NIEUWS & ADVIES
VOOR AKKERBOUW
Regio Noord Editie februari 2015
Focus op precisielandbouw
De kunst van bemesten. Kijk het af op www.meststoffen.nl
Agrifirm Plant zet in 2015 sterk in op advisering over precisielandbouw. Wij hebben modules ontwikkeld om u kant-en-klare taakkaarten aan te bieden, waarmee u door efficiënte input van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen een optimale opbrengst van uw land kan halen.
Goed bemesten is niet altijd eenvoudig. Het is een kunst om de verschillende soorten meststoffen in de juiste combinatie, op het juiste tijdstip en op de juiste manier toe te passen. Met de nieuwe website www.meststoffen.nl helpt Agrifirm Plant u met helder advies om meer resultaat uit uw meststoffen te halen. Op de site staat ons volledige assortiment, met technische gegevens en specifieke bemestingsoplossingen per sector of gewas. Onze onderzoeksresultaten en kennis delen wij met u, zodat u uw voordeel er mee kunt doen. Neem eens een kijkje op www.meststoffen.nl.
Nieuwe etiketten Sinds 1 juli 2014 moeten alle herbiciden nieuwe etiketten hebben. De oude mogen nog worden opgebruikt tot 1 juli 2015. Het verschil zit vaak in beperking van het aantal toepassingen en beperking op het interval tussen de bespuitingen. Hebt u alleen herbiciden met een nieuw etiket dan moet u ook volgens dit etiket de behandeling toepassen. Er zijn ook andere GBM die door herregistratie een nieuw etiket hebben gekregen of binnenkort gaan krijgen. Door aanscherping van de eisen zien we soms ook beperkingen op manier van Aaldrik Venhuizen, manager R&D bij Agrifirm Plant, spreekt liever van ‘landbouw met meer
‘Door de effectiviteit van de input te verhogen en de
toepassen, op doseringen, op gewassen
verliezen te beperken, gaat het resultaat omhoog.
of zelfs een geheel verbod van het
precisie’. Door nieuwe technieken als GPS en geografische
Bovendien is deze manier van telen heel verantwoord
middel.
informatiesystemen (GIS) kan een akkerbouwer steeds
voor het milieu.’
nauwkeuriger boeren, zegt hij.
verder op pagina 2
In deze editie o.a. Focus op precisielandbouw p.1 Aardappelen bemesten op maat p.2 Alle teeltinformatie op één plek p.3 Kaliproeven in aardappelen p.4 Rhizoctonia in aardappelen p.4 Ziektebestrijding wintertarwe p.5 Hoe krijg ik een optimale balans tussen bodemstructuur en plantenvoeding? p.6 Trappistje van duurzame Brabantse gerst p.7 Whisky van Nederlandse bodem! p.7 Akkerbouwbedrijf Jensma in Hijum p.8
VOOR AKKERBOUW
Bent u klaar voor het nieuwe seizoen? Het belooft een uitdagend jaar te worden. Natuurlijk kijken we allemaal naar de prijsvorming van onze gewassen. Uw inkomen hangt daar nauw mee samen en u wilt hier meer invloed op hebben. Toch zijn er in 2015 tal van zaken die wel direct invloed op gewasopbreng-
Aardappelen bemesten op maat
Nieuwe dienst
Een op maat afgestemde bemesting na de knolzetting is bepalend voor een zo hoog mogelijke aardappelopbrengst. Het monitoren van uw teelt is hierbij een waardevol hulpmiddel. BemestingsNavigator-aardappel geeft u een op het perceel afgestemd nauwkeurig advies.
sten en inkomen hebben en die dichter bij uw invloedssfeer liggen. Een voorbeeld zijn de nieuwe vergroeningsregels uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Kiest u voor gewasdiversificatie, akkerranden of voor het inzaaien van vanggewassen? Agrifirm Plant heeft voor u een beslissingsondersteunende vergelijking gemaakt. Hierin komt de meest rendabele keuze voor u naar voren. De bemestingsnormen (vooral op de zand- en lössgronden)
‘Alleen een zo hoog mogelijke opbrengst verlaagt de kostprijs.’
