Pu 370 iraila 2017

370. zkia.

doakoa

2017ko iraila

Laguntzen du

Ekintzailetzaren egiak Azken boladan ekintzailetzaren inguruko albisteak dira protagonista negozioen eremuan; izan ere, enpresa-sorkuntzaren aro oparo bat da oraingoa. Hala eta guztiz ere, ekintzailetzara aurrerapauso hori

ematea ez da kontu xumea eta zenbait giltzarri buruan izatea lagungarri izan daiteke proiektu jakin batek arrakasta izateko. Hori dela eta, ekintzailetzaz inork esan ez dituen 13 egia aurkituko dira ondorengo orrialdeetan.

uniagenda

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

UNIBERTSITATEAK Donostia Donostia Leioa-Erandio Leioa-Erandio Gasteiz

Miramar Jauregia z/g Ignacio MªBarriola Eraik. Elhuyar Pza.1 Sarriena Auzoa, z/g Sarriena Auzoa, z/g Comandante Izarduy Kalea, 2

Gazte Informazioko Bulegoak (UPV/EHU) Gasteiz C/ Los Apraiz nº 1- 1ªPlanta Leioa Apia Bidea - Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko Behea

02

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea.www.ehu.eus Uda Ikastaroak Gipuzkoako Campuseko Errektoreordetza Leioako Campusa (Zentralita) Sarbide Bulegoa. Bizkaiko Campusa Arabako Campuseko Errektoreordetza

2017iraila

945 014 336 946 015100

943 219 511 943 018 141 946 012 000 946 015 555 945 014 444 oij.ar@ehu.eus oij.bi@ehu.eus

UPV/EHU. Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea. 83. 48015 - BILBO. Tel.: (+34) 946 013 651/ 652.

E-maila:cde@ehu.eus. http://www.ehu.eus/es/web/cde/home

Nafarroako Unibertsitate Publikoa. www.unavarra.es Nafarroako Unibertsitate Publikoa

Iruña

Arrosadiako Campusa

948 169 000

UNED (Distantzia Heziketako Unibertsitate Nazionala). www.uned.es UNED Araba UNED Bizkaia UNED Gipuzkoa UNED Nafarroa UNED Nafarroa

Gasteiz Portugalete Bergara Iruña Tudela

Pedro Usua, 2 Ignacio Ellacuria Parkea, 2-3 Martin AguirreDeunaren Enparantza, 4 Sadar z/g Magallón, 8

945 244 200 944 936 533 943 769 033 948 243 250 948 821 535

Mondragon Unibertsitatea. www.mondragon.edu Mondragon Unibertsitatea

Arrasate

Larramendi, 4. 23 posta-kutxatila

943 794 700 / 943 712185

Deustuko Unibertsitatea. www.deusto.eus Bilboko Campusa Donostiako Campusa

Bilbo Donostia

Unibertsitate Etorbidea 24 Mundaiz Bidea, 50

944 139 000 943 326 600

Nafarroako Unibertsitatea. www.unav.es Nafarroako Unibertsitatea Ingenieri Eskola. TECNUM TECNUM - Miramon Goiko Egoitza Idazkaritza eta Administrazioko Goi Mailako Institutua - ISSA

Iruña Donostia Donostia Donostia

Campus Unibertsitarioa Manuel Lardizabal Pas., 13 Mikeletegi Pas., 48 Aldapeta, 49

948 425 600 943 219 877 943 219 877 943 467 144

LANBIDE HEZIKETA Ikaslan. Lanbide Heziketako Ikastegi Publikoen Elkartea Hetel Heziketa Tekniko Elkartea

www.ikaslan.net

www.hetel.org

ENPRESA ETA BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK CEI Saiolan Garaia Berrikuntzako Interesgunea Cedemi BIC Gipuzkoa Berrilan CEI Busturialdea CEIA IKERBASQUE SPRI, S.A. BEAZ, P.S.A. INNOBASQUE CEIN

Arrasate Arrasate Barakaldo Eibar Gernika-Lumo Miñano Goien Bilbo Bilbo Bilbo Zamudio Noain

Loramendi Kalea, 4 Uribarri Etorbidea, 3. 79 P.K. Altos Hornos de Bizkaia Hiribidea, 33 Azitain Industrialdea, 3 Eraik. 2-2 Txalaparta Poligono, 32 Arabako Parke Teknologikoa, CEIA Eraik.

Urkixo Zumarkalea, 36-5. Bizkaia Plaza Urkixo Zumarkalea, 36 Sabino Arana, 8 Bizkaiko Parke Teknologikoa Mocholí Kalea

C/ Particular de Ategorrieta nº 2 Bajo Local 10.

20013 Donostia. Tfnoa.: 943 053 480. http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@elperiodicouniversitario.com Lege Gordailua:BI-338-93.

ISSN: 2530-2132

943 712 072 943 719 181 944 184 100 943 820 606 946 256 809 945 298 282 944 052 660 944 037 000 944 239 228 / 944 395 622 944 209 488 848 426 000

Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa.

Ramón Rubial, 1. 48009 - BILBO. Tel.: (+34) 944 139 417.

E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa. 31080 Iruña. Tel: 948 425 634. E-maila: cee@unav.es EUROPE DIRECT CEDERNA GARALUR. NAFARROA Barriobide, 40, 001 bulegoa. 31013 Ansoain. Tel.: 948 206 697.

E-maila:europadirect@cederna.es EUROPE DIRECT HAZI Granja Modeloa,z/g. 01192 Arkaute (Araba). Tel.: 945 0003 208. http://www.hazi.es EUROPE DIRECT BIZKAIA Simón Bolivar Kakea, 8B. 48010 Bilba. Tel.: 946 072528. E-maila: europedirect@fundacionede.org. http://www.europedirectbizkaia.org.

EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu, dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECT DONOSTIA Prim kalea,14 2.D. 20006 Donostia.

Tel.: 943 470 962.E-maila: europedirect@kaebnai.net. http:// kaebnai.net. Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILEKO LAGUNTZA JASO DU

KOORDINATZAILEAK: Asun Calviño eta Jon Lasa.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Ana Belén Sánchez, Nissma De Benito eta Ion Mikel Zabalegi.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria.

ARGAZKIAK: Makel Redondo eta Cristina Domínguez.

PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185.

Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.

LAGUNTZAILEAK

EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

03

Errektoretzako eraikin iraunkorra Teknologia berritzaile, eskuragarri eta moldagarrien bidez, kontsumo eraginkorra lortzea da eraikinaren birgaitzearen helburua Unibertsitateko Aldizkaria

UPV/EHUko Errektoretzaren Eraikinaren eraginkortasun energetikoa hobetzeko, kontsumo energetikoa gutxitutzeko eta erosotasuna areagotzeko lehenengo faseari ekin dio Bizkaiko Campusak.

A2PBEER (Eraikin publiko eskuragarri eta egokigarriak birgaitze energetikoki eraginkorraren bidez) programaren barruan, Europar Batasunak hautatutako hiru eraikinetako bat da Errektoretza.

Beste biak dira MalmĂśko (Suedia) Zientzia Museoa eta Ankarako (Turkia) Lanbide Eskola. Era berean, eraikuntza horietako irtenbide aplikatuak beste batzuetan kopiatu ahal izango dira.

A2PBEER programak arreta jartzen du eraikin publikoen zaharberrikuntzan, Europan bizitegikoak ez diren eraikinen % 30 publikoak baitira eta gainerakoek baino energia kontsumo handiagoa baitaukate. Zaharberrikuntzaren ondoren, hiru eraikin pilotuek energia kontsumo ia nulua

daukan eraikinaren ereduarekin antz handiagoa izango dute.

Programak lau urteko iraupena du, eta bertan Europako 20 erakunde eta administrazio publikok osatutako partzuergoak parte hartzen du, erabilgarriak, eskuragarriak, moldagarriak eta bizitegikoak ez diren eraikinetan energia kontsumoa % 50etik gora murrizteko gai diren teknologiak elkarrekin garatzeko asmoz. Euskadin Euskal Herriko Unibertsitateak, Energiaren Euskal Erakundeak eta Tecnaliak hartu dute parte.

UPV/EHUko Errektoretzaren eraikinean egindako lanak irail bukaeran aurkeztuko dira ondorengo jardunaldi honen baitan: “A2PBEER teknologia moldagarri eta eskuragarrien bidez eraikin publikoetan birgaitze energetikoa egiteko jardunaldia. Leioako campusean kasu praktikoa�. Ekitaldia Energiaren Euskal Erakundeak antolatuko du eta Bizkaiko Campuseko Bibliotekan (Leioa-Eran-

dio eremuan) irailaren 28an, osteguna, izango da. Izena emateko epea irekita dago.

Birgaitu, kopiatu ahal izateko Errektoretzaren eraikina Bizkaiko Campusean (Leioa-Erandio gunea) dago, eta 70eko hamarkadaren hasieran eraiki zen.

110x22 metroko oinplano estuko diseinua dauka, bere gehieneko garaiera 18 metrokoa da, eta bi eta lau arteko solairuak ditu. Egitura, sabaia eta zoruak hormigoi aurrefabrikatuzkoak dira. Eraikin hori hautatu da, beste batzuek antzeko eraikuntza baitaukate. Hala, irtenbideak beste eraikin horietan kopiatu ahalko lirateke.

Proiektua 2013ko irailean abiarazi zen. Luis Portillo, Aitor Erkoreka eta Koldo MartĂ­n irakasleak osatutako lantalde teknikoak, hasieran, neurtu ditu benetako energia kontsumoa eta barnealdeko erosotasun maila. Eta jarraian, energia kontsumo eragin-

Leioako Errektoretzako eraikina iraunkorragoa izateko obrak hasi dira.

korra lortzeko estrategia diseinatu du.

Orain, Errektoretzaren eraikinaren estalkiaren, fatxadaren leihoen erreforma-lanak hasi dira.

Hain zuen ere, sabaian ohiko panel isolatzaileak eta fatxadan huts-panelak, eraikinak beroa gal ez dezan, jartzen ari dira. Gainera, leiho zaharragoak kendu eta leiho adimenduak instalatzen ari dira, neguan (eguzkiko beroa hartzen

dute) edo udan (eguzki erradiaziotik babesten dute) eguzki erradiazioa doitzea ahalbidetzen dutenak. Aireratzeko eta airea berritzeko sistemak eransteaz gain, zenbait aretotako argiteria aldatzen ari da eta eraikinaren sabaian hartzen den, zuntz optikoaren bidez, eraikinaren barnealdera garraiatzen den argi naturala eta LED argiztapena batzen dituen sistema ezartzen ari da.

04

2017iraila

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Mondragon Unibertsitatea zerbitzu aurreratuekin Bilboko Udalarekin batera, MUk zerbitzu aurreratuei buruzko RESER 2017 Mundu Biltzarra antolatu du

MUk zerbitzu aurreratuei buruzko RESER 2017 mundu-kongresua antolatu berri du Bilbon.

Unibertsitateko Aldizkaria

RESER (European Association for Research on Services) sarearen Zerbitzu Aurreratuei buruzko Biltzarraren XXVII. edizioa antolatu berri dute, irailaren 7tik 9ra, Bilboko Udalak, Bilbao Ekintzaren bidez, eta Mondragon Unibertsitateko Enpresagintza Fakultateak, MIK Ikerkuntza Zentroaren bidez, Bizkaiko hiriburuan. Europako ikerkuntzaren alorreko 100 bat profesionalek egin zuten bat, Euskalduna jauregian, zerbitzuaren sektoreak urtean maila akademikoan egin ohi duen bilkurarik garrantzitsuenean parte hartzeko.

Hala, irailaren 7tik 9ra bitartean, industriako zerbitzu aurreratuen munduko hiriburua izan zen Bilbo. Napoli hiriari lekukoa hartuta, Bilboko Udala eta Mondragon Unibertsitateko Enpresagintza Fakultatea arduratu ziren RESER 2017 kongresua abian jarri eta zuzentzeaz. Europako zerbitzuen arloko ikertzaileen topagune eta ekintza-eremu garrantzitsua da sarea. Bertan, Europa osoko ikerkuntzako, kontsultoretzako, enpresetako eta erreferentzia-zentroetako profesionalak bildu ziren, zerbitzuek enpresa eta hirien lehiakortasuna sortzen betetzen duten eginkizuna aztertzeko.

