Platin Maden Eki Nisan 2015

TÜRK TELEKOM’UN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR

MADEN

PLATİN Dergisi’nin ücretsiz ekidir / Nisan 2015

MTA 150 BİN NUMUNENİN ANALİZİNİ YAPACAK...

MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL MÜDÜRÜ V. SADİ CİVELEKOĞLU YENİ MADEN KANUNU’NU DEĞERLENDİRİYOR...

TÜPRAG YILDA 15 TON ALTIN ÜRETEBİLECEK KAPASİTEYE SAHİP...

2015 YILI BERGAMA MADENCİLİK’İN YILI OLACAK...

MADEN

KURUMSAL KİMLİK KILAVUZU

ISSN 1301-6288 MERKEZ MAH. 29 EKİM CAD. TÜRKMEDYA BİNASI NO:11 C/11 K.2 YENİBOSNA BAHÇELİEVLER İSTANBUL www.platinonline.com Tel 0212 449 34 00 Faks 0212 481 95 81 MAGAZİN T MEDYA MAGAZİN YAYINCILIK SAN. VE TİC. A.Ş.

Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak İcra Kurulu Başkanı Cengiz Özdemir Oya Yalıman Yayın Yönetmeni Bahar Akgün Yazı İşleri Müdürü Duygu Sayıner Konular Editörü Özgür Çakır Editör Meral Erdoğan Kreatif Direktör Serhan Sürücü Görsel Yönetmen Mazhar Gün Teknik Müdür Özkan Özkurt Renk Ayrımı Mustafa Dolu Sorumlu Müdür TURKMEDYA REKLAM PAZARLAMA Yasemin Gebeş Reklam Grup Başkanı Ebru Yavuz Dergiler Grup Başkan Yardımcısı Eda Yendi Reklam Satış Direktörü Burcu Özdoruk Reklam Satış Koordinatörü Cem Menderes Demiral Bölgeler Reklam Direktörü Ayşe Tiryaki Altun Ankara Bölge Reklam Müdürü Funda Ercan Dergiler Reklam Müdürü Nuray Tanrıverdi Aydın Reklam Satış Müdürü Sinan Büyükkılıç Rezervasyon Müdürü rezervasyon@tmreklam.net Tel: 0212 449 30 50 TURKMEDYA EVENT360+Projeler Tel: 0212 449 12 00 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş.

Merkez Mahallesi 29 Ekim Caddesi İhlas Plaza No:11 A/41 Yenibosna-Bahçelievler/İSTANBUL Tel: 0212 454 30 00 Yayg›n süreli yay›nd›r.

Dergide yayınlanan yazı ve fotoğrafların tüm hakları T Medya Magazin Yay. San. ve Tic. A.Ş.’ne aittir. İzin alınmaksızın kısmen ya da tümüyle kullanılamaz.

Turkuvaz Dağ›t›m Pazarlama A.Ş. tarafından dağıtılmaktadır.

8 Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) Genel Müdürü V. Sadi Civelekoğlu, Maden Kanunu’nun neler getireceğini anlatıyor...

14 Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Araştırma Gemisi’ni denize indirdi 16 Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Akdur, 2015’te sektörü nelerin beklediğini değerlendiriyor...

20 Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Atılgan Sökmen, maden kazalarının önlenebilmesi için yapılması gerekenleri sıralıyor...

26 İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kahyaoğlu, yasalaşan tasarının neler getireceğini anlatıyor...

30 Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, Türkiye’nin ihracatını değerlendiriyor...

32 TÜMMER Yönetim Kurulu Başkanı Raif Türk: “Maden Bakanlığı’nın kurulması gerekiyor” 34 Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği CEO’su Oğuz Tezmen, çalışanlarına bilinçlendirme eğitimi verdiklerini söylüyor...

42 Eti Maden İşletmeleri dünyanın bor lideri oldu...

44 Tüprag yılda 15 ton altın üretim kapasitesine sahip olmasıyla dikkat çekiyor 46 Anagold Madencilik Dış İlişkiler Direktörü Melik Zafer Yıldız: “Maden ömrü 20 yıla çıkacak” 54 Draeger Safety Genel Müdürü Abidin Korkmaz, 2014 yılının maden sektörü için milat yılı olması gerektiğini söylüyor...

58 ARGETEST 3 farklı laboratuvarında sektörün ihtiyaçlarına cevap veriyor 62 DMT Türkiye Projeler Umum Müdürü Yücel Pıçakçı sektörün genelini değerlendiriyor...

70 Atlas Copco yenilenen tünel delici makinesini tanıttı

Platin Dergisi, FIPP (The International Federation of the Periodical Press) üyesidir.

