NIEUWS & ADVIES
VOOR AKKERBOUW
Regio Zuid Editie februari 2015
Focus op precisielandbouw
De kunst van bemesten. Kijk het af op www.meststoffen.nl
Agrifirm Plant zet in 2015 sterk in op advisering over precisielandbouw. Wij hebben modules ontwikkeld om u kant-en-klare taakkaarten aan te bieden, waarmee u door efficiënte input van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen een optimale opbrengst van uw land kan halen.
Goed bemesten is niet altijd eenvoudig. Het is een kunst om de verschillende soorten meststoffen in de juiste combinatie, op het juiste tijdstip en op de juiste manier toe te passen. Met de nieuwe website www.meststoffen.nl helpt Agrifirm Plant u met helder advies om meer resultaat uit uw meststoffen te halen. Op de site staat ons volledige assortiment, met technische gegevens en specifieke bemestingsoplossingen per sector of gewas. Onze onderzoeksresultaten en kennis delen wij met u, zodat u uw voordeel er mee kunt doen. Neem eens een kijkje op www.meststoffen.nl.
Nieuwe etiketten Sinds 1 juli 2014 moeten alle herbiciden nieuwe etiketten hebben. De oude mogen nog worden opgebruikt tot 1 juli 2015. Het verschil zit vaak in beperking van het aantal toepassingen en beperking op het interval tussen de bespuitingen. Hebt u alleen herbiciden met een nieuw etiket dan moet u ook volgens dit etiket de behandeling toepassen. Er zijn ook andere GBM die door herregistratie een nieuw etiket hebben gekregen of binnenkort gaan krijgen. Door aanscherping van de eisen zien we soms ook beperkingen op manier van Aaldrik Venhuizen, manager R&D bij Agrifirm Plant, spreekt liever van ‘landbouw met meer
‘Door de effectiviteit van de input te verhogen en de
toepassen, op doseringen, op gewassen
verliezen te beperken, gaat het resultaat omhoog.
of zelfs een geheel verbod van het
precisie’. Door nieuwe technieken als GPS en geografische
Bovendien is deze manier van telen heel verantwoord
middel.
informatiesystemen (GIS) kan een akkerbouwer steeds
voor het milieu.’
nauwkeuriger boeren, zegt hij.
verder op pagina 2
In deze editie o.a. Focus op precisielandbouw p.1 Aardappelen bemesten op maat p.2 Alle teeltinformatie op één plek p.3 Kaliproeven in aardappelen p.4 Wintergerst-demo op PPO-locatie in Wijnandsrade 2014 p.4 Ziektebestrijding wintertarwe p.5 Haal ik nog steeds hoge opbrengsten met nieuwe bemestingsnormen? p.6 Trappistje van duurzame Brabantse gerst p.7 Whisky van Nederlandse bodem! p.7 Akkerbouwbedrijf Jensma in Hijum p.8
VOOR AKKERBOUW
Bent u klaar voor het nieuwe seizoen? Het belooft een uitdagend jaar te worden. Natuurlijk kijken we allemaal naar de prijsvorming van onze gewassen. Uw inkomen hangt daar nauw mee samen en u wilt hier meer invloed op hebben. Toch zijn er in 2015 tal van zaken die
Aardappelen bemesten op maat
Nieuwe dienst
Een op maat afgestemde bemesting na de knolzetting is bepalend voor een zo hoog mogelijke aardappelopbrengst. Het monitoren van uw teelt is hierbij een waardevol hulpmiddel. BemestingsNavigator-aardappel geeft u een op het perceel afgestemd nauwkeurig advies.
wel direct invloed op gewasopbrengsten en inkomen hebben en die dichter bij uw invloedssfeer liggen. Een voorbeeld zijn de nieuwe vergroeningsregels uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Kiest u voor gewasdiversificatie, akkerranden of voor het inzaaien van vanggewassen? Agrifirm Plant heeft voor u een beslissingsondersteunende vergelijking gemaakt. Hierin komt de meest rendabele keuze
De bemestingsnormen (vooral op de zand- en lössgronden)
voor u naar voren.
worden steeds verder aangescherpt. Desondanks is een nauwkeurige bemesting nodig om kwantitatief en kwalitatief goede aardappel-
‘Alleen een zo hoog mogelijke opbrengst verlaagt de kostprijs.’
