oktober 2013
Reportage
Zonder school geen toekomst Onderwijs is de sleutel!
Sponsors
Ontmoeting in het land van happy Buddha Elly en Wim gingen op bezoek bij Trinh in Vietnam
Meisje in...
Sylvia heeft alles over voor school
11 oktobe r
Vier We meisjes relddag me t ons!
2
Inhoud
colofon
23 24
Girls first magazine is een uitgave van Plan Nederland, oktober 2013
27
Meningen en standpunten in dit tijdschrift naar voren gebracht, hoeven niet overeen te stemmen met de visie van Plan. Coördinatie Nicole Baltussen
12
10
18
Inhoud 3
Onderwijs: de sleutel naar de toekomst
6
In actie voor Plan De mooiste acties uitgelicht
7
NL nieuws
12 Meisje in…. Sylvia’s lange weg naar school 16 Wereldnieuws 20 Plan-onderzoek: ook bij rampen zijn meisjes kind van de rekening Het zevende Because I am a Girl rapport – the State of the Worlds Girls 22 Postbus Plan Post, mail, tweets en posts, van u! 23 Drie dingen die bij Annamarie Thomas horen 24 Happy Buddha, een bromfiets en een tv Een vrolijke kennismaking in Vietnam 26 Standplaats: Islamabad, Pakistan 27 Kids First 28 Wereldmeisjesdag: kom ook, doe mee!
Redactie en eindredactie Saskia Reitsma, Ulrike Schmidt (Meander Media) Vormgeving Ruth Catsburg, Jet van Fastenhout Aan dit nummer werkten mee Soofia Aziz, Elly Bakker, Annette Blaset, Jane Labous, Annamarie Thomas, Wim Schouten, James Stone, Peter de Ruiter Drukwerkbegeleiding Michael Zandwijken Grafische productie Huig Haverlag Girls First Magazine is CO2-neutraal geproduceerd, met 100% plantaardige inkten op FSC-gecertificeerd, 100% chloorvrij papier, gemaakt van duurzaam hout dat afkomstig is van duurzame plantages. Plan Nederland Postbus 75454 1070 AL Amsterdam 020 549 55 20 (sponsors) 020 549 53 04 (bedrijven) info@plannederland.nl bedrijven@plannederland.nl www.plannederland.nl Twitter - @plannederland Facebook - www.facebook.com/plannederland Rabobank: NL11RABO.039.35.86.766 ING: NL73INGB.00.034.52.100
Reportage
3
Onderwijs:
de sleutel naar de toekomst
Malala Yousafzai uit Pakistan was vijftien toen ze in haar hoofd werd geschoten door de Taliban en levensgevaarlijk gewond in een Engels ziekenhuis belandde. Malala eiste haar recht op om naar school te gaan en de Taliban wilde haar de mond snoeren. Het tegendeel gebeurde. De wereld was geschokt en Malala werd het internationale boegbeeld van de miljoenen meisjes die nog steeds niet de kans krijgen om naar school te gaan of hun school af te maken.
Malala is op 12 juli 16 geworden en sprak op haar verjaardag – de allereerste Malaladag - de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe: “Een leerkracht, een pen en een boek kunnen de wereld veranderen en de toekomst openen.” Malala heeft gelijk. De wereld blijft ook op het meest basale niveau een gesloten boek als je geen enkel straatbord kunt lezen en de bijsluiter van je medicijnen niet begrijpt; als je je naam niet kunt schrijven of 1 en 1 niet bij elkaar kunt optellen. Onderwijs is de sleutel naar de toekomst en toch gaan wereldwijd 66 miljoen meisjes niet naar school.
Onzin In het basisonderwijs gaat het gelukkig steeds beter, maar zodra meisjes in de puberteit komen, haakt een op de vijf van hen, meestal gedwongen af. De druk om thuis mee te helpen wordt te groot, ze worden op weg naar school lastiggevallen en dan van school gehaald, ze moeten trouwen, er zijn op school geen aparte wc’s en ze hebben geen goed maandverband waardoor ze thuis blijven als ze ongesteld zijn… En hun ouders vinden onderwijs voor meisjes vaak onzin.
4
Reportage
Voor meisjes zijn ‘t allemaal haast onoverkomelijke obstakels die hun ervan weerhouden school af te maken, terwijl dat juist voor meisjes zo belangrijk is. Onderwijs voor meisjes is daarom een van de prioriteiten van Plan, vertelt Sabine Mastwijk, onderwijsspecialist bij Plan Nederland. En omdat de meeste meisjes van school gaan als ze in de puberteit komen, richt Plan zich specifiek op voortgezet onderwijs voor meisjes en het afmaken van de hoogste klassen van de basisschool. Mastwijk: “We zetten bijvoorbeeld meisjesclubs op, waarin meisjes elkaar steunen en motiveren. Dat maakt ze weerbaarder. Ze kunnen er praten over alles wat hen bezighoudt en samen optrekken, bijvoorbeeld om voor elkaar te krijgen dat ze op school mogen blijven. Samen staan ze sterker en het overtuigt ouders en leerkrachten.”
Eigen brood verdienen Bij de overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs faciliteert Plan vaak beroepsonderwijs, dat dicht bij de meisjes wordt georganiseerd. Deze opleidingen zijn kort en praktisch en vergroten de kans op werk. “In Pakistan en Nepal organiseren we bijvoorbeeld inhaalonderwijs”, vertelt Sabine Mastwijk verder. “Daardoor hebben meisjes heel snel het niveau van de laatste klassen van
“Of de werkende meisjes van nu hun baan mogen houden als ze gaan trouwen, is de volgende schermutseling die we zien aankomen.” de basisschool en leren daarna een vak. Wat we daarmee willen bereiken, is vooral economische zelfstandigheid. Als meisjes en vrouwen hun eigen brood kunnen verdienen, blijft ze zoveel ellende bespaard.” Plan zorgt er dus voor dat deze opleidingen goed aansluiten bij de arbeidsmarkt. Een andere belangrijke component zijn de zogenoemde life skills, waardoor meisjes zich in een werksituatie kunnen handhaven. Mastwijk: “Ze leren omgaan met druk, hoe ze zich als werknemer moeten gedragen en hoe ze met eventuele mannelijke collega’s moeten omgaan. Nog belangrijker is, dat ze leren om zeggenschap te houden over hun eigen verdiende geld, om te voorkomen dat ze alles moeten afdragen aan hun vader of hun broers. Ze krijgen dus ook financieel onderwijs. Heel praktisch: hoe ga je om met geld, hoe open je een rekening... De meisjes gaan dus goed voorbereid aan het werk. Maar we blijven ze nog een jaar volgen om te kijken of het goed met ze blijft gaan en waar nodig nog bij te springen.”
