutako eragile guztien elkarlanari esker, ikasle guztiengana modu eraginkorrean iristea posible izango da, dituzten behar zehatzei erantzuna emanez, baina prebentzio mailan ere jardunez.

“Proiektu honen helburua ez da inplikatutako eragileak psikologo, gizarte-langile, aholkulari juridiko edo orientatzaile akademiko bihurtzea -zehaztu du Fernando Tapiak-, baizik eta, prestakuntza labur baten bidez, eragile horiei tresna-kutxa bat ematea, lehenik eta behin ikasle jakin batzuen ondoezaren jatorria antzeman eta ulertzeko, eta, ondoren, Unibertsitateak edo kanpoko beste erakunde batzuek eskaintzen dizkieten eta beren egoera arintzen lagun diezaieketen baliabideak ezagutarazteko.”

Lehenengo bilerak Sarea artikulatzen hasteko, harremanetan jarri dira Ikasle Kontseilu Zentralarekin eta Campuseko Ikasle Kontseiluekin, ikasleen ordezkariekin, titulazioko koordinatzaileekin eta UPV/EHUko ikastegietako Ikasleen arloko dekanordeekin. Sarea, beraz, ikastegietan lehendik zeuden koordinazio-egituretan oinarritzen da, eta horrek funtzionamendu arinagoa eta dinamikoagoa bermatzen du, bai eta hautematen diren arazoei erantzun eraginkorragoa emateko aukera ere.

06

2022apirila

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

unibertsitatea

MU eta LABORAL Kutxa, eskutik prestakuntzan Mondragon Unibertsitateak eta LABORAL Kutxak berrikuntza, ekimena eta talentua sustatzeko hitzarmena sinatu dute

Unibertsitateko Aldizkaria

Mondragon Unibertsitateko errektore Vicente Atxak eta LABORAL Kutxako zuzendari nagusi Xabier Egibarrek lankidetza-hitzarmena sinatu dute gaur, bi erakundeek lehendik zuten jarduerari jarraipena emateko eta, aldi berean, beste lankidetza-lerro batzuk garatzeko.

LABORAL Kutxak Mondragon Unibertsitateko ikasleak hartzen ditu urtero, prestakuntza duala egiteko eta gradu- eta master-amaierako hainbat proiektu gauzatzeko. Era berean, bi erakundeen arteko harremana sendoa izan da, eta gaur egun ere bada oraindik, baita profesionalentzako prestakuntzaren esparruan ere.

Gaur sinatu den hitzarmen honek sustrai are sakonagoak bota ditu dagoeneko badagoen lankidetzaharreman horretan, eta helburu argia du: egungo eta etorkizuneko

esparruak (berrikuntza, ekintzailetza eta talentua) garatzeko hemendik aurrera hasiko diren ekintzak sustatzea eta zuzentzea.

Hain zuzen, gaurkotasuna eta etorkizuna duten esparruak (berrikuntza, ekintzailetza eta pertsonen talentua) garatzea izango du hitzarmenak helburu Gainera, bi erakundeek elkarlanean jardungo dute elkarren intereseko arloen inguruko ikerkuntzaren eta transferentziaren esparruetan, programak, proiektuak eta jarduerak bultzatuz eta ezagutza sortzea, trukatzea eta transferitzea sustatuz.

Hauek dira lankidetza-hitzarmen honen jarduketa-eremuak eta lanildoak: ❚ Berrikuntza. Berrikuntza Unitatearen eta Open Businessen jarduerak abiaraztea, berrikuntzaproiektuetan parte hartzea sustatzeko, bai irakasle-ikertzaileen proiektuetan, bai doktoregaien nahiz prestakuntza jasotzen ari diren ikasleen proiektuetan, bai graduko zein masterreko ikasleen proiektuetan. Ikasleentzako erronkak eta BBF-Fintch-MUE, LK-MGEP ikasgela eta antzeko ekimenak abiaraztea ere bultzatuko da. ❚ Ekintzailetza.

Ekintzailetzaren alorrari sendotasuna, indarra eta jarraipena ematea. Esparru horretan badago aldez aurretik lankidetza bat, Bilbao AS Fabrik, Bilbao Berrikuntza Faktoria, Gaztenpresa, E-Labs eta antzeko adibideei jarraituz.

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

❚

Talentua. LABORAL Kutxaren hainbat arlotako proiektu eta behar zehatzei erantzuteko, arlo hori unibertsitateko ikasleekin lantzea, hala ikasketetan zehar (beken eta curriculumeko eta curriculumetik kanpoko praktiken bidez), nola ikasketak amaitutakoan (lan-poltsa baten bidez). ❚ Irakaskuntzako lankidetza. Mondragon Unibertsitatearen aldetik, LABORAL Kutxarako prestakuntza-edukiak sortzeko eta LABORAL Kutxak Mondragon Unibertsitateari irakaskuntzan laguntzeko duen ahalmena aprobetxatzeko. ❚ Zeharkako beste eremu batzuk identifikatzea; adibidez: Mondragon Unibertsitateko ikasleentzako produktu eta zerbitzuetan lehentasunezko baldintzak garatzea. ❚ Lanbide-heziketaren eredua beste herrialde batzuetara eramateko nazioarteko proiektuetan lankidetzan aritzea.

Ikerketa- eta transferentzia-arloetan lagunduko dute, elkarren intereseko arloetan Helburu horietarako beharrezko ekintzak abian jartzeko, bi erakundeek beharrezko egitura eta langileak jarriko dituzte.

Mondragon Unibertsitatea unibertsitate kooperatiboa da, onura publikokoa, MONDRAGON Korporazioan txertatua, irabazi-asmorik gabekoa, eta gizarte-ekimena eta gizarte-bokazioa oinarri dituena.

Pertsonen prestakuntza integralaren bidez eta ezagutza sortuz eta transferituz, gizartea eraldatzea eta enpresen lehiakortasuna hobetzea da haren funtsezko xedea.

Arreta berezia jartzen dio ikasleen kalitateko ikaskuntza integralari eta, ildo horretan, esperientzia kooperatibotik datozen ezagutza tekniko-zientifikoak, konpetentziak eta balioak ere kontuan hartuko dituen ikaskuntza integrala bultzatzen du.

Horrela, enpresak eta erakundeak garatuz eta ekintzailetza jorratuz, ikaslea gizartea eraldatzeko eragile aktibo bihurtzen du eta haren

garapen humanistikoa, teknologikoa eta ekonomikoa bultzatzen du.

LABORAL Kutxak banka eta aseguruak egiteko beste modu bat eskaintzen du, lankidetza eta gizartearekiko konpromisoa oinarri dituena.

Bezeroen gogobetetasuna lortzea, inguruan aberastasuna eta enplegua sortzea eta kultura babestea dira haren helburu nagusiak.

2019ko irailean, Nazio Batuen Banku-jarduera Arduratsuaren Printzipioak sortu eta sinatu zituzten 130 bankuetako bat izan zen. Sektorean erreferentziazkoa izango den ekimenaren helburua da finantza-sistemak etorkizun jasangarriarekin dituen konpromisoa eta erantzukizunak zehaztea, Garapen Jasangarrirako Helburuekin (GJHekin) eta Klima Aldaketari buruzko Parisko Akordioarekin bat.

07

08

2022apirila

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

unibertsitatea

Deustu, AEBetan, indarkeria dela eta Deustuko Unibertsitateko zenbait irakaslek, Maixabel Lasarekin batera, Darmouth Collegek indarkeria politikoaren eta adiskidetzearen inguruan antolatu zuen nazioarteko biltzarrean parte hartu zuten Unibertsitateko Aldizkaria

Apirilaren 14tik 17ra, indarkeria politikoaren, generoaren eta adiskidetzearen inguruko Nazioarteko Biltzarra izan zen Ameriketako Estatu Batuetako Dartmouth Collegen. Biltzarrean Balkanetako gerra eta Euskal Herriko gatazka aztertu zituzten, bereziki. “Unspeakable Truths: Political Violence, Gender, and Reconciliation in the Balkans and Spain: Basque Country” izeneko topaketa Darthmouth Collegeko (AEB) Annabel Martín irakasleak antolatu zuen, eta Europako gizarteak gure historia hurbilean bizi izan dituen bi gatazkaren ondorioak eta onbideratze-bidea izan zituen aztergai nagusi: Balkanetako gerrak 1990eko hamarkadan eta ETAren gatazka armatua Espainian eta Frantzian (1959-2011). Biltzarra streaming bidez ere jarraitu ahal izan zen.

Euskal Herritik gonbidatu zituzten pertsonen artean zeuden Maixabel Lasa, Esther Pascual Francisco de Vitoria Unibertsitateko irakaslea eta topaketa errestauratiboetako bitartekaria, Xabier Etxeberria Unibertsitate Konplutentseko irakaslea, Luisa Etxenike idazlea, Larraitz Ariznabarreta Renoko Unibertsitateko irakaslea eta Cristina Ortiz-Ceberio Wisconsineko Green Bay Unibertsitateko irakaslea. Deustuko Unibertsitatearen izenean, María Pilar Rodríguez eta Iñaki García Arrizabalaga irakasleek hartu zuten parte, baita Unai Carmona Komunikazioko eta Zuzenbideko 5. mailako ikasleak ere, liburu hau idatzi duten ikasle guztien ordezkari: 'Cartas transatlánticas: Un diálogo epistolar entre jóvenes sobre la violencia y la convivencia social en Euskadi y en EE.UU.'.

Hain zuzen ere, liburua Biltzarrean aurkeztu zen. Hogei urte inguruko zortzi ikaslek 2020ko martxotik abendura elkarri idatzi zizkioten gutunak jasotzen ditu, posta elektronikoko elkarrizketetatik eta bideokonferentziako saioetatik abiatuta. Zortzi gazte horietatik hiru Dartmouth Collegekoak dira (Lucas Joshi, Rachel Kent eta Naren Radhakrishan) eta bost Deustuko Unibertsitatekoak (Pablo Bellido, Paula del Barrio, Zuriñe Iglesias, Unai Murua eta Naiara Nájera). Gutunetan indarkeria politikoa eta bizikidetzaren erronkak jorratzen dira, Euskadin zein AEBetan, adiera zabalean.

Biltzarrean 'Maixabel' filma ere eman zen. Emanaldiaren ondotik, zine foruma eta hiru pertsonaren arteko topaketa izan zen. Atifete Jahjaga (Kosovoko presidentea 2011tik 2016ra), James Nachtwey argazkilaria eta Zainba Salbi idazlea. Kosovotik akademiako, gobernuz kanpoko erakundeetako eta hezkuntza eta arte erakundeetako pertsona ezagunek hartu zuten parte.

Nazioarteko biltzarraren testuingurua eta helburuak Gatazka politiko armatua ez zaio arrotza gaur egungo Europari. Ideologia nazionalista erradikalizatu batzuen bidez, Estatuak zigortutako indarkeria etniko eta erlijiosoa,

herritarren kontra egiten duten armada eta indar polizialak eta talde terroristak heriotza eta suntsipena ekarri duten eragileen zerrenda luzea osatzen joan dira. Biltzarrak gizarte horiek gaur egun bizi duten erreparazio prozesua azpimarratu nahi du. Nola itzul daitezke bizitza moralera gizatasuna kentzeko prozesu horien aurrean ezer egin ez duten edo modu aktiboan erreakzionatu ez duten komunitateak?

Indarkeriarik ezaren pedagogia berriak sendotu ahala, eta gerraren eskala bakearen eskalak ordezkatzen doan neurrian, gizarte bakoitzeko gizarte giroaren amorru moralak behera egin dezake, bakearen eta bizikidetzaren bidean lan egiten bada.

Topaketaren helburu zehatzen artean honakoak dira azpimarratzekoak: gerraren gaitzen azpian dauden giza eskubideen urraketen konplexutasuna ulertzea, gerrak eta gatazkak eragiten dituzten genero identitate arazoak nabarmentzea, gerra garaian egiten diren bortxaketa eta tortura krimenen genero espezifikotasuna lantzea, indarkeria garaian afektuak izan duen zeregina eta justizia errestauratiboko esperientzien arrakasta azpimarratzea, eta banakako eta taldeko onbideratze prozesuetan arteek egin dezaketen ekarpena agerian jartzea.

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

Deustu, gazteen talentua sustatzen Deusto Business Schoolek, Antonio Aranzabal Fundazioak eta Rural Kutxak gazteen talentuari eta Gipuzkoako familia-enpresei laguntzeko programa aurkeztu dute Unibertsitateko Aldizkaria

2022ko hasieran, Gazteen Euskal Behatokiak jakinarazi zuen “30 urtetik beherako gazteen langabeziatasa eta Euskadiko biztanleriaren langabezia-tasa orokorra alderatuta, gazteen langabezia-tasa batez bestekoa baino zazpi puntu handiagoa dela (% 17,1 16 eta 29 urte arteko pertsonen artean, eta % 9,9, biztanleria osoa hartuta)”. Datu hori kezkagarria da, are gehiago unibertsitateko ikasketak dituzten pertsonek gradua eskuratu eta bost urtera oraindik ere aldi baterako enplegua edukitzeko probabilitatea % 40 ingurukoa dela ikusirik (Gorjón et al., 2022). Testuinguru horretan, gazte askok aztertzen dute beren etxea utzi eta beste lurralde batzuetara joateko aukera, lanbideko igurikimen interesgarriagoak ikusten baitituzte kanpoan. Baina, zentzurik ba al du gazteen prestakuntzan inbertitzeak ikasketak amaituta kapital hori lurraldean geratzea lortzen ez bada?

Are gehiago, gure enpresek gogor egiten dute lan beren erakundeetan talentua integratzeko. Teknologia askoren eskura dagoen aktiboa da gaur eta, horren ondorioz, giza fak-

torean oinarritzen da gure enpresen lehiakortasuna. Sormenik, malgutasunik, inplikaziorik eta lidergorik gabe erakundeak ahuldu egiten dira eta lurraldeari ekarpen txikiagoa egiten diote. Eta hori kaltegarria da guztiontzat. Horregatik, aztertu behar da zer egin dezakeen lurraldeak bertako enpresei laguntzeko. Familia Enpresako Katedrak -Antonio Aranzabal Fundazioak eta Deusto Business Schoolek osatuak- egindako azterketek erakusten digute lurraldeak zerbait egin dezakeela familia enpresak bertan errotuta jarraitzeko. Besteak beste, enpresa horiei talentua aurkitzen eta talentu horri eusten lagundu diezaieke (Martínez-Sanchís, Aragón, Iturrioz, 2021). “Familia enpresak zaintzen ez baditugu eta familia enpresaburuen konpromisoa aintzat hartzen ez badugu, gure enpresa ehunaren funtsezko zati bat galtzeko arriskuan egongo gara”, adierazi du Anton Aranzabalek (Antonio Aranzabal Fundazioko Patronatuko kideak).

Hautagaiak eta onuradunak Programan parte hartzeko hautatzen diren pertsonek proiektu estrategiko bat garatu beharko dute nazioarteko proiekzioa duen Gipuzkoako familia

enpresa batean. Lan aukera izateaz gainera, hazteko igurikimenak dituen lurraldeko enpresa batean lan egiteko aukera eskaintzen da, anbizio handiko ibilbide profesionaleko plan baten bermearekin.“Lan merkatua aldatzen ari da eta gehiago aldatuko da etorkizunean, gazteak gure proiektuetan hartu eta inplikatu behar ditugu”, azpimarratu zuen Álvaro de la Ricak (Deusto Business Schooleko dekanoak).

Programari esker, hiru kolektibok izango dituzte onurak: ongi prestatutako gazteek, proiektu interesgarrietan parte hartuko baitute eta lurraldean errotutako enpresak ezagutu eta haietan ezagutzera emateko aukera izango baitute; lurraldean errotutako enpresa lehiakor eta dinamikoak, egiten dutena ezagutzera emateaz gainera, lurraldeko unibertsitateko gazteen artean ikusgai egin baitaitezke; eta, oro har, Gipuzkoa, bertan geldituko baitira bai enpresa proiektu errotuak eta bai talentua, ongi prestatutako gazteen ihesa saihestuz eta enpresa proiektuak indartuz. Ez dezagun ahantzi gizartearen ongizatea eta aurrerapena, neurri handi batean, enpresen lehiakortasunarekin lotuta dagoela.