Ook telen met meer precisie biedt mogelijk-
opbrengsten te realiseren. ‘De bodem dient na de knolzetting de
aardappelras, teeltdoel en de verwachte opkomstdatum.
heden. Uw collega-telers die in 2014 met
juiste hoeveelheid elementen stikstof, kali en magnesium te
Van den Boom: ‘De enige mogelijkheid om de kostprijs te
plaatsspecifiek bekalken zijn begonnen,
bevatten. En juist die kunnen per perceel en per jaar sterk verschillen.
verlagen, is het realiseren van een zo hoog mogelijke opbrengst.
zagen al in het eerste jaar positieve effecten
Met de BemestingsNavigator kunnen we onze akkerbouwers een
De BemestingsNavigator is daarbij een goed hulpmiddel.’
van deze innovatie.
op het perceel afgestemd bemestingsadvies geven’, zegt Maurice
Maurice van den Boom, teeltspecialist
van den Boom, teeltspecialist van Agrifirm Plant. Krappere fosfaatnormen vragen om visie bij het samenstellen van uw bemestingsplan. Biedt een rijentoepassing in de aardappelteelt of een zaaizaadcoating op mais en
‘BemestingsNavigator geeft op perceel afgestemd bemestingsadvies.’
zomergraan de oplossing voor u? Krapte op
Twee meetmomenten
de kalimarkt en een voortschrijdend inzicht
Bij het gebruik van de BemestingsNavigator-aardappel wordt
uit de Agrifirm Plant bemestingsproeven
op twee momenten de groei van uw gewas gemeten. Eerst de
vragen om een heldere kijk op uw kali-
hoeveelheid nutriënten in het plantensap. Tien dagen later wordt
bemesting. Weet u al hoe u dit gaat doen?
dit herhaald in combinatie met een grondmonster. Beide zijn
Gewasbeschermingsmiddelen hebben
nodig om de bemestingsbehoefte van de plant goed te voor-
een nieuw etiket gekregen met als gevolg
spellen, om zo een nauwkeurig en tijdig bijmestadvies voor
aanscherpingen en beperkingen in het
stikstof, kali, mangaan en magnesium te geven. Vóór het poten
gebruik. Ziet u door de bomen het bos nog?
moet de basisbemesting op het perceel goed zijn. De grond moet dan circa 2/3 van de vooraf berekende mineralenbehoefte
Ruimte voor soja in uw bouwplan?
We realiseren ons dat bovenstaande vragen
bevatten. Vervolgens mest u bij op basis van de uitslagen van de
wellicht nog niet allemaal kunnen worden
BemestingsNavigator. Dit advies varieert niet alleen per perceel,
beantwoord. Deze uitgave van de Teeltkrant
maar ook tussen de jaren. De nalevering van de grond kan
Sinds twee jaar kan soja ook een gewas zijn in uw bouwplan.
geeft al een paar inzichten en de specialisten
immers per jaar wisselen.
Soja is vlinderbloemig en produceert dus voor het grootste
van Team Zuid, staan in 2015 ook weer voor
deel zijn eigen stikstof. Het gewas is extensief voor uw grond.
u klaar om samen met u oplossingen te
Aanmelden
De saldo’s evenaren zomergranenteelt. De afzet gaat via
vinden die u helpen om er het maximale
Interesse? Meld u dan vóór het poten aan! En voer, eventueel
poolverband, voor het grootste deel naar de humane industrie.
uit te halen!
samen met uw Agrifirm Plant-specialist, de relevante gegevens
Agrifirm Plant is op zoek naar telers die in 2015 soja willen telen.
van ieder perceel in, zoals grondsoort, bemesting, voorgewas,
Iets voor u? Raadpleeg uw specialist.
vervolg van pagina 1
Adrie Strikkeling verkoopleider Regio Zuid
Variatie op perceel
Agrifirm Plant brengt met een Verisscan de
gegevens interpreteert en wat je ermee doet.’
bodem voor u in beeld. Deze informatie wordt
Meten = weten = dóén, stelt Venhuizen. ‘Vooral
vertaald naar een advieskaart, die de variatie op
dat doen is belangrijk: dat is het nieuwe leren.
een perceel laat zien. Een teler kan met de kaart, gekoppeld
Agrifirm Plant ondersteunt u
‘Meten is weten is dóen!’
aan de GPS van trekker of
2
hierin, door een totaalpakket met advies op maat aan te
werktuig, heel nauwkeurig zijn land bewerken.
bieden. Wij zien dit als een nieuwe dimensie, die
‘Die variatie is op zich niet zo spannend’, vindt
wij aan onze producten en diensten hebben
Venhuizen. ‘Het gaat er vooral om hoe je de
toegevoegd.’
