NIEUWS & ADVIES
VOOR AKKERBOUW
Regio Oost Editie mei 2015
GB-monitor: hulp bij evaluatie
Transformer, bodemuitvloeier bij uitstek Transformer zorgt voor een betere benutting van regenwater. Waar het valt, gaat het ook de grond in. Water
Telers zijn sinds februari verplicht een gewasbeschermingsmonitor te maken. Deze GB-monitor komt in plaats van het gewasbeschermingsplan. Onze specialisten kunnen u helpen bij het opstellen én bij de verplichte evaluatie.
verzamelt zich dus niet meer op lagere delen en (interne) slemp wordt voorkomen. Transformer maakt de grond minder vochtafstotend. Dat zorgt er ook voor dat nutriënten beter in oplossing blijven en daardoor beter beschikbaar zijn voor het gewas. Het gewas groeit makkelijker en heeft minder snel last van stress. Transformer past u kort voor de opkomst van het gewas toe en kan eventueel in combinatie met herbiciden op vochtige grond gespoten worden. Meer weten? Vraag uw specialist.
Altijd en overal bestellen met de BestelApp Uw smartphone heeft u altijd op zak. Dan is het natuurlijk helemaal handig als u er bestellingen mee kunt plaatsen! Daarom heeft Agrifirm nu de BestelApp. Daarmee bestelt u 24 uur per dag snel en gemakkelijk uw meststoffen, GBM-producten, zaaigoed, bedrijfsbenodigdheden et cetera. Ook zonder internetverbinding voegt u gewoon producten aan uw bestellijst toe en verstuurt ze als u weer verbinding heeft. Vanuit uw eigen bestelhistorie krijgt u aanbod dat aansluit bij uw bedrijfssituatie. En er zijn meer voorLandbouwkundige Niels Maris van Agrifirm Plant legt uit
telers de toegepaste maatregelen tijdens het teelt-
delen, zoals het eenvoudig bijwerken
hoe het werkt: ‘Bij het gewasbeschermingsplan werd
seizoen bij. Daarbij moet de GB-monitor binnen twee
van uw GBM-licentie. Gewoon, door
vooraf een planning gemaakt. In de GB-monitor houden
maanden na de teelt worden afgerond.’
een foto in te sturen via de app. Klanten verder op pagina 2
krijgen een persoonlijke uitnodiging per e-mail voor het downloaden van de app.
In deze editie o.a. Groenbemesters als ecologisch aandachtsgebied p.2 In de praktijk: Goede GBM-planning ontzorgt p.3 Extra rendement met goede bestrijding bladvlekkenziekte p.4 Drie jaar onderzoek naar Phytophthora p.5 Toekomst voor duurzaam pilsje p.7 Vraag het de teler: akkerbouwbedrijf Beuling over Veris-bodemscan p.8
VOOR AKKERBOUW
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
vervolg van pagina 1
Onderzoek in Praktijknetwerken
Niels Maris vervolgt: ‘Nieuw is ook dat de teler de
Slimme checklist
Niels Maris besluit: ‘Uiteindelijk blijven onderne-
Zoals u weet staat onze regio voor
genomen maatregelen met de specialist moet
Geïntegreerde gewasbescherming betekent: het
mers zelf verantwoordelijk voor de GB-monitor
een enorme uitdaging: de afbouw van
beoordelen op effectiviteit. Het idee hierachter is
inzetten van diverse maatregelen voordat er voor
toeslagrechten en de ombouw naar hectaretoeslagen die opgewaar-
Weer en Gewas voor uw regio
Evaluatie noodzakelijk dat de beslissingen over de te nemen
‘Hiermee voldoet u aan de wettelijke eisen.’
en de evaluatie, net zoals bij de registratieplicht
Het gratis platform Mijn Agrifirm Plant heeft sinds
een chemisch middel wordt gekozen.
van gewasbeschermingsmiddelen. Maar het is
kort een vernieuwde service: Weer en Gewas. Hier
Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant
voor telers niet eenvoudig om up-to-date te
vindt u een breed assortiment aan adviesmodules,
een formulier dat als checklist is te
blijven bij de steeds veranderende wetgeving.
gekoppeld aan het weer en de weersverwachting
gebruiken voor de GB-monitor.
Agrifirm Plant hoopt klanten met diensten als
van uw eigen regio.
deerd kunnen worden met
maatregelen beter
vergroeningsmaatregelen.
onderbouwd worden.
Voor vrijwel elke akkerbouwer
Met deze wettelijke insteek op registratie en
Als u dit bij de verplichte administratie van het
de Agrifirm GB-monitor te ontzorgen en te
met een veenkoloniaal bouwplan
evaluatie past de GB-monitor wel veel beter
werkelijk gebruik van gewasbeschermingsmid-
ondersteunen.’
betekent dit een daling (verandering)
bij goede landbouwpraktijk dan het GB-plan.’
delen bewaart, voldoet u aan de wettelijke eisen.
Met Weer en Gewas is een vereenvoudigde variant van het Gewis-programma altijd onder handbereik.
van de inkomsten. Dus wordt rendabele
Gewis staat voor: Gewasbescherming En Weer
teelt nog belangrijker.
Informatie Systeem. Hiermee krijgt u meer inzicht in de invloed van de spuitomstandigheden op de
Voormalig staatssecretaris Henk Bleeker stelde 5 miljoen euro beschikbaar om op kleine schaal onderzoek uit te voeren in zogenaamde Praktijknetwerken. Er zijn er 3 jaar geleden 65 gestart en de meeste worden de komende zomer afgesloten. Het programmabureau Innovatie Veenkoloniën faciliteert deze Praktijknetwerken. Een
Groenbemesters als ecologisch aandachtsgebied
enorme klus die ze vol energie uitvoeren. De uitdaging is het vertalen van de resultaten naar de praktijk. En dat wordt lastig. 65 netwerken met allemaal een andere
werking van verschillende soorten en formuleringen
IN DE PRAKTIJK
van middelen. Daarnaast is er Agrifirm Ziekten Online voor inzicht
Goede GBM-planning ontzorgt de teler Ludo Leijten is akkerbouwer in Tollebeek. Elke winter maakt hij samen met Agrifirm Plant-specialist Dick Douma een GBM-planning voor het hele jaar. Daarin kan hij in één oogopslag zien welke middelen hij wanneer nodig heeft voor welke teelt. Leijten is erg tevreden over deze planning. ‘Ik grijp nooit meer mis!’, is zijn ervaring.
onderzoeksvraag en veelal een andere uitvoerende instantie. Wie zoekt de paralellen en interessante aanknopingspunten voor een eventueel vervolgonderzoek? Dat is iets wat we samen moeten doen, onder andere met Innovatie Veenkoloniën, de onder-
het product staat klaar wanneer hij het nodig heeft. In het
Gelukkig gebeurt dit ook. Gezamenlijk bouwplanbrede rendementsverbetering, waarin de bodem, observatie en registratie een cruciale rol spelen. Het komend jaar kunnen onderzoeksplannen worden ingediend die gefinancierd worden uit de POP3-gelden. Dit budget wordt door een breed scala aan instanties aangesproken.
de ziektedruk van de belangrijkste schimmelziekten in aardappelen, aardbeien, asperges, bieten, bloembollen (tulp, lelie en gladiool), gerst, knolselderij, kool, prei, sla, uien en wortelen. U ziet in één overzicht de periode van 10 dagen geleden (gemeten) tot 5 dagen vooruit (verwachting). De risico’s worden weergegeven met sterretjes en inkleuring van de velden met wit, geel, oranje en rood in oplopende mate van risico. Ziekten Online is géén adviesprogramma. Het toont de risico’s van schimmelziekten. Samen met uw Agrifirm specialist bepaalt u de beschermende maatregelen, maar nu wel met een betere onder-
zoeksinstanties, Avebe en Suikerunie. hebben we meer en meer focus op
in de relatie tussen het weer, de infectiekansen en
Voldoet u aan de vergroeningseisen volgens het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouw Beleid? Dan ontvangt u een premie. Maar er staan wel eisen tegenover, zoals het aanleggen van ecologisch aandachtsgebied. Dit moet op 5 procent van uw areaal als u meer dan 15 hectare bouwland heeft.
bouwing.
plan is verder aandacht voor de dosering per hectare, de
K-leaf: ondersteuning bij dreigend kali-gebrek
veiligheidstermijn, de doppenkeuze en andere aandachts-
Waar vindt u Weer en Gewas?
punten. De teler wordt dus geheel ontzorgd. Agrifirm Plant
Ga naar agrifrm.com/plant en log in op uw
werkt met uitgestelde inning, zodat deze aansluit bij het
account van Mijn Agrifrm Plant. In het keuzemenu
gebruiksmoment van de teler.’
staat de optie: Weer en Gewas. Nog vragen of meer
Dick Douma
‘Voor elk gewas een aparte planning maken.’
