Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014
Manifest samorządowy 2014 Wstęp Tak jak nikt nie wymyślił lepszego ustroju niż demokracja, tak też nikt nie wymyślił bardziej udanego sposobu wcielania jej w życie niż samorządność. Idea, by znaczące dla lokalnych społeczności decyzje były podejmowane przez ich członków, należy z pewnością do najważniejszych zmian po 1989 roku. Silna gmina, silny powiat, silne miasto to najwłaściwsza droga do skutecznego zarządzania i sensownego zmieniania na lepsze życia lokalnych wspólnot. Polski system samorządowy spełnia swoje zadanie, co nie znaczy, że jest idealny i że niczego nie można w nim poprawić. Wręcz przeciwnie: samorządy, ta swoista przestrzeń samo-rządzenia, są polem, na którym nie powinniśmy się bać przeprowadzania rozmaitych eksperymentów. Więcej, powinniśmy wykazać się odwagą do stosowania społecznych innowacji. Dlaczego? Najkrócej mówiąc: bo Polska jest różnorodna. Inne są źródła bezrobocia na Podlasiu, a inne na Górnym Śląsku. Dlatego tak ważne jest, by szukać rozwiązań lokalnych, biorąc pod uwagę miejscowy kontekst gospodarczy, polityczny, społeczny i kulturowy. Miejscowe władze szybciej i skuteczniej potrafią reagować na pojawiające się wyzwania. A po drugie, eksperymenty regionalne są mniej kosztowne, mniej czasochłonne, a ich rozstrzygnięcia mogą być pouczające dla całego państwa.
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 1
1. Dlaczego te wybory są ważne? Wybory samorządowe nigdy nie miały takiego znaczenia jak dziś, i to z wielu powodów. Po pierwsze, to właśnie ci samorządowcy, których wybierzemy w listopadzie, zadecydują o podziale ponad 250 miliardów złotych, czyli ponad połowy funduszy unijnych wynegocjowanych w 2013 roku przez rząd Platformy Obywatelskiej. Nigdy w historii naszego kraju nie mieliśmy do dyspozycji tak dużej pomocy z zewnątrz. Od dobrego wykorzystania funduszy europejskich zależy, czy cała Polska – zwłaszcza ta lokalna – przeskoczy na kolejny etap rozwoju społecznego i gospodarczego.
„ Te wybory bardziej niż inne przesądzą o naszym otoczeniu, o jakości codziennego życia milionów Polek i Polaków.
Zarządzanie unijnymi pieniędzmi, zwłaszcza po zaostrzeniu zasad przez Komisję Europejską, wymaga doświadczenia i wiedzy. Powierzenie pieczy nad setkami miliardów złotych politykom niechętnym Unii Europejskiej, a dodatkowo niedoświadczonym – takim, którzy przez lata nie zajmowali się żadnymi inwestycjami – jest bardzo ryzykowne. Drugiej takiej szansy Polska już mieć nie będzie. Te wybory są jednak ważne również dlatego, że zadecyduje się w nich kształt samorządu i jego miejsce w państwie. Polacy mają do wyboru dwie wizje. Z jednej strony mogą zagłosować za samorządem silnym, odważnie inwestującym i otwierającym się na bezpośredni udział obywateli w sprawowaniu władzy. Z drugiej strony jest wizja samorządu więdnącego, zastępowanego przez władze centralne, w którym najważniejszą sprawą stają się spory ideo logiczne, kłótnie o pomniki, nazwy ulic i skwerów. Platforma Obywatelska promuje budżety obywatelskie i fundusze sołeckie; PiS chce w samorządzie debatować o „gender”. To symboliczne przykłady, pokazujące dwa sposoby rozumienia roli samorządu w Polsce. Te wybory bardziej niż jakiekolwiek inne przesądzą o naszym otoczeniu, o jakości codziennego życia milionów Polek i Polaków. Zadecydujemy w nich o tym, jak Polska będzie wyglądała w 2020 roku. Rodacy rozstrzygną, czy samorządy staną się kolejnym polem wojny ideologicznej, czy miejscem, w którym są rozwiązywane najważniejsze i konkretne problemy zwykłych ludzi.
2 Manifest samorządowy 2014 Ludzie, zaufanie, współpraca
2.
„ Platforma Obywatelska ma propozycje rozwiązań, które wzmocnią finansową pozycję samorządów, bez jednoczesnego wprowadzania rewolucji w systemie podatkowym.
