Jaargang 9 | Nummer 6 | 2013
“
Samen bewegen
”
Het op je heupen krijgen
Sport Medisch Centrum Papendal
Specialist in musculoskeletale revalidatie Sport Medisch Centrum Papendal is al meer dan 35 jaar hét sport- gebruikers. Een praktijkvoorbeeld: wanmedische centrum van Nederland. Directeur Robert van Cingel geeft leiding aan een team van onder meer sportartsen, fysiotherapeuten, cardiologen en bewegingswetenschappers.
neer een patiënt door de beperking van het toestel gedwongen wordt om beide armen tegelijkertijd te trainen, dan is het voor de behandelaar moeilijk te achterhalen of hij ergens in de keten compenseert.
De afdeling sportgeneeskunde was tot
musculoskeletale revalidatie, neurore-
Daar heeft Life Fitness rekening mee ge-
de privatisering in 2004 onderdeel van
validatie en hart- vaat- en longrevalida-
houden door alternerend bewegen moge-
NOC*NSF. In de jaren ‘90 is de sportme-
tie. Wij kiezen voor een specialisme in de
lijk te maken. Alle toestellen uit de Circuit
dische zorg in Nederland gedecentrali-
musculoskeletale revalidatie. Daar zijn
Series zijn bovendien goed doseerbaar
seerd via diverse Olympische steunpun-
we goed in. Daarom kozen we voor Life
dankzij de weerstand door middel van
ten. Sinds 5 jaar wordt er weer centraler
Fitness. We zijn al lange tijd een tevre-
elastiek.” Van Cingel doelt hiermee op
gewerkt in de vorm van vier Centra voor
den klant. We blijven steeds vergelijken,
het Lifeband Resistance™-systeem: dit
Topsport en Onderwijs en een aantal
maar we hebben nog nooit een merk ge-
maakt kleine weerstandsveranderingen
Nationale Trainings Centra. Nationaal
vonden dat beter aansluit bij onze wen-
mogelijk.
Sportcentrum Papendal is het grootste
sen. De toestellen zijn kwalitatief goed
CTO. Robert van Cingel: “Het grootste
en ogen professioneel. De service is bo-
Enthousiaste gebruikers
voordeel is tijdwinst. Hier kunnen spor-
vendien erg goed.”
Robert van Cingel vervolgt: “Enkele Life Fitness toestellen zijn gekoppeld aan vi-
ters fulltime trainen, wonen, studeren en maatschappelijke en medische begelei-
Goed doseerbaar
suele trainingssoftware. Dat is erg prak-
ding krijgen.”
Het centrum beschikt onder meer over de
tisch en effectief. De software is niet van
Circuit Series en de Cardio lijn. Robert van
Life Fitness, maar ze hebben wel de kop-
Musculoskeletale revalidatie
Cingel: “Heel belangrijk voor SMC Papendal
peling mogelijk gemaakt door de samen-
Het team van fysiotherapeuten ziet
is de inzetbaarheid van de apparatuur
werking met andere leveranciers.” Ook de
naast top- en breedtesporters ook pati-
voor alle patiënten. Revalidatietraining
patiënten van SMC Papendal zijn volgens
ënten met bijvoorbeeld chronische rug-
vraagt meestal een andere manier van
Van Cingel enthousiast: “We hebben ei-
klachten, een knie- of heupprothese.
trainen dan met klassieke fitnessappara-
genlijk alleen maar tevreden gebrui-
Van Cingel: “Binnen de beroepsgroep zie
tuur mogelijk is. De toestellen moeten ook
kers. Ik krijg nooit klachten, alleen
je drie belangrijke domeinen ontstaan:
toegankelijk zijn voor de laag belastbare
maar positieve feedback!”
www.lifefitness.com www.lifefitness.com www.lifefitness.com
d r o o w r o o V het n e t e w s r Toekijke
Hoge saelke dag zie? ik at w r aa m , niet Geloof het of nen zorginstel n bestuur bin va een voetbaln t de to ra n n de en ne or n bin usse zorg is verw de larissen et riante bon “Gezondheids het beter dan rzekeraars m ve en rg net w zo en en n ijk linge is die ‘Balkene die toek elingen. Waar altijd de beswedstrijd: zij g eg kr no re rt rg ve zo ke vrije ussante Nederlandse n drie flori el 13 (recht op ne tik in ar b et spelers.” “De om w rg eg zo eiop w denorm’? Een et in voorber ropa - is hard t. Ik zie een w . En wel om te zorg in Eu ijn jn zi w rd te ve e ) st rg ht nn ku en in de zo ste en de slec uitkering mee ar ons land ze ja in 7 rs en jaar de duur de bb ur he tu loaars ding waar bes centraal naar zorgverzeker ers geloven hoor zorg van ak twee redenen: en m ds es ei le el e, b zi ge die en en. Ik lute macht en ar gemeenten eter en krijg na b en rg el zo wettelijk abso ev rh ng ri ve rs idsstu tbij. O orgmedewerke rdere overhe e kaal, dich 150.000 thuisz dat zonder ve ze geen goed en de en in is ijg of kr lo extra geld ordt. Maar ge goedkoper w aan. die op straat st raadgever.” daan met at dat het is ge voor mij ga n or ee do t ui zo n t te he s de teks Ik weet dat al nde openings der geval met n (FD, 11 juni dig heb. In ie Het zijn opvalle se no ns t Li he o ik ilc s M al rg e column van de re- de zo verhelderend verzekeraars de t da aarheid er van. n aa aa geeft ijk- bet lb el rd oo w nt 2013). Linssen ra geen ve gloort hoop. hebben, maar worden, mer. Maar er d zo en de gie in de zorg ek b or vo en st vlak j zijn e win , Donker zo k wat ik zie. Zi Als de enorm enten zien oo heid dragen. handeld wordt um ge ns us co le r du ee . au ekeren AanSteeds m erk. Als er fr el of niet verz w er. Daarbij at en w is het goed w rl er ve ov rg h zo Kritisc zit, zal volledig bij de dig in de AV lijk kritisch. lle ke er vo w a ad ijn b da ligt de schuld e rapi niet de met deze gezien fysiothe verzekeraars maken krijgen te e toeschour D komt dat zorg ee g. m in g al et no b de dé kans. fysiotherapie maar ‘slechts’ in mijn optiek t lig . r rt aa eu D zorg leveren, b t. umen t veld ge zodat ze de kritische cons lt wat er op he ten informeren en wer die bepaa um ns co bijProfileren en informatieve re zorg, maar . Ik denk aan du en ak er m ov es ig uz rd ke t tegenwoo lijk de beste a webIedereen praa nu daadwerke opgevolgd vi t , he en jn st Zi ? om ur nk ee nu du anagement, wat maakt zorg edia met mis t leger aan m he t da is sites, social m of en ld ss ge ce rg ro zo kp n t wer een eige 40% van he schien wel waakhonden. ing. en rl ve rg adviseurs en zo De Fysioet naar praktijkkrant. head en dus ni er ov ar na at ga formaapeut als in ligt in ther rg zo re pe wennen, goedko tiebron. Even or betere en ivo fic l ef te eu de sl er e D an ov bindmidverlener. Zij ga aar het beste rg m zo de en rd va oo ntw handen d waar kennis j moeten vera del in deze tij rocessen en zi r kp aa er M w n. n le va ol te ën is. beste protoc n topprioriteit scherpste en omdat dele ijk el og lijk zijn voor de M . slagen lijken lam ge ltaatsverzorgverleners aardige resu kw lij ge er t Hoogland n aa k is onder Rob d tij al er een gebre op et hier ni minister stuurt g regeplichting. De n dat onderlin te oe m en tij “Par p. het mom van: n goede afloo k gelooft in ee ie lit po e D ” n. le
3
InFormatie Vakblad voor ‘bewegende’ fysiotherapie
Biedt haar lezers InFormatie InHoud InTeractiviteit
Gericht op: Het continu bewegende speelveld van de fysiotherapie in haar volledige omvang. Focus is hierbij de actieve benadering van de spanning tussen inhoudelijkheid en ondernemerschap.
