februari 2013
Sponsors
'Die blik in hun ogen vergeet ik nooit meer’ Tess Milne in actie voor Plan
Kindbruid in‌
Rujina werd uitgehuwelijkt toen ze 12 was Reportage
Terug naar de Chinese roots Frances, Lucien, Xiaolan en Yunan Boers op bezoek bij Jing Jiang
Met verkort jaarverslag
2
Inhoud
colofon
24
Girls first magazine is een uitgave van Plan Nederland. Februari 2013.
21
Meningen en standpunten in dit tijdschrift naar voren gebracht, hoeven niet overeen te stemmen met de visie van Plan.
Coördinatie Nicole Baltussen, Anouk van Dongen
10
Redactie en eindredactie Ulrike Schmidt (Meander Media), Saskia Reitsma Vormgeving Ruth Catsburg Aan dit nummer werkten mee Elise Allart, Frances Boers, Jennifer Delgada, Barbara Féres, Greet Koster-Weering, Tess Milne, Conny Zuidema
18
Inhoud
Dankuwel! 3 Dilemma 6 Samenwerken met het bedrijfsleven: liefdesmatch of verstandshuwelijk? NL nieuws Kindbruid in…. Bangladesh
7 12
Drukwerkbegeleiding Michael Zandwijken Grafische productie Huig Haverlag Girls first magazine is CO2 neutraal geproduceerd, met 100% plantaardige inkten op FSC-gecertificeerd, 100% chloorvrij papier, gemaakt van duurzaam hout dat afkomstig is van duurzame plantages.
Rujina werd uitgehuwelijkt toen ze 12 was Wereldnieuws
16
Jaarverslag 2011/2012 in een notendop
20
Met wereldwijde resultaten In actie voor Plan
22
Column van Plan-jongerenambassadeur Tess Milne Terug naar de Chinese roots
24
Op bezoek bij Jing Jiang Standplaats: Brazilië
26
Kids First
27
Met Plan naar Vietnam
28
Plan Nederland Postbus 75454 1070 AL Amsterdam 020-549 55 20 (sponsors) 020-549 53 04 (bedrijven) info@plannederland.nl bedrijven@plannederland.nl www.plannederland.nl Twitter - @plannederland Hyves - http://becauseiamagirl.hyves.nl/ Facebook - www.facebook.com/plannederland Rabobank: 39.35.86.766 ING: 3452100
3
Dank u wel! In het afgelopen jaar hebben we er als organisatie uitgebreid bij stilgestaan dat de Britse oorlogscorrespondent John Langdon-Davies 75 jaar geleden, tijdens de Spaanse Burgeroorlog, de grondvesten legde voor Plan. We hebben in die 75 jaar miljoenen kinderen op weg geholpen naar een betere toekomst en dat hadden we nooit kunnen doen zonder uw steun: de vele duizenden trouwe sponsors en corporate partners als Accenture, AkzoNobel, ASN Bank, Cisco, de Nationale Postcode Loterij en vele anderen, die zich net als wij het lot aantrekken van meisjes en jongens in ontwikkelingslanden. In het eerste nummer van Girls first magazine in het nieuwe jaar wil ik u daar heel hartelijk voor danken!
Resultaten boeken Samen met u dragen we als Plan Nederland bij aan betere levensomstandigheden en toekomstkansen voor 84.969 sponsorkinderen en hun familie en maken we programma’s en projecten mogelijk in de vijftig landen waar we werken. Een paar van de resultaten die we daarmee boeken, wil ik hier graag met u delen. Zo hebben we in Indonesië 876 watersystemen aangelegd of gerepareerd en 27.297 families ondersteund bij het bouwen van een toilet. In Bangladesh hebben we 1.297 peuterspeelzalen en 291 kleuterscholen opgezet, zijn 1.700 vrijwilligers en leerkrachten opgeleid en zien we het aantal meisjes dat naar school gaat stijgen tot meer dan de helft. In Mali hebben we in 180 dorpen dorpscomités opgericht tegen meisjesbesnijdenis, zijn 8 dorpen officieel
4
Reportage
1. Bijna 4.000 Nicaraguaanse families hebben hun oogsten verbeterd. 2. In Mali en GuinĂŠe schaffen steeds meer dorpen meisjesbesnijdenis af. 3. In Bangladesh stijgt het aantal meisjes dat naar school gaat tot meer dan de helft.
5
besnijdenisvrij en is het aantal besneden meisjes gedaald met 8 procent. En in Nicaragua hebben 3.829 families uit 125 dorpen hun oogsten enorm verbeterd door ons voedselzekerheidsproject en hebben 1.174 gezinnen inmiddels een moestuin. En dat zijn nog maar een paar voorbeelden van de vele projecten van Plan die hun vruchten afwerpen.
Lange adem
"Zo werken we stap voor stap aan een betere toekomst, zolang kinderen onze steun nodig hebben"
Er is veel om trots op te zijn als we terugkijken op het afgelopen jaar. Maar we zijn er nog lang niet. We leven in een wereld in crisis, wat de noodzaak van het werk van ontwikkelingsorganisaties als de onze alleen maar benadrukt en ons dwingt nieuwe antwoorden te vinden. De economische crisis plaatst ons voor de uitdaging andere manieren te vinden om voldoende fondsen te werven voor ons werk. De klimaatcrisis confronteert ons met een toenemend aantal natuurrampen in onze programmalanden, dat het werk van jaren teniet kan doen en altijd de allerarmsten en meest kwetsbaren het hardste treft. Daarbij is ontwikkeling en duurzame armoedebestrijding een proces dat generaties in beslag kan nemen. Een eerlijker verdeling van welvaart die voor ontwikkeling nodig is, vraagt om fundamentele verandering, in gedrag, in machtsbalans, in cultuur en tradities. Daarvoor is een lange adem nodig en veel flexibiliteit, en die hebben we. Als een ramp toeslaat in een van onze werkgebieden, zijn we er en redden levens met onze noodhulpprogramma’s. Als het gaat om duurzame ontwikkeling, staan we naast de kinderen, geven hen een venster op de wereld en banen met onze gemeenschapsprojecten een weg naar een kansrijker leven voor elk van hen. We komen op voor de kansen en rechten van meisjes en stellen hen in staat om de armoedespiraal te doorbreken, voor henzelf en voor de generaties die na hen komen. Zo werken we stap voor stap aan een betere toekomst, zolang kinderen in ontwikkelingslanden onze steun nodig hebben. Dank u wel voor uw steun daarbij! Monique van 't Hek Directeur Plan Nederland Veel meer resultaten vindt u in ons jaarverslag: www.plannederland.nl/jaarverslag/2011-2012