Leijten en Douma bestuderen samen de pallets met gewasbeschermingsmiddelen. Agrifirm Plant heeft ze net die middag
De uitdaging voor u is ervoor te zorgen dat datgene wordt onderzocht wat u belangrijk
Dit ecologisch aandachtsgebied kunt u bijvoorbeeld invullen
afgeleverd. ‘Dit zijn de middelen die ik tot eind april nodig heb’,
De GBM-planning heeft ook voor Agrifirm Plant een groot
vindt. Gebruik de mogelijkheden die u heeft.
met groenbemesters volgens de weegfactor: 1 hectare groen-
zegt Leijten. ‘Dat is meteen ook de grootste hap’. Op de pallets
logistiek voordeel, omdat de bezorging van de middelen kan
Agrifirm Plant helpt u hier graag bij. En ook
bemester = 0,3 hectare ecologisch aandachtsgebied. Enkele
staan onder andere Subliem, dat Leijten
worden gecombineerd. Douma: ‘En als Leijten zijn producten
los van overheidsgelden blijven we
voorwaarden hierbij zijn: inzaai voor 1 oktober, minstens
gebruikt voor het behandelen van
in grotere orders laat komen, krijgt hij een hogere korting.’
investeren in uw rendement.
10 weken op het veld, geen gebruik van GBM en inzaai van
pootaardappelen, en een granulaat om
Maar als er aan het einde van het seizoen over is? ‘Alles wat
aaltjes te bestrijden. Volgens Douma
niet open is, kan ik bewaren. Alle bespuitingen kosten geld,
is het wel verstandig de producten
dus je moet het middel zó inzetten, dat het geld óplevert.’
Ludo Leijten
‘Met de GBM-planning grijp ik nooit meer mis.’
een mengsel (tenzij onderzaai van gras). Agrifirm Plant levert zaaizaad voor groenbemesters dat aan de
Gewassen als aardappelen en vollegrondsgroenten hebben
snel in de middelenkast op te bergen. ‘Als teler moet je hier
informatie? Vraag er naar bij uw specialist.
GLB-eisen voldoet. Deze mengsels zijn zorgvuldig uit de toegelaten
veel kali nodig in een zeer korte tijd. Zeker tijdens droogte
professioneel mee omgaan. Je kunt de middelen niet een
Bezoek
Johan Ottens
soorten samengesteld op een maximale landbouwkundige waarde
lukt het de plant niet altijd voldoende kali uit de bodem
week in je schuur laten staan.’
Douma bezoekt Leijten wekelijks in het groeiseizoen om
verkoopleider Regio Oost
en worden kant-en-klaar geleverd. Maar u mag ook zelf mengen.
op te nemen. Precies daarom bieden we nu een nieuwe,
Dan moet u aantonen dat er een mengsel van verschillende soorten
innovatieve kalibladmeststof: K-leaf. Snelgroeiend gewas
Uitgestelde facturering
problemen zich voordoen. Zo is het heel moeilijk in te
ingezaaid is ‘naar tevredenheid van de toezichthouder’. En u moet
krijgt hiermee tijdelijk extra kali via het blad. De zeer snelle
De akkerbouwer en de specialist zitten elk jaar om tafel om
schatten wanneer je onkruid in de uien moet bestrijden’,
aantonen dat er voldoende bladbedekking van het perceel is.
oplosbaarheid van K-leaf is echt uniek. En het kan gelijktijdig
met Agri-GBM een GBM-planning voor het hele bouwplan
zegt de akkerbouwer. Douma: ‘Als het middel er is, kan hij
Hoe doet u dat zonder etiket? Dat is dus een risico. Bij de groen-
met fungiciden gespoten worden. Het vervangt niet de
op te stellen. Dit bouwplan bestaat uit pootaardappelen, uien,
gaan spuiten. En anders bestellen we het. Dan heeft hij het
bemesters van Agrifirm Plant hoeft u alleen de aankoopbewijzen
basisbemesting, dus kaligift afgestemd op de gewasbe-
suikerbieten, tarwe en witlof. ‘We maken per gewas een
product de volgende dag in huis.’
en de etiketten 5 jaar in uw administratie te bewaren. Zo is voldoen
hoefte en de kali-voorraad in de bodem blijft de basis.
planning van welke middelen er nodig zijn’, legt Douma uit.
aan de voorwaarden een stuk makkelijker. Vraag uw specialist naar
Bestellen? Bel de afdeling Verkoopondersteuning.
‘Die worden vervolgens in periodes bij de klant afgeleverd:
de gewassen te bekijken. ‘Je weet nooit van tevoren welke
TOPTIP! Staan voor goede landbouwpraktijk en voldoen aan de eisen? Vul samen met uw specialist de Agrifirm Plant GB-monitor in en bewaar deze bij uw administratie. Vraag er naar bij uw specialist!
de mogelijkheden! Ook te bestellen via de bestelapp.
2
3
VOOR AKKERBOUW
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
vervolg van pagina 1
Onderzoek in Praktijknetwerken
Niels Maris vervolgt: ‘Nieuw is ook dat de teler de
Slimme checklist
Niels Maris besluit: ‘Uiteindelijk blijven onderne-
Zoals u weet staat onze regio voor
genomen maatregelen met de specialist moet
Geïntegreerde gewasbescherming betekent: het
mers zelf verantwoordelijk voor de GB-monitor
een enorme uitdaging: de afbouw van
beoordelen op effectiviteit. Het idee hierachter is
inzetten van diverse maatregelen voordat er voor
toeslagrechten en de ombouw naar hectaretoeslagen die opgewaar-
Weer en Gewas voor uw regio
Evaluatie noodzakelijk dat de beslissingen over de te nemen
‘Hiermee voldoet u aan de wettelijke eisen.’
en de evaluatie, net zoals bij de registratieplicht
Het gratis platform Mijn Agrifirm Plant heeft sinds
een chemisch middel wordt gekozen.
van gewasbeschermingsmiddelen. Maar het is
kort een vernieuwde service: Weer en Gewas. Hier
Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant
voor telers niet eenvoudig om up-to-date te
vindt u een breed assortiment aan adviesmodules,
een formulier dat als checklist is te
blijven bij de steeds veranderende wetgeving.
gekoppeld aan het weer en de weersverwachting
gebruiken voor de GB-monitor.
Agrifirm Plant hoopt klanten met diensten als
van uw eigen regio.
deerd kunnen worden met
maatregelen beter
vergroeningsmaatregelen.
onderbouwd worden.
Voor vrijwel elke akkerbouwer
Met deze wettelijke insteek op registratie en
Als u dit bij de verplichte administratie van het
de Agrifirm GB-monitor te ontzorgen en te
met een veenkoloniaal bouwplan
evaluatie past de GB-monitor wel veel beter
werkelijk gebruik van gewasbeschermingsmid-
ondersteunen.’
betekent dit een daling (verandering)
bij goede landbouwpraktijk dan het GB-plan.’
delen bewaart, voldoet u aan de wettelijke eisen.
Met Weer en Gewas is een vereenvoudigde variant van het Gewis-programma altijd onder handbereik.
van de inkomsten. Dus wordt rendabele
Gewis staat voor: Gewasbescherming En Weer
teelt nog belangrijker.
Informatie Systeem. Hiermee krijgt u meer inzicht in de invloed van de spuitomstandigheden op de
Voormalig staatssecretaris Henk Bleeker stelde 5 miljoen euro beschikbaar om op kleine schaal onderzoek uit te voeren in zogenaamde Praktijknetwerken. Er zijn er 3 jaar geleden 65 gestart en de meeste worden de komende zomer afgesloten. Het programmabureau Innovatie Veenkoloniën faciliteert deze Praktijknetwerken. Een
Groenbemesters als ecologisch aandachtsgebied
enorme klus die ze vol energie uitvoeren. De uitdaging is het vertalen van de resultaten naar de praktijk. En dat wordt lastig. 65 netwerken met allemaal een andere
werking van verschillende soorten en formuleringen
IN DE PRAKTIJK
van middelen. Daarnaast is er Agrifirm Ziekten Online voor inzicht
Goede GBM-planning ontzorgt de teler Ludo Leijten is akkerbouwer in Tollebeek. Elke winter maakt hij samen met Agrifirm Plant-specialist Dick Douma een GBM-planning voor het hele jaar. Daarin kan hij in één oogopslag zien welke middelen hij wanneer nodig heeft voor welke teelt. Leijten is erg tevreden over deze planning. ‘Ik grijp nooit meer mis!’, is zijn ervaring.