Doel: Met verschillende redactionele informatieve en inhoudelijke bijdragen en interactieve communicatievormen ondersteuning bieden aan visie- en opinievorming op het gebied van vakinhoudelijkheid en ondernemerschap in de fysiotherapie.
Hoofdredactie Robert Hoogland De redactie houdt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten. Advertenties en advertorials worden geplaatst buiten de verantwoordelijkheid van de uitgever.
Aan dit nummer werkten mee Kim Roos Huub Vreeburg Ronald Lulofs
Grafische vormgeving Hans de Booij
Achillespees tendinopathie (middendeel)
Huidige denkwijze en een voorgesteld pathogenese model (deel 2)
6
Redactie & advertenties Westvlietweg 72-Z 2495 AA Den Haag Tel. (070) 320 61 57 info@infysio.nl www.infysio.nl
Training van protectors bij sporters (deel 4)
10
Laterale Heuppijn (deel 1)
20
Verschijning en oplage InFysio verschijnt 10 keer per jaar. Oplage 6.000 stuks. InFysio wordt gratis verzonden naar alle beslissers in de fysiotherapie. Aanmelding voor InFysio is alleen mogelijk via www.infysio.nl. InFysio kan ook naar personen of andere instellingen verzonden worden. Daarvoor geldt een jaarabonnement van € 25,– (incl. BTW) per jaar. Dit abonnement kan op elk moment ingaan.
Adreswijzigingen Uitsluitend doorgeven via e-mail of de website info@infysio.nl www.infysio.nl
Copyright InFysio is een merknaam van Phytalis. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of verveelvoudigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
SmartFysio
Waardevol instrument door combinatie inhoud en marketing 26 InBedrijf
Uitgever
www.phytalis.nl
4
Ga naar www.infysio.nl
29
Wij gaan op zomervakantie de volgende InFysio verschijnt op 29 september!
App Download nu gratis onze via de App Store! (5.030 dowloads, 35.187 geopend)
Volg ons op Social Media:
@infysio
www.facebook.com/infysio
5
Achillespees tendinopathie (middendeel) deel 2
Huidige denkwijze en een vo Door de complexiteit van tendinopathie is er een zeer actief onderzoeksveld ontstaan vanuit diverse wetenschappelijke disciplines. In dit artikel een groot deel van de belangrijkste thema’s in het onderzoek naar tendinopathie en de pogingen om deze te distilleren naar een voorgesteld pathogenese model van midden Achillespees tendinopathie. In deel 2 van deze reeks meer over de rol van inflammatie in Achillespees tendinopathie en de conclusie.
6
oorgesteld pathogenese model Door: Daniel Lawrence BSC MCSP Vertaling: InFysio Redactie
Rol van inflammatie Eén van de meest prominente onderzoekers op het gebied van Achillespees tendinopathie en de wijziger en voorstander van de eccentric heel-drop in de
behandeling van Achillespees tendinopathie was Alfredson. Samen met zijn collega’s demonstreerde Alfredson herhaaldelijk een histologische afwezigheid van inflammatoire cellen bij tendinose (25-27). Deze studies hadden de focus op symptomatische en – daarom in een later stadium op chronische tendinopathische biopten. In tegenstelling tot deze bevindingen hebben experimentele modellen evidentie geleverd van een vroege inflammatoire reactie. Rennende knaagdieren toonden een toename van essentiële inflammatoire modulatoren (28). Studies bij konijnen en paarden hebben een toename van inflammatoire cellen bij excessieve mechanische belasting bevestigd (29). Hoewel onderzoeken bij de mens een toegenomen aanwezigheid van cytokines aantoonden (30,31), zijn de meeste histologische onderzoeken bij menselijke pezen niet succesvol geweest in het bevestigen van het bestaan van inflammatoire cellen in tendinopathische pezen (32). In een poging om deze methodologische uitdagingen te overwinnen voerden Miller et. al. (32) biopsiën uit op schijnbaar onaangedane subscapularis pezen bij patiënten met bevestigde supraspinatusrupturen. Hij claimde de eerste te zijn die overtuigende evidentie leverde van een inflammatoire cel aanwezig bij vroege menselijke tendinopathie. Het belangrijkste onderwerp van dit onderzoek was de observatie van chemische presentaties in stressed pees tissue dat op MRI niet tendinopathisch leek te zijn. Miller en collega’s onderzoek uit 2010 (32) was onderbouwd door de onverwachte resultaten uit hun onderzoek van twee jaar eerder (33). De auteurs bevonden dat - ondanks een normaal MRI- en arthroscopisch beeld - de
schijnbaar onaangedane subscapularis pezen, in vergelijking met de naast gelegen gescheurde supraspinatuspezen, matige inflammatoire histologische tendinopathische veranderingen vertoonden. In een recenter onderzoek beoogde Millar (32) een duidelijker beeld te genereren van de cellulaire activiteit die een toegenomen hoeveelheid macrofagen en mestcellen laat zien. De macrofagen zijn deels verantwoordelijk voor het stimuleren van weefselherstel, terwijl de mestcellen degranuleren in respons op mechanische stress en vervolgens angiogenese stimuleren. De verwevenheid van mestcellen met tenocyten in de regulatie van tendonmatrix synthese bevat mogelijk essentiele antwoorden op een eventueel cellulair cascademodel van vroege tendinopathie. Het onderzoek toonde een overtuigend toegenomen hoeveelheid van inflammatoire celinfiltraten aan in vroege stadia van subscapularis tendinopathie. Daarentegen waren ze verminderd bij de gescheurde subscapularispees. De auteurs concludeerden dat dit vroege, maar tijdelijke ontstekingscomponent een normaal karakteristiek kan zijn in de pathogenese van alle menselijke tendinopathieën (32), alleen wordt het in latere symptomatische stadia vervangen door degeneratie (32,34). Ter onderbouwing van deze bevinding wordt verondersteld dat de evidente veranderingen in de tendonmatrix die volgen op remodellering, deels beheerst kunnen worden door inflammatoire mediatoren die voorafgaan aan klinische symptomen (35). De latere symptomatische pees komt voort uit neurogene inflammatie, in gang gezet door de schadelijke stimulatie van perifere sensorische zenuwen door algogene substanties zoals
7
Enraf-Nonius B.V. Vareseweg 127 3047 AT Rotterdam
Wie verder kijkt ziet meer! Als therapeut kunt u letterlijk uw inzicht verdiepen. De diagnostiek krijgt een extra dimensie als we onder de huid van onze patiÍnt kunnen kruipen. Met musculoskeletale ultrageluid is het mogelijk om de inwendige structuren real-time te bekijken. Niet alleen heldere beeldvorming van afwijking in anatomische structuren maar ook het echte bewegingsverloop – een dynamische beeldvorming! Kijk voor meer informatie op:
8
T 010 - 20 30 666 info-nl@enraf-nonius.nl www.enraf-nonius.nl
“
De latere symptomatische pees kan ontstaan uit een neurogene inflammatie
”
glutamaat en substance P. Deze prikkelen de nieuwe vrije zenuwuiteinden die zich met de nieuwe vaten verspreiden door de pees. Er wordt gedacht dat, wanneer deze uitbraak een bepaalde drempel bereikt, dit de aanzet is tot de klinische symptomen (36). Voordat we de conclusie trekken, presenteer ik graag het model van de belangrijkste mechanismen van tendinopathie die volgen op vermoedelijke fibrillaire microrupturen door een initiele
tissue stressor (figuur 2). Figuur 2 is gewijzigd overgenomen van Abate et al. (2011) (1) en Miller et al. (2010) (32).
