2250000 Audiciens januari 2025 WEB

DEAFMETAL: ‘JE BENT MEER DAN JE GEHOORBEPERKING’

AFSCHEID VAN EEN LEGENDE ANDI VONLANTHEN

GAAT MET PENSIOEN

WAT BETEKENT DE HERZIENING

VAN DE FREIBURGLIJST VOOR DE NVA-LIJSTEN?

VERHUIZING

AUDICIENOPLEIDING DA VINCI COLLEGE

Vakblad

VOORWOORD INHOUD

5 AudiNed nieuws

Met o.a. Zinnige Zorg, StAr en de Hoorzorgbeurs.

6 Interview Jenni Ahtiainen van Deafmetal ‘Geen stigma, maar zelfexpressie’.

9 NIEUW: column Hoormij·NVVS

Directeur Corrine Verwer is onze nieuwe columnist.

10 Da Vinci College wordt toekomstproof

Verhuizing van de audicienopleiding.

12 Interview Andi Vonlanthen

Head of research van Phonak gaat met pensioen.

17 ’t Dagboek van Geeske

Illustratrice tekent haar ideale audicien.

18 Update voor de Freiburglijsten EUHA-award voor onderzoeker Maren Harries.

21 Column NVAB

Investeren in de toekomst.

22 Podcast Met hertz en ziel

Een luistermomentje voor de audicien.

24 Gehoorkunst ‘Kleuren van klank’ door Tjerk Spriensma.

26 Dementie en het gehoor

Wat is het laatste nieuws op dit gebied?

27 Column Monique Joostema

Na de eindejaarsspurt pleit Monique voor vertraging.

28 Interview GGMD

Wat is hun rol in de gehoorzorg?

31 World Hearing Day

Hoe staat het met het Oorfonds?

32 Hoe lees ik een whitepaper?

Een duik in een onderzoeksrapport.

34 Column Hans Mülder

Bedreigd Apple Airpods de toekomst van de audicien?

37 Trends in hoorhulpmiddelen

Van hulpmiddel naar accessoire.

38 Beroepsgerelateerde gehoorschade

Webinar van Hoormij·NVVS.

39 Column Thijs Thielemans

Een lesje luisteren met Thijs.

40 Golden Hearing

Jan de Laat onderzoekt muziekbeleving slechthorenden.

42 Overig nieuws

Met o.a. Optitrade, NAL-03 en Succesvol Slechthorend.

46 Agenda

Beurzen, opleidingen, bijscholingen, bijeenkomsten: alles in jouw vakgebied.

47 Volgende keer & colofon

MAN VS MACHINE

Het vak van audicien draait om persoonlijk contact: het counselen van mensen, uitleg geven, behoeften achterhalen, verwachtingen scheppen en managen en uiteindelijk écht een verschil maken. Audiciens zijn mensen-mensen; het is de persoonlijke aanpak die hen onderscheidt in een wereld waarin AI en technologie steeds dominanter worden. Een audicien biedt hoorzorg, niet alleen een hoortoestel.

De toekomst van het vak biedt vele kansen – of bedreigingen. Kijk je met optimisme, pessimisme of realisme? Alleen de tijd zal uitwijzen welke visie de juiste was.

In deze editie van De Audiciens lees je een interview met Andi Vonlanten, die veertig (!) jaar lang aan de wieg heeft gestaan van heel veel nieuwe ontwikkelingen op hoortoestelgebied. Hij heeft een optimistische kijk op de toekomst. Kunstmatige intelligentie (AI) zal volgens hem een ongekende boost geven aan de precisie en effectiviteit van hoortoestelaanpassingen.

In zijn column schetst Hans Mülder, zoals altijd op het scherpst van de snede, een toekomst waarin audiciens zich vooral zullen moeten gaan richten op complexe of zware hoorproblematiek. Hij ziet in die niche een kans om de meerwaarde van het vak te benadrukken.

De opdracht voor de audicien is duidelijk: kijk naar voren, wees op de hoogte van nieuwe techniek, nieuwe ontwikkelingen – en kansen –, maar blijf ook vooral audicien. Want het matchen van al die techniek met problematiek vraagt niet alleen om technische kennis, maar ook om empathie en een luisterend oor. Het is dit menselijke aspect dat ervoor zorgt dat een cliënt zich gehoord en begrepen voelt op een manier die technologie nooit volledig kan vervangen.

Bestuurslid AudiNed deaudiciens@audined.com

Sluit weer aan bij het gesprek

Signia Active Pro IX – de earbud die voorzien is van geavanceerde hoortoesteltechnologie

Active Pro IX opent nieuwe mogelijkheden – de earbud met volwaardige hoortoesteltechnologie. Alleen Active Pro IX combineert het vertrouwde ontwerp van een earbud met geavanceerde technologie, die afgestemd kan worden op de behoeften van de hoortoesteldrager. Active Pro IX is de enige instant fit waarmee je handsfree kunt bellen en streamen.

• Draadloze oplader - Makkelijk opladen onderweg

• RealTime Conversation Enhancement – Hoortoesteldragers kunnen weer bijdragen aan groepsgesprekken, zelfs in de meest veeleisende omgevingen

• IP68-gecertificeerd - Hoortoesteldragers kunnen genieten van een actief leven zonder zich zorgen te maken over zweet of stof

• Signia Assistant – De luisterervaring verbeteren met AI-instellingen

Signia Active Pro IX

NIEUWS

PROJECT

ZINNIGE ZORG

Na de publicatie van het ‘verbetersignalement perceptieve slechthorendheid bij volwassenen’ is er volop beweging binnen het project Zinnige Zorg. AudiNed werkt nauw samen met audicienbedrijven om de verbeterpunten, die zij als regiehouder hebben gekregen, uit te werken. Hoewel december 2024 de einddatum was voor veel van deze punten, is het werk nog niet helemaal afgerond. Er zijn geen grote obstakels; het gaat vooral om de verfijning van teksten. Partijen zoals stichting Hoormij∙NVVS en SPHHM (stichting Protocol Hoorhulpmiddelen) leveren belangrijke input en ondersteunen de uitvoering. AudiNed blijft de voortrekkersrol vervullen en werkt gestaag verder aan een verbeterde hoorzorg.

HOORZORGBEURS 2025

AudiNed is ook actief binnen AudiDakt en is druk bezig met de organisatie van de Hoorzorgbeurs 2025. De beurs zal plaatsvinden op zaterdag 24 en maandag 26 mei. Het belooft een inspirerend evenement te worden, met boeiende sprekers en mogelijkheden om kennis en ervaringen uit te wisselen. De locatie is inmiddels vastgelegd en binnenkort worden de eerste details over het programma en de sprekers gedeeld. Reserveer de data alvast in je agenda en houd de updates in de gaten via de QR-code.

DNOAH

Tijdens de laatste NOAH-vergadering was de herziening van de veldnorm een belangrijk agendapunt. De technische inventarisatie is grotendeels afgerond en er ligt nu een concreet plan van aanpak. AudiNed vertegenwoordigt de audiciens binnen deze werkgroep. Hoewel de voortgang van het project Zinnige Zorg binnen NOAH trager verloopt dan gehoopt, zijn er duidelijke afspraken gemaakt om het proces te versnellen. AudiNed blijft ook hier een actieve rol spelen om resultaten te boeken.

VERNIEUWING STAR HANDBOEK

Het StAr Handboek is toe aan een grondige revisie. Een expertgroep, waar AudiNed deel van uitmaakt, is gestart met een ‘reparatieversie’ (Handboek 3.2). Dit moet zorgen voor een werkbaar document dat audits weer mogelijk maakt. Daarna wordt verder gewerkt aan versie 4.0, waarin het handboek overzichtelijker en gebruiksvriendelijker wordt. Het doel is om alle informatie compact en logisch geordend aan te bieden, zodat de hoorzorgsector er optimaal mee kan werken.

STAR RAAD

VAN ADVIES

De Raad van Advies heeft zich recent gebogen over hoorzorg aan huis en nazorg. Deze adviezen zijn inmiddels aangeboden aan het bestuur van StAr. Hoewel er geen nieuwe adviesaanvragen meer openstaan, houdt de raad de sectorontwikkelingen scherp in de gaten en staat zij klaar om ongevraagd advies te geven waar nodig.

‘JE BENT MEER DAN JE

ONTWERPSTER JENNI AHTIAINEN GEEFT

HOORTOESTELLEN EEN MAKE-OVER

In 2018 stond het leven van de Finse modeontwerpster Jenni Ahtiainen plotseling op zijn kop. Midden in de nacht sprong haar trommelvlies – een spontane en angstaanjagende ervaring. “Het voelde alsof er iets knapte in mijn hoofd”, herinnert ze zich. Een bezoek aan de dokter bracht slecht nieuws: blijvend gehoorverlies. Vanaf dat moment moest ze een hoortoestel dragen, een hulpmiddel om haar gehoor enigszins te herstellen. Een interview met een stijlicoon.

Toen Jenni haar hoortoestel kreeg, voelde het alsof het niet bij haar hoorde. “Het voelde zo vreemd, zo onpersoonlijk”, vertelt ze. Ze herkende zichzelf niet. Het paste totaal niet bij haar stijl. Als getalenteerd ontwerper én lasser besloot Jenni haar werkplaats in te duiken. Ze gaf het hoortoestel een persoonlijke twist: een bandje en een sieraad. Het transformeerde het hulpmiddel tot iets unieks en volledig haar stijl. Pas toen voelde het alsof het écht bij haar hoorde. Jenni wist haar hoortoestel om te toveren tot een prachtige en functionele creatie. “Een van mijn kinderen zei dat ik straalde als een kind met een nieuwe schat”, lacht ze. Een simpele foto op Instagram met de hashtag #Deafmetal, bedoeld als grapje, leidde onverwacht tot een wereldwijde beweging. De reacties stroomden binnen. Mensen herkenden zichzelf in haar verhaal: de moeite met acceptatie en de wens om hulpmiddelen te personaliseren. Zo werd Deafmetal® geboren. “Een hoortoestel is geen zwakte”, benadrukt Jenni. “Wees er trots op!” Haar ontwerpen staan niet alleen voor mode, maar ook voor empowerment en zelfexpressie. “Ze staan symbool voor meer zijn dan je gehoorbeperking. Mijn hoortoestel zie ik niet alleen als mijn superheldinnen power, maar ook als uiting van moed om de persoon te zijn wie ik ben, inclusief alles wat daarbij hoort.”

Deafmetal: meer dan een naam De naam Deafmetal® is zorgvuldig gekozen en heeft een dubbele betekenis.

Het woord Deaf verwijst niet alleen naar gehoorverlies, maar ook naar het zachte siliconen deel dat wordt gebruikt om sieraden te bevestigen aan hoortoestellen of cochleaire implantaten. Metal staat voor de unieke metalen ontwerpen die de hoortoestellen verfraaien en een eigen stijl geven. Inmiddels bestaat Deafmetal® al zes jaar en is het merk verkrijgbaar in meer dan twintig landen, waaronder thuisland Finland, de Verenigde Staten, Nederland en Japan. Haar creaties worden nog steeds in Finland gemaakt. De collectie bevat sieraden en accessoires, die functionaliteit en schoonheid combineren. Denk aan zachte siliconen adapters waarmee sieraden aan hoortoestellen kunnen worden bevestigd of stijlvolle kettinkjes die voorkomen dat toestellen kwijtraken. “De combinatie van veiligheid en stijl maakt mijn ontwerpen krachtig”, legt Jenni uit. Haar collecties, die regelmatig worden vernieuwd, bieden voor ieder wat wils: van subtiele elegantie tot opvallende, expressieve ontwerpen.

De rol van audiciens

Ook audiciens kunnen bijdragen aan het doorbreken van stigma’s rondom gehoorverlies. “Waarom vragen we mensen hoe onzichtbaar ze hun hoortoestel willen? Stel in plaats daarvan vragen zoals: ‘Wat is je lievelingskleur?’”

Kijk samen naar manieren om een hoortoestel te personaliseren. “Fabrikanten hebben hierin een belangrijke rol”, vervolgt Jenni. “De marketing van ‘zo

onzichtbaar mogelijk’ houdt het stigma juist in stand.” Deafmetal® laat zien dat functionaliteit en schoonheid hand in hand kunnen gaan.

Een wereldwijde impact

Hoewel Jenni’s toekomstplannen geheim blijven, verklapt ze dat ze haar creatieve blik niet alleen op hoortoestellen wil richten. Ze droomt ervan ook andere hulpmiddelen te verfraaien. Onderzoek van Susanne Jacobson (Personalised Assistive Products: Managing Stigma and Expressing the Self, 2014) benadrukt dat standaard hulpmiddelen vaak een stigma met zich meebrengen, omdat ze door gebruikers en hun sociale omgeving worden geassocieerd met beperkingen en zwakte. Jacobson ontwikkelde een typologie van hulpmiddelen, die helpt om de functies van gepersonaliseerde ontwerpen beter te begrijpen. Jacobson maakte voor haar onderzoek een indeling waarin ze de verschillende rollen en functies van hulpmiddelen beschrijft. Haar typologie laat zien hoe hulpmiddelen meer kunnen zijn dan alleen praktische objecten: ze kunnen ook symbolische, sociale en esthetische functies vervullen. Personalisatie speelt een cruciale rol bij het verminderen van deze negatieve associaties. Door hulpmiddelen aan te passen aan de persoonlijke stijl en identiteit van de gebruiker, veranderen deze van functionele objecten in symbolen van zelfexpressie en trots. Hulpmiddelen hoeven niet alleen nuttig te zijn, maar

HOORTOESTEL’

kunnen ook dienen als accessoire of statusobject en daardoor bijdragen aan een positief zelfbeeld. Deze inzichten onderstrepen het belang van ontwerpers als Jenni, die met haar creaties sociale acceptatie weet te bevorderen en vooroordelen te verminderen. Jenni gelooft in die visie: “Waarom zou functionaliteit niet samen kunnen gaan met schoonheid?” Met haar energieke gedrevenheid inspireert Jenni mensen wereldwijd. Haar kracht is dat ze blijft luisteren naar haar klanten, zelfs klachten ziet ze als kansen om iets nieuws te creëren. “Do whatever makes you happy”, zegt ze en dat is precies wat zij doet – met een glimlach en een creatieve vonk die de wereld een beetje mooier maakt.

Foto:Tapio Aulu

Ontgrendel een wereld van mogelijkheden.

Met Phonak Infinio lanceren we ons meest revolutionaire platform tot op heden zodat cliënten de belangrijke momenten van het leven vol plezier en vertrouwen beleven. Voor alle gehoorverliezen is er een Infinio-oplossing, met drie afzonderlijke RIC-producten: Phonak Audéo Sphere™, Phonak Audéo™ R en Phonak CROS. De extra DEEPSONIC chip in het Sphere-model geeft door AI-techniek een SNR verbetering tot wel 10 dB!

www.phonak.nl

www.phonak.nl

gehoor geven

Phonak Audéo R Infinio

Onbehandeld gehoorverlies

COLUMN

Hoormij∙NVVS heeft als doel de verbetering van de zorg voor en kwaliteit van leven voor mensen met gehoorverlies, tinnitus, hyperacusis, cholesteatoom en duizeligheids- en evenwichtsaandoeningen door middel van betrouwbare voorlichting, informatie, ervaringsbijeenkomsten en belangenbehartiging. Corrine Verwer is hun nieuwe directeur.

IMPACT VAN GEHOORVERLIES

Het is alweer even geleden dat een vrijwilliger me meldde dat ze ging stoppen met haar werk voor patiëntenvereniging (niet op het gebied van het gehoor) waar ik destijds werkte. Ze kon de vergaderingen niet meer volgen vanwege (toenemend) gehoorverlies. De reden om af te haken was zeker niet het werk dat ze voor ons deed, want dat vond ze leuk en nuttig. Ze hoorde gewoon niet wat er besproken werd en had daardoor het gevoel geen zinvolle bijdrage te kunnen leveren aan de activiteiten die we met elkaar ontwikkelden.

Hoopvol meldde ik haar dat we konden onderzoeken hoe we haar deelname aan de vergaderingen wel goed konden regelen naast de maatregelen die ze zelf al had genomen, zoals het gebruik van een hoorapparaat. Zodat zij haar werk kon voortzetten, wij een waardevolle vrijwilliger konden behouden en we tóch samen verder konden. Mijn opluchting was groot toen ze daarmee akkoord ging. We spraken af dat ik op korte termijn contact met haar zou opnemen.