Het dilemma Goededoelenorganisaties en het bedrijfsleven: liefdesmatch of verstandshuwelijk? Jarenlang golden ze als water en vuur: het bedrijfsleven en organisaties met een nietlang niet meer commercieel, humanitair doel. Want hoe kan een doelstelling als armoedebestrijding de idealistische welsamengaan met het boeken van winst? Gooit een ideële organisatie als Plan de doeners die ze ooit waren. principes te grabbel door te gaan samenwerken met een commercieel bedrijf? Het zijn professionele orgaHeiligt het doel de middelen en moeten alle fondsen in dank worden geaccepnisaties geworden, die doelgeteerd om belangrijke doelen te realiseren? Of ligt het toch genuanceerder? richt en efficiënt werken aan het behalen van hun doel. Bedrijfsleven en ngo’s zijn kortom naar elkaar toegePuur theoretisch bekeken, is de tegenstelling helder: goededoelengroeid. organisaties als Plan hebben de idealen en de principes; het bedrijfsleven het grootkapitaal en de handelsgeest en die twee moeten maar ver van elkaar blijven. Of toch niet? Onder het motto 'beter samen dan alleen', werkt Plan dus graag met het bedrijfsleven samen. Onder In de praktijk blijkt dat de vijandschap tussen goededoevoorwaarden, want met een bedrijf dat kinderen uitbuit lenorganisaties en het bedrijfsleven zo langzamerhand of op een andere manier schade toebrengt aan mens en milieu, gaat Plan niet in zee. Maar als Plan door samenwernaar het rijk der fabelen kan worden verwezen. Want king veel kinderen kan bereiken en eraan kan bijdragen dat ze bedrijven hechten steeds meer waarde aan socizo snel mogelijk op eigen benen kunnen staan: geweldig. Daarbij aal ondernemerschap en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ook omdat de kritische zijn er genoeg problemen die Plan nooit alleen kán oplossen. Denk consument het steeds minder pikt als beaan het terugdringen van de explosief toenemende jeugdwerkeloosheid drijven achteloos met mens of milieu in de wereld of het gebrek aan schoon drinkwater en hygiëne. Plan kan dan omspringen. Het gaan voor snelle veel leren van het bedrijfsleven, dat gewend is te innoveren en ‘oplossingen’ op grote schaal in de markt te zetten. winst in kwetsbare landen levert Aan de andere kant zou het een gemis zijn als bedrijven geen gebruik maken van bedrijven bovendien niet lang de kennis en connecties die bijvoorbeeld Plan heeft in gemeenschappen in ontwikkevoordeel op. Want van een kale kip valt niet te lingslanden. Alleen door bijvoorbeeld met de mensen te praten over hun uitgavenpatroon plukken. en hun behoeften om te lenen, werd het idee van microfinanciering geboren. Inmiddels een Omgekeerd zijn beproefde methode om vrouwen op weg te helpen naar zelfredzaamheid en een prachtig voorgoededoelenbeeld van hoe organisaties met een sociale missie er op een bedrijfsmatige manier aan bijdragen de levens van mensen ten goede te veranderen. organisaties Plan ziet de samenwerking met het bedrijfsleven als sociale onderneming. Idealiter vullen handelsgeest g e l u kkig al en solidariteit en omzet en idealisme elkaar aan. Een echte liefdesmatch zal het misschien nooit worden, maar wel een goed verstandshuwelijk. Wat vindt u? Mail uw reactie naar gfmagazine@plannederland.nl of reageer online op www.plannederland.nl/girlsfirstmagazine
NL nieuws
Run op de ringen Samen met jongerenzender MTV voerde Plan Nederland afgelopen najaar een op jongeren gerichte campagne tegen kindhuwelijken. Een speciale ‘MTV Was Here’-aflevering over kindhuwelijken in Ethiopië vormde de aftrap. Centraal in de campagne, die bestond uit een tv-spot en printuitingen, was een speciaal ontworpen, stoere ring. Jongeren konden deze via Facebook kopen en met het dragen van de ring een statement maken tegen het kindhuwelijk. De campagne werd op Wereldmeisjesdag (11 oktober) afgesloten met een dance event in de Amsterdamse club Little Buddha, waar onder anderen Miss Nine en MC Boogshe optraden.
Enorme betrokkenheid De campagne was een groot succes. Martien Swart van Plan Nederland: “Kindhuwelijk is een thema dat in principe ver van Nederlandse jongeren af staat, maar de betrokkenheid bij de campagne was enorm. Al vanaf de lancering was er een run op de ringen, waarmee jongeren de campagne symbolisch en financieel konden ondersteunen. Er zijn er ruim 4.500 verkocht. Ook op social media liep het storm. In drie weken tijd kregen we 6.500 nieuwe leden op Facebook en ‘Wereldmeisjesdag’ was op 11 oktober trending topic op Twitter. En in de landelijke dagbladen, onder meer de Volkskrant en De Telegraaf, kreeg de campagne gratis publiciteit. Als jongeren op een manier worden aangesproken die bij hen past, voelen ze zich absoluut betrokken en willen ze hun bijdrage leveren, dat blijkt maar weer.”
7
8
NL nieuws
Alleen voor de kinderen op vakantie: actie tegen kindersekstoerisme Sekstoerisme met kinderen is een wereldwijd en verschrikkelijk probleem. En de daders, op afstand in het buitenland, blijven vaak buiten het zicht van politie en justitie in Nederland. Dat motiveerde Greet Koster-Weering, rechercheadviseur bij de Koninklijke Marechaussee, een publiekscampagne voor reizigers op te zetten. In 2010 kwam die campagne er en sindsdien stijgt het aantal meldingen van kindersekstoerisme aanzienlijk. Naar aanleiding van de campagne nam Elise Allart, manager Duurzaam Toerisme bij reisorganisatie TUI Nederland (onder andere Arke en Holland International), contact op met Koster-Weering om bij een vervolgactie samen op te trekken. Dankzij dit contact en de bestaande samenwerking van TUI en de ANVR
met kinderrechtenorganisaties ECPAT en Plan Nederland is er nu een effectief monsterverbond, waar ook het ministerie van Veiligheid en Justitie deel van uitmaakt. Onder het motto ‘Wie gaan er alleen voor de kinderen op vakantie’ organiseerde dit samenwerkingsverband onlangs een publieksactie op de luchthavens Eindhoven, Rotterdam-Den Haag en Schiphol. Koster-Weering is overtuigd van het nut van vereende krachten: “Het aantal meldingen zal stijgen en de kwaliteit van de informatie wordt beter. Veel Nederlanders weten bijvoorbeeld niet dat seksueel misbruik van minderjarigen in het buitenland
ook in Nederland strafbaar is. Melden heeft dus wel degelijk zin.” Daar komt nog bij dat Plan Nederland, ECPAT, TUI, de Postcode Loterij en de ANVR sinds 2010 een vierjarig Plan-project tegen kindersekstoerisme in Brazilië steunen, gericht op een opleiding en een baan in de toerismebranche voor zo’n 500 jongeren, vooral meisjes. De eerste 150 deelnemers hebben hun diploma al gehaald. Barbara Féres van Plan Nederland: “De actie op de Nederlandse vliegvelden sluit perfect aan bij ons Brazilië-project. We brengen met alle partijen één krachtige boodschap naar buiten. Bovendien bestrijden we het probleem zo van twee kanten.”