4 www.platinonline.com

MADEN

OYA YALIMAN PLATİN DERGİSİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ

HEPİMİZİN SORUMLULUKLARI VAR… “PLATIN DERGISI OLARAK HAZIRLADIĞIMIZ BU ÖZEL EK ÇALIŞMASINDA SEKTÖR TEMSILCILERINE KULAK VERDIK VE SEKTÖRÜN PEK ÇOK DALINA YÖNELIK GELECEK BEKLENTILERINI MASAYA YATIRDIK...”

6 www.platinonline.com

Türkiye ekonomisine çok önemli katkıları olan madencilik sektörü, geçtiğimiz yıl dünya genelinde ve Türkiye’de önemli ölçüde bir daralma yaşadı. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre 2014 yılında Türkiye’nin maden ihracatı % 7.7 azalışla 4 milyar 647 milyon dolar; miktar bazında ise % 4.8 azalışla 21 milyon 237 bin ton olarak gerçekleşti. 2015 yılının sonuna yönelik beklentiler daha olumlu; özellikle Türkiye’nin işlenmiş doğal taş pazarı olan Amerika, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerdeki talep artışının ihracat rakamlarına pozitif yansıyacağı ve sektöre hareket getireceği beklentisi yüksek.

Platin Dergisi olarak hazırladığımız bu özel ek çalışmasında sektör temsilcilerine kulak verdik ve sektörün pek çok dalına yönelik gelecek beklentilerini masaya yatırdık.

Rakamlar bir yana Türkiye’de sektör, 2014 yılında Soma ve Ermenek’te ne yazık ki telafisi mümkün olmayan büyük acılar da yaşadı.

Türkmedya’nın farklı mecralarından bir grup arkadaşımızla birlikte hem gelişmeleri takip etmek hem de elimizden geldiğince acılı

insanlarımızın yanında yer almak üzere Soma’ya gittik. Soma’da bazı acıların paylaşılamadığını sadece yan yana durulabildiğini yaşayarak öğrendik. Bu süreçte hükümet de hızlı hareket ederek yeni yasalara odaklandı, bir daha böyle acıların yaşanmaması için çalışmaları hızlandırdı. Yeni çıkan Maden Yasası hakkında sektör liderlerinin görüşleri yasanın bazı önemli düzenlemeleri hayata geçireceği fakat yalnızca para cezalarının artırılmasının sektörün sorunlarının çözümü için yeterli olmayacağı yönünde… Evet madencilik dünyanın en riskli mesleklerinden biri ancak bu demek değil ki madencilikten vazgeçmek gerekiyor. Ülkelerin kalkınması sanayileşme ile mümkün, sanayilerin ana girdisi olan doğal kaynaklardan vazgeçmek ise mümkün değil. Özetle Türkiye’nin madencilik sektöründe alacak daha çok yolu var. Kazalar olmadan önce gerekli önlemlerin alınmasının takipçisi olmak; maden kazaları sonucu yakınlarını kaybeden aileleri unutmadan her anlamda onların yanlarında olmak hepimizin sorumluluğu…

MADEN

MADEN KANUNU NELER GETİRİYOR? TÜRKİYE’DEKİ MADENCİLİK FAALİYETLERİNİ DÜZENLEYEN 3213 SAYILI MADEN KANUNU’NDA; MADENLERİN DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU ALTINDA OLDUĞU, BULUNDUĞU YERİN MÜLKİYETİ İLE İLGİLİ OLMADIĞI HÜKME BAĞLANDI. DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU ALTINDAKİ MADENLERDE, İŞLETMEYE ELVERİŞLİ EKONOMİK BİR CEVHERİN BULUNMASI DURUMUNDA RUHSATLARIN VERİLMESİ, DENETİMİ, PROJELERİNİN İNCELENMESİ İLE İLGİLİ MADENCİLİK FAALİYETLERİ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ADINA MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN YÜRÜTÜLÜYOR. TÜRKİYE’DE MADENCİLİK SEKTÖRÜ, MADEN KANUNU’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER, MADEN KAZALARINA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER İLE İLGİLİ KONUŞMAK ÜZERE MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MİGEM) GENEL MÜDÜRÜ V. SADİ CİVELEKOĞLU İLE BİR ARAYA GELDİK...

MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MİGEM) GENEL MÜDÜRÜ V. SADİ CİVELEKOĞLU

2

014 yılında madencilik sektöründe dünyada ve Türkiye’de ne gibi gelişmeler yaşandı?

Avrupa Birliği ülkelerinde Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İspanya, Portekiz ve Yunanistan gibi birbirine komşu ülkelerde geleneksel madencilik faaliyetleri bulunuyor. Bu ülkelere AB’nin genişlemesine paralel olarak, güçlü madencilik geleneği olan Doğu Avrupa ülkeleri de eklendi.