Ook op de kwaliteit van uw gewassen heeft u
worden steeds verder aangescherpt. Desondanks is een nauwkeurige
invloed. Door onderzoek kunnen we steeds
bemesting nodig om kwantitatief en kwalitatief goede aardappel-
meer sturen op kalibehoefte in aardappelen en
opbrengsten te realiseren. ‘De bodem dient na de knolzetting de
aardappelras, teeltdoel en de verwachte opkomstdatum.
peen. Uit gezamenlijk onderzoek van Agrifirm
juiste hoeveelheid elementen stikstof, kali en magnesium te
Van den Boom: ‘De enige mogelijkheid om de kostprijs te
Plant en andere partijen is er inmiddels een
bevatten. En juist die kunnen per perceel en per jaar sterk verschillen.
verlagen, is het realiseren van een zo hoog mogelijke opbrengst.
zwartevlekkentest voortgekomen voor de
Met de BemestingsNavigator kunnen we onze akkerbouwers een
De BemestingsNavigator is daarbij een goed hulpmiddel.’
peenteelt en die wordt nu succesvol ingezet.
op het perceel afgestemd bemestingsadvies geven’, zegt Maurice
Maurice van den Boom, teeltspecialist
En wat te denken van het Koprot-onderzoek
van den Boom, teeltspecialist van Agrifirm Plant.
dat in de afgelopen drie jaar is uitgevoerd door een aantal partijen in de uienwereld? Krappere fosfaatnormen vragen om visie bij
‘BemestingsNavigator geeft op perceel afgestemd bemestingsadvies.’
het samenstellen van uw bemestingsplan.
Twee meetmomenten
Biedt een rijentoepassing in de aardappelteelt
Bij het gebruik van de BemestingsNavigator-aardappel wordt
of een zaaizaadcoating op mais en zomergraan
op twee momenten de groei van uw gewas gemeten. Eerst de
de oplossing voor u? Krapte op de kalimarkt en
hoeveelheid nutriënten in het plantensap. Tien dagen later wordt
een voortschrijdend inzicht uit de Agrifirm
dit herhaald in combinatie met een grondmonster. Beide zijn
Plant bemestingsproeven vragen om een
nodig om de bemestingsbehoefte van de plant goed te voor-
heldere kijk op uw kalibemesting. Weet u al
spellen, om zo een nauwkeurig en tijdig bijmestadvies voor
hoe u dit gaat doen? Gewasbeschermingsmid-
stikstof, kali, mangaan en magnesium te geven. Vóór het poten
delen hebben een nieuw etiket gekregen met
moet de basisbemesting op het perceel goed zijn. De grond
als gevolg aanscherpingen en beperkingen in
moet dan circa 2/3 van de vooraf berekende mineralenbehoefte
het gebruik. Ziet u door de bomen het bos nog?
bevatten. Vervolgens mest u bij op basis van de uitslagen van de BemestingsNavigator. Dit advies varieert niet alleen per perceel,
Ruimte voor soja in uw bouwplan?
We realiseren ons dat bovenstaande vragen
maar ook tussen de jaren. De nalevering van de grond kan
Sinds twee jaar kan soja ook een gewas zijn in uw bouwplan.
wellicht nog niet allemaal kunnen worden
immers per jaar wisselen.
Soja is vlinderbloemig en produceert dus voor het grootste
beantwoord. Deze uitgave van de Teeltkrant
deel zijn eigen stikstof. Het gewas is extensief voor uw grond.
geeft al een paar inzichten en de specialisten
Aanmelden
De saldo’s evenaren zomergranenteelt. De afzet gaat via
van Team Noord, staan in 2015 ook weer voor u
Interesse? Meld u dan vóór het poten aan! En voer, eventueel
poolverband, voor het grootste deel naar de humane industrie.
klaar om samen met u oplossingen te vinden
samen met uw Agrifirm Plant-specialist, de relevante gegevens
Agrifirm Plant is op zoek naar telers die in 2015 soja willen telen.
die u helpen om er het maximale uit te halen!
van ieder perceel in, zoals grondsoort, bemesting, voorgewas,
Iets voor u? Raadpleeg uw specialist.
vervolg van pagina 1
Cornelis de Haas verkoopleider Regio Noord
Variatie op perceel
Agrifirm Plant brengt met een Verisscan de
gegevens interpreteert en wat je ermee doet.’
bodem voor u in beeld. Deze informatie wordt
Meten = weten = dóén, stelt Venhuizen. ‘Vooral
vertaald naar een advieskaart, die de variatie op
dat doen is belangrijk: dat is het nieuwe leren.
een perceel laat zien. Een teler kan met de kaart, gekoppeld
Agrifirm Plant ondersteunt u
‘Meten is weten is dóen!’
aan de GPS van trekker of
2
hierin, door een totaalpakket met advies op maat aan te
werktuig, heel nauwkeurig zijn land bewerken.
bieden. Wij zien dit als een nieuwe dimensie, die
‘Die variatie is op zich niet zo spannend’, vindt
wij aan onze producten en diensten hebben
Venhuizen. ‘Het gaat er vooral om hoe je de
toegevoegd.’
