NIEUWS & ADVIES
VOOR AKKERBOUW
Regio Oost Editie januari 2016 Kniptor-app: eenvoudig tellen en inzicht Om de populatie van kniptorren en ritnaalden duurzamer te beheersen is Agrifirm Plant in 2015 gestart met het
Brouwgerst schaalt op!
Kniptor-project. Hierbij hebben we gebruik gemaakt van een app op de mobiele telefoon om de tellingen van de kniptorvallen in te geven en zo inzicht te krijgen in de kniptor/ritnaalden populatie. Door de gegevens in de regio te bundelen,
Er komen hoogopbrengende rassen beschikbaar. Samen met een betere waarborging van de brouwgerstpremie ontstaan rendementen die kunnen concurreren met tarwe. Brouwgerst verwerft zich dus weer een vastere positie in het bouwplan.
wordt de uitslag betrouwbaar en kan geadviseerd worden een bespuiting uit te voeren in graanpercelen. Grafiek: Gemiddeld aantal gevangen kniptorren per week/val in Bant 2015 15
10
5
0
18
19
20
22
23
24
weken
Een bespuiting wordt geadviseerd zodra de populatie een piek bereikt (zie grafiek). De bespuiting in week 22, kan veelal gecombineerd worden met een luisbespuiting in de granen. De beheersing van de ritnaalden kan dus op meerdere momenten in het bouwplan en hoeft niet alleen met granulaten in de aardappelteelt.
Akkerweb: Het GEO-adviesplatform voor telers en specialisten Agrifirm Plant investeert ook het komende jaar in de doorontwikkeling van Akkerweb, het online adviesplatform voor perceelsgebonden informatie. Het geeft u inzicht in ‘We zijn in Nederland heel goed in staat om hoogwaardige
wintergerst. En dan heeft wintergerst ook nog eens een
een steeds groter wordende verzameling
brouwgerst te telen’, zegt manager plantaardige afzet
aantal landbouwkundige voordelen.’
informatie en onze specialisten kunnen
Aart den Bakker. ‘Dat geldt zowel voor zomer- als voor
verder op pagina 2
u sneller en beter adviseren. En wij gaan zorgen voor een betere uitwisseling met toepassingen als RVO, Agrovision en Crop-R.
In deze editie o.a. NemaDecide Geo: aaltjesadviesprogramma vernieuwd p.2 In de praktijk: Goed overzicht met Mestruimte-app p.3 Demoproef Inspelen op variatie p.4 Fosfaat in de rij scoort het best p.5 Hoe word ik de baas over aardappelmoeheid? p.6 Korte bewaring tarwe levert geld op p.7 Vraag het de teler: Akkerbouwer Ger de Swart uit Swolgen p.8
VOOR AKKERBOUW
vervolg van pagina 1
Snelle beetjes of duurzaam meer….
Brouwgerst schaalt op! Agrifirm Plant speelt een belangrijke rol in de
Nieuwe kansen
Duurzame brouwgerst
Ik ben benieuwd of het u is opgevallen dat
nieuwe perspectieven. ‘Dat komt door de sterke
Agrifirm Plant zit dus als een spin in het web.
Succesvol is het duurzaamheidsproject van
onderzoek en advisering aan het veranderen
positie die we in de brouwgerstketen hebben
‘Door veel met elkaar te sparren, kunnen we ook
Agrifirm Plant met Heineken en Holland Malt.
verworven, vanaf de kwekers tot en met de
inspelen op nieuwe kansen en gezamenlijk
‘Alle drie hebben we onze duurzaamheiddoel-
is. We komen uit een periode dat product-
brouwers van het bier. Door onze goede contacten
speciale projecten opzetten. Zoals teelt van
stellingen. Heineken streeft ernaar om in 2020
steeds kleine verbeteringen aan
weten we van elke schakel waarmee die bezig is
gerst voor whisky. Een mooi perspectief voor de
50 procent van de gerst uit gecertificeerde
de opbrengsten van uw gewassen
en kunnen we alle informatie aan elkaar koppelen’,
noordelijke kleigronden, waar de gerstop-
duurzame teelt te betrekken. In een project bij
gaven. Een mooi voorbeeld
geeft Den Bakker aan. ‘Het uiteindelijke doel is
brengst hoog is maar het eiwitpercentage aan
de Stichting Veldleeuwerik geven we daar
verhoging van het rendement van de telers.’
de lage kant blijft. Ideaal, want voor whisky
samen invulling aan. De komende twee jaar
innovaties van de grote multinationals
daarvan zijn de nieuwe generatie graanfungiciden. Verandering van middel en direct resultaat.
De inspanningen werpen vruchten af. Brouwers en mouters denken meer na over bijvoorbeeld
‘We zijn in Nederland heel goed in staat om hoogwaardige brouwgerst te telen.’
willen we het tonnage duurzaam geteelde brouwgerst verhogen van 10.000 naar 15.000 ton. Dat krijgen we samen met u voor elkaar.’
