Schaatsen voor Water 2015 - Docentenhandleiding

Schaatsen voor Water 2015 Docentenhandleiding Groep 6-7-8

Inhoud Inleiding Module 1: In actie voor ontwikkelingslanden Module 2: Water Module 3: Schaatsen Afsluiting

3

Inleiding Omdat ieder kind recht heeft op veilig (drink)water organiseert Plan Nederland, in samenwerking met de KNSB en Water for

Life dit jaar voor de 15e keer de landelijke scholieren actie Schaatsen voor Water. Leuk dat u met uw groep dit jaar meedoet!

Dit lesprogramma is een goede aanvulling op de actie en kan gebruikt worden in de les door u als docent.

Voor miljoenen Afrikaanse kinderen is veilig water niet zo vanzelfsprekend als voor ons. Plan wil daar samen met uw school iets aan doen door rondjes te schaatsen voor water. Dit jaar kunnen uw leerlingen dit doen voor leeftijdsgenoten in het Afrikaanse land Malawi. Dit lespakket bestaat uit drie modules; een module over ontwikkelingslanden, een watermodule, een schaatsmodule, en een afsluiting met filmpje uit Malawi en het stappenplan!

Doelstellingen Na het werken met dit lesprogramma kunnen de leerlingen: • Begrijpen dat veilig drinkwater, voldoende sanitaire voorzieningen en kennis over hygiëne niet vanzelfsprekend is; • Aangeven hoe wij in Nederland kunnen bijdragen aan duurzame oplossingen in landen zoals Malawi; • Vertellen over Malawi en de omstandigheden in dit land; • Uitleggen waarom meedoen aan de actie ‘Schaatsen voor Water’ van belang is; • Uitleggen waarom een goede voorbereiding en kennis over schaatsen belangrijk is

Belangrijkste thema’s 1. Het kennisniveau van de klas over het thema water.

2. Informatie over het land Malawi.

3. Het belang van kennis over veilig drinkwater en hygiëne, het belang van voldoende en gescheiden toiletten op school in Malawi.

4. De achtergestelde positie van meisjes in ontwikkelingslanden ten opzichte van jongens.

5. De Nederlandse klas gaat bijdragen aan betere watervoorzieningen in Malawi.

6. Schaatsen en de actiedag

Benodigde materialen • Digibord en/of computers; • Internetverbinding • Emmer

4

Module 1:

Ontwikkelingslanden Introductie

Visie

Plan Nederland vindt het belangrijk dat deelnemende kinde-

Plan staat voor een wereld waarin alle kinderen zich volledig

ren na het volgen van de les begrijpen dat veilig drinkwater,

kunnen ontwikkelen en waarin meisjes en jongens dezelfde

voldoende sanitaire voorzieningen en kennis over hygiëne

rechten en kansen hebben. Een wereld die de rechten en de

niet vanzelfsprekend is. Zeker niet in Afrikaanse landen zoals

waardigheid van kinderen en de volwassenen om hen heen

Malawi. Het is van belang dat de kinderen weten dat Plan

respecteert.

Nederland een ontwikkelingsorganisatie is die zich inzet voor kinderen in ontwikkelingslanden. Met de actie Schaatsen voor

Missie

Water halen kinderen geld op voor hun leeftijdsgenoten in

Kinderen staan aan de basis van alles wat Plan doet. Plan

Malawi. Deze module zal zich richten op ontwikkelingslanden,

werkt aan concrete en blijvende verbeteringen in de levens-

de ‘girls first’ boodschap van Plan en specifiek op het land

omstandigheden van meisjes en jongens door:

Malawi.