NL nieuws
9
Zeg ‘nee’ met je jawoord Plan Nederland voert deze winter campagne tegen kindhuwelijken, met als doel mensen in Nederland bewust te maken van het bestaan van kindhuwelijken en hen te vertellen hoe Plan hiertegen optreedt. Met de campagne worden bovendien fondsen geworven voor de projecten van Plan tegen het kindhuwelijk. De campagne wordt breed gevoerd op tv, in gedrukte en digitale media, via vrije publiciteit en op de sociale media. Onder de noemer ‘Zeg nee met je jawoord’ riep Plan Nederland in december ook het Nederlandse publiek op in actie komen, en op een heel bijzondere manier. Want behalve met het geven van een donatie voor de projecten van Plan tegen het kindhuwelijk, konden stellen elkaar het jawoord geven in een van de reizende trouwkapellen van Plan. De jonggehuwden gingen daarna op de foto en zeggen daarmee ‘nee’ tegen het kindhuwelijk. Heeft u de trouwkapellen gemist en wilt u ook nog een bijdrage leveren, ga dan naar www.plannederland.nl
Nationale Postcode Loterij blijft Plan steunen Een uitvoerige evaluatie van de samenwerking met Plan Nederland is onlangs positief beoordeeld door de Nationale Postcode Loterij. Op basis daarvan is de samenwerking met Plan Nederland met vijf jaar verlengd. Plan Nederland ontvangt sinds 1998 jaarlijks een bijdrage van € 2.700.000,- van de Nationale Postcode Loterij, die daarmee een groot aantal projecten en programma’s mogelijk maakt. Die structurele steun wordt nu verlengd tot 2017. Judith Lingeman van de Nationale Postcode Loterij: “Plan bestrijdt armoede zodat kinderen in een veilige
omgeving kunnen opgroeien, met goed onderwijs en goede gezondheidszorg. Plan geeft daarbij extra aandacht aan meisjes, omdat meisjes wereldwijd worden achtergesteld en gediscrimineerd en juist meisjes de armoedespiraal kunnen doorbreken. Samen met haar 2,5 miljoen trouwe deelnemers blijft de Nationale Postcode Loterij Plan graag steunen bij dit belangrijke werk.”
10
NL nieuws
Jennifer (9) is sponsor van Sraboni (7)
'Ik heb zelf voor Bangladesh gekozen, en ik wilde graag een meisje helpen, omdat we thuis ook met allemaal meisjes zijn'
Jennifer Delgada (9) is sinds kort sponsor van Sraboni (7) uit Bangladesh. “Ik keek naar het Jeugdjournaal en hoorde toen dat Nederland minder geld naar arme landen wil sturen”, vertelt ze. “Dat vind ik niet goed, want daar hebben ze het lang niet zo goed als wij hier. Wij kunnen zo naar de dokter, bijvoorbeeld, zij niet. Daarom wilde ik via Plan Nederland een meisje helpen. Ik heb zelf voor Bangladesh gekozen, en ik wilde graag een meisje helpen, omdat we thuis ook met allemaal meisjes zijn. Sraboni vind ik een moeilijke naam. Zij is zeven en ze heeft twee oudere zussen, net als ik. Dat staat in het boekje dat ik over haar heb gekre-
gen. Haar huis heeft een rieten dak en de vloer is van aarde. Ja, ik ga haar ook wel eens schrijven.” “Dit was echt helemaal Jennifers initiatief”, vertelt Jennifers moeder. “We steunen al een tijdje een ander sponsorkind, maar voor Jennifer was dat niet genoeg. Ze is altijd heel erg betrokken bij wat er in de wereld gebeurt. Iedere keer als ze van een ramp hoort, plundert ze haar spaarpot.” Jennifers ouders helpen wel een beetje met de steun aan Sraboni. Jennifer draagt de helft bij van haar spaargeld, de rest betalen haar ouders.
Plan Nederland is verhuisd Plan Nederland is in december verhuisd naar een voormalige school in het centrum van Amsterdam. Het nieuwe kantoor is kleiner en heeft een maatschappelijke bestemming, waardoor de huur lager is. Met de verhuizing heeft Plan Nederland ook een begin gemaakt met ‘het nieuwe werken', waarbij gebruik wordt gemaakt van flexplekken en open werkruimten. De verhuizing van Plan Nederland is mede mogelijk gemaakt door heel veel bedrijven die zich pro bono hebben ingezet of grote kortingen hebben gegeven. Plan Nederland dankt daarom: Accenture (voor reorganisatieadvies), Cisco (netwerk- en IT-specialist), CommScope (bekabeling), I-techniek (installatiewerk cv), Geneva (installaties elektra en data), Macaw (project- en adviesorganisatie IT), O’Brien (vloerbedekking), Peltenburg Bouwmij B.V. (aannemer), Primair Projekt (meubilair), Stilma/Olthaar (architectenbureau) en XA4 (brandveiligheid).
En het nieuwe adres is: Plan Nederland Stadhouderskade 60 1072 AC Amsterdam Het algemene telefoonnummer en het postbusnummer blijven ongewijzigd.
NL nieuws
11
6.000 geboortebewijzen voor kinderen in India Op 11 oktober organiseerde Plan Nederland een benefietavond in de Amsterdamse Stadsschouwburg om stil te staan bij de allereerste Wereldmeisjesdag en het 75-jarige bestaan van Plan International. De inzet van de avond: een geboortebewijs en daarmee een toekomst voor kinderen in India. Een keur aan artiesten trad belangeloos op. Onder hen pianist Thomas Beijer, Giovanca, Youp van ’t Hek, Kinderen voor Kinderen en Wende Snijders. Zij bezorgden de honderden bezoekers een onvergetelijke avond. Met de opbrengst van de kaartverkoop kan Plan 6.000 kinderen in India een geboortebewijs geven. Daarmee kunnen zij aanspraak maken op hun rechten als staatsburger, zoals het recht op onderwijs en gezondheidszorg en bescherming tegen uitbuiting en kinderhandel.