Na enig speurwerk was er een plan. De eerste stap was open zijn over het

gehoorverlies. De werkgroep waarin deze vrijwilliger actief was, was daarvan namelijk niet op de hoogte en hield er dus geen rekening mee. Terwijl juist daar een wereld te winnen is. Bijvoorbeeld als het gaat om vergaderdiscipline: niet te snel en niet door elkaar heen praten, goed articuleren, elk agendapunt kort samenvatten en checken of iedereen ‘up to date’ is. Daarnaast is ook het inlassen van korte pauzes helpend, net zoals een strategische vergaderopstelling: iedereen op een plek waar het licht optimaal is en de slechthorende ze goed kan zien. Zo wordt het combineren van spraak met mondbeeld en lichaamstaal makkelijker. Het was al met al een heel pakket aan maatregelen die we invoerden. Er zijn natuurlijk nog veel meer mogelijkheden, maar in deze situatie bleken de genomen stappen toereikend. Achteraf bleek de lastigste stap voor de vrijwilliger zélf: iedereen vertellen dat ze slechter hoorde en vragen om hulp. De positieve reactie van de mede-werkgroepleden en hun bereidheid om rekening te houden met haar mogelijkheden gaven de doorslag om te blijven. We hebben nog lang én op plezierige wijze samengewerkt.

Misschien is hier mijn belangstelling voor oorproblematiek al wel ontstaan. In ieder geval is mij toen duidelijk geworden wat gehoorverlies kan betekenen in iemands dagelijks leven en hoeveel impact dat heeft op het functioneren. Door een verminderde communicatie ontstaan heel diverse sociale en maatschappelijke gevolgen. Wij bij Hoormij∙NVVS houden ons daar dagelijks mee bezig en nemen u, in een aantal columns, graag mee in ons werk.

stichtinghoormij.nl

DA VINCI COLLEGE KLAAR VOOR DE TOEKOMST

AUDICIENOPLEIDING VERHUIST NAAR NIEUWE LOCATIE

Het Da Vinci College in Dordrecht is een van de drie audiciensopleidingen in Nederland. Per 1 februari verhuist de audicienopleiding van de huidige locatie aan de Karel Lotsyweg naar het gebouw ‘De Plint’ op het Leerpark in Dordrecht. Deze verhuizing markeert een nieuw hoofdstuk voor de opleiding met tal van nieuwe mogelijkheden.

Het Da Vinci College in Dordrecht is al jarenlang gevestigd op de zesde verdieping van het gebouw aan de Karel Lotsyweg. De nieuwe locatie bevindt zich op de begane grond. Wat wel gelijk blijft: ook op de huidige locatie zullen de opleidingen audicien en opticien dezelfde ruimte gaan delen. Hoewel er officieel geen samenwerking is, groeien de vakgebieden optiek en audicien meer en meer naar elkaar toe. Steeds vaker hebben optiekwinkels ook een audicien in huis. Het lijkt wel alsof brillen en hoortoestellen al jaren een stille alliantie hebben gesloten om de wereld van de zintuigen te veroveren!

Met de tijd mee

Het gebouw ‘De Plint’ op het Leerpark is voorzien van vier nieuwe ‘aanpaskamers’ met meetcabines geleverd door Van Hillo en de nieuwste meetapparatuur van Natus. Een van deze kamers is speciaal ingericht met REM-apparatuur, waar hoortoestellen kunnen worden aangepast. Deze ruimte stelt studenten in staat om uitgebreide kennis en vaardigheden op te doen in het nauwkeurig aanpassen van hoortoestellen, essentieel voor de moderne audicien. Daarnaast zijn de leslokalen uitgerust met SoundField-speakers en Rogertechnologie van Phonak, wat het onderwijs toegankelijker maakt voor de groeiende groep studenten, die zelf hoortoestellen dragen.

Op de nieuwe locatie zijn ook zes werkbanken geïnstalleerd voor het bewerken van oorstukjes en zwemdopjes, met uitfreesmachines geleverd door

BB Hearing. Hoewel veel bedrijven tegenwoordig de voorkeur geven aan het bestellen van nieuwe oorstukjes vanwege de efficiëntie, blijft dit soort gespecialiseerde kennis zeer waardevol. Omdat het studenten voorbereidt op alle aspecten van het vak is en blijft deze vaardigheid een essentieel onderdeel van het opleidingsprogramma.

Flexibele instroom voor meer audiciens! Campagnes zoals ‘Maak Geluid’ benadrukken het belang van audiciens, die met hun kennis en vaardigheden bijdragen aan het welzijn van miljoenen mensen met gehoorproblemen. Het is de missie van het Da Vinci College om goed opgeleide professionals af te leveren, die écht een verschil maken.

Deze nieuwe locatie met de moderne faciliteiten bieden zowel studenten als docenten een prettige en moderne leer- en onderwijsomgeving. De nieuwe inrichting van de lesruimtes, de opstelling van de aanpaskamers en de beschikbare technologie dragen allemaal bij aan het versterken van het onderwijs.

Een andere maatregel die moet zorgen voor meer gekwalificeerde audiciens is die van de flexibele instroom. Voor werkgevers is het interessant om te weten dat zowel het Da Vinci College, de Dutch HealthTec Academy (DHTA) als het Deltion College flexibele instroommogelijkheden bieden, zodat nieuwe medewerkers snel kunnen starten met hun opleiding. Deze flexibiliteit helpt werkgevers om hun personeel efficiënt op te leiden en beter in te spelen op hun personeelsbehoefte.

Toekomstgericht

Historisch gezien is de audicienopleiding in Nederland ontwikkeld om te voldoen aan de professionalisering van hoorzorg. Na de deregulering van de hoorzorg in 2002 groeide de behoefte aan goed opgeleide audiciens, die zowel technisch als communicatief sterk zijn. Met de verhuizing naar het Leerpark wil het Da Vinci College opnieuw inspelen op groeiende marktvraag door studenten een toekomstgerichte leeromgeving te bieden met de nieuwste technologie en apparatuur.

Voor meer informatie over de audicienopleiding en de verhuizing naar het Leerpark kun je contact opnemen met het team van de audicien opleiding: Thomas Ophof en Monique Joostema via tophof@davinci.nl of mjoostema@davinci.nl

AFSCHEID VAN EEN LEGENDE

ANDI VONLANTHEN GAAT MET PENSIOEN

In maart 2025 gaat Andi Vonlanthen (1961), group vice president of research and development bij Sonova, met pensioen. De Audiciens sprak deze godfather van de hoortechnologie in een exclusief interview over de afgelopen veertig jaar, over zijn enorme bijdragen aan het leven van slechthorenden en over zijn toekomstdromen. ‘Mijn kracht is dat ik niet langer diep in de technologie zit, maar juist dat ik begrijp wat de markt en de eindgebruiker nodig hebben.’ Een warm gesprek met een bevlogen man.

‘Omdat ik al veertig jaar in deze branche werk, weet ik niet of ik echt zonder kan’

Andi Vonlanthen is niet zomaar een naam binnen de hoorindustrie. Hij behoort tot de groten der wereld in onze branche. Met een carrière van meer dan vier decennia heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan innovatie en technologische vooruitgang in het veld. Zoals de ontwikkeling van het eerste multi-microfoonsysteem voor hoortoestellen, een revolutionaire innovatie die vandaag de dag nog altijd in hoortoestellen wordt gebruikt. Het stelt de slechthorende in staat om geluiden in alle richtingen op te vangen. Zijn toewijding aan het verbeteren van hoorzorgtechnologie en het begeleiden van toekomstige professionals zullen een onuitwisbare indruk achterlaten op de industrie. Kortom: we voelen ons vereerd dat Andi tijd voor ons wil maken. Andi, ben je al aan het terugkijken op de afgelopen veertig jaar of ben je vooral bezig met wat je na je carrière gaat doen? Andi: “Ik denk een combinatie van beide. Aan de ene kant kijk je altijd terug naar wat

er de afgelopen jaren is gebeurd zodra je een volgend hoofdstuk ingaat. Ik heb veel meegemaakt in dit bedrijf. Ik heb het zien groeien van een klein familiebedrijf tot een wereldleider in de hoortoestelindustrie.

Ook de technologie in deze branche heeft enorme sprongen gemaakt in de afgelopen veertig jaar. In het begin hadden we alleen analoge producten, bestaande uit maar een paar componenten, waar je speciale technologie voor nodig had om het te laten werken. Vandaag de dag maken we ook gebruik van technologie die beschikbaar is voor andere industrieën, zoals bijvoorbeeld de chiptechnologie, maar dan aangepast aan onze branche. Toen ik begon waren er bijna geen producten die op één batterij werken. Denk bijvoorbeeld aan een transistorradio of een afstandsbediening; je had altijd twee batterijen nodig omdat geen van deze apparaten op één volt werkt. Dat was anders bij hoortoestellen en dat betekende dat je altijd heel speciale circuits

moest ontwikkelen. We hebben ons heel lang gefocust op een lange batterijduur, nu bestaan er oplaadbare batterijen waarmee je een dag kunt doen. Ik ben blij dat ik stop op een absoluut hoogtepunt, met de introductie van Phonak Infinio Sphere. Het is fijn gevoel om met pensioen te gaan als je net zo’n prachtig product hebt uitgebracht, maar ik ben echt trots op veel van de producten die we op de markt hebben gebracht. Aan de andere kant kijk ik ook vooruit. Nu is het moment gekomen om echt van het leven te gaan genieten met mijn vrouw. Ik had de afgelopen veertig jaar niet zo veel tijd. Natuurlijk was die er wel, maar mijn baan en alle ontwikkelingen hebben vaak te veel tijd in beslag genomen. Tijd die ik ook aan mijn gezin had kunnen besteden. Ik heb inmiddels vijf kleinkinderen in de leeftijd van vier maanden tot drie jaar, dus daar wil ik volop van gaan genieten.”

Andi heeft zich tijdens zijn carrière sterk ingezet voor kennisdeling, het onderwijzen van hoorzorgprofessionals over hoortoesteltechnologie en het bevorderen van nauwere banden tussen productontwikkeling en marktbehoeften. Als vaste keynote spreker op internationale hoortoestelconferenties is Andi een gerespecteerd figuur in de wereldwijde hoorzorggemeenschap, waarbij hij technische expertise combineert met een diepgaand begrip van de markt- en consumentendynamiek. Hoe zit dat met kennisoverdracht na zijn pensionering?

Andi: “Naast de andere onderwerpen die ik de afgelopen drie maanden heb behandeld, is mij ook gevraagd na te denken hoe ik zo veel mogelijk kennis kan overdragen aan de volgende generatie. Als ik terugkijk op alles wat we hebben gedaan en nadenk over welke onderwerpen ik aan het team wil overdragen, zou ik graag zoveel mogelijk van de specifieke kennis die ik heb willen overdragen.”

Ben je van plan om betrokken te blijven bij de hoorzorg?

Andi: “Ik heb nog geen plan, ik wil het openlaten. Ik zeg niet op voorhand ‘nee’, maar ik weet ook niet zeker hoe die betrokkenheid eruit zou kunnen zien. Voor mij is het duidelijk dat er maar een beperkte tijd is tot wanneer je anderen kunt helpen. Natuurlijk kan ik altijd als een soort van coach op het gebied van management

fungeren, maar als het gaat om technologie, dan is kennis al snel achterhaald. Ik wil niet proberen anderen te overtuigen iets te doen als het niet meer klopt om die kant op te gaan.”

Je wilt niet op de hoogte blijven van de nieuwste technologie? Je gaat het echt langzamer aan doen?

Andi: “Ik ben nog steeds van plan om echt te stoppen met werken. Er zijn nog zoveel andere dingen die ik wil doen. Of hoortoestellen daar een rol in zullen spelen? Ik weet het nog niet; we zullen het zien. Omdat ik al veertig jaar in deze branche werk, weet ik niet of ik echt zonder kan. Dat is iets waar ik achter zal gaan komen, maar ik zal de connecties die ik heb zeker gaan missen.”

me de afgelopen veertig jaar hard voor gemaakt. Soms is in het begin van een nieuwe technologie niet duidelijk welke kant het opgaat, neem bijvoorbeeld AI. Ik denk dat we wisten dat AI de juiste weg was, maar we hadden niet verwacht dat we al zo’n grote stap zouden zetten met de eerste release van de Phonak Infinio. Uit ervaring weet ik dat als je een nieuwe technologie start, je vaak met de eerste release tot een bepaald niveau haalt en pas bij de daaropvolgende release grote stappen maakt, maar met de Phonak Infinio zaten we direct al op dat niveau. Ik wil dit geen geluk noemen; we hebben er veel werk in gestoken, maar het overtrof mijn verwachtingen.”

‘De twee microfoon-techniek was een enorme verbetering richting het beter beheersen van het geluid’

Ik denk dat in R&D een groot deel van het werk bestaat uit het op de hoogte blijven van de nieuwste technologie. Dus: veel lezen en kijken naar wat er op de markt gebeurt...

Andi: “Ik denk dat mijn kracht is dat ik niet langer diep in de technologie zelf zit, maar dat ik vrij goed begrijp wat de markt en de eindgebruiker nodig hebben. Dat is de discussie die ik nu voer met de technologische mensen om ze in de juiste richting te sturen. Iets kan namelijk technisch een heel goed idee zijn, maar het belangrijkste is dat het de prestaties voor de eindgebruiker en de klant zal verbeteren en daarmee bedoel ik zowel de audicien als de eindconsument.”

Is er binnen onderzoek en ontwikkeling ruimte voor wonderbaarlijke ontdekkingen of heb je als ontwikkelaar altijd een heel duidelijk beeld van de toekomst en de technologie om daar te komen?

Andi: “Het hoofddoel is in al die jaren dat ik in deze branche werk niet veranderd. We willen nog steeds bereiken dat een persoon met gehoorverlies in staat is om net zo goed te verstaan als een normaal horend persoon in een moeilijke situatie. Daar heb ik

Wat is je gevoel over AI?

Andi: “AI heeft vanaf het begin onze interesse gehad, maar dat er zoveel mogelijk is, heeft ons ook verbaasd. Je laat een computer zichzelf programmeren en een algoritme ontwikkelen, maar wat hij precies doet en hoe hij dat doet en wat het resultaat zal zijn, dat kun je niet bewijzen. Ik denk dat wij intern behoorlijk slimme jongens hebben die erachter zullen komen wat het systeem doet. Dat gaat mijn kennis te boven, maar misschien leren we er uiteindelijk iets meer over. De AItechnologie zal ons in de toekomst blijven verrassen.”

Kun je een voorbeeld geven?

Andi: “Kijk naar de denoising-oplossing. We hebben twintig jaar lang geprobeerd wat we ‘fine noise cancelling’ noemen, waarbij je twintig of zelfs meer banden hebt (zoals een equalizer) en waarbij je onafhankelijk van elkaar de ruis van het systeem kunt veranderen of verminderen. Als gebruiker hoorde je wanneer een luid signaal kwam en ging; je had last van ‘attack- en release tijd’. De AI-oplossing werkt min of meer hetzelfde, maar zonder deze bijeffecten. We werkten met twintig, misschien dertig

Biografie Andi Vonlanthen

Andi begon zijn professionele carrière als technicus in een natuurkundig laboratorium bij ABB (voorheen BBC) in Baden, Zwitserland. In 1984 ging hij bij Phonak werken in productontwikkeling, gespecialiseerd in elektroakoestiek. Deze rol stelde hem in staat zich bezig te houden met de technologie van hoortoestellen en een diepgaand begrip te ontwikkelen van de behoeften van klanten en consumenten, beide erg belangrijke stimulators in zijn carrière.

Van 2002 tot 2004 was Andi vice president of research and development bij Unitron in Canada, waar hij werkte aan het afstemmen van R&D-processen in de dochterondernemingen van Sonova. Na zijn terugkeer naar Zwitserland leidde hij Group System Integration tot 2011, toen hij de rol van group vice president of research and development bij Sonova AG op zich nam, een functie die hij officieel bekleedt sinds april 2012.

parameters, om de noise cancelling te regelen, terwijl AI misschien wel 100.000 parameters inzet. We weten niet eens precies wat AI ermee doet, maar het werkt wel. Kortom: op dit moment kunnen we het resultaat meten, maar we weten niet precies hoe de computer ertoe is gekomen. AI leert van zijn eigen fouten en herprogrammeert zichzelf. Dat is waarschijnlijk ook een beetje de mythe erachter.”

Ik kan me voorstellen dat onderzoek en ontwikkeling altijd een stuk verder zijn dan wat er momenteel op de markt is. Wat voorspel je voor de hoorzorgsector?