RESER 2017 kongresua zazpi gai nagusiren inguruan antolatu zen;

hauexek izan ziren: hiria zerbitzu-sektorearen katalizatzaile, zerbitizazioa, zerbitzu-ekosistemak, zerbitzuen alorreko berrikuntza, nazioarteko aurreikuspenak, balio-sorrera eta erronka metodologikoak.

Hiriak eta zerbitzu-sektorea Zerbitzuak eta, zehazki, zerbitzu aurreratuak, batez ere hirietan ari dira garatzen, azken hamarkadetan. Beraz, topaketaren helburua zen sistema bat aurkitzea, hiriek aurrera egiten duten erritmo berean sektoreari aurrera egiten laguntzeko. Ekonomiaren digitalizazio gero eta handiagoak ere eragin handia du zerbitzuen sektorean. Zehazki, zerbitzuetako balio-proposamen berrien bidez produktu-eskaintza osatzeko aukera eskaintzen dute 4.0 industriako teknologiek. Hori dela eta, zerbitzuek produktua osatu eta balioz hornitzeko formula bilatu nahi zen kongresuan.

Bestetik, zerbitzu-enpresek lankidetzan jardun beharra izaten dute, negozio lehiakorren eredu berriak sustatuko dituzten ekosistemak sortzeko. Networking-ekintzen bidez, eragile edo interes-talde publiko eta pribatuak estrategia bakarra koordinatzen saiatu ziren, industria-sektoreko merkatua

eraginkortasunez eta beharrei eran-tzunez erakartzeko Bilbora.

Ildo horretan, industrien zerbitizazioaren inguruan lanean ari diren europar proiektuak aurkeztea zen kongresuaren ardatz nagusietako bat. Horien artean, AS FABRIK hiri-proiektu estrategikoa aurkeztuko zen: Bilbon zerbitzu aurreratuen sektorea bultzatzeko abian dagoen proiektua.

Zerbitzu-sektorearen urteroko topaketa Zerbitzu aurreratuek ekonomia lehiakorragoa garatzeko bete lezaketen eginkizuna ikusaraztea da RESER sarearen helburua, 1988an sortu zenez geroztik. Orobat, 1991tik aurrera, sare horrek kongresua egiten du urtero, iker-tzaileek aurrerapen nagusien berri eman dezaten eta ikerkuntza-proiektu berriak abian jar daitezen.

Hala, mundu zabaleko 20 herrialdetik gorako ikerketa eta proiektuak aurkeztu ziren, topaketan parte hartzeko. Biltzarra ingeles hutsean izan zen. Jardunaldiak irailaren 6an hasi ziren, tesia zerbitzuen arloan egiten ari diren doktoregoko ikasleekin egindako solasaldi batekin. Gainera, aurkeztutako lanen artean, 500 euroko saria eman zotzaion ongien balioetsitako proposamenari, eta 300 eurokoa bigarrenari. Itxieraafarian ezagutarazi ziren sariok.

Jardunaldiotan, sektorearen erronka berriak jorratu eta hazteko formula berriak bilatu zituzten zerbitzuetako adituek. Euskadi lurralde liderretako bat da Europako industria-garapenaren aldetik, eta orain 4.0 industriaren erronkari aurre egiten ari zaio, arrakasta handiz.

Gai hori lantzeko, Mondragon Unibertsitateak egindako lana azpi-

marratu zen kongresuan, eta Bilbo, topaketa hartu zuen hiria, aztergai izan zen, hiriak industria-sektorearen eraldaketa digitalaren aldeko apustua egin duelako eta Bilboko enpresek zerbitzu aurreratuen arloan lehiakortasuna handitzea lortu dutelako.

Europako ikerkuntzaren alorreko 100 bat profesionalek parte hartu zuten topaketa honetan Parte-hartzaileak Kongresua irailaren 7an (ostegunez) hasi zen. Zerbitzuei buruz Ikertzeko Europar Elkarteko (RESEReko) lehendakari Patrik Strömek, Bilboko alkate Juan Mari Aburtok eta Mondragon Unibertsitateko errektore Vicente Atxak hartu zuten parte hasiera-ekitaldian.

Ström irakasle elkartua da Goteborgeko (Suediako) Negozio, Ekonomia eta Zuzenbide Eskolan, eta Elkarteko lehendakaria 2012az geroztik. Haren ikergai nagusiak dira, alde batetik, Europako eta Asiako ezagutza-zerbitzu trinkoen industriaren internazionalizazioa eta lehiakortasuna, eta, bestetik, Asiako ezagutza-industrien integrazioa. Horrez gain, zerbitzuen eta manufakturaren integrazioari buruz ikertzen ari da, eta aditutzat hartzen dute bai sektore pribatuan bai publikoan, zerbitzu-industriaren hazkundeari lotutako gaietan.

Haren jardunaren ostean, Andreas

Schroeder irakaslearen txanda izan zen. Erresuma Batuko Aston Business Schoolen da irakasle, eta Zerbitzu Aurreratuen Taldeko (ASGko) kidea da. Gai hau izan zuen hizpide: “Manufakturaren zerbitizaziotik zerbitzu aurreratuetara, ikuspegi eraldatzaile bat”. Zerbitzu aurreratuen testuinguruan, Interneten eta datuen eginkizunari eta balioari buruzko ikerketa bat ari da zuzentzen Schroeder. Haren jardunaren ostean, aldibereko saioak hasi ziren.

Arratsaldean “Zerbitzu aurreratuen garapenerako estrategia Bilbon” aurkeztuko zuen Bilbao Ekintzak.

Ostiralean —irailak 8— izan zen hitzaldi nagusia, entzunaretoan, Norman Roseren eskutik. “European Centre for Facility Management” zentroko idazkari nagusia eta “European Business Services Round Table” elkarteko lehendakaria da eta Europako Batzordeak abian jarritako zerbitzu-lantalde nagusietako kidea izan da Norman Rose. Hauxe izan zen jardunaldian azaldutako gaia: “Europa aldakor honetan mugaz gaindiko zerbitzuak errazteko jardunbide egokien arauak egitea”. Haren ondoren, Nanno Mulder aritu zen.

CEPALeko (Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoko) Nazioarteko Merkataritza eta Integrazio Dibisioko senior ekonomialaria da. Hauek dira, besteak beste, gaur egun dituen ikergai nagusiak: balio-kateak, zerbitzu globalak, merkataritzaren eta produktibitatearen arteko lotura eta ETE-en internazionalizazioa.

Arratsaldean Mondragon Korporazioaren zerbitizazio-estrategiari buruzko osoko saioa izan zen. Larunbatean —irailak 9—, RESER kongresuari amaiera emateko, Elkartearen Batzar Nagusia egin zen.

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

05

Nazioarteko ikasleei ongietorria Deustuan Deustuko Unibertsitateko Bilboko eta Donostiako campusek ongietorri-ekitaldiak egin zituzten nazioartetik etorritako ikasleei zuzenduta Unibertsitateko Aldizkaria

Deustuko Unibertsitateak ohiko ongietorri-ekitaldia egin zuen irailaren 4an astelehena atzerritik etorritako 400 bat ikasle eta irakasleak hartzeko. Horiek Unibertsitateko Bilboko campusean izango dira 2017-2018 ikasturteko lehen seihilekoan. Juan María Aburto hiriko alkateak eta Nazioarteko Harremanen Errektoreorde Alvaro de la Ricak parte hartu zuten harrera horretan Auditorioan egin zen 12:30ean eta gosegarri bat zuen Auditorioko klaustroan, ondoren hirian zehar bisita bat egiteko.

Aurtengo ikasle nazioartekoak ondorengo herrialdeetatik datoz: Afganistan, Albania Alemania, Argentina, Austria, Belgika, Brasil, Bulgaria, Kanada, Txile, Txiina, Kolonbia, Korea Hegoaldea, Danimarka, El Salvador, Eslobakia, Eslobenia, Estatu Batuak, Frantzia, Grezia, Hungria, Irlanda, Italia, Japonia, Kazakstan, Letonia, Libano, Lituania, Mexiko, Noruega, Herbehereak, Palestina, Peru, Polonia, Erresuma Batua, Txekiar Errepublika, Errusia, Siria, Sri Lanka, Suezia, Suiza, Turkia, Ukrania, Uruguay eta Venezuela.

Donostiako campusa Donostiako campusean, bere nazioarteko ikasleei zuzendutako ongietorri-ekitaldia irailak 4an ere ospatu zen, 13:30ean. Kasu honetan, 176 ikasle inguruk, 28 herrialdetakoak, ikasiko dute Deustuako campus donostiarrean ikarturte berriko lehen seihilekoan.

Irailaren 4an eta 5ean, astelehena eta asteartea, ikasle hauek bere koordinatzaile eta tutore akademikoak ezagutu zituzten, Unibertsitatea eta bere zerbitzu ezberdinak aurkeztu zitzaizkien eta campuseko instalazioak bisitatu zituzten. Hilak 5ean, asteartea, Donostiako alkate Eneko Goiak jaso zituen ikasleak Udaletxean eta ondoren hiria ezagutzeko aukera

Deustuko Unibertsitateak dagoeneko hasi du 2017-2018 ikasturte berria.

izan zuten “tour” turistiko baten bidez.

Graduko klaseak Ekitaldi hauekiko paralelo, fakultateek egun hauetan ere ospatu dituzte graduko ikasle berrien ongietorriko jardunaldiak.

1800 ikasle inguruk hasi dituzte urte honetan beren ikasketak Deustuan. Oraingo honetan, graduen zerrendak gehitzen du nobedade bezala Deusto Finance Programme, gradu + master programa bat (EAZ + Financial Analyst Basics), aitzindaria Estatuan, Bilboko campusean emango dena. Fintech sektore-

ko entitate lider eta ekintzaileen laguntzarekin diseinatuta dago eta helburu bezala du finantzasektoreko etorkizuneko liderrak hezitzea.

Beste berrikuntza bat ikasturte honetarako EAZ + Ingurune Digitalen Zuzendaritza gradua da, berezko titulu bat, Zuzendaritza-Garapeneko Programa ordezkatzen duena eta EAZ graduko osagarri dena aro digitaleko jomugei aurre egitea erakusten duena. Berria da baita ere, kasu honetan bigarren mailatik aurrera eskuragarri, Psikologia + Erakundeen Psikologia gradua, eta Ingeniaritzan, berriz, espezialitate berri bat dago: Inge-

niaritza Informatikoa + Enpresako Eraldakuntza Digitala.

Zuzenbidearen alorrean ”Skills for International Lawyers” programa berria nabarmentzen da, % 100 ingelesez, graduaren heziketa eta bere espezialitateak osatzea ahalbetuko duena konpetentziak eta trebetasunak garatzen geroz eta globalizatuagoa den mundo batek proposatzen dituen desafioei erantzuna emateko.

Berri gehiago Donostiako campusean nobedadeak enpresaren arloan zentratzen dira. Horrela, EAZ graduak

nazioarteko titulazio bikoitz bat lortzeko aukera ematen du, hau da, Deustotik eta beste herrialde bateko beste unibartsitate batetik. Bestalde, EAZ graduak espezialitate berri bat gehitzen du: EAZ + Digital Business Skills, aro digitalean enpresen kudeaketarako beharrezkoak diren ezagueren garapenenen eta zuzendaritzatrebetasunen sakontze bat eskaintzen duena.

Goiko mailetako ikasleek beren klaseak irailak 6 asteazkenean hasi zituzten eta ikasturteko ekitaldi ofiziala hilak 27 asteazkenean izango da Bilboko campusean.

06

2017iraila

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

30 postu NUPeko “Mugi zaitez” programan Entrenamendu horien helburua osasun-arazoak dituzten unibertsitateko komunitateko kideei laguntzea da

Irudian, iazko jarduera bat.

Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) 30 postu eskaintzen ditu "Mugi zaitez" ariketa-programaren bigarren edizioan. 2017ko udazkeneko seihilekoan garatuko da, eta osasun-patologiaren bat daukaten Administrazio eta Zerbitzuetako Langileei (AZL) eta Irakasle-Ikertzaileei (I-I) zuzen-

tzen zaie. NUPeko Kultura eta Kirol Unitateak antolatzen du programa, Unibertsitateko Osasun Laguntzarako Unitatearekin eta Nafarroako Gobernuaren Kirolaren Azterlan, Ikerketa eta Medikuntzako Zentroarekin lankidetzan.