Geef uw mening in Plan’s sponsorpanel Uw mening is heel belangrijk. Daarom organiseert Plan Nederland dit jaar een online sponsorpanel, waarin u uw mening kunt geven. Over campagnes, bijvoorbeeld, en over de manier waarop Plan ontwikkelingssamenwerking vorm geeft. Uw mening en uw ideeën over deze en andere onderwerpen geven Plan Nederland beter inzicht in wat sponsors als
u echt belangrijk vinden, hoe u Plan’s werk beoordeelt, hoe we onze service kunnen verbeteren en hoe we succesvol kunnen werven om nog meer te kunnen doen voor kinderen in ontwikkelingslanden. Als panellid wordt u zes tot acht keer per jaar via e-mail benaderd en deelname kost u per keer niet meer dan tien minuten. Ook kan het zijn dat we u vragen om deel te nemen aan live bijeenkomsten.
Doet u mee? Geef u nu op met een e-mailtje naar info@plannederland.nl.
Kindbruid in
13
Kindbruid in … Bangladesh Wereldwijd gaan 75 miljoen meisjes nog steeds niet naar school. Zij blijven daardoor gevangen in een vicieuze cirkel van armoede en discriminatie. Een afgeronde schoolopleiding – basisschool én voortgezet onderwijs – is het beste wapen tegen de wereldwijde achterstelling van meisjes. Maar tot nu tot toe verhinderen traditionele praktijken, zoals het kindhuwelijk, miljoenen meisjes om naar school te gaan of hun school af te maken. Een van die meisjes is Rujina uit Bangladesh.
Rujina (16) moest trouwen toen ze twaalf was en werd moeder op haar veertiende. Ze zat in groep 5 (de brugklas) toen haar ouders haar van school haalden. “Het kwam als donderslag bij heldere hemel dat mijn ouders een huwelijk voor me hadden geregeld”, vertelt Rujina. “Zij vertelden me op een dag toen ik thuis kwam zomaar dat ik binnenkort zou stoppen met school om te gaan trouwen. Wat kon ik doen?”
Rujina’s buren en haar leraren probeerden alles om haar ouders op andere gedachten te brengen. Zonder succes. Rujina kan alleen nog maar dromen van school. Ze was een goede en enthousiaste leerling met een uitgesproken mening en ze miste nooit een les, vertelt haar vroegere lerares verdrietig. Rujina berust inmiddels in haar lot, maar is vastbesloten ervoor te zorgen dat haar kindje later wél naar school kan. “Een mensenleven is als een bloem”, vindt Rujina. “Mooi en onschuldig en heilig. Maar als de bloem wordt geplukt voordat ‘ie volgroeid is en bloeit, is alles verloren. Als je te jong trouwt, ben je zo’n bloem die nooit heeft kunnen bloeien. Dat wil ik mijn kind besparen.”
Kindhuwelijk en onderwijs Het verhaal van Rujina staat helaas niet op zichzelf. Miljoenen meisjes maken hetzelfde mee als zij, want elke drie seconden wordt er ergens op de wereld een meisje gedwongen om te trouwen. Ze mag daarna niet meer naar school, omdat ze voor haar man moet gaan zorgen en kinderen moet krijgen.
14
Kindbruid in...
“Een mensenleven is als een bloem: mooi en onschuldig en heilig. Maar als de bloem wordt geplukt voordat ‘ie volgroeid is en bloeit, is alles verloren"
Het belang van onderwijs voor meisjes en het onlosmakelijke verband tussen het kindhuwelijk en een gebrek aan scholing komt uitgebreid aan bod in het Plan-onderzoeksrapport ‘Because I am a Girl – the State of the World’s Girls 2012: Learning for Life’ dat in oktober uitkwam. Daaruit blijkt dat in veel ontwikkelingslanden maar liefst een op de drie meisjes wordt uitgehuwelijkt vóór haar 18e verjaardag. Een op de zeven meisjes trouwt zelfs voor haar 15e. Het kindhuwelijk is dan ook een van de grootste onderwijsbarrières voor meisjes. Maar omgekeerd geldt hetzelfde: onderwijs biedt meisjes ook de beste bescherming tegen een gedwongen huwelijk en tegen andere schadelijke, traditionele praktijken waarmee zij te maken krijgen. Want geschoolde meisjes zijn
Plan’s strijd tegen het kindhuwelijk in Bangladesh • Plan werkt sinds 1994 in Bangladesh. De strijd tegen kindhuwelijken is een van de speerpunten. • In Bangladesh is de wettelijke minimumleeftijd om te trouwen 18 jaar voor meisjes, en 21 voor jongens. Maar veel meisjes worden uitgehuwelijkt als ze veel jonger zijn. • Plan traint groepen jongeren als ‘wedding busters’. Er zijn nu zestig groepen actief. • Deze wedding busters komen in actie als een meisje ineens afwezig is op school, want dat kan een signaal zijn dat ze wordt uitgehuwelijkt. Zij bezoeken de ouders en, als er inderdaad sprake is van een gedwongen huwelijk, doen ze er alles aan hun ervan te overtuigen hun dochter niet uit te huwelijken en haar weer naar school te laten gaan. • In 24 dorpen in Bengalese regio Lalmonirhat vinden geen kindhuwelijken meer plaats. In de regio Gazipur hebben vijf dorpen zich onlangs tegen het kindhuwelijk gekeerd en nog eens 125 dorpen hier staan op het punt om het kindhuwelijk uit te bannen. • Behalve de strijd tegen het kindhuwelijk werkt Plan in Bangladesh ook aan betere naleving van de rechten van kinderen, goed onderwijs voor alle kinderen, goede gezondheidszorg en bestaanszekerheid, onder andere door spaar- en leengroepen.
Kindbruid in...
mondiger en weerbaarder en kennen hun rechten. Bovendien zijn ze later minder afhankelijk, omdat ze grotere kans hebben op werk, daarmee meer verdienen en dus beter voor zichzelf en hun kinderen kunnen zorgen. Een voltooide schoolopleiding is dus het beste wapen tegen de wereldwijde achterstelling van meisjes. Plan pleit er daarom voor de onderwijskansen voor meisjes drastisch te verbeteren. Om dit te realiseren moet onderwijs voor meisjes prioriteit krijgen in nationaal en internationaal beleid; moet er meer geld voor onderwijs voor meisjes beschikbaar komen en moeten het kindhuwelijk en geweld op scholen worden uitgebannen.