Struggle Het klinkt allemaal gemakkelijk, maar niets is minder waar. Mastwijk: “Het is een struggle vanaf de eerste stap. Het begint ermee ouders ervan te overtuigen om hun dochter naar school te laten gaan. Dan volgt de strijd om haar op school te houden. Dan moeten we praten als Brugman om ervoor te zorgen dat ze mag gaan werken. Of de werkende meisjes van nu hun baan mogen houden als ze gaan trouwen, is de volgende schermutseling die we zien aankomen. Maar we doen het met passie. Het is
5
zo de moeite waard! En elk meisje dat werkt en mag blijven werken, is een rolmodel voor de generaties na haar.” “De kracht van Plan is, dat we in de landen waar we werken een groot netwerk hebben in de communities en daar diep geworteld zijn. We zitten er al jaren; mensen kennen en vertrouwen Plan. Dat helpt enorm bij deze gevoelige projecten. Wat ook helpt is de samenhang van onze programma’s. Bijvoorbeeld onderwijs, water en sanitatie. Om meisjes op school te houden, kunnen we daardoor meteen werk maken van aparte wc’s voor meisjes.”
Meer jongeren dan ooit Beroepsonderwijs en daarmee een grotere kans op werk wordt in ontwikkelingssamenwerking steeds belangrijker, benadrukt Mastwijk. “In het kader van bijvoorbeeld de millenniumdoelen ligt de nadruk vooral op basisonderwijs, maar daarmee zijn we er niet! In ontwikkelingslanden leven op dit moment meer jongeren dan ooit daarvoor. Daar ligt een enorm potentieel, áls die jongeren
de kans krijgen zich verder te ontwikkelen en te werken. Lukt dat niet, dan leidt de frustratie daarvan juist tot grote problemen, zoals uitbarstingen van geweld en groeiende criminaliteit. Dat moeten we voorkomen.”
Pijlers van de onderwijsprogramma’s van Plan 1. Betere toegang tot onderwijs, zoals scholen in de buurt, aparte wc’s voor meisjes en grotere veiligheid voor meisjes, op school en onderweg. 2. Betere onderwijskwaliteit, door goed opgeleide leerkrachten, goed lesmateriaal en goede lesmethodes. 3. Grotere relevantie van het onderwijs, zodat de leerstof ook aansluit bij de leefwereld van meisjes en ze iets leren waar ze werkelijk iets aan hebben.
6
In actie voor Plan
In actie voor Plan Week in week uit, ergens in het land, voeren mensen actie voor het werk van Plan. Het zijn steeds andere mensen en andere acties, maar ze zijn allemaal even waardevol. Daarom ter inspiratie en als dank aan ALLE actievoerders een impressie van mooie acties de afgelopen maanden.
Basisschool ’t Haimstee organiseert sponsorloop
Kleingeld tegen kindhuwelijk Een artikel van de ASN Bank over de campagne van Plan Nederland tegen kindhuwelijken inspireerden Suzanne en Jeroen Struijk om een speciaal gebaar te maken bij hun bruiloft: “We beseffen dat niet iedereen zijn bruiloft en de voorbereidingen daarvan op zo'n prettige en vrolijke manier beleeft als wij. Daarom hebben we onze gasten gevraagd om tijdens ons feest hun kleingeld te doneren voor de projecten van Plan om kindhuwelijken tegen te gaan.” Een mooi initiatief! De actie heeft € 80 opgebracht.
Stagiaire Sharon de Lange organiseerde een sponsorloop voor Plan met de kinderen van groep 7 van basisschool ’t Haimstee uit Veendam. De enthousiaste leerlingen en hun stagiaire hebben enorm hun best gedaan en met de hele school het mooie bedrag van € 2.000 opgehaald. Sharon: “Plan wil meisjes dezelfde rechten en kansen geven als jongens. Ik ben blij dat we hieraan een steentje kunnen bijdragen.” De leerlingen hebben de cheque overhandigd aan Tom van Woerkom, lid van de Raad van Toezicht en vrijwilliger van Plan Nederland. Het geld komt ten goede aan de meisjesprojecten van Plan. ’t Haimstee sponsort bovendien twee kinderen via Plan Nederland.
In actie voor Plan
7
Modeshow voor Braziliaanse meisjes Lions Club Voorburg Prinses Marianne kiest ieder jaar één Nederlands en één buitenlands goed doel om fondsen voor te werven. Tijdens de 4e Prinses Marianne Modeshow afgelopen voorjaar, waarbij de clubleden nieuwe creaties showden, kwamen zo’n tachtig modeliefhebbers kijken. Dat leverde maar liefst € 2.500 op. “Uit 16 voordrachten hebben we dit jaar de meisjesprojecten van Plan in Brazilië gekozen”, vertelt Evelyn Geest, voorzitter van de fundraise-commissie. “Wij zijn ook allemaal vrouwen. Mede daarom sprak dit doel ons aan.”
Fooienpot met een hart bij Coffee Culture
Van Amsterdam naar Hoogstraten (België) Om de zomer en het einde van de examenperiode aan de Amsterdam International Community School te vieren, wandelden Richelle en haar vriendinnen Helena en Lisa van Amsterdam naar Hoogstraten in België. En als je dan toch de stoute (wandel)schoenen aantrekt, kun je jezelf net zo goed laten sponsoren, vonden de meiden. “Een heleboel mensen gaven ons nog geen dag. Reden te meer om hen van het tegendeel te overtuigen”, vertelt Richelle. Denkend aan de meisjes in ontwikkelingslanden hielden de vriendinnen vol, ondanks blaren en andere uitdagingen. Met overtuigend resultaat: € 790, ruim boven hun streefbedrag van € 500. www.facebook.com/girlswalkingforgirls
Coffee Culture uit Naarden doneert sinds 2009 trouw alle fooien van hun beide vestigingen aan het Meisjesfonds van Plan Nederland. “Ik vind het belangrijk om mijn personeel iets extra’s mee te geven”, legt eigenares Marije van Proosdij uit. “We verkopen alleen maar fair trade en direct trade koffie, dus toen ik mijn winkel opende, zocht ik naar een goed doel. Dat is Plan geworden. Het leuke is dat het goed werkt. De meiden in de winkel denken er echt over na en komen met eigen ideeën voor een actie.” Bij de opening van de tweede Coffee-Culturevestiging voerden alle medewerkers bijvoorbeeld actie voor de Because I am a Girlcampagne, ze gingen samen naar het concert van Plan en zetten een grote cheque in de winkeletalage. www.koffiewinkel.nl
Hartelijk dank!