Ekimena joan zen urtean jarri zen martxan. Ariketa fisikoan oinarritzen da, osasuna hobetzeko

modua delako. Ariketa fisikoa eguneroko ohituretan sartu nahi du, bizitza osasungarriaren aztura delako. Parte-hartzaileek hipergluzemia, kolesterola, obesitatea edo intsulinaren mendekoa ez den 2. motako diabetesa bezalako arazoak eduki ohi dituzte, eta bi taldetan banatzen dira: lehena astelehen eta asteazkenetan, 17:00etatik 18:30era aritzen da, eta bigarrena astearte eta ostegunetan, 12:00etatik 13:30era.

Programa hasi baino lehen, irailaren lehenengo bi asteetan, proba batzuk egin ohi zaizkie parte-hartzaileei, eta beharrezkoa izanez gero, baita esfortzu probak edo analisiak ere, arrisku faktore, patologia edo kontraindikaziorik ote dagoen jakiteko, eta horrela, hurrengo astean, lan programa eta lan kargak kasu zehatz bakoitzari egokitzeko. Halaber, parte-hartzaileei testak egin ohi zaizkie, programa hasi baino lehen eta amaitu eta gero ere. Horrek, eta bukatu eta gero egiten zaien beste analitika batek, informazio zehatza ematen du egindako lanari eta lortutako hobekuntzari buruz.

Gaur egun, teknikaria da Nafarroako Gobernuaren Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazioko Departamentuko Jasangarritasunaren, Ingurumen Hezkuntzaren eta Partaidetza Publikoaren Atalean; aurreko legegintzaldian, berriz, Ekonomia, Ogasuna, Industria eta Enpleguaren Departamentuko Berrindustrializazio, Lehiakortasun eta Proiektu Estrategikoen Zerbitzuaren zuzendaria.

Bestalde, irakasle-lanetan ere badabil Nafarroako Administrazio Publikoaren Institutuko (NA-

PI) Estatistika eta Finantzetarako Matematikak eta Finantzak irakasgaietan eta unibertsitateko ikasleentzako zenbait akademiatan, eta oposaketak prestatzen ere laguntzen du.

Administrazio eta Zerbitzuetako Langileei (AZL) eta Irakasle-Ikertzaileei (I-I) zuzenduta dago programa hau

Entrenamenduak Cristina Morente Sebastián monitoreak, NUPeko kirol instalazioetako langileak eta Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietan lizentziadunak, diseinatu eta gidatzen ditu entrenamenduak. Entrenamendu bakoitza honela osatzen da: beroketa bat lehendabizi, eta gero indarra eta erresistentzia aerobikoa nahasten dituen ariketa-sail bat (hanka-atxikia edo kokorikatze erdia, bizkarraldekoa, bularrekoa, bizepsa eta trizepsa eta abdominal dinamikoak, baita jolas arin eta askotarikoak ere), bihotz maiztasun maximoaren % 85 gainditu gabe, segurtasunarengatik.

INFORMAZIO GEHIAGO: www.unavarra.es Jarri harremanetan Kultura eta Kirol Unitatearekin: 948 169 750 (Kultura eta Kirol Unitatea) Edo deportes@unavarra.es posta elektronikora idatzi.

NU, Espainiako lau unibertsitate onenen artean Nafarroako Unibertsitatea 301. postuan dago 350etik mundu-eskalan Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitateak bere postua mantentzen du urtero Times Higher Education World University Rankingean, munduko eskalan 301. postuan kokatzen duena 350 unibertsitatetatik. Halaber, laugarren da ikerketa horretan agertzen diren unibertsitate espainiarren artean. Ranking horrek 1.000 unibertsitate sailkatzen ditu munduan dauden 25.000etatik.

NU iaz sailkapeneko tarte beran aurkitzen zen. Hala eta guztiz ere, Unibertsitateak bere puntuazioa hobetu du ondorengo eremuetan: ikerketa, aipuak argitalpen zientifikoetan, nazioartekotzea eta ezagueraren transferentzia gizarteari.

The Times Higher Education World University Ranking unibertsitateen ikerketa global bat da sistematikoki ebaluatzen dituena “garrantzi handiagoko instituzioak hurrengo arloetan: irakaspena, ikerketa, ezagueraren transferentzia gizarteari eta nazioartekotzea”.

Guztira, rankingak erabiltzen ditu “13 adierazgarri kontu handiarekin hautatuak isladatzeko ahalik eta konparazio integral eta orekatuena. Kontuan ditu ere ikasle, akademiko, lider unibertsitario, enpresari eta gobernuen iritziak.

Besteak beste, ikerketak aztertu ditu 56 milioi aipamen baino gehiago 11,9 milioi argitalpen zientifikotan”.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

07

08

2017iraila

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Formula Student Taldea 19. geratu da Bartzelona-Katalunia zirkuituan Bilboko Ingeniaritza Eskolako taldeak garatutako Formula 1 ibilgailuak proba guztiak bete zituen 10 herrialdetako 66 talderen aurka Unibertsitateko Aldizkaria

Formula Student Bizkaia taldea, Alejandro López liderrarekin, “oso pozik” bueltatu da etxera Formula Student Spain txapelketan, Bartzelona-Kataluniako (Montmelo) zirkuituan 10 herrialdetako 66 talde unibertsitarioen aurka lehiatu ostean. Bilboko Ingeniaritza Eskolako 40 ikaslek garatu eta diseinatutako

monoplazak taldeko espektatibak bete ditu, txapelketaren proba gogor guztiak gainditu ondoren, duela lau urte lortzen ez zutena, amaierako lasterketa amaitu eta sailkapen orokorrean 19. lekua lortuta.

Abuztuko azken asteburuan Formula Student Spain lehiaketan lortutako emaitza onak talde bizkaitarrak Silverstone zirkuituan lortutako lorpenen

ostean datoz. Bertan bere markak gainditu zituen eta nagusitasuna erakutsi zuten, Ibilgailu Elektriko Onenaren GKN sari berezia lortuta, lehenengo saria Business Case proban (merkataritza-proiekzio onena), bigarren saria Azelerazioan eta bosgarren saria Diseinu Onenean.

Bilboko Ingeniaritza Eskolako 40 ikaslek eraiki zuten ibilgailua

Eneko Iradier Gil, saria jaso ondoren, Bilboko Ingeniaritza Eskolako zuzendari eta irakasleekin.

“Urte amaiera bikaina izan da”, nabarmendu zuen Mikel Diezek, Bilboko Ingeniaritza Eskolako Ingeniaritza Mekanika departamentuko irakasleak eta Formula Student Bizkaia taldeko tutoreak, Bartzelonatik bueltan.

“Lau urtez ez dugu proba nagusia bete, erresistentzia proba, eta aurten proba estatikoak zein dinamikoak gainditzea lortu dugu”, azaldu zuen Diezek. “Diseinu ona eta ingeniaritza on bat izateaz gain, eraginkorra den ibilgailu bat egiteko gogoak genituen, fabrikazio sendo eta osagaien kontrol on batekin eta aurten lortu dugu”, gehitu zuen.

Gogoratu behar da Formula Student Bilboko Ingeniaritza Eskolako ikasketa proiektu bat dela eta honen helburu nagusia ikasleen heziketa garatzea dela, 300 ikaslek parte hartu dutelarik ikasketa proiektu honetan.

Ibilgailua Silverstone (Erresuma Batua) eta Bartzelona-Katalunia zirkuituan lehiatu den Formula Student Bizkaia taldeko ibilgailua ibilgailu elektrikoa da, karbono-zuntzez egindako kasko bakarreko txasisa du, berezko bateriak ditu eta 80KW-ko sistema bikoitza duen motor bat. Nobedade bezala, Formula Student taldeak garatutako prototipo berriak diseinu berritzaile bat aurkezten du, pack aerodinamiko bat ezarriz (aurreko eta atzeko aleroiekin, fondo zuria eta difusorearekin), proba dinamikoen emaitzak hobetzeko aukera eskainiz. FSB2017-k 227 kiloko pisua du eta 110-reko potentzia. Horrelako zenbakiekin 0tik 100km/ordura 4 segundu baino gutxiagotan azeleratzeko aukera ematen du.

Horrela, FSB prototipoak sailkapen orokorrean 19. tokia eskuratu du, proba guztiak kontuan hartuz.

Gainera, Bilboko Ingeniaritza Eskolako 40 ikaslek garatutako ibilgailu elektrikoak azkenengo proba gogorra amaitzea lortu zuen Bartzelona-Kataluniako zirkuituan, 12. lekua eskuratuz pasa den igandean, abuztuaren 27an, izandako lehiaketan.

Igandeko laskerketan parte hartu ahal izateko, talde bizkaitarraren ibilgailuak azterketa tekniko guztiak gainditu zituen, ”proba guztietan top 15aren barnean kokatuz”, nabarmendu zuen Diezek.

Proba horiek gaindituta, ibilgailuak azelerazio eta skid-pad (zortziak egin) dinamikak egin zi-

tuen eta amaierako lasterketako irteera-postuak zehazteko buelta azkar batean lehiatu zen. FSB monoplazak 22 bueltak eman zituen, hasierako 11 bueltetan David Vázquez ikasleak gidatuta eta Gorka Martinezek amaierako beste 11 bueltetan.

Eskola bilbotarraren etorkizuneko ingeniarien ibilgailuak bere erresistentzia erakutsi zuen 22 kilometrotan, asistentziarik jaso gabe bete zuena, lehiaketaren arauek azpimarratzen duten bezala. Lasterketa amaitzea balentria izugarria da Montmelo zirkuituan abuztuan erregistratzen diren tenperatura altuak kontuan hartuz.

Helburuak beteta “Ez da batere erraza proba guztiak amaitu eta puntuatzea”, azaldu zuen irakasleak. Bere aburuz, prototipoa amaitu duten azkartasunarekin izan da aurten arrakasta lortzeko gakoa. Formula Student Bizkaia taldeak urte honetarako zituen bi helburuak lortu ditu: Silverstone eta Bartzelona-Katalunia zirkuituko proba guztiak bete eta apirilerako prototipoa amaituta egotea. Horretarako, taldea berrantolatu behar izan dute eta lan egiteko modua aldatu udako lehiaketak baino lehen prototipoa probatu ahal izateko, akats posibleak hautemateko eta konpontzeko.

“Hau erabakigarria izan da eta datorren urterako epe berdinak mantentzea espero dugu apirilerako ibilgailua amaituta egoteko”, gehitu zuen irakasleak, FSB taldeko tutoreak.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

09

10

2017iraila

unibertsitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

UNED Iruñeak Kriminologiako Gradu berri bat ezarri du 28 Gradu, Sarbide Ikastaroak, Ingelesa eta UNED Senior emango dira. Matrikula www.uned.es-en egiten da urriaren 20ra arte ZER IKASI DAITEKE UNED IRUÑEAN? EEES GRADUAK Unibertsitateko Aldizkaria

Unibertsitateko titulazio bat ikasi eta beste ekintza batzuekin partekatzea posible da UNED Iruñean, unibertsitate dinamiko eta malgu bat, zeina bere metodologia eta baliabide berritzaileenak aplikatzearen ondorioz, aukera egoki gisa finkatzen den nahi duten guztientzat.

UNED Iruñeak, egun, 4.200 ikasle baino gehiago ditu, banatzen direnak 28 Gradu unibertsitariotan, 12 Gradu Konbinatutan, 25 eta 45 urte baino Nagusientzako Unibertsitaterako Sarbide Ikastaroetan, Ingeleseko irakaskuntzan, Masterretan, Heziketa Jarraian eta UNED Senior programan 50 urte baino gehiagokoentzat.

Kriminologiako lehen bi ikasturteen ezarpena Hurrengo ikasturteko nobedade nagusia UNED Iruñean Kriminologiako Gradu berriaren ezarpena da. Kriminologia delituaren azterketaz, delitugileaz, biktimaz eta delinkuentziako kontrol eta erreakzio sozialez arduratzen den zientzia bat da. Hau dela eta, Graduaren erronka izango da detekzioaren, prebentzioaren eta erasotzaile eta biktimekin egiten den esku-hartzearen azterketa, generoko indarkeria, bullyng-a, geletako jazarpena, ciberdelituak eta gorrotoko delituak bezalako kontuetan.

Ingeleseko sei Mail, plazetako arazorik gabe UNED Iruñean Ingeleseko sei maila ematen dira: A1, A2, B1, B2, C1 eta C2 eta ikasleek aproposena uste duten mailan izena eman dezakete plazetako arazorik gabe. Ingelesko irakaspenak UNEDen konbinatzen ditu klase presentzialak metodologia on line-arekin.

