Flash mob i turniej rycerski czyli kraina uśmiechu i wielkich emocji Współcześnie coraz większa rola w kształtowaniu świadomości plastycznej przypada placówkom pozaszkolnym. To one, przy małej aktywności szkoły, wychodzą z inicjatywą ciekawych projektów edukacyjno-artystycznych kierowanych do dzieci i młodzieży, a także nauczycieli i rodziców. Jednym z takich projektów jest „Entliczek pentliczek twórczy stoliczek”, zrealizowany przez Toruńską Agendę Kulturalną i dofinansowany ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu „Dom Kultury+. Edukacja artystyczna”, obejmujący warsztaty plastyczne dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych według scenariuszy autorstwa artysty grafika Piotra Florianowicza i artysty malarza Katarzyny Skrobały. W trakcie tych zajęć ich uczestnicy, poprzez własną aktywność twórczą, poznali dawną sztukę swojego miasta Torunia i współczesne środki wyrazu artystycznego. Autorzy projektu podjęli się zadania bardzo trudnego, a jednocześnie bardzo ważnego nie tylko dla kształcenia plastycznego, ale także kulturowego, związanego z tożsamością i „małą ojczyzną”. Z jednej strony mamy sztukę gotycką pełną symboli, tajemnicy i ekspresji, z drugiej zaś sztukę współczesną, często odrzucaną, a nawet wyśmiewaną, bo — jak sądzę — przede wszystkim niezrozumiałą. Toruń jest tym szczególnym miejscem, w którym można kontemplować dzieła te stare i te nowe. To one tworzą niepowtarzalny klimat naszego miasta. Jednak żeby to zobaczyć, trzeba najpierw zrozumieć to, co się widzi. Dobrym sposobem na to jest doświadczanie, komentowanie, cytowanie tych dzieł w własnej pracy twórczej, która może być realizowana w obszarze dobrze pojętego kształcenia artystycznego. Niewątpliwie, przy powszechnym marginalizowaniu i banalizowaniu zajęć plastycznych, warsztaty „Entliczek pentliczek twórczy stoliczek” są świetnym przykładem zajęć, które wskazują, przypominają
społeczeństwu, jak ważny może to być obszar kształcenia nie tylko dla dzieci, ale dla każdego człowieka i jak znaczącą rolę może mieć artysta — edukator, który staje się interpretatorem świata, twórcą szukającym odpowiedzi na istotne pytania, reagującym na możliwości i zagrożenia otaczającej nas rzeczywistości. Dla swoich poszukiwań znajduje on różne środki wyrazu, takie jak abstrakcje, collage, fotomontaż, manifest, obiekt, instalacje, happening czy performance, i potrafi mądrze i twórczo przenieść je na grunt zainteresowań i potrzeb edukacyjnych młodego pokolenia. Ustawienie zadań plastycznych interesujących dla różnych grup wiekowych, a jednocześnie odniesienie ich do szkolnych programów kształcenia jest swoistą twórczością, którą znakomicie wykazali się autorzy scenariuszy zajęć. Potrafili, łącząc tradycję ze współczesnością, pokazać dzieciom różne sposoby rozwiązywania problemów w kierunku działań niezwykłych i oryginalnych. Sprawili, że aktywność plastyczna stała się bezpośrednio związana z rozwijaniem umiejętności myślenia, odczuwania i spostrzegania w kierunku harmonii między intelektem a życiem uczuciowym dziecka. Jedyna ingerencja w proces twórczy, jakiej „dopuścili” się autorzy, to stworzenie przyjemnej i życzliwej atmosfery na zajęciach plastycznych, zabezpieczenie potrzebnych materiałów, umiejętne rozbudzenie wyobraźni i zachęcenie do swobodnej wypowiedzi. W ten sposób przez silne zaangażowanie emocjonalne i podjęte czynności artystyczne dzieci zostały wciągnięte w szczególny rodzaj zabawy, która dostarczyła im satysfakcji i sprawiła przyjemność. Myślę, że w dzisiejszym świecie, na każdym etapie kształcenia, zaczynając już od przedszkola, szczególna rola powinna przypadać edukatorom artystycznym, którzy w sposób nowoczesny, twórczy i odpowiedni do grupy wiekowej będą potrafili uczyć kultury i wrażliwości wizualnej jak to ma miejsce w omawianym projekcie. dr Bernadeta Didkowska Instytut Artystyczny Wydziału Sztuk Pięknych UMK