8
NL nieuws
Braziliaanse jongeren steward tijdens WK Het WK Voetbal 2014 in Brazilië komt steeds dichterbij. Om ervoor te zorgen dat kansarme jongeren in het Braziliaanse Natal ook profiteren van de verwachte economische boost van het WK, bundelt Plan de krachten met Arena das Dunas/Amsterdam ArenA, AkzoNobel en Randstad/VSO. In Natal zijn tijdens het WK namelijk 700 stewards nodig en Randstad gaat kosteloos minstens 150 van hen rekruteren onder jongeren uit de streek zonder werk en inkomen. Zij krijgen een training en gaan als steward aan de slag. In de tweede fase van het project, na het WK, gaan dezelfde jongeren een vakopleiding volgen van drie tot zes maanden. Deze opleidingen zijn afgestemd op de behoefte van de regionale arbeidsmarkt. Ook krijgen ze training in zelfredzaamheid en coaching bij het zoeken van een baan. Het project wordt gefinancierd door AkzoNobel’s Education Fund.
Supergoods en Supertamp Supergoods, een nieuw sociaal consumentenmerk dat alledaagse producten aan huis levert, steunt het werk van Plan. Het bedrijf houdt de kosten bewust zo laag mogelijk en doneert de nettowinst aan sociale projecten in ontwikkelingslanden.“We hebben gekozen voor Plan omdat de organisatie werkt aan duurzame verbeteringen van de levensomstandigheden en de toekomstkansen van kinderen”, legt medeoprichter Joost Gielen uit. Het eerste product van Supergoods waarvan de nettowinst naar Plan gaat, zijn tampons. In veel landen gaan meisjes niet naar school wanneer ze ongesteld zijn, omdat zij geen tampons of maandverband hebben. Meer informatie en bestellen op www.supertamp.nl
NL nieuws
9
Cadeautje voor uw sponsorkind? Veel sponsors vinden het leuk om zo nu en dan een cadeautje te sturen naar hun sponsorkind. Dit is weer mogelijk, maar Plan Nederland heeft daarvoor wel een aantal (nieuwe) richtlijnen. Deze zijn er om jaloezie onder de kinderen te voorkomen en om te vermijden dat een pakje door de douane wordt tegengehouden. • Houd cadeautjes klein en simpel. Het cadeautje moet in een A4-envelop passen en mag niet meer wegen dan 150 gram. • Geef een cadeautje waar kinderen ook samen mee kunnen spelen, zoals pennen, potloden, papier, kleurplaten, etuitjes, gum en puntenslijper, een opblaasbal, een springtouw of een bordspelletje. Zie voor verdere richtlijnen: www.plannederland.nl/mijn-plan
Plan Nederland krijgt ook een IBAN Met de invoering van de Single European Payments Area (SEPA) per 1 februari 2014, een initiatief van de Europese Unie, verdwijnt het verschil tussen Nederlandse en buitenlandse betalingen binnen Europa. Huidige rekeningnummers worden vervangen door de IBAN (International Bank Account Number), ook bij Plan Nederland! Ons IBAN nummer is NL11RABO0393586766. Het nummer verandert dus in de loop van het jaar en de acceptgiro’s en machtigingen zullen er ook iets anders uit gaan zien. Als sponsor hoeft u zelf geen actie te ondernemen. Als de nieuwe acceptgiro en machtiging bij Plan Nederland worden geïntroduceerd, ontvangt u uitleg van ons. Meer informatie op www.sepa.nl De actuele incassodata kunt u altijd vinden op www.plannederland.nl/iban
Incassodata 2014 Met het oog op de invoering van SEPA en de verplichting u te informeren, gaat Plan Nederland de incassodata van te voren aan sponsors communiceren. Hierbij de geplande incassodata voor automatische afschrijvingen in 2014: incasso voor de maand
vindt plaats op
Januari
3-jan
Februari
30-jan
Maart
28-feb
April
28 mar
Mei
29-apr
Juni
28-mei
Juli
2-jul
Augustus
29-jul
September
28-aug
Oktober
26-sep
November
28-okt
December
27-nov
Op = op! Plan Nederland ruimt op. De mooiste cadeau’s met een toekomst nu met korting in de webwinkel. T-shirts, ringen, sweaters, babymutsjes… U een cadeau, zij een cadeau! Maak het verschil met een cadeau. Webwinkel.plannederland.nl
10
NL nieuws
11 november klinkt het startschot:
Schaatsen en Zwemmen voor Water begint weer!
Duizenden leerlingen van honderden Nederlandse basisscholen gaan tussen 11 en 22 november weer de schaatsbaan op of het zwembad in voor de 13e editie van Schaatsen en Zwemmen voor Water. Aangemoedigd door Annamarie Thomas en Ranomi Kromowidjojo schaatsen zij zoveel mogelijk rondjes of zwemmen zoveel mogelijk baantjes en laten zich daarbij sponsoren door hun vader en moeder, opa en oma, buren en vrienden. Zo brengen ze geld bij elkaar voor veilig drinkwater en betere hygiĂŤne in een land in Afrika. Dit jaar is dat Uganda.
NL nieuws
11
Je inspannen voor de medemens Openbare Basisschool Ter Cleeff in Haarlem doet in november weer mee met de actie. “We vinden het goed als kinderen leren dat je je ook wel eens voor de medemens kunt inspannen, dat ze daar moeite voor moeten doen”, zegt Henk Abrahamsen, leraar op Ter Cleeff. “Bovendien ben ik zelf schaatsenthousiasteling en stimuleer ik graag dat de kinderen wat meer bewegen. We hebben hier een prachtige schaatsbaan om de hoek, dus ik hoop dat ze er na de actie nog eens vaker komen. Ik vind het wel heel belangrijk dat de kinderen weten waarvoor ze alle moeite doen. Anders is het gewoon een gymles buiten de deur. Wij gebruiken dus het educatieve materiaal van Plan. We laten in ieder geval het filmpje van Uganda zien en praten erover in de klas. Zo worden de kinderen zich bewuster van het belang van water. Wij hebben dat hier in overvloed, maar kinderen in Afrika snakken ernaar.”