Finanse samorządów, czyli mądre zarządzanie pieniędzmi W kolejnych latach polskie samorządy staną przed dużymi wyzwaniami finansowymi. Na szczeblu lokalnym będzie rozdzielona ponad połowa z 500 miliardów złotych, jakie Polska ma zarezerwowane w budżecie Unii Europejskiej. Jednak każdej dotacji towarzyszy obowiązkowy wkład własny. To oznacza, że polskie samorządy już teraz muszą rozsądnie gospodarować funduszami. Rozsądne zarządzanie dochodami i wydatkami to priorytet dla kandydatów Platformy Obywatelskiej w wyborach na każdym szczeblu samorządów. Doświadczenie tych osób jest gwarancją skuteczności. Platforma Obywatelska ma też propozycje rozwiązań, które wzmocnią finansową pozycję samorządów, bez jednoczesnego wprowadzania rewolucji w systemie podatkowym. Przykładem takiego rozwiązania jest standaryzacja kosztów świadczenia usług komunalnych i społecznych (na przykład wprowadzenie jednego standardu kosztów prowadzenia szkół). Raz wprowadzona, standaryzacja znacząco ułatwiłaby właściwe oszacowanie dotacji budżetowej dla samorządów. Innym sposobem na wzmocnienie sytuacji finansowej JST byłaby modyfikacja – wdrożona na szczeblu krajowym – zasad ograniczania zadłużania samorządów. Limity nie powinny być takie same dla wszystkich, w większym stopniu muszą bazować na ocenie sytuacji finansowej każdego z samorządów. Dzięki dobrej współpracy z władzami centralnymi i posłami, sprawdzonej w praktyce, samorządowcy Platformy Obywatelskiej są najlepiej przygotowani, by zainicjować zmiany w tym zakresie. Platforma Obywatelska opowiada się za utrzymaniem systemu redystrybucji i wyrównywania dochodów pomiędzy samorządami. Zbyt duże zróżnicowanie potencjału finansowego niektórych JST, wynikające na przykład z lokalizacji, sytuacji demograficznej (albo innych historycznie uwarunkowanych przyczyn), złóż naturalnych, usytuowania dużego przemysłu, nie jest korzystne dla kraju. Chcemy jednak system redystrybucji zmodyfikować, tak by należne obciążenia nie paraliżowały najbogatszych samorządów (płatników wsparcia). Platforma Obywatelska chce też zainicjować dyskusję o ewentualnej zmianie konstrukcji podatku od nieruchomości (powiązanie go z lokalną bazą ekonomiczną). W drugim kroku chcemy rozmawiać o zwiększeniu roli organów samorządowych w kształtowaniu opłat stanowiących dochody własne. W najbliższych latach samorządy będą coraz częściej zmieniały swoją rolę. Oprócz administrowania będą wpływały na rozwój przedsiębiorczości i lokalną gospodarkę. Nieco mniej niż połowa – 48 procent – dochodów gmin to dochody własne; w większości pochodzą one z PIT, CIT i podatku od nieruchomości, zasilając lokalne budżety. Samorządowcy Platformy Obywatelskiej aktywnie działają na rzecz zwiększania potencjału swoich gmin, a tym samym – na rzecz wzrostu dochodów.
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 3
3. Reforma samorządów, czyli urzędy blisko ludzi W parze z poprawą jakości życia powinno iść także ciągłe doskonalenie sposobu funkcjonowania samorządów. Tylko w ten sposób można skutecznie odpowiadać na potrzeby i oczekiwania mieszkańców. Samorząd musi się rozwijać, tak jak rozwija się lokalna demokracja – i jak rosną słuszne aspiracje obywateli. Proces korzystnych zmian już się rozpoczął. W nadchodzących wyborach radni w wielu gminach po raz pierwszy w historii będą wyłonieni w okręgach jednomandatowych. To wzmocni demokratyczną legitymację radnych, bardziej czytelna stanie się również ich odpowiedzialność przed obywatelami. Platforma Obywatelska chce kontynuować reformę samorządów. Konieczne jest między innymi silniejsze umocowanie od strony prawnej procesu konsultacji społecznych. Mieszkańcy miast i wsi muszą wyraźniej czuć, że ich opinie i pomysły mają realny wpływ na rzeczywistość. Należy przy tym wzmacniać rolę takich organów, jak choćby gminne rady seniorów.