REGIO NOORD - EDITIE FEBRUARI 2015
NIEUW: Top Soil calcium, dé bodemverbeteraar Naast plantenvoeding speelt calcium (kalk) een grote rol bij de zuurgraad van de bodem of de stabiliteit van de bodemstructuur. Vanuit de nieuwste inzichten op dit gebied brengt Agrifirm Plant twee unieke producten op de markt: Top Soil calcium en Top Soil calcium plus. Stabilistatie pH, bodemvruchtbaarheid en structuur De Top Soil calcium-producten van Agrifirm Plant zijn ontwikkeld op basis van jonge, poreuze zeekalk. Vanwege het grote contactoppervlak is het een zeer
IN DE PRAKTIJK
snelle en makkelijk opneembare vorm van calcium. Met zijn variatie in de hoeveelheid magnesium is Top Soil calcium uniek in Nederland. En door de gemakkelijk strooibare korrel past u het eenvoudig
Alle teeltinformatie op één plek
zelf toe. Het resultaat is verbetering van structuur, bewerkbaarheid en een stabielere pH. Invloed op pH van Top Soil calcium en standaard kalk (20 jaar)
6
Akkerbouwer Theo van der Werff uit Menaldum wil al zijn teeltinformatie op één plek hebben voor optimaal rendement. Het programma Agrifirm Mineraal van Agrifirm Plant biedt hem perceelgerichte adviezen, waarmee hij nog specifieker zijn land kan bewerken.
5,5
5
4,5
Gericht bijbemesten
akkerbouwer aan de keukentafel om zijn bemestingsplan voor
Het mooie van dit programma is dat alle informatie op één
2015 in Agrifirm Mineraal samen te stellen. De applicatie bevat
plek staat en aan elkaar is gekoppeld, vindt Van der Werff.
uitgangspunten als bodemanalyse, voorvrucht, groenbemester
Ook hoeven de kengetallen niet ieder jaar opnieuw te worden
en uitgevoerde bemesting. Theo is erg enthousiast over het
ingevoerd. Het bouwplan van de akkerbouwer bestaat uit
Uw bodem repareren of onderhouden?
programma. ‘Ik krijgt een goed overzicht van mijn percelen,
50 hectare land (en 15 ha faunarand), verdeeld over 20 (huur)
Agrifirm Plant adviseert u om eerst de structuur en
op basis waarvan ik teeltbeslissingen kan nemen.’
percelen, waarop hij pootaardappelen, suikerbieten en
pH van uw bodem te beoordelen door het maken
graangewassen verbouwt.
van een bodemanalyse. Is de stabiliteit niet in orde
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Samen met Agrifirm Plant-specialist Kees de Groot zit de Friese
jaren
Kees de Groot
‘We maken samen met de klant een advies op maat.’ Het programma berekent ieder perceel apart, zegt Theo.
Streef pH
Standaard kalk
of zijn er gebreken? Dan repareert u eerst de bodem met kalk of gips. Is uw bodem stabiel, dan raden wij u aan om de bodem te onderhouden met Top Soil calcium. Toepassingsadvies vindt u op www.meststoffen.nl/bodemverbeteraar. Kies optie onderhoud en daarna Top Soil calcium.
‘In het voorjaar geef ik een basisbemesting. Afhankelijk van de voorgeschiedenis van organische mest en groenbemesters, kan ik nu gerichter bijsturen met kunstmest. Dat hangt ook van de voorvrucht af. Met dit programma kunnen we precies Agrifirm Mineraal is een adviesmodule en is speciaal ont-
berekenen hoeveel ik per perceel moet bijbemesten om op
wikkeld voor de specialisten van Agrifirm Plant, zegt Kees de
bedrijfsniveau toch goed uit te komen.’
Groot. ‘We maken hierin samen met de akkerbouwer een
Theo van der Werff
‘Er is per perceel een betere indicatie over wat bij gestrooid kan worden.’
Sparren
Wat geeft Agrifirm mineraal?
De akkerbouwer hecht grote waarde aan het sparren met
> Advies op maat
de Agrifirm Plant-specialist over nieuwe inzichten om tot
> Perceelsinformatie op één plek
een beter resultaat te komen. ‘Zo voeren we hele discussies
> Gericht bijbemesten en bijsturen
over het op het juiste moment toedienen van meststoffen.