Het nieuwe onderzoek steekt meer in op
introducties van rassen en mogelijke aanpassingen
rendement op lange termijn. Bodemvrucht-
in de receptuur om rekening te houden met
baarheid en bodemweerbaarheid zijn hierin
deze rassen. Omgekeerd beschikken telers over
moet het eiwitpercentage – in tegenstelling tot
relaties steeds hechter. De meerwaarde van dit
belangrijke parameters. Maatregelen die
de juiste rassen met de juiste opbrengst, maar
voor bier – juist laag zijn. Via onze ketenrelaties
soort projecten is nieuwe kennis en beloning
worden genomen ter verbetering van deze
ook de juiste mout- en brouwkwaliteit.
weten we whiskyproducenten te interesseren
voor de inspanningen die u doet.
parameters meet je niet na 1 jaar terug.
Door projecten als Veldleeuwerik worden de
om voor hen het gerstras Odyssey te telen.’
Het wordt belangrijker om uw bouwplan breed te monitoren. Met de invulling van uw bouwplan in deze periode zit u aan het roer om rendement op lange termijn te genereren. Welk tussengewas kiest u? Welke meststoffenkeuzes maakt u? Welke rol spelen aaltjes en organische stof in uw overwegingen? Pakt u de mogelijkheden die precisielandbouw u biedt? De antwoorden die u kiest op deze vragen, maken vaak het verschil tussen snel geld of duurzaam rendement. Het zal u niet
NemaDecide Geo: aaltjesadviesprogramma vernieuwd Online vanuit de kaart van uw perceel een aaltjesbemonstering aanvragen? De uitslag van deze bemonstering weer terugkrijgen op de kaart van uw perceel? En vervolgens met NemaDecide Geo ook online bekijken wat u het beste kunt doen? Vanaf nu is dit mogelijk.
verbazen dat wij voor het laatste punt gaan. Deze heldere visie op toekomstbestendig boer zijn, leest u ook terug in diverse artikelen in deze uitgave van de Teeltkrant en u vindt het terug op www.dutchfarming.com Binnenkort wordt u weer bezocht door een van mijn collega’s uit team Oost. De mannen staan voor u klaar om u over bovenstaande
NemaDecide is geheel vernieuwd en heet nu
maatregelen zien op een besmetting van het maïswortel-
NemaDecide Geo. Een unieke vernieuwing,
knobbelaaltje (Meloidogyne chitwoodi) en op het
want hiermee ziet u direct op de kaart van
wortellesieaaltje (Pratylenchus penetrans). In deze
uw perceel wat er met een aardappelmoeheid
abonnementsversie zit ook de aardappelrassenlijst met
(AM)-besmetting gebeurt na de teelt van het door u gekozen ras. Ook het effect van andere maatregelen, zoals de toediening van granulaat of het
informatie over ruim 500 aardappelrassen. In deze lijst kunt u selecteren op bepaalde kenmerken van rassen, bijvoorbeeld op AM-resistentie, maar ook op Phytophtora-resistentie,
punten te adviseren en te informeren. Ik ben
telen van een aardappelvanggewas, ziet u terug op de
vroegrijpheid en vele andere kenmerken. De abonnements-
benieuwd naar de keuzes die u maakt!
kaart van uw perceel. NemaDecide Geo is voor iedere teler
versie geeft ook de mogelijkheid gegevens en adviezen uit
gratis beschikbaar op www.akkerweb.nl.
te wisselen met uw specialist.
NemaDecide-app
Op www.akkerweb.nl kunt u het filmpje en de applicaties
Ontvangt u van uw bemonsteraar online een uitslag met
bekijken nadat u heeft ingelogd. Of bekijk het filmpje
de geografische coördinaten van de bemonsteringsstroken,
direct op www.nemadecide.com.
dan ziet u de uitslag terug op de kaart van uw perceel. Vanuit deze uitslag gaat u naar de app en ziet u het effect
De linker afbeelding laat de bemonsteringsuitslag zien, in
Johan Ottens
van uw keuzes voor de eerstvolgende teelt terug op de kaart
Akkerweb weergegeven op de kaart van het perceel.
verkoopleider Regio Oost
van het betreffende perceel. Op dit moment levert ISACert
De rechter afbeelding laat in okergeel het besmette gebied zien.
NAK AGRO de uitslagen al op deze wijze aan. Andere
Het groene wybertje geeft de grootte van de haard weer.
bemonsteraars volgen. Het is ook mogelijk handmatig een bemonsteringsuitslag in te voeren in de NemaDecide-app. U ziet het effect van teeltmaatregelen op de AM-besmetReageren?
ting dan terug in een resultatentabel.