Andi: “Allereerst denk ik dat we meer AIoplossingen zullen zien, omdat ik denk dat we meer in deze techniek zullen investeren, zodat het zal verbeteren. Ik denk dat er ook andere gebieden zijn waar AI een grote hulp kan zijn, bijvoorbeeld om de audioloog te ondersteunen bij de aanpassingsprocedure, zodat de audicien meer tijd heeft met de eindgebruiker om het hele proces door te nemen. Een van de grote problemen bij het aanpassen vandaag de dag is dat er geen duidelijk oordeel is over hoe goed een aanpassing is. Een AI-systeem kan het onderscheid maken tussen zeer positieve aanpassingen en niet zo positieve

aanpassingen. Daarnaast heb je nog andere functionaliteiten in het hoortoestel waarvan we graag willen zien wat je met AI kunt doen. Uiteindelijk is signaal-ruisverhouding en ook de geluidskwaliteit nog altijd voor verbetering vatbaar. Het ultieme doel is om de slechthorende te laten horen op het niveau van een goed horend persoon.”

Heb je ook weleens iets gelanceerd waar je achteraf misschien minder tevreden over bent geweest?

Andi: “Het is niet allemaal goed wat we maken, maar ik denk dat het in de meeste gevallen wel een goed idee was. Iets kan technisch gezien een goede oplossing zijn, maar het belangrijkste is de meerwaarde voor de cliënt. Toen wij bijvoorbeeld onze eerste Bluetooth-oplossing introduceerden, introduceerden we een product dat slechts de helft van alle functies had die we eigenlijk wilden hebben. Achteraf gezien vind ik het nog steeds de juiste beslissing om op dat moment met het product de markt op te gaan, ook al bleef het succes uit en was de technologie nog niet helemaal doorontwikkeld. Het was voor ons erg nuttig om feedback vanuit de markt te ontvangen. De kennis die we dat jaar hebben opgedaan, voordat we Phonak Marvel met alle

Bluetooth-functies lanceerden, heeft ons geholpen om een veel stabieler product op de markt te zetten. Technologie is een on-going proces, het staat niet stil en in dit geval heeft het ons geholpen om het product vele malen te verbeteren.”

Als je terugkijkt, wat is het ontwikkelings-/ onderzoeksgedeelte waar je het meest trots op bent?

Andi: “Het is altijd moeilijk om te zeggen dat ik de ene uitvinding beter vind dan de andere. Ik denk dat je alle verschillende technologieën nodig hebt om uiteindelijk te komen tot het beste resultaat. Waar ik zeker trots op ben, is het systeem met twee microfoons, wat we de Audio-Zoom noemen. In die tijd, toen we nog een klein bedrijf waren, waren er nog niet zoveel mensen bij betrokken. Dit was echt een enorme verandering voor de branche richting het beter beheersen van het geluid. Dus dat is absoluut iets waar ik heel trots op ben. Waar ik me ook trots over voel, is ons onderzoeks- en ontwikkelingsteam. Toen ik begon waren we ongeveer tien mensen en nu zijn we met zevenhonderd. Ik ben erg tevreden over de gecreëerde organisatie waarmee we oplossingen leveren zoals wij nu doen.”

Meer keuze voor lichte gehoorverliezen

Herkent u dat? U investeert veel tijd in een nieuwe, onervaren cliënt, maar ondanks de zorgvraag blijkt een hoortoestel soms niet de juiste oplossing. Bijvoorbeeld omdat de cliënt de hoortoestellen maar enkele uren per dag draagt, wat de kans op een positieve proef flink verkleint. Of omdat men toch nog niet toe is aan een hoortoestel. Maak dan uw geïnvesteerde tijd ten gelde met Sennheiser. Bied uw cliënt een goede eerste ervaring met uw hoorzorg met de ConC 400 luisterhulp of TVS 200 tv-oplossing van Sennheiser. Komt het moment voor een hoortoestel, dan weet men al de weg naar de expert.

Meer opties voor goede hoorzorg met Sennheiser.

COLUMN DAGBOEK VAN GEESKE

We werken de hele dag met slechthorenden, maar hoe ziet die groep ons eigenlijk? Geeske van Voorthuijsen tekende haar ideale exemplaar voor ons.

Geeske van Voorthuijsen is illustrator en tekent al haar hele leven. Dat ze slechthorend is, helpt haar in haar werk; ze heeft een scherp oog voor de nonverbale communicatie en tekent veel over slechthorendheid. Geeske is getrouwd, moeder van drie kinderen en woont op de Utrechtse Heuvelrug. geeske-illustrations.nl

Meer Geeske? Instagram: @hearing_hard

Foto: Studio Waves and Woods

MAREN HARRIES HARD VOOR DE

Foto:

EUHA/Foto Rechtnitz

MAAKT ZICH MODERNISATIE

Tijdens EUHA 2024 ontving Maren Harries een award uit handen van EUHA vice president Eva KeilBecker voor haar masterscriptie met als onderwerp ‘Aktualisering und Evaluation des Freiburger

Sprachmaterials’. Wat zou dit kunnen betekenen voor de NVA-woordenlijsten die in Nederland al sinds 1992 worden gebruikt?

Afgelopen oktober ontving Maren Harries op de EUHA in Hannover de eerste prijs voor de bevindingen in haar masterscriptie. Haar paper met de titel ‘Aktualisering und Evaluation des Freiburger Sprachmaterials’ draait om het spraakaudiometrisch onderzoek. Hiermee wordt in Duitsland, net als bij ons, gemeten hoe goed iemand woorden kan verstaan bij verschillende geluidsniveaus. De resultaten worden vastgelegd in het spraakaudiogram. Die toont de relatie tussen geluidsniveau en verstaanbaarheid en is een essentieel hulpmiddel bij het vaststellen van gehoorproblemen en het aanpassen van hoortoestellen. De test wordt uitgevoerd met standaard woordlijsten bestaande uit éénlettergrepige woorden. In Nederland zijn dit de NVA- of Bosmanlijsten, in Duitsland de Freiburglijst.

Maren Harries (37) is al sinds haar kindertijd ernstig slechthorend en draagt hoortoestellen sinds haar zevende. Deze persoonlijke ervaring inspireerde haar tot een carrière in de audiologie. Na het behalen van haar masterdiploma en haar bachelordiploma (2010-2013) startte ze in 2014 met werken voor een hoorwinkel van KIND in Ahrensburg. In 2022 onderbrak zij deze werkzaamheden voor een masterstudie en een zwangerschap. Het is de scriptie voor deze masterstudie die haar op de afgelopen EUHA een award opleverde. Het was niet de eerste keer dat deze talentvolle vrouw in de EUHA-prijzen viel.

Maren, hoe was de prijsuitreiking?

Maren: “Het was een prachtig moment. Een soort kers op de taart nadat ik afgelopen zomer mijn masterdiploma aan de Universiteit van Lübeck (master of science Hörakustik und Audiologische Technik) had afgerond. De EUHA biedt een uitstekend platform voor het presenteren van innovaties. Hoewel dit al mijn tweede EUHA-prijs was, na mijn bachelordiploma in 2014, was ik nog steeds enthousiast.”

‘Geüpdatete testlijsten zorgen voor betrouwbaardere resultaten’

Kun je uitleggen waar je masterscriptie over ging en wat je inspireerde om dit onderwerp te kiezen?

Maren: “Mijn masterscriptie richt zich op het updaten van de Freiburg Monosyllabische Test, die sinds 1953 in Duitsland geldt als een landelijke spraaktest in de audiologie. Veel woorden in de originele test, zoals ‘knecht’ of ‘grog’ zijn verouderd en onbekend bij de jongere patiënten. Mijn werk legt de basis voor het aanpassen van de test aan modern taalgebruik door veelgebruikte woorden te filteren uit grote hoeveelheden Duitse teksten en zo evenwichtige lijsten te maken. Het DHI (Duitse Hoortoestelinstituut) heeft me tijdens het hele proces ondersteund en is van plan om na verdere evaluaties een marktklare versie uit te brengen.”

Hoe moeten we dat zien? Wat heb je precies gedaan?

Maren: “Het doel was om ervoor te zorgen dat alle lijsten even uitdagend zijn en betrouwbaardere resultaten opleveren. Dit houdt in dat er lijsten van woorden worden samengesteld die in balans zijn op basis van hoe mensen deze woorden waarnemen of begrijpen.”

Hoe kwam je op het idee voor deze scriptie?

Maren: “Ik wilde aantonen dat de Freiburgtest gemoderniseerd kon worden met behulp van technologieën zoals tekstnaar-spraaksynthese en geautomatiseerde woordfrequentieanalyses. Ik wil dat de Freiburg Monosyllabische test een cruciaal hulpmiddel blijft in de gehoordiagnostiek. Met mijn onderzoeksresultaten kan de test gemoderniseerd worden zodat de relevantie en het concurrentievermogen van deze essentiële spraaktest voor de lange termijn gewaarborgd wordt. Mijn doel is om gemoderniseerde testlijsten te implementeren, die beter voldoen aan de behoeften van onze klanten, terwijl wetenschappelijke nauwkeurigheid en klinische relevantie behouden blijven. ”

In Nederland worden de NVA-woordenlijsten gebruikt. Deze zijn ontwikkeld in 1992 en hebben sinds hun introductie een belangrijke rol gespeeld in de audiologische praktijk in Nederland en Vlaanderen. Er zijn verschillende punten waarop deze lijsten anders zijn in vergelijking met de Duitse Freiburger lijst. Een van de belangrijkste verschillen is dat de NVA-woordenlijsten niet fonemisch gebalanceerd zijn. Dit betekent

VERTALING NAAR DE NEDERLANDSE SITUATIE

dat de klankdistributie in de lijsten niet overeenkomt met die van het hedendaagse Nederlands, wat kan leiden tot vertekening in de meting van spraakverstaan. Bijvoorbeeld, bepaalde gehoorverliezen maken specifieke klanken moeilijker hoorbaar. Een niet-gebalanceerde lijst kan deze problemen over- of onderschatten. Voor algemene spraakaudiometrie, zoals het testen van spraakverstaan in stille omgevingen, is dit meestal geen probleem. De lijst functioneert goed voor basismetingen en is breed inzetbaar. Voor meer specifieke toepassingen, zoals het testen van het horen van bepaalde klanken of frequenties, kan een fonemisch gebalanceerde lijst nuttiger zijn. Ook kan dit het vergelijken van resultaten met internationale standaarden, zoals de Duitse Freiburger-lijst, vergemakkelijken.

In Duitsland wordt veel aandacht besteed aan deze balans: de Freiburger lijsten zijn zorgvuldig samengesteld op basis van uitgebreide corpusanalyses, zodat de verhouding van klanken representatief is voor de taal. Dit maakt de Duitse lijsten niet alleen

afgestemd op de dagelijkse taalpraktijk, maar ook geschikter voor het meten van het discriminatievermogen van het gehoor.

De NVA-lijsten zijn inmiddels meer dan dertig jaar oud. Sinds hun introductie in 1992 is het Nederlandse en Vlaamse taalgebruik veranderd. Sommige woorden in de lijsten kunnen als verouderd worden ervaren en zijn mogelijk minder herkenbaar voor jongere generaties. Verouderd taalgebruik kan de testresultaten vertekenen, omdat slechtere prestaties bij de spraakaudiometrie niet per se het gevolg zijn van een auditieve beperking, maar eerder van onbekendheid met de gebruikte woorden. Bovendien houden de NVA-lijsten geen rekening met de invloed van dialecten of accenten. In een taalkundig divers gebied zoals Nederland en Vlaanderen kan dit problematisch zijn. Sprekers van dialecten of mensen met een accent kunnen moeite hebben met woorden, die niet overeenkomen met hun eigen klankpatronen, wat ook de validiteit van de testresultaten kan beïnvloeden.

Maren, hoe zie je de verschillen tussen spraakaudiometrie in Nederland en Duitsland? Zou jouw methode kunnen worden toegepast op de NVA-lijsten?

Maren: “Een opvallend verschil is dat de Duitse Freiburg-lijsten fonemisch in evenwicht zijn, terwijl de Nederlandse NVA-lijsten dat niet zijn. Het uiteindelijke doel is ook om de lijsten fonemisch in evenwicht te brengen (73 fonemen en alle zeven foneemgroepen gelijk verdeeld over elke lijst) en perceptueel. De methode die we gebruikten voor het updaten van de Freiburg-lijsten zou kunnen worden toegepast op de NVA-lijsten. Door grote tekstcorpora te analyseren en de woordselectie systematisch bij te werken om het huidige taalgebruik te weerspiegelen, zouden de NVA-lijsten gemoderniseerd kunnen

worden. Voor ons project hebben we in eerste instantie zes verschillende corpora gefilterd om eenlettergrepige zelfstandige naamwoorden te identificeren voordat we verder gingen met frequentieanalyse en balanstesten. Een soortgelijk proces zou de Nederlandse lijsten kunnen verbeteren en ervoor kunnen zorgen dat ze betrouwbaar en relevant blijven.”

Wat betekent de update van de woordenlijsten voor de dagelijkse praktijk? Kunnen we betrouwbaardere spraakmetingen verwachten met de nieuwe lijsten?

Maren: “De bijgewerkte woordenlijsten zorgen ervoor dat de test is gebaseerd op woorden die bekend zijn en het huidige taalgebruik weerspiegelen. Dit vermindert mogelijke vooroordelen, die worden veroorzaakt door verouderde of ongebruikelijke woorden. In de dagelijkse praktijk helpt dit om consistentere en nauwkeurigere metingen van spraakverstaanbaarheid te bieden. Door evenwichtige woordenlijsten te onderhouden, worden de resultaten van spraakaudiometrietests stabieler in de loop van de tijd, waardoor ze betrouwbaar het gehoorvermogen meten in plaats van factoren zoals taalbekendheid.”

In hoeverre hebben grote taalmodellen een rol gespeeld bij het verder ontwikkelen en moderniseren van de woordenlijsten? Is er ook gebruik gemaakt van AI voor het analyseren van het Duitse taalcorpus?

Maren: “Voor dit onderzoek maakten we gebruik van een API, die in MATLAB is geïntegreerd om woordfrequentiegegevens uit de DWDS (Digitales Wörterbuch der Deutschen Sprache) te analyseren. Hiervoor hebben we zes verschillende corpora gefilterd om alle Duitse eenlettergrepige zelfstandige naamwoorden te identificeren voor verdere analyse. Hierdoor konden we systematisch werken met een duidelijke en representatieve dataset. Hoewel AI geen onderdeel was van onze methode, zie ik potentieel voor het gebruik ervan in toekomstige projecten. Voor dit project hebben we ons echter gericht op een geautomatiseerde gestructureerde aanpak met tools die specifiek zijn afgestemd op onze doelen.”

COLUMN

De NVAB is een branchevereniging van audiciensbedrijven. De vereniging bestaat uit een pluriforme mix van ketenbedrijven en zelfstandige audiciens, die constructief en transparant werken aan toegankelijke en kwalitatief goede hoorzorg voor elke slechthorende. Een woord van NVAB-voorzitter Carmen de Jonge.

Ouderdom komt met gebreken, maar doen we er ook wat aan?

Eind vorig jaar kwam het RIVM rapport Kiezen voor een gezonde toekomst uit. Het zogenaamde VTV rapport, ofwel Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2024, duidt iedere vier jaar de grote opgaven, die vertaald moeten worden in gezondheidsbeleid richting 2050. En alhoewel het voor de meeste mensen weinig nieuws bevatte, doen de grafieken je toch weer even schrikken.

De vergrijzing is en blijft de belangrijkste maatschappelijke ontwikkeling, gezondheidsverschillen afhankelijk van waar je wieg staat, worden steeds prominenter en ook leefstijl, mentale gezondheid en overgewicht worden benoemd, zeker bij jongeren. Neem daarbij het vraagstuk van een kleinere beroepsbevolking en minder mantelzorgers en het infarct in de zorg laat zich uittekenen.

Dat we ouder worden, is een mooi gegeven. In 2050 zullen er ongeveer 4,8 miljoen 65-plussers zijn, tegen 3,6 miljoen nu. Er worden 1,94 miljoen 80-plussers in 2050 geraamd, daarvan zijn er nu 900.000. Ouderdomskwalen als dementie en eenzaamheid worden daarbij specifiek genoemd. We gaan richting de 620.000 mensen met dementie en het aantal mensen dat zich eenzaam voelt, zal zeker in de groep ouderen sterk gaan stijgen.

Ik lees dit soort analyses graag. Het geeft een overview in de volle breedte en hoe we daar als samenleving op kunnen acteren. En toch bekruipt me steeds meer het gevoel: waarom handelen we er niet naar? Het systeem waarin we op dit moment vastzitten, is een systeem van kaasschaven, waarin iedere zorguitgave op zichzelf wordt beoordeeld met de focus op kosten en bezuinigen. Het brengt de oplossingen die nodig zijn voor de toekomst echter niet dichterbij. Immers, dan zou je moeten willen kijken naar de gezondheidsbaten.