8 www.platinonline.com

Ancak yeniden yapılanma kapsamında küçülmeye rağmen, AB’de hala önemli madencilik sanayisi bulunuyor. Bununla birlikte Avrupa Birliği’nin birçok ülkesinde maden ve taş ocaklarını üretime geçirebilmek için oldukça fazla sorunlar yaşanıyor.

Avrupa’da bir taş ocağının izinleri 3 ila 5 yıl, bir madenin izinleri 7 ila 10 yıl sürüyor.

Kanada birçok ülkedeki Kanadalı maden yatırımcılarının yatırımlarını güvence altı-

na almak amacıyla çalışmalar yapıyor.

Güney Afrika bazı araştırma projelerinde işbirliği yapmak ve teknoloji geliştirme gayreti içerisinde. Brezilya madenler üzerinde özel çalışma grupları oluşturdu. Çin’de, Madencilik Endüstrisi Daimi Çalışma Grubu tarafından madencilik ile ilgili politikaları ve ülke ihtiyaçlarının belirlenmesi ve tedarikine yönelik ayrıca madencilikte iş güvenliği konusunda çalışmalar yapılıyor. Özellikle ülkemizi ilgilendiren mermer ile ilgili son zamanlarda blok alımına yönelik fren yapıldı, durgunluk sürecine girildi ve ülkemiz mermer ihracatı azaldı. Rusya’da kömür, platin grubu ve elmas madenciliği üzerinde yapılan madencilik faaliyetleri gelişti ve araştırmalara yönelik bilgi birikimleri oluştu. Hammaddelere olan talebin artması nedeniyle, özellikle Çin’de hammadde talebinin karşılanması kapsamında madencilik faaliyetlerinde izinler açısından sıkıntılı bir dönem başladı. Ülkemizde ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde çalışma grubu oluşturuldu. Bu kapsamda üçüncü sanayi şurasında alınan tavsiye kararları çerçevesinde; madenlerle ilgili çalışmalar yapmak, GAP Projesi, Konya Ovası Projesi, DAP Projesi, DOKAP Projesi gibi önemli kalkınma projelerinin içerisinde madencilik sektörünün incelenmesi ve bu projeler için ihtiyaç duyulan hammaddelerin temini açısından gerekli çalışmaların yapılması, sanayi için kritik

madenlerin tespiti başta olmak üzere, madencilik veritabanı oluşturmasına yönelik çalışmalarda bulunmak, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışacakların mesleki eğitimlerine dair yönetmelik kapsamında yer alan maden sektörü çalışanlarına yönelik UMS (Ulusal Meslek Standartları) ve UY (Ulusal Yeterlilik) çalışmalarında bulunmak amacıyla çalışmaların yapılması hedeflendi. Bu çalışmalara henüz yeni başlanmış olup, ileriki aşamalarda uzmanlık gerektiren alt grupların oluşturulması hedefleniyor.

2014 yılında Türkiye’de madencilik sektöründeki küçülmeyi nasıl değerlendiriyorsunuz? 2015 yılında madencilik sektörünü neler bekliyor?

Maden ihracatında ABD ve AB’ye yapılan artış Çin’e yapılan maden ihracatındaki kaybı önleyemedi. Özellikle Irak’taki karışıklıklar ve Rusya-Ukrayna krizine bir de Çin’in talebinde azalma olması, maden ihracatında kan kaybına neden oldu. Çin pazarında devlet desteklerinin kesilmesi, Irak’taki iç karışıklık ile Rusya ve Ukrayna

18 ŞUBAT 2015 TARİHİNDE, 6592 SAYILI KANUNLA DEĞİŞİK 3213 SAYILI MADEN KANUNU YÜRÜRLÜĞE GİRDİ. BU KANUNLA MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE GELİŞMİŞ ÜLKELERDEKİ UYGULAMALAR DİKKATE ALINARAK, GÜVENLİĞİN ÖN PLANDA TUTULDUĞU, STANDARTLARI YÜKSEK, ULUSLARARASI DÜZEYDE KALİTENİN ARTIRILMASINA YÖNELİK UYGULANABİLİR BİR KANUN HEDEFLENDİ arasındaki gerginlik, sektörün en önemli pazarlarında sıkıntı yaşanmasına neden oldu. Özellikle maden sektörü ihracında en büyük payı alan doğaltaş ve mermerde sıkıntılar yaşandı. Çin, Irak ve Rusya gibi başlıca pazarlardaki yüksek oranlı gerilemeye karşın, ABD ve Hindistan pazarındaki yükselme genel maden ihracatında olduğu gibi doğaltaş ihracatında da kaybın büyük olmasını engelledi. Doğaltaş ve mermer ihracatında ülkeler bazında bakıldı-

ğında Çin düşüşe rağmen ilk sırayı aldı.