onderzoeksvraag en veelal een andere uitvoerende instantie. Wie zoekt de paralellen en interessante aanknopingspunten voor een eventueel vervolgonderzoek? Dat is iets wat we samen moeten doen, onder andere met Innovatie Veenkoloniën, de onder-
het product staat klaar wanneer hij het nodig heeft. In het
Gelukkig gebeurt dit ook. Gezamenlijk bouwplanbrede rendementsverbetering, waarin de bodem, observatie en registratie een cruciale rol spelen. Het komend jaar kunnen onderzoeksplannen worden ingediend die gefinancierd worden uit de POP3-gelden. Dit budget wordt door een breed scala aan instanties aangesproken.
de ziektedruk van de belangrijkste schimmelziekten in aardappelen, aardbeien, asperges, bieten, bloembollen (tulp, lelie en gladiool), gerst, knolselderij, kool, prei, sla, uien en wortelen. U ziet in één overzicht de periode van 10 dagen geleden (gemeten) tot 5 dagen vooruit (verwachting). De risico’s worden weergegeven met sterretjes en inkleuring van de velden met wit, geel, oranje en rood in oplopende mate van risico. Ziekten Online is géén adviesprogramma. Het toont de risico’s van schimmelziekten. Samen met uw Agrifirm specialist bepaalt u de beschermende maatregelen, maar nu wel met een betere onder-
zoeksinstanties, Avebe en Suikerunie. hebben we meer en meer focus op
in de relatie tussen het weer, de infectiekansen en
Voldoet u aan de vergroeningseisen volgens het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouw Beleid? Dan ontvangt u een premie. Maar er staan wel eisen tegenover, zoals het aanleggen van ecologisch aandachtsgebied. Dit moet op 5 procent van uw areaal als u meer dan 15 hectare bouwland heeft.
bouwing.
plan is verder aandacht voor de dosering per hectare, de
K-leaf: ondersteuning bij dreigend kali-gebrek
veiligheidstermijn, de doppenkeuze en andere aandachts-
Waar vindt u Weer en Gewas?
punten. De teler wordt dus geheel ontzorgd. Agrifirm Plant
Ga naar agrifrm.com/plant en log in op uw
werkt met uitgestelde inning, zodat deze aansluit bij het
account van Mijn Agrifrm Plant. In het keuzemenu
gebruiksmoment van de teler.’
staat de optie: Weer en Gewas. Nog vragen of meer
Dick Douma
‘Voor elk gewas een aparte planning maken.’
Leijten en Douma bestuderen samen de pallets met gewasbeschermingsmiddelen. Agrifirm Plant heeft ze net die middag
De uitdaging voor u is ervoor te zorgen dat datgene wordt onderzocht wat u belangrijk
Dit ecologisch aandachtsgebied kunt u bijvoorbeeld invullen
afgeleverd. ‘Dit zijn de middelen die ik tot eind april nodig heb’,
De GBM-planning heeft ook voor Agrifirm Plant een groot
vindt. Gebruik de mogelijkheden die u heeft.
met groenbemesters volgens de weegfactor: 1 hectare groen-
zegt Leijten. ‘Dat is meteen ook de grootste hap’. Op de pallets
logistiek voordeel, omdat de bezorging van de middelen kan
Agrifirm Plant helpt u hier graag bij. En ook
bemester = 0,3 hectare ecologisch aandachtsgebied. Enkele
staan onder andere Subliem, dat Leijten
worden gecombineerd. Douma: ‘En als Leijten zijn producten
los van overheidsgelden blijven we
voorwaarden hierbij zijn: inzaai voor 1 oktober, minstens
gebruikt voor het behandelen van
in grotere orders laat komen, krijgt hij een hogere korting.’
investeren in uw rendement.
10 weken op het veld, geen gebruik van GBM en inzaai van
pootaardappelen, en een granulaat om
Maar als er aan het einde van het seizoen over is? ‘Alles wat
aaltjes te bestrijden. Volgens Douma
niet open is, kan ik bewaren. Alle bespuitingen kosten geld,
is het wel verstandig de producten
dus je moet het middel zó inzetten, dat het geld óplevert.’
Ludo Leijten
‘Met de GBM-planning grijp ik nooit meer mis.’
een mengsel (tenzij onderzaai van gras). Agrifirm Plant levert zaaizaad voor groenbemesters dat aan de
Gewassen als aardappelen en vollegrondsgroenten hebben
snel in de middelenkast op te bergen. ‘Als teler moet je hier
informatie? Vraag er naar bij uw specialist.
GLB-eisen voldoet. Deze mengsels zijn zorgvuldig uit de toegelaten
veel kali nodig in een zeer korte tijd. Zeker tijdens droogte
professioneel mee omgaan. Je kunt de middelen niet een
Bezoek
Johan Ottens
soorten samengesteld op een maximale landbouwkundige waarde
lukt het de plant niet altijd voldoende kali uit de bodem
week in je schuur laten staan.’
Douma bezoekt Leijten wekelijks in het groeiseizoen om
verkoopleider Regio Oost
en worden kant-en-klaar geleverd. Maar u mag ook zelf mengen.
op te nemen. Precies daarom bieden we nu een nieuwe,
Dan moet u aantonen dat er een mengsel van verschillende soorten
innovatieve kalibladmeststof: K-leaf. Snelgroeiend gewas
Uitgestelde facturering
problemen zich voordoen. Zo is het heel moeilijk in te
ingezaaid is ‘naar tevredenheid van de toezichthouder’. En u moet
krijgt hiermee tijdelijk extra kali via het blad. De zeer snelle
De akkerbouwer en de specialist zitten elk jaar om tafel om
schatten wanneer je onkruid in de uien moet bestrijden’,
aantonen dat er voldoende bladbedekking van het perceel is.
oplosbaarheid van K-leaf is echt uniek. En het kan gelijktijdig
met Agri-GBM een GBM-planning voor het hele bouwplan
zegt de akkerbouwer. Douma: ‘Als het middel er is, kan hij
Hoe doet u dat zonder etiket? Dat is dus een risico. Bij de groen-
met fungiciden gespoten worden. Het vervangt niet de
op te stellen. Dit bouwplan bestaat uit pootaardappelen, uien,
gaan spuiten. En anders bestellen we het. Dan heeft hij het
bemesters van Agrifirm Plant hoeft u alleen de aankoopbewijzen
basisbemesting, dus kaligift afgestemd op de gewasbe-
suikerbieten, tarwe en witlof. ‘We maken per gewas een
product de volgende dag in huis.’
en de etiketten 5 jaar in uw administratie te bewaren. Zo is voldoen
hoefte en de kali-voorraad in de bodem blijft de basis.
planning van welke middelen er nodig zijn’, legt Douma uit.
aan de voorwaarden een stuk makkelijker. Vraag uw specialist naar
Bestellen? Bel de afdeling Verkoopondersteuning.
‘Die worden vervolgens in periodes bij de klant afgeleverd:
de gewassen te bekijken. ‘Je weet nooit van tevoren welke
TOPTIP! Staan voor goede landbouwpraktijk en voldoen aan de eisen? Vul samen met uw specialist de Agrifirm Plant GB-monitor in en bewaar deze bij uw administratie. Vraag er naar bij uw specialist!
de mogelijkheden! Ook te bestellen via de bestelapp.
2
3
RESULTAAT IN BEELD
VOOR AKKERBOUW
Grafiek 1: Percentage (%) Stemphylium in Bladvlekkenproef Suikerbieten Nieuw Buinen 2014
50
RESULTAAT IN BEELD
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
Agrifirm Plant biedt biologische teler meerwaarde
PPO AGV: prettig samenwerken in autonoom onderzoek Agrifirm Plant en PPO AGV Wageningen UR werken samen in onafhankelijk praktijkonderzoek naar aaltjesbeheersing. Agrifirm heeft de insteek
40
producten te verkopen, waar een gedegen wetenschappelijke basis onder zit, stelt Leendert Molendijk,
30
senior-onderzoeker nematologie bij PPO AGV.
20
Extra rendement met goede bestrijding bladvlekkenziekte Ha
rr y R
Volgens Molendijk is Agrifirm Plant een prettige partij om mee
10
o e r in k
samen te werken. ‘Samen
0 Stemphyl 23 okt
Stemphyl 29 sept
Stemphyl 10 sept
Stemphyl 19 aug
Stemphyl 28 juni
s ri n Fokko P
met Thomas Been en Corrie
aaltjesbeheersing hebben samen te brengen in basisregels, om te kijken wat voor de teler het beste uitpakt voor onder meer bouwplan, groenbemesters, bemonstering en het
U ziet hier de effecten van de behandelingen tegen
Grafiek 2: Bladvlekkenproef Suikerbieten Nieuw
teelt. Daar is de laatste jaren dan ook alle reden toe, want de
bladaantasting met Stemphylium (grafiek nr. 1). Onbehan-
Buinen 2014 Financiële meeropbrengst (€)
financiële opbrengst is goed. Maar om die opbrengst per
deld blad was 50 procent aangetast en de verschillende combinaties resulteerden in ongeveer 20 procent. Alle
als het gaat om bladziekten. Naast de bekende Cercospora,
behandelingen hebben dus een gunstig effect.