‘Wedding busters’ voorkomen kindhuwelijken De hamvraag blijft natuurlijk hoe Plan de onderwijskansen voor meisjes kan verbeteren en wat er nodig is om het kindhuwelijk uit te bannen. Het antwoord ligt om te beginnen in
15
heel veel voorlichting en overtuigingskracht, bijvoorbeeld in de vorm van bewustwordingscampagnes. Zo geeft Plan voorlichting aan kinderen, ouders en leerkrachten over de rechten van meisjes en het belang van onderwijs voor hun toekomst. Ook werkt Plan samen met de lokale (school)autoriteiten om meisjes op school te houden. De inspanningen beginnen wereldwijd vruchten af te werpen. Bijvoorbeeld in Bangladesh, waar Plan goede ervaringen heeft met de zogenaamde ‘wedding busters’. Dit zijn groepen jongeren die door Plan zijn getraind om het gesprek aan te gaan met ouders, dorpshoofden en lokale organisaties. De wedding busters weten alles over de gevolgen van het kindhuwelijk en kunnen de ouders met goede argumenten vaak overtuigen om hun dochter niet uit te huwelijken. Bovendien lobbyt Plan bij overheden om de wet op de minimumhuwelijksleeftijd te handhaven of aan te scherpen. Rujina’s huwelijk kan Plan helaas niet meer ongedaan maken, maar voor heel veel andere meisjes is het gelukkig nog niet te laat.
16
Wereldnieuws
Plan kleurt de wereld roze op Wereldmeisjesdag Mary kan nu huiswerk maken In Zimbabwe is de zon net ondergegaan. Mary (12) steekt de olielamp aan om haar huiswerk te doen. Ze droomt ervan ingenieur te worden, maar huiswerk maken is niet makkelijk bij het zwakke licht van de walmende lamp die haar ogen irriteert.
Op 11 oktober, de allereerste Wereldmeisjesdag ooit, maakte Plan een wereldwijd statement voor de rechten en kansen van meisjes. Monumenten van bouwkunst en natuurschoon over de hele wereld werden roze uitgelicht om Wereldmeisjesdag te vieren, van het Empire State Building in New York, de piramides van Gizeh, de Purana Quila (Old Fort) in Delhi en het strand van Sao Paulo (BraziliĂŤ) tot de Niagara watervallen, de Zeemeermin in Kopenhagen en de London Eye. In Amsterdam baadden de Oude Kerk en de Nicolaaskerk in roze licht.
Net als Mary hebben 1,6 miljard mensen wereldwijd geen elektriciteit. Ze gebruiken olielampen voor verlichting. Dat is niet alleen duur, maar ook schadelijk voor de gezondheid. 'Little Sun', een lamp op zonneenergie, brengt uitkomst. De lamp is ontworpen door een Deense ontwerper en wordt door Plan voor een symbolische vergoeding ter beschikking gesteld aan zo’n 2.000 scholieren. En Mary krijgt er ook een. De Little Sun-lampjes zijn bestand tegen hoge temperaturen en geven vijf uur licht nadat ze ongeveer even lang in de zon zijn opgeladen. Door deze lampjes geven gezinnen maar liefst 90 procent minder uit aan kerosine en hebben ze tien keer zoveel licht. Mary kan nu veel beter haar huiswerk maken.
Miljoenen meisjes in ontwikkelingslanden worden stelselmatig achtergesteld, uitgebuit en gediscrimineerd, alleen omdat ze meisjes zijn. Ze krijgen minder te eten, moeten van jongs af aan werken terwijl hun broertjes naar school gaan en worden besneden en tegen hun zin uitgehuwelijkt. Plan vecht voor deze meisjes en heeft jaren bij de Verenigde Naties gepleit voor een Wereldmeisjesdag. En de Verenigde Naties gaven Plan gelijk. 11 oktober is uitgeroepen tot Wereldmeisjesdag (International Day of the Girl Child) en zal ieder jaar in de hele wereld de noodzaak benadrukken om op te komen voor meisjes en hen gelijke kansen en rechten te geven.
Wereldnieuws
17
Meer dan 600.000 kinderen getroffen door aardbeving in Guatemala de noodhulpactiviteiten van de Guatemalteekse overheid en richt zich daarbij vooral op de bescherming van de kinderen. Gespecialiseerde teams vangen de kinderen op en bieden psychosociale steun.
Meer dan 600.000 Guatemalteekse kinderen leven nog steeds met de gevolgen van de aardbeving die Guatemala in november trof. Met een kracht van 7,2 op de schaal van Richter was het was de zwaarste aardbeving in Guatemala sinds 1976.
De aardbeving richtte vooral in het zuidwesten van het land enorme schade aan. 50 mensen overleefden de ramp niet, ruim 2.000 huizen werden vernield en zeven scholen zijn ernstig beschadigd. De ramp treft 1,2 miljoen mensen. Plan steunt
Kraamkliniek redt levens in Cambodja Vay Put was 17 toen ze stierf in het kraambed. Zij was de zoveelste moeder in Beng Village in het Cambodjaanse district Siem Raep die complicaties tijdens de bevalling niet overleefde. In veel dorpen als Beng Village is de moeder- en kindsterfte hoog. De traditionele vroedvrouwen hebben beperkte kennis en de dichtstbijzijnde kliniek is mijlen ver weg, over slecht begaanbare wegen. Het sterf-
tecijfer van moeders is in Cambodja het hoogste van heel Azië. Om daar iets aan te doen opende Plan een kliniek in Siem Raep. De Prey-kliniek is 24 uur per dag en zeven dagen per week open en biedt medische zorg aan zo’n 14.000 mensen van 12 dorpen. In Beng Village is sinds de opening van de kliniek geen enkele moeder overleden bij de bevalling. En al hun baby’s blaken van gezondheid.
Bescherming van kinderen “Na een ramp als deze lopen kinderen een groot risico hun ouders in de chaos kwijt te raken”, zegt Débora Cóbar, country director van Plan in Guatemala. Vooral meisjes zijn dan heel kwetsbaar. Wij hebben ervaring met het opvangen en beschermen van kinderen in noodsituaties. Belangrijk is daarbij dat kinderen weer zo snel mogelijk naar school kunnen en daarmee weer een normaal ritme krijgen.”
18
Wereldnieuws
Plan vecht tegen kindhuwelijk in Burkinese vluchtelingenkampen De Malinese Tuaregs, die in het voorjaar vluchtten voor het geweld in hun land, brengen hun cultuur en tradities over de grens naar buurland Burkina Faso. Een van die tradities is het uithuwelijken van jonge meisjes. Meer dan de helft van de ruim duizend gevluchte meisjes van 11 tot 17 die nu leven in de door Plan ondersteunde Burkinese vluchtelingenkampen, moesten trouwen of zijn ‘verloofd’. In de Turareg-cultuur geldt het kindhuwelijk als maatregel om te voorkomen dat meisjes seks hebben buiten het huwelijk, want dat is een grote zonde. De kindbruidjes worden van school gehaald en krijgen kinderen als hun lichaam nog niet klaar is voor zwangerschap en een bevalling.
Mentorgroepen In de strijd tegen het kindhuwelijk organiseert Plan mentorgroepen in de kampen, waarin Plan met ouders spreekt over de ernstige, negatieve gevolgen van te vroeg trouwen. In deze groepen stelt Plan ook aan de orde hoe onderwijs meisjes kan helpen zich te ontworstelen aan armoede en hen sociaal vaardiger maakt. Een schoolopleiding maakt hun leven bovendien op praktische manieren gemakkelijker en redt soms zelfs levens, bijvoorbeeld als een meisje leert lezen en ze de bijsluiter van medicijnen kan lezen.