Maden kaynaklarına yönelik bütün dünyada kabul gören uluslararası geçerliliği olan kendi standardını oluşturması yönünde kabullere dayalı madencilikten, akılcı verilere dayalı, kaynağın tam, sağlıklı ve güvenilir verilerle ortaya konulması imkanını sağlayan ve ruhsatlandırma sürecini daha objektif pozisyona getiren madenciliğe geçmesi yönünde 2012 yılında CRIRSCO (Committee for Mineral Reserves International Reporting Organisation -Mineral Rezervleri Uluslararası Raporlama Standartları Komitesi) ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü arasında ‘Niyet Protokolü’ (PROTOCOL OF INTENTIONS) imzalanarak, önemli girişimlerde bulunuldu. Bu çalışma neticesinde bütün dünyada kabul gören ve uluslararası geçerliliği olan maden rezerv raporları ortaya çıkmış olacak ve bu raporlar gerek borsada ve gerekse diğer finans kuruluşlarında madenciliği kredilendirme açısından işlem görecek ve ayrıca ruhsatlandırma süreçlerini daha objektif ve uluslararası standartlara uygun hale getirecek.

www.platinonline.com 9

MADEN Türkiye hammadde üretip satan bir kaynak ülke olmaktan çok dünya pazarlarında katma değeri yüksek uç ürünlerde söz sahibi, madenciliği sanayisi ile entegre olmuş bir ülke konumuna gelmeli. Bunun için başta bor, soda, krom, mermer, demir gibi madenlerin üretimleri ile bunları katma değeri yüksek uç ürünlere dönüştüren sanayi sektörünün bir bütün olarak düşünülmesi gerekiyor. Bu aynı zamanda Türkiye’nin sürdürülebilir ve katma değeri yüksek bir madencilik için, alışılagelmiş klasik madenciliği bırakarak, inovasyon ve teknolojiye dayalı madenciliğe yönelmesi anlamına geliyor.

Maden kazalarının bir daha yaşanmaması için yaşadığımız madencilik facialarından ne gibi dersler çıkarmalıyız? Ne gibi önlemler alınmalı?

Yaşadığımız madencilik faciaları sektör çalışanları olarak bizleri derinden üzdü.

Maden kazalarının bir daha yaşanmaması için, kazaların önlenebilmesi ve kaza durumunda çalışanların can güvenliğini sağlamak için çalışanların giriş çıkışlarının yerüstünden izlenmesi, oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurulması gibi ek tedbirler içeren yönetmelik değişikliği 10/03/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Ayrıca maden işyerlerinde 176 Sayılı ILO Sözleşmesi

10 www.platinonline.com

MADEN KAZALARININ BİR DAHA YAŞANMAMASI İÇİN, KAZALARIN ÖNLENEBİLMESİ VE KAZA DURUMUNDA ÇALIŞANLARIN CAN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN ÇALIŞANLARIN GİRİŞ ÇIKIŞLARININ YERÜSTÜNDEN İZLENMESİ, OKSİJENLİ FERDİ KURTARICI DEĞİŞİM VEYA DOLUM İSTASYONLARI KURULMASI GİBİ EK TEDBİRLER İÇEREN YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ 10 MART 2015 TARİHİNDEN İTİBAREN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ uygun görülerek TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Bu tür kazaların önlenebilmesi için işçi kayıtları izlenecek, oksijenli ferdi kurtarıcı değişim ve dolum istasyonları kurulacak. Yeterli beceri ve uzmanlığa sahip kişiler çalışacak, bant konveyörler antistatik ve alev yürütmez özellikte olacak; ısınmayı veya tutuşmayı tespit etmek üzere sensörler ve ortaya çıkabilecek herhangi bir yangının ilerlemesini durduracak sıklıkta

soğutma/söndürme sistemi ile donatılacak. Çalışanlar eğitilecek, işyerlerinde altı ayda bir acil durum planları yenilenecek, tatbikatlar en geç altı ayda bir yapılacak ve uygun ekipmanlar vasıtasıyla tatbikatların görüntüsü kaydedilerek gerekli tutanaklar düzenlenecek. İnsan naklinin yapıldığı eğimli galerilerde; eğim 18 dereceyi geçemeyecek. Bu durumun sağlanamadığı eğimli ana yollarda insanların taşınması uygun fren sistemi ve koruyucularla donatılmış mekanik vasıtalarla yapılacak, ocakta yeterli sayıda kalibre edilmiş seyyar gaz ölçüm cihazları bulundurulacak.