Conclusie Concluderend lijkt het erop dat de verhoogde metabolische activiteit aanwezig bij middendeel Achillespees tendinopathie ontstaat uit een disbalans in pees homeostase. Dit wordt waarschijnlijk in gang gezet door een initiële tissue stressor die fibrillaire microrupturen veroorzaakt. Het middelgedeelte van de pees,
Initiele stressor Microrupturen
Proteinases MMP’s + TIMP’s –
Mestcellen & Macrofagen inflammatoire mediatoren Cytokines
Toegenomen apoptose ECM degradatie
Anaërobe conditie Hypoxie HIF VEGF
Angiogenese & neovascularisatie Proliferatie van zenuwen Neurogene inflammatie
in eerste instantie hypovasculair, lijkt te worden gevasculariseerd als onderdeel van de pathogenese. Als de hypovasculariteit onder mechanische druk leidt tot de hypoxische staat van het weefsel, blijft de vraag welke elementen van het pathologische proces een herstellende werking hebben en welke schadelijk zijn. De opgemerkte afwezigheid van inflammatoire mediatoren lijkt het resultaat te zijn van de methodologische uitdaging van het in vivo onderzoeken van tendinopathieën, wanneer de pathologie klinisch asymptomatisch verloopt en bovendien in een vroeg stadium niet waarneembaar is met MRI. Recenter onderzoek extrapoleert de bevindingen uit de rotator cuff pezen en veronderstelt een vroeg inflammatoir component in alle tendinopathieën. Gebaseerd op onze verbeterde, maar nog steeds beperkte kennis van Achillespees tendinopathie blijft een fundamenteel vraagstuk onbeantwoord: de werkzaamheid van huidige behandelmethodes en vroege interventies in het licht van een mogelijke inflammatoir component. Het compleet verlaten van traditionele anti-inflammatoire behandelmethodes moet worden herzien, terwijl behandelingen gebaseerd op het reduceren van neovascularisatie (zoals sclerose injecties en eccentric heel-drops) lijken te conflicteren met vasodilatatiebehandelingen (zoals stikstofmonoxide therapie). We blijken nog te speculeren over behandelwijzes en we extrapoleren data op een onbevredigend niveau.
Figuur 2: Dit schematische diagram laat de diverse elementen van Achillespees tendinopathie pathogenese zien, van initiële stressor en microruptuur tot de daaruit resulterende degradatie van de extracellulaire matrix (ECM) en symptomatische neurogene inflammatie die leidt tot (chronische ervaren) pijn.
9
Training van protec
10
tors bij sporters (deel 4) Dit is het 4e en laatste artikel over actieve revalidatie bij hobby- en prestatiegerichte sporters met schouderklachten. In dit artikel de training van de derde groep spieren, de Protectors. Volgens deze classificatie vallen onder de protectors de m. infraspinatus, m. teres minor, m. subscapularis en m. biceps brachii caput longum. De m. supraspinatus wordt door sommigen ook tot de protectors geteld. Voor de volledigheid wordt de supraspinatus in dit artikel ook meegenomen.
Door: Martin Ophey, MSc, PT
Fase 1 ‘Propriocepsis-training’ Bij sommige patiënten kan het nodig zijn om voorafgaand aan de oefentherapie 1-2 weken rust in te plannen (b.v. bij hoge actualiteit). Het is in die tijd vaak wel mogelijk om passieve technieken ter verbetering van de mobiliteit toe te passen en al te beginnen met pivoter-training zoals in het tweede artikel is besproken. Bij patiënten met langdurige schouderklachten is er vaak sprake van een gestoord contractiepatroon. Zo zullen veel patiënten bij de klassieke endorotatie-oefening in een open keten
vooral met de m. pectoralis major werken in plaats van de bedoelde m. subscapularis te trainen. Dit fenomeen is inmiddels goed voor instabiliteitspatiënten beschreven (Jaggi 2010). Ervaring leert echter dat dit ook regelmatig in postoperatieve situaties voorkomt of ook bij impingementpatiënten. Een geschikte oefening om het bewuste aanspannen van de m. subscapularis te oefenen zonder gebruik te maken van de grote borstspier is de belly-press oefening (foto 3). De patiënt geeft met de hand een lichte druk op de buik (endorotatie). De hoeveelheid druk op de buik kan gecontroleerd worden met een
dynamic stabilizer. Met de hand van de niet aangedane zijde controleert de patiënt (of de therapeut) of de druk op de buik daadwerkelijk door de m. subscapularis wordt opgebouwd of dat de kracht vooral door de m. pectoralis major komt. Verder valt het bij patiënten met langdurige schouderklachten regelmatig op dat zij bij de klassieke exorotatie-oefening in een open keten geen contractie in het gebied van het infra spinatus/teres minor complex voelen, maar veel meer in het gebied van de m. deltoideus. De achterste vezels van de m. deltoideus kunnen ook een exorotatie beweging uitlokken. Een geschikte oefening om het bewuste aanspannen
Foto 3 belly press oefening met visuele controle van de endorotatie-kracht en tactiele controle van pectoralis-activiteit
Foto 4 dynamic stabilizaton exercise in 90 graden abductie
11
Samcon SAMCON BIOMEDICAL EQUIPMEN T
REVALIDATIE Voor de privé Fysiopraktijk, nu ook verkrijgbaar als “Single Unit F110 - Back Extension” David werkt door middel van een eenmalige aanschaf (of evt. kooplease). Waarbij U eigenaar wordt van de toestellen en het Conceptgebruik, zonder maandelijkse licentieafdragingen. Het blijft steeds mogelijk om de Single Unit uit te breiden tot het volledige RUG- en NEKcircuit, waarbij de patiënten in circuitvorm en evt. in groep kunnen oefenen. Het David Spine Concept verbetert zowel mobiliteit als kracht van de wervelkolom, door nauwgelette controle van de lichamelijke aanpassingsprocessen. Methodiek van het David Spine Concept: • bepalen van het biomechanisch functieprofiel van de wervelkolom door evaluatie van kracht en bewegingshoek bij flexie, extensie, rotatie en lateroflexie • directe feedback via de 8”color Touchscreen op ieder toestel, • met draadloze datatransfert naar centrale PC
Compleet circuit: Lumbar Extension, Flexion, Rotation, Lateroflexion En evt. aangevuld met Cervical Flex/Ext/Lat. Het David Spine Concept kadert in een Totaalbenadering: traditionele fysio, hef-en tiltechnieken, ergo, stabilisatie…
Uniek HIP-LOCK systeem (David Patent) Absolute beenfixatie voor: • uitsluiten van compensatie Hamstrings en Glutae • optimale dynamische activiteit Erector Spinae Deze gepatenteerde Hip Lock constructie onderscheidt de David toestellen van andere Rugtrainingen
Voor meer informatie of een demo, e-mail of bel ons: info@samcon.be • Tel: 0115-567089
www.samcon.be
Bouw op Casa Ratsma Specialist in duurzame praktijkhuisvesting Veel natuurlijke lichtinval met behoud van privacy, optimale klimaatbeheersing en logische routing vormen de pijlers van onze comfortabele ontwerpen. Eisen voor Plus Praktijk- en HKZ certificering zijn bekend terrein.
casa ratsma heldere architectuur
Energiezuinig of energieneutraal Nieuwbouw of een bestaand pand verbouwen? Casa Ratsma staat altijd garant voor energiezuinig comfort. Uw nieuwbouw praktijk realiseren wij zelfs energieneutraal! In bestaande praktijken helpen we u energie te besparen en gelijktijdig het comfort te verhogen.
Architectenbureau Casa Ratsma is dé specialist in duurzame praktijkhuisvesting! Casa Ratsma begrijpt wat er nodig is voor de ideale omgeving voor u en uw cliënt. Uw ideale werkomgeving realiseren en tegelijkertijd op kosten besparen? Neem snel contact op voor een adviesgesprek.