Stuur mij een mail: j.ottens@agrifirm.com
Abonnement op NemaDecide Geo U kunt ook een abonnement nemen op NemaDecide Geo. Dat biedt u de mogelijkheid meerdere rotaties vooruit te kijken en verschillende scenario’s te vergelijken. Ook kunt u met deze versie het effect van bouwplankeuzes en
2
Hetty Regeer, Projectleider R&D
REGIO OOST - EDITIE JANUARI 2016
Organische stofbalans voor gezonde bodem Een gezonde bodem is de basis voor een geslaagde teelt. Voldoende aanvoer van organische stof is hierbij cruciaal. Met behulp van de Agrifirm Mineraal-applicatie op Akkerweb.nl kan uw specialist een organische stofbalans uitrekenen, zowel op bedrijfs- als op perceelniveau. Hiermee krijgt u inzicht in het effect van diverse teelten en bemestingen op uw percelen en bedrijf. Door in het bouwplan ook op perceelniveau naar de organische stofbalans te kijken, wordt voor u inzichtelijk welke gewassen een groot effect hebben op de
IN DE PRAKTIJK
totale organische stofbalans. Hierdoor kunt u gericht acties ondernemen door op deze percelen meer organische meststoffen aan te voeren en meer groenbemesters te telen.
Goed overzicht met Mestruimte-app
Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor het uitrekenen van uw organische stofbalans? Neem dan contact op met uw specialist.
Akkerbouwer Arno Claassen uit Stampersgat wil in één oogopslag kunnen zien hoeveel ruimte hij heeft voor het aanwenden van dierlijke mest, andere meststoffen en compost. De applicatie Mestruimte van Agrifirm Plant is hierbij een praktisch hulpmiddel, vindt hij. ‘Je kunt je geen fouten permitteren. Als je controle krijgt, moet de mineralenboekhouding kloppen.’
TOPTIP!
stikstofnorm. De klant kan onder de streep precies zien wat
Top Mix past altijd!
zijn verbruik is. Als de teler mestruimte over heeft, kan hij
Entec FL voorkomt uitspoelingsverliezen
stikstofnorm uit dierlijke mest, totale fosfaatnorm en totale
daar invulling aan geven door bijvoorbeeld bij het zaaien van een groenbemester kunstmest te strooien of met
Door toepassing van Entec FL in de bodem wordt
compost de bodemvruchtbaarheid te verbeteren.’
de omzetting van ammonium naar nitraat tijdelijk
Johan Brooijmans
geremd en beperkt u uitspoelingsverliezen van nitraatstikstof.
‘Nieuwe service voor de klant’ Claassen zit samen met Agrifirm-specialist Johan Brooijmans
Met de huidige mestwetgeving telt op een groot
aan de keukentafel om het nieuwe programma door te spreken.
De specialist en de klant hebben voor een goed advies drie
aantal bedrijven elke kilo stikstof. Het is dus erg
Brooijmans maakt eerst een bemestingsplan in Agri Mineraal
overlegmomenten: in februari als het bemestingsplan wordt
belangrijk dat de toegediende hoeveelheid stikstof
en vervolgens wordt in de Mestruimte-app doorberekend
opgesteld, in juli als de laatste kunstmest op het land ligt
ook beschikbaar is voor uw gewas en niet door in-
en in november als de definitieve balans wordt opgemaakt
of uitspoeling onbereikbaar wordt voor de plant.
en het overzicht naar de klant wordt gestuurd. ‘Ik kan nu in
Of het gebruik van Entec FL rendement voor uw
De Brabantse teler heeft samen met zijn
juli precies bekijken of mijn geplande bemestingsstrategie
bedrijf oplevert hangt af van het tijdstip van
vrouw Alida een akkerbouwbedrijf met 83
overeenkomt met de daadwerkelijke bemesting’, zegt Arno
toediening van organische mest, de uitspoelings-
ha pootaardappelen, 2 ha consumptieaard-
Arno Claassen
‘Tussentijdse controle is belangrijk’
hoe de mestruimte op het bedrijf uitpakt.
Claassen. ‘De feitelijke bemesting kan afwijken door zaken
gevoeligheid van uw grond en natuurlijk van de
appelen, 8,5 ha gele en rode zaaiuien, 24 ha gele en rode
als weersinvloeden of de samenstelling van dierlijke mest.
hoeveelheid neerslag tussen het toedieningstijdstip
plantuien en 28 ha wintertarwe. Claassen: ‘Je kunt in de winter
Daarom is een tussentijdse controle heel belangrijk.’
van de mest en de opname door het gewas.
is, heb je er niets aan. Deze tool geeft mij inzicht in de
Geen fouten maken
Entec FL moet in de grond werken. De dosering is
mestruimte die ik over heb, als ik in de zomer de reguliere
De Mestruimte-app van Agrifirm Plant komt in de plaats van
dus niet afhankelijk van de hoeveelheid mest maar
bemesting heb uitgevoerd.’