Wij weten als geen ander dat gehoorproblemen met het klimmen der jaren zullen toenemen en dat deze een belangrijke factor vormen bij eenzaamheid en dementie. Waar de WHO voorspelt dat in 2050 ongeveer een kwart van de bevolking zal kampen met gehoorverlies, zal dat bij de groep ouderen nog hoger zijn. Eerder onderzoek wees uit dat bij het tijdig opsporen van gehoorverlies dementie met 7-8% verminderd zou kunnen worden; eenzaamheid draagt daar voor 5% aan bij. Juist door het zien van de samenhang kunnen we bijkomende problemen van het ouder worden te lijf gaan.

Het zal zeker van ons als sector ook verlangen dat we in het netwerk van huisartsen, praktijkondersteuners

en geriaters samenwerken. Dat gehoorscreenings nog makkelijker toegankelijk worden en ook door bijvoorbeeld een GGD worden aangeboden. Vroegtijdig opsporen van gehoorverlies wordt van groot belang. Misschien is de audicien straks wel vaste zorgverlener in het verpleeghuis. Toch interessant om te verkennen hoe de hoorzorg er, specifiek voor ouderen, over tien jaar uitziet. In het huidige stelsel zijn hulpmiddelen een sluitpost in de VWS-begroting, waar liefst zoveel mogelijk op bezuinigd wordt. Terwijl we op het bierviltje kunnen uitrekenen hoeveel mensen er de komende jaren een beroep op zullen moeten doen. Als we het RIVM-rapport serieus nemen, is dat geen overbodige luxe, maar essentieel om de bijkomende gevolgen van het ouder worden te ondervangen. Hoorzorg: geen kostenpost, maar een waardevolle investering!

Carmen de Jonge Voorzitter NVAB

LUISTEREN MET HART EN ZIEL

De Vlaamse Evelien Bienstman en Tine De Boodt vonden elkaar in hun passie voor audiologie.

Dat resulteerde in 2022 in de start van de podcast Met Hertz en Ziel. Deze podcast is gericht op het delen van kennis en inzichten binnen de audiologiebranche. Na hun eerste podcast sprak

De Audiciens met hen, inmiddels hebben ze 16 podcasts online staan, die zeer goed worden beluisterd. Tijd voor een update.

Tine werkt als klinisch audioloog in het UZA, waar zij mensen begeleidt in hun zoektocht naar hulp bij tinnitus/ hyperacusis/ misofonie. Daarnaast geeft ze gastcolleges over tinnitus aan HoGent. Daarvoor heeft ze 11 jaar hoortoestellen aangepast bij Amplifon en was er ook trainer. Evelien is audioloog en geeft les en stagebegeleiding aan HoGent, waar ze studenten warm wil maken voor het vak audiologie. Daarvoor werkte ze eveneens bij Amplifon, waarbij ze veel ervaring opdeed met hoortoestelaanpassing. Ze vindt het leuk om techniek te vertalen naar iets menselijks als het helpen van iemand om beter te horen. De twee kenden elkaar al van Amplifon en hun wegen kruisten weer toen ze allebei in het lesgeven stapten. Ze zijn een goed team: Evelien heeft een grote voorliefde voor het technische gedeelte, terwijl Tine gefascineerd wordt door de psyche van de mens.

Tine, van waar de podcast?

Tine: “De wereld van de audiologie is klein, maar toch heb ik altijd het gevoel dat ik dingen mis. Er is zoveel informatie online te vinden, zoveel webinars te volgen, zoveel congressen te bezoeken, je kunt nooit alles bijhouden. Als je tijdens de koffiepauze van een congres collega’s en oud-medestudenten spreekt en hoort waar iedereen mee bezig is, nieuwe trends, specialisaties, nieuwigheden... Het prikkelt. Juist het stukje buiten je eigen domein, het over het muurtje kijken, dat doen Evelien en ik graag. Bovendien is de podcast een ultiem excuus om met experts te kunnen praten en ze te kunnen uitnodigen en

bevragen. Als luisteraar is een podcast een achteroverleun-moment: je zet hem aan in de auto, onderweg of tijdens het hardlopen. We nemen op in het tuinhuis van Evelien, een aangename plek waar onze gasten graag aanschuiven. We doen alles zelf. Van tevoren schrijven we de meeste vragen uit, maar pinnen ons niet helemaal vast. Het moet blijven aanvoelen als het gesprek aan de koffietafel waarbij je op een leuke manier iets meer te weten komt over een onderwerp, niet als een les. Evelien is heel gestructureerd en goed in detail, ik ben de brainstormer en altijd in voor de out-ofthe-box vragen. Verder doe ik de social media en leg ik de basis van het script en Evelien monteert alle afleveringen. Om dat nog professioneler te doen, volgt ze nu zelfs een radio-opleiding. We maken vier à vijf podcasts per jaar. We houden bewust een zomerstop, voor onszelf, maar ook omdat we gemerkt hebben dat mensen in de zomer minder zitten te wachten om de diepte in te gaan.”

Feest

Tine: “De afgelopen twee jaar heeft deze podcast mijn kennis over het vak enorm vergroot, het is echt een feest. Natuurlijk is het ook veel werk, voorbereiding, mensen zoeken, brainstormen, vragen formuleren, monteren, maar we raken zo geïnspireerd door onze gasten. We hebben een wishlist van gasten en topics, maar er worden zeker ook onderwerpen aangedragen door luisteraars. Verder vinden we onderwerpen bij congressen of onderzoeken en dingen die hot zijn in de media. In een vorige aflevering spraken we bijvoorbeeld met

prof. Sarah Verhulst van de Universiteit van Gent. Zij doet onderzoek naar het omzetten van ons audiologisch systeem in een rekenkundig model. Dit systeem kan precies nabootsen wat iemand wel en niet hoort en hoe op basis van algoritmes de hoorapparaten en aanpassingen gedaan kunnen worden. Er ging een hele nieuwe wereld voor mij open.”

Dat klinkt best ingewikkeld! Wie is jullie doelgroep? Kan iedereen het volgen? “Onze doelgroep bestaat uit mensen met een hart voor dit vak uit België en Nederland. We worden voornamelijk gevolgd door audiciens en audiologen, maar ook door patiënten en artsen, bijvoorbeeld onze aflevering over het

evenwicht of de editie over tinnitus. Bepaalde afleveringen zijn technischer, andere afleveringen meer patiëntgericht. Daar proberen we een mix in te vinden. Qua instapniveau richten we ons op vakgenoten, maar we toetsen wel altijd bij onze partners of die het ook begrijpen. Lastige begrippen proberen we te verklaren. Onder een aflevering vind je shownotes met verwijzingen naar onderzoeken, projecten of andere interessante links. We willen niet alleen kennis en inzichten delen, maar ook inspireren. Wij hopen dit jaar nog meer audiciens en audiologen te bereiken om hen te voorzien van waardevolle informatie en discussies binnen het vakgebied. Met onze podcast Met Hertz en Ziel hopen we het communitygevoel binnen de audiologenbranche te vergroten.”

Ook luisteren?

De podcasts zijn te beluisteren via de website of via Spotify of Apple podcast.

GEHOORKUNST

Omdat slechthorenden en CI-dragers ook willen genieten van muziek, cabaret of toneel organiseerde ervaringsdeskundige en pianist Toon Lips half december een culturele middag in theater De Meerpaal in Dronten. De ruimte werd aangekleed met kunstwerken van Kunstvereniging Galerie Dronten met het thema ‘Ik hoor, dus ik ben!’.

Op de foto een van de werken: ‘Kleuren van klank’ door Tjerk Spriensma (€ 400).

ONDERZOEK

DE IMPACT VAN ONBEHANDELDE

SLECHTHORENDHEID

Gehoorverlies wordt vaak gezien als een onvermijdelijk gevolg van ouderdom, maar de impact ervan reikt veel verder dan alleen het gehoor. Onbehandelde slechthorendheid heeft niet alleen gevolgen voor het sociale leven en de communicatie, maar is ook een belangrijke risicofactor voor cognitieve achteruitgang en dementie. Recente studies hebben het verband tussen gehoorverlies en cognitieve gezondheid verder verduidelijkt en benadrukken de noodzaak van tijdige interventie.

Volgens gegevens van Alzheimer Nederland heeft ongeveer één op de tien 65-plussers in Nederland dementie, een aantal van 290.000 mensen dat door de vergrijzing kan oplopen tot meer dan 620.000 in 2050. Gehoorverlies speelt hierin een verrassend grote rol: het verhoogt het risico op dementie met twee keer bij licht gehoorverlies, met drie keer bij matig gehoorverlies en zelfs met vijf keer bij ernstig gehoorverlies (bron: Alzheimer Nederland). Deze cijfers illustreren de urgentie om gehoorverlies niet alleen te zien als een auditief probleem, maar als een belangrijke gezondheidskwestie.

De link tussen gehoorverlies en cognitie Er is een link tussen gehoorverlies en het leren, begrijpen en verwerken van informatie, maar de mechanismen achter dit verband zijn complex. Gehoorverlies kan leiden tot een verhoogde cognitieve belasting, waarbij het brein harder moet werken om geluiden te interpreteren. Dit gaat ten koste van andere cognitieve functies, zoals geheugen en probleemoplossend vermogen. Sociale isolatie, een gevolg van onbehandelde slechthorendheid, speelt ook een grote rol. Minder interactie met anderen vermindert hersenstimulatie en kan het risico op dementie verder vergroten.

Tijdige interventie maakt het verschil Onderzoek, zoals de ACHIEVE-studie van Johns Hopkins University (Baltimore, Verenigde Staten), toont aan dat het gebruik van hoortoestellen een aanzienlijke impact kan hebben op de cognitieve gezondheid. Bij oudere volwassenen met een verhoogd risico op cognitieve achteruitgang kan het dragen van hoortoestellen het tempo van achteruitgang met 48% verminderen. Deze bevindingen worden ondersteund door andere studies die aantonen dat

gehoorapparaten niet alleen het gehoor verbeteren, maar ook sociale interactie bevorderen en cognitieve achteruitgang vertragen.

De rol van audiciens

Audiciens spelen een cruciale rol in het identificeren en behandelen van gehoorverlies. Door regelmatige gehoortests aan te bieden en klanten te adviseren over het belang van hoortoestellen, kunnen zij bijdragen aan zowel een beter gehoor als een betere cognitieve gezondheid. Het vroegtijdig behandelen van gehoorverlies moet worden gezien als een preventieve maatregel tegen dementie.

Risico-analyse

De impact van gehoorverlies op de cognitieve gezondheid wordt steeds duidelijker. Onbehandelde slechthorendheid kan een significante bijdrage leveren aan het risico op dementie, terwijl tijdige interventie met hoortoestellen dit risico kan verminderen. Het is essentieel dat gehoorverlies serieus wordt genomen als een aanpasbare risicofactor voor dementie. Door proactief te handelen kunnen audiciens niet alleen het gehoor, maar ook de algehele levenskwaliteit van hun cliënten verbeteren.

Meer onderzoek

Op de NVA-wintervergadering van 14 februari 2025 zal Sophia Kramer van Amsterdam UMC de eerste (gedeeltelijke) resultaten presenteren van het internationale onderzoek naar de ‘Kennis, mening en praktijk. Handelen bij hoorproblemen en dementie’. Deze studie, die ook de ervaringen van audiciens omvat, biedt waardevolle inzichten die relevant zijn voor de hoorzorg. Het thema onderstreept het belang van de rol van audiciens

in het herkennen en behandelen van hoorproblemen bij cliënten met dementie. Audiciens die geïnteresseerd zijn in deze bevindingen worden van harte uitgenodigd om de bijeenkomst bij te wonen of contact op te nemen met de onderzoekers.

Bronnen

1. Alzheimer Nederland - ‘Feiten en cijfers over dementie’

2. Rijksoverheid - ‘Prevalentie van gehoorverlies in Nederland’

3. Hoormij∙NVVS - ‘Ruim miljoen 40-plussers in Nederland hebben gehoorverlies’

4. National Institutes of Health, ACHIEVE-studie‘Hearing aids slow cognitive decline in people at high risk’

5. Aging & Mental Health, Lin, F.R., & Albert, M.‘Hearing loss and cognitive decline’

Onbehandeld gehoorverlies

COLUMN

Monique is vakdocent aan de audicienopleiding, audicien en voorzitter van AuDidakt. Ze wil mensen aan het denken te zetten, in de klas en daarbuiten. Haar missie: als je nieuwsgierig in het leven staat, ben je ook in staat om nieuwsgierig te zijn naar de ander, zonder dat je eigen ego in de weg zit.

MASSATRAAGHEID

Als je ooit natuurkunde hebt gehad of les van mij dan weet je wat er met de titel bedoeld wordt. Het is namelijk een fenomeen wat zich ook afspeelt in ons evenwichtsorgaan. Maar tot hier de fysiologie les, want dit stuk gaat over een ander soort vertraging. Een jaar geleden las ik een artikel waarbij één zin in mijn hoofd is blijven hangen: je moet vertragen om te kunnen versnellen. Vertragen door echt verbinding te maken en op zoek te gaan naar waar je goed in bent. Met jouw competentie goed in beeld en mensen om je heen die je daarin ondersteunen, kun je weer echt versnellen.

In dit seizoen komen die twee begrippen voor mij altijd dicht bij elkaar. In het onderwijs hebben we twee weken kerstvakantie en dat is een tijd om alles even de boel de boel te laten en ontspanning te zoeken. Echter loop ik, net als de rest van Nederland, te rennen voor alle boodschappen en cadeaus. Want met kerst of oud en nieuw moet het gebeuren: de gezelligheid, de ontspanning, de vertraging.

Die versnelling voor het einde van het jaar herkennen jullie waarschijnlijk wel. Het gevoel dat er nog zoveel moet voordat we het nieuwe jaar kunnen beginnen. Zaken moet afgerond, klaar zijn. Ook de dingen die al heel lang op de to-do-lijst staan moeten ineens allemaal af, zodat je met een schone

lei (of lijst) kunt beginnen op 1 januari. Audiciens ervaren de gevolgen van dit gevoel bij de slechthorende medemensen. In december is het topdrukte. Die slechthorenden hebben 7 jaar (of is het inmiddels korter) gewacht en nu moet het dan toch maar gaan gebeuren. December is de maand van het afronden, het versnellen voordat we allemaal in de vertraging kunnen.

Studenten op de audiciensopleiding komen niet altijd naar school in december, want ze zijn heel hard nodig in de winkel. Gaat daarmee hun leerproces in de vertraging of gaat het juist versnellen? Voor de student die het prettig vindt om in het diepe gegooid te worden, is het absoluut een stroomversnelling waar ze heerlijk op mee kunnen drijven. Voor anderen kan het echter als een gevecht voelen om überhaupt hun hoofd boven water te houden. Met de huidige werkdruk in het beroep ervaren ook gediplomeerde audiciens dit gevecht wellicht meer dan eens. Is er met al dat gejakker dan nog wel ruimte voor de vertraging? En is die vertraging dan wel echt? In het artikel over vertragen wordt gesproken over verbinding als middel voor de vertraging. Verbinding vraagt om stilstaan, luisteren, kijken, reflecteren, het gesprek aangaan. Hebben we daar nog tijd voor in deze maatschappij? Hebben we daar als audicien nog tijd voor met onze klanten? Of springen we alleen door

de administratieve hoepels, stellen we de vragen, omdat ze op papier staan en vinken we de antwoorden af in ons systeem, omdat we denken dat dat sneller werkt, efficiënter is? We leren de studenten immers gesprekstechnieken om de leiding te houden in een gesprek, om cliënten net genoeg ruimte te geven om te weten te komen wat je moet weten. Sinds kort leren we studenten echter ook de kunst van het vragen stellen en echt luisteren, zonder oordeel. Zodat er ook echt verbinding gemaakt kan worden. Zodat ze op zoek kunnen gaan naar waar ze goed in zijn en mensen echt verder kunnen helpen.

Mijn wens voor iedereen is dan ook een moment van vertraging, zodat je daarna weer met nieuwe moed en een lege to-dolijst kunt versnellen!

DHet bewuste artikel ook lezen? Zoek op Gabriël Anthonio of Elke Wiss of scan de QR-code.

GGMD: SAMEN WERKEN AAN BETERE HOORZORG

Petra van Leeuwen is maatschappelijk werker en heeft 25 jaar ervaring binnen de dovenhulpverlening. Sinds 2011 werkt ze bij GGMD. Dit is een naam die we regelmatig voorbij zien komen, maar wat is hun rol eigenlijk in de zorg voor slechthorenden en doven, waar staan ze voor en hoe zien zij de toekomst? Een interview met Petra van Leeuwen over haar kijk op de rol van GGMD en inzichten en de uitdagingen in de hoorzorg.

Petra, kun je iets vertellen over je rol bij GGMD en wat GGMD doet?

