369. zkia.
doakoa
2017ko ekaina
Laguntzen du
Graduondokoak eta hizkuntzak 2016-2017 ikasturtea amaitzear da eta beren karrera bukatuko duten ikasleek euren etorkizunari buruzko hausnarketak egin beharko dituzte, eta graduondoko bat ikasi ala ez izango da buruan bueltaka izango
duten gai nagusietako bat. Hori dela eta, master bat aukeratu baino lehen kontuan izan behar diren aholku batzuk eskainiko dira jarraian, hizkuntzek gaur egungo lan-eskaintzetan duten garrantzia ahaztu gabe.
Aurkibidea Uniagenda . . . . . . . . . . . . .2 Unibertsitatea . . . . . . . . . .3 + Trebakuntza . . . . . . . .11 Graduondokoak . . . . . . .16 Unigazte . . . . . . . . . . . . . .20 Uniozio . . . . . . . . . . . . . . .22
uniagenda
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
UNIBERTSITATEAK Donostia Donostia Leioa-Erandio Leioa-Erandio Gasteiz
Miramar Jauregia z/g Ignacio MªBarriola Eraik. Elhuyar Pza.1 Sarriena Auzoa, z/g Sarriena Auzoa, z/g Comandante Izarduy Kalea, 2
Gazte Informazioko Bulegoak (UPV/EHU) Gasteiz C/ Los Apraiz nº 1- 1ªPlanta Leioa Apia Bidea - Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko Behea
02
INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK
Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea.www.ehu.eus Uda Ikastaroak Gipuzkoako Campuseko Errektoreordetza Leioako Campusa (Zentralita) Sarbide Bulegoa. Bizkaiko Campusa Arabako Campuseko Errektoreordetza
2017ekaina
945 014 336 946 015100
943 219 511 943 018 141 946 012 000 946 015 555 945 014 444 oij.ar@ehu.eus oij.bi@ehu.eus
UPV/EHU. Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea. 83. 48015 - BILBO. Tel.: (+34) 946 013 651/ 652. E-maila:cde@ehu.eus. http://www.ehu.eus/es/web/cde/home
Nafarroako Unibertsitate Publikoa. www.unavarra.es Nafarroako Unibertsitate Publikoa
Iruña
Arrosadiako Campusa
948 169 000
UNED (Distantzia Heziketako Unibertsitate Nazionala). www.uned.es UNED Araba UNED Bizkaia UNED Gipuzkoa UNED Nafarroa UNED Nafarroa
Gasteiz Portugalete Bergara Iruña Tudela
Pedro Usua, 2 Ignacio Ellacuria Parkea, 2-3 Martin AguirreDeunaren Enparantza, 4 Sadar z/g Magallón, 8
945 244 200 944 936 533 943 769 033 948 243 250 948 821 535
Mondragon Unibertsitatea. www.mondragon.edu Mondragon Unibertsitatea
Arrasate
Larramendi, 4. 23 posta-kutxatila
943 794 700 / 943 712185
Deustuko Unibertsitatea. www.deusto.eus Bilboko Campusa Donostiako Campusa
Bilbo Donostia
Unibertsitate Etorbidea 24 Mundaiz Bidea, 50
944 139 000 943 326 600
Nafarroako Unibertsitatea. www.unav.es Nafarroako Unibertsitatea Ingenieri Eskola. TECNUM TECNUM - Miramon Goiko Egoitza Idazkaritza eta Administrazioko Goi Mailako Institutua - ISSA
Iruña Donostia Donostia Donostia
Campus Unibertsitarioa Manuel Lardizabal Pas., 13 Mikeletegi Pas., 48 Aldapeta, 49
948 425 600 943 219 877 943 219 877 943 467 144
LANBIDE HEZIKETA Ikaslan. Lanbide Heziketako Ikastegi Publikoen Elkartea Hetel Heziketa Tekniko Elkartea
www.ikaslan.net
www.hetel.org
ENPRESA ETA BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK CEI Saiolan Garaia Berrikuntzako Interesgunea Cedemi BIC Gipuzkoa Berrilan CEI Busturialdea CEIA IKERBASQUE SPRI, S.A. BEAZ, P.S.A. INNOBASQUE CEIN
Arrasate Arrasate Barakaldo Eibar Gernika-Lumo Miñano Goien Bilbo Bilbo Bilbo Zamudio Noain
Loramendi Kalea, 4 Uribarri Etorbidea, 3. 79 P.K. Altos Hornos de Bizkaia Hiribidea, 33 Azitain Industrialdea, 3 Eraik. 2-2 Txalaparta Poligono, 32 Arabako Parke Teknologikoa, CEIA Eraik. Urkixo Zumarkalea, 36-5. Bizkaia Plaza Urkixo Zumarkalea, 36 Sabino Arana, 8 Bizkaiko Parke Teknologikoa Mocholí Kalea
C/ Particular de Ategorrieta nº 2 Bajo Local 10. 20013 Donostia. Tfnoa.: 943 053 480. http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@elperiodicouniversitario.com Lege Gordailua:BI-338-93. ISSN: 2530-2132
943 712 072 943 719 181 944 184 100 943 820 606 946 256 809 945 298 282 944 052 660 944 037 000 944 239 228 / 944 395 622 944 209 488 848 426 000
Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa. Ramón Rubial, 1. 48009 - BILBO. Tel.: (+34) 944 139 417. E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa. 31080 Iruña. Tel: 948 425 634. E-maila: cee@unav.es EUROPE DIRECT CEDERNA GARALUR. NAFARROA Barriobide, 40, 001 bulegoa. 31013 Ansoain. Tel.: 948 206 697. E-maila:europadirect@cederna.es EUROPE DIRECT HAZI Granja Modeloa,z/g. 01192 Arkaute (Araba). Tel.: 945 0003 208. http://www.hazi.es EUROPE DIRECT BIZKAIA Simón Bolivar Kakea, 8B. 48010 Bilba. Tel.: 946 072528. E-maila: europedirect@fundacionede.org. http://www.europedirectbizkaia.org. EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu, dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka. EUROPE DIRECT DONOSTIA Prim kalea,14 2.D. 20006 Donostia. Tel.: 943 470 962.E-maila: europedirect@kaebnai.net. http:// kaebnai.net. Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.
EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILEKO LAGUNTZA JASO DU
KOORDINATZAILEAK: Asun Calviño eta Jon Lasa. LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Ana Belén Sánchez, Nissma De Benito eta Ion Mikel Zabalegi. DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria. ARGAZKIAK: Makel Redondo eta Cristina Domínguez. PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185. Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.
LAGUNTZAILEAK
EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
03
1.220 bisitari UPV/EHUn UPV/EHUren mugikortasun-programetan 2016-2017 ikasturtean parte hartu duten gazteei agur esateko ekitaldia egin berri da Unibertsitateko Aldizkaria
Aurreko maiatzaren 17an, asteazkena, egin zen Donostiako Carlos Santamaria zentroan UPV/EHUren mugikortasun-programetan parte hartu duten ikasle bisitariei agur esateko ohiko ekitaldia. Bertan hainbat herrialdetako ehun bat gaztek hartu zuten parte, Bizkaiko, Arabako eta Gipuzkoako campusetatik etorriak. Argazki ofiziala egin ondoren, hitza hartu zuten UPV/EHUko errektore Nekane Balluerkak, Gipuzkoako Campuseko errektoreorde Agustin Erkiziak, Koordinazioaren eta Nazioarteko Harremanen arloko errektoreorde Marta Barandiaranek eta Mugikortasuneko zuzendari Gorka Oruetak, ikasleak agurtu eta eskerrak emateko UPV/EHU aukeratzeagatik truke-programako egonaldia egiteko. Agintariek beren esker ona adierazi zieten, baita, Erasmus Student Network (ESN) ikasle elkarteari, jarduerak antolatzeagatik
ikasle bisitarientzat eta bertakoentzat, hala nola topadak, irteerak, txangoak eta gizarte arloko ekimenak. Koordinazioaren eta Nazioarteko Harremanen arloko errektoreordeak elkarteak egiten duen lanaren garrantzia nabarmendu zuen, ikasle bisitariei campusetan eta hirietan integratzen laguntzen baitie. Gorakada Gora egin du nazioarteko bisitarien kopuruak, bereziki Europatik kanpokoenak. Guztira, UPV/EHUk 1.220 bisitari hartu ditu 2016/2017 ikasturtean, Koordinazioaren eta Nazioarteko Harremanen arloko Errektoreordetzak gestionatzen dituen truke programa akademikoen barruan. Datuen bilakaera ikusita, azpimarratzekoa da gora egin duela nabarmen "Beste norako batzuk" programako bisitarien kopuruak –Ipar Amerika, Asia, Errusia eta Afrikako iparraldeko unibertsitateetakoak-, ia bikoiztu egin direla-
ko iazko zenbakiak (2015/2016 ikasturtean baino % 44,7 bisitari gehiago). Aipatzekoa da, halaber, UPV/EHU gero eta erakargarriagoa dela Europako ikasleentzat, Erasmus+ programaren barruan unibertsitate honetara etorri diren ikasleen kopurua % 16,9 handitu baita. SICUE programak (estatu barruko mugikortasuna) % 23,8 egin du gora baina Latinoamerikatik datozen bisitarien kopuruak, aldiz, behera (% 8,8). 2016/2017 ikasturtean UPV/EHUra etorri diren ikasle bisitariak 47 herrialdetakoak dira, gehienak hauetatik: Europakoak Alemania, Frantzia eta Italiatik; Latinoamerikakoak Mexikotik; eta "Beste norako batzuk" programakoak Hego Korea, Estatu Batu eta Errusiatik. Aipatu egin behar da, baita, nabarmen hazi dela Japonia, Georgia, Ukraina eta Kazakhstanetik etorritako bisitarien kopurua. Horrela, Truke programa akademikoaren bidez Latinoamerikatik
Atzerriko bisitariei agur esateko ekitaldia.
etorritako ikasleak 246 dira; Erasmus+, 709; Beste norako batzuk, 114; eta Sicue. Guztira, 1.220 bisitari izanik. UPV/EHUtik kanpora UPV/EHUtik beste unibertsitate batzuetara doazen ikasleen kopurua ez da aldatu. Erasmus+ programak 30 urte bete ditu aurten eta hauxe da bere helburua hurrengo urteetarako: graduko ikasketak egiten ari diren bitartean truke programa akademikoren batean parte hartzen duten ikasleen batezbestekoa % 20ra hel dadila. Erasmus+ programak sustrai sendoak ditu UPV/EHUn, ikasleek gehien eskatzen duten mugikortasun programa baita; gainera aldebiko truke hitzarmenak egiteko aukera eskaintzen du eta, modu
horretara, UPV/EHUko ikasleek nora joan aukeratu dezakete, bai estatu barruan bai edozein kontinentetan. Esan daiteke UPV/EHUtik beste unibertsitate batzuetara joaten diren ikasleen kopurua ez dela aldatu, baina pixkatxo bat egin du gora (2015/2016 ikasturtean 1.574 ikasle joan ziren, eta 2016/2017 ikasturtean 1.776). Unibertsitate honetako ikasle gehienak hartzen dituzten herrialdeak dira Txile, Italia eta Alemania, eta Australia urruna ere badago ikasleek aukeratutako herrialdeen artean. Beraz, mugikortasun programetan parte hartzen duten UPV/EHUko ikasleen datuak, 2016/2017n, hauek dira: Latinoamerika, 380; Erasmus+, 1.019; Beste norako batzuk, 83; eta Sicue, 294. Guztira, 1.776.