Birbirinden ayrı noktalarda çalışan her ekipte en az bir adet cihaz bulunacak, bu cihazlar metan, karbonmonoksit, oksijen ve hidrojensülfür gazlarını ölçecek özellikte olacak. Bu cihazlarla; sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilen sıklıkta ocağın çalışılan bölgelerinde, baraj önlerinde, hava istasyonlarında ve su ceplerinde ölçümler yapılarak, bu ölçümler havalandırma defterine kaydedilecek. Herhangi bir cihazın arızalanması halinde kullanıma hazır yeterli sayıda yedek cihaz bulundurulacak. Havalandırma sistemi acil hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılabilmesi için, hava yönünü ters çevirebilecek şekilde dizayn edilecek. Her ne kadar günümüzde kullanılan teknolojiler kazaları önleme konusunda oldukça büyük yol almış olsa bile

madencilik, kaza ve ölüm riskinin en yüksek olduğu sektörlerin başında geliyor.

Madenlerde kullanılan gezgin makinalar, dizel benzin ve hidrolik sıvılar içermekte olup; bunlar patlayıcı ve yanıcı özellikteler.

Elektrikli aletler ve dizel motorlar ise ateşleme ve yanma için birer kaynak. Yanabilme ve patlayabilme özelliğine sahip bu maddelerle, bunları ateşleyecek olan ekipmanların birlikte bulunması oldukça riskli.

Bunlarla birlikte bu yanıcı maddelerin yanında sigara içilmemeli, ateş yakılmamalı ve makinaların aşırı ısınarak kısa devre yapması engellenmelidir. Tersi durumda, patlamalar ve yangınlar kaçınılmaz olur.

Kömür madenlerinde ise yukarıda anlatılan risklerin hepsi var ve bir de metan ve kömür tozu gibi alev alan ve patlayabilen tozlar ve gazlar ortamda bulunuyor. Metan diğer madenlerde de bulunmakla birlikte, yerel cebri çekişli havalandırma ile seyreltilebiliyor ve yoğunluğu azaltılmak yoluyla tehlikesi sınırlandırılabiliyor. Kömür madenlerinde, kömür tozunun oluşmasını engellemek için, her türlü önlemler alınmasına karşın yine de patlama kaçınılmaz olabilir. İş sağlığı ve güvenliği esasen bir akıl meselesidir. Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı önce doğal olarak maliyet getirir, ama sonuçta maddi ve manevi sorunsuzluk kadar, rekabet ortamında güvenilir olmaya ya da uluslararası ortamlarda iş güvenliği konusunda öne çıkmaya yardımcı olur.

Bununla birlikte çalışanların daha verimli olmasını sağlayarak işyeri kültürünü geliştirir. Bu nedenle, işvereniyle çalışanıyla herkesin iş sağlığı ve güvenliğine bakış açısında köklü bir değişikliğin yaşanabilmesi için bilinçle ve ısrarla konunun üzerinde durulması, eğitici, bilgilendirici faaliyetlerin sürekli gündemde tutulması gerekiyor.

Gelişmiş ülkelerle Türkiye’yi kıyasladığımızda; iş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konusunda ne durumdayız? Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkartılan kanun ve yönetmelikle konuların daha etkin bir şekilde takip ve denetimlerinin yapılması ve uygulanması için yasal düzenlemeler yapıldı ve 10.03.2015 tarihinde ‘Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik’

Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu yönetmelikle yeraltı maden işletmelerinde iş güvenliğine ilişkin hususlarda günümüz teknolojisine uygun teknolojik araç ve yöntemlerin kullanılması önceki döneme nazaran zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemelerle maden işletmeciliğinde kalite güvence sistemi gelişmiş ülkelerde uygulanan standartlara uygun hale getirilmeye çalışıldı. Ayrıca maden sahalarında çalışanların sigortalanması hususu yasal bir zorunluluk haline getirildi. Bu düzenleme ile maden sahalarının risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konusunda sigorta şirketleri tarafından da denetimleriYERALTI MADEN OCAKLARINDA, YERALTINDA ÇALIŞACAKLARIN GİRİŞ-ÇIKIŞLARININ VE BULUNDUKLARI YERLERİN HER AN DOĞRU BİR ŞEKİLDE YERÜSTÜNDE TAKİP EDİLEBİLECEĞİ BİR SİSTEM KURMAK, BU SİSTEMDE KULLANILAN EKİPMANLAR, KABLOLAR VE TAMAMLAYICI UNSURLARIN YERALTINDA YAŞANAN GÖÇÜK, SU BASKINI, PATLAMA, YANGIN GİBİ ACİL HALLERE KARŞI KORUMALI VE BU HALLERDE DE ÇALIŞABİLİR DURUMDA OLMASI VE SİSTEM TARAFINDAN TUTULAN KAYITLARIN EN AZ BİR YIL SÜREYLE SAKLANMASI ZORUNLU HALE GETİRİLDİ