Petra: “Ik ben maatschappelijk werker en werk inmiddels al lange tijd binnen de dovenhulpverlening. Door de integratie van de VIA (visuele interactie afdeling) van Rivierduinen ben ik bij GGMD (Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening) terechtgekomen. GGMD biedt ondersteuning aan mensen met een auditieve beperking, zowel op het gebied van geestelijke gezondheidszorg als maatschappelijke dienstverlening. Wij bieden begeleiding op maat, afgestemd op de persoonlijke situatie van de cliënt. We werken vanuit verschillende financieringsstromen, zoals ZPM (zorgprestatiemodel), ZVW (zorgverzekeringswet) en Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Iedere stroom heeft zijn eigen uitdagingen en beperkingen, maar ons doel is altijd om mensen zo goed mogelijk te helpen.”

GGMD biedt een breed scala ondersteuning aan. Naast individuele begeleiding zijn er groepsactiviteiten en trainingen, zoals

spraakafzien en gebarentaal en organiseren ze lotgenotengroepen waarin mensen met gehoorverlies ervaringen kunnen delen. Dit biedt cliënten een waardevolle manier om te leren omgaan met de dagelijkse uitdagingen die gehoorverlies met zich meebrengt. Waarom is het belangrijk dat audiciens weten wat jullie doen? Petra: “Wij geloven dat hoorzorg veel meer is dan alleen het leveren van een hoortoestel. Hoorzorg is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. GGMD kan mensen helpen op gebieden waar audiciens niet altijd toekomen, zoals psychologische begeleiding, leren omgaan met gehoorverlies of ondersteuning bij het gebruik van hulpmiddelen zoals schrijftolken. We willen ervoor zorgen dat mensen niet alleen een toestel krijgen, maar dat ze ook weten hoe ze hun situatie zo goed mogelijk kunnen verbeteren met alles wat er beschikbaar is.”

Topsport

Petra benadrukt dat GGMD zich ook richt op de psychosociale aspecten van gehoorverlies, die vaak grote impact

Petra van Leeuwen

kunnen hebben op iemands dagelijks leven, zowel op werk als in sociale situaties. Mensen kunnen zich bijvoorbeeld eenzaam voelen of onzeker worden over hun communicatieve vaardigheden. Maatschappelijk werkers en psychologen van GGMD bieden ondersteuning om hiermee om te gaan, zodat mensen zich weer zelfverzekerd voelen in hun communicatie.

Wat zien jullie als de grootste uitdaging in hoorzorg op dit moment? Petra: “De grootste uitdaging is misschien wel het creëren van realistische verwachtingen bij cliënten. Mensen denken vaak dat een hoortoestel of cochleair implantaat een magische oplossing biedt waardoor ze weer probleemloos kunnen horen. In werkelijkheid is het aanpassen aan een nieuw hulpmiddel topsport: het kost tijd, energie en goede begeleiding. Veel mensen krijgen te weinig voorlichting over wat ze kunnen verwachten, waardoor ze teleurgesteld raken. Daar willen wij, samen met audiciens, verandering in brengen. Het is belangrijk dat mensen begrijpen dat een hoortoestel een hulpmiddel is, geen volledige oplossing. Communiceren met gehoorverlies blijft lastig, zelfs met de beste technologie. Daarom bieden wij ook trainingen aan om mensen te helpen beter te communiceren in moeilijke luistersituaties. Denk hierbij aan spraakafzien, maar ook aan strategieën om omgevingsgeluid te verminderen of het gebruik van schrijftolken.”

Samenwerking

Samenwerking tussen audiciens en GGMD is belangrijk, benadrukt ook Petra. “Het

Een praktijkvoorbeeld: Wendy’s verhaal

Wendy Ophof, een cliënt die geconfronteerd werd met een brughoektumor, laat zien hoe belangrijk de samenwerking tussen verschillende zorgverleners is. Wendy kreeg op 39-jarige leeftijd het bericht dat ze door een operatie haar gehoor aan één kant zou verliezen. “Het is een ingrijpende verandering, die mijn leven op z'n kop heeft gezet”, vertelt Wendy. “Nu, twee jaar later, heb ik met de juiste hulpmiddelen, ondersteuning van artsen, audiciens, GGMD, mijn familie en met een flinke dosis doorzettingsvermogen leren omgaan met deze nieuwe realiteit en probeer ik mijn leven weer op de rit te krijgen.”

Wendy beschrijft haar reis naar een nieuw evenwicht als een ontdekkingstocht, waarin ze verschillende hulpmiddelen en

ondersteuning heeft ontdekt. Wendy: “Een van mijn eerste stappen was een bezoek aan de audicien. Hier kun je terecht voor gehoorapparaten en andere hulpmiddelen die je kunnen ondersteunen in je dagelijks leven.” Wendy benadrukt ook het belang van GGMD in haar traject: “Bij GGMD leerde ik dat het leven niet stopt als je slechthorend bent geworden. Met hun hulp heb ik gebarentaal geleerd, zodat ik samen met mijn gezin beter kan communiceren.”

Wendy’s verhaal is een voorbeeld van hoe samenwerking tussen audiciens, GGMD en andere betrokkenen cliënten kan helpen om een bevredigend leven te leiden, ondanks de uitdagingen van gehoorverlies. Haar verhaal werd eerder gedeeld in ‘De Audiciens’, nr. 2, jaargang 18, juni 2024.

is belangrijk dat audiciens weten dat ze cliënten altijd naar ons door kunnen verwijzen. Wij bieden bijvoorbeeld trainingen in spraakafzien, psychosociale hulp bij gehoorverlies en ondersteuning bij dagelijks functioneren . Samen kunnen we ervoor zorgen dat de klant optimaal gebruik maakt van het hoortoestel en andere hulpmiddelen, maar ook dat ze weten welke andere ondersteuning er beschikbaar is. Ik zou willen dat er in elke audicienwinkel standaard een folder ligt over wat GGMD kan bieden, zodat de cliënt goed geïnformeerd is over alle mogelijkheden. Een verdere samenwerking tussen audiciens en GGMD, zoals gezamenlijke scholingsmomenten, zou ook waardevol kunnen zijn. Dit soort momenten helpt beide partijen om elkaars werk beter te begrijpen en zo samen te werken om cliënten de best mogelijke zorg te bieden.”

Een ander gebied waarop de samenwerking tussen GGMD en de audiciens van groot belang is, is tinnitus. Audiciens zijn vaak de eersten die signaleren dat iemand met tinnitus worstelt. Door samen te werken kunnen audiciens en GGMD ervoor zorgen dat cliënten sneller de juiste zorg ontvangen. Petra: “Tinnitus is voor veel mensen een enorme uitdaging. Het constante geluid kan een grote impact hebben op iemands leven, zowel fysiek als mentaal. Bij GGMD bieden we ondersteuning aan mensen met tinnitus door middel van cognitieve gedragstherapie, ontspanningstechnieken en psycho-educatie. Het is belangrijk dat mensen leren omgaan met hun tinnitus en dat ze begrijpen dat er manieren zijn om de impact ervan te verminderen.”

Complete plaatje

Het is vaak moeilijk voor de omgeving van iemand met gehoorverlies om precies te begrijpen wat gehoorverlies inhoudt en welke invloed dit heeft op de communicatie.

Bij GGMD worden ook trainingen aangeboden voor familieleden en partners. Door hen te betrekken bij het proces, kan GGMD helpen de communicatie te verbeteren en frustraties te verminderen.

‘GGMD kan mensen helpen op gebieden waar audiciens niet altijd toekomen’

Wat zou je willen dat meer mensen weten over de ondersteuning die GGMD biedt? Petra: “Het gaat bij ons niet alleen om de technische hulpmiddelen, zoals hoortoestellen of schrijftolken. We kijken naar het hele plaatje: welke communicatiemogelijkheden zijn er, hoe kunnen we het dagelijks leven van iemand verbeteren en hoe betrekken we de omgeving daarbij? We bieden ondersteuning aan gezinnen, bijvoorbeeld door gebarentaaltrainingen aan te bieden zodat ook de directe omgeving van de slechthorende leert communiceren. Het gaat erom dat de hele situatie van iemand verbeterd wordt, niet alleen het gehoor. Het doel is dat de persoon met gehoorverlies en zijn of haar omgeving samen leren omgaan met deze nieuwe realiteit.”

Maatwerk

Petra begrijpt dat er vaak druk staat op audiciens om binnen een bepaalde tijd een oplossing te bieden, maar ze benadrukt het belang van geduld en maatwerk. Het gehoor is een complex zintuig en vraagt om een zorgvuldige aanpak. Meer tijd nemen voor uitleg en eventueel cliënten doorverwijzen voor extra begeleiding kan helpen om mensen beter voor te bereiden op wat ze kunnen verwachten en hen te ondersteunen bij het omgaan met hun gehoorverlies.

Zijn er nog andere zaken die je graag zou willen delen met audiciens? Petra: “Ik wil benadrukken hoe belangrijk het is om de commerciële druk niet te laten overslaan op het verlenen van zorg. We zijn als sector gezamenlijk verantwoordelijk voor het welzijn van mensen met gehoorproblemen. Wanneer een cliënt teleurgesteld de deur uitgaat met een hoortoestel dat niet goed is ingesteld of wanneer zij onvoldoende begeleiding krijgen, verliezen we met z’n allen. Het zou mooi zijn wanneer we daar samen verandering kunnen aanbrengen.”

Petra hoopt dat er in de toekomst meer samenwerking komt binnen de hoorzorgsector, met meer aandacht voor de mensen achter de hulpmiddelen. Hoewel technologie zich snel ontwikkelt en grote verbeteringen brengt in hoorhulpmiddelen, is de juiste begeleiding essentieel om mensen te helpen met onzekerheden en vragen over hun gehoor. Het is Petra’s wens dat iedereen die te maken krijgt met gehoorverlies weet dat er ondersteuning beschikbaar is en dat de juiste begeleiding een verschil kan maken.

Hoe kunnen audiciens bijdragen aan deze visie? Petra: “Audiciens spelen een sleutelrol in het leven van mensen met gehoorverlies. Zij zijn vaak de eerste professionals die mensen tegenkomen na een diagnose. Door vanaf het begin duidelijke voorlichting te geven, samen te werken met organisaties zoals GGMD en door altijd de mens centraal te stellen, kunnen audiciens een enorm verschil maken.”

Meer lezen

GGMD heeft een groot aanbod hulpverlening voor mensen met auditieve problematiek zowel voor kind & jeugd als volwassenen. Scan de QR-code voor meer informatie over het zorgaanbod van GGMD.

AANKONDIGING

OORFONDS GAAT DOOR!

Het Oorfonds bestaat inmiddels ruim vijf jaar. Het doel: geld ophalen voor gehooronderzoek.

In vergelijking met andere lichamelijke aandoeningen gaat er relatief weinig geld naar wetenschappelijk oor-onderzoek en publieke fondsenwerving naar ooraandoeningen bestond tot vijf jaar geleden al helemaal niet.

Volgens Rene van der Heijden, voorzitter en medeoprichter van het Oorfonds richten we ons in de hoorzorg vrijwel alleen op het ‘leren leven met’ de aandoening. Een gehoorapparaat is in de marketing een ‘oplossing’ geworden. “Een gehoorapparaat is een superbelangrijk hulpmiddel, maar dat is het ook: een hulpmiddel, geen oplossing.” Van der Heijden kan het weten; zelf heeft hij de oorafwijking DFNA9 en draagt ook hoortoestellen. “Gehoorverlies doet veel met je kwaliteit van leven en dan de boodschap krijgen ‘dat je ermee moet leren leven’ is een domper. Inmiddels heeft de medische wetenschap op veel terreinen enorme vooruitgang geboekt en dat geeft hoop. Het wordt tijd dat we ook serieus gaan kijken naar echte oplossingen voor gehooraandoeningen.”

DFNA9 is een monogenetische aandoening die problemen aan het gehoor geeft vanaf je veertigste. In zijn familie heeft niet alleen hij het, maar ook zijn zus, moeder, ooms, tantes en neven. In totaal hebben naar schatting vijfduizend mensen in Nederland deze aandoening. Simpel gezegd: één verkeerd gen zorgt er voor dat een fout eiwit op verkeerde plekken in je binnenoor komt. Zijn kinderen hebben vijftig procent kans om het gen ook te hebben en ook doof te worden. Van der Heijden: “Wat gehoorverlies lastig maakt, is dat het heel persoonlijk is. Zelfs bij zo’n aandoening als in mijn familie. Mijn zus heeft ook DFNA9, maar zij ervaart heel andere dingen dan ik. Dat maakt werk van audiciens complex.”

Er zijn in de afgelopen jaren zo’n tweehonderd genetische aandoeningen ontdekt en wetenschappers denken dat zo’n 60 tot 70 procent van al het gehoorverlies een genetische component heeft. Vaker zijn daar meerdere genetisch foutjes voor nodig. “Zelfs ouderdomsdoofheid heeft een genetische component volgens de wetenschappers.

Fotograaf: Marleen Hoftijzer

Rene en collega’s nemen de cheque in ontvangst tijdens Feest voor je Oren 2024.

Het is belangrijk dat we dat onderkennen”, zegt Van der Heijden, “want dan kunnen we er ook iets aan doen. Daar ligt ook wel een rol voor de audiciens. Wanneer die in hun praktijk meerdere gevallen van gehoorverlies in één familie zien, is de suggestie dat te laten onderzoeken niet vreemd. De academische ziekenhuizen werken hierin samen.”

Op 3 maart vorig jaar organiseerde het Oorfonds op World Hearing Day een zeer succesvol benefietconcert. Het Feest voor je Oren draaide om bewustwording, maar vooral ook om het ophalen van geld voor meer onderzoek naar oorproblemen. Bijna driehonderd mensen, acht patiëntenorganisaties, zeven academische kno-centra en diverse artiesten kwamen samen het Transformatorhuis van de Westergas in Amsterdam met één doel: geld inzamelen voor ooronderzoek. En dat lukte. Er werd ruim € 60.000 ingezameld.

Dit jaar wordt het zeker niet zo groot. “Maar we laten het niet ongemerkt voorbij gaan”, zegt van der Heijden. “Het kan niet zo zijn dat we gehoorverlies zo maar blijven accepteren. Gehoorverlies kost de maatschappij miljarden euro’s.

Als slechthorende moet je mega je best doen om mee te blijven doen. Ik heb mijn moeder langzaam zien verdwijnen uit het maatschappelijke leven door haar gehoorprobleem. Slechthorendheid is een van de grootste risicofactoren voor dementie. Geschat wordt dat gehoorverlies verantwoordelijk is voor acht procent van de gevallen van dementie. Het is toch raar dat voor iets met zo’n grote maatschappelijke impact geen publieke fondsenwerving bestaat?" Van der Heijden kijkt daarbij naar buurlanden als Oorfonds-“collega’s” in Engeland en Frankrijk. “Onze droom is dat het Oorfonds vergelijkbaar groot wordt als bijvoorbeeld de Hartstichting. Alleen als de iedereen meewerkt, kunnen we iets groots van de grond krijgen. Audiciens en brancheverenigingen. Fabrikanten van hoortoestellen en van CI’s. Er zijn, geloof ik, wel achttien patiëntenorganisaties in Nederland met een link tot gehoorproblematiek, er zijn zeven academische ziekenhuizen bezig met otologie en audiologie. Het lukt alleen als we samenwerken. Het zal niet overnight gaan, maar ik geloof in het ‘als één schaap over de dam is’-principe.”

WHITEPAPER ‘BETROUWBAARHEID IN-SI

TEN OPZICHTE VAN CONVE

EEN DUIK IN DE WERELD VAN DE WETENSCHAP

Ieder jaar verschijnen er tal van whitepapers bedoeld om te informeren en om te overtuigen op basis van feiten en bewijs. We geven toe: deze onderzoekspapers zijn niet allemaal even makkelijk om te lezen, maar kunnen erg nuttig zijn in het vak. De Audiciens wierp zich op het onderzoekspaper ‘In-situ Audiometry Compared to Conventional Audiometry for Hearing Aid Fitting’ (Maaike Van Eeckhoutte et al., gepubliceerd in Trends in Hearing) en probeerde het te doorgronden. Met een beetje hulp van de onderzoeker zelf.

In-situ audiometrie, waarbij gehoordrempels worden gemeten via het hoortoestel zelf, biedt een efficiënte en minder arbeidsintensieve methode voor het aanpassen van hoortoestellen. Dit maakt het aantrekkelijk in situaties waar traditionele audiometrie en real-ear measurements (REM) niet haalbaar zijn, zoals bijvoorbeeld bij teleaudiologie of hoorzorg aan huis. Maar hoe betrouwbaar is deze techniek? Recent onderzoek biedt hoopgevende inzichten.

Deze tekst is een samenvatting van het onderzoekspaper ‘In-situ Audiometry Compared to Conventional Audiometry for Hearing Aid Fitting’ door Maaike Van Eeckhoutte et al., gepubliceerd in Trends in Hearing 28.