Klase presentzialak eta on line Zentroan ematen diren klase presentzialez gain, UNED Iruñe-

ako hainbat Gradutako ikasgaietako ikasleek Zentroan ematen diren klaseak jaso ditzakete bertara pertsonalki joan gabe.

UNED Iruñeak sistema bat ezarri du zeinarekin Gradu berrietako irakasgaiak AVIP plataformaren bidez ematen dira, alegia tresna bat ahalbidetzen duena distantziako klaseak ematea UNEDeko Zentro ezberdinen artean eta Iruñeako ikaslea konektatu ahal izatea, nahi izanez gero, bere etxetik.

Ekintza guzti hauek gehitzen dira UNED Iruñeak bere ikasleei eskaintzen dizkien zerbitzu eta baliabideetara, hala nola liburutegia, laborategiak, liburudenda edo informatikako gelak.

Matrikula Zentroaren laguntzarekin, irailaren 11tik aurrera Gradu eta Sarbide Ikastaroetako matrikulak irekita darrai urriak 20era arte, UNED Senior programarako izan ezik, irailaren 29an amaitzen dena, eta Ingeleserako izan ezik ere, azaroaren 7ra arte irekitzen dena. Matrikula Interneten egiten da www.uned.es web orrian y UNED Iruñeatik ere laguntza eskaniko da Zentroan irailaren 11tik aurrera hori behar dutenen ikasleentzat. Ikasturte berriko klaseak urriako lehen astean hasiko dira.

Saio informatiboak Halaber, irailak 18, 19 eta 20ean harrerako saio informatiboak ospatuko dira, sarrera librearekin, Zentroan ematen diren ikasketa ezberdinei buruz. Irailak 18a Ingeleseko, UNED Seniorreko eta Sarbide Ikastaroetako ikasketei dagokie. Irailak 19an Psikologia, Artea eta Humanitateak eta Giza Zientziak eta Juridikoei buruz informatuko da. Eta irailaren 20ean Zientziak, Ekonomia eta Ingeniaritzak karrerei buruz.

Enpresen Administraritza eta Zuzendaritza Antropologia Sozial eta Kulturala Inguruneko Zientziak Politika eta Administrazioko Zientziak Administrazio Publikoetako Zientzia Juridikoak Kriminologia Zuzenbidea Ekonomia Gizarte Heziketa Ikasketa ingelesak: Hizkuntza, Literatura eta Kultura Filosofia Fisika Geografia eta Historia Artearen Historia Ingeniaritza Tecnologia Industrialean Hizkuntza eta Literatura espainiarrak Ingeniaritza Mekanikoa Ingeniaritza Elektroniko Industrial eta Automatikoa Ingeniaritza Elektrikoa Informazio eta Komunikazio Teknologien Ingeniaritza Ingeniaritza Informatikoa Matematikak Pedagogia Psikologia Kimika Soziologia Turismoa Gizarte Langitza

BESTE IKASKETAK INGELESA: A1, A2, B1, B2 , C1 eta C2 mailak.

Unibertsitaterako Sarbide Ikastaroak (25 eta 45 arte baino Nagusiagoak) UNED Senior Programa (50 urtetik aurrera) Master ofizialak EEES Heziketa Jarraituko Ikastaroak

UNED Iruñeako udaikastaroetako matrikula irekia bullyingari, adingabeei, psikologiari eta hezkuntzari buruz Unibertsitateko Aldizkaria

UNED Iruñeak lau uda-ikastaro antolatu ditu irail honetan, Nafarroako Gobernuak finantzatuta. Hauek dira: ”Bullyinga eta ciberbullyinga: detekzio goiztiarra eta esku-hartze espezializatua" (gaztelaniaz); “Zer egin argi ez dudanean: Gaztazka etikoak lanean ahultasunean dauden adingabeekin" (gaztelaniaz); “Talde-lan, alter-lan?

Hezkuntza kooperatiboaren abantailak eta eskolara ekartzeko tresnak” (eukaraz); eta “Emozio baikorren garrantzia” (gaztelaniaz). Ikastaro batzuk Ateneo Navarro/Nafar Ateneoarekin eta Ilundain/Haritz Berri Fundazioarekin elkarlanean antolatu dira.

Matrikula on line irekia Matrikula irekita dago eta on line egiten da www.unedpamplona.es/matricula-n . Ikastaroen prezioa 15 € dira. Bertaratu izanaren ziurtagiria emango da. Plazak mugatuak dira eta matrikula izen-ematearen ordenaren arabera egingo da.

INFORMAZIO GEHIAGO: www.unedpamplona.es cursosdeverano@pamplona.uned.es @unedpamplona www.facebook.com/unedpamplona

UDA IKASTAROAK UNED IRUÑEA 2017 BULLYING ETA CIBERBULLYING: detekzio goiztiarra eta eskuhartze espezializatua (gaztelaniaz).

Lekua: UNED Iruñea.

Data: irailak 12tik 14ra.

Ordutegia: 17:00etatik 19:45era.

ZER EGIN ARGI EZ DUDANEAN: Gatazka etikoak lanean ahultasunean dauden adingabeekin (gaztelaniaz).

Lekua: Civivox Condestable.

Data: irailak 18tik 20ra.

Ordutegia: 17:00etatik 19:45era.

TALDE-LAN, ALTER-LAN?: Hezkuntza kooperatiboaren abantailak eta eskolara ekartzeko tresnak.

Lekua: Kondestablearen Jauregian.

Data: irailak 21 eta 22.

Euskaraz.

EMOZIO BAIKORREN GARRANTZIA. (Gaztelaniaz) Lekua: UNED Iruñea.

Data: irailak 26tik 28ra.

Ordutegia: 17:00etatik 19:45era.

+ Trebakuntza

2017 IRAILA

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

01

Ekintzailetzaren aro ona Euskadin Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, ekintzailetza egonkor mantendu da Euskadin eta gizarteak iritzi hobea du GEM-EN AHOLKUAK Global Entrepreneurship Monitor (GEM EAE 2016) txostenaren ondorioak ezagutu eta gero, kontuan hartu beharrekoak dira txostenean bertan lan egin duten langileen gomendioak.

Unibertsitateko Aldizkaria

Joan den uztailaren 13an, Euskal Autonomia Elkarteko Global Entrepreneurship Monitor (GEM EAE 2016) txostenaren aurkezpena egin zen Donostian. GEM, Global Entrepreneurship Monitor nazioarteko ikerketa-proiektua da eta horren bitartez, Euskal Autonomia Erkidegoan dagoen ekintzailetzamaila beste lurralde batzuekin konparatzea lortu daiteke. Datu-base horrek, hamalau urte ditu eta garrantzitsuena da EAEan dagoen ekintzailetza-jardueraren ikerketan.

Eusko Jaurlaritzako SPRI eta Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako hiru Foru Aldundiak eta FESIDE, Emilio Soldevilla, Enpresaren Ikerketa eta Garapenerako Fundazioa eskutik doaz nazioarteko proiektu honetan Universidad del PaĂ­s Vasco/Euskal Herriko Unibertsitateari, Deustuko Unibertsitateari eta Mondragon Unibertsitateari laguntzeko.

Aurkezpenean ikerketa honen ondorioak azaldu ziren. Batetik, Ale-

maniarekin edo Estatu Batuekin konparatzean, euskal biztanleriak ekintzailea izateko aukera gutxiago ikusten du. Dena den, Espainiako biztanleriarekin konparatuta euskal biztanleriak pareko aukerak ikusten ditu. Gaitasunen pertzepzioa berdina da bai euskal lurraldean eta bai Espainiako lurraldean, eta Alemaniako biztanleriaren gainetik dago euskal biztanlegoa gaitasunen pertzepzioan. Ekintzailea izatea ondo ikusita dago aukera profesional moduan. Dena den, ezin da ahaztu porrotari lotuta dagoen beldurra handia dela.

EAEko enpresa berrien nazioarteko ikuspegia jaitsi da Bestetik, ekintzaileak ekiten duenean, pertsona legez duen proiektu profesionalean aukera ikusten duelako da, argi duelako bere autonomia garatu nahi due-

la. Batez beste, EAEan ekintzailea denak, unibertsitate ikasketak eta 40 urte inguruan ditu eta ideiak argi izateaz aparte, heldutasuna badu. Jakin badaki inguruko ekintzailetza jarduerak mugatuta daudela, baina negozioa non dagoen bai somatzen du. Adi egoteko modukoa da EAEan gaur egungo enpresarien artean dagoen erretiro-tasa.

Emakumeak gora Halaber, emakume ekintzaileen tasak gora egin du. Batez beste, euskal emakume ekintzaileak berrogei urte ditu, goi mailako ikasketak ditu eta gizonak baino aukera gehiago ikusten ditu eta beldur gutxiago du ekintzailea izateko. Honen harira, negozio ideiak zerbitzu sektorean daude.

Langile gutxi behar izaten dira eta asko jota hogei langilera ez da heltzen negozio hori. Berrikuntzetan aurrekariak diren enpresa berriak Espainiako eta Europako enpresak baino berrikoiagoak dira eta izatez sortu-berriak diren en-

1.

2.

3.

4.

Gazteen ekintzailetza bultzatzeko, politika lerroak sendotu eta negozioaren jarraipena bermatzeko, enpresari jubilatuen aldaketa prozesuak erraztu behar dira.

Unibertsitateetako I+G transferentzia bideak eta start-up ereduak sortzeko teknologia-zentroak hobetzen jarraitu behar dira.

Lehen Hezkuntzan ekintzailetza eta berrikuntza gaitasunak lantzeko curriculuma diseinatu behar da.

Bai Heziketa prozesuetan eta bai komunikabideetan, gizarte mailan enpresari izatearen duintasuna erakusteko, ekintzailea izatearen aldeko jarrerak landu behar dira.

Beraz, orokorrean zera azpimarratu behar da: heziketa, formazioa eta laguntza beharrezkoak dira ekintzaileen fenomenoak aldaketa izan dezan Euskal Autonomia Elkartean. presak askoz ere aurreratuagoak dira besteak baino.

Euskal Autonomia Elkarteko enpresa berrienak ez daude nazioartera begira, nazioarteko ikuspegi maila jaitsi egin da. Hala ere, sortutako enpresa berrien artean, % 30a nazioarteko merkatuari begira dago.

Diru-iturriaz, 15.000 eurokin nahiko dela dirudi. Aurreko urteetan baino kopuru txikiagoa da. Espainian ere 15.00 euro inguru da jartzen den hasierako diru-iturria.

Gainera, ekintzailea izateak eta diru-ahalmena izateak bat egiten

dute. Ekintzaileek negozioa martxan jartzeko behar duten diruaren % 74a jartzen dute, izan ere, banketxeen bidez lortutakoa gutxi da.

Azpiegiturak eta programa lerroak baloratzean, bikaina da Euskal Autonomia Elkartean dagoen maila, Espainian eta Europan egiten diren balorazioetatik gora gainera. Ekosistemaren ahulezia Lehen Hezkuntzan eta Bigarren Hezkun-tzan eta I + G (Ikerketa eta Garapena) kontuetan daude, transferentzia mailak atzerakada izan baitu.

02

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017 IRAILA

+ Trebakuntza

Kooperatiben errekor berria Nafarroan Nafarroako Foru Erkidegoa erreferentzia da, maila nazional eta nazioartekoan, langileena den enpresamodelo horren garapenean Unibertsitateko Aldizkaria

Albiste on bat jaso du Nafarroako Foru Komunitateak: erreferentzia da berriz Ekonomia Sozialean; izan ere, bere errekor historikoa gainditu du pertsonetan oinarritutako enpresa-modelo horren, alegia kooperatiben, sorkuntzan. Horrez gain, maila nazionalean, erkidego hau gehien sortu duena da 2017ko lehen seihilekoko datuen arabera.

Egoera hau aitortua izaten ari maila europarrean, non ANELen esperientzia, Foru Erkidegoko kooperatiba eta lan-sozietateak ordezkatzen dituen elkartea, partekatzen ari den Danimarkako eta Erresuma Batuko herrialdeetan eta Euroerregioan.

2017ko lehen seihilekoak baieztatu du Ekonomia Soziala geroz eta dinamikoagoa dela Nafarroan eta funtsezko motorea ekintzailetzarako eta kalitatezko enpleguaren sorkuntzarako. Horrela, urteko lehen sei hilabeteetan Ekonomia Sozialeko 65 enpresa berri sortu dira, zeintzuren artean nabarmentzen diren modu berezian kooperatibak, errekor historiko berri bat da-

karrena eta % 16ko igoera bat suposatzen duena 2016ko denboraldi berarekin alderatuta.