nin sağlanmasına yönelik iş ve işlemlerin önü açıldı. Bunun dışında 6592 sayılı kanunla yapılan değişiklik sonucunda, maden sahalarında tespit edilen iş sağlığı ve güvenliğine yönelik tehlikeler hakkında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı araİşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişiklikler yeraltı madenciliği yapan işverenlere ne gibi yükümlülükler getiriyor? › Oksijenli ferdi kurtarıcı değişim ve dolum istasyonları kurmak › İşçi kayıtlarını izleyecek sistem kurmak › Yeterli beceri ve uzmanlığa sahip kişiler çalıştırmak › Yangın önleme sistemleri kurmak › Çalışanları eğitmek › Acil durum planlarına ve tatbikata altı ay şartı koymak › İnsan naklinin yapıldığı eğimli galerilerde eğim düzenlemesi yapmak › Hava ölçüm istasyonları oluşturmak › İşyerini sigortalamak › Teknolojik sistemlerin kullanılmasına yönelik gerekli tedbirleri almak › Yeraltı madenlerinde, hazırlık faaliyetlerinin yapıldığı alanlar ve üretim panoları gibi yeraltı maden işletmesinin bütün bölümlerini kapsayacak şekilde ve çalışanların yerüstüne çıkmalarını kolaylaştıran; yanmaya, kopmaya ve aşınmaya karşı dayanıklı bir hayat hattı kurmak

www.platinonline.com 11

MADEN

sında elektronik ortamda bilgi paylaşımına yönelik yasal düzenleme yapıldı. Bununla beraber maden işyerlerinde toplam kalite yönetimi anlayışının geliştirilmesi, kalite güvence sisteminin kurulması, oldukça önem taşıyor. Bu kapsamda, maden işyerlerinde Kalite Yönetim Sistemi, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi, Çevre Yönetim Sistemi, Risk yönetimi - Prensipler ve Kılavuzlar konularında standartların kurulması ve bu standartların korelasyonunun sağlanarak madencilik sektörünün kendisini yenilemesi ve sorumluluk anlayışının geliştirilmesi gerekiyor.

Yeraltında çalışma saatlerini ve şartlarını düzenleyen Torba Yasa’nın madenciliğe etkisi ne oldu?

Yeraltı işletmeleri ile ilgili özel sektörün yapmış olduğu rödovans sözleşmeleri yürürlükten kaldırıldı, Torba Yasa ile de çalışma saatleri kısaltılarak yeraltı işçilerinin aşırı yorulmadan kaynaklanan dikkat dağınıklığı nedeniyle yaşanan iş kazalarının önlenmesi amaçlandı. Aynı zamanda da işçi ücretlerinin artışı sağlandı. Bu nedenle

12 www.platinonline.com

yeraltındaki maden işlerinde maliyet artışları meydana geldi. Yeraltındaki maden işlerinde faaliyet gösteren kamu, kurum ve kuruluşlarının yeraltındaki maden işlerine ilişkin olarak meydana gelen maliyet artışlarının fiyat farkı olarak ödenmesi için 6592 sayılı kanunla yasal düzenleme yapıldı. Bu düzenlemeler sonucunda maden işyerlerinde çalışan işçilerin özlük haklarında iyileştirmeler gerçekleştirildi. Çalışma şartlarının iyileştirilmesi ile kazaların minimize edilmesi hedeflendi.

Maden Kanunu’nda yapılan değişiklikler sektörü nasıl etkileyecek?

Mevcut 3213 sayılı Maden Kanunu gereğince teminat, harç ve çevre ile uyum teminatı adı altında ruhsat sahiplerinden farklı tutarlarda bedel alınıyor ve alınan bu bedellerin takip ve tahsilinde sorunlar yaşanıyor, ödenmeyen bedellerin yaptırımlarının uygulanmasında gecikmeler olabiliyordu. 6592 sayılı kanunla farklı kalemler altında alınan bu bedellerin yerine tek bir kalem olarak ‘ruhsat bedeli’ adı altında bir bedel alınması hem ruhsat