Duizenden leerlingen De opbrengst van de actie is dit jaar bestemd voor een water- en hygiëneproject van Plan in Uganda. In de regio Tororo gaat Plan op tientallen basisscholen toiletten bouwen en een drinkwatervoorziening aanleggen. Ook geeft Plan trainingen over hygiëne en onderhoud van het sanitair. Duizenden leerlingen profiteren van het project. Meer informatie en leuke filmpjes vindt u op onze website.
Veilig drinkwater:
van levensbelang
• Wereldwijd overlijden iedere dag 1.800 kinderen jonger dan vijf jaar als gevolg van vervuild water en slechte hygiëne; elke dag worden duizenden kinderen hierdoor ziek. • Het is dus ook essentieel dat kinderen en hun ouders weten hoe belangrijk goede hygiëne is en wat de belangrijkste hygiënemaatregelen zijn, zoals bijvoorbeeld handen wassen na de wc. • In totaal gaan er jaarlijks 443 miljoen schooldagen verloren door watergerelateerde ziektes als cholera.
Ranomi Kromowidjojo steunt de actie Ranomi Kromowidjojo, tweevoudig Olympisch zwemkampioene, is ambassadeur van de landelijke scholierenactie Schaatsen en Zwemmen voor Water: "Ik kan geen dag zonder water. Kinderen in Uganda hebben een groot gebrek aan veilig water. Plan zorgt ervoor dat scholen veilig drinkwater en goede toiletten krijgen en dat de hygiëne verbeterd wordt. Daarom steun ik de actie Schaatsen en Zwemmen voor Water van Plan Nederland!"
12
Sterke meisjes in...
Sylvia loopt Hoewel het steeds beter gaat, zijn er in ontwikkelingslanden nog altijd teveel kinderen die niet naar de basisschool gaan. De school is te ver weg, ouders kunnen de kosten niet betalen, kinderen moeten werken in plaats van leren, het is niet veilig omdat de leraren gewelddadig zijn of ouders zien niet het belang van onderwijs. In Afrika alleen al gaan ongeveer 29 miljoen kinderen niet naar school, van wie meer dan de helft meisjes. Sylvia (8) uit Tanzania heeft geluk. Zij kan wel naar school. Maar cadeau krijgt ze dat niet‌
In een dorp op het platteland, meer dan driehonderd kilometer van de Tanzaniaanse hoofdstad Dar es Salaam, woont Sylvia met haar moeder en stiefvader in een huis omringd door akkers. Er is geen school in het dorp, daarom loopt Sylvia elke dag naar de school van Plan, een dorp verderop. Dat is zeven lange kilometers over ruw terrein, heen en weer terug. Meestal in haar eentje.
Alleen slippers Sylvia heeft alleen slippers. Soms moet ze op blote voeten verder als haar slippers teveel versleten zijn en ze
nog geen nieuwe heeft. De dichte struiken en het gewas op de akkers die ze moet oversteken, schrammen haar benen. Bovendien is het oppassen voor de slangen die zich daar verschuilen. Basisonderwijs is gratis in Tanzania, maar Sylvia’s ouders hebben amper geld voor boeken en het verplichte schooluniform, laat staan dat ze echte schoenen kunnen betalen. Sylvia heeft ook maar één schoolshirt en -rok. Daar is ze zuinig op, want zonder schoon uniform mag ze de klas niet in.
14
Meisje in...
Verstikkende stofwolken
Onderwijs in Afrika
De weg die Sylvia elke dag aflegt, is lang voor een kind van acht. En gevaarlijk. Eenmaal op de grote weg wordt ze in de zinderende hitte van het droge seizoen omringd door vee en verstikkende stofwolken van passerende auto’s. In het regenseizoen verandert het stof in modder en wordt ze ondergespetterd als er een auto voorbij komt. Soms moet ze door diep water waden omdat alles is ondergelopen. Er zijn wel alternatieve routes, maar die zijn niet veel beter. Eentje gaat langs de spoorlijn, waar geregeld treinen langs razen. Bovendien liggen er regelmatig ontvoerders op de loer. En de oude weg naast de hoofdweg is berucht vanwege de aanrandingen en verkrachtingen van tienermeisjes… Helemaal veilig wordt het dus nooit.
• In Afrika gaan 29 miljoen kinderen, van wie 16 miljoen meisjes, nog steeds niet naar school. • Maar er is vooruitgang: tussen 1999 en 2011 is het percentage Afrikaanse meisjes dat naar school gaat, gestegen van 54% naar 85%. (bron: VN). • Sinds 2001 is het lager onderwijs in Tanzania gratis, het voortgezet onderwijs niet. • In Tanzania stroomt maar 32% van de meisjes op de lagere school door naar een vorm van voortgezet onderwijs. In heel zuidelijk Afrika is dat 62% (bron: Unesco).
Eng Als Sylvia na haar lange wandeling aankomt, moet de schooldag nog beginnen. Maar toch is ze vastbesloten, zo jong als ze is: ‘’Ik vind de weg naar school vaak best eng. Het is niet leuk. Maar ik wil wel naar school! Ik vind mijn juffen en meesters heel lief en ik wil veel leren. Dan word ik later ook juf.” Af en toe loopt Sylvia samen met haar vriendin Radhia (11) naar school. Dat voelt al een stuk veiliger. Maar dat kan alleen als Radhia vrij is, want hun scholen liggen ver uit elkaar. Net als Sylvia wil Rhadia school koste wat het kost afmaken: “Dan hebben wij het straks beter en kunnen we mensen helpen.” Maar ze hoopt wel dat er wat dichterbij een school komt. De ouders van Sylvia en alle andere ouders in het dorp hopen dat ook, zodat de kinderen de lange gevaarlijke weg naar school niet meer hoeven te lopen. De eerste stap is gezet: binnenkort komt er een kleuterschool in het dorp.
Plan en onderwijs • Als meisjes goed opgeleid worden, kan dat enorm veel uitmaken voor henzelf en hun omgeving. Een jaar extra naar school betekent dat meisjes later tot 20% meer verdienen. Daarvan besteden zij zo’n 70% aan hun kinderen en hun familie. • In 2012 heeft Plan wereldwijd 72.538 onderwijzers getraind en 2.152 scholen gebouwd of opnieuw in gebruik genomen.