2017ko lehen seihilekoan Ekonomia Sozialeko 65 enpresa berri sortu dira Nafarroan Ignacio Ugalde ANELeko lehendakariak eta Fagor Ederlan Tafallako Pertsonen Kudeaketako zuzendariak azaltzen duen bezala, honek berriz ere Nafarroa estatuko mailan portzentualki Ekonomia Sozialeko enpresa gehien sortzen duen komunitatea bezala kokatzen du. “Bakarrik bi azken urteetan gure komunitatean 200 kooperatiba eta sozietate laboral berri sortu dira, ustekabeko dinamismo bat ez dena. Horren atzetik bere ezaugarri eta balioen hedatze-lan garrantzi-tsu bat dago, baita lege-garapenekoa, eta foro eta instituzioetan presentzia, lehenengo Ekonomia Sozialeko Plan Integrale-

an bihurtu dena”, dio Ugaldek, nork adierazten duen “asebeteak egon behar gara, baina gustuan erori gabe, izan ere oraindik ere sustatu beharreko hazkunde-indarra baitago”.

“Gaur egun ekintzaile asko pertsonetan zentratuak dauden lan-inguruneekin bat etortzen dira, parte-hartzaileak eta horizontal, non kudeaketa-modu berritzaileak garatzen diren”. Horregatik, funtsezkoa da modelo kooperatiboa ezagutzea eta beharrezkoa den laguntza jasotzea “amesten duten hori martxan ipini ahal izateko”.

Izan ere, gainera, “eskastasunaren aurka borrokatzea da”, lan egonkorra eta kalitatezkoa sortuz. Horrela, lanpostuen % 76,6 baino gehiago mugagabeak dira eta % 83,3 jardunaldi osokoak dira. “Nafarroan Ekonomia Sozialeko enpresen guztizko lan zuzena % 6,6 igo da azken urtean, batez besteko nazionalaren bikoitza baino gehiago.

Baina kooperatibei begiratzen badiegu, portzentai hau % 9,3ra arte igotzen da, zeinak ipintzen gaituen hazkunde gehien izan zuen bigarren komunitatea bezala”, gaineratzen du ANELeko lehendakariak.

Nafarroako esperientzia Europan Nafarroako Ekonomia Sozialaren bultzadak gure mugetatik haratago ere interesa piztu du. Adibidez, azken hiruhilekoan ANELeko teknikariak Danimarka eta Erresuma Batura joan ziren beren enpresen birmoldaketa eta eraldakuntzen esperientzia partekatzeko, “Saving Jobs!” programa europarraren parte bezala, zeinaren helburua da lan-apurketa aurreikustea.

Estatuko mailan, Nafarroa gehien hazi den bigarren komunitatea da azken urtean “Manchester bezalako tokietan, kooperatibismoaren sehaska dena, interesatuak daude jakiten nola ekidin den enpresen itxiera eta zein tresna ditugun errazteko hauek langileen eskuetara pasatzeko”, azaltzen du Ignacio Ugaldek. Azken

urteetan ANELek enpresen eraldakuntza eta birmoldaketako 32 kasutan lan egin du eta hauen ekintza % 97an jarraitu da.

Halaber, ANEL ere lan egiten ari da maila europarran giza-osasun arretan lan egiten duten pertsonei laguntza ematen dieten profesionalak entrenatzen, besteak beste, Ekonomia Sozialaren bidez ekintzailetzaren mesederako.

Gainera, Euroerregioko ingurunean, ANEL ETESS (Interreg-Poctefa) berrikuntza sozialeko proiektuan murgilduta dago, aktore lokalak indartu nahi dituena aukerak ikusteko eta Ekonomia Sozialeko elkarlaneko proiektuak garatzeko. “Mugaz gaindikotik, lokala dena indartu nahi da lurralde bakoitzaren beharretara egokitutako irtenbide berritzaileen bidez”, gehitzen du Ignacio Ugaldek.

“Uste dugu etorkizunerako bilatu behar direla formula berriak errazten dituztenak elkarrekin lan egitea kooperatibak eta sozietate laboralak udaletxeekin, garapeneko organismoekin, elkarte eta taldeekin, elkarlaneko maila altuko proiektuetan”.

+ Trebakuntza

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017 IRAILA

03

13 egia negozio bati ekiteari buruz Hona hemen kontuan izan behar diren 13 egia enpresa bat sortu nahi bada Unibertsitateko Aldizkaria

Negozio bati ekitea ez da lan erraza behin-betiko aurrerapauso hori ematen dutenentzat. Zalantzarik gabe, paregabeko esperientzia bat da eta, bizitzako eremu guztietan bezala, bere aldeko eta kontrako aldeak ditu. Jarraian, enpresa berri bat sortzean inork

kontatu ez dituen 13 giltzarri eskaintzen dira.

Ekintzaile baten ezaugarri nagusietako bat bere seigarren zentzua da, hots, negozio-aukerak ikusten ditu besteek ikusten ez dituzten tokietan. Gainera, ez da gelditzen bere buruko irudikapen hori errealitate bihurtzen duen arte. Hala eta guztiz ere,

pauso hori eman baino lehen, ekintzaile horrek zenbait faktore ezagutu behar ditu bere negozioa aurrera eramateko eta porrotera eramaten duten akatsak ez egiteko.

Izan ere, askok ez dute jaso eskolan edo unibertsitatean negozio bat sortzeari buruzko inongo irakaspenik eta abentura honi ekiten

Ez fidatu mundu guztiarekin

1 2 3 4

Zure ibilbidean aurrera egiten laguntzen dizuten pertsonak bezala, badira ere min egin nahi dizuten pertsona asko. Aldendu zaitez zure energia hartu nahi duten eta zure bihotz on eta inozentzia probetxua atera nahi duten pertsonetaz, eta moztu beraiekin.

Pertsona toxikoak dira, zure negozioari kalte eginez gain, eremu pertsonalean mina egingo dutenak. Gainera, pertsona mota hau estres-zama bat besterik ez dira eta deskuidu behargabeko bat, ez duzuna jasan behar. Horrela, hoberena hori ekiditea da.

Hortaz, mesfidatu eta edozein mugimendu arraro luparekin begiratzea ikas ezazu.

Dirua aurreztu Lehen hilabeteak gogorrak dira, kopuru garrantzitsu bat inbertitu duzu proiektuan eta gastu asko bete dituzu negozioak aurrera egiteko.

Beraz, sartzen dihoan diru guztia ez ezazu gastatu eta ahal duzun guztia aurrez ezazu. Diru horrek beste gastu batzuk betetzeko balioko dizu eta zure koltxoi ekonomikoa izango da garai zail horietan.

Zure dirua kontrola ezazu eta erabiltzen ikas ezazu zure negozioa egonkorra izan dadin.

Ahaztu etekinak hasieran Lehenengo sei hilabeteak eman eta gero arte ez ditu etekinak ateratzen negozio batek.

Zure ideia negozio bati ekitea bazen modu arinean dirua ateratzeko, oker zaude. Bikaina izango litzateke negozio bat sortu eta berehala etekinak aterako balira, baina hori bakarrik pelikula eta eleberrietan gertatzen da, ez errealitatean.

Konstantzia, pazientzia eta lan asko behar dira oparotasuna lortzeko eta enpresari handiak dauden postuan kokatzeko. Honen harira, gogora dezagun Albert Einsteinen esaldi hau: “Jenioa % 1 talentu eta % 99 lanarekin egiten da�.

Akatsak beteko dituzu Inor ez da perfektua eta ekintzaile handiak arrakastatsuak izatera iritsi dira beren akatsetatik ikasiz. Bide bat zuzena ez bazen, okerraz ikasten zuten eta bazekiten beste bide asko zeudela nahi zuten lekuraino iristeko.

Horregatik, garrantzitsua da egiten duzun horretan pasioa izatea. Egiten duzuna maite baduzu, prest egongo zara beharrezkoak diren aldi guztietan oker egiteko lortu arte, zure zoriontasuna jokoan baitago.

diote inork zer eta nola egin behar den azaldu gabe. Baina ekintzailetza hitza modan ipini da garai hauetan. Krisialdiak hiritar guztietan eragina izan du eta bizirik irauteko bide bakarra berezko diru-sarrerak bilatzea izan da.

Hain handia izan da saiakera egin duten ekintzaileen eztanda (batzuk lortu dute eta beste ba-

tzuk bidean geratu dira), bere oker eta arrakastez irakurketa batzuk atera daitezkeela norbere proiektuan taktika on bat garatzen laguntzeko eta inspirazioa izateko arrakasta lortzeko.

Hauek dira, beraz, negozio bat kontrolatzea eta hazten jarraitzea ahalbidetzen dituzten 13 ikasgaiak:

Ikasi bizitzen zer gertatuko den jakin gabe

5 6 7 8

Ekintzaile batek ez du ezer ziurtatuta; tristea da esatea baina hala da. Oso ongi joan diezazuke garai batean zehar eta bapatean konpetentziak bere estrategia berregituratzen du eta zure bezeroaren arreta bereganatzea lortzen du.

Honen aurrean, egin behar dena konpetentzia ondo aztertzea da, zer egiten duen ikusi eta hortik aurrea, eskaintza hobeago bat sortu, indartu eta horrela merkatuan bereiztu.

Lider on bat izaten ikasi Zure lan-taldea osasen duzun unean, beraiekin konektatzeko modua jakin behar duzu, zure helburuak lor ditzazun motibatzeko, komenigarria denean zuzenduz eta zorionduz lan on bat egiten dutenean.

Lider on bat bezala jokatuz, bakoitzaren ekoizpena hobetuko duzu eta motibatuak eta kontzentratuak egongo dira beraien lanetan.

Eginkizunak delegatu Hasieran, ilusioak eta pasioak energia nahikoa ematen dizute negozio bati bakarrik ekiteko. Baina denbora aurrera dihoan heinean, guztia zuk egin ahal ez izateko une bat iristen da.

Hori ez da txarra, alderantziz; eginkizunak delegatzen badituzu horiek egin ditzaketen pertsonetan, negozioko beste alde batzuetan aritu ahal izateko denbora gehiago izango duzu.“Jenioa % 1 talentu eta % 99 lanarekin egiten da�.

Saiatu, saiatu eta saiatu Informazioaren aroan gaude. Beraz, gure negozioa indar ditzaketen estrategiei buruzko informazio mordo bat aurki dezakegu. Arazoa da hainbeste informazioa dagoela gehien konbentzitzen gaituena hautatu behar dugula eta saiatu estrategia edo tresna horrek funtzionatzen duen gure negozioan.

04

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

9 10 13

Ez zaitez konformatu Zure erronketara iritsi arren, inoiz ez zaitez konformatu lortzen duzunarekin. Handinahia izan eta zure negoziorako posible uste duzun horretaz haratago begira ezazu.

Zure helmugetara iristean, saia zaitez beste altuago batzuetara iristen eta horrela bakoitza errealitate bihurtu arte.

Ikasten ikasi Irakurri, ikusnahia izan, adituekin hitz egin, zure sektorearekin harremana duten networking eta gertaeretara joan.

Ez utzi ikasteari eta ikuspegi berriak ezagutzeari inoiz espero ez duzun une batean inspirazioa edo zure enpresako arazo bat konpontzeko tekla aurkitzea etor daitezkeelako.

Beldurrik ez izan adituei galdetzeaz zure negozioaz, beraiek izan ditzaketeelako zure zalatzetarako erantzunak eta modu hobean aholka zaitzaketelako bide egokia hautatzeaz.

2017 IRAILA

11 12

+ Trebakuntza

Helmugak ezarri Ohituta zaude zer egin behar duzun esaten dizun eta zure lana errepasatzen duen nagusi bat izatera dena ondo dagoen ziurtatzeko.

Baina zure negozioa sortzen duzun unean, zu izango zara helmugak ipintzen dituena eta datak ipintzen dituena horiek lortzeko. Eta honetarako beharrezkoa izango da ordutegi eta plan bat izatea, zure bidetik kenduz deskuidatzen eta zure energia xurgatzen duen edozein ekintza.

Zaindu zure bezeroak Jakin ez bazenekien, bezeroak dira edozein negozioren oinarria. Beraien esku egongo da bere arrakasta edo porrota.