De moeders van Mindanao Filipijnen, december 2012 - Als ik mijn twee dochtertjes wakker maak, warm en veilig in hun bedjes in ons stenen huis in Manilla, denk ik aan de moeders in Mindanao. De moeders die wakker zijn geworden onder een nat tentdoek in een van de opvangcentra, ergens in de ontreddering van Mindanao. Zij hebben hun huis verloren – hoe simpel dat huis misschien ook was – ze zijn hun bron van inkomsten kwijt en hun oogst is van de akker gespoeld. En de kans is groot dat ze rouwen om een omgekomen familielid. Als moeder kan ik alleen maar vurig hopen dat het niet een kind is, dat is meegesleurd door het kolkende water. Ik denk aan al die moeders van Mindanao met pijn in mijn hart. Hoe groot moet hun wanhoop zijn als ze denken aan de toekomst. En toch moeten ze door, want als ze geluk hebben, hebben ze hun kinderen nog. Bij Plan helpen we de moeders in het getroffen gebied. En dat doen we met meer dan zorgen voor veilig drinkwater, tenten en hygiënekits. Samen met de moeders zorgen we ook voor de kinderen. We zetten tijdelijke schooltjes op, zodat de kinderen niet de hele dag in de evacuatiecentra hoeven te zitten. Want als de kinderen op school zijn – ook al is die school een tent – kunnen leerkrachten en onze traumaspecialisten zich over hen ontfermen, dan kunnen we zorgen voor eten en drinken, voor spelletjes met andere kinderen en voor een gewoon ritme, dat helpt bij het verwerken van alle verschrikkingen. En de moeders? Die hebben dan even tijd voor zichzelf en om troost te zoeken bij elkaar. Hopelijk geeft ze dat uiteindelijk de energie om te beginnen met opruimen, met herbouwen, met een nieuw leven.
Carin van der Hor Directeur Plan Filipijnen
19
20
Verkort jaarverslag
Jaarverslag 2011/2012
Plan Nederland in een notendop Inkomsten uit eigen fondsenwerving: € 31.653.000 Dit zijn inkomsten uit kindsponsoring en projectsponsoring en andere bijdragen van particulieren, bedrijven, scholen en stichtingen. Totale inkomsten € 47.892.000
152.889
bezoekers website Plan Nederland.
Inkomsten uit subsidies: € 13.007.000 Dit zijn subsidies van de Nederlandse overheid en de Europese Unie. Inkomsten uit acties van derden: € 3.003.000 Dit is geld van de Nationale Postcode Loterij en de Samenwerkende Hulp Organisaties (SHO). Rente en overige baten: € 229.000
1
11.307
eenmalige projectsponsors
Bestedingen aan de doelstelling: € 42.661.000 Dit zijn de financiële bijdragen aan de projecten in de programmalanden en bestedingen voor voorlichting en bewustwording (educatie) in Nederland. Totale uitgaven € 47.950.000
Werving baten: € 3.312.000 Om geld binnen te krijgen, moet Plan eerst investeren. Plan stuurt bijvoorbeeld mailings, gaat langs de deuren, schrijft subsidieaanvragen en voert wervingscampagnes. Kosten beheer en administratie: € 1.977.000 Dit zijn de kosten die Plan Nederland maakt voor de (interne) beheersing en administratie van de organisatie.
26.807
structurele projectsponsors
84.969 gesponsorde kinderen 77.034
abc
301 scholen zijn betrokken bij acties van Plan
kindsponsors
1.076 nieuwe
8.295 structurele
9,8% uitstroom
24,6% uitstroom
gesponsorde kinderen
projectsponsors
v
250
vrijwilligers zijn betrokken bij Plan
Verkort jaarverslag
21
Een impressie van wereldwijde resultaten Wereldwijd werkte Plan…
239.785
in
90.131 communities…
€ €€ € € € Plan steunde
5.366
organisaties voor microfinanciering
…voor
174.200.000 mensen
mensen zijn getraind als gezondheidswerkers
72.538
41.200.000 42.700.000 meisjes
jongens
mensen kregen een training als leerkracht of onderwijsvrijwilliger
185.311
mensen kregen een training om bij te dragen aan de bescherming van kinderen
417.911
Plan steunde
34.100
huishoudens kregen betere sanitaire voorzieningen
spaar- en leengroepen
abc 2.152
scholen zijn gebouwd of hersteld
3.796
waterpunten werden aangelegd of verbeterd
Het volledige jaarverslag vindt u op www.plannederland.nl/jaarverslag/2011-2012
72.075
mensen kregen een landbouwtraining
22
In actie voor Plan
Niet zo maar een deuntje voor Cindy ’Afgelopen februari werd ik tijdens het zappen geraakt door een persoonlijk verhaal op tv. Het ging om een organisatie die kinderen steunt in landen met grote armoede. De volgende dag meldde ik mij spontaan aan als sponsor bij Plan Nederland.' 'Al snel ontvang ik een roze welkomstboek over mijn sponsorkindje: Cindy uit Ghana. Ze is nog maar drie jaar. Ik lees over haar familie, haar dorp, haar land. Ik mag post versturen, geen cadeaus. In de winkel neem ik er de tijd voor zo’n leuke kaart met geluid uit te kiezen. Onder het gezucht van het winkelpersoneel open ik alle kaarten om het muziekje te beluisteren. Ik wil tenslotte niet zo maar een deuntje sturen. Ik schrijf Cindy in het Engels, afgewisseld met een paar woorden Ghanees. Een brief kan een half jaar onderweg zijn. Dus ik wacht het geduldig af.
Conny Zuidema is sinds februari 2012 sponsor van Cindy uit Ghana. Zij schrijft erover op libelle.nl, op haar eigen site leefenbeleef. blogspot.nl en op Twitter onder @connyonline.
Op een dag neem ik een kijkje in de webwinkel van Plan, waar ik een kip koop. Niet voor Cindy en niet om zelf klaar te maken… Ik geef ’m weg aan een familie in Bolivia. Ook heb ik uitgezocht waar dat land precies ligt. Als ik wandel, ben ik volgens Google 49 dagen en 12 uur onderweg. En met de auto 4 dagen en 5 uur om de 6.750 kilometer af te leggen. Dat lijkt me trouwens wel heel optimistisch! Terug naar Cindy. Als ik twee maanden later al post ontvang uit Ghana ben ik aangenaam verrast. Blijkbaar is het gebied toch beter toegankelijk dan ik dacht. Het gaat goed met Cindy en ik lees van welke Ghanese spelletjes ze houdt. Hoeveel dagen het wandelen is naar Ghana moet ik nog uitzoeken. Voorlopig houd ik het op schriftelijk contact. Op internet leer ik weer wat Ghanees terwijl ik vast nadenk over mijn volgende kaartje.’