04
2017ekaina
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
MU, errendimendurik handienetariko unibertsitatea CyD Fundazioaren rankingaren arabera, Mondragon Unibertsitatea errendimendu handieneko Estatuko 10 unibertsitateen artean kokatzen da Unibertsitateko Aldizkaria
Mondragon Unibertsitatea errendimendu handieneko Estatuko 10 unibertsitateen artean dago, Conocimiento y Desarrollo Fundazioak (CyD) 2017. urterako egin duen rankingeko parametroak adierazten duen bezala. Fundazioak egindako rankingaren laugarren edizioa da. Espainiako 69 unibertsitatek hartu dute parte eta 17 ezagutza-eremu eta 33 adierazle aztertu dira. Horiek guztiak hiru taldetan sailkatu dira: errendimendu handia, errendimendu ertaina eta errendimendu txikia. CyD rankingak helburuak eta metodologia partekatzen ditu U-Multirank rankingarekin, Europako Batzordeak sustatzen duen nazioarteko rankinga. Espainiako unibertsitateen arloan, aipaturiko rankingak CyD Fundazioa du lankide. Halabeharrez, ranking horretan, Mondragon Unibertsitatea bikaintzat sailkatu zuten rankingak aztertutako bost dimentsioetako hainbat parametrotan (irakaskuntza, ikerketa, ezagutzaren transferentzia, nazioartekotzea eta eskualdeko garapenarekin duen lotura). Top 10ean berriz Aurreko edizioetan bezala, Mondragon Unibertsitatea errendimendu handieneko Espainiako lehen 10 unibertsitateen artean dago (zortzigarrena, hain zuzen ere). “Ezagutzaren transferentzia” nabarmentzen da batik bat, dimentsio horretan lortutako errendimendua
Enplegu eta Prestakuntza Azoka MUn Mondragon Unibertsitateak lana bilatzen ari diren pertsona guztientzako V. Enplegu eta Prestakuntza Azoka antolatu du, iaz 50 lan-kontratu eskaini zituen azoka Unibertsitateko Aldizkaria
MU CyD Rankingeko lehen postuetan kokatu da aurreko urteetan ere.
handia izan baita aztertutako ia adierazle guztietan: ikerketarako funts pribatuen lorpena, etengabeko prestakuntzan lortutako sarrerak, enpresekin batera lortutako patenteak, sortutako spin-offak eta enpresekin batera egindako argitalpenak. U-Multirank rankingean, unibertsitateak emaitza bikainak lortu zituen esparru azken horretan. “Irakaskuntza eta ikaskuntza” dimentsioan, errendimendu bereziki handia izan dute graduazio-tasek, graduetan nahiz masterretan. Bestalde, “nazioartekotzeari” dagokion dimentsioan ikasleen mugikortasuna nabarmentzen da batez ere, eta “eskualdeko garapenari egindako ekarpenean”, berriz, eskualdeko erakundeekin egindako argitalpenak eta unibertsitateak lortutako eskualdeko ikerketa-funtsak nabarmentzen dira. CyD rankinga eta U-Multiranks Ranking global gehienek unibertsitate-mota bakar batean jartzen dute begirada –ikerketa arloan puntapuntakoak diren munduko uniber-
tsitateetan–, adierazle sintetikoak garatuz, baina U-Multiranks eta CyD Rankinga adierazle erlatiboen kopuru handi batekin osatzen dira, absolutuak ez diren adierazleekin. Horri esker, antzeko perfilak dituzten unibertsitateen errendimendua aldera daiteke. Helburua ez da unibertsitaterik onena zein den zehaztea, emaitzak errendimendu-taldeetan aurkeztea baizik, horrela, erabiltzaile bakoitzak norbere rankinga egin baitezake, norberak lehenesten dituen adierazleen arabera. Unibertsitateen eta horien ezagutza-eremuen egoera alderatzen du, 5 dimentsio hauetan: irakaskuntza eta ikaskuntza, ikerketa, ezagutzaren transferentzia, nazioarteko orientazioa eta eskualdearen garapenari egindako ekarpena. UMultirank mundu mailako unibertsitate-ranking handiena eta xehatuena da gaur egun. Conocimiento y Desarrollo Fundazioaren helburua da unibertsitateek Espainiako garapen ekonomikoan eta sozialean egiten duten ekarpena aztertzea eta sustatzea.
Mondragon Unibertsitateak Lanbai Enplegu eta Prestakuntza Azoka jarri du martxan bosgarren urtez jarraian. Azoka enplegua bilatzen ari diren edo lanpostuz aldatu nahi duten pertsona guztiei irekita egongo da, horiek non ikasi duten alde batera utzita. Ekimena aukera paregabea da enplegatzaileek eta lana bilatzen ari direnek elkar ezagutzeko, eta lanpostu bat bilatzen ari diren pertsonak lana eskaintzen duten enpresetara zuzenean gertura daitezen. Aukera paregabe horrek 50 lan-kontratu itxi zituen joan den urtean, eta enplegua bilatzeko eta lana bilatzeko gaitasunak hobetzeko interesa zuten 272 pertsonak parte hartu zuten. Azokari esker, enplegu-eskatzaileen eta enpresa partehartzaileen arteko lan-elkarrizketak egin ahal dira; gainera, lana bilatzen ari direnek aurrez aurre eman ahal dizkiete beren curriculumak enpresei, eta erabilgarri dauden lan-poltsetan sartu ahal izango dira. Azoka Arrasaten egingo da ekainaren 22an, 10:00etatik 14:00etara. Emaitza baikorrak Datuak oso esanguratsuak dira. Aurten 47 enpresak parte
hartuko dute azokan. Horietatik 39k 624 lan-elkarrizketa egingo dizkiete enplegua bilatu nahi duten pertsonei, aurtengo edizioan eskainiko diren mota guztietako profiletarako 150 lanpostuak esleitzeko. Lana bilatzeko gaitasunen eta tekniken hobekuntza oso alderdi interesgarria bihurtu da azoka honetan, eta, duela bi urtetik, prestakuntza praktikoko hiru ikastaro eskaintzen ditu partehartzaileei lana bilatzeko ezagutza eta tresna gehiago eskaintzeko. Azoka aurreko hiru egunetan (ekainaren 19an, 20an eta 21ean), Mondragon Unibertsitateak marka pertsonala, curriculuma eta lan-elkarrizketak hobetzeko, eta hautaketa-prozesuak hobeto prestatzeko hiru lantegi antolatu ditu. Ikastaro horietara joan nahi dutenek izena eman beharko dute unibertsitateak sortu duen webgunean: lanbai2017.mondragon.edu Azokak Arrasateko Udalaren eta Eusko Jaurlaritzako Enplegu Zerbitzuaren (Lanbide) babesa izan du. Azoka antolatzean, erakunde laguntzaileek enplegua bilatzeko prozesuak erraztu eta prestakuntza-eskaintza espezializatuaren berri eman nahi dute, enpresak eta erakundeak beren langilepremietarako hautagai potentzialekin harremanetan jar daitezela errazteaz gain.
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
05
Deustua, Etorkizuneko ibilgailua liderra euskal eztabaidagai Deustuan unibertsitateen artean Ingeniaritza Fakultateko 40. urteurrena ospatzeko, zenbait aditu bildu zituen Unibertsitateak ibilgailu autonomoari buruz hitz egiteko
BBVA Fundazioak eta IVIEk ranking bat atera berri dute, adieraziz Deustua nagusi dela espainiar zentroen artean irakaskuntza-etekinean
Ibilgailu Autonomoa hizpide izan zen Deustuan.
Unibertsitateko Aldizkaria
Deustua liderra da Espainiar unibertsitateen artean irakaskuntza-etekinean.
Unibertsitateko Aldizkaria
Deustuko Unibertsitateak bere postuak hobetu ditu 2016ko datuekin alderatuz BBVA Fundazioak eta IVIEk egin ohi duten espainiar ranking unibertsitarioan. U-Ranking 2017 hau ekainaren 1ean, osteguna aurkeztu zen eta aintzat hartzen ditu 61 unibertsitate eta 2.312 gradu.
Oro har, Deustua etekin hoberena duen top ten-ean dago Espainian Horrela, Deustua unibertsitate liderra bezala kokatzen da irakaskuntza-etekinari dagokionez, Nafarroako Unibertsitatea, Mondragon Unibertsitatea, Antonio de Nebrija Unibertsitatea eta Valentziako Universitat Politécnicarekin batera. Halaber, kontuan hartzen bada rankingak neurtzen dituen hiru dimentsioak oro har -irakaskuntza-etekina, ikerkuntza-etekina eta etekina berrikuntzan eta ga-
rapen teknologikoan-, Deustua Espainiako unibertsitateetako top ten-ean aurkitzen da eta etekin hoberena duen euskal unibertsitatea da. XXI. mendera egokitua Errektoreak, José María Guibertek, bere “poztasuna” adierazi zuen emaitzekin, “zuzenbide onean aurrera egiten jarraitzeko bizigarri bat besterik ez direla”. Irakaskuntzaetekinaren lidergoari helduz, Guibert esan zuen hori dela “Deustua Heziketa Modeloaren isla, irakaskuntza-ikaskuntzako modelo berritzaile bat, oinarritua konpetentzia eta balioetan eta egokitua XXI. mendeko behar eta desafioetara”. “Dena ez da balioabideen kontua –gaineratu zuen errektoreak-, batez ere trebakuntza, profesionaltasun, egite on, konpromiso eta ilusio kontua da, eta horretan nagusi gara”. Gainera, José María Guibertek “klaustrua emaitza bikain hauengatik” zoriondu zuen. Ebaluatutako graduen rankingean, Deustuak hirugarren postua lortu du ranking espainiarrean Lehen Mailako Hezkuntzan eta bosgarrena Zuzenbidean.
Nor da erantzule bakarrik gidatzen duen auto batekin istripu bat edukiz gero? Ibilgailu autonomo batek barruan doazenen segurtasunari eman behar al dio lehentasuna, oinezkoenaren aurretik? Gidari profesionalak makinek ordezkatuko al dituzte? Zelan aterako dugu gidatzeko baimena? Destuko Ingeniaritza Fakultateak galdera horiei eta beste batzuei eman nahi izan zien erantzuna, ibilgailu autonomoaren ondorio teknologiko, ekonomiko, sozial, etiko eta lege arlokoari buruz, bere 40. urteurreneko ekitaldien barruan antolatutako hitzaldi batean eta ondorengo mahai-inguruan. “Ingeniaritza eta gizartearen garapena: ibilgailu autonomoa” izenburupean antolatu zen ekitaldia ekainaren 8an, ostegunean, Deustuko Unibertsitateko Paraninfoan. Dani Álvarez kazetariak bideratu zuen berbaldia. Bertan, Leyre Olavarria SEAT, S.A.n Ibilgailu Konektatuaren kudeatzailea, mintzatu zen: "El coche del futuro, eléctrico, autónomo y conectado".
Ibilgailu Autonomoaren gaia aukeratu zen teknologia digitalen eta industrialen artean duen orekarengatik Ondoren, mahai-inguru batean parte hartu zuten Eloy Velasco Auzitegi Nazionaleko magistratuak, Sonia Díaz de Corcuera Ruiz Eusko Jaurlaritzako Trafikoko zuzendariak, Enrique Dans teknologia
arloko analistak eta IE Business Schooleko Berrikuntzako irakasleak, eta Mikel Lorente AIC eta ACICAEko zuzendari teknikoak. Asier Perallos Deustuko Unibertsitateko Ingeniaritza Fakultateko dekanoak, Estíbaliz Hernáez Eusko Jaurlaritzako Teknologia, Berrikuntza eta Lehiakortasuneko sailburuordeak, eta José María Guibert Deustuko Unibertsitateko errektoreak ere parte hartu zuten ekitaldian. 40 urte Gaur egun Ingeniaritza Fakultate izenez ezagutzen duguna 1976an sortu zen, Informatikako Fakulta-
te izenez. 20 urtez aritu zen zeregin horretan, 1996an Ingeniaritza Fakultatea sortu eta beste arlo batzuetako ikasketak ere eskaintzen hasi arte arte (elektronika, industria antolaketa, industria teknologiak, etab.). 2016an, Ingeniaritza Fakultateak 40 urte bete ditu, teknologia digitalen (bereziki, informatikaren) eta industrialen arteko orekan ari den zentro gisa. Hain zuzen ere, oreka hori islatu nahi izan da bi mundu teknologikoen ezaugarriak, berezitasunak eta onurak jasotzen dituen elementu baten inguruan. Eta elementu hori Ibilgailu Autonomoa izan daiteke.
06
2017ekaina
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
NUPeko José Félix García Tinoco, Ikasketa Amaierako Sari Nazionala Ikasle tituludunak bigarrenez lortu du Hezkuntza Ministerioak ematen duen sari hauetako bat rren sari nazionala. Iruindarrak batez besteko 9,61eko notarekin bukatu zituen ikasketak eta Nafarroako Gobernuko funtzionarioa da gaur egun. José Félix García Tinocok lehenago ere lortu zuen lehiaketa horretako beste sari bat, Enpresa Zientzien diplomaturako 2008-2009ko lehen saria, alegia. Ikasle eta langile
José Félix García Tinoco, bi bider titulatua NUPen, bi Sari Nazionalen irabazle.