een adviesmodule die voorheen aan een teeltregistratie-
van de verdeling in de bodem. Entec FL kan
programma was gekoppeld. Nu die module niet meer
gelijktijdig met de mest worden toegepast, maar
Mestruimteberekening
wordt ondersteund, heeft Agrifirm zelf een adviesdienst
kan ook in een aparte werkgang worden toege-
Mestruimte is een nieuwe app op Akkerweb, speciaal
ontwikkeld en ondergebracht in Akkerweb. ‘Een nieuwe
diend. Overleg met uw specialist voor de beste
ontwikkeld voor de specialisten van Agrifirm Plant. ‘We maken
service’, zegt Brooijmans. Claassen: ‘Het is goed dat iemand
toedieningsmethode in uw situatie.
met de applicatie een mestruimteberekening’, zegt Johan
over je schouder meekijkt. Je kunt je geen fouten in je
Brooijmans. ‘Dat is een overzicht in drie kolommen:
mineralenboekhouding permitteren.’
wel een bemestingsplan maken, maar als dat onuitvoerbaar
3
RESULTAAT IN BEELD
VOOR AKKERBOUW
Demoproef Inspelen op variatie In 2015 heeft op PPO Valthermond een strokenproef gelegen waar is gevarieerd met organische bemesten (varkensdrijfmest) en kunstmest (KAS). Op basis van de Veris-bodemscan is een akker ingedeeld in 3 zones, op basis van laag-, midden- en hoog-organische stof. (o.s.)
Er is voor gekozen om het deel met meer organische stof met minder nutriënten
Tabel regio Midden; Meerjarige cijfers kernassoritiment Rijlabels
Gemiddelde van ton/ha
Gemiddelde van Zetmeel/ha ton
Laag o.s.
52,1
11,4
kunstmest variabel
47,8
10,6
VDM variabel
51,3
11,4
vlak
57,1
12,3
Hoog o.s.
55,5
12,2
kunstmest variabel
54,6
11,7
te bemesten, want de verwachting is dat de bodem daar ook een deel van de
VDM variabel
54,0
12,2
voedingsstoffen kan leveren. De standaardbemesting bestaat uit 20 m3 varkens-
vlak
58,0
12,5
drijfmest + 370 kg KAS. Het deel hoog kreeg 15% minder stikstof (in varkensdrijf-
Midden o.s.
53,9
11,7
mest of in KAS), het deel laag 15% meer.
vlak
54,5
11,7
Eindtotaal 53,8
11,7
In het groeiseizoen is op 9 juni en 26 juni het perceel gescand met de eBee om de gewasvariatie in kaart te brengen. De eerste keer is gekeken naar de biomassa, de tweede keer zowel naar de biomassa als naar de stikstofvoorziening. In elk blok is er op twee plaatsen per bemestingsstrategie indicatief (het is een strokenvergelijk, geen proef ) de opbrengst bepaald. Het gemiddelde is in de onderstaande tabel weergegeven. Een aantal lijnen wordt zichtbaar: • De aangelegde afwijking van de adviesgift is wellicht te hoog: 15% meer stikstof uit mest of kunstmest kost zetmeelopbrengst bij laag o.s., 15% minder stikstof bij hoog o.s. geeft iets minder zetmeel dan de adviesgift. • Variatie in de drijfmestgift lijkt meer perspectiefvol dan variatie in de kunstmestgift. Zowel bij hoog o.s. als bij laag o.s. lijkt het beter om de organische mestgift te variëren. • Een hoger percentage o.s. lijkt gunstig voor de zetmeelopbrengst. PPO NDVI %
PPO NDVI RUW
PPO OS
Transformer biedt mogelijkheden Voor een optimale teelt is een goede vochtvoorziening in de wortelzone noodzakelijk. Om dit te bereiken moet er voldoende neerslag vallen en de neerslag moet via de grond in de wortelzone terecht komen. Veel Nederlandse landbouwgronden stoten water af, waardoor vocht niet goed verdeeld wordt. Dit geeft droge zones in de bodem. Het product Transformer heeft als unieke eigenschap de
met de Phytopthora-bestrijding, enkele keren met veel water in
waterafstotendheid van grond te verminderen. Onderzoek
totaal 5 liter over het gewas spuiten kort voor een bui.
van Agrifirm Plant laat zien dat water hierdoor beter de grond indringt en in de grond verdeeld.