505
474
533
hebben nog finetuning nodig en wordt naar verwachting
vertrouwde producten, nieuwe combinaties en een nieuw
in 2017 toegelaten. Op dit moment is voor een goed advies
product van Bayer en BASF vergeleken.
over juiste combinatie van producten goede kennis van de ziektedruk op uw perceel belangrijk.
Slim bijbemesten met stikstof en kali Veel gewassen hebben baat bij extra kali en stikstof. Daarom bemesten we uien, peen en aardappelen standaard bij met extra stikstof en kali. En wie een extra strooibeurt wil voorkomen kiest daarvoor de breed verstrooibare NK 16-0-32.
‘Agrifirm Plant is zeer goed in staat die kennis om te zetten in adviezen, die sterk wetenschappelijk zijn en Akkerweb zijn voorbeelden van mooie producten, die zijn voortgekomen uit deze constructieve samenwerking.’ PPO AGV werkt echter niet alleen met Agrifirm Plant samen, het doet ook zaken met andere onder-
We horen vaak van gangbare telers dat de biologische
kennis van de biologische graanmarkt en onze unieke
veel waarde aan onze onafhankelijkheid en het
landbouw is overgeleverd aan de grillen van de natuur, aldus
positie in de afzet van biologische baktarwe stelt ons elk
overeind houden van onze wetenschappelijke
Hoorweg. Maar door slim te boeren, kun je veel problemen en
jaar weer in staat mooie prijzen voor biologisch en
principes. Agrifirm Plant is daarin een innovatieve en
plagen voor blijven. Als voorbeeld geeft zij het gebruik van vlin-
omschakelgraan uit te betalen.’
alerte partner.’
en na onderploegen verhogen ze het stikstofgehalte in de grond.
Om de biologische klant zo goed mogelijk van dienst
Molendijk vindt de wisselwerking tussen het onderzoek
Ander voorbeeld is het gebruik van Cerall, een recent geïntro-
te zijn, zoekt Agrifirm Plant biologische producten met
en de specialisten van Agrifirm Plant van groot belang.
duceerde biologische fungicide voor biologisch tarwe zaaizaad.
een meerwaarde. Het resultaat van de telers staat daarbij
‘Wij denken dat we genoeg boerenverstand hebben,
derbloemige groenbemesters, deze binden stikstof uit de lucht
voorop, besluit Hoorweg. ‘We willen onze artikelen en
maar als we met de specialisten aan het werk gaan,
Op de biologische afdeling neemt de biologische graanpool
kennis met onderzoek onderbouwen, om onze klanten
komen we soms tot een totaal ander eindproduct.
een bijzondere plek in, stelt Hoorweg. ‘Onze jarenlange
zo goed mogelijk te adviseren en te ondersteunen.’
De denkwijze vanuit de praktijk is een andere dan die vanuit het onderzoek. Daar zit de winst!’
ontwikkeld is het niet gevoelig meer. Het ‘straight’ product NK 16-0-32 bevat stikstof in de vorm van KAS en Kali 60 in de optimale verhouding om gewassen op het juiste moment van voldoende kali en stikstof te voorzien.
Voor stikstof is bijbemesting effectief om drie redenen. Ten
tijdelijk in de bodem wordt vastgelegd als het niet direct wordt
Goed advies
eerste kan de stikstof gemakkelijk verloren zijn gegaan door
opgenomen. En dan komt het minder makkelijk beschikbaar
In Vredepeel hebben we bij een aardappelproef onderzocht
uitspoeling. Daarnaast zorgt te veel stikstof in het voorjaar
voor het gewas, zeker als het vóór februari is gestrooid.
welke hoeveelheid kali in de bijbemesting optimaal is.
voor een te sterke stimulans van de loofgroei en ten derde
Nog een reden om verse kali in het seizoen bij te strooien.
Daaruit bleek dat tenminste 50 procent van de kali aan
geeft veel stikstof aan de basis extra kans op zoutschade.
wel of niet gebruiken van chemische middelen.’
zoeksinstellingen, wil Molendijk kwijt. ‘We hechten Exp BASF
schimmelbestrijding uitgevoerd. Hierin hebben we de
Agrifirm Plant is voor haar biologische telers en omschakelaars voortdurend op zoek naar producten en diensten met een toegevoegde waarde. Agrifirm Plant zet met onderzoek onderbouwde producten op de markt, waar de ondernemer goed mee uit de voeten kan, zegt Anja Hoorweg, specialist biologische akkerbouw bij Agrifirm Plant.
0 Spyrale/ Retengo/ Sphere/ Spyrale
interne kwaliteit. De nieuwe producten van Bayer en BASF
Exp Bayer
De extra opbrengst werd veroorzaakt door een betere
te pakken, hebben we in Nieuw-Buinen een proef voor
Retengo/ Spyrale/ S pyrale/ Sphere
kleuren van het bietenblad. Om deze problematiek goed aan
Onbehandeld
De financiële meeropbrengst verschilt echt (grafiek nr. 2).
Anja Hoorweg, specialist biologische akkerbouw en Marijn van Dongen, accountmanager biologische akkerbouw, beoordelen de winterhaver en de spelt van de biologische wintergraandemo van Agrifirm Plant. De demo is gezaaid op de Broekemahoeve van PPO agv in Lelystad.
onderbouwd’, vervolgt hij. ‘NemaDecide, Geonema
617
Ramularia en meeldauw, hebben we steeds vaker te maken met Stemphylium, herkenbaar aan gele vlekken en het lichter
we alle kennis die wij over
Onbehandeld Exp BASF Spyrale/ Retengo/ Sphere/ Spyrale Retengo/ Spyrale/ Spyrale/ Sphere Exp Bayer
Veel akkerbouwers praten gepassioneerd over de suikerbieten-
hectare op peil te houden, moeten we wel een tandje bijschakelen
Schomaker van PRI proberen
de basis gegeven moet worden. Anders komt de kali
Drie jaar onderzoek naar Phytophthora
Snel beschikbaar is cruciaal
simpelweg te laat. In de praktijk sturen we erop dat 30
Wij doen nu drie jaar onderzoek naar Phytophthora op de
Wat hebben we aan kennis opgedaan?
Sterke kalibehoefte
Doelstelling van bijbemesting in het seizoen is dat
procent van de kali in de bijbemesting gegeven wordt.
PPO-locaties in Valthermond en Lelystad. Opvallend is dat de
> Het Agrifirm Plant blokkensysteem is geïntroduceerd en
Bij kali speelt ook de zoutschade een rol, maar veel belangrijker
nutriënten op de juiste plek en op het juiste moment voor
maximale aantasting in het loof in de behandelde objecten op
is de sterke kalibehoefte in het seizoen. Als uienbollen, de
het gewas beschikbaar zijn. De nutriënten moeten dus
de beide locaties nogal verschilt in jaren en niveau: zie grafiek
knollen zetten of de peen strekt dan heeft het gewas in alle
snel opneembaar zijn, ofwel de stikstof en kali moeten
nummer 3. Vooral de niveaus in consumptierassen wisselen sterk.
gevallen in korte tijd veel kali nodig. Vaak meer dan de bodem
snelwerkend zijn. KAS en Kali 60 lossen gemakkelijk op.
In Lelystad testen we met Bintje, een van de gevoeligste rassen.
in die korte periode kan leveren. We zien regelmatig kaligebrek
Na strooien meten we ook bij relatief droge omstandigheden
Die laat dan ook het beste de bescherming zien van de
met voldoende knolbescherming. Bij hoge druk en gevoelig ras
in deze cruciale fase, ondanks dat de kalivoorraad voldoende is.
binnen een week de kali en stikstof al in het gewas.
verschillende productstrategiën. In Valthermond testen we
extra curatief product inzetten.
Met een bijbemesting voorkomt u dit kortstondige tekort.
Kali 60 is chloorhoudend en relatief zout. Dit heeft vooral
met zetmeelrassen. De verschillen zijn daar klein, maar daar
> Een BOS-systeem kan u ondersteunen bij de juiste strategie.
Uitspoeling speelt bij kali geen rol. We weten wel dat kali
effect rond poten en zaaien. Als het gewas eenmaal goed is
is een constante druk, dus blijft u alert tijdens de teelt.
> Tijdens Blok 3 wordt maximaal ingezet op knolbescherming.