09

10

2022apirila

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

unibertsitatea

Enpresak hizpide NUPen NUPeko 39 ikaslek hartu dute parte Enpresen Berrikuntzari eta Esperientziei buruzko XXVII. Mintegian Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) amaiera eman dio Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultateak NUP Fundazioaren bidez antolatu duen Enpresen Berrikuntzari eta Esperientziei buruzko Mintegiaren XXVII. edizioari. Espiritu ekintzailea sustatzea da ekimenaren xedea, eta, aurten, graduko eta masterreko 39 ikaslek hartu dute parte, zeinek zenbait topaketa egin baitituzte enpresetako profesionalekin.

Amaierako ekitaldia orain dela gutxi egin zen, eta, bertan, José María Iribarren Gasca BIDEALDE zentro soziosanitarioaren zuzendariak hitzaldi bat eman zuen: “Zer ikasi nuen ekintzaile izan nintzeneko akatsetatik?”. Bestalde, Cristina Bayona Sáez NUPeko Ikasleen Gaietarako, Enpleguko eta Ekintzailetzako errektoreordeak diploma bana eman zien mintegiaren edizio honetako partehartzaileei.

Espiritu ekintzailearen sustapena Enpresen Berrikuntzari eta Esperientziei buruzko Mintegiaren bidez, topagune bat sortu nahi da graduetako ikasleentzat eta beren izaera berritzaileagatik eta enpresa-sareari egiten dioten ekarpenagatik nabarmentzen diren enpresa-zuzendarientzat. Gainera, zenbait sektoretako enpresarien eta profesionalen esperientziak ematen dira ezagutzera, eta harremanetan jartzen dira ikasleak eta enpresari eta/edo zuzendariak.

Mintegiaren saioak azaroan hasi ziren, eta, ordutik hona, zenbait profesional aritu dira horietan: Iñigo Ayerra, IED Electronicseko CEOa; Aída Loperena, Smart Comforten fundatzailea eta ANAITeko kidea; Joaquín Ancín, Accionako In-

Ikasleak, hizlariak eta arduradunak. Aurrean, ezkerretik eskuinera: Salomé Goñi mintegiaren zuzendaria, Cristina Bayona errektoreordea, José María Iribarren hizlaria eta Iosune Pascual NUP Fundazioaren zuzendari kudeatzailea.

geniaritza Departamentuaren zuzendari nagusia; Juan Miguel Floristán, Vega Mayorren (Florette Ibérica) fundatzailea eta zuzendari nagusi ohia, eta Yolanda Zubillaga, giza baliabideen kudeaketako aholkularia eta talentuaren kudeaketako aditua.

Parte hartu duten ikasleak Enpresen Berrikuntzari eta Esperientziei buruzko Mintegiaren edizio honetan, Industria Ingeniaritzako eta Enpresen Zuzendaritzako Master Bikoitzeko eta Enpresen Zuzendaritzako Unibertsitate Masterreko ikasleek hartu dute parte, bai eta gradu hauetako ikasleek ere: Enpresen Administrazioa eta Zuzendaritza, Ekonomia, Industria Teknologietako Ingeniaritza, Bioteknologia, Zientziak, Datuen Zientzia, eta Nekazaritzako Elikagaien Prozesu eta Produktuen Berrikuntza, eta, orobat, Berrikuntzako eta Ekintzailetzako Unibertsitateko Adituko ikasleek.

Hona hemen mintegian parte hartu duten ikasleen izenak: Ana María

Abascal de Orte, Matthew Alen van den Eynden, Saioa Algarra Esarte, Marta Arce Martínez, Andrés Armendáriz Ferrández, Idoia Artoleta Arrizabalaga, Luis Blesa Chiralt, Stephanie Castellanos Ramos, Agustín Sebastián Contreras Muñoz, José Eduardo Cumbicus Torres, Marta Delfa Silvestre, Julegnis Díaz Lopez, Xabier Echeverría Hermoso, Beatriz Erdociáin Azcona, Xabier Garaikoetxea Orla, Mikel García Amez, Jessica González Biojo, Amaya González Sola, Leyre Gordo Archanco, Elisa Irujo Izcue, Alejandro Izuriaga García, Leyre Laura Larraya Marco, Daniel los Santos Rivas, Jorge Lozano Gasca, Carlos Marco Rodriguez, Roberto Marcos Durán, Sindy Kerly Márquez Cherres, Carlos Martín Sanchez, Sergio Martínez Turnes, Sara Miguez Irigoyen, Ana Morte Costea, Irene Ospino Cardona, María Oteiza Garde, Álex Pascual Cid, Nerea Pena Hualde, Alejandro Pedro Pérez Hermoso, Luisa Fernanda Ramírez Pinchao, Walid Rhaouate eta Daniel Sola Pérez.

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

Izena eman NUPeko titulu berekietan Zabalik da NUPeko 65 titulu berekietan izena emateko epea, zeinetatik hamabost lehenbiziko aldiz eskainiko baitira Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) bere jakintza-arlo guztietako 65 titulu bereki eskainiko ditu 2022-2023 ikasturtean, eta lehenbiziko aldiz emanen ditu horietako 15. Izena emateko lehenbiziko epea maiatzaren 17ra arte egonen da zabalik, eta interesdunek NUP Fundazioaren prestakuntza jarraituari buruzko webgunean aurkituko dute horren inguruko informazio guztia.

Interesdunek maiatzaren 17ra arte egin ahal izango dute inskripzioa Hona hemen ezarri berri diren tituluetako batzuk: Unibertsitateko Aditua Produktuaren Diseinuan, Unibertsitateko Aditua Urpeko Hidroterapian, Espezializazio Diploma Gaztelanian, Kulturan eta Negozioetan, Espezializazio Diploma Komunikazio Aurreratuetan eta Ikusmen Artifizialean, Unibertsitateko Aditua Zuzenbide Digitalean eta Unibertsitateko Aditua Garapen

Komunitarioan eta Parte-hartzean.

Zerrenda osoa aipatutako webgunean dago kontsultatzeko.

Gaur egun inguruan dauden premiei erantzuna emateko sortu ziren titulu berekiak, eta haietako gehienak jende guztiarentzat daude zabalik. Ezagutzaren bidez pertsonen enplegagarritasuna sustatzea da titulu horien xedea. Orain arte, 2.000 lagunek baino gehiagok erabaki dute beren prestakuntza jarraitua NUPen egitea.

Unibertsitateak eskaintzen duen prestakuntza akademikoak gizartean gehien eskatzen diren gaitasunak hartzen ditu barne, bere egresatuen garapen pertsonal eta profesionala ahalik eta hoberena izan dadin. Graduko ikasketekin lo-

tutako titulu berekien eskaintzak aukera ematen die ikasleei beren prestakuntza espezializazioekin osatzeko.

Gainera, NUPek programa korporatiboak garatzen ditu, neurrira diseinatutakoak talentua erakarri, garatu eta atxiki nahi duten edozein arlotako eta edozein tamainatako erakundeentzat. NUPeko titulu berekien % 33 beste entitate batzuekin sinatutako lankidetza-hitzarmenen bidez gauzatzen dira.

Bestalde, NUPek, bere Esperientziaren Gelaren programaren bitartez, Giza eta Gizarte Zientzien arloko prestakuntza jarraitua ematen die gaur egun 50 urtetik gorako 260 pertsonari.

11

12

2022apirila

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

NU, munduko ehun unibertsitate onenen artean Nafarroako Unibertsitatea munduko ehun unibertsitate onenen artean dago sei irakasgaitan, QS rankingaren arabera Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitatea munduko ehun unibertsitate onenen artean dago Filosofian, Teologia eta Erlijio Ikasketetan, Erizaintzan, Komunikazio eta Komunikabide Ikasketetan, Kontabilitatea eta Finantzetan, eta Enpresen Zuzendaritza eta Administrazioan. Posizio global horrekin batera, Espainian lehen postuetan dago arlo horietan, QS World Ranking by Subject 2022-k argitaratutako datuen arabera.

Akademikoen eta enpresaburuen artean duen ospeari eta haren ikerketaren kantitateari eta eraginari esker, Nafarroako Unibertsitatea munduko 23. postuan dago, eta Espainiako bigarrena da, Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzan. Kontabilitatean eta Finantzaetan, Unibertsitatea 52. postuan dago munduan, eta lehena da Espainian. Zentroa ere lehena da Espainian Teologia eta Erlijio Ikasketetan (51-100 munduan), Erizaintzan (51-100 munduan) eta Komunikazio eta Komunikabide Ikasketetan (51-

100 munduan), Espainiako beste unibertsitate batekin berdinduta. Gainera, Filosofian, Nafarroako unibertsitatea bigarrena da Espainian, eta 51-100 tartean dago munduan.

Nafarroako Unibertsitateak Medikuntzan (5.), Arkitekturan (6.), Ekonomia eta Ekonometrian (5.), Zuzenbidean (5.), Farmazian (6.), Biologian (7.) eta Psikologian (7.) Espainiako lehen unibertsitateen artean egotea lortzen du. Lehenengo biak izan ezik, beste unibertsitate batzuekin batera geratzen da lehen postu hauetan.

Hala, QS arloen araberako sailkapena duten 51 azpieremuetatik, Nafarroako Unibertsitateak 15etan sailkatzea lortzen du. Azpiarlo hauek bost arlo nagusitan biltzen dira: Arteak eta Humanitateak, Ingeniaritza eta Teknologia, Bizitzaren Zientziak eta Medikuntza, Natura Zientziak eta Gizarte eta Enpresa Zientziak. Eremu handi horietan, Nafarroako Unibertsitatea Espainiako lehena da Gizarte eta Enpresa Zientzien arloan, eta 59.a munduan.

“Poz handia da ranking honek Unibertsitateko profesional eta ikasleen lan gogorra ikusaraztea, honek jende gehiagorengana iristeko aukera ematen baitu. Rankingaren emaitzek maila finkatua erakusten dute irakaskuntza eta ikerketa ditugun arloetan.

Zenbait kasutan munduko onenen artean daude eta hori aitortzen dute akademikoek eta enpresaburuek”, adierazi du Rosalía Baena irakasleak, Ikasleen Errektoreordeak. “Oro har, Unibertsitateak arlo akademiko ezberdinetan duen gaitasuna islatzen da, eta gure ikasleen prestakuntzaren alde lanean jarraitzeko pizgarri bat da”, nabarmendu du.

Rankingaren emaitzak hemen kontsultatu daitezke: https://www.topuniversities.com/subject-rankings/2022.

unibertsitatea

NUn ikasteko eskaera handitu da Nafarroako Unibertsitateak 5.388 eskaera jaso ditu, aurreko urtean baino %10 gehiago Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitateak, gaur arte, 5.388 eskaera jaso ditu 2022-23 ikasturterako, aurreko urtean baino % 10 gehiago data berera arte. Zifrak lehenengo hiru deialdiei dagozkie: azaroa, otsaila eta apirila.

Eskaeretatik, 1.154 Nafarroari dagozkio, iazko 1.003 baino %15 gehiago, eta 2.431 Espainiako gainerako lurraldeei, hau da, % 8ko igoera izan da. Era berean, guztira nazioarteko1.803 ikaslek eskatu dute onarpena, aurreko urtean baino % 9 gehiagok.

Graduei eta Unibertsitateari buruzko informazio guztia emateko, Onarpen Zerbitzuak Ate Irekien Jardunaldia egin zuen joan den martxoan, non Batxilergoko 1. eta 2. mailetako 456 ikaslek parte hartu zuten, euren familiek lagunduta (1.035 pertsona guztira).

Fakultateek eta ikastetxeek programa bat diseinatu zuten, ikasketa planak eta aukera profesionalak modu praktikoan ezagutu ahal izateko. Era berean, ikasleek eskolaz kanpoko jarduerei buruzko informazioa jaso zuten, ostatu-eskaintza eta beka eta finantzaketa-aukerei buruz, baita Kirolari, Liburutegiari, Sormen Campusari, Hizkuntza Institutuari edo Tantakari buruzkoak ere.

“Familien aldetik jaso dugun iritzia oso positiboa da. Eskerrak eman nahi dizkiegu jardunaldian parte hartu duten zentro, zerbitzu eta ikasle kolaboratzaileei, egun bikaina izan dadin egin duten ahaleginaga eta dedikazioagatik”, esan zuen Juanjo Cabrera Onarpen Zerbitzuko zuzendariak.

Onarpen Zerbitzuak online jardunaldi bat ere antolatu zuen campusera etorri ezin izan zuten ikasleentzat, batez ere nazioartekoentzat, eta bertan 341 ikaslek eman zuten izena.

Hurrengo onarpen epea apirilaren 25ean amaituko da. Deialdi hau maila guztientzat zabalik dago. Data horretatik aurrera, plaza libreak dituzten titulazioetan soilik eskatu ahal izango da.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

13

14

2022apirila

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

UPV/EHUko kontuak aurkeztuta UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak 2022ko Aurrekontua onartu du Unibertsitateko Aldizkaria

Euskal Herriko Unibertsitateko Gobernu Kontseiluak 2022rako aurrekontu-proiektua onartu du: aldeko 33 boto, kontrako bat ere ez eta 5 abstentzio. Aurreproiektua otsailaren 3an aurkeztu zitzaion Gobernu Kontseiluari, eta 7 zuzenketa tekniko aurkeztu dira epe barruan, guztiak doikuntza eta zuzenketa txikiak egiteko. Aurrekontuaren zenbatekoa 460.649.759 €-koa da; 2021ekoa, berriz, 437.374.467 €koa izan zen. Beraz, aurreko urtekoarekin alderatuta, % 5,32 gehitu da.

Zenbateko horretatik, 339.250.759 € Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorretatik datoz; 52.799.000 € (% 11,46) unibertsitatearen beraren diru-sarrerak dira (tasa akademikoak eta administratiboak, administrazio-emakidak, beste erakunde eta pertsona fisiko batzuekiko kontratuak, etab.); eta 68.150.000 € (% 14,79) bestelako diru-sarrerak dira (kanpoko kontratuak, ikerketa-proiektuak, berezko tituluak eta aparteko dirulaguntzak). Bestalde, Euskal Herriko Unibertsitateak 450.000 € hartzen ditu Gizarte Kontseiluarentzat.

Gastuei dagokienez, langileei dagozkienak 354.306.941 € dira, hau da, guztiaren % 76,91; beste % 23,09, gainerako kapituluetan banatu da, hau da: ikerketara, funtzionamendu orokorrera, errektoreordetzen, zentroen eta sailen jarduerara, eta ekipamendu inbertsioetara.

Proiektu honen alderdirik azpimarragarrienak honako hauek dira: enpresekin eta kanpoko erakundeekin egindako kontratuengatik lortutako diru sarreretan aurreikusitako igoera, bai eta lehiaketa bidezko ikerketa proiektuetan ere; Eusko Jaurlaritzaren konpromiso irmoa Basurtuko eremuan Medikuntza eta Erizaintza Fakultatearen eraikin berria eraikitzeko (3.500.000 €-ko partida 2022 urteko ekitaldirako,

eta aurreikusita dago obrak uda baino lehen hastea); Estatuko aurrekontu orokorretatik datorren kopurua, 1.250.000 €, Itsasgunea proiektua garatzeko Portugaleteko Bilboko Ingeniaritza Eskolan.

Aurrekontuaren zenbatekoa 460.649.759 €-koa da; 2021ekoa, berriz, 437.374.467 €-koa izan zen 2022ko aurrekontu proiektua egiteko, azken urteetan bezala, honako helburu hauek izan dira nagusi: austeritatea gastuak gauzatzean, eraginkortasuna baliabideen kontsumoan eta jasangarritasuna erabaki ekonomikoak hartzean. Aurrekontu proiektua Unibertsitateko Gizarte Kontseiluari helaraziko zaio, apirilaren 4an, egoki izanez gero, behin betiko onar dezan.

Dirulaguntzak arazo ekonomikoak dituzten ikasleek ikasten jarrai dezaten Era berean, UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak deialdia ireki du arazo

ekonomikoak dituzten ikasleei dirulaguntzak emateko. Bat-batean sortutako edo denboran zehar dirauten arazo ekonomikoen ondorioz arazo ekonomikoak dituzten Ikasleek ikasten jarraitzeko aukera izan dezaten ematen dira laguntzok eta itzuli beharrekoak dira. Horien helburua da unibertsitate publikotik bermatzen jarraitzea gaitasuna daukaten ikasleek unibertsitatean sartzeko (edo, kasu honetan, ikasten jarraitzeko) aukera dutela, alde batera utzita, egoera pertsonalaren edo familiaren egoera larrien ondorioz matrikula ordaintzeko izan ditzaketen arazo ekonomikoak.