Steek je hand op voor onderwijs Plan wil eind 2015 4 miljoen meisjes extra de kans geven om naar school te gaan. Om daar aandacht voor te vragen organiseerde Plan de wereldwijde campagne ‘Raise your hand for education’, met als doel zoveel mogelijk handtekeningen en foto’s te verzamelen. In september overhandigde Plan een miljoen handtekeningen aan de VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon en benadrukte daarmee dat alle meisjes recht hebben op onderwijs.
Meisje in...
15
16
Wereldnieuws
Voormalig president Clinton bezoekt Plan-programma in Tanzania Bill Clinton, voormalig president van de Verenigde Staten, bezocht begin augustus een microfinancieringsprogramma van Plan in de Tanzaniaanse hoofdstad Dar es Salaam. In samenwerking met de Barclays Bank, lokale partners en de hulporganisatie CARE International heeft Plan hier spaar- en leengroepen opgezet. Vooral vrouwen kunnen dankzij deze groepen een kleine lening afsluiten en daarmee bijvoorbeeld een bedrijfje beginnen. Zainabu (22) is een van die vrouwen. Ze runt haar eigen kapperswinkel, die ze met een lening kon financieren. “Ik had nooit kunnen dromen dat ik dit zou bereiken”, zegt ze. “Maar ik voel nu dat ik eindelijk de baas ben over mijn eigen leven.”
Finalisten miss-verkiezing geven seksuele voorlichting op school De leerlingen van de Watpakbor School in Bangkok wisten niet wat ze overkwam toen de twintig finalisten van een populaire Thaise miss-verkiezing ineens voor hun neus stonden. Plan gaf de missen-in-spé een training om seksuele voorlichting te geven op scholen; geen gemakkelijke taak in een land waar zelden openlijk over seks wordt gesproken.
Onder het motto ’hou van jezelf en van anderen’ konden de leerlingen van Watpakbor alles vragen over seks wat ze wilden weten. En ze leerden onder andere hoe ze een condoom moeten gebruiken, hoe ze besmetting met een soa kunnen voorkomen, wanneer ze de pil moeten gebruiken en hoe ze ‘nee’ kunnen zeggen als ze geen seks willen.
Half miljoen mensen De spaar- en leengroepen maken deel uit van een veel groter programma om financiële dienstverlening toegankelijk te maken voor arme mensen. Dit ‘Banking on Change’-programma heeft in drie jaar al een half miljoen mensen bereikt. Bill Clinton, die in Oost-Afrika ook projecten van zijn eigen Clinton Foundation bezocht, was onder de indruk: “Dit is waar bankieren over moet gaan – over echte mensen, echte leningen en echte doelen die worden bereikt. Dit is een prachtig voorbeeld voor Tanzania en voor heel Afrika.”
Wereldnieuws
17
Karate maakt kwetsbare Bengalese meisjes weerbaar Op de Shah Goriballah Meisjesschool in Hatibanda, Bangladesh krijgen meisjes van 10 tot 14 jaar sinds kort karateles. Het is een initiatief van Plan en de Bengalese karateka Kamrunnahar Shathi, die zelf les gaat geven. Het doel is meisjes meer zelfvertrouwen te geven, hen weerbaarder te maken en hen zelfverdedigingstechnieken te leren. Het is een revolutionair initiatief in Hatibanda, waar geweld tegen meisjes – net als elders in Bangladesh - veel voorkomt.
Muziek tegen geweld Muziek heeft het leven veranderd van veel jongeren in San Juan Opico in El Salvador. In het Salvadoraanse stadje is de werkloosheid enorm en floreren de gewelddadige jeugdbendes en de criminaliteit. Om kinderen en jongeren van de straat en uit de jeugdbendes te houden, heeft Plan vredesgroepen opgericht, waar kinderen en jongeren kunnen meedoen aan een uitgebreid activiteitenprogramma. Vooral muziek maken en gitaar leren spelen is razend populair. De muziek geeft jongeren een gedeelde passie en gitaarspelen kanaliseert hun energie. Bovendien laat het hun zien dat hard werken en volhouden zin heeft.
Meisjesclub doorbreekt menstruatietaboe In Mutusa in oostelijk Zimbabwe was het bijna een regel geworden: meisjes bleven thuis van school als ze ongesteld waren. Taboes rond menstruatie en pesten maakte de meisjes zo beschaamd, dat ze niet naar school durfden en elke maand drie of vier dagen school misten. De leerachterstand die ze daardoor opliepen, was aan het eind van het jaar vaak zo opgelopen, dat de meisjes maar helemaal van school gingen.
Met de oprichting van een meisjesclub is dat in Mutusa inmiddels verleden tijd. Ondersteund door Plan leggen de clubleden contact met medeleerlingen, ouders en leerkrachten om het menstruatietaboe te doorbreken. Bovendien geven ze voorlichting over hygiĂŤne en zorgen voor de beschikbaarheid van goed maandverband. De club heeft het zelfs voor elkaar gekregen dat er op school een apart wc-blok is gebouwd, met een wasruimte voor meisjes.
18
Kort
Wereldnieuws
18
Wereldnieuws
19
Bijen brengen big business in Lallibela “Het ruige berglandschap van Lallibela in het noorden van Ethiopië verbergt een heleboel schatten. De streek is bekend om de oude, uit rotsen gehouwen kerken, maar het is ook de bakermat van dikke, zoete witte honing, gemaakt van bloemen die alleen op de hoogste bergtoppen willen bloeien. De Lallibese bijen en hun imkers zetten een traditie voort, die teruggaat naar de late 12e en vroege 13e eeuw, toen koning Lallibela zijn beroemde rotskerken bouwde.
Het is een succesverhaal, met één grote ‘maar’…. De Ethiopische imkerij is al generaties precies hetzelfde gebleven. 99 procent van de bijenvolken leeft in ouderwetse rieten korven en verouderde methodes trekken een wissel op de kwaliteit en de hoeveelheid honing die de bijen produceren. Dat moet beter kunnen, dachten de imkers van Lallibela. En met steun van Plan werken ze samen aan verbetering en uitbreiding van de bijenhouderij.
Vloeibaar goud
15 kilo
Honing is het vloeibare goud van Ethiopië. De bijenhouderij is dan ook een belangrijke bedrijfstak, waar miljoenen mensen hun brood in verdienen. Ethiopië is de grootste honingproducent van Afrika en wereldwijd de vierde producent van bijenwas. Zwarte honing, rode honing en de beroemde witte honing uit Lallibela worden lokaal verkocht en vinden via honinghandelaars ook hun weg naar de hoofdstad Addis Abeba en verder het Afrikaanse continent in.