De onderzoeker heeft de ambitie om samen met Agrifirm Plant tot een integrale aanpak van de bodemkwaliteit te komen, waarvan aaltjes slechts een onderdeel is. ‘Ik hoop dat over 15 jaar bij iedere akkerbouwer een map ‘Bodemkwaliteit’ op de computer staat en dat Agrifirm Plant specialisten heeft die het complete bodemverhaal kunnen vertellen. Daar ligt een grote uitdaging.’ Het uitbouwen van Geonema en Akkerweb zal daarin een belangrijke rol spelen, besluit Molendijk.
geoptimaliseerd. > In Blok 1 zijn curatieve en meegroeiende producten noodzakelijk bij snelle groei en wisselvallige weersomstandigheden. > Blok 2 vraagt om een goed interval met curatieve producten
Grafiek 3: Instapproeven Phytophthora 2012 - 2014 Percentage (%) bladaantasting 2012 2013
> Alternaria en Sclerotinia zijn een toenemend probleem. In 2015 doen wij dan ook onderzoek naar deze aardappelziekten.
4
2014
20 20 20
85 30 Valthermond 90
Lelystad
5
RESULTAAT IN BEELD
VOOR AKKERBOUW
Grafiek 1: Percentage (%) Stemphylium in Bladvlekkenproef Suikerbieten Nieuw Buinen 2014
50
RESULTAAT IN BEELD
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
Agrifirm Plant biedt biologische teler meerwaarde
PPO AGV: prettig samenwerken in autonoom onderzoek Agrifirm Plant en PPO AGV Wageningen UR werken samen in onafhankelijk praktijkonderzoek naar aaltjesbeheersing. Agrifirm heeft de insteek
40
producten te verkopen, waar een gedegen wetenschappelijke basis onder zit, stelt Leendert Molendijk,
30
senior-onderzoeker nematologie bij PPO AGV.
20
Extra rendement met goede bestrijding bladvlekkenziekte Ha
rr y R
Volgens Molendijk is Agrifirm Plant een prettige partij om mee
10
o e r in k
samen te werken. ‘Samen
0 Stemphyl 23 okt
Stemphyl 29 sept
Stemphyl 10 sept
Stemphyl 19 aug
Stemphyl 28 juni
s ri n Fokko P
met Thomas Been en Corrie
aaltjesbeheersing hebben samen te brengen in basisregels, om te kijken wat voor de teler het beste uitpakt voor onder meer bouwplan, groenbemesters, bemonstering en het
U ziet hier de effecten van de behandelingen tegen
Grafiek 2: Bladvlekkenproef Suikerbieten Nieuw
teelt. Daar is de laatste jaren dan ook alle reden toe, want de
bladaantasting met Stemphylium (grafiek nr. 1). Onbehan-
Buinen 2014 Financiële meeropbrengst (€)
financiële opbrengst is goed. Maar om die opbrengst per
deld blad was 50 procent aangetast en de verschillende combinaties resulteerden in ongeveer 20 procent. Alle
als het gaat om bladziekten. Naast de bekende Cercospora,
behandelingen hebben dus een gunstig effect.
505
474
533
hebben nog finetuning nodig en wordt naar verwachting
vertrouwde producten, nieuwe combinaties en een nieuw
in 2017 toegelaten. Op dit moment is voor een goed advies
product van Bayer en BASF vergeleken.
over juiste combinatie van producten goede kennis van de ziektedruk op uw perceel belangrijk.
Slim bijbemesten met stikstof en kali Veel gewassen hebben baat bij extra kali en stikstof. Daarom bemesten we uien, peen en aardappelen standaard bij met extra stikstof en kali. En wie een extra strooibeurt wil voorkomen kiest daarvoor de breed verstrooibare NK 16-0-32.
‘Agrifirm Plant is zeer goed in staat die kennis om te zetten in adviezen, die sterk wetenschappelijk zijn en Akkerweb zijn voorbeelden van mooie producten, die zijn voortgekomen uit deze constructieve samenwerking.’ PPO AGV werkt echter niet alleen met Agrifirm Plant samen, het doet ook zaken met andere onder-
We horen vaak van gangbare telers dat de biologische
kennis van de biologische graanmarkt en onze unieke
veel waarde aan onze onafhankelijkheid en het
landbouw is overgeleverd aan de grillen van de natuur, aldus
positie in de afzet van biologische baktarwe stelt ons elk
overeind houden van onze wetenschappelijke
Hoorweg. Maar door slim te boeren, kun je veel problemen en
jaar weer in staat mooie prijzen voor biologisch en
principes. Agrifirm Plant is daarin een innovatieve en
plagen voor blijven. Als voorbeeld geeft zij het gebruik van vlin-
omschakelgraan uit te betalen.’
alerte partner.’
en na onderploegen verhogen ze het stikstofgehalte in de grond.
Om de biologische klant zo goed mogelijk van dienst
Molendijk vindt de wisselwerking tussen het onderzoek
Ander voorbeeld is het gebruik van Cerall, een recent geïntro-
te zijn, zoekt Agrifirm Plant biologische producten met
en de specialisten van Agrifirm Plant van groot belang.
duceerde biologische fungicide voor biologisch tarwe zaaizaad.
een meerwaarde. Het resultaat van de telers staat daarbij
‘Wij denken dat we genoeg boerenverstand hebben,
derbloemige groenbemesters, deze binden stikstof uit de lucht
voorop, besluit Hoorweg. ‘We willen onze artikelen en
maar als we met de specialisten aan het werk gaan,
Op de biologische afdeling neemt de biologische graanpool
kennis met onderzoek onderbouwen, om onze klanten
komen we soms tot een totaal ander eindproduct.
een bijzondere plek in, stelt Hoorweg. ‘Onze jarenlange
zo goed mogelijk te adviseren en te ondersteunen.’
De denkwijze vanuit de praktijk is een andere dan die vanuit het onderzoek. Daar zit de winst!’
ontwikkeld is het niet gevoelig meer. Het ‘straight’ product NK 16-0-32 bevat stikstof in de vorm van KAS en Kali 60 in de optimale verhouding om gewassen op het juiste moment van voldoende kali en stikstof te voorzien.
Voor stikstof is bijbemesting effectief om drie redenen. Ten
tijdelijk in de bodem wordt vastgelegd als het niet direct wordt
Goed advies
eerste kan de stikstof gemakkelijk verloren zijn gegaan door
opgenomen. En dan komt het minder makkelijk beschikbaar
In Vredepeel hebben we bij een aardappelproef onderzocht
uitspoeling. Daarnaast zorgt te veel stikstof in het voorjaar
voor het gewas, zeker als het vóór februari is gestrooid.
welke hoeveelheid kali in de bijbemesting optimaal is.
voor een te sterke stimulans van de loofgroei en ten derde
Nog een reden om verse kali in het seizoen bij te strooien.
Daaruit bleek dat tenminste 50 procent van de kali aan
geeft veel stikstof aan de basis extra kans op zoutschade.
wel of niet gebruiken van chemische middelen.’
zoeksinstellingen, wil Molendijk kwijt. ‘We hechten Exp BASF
schimmelbestrijding uitgevoerd. Hierin hebben we de
Agrifirm Plant is voor haar biologische telers en omschakelaars voortdurend op zoek naar producten en diensten met een toegevoegde waarde. Agrifirm Plant zet met onderzoek onderbouwde producten op de markt, waar de ondernemer goed mee uit de voeten kan, zegt Anja Hoorweg, specialist biologische akkerbouw bij Agrifirm Plant.
0 Spyrale/ Retengo/ Sphere/ Spyrale
interne kwaliteit. De nieuwe producten van Bayer en BASF
Exp Bayer
De extra opbrengst werd veroorzaakt door een betere
te pakken, hebben we in Nieuw-Buinen een proef voor
Retengo/ Spyrale/ S pyrale/ Sphere
kleuren van het bietenblad. Om deze problematiek goed aan
Onbehandeld
De financiële meeropbrengst verschilt echt (grafiek nr. 2).
Anja Hoorweg, specialist biologische akkerbouw en Marijn van Dongen, accountmanager biologische akkerbouw, beoordelen de winterhaver en de spelt van de biologische wintergraandemo van Agrifirm Plant. De demo is gezaaid op de Broekemahoeve van PPO agv in Lelystad.
onderbouwd’, vervolgt hij. ‘NemaDecide, Geonema
617
Ramularia en meeldauw, hebben we steeds vaker te maken met Stemphylium, herkenbaar aan gele vlekken en het lichter
we alle kennis die wij over
Onbehandeld Exp BASF Spyrale/ Retengo/ Sphere/ Spyrale Retengo/ Spyrale/ Spyrale/ Sphere Exp Bayer
Veel akkerbouwers praten gepassioneerd over de suikerbieten-
hectare op peil te houden, moeten we wel een tandje bijschakelen
Schomaker van PRI proberen
de basis gegeven moet worden. Anders komt de kali
Drie jaar onderzoek naar Phytophthora
Snel beschikbaar is cruciaal
simpelweg te laat. In de praktijk sturen we erop dat 30
Wij doen nu drie jaar onderzoek naar Phytophthora op de
Wat hebben we aan kennis opgedaan?
