INHEEMSE BOOMSOORTEN NEMEN GREBBEBERG OVER

RHENEN – De natuurlijke kenmerken en de ecologische ontwikkelingen van de Grebbeberg worden veel minder benoemd en beschreven dan de strijd in de meidagen van 1940. Tijd dus om met de boswachter een rondje Grebbeberg te maken.

‘Hoor je die specht? Net als de boomklevers kondigen zij de lente aan’, wijst boswachter Frans Schut van Utrechts Landschap. Een uitbundig zonnetje schijnt tussen de nog kale stammen.

Productiebos

‘Kijk, het prachtige panorama vanaf de Koningstafel over de Betuwe, de Nederrijn en natuurreservaat Blauwe Kamer. Ik woon beneden, in een boswachterswoning. Ook al is het beheer van de Grebbeberg mijn werk, ik kan er nog steeds als recreant van genieten.’

Het bos op de steile heuvel - 39 meter boven NAP - die de zuidoostelijke punt van de Utrechtse Heuvelrug vormt, was altijd een productiebos. ‘De bast van eikenhakhout werd gebruikt voor de leerlooierij. En het hout voor de (scheeps)bouw. In de mobilisatieperiode zijn veel bomen gekapt voor een vrij schootsveld. Er staan nog bomen van een paar honderd jaar oud die de strijd doorstonden. Bij het omzagen kan het zaagblad beschadigen door de granaatscherven die erin zitten. Bij graafwerkzaam heden letten we altijd op overgebleven munitie. Jaarlijks komen er explosieven naar boven.’

Het bos op de Grebbeberg ontwikkelt zich steeds meer naar een natuurlijk bos bestaande uit inheemse boomsoorten.

Met uiteindelijk de beuk als ‘alleenheerser’.

Utrechts Landschap stimuleert die natuurlijke ontwikkeling door exoten als douglas en fijnspar te kappen.

Verbraming

Het stikstofprobleem is duidelijk zichtbaar in de talloze voortwoekerende braamstruiken. ‘Verbraming. De Grebbeberg heeft daar relatief veel last van. Wellicht door de hoge ligging. Het biedt wel een voordeel voor reeën, dassen, marters, vossen en vogels, die hierin een schuilplaats vinden. En het voorkomt dat bezoekers van de paden afwijken.’

Het ecoduct over de Grebbeweg wordt goed gebruikt. ‘Cameravallen wijzen uit dat dassen foerageren in de Blauwe Kamer, waar meer te eten is. Net als andere dieren. Zelfs de Galloway runderen pendelen heen en weer. In 2021 werden in de dassenburcht voor het eerst jongen geboren. Het wild verblijft het liefste op de Grebbeberg, met zoveel schuilmogelijkheden. De wolf? Nee, die is hier nog niet gespot.’ •

I: www.utrechtslandschap.nl/gebied/ natuur/de-grebbeberg