Meerwaarde Verder heeft onderzoek meerwaarde laten zien bij een
Bevindingen
gesplitste toepassing in pootgoed. Door bij het planten
In 2015 richtte het onderzoek zich verder op de optimalisatie
3 liter in combinatie met Rhizoctoniamiddelen toe te
van de toediening. Dit heeft de volgende bevindingen
passen, verbeterd de werking tegen Rhizoctiona. Vlak voor
opgeleverd. Transformer moet bij voorkeur onder vochtige
opkomst kan dan de dosering tot 10 liter per ha aangevuld
omstandigheden worden toegediend. Regen vlak na
worden. Transformer kan veilig toegepast worden bij APP
toediening verbetert het resultaat. In bijvoorbeeld consumptie-
en fungiciden. Uit onderzoekt blijkt zelfs dat Transformer de
aardappelen, met een lange periode tussen toediening en
oplossing langer stabiel houdt.
vochtbehoefte, is het verstandig de toepassing te splitsen;
Karin Oonk, Kenniscoördinator R&D
een halve dosering (5 liter) vlak na het poten en in het seizoen,
4
RESULTAAT IN BEELD
REGIO OOST - EDITIE JANUARI 2016
Strategie duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen Hoe kan de inzet van gewasbeschermingsmiddelen samengaan met verduurzaming? Dat is toch onverenigbaar? Het is een veel gehoorde mening. Agrifirm Plant heeft hierover haar eigen visie.
Uienhandel.com succesvol verder ontwikkelen Agrifirm Plant en DCA Groep gaan samen verder in het ontwikkelen van het handelsplatform uienhandel.com. Een uitdagende samenwerking, zegt Kees Maas, directeur van de DCA Groep. ‘Uien zijn een moeilijk product om een succesvol platform voor te ontwikkelen. Als dit lukt, staat niets ons in de weg om ook andere producten via platforms te laten handelen.’ Uienhandel.com werd twee jaar geleden door Agrifirm Plant in het leven geroepen. Ook DCA speelde met de gedachte een dergelijk platform te initiëren. ‘Het zit in onze genen te bemiddelen in handelen op beurzen’, zegt Maas. ‘DCA heeft enorm veel internetkennis in huis en we beschikken over de nieuwswebsite Boerenbusiness.nl. Met onze
De toelating van middelen is aan zeer strenge
gebonden ziekten en plagen te beperken of te voorkomen?
competenties en het landelijk netwerk van Agrifirm
milieuvoorwaarden gebonden en die worden
Wat kan er gedaan worden met een juiste rassenkeuze?
kan uienhandel.com een groot succes worden.’
steeds strenger. Naast de Europese en
Hoe kan er optimaal gebruik worden gemaakt van resistente of
Nederlandse toelating volgens deze protocollen,
partieel resistente rassen? Preventie is hierbij het sleutelwoord.
heeft de teler ook vaak nog rekening te houden met de voorwaarden uit de afzetketen. Vaak zijn die
Voordelen Maas benadrukt dat het platform de uienhandel
Hoe? Tijdens de teelt gebruikmaken van lagedoseringschema’s
faciliteert door vraag en aanbod bij elkaar te
nog strenger dan de overheidsregels. Hiermee is geborgd
en beslissingsondersteunende adviessystemen. Daarbovenop
brengen. Agrifirm en DCA handelen zelf niet op
dat met de huidige kennis er nauwelijks invloed is op de
afwisseling van middelen om mogelijke resistentie-ontwikke-
uienhandel.com. ‘Het unieke van dit platform is dat
omgeving. En zeker geen blijvende invloed op het milieu
ling te voorkomen, zodat we van goede selectieve middelen
als de teler een partij uien aanmeldt, er een analyse
en de volksgezondheid.
ook op langere termijn gebruik kunnen maken. Waar mogelijk
zichtbaar is in het kwaliteitsrapport van de beoor-
passen we de nieuwe groene chemie maximaal in.
deelde partijen. Uientelers kunnen hun uienbox zo
Preventie
goed in beeld brengen’, zegt hij.
Los van deze basis is er ook een landbouwkundige kant.
Hiermee is inzet van onze veilige middelen sterk te beperken.
Dit noemen we de inzet volgens Goede Landbouw Praktijk.
Dat zal ook in de toekomst nodig blijven. Maar met deze
Andere voordelen zijn transparantie, ketenverkorting
Dit begint al bij het opstellen van het teeltplan. Wat kan er
kennisintensieve strategie is en blijft dat zeker mogelijk.