Unibertsitateko Aldizkaria
Nafarroako Unibertsitate Publikoko ikasle José Félix García Tinocok Ikasketa Amaierako hirugarren saria irabazi du, batez besteko 9,61 notarekin. Ez da lehen aldia García Tinocok sari hau lortzen duena; izan ere, lehenago ere eman zioten lehiaketa horretako lehen saria Enpresa Zientzietako modalitatean. Unibertsitate Hezkuntzako Ikasketa Amaierako Sari Nazionalak goi-mailako ikasketetan nota bikainenak lortu dituzten ikasleak saritzen ditu. Hezkuntza, Kultura
eta Kirol Ministerioaren Hezkuntza, Lanbide Heziketa eta Unibertsitateetarako Estatu Idazkaritzak hilabete honetan ezagutzera eman duen erabakiaren deialdian, ikasketak 2012-2013 ikasturtean bukatu zituzten ikasleak lehiatu dira. Horrela, José Félix García Tinocok 2.200 € jasoko ditu sari gisa. Beraz, Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) José Félix García Tinoco tituludunari eman dio Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako lizentziako espediente onenaren hiruga-
José Félix García Tinocok Santa María la Real ikastetxean (Maristas ikastetxean) ikasi zuen; gero, Lanbide Heziketako Arte Grafikoen eta Merkataritza Kudeaketa eta Marketinaren goi-zikloa gainditu zuen, eta, horren ondotik, Enpresa Zientzietako diplomatura lortu zuen NUPen. Goi-hezkuntzako ikasketak egiten zituen bitartean, lanean aritu zen frankizia bat kudeatzen eta unibertsitate-ikasleei eskola partikularrak ematen akademia batean. Horrez gain, bi Erasmus beka izan zituen: lehenengoan, Pragako (Txekiar Errepublika) enpresa batean aritu zen lanean; bigarrenean, aldiz, Danimarkako hiriburura joan zen Copenhagen Business School zentroan ikastera. Enpresa Zientzietako ikasketak amaitzean, Googlek antolatutako publizitateari buruzko nazioarteko online lehiaketa bateko finalerdietarako sailkatu zen. Ohorezko matrikulak Diplomatura batez besteko 9,84ko notarekin bukatu eta karrerako irakasgai guztietan ohorezko matrikula lortu ondoren,
José Félix García Tinocok NUPen ikasten segitu zuen, Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako lizentzian. Unibertsitatean ikasten ari zela, Nafarroako Gobernuko oposizio bat prestatu zuen. Hala, funtzionario-plaza bat eskuratu zuen, eta erakunde horretan ari da lanean orduz geroztik. Azkenik, 2015ean amaitu zituen NUPeko ikasketak graduondo honekin: Zuzendaritza eta Kudeaketan Aditua titulu berekia.
Batez besteko 9,61eko notarekin irabazi du García Tinocok Sari Nazionala Gaur egun, teknikaria da Nafarroako Gobernuaren Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazioko Departamentuko Jasangarritasunaren, Ingurumen Hezkuntzaren eta Partaidetza Publikoaren Atalean; aurreko legegintzaldian, berriz, Ekonomia, Ogasuna, Industria eta Enpleguaren Departamentuko Berrindustrializazio, Lehiakortasun eta Proiektu Estrategikoen Zerbitzuaren zuzendaria. Bestalde, irakasle-lanetan ere badabil Nafarroako Administrazio Publikoaren Institutuko (NAPI) Estatistika eta Finantzetarako Matematikak eta Finantzak irakasgaietan eta unibertsitateko ikasleentzako zenbait akademiatan, eta oposaketak prestatzen ere laguntzen du.
140 doktore berri NUn Nafarroako Unibertsitateak 23 herrialdetako 140 doktore inbestitu ditu Unibertsitateko Aldizkaria
Ekainaren 2an ostirala, Nafarroako Unibertsitateak 140 ikerlariren inbestidura egin zuen. Horiek 23 herrialde ezberdinetakoak ziren, instituzioko 15 fakultate edo zentrotakoak, beren doktoregotesiak 2016-2017 ikasturtean defendatu dituztenak. Ekitaldian parte hartu zuten errektoreak, Alfonso SánchezTabernerok; Filosofia eta Letretako Fakultateko irakasle Lourdes Flamariquek; eta Zuzenbide Kanonikoko doktore berri Bruceli Gordillok, bere promozioaren izenean hitz egin zuelarik. Errektoreak ikerketa unibertsitarioaren dimentsio etikoa azpimarratu zuen. “Lehen mailako aldizkarietan argitaratzeak, proiektu eta ikerketa-kontratuen lorpenak edo gure H faktorearen igoerak lan zorrotz baten ondorioak izan behar dute, besteak beste; baina ez dira xede bat bakarrik, ezta lortu beharrekoak edozein preziotan”, baieztatu zuen. Lourdes Flamarique irakasleak zientziaren transmisio eta hedapen-kateari buruz hitz egin zuen, horretara doktore berriak dagoeneko “lotuak” daudenak. “Jada irakaskuntza-tradizio baten barne zaudete egiaren bilaketan, ezaguera lortzeko grinan”. Azkenik, Bruceli Gordillo ziurtatu zuen ikerketako urte hauetan Unibertsitatea doktore izandatu berrien “etxe akademikoa” bihurtu dela eta “gure bizitzaren parte da, gure aurrerapenarena eta baldintzarik gabeko laguntza gure helburu pertsonalak lortzeko”.
publizitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
07
08
2017ekaina
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
Eneko Iradier, Itelazpi Sari berria Telekomunikazio Ingeniaritzan titulatuak, LDM teknologiak gailu mugikorretan izan dezakeen eraginkortasunari buruzko azterlan batekin irabazi du saria Unibertsitateko Aldizkaria
“Gure eguneroko bizitzan gurekin ditugun ordenagailu eramangarriak, tabletak eta bestelako gailu elektronikoak eraginkorragoak izan daitezke eta zerbitzu gehiago eta kalitate hobekoak eskaini diezazkigukete LDM (Layered Division Multiplexing) teknologia berria erabiliz”. Hori da 24 urteko Eneko Iradier Gilek, Bilboko Ingeniaritza Eskolako Telekomunikazio Ingeniaritza
Graduan titulatuak eta Telekomunikazio Ingeniaritzako Masterreko lehen urteko ikasleak, egin duen “LDM teknologiaren errendimenduaren azterketa multicast zerbitzuetarako” azterlanaren ondorioa. Gradu-amaierako lanak, telekomunikazio-zerbitzuetan espezializatuta dagoen euskal enpresa publikoak babesten duen Eskolako Itelazpi Saria irabazi du. Ospakizuna ekainak 2 ostiralean Eskolako Hitzaldi Aretoan egin zen eta egileak saritutako proiek-
tua aurkeztu eta gero, hauek hartu zuten parte: Juan José Bañosek eta Iñigo Pérezek, Itelazpiko zuzendari gerenteak eta zuzendari teknikoak, hurrenez hurren; Enrique Amezuak, Eskolako zuzendariak; eta Telekomunikazio Ingeniaritza Saileko David de la Vegak eta Manuel Vélezek. 8 hilabeteko lana Eneko Iradier 24 urteko ingeniari santurtziarra zortzi hilabetez aritu da lanean, telekomunikazioen
Eneko Iradier Gil, Itelazpi sariaren irabazlea.
alorreko Gradu Amaierako azterlan hoberena aintzatesten duen Itelazpi saria eman dion proiektuan. Helburua LDM teknologiaren eraginkortasuna aztertzea zen, sare zelularretan multicast zerbitzuen transmisore gisa, datuak jasotzen dituen edozein gailu mugikorretan duen eraginkortasuna zehazteko. Hori lortzeko, Iradierrek LDM berria eta LTE, gaur egun zerbitzuak bateratzeko tekniketan erabiltzen den eta dagoeneko laugarren belaunaldia duen eta gehienok 4G gisa ezagutzen dugun, teknologia alderatu ditu.
Eneko Iradierrek ikerketan jarraitzeko asmoa adierazi du
Eneko Iradier Gil, saria jaso ondoren, Bilboko Ingeniaritza Eskolako zuzendari eta irakasleekin.
Bere proiektuan, Iradierrek teknologia bakoitzarekin erlazionatutako parametro guztiak aztertu ditu, informazio kopurua neurtuz (bit kopurua segundoko) eta bi teknologiak simulatzen dituen softwarea garatuz, teknologiak alderatu ahal izateko. Bere proiektuak erakusten duenez, LDMren erabilerak kalitate handiagoa bermatzen du gailu mugikorretan aldibereko
zerbitzuak emateko orduan, eta baita kalitate eta eraginkortasun handiagoa ere zerbitzuak bateratzeko orduan. Laburbilduz, bere azterlanak erakusten duenez, LDM, gaur egun gailu mugikorretan erabiltzen den teknologia hobetzeko tresna da, gaur egun eskaintzen ari den zerbitzua hobetzeko bete behar diren baldintzak erakusten baititu. 1.500 euroko saria Lan honekin lortutako emaitzek 1.500 euroko Itelazpi saria eman diote. Eneko Iradierrek irabazi duen lehenengo saria da, baina agian ez da azkena izango, ikerketan aritzea nahiko luke eta. Bilboko Ingeniaritza Eskolako Pablo Angueira eta Jon Montalbán irakasleek zuzendu dute saritutako proiektua. Azterlanak, LDMren, Bilboko Ingeniaritza Eskolako TSR ikerketa taldeak garatutako sistemaren, ikerketan eta eraginkortasunean egiten du aurrera. Eskolan bertan garatutako teknologia hori TDM teknika baino %30 eraginkorragoa da eta, horrez gain, malgutasun handiagorako aukera ematen du edukien eta zerbitzuen hedapenean, espazio irrati-elektriko txikiaren askoz ere erabilera eraginkorragoa lortuz.
publizitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
09
10
2017ekaina
unibertsitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
UNED Iruñeak sei uda-ikastaro antolatzen ditu literaturari, arkeologiari, bullyngari, adingabeei, psikologiari eta hezkuntzari buruz Sei ikastaroak, zeinen matrikulek irekita darraiten, ekainaren 14 eta irailaren 28 bitartean egingo dira UNED Iruñean eta Condestablen
UNED Iruñeak Kriminologiako Gradu berria ezarriko du hurrengo 2017-2018 ikasturtean Helburua profesionalen hezkuntza eta detekzioaren, prebentzioaren eta erasotzaile eta biktimekin parte-hartzearen ikasketa da
UDA IKASTAROAK UNED IRUÑEA 2017 ■
Emakume aitzindariak diziplina ezberdinetan: beharrezko hausnarketak. Lekua: Civivox Condestable. Data: ekainak 14 eta 15. Ordutegia: 17:00etatik 20:30era.
■
Bizitza eta Heriotza Arkeologiaren bitartez Antzinaro Nafarran. Lekua: Civivox Condestable.
■
Data: ekainak 20tik 22ra.
Nahikari Sánchez, Carmen Jusué eta Nekane Oroz, Kriminologiaren Graduko aurkezpenaren prentsaurrekoan.
Ordutegia: 17:30etik 19:45era.
Unibertsitateko Aldizkaria
Bullying eta ciberbullying: detekzio goiztiarra eta esku-hartze espezializatua.
UNEDek hurrengo 2017-2018an ezarriko ditu Kriminologiako Graduko bi lehen ikasturteak, Kalitatearen eta Akreditazioaren Ebaluazioaren Agentzia Nazionalak (ANECA) onartuta. Kriminologiako Gradua lau ikasturtetan banatuta da eta guztira 240 ECTS kreditu ditu. UNED Iruñeak aurreko ekainaren 1ean aurkeztu zuen prentsaurrekoan Gradu berria, non parte hartu zuten Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Sailburuko Unibertsitateetako eta Baliabide Hezigarrietako Zuzendari Orokor Nekane Oroz Bretónek; UNED Iruñeako zuzendari Carmen Jusué Simonenak; eta UNED Iruñeako Kriminologiako Graduko Koordinatzaile Nahikari Sánchez Herrerok. Kriminologia zientzia bat da, arduratzen dena delituaren azterketaz, delitugileaz, biktimaz, eta delinkuentziako kontrol eta erreakzio sozialez. Hori dela eta, Graduaren erronka izango da detekzioaren, prebentzioaren eta erasotzaile eta biktimekin egiten den esku-hartzearen azterketa, generoko indarkeria, bullyng, geletako jazarpena, ciberdelituak edo gorrotoko delituak bezalako kasuetan.