sahipleri açısından hem de işleyişin takibi açısından kolaylık sağladı. Devir bedeli getirilerek ruhsatların gelişigüzel el değiştirmesi engellendi ve ruhsatların gerçek işletmecinin eline geçmesi sağlandı. Devlet haklarının Bakanlık onayı ile belirlenmesi ve Genel Müdürlükçe duyurulması sağlanarak emsal fiyatlarda uygulama birliği oluşturuldu. Bazı maden grupları için devlet hakkı oranları yeniden belirlenerek ülke ekonomisine katkıları artırıldı. Devlet hakkı oranlarında, madenin cinsi, üretildiği bölge ve benzeri kriterler gözetilerek Bakanlar Kurulunca yüzde 50’ye kadar artırma ya da eksiltme yapılabilme imkanı sağlanarak, devlet haklarının günün şartlarına göre revize edilebilmesi olanağı getirildi. Ayrıca metalik madenlerde, metallerin borsadaki artış ve düşüşlerine bağlı olarak devlet hakkı oranlarında da artış ve düşüşlerin olması sağlandı.

Madencilik sektörünün ekonomiye ve sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerekiyor?

2010 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi

tarafından hazırlanan ‘Madencilik Sektöründeki Sorunların Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu’nda Türkiye’de çok ilkel yöntemlerle madencilik yapıldığı, mineral kaynak ve rezervlerinin arama ve tespitine yönelik bir standardın ve akredite kurum ve mühendisin olmadığı, madencilikte otorite eksikliğinin olduğu gibi hususlarına yer verilerek tespit ve önerilerin yaşama geçirilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca gerekli adımların atılması talimatlandırıldı. Bu çerçevede Maden Kanunu’nda uç ürünlerin elde edilmesine yönelik tesisleşmeye gidilmesi teşvik edildi. Bununla beraber ülke ihtiyaçlarına yönelik kritik madenlerin araştırılması ve sanayinin ihtiyacına yönelik hammaddelerin üretimine ve tedarikine yönelik çalışmalar devam ediyor.

Madencilik Bakanlığı kurulması konusundaki düşünceleriniz nedir?

Madencilik sektöründe günümüzde yaşanan sorunların büyük bir kısmı kamu, kurum ve kuruluşları arasında yaşanan koordinasyon eksikliği ve iletişimin yeterli olmamasından kaynaklanıyor. Bunun önüne geçmek amacıyla madencilik sektörü ile ilgili karar veya izin veren kamu, kurum ve kuruluşlarının tek merkezde toplanmasının uygulanabilirliliği, avantaj ve dezavantajlarının neler olduğu tartışılarak uzun vadede değerlendirilmesi gereken önemli konuların başında geliyor. Bu konuda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bünyesinde çok sayıda Genel Müdürlüğün bulunması, enerji konusunun kaçınılmaz olarak Bakanlığın öncelik-

leri arasında ilk sırayı oluşturması, madencilikle ilgili konuların ise öncelikler arasında yeteri kadar yer almaması önemli bir sorun olarak görülüyor. Özellikle son zamanlarda madencilikle ilgili konuların daha çok kazalara endeksli olarak gündeme gelmesi, çözüm odaklı yaklaşımların da genellikle kazalarla ilgili olması, madenciliğimizin diğer birçok problemini gündem dışı tutuyor. Bu nedenle kazalarla beraber, madencilikle ilgili diğer konuların bir bütün olarak ortaya konulması çözümlerinin de bu gerçeklikler üzerinden tartışılması ülke madenciliği açısından yararlı olacaktır. Bu kapsamda sivil toplum kuruluşları, ilgili meslek odaları ve sektörde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların çalışmalar yapması, tespit edilen sorunlar ve çözüm önerilerinin ilgili makamlara MADEN KANUNU’NDA YAPILAN BİR DEĞİŞİKLİK DE TEKNİK NEZARETÇİLİK SİSTEMİNİN KALDIRILMASI OLDU. 60 YIL ÖNCE YETERLİ SAYIDA MADEN MÜHENDİSİ OLMAMASI NEDENİYLE O GÜNKÜ ŞARTLARDA İHTİYACA BİNAEN OLUŞTURULAN VE FENNİ NEZARETÇİ OLARAK DA ADLANDIRILAN UYGULAMA ARTIK UYGULANMAYACAK. BU DÜZENLEME İLE, MADENLERİN 24 SAAT SORUMLU MADEN MÜHENDİSİNİN GÖZETİMİ ALTINDA VE İŞ KANUNU İLE GETİRİLEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI BAĞLAMINDA FAALİYET GÖSTERMESİNİN SAĞLANMASI AMAÇLANIYOR

aktarılması önemli görülüyor. Sektördeki birçok belirsizliğin giderilmesi ve madencilikle ilgili sorunların tespit edilerek çözümüne yönelik tedbirlerin alınması ayrıca izinlerin koordinasyonunun daha sağlıklı olarak idare edilmesi ve madencilik sektörüne özgü problemlerin daha etkin ve daha kısa sürelerde çözüme kavuşturulması bakımından tek merkezden idare edilmesi önem taşıyor. Bu kapsamda Madencilik Bakanlığı’nın kurulması önemli ve ağırlıklı bir fırsat doğuracaktır.