Laguntza eskuratzeko, ikaslea gutxien dela matrikulatutako irakasgaien % 75era aurkeztu behar izan da. Laguntzaren zenbatekoa 20212022 ikasturteko matrikulan ordaintzeke daukan zenbateko osoa izango da. Bat-batean sortuta arazotzat hartuko da: familiaren sostengatzaile nagusia hil izana, langabezian geratzea, enplegu erregulazioko espedientea izatea, gaixotasun larria edo istripu larria. Deialdiaren arabera, laguntza hori dirutan bueltatu ahal izango da edo unibertsitateko kideen mesedetan egindako lanen bidez, baina lan horiek ezin izango dute inolaz ere ordezkatu ordaindutako zerbitzu profesionalik.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

15

besteberrriak

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 16

Euskadiko LH, berrikuntzarekin Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeek berrikuntzako 97 proiektu europarretan hartzen dute parte

Unibertsitateko Aldizkaria

Jorge Arevalo Lanbide Heziketako sailburuordeak Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeen Erasmus+ proiektu europarrak zabaltzeko jardunaldian parte hartu zuen apirilaren 7an.

Bilboko Iberdrola Dorrean burutu zen jardunaldian 150 pertsona inguru elkartu ziren, Euskadiko Lanbide Heziketako 32 ikastetxeko arduradunak, eta 2021-2022 ikasturtean Europako beste herrialde batzuetako Lanbide Heziketako ikastetxeekin lankidetzan garatzen ari diren berrikuntza-proiektuak aurkeztu zituzten, Erasmus+ KA2 programaren barruan. Lantaldetan antolatuta, beren proiektuak aurkeztu eta beste ikastetxe batzuetako kideekin partekatu zituzten.

Tknikak (Euskadiko Lanbide Heziketaren Ikerketa Aplikatuko Zentroak) koordinatuta, Euskadiko ikastetxeek 97 berrikuntza-proiektutan hartzen dute parte ikasturte honetan, Europako beste bi ikastetxerekin, gutxienik, lankidetza elkarteak osatzen dituztela; hala ere, ohikoena lauzpabost ikastetxek proiektu berean parte hartzea izaten da. Datu horrek agerian uzten du Euskadi oso eskualde aktiboa dela Europan. Azken urteotan, ikasturtez ikasturte, euskal ikastetxeek parte hartzen duten berrikuntzaproiektuen kopuruak gora egin du, eta ikasturte honetako 97 proiektuetara iritsi da, orain arteko kopururik altuenera.

Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeek parte hartzen duten ia ehun proiektu horien artean askotarikoak daude, hala nola, pedagogia edo

ikaskuntza-metodologia berrien ingurukoak, mugikortasun elektrikoa, jasangarritasuna, ekintzailetza edo errealitate birtuala lantzen dutenak, beste hainbaten artean.

Nazioartekotzea, euskal Lanbide Heziketaren funtsezko ardatzetako bat da. Gaur egun, Euskadiko Lanbide Heziketak harremanak ditu bost kontinenteetako ehun herrialde baino gehiagorekin, nazioarteko hainbat lankidetza-sareren bidez.

Bilbon burutu zen jardunaldian, Europako beste herrialde batzuetako ikastetxeekin lankidetzan garatzen ari diren proiektuak aurkeztu eta partekatu zituzten Tknika Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailaren Lanbide Heziketako Sailburuordetzak bultzatutako zentroa da Tknika.

Ardatz nagusitzat berrikuntza eta ikerkuntza aplikatua izanik, Tknikak Euskadiko lanbide-heziketa Europako abangoardian kokatzea lortzeko helburuz egiten du lan egunero.

Sare-lanaren bitartez eta lanbide-heziketako irakasleen inplikazioari esker, munduko eredurik aurreratuenak erreferentetzat dituen zentro

besteberrriak honek teknologiaren, prestakuntzaren eta kudeaketaren eremuekin lotura duten berrikuntza-proiektuak garatzen ditu.

2016-2017 ikasturtetik, TKNIKA UNEVOC zentroa da. Euskadiko LH-ko estandar eta kalitatearen hobekuntzan laguntzea da Tknika UNEVOC-Zentroa izatearen helburu nagusia.

Berrikuntza Teknologikoa eta Sistema Adimendunak Aurrerapen teknologikoak aldaketa sozial eta ekonomiko garrantzitsuen erritmoa ezartzen du; teknologia funtsezko elementua da Euskadiren garapenerako eta, beraz, gure lanbide-heziketarako.

Alde horretatik, Tknikako Berrikuntza Teknologikoa eta Sistema Adimendunak Arloaren helburua da teknologia bat sortzen denetik euskal gizarteak etekina atera arte igarotzen den denbora murriztea, eta Euskadin merkatu-nitxo berriak garatzea ahalbidetzen duten teknologiak ikertzea.

Horretarako, Euskadiko Lanbide Heziketari Aplikatutako Ikerketa eta Berrikuntza Sistema daukagu, gizarteari eta, bereziki, ETEei balio erantsi handia eskatzen duen ingurune batean lehiatzeko erronkan laguntzeko. Sistema hori Eusko Jaurlaritzaren Espezializazio Adimenduneko Estrategian oinarritzen da. Estrategia honek Lanbide Heziketako V. Euskal Planetik, Tknikaren bidez eta lanbide-heziketako ikastetxeen bidez hedatzen diren lehentasunak ezartzen ditu.

Hemendik aurrera, zaintza-nodoen bidez antolatutako zaintza prozesu bat abiarazten dugu.

Bildutako informazioa prozesatu eta LHko sistemako ikastetxeei jakinarazten zaie, harekin lerrokatutako ekimenak proposa ditzaten. Ekimenak programa desberdinen bidez lehenetsi, hautatu eta garatzen dira. Azkenik, lortutako emaitzak lanbide-heziketako gainerako zentroetara eta ETEetara transferitzen dira.

Hautemandako interes-esparruen artean, batzuk, konplexuak direlako edo heldutasun-maila txikiagoa dutelako, dedikazio handiagoa behar dute Lanbide Heziketaren beharretara egokitu ahal izateko. Horiek dira arloko proiektuetan lantzen diren eta gure lan ildoak zehazten dituzten esparruak. Hurrengo irudian gure egungo lan ildoak zeintzuk diren erakusten dira.

Konplexutasunaren kudeaketa Laugarren industria-iraultzak LHko Ikastetxeak Adimena kudeatzen duten erakunde bihurtzea eskatzen du.

Ondorioz, ikusten dugu beharra dagoela arlo honetatik ikastetxe mota berri hori definitzeko, hauetan balioaren sorrera eta ikastetxeekiko

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

pertinentzia sustatu erakunde osoari begira, ezagutzaren sorrera; teknologien, digitalizazioa, erabilera; barne eta kanpo-lankidetza sareak, ikastetxe mota berri horretan zuzendaritza-taldeek duten rola eta euren lana aurrera eramateko behar duten konpetentzien garapena.

Ikastetxeetako kudeaketa-ereduak aldatzea, antolamendu-egitura berrien bidez, erakunde adimendunak lortze aldera, egunerokoan aurre egin behar dioten konplexutasuna kudeatze aldera.

Ikasturtez ikasturte, euskal ikastetxeek parte hartzen duten berrikuntza-proiektuen kopuruak gora egin du

Lanbide Heziketa Adimendua Ekoizpen-sarea etengabe eraldatzen ari deneko ingurune honetan, eta enpleguaren eta gizartearen testuingurua behin eta berriz berregituratzen diren honetan, lanbide-heziketako sistemek egokitu egin behar dute Lanbide Heziketa etekin handiko ikaskuntzan oinarritutako Lanbide Heziketa Adimendu bihurtzeko. Horrela, erantzuna ematen zaie egungo beharrei, sortzen ari diren inguruneei eta ingurune ezezagunei.

Euskadiko LHn, langile gaituak, dagozkien lanak ondo egiten dituzten langileak, prestatzetik profesional gaituak izatera igaro gara. Profesional horiek, beren lana ondo egiteaz gain, balio erantsia eskaintzen dute beste gaitasun mota batzuen bidez. Hala ere, egungo egoeraren gaineko analisiak eta ikuspegiak, agertoki berriei begira, profesional talentudunen alde apustu egitera eta lan egitera garamatza.

Horretarako, lanbide-heziketa dinamikoa behar da, pertsonak aldaketa aztoragarrietarako prestatzen lagunduko duena. Eta ikaskuntza-ereduak sistemikoki eraldatuz lortzen dugu hori.

Ikaskuntzen eta Etekin Handiaren arloan, ikaskuntza-estrategiak garatzen ditugu, pentsamendu kritikoa, pentsamendu eraikitzailea eta pentsamendu sortzailea lantzen dituztenak, eta, horrela, profil profesional berriaren, profesional talentudunaren, adimen emozionala, adimen sortzailea eta adimen exekutiboa bultzatzen ditugu.

Horren guztiaren giltzarria argi dago: giza alderdia. Alderdi hori dela eta, profesional berriek izan behar duten lidergo humanistara bideratzen ditugu eginahalak.

2022apirila

17

besteberrriak

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 18

MUko LH, aitzindaria Mondragon Goi Eskola Politeknikoko Lanbide Heziketa eta ULMA Packaging, aitzindariak prestakuntza duala eta enpresetako nazioarteko praktikak Euskadin uztartzen Unibertsitateko Aldizkaria

Mondragon Goi Eskola Politeknikoak ematen duen Lanbide Heziketa aitzindaria da Euskadin prestakuntza dualeko ikasleen esku mugikortasun-programa bat jartzen. Lanbide Heziketako lehen zentroa da modalitate dualeko ikasleei nazioarteko praktika-esperientzia izateko aukera ematen (Erasmus+ programaren bidez), eta ULMA Packaging kooperatibaren lankidetzari esker lortu du. Bi erakunde horiek jarri zuten martxan programa aitzindari hori 2019an Euskadin, eta, pandemiak eragindako geldialdiaren ondoren, aurten berriro ekingo diote.

Mondragon Goi Eskola Politeknikoko heziketazikloetako lau ikasletik bat prestakuntza duala egiten ari da; alegia, ikasteaz gain, enpresa batean egiten du lan. Orain arte, Lanbide Heziketako prestakuntza dualeko ikasleek lanbide-heziketaren eta Erasmus+ programaren artean aukeratu behar zuten -programa horren bidez, Lanbide Heziketako ikasleek hiru hilabeteko praktika ordainduak egiten dituzte Europako enpresetan-, biak batera egitea bateraezina zen eta.

Mondragon Goi Eskola Politeknikoa aitzindaria izan da muga hori hausten, eta ikasteko eta praktika horiek batera egiteko aukera ematen die Lanbide Heziketako bere ikasleei. ULMA Packagingen lankidetzari esker egin dezake; izan ere, enpresa hori bere Europako filialetan praktikak eskaintzeko prest agertu zen.

Nazioarteko praktikak prestakuntza dualean Hain zuzen, aurten, Mondragon Goi Eskola Politeknikoko heziketa-zikloetako bost ikasle -horietatik lau ez dira modalitate dualean ikasten ariErrumaniara, Poloniara eta Txekiar Errepublikara joan dira, ekainera arte enpresetan praktikak egiteko, Erasmus+ programari esker. Programa horrek 20 urte daramatza heziketa-zikloetako bigarren mailako ikasleei nazioarteko esperientzia izateko aukera ematen, beka baten eta praktika ordainduen bidez. Zehazki, bost ikasle horietako bat, modalitate dualeko mekatronika-zikloko bigarren urteko ikaslea, ULMA Packagingek ClujNapocan (Errumanian) duen filialean arituko da, Erasmus+ programaren bitartez.

Mondragon Goi Eskola Politeknikoak eta ULMA Packagingek ekimen aitzindari hori abiarazi zutenetik, Mekatronika Industrialeko hiru ikaslek eta Automatizazio eta Robotikako beste batek hartu dute parte. Pandemiak eragindako geldialdiaren ostean, bi erakundeek indarrak batu dituzte berriro, nazioarteko praktika-esperientzia jartzeko talentu gaztearen esku.

Erasmus+ programak gero eta arrakasta handiagoa du heziketa-zikloetako ikasleen artean, eskaera-kopuruak eta programan parte hartzen dutenen balorazioek adierazten dutenez.

ULMA Packagingen apustua ULMA Packagingen konfiantza osoa dute lanbide heziketako ereduan. ULMA Packagingetik hitzarmenak sinatzen dituzte LHko ikastetxeekin profesionalen eskutik prestakuntza praktikak egiteko.

ULMAn uste dute ikastetxeen eta enpresen arteko harremanak ezinbestekoak direla erakunde baten talentu kualifikatuko beharrak betetzeko eta lan mundura sartu berri diren profesionalak bertan txertatuko direla bermatzeko.

Arrazoi horregatik, urteak daramatzate aliantza estrategikoak garatzen inguruko ikastetxeen sarearekin, eredu integral baten garapenean aurrera egiteko, Lanbide Heziketa enpresaren errealitatera, edukietara eta familia profesional desberdinek dituzten balizko irteeretara hurbilduz.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

19

besteberrriak

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 20

Erasmus+ aukerak ikasleentzat Erreportaje honetan, Erasmus+ programak egun ikasleentzat dituen aukerez hitz egingo dizuegu

Unibertsitateko Aldizkaria

Zer da Erasmus+?

Erasmus+ pertsona guztiei eta hezkuntza-sektore guztietan aukerak eskaintzen dituen Europar Batasuneko programa da. Sektore hauetan lan egiten du: Eskola Hezkuntza; Lanbide-heziketa; Helduen Hezkuntza; Goi-mailako hezkuntza.

Helburua Norbanakoen eta taldeen hezkuntza-mugikortasuna sustatzea, ikasleena zein langileena, baita lankidetza, kalitatea, inklusioa eta ekitatea, bikaintasuna eta erakundeen eta politiken mailako sormena eta berrikuntza ere, etengabeko ikaskuntzaren, hezkuntzaren, lanbidearen eta garapen pertsonalaren bidez, hezkuntzaren alorretan. Baita prestakuntza, gazteria eta kirola bultzatzea ere, Europan eta bere lurraldetik kanpo, horrela hazkunde iraunkorrari, kalitatezko enpleguari eta gizarte-kohesioari lagunduz, berrikuntza sustatzeaz, Europako nortasuna indartzeaz eta herritartasun aktiboan eta bizitza demokratikoan parte hartzeaz gain.

Egitura Erasmus+ programa hiru jarduera-ildo nagusi edo Ekintza Nagusien (KA) eta Jean Monnet ekintzaren inguruan artikulatzen da: 1.GAKO EKINTZA: Pertsonen mugikortasuna ikaskuntza helburuetarako.

2.GAKO EKINTZA: Erakundeen eta instituzioen arteko lankidetza.

3.GAKO EKINTZA: Politiken garapenerako eta lankidetzarako laguntza.

Erasmus+ 2021-2027-k programak 28.000 milioi euro pasatxoko aurrekontua du - JEAN MONNET Ekintzak.

Nork kudeatzen du Erasmus+ programa?

Europako Batzordea (EB) da Erasmus+ programa garatzeaz azken arduraduna. Bere exekuzioa honako hauekin egiten da: 1.Ekintza zentralizatuen kudeaketa zuzena EB edo Hezkuntza eta Kulturako Europako Agentzia Exekutiboaren aldetik.

2.Erasmus+ programako herrialdeetan ezarritako Agentzia Nazionalen aldetik, Ekintza deszentralizatuen zeharkako kudeaketa. Espainian, SEPIE Erasmus+ programaren hezkuntza eta prestakuntza arloetan kudeatzeko Agentzia Nazionala da.

Ikasleentzako aukerak ❚

Eskola Hezkuntza: - Erakunde motak: Haur, Lehen eta Bigarren Hezkuntzari (DBH eta Batxilergoa) lotutako

besteberrriak guztiak.

- Mugikortasun motak (ikasketetarako) eta iraupena: Taldean (gutxienez 2 ikasle), 2 eta 30 egun artean; Iraupen laburra, 10 eta 29 egun bitartekoa; Iraupen luzea 30 eta 365 egun bitartekoa.

- Ikasleei banakako laguntza: 36 € eta 48 € artean eguneko (1 egunetik 14ra); 25 eta 34 euro artean eguneko (15. egunetik 365era).

- Irakasle laguntzaileari egindako banakako laguntza: 91 € eta 117 € artean eguneko (1 egunetik 14ra); 64 € eta 82 € artean eguneko (15. egunetik 365era).

- Bidai-laguntzak: Bidaia estandarra: 23 eta 1.500 euro artean.