Maaike Van Eeckhoutte: “Test-retest reliability (betrouwbaarheid) is eerder onderzocht en dat is sinds lange tijd eigenlijk goed. Dit betekent dat als je de gehoordrempels in-situ zou meten bij een patiënt en dan op korte termijn nogmaals, je eigenlijk een gehoordrempel zou vinden die maximaal +-5dB van elkaar verschilt. Dit is hetzelfde als de gehoordrempels die je meet met conventionele audiometrie.

In het verleden waren er best wel wat vragen over de validiteit. Meet je wat je beoogt te meten? Meten we de werkelijke gehoordrempels, gezien de grote voorkeur voor open fittings, waar er best wat lekkage van het geluid is door de venting. Hierdoor meette je voorheen drempels die vaak hoger lagen dan ze in werkelijkheid waren. Deze verschillen konden tot wel 30 dB zijn.”

Onderzoek naar validiteit en betrouwbaarheid

Een studie uitgevoerd door onderzoekers van de Technische Universiteit van Denemarken en het Universitair Ziekenhuis van Kopenhagen onderzocht de betrouwbaarheid van in-situ audiometrie in vergelijking met conventionele methoden. Het onderzoek bestond uit drie complementaire experimenten die gezamenlijk de validiteit en toepasbaarheid van in-situ audiometrie evalueerden.

Experiment I: Hoortoesteloutput (REAR) In dit experiment werd onderzocht of de software van zes fabrikanten correcties toepaste in output als er sprake was van een in-situ audiogram. Drie standaard audiogrammen (N1 tot N3) werden in de fitting-software ingevoerd, waarbij de audiogrammen zowel conventioneel als

in-situ audiogram en zowel in-situ als conventioneel werden ingevoerd. De realear aided response (REAR) werd gemeten in een testbox.

De conclusies? Samengevat had het type audiogram in de meeste gevallen geen invloed op de real-ear aided response (REAR) en dit gold voor alle open-fit metingen. Dit suggereert dat eventuele in-situ correcties niet worden toegepast als aanpassingen aan de voorgeschreven versterking (op basis van het type audiogram). Uit de metingen bleek dat de software altijd standaard het in-situ audiogram gebruikt als deze beschikbaar is. Dit kun je handmatig in de software aanpassen.

Experiment II: Opnamen van de in-situ stimuli

Voor dit experiment werden in-situ stimuli opgenomen met een testpop (HATS). De hoortoestellen werden zowel met open als gesloten domes getest en geluidsdrukniveaus (SPL) werden geanalyseerd. Dit experiment bouwde voort op de bevindingen van experiment I door te verifiëren of en hoe fabrikanten de lagefrequentielekken aanpakken door correcties in de stimuli zelf toe te passen. Het benadrukte hoe technische

TU AUDIOMETRIE NTIONELE METINGEN’

aanpassingen in de hoortoestellen invloed hebben op de geleverde audiometrische resultaten. Maaike: “In het tweede experiment werd onderzocht of de aangeboden stimuli al gemanipuleerd werden door de software. Dit gebeurde door verschillende condities te vergelijken: Open: Een open dome wordt gebruikt en dit wordt als zodanig aangegeven in de software.

Open/Closed: Een gesloten dome wordt gebruikt, maar de software is ingesteld op een open dome.

Closed: Een gesloten dome wordt gebruikt en dit wordt ook correct aangegeven in de software.

Door deze condities te vergelijken, konden we het volgende vaststellen:

Het verschil tussen Open en Open/Closed geeft inzicht in de mate van daadwerkelijke geluidslekkage.

Het verschil tussen Closed en Open/Closed laat zien of de intensiteit van de stimuli afhankelijk is van de software-instellingen. Als er geen correcties worden toegepast, zouden Closed en Open/Closed vrijwel gelijk moeten zijn.”

De conclusies van dit experiment waren: Het blijkt dat de software een meetbare

Bio

Maaike Van Eeckhoutte is assistent-professor in de audiologie met een gedeelde aanstelling aan de Technische Universiteit van Denemarken en het Universitair Ziekenhuis van Kopenhagen. Haar onderzoek richt zich op het verbeteren van de diagnostiek en behandeling van patiënten met gehoorverlies. Voordat ze naar Denemarken verhuisde, werkte ze als postdoctoraal onderzoeker aan het National Centre for Audiology van de Universiteit van Western Ontario in Canada. Ze behaalde haar doctoraat aan de KU Leuven in België, in de groep Experimentele Oto-RhinoLaryngologie.

correctie uitvoert in de intensiteit van het in-situ stimulussingnaal als er sprake is van een fitting met open domes.

Experiment III: Audiometrie met patiënten

Bij elf patiënten met symmetrisch, perceptief gehoorverlies werden gehoordrempels gemeten met zowel conventionele als in-situ audiometrie. Dit experiment was essentieel om te valideren of de technische bevindingen uit Experimenten I en II daadwerkelijk consistent zijn in een klinische setting. Door in-situ en conventionele audiometrie direct te vergelijken, werd de klinische relevantie van de eerder vastgestelde correcties bevestigd.

De conclusies: moderne in-situ audiometrie vertoont een verbeterde betrouwbaarheid ten opzichte van oudere studies.

Maaike: “Voor follow-up metingen, bijvoorbeeld tijdens een jaarlijkse controle, heeft het dus zeker wel potentieel bij perceptieve symmetrische verliezen.”

Bij open-fit hoortoestellen hebben fabrikanten aan de voorkant, tijdens het meten van de in-situ drempels, oplossingen geïntegreerd om voor het open effect te compenseren.

Maaike: “De ‘gold standard’ het aanpassen van een hoortoestel blijft natuurlijk een conventioneel audiogram, met beengeleidingsdrempels en ook real ear measurements. Zo kun je meten en garanderen dat daadwerkelijk de gain wordt gehaald, die de rekenregel voorschrijft. In-situ audiometrie heeft zich ontwikkeld tot een betrouwbaar alternatief voor conventionele audiometrie bij hoortoestelaanpassingen. Het potentieel voor toepassingen in remote care, hoorzorg aan huis en tele-audiologie maakt deze techniek een waardevolle aanvulling op moderne hoorzorg.”

Van Eeckhoutte, M., Jasper, B. S., Kjærbøl, E. F., Jordell, D. H., & Dau, T. (2024). In-situ Audiometry Compared to Conventional Audiometry for Hearing Aid Fitting. Trends in Hearing, 28, 1-10.

Meer lezen?

Scan de QR-code.

Bronnen

APPELS EN PEREN

De hysterie rondom de Airpods 2 Pro van Apple binnen onze industrie is naar mijn smaak overdreven, maar om te denken dat, omdat binnen onze branche de afgelopen veertig jaar niet veel gebeurde, er de komende veertig jaar ook niet veel zal gebeuren, is niet logisch. Hoe overleven audicienbedrijven in onzekere tijden?

Toekomstmuziek

De voortschrijdende technologische ontwikkelingen van de fabrikanten zullen het zichzelf aanpassende hoortoestel tot een realiteit maken. In de value chain van hoortoestellen ligt de grootste bruto marge bij de audicien. Fabrikanten weten dat natuurlijk ook. Dit is niet de primaire reden waarom alle fabrikanten retail hebben. Het gaat daar primair om toegang tot patiënten. De netto marge (in procenten) is bij audiciens veel kleiner dan bij de fabrikanten, dus het hebben van retail verdunt de financiële cijfers van een verticaal geïntegreerd concern behoorlijk. Maar met zelfaanpassende hoortoestellen kan men the middle man - de audicien dus - uitschakelen en daardoor een hogere gemiddelde verkoopprijs bereiken metnaar verhouding - weinig meerkosten. We zien nu al dat Apple in staat is om met software ‘hoortoestellen voor milde gehoorverliezen’ te creëren in producten die men al verkoopt voor andere redenen. Elke fabrikant en menig consumentenelektronica concern zal niet aarzelen dit door te zetten, dus rijst de vraag voor audiciens: wat te doen? Mopperen

helpt niet! Men moet zich aanpassen aan veranderende omstandigheden of men gaat ten onder. Het antwoord is ook tamelijk duidelijk: producten van Apple en zichzelf aanpassende hoortoestellen zullen om allerlei redenen alleen geschikt zijn voor milde en een deel van de matige gehoorverliezen. Ga er maar van uit dat de audicien dat (zeer grote) segment op termijn grotendeels verliest.

Unique selling point

De toegevoegde waarde van een audicien bij een presbyacusis zonder bijzonderheden is naar verhouding ook niet enorm groot. Dat klinkt misschien ongemakkelijk, maar niet onwaar. Bij grotere verliezen ligt dat duidelijk anders. Een juiste bedrijfsstrategie is altijd gebaseerd op de intrinsieke kenmerken van een onderneming, zoals skills, locatie, technologische uitrusting. Die bedrijfsstrategie kan leiden tot producten en diensten waarvoor in de markt onvervulde behoeften bestaan. Met andere woorden: de audicien die zich vandaag specialiseert in ernstige tot zeer ernstig gehoorverlies is goed bezig. Maar vergis u niet: een slogan als ‘Audicien Jansen, voor elk gehoorverlies’ is ronduit onverstandig. Zo’n slogan is voor Jansen zelf interessant, maar niet voor welke potentiële klant dan ook. Maar als Pieterse zegt ‘Audicien Pieterse, gespecialiseerd in grote gehoorverliezen’ dan scoort hij daar diverse punten. Pieterse onderscheidt zich positief van Jansen, die graag wil verkopen aan iedereen, maar daarvoor geen

Hans Mülder studeerde kernfysica en werd opgeleid tot klinisch fysicus audioloog. Hij heeft diverse uitvindingen en patenten op zijn naam voor draadloze microfoonsystemen, gehoorbescherming en soundfield. Hier deelt hij zijn vaak tegendraadse visie op alles wat relevant is voor de audicien.

argumenten aandraagt. Pieterse zegt niet dat hij mild gehoorverlies niet kan bedienen, maar hij doet een expliciete handreiking naar patiënten met groot gehoorverlies. Dat is verstandig. De audicien kan veel meerwaarde leveren aan grotere verliezen. Bovendien groeit het segment ernstige en zeer ernstige gehoorverliezen sneller dan het segment milde en matige gehoorverliezen. Ik ken op dit moment geen enkel audiciensbedrijf in Nederland dat dit doet. Dus grijp uw kans en wees de eerste, bouw uw reputatie op!

‘Wat moeten audiciens doen?

Mopperen helpt niet!’

Een goede voorbereiding

Specialisatie op grote gehoorverliezen betekent een en ander: het begint met een fundamenteel begrip van de logaritmische schaal. Uit mijn dagen voor de klas weet ik dat dit niet ieders favoriete onderwerp was. Toch moet men goed begrijpen dat het verschil tussen 30 en 40 dB gehoorverlies, niet hetzelfde is als het verschil tussen 80 en 90 dB gehoorverlies en ook het verschil tussen 20 en 30 dB versterking, is niet hetzelfde als het verschil tussen 60 en 70 dB versterking. De diagnostiek moet uiteraard op orde zijn. Bij grote verliezen is de audiometrie

vaak een beetje tricky. Tussenfrequenties worden belangrijk en het maskeren in toon en spraak moet foutvrij uitgevoerd worden. Het meten van spraak in ruis is een essentieel en onmisbaar onderdeel van uw diagnostisch arsenaal.

Verder moet u uw producten enorm goed kennen. Dat lijkt een open deur, maar dat is het niet. Als u driehonderd hoortoestellen aanpast in een jaar, dan zijn dat 180 patiënten. U voert misschien drie merken, die elk wellicht drie actuele modellen hebben voor grote verliezen. Eenderde van uw patiënten heeft gemiddeld een ernstig tot zeer ernstig gehoorverlies. Dus een snel rekensommetje: negen modellen op zestig patiënten, dat zijn zeven aanpassingen per toestel in een jaar. Een keer in de zeven weken doet u een nieuwe aanpassing met een bepaald model hoortoestel voor grote gehoorverliezen. Ik weet niet precies wat ik zeven weken geleden deed. U kunt niet erg bedreven zijn in drie merken met drie modellen powertoestellen. Heeft u minder merken, dan gaat de ervaring omhoog, maar de keuze omlaag. En na twee jaar komt het opvolgende model op de markt...

Verstaat uw vak

Bij grote gehoorverliezen moet u bepaalde aspecten zeer goed kennen en kunnen toepassen. Frequentieveranderende technieken, wat werkt en wat werkt niet en welke bewijzen zijn er? Oorstukjes en venting, een hoofdstuk op zich. En dan compressietijden waar ik een aantal nummers geleden al een column aan wijdde. Draadloze communicatieapparatuur, akoestische adviezen, aanbevelingen voor de juiste belichting, spraakafzien, tinnitus, medische aspecten, progressie,

‘Gemiddeld heeft eenderde van uw patiënten een ernstig tot zeer ernstig gehoorverlies’

werkplekaanpassingen, toegankelijkheid in de publieke ruimte van concertzaal tot kerk, alles komt voorbij. Mijn favoriete onderwerp is waarschijnlijk de psychologie van de ernstig slechthorende patiënt. Begrijp zijn wereld, met begrip voor de patiënt en zijn omgeving. Weet ook wanneer een patiënt doorgestuurd moet worden voor cochleaire implantatie. Dat gebeurt nu veel te weinig. In de nabije toekomst dient u de indicaties voor celtherapie goed te kennen.

Ik wil ook pleiten voor het volgen van richtlijnen. Een aantal jaren terug heb ik tot mijn verbazing geconstateerd dat er geen best clinical practice guidelines waren (althans, ik heb ze nergens ter wereld gevonden) voor ernstige tot zeer ernstige gehoorverliezen. Ik heb toen direct geïnitieerd dat die best clinical practice guidelines gedefinieerd zouden worden door erkende opinieleiders in het veld. Enige tijd geleden zijn deze richtlijnen gepubliceerd. De Amsterdamse vragenlijst staat daar niet in.

Begin nu Nu heeft eenderde van uw patiënten een ernstig tot zeer ernstig gehoorverlies. Ga ervan uit dat die andere tweederde van uw patiënten op den duur wegvallen. Indien u zich specialiseert en dat duidelijk communiceert aan patiënten, huisartsen, audiologische centra en kno-artsen zal het percentage ernstig tot zeer ernstige gehoorverliezen in uw zaak stijgen. Begin met een gespecialiseerd spreekuur, twee keer per week; u wilt niet uw huidige niet ernstige patiënten afstoten. U wordt er steeds beter in en uw bedrijf staat er beter voor. U bent zo goed, dat u andermans goedkope appels niet met uw waardevolle peren kunt vergelijken en u verdient uw welverdiende inkomen. Succes!

Benieuwd naar deze guidelines?

Start het gesprek over vrije markt overtuigend met objectief en eerlijk cliëntadvies

ZIE MIJ!

Een bril is een modeaccessoire, maar een hoorapparaat moet zo onzichtbaar mogelijk. Dat taboe moet doorbroken, vinden deze merken.

SCHITTEREND TITANIUM

Deze titanium hoortoestellen met zirconia-steentjes zijn er in twee de modellen: ‘piercing’ en ‘harmony’. Model ‘Piercing’ komt binnenkort ook zonder steentjes op de markt. (TITAN FASHION, Hörluchs)

VAN 0-99 JAAR

Vinyl stickers die het dragen van een hoortoestel of CI-apparaat toffer maken. En het leuke is: na een paar maanden kun je wisselen van ontwerp. (tinystickers.eu)

ZELFEXPRESSIE

Sieraden voor hoortoestelgebruikers, waarmee je elk hoortoestel kunt transformeren in je eigen stijl en persoonlijkheid. (DEAFMETAL®)

BEROEPSGERELATEERDE GEHOORSCHADE

In ons vakgebied worden allerlei vakgerelateerde congressen, webinars en beursen georganiseerd.

Deze keer schoof De Audiciens aan bij een webinar beroepsgerelateerde gehoorschade georganiseerd door Hoormij·NVVS.

Op 27 november organiseerde stichting Hoormij·NVVS een webinar over beroepsgerelateerde gehoorschade, met een speciale focus op de impact van lawaai in werkgerelateerde situaties, waaronder de muzieksector. Het evenement bracht zowel deskundigen als ervaringsdeskundigen samen om inzicht te geven in de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen voor beroepsgerelateerde gehoorschade. De centrale sprekers waren klinisch fysicusaudioloog Jan de Laat en voormalig hoboïst Marc Stotijn.