„ Jakość usług świadczonych mieszkańcom można często poprawić za pomocą prostych rozwiązań, burzących biurokratyczne przyzwyczajenia.
Jakość usług świadczonych mieszkańcom można często poprawić za pomocą prostych rozwiązań, burzących biurokratyczne przyzwyczajenia. Platforma Obywatelska ma konkretne propozycje takich zmian. • Wprowadzenie zasady, że w jeden dzień tygodnia urzędy pracują do godziny 19.00 (a zaczynają później, na przykład o godzinie 11.00). • Stworzenie przy samorządach (zwłaszcza urzędach miast lub powiatów) sieci poradni ekonomiczno-prawnych. Ich działalność opierałaby się o współpracę z profesjonalnymi prawnikami, którzy świadczyliby obywatelom darmową usługę porad prawnych. Pracę prawników na rzecz obywateli finansowałby samorząd. Duży potencjał w zakresie poprawy funkcjonowania samorządów oferuje także nowoczesna technologia, zwłaszcza technologie informatyczne. Przyjazny mieszkańcom system obsługi i komunikacji w ramach e-urzędu powinien stać się standardem na każdym szczeblu samorządu i w każdym zakątku Polski.
4 Manifest samorządowy 2014 Ludzie, zaufanie, współpraca
4.
„ Mieszkańcy odczuwają większą motywację
do dalszej aktywności, gdy widzą wymierny efekt swojego zaangażowania: nowe ścieżki rowerowe, kładki czy place zabaw.
Współrządzenie, czyli mieszkańcy mają głos Lokalne społeczności i miejscy aktywiści coraz częściej i głośniej mówią o swoich pomysłach dotyczących funkcjonowania samorządów. Przedstawiają konkretne oczekiwania i skutecznie o nie walczą. Osoby te mają bogatą wiedzę o lokalnych potrzebach i problemach. Warto wsłuchiwać się w ich propozycje i opinie oraz zmieniać gminy z uwzględnieniem zgłaszanych społecznie postulatów. Przejaw takiego zachowania świadczy o dojrzałości władzy. Tradycyjne mechanizmy lokalnej demokracji – w dobie nowych technologii, które zwiększyły dostęp obywateli nie tylko do bieżących wiadomości, ale i do osób sprawujących władzę – są dziś niewystarczające. Bo samorząd lokalny to już nie tylko lokalne rządzenie, ale i współzarządzanie. Rozwijające się dziś ruchy miejskie, wzrastająca rola lokalnych działaczy i aktywistów to owoc coraz lepszego rozumienia procesów zarządzania w miastach, gminach i powiatach. Większa świadomość to z kolei większy apetyt na bezpośredni wpływ na lokalne sprawy. Obywatele uzyskują go dzięki wielu nowym narzędziom i procedurom: coraz szerszym i bardziej transparentnym konsultacjom społecznym (niektórym w formie konsultacji internetowych), referendom lokalnym, funduszom sołeckim czy – coraz popularniejszym w Polsce – budżetom obywatelskim. W Polsce lokalnej rośnie też rola tak zwanych jednostek pomocniczych, czyli sołectw w gminach wiejskich oraz rad dzielnic czy osiedli w miastach. Platforma Obywatelska propaguje najróżniejsze formy współpracy obywateli z władzami, na przykład młodzieżowe rady gmin, gminne rady seniorów czy lokalne rady działalności pożytku publicznego. Wiemy bowiem, że z większej partycypacji wynikają same korzyści. Mieszkańcy odczuwają większą motywację do dalszej aktywności, gdy widzą wymierny efekt swojego zaangażowania: nowe ścieżki rowerowe, kładki czy place zabaw, międzypokoleniowe kawiarnie. Obywatele poznają sposób zarządzania miastem czy gminą – zaczynają lepiej rozumieć ich prawno-finansowe dylematy, uczą się zasad funkcjonowania samorządu. Oparta na uczciwych, przejrzystych procedurach partycypacja to dla władz lokalnych szansa na zbudowanie trwałego porozumienia i zwiększenia zaufania mieszkańców do władz i demokracji lokalnej. Partycypacja nie leży więc wyłącznie w interesie mieszkańców, ale także wójtów, burmistrzów, prezydentów miast oraz radnych. Ci z kolei dostają od mieszkańców najlepszą informację zwrotną – to obywatele wiedzą najlepiej, czego potrzeba ich społeczności. Taki obywatelsko-samorządowy dialog jest wsparciem dla jakości lokalnego życia.