T 0187 - 60 39 18, E info@casaratsma.nl
www.casaratsma.nl 12
KRS Methode
Series Herhalingen Seriepauze
Opmerkingen
1
Coördinatie
2-5
2
10-15*
½ Min
Underloaded gewicht
Extensief krachtuithoudingsvermogen 2-5
21-30
1 Min
Overloaded gewicht
3
Intensief krachtuithoudingsvermogen
2-5
15-20
1 Min
Overloaded gewicht
4
Extensief Recruteren
2-4
8-14
2 Min
Overloaded gewicht
5
Intensief Recruteren 1
2-4
5-7
2-3 Min
Overloaded gewicht
Tabel 4 belastingsvariabelen
van het exorotatoren-complex te oefenen, is de dynamic stabilization exercise in 0, 45 of 90 graden abductie (foto 4). De patiënt trekt zijn scapula actief in retractie en depressie, probeert bewust het caput humeri in de cavitas te trekken en spant daarbij ook de m. biceps aan (Magarey 2003). Vanuit deze situatie van vooractivatie maakt de patiënt vervolgens lichte exo- en endorotatie bewegingen; eerst langzaam met een kleine bewegingsuitslag en vervolgens ook sneller met een grotere bewegingsuitslag. Bij zowel de belly press oefening als de dynamic stabilization exercise is het van belang voor een goede vooractivatie van de pivoters te zorgen! Verder kan in deze fase in gesloten keten geoefend worden. Dat zijn vaak de oefeningen die ook de pivoters stimuleren (zie artikel 2). Zo kan de wall push up voor een goede activatie van de m.
serratus anterior zorgen en tegelijkertijd voor veel m. subscapularis-activiteit (Decker 2003). Mocht bij de wall push up nog te veel m. pectoralis major activiteit aanwezig zijn, kan als voorbereidende oefening de dynamic hug worden gebruikt (foto 5 dynamic hug). Patiënten die geen compensatiestrategieën bij de exo- en endoratie-oefeningen hebben kunnen direct doorgaan met fase 2. Oefeningen in fase 2 worden in eerste instantie aangeleerd in KRS 1, en worden dan vervolgens een aantal weken in KRS 2 en 3 getraind (Bitter 2007). Centraal in deze fase staan de klassieke exo- en endorotatieoefeningen met een pulley, dumbell of theraband (foto 6 ‘klassiekers’) (Kuhn 2008). Bij deze oefeningen is het essentieel om goed
Foto 5 dynamic hug
Foto 7 half gesloten keten oefening weerstand Foto 6 „klassieker”, theraband exo- en endo-oefening in 0 graden abductie
exorotatie met een theraband
13
Cursus schouderrevalidatie Klinisch redeneren binnen evidence based handelen van schouderproblematiek in de fysiotherapeutische praktijk
Inhoud cursus
(algemeen en specifiek). • Bindweefselfysiologie van de schouder (nadruk klinische relevantie van de schouderanatomie). • Anatomie van de schouder: op basis van recent wetenschappelijk onderzoek. • Biomechanica modellen en klinisch redeneren met aandacht voor patroonherkenning A.M.B.R.I., T.U.B.S., G.I.R.D. en • Fysiotherapeutische diverse impingementproblematiek. en de klinische relevantie voor fysiotherapeutisch handelen. • Wondgenezing uni- en multidirectionele instabiliteiten, articulaire en interne impingements, S.L.A.P.- en Bankart-laesies, • Schouderpathologie: conservatief en operatief management. Het fysiotherapeutische onderzoek vooral voor specifieke schoudertesten inclusief bespreking van de klinische • Vaardigheden: waarde op basis van recent wetenschappelijk onderzoek (Evidence based physiotherapy). met aandacht voor de grondmotorische eigenschappen ‘coördinatie’, ‘mobiliteit’ en ‘kracht’. • Revalidatieleer • Vaardigheden: actieve revalidatie, open en gesloten keten training.
Accreditatie 16 punten
Datum 3, 4 en 5 oktober 2013. Alle dagen van 9.00 - 17.00 uur.
Locatie
ts h c e Sl en s t a a r! 5 pl a a b ik h c s be
InFysio Academy, regio Den Haag
Kosten
Magazine
Cursuskosten € 525,– (Inclusief BTW, cursusmaterialen en catering)
Hotelovernachting vanaf € 50,–
Online Service Academy Informatie/inschrijven: www.infysio.nl/academy
Cursus impressie via de InFysio App of Facebook.com/infysio
“
Bij patiënten met langdurige schouderklachten is er vaak sprake van een gestoord contractiepatroon
te controleren of er daadwerkelijk de gewenste spieractiviteit optreedt. De patiëntervaart bij een goede exorotatietraining een spiercontractie op de dorsale zijde van de schouder. Dit is voor de fysiotherapeut ook palpabel. Uit de dagelijkse praktijk blijkt dat sommige patiënten veel beter exo- en endorotatoren kunnen trainen in zijligging met een dumbell en sommigen veel beter met een theraband of een pulley in stand. Het is taak van de fysiotherapeut om individueel voor elke patiënt de optimale oefening te kiezen (‘trial and error’). Soms is het handig de bewegingsuitslag te beperken. De patiënt traint dan alleen maar in de range van maximale endorotatie tot de neutrale positie. Verder leert de ervaring dat er een aantal zinvolle variaties zijn die bijvoor-
”
beeld de instabiliteitspatiënt helpen beter het caput humeri te centreren (foto 7 halfgesloten keten oefening) of de impingementpatiënt beschermen voor te veel deltoideus-activiteit (cranialisatie en daarmee provocatie van de inklemmingsproblematiek tijdens de oefening). In foto 8 ondersteunt een kussen de bovenarm waardoor de deltoid-activiteit gereduceerd wordt en de m. infraspinatus activiteit toeneemt (Reinold 2004). De hier beschreven oefeningen worden bij voorkeur in eerste instantie uitgevoerd in het scapulavlak (20 tot 30 graden voor het frontale vlak). In het scapulavlak is de congruentie van het glenohumerale gewricht beter en is er sprake van een betere kracht-lengte-relatie van de protectors (Donatelli
Foto 8 dumbell exo oefening in 0 graden abductie met ondersteuning van de bovenarm om
1997). Verder schijnt de doorbloeding in de pees van de m. supraspinatus beter de blijven (Ellenbecker 2010). In een volgende stap kunnen de exo- en endo-rotatieoefeningen ook in andere abductie-posities worden uitgevoerd. Bij de werpsporters is het noodzakelijk de protectors ook in 90 graden abductie te trainen (foto 9 exorotatie training in 90 graden abductie). Om de biceps brachii te trainen kan er gewerkt worden met de klassieke biceps curl of een cable row (foto 10 cable row). Bijkomend voordeel van de cable row is dat naast veel activiteit in de biceps er ook veel activiteit in de m. subscapularis wordt uitgelokt (Hintermeister 1998). Gesloten keten oefeningen die in het kader van de pivotertraining in een eerder fase van de revalidatie al zijn uit-
Foto 9 exo training in 90 graden abductie
de deltoid-activiteit te reduceren
15
Uw praktijkomzet gezond houd Uw ‘normale’ patiëntenbestand is onvoldoende voor een gelijke omzet. Houd uw praktijk ‘gezond’ door op de juiste manier in beeld te komen bij de consument. Hoe
Waarom
Sleutelwoord: integratie. Concreet: uw website sluit aan op uw
Mijn MarCom is een team van ontwerpers, webspecialisten,
social media, folder en wat u zegt tegen uw patient.
social media deskundigen, tekstschrijvers, drukwerkexperts en communicatie-adviseurs. Dit team is volledig voor u beschik-
Wat
baar zonder meerkosten. Dat levert veel op!
Moeilijk? Ja als u het zelf doet. Nee als u het samen doet met Mijn MarCom. Mijn MarCom, ontwikkeld door InFysio,
Samen sterk
is een professionele totaaloplossing met een bewezen stap-
De fysiotherapeut voor fysiotherapie + Mijn MarCom voor de
penplan dat uw praktijk bij de consument in beeld krijgt en
praktijkcommunicatie = samen sterk!
houdt.
Nu al voor 50 praktijken.