Lekua: UNED Iruñea. Data: irailak 12tik 14ra. Ordutegia: 17:00etatik 19:30era. ■
Unibertsitateko Aldizkaria
UNED Iruñeak sei ekintza hezigarri antolatu ditu aurten XVII. Uda Ikastaroen barnean eta Nafarroako Gobernuak finantzatuta. Horiek dira "Emakume aitzindariak hainbat diziplinatan: beharrezko hausnarketak", "Bizitza eta Heriotza Arkeologiaren bitartez Antzinaro Nafarran", "Bullyinga eta ciberbullyinga: detekzio goiztiarra eta eskuhartze espezializatua"; "Zer egin argi ez dudanean: Gatazka etikoak lanean ahultasunean dauden adingabeekin", “Talde-lan, alterlan? Hezkuntza kooperatiboaren abantailak eta eskolara ekartzeko tresnak (euskaraz)” eta “Emozio Baikorren Garrantzia”. Ikastaro batzuk lankidetzan antolatu dira Ateneo Navarro/Na-
far Ateneoa eta Ilundain Fundazioa/Haritz Berri-rekin. Uda ikastaroen irekitze-hitzaldia ekainaren 7an izan zen, 19:00etan, Civivox Condestablen eta David Beriain kazetariaren esku egon zen.
Lekua: Civivox Condestable. Data: irailak 18tik 20ra. Ordutegia: 17:00etatik 19:45era. ■
Matrikula on line irekia Matrikula irekia digo eta on line egiten da www.unedpamplona.es/matriculan. Ikastaroen prezioa 15 € da. Bertaratzearen ziurtagiria emango da. Plazak mugatuak dira eta matrikula izen ematearen ordenean egingo da.
www.unedpamplona.es cursosdeverano@pamplona.uned.es @unedpamplona www.facebook.com/unedpamplona
Talde-lan, alter-lan? Hezkun-tza kooperatiboaren abantailak eta eskolara ekartzeko tresnak. Lekua: Kondestablearen Jauregia. Data: irailak 21 eta 22 (euskaraz).
■
INFORMAZIO GEHIAGO:
Zer egin ez dudanean argi: Gatazka etikoak lanean ahultasunean dauden adingabeekin.
Emozio Baikorren Garrantzia. Lekua: UNED Iruñea. Data: irailak 26tik 28ra. Ordutegia: 17:00etatik 19:30era.
Matrikula, uztailaren 5etik urriaren 20ra UNED Iruñeako Graduen matrikula epea 2017ko uztailaren 5etik urriaren 20ra izango da. On line egiten da www.uned.es-en eta irailatik aurrera lagundutako matrikula egongo da Iruñeako Zentroan. Modu honetan, matrikula irekiko da eskaintzen lehenik eta behin lehenengo eta bigarren ikasturteak, hirugarren ikasturtea 2018-2019 ikasturte akademikoan eta laugarrena 2019-2020 ikasturte akademikoan ezarriz.Egutegi honi jarraiki, 2020an lehen graduazioak izango dira Kriminologian UNEDen eskutik. Detekzioa, prebentzioa eta esku-hartzea UNEDen Kriminologiako Graduan emango den heziketa konpetentziak emango dizkie ikasleei gaur egungo gizartearen arazoak eta kriminalitatea fenomeno konplexu bezala analizatzeko, justizia penalaren sistema hobetzeko, berrerortzeko arriskuaren balorazioa (esku-hartzea eta kudeaketa erasotzaileekin) eta biktimaei lagundu. Horretarako arreta berezia emango zaio ikerketa zientifiko enpirikoari delituzko jokaerari buruz, eta bere aplikazio praktikoa kriminalitatearen azalpen teoriko nagusiak erabiliz.
+ Trebakuntza
2017 EKAINA
75 plaza Eusko Jaurlaritzaren auzolandegietan 18 eta 26 urte bitarteko gazteentzat 75 plaza eskaini dira Eusko Jaurlaritzaren auzolandegietan udarako Unibertsitateko Aldizkaria
Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak 75 plaza libre ditu autonomia-erkidegoko hainbat puntutan udan egingo diren auzolandegietarako. “Azterketak amaitzen ari direla eta 18 eta 26 urte bitarteko gazteek oporraldietan dituzten egun libreak kalkula ditzaketela kontuan hartuta, beren interesekoak izan daitezkeen hainbat helmuga eta jarduera eskaintzen ditugu”, esan du Ander Añibarrok, Gazte arloko zuzendariak. Araban, 30 plaza daude: 6 Agurainen, Pedroko hezegunea eta udalerriko ingurune berdea berreskuratzeko, garbitzeko eta balioa emateko, uztailaren 17aren eta 31ren artean. Arraia-Maeztun, 10 gaztek Gustaldapa edo San Ildefonso asfaltoen antzinako fabrikako indusketan parte har dezakete, uztailaren 31ren eta abuztuaren 14aren artean; Bilarren, Arabako Errioxan, galtzada berreskuratuko da, uztailaren 17aren eta 31ren artean, eta horientzat 14 plaza gorde dira. Bizkaian, 25 plaza daude: Galdamesen, auzolandegirako 2 postu daude, San Ginesko bidearen egokitzapenerako, uztailaren 31ren eta abuztuaren 14aren artean. Lekeition, 4 plaza daude, hirugarren adineko-
en animaziorako, Uribarren Abaroa egoitzan, uztailaren 17tik 31ra bitartean, eta beste bat uztailaren 31tik abuztuaren 14ra; Lemoan, Lemoatx mendian, auzolandegia egingo da, memoria historikoari eskainita. Gerra Zibila Lemoatxen, 12 plaza, uztailaren 17tik 31ra eta 7 plaza, uztailaren 31tik abuztuaren 14ra. Busturialdean, “Kulturak eta Naturak ingelesez egiten dute Busturialdean” auzolandegirako, uztailaren 17tik 31ra bitartean, 6 plaza daude libre.
Araban 30 plaza daude, Bizkaian 25 eta Gipuzkoan 20 Gipuzkoan, 20 plaza daude auzolandegietarako: Bergaran, 5 belaunaldien arteko truke baterako, Mizpirualde egoitzan, uztailaren 3tik 17ra bitartean. Tolosan, Uzturreko bainuen berreskurapena, uztailaren 3tik 17ra bitartean, 8 plaza, eta uztailaren 17tik 31ra bitartean, beste zazpi. IZEN-EMATEA ETA INFORMAZIO GEHIAGO: 945 019 536 eta 945 019 501
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
01
Lehendakaria, Euskadiko Unibertsitate Kontseiluaren bilerako buru Bertan, 2022rako Unibertsitatea-Enpresa Euskal Estrategiaren jardun-ildo nagusiak aurkeztu ziren Unibertsitateko Aldizkaria
Iñigo Urkullu lehendakaria,ekainaren 6an,asteartea,Euskadiko Unibertsitate Kontseiluaren bilerako buru izan zen, Lehendakaritzaren egoitzan. Cristina Uriarte Hezkuntza sailburuarekin batera, bileran izan ziren Euskal Unibertsitate Sistema osatzen duten unibertsitateetako errektoreak: Nekane Balluerka (UPV/EHU), Jose Maria Guibert (Deustuko Unibertsitatea) eta Vicente Atxa (Mondragon Unibertsitatea); Euskadiko Eskola Kontseiluko presidente Nelida Zaitegi, baita hiru foru aldundien eta EUDELen ordezkaritza ere. Confebask Euskadiko Unibertsitate Kontseilura sartzean egin da bilera, Roberto Larrañaga presidentea buru, Euskadin unibertsitate eta enpresen arteko harremanaren esparrua sustatu nahi zen eta. Bilera, batik bat, gai horretan zentratu zen, eta aukera eman zuen “2022rako UnibertsitateaEnpresa Euskal Estrategia” aurkezteko. Estrategia horren helburu nagusia da Euskadiko gizarte- eta ekonomia-garapenerako palanka bat sortzea, euskal gizarte modernoagoa, bidezkoagoa eta jasangarriagoa eraikitzen lagunduko duen testuinguru europarrean eta nazioartekoan. Xedeak eta ekintzak Horretarako, bi helburu nagusi planteatu ziren: batetik, ezagutza sortzea eta transferi-
tzea eta, horretarako, bikaintasun zientifikoa eta enpresa-eremuko aplikazioa lotzea; eta, bestetik, gaitasun handiak eta enpresa-eremuaren beharrei aplikatutako eta egokitutako osagaia dituen giza kapitala sortzea. Hezkuntza Sailak, Euskal Unibertsitate Sistemako hiru unibertsitateekin eta Confebaskekin lankidetzan, Unibertsitatea-Enpresa eremurako 2017-2022 aldirako lehen euskal estrategia prestatu du. Estrategia hori Eusko Jaurlaritzak Euskal Unibertsitate Sistema sendotzeko egiten duen apustuaren jardun-ardatzetako bat da. 2022rako Unibertsitatea-Enpresa Euskal Estrategia bultzatzeko ekintzen artean, honako hauek nabarmendu daitezke: Euskadiko Ingeniaritzako, Zientziako eta Teknologiako Prestakuntza Klusterra (Klusterra-FICTE) abian jartzea; Enpresa-Unibertsitatearen ikasgelen I. euskal programa martxan jartzea, RIS3 estrategiarekin bat etorriz; 4.0 industriari buruzko lehen E-U ikasgela martxan jartzea; aipamenak zehaztea, unibertsitate-titulazioak aitortzeko, enpresekiko elkarreraginaren maila oinarri hartuta, Unibasqekin lankidetzan; orientazio dualeko unibertsitate-titulazioak abian jartzea Euskal Unibertsitate Sisteman; eta Europan enpresetan prestakuntza jasotzeko eta ikasteko programa abian jartzea, i-dual aipamena duten unibertsitate-titulazioetako ikasleei zuzenduta.
02
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017 EKAINA
+ Trebakuntza
Mondragoneko industria-arloa, 908 lanpostu berriren sortzaile Industria Arloan, Mondragon-ek 908 lanpostu berri sortu zituen 2016an, 414 hurbileko ingurunekoak, eta 494 atzerriko ezarpenekoak hobetzera zuzenduta, lehiakortasuna irabazteko”.
Mondragon-eko industria-arloak 33.919 lagun enplegatzen ditu, Euskadiko enplegu industrialeko % 8,8
Mondragon-ek 2016ko balantze positiboa egin du.
Unibertsitateko Aldizkaria
Mondragon-ek balantze positiboa egin du Industria Arloaren 2016ko bilakaeraz. Ekitaldiko daturik nabarmenena da arloan batez beste 908 lanpostu berri sortu direla, eta dagoeneko 33.919 lagun enplegatzen ditu oro har. Enplegua sortzeko maila hori modu orekatuan banatu da; izan ere, 414 postu gure ingurukoak dira eta 494 atzerriko ezarpenetan sortutakoak.
Mondragon-eko Kontseilu Orokorreko lehendakari Iñigo Ucinek oso positibo baloratu du industri arloaren ekitaldia, eta, adierazi duenez, bere bilakaerak “eragin du lanpostuak sortzeko dinamikan jarrai-tzea”. Halaber, egindako inber-tsioen maila nabarmendu du, izan ere, “280 milioi euro baino gehiago izan dira, lantegi produktibo berriak martxan jartzera eta prozesuen efizientzia
Emaitzei dagokienez, lehen kalkuluetan 250 milioi euro baino gehiagoko zifra aurreikusten da, aurreko urteko maila berean kokatuta, eta datuak azken urteotako negozio industrialen multzoaren errentagarritasunaren xendra berresten du. 2016an egindako industri inbertsioak 280 milioi euro baino gehiago izan dira, eta aurreko ekitaldian egindakoak baino %33 gehiago izan dira. Salmentak
Azken urteetan enplegu industrialaren bilakaera egiazki positiboa izaten ari da, azken hirurtekoan batez beste 3.000 lanpostu berri baino gehiago sortu baitira (1.904 barruan, 1.114 atzerrian). Halaber, epealdi horretan Fagor Etxetresna Elektrikoen itxierak eragindako 1.895 bazkideetako gehienei irtenbidea ematea lortu da.