EBko 27 estatu kideek eta Programari lotutako hirugarren herrialde batzuk parte hartzen dute Erasmus+ Programan - Bidaia ekologikoa: 210 eta 610 euro artean.

Lanbide-Heziketa ❚

Instituzio motak: Oinarrizko LH, erdi-mailako LH, LH egokitua, Lanbide Heziketako teknikarien espezializazio ikastaroak (Erdi Mailako Gradua), Profesionaltasun Ziurtagiriak, Musika eta dantza-kontserbatorio profesionalak, erdimailako kirol-irakaskuntzak, etengabeko LH, enplegurako LH, etab. ❚ Mugikortasun motak (atzerriko enpresetan praktikak egiteko ikasle eta graduatu berrientzat) eta iraupena: - Iraupen laburra: 10 eta 89 egun bitartekoa.

- Epe luzera edo ErasmusPro: 90 eta 365 egun bitartekoa.

- LH-Trebetasun lehiaketan parte hartzea (gaitasun profesionalak) 1-10 egun bitartean.

- Mugikortasun konbinatuak (mugikortasun fisikoa osagai birtual batekin).

Ikasleei banakako laguntza: ❚ ❚

48 € eta 66 € artean eguneko (1 egunetik 14ra).

34 € eta 46 € artean eguneko (15. egunetik 365era).

Bidai-laguntzak: ❚ ❚

Bidaia estandarra: 23 eta 1.500 euro artean.

Bidaia ekologikoa: 210 eta 610 euro artean (100 eta 3.999 km bitarteko zatietarako laguntzak ohiko bidaiarako laguntzetarako baino handiagoak dira).

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Ikasleentzako aukerak ❚

Goi-mailako hezkuntza: - Instituzio motak: Irakaskuntza hauek ematen dituzten guztiak: unibertsitateko, goi mailako artistikoak, goi-mailako lanbideprestakuntza, goi-mailako arte plastikoetako eta diseinuko profesionalak eta goi-mailako kiroletakoak, bai eta horiei lotutako beste erakunde batzuk ere.

- Mugikortasun motak: Bai Europar Batasunean, bai Programari lotutako herrialdeetan eta bai munduko gainerako herrialdeetan, EBko barne politikako Erasmus+ programako funtsekin (ikasketetarako eta praktiketarako enpresetan lizentziatu berrientzat) eta iraupena: Iraupen laburra, 5 eta 30 egun bitartekoa; Mugikortasun konbinatuak (fisikoa osagai birtual batekin edo programa trinko konbinatua); Epe luzea, 2 eta 12 hilabete bitartekoa; Mugikortasunak EBko kanpo politikako funtsekin. ❚ Ikasleei banakako laguntza: - Epe luzera: 210 eta 310 euro artean hilean.

Enpresetan praktikak egiten dituztenek 150 euro gehiago jasoko dituzte hilean.

- Iraupena: 50 € edo 70 € eguneko, iraupenaren arabera.

- Kanaria Uharteko Autonomia Erkidegoa: 700 € (ikasketak) eta 850 € hilean (praktikak) iraupen luzeko mugikortasunerako.

- Laguntza inklusioari: 200.000 euro inguru sartzen dira inklusioa laguntzeko.

- Aukera gutxiago duten ikasleak: 250 € gehiago hilean (epe luzeko mugikortasuna) eta 100 € edo 150 € (epe laburreko mugikortasuna).

Helduen Hezkuntza ❚

Instituzio motak: Helduei zuzendutako nolabaiteko hezkuntza edo prestakuntza modu iraunkorrean ematen duten guztiak, hala nola CEPA, EOI, elkarteak, liburutegiak, museoak, etab. ❚ Mugikortasun motak eta iraupena: Taldean (gutxienez 2 ikasle), 2 eta 30 egun artean; Banakako hezkuntza-mugikortasuna, 2 eta 30 egun bitartekoa. ❚ Ikasleei banakako laguntza: 67 eta 90 euro artean eguneko (1 egunetik 14ra); 46 eta 63 euro artean eguneko (15etik 30era). ❚ Laguntzako langileari banakako laguntza: 91 eta 117 euro artean eguneko (1 egunetik 14ra); 64 € eta 82 € artean eguneko (15etik 30era). ❚ Bidai-laguntzak: Bidaia estandarra: 23 € eta 1.500 € artean; Bidaia ekologikoa: 210 € eta 610 € artean.

2022apirila

21

Hemen dira Auzolandegiak, nobedadeekin Auzolandegiak programak eskaintza zabaldu du, eta 14-30 urteko gazteek parte hartu ahal izango dute

Jon Lasa Galdos

Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Saileko Gazteria Zuzendaritzaren Auzolandegiak programak jatorri desberdineko gazteek beren borondatez eta eskuzabaltasunez 15 egunetan gizarte-proiekzioko eginkizun batean parte har dezaten sustatzen du. 2022. urtean, Gazteria Zuzendaritzak partehartzaileen adin-tarteak zabaldu ditu, eta Gorlizen 14-17 urteko gazteek ere parte hartu ahal izango dute.

2022ko edizioan, 12 auzolandegi antolatu dira Euskadin, eta haietako bi 14-17 urteko adingabeentzat izango dira, Gorlizen eta Arraia-Maeztun, hain zuzen ere. Beste bi auzolandegik -Muxikakoak eta Muruetakoak- nazioarteko izaera izango dute, eta Euskadiko eta beste herrialde batzuetako gazteek hartuko dute parte. Gainerako auzolandegietan, berriz, Euskadiko eta beste autonomia-erkidego batzuetako gazteek hartuko dute parte. Plazak, Euskadin ez ezik,

beste eskualde eta herrialde batzuetan ere eskainiko dira. Auzolandegi bakoitzeko arauen arabera, 18-30 urteko gazteek parte hartu ahal izango dute.

Eusko Jaurlaritzako Gazteria Zuzendaritzak 12 auzolandegi antolatu ditu Euskadin, 295 plazarekin, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez

Auzolandegiak programaren barruko beste berritasun bat Akitania Berria-Euskadi-Nafarroa (ABEN) Euroeskualdearen esparruan egingo den lehen auzolandegia da. Hiru eskualdeetako 25 gaztek abuztuaren hasieran Lekarozen (Nafarroa) egingo den auzolandegian parte hartuko dute.

Beatriz Artolazabal Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak nabarmendu duenez, "2022an Gazteen Europako Urtea ospatzen den honetan, gazteei zuzendutako beste jarduera batzuk sartzen ari gara: duela egun batzuk, Eusko Jaurlaritzaren Garapen Lankidetzarako Sari berriak banatu genituen, hots, Erronkaren Globalen Aurrean, Gazteak Martxan, Olabeagan; aste hauetan, dozenaka gaztek eztabaida egiten dute, Eusko Jaurlaritzaren EGK, Euskadiko Gazteriaren Kontseiluaren eta Euskadiko Gazteriaren arteko lankidetza-ziklo batean".

Horrez gain -gehitu du Beatriz Artolazabalek-, "gazteen eta adinekoen topaketarako espazio berriak sortzeko beharra helarazi diogu Europar Batasuneko Ministroen Kontseiluari Bruselan, autonomia-erkidego guztien ordezkari gisa; emantzipazioa sustatzeko programak lantzen ari gara; eta 14 urtetik beherakoei parte hartzeko adina zabaltzen diegu Baztanen, Maeztun eta hemen, Gorlizen, hiru auzolandegitan. Adingabeentzako bi eremu horiek programa pilotu bat izango dira".

Nagore Utxupi, Gorlizko alkateak, zehaztu duenez, “Gorlizko auzolandegia zubia berreraikitzen eta Urezarantzako harri-garbitegia berreskuratzen arituko da. Horrela, taldea osatzen dutenek sakonki ezagutuko dute gure herria, eta hartzen gaituen ingurunearen zaintzan laguntzeko premian inplikatuko dira. Gorlizek 5.500 biztanle ditu, eta udaro laukoiztu egiten da. Auzolandegien egun horietan, Agirre eta Elurretako Andra Mariaren jaia biziko da. Azkenaldian hondartzako hareatza eta dunak berreskuratu ditugu. Errepide bat kendu du, ostalaritzako establezimenduak berrantolatuz. Mugikortasun urriko pertsonentzako sarbide bikainak ditu hondartzak”.

Eusko Jaurlaritzaren Auzolandegietan aurreinskripzioa egiteko epea datorren apirilaren 1ean hasi eta hilaren 26an amaituko da, eta helmugak hautatzeko zozketa hilaren 27an egingo da. Inskripzio-txandak maiatzaren 2an argitaratuko dira, gutxi gorabehera, eta plazaren inskripzioa/hautaketa maiatzaren 5etik aurrera egingo da.

Aurten, berriz ere, aurreinskripzioa eta inskripzioa baliabide elektronikoen bidez egingo da. Horregatik, prozesu osoa egiteko BakQ txartela (edo identifikazio elektronikoko beste edozein baliabide)

lortzea gomendatzen du Gazteria Zuzendaritzak.

Prozesu osoa www.gazteaukera.euskadi.eus webgunearen bitartez egin ahal izango da.

Adingabeek, halaber, auzolandegi bat egin ahal izango dute Nafarroan, Euroeskualdearen esparruan; hogeita bost plaza gehigarri izango dira Euskadin, guztira 295 plaza eskainiko dituzten auzolandegiak antolatuko dira, eta adingabeek (14-17 urtekoak) eta adin nagusikoek (18-26 urtekoek, edota 18-30 urtekoek, dibertsitate funtzionala duten pertsonen kasuan) parte hartu ahal izango dute. Auzolandegiak hiru lurraldeetako udalerrietan egingo dira: Arraia-Maeztu, Laudio, Sopuerta, Gorliz, Lekeitio, Murueta, Bilbo, Muxika, Alonsotegi, Erandio, Lemoa eta Bergara. Plaza horiei Euroeskualdeko auzolandegikoak gehitu behar zaizkie.

Estatuko eta nazioarteko auzolandegiei dagokienez, Gazteria Zuzendaritza plazak beste autonomia-erkidego batzuekin eta INJUVErekin trukatzeko lanean ari da gaur egun. Informazio guztia (auzolandegiak eguneratuta) honako webgune honetan egongo da eskuragarri: www.gazteaukera.euskadi.eus Euskadin egingo diren hamabi Auzolandegietako bakoitza gai espezifiko bati buruzkoa izango da, eta inskribatutako gazteek gai horren inguruan jardungo dute bi asteko egonaldian. Gaiak honako hauek izango dira: arkeologia eta industria-ondarearen berreskuratzea, ondare historikoaren berreskuratzea eta ingurumena, adinekoen gizarte-dinamizazioa, memoria historikoa eta abar. Normalean, goizetan auzolandegiko lan tematikoak egiten dira, eta arratsaldeetan eta asteburuetan, berriz, jarduera osagarriak.

Animazio-taldeak parte-hartzaile guztien eta auzolandegia hartzen duen komunitatearen arteko lotura ahalbidetuko duten jarduerak proposatuko ditu. Halaber, jolas-, kultura- eta kiroljarduerak egingo dira.

Curriculum berriak: jauzi kulitatiboa konpetentzien bidezko ikaskuntzan Datorren 2022-2023 ikasturtean curriculum berriak hasiko dira aplikatzen, etapa bakoitzeko maila bakoitietan

Jon Lasa Galdos

Begoña Pedrosa Hezkuntzako sailburuordeak, Eugenio Jimenez Ikastetxe eta Plangintzako zuzendariarekin batera, Hezkuntza Saila datorren 2022-2023 ikasturterako atontzen ari den curriculum berrien ezaugarri eta berritasun nagusiak azaldu ditu Bilbon. Curriculum horiek Haur Hezkuntzarako, Lehen Hezkuntzarako, BDHrako eta Batxilergorako izango dira. Ministerioak oraindik Errege Dekretu guztiak argitaratu ez baditu ere -Batxilergoko Errege Dekretua argitaratu gabe dago oraindik, eta DBHkoa joan zen asteazkenean argitaratu zen, martxoaren 30ean-, Hezkuntza Sailak osaturiko lantaldeak ia urtea darama curriculumak prestatzeko lanean. Hezkuntza Sailak egiten duen

proposamenaren inguruko funtsezko informazio guztia azaldu zaie dagoeneko ikaste-txeei, datorren ikasturtea albait arinen antolatu ahal izan dezaten.

Aukerako ikasgaien eskaintza zabalak, DBHn zein Batxilergoan, euren ibilbidea taxutzen lagunduko die ikasleei Aldaketa hauek datorren 2022-2023 ikasturtean hasiko dira aplikatzen, etapa bakoitzeko maila bakoitietan (hau da, Lehen Hezkuntzako 1., 3. eta 5. mailetan; DBHko 1. eta 3. mailetan,

eta Batxilergoko lehen mailan), hurrengo ikasturtean (2023-2024) gainerako mailetara zabaltzeko.

Prozesu honek aukera ematen du ikaskuntza esanguratsuago batean lan egiten jarraitzeko eta irakasleak erronka berri honen aurrean prestatzeko.

tzen du. Hezkuntza Sailaren hezkuntza-proiektua, neurri handi batean, ikasleen ongizatea bermatzean oinarritzen da, eta helburu hori funtsean tutorearen figura horren bidez bermatzen da.

Konpetentzien araberako ikaskuntza

Jauzi kualitatiboa konpetentzien bidezko ikaskuntzan: ikasleak maila pertsonalean zein profesionalean prestatzeko aukera

Curriculum berria urrats kualitatiboa da Euskal Hezkuntza Sisteman azken urteotan garatzen ari den konpetentzien araberako ikaskuntzan.

Ikastetxeei dei egiten zaie, pixkana-pixkana, eremuetan antolatutako lana ezar dezaten (ikasgaika edo arloka beharrean), bereziki Lehen Hezkuntzan eta DBHko lehen zikloan. Ikuspegi berri horrek ikasturte bakoitzean lantzen diren arloak edo ikasgaiak elkarrekin lotzen ditu. Irakasgaiak batera eta diziplinartekotasunez lantzea dakar, ikuspegi globalarekin; eredu praktikoago baten eta prestakuntza-ebaluazio baten aldeko apustua egiten da.

Horrela, konpetentzien araberako ikaskuntzari bultzada ematen dion curriculum-garapen berri honekin, helburua ikasleen irteera-profila bermatzea da. Horretarako, gaitasun sozialak, pertsonalak eta akademikoak batuko dituzte. Irteera-profilak berekin dakar ikasleek eskuratutako ikaskuntzak mobilizatzen jakitea, bizitzan zehar izango dituzten erronka guztiei erantzuteko, bai esparru pertsonalean, familiarrean, sozialean, akademikoan eta profesionalean.

Helburu horiekin bat etorriz, Sailak egiten duen ikasgaien proposamena orokorra da, eta aukerako ikasgaiei dagokienez, ikastetxeek osatu ahal izango dute, autonomia handiagoa emanez curriculum aldetik, baina baita pedagogia eta antolakuntza aldetik ere.

Beste ezaugarri garrantzitsu bat, bereziki DBHrako eta Batxilergorako, curriculum berriek proposatzen duten aukerako ikasgaien eskaintza zabala da. Horri esker, ikasleek hobeto aukeratu ahal izango dute beren ibilbide akademikoa, beren interesekin eta etorkizuneko ibilbide akademikoarekin bat datorrena. Hau da, ikasleek beren eskola-ibilbidea taxutu ahal izango dute.

Curriculum berriak, gainera, tutorearen figurak tradizionalki izan duen garrantzia berreskura-

Ikaslea erdigunean Curriculum hauen diseinua gidatu duten printzipioak azaltzerakoan, Pedrosa sailburuordeak ikaskuntza funtzionalean eragiteko nahia azpimarratu du, “ikaslea erdigunean jarriko duen hezkuntza eredua”.

“Proposatzen dugun aldaketa hori hemendik etorkizunera begira aurreikusten dugun gizartearen arabera definitu da. Anitzagoa izango den gizartea, globalizatua, aldaketa nabarmenak gertatuko dira bizitzaren arlo guztietan, profesionalak zein pertsonalak. Berez, gertatzen ari dira momentu honetan. Pandemia bat,

gerra bat… aldakorra eta ezegonkorra izango da, hiperkonektatua… Eta esparru guztiak teknologizatu eta digitalizatuko dira, horregatik herritar kritikoagoak eta gizatiarragoak beharko dira. Konponbideak eraldaketa sozialaren ikuspegitik bilatzeko gai izango diren pertsonak hezi nahi ditugu, berdintasun eta justizia sozialean oinarrituta. Jakina, dagokien arloetarako behar bezala prestatuak joango diren pertsonak eta, era berean, gure komunitatea berritzeko ekimena eta begirada etikoa dutenak”.