• Te luisteren naar kinderen en met hem samen te werken;

is geen wc. De meeste mensen in Malawi hebben geen

Filmpje Boy Girl

• Uit te gaan van de kracht van ieder kind;

drinkwater thuis en moeten hun water halen uit rivieren

https://youtu.be/pF1j22x-yU8

• Kinderen, hun familie en de gemeenschap waarin zij leven

en stroompjes. Op het platteland heeft 42 procent van de

Vragen bij de film:

mensen toegang tot veilig drinkwater. 14 procent van de

• Wat zien jullie gebeuren in het filmpje?

kinderen in Malawi krijgt niet genoeg en gezond te eten, zij

• Waarom krijgt het meisje zomaar een schortje en het

Om te beginnen kunt u met de klas een lijstje maken van kenmerken van ontwikkelingslanden. Weten de kinderen der-

in staat te stellen in hun basisbehoeften te voldoen;

gelijke landen te noemen? Wat zou een ontwikkelingsorgani-

• De mogelijkheden van kinderen te vergroten om volledig

satie zoals Plan kunnen doen om in deze landen te helpen?

mee te doen in de samenleving;

zijn ondervoed.

jongetje een stropdas?

• Op te komen voor de rechten van kinderen.

Belangrijkste thema’s

• Waarom zou het jongetje bovenop de lijn zitten, en het

Filmpje

• Werk van Plan Nederland

Voor de docent

http://waterles.ditnet.nl/les/start/2

• Malawi

Bekijk dit filmpje over het ontstaan van Plan:

Bespreek het volgende filmpje met de leerlingen. Wat valt de

• Girls First

https://youtu.be/UIR5kWWetPU

leerlingen op aan dit filmpje? Welke verschillen tussen Malawi

meisje eronder?

• Is het belangrijker dat jongens naar school gaan? Waarom is het belangrijk dat meisjes ook naar school gaan?

en Nederland zien zij? Hoe belangrijk is het schone drinkwa-

Leg uit dat in veel ontwikkelingslanden, meisjes vaak minder

Benodigdheden

Water tekort en slechte hygiëne

ter in Malawi?

belangrijk worden gevonden. Zij worden er dan op uitge-

• Digibord

Dagelijks sterven wereldwijd bijna 5.000 kinderen als gevolg

LET OP:

stuurd om water te gaan halen, in plaats van de les te volgen.

• Emmer water

van vervuild water. In Afrika kampen miljoenen kinde-

In het filmpje wordt genoemd dat er in Malawi 10 miljoen

Op deze manier missen zij heel veel school!

ren elke dag met watergebrek. Voor de meisjes betekent

mensen wonen, dit is inmiddels bijna 18 miljoen.

Plan

waterschaarste dag in dag uit uren lopen om water te halen

Plan Nederland, opgericht in 1975, is lid van de wereldwijde

uit verafgelegen waterbronnen en geen tijd voor school.

Girls First

In veel ontwikkelingslanden moeten vrouwen (en vooral

koepelorganisatie Plan International. De organisatie be-

Kinderen zijn vaker ziek door vervuild water en slechte hy-

Meisjes in ontwikkelingslanden hebben niet dezelfde kansen

meisjes) gemiddeld 6 kilometer lopen om water te halen. Dit

staat sinds 1937, toen de Britse oorlogscorrespondent John

giëne – jaarlijks missen kinderen hierdoor ruim 400 miljoen

en rechten als jongens. De oorzaak daarvan is gender: het ge-

water is dan nog niet eens schoon.

Langdon Davies zich het lot aantrok van de kinderen in de

schooldagen. Het ontbreken van goede en gescheiden wc’s

heel van cultureel en religieus ingegeven ideeën, aannames,

Om bewustzijn te creëren bij de kinderen over hoe zwaar het

Spaanse Burgeroorlog. Plan is een internationale, humani-

op school is een belangrijke reden voor jongens en meisjes

normen en waarden over wat mannelijk is en wat vrouwelijk.

is om dit te doen, kunt u een emmer vullen met water, en

taire, kindgerichte ontwikkelingsorganisatie zonder politieke,

om met school te stoppen.

Deze bepalen in iedere samenleving hoe vrouwen en mannen

deze door de klas/ over het schoolplein laten dragen door

zich moeten gedragen, wat ze wel en niet mogen, welke rol-

één van de kinderen.