2016an lortutako salmenta maila 5.035 milioi euroraino igo zen, zifra hori aurreko ekitaldian lortutakoaren antzekoa izanik. Jarduera igo bada ere, enpleguaren sorrerak erakusten duen bezala, salmentak egonkor mantendu dira, eta horren arrazoia izan da batez ere nazioarteko hainbat planta martxan jartzeko prozesuan daudela, eta espero da horien negozio zifra
finkatzen joatea datozen ekitaldietan. Datuan eragina izan dute, halaber, lehengaien kostuaren jaitsierak, jaitsiera hori salmenta preziora eraman baita. Salmenten azterketatik ondorioztatzen da horien %70,7 nazioarteko salmentak izan zirela, eta gainerako %29,3a merkatu estatalekoak. Azken horiei dagokienez, esan daiteke hirugarren urtez jarraian hazi egin direla, zehazki %1,7, aurreko urtean egindakoekiko. Industri arloko nazioarteko ibilbidea sendotzen ari dela berresten duen datua da atzerriko produkzioa dagoeneko guztizkoaren %28,6 dela. Datu horren igoeran eragina izan dute Txinako lantegi produktibo berriak irekitzeak (Maier eta Copreciren 2. lantegia), Mexikokoak (Cikautxo eta Fagor Ederlan), Errumaniakoak (Cikautxo) eta Oronak Europako zenbait herrialdetan erositako enpresek.
+ Trebakuntza
2017 EKAINA
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
03
Gaztenpresak 386 enpresa “Eat & Meet”, nazioarteko eratzen lagundu zuen 2016an janariaren “Airbnb” Enpresa berri horiei esker, 717 lanpostu sortu ziren, 25.000 eurorainoko finantzaketa eskainiz Unibertsitateko Aldizkaria
Enpresak eta enplegu egonkorra sortzea da Gaztenpresa Fundazioaren izateko arrazoia. 2016an, LABORAL Kutxaren enplegurako fundazioak 386 enpresa abian jartzen lagundu zuen, eta horien bidez 717 lanpostu sortu ziren. Gaztenpresak 2016ko Memoria aurkeztu berri du. Fundazioko lehendakari Xabier Egibarrek Gaztenpresak egiten duen balio-ekarpenak ekintzaileentzat duen garrantzia aipatu zuen: “Sortzen den proiektu bakoitza, lanpostuaz haratago, bizitza-proiektu bat da”. Era berean, ekintzailetasunak duen eraldatzeko indarra azpimarratu zuen: “Gure ingurunearen garapen ekonomiko eta sozialari begira, ekintzailetasunaren fenomenoa funtsezkotzat jo behar dugu”. Beatriz Artolazabal Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Gaietarako sailburuak adierazi zuenez, “Ekonomiaren Susperraldiaren eta Enpleguaren aldeko 2020 Esparru Programa Eusko Jaurlaritzaren lantresna nagusietako bat da Euskadik urte kritiko hauek egokitasunez gainditu ditzan. Etorkizun hurbil horri begira, baldintza egokiak izango dituen lan-eszenatoki berria lortzea da helburua: herri modernoa eta enplegu berrien beharra aurreikusiko duen gizartea. Guztiok batera -ikastetxeak, ikastegi politeknikoak, unibertsitateak eta enpresak- prestatu beharra dugu enpleguaren arloan izango diren eskaera eta egoera berriei aurre egiteko”. “Guretzat oso garrantzitsua da inor atzean ez gelditzea. Ildo horretan, gazteen enplegua sustatzeko politikak jarri ditugu abian, Lehen Aukera programa bultzatu dugu, ikastetxeekin lankidetzan ari gara praktikak errazte aldera, gazteentzako enplegua helburu duten tokiko planak sustatzen ditugu, errelebu-planak, gazteak
“Eat & Meet” sukaldariak eta mahaikideak batzen dituen plataforma bat da, nazioarteko gastronomiaren plater tradizionalez gozatzeko Unibertsitateko Aldizkaria
Gaztenpresak ekintzailetzaren aldeko apustua egin du.
itzultzeko eta talentua erakartzeko egitasmoak, eta prestakuntza duala garatzen ari gara”, gaineratu zuen Artolazabalek.
Bere sorreratik, Gaztenpresak 8.000 lanpostu berri sortzen lagundu du
Ekintzaileekin
Eusko Jaurlaritza ekintzaileen ondoan dagoela esan zuen sailburuak, ideiak bilatzen eta joerak aztertzen. “Hor dago Gaztenpresa ere. Ekintzailetasunak ideia berriak behar ditu eta horrek dakartzan emaitza onak agerikoak dira. Kalitate handieneko enpresa eta lanpostu berriak sortu behar ditugu. Datozen urteetan Euskadi
jarduera ekonomiko eta iraunkorraren pool-positionean kokatzea da kontua”, nabarmendu zuen. Inma Ramos Gaztenpresako zuzendariak Fundazioak 2016ko ekitaldian izan zituen lorpen nagusiak azaldu zituen. Gaztenpresa Fundazioak 1994an ekin zion ibilbideari eta gaur egun Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan dihardu lanean. Enpresak sortzera bideratzen du nagusiki bere egitekoa eta, ildo horretan, ekintzailetza-zikloaren bost etapak hartzen ditu kontuan: hasierako ideia, negozio-plana, izapideak, finantzaketa eta sendotzea. Proiektua justifikatzeko abal bakarra ideiaren bideragarritasuna izan dadila nahi du Gaztenpresak, eta, beraz, ez dadila gelditu ideia bideragarririk gauzatu gabe finantzaketa faltagatik. Datuek esandakoa berresten dute. Sorreratik, Gaztenpresak 4.500 enpresa eta 8.000 lanpostu baino gehiago sortzen lagundu du. Xede horretarako, emandako mailegu guztien zenbatekoak batuta, guztira, 130 milioi euroko finantzaketa bideratu du.
Gazte-ekintzailetza modu geldiezinean ari da hazten. Horren erakusle da “Eat & Meet” plataforma. Ekinen hori Nafarroako Foro Europarra-Negozio Eskolaren partaide diren bi gazte ekintzailek sortu dute, eta gastronomia da beren pasioa. “Nazionalitate ezberdineko pertsonak, kultura desberdinak dituztenak, ezagutu eta beren janari tradizionalez gozatzea esperientzia bakar eta erabat aberasgarri bat dela uste dugu”. Ideia sortu zen galdetzean benetako janari tradizional hori hiri bateko ohiko jatetxeetan aurki daitekeen. “Iruñen nazionalitate ezberdineko janariak falta ditugu. Gainera, mahai bat partekatzeak kultura berriak ezagutzen ez du alderik”. “Eat & Meet”ek ahalbidetzen du sukaldearen zale amorratuek ekitaldiak antzolatzea non ezagutzera emango dute beren herrialdeetako errezetak eta era berean diru bat irabaz dezatela. “Mundu guztiak egiazko nazioarteko gastronomiaz gozatzeko aukera izan dezala nahi dugu, bere hiritik atera gabe, truke kulturalarekin disfrutatzeaz gain.” “Eat & Meet” erabiltzea “oso erraza” da, dio Karl Vasquez bere sortzaileetako batek. “Bakarrik janaria aukeratu behar duzu, data, mahaikide-zenbakia eta erreserbatu. Egun proiektuaren hasierako fasean gaude, non crowdfunding plataforma batean parte hartzen gaude, finantzaketa sortzeko helburuarekin proiektua martxan jartzeko, Master-amaierako lan bat da, baina martxan ipini daitekeen ideia bat dela uste dugu”. INFORMAZIO GEHIAGO: www.facebook.com/eatandmeetforo eatandmeetforo@gmail.com FINANTZAKETAN LAGUNTZEKO: www.crowdants.com/project/eat-and-meet/index?id=115560
04
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017 EKAINA
+ Trebakuntza
Javier Zalbidea, Iberdrolako Komunikazio Zuzendaria
“Lan-merkatuaren indarberritze bat finkatu da� Unibertsitateko Aldizkaria
Zein dira, gaur egun, lanposturik eskatuenak Iberdrolan? Bi lanpostu multzo mota handi ditugu betetzeko. Alde batetik, titulazio unibertsitario bat eskatzen dituzten horiek ditugu, funtsean Enpresen Administraritza, Ekonomia eta Ingeniaritza Elektrikoa eta Mekanikoa. Bestalde, gure zentralen mantentze eta eragiketekin harremana duten postuak, banaketa-zentroak eta parke eolikoak, Lanbide Heziketa eta/edo Goi Mailako Zikloak ikasi dituen pertsonalarekin betetzen ditugunak, Instalazio Elektroteknikoetan, Erregulazio Sistemetan eta Kontrol Automatikoetan edo Ekipo Industrialen Mantentzean, besteak beste. Aldaketak aurreikusten al dituzue etorkizunerako ildo honetan? Etorkizunean norabide berdin honetan mantenduko ditugu gure eskaintzak, eta dagoeneko nabaritzen ari da Merkataritza-eremuarekin, Big Datarekin eta gure bezeroekin, akziodunekin eta enplegatuekin, Sare Sozialen bidez, loturiko lanpostuen nabarmentze bat. Zein dira egun Iberdrolan gehien balioetsitako gaitasunak? Iberdrolak bere egungo hautagaiengandik jokaera ireki, dinamiko, parte-hartzaile eta emaitzen lorpenera bideratutako bat eskatzen du. Berdin izango al da etorkizunean?
Etorkizunera begira, geroz eta baloratuagoa izango da beren ekimena, sormena, berrikuntza, malgutasuna eta eraginkortasuna indartzeko prest egotea, konpromiso-jarrera batetik eta ingurunea modu jasangarrian hobetzeko nahiarekin batera.
“Gazteek etorkizuna hobetzeko eman dezaketenaz haunartu behar dute� Zer gomendatuko zenieke beren orientazio profesionala argi ez daukaten gazteei? Aldaketa-garai bat bizi dugu, non dena oso azkar dihoa. Garrantzitsua iruditzen zaigu hausnarketa egin dezatela etorkizuna hobetzeko eman dezaketenaz, profesionalki eta pertsonalki ase ditzakeen zerbait eginez. Ibilbide honi ekitean aldaketa eta gaurkotzeei lekua utzi behar dietela jakinik, bide bat hasten dute non garrantzitsua da ingurunean gertatzen ari dena ulertzea eta planifikatzea modu errealistenean etorkizunean beren itxaropen eta asmoak sartzea. Jarraian, lanean hasi behar da bide horren ibileran, horri eutsi eta aukerak edo aldaketa posibleak sortzen badira, alde onak eta txarrak analizatzen jakin sor daitezkeen aukerak aprobetxatzeko.
Nola ikusten duzu lan-merkatua gaur egun? Une honetan gai gara baieztatzeko lan-merkatuaren berrindartze bat finkatu dela, nahiz eta modu zuhur batean izan, dirudienez etorkizun hurbil batean egonkorra izango dena. Nola sumatzen duzu etorkizunean? Egoera demografikoak belaunaldien arteko errelebo batera eramango du halabeharrez lan-merkatuan. Era berean, interes handiko jarduera-eremu berriak sortzen ari dira etorkizunera begira: Bioteknologia, Domotika, Energia Berriztagarriak, Big Data... Baita iruditzen zaigu ere epe ertainean lan-harremanak, gaur
egunera arte eraman eta ulertu diren bezala, aldatuko direla era substantzialean. Azkoz gehiago lan egingo da proiektuz, agian orain enpresa batekin eta beste enpresa batekin beste proiektu baterako. Argi dago Freelance profesionalak gehituko direla, bakarrik edo beste batzuekin elkarlanean jardungo direnak denboran iraupen desberdina duten proiektuetan... Guzti hori enpresa handi edo korporazioen ekintzarekin batera edo paraleloan. Ahazu gabe hizkuntzen menpereatzea (bat baino gehiago, -ingelesa eta beste bat-), mugikortasun geografikoa, beste herrialdeetako enpresekin eta kultura ezberdine-
ko profesionalekin lankidetza, etab., bezalako kontuak jada ematen ari den errealitate bat dela. Zer aurki dezakete gazteek zuen enpresan, Iberdrolan? Iberdrolan talentudun gazteek, konprometituek eta profesionalki garatu nahi dutenek, enpresari balio emateaz gain, lan-egonkortasun bat aurki dezakete (Iberdrolako langileen % 95 baino gehiagok kontratu mugagabea du), Garapen Planak eta Heziketa jarraitua, ordainketa lehiakor bat, eta onura sozial eta neurri-sorta bat bizitza profesionala eta pertsonala bateragarri egiteko, ingurune profesional berritzaile eta hazkor batean.
publizitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
11
graduondokoak
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
12
Ingelesaren monopolioa Euskal Herrian Hizkuntzak menperatzea funtsezko osagai bat da lanpostu bat lortzeko; izan ere, Euskadiko lan-eskaintzen % 41,7k hizkuntzak eskatzen dituzte, ingelesa erregea dela Unibertsitateko Aldizkaria
Ikasle eta langileen mugikortasunaren areagotzea, globalizazioa eta migrazio handiak lan-eskaintza multzoaren hizkuntzen eskakizunaren igoera jarraituari laguntzen dioten faktoreak dira, eta bere balioespena enpresa-munduan gorakada argian dago. Hori dela eta, atzerriko hizkuntzen garrantzia nabarmentzen da lan-eskaintzetan eta horiek geroz eta gehiago eskatzen dira lanpostu bat lortzeko unean.