Om te beginnen scholen ook steeds meer vrouwen zich als imker. Sinds de start van het project in 2011 hebben 297 imkers meegedaan aan een achtdaagse train-de-trainer cursus en zijn 2.700 nieuwe imkers opgeleid. Daar zitten ook 193 vrouwen bij en 10 meisjes. Een lokaal kenniscentrum geeft trainingen over het kweken van koninginnen en 318 nieuwe volken zijn ontwikkeld. Nieuwe, moderne technieken werpen inmiddels ook hun vruchten af: de honingproductie stijgt gestaag, met
zo ’n 15 kilo per volk per jaar. Dat is pure winst in een streek waar mensen vaak niet meer verdienen dan een dollar per dag.
Match made in heaven En het goede nieuws houdt daar nog niet op. Het assortiment van producten dat de bijenhouderij oplevert, is uitgebreid met stuifmeel, royal jelly en propolis – een geneeskrachtige stof die honingbijen maken uit knoppen, plantensap en hars. Steeds meer boeren leren bovendien om de bijenhouderij te combineren met bijvoorbeeld veeteelt. De bijen maken honing van de wilde bloemen, die later als hooi wordt gevoerd aan het vee. De combinatie met fruitteelt is helemaal ideaal, want de bijen vergroten de fruitoogst tot maar liefst 70 procent. De aanplant van mango-, papaya-, avocado-, appel- en pruimenbomen levert dus niet alleen veel meer fruit op, maar ook extra honing. De boeren zijn blij. Het is, vinden ze, op alle fronten een match made in heaven!”
Jane labous
Perswoordvoerder voor Afrika Plan International
20
Onderzoek
Dubbel de klos:
tienermeisjes en rampen Een ramp is voor alle betrokkenen een drama. Maar voor tienermeisjes zijn de gevolgen vaak extra schrijnend. Ze lopen meer risico een ramp niet te overleven, worden na een ramp vaker seksueel misbruikt en vaker uitgehuwelijkt. Ze zijn kortom dubbel de klos. Dat blijkt uit het Plan-rapport ‘Because I am a Girl – The State of the Worlds Girls 2013, In Double Jeopardy: Adolescent Girls and Disasters’ dat net is verschenen. Dit rapport is het zevende in de reeks van jaarlijkse onderzoeksrapporten van Plan over de situatie van meisjes wereldwijd.
Rampen discrimineren niet, maar mensen wel. De discriminatie van meisjes na een ramp is dus direct terug te voeren op bestaande opvattingen over vrouwen en meisjes in de samenleving, waarin meisjes vaak helemaal onderaan de maatschappelijke ladder staan: als kind hebben ze niks te vertellen, als vrouw gelden ze als minderwaardig. Een noodsituatie vergroot deze ongelijkheid nog extra uit, met vreselijke gevolgen voor vooral tienermeisjes.
Veertien keer zo groot Voor vrouwen en meisjes is de kans te overlijden tijdens een ramp veertien keer zo groot als voor mannen en jongens. Mannen en jongens worden bij het reddingswerk vaak voorgetrokken. Tienermeisjes lopen tijdens en na rampen extra risico om te worden verkracht of seksueel te worden uitgebuit. Zwangere jonge meisjes lopen kans op onherstelbare gezondheidsschade door gebrek aan hulp bij de bevalling. Jonge meisjes worden vaker uitge-
Een Engelstalige samenvatting van het rapport ‘Because I am a Girl – the State of the World’s Girls 2013, In Double Jeopardy: Adolescent Girls and Disaster’ staat op www.plannederland.nl/acties/because-i-am-a-girl
Onderzoek
huwelijkt in crisistijden, omdat ouders niet meer voor ze kunnen zorgen. En zowel bij noodhulp- als bij wederopbouwactiviteiten worden de specifieke behoeften van tienermeisjes meestal over het hoofd gezien.
voor de behoeften van tienermeisjes in het kader van onderwijs, bescherming tegen geweld en gynaecologische hulp. Noodhulpteams moeten uit mannen ĂŠn vrouwen bestaan en er moeten fondsen komen voor bescherming tegen seksegerelateerd geweld bij rampen.
Raadplegen In de aanbevelingen in het rapport benadrukt Plan hoe belangrijk het is naar tienermeisjes te luisteren in alle stadia van rampparaatheid, noodhulp en wederopbouw. Ook moet er in noodhulpprogramma’s specifieke aandacht zijn
21
Al deze dingen lijken na een ramp geen eerste levensbehoeften, zoals eten, water en onderdak. Maar voor tienermeisjes kunnen ze het verschil maken tussen omkomen of overleven.
n a l P Post
Mooi om te lezen!!! Ga zo door, we staan achter jullie. Joske
Prima, jullie magazine met inhoud over jullie acties. Het motiveert me om donateur te blijven. Het fietsenactieplan van Malika in Burkina Faso is mooi. Martha
Prima magazine‌ Alleen jammer dat het magazine op een mobiele telefoon niet goed te lezen is. Het bladeren in het magazine werkt goed totdat je gaat inzoomen om iets te kunnen lezen. Zodra je hebt gezoomd kan je niet meer bladeren, ook niet als je weer helemaal uitzoomt. Sven
Elke dag ontvangen we bij Plan Nederland reacties op ons werk, acties en campagnes. En dat horen we altijd graag! Want complimenten zijn fijn en van kritiek kunnen we leren.
Ik kan nog steeds niet wennen aan het lezen op een computerscherm. Ik geef de voorkeur aan een blad dat ik in de hand kan houden. P.A.W. Ik vind Plan goed, MAAR ik vind: stuur kennis in plaats van geld; ik weet ik heb makkelijk praten hier in het rijke Nederland. Ik heb alles . ja ik wel, maar kijk eens om je heen voeselbank hier en kledingbank daar, waar gaat dit heen in ons land? Niet dat je je ogen moet sluiten voor de armoede daar, maar hier heb je ook wat hulp nodig. Dus Plan kijk niet alleen over de grens. Johann
Wilt u ook iets kwijt? Laat het ons weten via info@plannederland.nl, Twitter @plannederland, www.facebook.com/plannederland. Of bel naar 020 - 549 55 20.