Sterke kalibehoefte
Doelstelling van bijbemesting in het seizoen is dat
procent van de kali in de bijbemesting gegeven wordt.
PPO-locaties in Valthermond en Lelystad. Opvallend is dat de
> Het Agrifirm Plant blokkensysteem is geïntroduceerd en
Bij kali speelt ook de zoutschade een rol, maar veel belangrijker
nutriënten op de juiste plek en op het juiste moment voor
maximale aantasting in het loof in de behandelde objecten op
is de sterke kalibehoefte in het seizoen. Als uienbollen, de
het gewas beschikbaar zijn. De nutriënten moeten dus
de beide locaties nogal verschilt in jaren en niveau: zie grafiek
knollen zetten of de peen strekt dan heeft het gewas in alle
snel opneembaar zijn, ofwel de stikstof en kali moeten
nummer 3. Vooral de niveaus in consumptierassen wisselen sterk.
gevallen in korte tijd veel kali nodig. Vaak meer dan de bodem
snelwerkend zijn. KAS en Kali 60 lossen gemakkelijk op.
In Lelystad testen we met Bintje, een van de gevoeligste rassen.
in die korte periode kan leveren. We zien regelmatig kaligebrek
Na strooien meten we ook bij relatief droge omstandigheden
Die laat dan ook het beste de bescherming zien van de
met voldoende knolbescherming. Bij hoge druk en gevoelig ras
in deze cruciale fase, ondanks dat de kalivoorraad voldoende is.
binnen een week de kali en stikstof al in het gewas.
verschillende productstrategiën. In Valthermond testen we
extra curatief product inzetten.
Met een bijbemesting voorkomt u dit kortstondige tekort.
Kali 60 is chloorhoudend en relatief zout. Dit heeft vooral
met zetmeelrassen. De verschillen zijn daar klein, maar daar
> Een BOS-systeem kan u ondersteunen bij de juiste strategie.
Uitspoeling speelt bij kali geen rol. We weten wel dat kali
effect rond poten en zaaien. Als het gewas eenmaal goed is
is een constante druk, dus blijft u alert tijdens de teelt.
> Tijdens Blok 3 wordt maximaal ingezet op knolbescherming.
De onderzoeker heeft de ambitie om samen met Agrifirm Plant tot een integrale aanpak van de bodemkwaliteit te komen, waarvan aaltjes slechts een onderdeel is. ‘Ik hoop dat over 15 jaar bij iedere akkerbouwer een map ‘Bodemkwaliteit’ op de computer staat en dat Agrifirm Plant specialisten heeft die het complete bodemverhaal kunnen vertellen. Daar ligt een grote uitdaging.’ Het uitbouwen van Geonema en Akkerweb zal daarin een belangrijke rol spelen, besluit Molendijk.
geoptimaliseerd. > In Blok 1 zijn curatieve en meegroeiende producten noodzakelijk bij snelle groei en wisselvallige weersomstandigheden. > Blok 2 vraagt om een goed interval met curatieve producten
Grafiek 3: Instapproeven Phytophthora 2012 - 2014 Percentage (%) bladaantasting 2012 2013
> Alternaria en Sclerotinia zijn een toenemend probleem. In 2015 doen wij dan ook onderzoek naar deze aardappelziekten.
4
2014
20 20 20
85 30 Valthermond 90
Lelystad
5
MEDE MOGELIJK MAKEN
VOOR AKKERBOUW
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
Hoe voorkomt u vroegtijdig afsterven door kaligebrek ook al bemest u voldoende? TOPTIP!
Vraag & antwoord
Elk jaar verkleuren er percelen aardappelen te vroeg en sterven af. Dit kan verschillende oorzaken hebben: aaltjes, Sclerotinia, Alternaria of een slechte bodemstructuur. Als u weet wat de oorzaak hiervan is, kunt u passende maatregelen treffen. Vaak wordt het ontstane gat in de kalibalans niet aangevuld, waardoor je steeds vaker kaligebrek in aardappelen ziet.
Jan Reinier de Jong, akkerbouwer
Jan Kempers, Heineken
Wanneer welk perceel beregenen? Goed watermanagement betaalt zich altijd terug. Want voldoende beregenen op de juiste momenten maakt de opbrengst hoger én de kwaliteit beter.
Toekomst voor duurzaam pilsje Ketenpartners Agrifirm Plant, Heineken Nederland en Holland Malt gaven in 2012 het startsein voor de pilot ‘Brouwgerst uit duurzame teelt in Nederland’. Inmiddels telen ruim zeventig akkerbouwers 1150 hectare brouwgerst voor dit project. ‘Dat is goed voor 175 miljoen duurzame pilsjes’, zegt Jan Kempers van Heineken.
UITBETALINGSPRIJZEN GRANEN OOGST 2014
Daarom adviseren wij voor diverse gewassen meer kali dan het Oorzaken kaligebrek
huidige advies te geven. Dit geldt zeker voor telers met een
Maar wat is het juiste moment en de juiste hoeveelheid?
‘Duurzaam geteelde brouwgerst heeft toekomst in
werking, die hopelijk wat langer duurt, omdat je dan beter
Vroegtijdig afsterven wordt steeds vaker veroorzaakt door
hoge opbrengstpotentie, dus volgens mij voor iedereen!
Daarvoor hebben we het Sensetion-systeem. Via de
Nederland. Wij willen met het project ontdekken wat de
kunt inspelen op elkaars wensen. Dat past dan weer in de duurzaamheidsgedachte en samen komen we een heel eind.’
Sensetion-app heeft u altijd en overal toegang tot een
duurzame teelt van brouwgerst in de praktijk betekent
heeft drie belangrijke oorzaken. De opbrengsten worden hoger,
Kortom, ook weten wat vroegtijdig ontdekken en bijsturen
optimaal irrigatieadvies. U ziet precies welk perceel beregend
en hoe we dit verder kunnen ontwikkelen. Juist door
waardoor aardappelen meer kali nodig hebben. Maar met de
bijdraagt aan een gezond gewas? Informeer bij mijn collega
kan worden en hoeveel water de bodem kan bergen.
brouwgerst van deze telers te kopen, helpen we hen
Volgens De Jong ontwikkelen telers en ketenpartners met
oogst verdwijnt er ook meer kali van het land. Door de mest-
voor het juiste advies.
om verduurzaming in praktijk te brengen.’
elkaar belangrijke kennis: er is bij alle partijen meer inzicht
kaligebrek, zowel in consumptie- als zetmeelaardappelen. Dit
Meer informatie over de mogelijkheden van Sensetion?
wetgeving kunt u minder mest aanvoeren en dus ook minder kali. Daarnaast lopen de kali-gehaltes in mest verder terug.
Wout Ballast
Bel de afdeling Verkoopondersteuning: 088 488 12 10.
Agenda
ontstaan in het proces van zaadje tot biertje. ‘Voorheen werd
Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 170,85
Het draait vooral om de transitie van de voedselketen,
door de ketenpartners van alles van de boeren verwacht. Nu
Voertarwe
€ 167,85
vervolgt Kempers. ‘Het gaat dus niet zozeer om duurzame
zijn zij meer bewust van wat er voor de teelt van brouwgerst
gerst, maar meer om de beweging die je daarmee creëert
komt kijken. Wat ik wel jammer vind, is dat duurzame
Brouwgerst € 188,35 (Tipple, Propino, Shuffle, Sanette, Odyssey; incl. max. premie)
in de productie van voedsel. We willen geleidelijk naar
brouwgerst nog niet wordt betaald door de consument.
een steeds hoger percentage van duurzaam geteelde
We krijgen een extra premie van jaarlijks 750 euro per bedrijf
ingrediënten in onze ketens gaan, tot 50 procent in 2020.’
maar dat zie ik meer als bonus. Wat dat betreft is er nog een
De ketenpartners hebben nu afgesproken om de komende
weg te gaan.’
In 2015 zetten we sterk in op advisering over precisielandbouw.
U bekijkt onder andere een precisielandbouwdemo in
jaren opschaling van het volume gerst verder te onder-
Het middel om de effectiviteit van de input te verhogen. Maar wat
zetmeelaardappelen, waarin op basis van Veris bodemkaarten
steunen, tot minimaal 15.000 ton in 2017.
houdt dit nu precies in voor u? Wat levert het u op? De antwoorden
plaatsspecifiek gevarieerd wordt met drijfmest, kunstmest en
op deze en andere vragen hoort én beleeft u allemaal op de
granulaat. De machines en de techniek worden uitgebreid
Relatiebijeenkomsten akkerbouw op 1 en 2 juli in Valthermond.
toegelicht.