Intake met Plan van Aanpak
Luisteren, prioriteren en implementeren
1 stap één
Luisteren, regelen & adviseren
8
stap zes stap zeven
7 Bewezen stappenplan 16
2 stap twee
stap acht
Begeleiding
Huisstijl
Screening, ontwikkeling en plaatsen
Vorm en tekst
Ontwerpen, schrijven en produceren
6 Nieuwsservice
Zoeken, schrijven & plaatsen
den? Zet uw praktijk in het licht! Wat levert Mijn MarCom op n Complete kennis, expertise en ervaring op het gebied van praktijkcommunicatie. Uw praktijk is altijd in beeld bij consumenten in uw regio. n Vertalen van inhoudelijke fysiotherapeutische kennis (de kracht van fysiotherapie) naar en overbrengen op consumenten. n Heel veel gemak, 1 adres voor uw alle praktijkcommunicatie n Enorme besparing in tijd en geld n Alle rust en ruimte voor uw kerntaak: fysiotherapie
Website
Remco Quak, fysiotherapeut bij PMC Schuilenburg
Screening, ontwikkeling & hosten
Klant sinds december 2012 “Tijdens een cursus bleek dat de juiste inzet van Social Media veel kan betekenen voor je praktijk, mits alle uitingen goed op elkaar aansluiten. Het gaat om het totale plaatje. Daarom kozen we voor het Mijn MarCom Pluspakket. Het team van Mijn MarCom ontwierp onze website en heeft het voor ons mogelijk gemaakt om deze op een makkelijke manier zelf up-to-date te houden. Daarnaast hebben we een huis-aanhuis krant uitgebracht. De eerste enthousiaste reacties zijn al binnen! Ik ben verbaasd hoe snel onze Facebookpagina groeit in het aantal ‘Likes’. Zo spreken we direct een groot publiek aan met onze nieuwsberichten. Bovendien konden we op die manier veel betekenen voor het Roparun team dat we sponsoren. Ook komen er al nieuwe aanmeldingen via onze website. Het Mijn MarCom team reageert altijd snel op mijn vragen en verzoeken. Ik ben heel tevreden. Over de inhoud én over de techniek die erachter zit!”
3
stap vier
stap drie
stap vijf
4
Social Media
Inrichten, vullen & plaatsen
Meer weten? Het best werkt een telefoontje. We gaan dan specifiek op uw situatie en vragen in. Uiteraard kunt u ook onze website bekijken of een e-mail sturen.
5 Digitale nieuwsbrief
Ontwerp, vullen & verzenden
www.infysioservice.nl info@infysio.nl 070-3206157
Foto 9 exo training in 90 graden abductie
Foto 10 cable row
Foto 11 gesloten keten op een instabiele onderlaag
gevoerd kunnen ook nu hier ingezet worden om de intermusculaire coördinatie tussen exo- en endorotatoren en tussen pivoters en protectors te stimuleren. Het introduceren van een labiele onderlaag schijnt veel invloed op de spieractiviteit te hebben (foto 11 éénarmig steunen op een Swiss ball). Training op een labiele onderlaag stimuleert spieractiviteit op hersenstam- en ruggenmergniveau.
Positioners en propellors Afhankelijk van de grootte van het abductie-elevatietraject waarin de patiënt pijnvrij is, een correct scapula-ritme laat zien en in fase 2 de protectors getraind heeft kan worden begonnen met het trainen in een open keten. Dit brengt doorgaans met zich mee dat er ook meer activiteit in de positioners (m. supraspinatus en m. deltoideus) gevraagd wordt. Er wordt dan de nadruk gelegd op het
trainen van het krachtenkoppel tussen cranialiserende en centrerende (caudaliserende) spieren. Mogelijke oefeningen zijn bijvoorbeeld de scaption raises met de bovenarm in een endorotatie stand (empty can exercise) of een exorotatie stand (full can exercise) (Reinold 2007, Takeda 2002). In recente literatuur wordt de empty can exercise afgeraden omdat er te veel deltoid-activiteit en te weinig protector-activiteit optreedt (Ellenbecker 2010). Dit komt ook overeen met ervaringen in de praktijk. De empty can exercise is vaak in tegenstelling tot de full can exercise pijnlijk. Beginnend met een kleine bewegingsuitslag kan deze oefening vervolgens worden opgebouwd tot 120 graden abductie in het vlak van de scapula (foto 12). Indien de patiënt de full can exercise tot 90 graden abductie beheerst kan ook worden begonnen met training van de propellors. De propellors zijn de grote spiergroepen rondom de schouder (m. pectoralis major, m. latissimus dorsi). Eerste propellor-oefeningen kunnen bijvoorbeeld de bench press of de dumbell flys zijn.
Foto 12a en 12b begin en eindpositie van de full can exercise
18
Indien de patiënt deze oefening tot 120 graden abductie klachtenvrij kan uitvoe-
Foto 13 prestretch met een eenarmige pull over
ren, kan er voor worden gekozen door middel van bijvoorbeeld de front press en military press ook de eindfase van de abductie-elevatie beweging te trainen. Een geschikte oefening om ook de propellors in dit traject te trainen is de pull over. Indien sporters succesvol in de propellor-oefeningen tot KRS 4 of 5 (zie tabel 4 belastingsvariabelen) zijn opgetraind
kan door middel van het transfersysteem worden begonnen ook het recruteren in snelheid te stimuleren (snelkracht, explosiefkracht, concentrisch versnellen, excentrisch remmen en vormen van prestretch en plyometrie) (foto 13 prestretch middels eenarmige pullover). Ook elementen uit het werp ABC kunnen dan in de revalidatie van de hobby- en prestatiegerichte sporter worden geïntegreerd (Edelaar 2009).
Download de complete reeks in InFysio Archief op www.infysio.nl
Mansom Fitfloor® breidt assortiment Trainingsvloeren uit Mansom Fitfloor®, leverancier van vloeren voor de fysiotherapie- en fitnesssector, biedt vanaf dit voorjaar nieuwe opties voor de door hun te leveren trainingsvloeren. Naast een uitbreiding in het bestaande assortiment kunststof- en rubber vloeren, biedt Mansom Fitfloor® hierop de extra optie om belijningen naar keuze aan te laten brengen. U kunt hierbij denken aan sprinttracks, afstandslijnen voor apparatuur, rondingen, logo’s, etc. Ook de configuratiebelijningen van multifunctionele trainingstoestellen kunnen hierop worden toegepast. In samenhang met de vele kleuren die Mansom Fitfloor® biedt kan uw ruimte vrij eenvoudig tot een (multi) functionele trainingsruimte worden omgeturnd. De flexibel toe te passen ontwerpen, u kunt ook uw eigen ontwerp indienen, kunnen overal worden toegepast waar u wilt zonder dat dit hoogteverschillen met zich mee hoeft te brengen. Voor vragen of een vrijblijvende afspraak met onze adviseur kunt u contact opnemen met Mansom Fitfloor®. Telefoonnummer 035-6550510 - www.mansomfitfloor.nl
19
Laterale Heuppijn Dit artikel geeft een overzicht van de algemene diagnoses van laterale heuppijn en pijn door het IlioTibiale Band Syndroom (ITB) en revalidatietechnieken met betrekking tot de relevante anatomische structuren. Bewerking: InFysio redactie
Algemene diagnoses Laterale heuppijn rond de trochanter major (TM) komt vaak voor. De incidentie in geĂŻndustrialiseerde samenlevingen loopt zelfs op tot 25% van de bevolking (1). Veel voorkomende namen in de literatuur
20
zijn onder meer; Iliotibial Band Syndrome (IBS), external snapping hip, gluteus medius tendinopathie, greater trochanteric pain syndrome (GTPS) en bursitis trochanterica. Deze diagnoses vertegenwoordigen in grote lijnen pathologieĂŤn van dezelfde structuren. Ze kunnen afzonderlijk optreden of in combinatie met
Femoro Acetabulair Impingement (FAI), degeneratieve gewrichtsveranderingen en labrumpathologie. Ze leiden allemaal tot een verandering in de kwaliteit van bewegen en spierfunctie. Dit kan leiden tot primaire pijn anterior en secundaire pijn lateraal. Ook lage rugklachten kunnen doorwerken tot in het laterale
(deel 1) dijbeen, dus zal een screening de lage rug moeten uitsluiten als oorzaak van de pijn. Compressie van het laterale cutane zenuw van het dijbeen (meralgia paraesthetica) bij de aanhechting van het ligamentum inguinale in de spina iliaca anterior suprior (SIAS) kan tot pijn leiden in het laterale dijbeen. Impact in dit gebied tijdens sport (hip pointer) resulterend in een verandere sensatie rechtvaardigt verder onderzoek. Om laterale heuppijn te begrijpen en succesvol te behandelen moeten we de structuur en de functie onderzoeken.