Kataluiniaren atzetik, Euskal Herria da hizkuntzak gehien eskatzen dituen komunitatea Horren erakusle, gaur egun, Espainian argitaratzen diren lan-eskaintzen % 33,4k bere baldintzen artean hautagaiek hizkuntza bat edo gehiagoren ezaguera eskatzen dute, iaz baino 0,4 p.p. baino gehiago eta 2013an baino 1,5 p.p. baino gehiago. Euskal Herrian zifra hau altuagoa da, izan ere erregio honetako laneskaintzen % 41,7k hizkuntzen aipamena egiten dute, Espainia osoko bigarren ehunekorik altuena. Modu honetan, euskal autonomia bigarren postuan finkatzen da hizkuntzak eskatzen dituzten eskaintzen proportzioa 3,4 p.p. igo eta gero iaztik. Berriz ere ingelesa da hizkuntzarik eskatuena, Euskal Herrian hizkuntzak eskatzen dituzten eskaintzen artean % 96,3ko
Hizkuntzen eskakizuna lan-eskaintzetan Komunitate Autonomoka Hizkuntzak zehazten dituzten eskaintzei buruzko %
Hizkuntza aipatzen duten eskaintzen %
KK.AA. Kataluinia Euskal Herria Madrilgo Komunitatea Nafarroa Valentziako Komunitatea Andaluzia Balear Uharteak Kanariak Aragoi Murtziako Erregioa Gaztela - Mantxa Gaztela eta Leon Asturias Kantabria Errioxa Extremadura Galizia
2015 % 42,3 % 41,7 % 38,9 % 35,8 % 31,7 % 31,4 % 28,8 % 26,6 % 23,1 % 22,3 % 22,0 % 22,0 % 21,3 % 21,0 % 19,6 % 19,1 % 18,4
2014 % 44,4 % 38,3 % 37,0 % 35,9 % 30,8 % 28,9 % 22,1 % 20,1 % 22,1 % 19,7 % 24,2 % 28,2 % 26,2 % 19,8 % 21,7 % 29,4 % 35,0
Ingelesa % 91,4 % 96,3 % 84,9 % 96,9 % 87,8 % 78,6 % 96,8 % 92,2 % 90,3 % 97,5 % 94,6 % 93,3 % 89,7 % 95,2 % 86,7 % 80,5 % 84,1
Frantsesa % 12,5 % 8,5 % 10,6 % 4,1 % 7,1 % 5,8 % 8,3 % 5,6 % 4,5 % 8,0 % 5,5 % 4,6 % 5,3 % 6,5 % 5,9 % 5,4 % 9,2
Alemana
Italiera
% 6,3 % 6,8 % 7,7 % 6,0 % 8,3 % 6,9 % 18,2 % 11,2 % 7,8 % 6,4 % 6,8 % 7,6 % 4,9 % 4,9 % 7,8 % 5,0 % 13,4
% 2,2 % 0,4 % 0,3 % 0,9 % 1,4 % 1,2 % 6,6 % 3,6 % 0,3 % 0,4 % 0,4 % 0,3 % 0,3 % 1,0 % 0,6 % 0,7 % 2,4
Portugesa
Besteak
% 0,7 % 0,2 % 0,3 % 7,2 % 0,4 % 1,0 % 0,8 % 0,2 % 1,9 % 0,6 % 0,1 % 2,1 % 5,4 % 1,2 % 0,2 % 0,7 % 0,3
% 25,5 % 5,2 % 17,1 % 12,6 % 10,1 % 1,1 % 2,3 % 3,1 % 2,5 % 4,7 % 1,7 % 2,6 % 0,3 % 3,4 % 3,3 % 1,1 % 9,8
Iturria: Infoempleo Adecco Txostena: Lan-eskaintza eta eskaera Espainian 2015
presentzia batekin. Bigarrenik, euskal enpresek frantsesa dakiten profesionalak bilatzen dituzte eta horrela zehazten dute beren lan-eskaintzen % 8,5ean. Alemana bihurtu da azken urteetan irtenbide profesional gehiago dituen hizkuntza eta orain Euskal Herrian hizkuntzak eskatzen dituzten eskaintzen % 6,7 biltzen du. Jarraian, portugesa eta italiera bezalako hizkuntzak, nahiz eta gutxiegoan dauden, postuak igoz doaz: lehenengoa lan-eskaintzen % 0,2an eskatua da, eta bigarrena, % 0,4an. Euskadi, bigarrena Komunitate Autonomoka, Kataluinia da hizkuntzei garrantzi gehien ematen diona. Izan ere, erregio honetan argitaratutako lan-eskaintzen %
42,3k baldintza hau aipatzen dute lanpostu bat eskuratu ahal izateko. Hurbil jarraitzen dio Euskal Herriak, non eskaintzen % 41,7k hizkuntzen ezaguera eskatzen dute.
Kategoria profesionalei dagokienez, modu aipagarrian nabarmentzen da ingelesaren hegemonia Beraien atzetik, eta batez besteko nazionalaren gain (% 33,4), kokatzen dira Madril, hizkuntzak eskatzen dituzten eskaintzen % 38,9 batekin, eta Nafarroa, % 35,8rekin. Batez besteko
horren azpian agertzen dira, besteak beste, Valentziako Komunitatea (% 31,7), Andaluzia (% 31,4), Balearrak (% 28,8) eta Kanariak (% 26,6). Sei komunitate autonomok eskatzen dituzte hizkuntzak bere eskaintzen % 20-25 batean. Horiek dira Aragoi (% 23,1), Murtzia (% 22,3), Gaztela-Mantxa (% 22), Gaztela eta Leon (% 22), Asturias (% 21,3) eta Kantabria (% 21). Azkenik, hiru dira rankinga ixten duten erregioak eta, beraz, garrantzi gutxien ematen diete hizkuntzei: Galizia, non bakarrik eskaintzen % 18,4k eskatzen dituzte hizkuntzak; Extremadura, % 19,1 batekin; eta Errioxa, % 19,6 batekin. Aipagarria da zenbait komunitate autonomoren kasua, non hizkun-
tzak eskatzen dituzten lan-eskaintza ia guztietan ingelesa da aipatzen dena, adibidez Murtzian (% 97,5), Nafarroan (% 96,9), Balearretan (% 96,8) edo Euskal Herrian (% 96,3). Beste komunitate batzuk beste hizkuntza batzuei ematen dieten garrantziarengatik nabarmentzen dira, esate baterako Kataluinia eta Madril, non lan-eskaintzen % 10 baino gehiago batean frantsesa aipatzen da (% 12,5 eta % 10,6, hurrenez hurren). Baita azpimarragarria dira ere Balearrak, Galizia eta Kanariak, alemana hitz egiten duten hautagaien proportzio handienak eskatzen dituztenak, % 18,2, % 13,4 eta % 11,2, hurrenez hurren. Atentzioa deitzen dute ere Balearrak, non eskaintzen % 6,6k italie-
graduondokoak
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
13
ra eskatzen dute; Nafarroa, portugesaren eskaeraren % 7,2 batekin; eta Asturias, portugesaren % 5,4 batekin. Maila profesionala aintzat Atzerriko hizkuntzen eskaerak gora egiten du ere proportzionalki kategoria profesionalak gora egiten duenaren arabera. Horrela, zuzendaritzako postuak betetzeko eskaintzen % 51,7k hizkuntzak eskatzen dituzte, enplegatuentzako eskaintzetan zifra hau % 22 batean bakarrik geratzen den bitartean. Puntu ertain batean, nahiz eta joera hau mantentzen duten, erdiko aginteak eta teknikariak daude. Kasu hauetan, hizkuntzen eskaerak % 38,9 eta % 34,9% irudikatzen du, hurrenez hurren. Ingelesa da edozein maila profesionaletan gehien eskatzen den hizkuntza ere, baina atentzioa deitzen du zuzendarien kasuan duen eskaera altuak (% 95), baita erdiko aginteetan ere (% 91,1). Baita nabarmentzen da ere alemana teknikariei zuzenduriko laneskaintzetan (% 8,4) eta zuzendaritzako postuetan ere (% 8,1). Telekomunikazioak gailurrean Hizkuntza baten ezaguera gehien eskatzen duten sektoreak Telekomunikazioak, non eskaintzen % 42,4k baldintza hau aipatzen dute, eta Baliabide Energetikoak dira, % 40,1 batekin. Jarraian datoz Ostalaritza eta Turismoa, % 39,7 batekin, Aholkularitza Orokorra, % 37 batekin, Industria, % 36,9 batekin, eta Osasuna, % 36,7 batekin. Baita batez besteko nazionalaren gain kokatzen dira Handizkako Banaketa, %34 batekin, eta Irakaskuntza, % 33,7 batekin. Azpitik aurkitzen dira Txikizkako Banaketa, % 33,2 batekin, Elikadura, Edaria eta Tabakoa, % 32,2 batekin, Elektronika eta Etxetresna
Elektrikoak, % 26,6 batekin. Bestelde, hizkuntzei garrantzi gutxien ematen dieten sektoreak dira Aseguroak, % 21,2 batekin bakarrik, Automobila, % 23,5 batekin, Zerbitzuak, % 23,5 batekin, eta Informatika eta Internet, % 23,6 batekin. Zifra hauek 2014koekin alderatuz gero, egiazta daiteke Osasuna, Irakaskuntza, Elikadura, Edariak eta Tabakoa eta Automobilaren sektoreak direla hizkutzen eskakizunean jaitxiera handiena izan dutenak. Kontrako egoera bizi izan dute Baliabide Energetikoak, Ostalaritza eta Turismoa eta Industria sektoreak, non geroz eta handiagoa da hizkuntza bat edo gehiago eskatzen duten lan-eskaintzen proportzioa. Hizkuntzen arabera, nahiz eta sektore guztietan ingelesa nabarmendu, Handizkako Banaketa eta Zerbitzuen kasuak dira aipagarriak.
Horietan, lan-eskaintzen % 95 baino gehiago batean eskatzen da ingelesa. Ordea, ezberdina da Osasunaren kasua, non eskaintzak ez dira ingelesean bakarrik zentratzen, baizik eta frantsesa modu bikainean agertzen da, % 9,1eko irudikapen batekin. Aseguruen sektoreak, aldiz, alemanaren ezaguera duten profesionalen proportzio altuago bat eskatzen du (% 9,7), ondoren Elektronika eta Etxetresna Elektrikoak (% 9,2) eta Industria (% 8,5) kokatuz. Azkenik, aipamen berezia merezi du Ostalaritza eta Turismoaren sektoreak, hizkuntzak gehien kontuan duen sektoreetako bat izateaz gain, ingelesa, frantsesa eta alemana gehien eskatzen duena delako, atzerriko beste hizkuntza batzuen gain. Eremu eleaniztuenak Alor funtzionalei dagokienez, Erosketak, Logistika eta Garraioa
dira bere lan-eskaintzetan hizkuntzak gehien balioesten dituztenak, % 43,2 batekin. Bere atzetik doaz Ingeniaritza eta Ekoizpena, % 41,8 batekin, Marketin eta Komunikazioa, % 41,6 batekin, eta Enpresen Administraritza, % 40,5 batekin.