Het medische perspectief

Jan de Laat, verbonden aan het LUMC, opende het webinar met een heldere uitleg over hoe geluid wordt verwerkt door het oor en hoe gehoorschade ontstaat. Zijn presentatie benadrukte de kwetsbaarheid van het binnenoor, met name de haarcellen in het slakkenhuis. Hij wees op de blijvende schade die kan optreden door langdurige blootstelling aan harde geluiden, zoals op werkplekken of tijdens concerten. Interessant was ook zijn toelichting op nieuwe ontwikkelingen, zoals regeneratieve technieken met stamcellen en gentherapie. Hoewel deze innovaties nog niet beschikbaar zijn voor grootschalige toepassing, bieden ze hoop voor de toekomst. Daarnaast benadrukte De Laat de gevolgen van gehoorschade voor de kwaliteit van leven. Hij legde uit hoe gehoorverlies niet alleen sociale isolatie kan veroorzaken, maar ook kan bijdragen aan cognitieve achteruitgang en een verhoogd risico op dementie. Zijn boodschap was duidelijk: tijdig ingrijpen en het gebruik van hulpmiddelen, zoals hoortoestellen, zijn cruciaal om zowel gehoor als brein actief te houden.

Het persoonlijk verhaal

De tweede spreker, Marc Stotijn, gaf het webinar een zeer persoonlijke dimensie. Als voormalig professioneel hoboïst bij de

Hoofdstad Operette deelde hij zijn eigen ervaring met gehoorschade, tinnitus en hyperacusis. Zijn openheid over de impact van zijn gehoorproblemen maakte diepe indruk op de deelnemers. Stotijn beschreef hoe hij tijdens een orkestrepetitie een acute gehoorschade opliep, wat resulteerde in een blijvende pieptoon in zijn oren. Hij vertelde over de emotionele en fysieke gevolgen, zoals stress, vermoeidheid en de uitdagingen bij het blijven uitoefenen van zijn beroep. Ondanks deze tegenslagen heeft hij zijn situatie weten om te zetten in een bron van inspiratie: hij werkt nu als consultant en voorlichter en zet zich in om musici te informeren over gehoorproblemen en preventie.

Zijn verhaal onderstreepte het belang van vroegtijdige signalering en preventieve maatregelen, zowel in de muziekwereld als in andere lawaaiintensieve beroepen. Stotijn pleitte ook voor een cultuurverandering binnen orkesten en muziekinstellingen, zodat gehoorbescherming beter geaccepteerd wordt.

Als het geluid harder is dan 80 decibel kan iemand al binnen een werkdag gehoorschade oplopen.

Preventie en tips

Tijdens het webinar kwamen ook praktische tips voor gehoorbescherming aan bod. Zo werd besproken dat op maat gemaakte oordoppen een effectieve manier zijn om gehoorverlies te voorkomen, zonder de kwaliteit van de muziek te verliezen. Daarnaast benadrukte Stotijn het belang van open communicatie binnen orkesten en het naleven van arboregels door werkgevers. Een opvallend gegeven was dat moderne technologie, zoals noise-cancelling en aangepaste gehoorbeschermers, steeds meer

De twaalf meest lawaaierige beroepen volgens een publicatie van de ARBO-dienst:

1. Grondpersoneel luchthaven

2. Bouwvakkers

3. Muzikanten

4. Fabrieksarbeiders

5. Kinderopvangmedewerkers en leerkrachten

6. Gymdocenten

7. Zwembadpersoneel

8. Vrachtwagenchauffeurs

9. Politieagenten

10. Metaalbewerkers

11. Defensiepersoneel

12. Personeel in horeca of op evenementen

Bron: Arboportaal.nl

mogelijkheden biedt om het risico op gehoorschade te verkleinen. Tegelijkertijd blijft gewenning aan alledaagse geluiden essentieel om overgevoeligheid (hyperacusis) tegen te gaan.

Reflectie en afsluiting

Het webinar sloot af met een interactieve vragenronde, waarin deelnemers vragen konden stellen aan de sprekers. Er werd ingegaan op onderwerpen zoals de relatie tussen stress en tinnitus, de rol van gehoorapparaten bij hyperacusis en hoe muziekprofessionals zich beter kunnen beschermen tegen gehoorschade. De sprekers benadrukten dat bewustwording en preventie de sleutel zijn om verdere schade te voorkomen. De persoonlijke en professionele invalshoeken van Jan de Laat en Marc Stotijn maakten het webinar tot een waardevolle en informatieve bijeenkomst. De combinatie van wetenschappelijke inzichten en persoonlijke ervaringen bood een breed perspectief op gehoorschade en hoe hiermee om te gaan.

COLUMN

Thijs is ondernemend audioloog met een missie om de audiologie in Nederland op klinisch en onderwijsgebied op een hoger niveau te tillen. Hij werkt als klinisch fysicus-audioloog en richtte in 2018 het Hoortoestel Advies Centrum in Eindhoven op. Zijn hart ligt bij de combinatie van techniek en het directe contact met mensen.

SAMEN LUISTEREN

De winter is al in volle gang en voor je het weet komen er weer nieuwe blaadjes aan de bomen. Voor sommigen kunnen de donkere dagen niet snel genoeg voorbij gaan, terwijl anderen de lampjes en de kaarsjes van de decemberfeesten juist zo gezellig vinden. Samen bij elkaar voor de open haard of aan de keukentafel spelletjes doen. De NVAB heeft niet voor niets een campagne gelanceerd waarbij het ‘samen zijn’ centraal staat, het ‘samen horen’. Een prachtig streven, want we weten allemaal dat communicatie, zeker bij (grote) familiebijeenkomsten, voor slechthorenden vaak een grote uitdaging kan zijn. Het is dus van groot belang dat alles uit de hoortoestellen wordt gehaald om de hinder en problemen zo minimaal mogelijk te laten zijn.

Ik zou aan het samen horen graag nog een extra onderdeel toevoegen. Een mijns inziens essentieel onderdeel van de communicatie, namelijk het (samen) luisteren. Daarmee bedoel ik niet het niet willen luisteren, hetgeen je tegenwoordig helaas veel ziet, bijvoorbeeld in de politiek. Politici blijven hun gedachtegoed opdreunen in vaak simpele oneliners, zonder echt te luisteren naar de argumenten van de oppositie. Ik heb het ook niet over de professioneel mediagetrainden, die vragen van journalisten simpelweg niet beantwoorden, omdat ze geen antwoord willen geven. Ik bedoel dan ècht naar elkaar luisteren, hetgeen naar mijn idee te vaak fout kan gaan. Gesprekspartners die door een foutieve interpretatie van verbale informatie verkeerde conclusies trekken, ondanks dat de woorden en zinnen goed zijn gehoord. Als je de informatie niet goed interpreteert of je de boodschap tussen de regels niet ziet, zou het kunnen zijn dat je niet goed, of misschien zelfs ongepast, reageert. Je kunt je gesprekspartner daardoor verliezen, hetgeen kan leiden tot een teleurgestelde of boze klant.

Ik ben er van overtuigd dat er in onze branche in de praktijk nog te weinig wordt geluisterd naar de ander. Hiervoor zijn verschillende oorzaken te bedenken; te weinig tijd of te veel volgens protocol moeten werken zouden een verklaring kunnen zijn, al denk ik dat beide geen argumenten mogen zijn om onvoldoende te luisteren. Ook met beperkte tijd of met een vast protocol is oprecht luisteren haalbaar. Echter, te overtuigd zijn van jezelf en dus niet open staan voor de argumenten van ander en/ of beperkte communicatieve vaardigheden, spelen mijns inziens een grote rol. Helaas is het laatste onderdeel niet eenvoudig te leren; dat heb je of dat heb je niet. Toch zijn er op internet verschillende luistertips te vinden, die elke professional zouden kunnen helpen. Daarnaast zijn er verschillende communicatietrainingen beschikbaar die sturing kunnen geven in het goed luisteren. Mijn wens voor 2025: zorg naast een optimale hoortoestelinstelling ook voor een optimale communicatie. En realiseer je: als je luistert, praat je even niet…

MUZIEKBELEVING DOOR

MUZIKANTEN MET NORMAAL EN (LICHT) VERMINDERD GEHOOR

In het voorjaar van 2024 onderzochten studenten bij de startup Golden Hearing, in samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum, de verbetering van muziekperceptie voor en door mensen met een verminderd gehoor. In dit artikel bespreken we de resultaten van een vragenlijst over muziekbeleving ingevuld door ruim 500 mensen na een bericht daarover in verschillende media, begin 2024.

Hoe je het ook wendt of keert: als je veel muziek maakt zonder gehoorbescherming, loop je kans op gehoorschade en naarmate je wat ouder wordt, gaat je gehoor sowieso

Vervorming van muziek en slechthorenden

achteruit. Als eerste stap om de verbetering van muziekperceptie te bereiken willen we meer te weten komen hoe normaal horenden, met name muzikanten en

1. Antwoorden op vraag: Als u luistert naar muziek, in hoeverre klinkt die muziek dan vervormd (niet “zuiver”)?

1. Antwoorden op vraag: Als u luistert naar muziek, in hoeverre klinkt die muziek dan vervormd (niet “zuiver”)?

Lokalisatie van slechthorenden

2. Antwoorden op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om op een podium met verschillende zangers/instrumentalisten te bepalen waar de muziek vandaan komt?

op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om op een podium met verschillende zangers/instrumentalisten te bepalen waar de muziek vandaan komt?

Figuur 2. Antwoorden op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om op een podium met verschillende zangers/instrumentalisten te bepalen waar de muziek vandaan komt?

fervente muziekliefhebbers en daarnaast ook mensen met een verminderd gehoor, muziek beleven. Het verbeteren van spraakverstaan met behulp van hoortoestellen is al jaren onderwerp van onderzoek en hierbij zijn inmiddels grote stappen gemaakt. Hoortoestellen worden tegenwoordig geoptimaliseerd voor het verstaan van spraak. Bij slechthorenden is echter niet alleen het spraakverstaan aangetast; ook de muziekbeleving gaat achteruit, wat vooral voor muziekliefhebbers en muzikanten zeer vervelend kan zijn. Golden Hearing heeft als doel de muziekbeleving bij slechthorenden te verbeteren door hoortoestellen aan te passen met slimme geluidsverwerkingsalgoritmen.

Enquête

Om te evalueren of deze verbeteringen daadwerkelijk effect hebben, is een enquête opgesteld. Deze enquête is begin 2024 ingevuld door ruim 500 mensen na een bericht daarover in verschillende media.

Het is uiteindelijk de bedoeling om die enquête zowel vóór als na het instellen van de hoortoestellen in te vullen, zodat de effectiviteit van de aanpassingen geëvalueerd kan worden. Nu beperken we ons tot het weergeven van de resultaten van de enquête die eenmalig door een grote groep mensen ingevuld is om een idee te krijgen hoe muziek verschillend beleefd wordt door muzikanten met een normaal en (licht)

Figuur 1. Antwoorden op vraag: Als u luistert naar muziek, in hoeverre klinkt die muziek dan vervormd (niet “zuiver”)?

Figuur 2. Antwoorden

Figuur

Figuur

Figuur

verminderd gehoor, maar ook door niet muzikale normaalhorenden.

De vragenlijst begint met enkele algemene vragen om de graad van gehoorverlies te bepalen, de muzikale voorkeuren in kaart te brengen en de mate van betrokkenheid bij muziek en muzikale activiteit te meten. Zo wordt bijvoorbeeld gevraagd hoe vaak de deelnemers muzikaal actief zijn en hoe vaak ze naar muziek luisteren. Vervolgens richt de vragenlijst zich op de perceptie en beleving van muziek. Deelnemers geven aan hoe ze verschillende aspecten van muziek ervaren, zoals hun tolerantie voor luide muziek en hun vermogen om bijvoorbeeld harde en zachte klanken, lage en hoge tonen, verschillende instrumenten en timbre te onderscheiden. Daarnaast wordt onderzocht hoe goed ze naar muziek kunnen blijven luisteren in diverse omgevingen, van rustig tot luid en of ze in staat zijn te lokaliseren waar de muziek vandaan komt. Tot slot wordt de interpretatie van muziek besproken: klinkt de muziek vals of vervormd en kunnen ze er nog steeds van genieten? Deze vragen bieden inzicht in de specifieke problemen die slechthorenden bij muziekbeleving ervaren, anders dan normaal horenden. De vragenlijst is ingevuld door drie groepen: muzikanten, mensen met verminderd gehoor en normaal horenden. In totaal hebben 260 slechthorenden (met belangstelling voor muziek), 175 muzikanten (met normaal en licht tot matig verminderd gehoor) en 40 normaalhorenden (controlegroep) de enquête ingevuld.

Bevindingen

Figuur 1 tot en met 4 laten zien hoe verschillende vragen zijn beantwoord per gradatie van slechthorendheid. Er is duidelijk te zien dat toename van slechthorendheid geassocieerd is met hogere mate van vervormd klinken van muziek (figuur 1) en minder vermogen om muziek te lokaliseren (figuur 2) en naar muziek te blijven luisteren in verschillende omgevingen. Het gemak van luisteren in een stille omgeving verslechtert bij hogere niveaus van gehoorverlies (figuur 3). Het gemak van luisteren naar muziek in een rumoerige omgeving wordt ernstig beïnvloed, zelfs bij een licht gehoorverlies (figuur 4).

Gemak van luisteren in een rustige omgeving van slechthorenden

Figuur 3. Antwoorden op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rustige omgeving (zoals bijvoorbeeld uw huiskamer)?

Figuur 3. Antwoorden op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rustige omgeving (zoals bijvoorbeeld uw huiskamer)?

Gemak van luisteren in een rumoerige omgeving van slechthorenden

Figuur 4. Antwoorden op vraag 22. Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rumoerige omgeving (zoals bijvoorbeeld een feestje)? Uit het onderzoek blijkt dat de antwoorden op de vragenlijst samenhangen met de mate van slechthorendheid. Verschillende aspecten van muziekbeleving, zoals vervormd horen, lokalisatie en het onderscheiden van timbre, worden hierdoor duidelijk in kaart gebracht. Dit toont aan dat de vragenlijst geschikt kan zijn voor het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving. Zoals al gemeld zal de vragenlijst gebruikt worden voor het vergelijken van muziekbeleving vóór en na het instellen van nieuwe hoortoestellen, zodat het effect van de hoortoestellen op de muziekbeleving kan worden geëvalueerd. Het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving is een cruciale eerste stap in de verbetering van hoortoestellen, zodat ook slechthorenden weer van muziek kunnen genieten. Alleen al in Nederland zijn er bijna 2 miljoen mensen met verminderd gehoor. De meesten willen graag van muziek genieten, worden hierin gehinderd door hun gehoor en hebben behoefte aan verbetering. Hieraan werkt Golden Hearing.

Figuur 4. Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rumoerige omgeving (zoals bijvoorbeeld een feestje)?

Figuur 4. Antwoorden op vraag 22. Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rumoerige omgeving (zoals bijvoorbeeld een feestje)? Uit het onderzoek blijkt dat de antwoorden op de vragenlijst samenhangen met de mate van slechthorendheid. Verschillende aspecten van muziekbeleving, zoals vervormd horen, lokalisatie en het onderscheiden van timbre, worden hierdoor duidelijk in kaart gebracht. Dit toont aan dat de vragenlijst geschikt kan zijn voor het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving. Zoals al gemeld zal de vragenlijst gebruikt worden voor het vergelijken van muziekbeleving vóór en na het instellen van nieuwe hoortoestellen, zodat het effect van de hoortoestellen op de muziekbeleving kan worden geëvalueerd. Het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving is een cruciale eerste stap in de verbetering van hoortoestellen, zodat ook slechthorenden weer van muziek kunnen genieten. Alleen al in Nederland zijn er bijna 2 miljoen mensen met verminderd gehoor. De meesten willen graag van muziek genieten, worden hierin gehinderd door hun gehoor en hebben behoefte aan verbetering. Hieraan werkt Golden Hearing.

Meer weten? Het onderzoek werd uitgevoerd door Cathelijne van der Zwan (Technical Medicine (TU Delft), Nouri Khalass, Berend Glazenburg, Evert Rijntjes, Marc Stotijn (alle vier Golden Hearing, Amsterdam) en Jan de Laat (Leids Universitair Medisch Centrum). Wil je er meer over weten, scan dan de QR-code. [@vormgeving: QR code maken voor https://goldenhearing.nl ]

Meer weten?

Het onderzoek werd uitgevoerd door Cathelijne van der Zwan (Technical Medicine (TU Delft), Nouri Khalass, Berend Glazenburg, Evert Rijntjes, Marc Stotijn (alle vier Golden Hearing, Amsterdam) en Jan de Laat (Leids Universitair Medisch Centrum). Wil je er meer over weten, scan dan de QR-code.