> Efficiënte inzet van mineralen
advies op maat. De standaardbehoeften van de gewassen
Maar ik blijf wel de baas’. Toch hoeft rendementsverbetering
> Optimaal resultaat
dienen als uitgangspunt, met daarin de inzichten en adviezen
niet alleen uit hogere opbrengst te bestaan, vindt De Groot.
> Kengetallen niet ieder jaar opnieuw invullen
van Agrifirm Plant verwerkt. De klant krijgt uitgebreide
‘Als je met een gericht advies met minder input eenzelfde
rapporten van zijn bemestingsplan, strooibonnen, wettelijke
resultaat behaalt, is dat net zo mooi. Agrifirm Mineraal is daar
normen en de organische stof-balans. Rapporten die
een prachtig hulpmiddel bij.’
belangrijk zijn voor de dagelijkse werkzaamheden.’
3
RESULTAAT IN BEELD
VOOR AKKERBOUW
Kaliproeven in aardappelen De opbrengsten van veel akkerbouwgewassen nemen de laatste jaren toe. Met de extra opbrengst oogsten telers ook meer nutriënten. Onder andere de afvoer van kali neemt toe. De afgelopen jaren zien we regelmatig kaligebrek in aardappelen. Hoe kunnen we het kaliadvies in zowel zetmeel- als consumptieaardappelen verder optimaliseren?
Drie jaar kaliproeven
Conclusie: meer kali geeft meer opbrengst
De afgelopen drie jaar heeft Agrifirm Plant in Valthermond en in
De resultaten van alle proeven (grafiek 2) lieten een heldere lijn
Vredepeel kaliproeven in aardappelen gedaan. De vraag: wat is
zien; hoe meer kali gegeven werd, hoe meer de opbrengst steeg.
het effect van verschillende kaligiften op opbrengst en kwaliteit.
Bij zetmeelaardappelen daalde het onderwatergewicht weliswaar
In zetmeelaardappelen hebben we gekeken naar zowel de
enkele punten, maar dat woog duidelijk niet op tegen de extra
opbrengst als onderwatergewicht. Terwijl bij consumptie-
opbrengst. Bij hogere kaligiften bleef het uitbetalingsgewicht
aardappelen we naar opbrengst en blauwgevoeligheid hebben
stijgen. Bij consumptieaardappelen was de lijn hetzelfde. Meer
gekeken. De kaligift in beide proeven varieerde van 0 tot 475 kg
kali gaf meer opbrengst en een iets lager, maar ruim voldoende,
zuivere K2O per ha. Ook hebben we gekeken naar diverse
onderwatergewicht. Daarnaast bleek dat de knollen significant
manieren van het delen van de kaligift in consumptie.
minder blauwgevoelig zijn. Delen van de kaligift gaf in de consumptieaardappelenproef een positief resultaat.
Grafiek 1: Opbrengst en % blauwe knollen Proefresultaat Vredepeel. Zuivere kaligift in kg/ha 20,5 61,8
66,8
70,2
Advies: kali omhoog 72,3
76,1
Uit de meerjarige proeven komt het volgende Agrifirm Plant kaliadvies: stem de kaligift af op de kalitoestand van de grond met hulp van een actueel grondmonster. Geef 50 tot 100 kg meer kali
15,5 13,5
in aardappelen dan het advies van de grondanalyse. Zorg dat op bouwplanniveau voldoende kali wordt aangevoerd. Zorg voor
8,5
een positieve kalibalans, oftewel voer minimaal de gemiddelde 5,5
afvoer van alle gewassen aan. Verdeel de kaligift in consumptieaardappelen voor optimaal resultaat met tussen de 30 tot maximaal 50% in de bijbemesting. Karin Oonk, kenniscoördinator R&D
0
175 (100+75)
225 (150+75)
325 (250+75)
400 (325+75)
kaligebrek symptomen
Zuivere kaligift in kg/ha Opbrengst (ton/ha)
% knollen blauw
Rhizoctonia in aardappelen
Grafiek 2: Zetmeelopbrengst (%) bij verschillende behandelingen voor drie teeltseizoenen. Agrifirm instapproef: Rhizoctonia Valthermond 2012 t/m 2014
Het nut van bestrijding van Rhizoctonia in poot- en tafelaardappelen staat niet ter discussie: voor een goede schilkwaliteit is een goed uitgevoerde grondbehandeling onmisbaar.