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 5
5. Edukacja, czyli współpraca szkół i przedsiębiorców Dobrze zorganizowana oświata to podstawa wszelkiego rozwoju społecznego i gospodarczego. Tym większy ciężar spoczywa na polskich samorządach, które są odpowiedzialne za realizację zadań edukacyjnych – prowadzenie żłobków, przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Wydatki na edukację pochłaniają znaczącą część budżetów lokalnych.
„ Miejsce za złotówkę w publicznym przedszkolu musi być
oczywistym prawem każdego rodzica, który takiej pomocy od państwa oczekuje, nie zaś wyjątkowym przywilejem. Dziś jednym z największych wyzwań stojących przed samorządami jest upowszechnienie edukacji wczesnoszkolnej. W ciągu ostatnich lat liczba miejsc w żłobkach i przedszkolach zwiększyła się znacząco (wzrost z 372 placówek do ponad 2000), ale wiele zostało jeszcze do zrobienia. Celem Platformy Obywatelskiej jest to, żeby jak najwięcej dzieci, przede wszystkim z obszarów wiejskich, mogło jak najwcześniej rozwijać swój potencjał. Miejsce za złotówkę w publicznym przedszkolu musi być oczywistym prawem każdego rodzica, który takiej pomocy od państwa oczekuje, nie zaś wyjątkowym przywilejem. Drugim wyzwaniem dla samorządów jest dopasowanie profilu kształcenia w podległych im szkołach do nowych potrzeb społecznych i gospodarczych. Platforma Obywatelska chce, by samorządy postawiły na odrodzenie (tam, gdzie to potrzebne) i promocję szkolnictwa zawodowego, przy równoczesnym podnoszeniu poziomu szkolnictwa ogólnego. „Zawodówka” nie może zamykać żadnej ścieżki kariery, ale musi dawać szansę na znalezienie pracy oraz dalszy rozwój zawodowy także po ukończeniu szkoły. Narzędziem do realizacji tego celu powinno być wzmocnienie współpracy między szkołami zawodowymi a lokalnym biznesem, tak aby oferta edukacyjna odpowiadała na realne zapotrzebowanie pracodawców z regionu.
6 Manifest samorządowy 2014 Ludzie, zaufanie, współpraca
6. Praca, czyli „partnerstwo lokalne” Rynek pracy zmienia się dziś bardzo dynamicznie. Ale, co dużo ważniejsze, jest także zróżnicowany terytorialnie. Są w Polsce miejsca, gdzie bezrobocie jest niskie, a znalezienie pracy nie jest trudne. Są też takie powiaty, gdzie stopa bezrobocia od lat utrzymuje się na wysokim poziomie. Z uwagi na specyfikę lokalnych rynków pracy coraz bardziej istotne staje się zróżnicowanie i zindywidualizowanie realizowanej przez samorządy polityki zatrudnienia. Oznacza to, że lokalnie podejmowane działania powinny być w większym stopniu dopasowane do panujących na danym obszarze warunków społeczno-gospodarczych, a samorząd powinien stawać się kreatorem rynku pracy, biorącym pod uwagę jego specyfikę gospodarczą, społeczną i kulturową. Mamy konkretne propozycje, jak do tego celu dojść. Skutecznym narzędziem będzie instytucja „partnerstwa lokalnego”, czyli współpraca działających na rzecz poprawy lokalnego rynku pracy instytucji: urzędów pracy, władz lokalnych, lokalnego biznesu, ośrodków pomocy społecznej czy organizacji pozarządowych.
„ Samorząd powinien stawać się kreatorem rynku pracy, biorącym pod uwagę jego specyfikę gospodarczą, społeczną i kulturową.
Poprawę sytuacji na rynku pracy chcemy też osiągnąć poprzez odpowiednie zmiany w obszarze edukacji (zwłaszcza szkół ponadgimnazjalnych). Przedstawiciele Platformy Obywatelskiej w samorządach zadbają o to, by w oparciu o informacje uzyskane między innymi od działających na danym obszarze pracodawców skutecznie dopasować kierunki kształcenia w szkołach (zwłaszcza zespołach szkół zawodowych i technikach).
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 7
7.