Toegepaste anatomie Heupgewricht De uitlijning van het bekken op het femur (femoropelvic alignment) in de frontale positie in stand op één been, wordt gehandhaafd door de balans in compressiekrachten door gewichtdragende activiteiten en die van het laterale heupstructuren. Het lichaamsgewicht functioneert als resistance arm op de zwaartekrachtlijn die door het centrum van het sacrum naar de heupgewrichtsas loopt. Dit wordt opgevangen door spierkracht op de hefboom van het laterale heupmusculatuur naar de heupgewrichtsas. Deze opstelling stelt het heupgewricht bloot aan aanzienlijke krachten bij gewichtsdragende belasting. In stand op één been kunnen krachten op het heupgewricht voorkomen van 1,8 tot 3x het lichaamsgewicht. Tijdens het lopen kan deze kracht zelfs toenemen van 3,3 tot 5,5x het lichaamsgewicht (2). Bij vrou-
wen is de femurkop kleiner terwijl het bekken breder is. Daarom is de moments arm van de zwaartekrachtlijn van het lichaam tot het bekken langer bij vrouwen, terwijl de moments arm van het laterale musculatuur tot het centrum van het heupgewricht korter is. De combinatie van deze twee eigenschappen verkleint het mechanische voordeel van de abductoren significant. Met minder mechanisch voordeel moeten de spieren harder werken om het femoropelvic alignment in stand te houden. Dit resulteert in combinatie met een kleinere femurkop in grotere druk op de femurkop (3). Bovendien is de incidentie van GTPS bij vrouwen vier keer hoger dan bij mannen (1).
Laterale musculatuur Het laterale musculatuur is verdeeld in drie lagen (tabel 1) en hebben de functie om de femurkop binnen het acetabu-
lichaamsgewicht weerstand
moments arm
vrouwelijk bekken mannelijk bekken
Figuur 1: Het effect van bekkenbreedte op de weerstandsactie over de heup. Door lichaamsgewicht gegenereerde hefboomwerking is groter dan de hefboomwerking geproduceerd door het laterale heupmusculatuur.
21
Laag Spieren
Functie
1 Diep Gluteus minimus n Primaire stabilisator om de femorale kop in de acetabulum te controleren n proprioceptieve rol 2 Midden Gluteus Medius, n Significante koppelkrachtproductie piriformis n Secundaire stabilisator n Controle van de lage belasting van het bekken op de heupen 3 Oppervlakkig Tenor fascia lata (TFL) n primaire koppelkrachtproductie gluteus maximus, n Controle van de hoge belasting van vastus lateralis het bekken op de heupen Tabel 1 Spierlagen van het laterale heup
lum te houden en/of de pelvis op het femur te behouden. Gewrichtsstabiliteit wordt beter bereikt door de spieren die dicht bij de rotatieas van het gewricht liggen (4). Translatiekracht op de femurkop wordt gereduceeerd door de diepe laterale rotatoren (obturator externis, gemelli, quadratus femuris), gluteus minimus, iliacus en iliocapsularis. De m. iliacus bestaat uit twee sets van vezels
waarvan het laterale partij meer actief is in torsie en de mediale (diepe) vezels verantwoordelijk zijn voor stabiliteit. De iliocapsularis (ook bekend als iliacus minor) ligt onder de rectus femoris en zit direct vast aan het gewrichtskapsel. Het functioneert door het gewrichtskapsel aan te trekken. Er is aangetoond dat hier in geval van heupdisplasie hypertrofie en minder vetinfiltratie optreedt (5,6).
Controleverlies op verplaatsing van de femurkop, vooral in anteriore richting (anteriore laxiteit en posteriore spanning) kunnen het risico op FAI verhogen. Zeker wanneer er sprake is van een onderliggende botafwijking (gewrichtsdisplasie). De gluteus medius heeft drie aparte fasciale lagen (7) elk met een separate zenuwvoorziening. De anteriore en posteriore delen liggen diep bij het middelste deel. Hoewel de gluteus medius vaak beschouwd wordt als de voornaamste heupstabilisator en gericht door “clamshell” achtige acties, is het fysiek niet in staat om op eigen kracht het bekken op de femur te stabiliseren in de éénbeenstand. Er is berekend (8) dat de abducerende krachten die hiervoor verantwoordelijk zijn verdeeld worden tussen de m. gluteus medius (70%) en de spieren die aan de ITB (30%) vastzitten.
Het Veldon concept Hoogwaardig testen en trainen van de rug stabiliteit. Adequaat en inzichtelijk voor u, de cliënt en verzekeraar.
22
Naam Positie t.o.v. TM gemiddelde lengte in cm Gluteus Maximus
lateraal
10 - 15
Gluteofemoral
caudaal
10 - 15
Gluteus medius
anterieur van de apex
1,0 – 1,7
Gluteus minimus
anterolateraal
2,7 – 4,4
Tabel 2: Slijmbeurzen rond de Trochanter major (TM) Download deze tabel via Facebook van InFysio
Het bovenste deel van de m. gluteus maximus (zie hieronder) en de tensor fascia lata (TFL) zitten beide aan de ITB en ook de vastus lateralis kan overwogen worden vanwege z’n fasciale hechting (9). Van het laterale rotatorgroep van de heup heeft de quadratus femoris (QF) de grootste differentiale atropie laten zien bij lange bedlegerigheid. In de tweede Berlijnse bedrust studie bijvoorbeeld, toonde de QF 9,8% volumeverlies na 28 dagen en 18,1% volumeverlies na 56 dagen head-down tilt bedrust (10). De gluteus medius reduceerde z’n volume met slechts 3,7% en er is geen verandering gezien in de obturatoren of de piriformis. Het laterale spieren worden van elkaar en de onderliggende structuren gescheiden door vier bursean (tabel 2) ieder voorzien van diepe, oppervlakkige en/of secundaire delen. Er zijn in totaal op tien verschillende lokaties langs de GT slijmvliesbeurzen aangetroffen bij ontleding (11).
Iliotibiale band De diepe fascia van de onderste extremiteit wordt collectief de fascia latae genoemd. Het hecht aan de buitenste rand over de volle lengte van de spina en vertakt naar het sacrotuberale ligament, de tuber ischiadicum en de pubis waardoor het bovenste deel van de dij effectief is omringd. In het laterale aspect van de dij is de fascia verdikt in twee aparte lagen die een niet-elastisch collagene band vormen, de iliotibiale band (ITB). De gluteus maximus en de gluteus medius komen van pos-
terior de ITB in en de TFL van anterior. Sommige van de TFL vezels leggen een derde van de afstand langs de ITB af. Neerwaarts langs het laterale zijde van de dij vormt de ITB de diepe vezels tot binnenwaarts gerichte vlakken die hechten aan de linea aspera van de femur, hierdoor worden de mediale en laterale intermusculaire septa gevormd. De oppervlakkige vezels van de ITB hechten verder omlaag aan het laterale femur condyl, het laterale retinaculum patella en het anterolaterale aspect van de tibiale condyl (Gerdy’s tuberculum). Een groot deel van het laterale retinaculum van de patella komt eigenlijk vanuit de ITB omhoog om de iliopatellaire band (12) te vormen wat een direct effect heeft op patellaire sporing. In staande positie ligt de ITB posterior van de heupas en anterior van de knie-as en helpt daarom heup- en kniestrekking waardoor minder spierkracht nodig is om de staande houding vol te houden. Tijdens de zwaaifase tijdens het rennen ligt de ITB anterior van de GT en de buig- / strek-as van de heup, waardoor de belasting voor de heupbeweging vermindert. De aanspanning van de gluteus medius en de TFL wordt doorgegeven door de ITB om de adductie van de dij (13) te besturen en vertragen. Wanneer de gluteus medius slechte conditie en controle vertoont, kan wijziging van het looppatroon leiden tot laterale pijn. Bij een onderzoek onder afstandsrenners (14 mannelijk, 10 vrouwelijk) met ITBS is aanzienlijke zwakte van de gluteus medius op symptomatisch niveau ge-
vonden. Versterking van de spier in een periode van 6 weken maakte 92% van de renners pijnvrij(14)! Balanstesten voor de onderste extremiteiten (4,15) laten vaak een reductie in het abductieve uithoudingsvermogen van de gluteus medius zien en compensatie door overactiviteit van spanning op de TFL-ITB. Hoewel zowel de gluteus medius als de TFL in staat zijn de dij te abduceren, zal de TFL ook de heup mediaal draaien terwijl het posturale posteriore deel van de gluteus medius een laterale rotator (16) is. Bijgevolg, afhankelijkheid van alleen de TFL voor abductieve kracht tijdens lopen zorgt voor een overmaat aan mediale rotatie en adductie van de heup vergroot de buitenwaartse spanning op de extremiteit en daarmee groeiende passieve spanning in de ITB.