Conny Zuidema
In actie voor Plan
23
‘Die blik in hun ogen vergeet ik nooit meer’ ‘Het contact tussen Plan Nederland en mij begon met de MTV-serie ‘Because I am a Girl - Love for Sale’, die in maart en april 2011 op de televisie was. Het programma was heftig, voor mezelf en inhoudelijk. Ik was nog nooit in een arm land geweest en ineens zat ik in de sloppenwijken in Brazilië! Inhoudelijk heftig, omdat het programma best op het randje zat. Twee groepen vrienden werden tijdens hun vakantie met een verborgen camera gevolgd. Je ziet hoe ze, op zoek naar een vakantieromance en seks, in contact komen met Braziliaanse meisjes die in de prostitutie werken. De jongens wisten niet dat wij ze filmden. Dus toen we ze confronteerden werd één groep echt boos. Maar na onze uitleg, accepteerden ze het wel en zagen ze in dat ze fout bezig waren. Een paar van hen hebben zich na afloop zelfs als vrijwilliger bij Plan gemeld! Het meest heftig vond ik om te horen hoe die meisjes in de prostitutie zijn terechtgekomen en waarom. Meisjes van zeventien, met een blik in hun ogen die de meest verschrikkelijke dingen verraadt, die ze zich zelf niet eens meer kunnen herinneren omdat ze constant onder de dope zitten. Ze lijken wel veertig. Die blik vergeet ik nooit meer. Dat is mijn drijfveer om me in te zetten voor het werk van Plan. Kom maar op met ‘Girls first’! Tess Milne is vj en presentatrice, en sinds 2011 a jongerenambassadeur van Plan Nederland. Tess komt op allerlei manieren in actie voor Plan. Behalve de presentatie van de spraakmakende serie ‘Because I am a Girl - Love for Sale’, lobbyde Tess bij Mark Rutte voor Wereldmeisjesdag en zette zich in voor de jongerenactie ‘Give the finger’, tegen kindhuwelijken. Sinds kort is Tess sponsor van een meisje uit de Dominicaanse Republiek.
Als ik hier vertel dat ik als jongerenambassadeur voor Plan strijd voor emancipatie van meisjes wereldwijd, dan schrikken mensen vaak, vooral mannen. Ze denken: girls first, dus boys second. Alsof we mannen willen uitroeien… Ik vind het belangrijk dat mensen snappen dat het gaat om een inhaalslag voor meisjes. Niet meer dan fair. Mijn moeder vond emancipatie vroeger al belangrijk, ik praat er gemakkelijk over. Fijn als ik nu de brug kan zijn tussen jongeren en Plan. Ik leg het allemaal graag nog een keer uit.’
Tess Milne
24
Sponsor op reis
Terug naar de Chinese roots Wat hebben twee meisjes uit Nederland gemeen met een Chinese jongen van twaalf uit een dorpje in de provincie Shaanxi? Frances en Lucien Boers adopteerden de Chinese Xiaolan (9) en Yunan (11) toen ze nog heel jong waren. Xiaolan en Yunan sponsoren via Plan de Chinese Jing Jiang. Deze zomer maakten de meiden voor het eerst kennis met hun geboorteland China, en met Jing Jiang. ‘Hallo Jing Jiang…We hebben nieuws. We komen volgend jaar naar China…’ Dat stond in de brief die Frances Boers in 2011 naar Jing Jiang stuurde. “Hij was heel blij dat we kwamen”, vertelt zij. “Mijn man en ik wilden onze dochters
toch een keer laten kennismaken met hun geboorteland. Tot nu toe zijn ze niet zo met hun roots bezig; ze zijn opgegroeid als Nederlandse meisjes. Maar deze leeftijd leek ons wel geschikt.” “Na het contact via brieven was het leuk om Jing Jiang, zijn ouders en zijn zusje van vier in het echt te ontmoeten. Je maakt je een voorstelling op basis van de foto’s, maar in ’t echt blijkt het natuurlijk toch anders te zijn. Jing Jiang was heel verlegen; niet die stoere, zelfbewuste jongen die we van de foto’s kenden. Hij leek ook veel tengerder dan ik dacht. Zonder dat we dat wisten, kwamen we bij Jing Jiang aan op de 81e verjaardag van zijn opa. De hele familie was er. Het was zo druk en overweldigend dat we eigenlijk niet
Sponsor op reis
25
Plan in China • Plan werkt sinds 1995 in China. • De projecten richten zich vooral op kindbescherming, het reduceren van de schade van rampen en peuter- en kleuterzorg (Early Childhood Care and Development). • 168.000 kinderen profiteren direct van de steun van Plan. • Een aantal resultaten van het afgelopen jaar: - Opleiding van 645 peuter- en kleuterleiders en 3.318 vrijwilligers in peuter- en kleuterzorg; - Opleiding van 289 leraren en 379 onderwijsvrijwilligers; - Training van 8.081 mensen over hoe te handelen bij (vermeend) misbruik van kinderen; - Een beroepsopleiding voor 1.633 mensen.
zo veel hebben gepraat. Dus mijn Chinees heb ik niet echt kunnen oefenen.” “Jing Jiangs familie is nog niet zo lang geleden in een nieuw, zelfgebouwd huis getrokken. In het oude huis ernaast wordt nu het graan opgeslagen. En ik ben zo blij voor ze. Want ik vond het best schokkend om dat oude huis van ze te zien. Prima als graanschuur, maar niet om in te wonen. Hun nieuwe huis is echt veel beter. De voorkant is nog niet helemaal af, maar er zit al een goede keuken in en ze hebben stromend water, een douche en een slaapkamer.” “Van de Plan-projecten vond ik vooral het handenwasproject en een project voor buitenschoolse opvang mooi om te zien. Er waren ongeveer vijftien kinderen tussen de vier en
twaalf, van wie de ouders werken. Zij hebben een speelplein en in de klas zijn boeken in het Chinees en in het Engels. Twee stagiaires van Plan deden spelletjes met de kinderen. Ze vertelden dat ze ook kungfulessen krijgen, om weerbaar te worden. Ik vind het ook bemoedigend dat Plan de meisjes op school extra steunt om verder te leren zodat ze later meer kans hebben op een baan.” En wat vonden Yunan en Xiaolan van China? Frances: “Ze vonden het een fantastische ervaring. Maar mijn dochters zijn vrij nuchter, ze waren niet zo geëmotioneerd. Ze waren vooral verbaasd over de enorme drukte in de Chinese steden. En ze hebben genoten van de natuur, vooral in Yangshuo bij de Giggling Tree.”