„ Będziemy pomagać rodzinom znajdującym się
w szczególnie trudnej sytuacji finansowej, wzmacniając segment mieszkań komunalnych, socjalnych oraz lokali chronionych.
Budownictwo społeczne, czyli tanie mieszkania Dostęp do tanich i dobrze położonych mieszkań jest jednym z najważniejszych czynników przesądzających o atrakcyjności miasta. Sprawia, że ludzie chcą się związać z daną miejscowością i tam zakładać rodziny. Takie przekonanie przyświecało politykom Platformy Obywatelskiej podczas ostatniej kadencji. Wiele udało nam się zmienić: w rządzonych przez nas miastach przyspieszyła budowa mieszkań komunalnych, na poziomie krajowym uruchomiono program wsparcia „Mieszkanie dla młodych”. Wciąż wiele zostało jednak do zrobienia. W Polsce nadal zbyt mało jest mieszkań, a ich ceny są za wysokie. Dlatego jednym z priorytetów Platformy Obywatelskiej w nadchodzącej kadencji samorządów będzie dalsze wzmocnienie polityki mieszkaniowej. Chcemy, by gminy mogły więcej inwestować w mieszkalnictwo oraz rozwijały współpracę z partnerami społecznymi i biznesowymi w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Wiemy, jak ważne jest posiadanie własnego lokum, szczególnie dla osób uczących się i rozpoczynających drogę zawodową. Dlatego w miastach uniwersyteckich nasi przedstawiciele w samorządach będą dążyć do stworzenia ułatwień dla studentów i absolwentów w wynajmie tanich mieszkań. Będziemy również promować społeczne budownictwo czynszowe oraz budownictwo wykorzystujące energooszczędne rozwiązania. Nadal będziemy pomagać rodzinom znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji finansowej, wzmacniając segment mieszkań komunalnych, socjalnych oraz lokali chronionych. Nasi przedstawiciele w gminach będą jednocześnie starali się zapobiec szkodliwemu i długofalowo zbyt kosztownemu procesowi niekontrolowanego „rozlewania się” miast. Nie sprzyja on bowiem poprawie jakości życia, szkodzi środowisku.
8 Manifest samorządowy 2014 Ludzie, zaufanie, współpraca
8. Komunikacja, czyli sprawny transport publiczny Sprawny i wygodny system komunikacji jest jednym z najważniejszych czynników przesądzających o jakości życia mieszkańców miasta i regionu.
„ Stawiamy na ekologiczny, sprawny transport publiczny.
Będziemy zachęcali Polaków do częstszego korzystania z niego. W nadchodzącej kadencji będziemy kontynuować budowę obwodnic oraz poprawiać i modernizować jakość polskich dróg. Chcemy stwarzać dobre warunki dla wszystkich uczestników ruchu drogowego: pieszych, rowerzystów, kierowców i osób korzystających z komunikacji publicznej. Zależy nam jednak na wspieraniu rozwiązań, które sprawią, że polskie miejscowości będą mniej zatłoczone i hałaśliwe. Dlatego stawiamy na ekologiczny, sprawny transport publiczny. Będziemy zachęcali Polaków do częstszego korzystania z niego, stale podwyższając jego jakość i usprawniając częstotliwość połączeń. Postawimy na budowę ścieżek rowerowych. Nie zapomnimy o tych osobach, którym stan zdrowia lub sytuacja życiowa utrudniają poruszanie się, na przykład o osobach niepełnosprawnym, seniorach czy rodzicach z wózkami. Jednym z priorytetów przedstawicieli Platformy Obywatelskiej w samorządach będzie likwidacja wciąż istniejących barier architektonicznych.
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 9
9. Kultura, czyli przestrzeń spotkań Dobrze funkcjonująca infrastruktura i oferta kulturalna w miastach oraz miasteczkach to ważny element dobrego życia ich mieszkańców.