Ze zullen merken dat dit na een tijdje steeds moeilijker wordt!

godsdienstige of commerciële doelstellingen.

Opdracht

Malawi

len en taken voor de seksen zijn weggelegd en wie het voor

Plan werkt aan duurzame armoede bestrijding en betere

Malawi is een land in zuidelijk Afrika met bijna 18 miljoen

het zeggen heeft. Gender bepaalt daarmee ook de ongelijke

levensomstandigheden voor kinderen in ontwikkelingslanden,

inwoners. Het land is 118.480 km2 en is daarmee 3,5 keer zo

machtsverhouding tussen mannen en vrouwen.

met speciale aandacht voor gelijke rechten en kansen voor

groot als Nederland. De hoofdstad is Lilongwe en door het

Genderongelijkheid is vaak de oorzaak van discriminatie

meisjes. Plan voert kindgerichte gemeenschapsprojecten uit

hele land wordt er vooral Engels en Chichewa gesproken.

van meisjes, uitsluiting en onrecht. Het bewerkstelligen van

in 50 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Plan komt

gendergelijkheid is daarom een van de wereldwijde doelen

wereldwijd op voor de rechten van kinderen en een betere

Maar één op de tien huizen in Malawi heeft stromend water

naleving van het Verdrag voor de Rechten van het Kind.

of een toilet met riolering. En op 80 procent van de scholen 6

van Plan.

7

Quiz vragen

Module 2:

Oplossing: A. Koala’s eten de hele dag eucalyptusbladeren, deze bestaan

Vraag 1: Hoeveel moet je per dag ongeveer drinken?

Water

voor de helft uit water. Daarom drinken ze (bijna) geen water.

a) Een halve liter c) 1,5 tot 2,5 liter

Vraag 7: Waarom kun je niet zomaar in een sloot of beek zwemmen?

Oplossing: C.

a) De meeste sloten en beken zijn niet diep genoeg

Een volwassen persoon moet ongeveer 2,5 liter water drinken

b) Van het water kun je ziek worden

per dag. Kinderen moeten ongeveer 1,5 liter per dag drinken.

c) Dan stoor je de vissen

b) Eén liter

Introductie Om de kinderen voor te bereiden, kunt u een voorgesprek

Leerdoelen

Als je geen of weinig toegang hebt tot veilig drinkwater,

Oplossing: B.

houden over het gebruik van water. Maak de kinderen er op

• Waterkennis van de leerlingen vergroten

wordt dit dus extra moeilijk!

Van slootwater kun je behoorlijk ziek worden. In veel landen

attent dat het voor hen de normaalste zaak van de wereld is

• Leerlingen begrijpen dat er verschil is tussen het gebrui-

dat er in een huis kranen aanwezig zijn waar schoon drinkwa-

ken van water hier en in andere landen

ter uitkomt. Ook heeft iedere woning een wc (of misschien

• Vergroten spreekwoorden kennis

wel meer dan één wc) en een badkamer (of meerdere) met

hebben mensen geen toegang tot veilig drinkwater en moe-

Vraag 2: Hoeveel liter water geeft ons lichaam dagelijks af door te ademen, te zweten en te plassen?

ten ze het water uit de rivier of beek drinken. Hier worden zij dus ook vaak ziek van!

a) Een halve liter

een douche en soms ook een bad. Daarnaast beschikken de

Benodigdheden

b) 2,5 liter

meeste huishoudens over een wasmachine. Tegenwoordig

• Digibord

c) 10 liter

Vraag 8: Hoeveel procent van de wereldbevolking is niet aangesloten op een waterleiding?

beschikken ook de meeste mensen over een vaatwasser.

• Internet verbinding

Oplossing: B.

a) 2%

Je zult wel begrijpen dat als je 2,5 liter vocht verliest per dag,

b) 15%

Kortom: in Nederland hebben we overal om ons heen schoon (drink)water. Vraag de kinderen of ze kunnen raden hoeveel

Water in onze taal

je dus ook veel moet drinken! In landen waar het warm is, zo-

c) 46%

water ze gemiddeld per dag gebruiken (Dit is ca. 121 liter).