en inzicht in prijsvorming. Maas: ‘Het platform
gedaan worden om met een slimme vruchtwisseling bodem-
Aaldrik Venhuizen, Manager R&D
vergroot de marktpotentie voor de teler en is een mooie etalage voor de koper. De kopende partij kan heel gericht zoeken op de kwaliteit uien die hij wil afzetten. Die mogelijkheid zat tot nu toe nog
Fosfaat in de rij scoort het best
behoorlijk verborgen in de website.’ Succesvol platform De directeur hoopt dat uienhandel.com een benchmark voor de uienmarkt wordt. ‘Uien is een van de meest uitdagende producten om een succesvol platform voor te ontwikkelen. Dat komt door de structuur van de uienhandel: de teler wil graag dat
De afgelopen jaren heeft Agrifirm Plant veel gekeken naar de mogelijkheden van rijenbemesting
een commissionair op het erf komt en het duiden
in de pootgoedteelt. Uit alle proeven blijkt dat het pootgoed een voorsprong geeft aan het
van uien in kwaliteit is een breed begrip. DCA en
begin van het groeiseizoen, wat over de jaren heen resulteert in meer knollen en meer
Agrifirm Plant denken door deze samenwerking
opbrengst. Uit onderzoek blijkt bovendien dat een kwart tot de helft van een volveldsadviesgift
de drempels op uienhandel.com voor kopers en
voldoende is voor een optimale teelt. APP is een vloeibare fosfaatmeststof die zich heel goed
verkopers weg te nemen en een grotere omzet
leent voor rijenbemesting. Microgranulaat is een goed alternatief voor telers die niet vloeibaar
over het platform heen te krijgen.’
willen, maar toch de gift in de rij willen geven. Ook in de teelt van zetmeel- of consumptieaardappelen is het gebruik van APP zinvol, met name op gronden met een lage fosfaatbeschikbaarheid of in rassen met een slechte zetting. Met een relatief klein beetje fosfaat in de rij, als aanvulling op fosfaat uit mest, is zo de behoefte nauwkeurig in te vullen.
5
VOOR AKKERBOUW
Hoe word ik de baas over aardappelmoeheid? Breed in de sector is aandacht voor aardappelmoeheid. Niet voor niets: ook op onze gronden zien we in toenemende mate schade door het aardappelcystenaaltje, terwijl er resistente rassen zijn geteeld. Vraag & antwoord
TOPTIP!
De oorzaak hiervan is dat de aardappelrassen die we gebruiken nagenoeg allemaal
Meer inzicht met de erfemissiescan
(hoog)resistent zijn, maar er altijd al aaltjes zijn die ondanks de resistentie toch in staat
De erfemissiescan is ontwikkeld vanuit het Toolbox-team.
zijn om voor nakomelingen te zorgen. De resistentie van een aardappelras is dus nooit 100%. Langzamerhand zien we dat er op steeds meer akkers populaties van aaltjes zitten die zich niet meer gedragen zoals we dachten. Dat zien we natuurlijk breed in de natuur: schimmels,
Dit is een samenwerkingsverband tussen LTO, de waterschappen, Nefyto (leveranciers van GBM) en Agrodis (distributeurs van GBM). Het doel van de scan is om telers
insecten en (on)kruiden passen zich aan het klimaat, aan onze rassenkeuze en aan de inzet van gewasbe-
bewust te maken van de emissieroutes van gewasbescher-
schermingsmiddelen. In de grond is dat precies zo.
mingsmiddelen op hun erf. En om adviezen te geven over vermindering. Daarnaast geeft de scan inzicht in wat de
Daarom willen we weten wat er speelt. Vandaar het advies om te bemonsteren op aardappel-
wettelijke maatregelen nu zijn. Het uiteindelijke doel is om
moeheid, bij voorkeur direct na de laatste aardappelteelt. Zo krijgt u een indruk van de grootte van de
schoner oppervlaktewater te krijgen en mede daardoor een
aaltjespopulatie op uw perceel. Kies voor een analyse met soortbepaling. Uw specialist adviseert
breed gewasbeschermingsmiddelenpakket te behouden.
u graag op basis van de genomen aaltjesanalyses over rassenkeuze, inzet granulaten en vruchtopvolging. Voor meer informatie en invullen van uw erfemissiescan,
Fokko Prins, teeltspecialist
kijkt u op: www.erfemissiescan.nl.
Het nieuwe bemesten! Tijdens de bodem- en bemestingslezingen in november en
Door te kiezen voor bewerkte dunne mestsoorten wordt veel
december is in onze regio veel aandacht besteed aan ‘het nieuwe
stikstof en kali aangevoerd per kilo fosfaat. Agrifirm Plant heeft
bemesten’ en de aardappelmoeheidproblematiek. Weal Cuperus
producten beschikbaar die 1 op 3 tot 1 op 4 stikstof en kali per
en Peter Begeman hebben de mogelijkheden van nieuwe
kilo fosfaat bevatten. Deze mestsoorten passen uitstekend onder
bewerkte meststromen losgelaten op een voorbeeldbedrijf.
de zomergranen en zetmeelaardappelen. Teelten met een latere stikstofbehoefte zoals suikerbieten en cichorei kunnen prima
Voordeel per hectare
worden bemest met rundveedrijfmest.