REGIO ZUID - EDITIE FEBRUARI 2015
NIEUW: Top Soil calcium, dé bodemverbeteraar Naast plantenvoeding speelt calcium (kalk) een grote rol bij de zuurgraad van de bodem of de stabiliteit van de bodemstructuur. Vanuit de nieuwste inzichten op dit gebied brengt Agrifirm Plant twee unieke producten op de markt: Top Soil calcium en Top Soil calcium plus. Stabilistatie pH, bodemvruchtbaarheid en structuur De Top Soil calcium-producten van Agrifirm Plant zijn ontwikkeld op basis van jonge, poreuze zeekalk. Vanwege het grote contactoppervlak is het een zeer
IN DE PRAKTIJK
snelle en makkelijk opneembare vorm van calcium. Met zijn variatie in de hoeveelheid magnesium is Top Soil calcium uniek in Nederland. En door de gemakkelijk strooibare korrel past u het eenvoudig
Alle teeltinformatie op één plek
zelf toe. Het resultaat is verbetering van structuur, bewerkbaarheid en een stabielere pH. Invloed op pH van Top Soil calcium en standaard kalk (20 jaar)
6
Akkerbouwer Theo van der Werff uit Menaldum wil al zijn teeltinformatie op één plek hebben voor optimaal rendement. Het programma Agrifirm Mineraal van Agrifirm Plant biedt hem perceelgerichte adviezen, waarmee hij nog specifieker zijn land kan bewerken.
5,5
5
4,5
Gericht bijbemesten
akkerbouwer aan de keukentafel om zijn bemestingsplan voor
Het mooie van dit programma is dat alle informatie op één
2015 in Agrifirm Mineraal samen te stellen. De applicatie bevat
plek staat en aan elkaar is gekoppeld, vindt Van der Werff.
uitgangspunten als bodemanalyse, voorvrucht, groenbemester
Ook hoeven de kengetallen niet ieder jaar opnieuw te worden
en uitgevoerde bemesting. Theo is erg enthousiast over het
ingevoerd. Het bouwplan van de akkerbouwer bestaat uit
Uw bodem repareren of onderhouden?
programma. ‘Ik krijgt een goed overzicht van mijn percelen,
50 hectare land (en 15 ha faunarand), verdeeld over 20 (huur)
Agrifirm Plant adviseert u om eerst de structuur en
op basis waarvan ik teeltbeslissingen kan nemen.’
percelen, waarop hij pootaardappelen, suikerbieten en
pH van uw bodem te beoordelen door het maken
graangewassen verbouwt.
van een bodemanalyse. Is de stabiliteit niet in orde
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Samen met Agrifirm Plant-specialist Kees de Groot zit de Friese
jaren
Kees de Groot
‘We maken samen met de klant een advies op maat.’ Het programma berekent ieder perceel apart, zegt Theo.
Streef pH
Standaard kalk
of zijn er gebreken? Dan repareert u eerst de bodem met kalk of gips. Is uw bodem stabiel, dan raden wij u aan om de bodem te onderhouden met Top Soil calcium. Toepassingsadvies vindt u op www.meststoffen.nl/bodemverbeteraar. Kies optie onderhoud en daarna Top Soil calcium.
‘In het voorjaar geef ik een basisbemesting. Afhankelijk van de voorgeschiedenis van organische mest en groenbemesters, kan ik nu gerichter bijsturen met kunstmest. Dat hangt ook van de voorvrucht af. Met dit programma kunnen we precies Agrifirm Mineraal is een adviesmodule en is speciaal ont-
berekenen hoeveel ik per perceel moet bijbemesten om op
wikkeld voor de specialisten van Agrifirm Plant, zegt Kees de
bedrijfsniveau toch goed uit te komen.’
Groot. ‘We maken hierin samen met de akkerbouwer een
Theo van der Werff
‘Er is per perceel een betere indicatie over wat bij gestrooid kan worden.’
Sparren
Wat geeft Agrifirm mineraal?
De akkerbouwer hecht grote waarde aan het sparren met
> Advies op maat
de Agrifirm Plant-specialist over nieuwe inzichten om tot
> Perceelsinformatie op één plek
een beter resultaat te komen. ‘Zo voeren we hele discussies
> Gericht bijbemesten en bijsturen
over het op het juiste moment toedienen van meststoffen.