Water is belangrijk voor ons allemaal, het is een eerste

als Malawi, zweet je meer en moet je dus ook meer drinken!

Oplossing: C.

Hoeveel liter is dat per jaar?

levensbehoefte. Omdat het zo belangrijk is, vind je heel veel

46% procent van de mensen op de wereld is niet aangesloten

spreekwoorden en gezegden in onze taal, waar water in

Vraag 3: Waar komt drinkwater vandaan?

op een waterleiding. Dit betekent dat zij thuis geen kraan

Water is ook nodig voor de industrie en de landbouw. In een

voorkomt. Het zijn er wel meer dan 50! Hieronder staan een

a) Zeewater

hebben waar veilig drinkwater uitkomt, of dat er geen toilet is

elektriciteitscentrale worden bijvoorbeeld dagelijks duizen-

paar bekende spreekwoorden.

b) Grondwater

die je, zoals in Nederland, door kunt spoelen met water.

den liters koelwater gebruikt. En om landbouwproducten te

c) Regenwater

laten groeien en vee te voeden, hebben we ook veel water

Opdracht

Oplossing:B.

nodig. Vraag of de kinderen zich kunnen voorstellen wat het

Weet jij de betekenis van deze spreekwoorden? Als je de

Grondwater komt van diep onder de grond, dit water is vaak

Vraag 9: Hoe ver moeten vrouwen en meisjes in ontwikkelingslanden gemiddeld lopen om water te halen?

zou betekenen als er geen water meer uit de kraan zou ko-

betekenissen op de goede volgorde zet, vormen de letters

veilig om te drinken.

a) 1 km

men. Waar gebruik je zelf allemaal water voor? En op school?

tussen de haakjes de naam van een bekende watervogel.

1.

Water naar de zee dragen

Daar ben ik heel zeker van (r)

b) 3 km

Vraag 4: Wat gebeurt er met het water dat je door de wc spoelt?

c) 6 km

a) Dat verdwijnt in de grond

Gemiddeld moeten vrouwen en meisjes wel 6 kilometer lopen

b) Dat gaat door het riool naar de waterzuivering

om water te halen. Dit duurt niet alleen lang, maar is natuur-

Oplossing:B.

lijk ook heel zwaar! Vaak dragen ze het water op hun hoofd in

Het water van de wc wordt via de waterafvoer en het riool

grote emmers.

Oplossing: C.

naar de waterzuivering gebracht.

2.

3.

Water en vuur zijn

Vraag 10: Waarom moeten de meisjes vaker water halen dan jongens?

Die twee hebben altijd ruzie met elkaar (e)

Als twee druppels water op elkaar lijken

Het ging niet door! (k)

Vraag 5: Waar gaat het schone water van een rioolwaterzuivering naar toe?

a) Omdat meisjes minder belangrijk worden gevonden dan

a) Naar het riool 4.

5.

6.

Dat staat als een paal boven water

Je druk maken om helemaal niets (o)

Het feest viel in het water

Ze zien er precies hetzelfde uit (e)

Een storm in een glas water

Hier voel je je helemaal op je gemak (e)

jongens

b) Naar een kanaal

b) Omdat meisjes sterker zijn dan jongens

c) Naar de kraan

c) Omdat jongens sneller verdwalen dan meisjes

Oplossing: C.

Oplossing: A.

Water wordt bij de rioolwaterzuivering schoon gemaakt,

In veel landen vinden ouders en leraren het belangrijker dat

zodat wij het weer kunnen drinken!

jongens op school zitten en de les volgen dan meisjes. Meisjes moeten daarom vaak water halen, waardoor ze veel school

7.

Zich als een vis in het water voelen

Onzinnig, overbodig werk doen (M)

Vraag 6: Welk dier drinkt geen water?

missen!

a) Koala 8.