Monarch 0,2 ltr/ton + Mirador 0,75 ltr/ha
11 9,8
Het onderzoek dat Agrifirm Plant in de afgelopen jaren heeft uitge-
Monarch 0,2 ltr/ton + Mirador 1,5 ltr/ha
11 9,8
voerd, richt zich vooral op de opbrengsteffecten van de bestrijding van Rhizoctonia. Is het uitgangsmateriaal (het pootgoed) niet vrij van
Mirador 3,0 ltr/ha
Rhizoctonia, dan is een knolbehandeling noodzakelijk.
10 9,8
Mirador 1,5 ltr/ha
11 10
Moncereen Pro. 0,6 ltr/ton
11 10
Monarch 0,2 ltr/ton
10 10
Conclusie Grote verschillen tussen de geteste bestrijdingsmiddelen zijn niet waargenomen. Een grondbehandeling met een verlaagde dosering in industrie- en zetmeelaardappelen verhoogt het rendement in de teelt, al zijn er wel verschillen tussen de toetsjaren en -locaties. Harry Roerink, kenniscoördinator R&D 2014 2013 2012
4
Onbehandeld
9,5 9,4
13,5
14,9
14,1
14,7
13
14,3
14,4
RESULTAAT IN BEELD
REGIO NOORD - EDITIE FEBRUARI 2015
Ziektebestrijding wintertarwe
PPO Valthermond: innovatief samenwerken Agrifirm Plant en PPO Valthermond werken al vele jaren samen bij het zoeken van nieuwe oplossingen voor bodem en gewas. Een prettige samenwerking gericht op innovatie en resultaat, zegt bedrijfsleider Gerard Hoekzema. ‘Wij doen op onze proefvelden onafhankelijk onderzoek voor Agrifirm. Daardoor kan Agrifirm zijn klanten autonoom adviseren, los van wat er door commerciële marktpartijen wordt aangeboden. Daarin ligt de meerwaarde voor de klant’, aldus de bedrijfsleider. Verdieping is waar alles om draait. Hoekzema: ‘Met de combinatie van onze kennis en de geluiden die Agrifirm Plant in het veld opvangt, kunnen we op de proefboerderij veel informatie boven water halen. Dat is belangrijk om problemen in de praktijk op te lossen en goede adviezen aan telers te geven.’
Conclusie: opbrengst T0 bespuitingen In grafiek 4 ziet u een verschil van 400 kg tussen de
In 2014 hebben we proeven voor ziektebestrijding in wintertarwe gedaan in Uithuizermeeden, Valthermond, Lelystad en Wijnandsrade. Doel van de proeven is om duurzame ziektebestrijdingsschema’s te ontwikkelen en hun effect op opbrengst en kwaliteit in beeld te brengen.
standaard Seguris op T1 en de combinatie van Corbel of Chloorthaloni en Seguris. Dit maakt dat de T0 bespuitingen in ieder geval kostenneutraal zijn en in vele gevallen extra opbrengst opleveren, bovenop een betere ziektebestrijding en het in de hand houden van resistentie-ontwikkeling.
De huidige systemische fungiciden zijn onmisbaar, maar
voor 2015 is om Opus Team in te zetten op T0 in rassen
door hun specifieke werking is er een duidelijk risico op
die gevoelig zijn voor gele roest. Voor de overige rassen
Advies
het ontstaan van resistentie. Met uitgekiende toepassing
adviseren we chloorthalonil of Mancozeb. Ook de bespuit-
Voor de ziektegevoelige rassen adviseren we dus in 2015
in schema’s kunnen we veel langer effectief van deze
ingen met Top Trace zwavel (Fytofert S) geven een goed
T0 bespuiting afgestemd op gevoeligheid voor gele roest
middelen gebruik maken.
resultaat voor de reductie van roest en Septoria.
en/of Septoria. Harry Roerink, kenniscoördinator R&D
werkende niet-resistentiegevoelige middelen zoals
Grafiek 3: Percentage (%) bladaantasting gele roest
Grafiek 4: Relatieve opbrengst T0 van de landelijke
Chloorthalonil en Mancozeb.
en Septoria op T1
Ziektebestijding proeven in Wintertarwe 2014
% Bladaantasting Geleroest en Septoria op T1
(100 = 10,65 ton)
> In de T0-proeven testen wij de toevoeging van breed-
> In de T1,T2 en T3 proeven testen we nieuwe producten die binnen 2 jaar op de markt kunnen zijn.