„ Przedstawiciele Platformy Obywatelskiej będą tworzyć
lokalną politykę kulturalną nie tylko w oparciu o istniejące instytucje kultury, ale też poprzez współpracę z organizacjami pozarządowymi. Kultura czasu wolnego ma wiele aspektów: to miejskie festiwale muzyki, nadrzeczne bulwary z kawiarniami organizującymi projekcje filmów, studyjne kina, niedrogie muzea, dobrze zaopatrzone biblioteki oraz domy kultury startujące z coraz szerszą ofertą dla wszystkich – od ośmio- do osiemdziesięciolatków. To miejsca „pierwszego kontaktu z kulturą”, które wspierają transfer wiedzy oraz animują życie lokalne, co z kolei służy budowaniu lokalnego kapitału społecznego. Przedstawiciele Platformy Obywatelskiej będą tworzyć lokalną politykę kulturalną nie tylko w oparciu o istniejące instytucje kultury (gminne i dzielnicowe domy kultury, biblioteki, lokalne muzea), ale też poprzez współpracę z organizacjami pozarządowymi. Największymi wyzwaniami są wciąż dostępność i jakość oferty kulturalnej, na które wpływ mają ograniczenia finansowe samorządów. Im więcej kultury, tym radośniejsza codzienność. Będziemy o nią dbać, w jak największym stopniu dając mieszkańcom narzędzia do realizacji swoich pragnień. Mamy pomysł na zapewnienie większego dostępu do kultury. • Biblioteki jako miejsca spotkań: wielopokoleniowych, przy kawie, z bezpłatnym dostępem do internetowej sieci bezprzewodowej (Wi-Fi), miejsca, w których zawsze coś się dzieje – debaty, koncerty, pogadanki o sztuce, zdrowiu, zajęcia z książkami dla różnych grup wiekowych: dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów. • Domy kultury z nowoczesnym zapleczem – działające na pograniczu kultury i edukacji. • Więcej działań, w których władze samorządowe dają tylko pomysł i narzędzia (na przykład przestrzeń), a wykonaniem zajmują się specjalizujące się w kulturze organizacje pozarządowe.
10 Manifest samorządowy 2014 Ludzie, zaufanie, współpraca
10. Tworzenie przestrzeni publicznych i zieleń miejska Polskie przestrzenie publiczne są niewystarczająco dostosowane do potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Co więcej, rewitalizacje rynków/placów/parków odbywają się często bez konsultacji z mieszkańcami, wbrew ich woli lub z pominięciem ich postulatów. Takie działania samorządowców prowadzą do sytuacji konfliktowych i sporów mieszkańców z władzami, co w konsekwencji odbija się na ocenie działania lokalnego samorządu. Jakość życia jest dla każdego człowieka kluczowa. Samorządy będą konkurowały ze sobą komfortem życia w gminie, na który składają się przestrzenie publiczne, ich dostępność i jakość oraz ilość terenów zielonych. Chcemy przy udziale mieszkańców przystosowywać przestrzenie publiczne do oczekiwań lokalnych społeczności.
„ Chcemy przy udziale mieszkańców przystosowywać przestrzenie publiczne do oczekiwań lokalnych społeczności.
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 11
Podsumowanie Manifest, który prezentuje Platforma Obywatelska, wymaga współdziałania na co najmniej kilku płaszczyznach: zarówno pomiędzy przedstawicielami władzy a mieszkańcami, jak i między samymi członkami lokalnych społeczności. To kluczowa kwestia. Umiejętność współpracy będzie wyznacznikiem osiągania kolejnych celów strategicznych. To właśnie współdziałanie będzie umożliwiać rozwój naszych regionów, a przez to całego kraju. Przyszłość należy do projektów realizowanych wspólnie przez kilka regionów, kilkanaście miast, kilkadziesiąt sołectw. Dlatego miasta czy gminy, zamiast ze sobą rywalizować, powinny współpracować. W Polsce za mało ze sobą współpracujemy. Obawiamy się, że współpraca pomniejszy nasz sukces, pozbawi nas splendoru, odbierze należne przecież zasługi. Dlatego Platforma Obywatelska chce zaproponować dwie wartości, które mogą poprawić działanie samorządów i jego skuteczność. Tam, gdzie ludzie ze sobą współpracują, wszyscy na tym zyskujemy. Tam, gdzie ludzie ze sobą w sposób niemądry konkurują, wszyscy na tym tracą. Zaufanie, którego potrzebujemy na szczeblu lokalnym, jest tańsze niż podejrzliwość. Ufając sobie nawzajem, nie tylko będziemy dynamiczniej się rozwijać, ale także będzie nam się przyjaźniej żyło. Zaufanie i współpraca to wartości, które przesądzą o sukcesie Polski samorządnej!
Ludzie, zaufanie, współpraca
Ludzie, zaufanie, współpraca Manifest samorządowy 2014 13
Materiał sfinansowany przez KW Platforma Obywatelska RP ISBN 978-83-63874-34-6