Hori dela eta, zure bezeroak zaindu eta mimatu behar dituzu, beraiekin harremana izanez sare sozialen bidez, telefonoz, emailez, janari edo kafe batetara gonbidatuz... Finean, ez da bakarrik erlazio profesional bat izan behar, baizik eta ezagutzera eman beren laguna zarela eta zurekin fidatu daitekeela.

ONDORIOAK Apala izan Zure negozioari ekin berri diozu; nor zara zu bezero bat ukatzeko? Aukerak espero ez duzunean iristen dira, eta horregatik, ez duzu aurreiritzirik izan behar zure bezeroei buruz eta onartu behar dituzu, besterik gabe.

Ikasgai guzti hauekin zerbait ikasi duzu, ziur, eta baliokoak izango zaizkizu pausoa emateko zure negozioari ekitera ausartu ez bazara. Enpresa bat sortzea ez da erabaki erraz bat, beldurra zaie porrotari eta okerrak egiteari, baina gogora ezazu denek betetzen ditugula akatsak eta bakarrik egiten duenagatik pasioa duenak eta gorputz eta arima aritzen denak beharrezkoak diren aldi guztietan altxatuko dela nahi duenarengatik borrokatzeko.

+ Trebakuntza

2017 IRAILA

Atzerrian hizkuntza bat ikastearen onurak Atzerriko Hizkuntzen Ikasketei buruzko ikerketa batek azaldu duen bezala, nazioartean ikasten duten ikasleen % 62k ingelesa aukeratzen du lehen hizkuntza gisa Unibertsitateko Aldizkaria

Sprachcaffe Languages Plus-ek “Atzerrian Hizkuntzen Ikasketei buruzko ikerketa 2017” argitaratu berri du, alegia, nazioarteko inkesta bat, hizkuntzen bidaien inpaktua balioesteko sortua, baita beren baliagarritasuna eta etekin iraunkorrak ere. Language Sustainability Team saila izan da lan horren egilea, atzerrian hizkuntza bat ikasteak pertsonengan beren bizitza osoan zehar eragina neurtzeko xedearekin.

Hizkuntza-bidaiek hezkuntza eta aisialdi nahasketa bat dute Horrela, hizkuntza-adar guztietako 2.000 ikasle baino gehiagok partekatu dituzte beren esperientziak atzerrian hizkuntza bat ikasteari buruz S HYPERLINK enpresarekin (www.sprachcaffe.com/espanol/main.htm”prachcaffe). Beren ezaugarri nagusiek, guztizko murgiltzea eta ikasketa beste herrial-

de batean, emaitza bezala eman dituzte etekin garrantzitsuak garapen pertsonalari dagokionez, aktibo profesionalak, bakoitzak bere buruaren gaineko konfiantza eta nazioarteko kontzientzia.

Hizkuntza-bidaiak modu altuan dira gomendagarriak hezkuntza eta aisialdiaren arteko nahasketa bat daramatelako. Lehen helburu bezala daukate hizkuntza baten erabileran hastea eta esperimentatzea eta, bestalde, bizitzako esperientzia bezala ere balio dute. Beste hizkuntza bat ikasteak aukerez beteriko mundu bat irekitzen dute eta kontaktu profesional berrien garapenera eraman dezake ere.

Abantailak Guztizko murgiltzea da urrunez hizkuntza-bidaien abantail nagusiena. Hauek inpaktu askoz ere handiago eta ibilbide luzeagoko bat daukate hizkuntza baten ikasketako beste metodo batzuekin alderatuz. Inkestatuek erantzun zuten modu argian etekina lortu dutela irakasle, lagun eta familien interakzioetatik.

Aipaturiko ikerketak ere ikasleen motibazio eta metodologia ezber-

dinak ere jorratzen ditu elkarrizketa eta lekukotasun erreal ezberdinen bitartez. Hona hemen adibide bat: “Ez dut zalantzarik eskolan ikasi nuena ona zenaz plano gramatikalean, baina heziketa praktiko errealean aurkitu nituen etekin errentagarriak, non nire hiztegia zabaldu nuen eta nire elkarrizketa-maila hobetu nuen”, Corinna, hizkuntzen ikaslea eta blogger.

"Heziketa praktiko errealean aurkitu nituen etekin errentagarriak", dio Corinna ikasleak Beraz, ikerketa aztertu ondoren, zenbait ondorio azpimarratu daitezke. Alde batetik, % 72k ikasitako hizkuntza modu ohikoan hitz egiten dute; bestetik, hizkuntzabidai bat egiten duten % 68 30 urte baino gazteagoak dira; bukatzeko, % 62 ingelesa hautatzen dute atzerrian ikasteko.

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

05

06

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017 IRAILA

+ Trebakuntza

Euskara kirolean presente Bizkaiko Foru Aldundiak euskara kirol-sistema federatuan areagotzeko plan bat aurkeztu du kontuan hartuta eta nola egituratuko dituen epe ertaineko jarduketa-plan batean. Aldundiak, berriz, federazioei laguntza teknikoa emateko eta materiala eta laguntza eskaintzeko konpromisoa hartzen du; hau da, behar duten guztian lagunduko die, euskararen presentzia handiagoa izan dadin kirol sektorean.

Komunikazioa helburu

Irudian, 'Bizkaian Kirola ere euskaraz' planaren aurkezpena.

Unibertsitateko Aldizkaria

Euskararen erabileraren normalizazioan aurrera egin nahian, Bizkaiko Foru Aldundiak kirol-sistema euskalduntzeko plan aitzindari bat sustatuko du.

Euskara eta Kulturako foru-diputatu Lorea Bilbaok aurkeztu zuen “Bizkaian Kirola ere Euskaraz” proiektua.

Diputatuaren esanetan, “proiektuaren helburu nagusiak dira kirolaren ohiko jardueretan euskararen erabilera indartzea; kirola eta euskara batzea; kirolaren eremuan ere hizkuntza ofizial bien presentzia orekatzea, eta euskara kirolean hizkuntza bizia izatea, hala aurrerapausoak emateko euskararen normalizazio-prozesuan.” Bilbaok gaineratu zuen “kirola sektore estrategikoa dela, eta kirolak bere dituen estrategiak, indarrak batzea eta talde-lana hizkuntzaren normalizazio-prozesuan ere funtsezkoak direla; euskaraz aurrera egingo badu, guztion eragina beharko du. Ki-

rolean euskaraz eroso sentitzean dago gakoa. Horixe da bidea aurrera egiteko.”

Foru-diputatuak adierazi zuenez, “sailaren ildo estrategikoen artean kokatzen da proiektu hau; ildo horien artean, sailak konpromisoa hartu zuen legealdiaren hasieran kirolean esku hartzen duten pertsonen artean euskararen erabilera sustatzeko, bereziki, federazio, eskola eta udalerrietan dihardutenen artean”.

Aldundia federazioekin arituko da lankidetzan euskararen erabilera handitzeko kirolean

'Bizkaian Kirola ere Euskaraz' planari heltzeko, Foru Erakundeak eta federazioek euskarak kirol-modalitate bakoitzean zer presentzia duen aztertzeko

diagnostiko bat egingo dute. Azterketa hori egiteko, Aldundiak laguntza teknikoa jarriko du federazioen esku. Diagnostikoa egin ondoren, federazio bakoitzak Aldundiarekin batera erabakiko du zer neurri diren egokienak bere errealitatea

Komunikazioa izango da garatu beharreko ekintza garrantzitsuenetako bat, kanpokoa zein barrukoa, bermatu behar baita kirolaren munduan egin ohi diren komunikazioak hizkuntza ofizial bietan egingo direla. Azken finean, bermatu nahi da federazio batekin izaten den lehen harremana euskaraz izatea; ziurtatu nahi da euskara federazioen sare sozialetan, webguneetan, komunikazioetan eta dokumentazioan dagoela, eta, azkenik, bermatu nahi da euskara prestakuntzan, entrenamenduetan eta bazkideekiko harremanetan erabiltzen dela.

Horrez gain, euskararen erabi-

lera lurraldean egiten diren kirol ekitaldi eta lehiaketetan handiago izatea da planaren beste ekintzetako bat. Besteak beste, ekintza horiek proposatzen dira planaren barruan.

Beraz, Bizkaiko Foru Aldundiak laguntza eman ohi dien eremuei beste estrategia bat gehitu behar zaie; alegia, euskararen erabilera kirolaren munduan ere sustatzea.

Datozen hilabeteetan, federazioek eta parte hartzea erabakitzen duten klubek, Aldundiaren laguntzarekin batera, zenbait konpromiso hartuko dituzte, eta hizkuntzaren erabilera sustatzeko neurri zehatzak ezarriko, entitate bakoitzaren oraingo errealitatean oinarrituta. Horretarako epearen muga 2018-2019 denboraldiaren amaiera da.

Denbora horretan, Foru Erakundearen eta lurraldeko kirol federazioen arteko ohiko lankidetzarako bideak ezarriko dira.

'Bizkaian Kirola ere euskaraz' plana abian jartzeko, Bizkaiko Kirol Federakundeen Elkartearekin, Alkarbide bilgunearekin eta Eusportekin lan egingo du Aldundiak.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

11

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

12

Bilbo irekita irailean Open House jaialdiaren lehen edizioa egingo da Bizkaiko hiriburuan, hirigune esanguratsuenak irekita

Bilboko hirigune garrantzitsuenak hitarrei irekita Open House jaialdian.

Unibertsitateko Aldizkaria

Adi Bilbo eta inguruko bizilagunak! Irailaren amaieran, 23an eta 24an hain zuzen ere, larunbata eta igandea, hirian orain arte ikusi ez den jaialdi berritzaile bat izango da: Open House. Bere helburua, Bilboko gune historiko garrantzitsuenak hiritarrari hurbiltzea.

Izan ere, Bilbok biztanleen bizi-kalitate maila asko hobetzea lortu duen hiri-eraldaketa eredugarri bat izan du azken urte hauetan.

Mugitzeko, espazioak erabiltzeko, erlazionatzeko eta, azken finean, bizitzeko modua aldatu dugu. Ibaia katalizatzaile modura erabiliz, ekipamendu kulturalaren eta espazio publikoaren kalitate handiak Bilboko hiria hiritar zein bisitarientzat leku erakargarria bilakatu dute.

Hal ere, asko dira hiriaren eraldaketaren eta historiaren parte izan arren Bilbotar gehienentzat erabat ezezagunak diren eraikin eta espazio publikoak.

Zer ikusten ote da Iberdrola dorrearen gorenetik? Nolakoa ote da Arriagaren agertokiaren atzealdea? Zergatik da horrela Osakidetzaren eraikinaren fatxada?

Zein ote da Guggenheim museoaren formen zergatia? Hiritarra hirian zehar dihoala egin ohi dion galderetakobatzuk dira hauek.

Ikusmin eta jakin-nahi honetatik sortzen da Open Hose Bilbao.

Normalean hiritarrei itxita edo ezezagunak diren eraikin eta espazioak 48 ordutan zehar dohai-

nik irekitzean datzan eta hiritar guztiei irekita dagoen jaialdi kultural bat da. Bilbori, bere arkitekturari, hirigintzari eta azken finean bere historiari buruz jakinminez beteriko jai-giroko aste bukaera bat izango da.

Open House Bilbok hiriari buruzko eztabaida pertsonen artean sustatu nahi du, hiritarren eta hiritarrentzako jaialdi bat sortu, hiriko auzo guztietatik barna zabaltzen dena, bizilagunak, ikasleak, merkatariak eta abar inplikatzen dituen ekitaldi bat. Modu honetara Bilboko arkitekturaren bozgorailu bilakatuz Open House Worldwide, mundu osoan zehar 30 hiri baino gehiago batzen dituen eta arkitektura munduko ekitaldirik garrantzitsuena den mugimenduaren testuinguruan.

Bilbo hiri eraldaketa eredugarri bat izan da azken urteetan London aitzindari Open House jaialdia Victoria Thorton-ek London-en 1992. urtean sortutako nazioarteko arkitektura eta hirigintza jaialdi bat da. “48 ordu guztion artean hiria aurkitzeko” lema pean urtean zehar 48 orduz dohainik hiriko eraikin ezberdinen ateak zabalduko dira hi-

ritarren artean diseinua eta arkitekturaren presentzia indartzeko.

Urteetan zehar punta-puntako arkitektura eta diseinua jorratzen duten hiri askotan zehar zabaldu da jaialdia. Gaur egun, mundu zabaleko 32 hiri baino gehiagotan ospatzen da, New York, Helsinki, Barcelona edo Melbourne direlarik adibideetako batzuk. Hirien arteko lankidetza eta ikasketa komunak baliatzen dituen Open sare bat sortu da, Open House Worldwide familiako kideen artean sinergia oso interesgarriak sortuz.