36,25 38,75
A Onbehandeld
Resultaat van T0 bespuitingen in Uithuizermeeden bij van der Molen
22,5 22,5
B T0 Chloorthalonil
Door de proef bij v.d. Molen hebben wij een goed beeld gekregen van de effectiviteit van de verschillende producten en productcombinaties ingezet op T0. De Corbel- en chloorthalonil-combinaties geven een goede bestrijding van zowel Septoria als gele roest. Het advies voor 2015 is om Opus Team in te zetten op T0 in rassen die gevoelig
C T0 Chloorthalonil + Corbel D T0 Chloorthalonil + Corbel E T0 Dithane DG
5 3
16,25 12,5 15
zijn voor gele roest. Voor de overige rassen adviseren we chloorthalonil- of Mancozeb. Ook de bespuitingen met Top
F T0 Tridex
Trace zwavel (Fytofert S) (actief zwavel) geven een goed resultaat wat betreft de reductie van roest en Septoria. In 2014 was er een zeer vroege aantasting van gele roest en
G T0 Dithane DG + BCP 353F H T0 Fytofert S
minder Septoria dan gebruikelijk (zie grafiek 3). Met deze
22,5
17,5 18,75 16,25 21,25 11,25
A Onbehandeld
100
T12 Seguris
116
T0 Daconil/T1
118
T0 Mancozeb/T1
119
T1 Daconil + Seguris
119
T1 Mancozeb+
T1 Top Trace zwavel
120 120
20
proef kregen we een goed beeld van de effectiviteit van de producten en productcombinaties ingezet op T0. Het advies
% bladopp aangetast gele roest
% bladopp aangetast Septoria
5
VOOR AKKERBOUW
Hoe krijg ik een optimale balans tussen bodemstructuur en plantenvoeding?
TOPTIP! Zorgvuldigheid nodig bij GBM opslag Voor de opslag van gewasbeschermingsmiddelen tussen de 400 kg en 10 ton geldt geen vergunningsplicht. U moet voldoen aan de eisen uit de PGS-15. Denk aan brandwerendheid van materialen en aanwezigheid van
Meer en meer groeit het besef dat een gezonde bodem de basis is voor de teelt van gewassen. Het is dan ook logisch dat we steeds meer vragen krijgen over dit onderwerp. Veel van deze vragen hebben betrekking op het element calcium.
persoonlijke beschermingsmiddelen. Agrifirm Plant levert containers in verschillende afmetingen voor inpandige opslag. De containers zijn gebruiksvriendelijk en gemaakt van verzinkt damwandprofiel. Voor de opslag van middelen tot 400 kg moet u voldoen aan de wettelijke zorgplicht en onze verzinkte kasten voldoen daaraan.
Vraag & antwoord
Calcium speelt een grotere rol Al in het begin van de vorige eeuw was bekend dat calcium (kalk) voor de teelt van gewassen een belangrijke functie vervult. Hoewel men eerst dacht dat calcium met name als plantenvoeding diende, kwam men er via onderzoek als snel achter dat calcium vooral een grote rol speelt bij de zuurgraad van de bodem of de stabiliteit van de bodemstructuur. Ruim 70 jaar is gewerkt vanuit de basisideeĂŤn van Albrecht. Met de nieuwste inzichten op het gebied van calcium en de introductie van Top Soil calcium voegt Agrifirm Plant een nieuw hoofdstuk toe aan het boek dat Bodem heet.
Agenda
Repareren of onderhouden? Met een actuele grondbemonstering krijgt u inzicht in de huidige
Relatiedagen akkerbouw
situatie. Samen met uw specialist kunt u bepalen wat uw bodem
25 juni
Vredepeel; PPO Vredepeel
nodig heeft. Met een reparatiegift kalk of gips werkt u toe naar
26 juni
Wijnandsrade; PPO Wijnandsrade
een optimale pH of structuur. Vervolgens kunt u de uitgevoerde
30 Juni Langeweg; Agrifirm Plant vestiging
verbetering onderhouden met Top Soil calcium. Is repareren niet
2- 3 juli
Valthermond; PPO Valthermond
nodig? Dan kunt u direct overgaan tot het stabiliseren van de
4 juli
Uithuizermeeden; Mts van der Molen
pH en de bodemstructuur.