Na de zomer testen en revalidatie en keuzes in oefeningen.
23
weten hoe het werkt
ULTRASOUND // EMG // SUPPORT // TRAINING Voor medici en paramedici die zonder zorgen hun blik willen verruimen biedt Dynamic een breed spectrum aan producten en trainingen. Met toewijding zorgen de specialisten van Dynamic voor een blijvende impuls die uw werkplezier vergroot. Samen met u ontdekken we de mogelijkheden en meerwaarde van echografie en emg in de praktijk. Deze inzichten zijn de basis voor de communicatie met uw patienten en onderbouwing van uw werkwijze. Doorzie uw mogelijkheden en maak kennis met Dynamic.
www.dynamic-bv.nl Bedrijvenpark Twente 165L // 7602 KE Almelo The Netherlands // E info@dynamic-bv.nl // T +31 (0)546 658 580
Oefenzaal
Behandelkamers
Oefenzaal
www.mansomfitfloor.nl 24
Wachtruimten
InFysio lezersaanbieding
AfsprakenApp Zomer op Proef Maak gebruik van de InFysio lezersaanbieding en probeer de AfsprakenApp deze zomer vrijblijvend uit. De AfsprakenApp is een eigen mobiele app voor uw praktijk, die uw cliënten op het juiste moment informeert over afspraken, huiswerkopdrachten en praktijknieuws. De dienst is geschikt voor alle praktijken die Intramed gebruiken. De AfsprakenApp is een nieuwe dienst, die zorgt voor een verlaging van de no-shows en een verhoging van de therapietrouw. De eerste voordelen van de AfsprakenApp in een praktijk zijn zichtbaar. Bouw mee om de ‘no shows’ in de zorg te verlagen en neem nu de AfsprakenApp de hele zomer op proef. Tot 1 september betaalt u geen abonnement, alleen start- en SMS-kosten (zie het aanvraagformulier). U kunt dus de AfsprakenApp de hele zomer uitproberen en zelf ervaren wat het effect is op uw no-shows.
De belangrijkste voordelen van de AfsprakenApp: • Automatische afspraakreminders voor uw cliënten, als pushbericht, of via SMS/e-mail. • Geen telefoontjes meer over wanneer de afspraak was. • Grotere therapietrouw door reminders voor huiswerkopdrachten. • Bij nieuwe klachten bent u direct via de app bereikbaar. • De medewerker kan met de app zijn agenda inzien. • De AfsprakenApp is een logisch verlengstuk van de huidige praktijkroutine, en is geen extra belasting voor de medewerkers.
Ga naar www.infysio.nl en download het speciale aanvraagformulier met de lezersaanbieding!
Meer weten?
Via de InFysio App of website www.infysio.nl De AfsprakenApp is een dienst van Appsotheek, in samenwerking met Intramed.
25
SmartFysio
Waardevol instrument door co Dat de fysiotherapeut zich sterk moet onderscheiden om zijn hoofd boven water te houden in het huidige economische klimaat is bekend. Al snel wordt er dan aan commercie en snelle verkooptechnieken gedacht. Taken waar de meeste fysiotherapeuten zich liever niet mee bezighouden. Men onderscheidt zich liever op gebied van vakinhoud, kwaliteit en directe aandacht voor de cliënt, maar hoe zet je dat in als marketingtool? Met het online programma SmartFysio zet de fysiotherapeut zich op de kaart door te doen waar hij goed in is: vakinhoud en het contact met de cliënt. Tekst: Kim Roos
Leidraad behandelproces SmartFysio is een europees concept, ontwikkeld door en voor fysiotherapeuten. Sinds een jaar is dit programma beschikbaar op de Nederlandse markt. Peter Griffioen, mede-ontwikkelaar, legt uit wat SmartFysio betekent voor de praktijk fysiotherapie: “SmartFysio visualiseert het therapieproces voor de cliënt in vele opzichten. Het genereert een herstelcurve, oefeningen voor thuis ondersteund met foto’s en een behandelleidraad op praktijkniveau. Bovendien legt het de patiënt in begrijpelijke taal uit wat de aandoening inhoudt en hoe hij er mee om kan gaan. Met een paar muisklikken verstuurt het systeem documenten met persoonlijke doelen en oefeningen via de e-mail naar de cliënt. Het kan natuurlijk ook als print worden meegegeven.”
Personaliseren op praktijkniveau Door in te loggen komt de fysiotherapeut in een gebruiksvriendelijke en overzichtelijke online gebruikersomgeving terecht. 80% van de orthopedische diagnoses is al door Peter Griffioen en zijn collega’s ingevuld voor de gebruiker. Aan iedere diagnose zijn informatie voor de behandelaar, verwijzingen naar de literatuur en functionele oefeningen gekop-
26
peld. Peter Griffioen legt uit: “De SmartFysio database is gebaseerd op recente wetenschappelijke ontwikkelingen en inzichten. Onze binnendienst houdt de informatie up-to-date. We hebben het systeem bewust zo ver ingevuld voor de gebruiker, zodat het gebruikersgemak sterk toeneemt. De aanwezige vulling van de diagnose-documenten kan op praktijkniveau volledig aangepast worden. Ook is er de mogelijkheid om eigen foto’s te uploaden. Daarnaast kunnen eigen diagnoses aan het systeem toegevoegd worden. Bovendien heeft SmartFysio de eigen praktijkuitstraling.
Elk document dat de cliënt ontvangt is voorzien van het praktijklogo, de praktijkkleur en de contactgegevens.”
Persoonlijke aandacht De uitwerking op diagnoseniveau vormt de basis. Indien nodig kunnen de documenten makkelijk naar de individuele situatie van de cliënt worden aangepast. Door het toevoegen van de cliëntnaam worden de documenten verder gepersonaliseerd. Coachen, begeleiden, instrueren en informeren vormen een belangrijk onderdeel van het vak, vindt Peter Griffioen. SmartFysio ondersteunt daar-
mbinatie inhoud en marketing bij. Een tijdsinvestering is daarvoor volgens Griffioen noodzakelijk: “Er heerst soms nog teveel het idee dat alleen de ‘hands-on’ tijd die er aan de cliënt besteed wordt écht telt. De behandeling wordt echter pas waardevol wanneer de cliënt door het goed opvolgen van instructies en het uitvoeren van oefeningen werkt aan zelfherstel. De meeste cliënten kennen dit nog niet en reageren enthousiast. Ze waarderen de extra persoonlijke aandacht en professionaliteit. Je behandelt de cliënt als klant door verwachtingen te overtreffen. Het is dus de combinatie van inhoud en marketing die SmartFysio zo waardevol maakt. Daarnaast is het een goed en professioneel instrument om de praktijk te structureren.”
ballers landelijk zijn ingevoerd in het systeem, ontstaan er gemiddelden waarmee kan worden vergeleken. Voetballers kunnen zo onderling met teamgenoten vergelijken, maar ook met professionele spelers of clubs van hetzelfde niveau. Dat is enorm leuk en motiverend. Door je praktijknaam op deze manier te ver-
voorbeeld. De mogelijkheden zijn eindeloos.”