Een druppel water op een gloeiende plaat

Het is zo weinig, dat het haast niet helpt (t)

b) Krokodil c) Vogel

8

9

c. Leg in je eigen woorden uit waarom schaatsen sneller gaat

Module 3:

linkerbeen vaar voren plaatst, jouw rechterarm mee zwaait

dan fietsen.

en wanneer je jouw rechterbeen naar voren plaatst je de

- Op het ijs heb je minder wrijving, daardoor ga je sneller.

Schaatsen

linkerarm mee zwaait. Welk verschil voel je met de vorige

Maar alleen met een goede techniek, anders ga je on-

oefening?

deruit. Bovendien heeft een schaatser minder last van de

- Door het zwaaien met de armen is het moeilijker om diep

luchtweerstand dan een fietser.

te blijven zitten.

Introductie

Opdracht: Diep zitten

Afsluiting (10 min)

Om het sportieve element van de actie Schaatsen voor Water te benadrukken, is deze module mede mogelijk gemaakt door

1. Werk in een groepje van ongeveer 7 leerlingen. Maak drie

Kijk samen met de kinderen terug op de les. Wat hebben de

de KNSB. Hierin staan opdrachten over schaatsen voor in de klas en in de gymzaal ter voorbereiding op de actiedag!

duo’s, de duo’s gaan tegenover elkaar staan en houden el-

kinderen geleerd over langebaanschaatsen? Wat zijn de ver-

De module bestaat uit een aantal losse onderwerpen zoals langebaan schaatsen, kunstrijden, shorttrack en ijsbanen.

kaars handen vast en vormen een tunneltje met de andere

schillen tussen vroeger en nu. Belangrijk voor schaatsers is de

duo’s samen. De persoon die overblijft, is de schaatser. Hij

luchtweerstand. Technologische ontwikkelingen als de klap-

of zij gaat diep zitten en loopt nu stapje voor stapje door

schaats maken steeds snellere tijden mogelijk. Beantwoord

het tunneltje met zijn armen op zijn rug.

eventuele vragen. Kijk ook vast vooruit naar de volgende les. Dan gaan de kinderen zelf op de ijsbaan schaatsen. Wat

2. Doe de oefening nog een keer, maar nu houdt de schaat-

moeten ze daarvoor meenemen? (schaatsen, handschoenen,

ser zijn handen niet op de rug maar zwaait ze heen en

muts of helm).

weer alsof je snelheid maakt. Let er op dat wanneer je

Thema: Langebaan

Opdracht: Snelheid a. Stel je voor dat jij 3,75 kilometer van school af woont. Je

Doelstellingen voor deze les:

fietst in 15 minuten naar school, hoeveel kilometer per

• Leerlingen weten wat langebaanschaatsen is;

uur fiets jij dan?

• Weten het verschil tussen sprinten en allround schaatsen

- Antwoord: 15 kilometer per uur

• Kunnen uitleggen waarom je met een klapschaats harder

(60 minuten : 15 minuten = 4 - 4 x 3.75 = 15).

Thema: Kunstrijden

gaat dan met andere schaatsen

Inleiding (10 min):

b. De Canadees Jeremy Wotherspoon schaatste het snelste

Materialen:

rondje dat ooit gereden is. Hij deed er 24,32 seconden

Doelstelling voor deze les:

Introduceer het kunstrijden door een kort gesprekje over de

• Video: langebaan

over. Hij ging 59,21 kilometer per uur! Op welke afstand

• Leerlingen weten wat kunstrijden is;

tv-programma’s ‘Dancing on ice’ en ‘Sterren dansen op het

reed hij dat rondje, denk je? Op een 1000 meter, 5000 of

• Kennen de disciplines solorijden en paarrijden

ijs’. Wie heeft wel eens naar deze programma’s gekeken?