Bestellen? Vragen of bestellingen? Neem gerust contact op met de
Top Soil calcium is een uniek product van Agrifirm Plant op basis
Verkoopondersteuning, ook als u geen vaste specialist hebt.
van jonge poreuze zeekalk. Vanwege het grote contactoppervlak
U kunt ons bereiken via T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com
is er sprake van een zeer snel werkzame en gemakkelijk opneem-
of plaats uw bestelling via Mijn Agrifirm!
bare vorm van calcium. Hierdoor is er minder kans op uitspoeling van de mineralen. Bovendien kunt u de korrels zelf eenvoudig
Uitgelicht
verstrooien. Het resultaat is een blijvende verbetering van structuur, bewerkbaarheid en een stabielere pH-stabiliteit. Bekijk op www.meststoffen.nl/bodemverbeteraar een test met
Biologische Velddag
verschillende kalksoorten. Neem voor meer informatie contact op
24 juni
Lelystad; Broekemahoeve
met uw specialist of bel voor uw bestelling met 088 488 12 10. Online bestellen kan via www.meststoffen.nl. Jacob Swart, teeltspecialist
6
Relatiebijeenkomsten 23 juni
Hallum; Mts Jensma de Vries
25 juni
Wieringerwerf; proefboerderij
1 juli
Texel; Den Burg
Michiel Kuizenga
MEDE MOGELIJK MAKEN
REGIO NOORD - EDITIE FEBRUARI 2015
Trappistje van duurzame Brabantse gerst Sinds 2012 telen twintig Brabantse akkerbouwers in totaal 140 hectare brouwgerst voor bierbrouwerij De Koningshoeven in Berkel-Enschot. Deze duurzaam geteelde gerst vormt de basis voor negen soorten trappistenbier die onder de merknaam La Trappe worden gebrouwen. Sinds 1884 brouwen de monniken in Berkel-Enschot
benaderde Agrifirm Plant in 2011 potentiële telers in het
ik weet dat van mijn gerst een lekker biertje wordt
trappistenbier. In 1997 nam bierbrouwer Bavaria dit werk
Brabantse land. In 2012 werd de eerste brouwgerst gezaaid
gebrouwen.’ Ruim vier hectare, van de in totaal 60 hectare
over. Sindsdien worden negen speciaal bieren in opdracht
en geoogst. Momenteel telen circa 20 Brabantse akker-
zeeklei, reserveert hij voor de brouwgerst. Veelal teelt hij
en onder toezicht van het klooster gebrouwen. Alleen als
bouwers in totaal 140 hectare zomergerst van het ras Tripel.
deze na aardappelen. Op basis van een bodemonderzoek
het bier in een trappistenklooster onder het toezicht en de
geeft hij uitsluitend stikstof in de vorm van kunstmest. Bij de
verantwoordelijkheid van de monniken wordt gebrouwen,
Hoge opbrengsten
bemesting en onkruidbestrijding krijgt hij steeds advies van
mag het de naam trappistenbier dragen.
Akkerbouwer Maurice van Bragt uit Hank is een teler van
Wilko Wingelaar specialist van Agrifirm Plant. Hij begeleidt
het eerste uur. Van Bragt: ‘Ik heb er geen moment
alle telers die aan De Koningshoeven leveren. Agrifirm Plant
Voor haar brouwproces wil De Koningshoeven verantwoord
spijt van. De teelt bevalt me goed. De eerste drie jaren
coördineert ook de inname. Wingelaar: ‘Afgelopen jaar
geteelde gerst gebruiken. Gerst die bovendien afkomstig
realiseerde ik direct hoge opbrengsten. In 2013 zelfs 10 ton
hadden we een goede oogst met een hoog volgerstpercen-
moet zijn van regionale telers waar de brouwerij rechtstreeks
en afgelopen jaar 9,5 ton. En dat in combinatie met een
tage. Het eiwitgehalte was wel iets aan de lage kant. Ideaal
contact mee onderhoudt. Om hier invulling aan te geven
goed eiwitgehalte. Ik vind het een leuke bijkomstigheid dat
is een eiwitgehalte van tussen de 10 en 11,5 procent.’
Whisky van Nederlandse bodem! Agrifirm Plant gaat zomergerst telen voor de whiskymarkt. Want whiskymout heeft andere eigenschappen dan biermout. We zijn door Holland Malt benaderd om een gerstras te leveren met specifieke eigenschappen voor whiskymout. Daarvoor heeft Agrifirm Plant vorig jaar op beperkte
noordelijke gebieden in Groningen en Friesland, omdat
schaal het zomergerstras Odyssey getest. Dit ras blijkt
dit ras op die gronden beter presteert. Door deze
met goede begeleiding ook in Nederland geteeld te
projectmatige aanpak en de samenwerking met Holland
kunnen worden. Nu er ervaring is opgedaan, wordt dit
Malt, kan Agrifirm Plant dit nieuwe ras met toegevoegde
ras breder ingezet. Vooralsnog is gekozen voor de
waarde introduceren. Iets voor u?