Erosketak, Logistika eta Garraioa da hizkuntzak gehiago eskatzen dituen eremu funtzionala Batez besteko nazionaletik hurbilago daude ondorengo eremuak: Komunikabideak, Argitaletxeak eta Arte Grafikoak, % 33,7ko eskaintza batekin; Giza Baliabideak, % 33,3 batekin; Kalitatea, I+G, LAP eta Ingu-
rumena, % 32,9 batekin; eta Merkataritza eta Salmentak, % 32,3 batekin. Neurri txikiagoan agertzen dira Departamentu Legala, % 28,2 batekin, Administraritza eta Idazkaritza, % 27,8 batekin, Teknologia, Telekomunikazioak eta Informatika, % 27,1 batekin, eta azkenik, Bezeroari Arreta, hizkuntzei garrantzi gutxien ematen diena, % 24,2 batekin. Joera berdinari jarraituz, ingelesa da enpresaren edozein alor funtzionaletan gehien eskatzen den hizkuntza. Hala eta guztiz ere, hizkuntza honen nagusitasuna nabariagoa da Erosketak, Logistika eta Garraioa, Marketin eta Komunikazioa, Komunikabidea, Argitaletxeak eta Arte Grafikoak, eta Biza Baliabideen kasuan. Hauetan, eskaintzen % 94 baino gehiagotan egiten da ingelesaren aipamena.
graduondokoak Bere aldetik, frantsesak bere eskakizun altuena lortzen du Merkataritza eta Salmentak, Kalitatea, I+G, LAP eta Ingurumena alorretan, eta berriro ere Erosketak, Logistika eta Garraioan, kasu horietan guzietan % 8 baino gehiago batean agertuz. Alemana, berriz, eskatuena da Kalitatea, I+G, LAP eta Ingurumeneko departamentuan, non ia hizkuntza-eskaeren % 9a biltzen du.
Telekomunikazioak eta Baliabide Energetikoak dira hizkuntzak gehien balioesten dituzten sektoreak
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
14
Hizkuntzen eskaera gehien duten titulazio unibertsitarioak Hizkuntza aipatzen duten eskaintzen %
Titulazioak Itzulpengintza eta Interpretazioa Ingeniaritza Aeronautikoa Ingeniaritza Nautiko eta Itsasokoa Ingeniaritza Elektroniko Industrial eta Automatikoa Energia eta Meategietako Ingeniaritza Ehun-Ingeniaritza Ontzi-Ingeniaritza Ingeniaritza Antolaketa Industrialean Ingeniaritza Mekanikoa Telekomunikazioetako Ingeniaritza Filologia, Hizkuntzalaritza eta Literatura Ostalaritza eta Turismoa Ingeniaritza Eletromekanikoa Ingeniaritza Industriala Fisika Beste titulazio batzuk
Hizkuntzak zehazten dituzten eskaintzei buruzko %
2015
2014
Ingelesa
% 94,03 % 90,28 % 87,50
% 89,83 % 75,00 % 98,75
% 90,88 % 87,61 % 97,60
% 6,74 % 6,75 % 7,65
% 7,18 % 6,22 % 8,26
% 87,12 % 85,29 % 84,62 % 83,33 % 82,02 % 79,94 % 79,16 % 74,41 % 73,71 % 70,09 % 69,12 % 68,42 % 43,17
% 83,28 % 84,62 % 86,67 % 37,89 % 78,11 % 35,56 % 40,13 % 39,04 % 36,85 % 31,33 % 36,86 % 85,07 % 35,17
% 88,28 % 90,47 % 94,20 % 95,15 % 84,81 % 79,88 % 87,93 % 89,33 % 86,20 % 95,38 % 96,14 % 92,89 % 85,12
% 6,57 % 6,64 % 6,63 % 6,57 % 5,46 % 6,36 % 7,70 % 6,03 % 7,35 % 7,34 % 8,60 % 5,77 % 6,00
% 8,03 % 5,63 % 5,38 % 5,34 % 6,99 % 7,30 % 6,34 % 8,31 % 6,15 % 8,74 % 7,56 % 6,85 % 7,62
Frantsesa
Alemana
Italiera
Portugesa
Besteak
% 0,83 % 0,70 % 0,88
% 0,74 % 0,69 % 0,78
% 10,12 % 7,51 % 8,61
% 0,37 % 0,63 % 0,94 % 0,93 % 1,10 % 0,56 % 0,41 % 0,53 % 0,61 % 0,66 % 0,87 % 0,94 % 0,81
% 1,82 % 1,30 % 0,98 % 0,97 % 0,98 % 0,97 % 1,49 % 0,94 % 1,03 % 1,05 % 0,78 % 1,41 % 1,25
% 7,87 % 8,16 % 5,60 % 5,69 % 6,66 % 8,86 % 8,23 % 6,82 % 8,13 % 7,73 % 9,11 % 7,93 % 8,26
Iturria: Infoempleo Adecco Txostena: Lan-eskaintza eta eskaera Espainian 2015
Karrerak eta hizkuntzak Hizkuntzen ikasketarekin harremana duten karrerak dira, logikoki, hizkuntzen eskakizun handiena jasotzen duten titulazio unibertsitarioak. Besteak beste, Itzulpengintza eta Interpretazioa eta Filologia dira titulazio horiek. Baita ere dira ingeniaritza ezberdinak. Aurten lehen aldiz sartzen da Ostalaritza eta Turismoa hizkuntzak garrantzi gehien duten karreren artean,
2017ekaina
agian Espainian emandako nazioarteko turismoaren hazkundeagatik. Eta, azkenik, Fisikako titulazioa agertzen da, nahiz eta azken urtean hizkuntzen eskaera duten eskaintzen murrizketa bat izan. Ordenean, Itzulpengintza eta Interpretazioa da hizkuntzen ezaguera gehien eskatzen duen karrera, % 94eko eskakizun batekin. Jarraian daude Ingenia-
ritza Aeronautikoa (% 90,3), Nautiko eta I-tsasokoa (% 87,5), Elektronika Industrial eta Automatikoa (% 87,1), Energiarena eta Meatzeena (% 85,3), Ehungintza (% 84,6), Ontzigintza (% 83,3), Antolaketa Industriala (% 82), Mekanikoa (% 79,9) eta Telekomunikazioak (% 79,2). Ingeniaritza guzti hauen atzetik beste titulazio batzuk agertzen dira, hala
nola Filologia, Hizkuntzalaritza eta Literatura (% 74,4) eta Ostalaritza eta Turismoa (% 73,7).Hizkuntzen eskaera altuko beste karrera unibertsitario batzuk dira Ingeniaritza Elektromekanikoa (% 70,1), Ingeniaritza Industriala (% 69,1) eta Fisika (% 68,4). Ingelesa da hizkuntzarik eskatuena karrera guztietan. Dena den, nahitaezkoa da Ingeniaritza Nautiko eta Itsasokoetan (% 97,6) eta Ingeniari-
tza Industrialean (% 96,1).Azken hau ere da frantsesaren ezaguera eskatzen duen eskaintzen proportziorik altuena duena (% 8,6). Alemana, ostera, esanguratsuagoa da Ingeniaritza Elektkromekanikoan (% 8,7),Filologia,Hizkuntzalaritza eta Literaturan (%8,3), Ingeniaritza Nautiko eta Itsasokoan (% 8,3) eta Ingeniaritza Elektroniko Industrial eta Automatikoan (% 8).
graduondokoak
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
15
Aholkuak graduondoko bat aukeratzeko Graduondoko bat ikasteak lan-orduetako ardura bat eskatzen du inbertsio ekonomiko garrantzitsu gisa. Hori dela eta, erabaki hau hartzeko, beharrezkoa da ondorengo kontuei buruz hausnarketa egitea:
1 2 3 4 5 6 7
Master edo graduondoko bat aukeratu aurretik, zure helburua zein den pentsatu behar duzu. Erabaki ezazu ikasi duzun karrerako eremu berean espezializatu nahi duzun ala beste alor bateko espezializazioa nahi duzun, loruta duena ala ez. Horregatik, ongi informa zaitez eskaintza akademikoari buruz, bai hemen, bai atzerrian. Zein graduondoko ikasiko duzun erabaki eta gero, positiboa da ezagutzea zentroaren eta ikastaroaren sonak. Sektoreko enpresariek onartzen duten zentro batean graduondoko bat ikasteak modu onean eragina izango du pertsonalaren hautaketa-prozesu batean. Hobe da zentroa edo ikastaroa zorrotzak bezala aintzat hartuak izatea eta ezagutuak izatea ikaslegoari gogor lan egitea behartzeagatik, ezaugarri hori lan-merkatuan hobe kontuan hartuko delako. Graduondokoak onarpen-prozesu zorrotz bat izan behar du. Gutxienez titulazio unibertsitario eta espediente akademiko on bat eskatu behar dizu. Halaber, komenigarria da zentroak hautaketa-prozesuren bat egitea eta elkarrizketa pertsonal bat hautagaiei. Ezagutu itzazu ikastaroaren edukiak eta egiaztatu graduondoko berdintsuak eskaintzen dituzten zentroekin eremu profesional berean.
Zure aukerei hoberen egokitzen den graduondokoa balioetsi ezazu.
Informa zaitez masterrean erabiltzen den metodologiari buruz. Hobe da praktikoa izatea, simulazio-ariketekin eta kasu eta egoera errealen analisiarekin.
8 9 10 11 12 13 14
Ezagutu ezazu graduondokoa emango duen irakaslegoa. Masterraren arabera, garrantzi gehiago edo gutxiago izango du irakaslegoko kideak ospeko aldizkarietan argitaratzen duten ikerlariak izatea, edo jardunean dauden profesionalak izatea, mundu enpresarialarekin kontaktu zuzenago bat daukatenak. Instalazioak eta baliabide teknikoak bisita itzazu, batez ere graduondoko bat baldin bada zeinentzako garrantzitsua den zentroak teknologia berriak hartu izana eta egunean egotea bere hezkuntza-eremuko berrikuntzei buruz. Garrantzitsua da informatzea heziketako etorkizun profesionalari buruz, ikaslegoaren lan-sartzearen mailari buruz, eta lankidetza egiten duten enpresa eta instituzio kopuruari buruz. Zentroak lan-burtsa bat izan besar du.
Garrantzitsua da ere zentroak eskaintzea informazio-zerbitzu bat eta orientabide akademiko eta profesional bat, aholkularitza pertsonalizatuarekin.
Enpresetan praktikak egiteko aukera programaren bailo erantsi bat da.
Ezagutu izan eman duten ikaslegoaren profila, beraiekin zure kontaktu profesionalen sarea hobetu ahalko baitezakezu.
Informazioa jaso zentroaren harremanei buruz unibertsitateekin, entitate eta atzerriko enpresekin, eta hortaz, aukerarik badagoen graduondokoaren zati bat beste herrialde batean egiteko.
unigazte
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
16
Parlamento Joven-Gazte Parlamentua: ametsa egia bihurtuta Prozesuaren eraketa, aitzindaria herrialde osoan, errealitate bihurtuko da hilabeteko hauteskunde-epea amaitu ostean
Nafarroako Gazteriaren Kontseilua
Bere sorrera ofiziala 2015eko martxoaren 21ean gauzatu zen. Ideia ziurrenik lehenagotik sortu izan arren, data horretan eratu zen whatsappeko taldea. Lehenengo lantalde hori, jatorri, adin, ideia eta orientabide politiko ezberdinak partekatzen zituzten 12 pertsonarekin osatu zen. Une hartako euren helburua edo xedea ezezaguna zen, baita proiektua gauzatzera heltzeko aukeren aurreikuspena ere. Paper zuriaren gainean aritu ziren jardunean eta gure ustean sinesmen zein ilusio irmoak eskatzen zituen proiektu bati ekin zioten; izan ere, bi urte dohainik eta atsedenik gabe lanean emateko fedeak ezinbestean sendoa beharko
zuen izan, are gehiago inoiz gauzatzera ez heltzeko arriskua agerikoa zenean. 12 pertsona horiek gaur egun 5 dira; “talde motorra” izendatzen duguna eratzen dute. ”Gosearen jokoan” bi urte eman ostean, paper zuri hura gaur egun ideiez, arauez, aurrekontuez eta xehetasunez betetako koaderno bat da. Hori horrela, Nafarroako Gazte Kontseiluak gazteen partaidetzarekin lotutako ildo berri baten aldeko apustua egitea nolabait ezinbestekotzat jo zuen, gazteriak gazteen aldeko ideiak eztabaidatzeko eta aniztasuna ordezkatzeko eremua sortzeko balioko zuelakoan. Guretzat ustekabe atsegina izan zen Nafarroako Parlamentuak ideia hura zalatzarik gabe bultzatzeko erabakia hartzea.