Ziet er profi uit en nodigt uit om te lezen. Girls first, bevestigt maar weer eens wat we altijd al wisten; Girl Power! Dorothea
Ik volg Plan Nederland al een tijdje en bezoek regelmatig activiteiten. Afgelopen zaterdag nog bij de color run geweest in Utrecht. Bij de stand gesproken met vrijwilligers en werknemers met passie voor de organisatie en waar ze voor staan. Alleen maar positieve ervaringen. Annemijn
The Color Run was amazing!! Te gek!! Color Party!! Dansen, springen!! â‚Ź105 opgehaald voor Plan Nederland. Josefien
In actie voor Plan
23
Drie dingen die bij mij horen De Color Run, de leukste vijfkilometerloop van Nederland, gaat over drie dingen die helemaal bij mij horen: sport, gezelligheid en ‘mijn’ goede doel, Plan Nederland. Hoe kon ik niet meedoen?! Plan Nederland en waar ze voor staan, past me als een schaatspak sinds het einde van mijn sportcarrière acht jaar geleden. Dus deed ik mee 4 op augustus in Utrecht. Ok, drie dingen zei ik. Sport eerst. Samen gezond bezig zijn is bij de Color Run belangrijker dan een topprestatie. In Utrecht kon je starten wanneer je wilde. Toen wij over de finish renden, kwamen er nog mensen aanlopen. De sfeer was heel gemoedelijk. Gezweet heb ik vooral van het warme weer, minder van de inspanning. Punt twee - gezelligheid. De sfeer bij de Color Run is echt te gek! Utrecht was zonovergoten en er stond de hele dag een DJ te draaien. En je wordt vanzelf vrolijk van al die gekleurde poeder die iedere kilometer over de lopers wordt uitgestrooid. Ik heb alle vijf kilometer met een blij hoofd gelopen. Gezelligheid, vrienden om me heen – het maakt mij gelukkig.
Annamarie Thomas is voormalig topschaatster. Nu traint zij jonge, talentvolle sporters en geeft ze schaatsclinics. Ieder jaar organiseert ze haar eigen vrouwenschaatsevenement 'Women on Ice'. Als ambassadeur van Plan Nederland is zij in november voor de vierde keer boegbeeld van de landelijke scholierenactie Schaatsen en Zwemmen voor Water. Annamarie is ook ambassadeur van Stichting Bechterew in Beweging. www.annamariethomas.nl
Kom ik bij punt drie. Terwijl de Color Run vooral over plezier en positieve energie gaat, was het ook een sponsorloop voor meisjes in Nepal. Meisjes die niet vanzelfsprekend een goede start krijgen in hun leven, voor wie het leven geen kleurrijk feestje is. Meiden die moeten vechten voor hun gezondheid, hun opleiding, hun welzijn en hun baan. Voor wie het leven topsport is, maar dan mét de ontberingen en zónder de prijzen. Vooral voor hen heb ik de Color Run gelopen. Volgend jaar weer!
Annamarie Thomas
24
Sponsor op reis
Happy Buddha, een bromfiets en een tv Toen zij de aankondiging van de groepsreis voor Plan-sponsors naar Vietnam zagen, was de beslissing snel genomen. Elly Bakker en Wim Schouten, die al 26 jaar kindsponsor zijn via Plan Nederland, reisden in mei naar Vietnam en ontmoetten de zevenjarige Trinh. Het werd een vrolijke kennismaking in het land van happy Buddha.
bleek daarbij een vondst. Wim: “Terwijl we samen naar de plaatjes keken, ‘vertelden’ we Trinh en haar ouders over ons land. Binnen drie kwartier zaten we samen aan de lunch, alsof het nooit anders was geweest. Trinh kwam uit zichzelf naast me zitten en legde haar arm op de mijne. Zo’n teken van vertrouwdheid, dat vertederde me.”
Hard leven “Ik was verrast door de toegankelijkheid van de cultuur en de mensen”, vertelt Wim enthousiast. “Op eerdere verre reizen, naar Egypte bijvoorbeeld, voelde ik een veel grotere culturele afstand. Natuurlijk was iedereen eerst onwennig en verlegen, maar het ijs brak snel.” Het meegebrachte prentenboek ‘Nederland’ van Charlotte Dematons, met minutieuze tekeningen van oer-Hollandse taferelen
“Trinh’s vader verbouwt rijst”, vertelt Wim verder. “Hij staat de hele dag gebukt in de felle zon en de modder. Trinh’s moeder maakt noedels voor het hele dorp. Ze is daar van vier uur ’s morgens tot negen uur ‘s avonds mee bezig. Je ziet aan alles dat ze een hard leven hebben. Hun huis is heel eenvoudig, met een dekzeil als dak. Water halen ze uit een put en een wc heb ik niet gezien. Dus aan de hygiëne is nog wel wat te verbeteren. Wel grappig
Sponsor op reis
25
Plan in Vietnam dat iedereen, maakt niet uit hoe arm, wel een tv heeft en een bromfiets. De tv is het enige contact met de buitenwereld als je zo afgelegen woont. En waar een auto niet doorkomt, daar kom je met de bromfiets wel.”
Dikke buik “Mensen wonen hier nog eenvoudiger dan ik had verwacht. Maar tegelijkertijd zijn ze ontwapenend vrolijk. Ze kloppen zo maar op de dikke buik van een reiziger en roepen blij ‘Happy Buddha’, omdat die buik hen daaraan doet denken. Waar wij chagrijnig zijn als het een tikje minder gaat, zijn zij opgewekt in de hoop op een betere toekomst. Trinh lijkt mij een slim meisje, ze gaat naar school, ze is heel nieuwsgierig en ze heeft bijzonder lieve ouders. Ik gun haar net zo’n vrolijke toekomst als mijn eigen kleinkinderen.”
• Plan steunt in Vietnam 40.000 sponsorkinderen en 226.000 gezinnen. • Plan voert in Vietnam projecten uit voor onder andere voedselzekerheid, veilig drinkwater, betere gezondheidszorg, goed basisonderwijs en bescherming tegen de effecten van klimaatverandering.
In 2012 heeft Plan: • 686 professionele gezondheidswerkers en 742 dorpsgezondheidswerkers en traditionele vroedvrouwen getraind, • 15 gezondheidscentra gebouwd of gerenoveerd, • 5.451 leerkrachten opgeleid, • 53 scholen gebouwd of gerenoveerd, • 1.743 mensen een beroepsopleiding laten volgen, • 186 spaar- en leengroepen ondersteund.