> Efficiënte inzet van mineralen
advies op maat. De standaardbehoeften van de gewassen
Maar ik blijf wel de baas’. Toch hoeft rendementsverbetering
> Optimaal resultaat
dienen als uitgangspunt, met daarin de inzichten en adviezen
niet alleen uit hogere opbrengst te bestaan, vindt De Groot.
> Kengetallen niet ieder jaar opnieuw invullen
van Agrifirm Plant verwerkt. De klant krijgt uitgebreide
‘Als je met een gericht advies met minder input eenzelfde
rapporten van zijn bemestingsplan, strooibonnen, wettelijke
resultaat behaalt, is dat net zo mooi. Agrifirm Mineraal is daar
normen en de organische stof-balans. Rapporten die
een prachtig hulpmiddel bij.’
belangrijk zijn voor de dagelijkse werkzaamheden.’
3
RESULTAAT IN BEELD
VOOR AKKERBOUW
Kaliproeven in aardappelen De opbrengsten van veel akkerbouwgewassen nemen de laatste jaren toe. Met de extra opbrengst oogsten telers ook meer nutriënten. Onder andere de afvoer van kali neemt toe. De afgelopen jaren zien we regelmatig kaligebrek in aardappelen. Hoe kunnen we het kaliadvies in zowel zetmeel- als consumptieaardappelen verder optimaliseren? Drie jaar kaliproeven
Conclusie: meer kali geeft meer opbrengst
De afgelopen drie jaar heeft Agrifirm Plant in Valthermond en in
De resultaten van alle proeven (grafiek 2) lieten een heldere lijn
Vredepeel kaliproeven in aardappelen gedaan. De vraag: wat is
zien; hoe meer kali gegeven werd, hoe meer de opbrengst steeg.
het effect van verschillende kaligiften op opbrengst en kwaliteit.
Bij zetmeelaardappelen daalde het onderwatergewicht weliswaar
In zetmeelaardappelen hebben we gekeken naar zowel de
enkele punten, maar dat woog duidelijk niet op tegen de extra
opbrengst als onderwatergewicht. Terwijl bij consumptie-
opbrengst. Bij hogere kaligiften bleef het uitbetalingsgewicht
aardappelen we naar opbrengst en blauwgevoeligheid hebben
stijgen. Bij consumptieaardappelen was de lijn hetzelfde. Meer
gekeken. De kaligift in beide proeven varieerde van 0 tot 475 kg
kali gaf meer opbrengst en een iets lager, maar ruim voldoende,
zuivere K2O per ha. Ook hebben we gekeken naar diverse
onderwatergewicht. Daarnaast bleek dat de knollen significant
manieren van het delen van de kaligift in consumptie.
minder blauwgevoelig zijn. Delen van de kaligift gaf in de consumptieaardappelenproef een positief resultaat.
Grafiek 1: Opbrengst en % blauwe knollen Proefresultaat Vredepeel. Zuivere kaligift in kg/ha 20,5 61,8
66,8
70,2
Advies: kali omhoog 72,3
76,1
Uit de meerjarige proeven komt het volgende Agrifirm Plant kaliadvies: Stem de kaligift af op de kalitoestand van de grond met hulp van een actueel grondmonster. Geef 50 tot 100 kg meer
15,5 13,5
kali in aardappelen dan het advies van de grondanalyse. Zorg dat op bouwplanniveau voldoende kali wordt aangevoerd. Zorg voor
8,5
een positieve kalibalans, oftewel voer minimaal de gemiddelde 5,5
afvoer van alle gewassen aan. Verdeel de kaligift in consumptieaardappelen voor optimaal resultaat met tussen de 30 tot maximaal 50% in de bijbemesting. Karin Oonk, kenniscoördinator R&D
0
175 (100+75)
225 (150+75)
325 (250+75)
400 (325+75)
kaligebrek symptomen
Zuivere kaligift in kg/ha Opbrengst (ton/ha)
% knollen blauw
Wintergerst-demo op PPO-locatie in Wijnandsrade 2014 Op verzoek van de akkerbouwers in Regio Zuid is er een
Grafiek 2: % Legering groeiregulatie demo bij bemesting niv. B in Wintergerst Winandsrade 2014 Pelican
75
Onbehandeld
Volume Trimaxx
2
Trimaxx/ Yatze
0
40 20