Horrela, elkarlanean, Nafarroako Gazte Kontseiluak eta Nafarroako Parlamentuak sortu dugu Parlamento Joven de Navarra - Nafarroako Gazte Parlamentua (PJNNGP). Jadanik errealitatea bihurtu da eta orain zure txanda da. Ekainean zehar zure proposamenak aurkeztu ahal dizkiozu PJNNGP erakundeko dokumentazioari eta datorren irailean zure burua aurkezteko aukera izango duzu, Parlamentua eratuko duten 30 pertsonetako bat izatera heltzeko. Zure esanetara gaude behar duzun edozer gauzetarako Nafarroako Gazte Kontseiluaren egoitzan, www.parlamentojoven.com orrialdean, 658-89-75-01 telefonoan, Facebooken, twitterren edo info@parlamentojoven.com posta helbidean.
Zer da?
Gazteen partaidetzarako proiektu berri bat da (herrialde honetako lehenengoa), zeinetan gazteriarentzat interesgarriak diren gaiak jorratuko diren, segidan Nafarroako Parlamentura helarazteko asmoz.
Nola funtzionatzen du?
Nafarroako gazteriak modu demokratikoan hautatutako 15 eta 30 arteko pertsonek osatuko dute. Hautatuak, hilean behin bilduko dira, urritik maiatzera, Osoko Bilkura ospatzeko, Batzordetan edo Lan-Taldetan.
Nola hautatzen naute?
Botoen bidez, hauteskundeta bezala baina online. Nafarroako gazteriak bozkatuko zaitu. Boto gehien eskuratzen zen dituzten 30 pertsonak Gazte Parlamentuko kide bihurtuko dira.
Eta barruan nagoenean, Zer?
Gutxienez Osoko Bilkura bat ospatuko da hilero eta zuk nai adina Batzordetan edo Taldetan parte hartu ahal izango duzu. Zure inplikazio maila zeuk erabaki dezakezu!
Partaide izan ahal da… 14 eta 30 urte arteko Nafarroako edozein gazte.
Nire burua aurkeztekotan banabil… Besterik gabe, jarraitu sare sozialetako gure orrialdea eta informatuta mantenduko zaitugu. Aurkeztutako gazteen artean hauteskundeak ospatuko dira datorren udazkenean.
Eta hautatzen banaute? GOGOAN IZAN ONDORENGO EPEAK! EKAINAREN 16RA ARTE
Dokumentazioa sortzeko partaidetza publikoaren prozesua. Zure proposamenak igorri ahal dituzu araudi ezberdinetara.
EKAINAK 23 EKAINAK 23 EKAINAK 26 EKAINAK 26 IRAILAREN HASERA URRIAREN ERDIA URRIAREN ERDIA EKAINETIK IRAILERA
Aurkezpenerako eta ate irekietako jardunaldia. Foro publikoa eta dokumentazioaren bozketa. PJN-NGP erakundeko dokumentazioaren argitalpena. Zure aurre-kandidatura aurkeztu ahal duzu PJN-NGP erakundeko kide izateko. Hauteskunde garaiaren hasiera. Bozketen emaitzak. PJN - NGP erakundearen lehenengo saioa. Gazte Parlamentuko taldea zure esanetara dago behar duzun edozer gauzetarako. Nahikoa da guri deitzea edo bestela emailez edo sare sozialen bidez idaztea!
Hautatzen bazaituzte, Zorionak! Gazte Parlamentuko kidea izango zara. Hasi aurretik, prestakuntza saioa bat antolatuko dugu dagokion funtzionamenduaren xehetasunak ezagutu ditzazun.
Eta gogoratu Gazte Parlamentuko proposamenak zuzenean Nafarroako Parlamentura joango direla.
Non gaude parlamentojoven.com info@parlamentojoven.com Facebook eta Twitter
publizitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
17
¡Embárcate en viajes extraordinarios y sumérgete en la atmósfera fun, festiva y fantástica del parque! Futuroscope es un parque temático situado en Poitiers, Francia. Encontrarás atracciones innovadoras, diferentes y atrevidas donde podrás vivir aventuras palpitantes, sensaciones extremas, espectáculos en vivo fascinantes y viajes apasionantes. 2017 es un año muy especial, celebramos nuestro 30 aniversario y queremos hacerte un regalo vertiginoso en exclusiva: “El viaje extraordinario” Esta nueva atracción, está inspirada en La vuelta al mundo en 80 días de Julio Verne, invita a los visitantes de Futuroscope a cumplir uno de los sueños más antiguos de la humanidad: volar. A bordo de una máquina increíble, con la sensación de ser más ligero que el aire, los visitantes se transforman en hombres-pájaro. Recorrerás cinco continen-
tes sobrevolando los espejismos del desierto, saltando en caída libre desde un rascacielos de Dubái o planeando entre globos aerostáticos. ¿Estás listo para “El viaje extraordinario”? Además, no puedes perderte las atracciones reconocidas con el Premio a la “Mejor atracción del mundo”: “La máquina del tiempo” con los Rabbids y “Arthur, la aventura 4D”. Únete al mundo de Scrat, la ardilla de los dientes de sable, en una gran aventura donde este personaje de Ice Age se debate con una extraña máquina del tiempo que ha hecho desaparecer su preciada nuez. Disfruta con películas de gran formato como “La ley del más fuerte”, con proyección láser 4K que proporciona una sensación de realismo y relieve impresionantes.
Las 2 hectáreas de “El mundo de los niños” harán disfrutar a los más pequeños de la casa con multitud de juegos al aire libre como tirolinas, laberintos, juegos de agua… ¡diversión en estado puro! Nada mejor que acabar el día con el maravilloso espectáculo nocturno “La forge aux étoiles”, creado por “Le Cirque du Soleil”. ¡Deja volar tu imaginación! Al terminar el día descansa en uno de los 11 hoteles, de 1 a 4 estrellas, que se ajustan a todos los presupuestos y a solo 10 minutos a pie del parque. El Hotel Futuroscope cuenta además con una pasarela de acceso directo. MÁS INFORMACIÓN: www.futuroscope.com 902 40 12 12
uniozio
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
18
The Hole, Sanfermin txanda Gasteizen berezia
Rockaren Urtero bezala, Azkena Rock Festival jaialdia egingo da Arabako hiriburuan, eta aurten, besteak beste, John Fogerty eta Chris Isaak izango dira ikusgai
Carbide Productions edo Michael Kiwanuka bezalako artistei. Kartela-zehatz mehatz Horrela, ondorengo kartela antolatu da Azkena Rock Festivalarentzat. Ekainak 23 ostiralean, John Fogerty, Cheap Trick, The Hellacopters, Graveyard, King's X, The Meteors, The Shelters, Tygers Of Pan Tang, The Godfathers, Crank County Daredevils, The Soulbreaker Company, Fetitxe, eta Los Mambo Jambo; Trashvillen, King Automatic, The Cyborgs eta Vurro izango dira; DJak, Shakin' Brothers eta Reyes Torio; Virgen Blancan, Billie and The Kids. Larunbata 24ari dagokionez, Chris Isaak, The Cult, Union Carbide Productions, Michael Kiwanuka, Loquillo, Thunder, Bloodlights, Inglorious, Psychotica, Pat Capocci, Buck & Evans, SCR, eta Wyoming y Los Insolventes; Trashvillen, ordea, Bob Log III, Pelo Mono, eta The Devils; DJak, Lost Angeles eta Bob Cosby; Virgen Blancan, Pat Capocci.
Unibertsitateko Aldizkaria
2017. urteko Azkena Rock Festival jaialdiak bere kartela itxita du dagoeneko. Hitzordua ekainaren 23an, ostirala, eta 24an, larunbata, izango da, Gasteizko Mendizabalan. Horrela, bi jardunaldi horietan zehar, rock musikazaleek izen handiko artista nazional eta nazioartekoez gozatzeko aukera izango dute. Berrikuntza gisa, ARFk Trasville izeneko eszenatoki bat eskainiko du aurtengo edizioan. Hor, punk, rock eta garajeko show iraultzaileak izango dira. Ekainak 23 ostiralari dagokionez, John Fogerty izango da kartelaren buru ukaezina. Iparramerikarrak zutik ipiniko du Mendizabala Creedence Clearwater Revival mitikoaren himnoetako erritmoekin. Berarekin batera egongo dira Cheap Trick eta The Hellacopters, besteak beste.
Eszenatoki berri bat estreinatuko da aurten: Trashville Ekainak 24 larunbatean, berriz, Chris Isaak izango da jaialdiko jarraitzaileen artistarik txalotuena, 2010. urteko jaialdian eskainitako emanaldi magikoa ziur errepikatuko duena. Egun horretan bertan, ekainak 24, ARFk ongietorria egingo die, besteak beste, The Cult, Union
John Fogerty izango da ARFeko artista nagusietako bat.
Sarrerak ARFrako sarrerak salgai daude. Bi egunetarako bonoak 98 euro gehi gastuak balio du, esparrutik nahi adina alditan irten eta sartzeko aukera ematen duelarik. Egun bakar baterako sarrerek, ostera, sartze bakar bat ahalbidetzen dute esparrura. Bestalde, kanpinera sartzeak 10 euro gehi gastuak balio du. SALMENTA-PUNTUAK: www.rocknrollers.es (% 100 rocknroller elastiko bat opari) azkenarockfestival.com Ticketmaster sarea Kutxabank sarea www.ticketea.com www.entradas.com www.atrapalo.com
Kabareta, antzerkia, burlesquea, zirkua, musika eta umorea uztartzen dituen ikuskizun dibertigarri, lotsagabe eta probokatzailea izango da Iruñean
Sanferminetako edizio berezia eskaniko du The Holek.
Unibertsitateko Aldizkaria
Iruñeko Gaiarre Antzokian Sanferminei zuzenduriko The Holeren emanaldiak eskainiko dira ekainaren 28tik, asteazkena, uztailaren 9ra arte, igandea. Ikus-entzule guztien eskariz eta The Holeren zale guztientzat, sanferminetarako edizio berezi batekin etorriko da ikuskizun hau, eta oraingoan sari ugari jasoa den Cristina Medina zeremonia-maistrarekin. The Hole Iruñera itzuliko da, sanferminetarako bertsio batekin eta beste berrikuntza batzuekin, bai artistei eta saioei dagokienez, bai zeremonia maistrari dagokionez ere. Milioi bat ikusletik gora sartu dira jada zuloan, ikuskari lotsagabean. Kabaret, antzerki, burlesque, zirku, musika eta umore nahasketa, doinu dibertigarri, lotsagabe, probokatzailean… Ezin berdinduzko esperientzia, aurkezten den hiri bakoitzeko gauak hankaz gora jartzen dituen jai handia. The Holen ez dira gertakizunak gelditzen, ezta atsedenaldian ere. Cristina maistra
Medina,
zeremonia
Sevillar aktorea, abeslaria eta bakarrizketalaria. Telebistako “La que se avecina” saioan Nines Chacónen rola jokatzen ezaguna egin baino lehen, hainbat taldetarako lan egin zuen Cristina Medinak, besteak beste, Atalaya, TNT eta Centro Andaluz de Teatro talderako. 1997an, Joan Estraderre-
kin batera, Teatro de Humor Pez en Raya taldea sortu zuen, eta harekin mundu osoan ibili da eta nazioko eta nazioarteko sariak eskuratu ditu.
Milioi bat ikusle baino gehiago izan ditu The Holek
Hala eta guztiz ere, bere ondoan talentu handiko artistak izango ditu. Gogoratu behar da ikuskizun hau Paco León, Yllana eta LETSGOk sortu zutela eta testuak Secun de la Rosarenak direla. Zeremonia maistra Cristina Medina izango da, eta antzezleak, esate baterako, Tamia Deniz, Óscar Kapoya, Toni Vallés eta Natalia Rucker. Jantzien diseinua, Nicolás Vaudelet; eszenografiaren diseinua, Miguel Brayda; argien diseinua, Juanjo Llorens; eta koreografia, Guillermo Weickert. The Holek 150 minutu irauten du gorabehera (65 min. + 20 min. atsedenaldia + 65 min.). Salmenten prezioak 25 (anfiteatroa), 30 (kutxa) eta 37 (gela) dira. % 15eko deskontua egongo da ekainaren 28an, 29an eta 30eko lehen saioan (19:30). INFORMAZIO GEHIAGO ETA SALMENTA-PUNTUA: www.teatrogayarre.com
publizitatea
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
2017ekaina
19