Brouwgerst € 180,35 (Quench, Cassiope, Wintmalt; incl. max. premie) Voergerst
€ 161,35
BASISPOOL MET VOORSCHOTTEN
Bloemrijke akkerranden De ketenpartners hebben dit jaar gratis zaaizaad ter
Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 166,60
Voertarwe
€ 163,60
Brouwgerst € 184,10 Tipple, Propino, Shuffle, Sanette, Odyssey; incl. max. premie
Bestellen?
Trots op telers
beschikking gesteld voor het inzaaien van bloemrijke
Akkerbouwer Jan Reinier de Jong uit Odoorn,
akkerranden, om het ketenproject via Veldleeuwerik een
Veldleeuwerikteler sinds 2010, verbouwt 30 hectare
vervolg te geven. De Jong heeft op meerdere percelen
Brouwgerst € 176,10 Quench, Cassiope, Wintmalt; incl. max. premie
Ook tonen we een bemestingsproef in aardappelen, waarin
Agrifirm BestelApp, Sensetion, Transformer, meststoffen op maat,
duurzame brouwgerst voor het ketenproject: ‘Het mooie
akkerranden ingezaaid. ‘We willen met deze randen aan de
Voergerst
diverse innovatie bemestingsproducten en bemestingsvisies
specifieke gewasbeschermingsmiddelen? De medewerkers van
van Veldleeuwerik is dat we meer samenwerken in de keten.
buitenwereld laten zien waar we mee bezig zijn. Belangrijk
Triticale
€ 160,60
terugkomen, zoals calcium, magnesium, Transformer,
de Verkoopondersteuning helpen u graag verder! 088 488 12 10.
We hebben nu regelmatig een gesprek met Heineken en
is wel om er een bord met uitleg bij te plaatsen, anders
Haver
€ 148,80
Holland Malt: je ziet dat deze bedrijven trots zijn op de telers
bereik je de consument niet. Maar bloemen geven sowieso
Rogge
€ 148,40
en andersom ook. Dit is het begin van een mooie samen-
een positieve reactie.’
Korrelmais
€ 151,00
Bij ons demoveld met groenbemesters en GLB-oplossingen
Koolzaad
€ 326,60
krijgt u uitleg over onze mogelijkheden met diverse mengsels
kalimonitoring en nitrificatieremmers.
in relatie tot aaltjes. Uiteraard liggen de veelbelovende nieuwe
Graanprijzen oogst 2014
en bestaande (winter)tarwe- en (winter)gerstrassen weer op het officiële proefveld. Tot slot laten we zien hoe we invulling geven aan Duurzame Brouwgerst. U ontvangt voor deze bijeenkomsten een
De wereldwijde hoge opbrengsten van vorig
Door de recordoogstvolumes was er in de
Graanaanmelding oogst 2015
persoonlijke uitnodiging.
jaar lagen ten grondslag aan een dalende
zomer weinig vertrouwen in de markt. De
In mei zijn de formulieren voor de
prijstendens vanaf april vorig jaar. In de oogst-
opbrengst in Nederland was redelijk tot
aanmelding van 2015 verstuurd. U kunt
periode schommelde de graanprijs tussen
goed, ongeveer op het niveau van het
uw granen ook digitaal aanmelden via
de € 135,- en € 145,- per ton.
vijfjarig gemiddelde. Ook de kwaliteit van de
www.agrifirm.com/graanaanmelden.
granen was goed. Het waren gezonde, goed
Daar vindt u ook informatie over de
te vermarkten producten.
graancondities.
Willeke Vonder
6
BASISPOOL ZONDER VOORSCHOT
€ 157,10
BEWAARPOOL Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 175,60
Voertarwe
€ 172,60
Brouwgerst € 190,80 Tipple, Propino, Sanette; incl. max premie
7
MEDE MOGELIJK MAKEN
VOOR AKKERBOUW
REGIO OOST - EDITIE MEI 2015
Hoe voorkomt u vroegtijdig afsterven door kaligebrek ook al bemest u voldoende? TOPTIP!
Vraag & antwoord
Elk jaar verkleuren er percelen aardappelen te vroeg en sterven af. Dit kan verschillende oorzaken hebben: aaltjes, Sclerotinia, Alternaria of een slechte bodemstructuur. Als u weet wat de oorzaak hiervan is, kunt u passende maatregelen treffen. Vaak wordt het ontstane gat in de kalibalans niet aangevuld, waardoor je steeds vaker kaligebrek in aardappelen ziet.
Jan Reinier de Jong, akkerbouwer
Jan Kempers, Heineken
Wanneer welk perceel beregenen? Goed watermanagement betaalt zich altijd terug. Want voldoende beregenen op de juiste momenten maakt de opbrengst hoger én de kwaliteit beter.
Toekomst voor duurzaam pilsje Ketenpartners Agrifirm Plant, Heineken Nederland en Holland Malt gaven in 2012 het startsein voor de pilot ‘Brouwgerst uit duurzame teelt in Nederland’. Inmiddels telen ruim zeventig akkerbouwers 1150 hectare brouwgerst voor dit project. ‘Dat is goed voor 175 miljoen duurzame pilsjes’, zegt Jan Kempers van Heineken.
UITBETALINGSPRIJZEN GRANEN OOGST 2014
Daarom adviseren wij voor diverse gewassen meer kali dan het Oorzaken kaligebrek
huidige advies te geven. Dit geldt zeker voor telers met een
Maar wat is het juiste moment en de juiste hoeveelheid?
‘Duurzaam geteelde brouwgerst heeft toekomst in
werking, die hopelijk wat langer duurt, omdat je dan beter
Vroegtijdig afsterven wordt steeds vaker veroorzaakt door
hoge opbrengstpotentie, dus volgens mij voor iedereen!
Daarvoor hebben we het Sensetion-systeem. Via de
Nederland. Wij willen met het project ontdekken wat de
kunt inspelen op elkaars wensen. Dat past dan weer in de duurzaamheidsgedachte en samen komen we een heel eind.’
Sensetion-app heeft u altijd en overal toegang tot een
duurzame teelt van brouwgerst in de praktijk betekent
heeft drie belangrijke oorzaken. De opbrengsten worden hoger,
Kortom, ook weten wat vroegtijdig ontdekken en bijsturen
optimaal irrigatieadvies. U ziet precies welk perceel beregend
en hoe we dit verder kunnen ontwikkelen. Juist door
waardoor aardappelen meer kali nodig hebben. Maar met de
bijdraagt aan een gezond gewas? Informeer bij mijn collega
kan worden en hoeveel water de bodem kan bergen.
brouwgerst van deze telers te kopen, helpen we hen
Volgens De Jong ontwikkelen telers en ketenpartners met
oogst verdwijnt er ook meer kali van het land. Door de mest-
voor het juiste advies.
om verduurzaming in praktijk te brengen.’
elkaar belangrijke kennis: er is bij alle partijen meer inzicht
kaligebrek, zowel in consumptie- als zetmeelaardappelen. Dit
Meer informatie over de mogelijkheden van Sensetion?
wetgeving kunt u minder mest aanvoeren en dus ook minder kali. Daarnaast lopen de kali-gehaltes in mest verder terug.
Wout Ballast
Bel de afdeling Verkoopondersteuning: 088 488 12 10.
Agenda
ontstaan in het proces van zaadje tot biertje. ‘Voorheen werd
Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 170,85
Het draait vooral om de transitie van de voedselketen,
door de ketenpartners van alles van de boeren verwacht. Nu
Voertarwe
€ 167,85
vervolgt Kempers. ‘Het gaat dus niet zozeer om duurzame
zijn zij meer bewust van wat er voor de teelt van brouwgerst
gerst, maar meer om de beweging die je daarmee creëert
komt kijken. Wat ik wel jammer vind, is dat duurzame
Brouwgerst € 188,35 (Tipple, Propino, Shuffle, Sanette, Odyssey; incl. max. premie)
in de productie van voedsel. We willen geleidelijk naar
brouwgerst nog niet wordt betaald door de consument.
een steeds hoger percentage van duurzaam geteelde
We krijgen een extra premie van jaarlijks 750 euro per bedrijf
ingrediënten in onze ketens gaan, tot 50 procent in 2020.’
maar dat zie ik meer als bonus. Wat dat betreft is er nog een
De ketenpartners hebben nu afgesproken om de komende
weg te gaan.’
In 2015 zetten we sterk in op advisering over precisielandbouw.