Nieuwe initiatieven Inmiddels is SmartFysio gekoppeld aan Intramed. Er wordt ook hard gewerkt aan de koppeling met andere systemen. SmartFysio wordt gebruikt door ongeveer 100 praktijken. De reacties zijn positief. Peter Griffioen vertelt enthousiast: “Er wordt positief meegedacht door gebruikers. Het programma richt zich vooralsnog vooral op orthopedische aandoeningen maar een aantal bekken- en kinderfysiotherapeuten dat bezig is met het behalen van een master heeft al aangegeven dat ze het programma graag met ons willen doorontwikkelen voor hun ei-
“
De SmartFysio database is gebaseerd op recente wetenschappelijke ontwikkelingen en inzichten
Eindeloze mogelijkheden Het SmartFysio team verkent ook andere terreinen. Griffioen: “Je wilt natuurlijk niet alleen je bestaande cliënten boeien en binden. Daarom richten we ons ook op de inzet van het programma bij andere doelgroepen waarbinnen zich potentiële klanten bevinden. Je meet een concrete en functionele vaardigheid die interessant is voor de doelgroep. Zoals bijvoorbeeld de ‘schietsnelheid’ voor jonge voetballers. Doordat er veel gegevens van voet-
binden aan een sportvereniging of andere doelgroep wordt als eerste aan jouw praktijk gedacht als er behandeling nodig is. Dit is natuurlijk maar één
”
gen vakgebied. Dat soort initiatieven juichen we natuurlijk toe! Zelf zijn we ons onder meer aan het oriënteren op het toevoegen van een interactieve cliëntspecifieke webpagina en communicatiebox voor nog meer contact met de behandelaar. Uiteindelijk moet SmartFysio een totaal instrument worden voor het aansturen op zelfherstel, binden en boeien van de huidigeen het werven van nieuwe cliënten.” Kijk voor meer informatie op: www. praktischontzorgen.nl
27
De manier van zoeken bepaalt in hoge mate wat er gevonden wordt.
Echografie
Met echografie ziet u vrijwel niets over het hoofd! Uw fysiotherapeutisch onderzoek geeft veel informatie, maar niet altijd de gewenste zekerheid. Met echografie verhoogt u in veel gevallen de zekerheid van uw conclusies tot wel 100%. Wetenschappelijk onderzoek toont dit aan. Uw oordeel wordt betrouwbaarder, waardoor u nóg betere keuzes maakt voor uw behandelplan. Echografie kan twijfel wegnemen en het beleid van de behandeling optimaliseren. Dat vergroot uw effectiviteit. Als startende en als ervaren echografist vindt u bij Fyzzio geweldige echoapparaten voor uw praktijk. Desgewenst met de handige leermodule ‘Guided Imaging Software’. In het Nationaal Trainingscentrum echografie, kortweg NT-e, bieden wij u bovendien een breed pakket geaccrediteerde opleidingen voor echografie. Honderden collega’s gingen u voor. Ervaar het zelf en maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie of vraag informatie aan. Bel nu of stuur een e-mail en u heeft onze brochure snel in huis.
Philips ClearVue 550
Philips HD7
Echomaster 128 Color
: aam we n n nieuoorhee v Ned
erlan
d
Bel 073 59 99 000, mail naar info@fyzzio.nl of ga naar www.fyzzio.nl
Echografie
Shockwave
Medische fitness
Behandelbanken
Fysiotechniek
Opleidingen
Vraag twee gratis iBooks aan U speelt een centrale rol in de beoordeling van het menselijk bewegingsapparaat en waarschijnlijk maakt u daarbij gebruik van, of wilt u gaan werken met, echografie of (s)EMG. Dynamic speelt hier op in, wij kunnen veel voor u betekenen. Op onze website leest u alles over wie we zijn en wat we precies doen. Om u extra bij uw werk te kunnen ondersteunen heeft Dynamic alle relevante informatie voor een schouder- en voet-echo-onderzoek in twee iBooks gebundeld. Wij willen onze jarenlange ervaring graag met u delen en daarom kunt u de iBooks nu gratis aanvragen. Zien wij u binnenkort ook op één van onze praktische cursussen of introductie- en verdiepingsdagen? Surf voor ons uitgebreide cursusaanbod en de verschillende data naar onze website en klik op Opleidingen. Voor meer informatie DYNAMIC 0546 658 58 of www.dynamic-bv.nl
INBEDRIJF Bewegen vanuit het gevoel met RBT VelDon® is een landelijk netwerk van gecertificeerde paramedici die bewegingsanalyses maken van de rug. Directe feedback en statistiek geven inzicht in test & trainingsresultaat. Toepassingsgebieden liggen binnen de praktijk en in sport & bedrijfsleven. “Het trainen met de RBT kent binnen de patiënt een verrassend snel leerproces. Er wordt namelijk geen nieuwe vaardigheid aangeleerd, maar de sturing zoals die was voordat de rugklachten optraden, wordt tijdens het trainen weer ervaren. Met RBT lok je motorprogramma’s voor stabiliteit uit voor ‘Bahnung’. Het compenseren binnen het bewegingspatroon gaat steeds meer afnemen, de beweging komt weer vrij. Dit is ook wat je als fysiotherapeut ziet en wat door de patiënt zelf wordt ervaren: niet meer rationeel bezig zijn met bewegen, maar weer bewegen vanuit het gevoel. Van patiënten horen wij dat zij bij zichzelf veranderingen in het gedrag waarnemen, zij hebben hun bewegingslust weer teruggekregen.” Praktijk voor Fysio- en Manueletherapie Vermeulen, Emmeloord www.veldon.nl
29
Ook zo gehecht aan uw bestaande zorgdossier en boekhoudsysteem?
Incura Fysio is dé complete online oplossing voor het gehele zorgproces! • agenda en planner • 300 meetinstrumenten • zorgdossier • facturatie incura.nl • boekhouding +
Wegens succes weer in NL
Cursus LumboPelvic MotorControl by Prof Dr Paul Hodges De cursus LumboPelvic Motor Control is weer in Nederland beschikbaar. Het cursusprogramma biedt specifieke motorlearning strategieën gericht op herstel en functioneren van het diepere musculaire systeem en de integratie van de diepe en oppervlakkige musculatuur
Beste interventie
Van het begin (Basic) tot aan het volledige state of the art (Advanced) onderzoek, behandelen en hoog niveau, gespecialiseerd revalidatieproces zal worden behandelen en gepraktiseerd. Na het volgen van de complete cursus Basic en Advanced bent u in staat de beste klinische interventie binnen de huidige stand van zaken te verzorgen. Daarnaast bent u – door toegang tot de volledige onderzoekslijn – verzekerd van de nieuwe mogelijkheden en evidentie.
Basic Cursus 16 punten
kt r e p Be n. e s t aa l p l a ! n i l aant ne s f j i Schr
2 & 3 november 2013 Tarief: € 485
Advanced* Cursus VOL!
Combi Cursus Basic & Advanced* 2, 3 & 4 november Tarief: € 700
Cursustijden: 09.00 – 17.00 uur Plaats: InFysio Academy Locatie Den Haag
Magazine
Alle tarieven zijn incl. BTW en catering gedurende de lesdag. Eventuele hotelarrangementen in overleg met de organisatie. Meerdere hotellocaties op loopafstand.
Basic Cursus geaccrediteerd voor 16 punten voor: registers, algemeen, manueel, bekken en sport! Advanced Cursus nog in aanvraag.
Informatie/aanmelden: www.infysio.nl/academy
Online
Service Academy
Interview Prof Dr Paul Hodges
Wat deelnemers zeggen
Kijk op de App of de website voor het interview
Kijk op onze App of website naar de interviews met de deelnemers.
ELASTIC RESISTANCE MEETS WEIGHT STACK.
Selection Medical - Leg Press
Unieke product eigenschappen: • • • • • •
Uitgebreide instelmogelijkheden Trainen zonder weerstand Elastische weerstand Verschillende weerstandcombinaties Lage startweerstand Proprioceptie training
De Leg Press Medical is de nieuwste innovatie op het gebied van medische- en sportrevalidatie. Het Multiple Resistance System (MRS) combineert elastische weerstand met weight stack training. Het toestel beschikt over uitgebreide instelmogelijkheden, waardoor deze toepasbaar is voor iedere fase van revalidatie. Door gebruik te maken van accessoires kan ook proprioceptie worden getraind.
www.technogym.com/selectionmed De Leg Press Medical is EEC 93/42 en TÜV gecertificeerd. TECHNOGYM BENELUX
Compliant EEC 93/42 Directive
Essebaan 63 - 2908 LJ Capelle aan den IJssel - Tel: +31 (0) 10 - 422 32 22 Fax: +31 (0) 10 - 422 25 68 - Email: info_blx@technogym.com