Jaialdiaren arrakasta ukaezina da, izan ere urtero hiri guztietan eraikin, boluntario eta bisitarien kopurua handituz doa. Eredurik garbiena London da; azken urte honetan ireki diren 800 eraikinetan 275.000 bisitari izan dira. Porto edo Oslo bezalako tamaina txikiagoko hiri askotan ere harrera oso ona izan du jaialdiak lehen ediziotik hasita.

Bisitatzen diren eraikinak ez dira soilik ikonikoak izaten, handiak edo txikiak izan daitezke, zaharrak edo modernoak, garrantzi-tsuena kontatzen duten hiriaren historia eta bere balio arkitektonikoa delako. Nahiz eta hirietan zehar libreki mugitzeko irudia izan, hiritar orok du eraikin ugari eguneroko bizitza edo bere imajinarioaren parte direnak baina inoz sartu ez direnak.

Horregatik, Open Housek hiriaren begirada berri bat izaten laguntzen du.

Open House Worldwide sarea etengabe hazten ari da eta horrek bertan parte hartzen duten hiriei beraien arkitektura nazioarteko mailan hedatzeko aukera ematen die. Horrela, Open House balio komunak dituen gertakari mundial bat da, baina hiri bakoitzak lokalki egiten du lan eta hori da hiri bakoitzean arrakasta izatearen gakoetako bat. Egitarauek tokiko berezitasunei erantzuten die. Sarearen arrakasta izugarria da eta 750.000 pertsonetara iristen da mundu guztian zehar, munduko ekitaldi arkitektoniko handiena bilakatuz.

Bilboren txanda Bilbok auzo guztietan zehar arkitektura aberatseko eraikin zerrenda luzea du, Abandoibarrako gune ikonikotik hasi eta Zorrozaurre edo Begoña bezalako betiko auzoetaraino. Eraikin bakoitzak jaialdia Bilboko izkina guztietara zabaltzeko aukera ematen du, interesa duten elementu ezberdinak dituztelako. Modu horretara hiritarrak Bilboko auzo guztiak ezagutzera bultzatzeko aukera ematen du.

Asteburu osoan zehar 40 eraikin baino gehiago irekiko dira

Bilbok dituen formak, bere arkitektura, bere espazio publikoak, azpiegitura handiak… bere izateko arrazoia dute eta horien atzean gehienetan ezagutzen ez diren erabaki, istorio, bitxikeri eta xehetasunak ezkutatzen dira. Open House-ek modu dibertigarri eta pertsonal batean hiria ezagutu eta hobeto ulertzeko aukera ematen du.

XXI. mendean hirigintza bezalako arloetan hiritarren partehartze dinamikak indarra hartzen ari dira; biztanleek beraien egunerokotasunean eta beraien hirian eragina duten erabakietan parte hartu nahi dute. Hala, Open House-ek hiriari buruzko eztabaida irekia bultzatzen duen eta gizatasun zentzua sortzen duen esperientzia didaktiko eta dibertigarria eskaintzen die hiritarrei, beraien inguruko erabakiekiko aktiboagoak bilakatuz. eta inguruaz kontzientzia hartuz.

Garbi dago Open House ekitaldi arkitektoniko bat baino gehiago dela. 48 ordutan zehar Bilbok bere ateak irekiz biztanle zein kanpotarrei, arkitektura eta hirigintzaren bitartez hiria hobeto ulertzeko aukera emango du.

Bilbok duen tamainak erabat irisgarri egiten du jaialdiak auzo ez-

berdinetan izango dituen ibilbide eta eraikin ezberdinak egun bakar batean ikusteko aukera izatea. Ibaiondoko auzoan dagoen San Luiseko meatzea ikusi goizez, ondoren Olabarriko jauregia ezagutu, ilunsentia Iberdrola dorretik mirestu ahal izateko.

Guzti honi gizartearen jakinmina eta Open House Worldwide nazioarteko zigilua gehituz, Bilbotarrek ekimenari harrera ezin hobea emango diotela aurreratzera darama. Kultura, diseinua eta hiriari zuzendutako jai egunak izango dira. Tokiko eta zeharkako izaera duen eta adin zein auzo guztietako, gizatalde eta elkarte oro nahasi nahi duen ekitaldia.

Nondik norakoak Open House Bilbok bere lehendabiziko edizioa 2017ko irailaren 23 eta 24-ko aste bukaeran ospatuko du. Irekiko diren 40 eraikin ezberdin baino gehiagok beraien ateak zabalduko dituzte dohainik hiritarrentzat. Eraikin bakoitzaren zabaltze ordutegia ezberdina izango da, eraikin bakoitzaren ahalbideen baitan egongo delarik eta jaialdiaren gida-liburuan eta web-orrian begiratu ahal izango da.

Parte hartuko duten eraikinek beraien sarreran seinaleak izango dituzte eta atean boluntarioak egongo dira informazioa ematen eta ilarak kontrolatzen. Bisitak 25 pertsona inguruko taldeetan eta 20-30 minutuko ibilbide gidatuez egongo dira osatuak. Eraikin gehienetan ez da beharrezkoa izango aurretik izena ematea, bertara gerturatu eta norberaren txandaren zain egotea nahikoa izango da.

Izen-ematea beharrezkoa den eraikinetan denboraz jakinaraziko da gida-liburu, web-orri eta sare sozialen bidez. Gainera, aste bukaeran zehar DAGET-eko (UPV/EHU) ikasleen Bilboko hirian gauzaturiko karrera amaierako proiektuen erakusketa bat, Garcia de la Torre arkitektoek eskainitako 360º-tako hiri osoan zeharreko ibilbideak eta jarduera osagarri gehiago gauzatuko dira.

INFORMAZIO GEHIAGO: www.openhousebilbao.org

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

13

Artea eta bere sistema Artiumen Urriaren 1era arte, igandea, arte garaikidearen esanahiaz ari den erakusketa bat dago ikusgai Gasteizko Artium museoan Unibertsitateko Aldizkaria

“Artea eta (artearen) sistema”. Hori da Artium Gasteizko Arte Garaikideko Euskal Zentro-Museoan orain bisitatu daitekeen erakusketa berritzailearen izenburua. Bildumaerakusketa bikoitza da, erakusgai baitaude, alde batetik, Artiumen funts artistiko aberatseko 44 piezarik adierazgarrienak, eta, bestetik, orobat eskaintzen da informazio eta dokumentazio sorta zabal bat, era horretan azaltzeko, bilduma horren kasu jakinetik abiatuta, sorkuntza garaikidearen mundua inguratzen duten prozesuen, pertsonen eta erakundeen multzoa.

Besteak beste, Picasso, Miró, Dalí, Tapiés, Chillida edota Oteizaren obrak aztertzen dira erakusketan

Erakusketak bi aretotan banatu ditu bere bi sailak, estu lotuak dauden arren: Museoko Hegoa aretoan (Artea) eta Ekialde-Behekoa aretoan (Artearen sistema). Biek elkarrekin, eta obren eta artisten bitartez, orain arte inoiz aurkeztu ez den ikusmolde bat eskaintzen dute, arte garaikideaz, baita ondare kultural publikoaren bilduma egitearen eta ondare hori sortzearen esanahiaz, eta horrek hainbat ikuspegitatik ekar dezakeenaz ere. Hala, Artea atari biziki estetiko bat da, ikusleari Artearen sistema sailean sartzen denean bere erreferentzia artistikoak galarazten ez dizkiona; bigarren sail horrek, berriz, oso ohikoa ez

den testuinguru batean kokatzen du aurrenekoa.

Artea Erakusketako Artea sailak adierazgarrientzat hartzen diren Artium Bildumako 44 piezak biltzen ditu. Egia da, zer irizpide agertzen duen erakusketaren komisarioak, alda litekeela obra “adierazgarri” hauen hautaketa; kasu honetan, termino objektiboetan neur daitekeen adierazle batean oinarritzen da Daniel Castillejok baliatu duen irizpidea: beste museoek maileguan maizenik eskatu dituzten eta, bai Artiumen, bai beste zentroetan, erakusketa gehienetan parte hartu duten piezak dira.

Erakustaldiaren asmoa, honako honetan, ez da, beste hainbat alditan izan zitekeen bezala, erakustea nola hurbildu diren artea eta artistak gaurkotasun gehiagoko edo gutxiagoko auzi jakin batera, baizik eta publikoari esperientzia oinarri-oinarrian estetikoa eta lehen mailakoa eskaintzen ahalegintzea. Era horretan, XX. eta XXI. mendeetako hainbat une historikori dagozkien eta onespen zabala izan duten artisten piezak bildu dira Artiumeko Hegoa aretoan, nola diren Pablo Picasso, Joan Miró, Salvador Dalí, Óscar Domínguez, Manuel Millares, Antoni Tápies, José Guerrero, Eduardo Chillida, Jorge Oteiza, Equipo Crónica, Joan Brossa, Darío Villalba, Luis Gordillo, Vicente Ameztoy, Antonio Saura, Miquel Barceló, Cristina Iglesias, Rogelio López Cuenca... XXI. mendeko unotako protagonista direnen artean, berriz, hortxe daude Simeón Sáiz Ruiz, Fernando Sánchez Castillo, Cristina Lucas edota El Perro.

Erakusgai jarri den obra bakoitza testu batez dago hornitua.

Testu horiek berariaz egin dituzte erakusketa honetarako gaur egungo arte-idazlerik handienek, nola diren, besteak beste, Fernando Castro Flórez, José Lebrero, Rosa Olivares, Estrella de Diego, Aimar Arriola, Carles Guerra, Gloria Picazo, Imma Prieto, Ismael Manterola, Francisco Javier San Martín, Laura Fernández Orgaz, Sara Gonzalez de Aspuru eta Javier González de Durana.

Artearen sistema Erakusketaren bigarren saila, bestalde, espezializatu gabeko ikusle batek egin ditzakeen galdera ugariei erantzuten saiatzen da, esate baterako, beste galdera askoren artean, Artium Museokoa bezalako bilduma baten nolakoaz eta zergatiaz egiten direnei; eta hortik abiatuta osatu ahal izango du ikusle horrek ideia bat “artearen sistema” deitzen denaren funtzionamenduari buruz. Kontzeptu hori ez da erraza definitzen, ez mugatzen; baina, alde batera utzirik artista eta obra, esan liteke artelan bat halakotzat hartu ahal izateko, eta dagokion trataera izan dezan, parte hartzen duten prozesuen, pertsonen, entitateen eta erakundeen multzoa dela artearen sistema.

Erakusketa espezializatu gabeko ikusle batek izan ditzakeen galderei erantzuna ematen saiatzen da

Erakusketak hainbat auzi nahi ditu argitu, besteren artean Ar-

tium Bildumaren jatorria; zer prozedura aplikatzen den artelan bat Museora heldu ondoren; kontserbatzaileen eta zaharberritzaileen lanaren adibide adierazgarriak erakutsi; behar bezala azpimarratu erregistro eta katalogazioko lan xehe baten garrantzia; jakinarazi nolako zailtasunak izaten dituen batzuetan obra bakar bat muntatzeak; edota, beste gai askoren artean, artelan baten balio ekonomikoa bezalako gai korapilatsu bati heldu.

“Artearen sistema” esaten dioguna, hau da, artelan bat halakotzat har dadin eta dagokion trataera izan dezan parte hartzen duten prozesu, pertsona, entitate eta erakundeen multzoa unibertso txit konplexua da. Konplexua eta, seguru asko,

areto honen esparru mugatuak bere baitan ezin hartuzkoa. Horregatik, proiektu honen bidez museo baten eskalara, Artiumen eta haren Bildumaren eskalara eraman nahi da unibertso hori eta, ahal den neurrian, zer den azaldu. Horregatik eman zaio izen hori: (Artearen) Sistema Artium Bilduman.

Kontuan izan beza, beraz, bisitariak hemen erakusten dena sistema horren zati bat besterik ez dela, zuzenean ondare artistiko baten kudeaketari dagokiona, hura zaindu, handitu eta hurrengo belaunaldiei uzteko eginkizuna duen erakunde baten barruan. Artearen sistema den unibertso horretan, Museoa eta haren Bilduma planeta txiki bat besterik ez dira. Bizi-bizirik dagoen planeta bat.