Met de nieuwe producten van Agrifirm Plant werd een voordeel
Biologisch boeren
Wilt u meer weten over biologisch boeren? Heeft u vragen
op de bemestingskosten berekend van zo’n 100 euro per hectare.
als: wat levert mij dat nu op, wat zijn de voordelen voor mij, voor nu en de toekomst, wat komt er bij kijken als ik wil omschakelen? Kom dan naar de Bio-beurs in de stand van Agrifirm, nummer B134. De Bio-beurs is op woensdag 20 en donderdag 21 januari in de IJsselhallen in Zwolle. De specialisten van Agrifirm Plant hebben alle informatie voor u compleet. Datum: 20 en 21 januari 2016
Bestellen?
Tijden: 20 januari van 11.00 tot 21.00 uur en 21 januari van 10.00 tot 19.00 uur Locatie: Rieteweg 4, 8011 AB Zwolle
Bestellingen kunt u plaatsen via de Agrifirm
Willeke Vonder
6
BestelApp. Daarnaast kunt u ons ook altijd
Komt u ook?
bellen voor uw bestellingen en/of vragen.
Vraag uw toegangskaarten aan bij Anja Hoorweg,
De medewerkers van de Verkoopondersteu-
specialist Akkerbouw Biologisch, a.hoorweg@agrifirm.com.
ning helpen u graag verder! 088 488 12 10.
MEDE MOGELIJK MAKEN
REGIO OOST - EDITIE JANUARI 2016
Aandacht voor magnesium en organische stof
Door het scheiden van varkensmest ontstaan een dunne en een dikke fractie.
mest) fosfaat in de rij bij aardappelen toe te passen daar waar de bodem er
Fosfaat, magnesium en organische stof blijven vooral achter in de vaste fractie
het meest om vraagt. Nieuwe precisielandbouwtechnieken maken dit steeds
die veelal geëxporteerd wordt. De magnesium en organische stof vragen bij het
beter mogelijk. Lees hiervoor verder het artikel: Benut uw opbrengstpoten-
gebruik van dunne fractie uw aandacht.
tie maximaal!
Uw gewassen hebben gemiddeld 30 tot 50 kilo magnesium per jaar nodig.
Uitkomen binnen de normen
Door het lage fosfaatgehalte in de dunne fractie is fosfaat veelal niet meer
Door te kiezen voor Agrifirm Plant als leverancier van uw meststoffen
de beperkende factor bij het opstellen van een bemestingsplan. Hierdoor
worden bovenstaande voordelen voor u in een toegesneden bemestings-
kan, ter compensatie van de lagere organischestofaanvoer uit mest, compost
plan verwerkt. U heeft zowel op bedrijfs- als op perceelniveau inzicht in
worden aangevoerd. Met compost haalt u per kilogram fosfaat de meest
uw mestruimte, de mineralen en organische stofbalans. Vraag uw specialist
effectieve organische stof binnen. Of u kiest ervoor om een deel (kunst-
naar de voordelen en mogelijkheden voor u.
Benut uw opbrengstpotentie maximaal Een gewas laat u op verschillende tijden in het groeiseizoen
Een goede basis om plaatsspecifiek de oorzaak te achter-
plaatsspecifiek maatadvies, ontsloten in een taakkaart.
iets zien. Door plaatsspecifieke bodem-, gewas- en opbrengst-
halen en daarna passende teeltmaatregelen uit te voeren.
Daarmee kunt u direct uw machines aansturen in het variëren van middelen.
metingen te verzamelen, wordt u zich steeds meer bewust van de aanwezige verschillen en de effecten hiervan. Maar deze
Teeltmaatregelen
metingen geven niet altijd gelijk antwoorden. Er zijn vaak
Dat kan door machines variabel producten te laten
meerdere stappen nodig om tot een actie of taakkaart te
afgeven, zoals kalk, gips, compost en mest. Maar ook door
komen. Agrifirm Plant heeft jarenlang ervaring. Onze specialis-
het variëren van bijvoorbeeld poot- en zaaiafstanden.
ten kunnen samen met u analyseren welke acties u kunt
Om teeltmaatregelen te variëren heeft u kennis nodig
ondernemen om uw opbrengstpotentie optimaal te benutten,
over de variatie binnen bodem, gewas en/of opbrengst.
met een efficiënte en optimale inzet.
De Veris-bodemsensor helpt u inzicht te krijgen in onder andere CEC, pH, os% en lutum%. De Ebee levert u een
Een graanopbrengstkaart kan een indicator zijn voor
gewaskaart met de aanwezige variatie op een willekeurig
verwachte risicoplekken in duurdere volggewassen.
moment. Zo heeft u elke plant in beeld.