oriënterende demo teelttechniek in wintergerst uitgevoerd. Doel is meer inzicht te krijgen in groeiregulatie en bemesting van nieuwe rassen die een hogere opbrengst geven, maar minder stevig zijn. Wij hebben nu de eerste screening gedaan. In 2015 krijgt die een vervolg om de wintergerstte-
30
geen/ Yatze Moddus/ Yatze
65
0 0 15
Moddus + Exp B/ Moddus + Exp B
lers nog beter te adviseren voor een optimale teelt. Moddus + Exp B/ Yatze
90
0
28
10
Groeiregulatie
4
In de onderstaande grafiek ziet u de resultaten van de groeiregulato-
tele product biedt mogelijkheden voor de toekomst. Moddus en
ren in de rassen Pelican en Volume, die legering gevoeliger is. In beide
Trimaxx zijn ingezet op het gebruikelijke moment, de Yatze is
rassen geven Trimaxx/Yatze en Moddus/Yatze een goede versteviging
daarentegen laat ingezet om de laatste lengtegroei te remmen en de
en daardoor weinig legering kort voor de oogst. Ook het experimen-
gerst niet topzwaar te laten worden. Harry Roerink, kenniscoördinator
RESULTAAT IN BEELD
REGIO ZUID - EDITIE FEBRUARI 2015
Ziektebestrijding wintertarwe
PPO Valthermond: innovatief samenwerken Agrifirm Plant en PPO Valthermond werken al vele jaren samen bij het zoeken van nieuwe oplossingen voor bodem en gewas. Een prettige samenwerking gericht op innovatie en resultaat, zegt bedrijfsleider Gerard Hoekzema. ‘Wij doen op onze proefvelden onafhankelijk onderzoek voor Agrifirm. Daardoor kan Agrifirm zijn klanten autonoom adviseren, los van wat er door commerciële marktpartijen wordt aangeboden. Daarin ligt de meerwaarde voor de klant’, aldus de bedrijfsleider. Verdieping is waar alles om draait. Hoekzema: ‘Met de combinatie van onze kennis en de geluiden die Agrifirm Plant in het veld opvangt, kunnen we op de proefboerderij veel informatie boven water halen. Dat is belangrijk om problemen in de praktijk op te lossen en goede adviezen aan telers te geven.’
Conclusie: opbrengst T0 bespuitingen In grafiek 4 ziet u een verschil van 400 kg tussen de
In 2014 hebben we proeven voor ziektebestrijding in wintertarwe gedaan in Uithuizermeeden, Valthermond, Lelystad en Wijnandsrade. Doel van de proeven is om duurzame ziektebestrijdingsschema’s te ontwikkelen en hun effect op opbrengst en kwaliteit in beeld te brengen.
standaard Seguris op T1 en de combinatie van Corbel of Chloorthaloni en Seguris. Dit maakt dat de T0 bespuitingen in ieder geval kostenneutraal zijn en in vele gevallen extra opbrengst opleveren, bovenop een betere ziektebestrijding en het in de hand houden van resistentie-ontwikkeling.
De huidige systemische fungiciden zijn onmisbaar, maar
Het advies voor 2015 is om Opus Team in te zetten op T0
door hun specifieke werking is er een duidelijk risico op
in rassen die gevoelig zijn voor gele roest. Voor de overige
Advies
het ontstaan van resistentie. Met uitgekiende toepassing
rassen adviseren we chloorthalonil of Mancozeb. Ook de
Voor de ziektegevoelige rassen adviseren we dus in 2015
in schema’s kunnen we veel langer effectief van deze
bespuitingen met Top Trace zwavel (Fytofert S) geven een
T0 bespuiting afgestemd op gevoeligheid voor gele roest
middelen gebruik maken.
goed resultaat voor de reductie van roest en Septoria.
en/of Septoria. Harry Roerink, kenniscoördinator R&D
werkende niet-resistentiegevoelige middelen zoals
Grafiek 3: Percentage (%) bladaantasting gele roest
Grafiek 4: Relatieve opbrengst T0 van de landelijke
Chloorthalonil en Mancozeb.
en Septoria op T1
Ziektebestijding proeven in Wintertarwe 2014
% Bladaantasting Geleroest en Septoria op T1
(100 = 10,65 ton)
> In de T0-proeven testen wij de toevoeging van breed-
> In de T1,T2 en T3 proeven testen we nieuwe producten die binnen 2 jaar op de markt kunnen zijn.