Horiekin batera, “eskola malguagoa” ere badute helburu curriculum berriek. “Malgua egituretan eta antolaketan, eta ikasteko modu eta interesetara egokitua”, argitu du sailburuordeak.

Prozesu parte-hartzailea 2021 erdialdean, curriculuma atontzen hasteko taldeak eratu ziren: talde iraunkorra, funtsezko konpetentzien taldea eta curriculum arloko taldea. Guztira 58 pertsona hiru talde horietan, Hezkuntza Saileko arduradunak, Ikuskaritzako ordezkariak, ISEI-IVEIkoak, irakasleak eta Berritzeguneetako aholkulariak.

2021eko irailean, curriculuma eratzeko eta zabaltzeko prozesu parte-hartzailean hasi zen.

Hilabete hartan bertan, konpetentziei eta ebaluazioari buruzko jardunaldiak egin ziren, 750

parte-hartzaile ingururekin. Urte amaieran sei parte-hartze saio egin ziren 235 ikastetxerekin.

Saio horiei, ondoren euskal unibertsitate-sistemako irakasleei edo beste hezkuntza-eragile batzuei zuzendutakoak gehitu zitzaizkien, hala nola Ikuskaritza, zuzendarien elkarteak, itunpeko ikastetxeetako patronalak, Berritzeguneak eta ospe handiko beste eragile batzuk.

Horrekin guztiarekin batera, irakasleen prestakuntza-prozesu bat egin da, honako helburu hauekin: curriculuma gidatzen duten printzipioak ezagutzea; curriculum-diseinua bera inplementatzen laguntzea, eta jardunbide egokiak, horien oinarriak eta ikaskuntza-egoerak diseinatzen ikastea.

Horrekin guztiarekin batera, irakasleak prestatzeko prozesu bat egin da, honako helburu hauekin: curriculuma gidatzen duten printzipioak ezagutzea; curriculum-diseinua bera inplementatzen laguntzea, eta jardunbide egokiak eta horien oinarriak ezagutzea eta trukatzea.

Ez da hutsetik hasi; esparru honek aurretik abiatutako aldaketetan sakontzen laguntzen du, eta, batez ere, ikastetxeak partaide egitea eta laguntza kontestualizatuagoa ematea bilatzen da.

Orain arte 2.000 profesional baino gehiagok parte hartu dute.

- eta 2. mailetan Natur zientziak ikasgaia

Moduluei eta prestakuntza-jarduerei dagokienez, funtsezko alderdi hauek nabarmentzen dira: irakasleen elkarlaneko prestakuntza, lidergo pedagogikoa, aldaketa metodologikoa, baterako irakaskuntza, eskola-plangintza, eremu emozionala eta prestakuntza-ebaluazioa.

emango da (Biologia, Geologia, Fisika eta Kimika hartzen ditu).

- Teknologia eta digitalizazioa ikasgaia, DBHko 2. eta 3. mailetan. Ikasgai gau lehen eta 4. mailetan eskainiko diren aukerako ikasgaiekin osatuko da.

- Aukerako ikasgaien eskaintza zabala maila guztietan: Atzerriko bigarren hizkuntza; Garapen pertsonal eta sozialari aplikatutako Filosofia (4. mailan); Digitalizazioa; Teknologia; Kultura zientifikoa; Osasun fisikoa eta emozionala…

Honako hauek dira ezaugarri eta berritasun nagusiak, hezkuntza etapa bakoitzeko: ❚

HAUR HEZKUNTZA - Umearen garapen pertsonala eta ongizate pertsonala bermatuko ditu etapa osoan zehar, ekitate eta inklusio printzipioak ere bermatuz.

- Naturarekiko harremana sendotuko da, ingurunearekiko harremanak ugarituz.

- Haurra harmonia haziko den hezkuntza ereduaren alde egiten du, ingurunea deskubrituz, gozatuz eta esploratuz; errealitatea komunikatuz eta irudikatuz. ❚

LEHEN HEZKUNTZA - Arreta jartzen du Lehen Hezkuntzatik DBHrako trantsizioa zaintzean: antolaketa neurriak eta neurri pedagogiko berriak.

- Eremuetan oinarritutako sistemarantz joatea proposatzen da, pixkanaka. Honela, arloen arteko diziplinartekotasuna eta jakintzen ikuspegi globala bultzatzen da, etapa osoan.

- Balio zibikoak eta etikoak, 6. mailan. DBHko lehen mailan jarraipen zuzena izango du, ikasgai hau bera emango baita.

- “Natura, gizarte eta kultura-ingurunea ezagutzea” ikasgaia sortuko da, Natur Zientziak eta Gizarte Zientziak uztartuta ❚

DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA - Lehen Hezkuntzatik DBHrako trantsizioa zainduko da, horretarako antolaketa neurriak eta neurri pedagogikoak bideratuta.

- Lehen Hezkuntzan legez, eremuetan oinarritutako sistemarako bidea egitea proposatzen da, DBHko lehen bi mailetarako.

- Balio zibikoak eta etikoak ikasgaia DBHko lehen mailan (Lehen Hezkuntzako 6. mailan egindako lanaren jarraipena).

Ikaskuntza funtzionalean eragiteko nahia azpimarratu da: “Ikaslea erdigunean jarriko duen hezkuntza-eredua” ❚

BATXILERGOA - Batxilergoko 4 modalitate: Zientzia eta Teknologia; Giza eta Gizarte Zientziak; Orokorra; Arteak (Arte Plastikoak; Musika / Arte Eszenikoak) - Batxilergoko modalitate guztiek ikasgai komun batzuk dituzte: - Lehen mailan: Soin Hezkuntza; Filosofia; Gaztelania; Euskara; Atzerriko Hizkuntza; Tutoretza.

- Bigarren mailan: Filosofiaren Historia; Espainiako Historia; Gaztelania eta Espainiako Literatura; Euskara eta Euskal Literatura; Atzerriko hizkuntza; Tutoretza.

- Batxilergoko modalitate bakoitzak halaber bere ikasgai propioak edo modalitateko ikasgaiak ditu.

- Batxilergoak, gainera, aukerako ikasgaien eskaintza zabala du, besteak beste: Atzerriko bigarren hizkuntza; Euskal Herriko Historia; Anatomia aplikatua; Argazkilaritza; Pintura; Laborategiko teknikak; Antropologia soziala; Atzerriko hizkuntzan ahozko komunikazioa… beste hainbaten artean. Honela, ikasleei euren interesekin bat datorren ibilbide akademikoa taxutzeko aukera ematen zaie.

"Ekintzailetzak pasioa, lana eta sakrifizioa eskatzen ditu"

Jon Lasa Galdos

Smowltech Donostian sortutako startup bat da.

Bertan, urrutiko azterketetan erabilgarri den gainbegiraketa-sistema bat garatu dute, 'proctoring' teknologian oinarritua. Horren bidez, ikasleek iruzurrik egin ez dutela bermatuko da. 2012an sortutako enpresa hori Europa mailan aitzindari da sektore honetan, eta bere bezeroak mundu osoan zehar barreiatuta daude. Elkarrizketa honetan, Alex Vea Smowltecheko Estrategiako Zuzendari Nagusiak (CEO) ideia berritzaile horri buruz hitz egingo digu, beste gai batzuen artean.

Zer da SMOWL? SMOWL kalitateko hezkuntza pertsona guztientzat eskuragarriago egoteko tresna bat da; eta misio hori Smowltech konpainia espainiarrak garatutako urrutiko gainbegiraketa-software baten bidez gauzatzen da, ikasleari ezagutzak barneratu dituela frogatzeko aukera ematen diona.

Noiz sortu zen eta nork sortu zuen?

Smowltech Ricardo Veak sortu zuen 2012an; Vea, unibertsitateko katedraduna eta Giza Balia-

bideetako zuzendaria, prestakuntza presentzialak sortzen zituen arazo logistikoen eta gastuen jakitun zen, bai hezkuntza mailan bai lanbide mailan.

Mundu digitalak areagotu egin du erabiltzaile guztien sarbidea hainbat arlotan Nori zuzendua dago?

SMOWLek bere ezagutzak urrunetik balioztatu behar dituen eta Interneteko konexioa duen edonori lagundu diezaioke.

Batez ere gure bezeroak hezkuntza-erakundeak dira; hala ere, enpresekin, kontratazio agentziekin, ziurtagiri-emaileekin, finantza-erakundeekin, gobernu-erakundeekin... lan egiten dugu, eta gero eta enpresa gehiagok bat egiten dute identitatearen eta ezagutzaren baliozkotzearekin % 100 sarean.

Negozio digital batek agerikotasun, irismen eta e skalagarritasun handiagoa ematen du Nola bururatu zitzaizuen ideia?

Ricardo lineako hezkuntza hobetzeko eta muga fisikoak gainditzeko ideiarekin hasi zen lanean.

Bai bere langileak prestatzeko, bai ikasleei (adibidez, atzerriko ikasleei) malgutasun handiagoa eskaintzeko, kalitatearen bermea hobetuz eta haien prestakuntza edonon eta edonoiz hartu ahal izateko.

Ricardok bere ikasle eta kolaboratzaileekin enpatizatu zuen. Bazekien beti ez zela posible leku fisiko batera joatea ebaluatua izan ahal izateko; adibidez, behin Erasmus-en zegoen ikasle bat izan zuen eta azterketa bat egiteko bakarrik itzuli behar izan zuen.

Ricardok ulertzen du ikasle guztiek ez dutela nazioarteko bidaia bat ordaintzeko baliabiderik azterketa bat egiteko, edo, gainera, bazekien bere enpresaren barruan familiako aitak eta amak zeudela, eta haien etxea hain erraz utzi ezin zezaketela, non beren menpe zeuden eta beraien zaintza behar zuten pertsonak zeuden.

Lineako ikaskuntza-ingurune fidagarriak sortzeko eta mundu osoko erabiltzaileak ahalduntzeko zuen ikuspegia betetzeko, Smowltech sortu zuen 2012an Ricardo Veak Donostian, ez hain ohikoa den 53 urte zituela.

Zergatik eskaintzen du azterketa-iruzur gutxiago izateko berme handiagoa? Zerk bereizten du lineako beste zaintza sistemetatik?

Europan mota honetako tresnak garatzen aitzindariak gara, eta liderrak erdal herrialdeetan. Horrez gain, Europako Batzordearen funtsak jasotzen ditugu konponbidea garatzeko eta erabilerarako haien abala ere badugu RGPD guztiz betez. Duela gutxi, gure bigarren patentea ere jaso dugu.

Produktua hasieratik diseinatu zen pribatutasuna kontuan hartuta eta erabiltzeko ahalik eta errazena izateko, ikasleen esperientziarekin guztiz integratuta online ebaluazioa egiteko.

Produktu eta segurtasun maila desberdinak ditugu, unibertsitate bakoitzaren beharretara egokitzeko aukera ematen digutenak, non ikasleari edozein nabigatzaile edo gailutan ezer instalatu beharrik gabe egiteko malgutasuna ematen dioten produktuak eskaintzen hasi ginen.

Horrez gain, munduko edozein lekutan ikasleengana heltzeko gai den produktu bat eraiki dugu, interneteko kontsumo txikia eskatzen duelako, bideoaren ordez irudiak ateraz, beste irtenbide batzuk egiten duten bezala. Horri esker, irakasleek denbora aurrezteko aukera ematen dute, gorabeherak dituzten argazkiak soilik ikusiz, eta ez bideoak.

SMOWL-i esker, ikasleek beren ezagutzak balioztatu ditzakete lineako azterketa batean, zein lekutan dauden axola gabe.

SMOWL-en eginkizun nagusiak hauek dira: ikaslearen nortasuna balioztatzea, pertsona zuzena dela ziurtatzeko, eta azterketan zehar erakundeak zehaztutako arauak betetzen direla ikuskatzeaz arduratzen da.

Garrantzitsua da aipatzea SMOWL ez dela ikasleen ebaluazioaz arduratzen. Egiten duena da jasotako irudiekin txosten bat sortzea, irakasleak, edo ebaluazioaren arduradunak, dagozkion erabakiak har ditzan.

Helburua da ingurune presentzialean egiten dena sarera transferitzea, osotasun akademiko maila bera mantenduz.

Zein herrialdetan dago presente aplikazio hau?

Oso aberasgarria da nazioartean eragin soziala eta tokiko mailan eragin sozioekonomikoa duen zerbait eraikitzea Gure teknologiak eskaintzen duen irisgarritasunari esker, SMOWL mundu osoko erabiltzaileek erabiltzen dute.

Banaketa honela laburbil liteke: % 60 Europa eta % 40 Latinoamerika. Erabilera handiena duten herrialdeak Espainia, Kolonbia, Peru eta Txile dira.

Nola ikusten duzue etorkizuna hezkuntzan?

Uste al duzue sistema berri hauek geratzeko iritsi direla eta ez pandemiagatik bakarrik?

Hezkuntza sektorea gutxien digitalizatutako industrietako bat da (esleitutako gastuaren % 3 baino gutxiago) eta egia da pandemiak eraldaketa digitala bizkortzea eta gauzak egiteko moduaren egiturazko aldaketa ekarri duela.

Holon IQ-ren arabera, biztanleriaren hazkundea funtsezko erronka bat izango da hezkuntza sektorerako. 2035erako, mundu osoan 2.700 milioi ikasle egotea espero da eta egungo egituraren arabera goi-mailako hezkuntzaren eskaerari erantzuteko, beharrezkoa da egunero gutxienez bi unibertsitate eraikitzea datozen hamar urteetan.

Horrez gain, joerek "nahi dudan horretan, nahi dudan unean eta nahi dudan tokitik trebatzea" bideratzen dute, hezkuntza mundu mailan irisgarri izan dadin alternatiba eta ikaskuntza metodologia berriak barne, oztopo geografikoak eta denborak apurtuz eta bidaia-kostuak murriztea. aldi berean, pertsonalizazio eta malgutasun handiagoa eskaintzea ahalbidetzen du lan-bizitza eta prestakuntza espezializatua uztartzeko bizitza osoan (bizitza osoko ikaskuntza).

Izan ere, 2025erako elearning-en merkatu globala 325 milioi dolarretara haztea espero da, Forbesen arabera.

Beraz, orainaldi asko ez ezik, etorkizuna ere badago erabiltzaile, irakasle eta erakundeen be-

harretara gero eta gehiago egokitzen ari diren dinamizatzaile guzti hauentzat.

Ekintzailetza ez da guztiontzat, ez baita bide erraza. Dedikazioa eta epe luzerako esfortzua eskatzen ditu; errusiar mendiko maratoi bat da Negozio berri batek digitala izan behar al du arrakasta izateko?

Enpresa batek bezeroak dauden tokian egon behar du. Garrantzitsua da zure xede-publikoa ondo segmentatzea eta hara iristeko modua ulertzea. Hori oinarri hartuta, merkatura sartzeko zure kanalak definitu behar dituzu, eta hori asko aldatzen da negozio ereduaren eta sektorearen arabera: B2B (business to business, enpresatik enpresara), B2C (enpresatik erabiltzailera), merkataritza elektronikoa (eCommerce), etab.

Zalantzarik gabe, mundu digitalak erabiltzaile guztien sarbidea areagotu egin du arlo ezberdinetan, ez hezkuntza mailan bakarrik.

Testuinguruaren arabera, arrakasta-faktore desberdinak daude negozio guztientzat, baina egia da negozio digital batek ikusgarritasun, irismen eta eskalagarritasun handiagoa ematen duela, baliabide gutxiago behar direlarik.

Zeintzuk dira enpresa sortzearen puntu positiboak eta negatiboak?

Egia da beti daudela arriskuak, negozio berri bat sortzeko garaian puntu negatiborik handiena dena, ziurrenik. Pasioa, lana eta sakrifizioa eskatzen ditu.

Smowltech-en dugun kulturak ikaskuntza bultzatzen du, hau da, gure taldeak ekimena hartzera eta gauza berriak probatzera bultzatzen ditugu, helburuak lortu ez arren.

Zorionez, asko dira erosteko asmo erreala zein proiektuen bideragarritasuna neurtzeko prototipoak edo probak sortzea ahalbidetzen duten metodologiak, inbertsio handirik egin behar gabe.