U bekijkt onder andere een precisielandbouwdemo in
jaren opschaling van het volume gerst verder te onder-
Het middel om de effectiviteit van de input te verhogen. Maar wat
zetmeelaardappelen, waarin op basis van Veris bodemkaarten
steunen, tot minimaal 15.000 ton in 2017.
houdt dit nu precies in voor u? Wat levert het u op? De antwoorden
plaatsspecifiek gevarieerd wordt met drijfmest, kunstmest en
op deze en andere vragen hoort én beleeft u allemaal op de
granulaat. De machines en de techniek worden uitgebreid
Relatiebijeenkomsten akkerbouw op 1 en 2 juli in Valthermond.
toegelicht.
Brouwgerst € 180,35 (Quench, Cassiope, Wintmalt; incl. max. premie) Voergerst
€ 161,35
BASISPOOL MET VOORSCHOTTEN
Bloemrijke akkerranden De ketenpartners hebben dit jaar gratis zaaizaad ter
Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 166,60
Voertarwe
€ 163,60
Brouwgerst € 184,10 Tipple, Propino, Shuffle, Sanette, Odyssey; incl. max. premie
Bestellen?
Trots op telers
beschikking gesteld voor het inzaaien van bloemrijke
Akkerbouwer Jan Reinier de Jong uit Odoorn,
akkerranden, om het ketenproject via Veldleeuwerik een
Veldleeuwerikteler sinds 2010, verbouwt 30 hectare
vervolg te geven. De Jong heeft op meerdere percelen
Brouwgerst € 176,10 Quench, Cassiope, Wintmalt; incl. max. premie
Ook tonen we een bemestingsproef in aardappelen, waarin
Agrifirm BestelApp, Sensetion, Transformer, meststoffen op maat,
duurzame brouwgerst voor het ketenproject: ‘Het mooie
akkerranden ingezaaid. ‘We willen met deze randen aan de
Voergerst
diverse innovatie bemestingsproducten en bemestingsvisies
specifieke gewasbeschermingsmiddelen? De medewerkers van
van Veldleeuwerik is dat we meer samenwerken in de keten.
buitenwereld laten zien waar we mee bezig zijn. Belangrijk
Triticale
€ 160,60
terugkomen, zoals calcium, magnesium, Transformer,
de Verkoopondersteuning helpen u graag verder! 088 488 12 10.
We hebben nu regelmatig een gesprek met Heineken en
is wel om er een bord met uitleg bij te plaatsen, anders
Haver
€ 148,80
Holland Malt: je ziet dat deze bedrijven trots zijn op de telers
bereik je de consument niet. Maar bloemen geven sowieso
Rogge
€ 148,40
en andersom ook. Dit is het begin van een mooie samen-
een positieve reactie.’
Korrelmais
€ 151,00
Bij ons demoveld met groenbemesters en GLB-oplossingen
Koolzaad
€ 326,60
krijgt u uitleg over onze mogelijkheden met diverse mengsels
kalimonitoring en nitrificatieremmers.
in relatie tot aaltjes. Uiteraard liggen de veelbelovende nieuwe
Graanprijzen oogst 2014
en bestaande (winter)tarwe- en (winter)gerstrassen weer op het officiële proefveld. Tot slot laten we zien hoe we invulling geven aan Duurzame Brouwgerst. U ontvangt voor deze bijeenkomsten een
De wereldwijde hoge opbrengsten van vorig
Door de recordoogstvolumes was er in de
Graanaanmelding oogst 2015
persoonlijke uitnodiging.
jaar lagen ten grondslag aan een dalende
zomer weinig vertrouwen in de markt. De
In mei zijn de formulieren voor de
prijstendens vanaf april vorig jaar. In de oogst-
opbrengst in Nederland was redelijk tot
aanmelding van 2015 verstuurd. U kunt
periode schommelde de graanprijs tussen
goed, ongeveer op het niveau van het
uw granen ook digitaal aanmelden via
de € 135,- en € 145,- per ton.
vijfjarig gemiddelde. Ook de kwaliteit van de
www.agrifirm.com/graanaanmelden.
granen was goed. Het waren gezonde, goed
Daar vindt u ook informatie over de
te vermarkten producten.
graancondities.
Willeke Vonder
6
BASISPOOL ZONDER VOORSCHOT
€ 157,10
BEWAARPOOL Tarwe bakkwaliteit (vanaf 76 kg hl.gew.)
€ 175,60
Voertarwe
€ 172,60
Brouwgerst € 190,80 Tipple, Propino, Sanette; incl. max premie
7
VOOR AKKERBOUW
TOPTIP! De uitgebreide mogelijkheden bij uienafzet Haal maximale opbrengst uit uw uien met deze diensten van Agrifirm Plant: > Aflandpool: gegarandeerde afname en verkoop over de gehele aflandperiode > Bewaarpool: prijsvorming over de bewaarperiode > Daghandel: verhandelen op het gewenste moment binnen het uitgebreide kopersnetwerk > Uienhandel.com: zelf verkopen kan ook, op uienhandel.com
VRAAG HET DE TELER
Kijk voor meer informatie ook op: www.agrifirm.com/plant. Kies: akkerbouw; afzet granen, ui en peen.
Akkerbouwbedrijf Beuling in Eerste Exloërmond 2. Wat heeft het u opgeleverd? Eigenaren:
Dirk Jan en Tanja Beuling
‘Het is nu nog te vroeg om daar iets over te zeggen.
Oppervlakte: 200 hectare
Ik hoop op een egalere zuurtegraad op mijn percelen.
Gewassen: 100 ha zetmeelaardappelen, 40 ha suikerbieten,
Het scannen kost 175 euro per hectare, dus het zou
Colofon
mooi zijn als ik nu gunstig uitkom met de mineralenhuis-
Teeltkrant Akkerbouw is een uitgave van Agrifirm Plant
Grondsoort: Veenkoloniale dalgrond
houding van àlle gewassen. Maar dat moet de praktijk de
en verschijnt drie keer per jaar in de regio’s Noord,
Medewerkers: Eén
komende jaren uitwijzen. Er is nog veel onderzoek nodig,
Midden, Oost en Zuid.
42 ha graan en 18 ha zaaiuien
daar wordt hard aan gewerkt. Het beste bewijs zou zijn Redactie en productie Drie vragen aan Dirk Jan Beuling, akkerbouwer en
Agrifirm Plant
LTO Noord-bestuurder.
www.agrifirm.com/plant, T 088 488 12 10
1. Waarom heeft u de Veris-bodemscan ingezet?
Vormgeving en concept
‘Ik ben al een aantal jaren bezig met allerlei proeven en
Emotion
projecten rond precisielandbouw. Verder participeer Fotografie
ik in het praktijknetwerk ‘Duurzame bietenteelt door pH-precisie’. Ik heb in dat kader een bodemscan op
Agrifirm Plant, Albert Brunsting, Sjoerd Stellingwerf.
14 hectare land uitgevoerd en daaruit bleek dat er een
als de Veris-bodemscan over drie jaar nog functioneel is
enorme spreiding van de zuurtegraad op mijn percelen
en het gebruik ervan toeneemt. Dat is nu nog koffiedik
Drukwerk
zat: van pH 4,2 tot 5,8. Het gemiddelde was pH 5,1, dus
kijken.’
Bek Deze krant is gedrukt op 100 procent FSC papier.
was het niet noodzakelijk om te bekalken. Desondanks hebben we een taakkaart gemaakt. We hebben nu 35
3. Welke mogelijkheden ziet u nog meer?
ton kalk aangebracht op de plekken waar het nodig is
‘Het is nu al mogelijk om met de Veris-bodemscan
Volg ons ook op facebook en twitter.
het organische stofgehalte op de percelen te meten.
Volgende editie: oktober 2015
Daar kun je ook een taakkaart van maken. Maar dat ben
Arjan Ottens
ik nog niet van plan, omdat ik nu nog onvoldoende achtergrondinformatie heb over welke dosering ik moet aanbrengen bij een bepaald organische stofgehalte. Toch denk ik dat hier voordeel mee te behalen is. Bijvoorbeeld door heel gedoseerd granulaat te gebruiken om schade aan gewassen te voorkomen. Dat is niet alleen gunstig voor de aardappelen- en uienteelt, maar ook voor het om de pH te verhogen, maar niet op de plekken waar de
milieu. Een andere stap is het specifiek aanbrengen van
pH al hoog genoeg is. We hopen dat we hierdoor een
kali. Deze mogelijkheden zijn nog in onderzoek, maar ik
duurzamere bietenteelt kunnen realiseren, zonder dat
zie hier in de toekomst goede kansen voor.’
dat nadelige gevolgen heeft voor andere gewassen.’
Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com of plaats uw bestelling via Mijn Agrifirm!
8