Standplaats: Islamabad, Pakistan Soofia Aziz Werkt als: onderwijsadviseur van Plan in Pakistan Werkplek: Islamabad Wens: dat alle meisjes in Pakistan hun toekomst zelf kunnen bepalen
De sprankeling in haar ogen spreekt boekdelen “In de sloppenwijken van Islamabad leven de allerarmsten van ons land. Zij zijn naar de stad gekomen in hoop op werk en een beter leven. Vaak ijdele hoop. De mensen die hier wonen, onder wie heel veel jonge meisjes, doen het werk dat niemand anders wil doen: als veger of als huisslavin bij rijke gezinnen. Meer dan de helft van de meisjes gaat niet naar school of is gestopt. Hun toekomst stemt niet optimistisch, op z’n zachtst uitgedrukt.
Pakistan (Zuid-Azië) Hoofdstad: Islamabad Aantal inwoners: ± 193,2 miljoen Oppervlakte: ± 800.000 km2 (ruim 19 x Nederland) Talen: Urdu en Engels Godsdienst: voornamelijk Islam Klimaat: verscheidenheid aan klimaten
Plan heeft voor deze meisjes een onderwijsprogramma opgezet. Daarmee kunnen ze in sneltreinvaart hun middelbare schoolopleiding afmaken, inclusief diploma, dat toegang geeft tot vervolgonderwijs of een beroepsopleiding. De leerstof van tien jaar school wordt in twee jaar gegeven. Te mooi om waar te zijn, dachten een aantal meisjes en hun ouders een tikje wantrouwend bij de start van het programma. Maar nu houden de eerste meisjes hun diploma in handen. Zo sprak ik Mamoona. Ze moest wel tot het uiterste gaan om de tweejarige opleiding te kunnen afmaken: ze ging in hongerstaking omdat haar ouders haar wilden uithuwelijken voordat ze haar diploma had. Maar ze heeft het gered. ‘School heeft mij zelfvertrouwen gegeven’, vertelde ze me. ‘Ik heb aan debatingwedstrijden meegedaan, ik heb geleerd wat mijn rechten zijn, ik heb geholpen bij evenementen. En nu sta ik ingeschreven bij de open universiteit.’ Mamoona gaat alsnog trouwen binnenkort, maar ze gaat óók haar Master Engels halen! De sprankeling in haar ogen spreekt boekdelen.”
Kids first
Drinken, wassen, schaatsen… Water!
.. Wist je dat.
te gedeelte or het groots • Mensen vo aan? uit water best liter water minstens 1,5 • Je per dag blijven? om gezond te moet drinken zonder n paar dagen • Je maar ee n paar ven en wel ee water kunt le eten? weken zonder miljard ereld bijna 1 • Er in de w inkwater g einig veili dr w te n se en m hebben? er op aarde van al het wat • Maar 1% te drinken? geschikt is om
Dit heb je nodig
:
• Een paar grot e glazen fless en • Een stokje of een houten le pe l • Kraanwater
Watermuziek
Doe water in de flessen, maar niet overal evenveel. Vul 1 fles bijvoorbeeld helemaal, de andere voor de helft en doe in een derde maar een bodempje. Tik nu met het stokje of de lepel tegen de flessen. Hoor je het verschil in toon? Als je water bijvult of juist wegkiept, verandert het geluid. Maak zo je eigen waterlied. Je kunt het water ook nog mooi kleuren, bijvoorbeeld met waterverf.
Waterkrokodillengevecht Twee spelers (of meer) staan op handen en voeten tegenover elkaar, zoveel mogelijk uitgestrekt. De spelers hebben een ballon gevuld met water onder zich liggen. Het is de bedoeling dat je de handen van je tegenspeler onder hem uittrekt – spletsj, ballon kapot! Dat kan jou natuurlijk ook gebeuren. Wie blijft het langst droog?
Fris en fruitig:
waterijsjes Dit heb je nodig: • 75 ml kraanwater • 50 gram suiker • 250 gram schoongemaakt fruit • 2 eetlepels citroensap • IJslollyvormpjes en stokjes Zo doe je het: Maak het fruit schoon. Doe het in een schaal met het citroensap en maak er puree van (met een vork of staafmixer). Verhit de suiker en het water in een steelpannetje tot de suiker is opgelost (koken hoeft niet). Meng de vruchtenpuree door de suikersiroop. Vul de ijsvormpjes en zet ze zo’n 8 uur in de vriezer.
Kom ook: 11 oktober
Wereldmeisjesdag! Miljoenen meisjes in ontwikkelingslanden worden achtergesteld, uitgebuit en gediscrimineerd, alleen omdat ze meisjes zijn. Op Wereldmeisjesdag staat Plan wereldwijd op de barricades voor hun rechten, met bijzondere evenementen en acties. Van Egypte tot Peru, van Canada tot Pakistan en natuurlijk in Nederland! In Amsterdam en Utrecht staat een heleboel op het programma. Doet u mee?
Amsterdam Help de rechten van meisjes zichtbaar maken Kom tussen 12.00 en 19.00 uur naar de ‘gumwand’ op het Beursplein. Voor € 2,- draagt u eraan bij dat meisjes naar school gaan in plaats van te moeten werken. Live boksfinale: Because I am a Girl Knock Out! In Hotel Arena. 21.30 tot 23.00 uur. Kaartjes winnen? Ga naar Facebook! Dance event: Because I am a Girl Knock-Out! Presents Ready to Rumble Hotel Arena, Amsterdam, van 23.00 tot 4.00 uur.
Utrecht Roze winkelroute binnenstad Utrecht U herkent de deelnemende winkels aan de poster. U krijgt korting of een roze cadeautje.
Wilt u meer weten over alle activiteiten wereldwijd? Kijk op www.planinternational.org
Silent disco in de Belevingstent Stadhoudersbrug In de tent tegenover het Utrechtse stadhuis van 10.00 tot 17.00 uur. Toegang is gratis. Benefiet-bedrijvenborrel voor Plan Stairway to Heaven, 16.00 tot 20.00 uur. Toegang € 10,-. Benefietfeest Dance Right Tonight! Stairway to Heaven, 22.00 tot 3.00 uur. Toegang € 5,-. Thuisblijven en toch meedoen? Koop een T-shirt in de webwinkel van Plan Nederland. En op 18 oktober is de boksfinale Because I am a GirlKnock Out! op de televisie! Om 20.30 uur, bij MTV. Meer informatie, aanmelden en kaartjes facebook.com/plannederland of facebook.com/planvrijwilligersutrecht