obiekty / Krzywa Wieża Szkoła Podstawowa nr 2 toruńskie legendy, recykling, twórczość Armana
Teatrzyk „TWÓRCZY STOLICZEK”
3
Gotycki Market rysunek / Krzywa Wieża Szkoła Podstawowa nr 2 gotycka i współczesna architektura, twórczość Franka Gehrego
4
MALARSTWO NA DESCE Krzywa Wieża Szkoła Podstawowa nr 2 ikony, twórczość Jerzego Nowosielskiego
PIĘKNE MADONNY
5
PAPIEROWE WIEŻE obiekty z papieru / Krzywa Wieża Szkoła Podstawowa nr 2 średniowieczne wieże, twórczość Ingrid Siliakus i Michała Budnego
6
linoryt / Krzywa Wieża / Gimnazjum nr 2 pieczęcie Torunia, współczesna grafika warsztatowa, twórczość Janusza Akermanna i Józefa Gielniaka, tag, awatar, nick
Jestem magiem podpisuję się tagiem
7
Szaleństwa młodego architekta kolaż / Krzywa Wieża Gimnazjum nr 2 baszty średniowieczne, Krzywa Wieża w Toruniu, architektura współczesna
8
świetlne obiekty, instalacja – environment Krzywa Wieża / Gimnazjum nr 2 witraże, instalacja, environment, festiwal SKYWAY, twórczość François Morellet
ILUMINACJE
9
Czy to skejt czy Kopernik? malarstwo na tkaninie / Krzywa Wieża Gimnazjum nr 2 pismo, ornament gotycki, twórczość Jakuba „HAKOBO” Stępnia
10
kolaż na regipsie Szkoła Podstawowa nr 28 freski średniowieczne, szablon, graffiti, twórczość Banksiego
IDOLE
11
Bling-bling biżuteria Szkoła Podstawowa nr 28 brosze średniowieczne, zapinki do płaszcza, współczesna biżuteria
12
kompozycje ze słodyczy i owoców Gimnazjum nr 28 witraże, twórczość Elżbiety Jabłońskiej i Aleksandry Sojak-Borodo
Smaczny witraż
13
„Piękne Madonny” S. 5
„GOTYCKI MARKET” S. 5
Tańcząca wieża rzeźba Gimnazjum nr 28 architektura gotycka, twórczość Franka Lloyda Wrighta i Franka Gehrego
18
rysunek Zespół Szkół nr 5, klasa IIa gotycki Toruń, twórczość Aleksandry Sojak-Borodo
Osobista pocztówka
19
AKCJA! REAKCJA! flash mob Zespół Szkół nr 5, klasa IIa turnieje średniowieczne, grupa FLOB
20
komiks / Zespół Szkół nr 5, klasa IIa malarstwo średniowieczne, twórczość Roya Lichtensteina, komiks – Batman, Spider-Man
RycerzMAN
21
Prefabrykaty królowej śniegu malarstwo na szkle, instalacja Zespół Szkół nr 5, klasa IIa rozeta, ornament, twórczość Zofii Kulik
22
rzeźba Szkoła Podstawowa nr 35 toruńska legenda „O flisaku i żabach”, rzeźba współczesna
Re re kum kum
23
pst… iskierka zgasła kolaż Szkoła Podstawowa nr 35 średniowieczne księgi, twórczość Iwony Chmielewskiej
24
rzeźba Szkoła podstawowa nr 35 średniowieczny witraż, współczesna rzeźba
Witrażowa dama blaszany rycerz
25
Plastikowy gotyk obiekty z klocków Szkoła Podstawowa nr 35 miasta średniowieczne, twórczość Zbigniewa Libery
26
Walka o przywrócenie ładu we wszechświecie jest wyczerpująca nawet dla superbohaterów. Każdy mały heros potrzebuje chwili relaksu. przerwa między zajęciami.
CHILLOUT ROOM
27
Twórczej zabawy nigdy dość! Podczas entliczkowych warsztatów odbyliśmy podróż do średniowiecza i jednocześnie prześledziliśmy tendencje w sztuce współczesnej. Wszystko po to, by wypowiedzieć się za pomocą nowych mediów i oczywiście dobrze się bawić! A powodów do zabawy było co niemiara. Za sprawą rzeźb z terakoty Toruń ponownie opanowała plaga żab. Supermarkety stały się gotyckimi budynkami, a zamki średniowieczne wybudowaliśmy z plastikowych klocków. Otworzyliśmy też pracownię witrażu, ale takiego z łakoci. Projektowaliśmy specjalnie dla samej Królowej Śniegu. Wszyscy w swych realizacjach osiągnęli 200% twórczej normy. Katarzyna Skrobała i Piotr Florianowicz autorzy warsztatów ***
podziękowania
kierujemy pod adresem partnerów współpracujących przy realizacji projektu: Szkoły Podstawowej nr 2 im. Adama Mickiewicza w Toruniu, Gimnazjum nr 2 w Toruniu, Zespołu Szkół nr 28 w Toruniu, Zespołu Szkół nr 5 im. Arkadego Fiedlera w Toruniu, Szkoły Podstawowej nr 35 w Toruniu.