Tijdelijke standplaats: Brazilië Barbara Féres Werkt als: manager institutional and corporate partnerships voor Plan Nederland Werkplek: Amsterdam, en regelmatig ook Brazilië Wens: Nog meer Braziliaanse meiden en jongens beschermen tegen seksuele uitbuiting
Bittere bijsmaak ‘Sinds 2008 hebben we samen met partners keihard gewerkt om in Nederland en Brazilië een doortimmerd programma te maken tegen kindersekstoerisme. En nu is iedereen gemobiliseerd, van de lokale gemeentes tot de Nederlandse reisbranche. Altijd als ik het project in Brazilië bezoek, voel ik me trots. We willen seksuele uitbuiting van jongeren in het toerisme bestrijden, de jongeren alternatieven bieden, legaal werk in dezelfde sector die eerst een risico voor hen was. En dat werpt zijn vruchten af!
Brazilië (Latijns-Amerika) Hoofdstad: Brasilia Aantal inwoners: ±200 miljoen Oppervlakte: ruim 8,5 miljoen km2 (het op vier na grootste land ter wereld) Taal: Portugees Godsdienst: voornamelijk christendom Klimaat: grotendeels tropisch en subtropisch
Maar ineens krijgt al dit werk ook een bittere bijsmaak. Want de problemen die we in het toerisme juist voorkomen, steken nu elders de kop op. Grote industriële projecten in de regio waar wij werken, trekken duizenden ‘gastarbeiders’. De seksuele uitbuiting van jonge meiden is mede hierdoor explosief toegenomen, tienerzwangerschappen komen opvallend vaak voor… En omdat iedereen door ons programma nu alert is, wordt dit gesignaleerd en wordt er aan ons en onze partners getrokken voor hulp. Men ziet dat de aanpak werkt en de politie en gemeenten willen ook buiten de toerismebranche met ons samenwerken. Daar hadden we niet op gerekend. Ik moet drie keer slikken als ik alle nieuwe problemen hoor, en toch weet ik zeker dat we onze succesvolle aanpak op termijn kunnen uitbreiden en zo kunnen zorgen voor een veilige omgeving voor nog meer meiden en jongens. Of het nou toeristen of ‘gastarbeiders’ zijn die het gevaar vormen.’
Kids first
Kids first jou’ n a v u o h ‘Ik talen l e e v l e e h in 27
Het is bijna Valentijnsdag Als je in het geheim verliefd op iemand bent, is Valentijnsdag je kans! Want op die dag (14 februari) kun je een kaart sturen of een cadeautje geven en eindelijk vertellen dat je verliefd bent. Maar als je dat niet durft, mag je ook iets sturen zonder je naam erbij te zetten. En misschien krijg je zelf wel een kaart! Dat is nog het allerleukste. Valentijnsdag wordt in heel veel landen gevierd door mensen die elkaar lief vinden. En ze doen het overal een beetje anders. In Zuid-Korea geven vrouwen hun mannen op 14 februari chocola, en op 14 maart krijgen de vrouwen snoep (juist géén chocola) van hun man. En mensen die niets hebben gekregen, gaan in een restaurant zwarte noedels eten. In Brazilië vieren ze Valentijnsdag op 12 juni en in Colombia op 20 september. (Bron: leerwiki.nl)
Mmmm, lekker… Truffels
ig Dit heb je nod rdappels ote aa • Een paar gr bakvormpjes • Een mes of t • Verf en kwas of • Stevig papier kaarten kant-en-klare
Dit heb je nodig: 150 gram (pure) chocolade in stukjes 1/8 liter slagroom 2 eetlepels cacaopoeder 3 eetlepels pure hagelslag ...en een mixer
Aan de slag: • Verwarm de slagroom met de chocolade tot die gesmolten is. Laat afkoelen en klop het mengsel met de mixer luchtig. Laat het truffelbeslag even afkoelen in de ijskast (maar niet te lang, want dan wordt ’t helemaal hard). • Was je handen met koud water en droog ze af. Wrijf dan je koude handpalmen in met wat cacaopoeder en maak balletjes van het truffelbeslag. Rol ze daarna door de cacao of de hagelslag. Leuk cadeau voor iemand die je lief vindt. Bewaar ze koel.
ugees – (in het Port Eu te amo Brazilië) n ze ook in dat spreke - spreken ze het Spaans n (i ) ro ie u s-Amerika Te q en in Latijn d n la l e e v l in hee – et Swahili ewe (in h w a d n ik e p st-Afr a) Nina ooral in Oo v ze n e k dat spre ra; het Bamba M’bi fe (in li) n ze in Ma dat spreke padamu Saya cinta onesisch) (in het Ind
Hartendiefje: Maak je eigen Valentijnskaart Aan de slag: Snij de aardappel doormidden en teken met het mes een vormpje in de platte kant van de aardappel, of gebruik de bakvorm. Snij om het figuurtje heen alles weg zodat alleen de vorm overblijft. Doop het vormpje in wat verf en stempelen maar!
Unieke groepsreis naar Vietnam In samenwerking met FOX Vakanties organiseert Plan Nederland in mei een unieke groepsreis naar Vietnam, speciaal voor sponsors als u. Want misschien bent u een van de sponsors die heel graag eens een kijkje zou nemen bij de kinderen die Plan steunt. Misschien heeft ook u vragen als: hoe ziet een Vietnamees dorp eruit, waar gaan de kinderen naar school? Hoe zien de huizen er van binnen uit? Hoe voelt en ruikt
Gaat u mee?
het in de omgeving waar de kinderen leven? Maar er leven natuurlijk ook andere vragen. Helpt het eigenlijk wel wat we doen? En wat gebeurt er met mijn geld? Alle kanten van Vietnam Een antwoord op deze vragen vindt u gedurende deze reis naar Vietnam. Onder begeleiding van deskundige, Nederlands sprekende reisleiding maakt u tijdens deze reis kennis met
de betoverende en minder mooie kanten van Vietnam. U bezoekt drie dagen de projecten van Plan en u ondervindt hoe complex ontwikkelingssamenwerking kan zijn. Natuurlijk krijgt u de mogelijkheid om zelf te bekijken wat Plan doet om de kinderen een betere toekomst te geven. En als uw sponsorkind woont in het gebied waar de reis heenvoert, is misschien zelfs een bezoek mogelijk.
De reis duurt 18 dagen en de vertrekdatum is 3 mei 2013. Wilt u meer weten over deze reis of graag op de hoogte worden gehouden? Neemt u dan contact op met Lara Hehanusa. Lara is bereikbaar op 020-549 55 20 of per mail op info@plannederland.nl. U kunt ook kijken op www.plannederland.nl/sponsorreis-vietnam