Horrez gain, aipatu behar dugu zein aberasgarria den nazioartean eragin soziala eta tokiko mailan eragin sozioekonomikoa sortzen duen zerbait eraikitzea.

Batez ere, talentua erakartzeko gai bazara eta, horri esker, aldaketaren parte izatera motibatzen zaituen kultura eta lan giroa eraikitzeko gai bazara.

Beste puntu positibo bat lortutako esperientzia da, bizitzan zehar hurrengo erabakiak hartzeko euskarria ematen duen trebetasun bat bilakatzen dena.

Hezkuntza-sektorea gutxien digitalizatutako industrietako bat da Nola animatuko zenituzkete gazteak enpresa bat sortzea eta ideia berritzaile bat aurrera eramatea?

Ekintzailetza ez da guztiontzat, ez baita bide erraza. Dedikazioa eta epe luzerako esfortzua eskatzen du; mendi errusiar maratoi bat da. Horregatik, talde gisa ekintzailetza bultzatuko nuke elkarri lagundu ahal izateko, bidean aurkituko dituzun oztopoak gainditzeko erresilientzia eta indar mental handia behar baititu. Horrez gain, taldean lan egiten eta pertsonak kudeatzen ikasten duzu, eta hori ezinbestekoa izango da negozio bat hazteko.

Gaur egun, erronka handia dago talentua erakartzeko eta atxikitzeko, batez ere teknologiaren sektorean.

Gazteak animatuko nituzke ekintzaileak izan diren pertsonekin hitz egiten saiatzera, euren esperientzia ezagutzeko eta bertatik ikasteko; gainera, oso inspiratzailea izaten da. Gaur egun sareko eduki, podcast eta abar asko dago, eskuragarri daudenak, beste pertsona batzuengandik ikasteko. Ekosistema honen gauza on bat da ekintzaileak normalean esperientziak partekatzeko irekita daudela ekosistemari momentuan jasotakoa edo jasotzen jarraitzen dutenak itzultzeko.

Garrantzitsua da, negozio bat hasi baino lehen, guztiz ulertuta izatea eskura daitezkeen irtenbideak sortu behar direla eta ez alderantziz. Irtenbide bat sortzea eta gero jendeak behar duen ala ez egiaztatzea, ziurrenik huts egitera kondenatuta dago.

Zorionez, teknologiari esker, gure bezero potentzialen ezagutza baliozkotua ematen diguten proba txikiak egin ditzakegu ahalegin minimoarekin.

Etorkizuneko zer asmo dituzue SMOWLen? Instituzioekin lan egiten ari gara sareko kanalaren bitartez kalitatezko hezkuntzarako sarbidea errazteak duen talka sozialean, garapen jasangarrirako helburuekin lotuta dagoena, 4. Kalitatezko Hezkuntzarako sarbidea eta 13. CO2 murriztea.

Helburu hauek planteatuz: 1.Helburua: Sareko prestakuntzaren kalitatea indartzea.

2.Helburua: Unibertsitateko irakaskuntzarako irisgarritasuna hobetzea (mugikortasun arazoak dituzten ikasleak, landa eremuak, kontziliazioa, kostuak murriztea, etab.).

3.Helburua: Hezkuntza-zentroetarako joanetorrien ingurumen-inpaktua murriztea.

Gaur egun talde osoak kalitatezko hezkuntzarako oztopo gutxiago dituen mundu bat lortzea du helburu. Beraz, gure soluzioen garapenean gogor lan egiten dugu, dela hobekuntzan eta eguneratzean, funtzio berrietan edo are hobeto gure erabiltzaile eta bezeroen beharretara egokitutako produktu berrietan.

Horrez gain, uste dugu prestakuntzak pertsonak hobeto prestatuta egotea ahalbidetzen duela, eta, beraz, aukera hobeak izan ditzakete beren lana betetzen duten bitartean, eta horrek enpresen hazkunde ekonomikoan ere eragin dezake.

Ingurugiroarekiko dugun konpromisoari dagokionez, badakigu SMOWL bezalako irtenbide batek erabiltzaileek egiten dituzten toki-aldaketetan sortzen diren karbono isuriak murrizten dituela kokapen fisiko batean ebaluatu ahal izateko. Bestalde, azterketa digital bat egitean, inprimatutako azterketekin alderatuta, erabilitako paper kopurua murrizten da.

Etorkizunean esan nahiko genuke SMOWL-i esker jende gehiagok izan duela bizi-kalitate hobeago bat sarean trebatu ahal izateak eskaintzen dituen aukera hobeetatik eratorria, horrek gastu handirik suposatu gabe edo bestelako ardurak alde batera utzi beharrik izan gabe, besteak beste, euren lanak edo beste pertsonak zaintzea. www.smowl.net

Teknologia eta talentua, gazteen ikuspegitik Ikerlanek 300 unibertsitario baino gehiago elkartu ditu joera teknologikoei eta talentuari buruzko ekitaldi handi batean Jon Lasa Galdos

Talentua erakartzea, prestatzea eta leialtzea da euskal industriak eta enpresak eta, oro har, gizartea lehiakorragoak eta jasangarriagoak izateko irtenbide teknologikoak garatzen dituzten ikerketa-zentroek aurre egin beharreko erronka handienetako bat. Erronka horren jakitun, IKERLANek Think Future Talent jardunaldia egin du martxoaren 31n, Arrasateko (Gipuzkoa) egoitza nagusian: joera teknologikoei eta talentuari buruzko ekitaldi handia. 300 pertsonak baino gehiagok hartu zuten parte, Estatuko bost unibertsitateko adituen eta ikasleen artean.

IKERLANek digitalizazio industrialean, elektronikan eta robotikan eskaintzen dituen aukera profesionalen berri eman zuen jardunaldian.

Ekitaldiak bigarren zati sozial bat izan zuen.

Teknologo gazteek giro ludikoan gozatu eta networking-a egin ahal izan zuten foodtruck-en, musikaren eta jokoen artean.

Prestakuntza eta orientazio profesionalari buruzko jardunaldi honetan, IKERLANek ikasleen kolektiboari bere erakargarritasun nagusiak aurkeztu zizkion; besteak beste, ikerlarien expertisea, ikerketa-laborategi bereziak, teknolo-

gia erabilgarriaren garapenean (ingurune sozioekonomikoa garatzen laguntzen du) edo eredu kooperatiboak eskaintzen dituen garapen profesionaleko aukerak.

Think Future Talenten bidez, UPV/EHUko, Deustuko Unibertsitateko, DigiPen Institute of Technologyko, Kataluniako Unibertsitate Politeknikoko eta Kantabriako Unibertsitateko ikasleek zentro teknologikoak lantzen dituen industria-proiektu batzuk ezagutu ahal izan zituzten, baita digitalizazioaren, elektronikaren eta robotikaren alorretan dituen erronkak ere. Gorantz doazen teknologiaeremuak dira, eta, beraz, ikasleei etorkizunerako aukera ugari eskaintzen dizkiete.

Hala, digitalizazioari, elektronikari eta robotikari buruzko hitzaldietan parte hartu zuten IKERLANeko 20 ikertzailek baino gehiagok eta irakasle aditu gonbidatuen eskutik, eta IKERLANeko instalazioak bisitatu ahal izan zituzten, bereziki lehen mailako ekipamendua duten laborategiak. Bisitan, teknologo gazteek ekintzan ikusi ahal izan zituzten elkarlaneko robotak eta mugikorrak, gidatze autonomoko ibilgailuetarako aplikazioak, produktu eta plataforma digital ziberseguruak, sistema elektroniko fidagarriak, biki digitalak eta IKERLAN dagoeneko aplikatzen ari den beste soluzio industrial ugari hainbat sektoretan, hala nola garraioa eta mugikortasun elektriko jasangarria, fabrikazio aurreratua eta energia.

Gaur egun, bertaratutako gehienak telekomunikazio-, elektronika-, informatika- edo sistema txertatuetako ingeniaritzekin lotutako graduak eta masterrak egiten ari dira. Espezializazioaren ondoren, arlo horiek gizartearentzat hain garrantzitsuak diren esparruetan lan egiteko aukera ematen dute, hala nola robotikan eta automatizazioan, zibersegurtasunean, datuen analisian edo adimen artifizialean.

Ion Etxeberriak, IKERLANeko zuzendari nagusiak, oso positibotzat jo zuen jardunaldia, eta

azaldu zuenez, “gaur egungo ikasleei gurea bezalako zentro teknologiko batek eskaintzen dituen aukera interesgarriak erakutsi nahi izan dizkiegu; garrantzitsua da lantzen ari garen ikerketa- eta transferentzia-proiektuak zuzenean ezagutu ahal izatea, gure laborategiak lehen mailako ekipamenduarekin, eta horrela jakin ahal izatea aukera erakargarria dutela gurekin profesionalki garatzeko”.

Jardunaldiaren atal teknikoa amaitu ondoren, parte-hartzaileek aukera izan zuten eraikinaren kanpoaldeko karpan sozializatzeko eta networking egiteko; han, musikaz, jokoz eta foodtruckez gozatu zuten.

Ikerlan harrobiaren aldeko apustu handia egiten duen zentro teknologikoa da, eta 380 profesionaleko. Apustu bereizgarri horrek 380 profesional dituen plantillan 100 ikasle izatea dakar (40 doktoretza egiten eta 60 gradu- edo master-amaierako proiektua egiten).

Estatuko bost unibertsitatetako 320 pertsona baino gehiago joan dira etorkizuneko erronka teknologikoei aurre egingo dieten teknologo gazteei zuzendutako Think Future Talent-era IKERLANi buruz IKERLAN, BRTAko kidea, zentro liderra da teknologiaren transferentzian eta enpresari balio lehiakorra ematen, besteak beste bere ikertzaileen espezializazioagatik. Soluzio integralak eskaintzen ditu, bi arlo nagusi hauetako hainbat eremu teknologiko uztartuz: Elektronika, Informazio eta Komunikazioko Teknologiak (EIKT), eta Energia eta Mekatronika.

IKERLANek ziurtagiri hauek ditu gaur egun: ISO 9001:2015 Kalitatearen Kudeaketa Sistema, I+G+B UNE 16600:2014 Kudeaketa Sistema eta ISO 27001:2013 Informazioaren Segurtasuna Kudeatzeko Sistema. Horrek esan nahi du ikastetxeak I+G+B arloan duen bikaintasuna onartzen dela. Gaur egun 380 langile baino gehiago ditu.

IKERLAN zentro liderra da ezagutzaren transferentziari eta enpresari balio lehiakorra gehitzeari dagokionez. Bikaintasuna bilatzen dugu I+G+b-n, gure bezeroen premietara etengabe egokituta eta enpresa errealitatetik hurbil egonda. Gure misioarekin leial izanda, 1974az geroztik egunero-egunero ari gara soluzioak garatzen, gure bezeroei lehiakorragoak izaten laguntzeko. MONDRAGON Korporazioko eta Basque Research and Technology Alliance-eko (BRTA) kideak gara.

Transferentzia teknologikoa, ikerketa propioak eta langileen prestakuntza erabat espezializatua konbinatzen dituen lankidetza eredu bikain bati esker, gaur egun IKERLAN herrialdeko enpresa garrantzitsuen konfiantzako lankide teknologikoa da. Gure helburua gauzatzeko, espezializazio teknologikoko bi unitatetan egituratuta daude: ❚ Elektronika, Informazio eta Komunikazioko Teknologiak-. ❚ Energia eta Mekatronika.

IKERLAN zentro dinamikoa da eta mundura irekia. Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareak egiaztatutako agentea dira, eta lankideen sare handi bat daukate, Europako zentro eta unibertsitate ospetsuek osatuta, ikerketa jarduerak eta ikertzaileak prestatzeko jarduerak egiteko.

uniemakume

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 22

Berdintasunerako Lege berria atera da Berdintasunerako Lege berria herritarrengana gerturatu du Emakundek informazio-saioen bidez Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

Apirilaren 4an egin zen, Eusko Jaurlaritzak Lakuan duen egoitzan, Eusko Legebiltzarrak 2022ko martxoaren 3an onartu zuen Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako eta Emakumeen aurkako indarkeria matxistarik gabeko bizitzetarako Legeari buruzko lehen informazio-saioa.

Gasteizen aurkeztu ondoren, beste bi saio egin ziren apirilaren 6an Bilbon eta apirilaren 7an Donostian.

Beatriz Artolazabal Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak ireki zuen apirilaren 4an lehen saioa Gasteizen Beatriz Artolazabal Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak ireki zuen Emakundek antolatutako saioa. Herritarrek lege berriaren onurak ondo ezagutzearen garrantzia nabarmendu zuen, eta gogorarazi zuen lege horrek indartu egiten duela “2005eko legean jada modu aitzindarian agertzen zen lotura: Emakumeen aurkako indarkeria emakumeen eta gizonen berdintasunik ezaren adierazpenik larriena dela onartzea”.

Artolazabalek adierazi zuen legea aldatzeak baliabide ekonomikoak, giza baliabideak eta baliabide teknikoak indartzea ekarriko duela berdintasun-politikak garatzeko, eta hobekuntzak bultzatuko dituela administrazioko langileen berdintasunari buruzko prestakuntzan, ikasgeletan hezkidetzari buruzko lanean, haurrak eta nerabeak indarkeria matxistaren aurrean babestean, edo detekzio goiztiarreko sistemetan, besteak beste.

Bestalde, Izaskun Landaida Emakundeko zuzendariak gogorarazi zuen legea egiteko prozesuaren izaera parte-hartzailea, proiektuak 400 ekarpen baino gehiago jaso baititu, bai gizarte zibiletik, bai erakundeetatik. "Saio hauek gizarteari bere ekarpena itzultzeko modu bat ere badira", adierazi zuen. Landaidak lege-erreformaren bost helburu azpimarratu zituen: berdintasun-politikak sektore publiko osora zabaltzea; sektore pribatuko funts publikoetarako sarbidea berdintasun-arloko legedia betetzera baldintzatzea; desberdintasunak ezabatzea funtsezko esparruak indartuz, hala nola kultura, hezkuntza, enplegua, osasuna edo gizarte-zerbitzuak; zaintzak erdigunean jartzea; eta indarkeria-mota guztien aurreko erantzuna indartzea.

Ander Bergara Emakundeko kooperazio instituzionaleko arduradunak, bestalde, legeak 2005ekoarekin alderatuta hainbat eremutan izan dituen aldaketa esanguratsuenetako batzuk azaldu zituen: ❚ Finantzaketa: EAEko Administrazio Publikoak bere aurrekontuen % 1, gutxienez, berdintasun-politiketara bideratzea sustatuko du.

2030erako % 1,5era iristea planteatu da. ❚ Plangintza: Berdintasunerako planak izateko eta aplikatzeko betebeharra Eusko Legebiltzarrera, Batzar Nagusietara, Arartekora, Herri Kontuen Euskal Epaitegira, Euskal Herriko Unibertsitatera eta nagusiki kapital publikoa duten partzuergo, fundazio eta enpresetara zabaltzen da. Eta erakunde autonomoek, eskubide pribatuko erakunde publikoek, partzuergoek, fundazioek eta kapital publikoaren partaidetza nagusia duten eta 50 langile baino gehiago dituzten enpresek berdintasun-unita-

uniemakume

teak edo berdintasunean espezializatutako zerbitzuak izango dituzte. ❚ Estatistikak eta azterlanak: Emakunderen barruan, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Euskal Behatokia sortuko da, EAEko berdintasunaren eta indarkeria matxistaren egoeraren eta bilakaeraren ikuspegi orokorra eta iraunkorra izateko tresna gisa. ❚ Langileen trebakuntza: Emakumeen eta gizonen berdintasunari buruzko derrigorrezko prestakuntza ezartzen da euskal botere publikoetako langile guztientzat. ❚ Hezkuntza: Ikastetxe guztiak behartuta daude hezkidetzako eta berdintasuneko arduradunak izatera, irakasleei eta ordezkaritza goreneko organoei behar bezalako prestakuntza emanda. ❚ Etxeko eta zaintzako lanak: Euskal herriaginteek zaintzaren gizarte-erantzukidetasuna sustatu behar dute, enpleguaren eta enpresa-kulturaren egiturak egokituz, zainketen hornidura unibertsala eta publikoa eginez eta gizonen erantzunkidetasuna sustatuz. ❚ Enplegua: Euskal administrazio publikoek ekintza positiboak ezarriko dituzte emakumeak kontratatzeko ordezkaritza txikia duten lanbide eta sektoreetan, bereziki ekonomian estrategikoenak direnetan.