[@vormgeving: QR code maken voor https://goldenhearing.nl ]

Uit het onderzoek blijkt dat de antwoorden op de vragenlijst samenhangen met de mate van slechthorendheid. Verschillende aspecten van muziekbeleving, zoals vervormd horen, lokalisatie en het onderscheiden van timbre, worden hierdoor duidelijk in kaart gebracht. Dit toont aan dat de vragenlijst geschikt kan zijn voor het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving. Zoals al gemeld zal de vragenlijst gebruikt worden voor het vergelijken van muziekbeleving vóór en na het instellen van nieuwe hoortoestellen,

Meer weten?

zodat het effect van de hoortoestellen op de muziekbeleving kan worden geëvalueerd. Het evalueren van de diverse aspecten van muziekbeleving is een cruciale eerste stap in de verbetering van hoortoestellen, zodat ook slechthorenden weer van muziek kunnen genieten. Alleen al in Nederland zijn er bijna 2 miljoen mensen met verminderd gehoor. De meesten willen graag van muziek genieten, worden hierin gehinderd door hun gehoor en hebben behoefte aan verbetering. Hieraan werkt Golden Hearing.

Het onderzoek werd uitgevoerd door Cathelijne van der Zwan (Technical Medicine (TU Delft), Nouri Khalass, Berend Glazenburg, Evert Rijntjes, Marc Stotijn (alle vier Golden Hearing, Amsterdam) en Jan de Laat (Leids Universitair Medisch Centrum). Wil je er meer over weten, scan dan de QR-code.

Figuur 3. Antwoorden op vraag: Hoe gemakkelijk is het voor u om naar muziek te (blijven) luisteren in een rustige omgeving (zoals bijvoorbeeld uw huiskamer)?

OVERIG NIEUWS

DE VOLGENDE

GENERATIE

REKENREGEL

De Australische National Acoustic Laboratories is een wereldleider op het gebied van gehooronderzoek, denk maar eens aan de NAL-NL2 rekenregel. Deze populaire rekenregel is bedoeld om het spraakverstaan goed versterkt te krijgen en houdt rekening met zowel het audiogram als met leeftijd, geslacht, ervaringsniveau en aantal hoortoestellen. NAL sloot 2024 af met een inspirerende boodschap van directeur Brent Edwards die het team en de vele samenwerkingspartners bedankt voor hun bijdrage aan het verbeteren van het leven van mensen met gehoorproblemen wereldwijd.

Naast deze eindejaarsboodschap onthulde hij ook enkele ambitieuze plannen voor 2025. Een van de meest opwindende ontwikkelingen is de lancering van NAL-NL3, de volgende generatie rekenregel!

De vooruitgang van de rekenregel is te danken aan nauwe samenwerkingen met bijna alle hoortoestelleveranciers en vele andere onderzoekspartners. Hij bedankte hiervoor GN Group, Sonova Group, WSAudiology, Cochlear, Oticon Medical, Apple, Google, Audioscan, Soundly Inc. en SonicCloud.

PLATFORM OPCI WORDT STICHTING

Het Onafhankelijk Platform Cochleaire Implantatie (OPCI) gaat verder als stichting. Stichting OPCI behartigt de belangen van en geeft voorlichting aan mensen met een cochleair implantaat en mensen die een cochleair implantaat overwegen.

BOEKLANCERING PRAKTISCHE GIDS VOOR SLECHTHORENDEN OP DE WERKVLOER

Op 3 maart, de Dag van het Gehoor, verschijnt het boek Succesvol slechthorend – Slim werken met gehoorverlies. Deze praktische gids vol concrete tips en inspirerende voorbeelden helpt slechthorenden beter om te gaan met gehoorverlies in hun werk. Een interessant boek voor de naar schatting ruim 200.000 werkenden met een licht tot ernstig gehoorverlies. Slechthorenden krijgen op de werkvloer te maken met veel obstakels. Denk bijvoorbeeld aan collega’s die door elkaar heen praten, werkplekken met een slechte akoestiek of volle vergaderdagen die zoveel luisterinspanning kosten dat slechthorenden na een werkdag helemaal opgebrand zijn.

In het boek Succesvol slechthorend deelt auteur Stan van Kesteren, zelf slechthorend, praktische tips en inspirerende ervaringsverhalen. “Vaak is alleen een hoortoestel niet voldoende”, zegt Van Kesteren. “Audiciens kunnen hun klanten helpen door te vertellen over strategieën om met gehoorverlies om te gaan, zodat slechthorenden plezier, voldoening en energie uit hun werk halen.”

Interesse?

Het boek Succesvol slechthorend is vanaf 3 maart overal verkrijgbaar. Via de website succesvolslechthorend.nl is het boek nu al te bestellen. Daarbij ontvang je ook de folder met tips Zo versta ik jou van illustrator Geeske van Voorthuijsen.

bestel het boek hier

HOORKUNST

Negen kunstenaars van Kunstvereniging Galerie Dronten gaven gehoor aan de uitnodiging om kunst over het gehoor te maken. Onder de noemer ‘Ik hoor, dus ik ben!’ werden kunstwerken gemaakt met onder andere weefgetouw, fotokunst, schilderkunst en marmer. De kunstwerken zijn allemaal te koop. Wil je meer informatie of heb je interesse voor een kunstwerk bij jou in de zaak, neem dan contact op met Martine van de Moesdijk, Hoor! in Dronten, 06-15580740 of info@hoorindronten.nl.

AUDIOLOGIE MARATHON 2025

Op maandag 3 februari organiseert Optitrade de elfde editie van de jaarlijkse Audiologie Marathon in Gooiland, Hilversum. Het beurscongres voor audiciens in Nederland heeft dit jaar het thema ‘Hoor de toekomst: de kracht van verandering’.

In hoeverre ben je als audicien nog bezig met de hoofdzaak: het leveren van de beste hoorbeleving voor jouw klant? Hoe kun je als ondernemer streven naar vooruitgang zonder de essentie van het vak te verliezen? Tijdens de Audiologie Marathon worden handvatten geboden om vanuit je kracht mee te gaan in hoorbranche van de toekomst. Een verbintenis tussen zowel de liefde voor het vak als voor het ondernemerschap.

Tijdens de plenaire sessies word je op de hoogte gesteld van de laatste ontwikkelingen op het gebied van audiologie. Er zullen interessante sprekers zijn, zoals Hein Heijen, expert op het gebied van toegepaste neuromarketing, sales en beïnvloedingspsychologie en Jos Burgers, bestsellerauteur en expert in klantgerichtheid. Heijen neemt ons mee langs de psyche, terwijl Burgers haarfijn uit de doeken doet hoe je van een klant een fan maakt.

Afgelopen jaar werd het open leveranciersplein geïntroduceerd, waarop bijna alle audiologieleveranciers een stand bemannen. Dit succesvolle concept zal dit jaar worden voortgezet. Daarnaast kunnen deelnemers genieten van diverse workshops van leveranciers en Optitrade. Na afloop is er gelegenheid om te netwerken tijdens de borrel met de andere tweehonderd aanwezige vakgenoten.

NIEUWE LICHTING

Het Deltion heeft weer drie splinternieuwe audiciens afgeleverd. Het gaat om Joyce Verheijen, Albert Kuiper en Nathalie Verweij. Ook bij DHTA werd weer een feestje gevierd. Tijdens een gezellige avond zijn de diploma’s uitgereikt aan de audiciens die de afgelopen jaren hard hebben gewerkt. Op de foto de trotse geslaagden Dorothea van Dijk, Viktor Eidemar, Eveliene van de Geer, Bianca von Grumbkow, Lisa Grundelen, Rolf van der Heiden, Sandra Poortman – Spanjaart, Harald Recourt, Joyce Sanders, Raymond van der Tol. Niet op de foto maar wel gediplomeerd: Lanneke Zeebregts en Sem Schut. Ook via de flexibele audicienopleiding van DHTA zijn er weer diploma’s uitgeschreven voor Caroline van der Helm de Jong, Aom Jinprachoa, Loes Janssen en Veerle van der Meijden. Gefeliciteerd allemaal!

Foto van DHTA geslaagden

DRIE PODCASTS OM

NIET TE MISSEN

1. In de Voetsporen van Beethoven, ontdek Muzikaal Wenen

Over klassieke muziek, Wenen, Beethoven en zijn worsteling met zijn groeiende doofheid.

D2. Reis door de ruis – de podcast die het onzichtbare hoorbaar maakt.

Natalie Welleman (Tinnitus Connects) kreeg dertien jaar geleden tinnitus. In haar zoektocht naar oplossingen praat ze met lotgenoten.

3. De klassieke bibliotheekBernlef - Op het gehoor Op het gehoor is een kort verhaal van Bernlef over pianist Rudolf Opdenhage, die denkt dat hij doof wordt. Dankzij een gehoortest ontdekt hij wat er echt aan de hand is.

LAWAAIVERVUILING

Over dertig jaar zal er een enorm maatschappelijk debat over lawaaivervuiling losbarsten, voorspelt historica en technologieonderzoekster Karin Bijsterveld. ‘Waarom hebben we daar niet beter op gelet, zullen we ons afvragen.’

Bron: De Morgen

NIEUWS VAN STARKEY

Kind Horen, de distributeur van Starkey in de Benelux, is overgenomen door het Amerikaanse moederbedrijf. Hierdoor is de organisatie onderdeel geworden van de Starkey-familie, waar het voorheen als zelfstandig importeur en distributeur actief was. De activiteiten en het team blijven ongewijzigd. Kind maakte eerder deel uit van een groot Duits familiebedrijf. Jeroen Douw zal als Managing Director Starkey Benelux het team vanuit Apeldoorn gaan leiden.

ROCKER ENTHOUSIAST OVER ZIJN ‘NIEUWE OREN’

“Gehoorverlies is voor veel professionele muzikanten een onfortuinlijke realiteit, maar dat het niet zo hoeft te zijn”, aldus rocklegende Alice Cooper. Hij doet zijn verhaal in de Starkey Sound Bites om de weerstand tegen hoorapparaten uit de wereld te helpen. Volgens Cooper hebben àlle rockartiesten van zijn generatie die nog actief zijn in de business last van hun gehoor. Zelf draagt Cooper sinds een aantal jaar een hoortoestel. “Toen ik mijn hoortoestel kreeg aangemeten was het alsof mijn oren opnieuw geboren werden.”

Luister de hele aflevering via de QR-code.

VERANDERING IDA INSTITUTE DENEMARKEN

Het Ida institute sluit, evenals de bijbehorende Ida Learning Hall en wordt volledig geïntegreerd in de hoortoestelmerkactiviteiten van de Demant’s Hearing Aids-company. In de toekomst worden ontwikkelingen aangestuurd via de hoortoestelmerken. Het werk van het instituut is van cruciaal belang geweest om ervoor te zorgen dat clinici de beste werkwijzen tot hun beschikking hebben en dat mensen met gehoorverlies de best mogelijke zorg voor hun hoorbehoeften krijgen.

ONDERZOEKSRESULTAAT

VOOR SIGNIA IX

Volgens onderzoek presteerde Signia IX, met zijn Real Time Conversation Enhancement (RTCE)-technologie, aanzienlijk beter dan andere toonaangevende hoortoestellen in gemeten output-SNR met een tenminste 3.2 dB hogere spraak in ruisverhouding (SNR) in een groepsgespreksopstelling.

Whitepaper lezen?

Scan de QR-code.

DMASTERCLASS VIDEOSERIE VOOR

HOORZORGPROFESSIONAL

GN heeft een nieuwe masterclass on-demand video's videoserie gelanceerd specifiek over het verband tussen gehoor en hersengezondheid. De serie LISTEN TO THIS is een negendelige gratis (!) videoserie, waarin experts van wereldformaat inzichten delen in de wisselwerking tussen de gezondheid van het gehoor en van de hersenen en de invloed daarvan op de kwaliteit van leven. De serie is bedoeld voor hoorzorgprofessionals die meer willen weten - en kunnen delen met hun klanten - over de invloed van het gehoor op de ontwikkeling van dementie. Het biedt inzichten en praktische strategieën om kennis in de praktijk te integreren en cliënten te adviseren over de positieve voordelen van gehoorzorg.

GN hoopt hiermee een bijdrage te leveren aan de erkenning van gehoorgezondheid als een belangrijke factor voor een goede cognitieve gezondheid en algeheel welzijn.

meer weten?

Scan de QR-code.

Cursussen, trainingen en belangrijke data voor audiciens in de komende maanden

3 FEBRUARI

OPTITRADE AUDIOLOGIE MARATHON Optitrade

4 FEBRUARI

WEBINAR: BEENGELEIDING (BAHA® EN OSIA®)

Cochlear Benelux

4 FEBRUARI

WEBINAR: COCHLEAIRE IMPLANTATIE (CI)

Cochlear Benelux

4 & 5 FEBRUARI

HET FINETUNEN VAN HOORTOESTELLEN 2.0 (ONLINE)

Audicate

11 & 13 FEBRUARI

EEN GOED BEGIN IS HET HALVE WERK (ONLINE)

Audicate

13 FEBRUARI

WEBINAR 'DEELNEMEN AAN HET LEVEN –ZONDER CONCESSIES' Oticon

14 FEBRUARI

NVA-WINTERBIJEENKOMST THEMA GEHOOR EN COGNITIE NVA

14 & 28 FEBRUARI

COACHINGSTRAJECT: THERAPEUTISCHE BEGELEIDING BIJ TINNITUS, HYPERACUSIS EN MISOFONIE

Nancy van Looveren en Laure Jacquemin (België)

14 FEBRUARI

VROEGHERKENNING OORPATHOLOGIE EN VEILIG WERKEN IN DE GEHOORGANG MET DE HOOFDGEDRAGEN 3D MICROSCOOP Alsoka Medical BV

14 FEBRUARI

TRAINING GEHOORBESCHERMING

Pluggerz

14 FEBRUARI

TRAINING MAATWERK GEHOORVERBETERING

Pluggerz

25 FEBRUARI

OTOSCOPIE – EEN PRAKTISCHE HANDREIKING

Audicate

12 MAART

BEWERKEN VAN OORSTUKJES

Pluggerz

17 MAART

OPEN DAG OPLEIDING AUDICIEN OF FLEXIBELE AUDICIENOPLEIDING

DHTA

24 MAART

TRAINING GEHOORBESCHERMING

Pluggerz

24 MAART

TRAINING MAATWERK GEHOORVERBETERING

Pluggerz

25 MAART

COMMUNICATIE-GEBAREN TRAINING VOOR AUDICIENS

AudiCate - Hoortoestel Advies Centrum

14 APRIL

TRAINING HERHALING AFDRUKNAME VOOR AUDICIENS

Pluggerz

De Audiciens is het vaktijdschrift voor audiciens en anderen die werkzaam zijn in de hoorbranche en verschijnt vier keer per jaar.

De volgende editie valt 30 april op je mat. Hierin tref je onder andere de masterclassserie Listen to this en een verslag van de Audiologie Marathon.

Verhuisd? Geef het ons door via deaudiciens@audined.com Leden van AudiNed die hun vakblad niet hebben ontvangen, kunnen dit doorgeven op deaudiciens@audined.com. Vermeld in je mail duidelijk je naam en telefoonnummer.

GEZOCHT!

Vakblad De Audiciens is een uitgave van AudiNed Oplage 1200 stuks ISSN 2773 - 0468

Redactie

Maarten Dijkstra

Thomas Ophof

Etienne van Kempen

Suzanne Bodegraven

Advertenties deaudiciens@audined.com

Opmaak/vormgeving/druk

De Ideeënfabriek van Pieters www.ideeenfabriek.com

Contact AudiNed: info@audined.com Redactie: deaudiciens@audined.com of +31 627 388 241

Archief

uitgaven 2007 - 2013: www.deaudiciens.nl uitgaven 2014 - heden: www.audined.com/publicaties/deaudiciens uitgaven 2007 - heden: Depot Kon. Bibliotheek Den Haag ISSN 2773-0468

Audiciens kunnen accreditatiepunten verdienen met een vakinhoudelijk artikel in ‘De Audiciens’. Dit is ter beoordeling van de accreditatiecommissie Audicienregister. De redactie en AudiNed kunnen niet verantwoordelijk worden gehouden voor de inhoud van ingezonden stukken.

AudiNed is weer bijna op volledige sterkte, maar we zijn nog op zoek naar een algemeen bestuurslid.

Vind je het interessant om te praten over de toekomst van ons vak? Wil je onze vereniging verder helpen? Wil jij de stem van de audicien vertegenwoordigen bij een van de vakgroepen of overleggen?

Neem contact met ons op via penningmeester@audined.com

COLOFON VOLGENDE KEER

Maak kennis met Oticon Intent™ 4

- het instapmodel voor de vrije markt

Verander in 2025 nóg meer levens met ons vernieuwde productportfolio

Meld u aan voor ons live webinar op 13 februari 'Deelnemen aan het leven - zonder concessies’ StAr-accreditatiepunten worden aangevraagd

DNN vanaf

ZN-categorie 5

De hele dag aan. In iedere situatie. Zonder extra energieverbruik. Zonder concessies.