36,25 38,75
A Onbehandeld
Resultaat van T0 bespuitingen in Uithuizermeeden bij van der Molen
22,5 22,5
B T0 Chloorthalonil
Door de proef bij v.d. Molen hebben wij een goed beeld gekregen van de effectiviteit van de verschillende producten en productcombinaties ingezet op T0. De Corbel- en chloorthalonil-combinaties geven een goede bestrijding van zowel Septoria als gele roest. Het advies voor 2015 is om Opus Team in te zetten op T0 in rassen die gevoelig
C T0 Chloorthalonil + Corbel D T0 Chloorthalonil + Corbel E T0 Dithane DG
5 3
16,25 12,5 15
zijn voor gele roest. Voor de overige rassen adviseren we chloorthalonil- of Mancozeb. Ook de bespuitingen met Top
F T0 Tridex
Trace zwavel (Fytofert S) (actief zwavel) geven een goed resultaat wat betreft de reductie van roest en Septoria. In 2014 was er een zeer vroege aantasting van gele roest en
G T0 Dithane DG + BCP 353F H T0 Fytofert S
minder Septoria dan gebruikelijk (zie grafiek 3). Met deze
22,5
17,5 18,75 16,25 21,25 11,25
A Onbehandeld
100
T12 Seguris
116
T0 Daconil/T1
118
T0 Mancozeb/T1
119
T1 Daconil + Seguris
119
T1 Mancozeb+
T1 Top Trace zwavel
120 120
20
proef kregen we een goed beeld van de effectiviteit van de producten en productcombinaties ingezet op T0.
% bladopp aangetast gele roest
% bladopp aangetast Septoria
5
VOOR AKKERBOUW
Haal ik nog steeds hoge opbrengsten met nieuwe bemestingsnormen?
TOPTIP! Zorgvuldigheid nodig bij GBM opslag Voor de opslag van gewasbeschermingsmiddelen tussen de 400 kg en 10 ton geldt geen vergunningsplicht. U moet voldoen aan de eisen uit de PGS-15. Denk aan brandwerendheid van materialen en aanwezigheid van
Op klei is er met name de laatste tijd veel aandacht voor de invloed van calcium op de bodemstructuur. Calcium neemt dan plaats tussen de kleiplaatjes en dat maakt de grond goed bewerkbaar. Het zorgt ook voor een goede waterafvoer.
persoonlijke beschermingsmiddelen. Agrifirm Plant levert containers in verschillende afmetingen voor inpandige opslag. De containers zijn gebruiksvriendelijk en gemaakt van verzinkt damwandprofiel. Voor de opslag van middelen tot 400 kg moet u voldoen aan de wettelijke zorgplicht en onze verzinkte kasten voldoen daaraan.
Vraag & antwoord
De variatie binnen een perceel is vaak groter dan tussen percelen onderling. De Veris bodemscan geeft u alle informatie om de pH nauwkeurig aan te pakken. Op zuurdere gedeelten bekalkt u, terwijl u op gedeelten waar de pH op peil is geen veranderingen aanbrengt. Dit levert voordeel op in alle teelten, zowel bij gewassen die een hogere pH verlangen (o.a. biet, peen, prei, ui) als bij gewassen die beter groeien op iets zuurdere grond. Uit bemestingsproeven in aardappelen blijkt dat de opbrengstderving bij een lagere stikstofgift beperkt blijft als de kalivoorziening goed op peil is! Ook de nieuwere generatie meststoffen, waarbij de stikstof langer gebonden blijft in de grond, bieden perspectief. Tegenwoordig zijn er met Top Flow entec FL ook mogelijkheden om stikstof in drijfmest langer beschikbaar te houden voor de gewasgroei. Verder moeten we niet vergeten dat vocht de meest beperkende
Agenda
De vochtverdeling in de bouwvoor laat nog al eens te wensen
Relatiedagen akkerbouw
Bestellen?
over. Er ontstaan droge pockets die met intensieve beregening of
25 juni
Vredepeel; PPO Vredepeel
Vragen of bestellingen? Neem gerust contact op met de
neerslag nauwelijks meer vochtig worden. In die droge gedeeltes
26 juni
Wijnandsrade; PPO Wijnandsrade
Verkoopondersteuning, ook als u geen vaste specialist hebt.
wordt geen water geborgen en aanwezige kostbare mineralen
30 Juni Langeweg; Agrifirm Plant vestiging
U kunt ons bereiken via T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com
worden niet opgenomen. We hebben afgelopen jaren bijzondere
2- 3 juli
Valthermond; PPO Valthermond
of plaats uw bestelling via Mijn Agrifirm!
ervaringen opgebouwd met een hulpstof (Transformer) die de
4 juli
Uithuizermeeden; Mts van der Molen
factor is voor de uiteindelijke opbrengst op lichtere gronden.
grond minder vochtafstotend maakt en daarmee een egale verdeling van water oplevert in de bouwvoor. Er zijn dus meerdere mogelijkheden om uw opbrengsten op een hoog niveau te houden. Spreek gerust uw specialist aan om samen de oplossing voor uw bedrijf te bepalen.