14

2017iraila

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Nafarroako Musika Garaikidea entzungai Irailaren 14tik 23ra, NAK 2017 Nafarroako Musika Garaikidearen hirugarren edizioa egindo da Iruñean

Nafarroako Orkestra Sinfonikoak emandaldi bat eskainiko du Baluarten.

Unibertsitateko Aldizkaria

Hirugarren urtez jarraian, Iruñeko Kondestable Civivoxak, Baluartek eta Huarte Zentroak NAK 2017 Nafarroako Musika Garaikideko Jaialdia hartuko dute. Jardunaldiak irailaren 14an, osteguna hasi eta hiralaren 23an, larunbata amaituko dira.

Jaialdi hau Nafarroan musika garaikideko lanak estreinatu eta hedatzea ahalbidetzen duten ekimenak sustatze aldera, eta konpositore eta interpreteei lantze aldera sortu zen.

Baluarte, Kondestable Civivoxa eta Huarte Zentroan egingo dira diziplina anitzeko programaren barruan egingo diren 4 hitzaldiak,3 lantegiak eta 6 kontzertuak. 100 musikari baino gehiagok parte hartuko dute, besteak beste, Proxima Centauri, Nafarroako Orkestra Sinfonikoa, CMC Garaikideak, Tamhá Ensemble, Silboberri Txistu Elkartea, Pilar Rius Fortea, gitarra-jotzailea, MarieBernadette Charrier, saxofoi-jotzailea eta David Hernando Vitores, sa-

xofoi-jotzailea. Jaialdia Iruñeko Udalaren Civivox Sarearekin batera antolatzen da.

Condestable Civivoxek, Baluartek eta Huarte Zentroak hartuko dituzte NAKeko ekitaldiak Aste osoko programa Esan bezala, jaialdia irailak 14 ostegunean irekiko da inuagurazio batekin eta aurkezpen-kontzertu batekin Tamhá Ensembleren esku. Kondestable Civivoxean izango da, 19:30ean, sarrera librea izando delarik leku guztiak bete arte.

Hurrengo egunean, irailak 15 ostiralean, Patxi Damián Rodríguezek tailer bat eskainiko du. Nafarroako Goi Mailako Musika Kontserbatorioan izango da,10:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 19:00etara. Baluarten,

18:30ean, berriz, Xabier Armendarizen hitzaila-aurkezpen bat izango da, sarrera librearekin leku guztiak bete arte, eta toki berean, 20:00etan, Nafarroako Orkestra Sinfonikoak kontzertu bat eskainiko du, sarreraren prezioa 15 € izango delarik.

Irailaren 16an, larunbata, Manuel Gilek Soundpainting tailler bat emango du Kondestable Civivoxean, 12:00etan. Arratsaldean, berriz, 18:00etan, Silboterri Txistu Elkartearen hitzaila-aurkezpena bat izango da leku berean, Civivoxean, sarrera librearekin, leku guztiak bete arte. Ondoren, 19:30ean, Solboterrik emanaldi bat eskainiko du, sarrera librearekin ere.

Kontzertuak, hitzaldiak, tailerrak…

Irailak 21 ostegunean, ordea, Pilar Rius Fortearen hitzaila-aurkezpen bat izango da Civivoxean, 18:00etan, sarrera librearekin leku guztiak bete arte, eta horren ostean, Rius Forteak, David Hernando Vitoresekin batera, kon-

tzertu bat emango du, 19:30ean hain zuzen.

Hilak 22an, ostirala, Musikalaren hardware tailer bat eskainiko da Asociación Befacoren esku, CTL Formación Imagen y Sonidon. Tailerra irailak 22 eta 23an izango da, 9:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 18:00etara. Izen-emateak irailaren 18ra arte egin ahal izando dira info@ctl-online.com-n (informazio gehiago: Taller NAK).

Egun berean, 18:00etan Civivoxean, Próxima Centauriren hitzaila-aurkezpen bat izango da, eta ondoren, 19:30ean, bere kontzertu bat eskainiko da, sarrera librearekin bi kasuetan, toki guztiak bete arte.

Amaitzeko, irailaren 23an, larunbata, Musikalaren hardware tailerrarekin jarraituko da, toki berean eta ordutegi berean (CTL Formación Imagen y Sonido, 9:00-14:00 eta 16:00-18:00), eta jaialdia isteko, CMC Garaikideak eta Acrónica Produccionesek kontzertu bat emango dute Baluarten, 20:00etan, sarrera 10 €koa izango delarik.

Ilusionismoa Iruñean Irailaren 30ean, larunbata, Pedro III.a ilusionistak publiko orori zuzendutako ikuskizun bat eskainiko du Gayarren Unibertsitateko Aldizkaria

Agerpenak, desagerpenak, ihesaldiak, lebitazioak… Oso bisuala den magia, umorea, magia interaktiboa eta zirraragarria…

Emozioz eta sentimendu ugariz betetako ikuskizuna. Pedro III.a nafar ilusionistak agertokietan 25 urte daramatzala ospatuko du, ilusionista baten irudimenak soil-soilik sor ditzakeen uneak sortuta. Eta oraingo honetan oso modu berezian egin nahi du: ezinezko uneen sortzaile moduan egin duen ibilbidean izan dituen oroitzapen magiko berezienetako batzuk partekatuta.

Hitzordua irailak 30 larunbatean izango da, Iruñeko Gayarre Antzokian, 19:00etan. Ikuskizuna adin guztietako publikoari zuzendua izango da eta sarrerek 8 eta 15 € balioko dute.

INFORMAZIO GEHIAGO ETA SARRERAK: www.teatrogayarre.com

Pedro III.ak magiaz beteko du Gayarre Antzokia.

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

15

16

2017iraila

uniozio

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

Euskal kutsuko Zinemaldia Irailaren 22tik 30era, Donostia Zinemaldiaren 65. edizioa egingo da Unibertsitateko Aldizkaria

Hemen da berriz ere Donostia Zinemaldia, gipuzkoar hiriburuak nazioarteko zinemarekin duen hitzordurik garrantzitsuena! Urtero bezala, hiria zinemagilez eta izarrez beteko da gertakari paregabe hau dela eta. Edizio honetako albisteak pitinka-pitinka iristen ari dira, baina jada aurreratu daiteke kalitate handiko filmak ikusi ahal izango direla, eta horien artean izenburu euskaldun anitz aurki daitezke.

Zinemaldiak bere ohiko sailak mantenduko ditu, hala nola Sail Ofiziala, Zuzendari Berriak, Horizontes Latinos, Atzera Begikoa, Euskal Zinema, Made in Spain...

Baina zalantzarik gabe Sail Ofiziala da arreta gehien pizten duena, izan ere, bertan mundi mailan ekoitzi diren film luze argitaratu gabeen aukeraketa bat osatzen baitute, Film Ekoizleen Elkarteen Nazioarteko Federazioaren (FIAPF) esku.

Lehiatzen diren film horiek izango dute, gainera, Urrezko Maskorra jasotzeko aukera, nahiz eta sail honetan lehiaketan parte hartzen ez duten film batzuk egon.

Wim Wenders zuzendariaren film berriak inauguratuko du Donostiako 65. Zinemaldia. Bere Submergence azken filmaren proiekzioarekin hasiko da jaialdia irailaren 22an. Alemaniaren, Frantziaren eta Espainiaren arteko koprodukzio horren Europako estreinaldia izango da; aurrez Toronton izan da. Filma Urrezko Maskorra lortzeko lehiatuko da, eta James McAvoy eta Alicia Vikander dira aktore nagusiak. Vikanderrek Wendersekin batera parte hartuko du filmaren aurkezpenean Donostian.

Film honetan, James McAvoy ingeniari hidrauliko bat da, eta Alicia Vikander, biomatematikari bat.

Frantziako kostaldeko hotel batean elkar ezagutuko dute, bakoitza bere misioa prestatzen ari den bitartean. Biomatematikaria Groenlandiako itsasoan murgiltzeko proiektu batean ari da lanean; ingeniaria, berriz, Somalian bahituko dute.

Submergence-rekin batera, ondorengo filmak izango dira Sail Ofizialean, besteak beste: The wife (amaiera filma, lehiaketan parte hartu gabe), Alanis, Beyond words, Der Hauptmann / The captain, El autor, Handia, eta La Douleur / Memoir of pain.

Zinemaldia Submergence filmak irekiko du eta The wife izenburuak itxiko du

Euskal Zinema Aurtengo edizioaren berri esanguratsu bat Donostia Zinemaldi osoan zehar ikusi ahal izango diren euskal izenburuen kopuru handia da, izan ere, hamalau euskal ekoizpen izango dira jaialdiko zortzi sail eta programetan. Horietatik zazpik Zinemaldian izango dute munduko estreinaldia eta Euskal Zinemaren Irizar saria lortzeko lehiatuko dute.

Zinemira sailak lehiaketako hiru film hartuko ditu berean. Eñaut Castagnet eta Ximun Fuchs fikzio zinematografikoaren alorrean estreinatuko dira Non filmarekin.

Bertan, Frantziako herri txiki bateko komunitate baten borrokaren berri emango digute, enpresa batek itxi ondoren.

Bi txirula, bestetik, gogoetarako bidaia da, Iñigo Garcíaren lehen fikzio-film luzea. Saila lehiaketaz kanpo parte hartuko duten bi filmekin osatuko da: Converso, David Arratibelen bigarren filma, eta Nur eta herensugearen tenplua, Juanba Berasategik zuzendutako azkenekoa.

Bestalde, Sail Ofizialean bi obra izango dira Irizar sarirako hautagai: Morir, Fernando Francok (Sevilla, 1976) La herida egin ostean zuzendutako bigarren filma, Marian Álvarez eta Andrés Gertrudix antzezleek protagonizatzen dute; aldiz, Handia-k, Aitor Arregiren (Oñati, 1977) eta Jon Garañoren (Donostia, 1974) filmak, Eneko Sagardoy, Joseba Usabiaga, Iñigo Aranburu, Ramon Agirre eta Aia Kruse ditu protagonista.

Halaber, saria lortzeko lehian izango da Operación Concha, Antonio Cuadri (Trigueros, Huelva, 1960) zuzendariaren filma, Jordi Mollà, Karra Elejalde, Unax Ugalde, Ramon Agirre eta Bárbara Goenaga protagonistekin. Belodromoan izango da emanaldia.

Irizar sariaren epaimahaiak kontuan hartuko du Bestelako Jarduerak programaren esparruko Volar filma ere. Bertha Gaztelumendik (Irun, 1962) zuzendua -Zinemiran Mariposas en el hierro (2012) estreinatu zuen-, generoindarkeriaren biktima diren bederatzi emakumerengana hurbilduko da. Protagonistek asteburu bat elkarrekin ematen dute landaeremuan.

Gainera, Koldo Almandoz (Donostia, 1973) berriz izango da Zabal-

Aurtengo 65. Donostia Zinemaldiko kartela.

tegi-Tabakaleran iaz Sipo Phantasma aurkeztu ondoren. Aurten Plágan izeneko film laburrarekin parte hartuko du. Kimuak 2017 ekimenerako hautatua izan zen, eta, urtero bezala, ekimeneko zazpi obrak profesionalentzako emanaldia izango dute Zinemaldiaren esparruan.

Guztira, hamalau euskal ekoizpen erakutsiko dira Zinemaldi osoan zehar

Euskal izenburu gehiago Lau euskal ekoizpen ere -hiru hasiberriak, bat amaitzear- protagonista izango dira 65. Zinemaldiko industria-jardueren esparruan.

Europa-Latinoamerika Koprodukzio Foroan, euskal ekoizpena dute

hastapenetan dauden bi proiektuk. Akelarre, 1609ko Euskal Herrian girotua, Pablo Agüerok zuzenduko du.

El doble más quince Mikel Ruedaren (Bilbao, 1980) proiektu berria da. Egileak, bertan, 30 urtek banatutako emakume eta nerabe baten istorioa kontatuko digu. Horrez gain, Glocal in Progress ekimenak, hizkuntza ez-hegemonikoetan filmatutako Europako filmei emandako industria-jarduerak, Telmo Ensila (Zarautz, 1967) zuzendariaren Dantza aukeratu du lehenbiziko edizioan.

Azkenik, Zinemaldiak eta Tabakalera - Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroak, ikus-entzunezko proiektuak sustatzeko asmoz, elkarrekin antolatzen duten Ikusmira Berriak programan Las letras de Jordi aukeratu da, Maider Fernández Iriarteren proposamena.

INFORMAZIO GEHIAGO: www.sansebastianfestival.com

publizitatea

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2017iraila

17