10.000 meter? Leg uit waarom

• Herkennen van de kunstschaats

Vinden ze het leuk om er naar te kijken? Denken de kinderen

• Weten dat de jury beoordeelt op technische en artistieke

dat ijsdansen moeilijk is? Bekijk de video over kunstrijden

Inleiding (10 min): Haal hel kort de voorkennis op over schaatsen. Introduceer

- Op de 1000 meter. Hoe langer de afstand, hoe langzamer-

het begrip langebaanschaatsen. Bekijk de video over lange-

een schaatser gemiddeld gaat. Je wordt namelijk moe.

baan schaatsen via het digitale schoolbord.

(het snelste rondje is overigens niet op een 500 meter

10

uitvoering

schaatsen via het digitale schoolbord.

gereden, omdat de schaatsers op die korte afstand nog

Materialen:

De kinderen maken individueel de opdrachten ‘vergelijken’

niet helemaal op snelheid zijn als het hele rondje begint).

• Video: kunstrijden

en ‘sprongen’. (30 min) 11

Opdracht: Vergelijken

Intro:

Opdracht: De bochten

Kunstrijden is ook schaatsen. Toch is het heel anders dan

De jury beoordeelt een oefening op twee punten.

a. Een langebaanschaats en een shorttrackschaats lijken

langebaan schaatsen. Schrijf de verschillen hieronder.

Ten eerste kijkt de jury of de schaatsers de technieken goed

veel op elkaar. Maar er zijn wel verschillen. Welke kan jij

uitvoeren: de technische uitvoering. Daarnaast kijkt de jury of

noemen?

Langebaanschaatsen

de presentatie mooi is. Dat heet artistieke uitvoering. Voor de

- Met een shorttrackschaats moet je goed bochten kunne

• Kleding moet snel zijn

technische uitvoering en de artistieke uitvoering kun je beide

rijden. De bochten bij shorttrack zijn veel scherper dan

• Geen muziek

punten krijgen.

bij het langebaanschaatsen. De schoen van de shorttrack-

• Snelle schaats

schaats is hoger om meer stevigheid te kunnen bieden

• Snelheid centraal

Opdracht: Sprongen

in de bochten. Ook is het ijzer meer naar links geplaatst

• Klok

Er zijn verschillende sprongen bij het kunstrijden. Twee

onder de schoen. Om goed door de bocht te komen is

bekende sprongen zijn de priksprong en de kantsprong. Als

het ijzer ronder geslepen. Ook wordt het ijzer vaak (naar

Kunstrijden

je vanaf de zijkant van je schaats wegspringt, heet dat een

links) gebogen om beter de bochten te kunnen rijden. De

• Kleding moet mooi zijn

kantsprong. Kijk naar de afbeelding. Hoe maken schaatsers

persoonlijke voorkeur van de rijders bepaalt in hoeverre er

• Muziek

een priksprong?

ronding en kromming in de ijzers zit.

• Schaats waarmee je goed kunt springen en draaien

b. Denk je dat een klapschaats geschikt is als shorttrack-

• Schoonheid centraal

De schaatsers prikken de karteltjes in het ijs om af te zetten.

• Jury

Afsluiting (5 minuten):

schaats?

-

Een klapschaats is (nog) niet geschikt voor shorttrack.

Kijk gezamenlijk terug op de les en beantwoord eventuele

De klapschaats heeft vooral meerwaarde op de rechte

minuten (mannen) over de relay. Je hebt misschien al eerder

vragen. Begrijpen de kinderen dat de jury beoordeelt op

stukken. Bij shorttrack zijn er nauwelijks rechte stukken.

getimed hoe lang je in de bocht kunt hangen (zie werkboek-

technische en artistieke uitvoering?

De huidige klapschaats is te instabiel om goed bochten

je), waarschijnlijk houd je dit geen minuten lang vol. Om toch

mee te kunnen rijden. Onderzoekers proberen wel om een

de 5 km of 3 km vol te houden en misschien zelfs wel te win-

klapschaats te ontwikkelen voor het shorttrack.

nen moet je slim met je krachten omgaan. Kan je aangeven hoe jij dat zou doen?

Intro: Bij het schorttrack zijn er ook teamwedstrijden.