Uitgelicht
Maurice van den Boom, teeltspecialist
Biologische Velddag 24 juni
6
Lelystad; Broekemahoeve
Michiel Kuizenga
MEDE MOGELIJK MAKEN
REGIO ZUID - EDITIE FEBRUARI 2015
Trappistje van duurzame Brabantse gerst Sinds 2012 telen twintig Brabantse akkerbouwers in totaal 140 hectare brouwgerst voor bierbrouwerij De Koningshoeven in Berkel-Enschot. Deze duurzaam geteelde gerst vormt de basis voor negen soorten trappistenbier die onder de merknaam La Trappe worden gebrouwen. Sinds 1884 brouwen de monniken in Berkel-Enschot
benaderde Agrifirm Plant in 2011 potentiële telers in het
ik weet dat van mijn gerst een lekker biertje wordt
trappistenbier. In 1997 nam bierbrouwer Bavaria dit werk
Brabantse land. In 2012 werd de eerste brouwgerst gezaaid
gebrouwen.’ Ruim vier hectare, van de in totaal 60 hectare
over. Sindsdien worden negen speciaal bieren in opdracht
en geoogst. Momenteel telen circa 20 Brabantse akker-
zeeklei, reserveert hij voor de brouwgerst. Veelal teelt hij
en onder toezicht van het klooster gebrouwen. Alleen als
bouwers in totaal 140 hectare zomergerst van het ras Tripel.
deze na aardappelen. Op basis van een bodemonderzoek
het bier in een trappistenklooster onder het toezicht en de
geeft hij uitsluitend stikstof in de vorm van kunstmest. Bij de
verantwoordelijkheid van de monniken wordt gebrouwen,
Hoge opbrengsten
bemesting en onkruidbestrijding krijgt hij steeds advies van
mag het de naam trappistenbier dragen.
Akkerbouwer Maurice van Bragt uit Hank is een teler van
Wilko Wingelaar specialist van Agrifirm Plant. Hij begeleidt
het eerste uur. Van Bragt: ‘Ik heb er geen moment
alle telers die aan De Koningshoeven leveren. Agrifirm Plant
Voor haar brouwproces wil De Koningshoeven verantwoord
spijt van. De teelt bevalt me goed. De eerste drie jaren
coördineert ook de inname. Wingelaar: ‘Afgelopen jaar
geteelde gerst gebruiken. Gerst die bovendien afkomstig
realiseerde ik direct hoge opbrengsten. In 2013 zelfs 10 ton
hadden we een goede oogst met een hoog volgerstpercen-
moet zijn van regionale telers waar de brouwerij rechtstreeks
en afgelopen jaar 9,5 ton. En dat in combinatie met een
tage. Het eiwitgehalte was wel iets aan de lage kant. Ideaal
contact mee onderhoudt. Om hier invulling aan te geven
goed eiwitgehalte. Ik vind het een leuke bijkomstigheid dat
is een eiwitgehalte van tussen de 10 en 11,5 procent.’
Whisky van Nederlandse bodem! Agrifirm Plant gaat zomergerst telen voor de whiskymarkt. Want whiskymout heeft andere eigenschappen dan biermout. We zijn door Holland Malt benaderd om een gerstras te leveren met specifieke eigenschappen voor whiskymout. Daarvoor heeft Agrifirm Plant vorig jaar op beperkte
noordelijke gebieden in Groningen en Friesland, omdat
schaal het zomergerstras Odyssey getest. Dit ras blijkt
dit ras op die gronden beter presteert. Door deze
met goede begeleiding ook in Nederland geteeld te
projectmatige aanpak en de samenwerking met Holland
kunnen worden. Nu er ervaring is opgedaan, wordt dit
Malt, kan Agrifirm Plant dit nieuwe ras met toegevoegde
ras breder ingezet. Vooralsnog is gekozen voor de
waarde introduceren. Iets voor u?