Opbrengstdata van combines of rooimachines kan Agrifirm Plant visualiseren in kaarten. Deze opbrengstkaart of
Om van plaatsspecifieke metingen naar een gerichte actie
eurokaart laat goed de sterke en zwakke plekken zien
te komen denkt Agrifirm Plant graag met u mee. We maken
binnen een perceel.
slimmer werken op uw bedrijf graag mede mogelijk, met
7
VOOR AKKERBOUW
TOPTIP! Slim aanvullen van organische stof Door overheidsmaatregelen worden akkerbouwers beperkt in de aanvoer van fosfaat. Vanaf 2014 is het scheiden van vooral varkensdrijfmest volop in ontwikkeling. Het blijkt dat men nu met goede scheiders in staat is om mooie maatmeststoffen te maken. (Indicatie gehaltes: 5 N. – 1,8 P – 5 K) Helaas gaat door deze methode wel de organische stof verloren in de dunne fractie. Die is weer aan te vullen door
VRAAG HET DE TELER
ook een deel rundveedrijfmest aan te voeren. Dit werkt optimaal als een akkerbouwer zelf een opslag heeft. Ook kunt u compost bijstrooien. Dat heeft een zeer gunstige
Akkerbouwer Ger de Swart uit Swolgen 2. Wat heeft het u opgeleverd en wat gaat u er Eigenaren:
Ger de Swart
in de toekomst mee doen?
bijtelling in de mineralenaanvoer. Compost is het hele jaar toepasbaar en mag onbeperkt worden gebruikt binnen de ruimte die de stikstof- en fosfaatnormen bieden. P2O5 telt mee voor 50% bij een gehalte lager dan 7,0 g/kg ds, daarboven telt 100% mee. N telt mee voor 10%.
Colofon
Oppervlakte: 40 hectare
‘Het heeft mij een gelijkmatige pH over mijn percelen
Gewassen: 7 ha suikerbieten, 7 ha consumptieaardappelen,
opgeleverd en een hogere opbrengst van de suiker-
Teeltkrant Akkerbouw is een uitgave van Agrifirm Plant
7 ha B-peen, 7 ha plantuien, 6 ha bonen en 6 ha graan
bieten. Bieten op een perceel met een te lage pH
en verschijnt in vier regionale versies: Noord, Midden,
Grondsoort: zand
presteren minder goed dan op een perceel dat wel in
Oost en Zuid.
Medewerkers: geen
orde is. Ik heb niet al te vroeg kunnen zaaien, maar ik heb suikerbieten met meer dan genoeg kilogrammen
Redactie en productie
geoogst. Het gewas heeft mooi uniform op het veld
Agrifirm Plant
Akkerbouwer Ger de Swart uit het Limburgse Swolgen
gestaan. Het is ook mogelijk om met de Veris-bodem-
www.agrifirm.com/plant, T 088 488 12 10
heeft in 2015 voor het eerst praktijkervaring opgedaan
scan het organische stofgehalte op de percelen te
met de Veris-bodemscan. De Teeltkrant stelde hem hier
meten. Dat is op zich wel interessant, maar ik houd ook
Vormgeving en concept
drie vragen over.
2.800 vleesvarkens. Ik gebruik varkensmest om mijn land
Emotion
te bemesten en heb helaas onvoldoende plaatsings1. Waarom heeft u de Veris-bodemscan ingezet?
ruimte om compost aan te wenden.’
‘Ik wil meer rendement uit mijn grond halen om een
Fotografie Wim Roefs, Albert Brunsting, Sjoerd Stellingwerf,
hogere opbrengst per product te realiseren. In dit gebied
Marnix Klooster
liggen van oudsher allemaal kleine percelen, met een grote variatie in de zuurtegraad. Na de ruilverkaveling in
Drukwerk
2000 zijn deze percelen samengevoegd tot blokken van
Bek
4 à 5 hectare. Daarnaast heb ik in de afgelopen jaren
Deze krant is gedrukt op
grond aangekocht. Ik merkte dat er een flinke spreiding
BalancePure® papier.
van de pH op de percelen zat: van 5,3 tot 6,2 pH. Maar je Volg ons ook op facebook en twitter.
kunt niet met het blote oog zien in welke hoek het wel of niet noodzakelijk is te bekalken. We hebben vorig jaar
Marlou Slootman
met de Veris-bodemscan een taakkaart laten maken van percelen waarop we suikerbieten wilden telen. Die hebben we aan de kalkstrooier gekoppeld en zo een variabele hoeveelheid kalk over de percelen gestrooid, variërend van 800 tot 1500 kg/ha.’
3. Welke ontwikkelingen ziet u nog meer op het gebied van precisielandbouw? ‘De loonwerker plant en zaait al mijn gewassen op gps, maar ik heb zelf geen trekkers en machines met deze techniek. Ik zie voor de akkerbouw vooral goede kansen voor het spuiten van gewasbeschermingsmiddelen op gps, zodat er minder sprake is van overlap. Stel je hebt allemaal gerende percelen. Als de spuit bij overlap
8
automatisch afsluit, kan dat een behoorlijke besparing
Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via
van het middelengebruik opleveren.’
T 088 488 12 10 of plant@agrifirm.com.