Goede antwoorden kunnen zijn:

Er rijden vier teams tegen elkaar. Van elk team zijn er vier

• Langzaam beginnen om energie te besparen.

rijders op het ijs: één schaatser is in de baan. De andere drie

• Sprint voor het einde bewaren.

zijn op het middenstuk. De rijders lossen elkaar af en doen

• Tactisch / slim nadenken hoe je de race indeelt.

een estafette. Telkens is er een andere rijder van het team in

• Tactisch nadenken.

de baan. Bij de aflossing duwen de schaatsers elkaar weg. Dit heet de relay, mannen schaatsen 5km en vrouwen 3km.

Afsluiting (10 minuten)

Kunnen de kinderen uitleggen wat de kenmerken van het

Opdracht: Tactiek

shorttrack zijn? (Kort baantje, snelle bochten, hoge schaat-

Gemiddeld doen shorttrackers 4 minuten (vrouwen) tot 7

sen, afvalrace.)

Thema: Waar kan ik schaatsen

Inleiding (10 minuten): Hebben kinderen zelf al eens geschaatst? Zo ja op wat voor

Doelstellingen voor deze les:

ijsbaan was dat? Of was het op natuurijs?

Materialen:

• De kinderen weten dat er verschillende ijsbanen zijn;

Misschien hebben de kinderen al de opdracht over verschil-

• Video: shorttrack

• Weten wat een natuurijsbaan, tijdelijke ijsbaan, kunstijs-

lende ijsbanen uit het werkboekje gemaakt?

• De kinderen weten wat shorttrack is;

Inleiding (10 minuten)

• Weten of er klasgenoten zijn die schaatsen

De leerlingen maken individueel de opdracht ‘Leren schaat-

• Kunnen de term ‘shorttrack’ uitleggen;

Probeer te achterhalen wat de kinderen al weten over

• Weten waar je kunt leren schaatsen

sen’ en opdracht a en b van ‘favoriete ijsbaan’.(20 min)

• Weten dat shorttrackraces afvalraces zijn

shorttrack. Wat betekent ‘shorttrack’ bijvoorbeeld in het

• Weten waarom techniek belangrijk is

Nederlands? Gaat het bij shorttrack om snelheid of om

Materialen:

• Bedenken welke schaatsdiscipline het best bij hen past

schoonheid? De leerlingen bekijken daarna de video over

• Ijsblokjes (2 per leerling)

Thema: Shorttrack Doelstellingen voor deze les:

baan en wedstrijdbaan zijn;

Klassikaal worden de opdrachten c, d en e van ‘Favoriete ijsbaan’ gedaan (20 min).

shorttrack.

De leerlingen maken individueel de opdracht ‘De bochten’ en tactiek (20 min) 12

13

Verdeel voor de opdracht ‘ijsproefje’ de kinderen in tweetal-

• Welke sport beoefen jij?

len gebruik een timer (stopwatch of telefoon). (15 min)

• Waar doe je deze sport?

Maak nieuwe duo’s en laat de kinderen de opdracht ‘Waar

• Sport je bij een vereniging?

sport jij’ doen. (20 min)

• Ga jij op de fiets naar je sport toe?

Afsluiting

• Doe je ook weleens wedstrijden?

Opdracht: Leren schaatsen

• Welke sport tijdens de gymles vind jij het leukst?

a. Op school leer je taal en rekenen, waar denk jij dat je kunt leren schaatsen?

Maak tweetallen met een klasgenootje. Stel je vragen en

- Bij een schaatsvereniging of schaats school.

schrijf de antwoorden op. Wissel daarna om met je klasge-

b. Op welke ijsbaan denk je dat je kunt leren schaatsen, en

nootje.

kun je vertellen waarom?

Antwoorden:

- Op een kunstijsbaan of wedstrijdijsbaan, maar soms kan je

1. …

een kennismaking les ook op de andere ijsbanen krijgen

2. …

3. …

Opdracht: Favoriete ijsbaan a. Kan je een ijsbaan noemen die bij jou in de buurt is?