Beren eskumenen esparruan, zaintza-zerbitzuak ematearekin zerikusia duten sektore profesionalen enplegu-baldintzak hobetzea sustatuko dute, bereziki, familia-etxeko zerbitzuak.

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Euskal sektore publikoko diru-laguntzak kontratatzen edo jasotzen dituzten enpresa eta erakundeek gardentasunaren eta gizonen eta emakumeen arteko soldata-berdintasunaren printzipioa bete beharko dute.

Apirilean zehar bilkurak egin ziren Bilbon (hilaren 6an) eta Donostian (hilaren 7an) ❚

Emakumeen aurkako indarkeria matxista: Etxeko indarkeriaren eta sexu-indarkeriaren biktimei arreta emateaz gain, indarkeria matxistaren gainerako adierazpenen biktimak artatzeko sistema arautzen eta zabaltzen du, hala nola mutilazio genitala edo emakumeen salerosketa, besteak beste.

Babes handiagoa ematen die haur eta nerabeei, eta biktimatzat hartzen ditu indarkeria dagoen ingurune batean bizi direnean ere, indarkeriaren biktima diren umezurtzentzako laguntza espezifiko bat sortuz, urtean 5.000 euro ingurukoa.

Emakumeen aurkako indarkeria matxistatzat hartzen da biktimei babesa ematen dieten pertsonen aurka egindako indarkeria, bai eta haien ingurune hurbilaren edo afektiboaren aurka egindakoa ere, batez ere seme-alaben edo bestelako senideen aurka, emakumea atsekabetzeko borondatearekin.

Biktimen erreparaziorako eskubidea jorratzen du, eta kalte-ordaina bermatzeko neurriak proposatzen ditu.

2022apirila

23

unieskubideak

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 24

Giza Eskubideen Batzarra UPV/EHUn Terrorismoaren aurkako 2001aren osteko mundu-arkitektura berriak eta adierazpen-askatasunean dituen ondorioek hasiera eman diote eztabaidari UPV/EHUko Giza Eskubideen Batzarrean

Argazkia: QUINTAS

Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

Apirilaren 6tik 8ra, Giza Eskubideen Nazioarteko II. Batzarra egin zen Bilbon. Iñigo Urkullu lehendakaria eta Eva Ferreira UPV/EHUko errektorea izan ziren Batzarraren hasieran. Biak ala biak kezkatuta agertu ziren gaur egun giza eskubideek munduan duten egoeragatik, eta biek ere Pablo Gónzalez, Polonian atxilotutako euskal kazetaria, aipatu zuten Ukrainako gerrak markatutako hitzaldietan.

Ekitaldi ofizialaren ondoren, aurtengo edizioko bi plater nagusik eman zioten hasiera Batzarrari.

Horietako bat NBEren Errelatore Berezi Fionnuala Ní Aoláin-en (terrorismoaren aurkako borrokan giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak sustatzeko eta babesteko esparruko errelatorearen) parte-hartzea izan zen, eta bestea, Priya Thuvassery eta Kavita Bundelkhandi kazetariek Khabar Lahariya egunkariaren esperientziari buruz emandako azalpena.

Ní Aoláinen hitzaldiaren izenburua 'Terrorismoaren eta estremismoaren aurkako borrokaren testuinguruan adierazpen-askatasunari jartzen zaizkion mugak' zen. 2001etik, terrorismoaren aurkako borroka da Estatuen mundu-, eskualde- eta nazio-mailako erregulazioaren alderdirik nabarmenetakoa; izan ere, esan daiteke arau-esparru berri bat sortu dela munduan, terrorismoaren aurkako mundu-arkitektura berri batekin batera.

Fionnuala Ní Aoláinek bere hitzaldian egiaztatu zuenez, azken bi hamarkadetan adierazpen-as-

katasuna izan da terrorismoaren aurkako estrategien ardatz nagusietako bat. Horrek ondorio kaltegarri nabarmenak ekarri ditu hainbat alderditan; besteak beste, legeak gero eta murriztaileagoak dira, eta eremu publikoko parte-hartzea eta erlijio-adierazpena mugatu egin dira.

"Errelatore berezi gisa, dokumentatu ditudan erronkarik larrienetako bat terrorismoaren eta indarkeriazko estremismoaren aurkako neurrien erabilera desegokia eta abusu gero eta handiagoa da. Giza eskubideen defendatzaileak, gizarte zibileko taldeak, langile humanitarioak, gutxiengoak, eta, zenbait kasutan, beren funtsezko adierazpen- eta asoziazio-askatasunez baliatzeko bezain ausarta den edozein pertsona erreprimitzeko erabili izan dira neurri horiek" adierazi zuen Fionnualak. Horren adibide dokumentatuak ere eman zituen, besteak beste Frantzia, Txina, Brasil, Etiopia, Uzbekistan eta Perun gertatutako kasuei buruzkoak.

Batzarreko bigarren hitzaldiak Khabar Lahariya egunkariaren historia bikainaren berri eman zuen. 20 urte bete dituen esperientzia hori komunikaziotik askoz harago doa; izan ere, feminismoarekin eta Indiako genero- eta kasta-oztopoen hausturarekin du zerikusia. Khabar Lahariya, emakumeek soilik idatzitako Indiako lehen egunkaria, gertaeren berri ematen zuen oso tokiko hedabide gisa hasi zen. Orain, milioika pertsonak jarraitzen duten multimedia hedabide bat da, eta, gainera, Indiako landa-eremu kontserbadorean ildo editorial feministari eustea erabaki du.

unieskubideak Priya Thuvasseryk eta Kavita Bundelkhandik azaldu zutenez, hedabideetako produktuak ekoizteaz gain, hedabide horiek landa-eremuko emakumeak trebatu egiten dituzte eta aholkua ematen diete, urruneko landa-barrutietan ikertzeko eta edukiak sortzeko. Gainera, goitik behera aldatu dituzte jendeak landa-eremuetan bizi direnentzako edukiari eta horiek sorturiko edukiari buruz dituzten aurreiritziak.

Giza Eskubideen Nazioarteko II. Batzarrak adierazpen-askatasunaren erronkei buruz gogoeta egin nahi izan zuen Osoko Bilkura Osoko Bilkura, apirilaren 7an, Daniel Gamperren hitzaldiarekin hasi zen: 'Hitz librearen zirkunstantziak: iraina, probokazioa eta isiltasuna'.

Ondoren, Iñaki Esparzak horri buruzko mahaiingurua moderatu zuen. Kafea hartzeko etenaldiaren ondoren, Tatjana Hörnle doktorea 'Adierazpen-askatasuna eta zuzenbide penala gizarte pluralean' gaiari buruz mintzatu zen, eta, horren ostean, Enara Garrok moderatutako mahai-inguru bat egon zen.

14:30ean, berriz bildu zen osoko bilkura Josep Casadevallen 'Adierazpen-askatasuna eta haren mugak' hitzaldirako, eta, 16:30ean, Katalina Boterok 'Adierazpen-askatasuna Latinoamerikan' hitzaldia eman zuen. Patxi Etxebarriak eta Eneko Etxebarriak zuzendu zituzten mahai-inguruak, hurrenez hurren.

Osoko bilkuren aurretik eta ondoren, ahozko komunikazioak eta posterrak izan ziren protagonista; berrehundik gora ekarpen egin ziren.

Giza Eskubideen Nazioarteko Batzarra Adierazpen askatasunak Estatu Demokratikoaren giltzarria den heinean gaur egun une gatazkatsuak bizi ditu. Gorroto diskurtso arrazista, xenofoboa, matxista, eta erlijio sinismenen edo arerio-etsai- politikoen erasotzailea indarra hartzen ari da. Joko demokratiko bera eta eskubideen lorpenak arriskuan dirudite. Muturreko indar politikoen mehatxuzko eszenatoki baten aurrean, badirudi eztabaida publiko eta librerako tokia txikitzen ari dela. Zein muga dira zilegiak? Noiz debekatu behar dira diskurtsoak?

Noraino babestu eta onartu behar dira? Giza

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Eskubideen Nazioarteko II Batzarrak (Bilboo, 2022ko apirilak 6-8) adierazpen askatasunaren erronkei buruz gogoeta egin nahi zuen, bere gaurko diagnostikoaz, bere gain zuzentzen diren mehatxuaz, baina, baita Askatasunaren Estatuaren bizkar hezurra den heinean gordetzen duen indarraz ere eztabaidatu nahi zuen.

Iñigo Urkulluren parte-hartzea Iñigo Urkullu lehendakariak, Beatriz Artolazabal Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak lagunduta, Giza Eskubideen II. Nazioarteko Batzarrari (Adierazpen Askatasuna) hasiera eman zion, Bilboko Euskalduna jauregian.

Apirilaren 6a eta 8a bitarte ospatu zen Giza Eskubideen Nazioarteko II Batzarrak adierazpen askatasunaren erronkei buruz gogoeta egin nahi zuen, bere gaurko diagnostikoaz, bere gain zuzentzen diren mehatxuaz, baina, baita Askatasunaren Estatuaren bizkar hezurra den heinean gordetzen duen indarraz ere eztabaidatu nahi zuen.

Lehendakariak, bere hitzaldian, indarkeriarik ezan, printzipio eta balio etiko eta demokratikoetan, eta giza eskubideen defentsa aktiboan, babesean eta berme eraginkorrean oinarritutako elkarbizitza-ereduaren alde egin zuen. "Eskubide guztiak pertsona guztientzat", gaineratu zuen.

Ildo horretan, Bizikidetza, Giza Eskubideak eta Aniztasuna Sustatzeko Plana, “Udaberri 2024”, aipatu zuen. Plan horrek lau helburu dituen Giza Eskubideen Agenda Globala jasotzen du: herrialdeko politika guztiei giza eskubideen ikuspegia ematea; herritarrak sentsibilizatzea eta ahalduntzea, giza eskubideekiko konpromisoa aktibatzeko; eskubide ekonomiko, sozial eta kulturalen agendan aurrera egitea; eta giza eskubideen nazioarteko proiekzioari buruzko programa espezifikoei jarraipena ematea eta bultzatzea.

Adierazpen askatasuna eztabaidagai izan zen Kongresu honetan. Lehendakariaren ustez, beharrezkoa da eztabaida hori, “adierazpen askatasuna zuzenbideko estatu demokratikoaren giltzarria baita”.

Une honetan, munduan giza eskubideen etorkizuna oso kolokan dagoenean, lehendakariak adierazi zuen adierazpen-askatasuna gerra guztien beste biktima bat dela. “Gaur egun kazetaritzako profesionalak hiltzen dituzte Ukrainan eta munduko beste toki batzuetan, gatazka odoltsuetan murgilduta. Mugarik Gabeko Erreportariak (RSF) erakundeari dei egiten diot, lanbideari errespetua eta babesa eskatuz, baita epaiketa azkar eta justu bat ere Pablo Gonzálezen kasuan”, adierazi zuen.

2022apirila

25

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 26

Artiumek bere 20. urtemuga ospatuko du Bere hogeigarren urtemuga ospatzeko, Artiumek, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, egitarau berezi bat prestatu du hurrengo hilabeteetarako Unibertsitateko Aldizkaria

Artium, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak hogeigarren urteurrena beteko du datorren apirilaren 26an, eta, data hori dela eta, jarduera-programa zabal bat prestatu du datozen hilabeteetarako, ardatz harturik bere bilduma eta komunitate atxikiak. Egitaraua apirilaren 1ean hasi zen, honako proposamen hauekin: Bilduma_Ikusgai, bildumako obrak instalatzeko berreskuratutako espazio berri batean, zeina inauguratu baita Juan Luis Morazak museoaren etorkizunei buruz eman duen hitzaldi batekin eta amaituko baita datorren urtarrilean egingo den bildumaren aurkezpen berriarekin.

Proposamenen artean daude, halaber, erakusketa bat museoko ezohiko espazio batean, artelanen gordailuan, eta obra berriak instalatzea museoaren kanpoaldean. Bestalde, museoaren adiskideen taldeak, hezkuntza-komunitateak eta gainerako lankidetza-sareek ere protagonismo berezia izango dute 20. urteurreneko egitarauan. Apirilean eta maiatzean museoko sarrera doan izango dute publiko guztiek.

Bilduma_Ikusgai Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoaren bilduma izango da museoaren 20. urteurrenerako antolatu diren jarduera berezi askoren protagonista. Bilduma ikusgai izenburu orokorraren pean egingo den Bilduma_Horman: 20 urte, 22 artista ekimenean esaterako. Museoak bildumako obrak erakusteko espazio berri bat berreskuratu eta atondu du, eta txandaka jarriko dira bertan ikusgai bildumako obrak,

museoak kontserbatzen duen ondare publiko bikaina ezagutzera emateko.

Bilduma_Horman. 20 urte, Bildumaren 22 artista Artium Museoak Bildumaren funtsetako obra sorta hautatu bat aurkeztuko du datozen hilabeteetan, txandakatze dinamiko baten bidez.

Doako sarbidea duten barne espazioetan erakutsiko dira obra horiek, museoaren ondarearen ezagutza zabaltzeko. Zehazki, 22 obra erakutsiko dira, beste hainbeste artistarenak; horien artean, 2002an Artium Museoak ateak zabaldu aurretik ere Bildumaren parte izan diren piezak, baita azken urteetan museoaren funtsetan sartu diren eskuratzeak ere, eskulturak eta instalazioak nagusiki, zeinak biltzen baitituzte testuinguruko artista nagusien izenak.

Txandaketa apirilaren 1ean hasi zen. Erakusgai jarriko diren lehen obrak June Crespo, Jon Mikel Euba

eta Juan Luis Morazarenak izango dira, eta, hurrengo txandetarako hautatuen artean daude Elena Mendizabal, Juncal Ballestín, Txomin Badiola, Gema Intxausti, Susana Solano, Eva Lootz, Elena Aitzkoa, Katinka Bock, Cristina Iglesias eta Juan Muñozenak, besteak beste.

Bilduma_Gordailuan Bestalde, eta 20. urteurrenaren testuinguruan, betiere, Artium Museoak bisita-programa bat prestatu du museoaren pintura-gordailuetan ezarritako erakusketa batera. Erakusketa horrek bildumatik maileguan gehien ematen diren obrak erakutsiko ditu, oro har publikoei itxita egoten den espazio batean.

Bildumaren historian zehar, haren obra asko eta asko jarri dituzte erakusgai mundu ia osoan, eta horrek adierazten du ondare-funts honetako artistek duten sona, baita bildumaren ospea ere. Obra batek diskurtso berri batean parte har-

uniozio

tzen duen aldi oro, harremanen eta esanahien geruza berri bat eransten du. Museoaren funtsen gaineko askotariko begiradak kontuan hartuta hautatu dira, beraz, ekimen honetarako proposatutako obrak.

Urtean ia ehun pieza utzi ohi dira maileguan beste zentro, erakusketa areto eta museo batzuen proiektu eta erakusketetarako. Eta lehen aldia obra multzo garrantzitsu hori gordailututa dagoen espazioan bertan ikusi ahal izango dena. Ez dute zertan izan merkatuan balio handiena duten obrak, ezta berrienak ere; harremanak eraikitzeko eta museoko profesionalen eta publikoen arreta erakartzeko duten ahalmenak nabarmentzen ditu pieza hauek.

Bilduma_Gordailuan erakusketarako aukeratutako lanak dira, besteak beste, Le peintre avec pinceau bleu (Miquel Barceló, 1983; Les amoureses (Elene & Rrrose) (Elena del Rivero, 2001); El autorretrato en el tiempo (Esther Ferrer, 1981-1994); Femme dans la nuit (Joan Miró, 1974); Mousquetaire à la pipe (Pablo Picasso, 1968); Te miras como tú eres (Soledad Sevilla, 1988); eta Creu negra i diagonal (Antoni Tápies, 1973).

Bisitak apirilaren 2an hasi ziren, eta hilerokoak izango dira; jaiegun eta oporraldietan handitu egingo da bisiten maiztasuna.

Apirilean eta maiatzean museoko sarrera doan izango dute publiko guztiek

Bilduma_Plazaratu Ekimen horiekin batera, museoak hainbat jarduera egingo ditu kanpoaldean: obra berriak instalatuko ditu, esku-hartzeak egingo ditu aurretik instalatutako zenbait piezatan, eta zenbait jarduera antolatuko dira museoaren plazan.

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Bilduma_Plazaratu apirilaren 26an hasiko da, Nestor Basterretxea artistaren zenbait lanen inaugurazioarekin.