7
VOOR AKKERBOUW
TOPTIP! Ratten en muizen Middelen voor de bestrijding van ratten en muizen mogen alleen gekocht en gebruikt worden door vakbekwame, gecertificeerde knaagdierbestrijders. De huidige wetgeving maakt een uitzondering voor agrarische ondernemers, maar vanaf 1 juli 2015 komt deze vrijstelling te vervallen. Dit houdt in dat iedereen die rodenticiden wil kopen of gebruiken, in het bezit moet zijn van een vakbekwaamheidsbewijs. U kunt zich hiervoor opgeven bij TerraNext of Nordwin College. Om resistentie te voorkomen raden wij
VRAAG HET DE TELER
aan om met enige regelmaat te wisselen naar een middel met een andere werkzame stof. Voor het gebruik buiten gelden aparte voorschriften. Informeer bij uw specialist naar de voorwaarden.
Akkerbouwbedrijf Jensma in Hijum
Buiten is schade ook te beperken door dekkend te zaaien en ruim vóór het zaaien alternatief voer aan te bieden. Muizen zijn dan gewend aan die voerplaatsen. Er zijn geen rodenticiden toegestaan voor op de percelen. Verhit graan wordt daarom het meest toegepast, want dat kiemt niet en geeft dus geen opslag van graan. Ook kunt u palen in of rond het perceel plaatsen voor buizerds of andere roofvogels. Die wachten daarop tot er iets smakelijks langs komt.
koppelen en zo de hoeveelheid restvloeistof beperken. Eigenaren:
Klaas Jan en Jacoba Jensma
Oppervlakte: 240 ha, waarvan 120 ha eigendom, 47 ha erfpacht, 47 ha liberale pacht en voor de rest gehuurde grond Gewassen: 95 ha pootgoedaardappelen, 25 ha uien, 15 ha
Grondsoort:
Sinds deze aanschaf hebben we de afspoeling met 90% gereduceerd. Met een reinigingsprogramma op de spuit, kunnen we de tank op het veld reinigen en de restvloeistof gelijk op het veld spuiten. En de boom wordt steeds
Colofon
suikerbieten, 75 ha granen en verhuur van de
automatisch op de juiste hoogte boven het gewas
Teeltkrant Akkerbouw is een uitgave van Agrifirm Plant
resterende ha
gehouden met als doel driftbeperking. Uit onderzoek
en verschijnt drie keer per jaar in de regio’s Noord,
lichte zavel, 15 tot 40% afslibbaar
van het waterschap blijkt echter dat niet drift, maar
Midden, Oost en Zuid.
Medewerkers: twee
vooral uit- en afspoeling na zware regenbuien emissie veroorzaakt.
Redactie en productie Agrifirm Plant
Drie vragen aan Klaas Jan Jensma, akkerbouwer en
www.agrifirm.com/agrifirm-plant, T 088 488 12 10
LTO-bestuurder in Hijum, Friesland Vormgeving en concept 1. Welk belang heeft u om emissie van gewas-
Emotion
beschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater te voorkomen?
Fotografie
Als we geen emissie voorkomen, dan volgt er strengere
Agrifirm Plant, Lex Salverda, Marcel Bekken,
regelgeving voor gewasbeschermingsmiddelen die niet
Sjoerd Stellingwerf.
aan de praktijk is getoetst. Of er worden zelfs middelen verboden. We willen graag een zo breed mogelijk
3. Welke maatregelen bent u van plan te nemen en
Drukwerk
middelenpakket behouden.
van wie verwacht u ondersteuning?
Bek
Ik ben als LTO-bestuurder van de akkerbouwsectie in Friesland een van de zes deelnemers aan het driejarige
Volg ons ook op facebook en twitter.
pilotproject van het Wetterskip Fryslân in samenwerking
Volgende editie: mei 2015
met LTO Noord vakgroep akkerbouw en Agrifirm Plant.
Nadia Pruim
Het doel is emissiebeperking met praktische maatregelen. Aan de hand van deze pilot passen we onze grondbewerking aan. We maken kleine blokkades in de ruggen, waardoor het water minder snel weg kan stromen. We willen een greppel over de kopakker maken, die we vullen met compost. Daarin willen we afspoelend 2. Welke maatregelen heeft u de afgelopen periode
water opvangen en filteren. Een derde optie is het
genomen om emissie te beperken?
toevoegen van een chemisch middel dat het water meer
We hebben een spuit met rondpompsysteem gekocht.
aan de grond bindt. De erfafspoeling gaan we beperken
Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via
Daarmee kunnen we het drainleidingsysteem door-
met een phytobak.
T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com of plaats uw bestelling via Mijn Agrifirm!
8