Afsluiting (5 minuten)

b. Ligt er in de stad of het dorp waar jij woont in de kerstva-

Kunnen de kinderen uitleggen op welke ijsbanen je kunt

kantie een tijdelijke ijsbaan?

schaatsen en waar je schaatsen kunt leren? Weten ze ook

c. Hoeveel kinderen uit de klas hebben wel eens geschaatst?

welk sport hun klasgenootjes doen en of er klasgenootjes zijn

........................ Nooit geschaatst

die al op schaatsen zitten?

........................Wel eens geschaatst ........................Schaats bij een vereniging ........................Schaatst bij een schaats school

Als afsluiting van de les, kunt u de actiedag bespreken met de

andere leerlingen langs komt om te vertellen waarom hij/zij

d. Zijn er kinderen in de klas die aan langebaan schaatsen,

leerlingen en wat de actie uiteindelijk teweeg gaat brengen

steun zoekt voor waterproject in Malawi.

shorttrack of kunstrijden doen?

in Malawi.

Wat gaat Plan Nederland doen?

e. Zo ja, waar hebben ze leren schaatsen? f. Wil je ook leren schaatsen ga naar deze website: schaatsen.nl/schaatsen-voor-water

Opdracht: IJsproefje

Waar gaat de klas schaatsen? Op welke dag? Waar moeten

Met de actie Schaatsen voor Water gaat Plan dit jaar in

de leerlingen aan denken als ze het ijs op gaan? Wat moeten

Malawi een aantal projecten opstarten en voortzetten om de

ze meenemen? Wat gaat Plan Nederland met de opbrengst

water- en sanitaire voorzieningen te verbeteren. Scholen

van de actie doen in Malawi?

zullen worden aangesloten op het waternet. Er worden

Je gaat een proefje met ijs doen. Pak twee ijsblokjes. Met

kranen op scholen aangelegd zodat kinderen hun handen

deze ijsblokjes ga je zelf een ijstransplantatie uitvoeren. Wrijf

In de presentatie vindt u het stappenplan van de actie.

kunnen wassen en water kunnen drinken. Daarnaast worden

met je vinger over een kant van de blokjes, zodat er een

er op scholen ook wc’s gebouwd. Er komen aparte wc’s voor

klein beetje ijs smelt. Er komt een beetje water op. Druk nu

Oefening: Sponsors zoeken

meisjes en jongens. De leerlingen krijgen ook lessen over

de ‘gesmolten’ kanten van de blokjes tegen elkaar aan. Druk

Het is voor de actie van groot belang dat de leerlingen zo

hygiëne, bijvoorbeeld hoe belangrijk het is om hun handen

hard. Laat nu een blokje los. Wat gebeurt er?

veel mogelijk sponsors zoeken. Het is goed om hier voor dat

te wassen en waarom dit zo is. In de dorpen van het gebied

Door de kou in de ijsblokjes vriezen de blokjes aan elkaar

de werving van start gaat, samen met de leerlingen aandacht

waar Plan het waterproject uitvoert, worden 20 waterkiosken

vast. Om het effect te versterken, kunt u ze in de vriezer

aan te besteden.

gebouwd, hier kunnen mensen veilig drinkwater kopen.

Het is leuk om de leerlingen een klein toneelstukje te laten

Als laatste kunt u de leerlingen het filmpje uit Malawi laten

opvoeren, waar de één de potentiële sponsor speelt, en de

zien!

leggen.

Opdracht: Waar sport jij Bekende schaatsers doen vaak na hun wedstrijd een interview met een journalist. Ze vertellen hier over hun sportprestatie. Dit ga je ook met je klasgenootje doen. Je gaat ontdekken of jouw klasgenootje een sport doet en waar. Schrijf hier onder drie vragen op die je wilt stellen.

Vragen: Voorbeeldvragen

14

15

Plan Nederland Stadhouderskade 60, 1072 AC Amsterdam, T +31 20 549 55 20 @ info@plannederland.nl W www.plannederland.nl KvK Amsterdam 41198890 IBAN NL11RABO 0393586766