Bildumaren aurkezpen berria Artium Museoaren 20. urteurrenerako aurreikusitako proiektuei amaiera emateko, bildumaren funtsen berrantolaketaren aurkezpena egingo da 2023ko urtarrilean, Zeru bat, hamaika bide erakusketaren ondoren Erakusketa berria prestatzen ari da museoa oraindik, baina Euskal Herriko artearen historiako azken hamarraldietako ibilbide kronologikoa marraztuko du.

Museoko komunitateak Artium Museoak arreta berezia emango die, 20. urteurrenean, bere ibilbidean esangura berezia izan duten zenbait kolektibori; zehazki, museoaren adiskideei, hezkuntza-komunitateari eta lankidetza-sareei.

Artium Museoaren adiskideak.

20 urte, 22 arrazoi 20 urteko ibilbidean, proiektua finkatzeko ekarpen zinez eraginkorra egin du museoaren adiskideen elkarteak, bere leialtasunarekin eta hurbiltasunarekin. Laguntza ia beti isil hori azalera ateratzeko, deialdia egingo die museoak, apirilaren 26an, urteurrenaren egunean, ikusentzunezko batean parte har dezaten, komunitate horretako kide izateko arrazoiak adieraziz; horrela, haiek hartuko dute protagonismoa urteurrenaren ospakizunean. Museoko espazioetan errodatuko da ikus-entzunezkoa, eta museoko Auditorioan aurkeztu eta hedabide digitaletan argitaratuko bideoa gero.

Museoak 800 lagun ditu gaur egun.

Hezkuntza-komunitatea Museoak Euskal Herriko hezkuntza-komunitatearekin duen lotura ere funtsezkoa izan da museoaren proiektua garatzeko. 20 urtean, 200.000 ikaslek parte hartu dute hezkuntza arautuari begirako programetan. Gainera, hezkuntza-

2022apirila

proiektu asko garatu ditu museoak Euskal Herriko Unibertsitatearekin eta beste erakunde publiko batzuekin. Hori dela-eta, ospakizun berezi bat prestatu da Museoen Nazioarteko Egunerako -Raisa Álava, Irantzu Lekue eta Antonio Balllester Moreno artistek parte hartuko dute, besteak beste-, baita publikoen gaineko gogoeta bultzatzeko zenbait proposamen ere.

Lankidetza-sareak Euskal Herriko Arte Garaikideko Museoa eragile aktiboa da askotariko proiektuak garatzeko lankidetza-sareen sorreran. 2022an, bereziki nabarmenduko da alderdi hori lankidetza-proiektuak programatu baitira esparru askotan: erakusketen esparruan (Reina Sofia Museo Nazional eta Arte Zentroarekin), hezkuntzan (con el Museo Jorge Oteiza Museoarekin, Tabakalera Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroarekin, UPV/EHUrekin, Barrutia Ikastolarekin), eta programa publikoetan (Euskadiko Filmategia, Tabakalera…), besteak beste.

Museoaren etorkizunak Artium Museoak topaketak programatu ditu artearen esparruko askotariko eragileekin, museoen etorkizunei buruzko eta museoen gizarteeta ondare-erantzukizunaren eta ezagutza sortzeko duten erantzukizunari buruzko ikuspegi desberdinen berri emateko.

Ezaguntza eta memoria Museoak ezagutza sortzeko duen erantzukizunaren testuinguruan, beste ekimen batzuk aurreikusita daude, hala nola Pentsatzeko leku bat erakusketaren katalogoko testuen irakurketa, Liburuaren Nazioarteko Egunarekin bat etorrita.

Jendaurreko irakurketara gonbidatuta daude, bestea, beste, artistak, kultura eragileak eta museoaren lankideak. Orobat egingo da museoaren ondarearen parte bihurtu diren artisten dokumentu-funtsen aurkezpena.

27

28

2022apirila

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

FANT 2022, estreinaldiz beteta FANT, Bilboko Zinemaldi Fantastikoa, maiatzaren 6an hasiko da 47 saiorekin, "Virus-32" nazioarteko estreinaldiarekin, eta sei estreinaldiarekin Estatuan Unibertsitateko Aldizkaria

FANT Zinemaldi Fantastikoak, Bilboko Udalak antolatuta, 28. edizioa egingo du maiatzaren 6tik 14ra bitarte. Jaialdiaren programazio osoa prentsaurreko batean aurkeztu zen apirilaren 19an, eta bertan parte hartu zuten Gonzalo Olabarria, Kultura eta Gobernantzako zinegotziak; Justo Ezenarro, Jaialdiaren zuzendariak, eta Leire Artigue FANTeko programazio-koordinatzaileak.

Prentsaurrekoan, besteak beste, FANTera normaltasuna itzuli dela nabarmendu zuten: “Ardura eta kontu handiz, pozik gaude FANTez bere distira osoan gozatzeko aukeragatik, 47 saiorekin eta nazioarteko gonbidatuak, egoitzak eta pandemia aurreko ordutegiak berreskuratuz.

FANT hiriko jaialdi dekanoetako bat da, eta prest gaude berriz ere fantasiazko eta beldurrezko generoa maite duten guztiei gure zinemaaretoetan ongietorria egiteko. Izan ere, programazioz betetako 9 egunetan proposamen interesgarriak, askotarikoak eta berriak aurkituko dituzte”, azpimarratu zuen Gonzalo Olabarria zinegotziak.

FANTek PreFANT zikloaren proiekzio sorta bat eskaini du udaberrian zehar, baina maiatzaren 6an, ostirala, Zinemaldia bete-betean sartuko da 28. edizioan, Campos Eliseos Antzokian egingo den inaugurazio-gala batekin. Alex Gerediagak zuzenduko du, joan den urrian Arriaga Antzokian egindako Max sarien gala Calixto Bieitorekin batera zuzendu baitzuen.

Gala honetan Gustavo Hernandez uruguaiarraren “Virus-32” film luzea nazioartean estreinatuko da, Montevideoko kaleetan zehar birus

eta sarraski beldurgarri bat nola sortzen den kontatzen duena. Ondoren, Sail Ofizialeko 13 euskal film laburrak proiektatuko dira Campos Antzokian bertan.

Maiatzaren 13an, ostirala, FANTen itxiera ekitaldia egingo da BBK Aretoan. Ekitaldi honetan FANTASTIKOAREN IZARRA saria emango da, oraingoan Nicholas Meyer idazle, gidoilari, ekoizle eta zinema zuzendari estatubatuarrarentzat izango dena.

Zinemaldian proiektatuko den “Los pasajeros del tiempo” (1979) filmarekin egin zuen debuta zuzendari gisa.

Film horren ondoren, beste batzuk etorri ziren, hala nola “Star Trek II La ira de Khan” (1982), “El día después” (1983), Inoiz egin den telebista-pelikularik ikusiena eta hamalau Emmy saritarako izendatua, edo “Star Trek VI, Aquel país desconocido” (1992).

Alex Gerediagak ere zuzendutako duen itxiera gala honetan proiektatzeko aukeratu den filma, “Nosferatu”, F.W. Murnau zuzendatutako filma, aurten mendeurrena betetzen duen kultuzko film alemaniarra. Borja Crespok eta Suze DJSk jarriko dute musika emanaldian.

Fantastikoaren Izarra sariaz gain, FANTek FANTROBIA saria ere emango du aurtengo edizioan. Saria Prano Bailey-Bond zuzendari eta gidoilari galestarrarentzat izango da. Bere lanak irudimenezko munduetara garamatza, hiztegi ilun bat eta xarma kezkagarri bat uztartuz, edertasuna leku arrotzetan datzala erakutsiz.Varietyk "Jarraitu beharreko zuzendari" izendatu berri du 2021ean, eta Screen Internationalek "Biharko izar" izendatu zuen 2018an. FANTek “Censor”, bere lehen luzemetraia proiektatuko du ostegunean, hilak 12.

Horiez gain, Bego Vicario eta Patxi Azpillaga beteranoek ere jasoko dute OHOREZKO FANT saria, UPV/EHUtik animaziozko zineman talentu berria bultzatzen egindako lanagatik, ikasleekin lanean Hauazkena taldean.

Macarena Gómez aktoreak ere jasoko du OHOREZKO FANT saria.

Fantasiazko eta beldurrezko zinema berrienaren musa da, eta protagonista izan da, besteak beste, Alex de la Iglesiaren “Las brujas de Zugarramurdi”, “Musarañas” edo “30 monedas” film eta telesailetan.

Film laburrak Film laburrak Zinemaldiko beste izar handiak izango dira 2022an.

Garrantzi galanta izango dute Jaialdiaren programazioan, eta 35 proposamenekin hartuko dute parte.

Film laburren aldeko apustua beti izan da FANTen bereizgarrietako bat bere lehen edizioetatik, eta beren sari propioak ere badituzte. Horrela, errealizadore berri eta lan berrien ikusarazi eta babestu nahi duten lau sari eskuratu ahal izango dituzte: Publikoaren Saria Film Labur Onenari (3.000 €), Nazioarteko Film Labur Onenari Epaimahaiaren Saria (3.000 €) eta Euskal Film Labur Onenari Saria (2.000 €), Sail Ofizialari dagokiona, eta Film Labur Onenari Saria (1.500 €).

Informazio gehiago: www.fantbilbao.eus

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

29

30

2022apirila

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

uniozio

Crossover, telesailen jaialdia, Donostian 'Crossover. Telesailen Kultura' jaialdiaren V. edizioa Donostian izango da apirilaren 25etik 30era Nafarroako Gazte Kontseiluak

Lankidetzan, bosgarren urtez jarraian antolatu du Crossover. Telesailen Jaialdia. Aurtengo edizioa apirilaren 25etik 30era izango da Donostian. Jaialdiaren egoitzak Koldo Mitxelena Kulturunean eta Tabakaleran egongo dira berriz ere. Ohiko eskemari eutsiko zaio, telesailak estreinatuz eta eztabaidak eta aurkezpenak eginez.

Harkaitz Millan Kulturako diputatuak azpimarratu duenez, “Telesailak diskurtso berriak sortzen ari dira haien kultura-legitimazioaren bila, eta batzuetan zinemarekin eta literaturarekin alderatzen dira. Nolanahi ere, zalantzarik gabe finkatu egin dute fikzioa kontatzeko eta kontsumitzeko moduetan eragina duen joera bat”.

Jaialdiaren egoitzak Koldo Mitxelena Kulturunean eta Tabakaleran egongo dira Edizio honetan, Crossover-ek telesailen kultura aztertzen jarraituko du ikuspegi desberdinetatik, betiere publiko zabal batean pentsatuz, dibertsioa eta eztabaida konbinatuz eta ikus-entzunezko sektoreko plataformen produkzioaren erakusleiho izatea bilatuz.

Aurreko edizioetan, Crossover hiriko kultura-programazioaren barruan finkatu izan da, estreinaldi garrantzitsuak eskainiz, hala nola Succession (HBO Max), Vida Perfec-

ta (Movistar+), Bron-Broen (AXN España) edo Laétitia (Filmin).

'Crossover. Telesailen Kultura' Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Departamentuak Kultur Factory Agentziarekin elkarlanean antolatutako jaialdia da Programa zabalaren barruan, telebistako sorkuntzaren erreferenteak izan ditu jaialdiak, hala nola Diego San José, Leticia Dolera, Aura Garrido, Ane Gabarain edo Mariano Barroso; kultura arloko gaurkotasunaren analistak, hala nola Lucia Litjmaer, Sergio del Molino, Rodrigo Cortés edo Jorge Carrión, eta telesailen kritikaren erreferenteak, hala nola Alberto Rey, Isabel Vázquez, Javier Zurro, Lorenzo Mejino, Marina Such edo Enric Albero.

80ko hamarkadako V telesail mitikoa gogorarazten duen kartela V. edizio honetako kartelaren diseinua Donostiako Walijai Agentziari eskatu zaio, eta haiek diotenez, “Crossover-en aurreko kartelen ildoa hautsi nahi izan dugu, joko bat eginez bosgarren edizioari dagokion 'V' letraren eta 80ko hamarkadako telesail mitikoaren irudiaren artean. Hain zuzen ere, telesail hori telebistaz haratago joan zen eta pop kulturaren benetako fenomeno bihur-

Walijai Agentziak diseinatu du bosgarren edizioko kartela.

tu zen. Telesailek gure garaian duten inpaktuaren adibide bat da”.

Crossover jaialdiak Donostiako Nazioarteko Zinemaldiaren lankidetza izaten jarraituko du, eta Donostia Turismo edo Tabakalera Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroa bezalako aliatu garrantzitsuak izango ditu. Gainera, aurten 2deo ikus-entzunezko laborategiarekin ere lan egingo du, 2deo Serieak telesail proiektuak garatzeko programaren bidez: https://www.tabakalera.eus/eu/2deo-serieak/.

Koldo Mitxelena Kulturuneak zinemaren eta telesailen alde egindako apustu honek bat egiten du Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Departamentua arlo horretan garatzen ari den ikus-entzunezko proiektuen babes-, sustapen- eta hedapen-ekintzekin. Besteak beste, Elias Querejeta Zine Eskolaren beraren sorrera eta eskola horretan matrikulatzeko bekak; Lanabesa laguntza ildoa, 2017az geroztik iraupen luzeko ikusentzunezkoen 70 proiektu baino gehiago babestu dituena; edo Gipuzkoako Foru Aldundia San Sebastian-Gipuzkoa Film Comission erakundean sartzea.

Informazio gehiago: www.crossoverseriesfestival.com

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila

31

unigazte

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2022apirila 32

"Nafarroako Gazteriaren Kontseiluak gogorarazi du gazteen lan-egoera duina izatetik urrun dagoela" Nafarroako Gazte Kontseiluak

Maiatzaren 1a ospakizun eguna da, langileen zeregina agerian jartzen duena, baita aldarrikapen sendo askoren ostean lortu diren aurrerapen historikoak ere. Nafarroako Gazteriaren Kontseilutik egun hau langileen eskubideak ikusarazteko, eta baita gertatzen diren arazo handiei buruz hitz egiteko ere, egun hau posible egin duten iraganeko zein gaur egungo gizarte-eragile guztien eginkizuna nabarmendu nahi dugu.

Horietako asko iraunkorrak dira oraindik, eta beste batzuk sortzen ari dira, erantzun beharrekoak.

Gazteek pairatzen dituzten arazoak: langabezia, lan-prekarietatea, soldata desegokia, lanaldiarekiko errespetu falta, gehiegizko behin-denborazkotasuna, soldata-arraila...

Arazo horietako asko gazteek pairatzen dituzte. Besteak beste: langabezia, lan prekarietatea, soldata desegokia, lanaldiarekiko errespetu falta, denborazkotasun gehiegizkoa eta soldata-arraila. Arazo hauek gazteentzako egoera duin bat aldarrikatzeko gure lanaren ardatza dira. Gaur egungo lan prekarietatea Riders-en etorrerarekin autonomo faltsuen etorreran itzul daiteke, eta ondorioz Rider legea ez betetzearekin, gutxieneko gastuak

bere gain hartzeko ezintasuna, nahiz eta lana izan, edo emantzipazioa, gero eta beranduago gertatzen dena gazteentzat.

Errealitate hori datuetan ere islatzen da. Nafarroako Gazte Emantzipazioaren Behatokiaren arabera, Nafarroako soldatapeko gazteen % 61,6 aldi baterako kontratatzen dira (emakumeen % 66,4, gizonen % 56,1en aldean).

Lanaldi partzialeko kontratuei dagokienez, genero-arrailak ere okerrera egin du, gizon okupatuen % 90,2k lanaldi osoko kontratua baitute emakume okupatuen % 61,8ren aldean.

Ikusten dugu, beste behin, nola dagoen genero-alborapena prekarietatearen errealitateari dagokionez.

Honek enplegua sustatzeko politi-

ka publikoen genero-ikuspegia duen berrikuspena justifikatzen du.

Emakumeek lan munduan duten eginkizuna ezin da zenbakizko helburuak betetzera mugatu; ez dute inolako oztoporik topatu behar beren garapen profesionalean.

Ez dugu alferrik galdu nahi administrazioa zentzu honetan ematen ari diren urratsak ospatzea. Hala ere, ez zaizkigu nahikoak iruditzen eta neurri handinahiagoen ezarpenarekin norabide horretan konpromisoari eustea exijitzen dugu.

Zentzu honetan, Nafarroako Gazteriaren Kontseilutik gure eskua luzatzen dugu gazteria zentrotzat duten eta talde honen intereseko zuzeneko programak, planak eta politiken garapenera.