3 minute read
De overdrachtsbelasting in 2023
Als ik niets heb geregeld kunnen dan al mijn financiële zaken door mijn partner (of mijn kinderen) geregeld worden?
Als deze vraag ontkennend wordt beantwoord, zegt men vaak: “…maar wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Dit geldt toch niet voor ons?”
Voor echtparen is het soms moeilijk te begrijpen dat zij elkaar niet mogen vertegenwoordigen ook al delen zij alles met elkaar. Dit wordt vaak onbegrijpelijker voor echtparen als zij al jarenlang van alles voor elkaar regelden toen beide echtgenoten nog wilsbekwaam waren.
Om te kunnen vertegenwoordigen moet er een geldige juridische grondslag zijn, dit geldt ook voor de echtgenoot. Alleen met elkaar gehuwd zijn is dus niet voldoende om elkaar (altijd en overal) te mogen vertegenwoordigen.
Aan het begin van elk nieuw jaar verandert er een hoop op fiscaal gebied, doordat de met Prinsjesdag aangekondigde plannen van het jaar ervoor in werking treden. Ook deze jaarwisseling hebben de nodige herzieningen plaatsgevonden op belastinggebied. Veel in het nieuws is de schenkbelasting met de afschaffing van de jubelton (de eenmalige belastingvrije schenking voor een woning). De wijzigingen in de overdrachtsbelasting zijn tamelijk onderbelicht gelaten. Daarom sta ik in dit artikel graag stil bij de overdrachtsbelasting die speelt bij de aankoop van een (bestaand) woonhuis.
Drie categorieën verkrijgers
Wilsonbekwaam, wat nu?
De overdrachtsbelasting kent inmiddels drie verschillende categorieën afhankelijk van wie de woning verkrijgt: de starters (startersvrijstelling), mensen die een eigen woning kopen en de restcategorie.
Als iemand al wilsonbekwaam is kan hij dus in beginsel niet door een ander vertegenwoordigd worden. Aangezien de wilsonbekwame zelf de zaken ook niet (meer) kan regelen lijkt het te eindigen in een patstelling. De wet biedt daarvoor de mogelijkheid om bewind te laten instellen door de kantonrechter.
Startersvrijstelling
Sinds een aantal jaren is het mogelijk voor ‘starters’ op de woningmarkt om een beroep te doen op een eenmalige vrijstelling van de overdrachtsbelasting. Om in aanmerking te komen voor deze vrijstelling gelden de volgende voorwaarden:
- de verkrijger is meerderjarig maar jonger dan 35 jaar;
- de startersvrijstelling is niet eerder toegepast door de verkrijger;
- de verkrijger gaat de woning als hoofdverblijf gebruiken;
- de waarde van de woning is maximaal € 440.000,-.
De plannen zijn om in 2024 de woningwaardegrens zelfs te verhogen naar € 510.000,-! Hoewel het de startersvrijstelling heet, hoeft u dus geen starter te zijn. U kunt dus overwegen om de gok te wagen door nu géén beroep te doen op de eenmalige vrijstelling, omdat u verwacht dat u vóór uw 35e de overstap maakt naar een duurdere woning waarbij u een groter belastingvoordeel krijgt. Als deze belastingmaatregel in de tussentijd wordt afgeschaft, staat u echter met lege handen.
Niet wilsonbekwaam, wat kan ik zelf regelen?
Als u nog wilsbekwaam bent, kunt u in een (notariële) volmacht/levenstestament uw vertrouwelingen aanwijzen tot gemachtigde. Deze kunnen dan uw (financiële) zaken regelen als u wilsonbekwaam bent. Aangezien zij dan op basis van de volmacht handelen hoeven zij niet meer langs de kantonrechter, ook niet bijvoorbeeld voor de verkoop van de woning.
Verlaagd tarief
Voor mensen die een woonhuis verkrijgen om daar zelf te gaan wonen en die woning als hoofdverblijf gaan gebruiken, bestaat een verlaagd tarief voor de overdrachtsbelasting van twee procent. Dit tarief geldt dus ook voor mensen die nét niet aan alle voorwaarden voldoen van de startersvrijstelling.
Het voordeel van het levenstestament is dat u zelf het heft in eigen handen neemt. Niet de kantonrechter, maar u beslist door wie u mag worden vertegenwoordigd. U kunt zelf de bevoegdheden van uw gemachtigden regelen in het levenstestament. Zo kunt u er voor kiezen of de gemachtigde al dan niet giften namens u (aan uw kinderen) mag doen of dat u iemand tot toezichthouder benoemt.
Restcategorie
Per 1 januari 2023 is het algemene tarief van de overdrachtsbelasting verhoogd van 8 procent naar 10,4 procent. Dit tarief geldt dus voor de aankoop van nietwoningen (bijvoorbeeld bedrijfspanden of garageboxen), maar bijvoorbeeld ook voor de aankoop van woningen door mensen die niet in de woning gaan wonen, zoals beleggers of bij de aankoop van een vakantiehuis. Daarnaast speelt dit tarief voor de verkrijging van woningen door rechtspersonen (zoals een bv).
Regel het zelf, nu het nog kan!
Vrijblijvende informatie? Wilt u vrijblijvend meer informatie over het levenstestament, aarzel niet! Wij hebben op iedere woensdag van 9:00 uur tot 10:00 uur een gratis spreekuur waar u zonder afspraak uw vragen kunt stellen en uw wensen met ons kunt bespreken.
Wilt u uw eigen situatie laten beoordelen, loop dan eens vrijblijvend binnen op woensdagochtend tussen 09.00 uur en 10.00 uur tijdens ons inloopspreekuur op het vertrouwde adres aan de Kerkewijk 53 in Veenendaal (we gaan dus niet verhuizen!).
mr. H. Tosun (Hüseyin)