7
VOOR AKKERBOUW
TOPTIP! Ratten en muizen Middelen voor de bestrijding van ratten en muizen mogen alleen gekocht en gebruikt worden door vakbekwame, gecertificeerde knaagdierbestrijders. De huidige wetgeving maakt een uitzondering voor agrarische ondernemers, maar vanaf 1 juli 2015 komt deze vrijstelling te vervallen. Dit houdt in dat iedereen die rodenticiden wil kopen of gebruiken, in het bezit moet zijn van een vakbekwaamheidsbewijs. U kunt zich hiervoor opgeven bij TerraNext. Om resistentie te voorkomen raden wij aan om met enige
VRAAG HET DE TELER
regelmaat te wisselen naar een middel met een andere
Akkerbouwbedrijf Jensma in Hijum
Buiten is schade ook te beperken door dekkend te zaaien
koppelen en zo de hoeveelheid restvloeistof beperken. Eigenaren:
Klaas Jan en Jacoba Jensma
Oppervlakte: 240 ha, waarvan 120 ha eigendom, 47 ha erfpacht, 47 ha liberale pacht en voor de rest gehuurde grond Gewassen: 95 ha pootgoedaardappelen, 25 ha uien, 15 ha
Grondsoort:
Sinds deze aanschaf hebben we de afspoeling met 90% gereduceerd. Met een reinigingsprogramma op de spuit, kunnen we de tank op het veld reinigen en de restvloei-
werkzame stof. Voor het gebruik buiten gelden aparte voorschriften. Informeer bij uw specialist naar de voorwaarden.
en ruim vóór het zaaien alternatief voer aan te bieden. Muizen zijn dan gewend aan die voerplaatsen. Er zijn geen rodenticiden toegestaan voor op de percelen. Verhit graan wordt daarom het meest toegepast, want dat kiemt niet en geeft dus geen opslag van graan. Ook kunt u palen in of rond het perceel plaatsen voor buizerds of andere roofvogels. Die wachten daarop tot er iets smakelijks langs komt.
Colofon
stof gelijk op het veld spuiten. En de boom wordt steeds
Teeltkrant Akkerbouw is een uitgave van Agrifirm Plant
suikerbieten, 75 ha granen en verhuur van de
automatisch op de juiste hoogte boven het gewas
en verschijnt drie keer per jaar in de regio’s Noord,
resterende ha
gehouden met als doel driftbeperking. Uit onderzoek
Midden, Oost en Zuid.
lichte zavel, 15 tot 40% afslibbaar
van het waterschap blijkt echter dat niet drift, maar
Medewerkers: twee
vooral uit- en afspoeling na zware regenbuien emissie
Redactie en productie
veroorzaakt.
Agrifirm Plant www.agrifirm.com/agrifirm-plant, T 088 488 12 10
Drie vragen aan Klaas Jan Jensma, akkerbouwer en LTO-bestuurder in Hijum, Friesland
Vormgeving en concept Emotion
1. Welk belang heeft u om emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater
Fotografie
te voorkomen?
Agrifirm Plant, Lex Salverda, Marcel Bekken,
Als we geen emissie voorkomen, dan volgt er strengere
Sjoerd Stellingwerf.
regelgeving voor gewasbeschermingsmiddelen die niet aan de praktijk is getoetst. Of er worden zelfs middelen
Drukwerk
verboden. We willen graag een zo breed mogelijk
3. Welke maatregelen bent u van plan te nemen en
middelenpakket behouden.
van wie verwacht u ondersteuning?
Bek
Ik ben als LTO-bestuurder van de akkerbouwsectie in
Volg ons ook op facebook en twitter.
Friesland een van de zes deelnemers aan het driejarige
Volgende editie: mei 2015
pilotproject van het Wetterskip Fryslân in samenwerking
Nadia Pruim
met LTO Noord vakgroep akkerbouw en Agrifirm Plant. Het doel is emissiebeperking met praktische maatregelen. Aan de hand van deze pilot passen we onze grondbewerking aan. We maken kleine blokkades in de ruggen, waardoor het water minder snel weg kan stromen. We willen een greppel over de kopakker maken, die we vullen met compost. Daarin willen we afspoelend 2. Welke maatregelen heeft u de afgelopen periode
water opvangen en filteren. Een derde optie is het
genomen om emissie te beperken?
toevoegen van een chemisch middel dat het water meer
We hebben een spuit met rondpompsysteem gekocht.
aan de grond bindt. De erfafspoeling gaan we beperken
Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via
Daarmee kunnen we het drainleidingsysteem door-
met een phytobak.
T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com of plaats uw bestelling via Mijn Agrifirm!
8