Madenciliğin öneminin kamuoyuna tanıtılmasına yönelik ne gibi faaliyetler yapıyorsunuz? Sosyal sorumluluk projeleriniz var mı?

Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında ise, 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında yerel idarelerin desteklenmesi amacıyla madenlerde elde edilen gelirlerden bir kısmı Köylere Hizmet Götürme Birlikleri hesabına aktarıldı. Bu sayede yerel idarelerin madencilik faaliyetlerine hoşgörülü yaklaşması ve uygulamanın kırsal yörelere katkı sağlaması hedeflendi. Ayrıca madencilik ile ilgili fuarlara, kurultay ve sempozyumlara katılarak madencilik sektörünün tanıtımına katkılar sağlanıyor. Bununla beraber, ülkemizde madencilik alanında faaliyeti yürüten birçok şirket sosyal sorumluluk projeleri kapsamında belediyelere, köylere, üniversitelere, sağlık kuruluşlarına, okullara, camilere, köy derneklerine önemli sayılabilecek katkılarda bulunuyor. Bu kapsamda yeni okullar yapılıyor. Mevcut okulların bakımı ve ihtiyaçlarının giderilmesi, üniversitelere bilgisayar, laboratuvarlar için çeşitli cihazlar, belediye ve köyler için muhtelif yolların yapımı ve bakımı gibi yardımlar yapılıyor. Madencilik kuruluşlarının vakıf ve dernekleri ile sağlanan üniversite bursları ile ihtiyaç sahibi öğrencilere eğitim katkısı da sunuluyor.

Ayrıca, kurum olarak valiliklerde toplantılar ve seminerler yaparak, bizimle ilgili olan paydaş kurumlara madencilik konusunda gerekli bilgilendirmeler yapılıyor.

www.platinonline.com 13

MADEN

150 BİN NUMUNENİN ANALİZİNİ YAPACAK MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, YAKLAŞIK 480 BİN KİLOMETREKARELİK DENİZ YETKİ ALANINDAKİ PETROL, DOĞALGAZ GİBİ EKONOMİK VARLIKLARIN ARANMASI AMACIYLA, İSTANBUL’DAKİ TUZLA TERSANELERİNDE ÇALIŞMALARINI TAMAMLADIĞI ‘ARAŞTIRMA GEMİSİ’Nİ 28 MART 2015’TE DENİZE İNDİRDİ

1

935 yılında bir apartman katında 38 kişiyle kurulan Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) bugün, kuruluş amacına yönelik hizmetleri yerine getirebilecek çok sayıda yetişmiş eleman ile büyük bir iş makinaları parkı ve laboratuvar imkanlarına sahip olar a k Tü r k i y e ’ d e h i z m e t v e r i y o r.

Madencilikteki en önemli altyapı hizmetlerinden birinin, maden arama çalışmalarında kullanılan değişik ölçekte jeolojik haritaların üretilmesi ve yayınlanması olduğunu söyleyen MTA Genel Müdürü Yusuf Ziya Coşar, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “MTA başta jeolojik haritalar, diri fay haritası, çeşitli jeofizik harita ve dokümanları üreterek, sektörün hizmetine sunuyor ve bu veriler sürekli olarak güncelleniyor. Madencilik büyük risk taşıyan bir sektör. Bu riskin azaltılması, aramaların her aşamasında ve aramalardan sonra yapıla-

14 www.platinonline.com

cak bilimsel ve teknolojik çalışmalara bağlıdır. İşte burada yer bilimlerinin önemi karşımıza çıkıyor. Bu kapsamda MTA’nın yürüttüğü projeler ve ürettiği altyapı bilgileriyle bu riskin azaltılması yönünde faaliyetlerimize devam ediyoruz. Son yıllarda metalik maden ve endüstriyel hammadde aramalarına yönelik olarak sondajlı çalışmalar sonucunda önemli gelişmeler sağlanarak, yeni maden sahalarının varlığına yönelik bulgular elde edildi. Ülkemiz 8.3 milyar ton olarak bilinen linyit rezervimiz yüzde 87 oranında 7.21 milyar ton artırıldı.

Bu linyit rezervleri yaklaşık 17 bin MW’lık santralin 30 yıl boyunca ihtiyacını giderecektir. Gerçekleşen sondajlı arama sonucunda ilave 1800 MW ısı enerjisi açığa çıkarılarak, ülkemiz jeotermal görünür ısı kapasitesi yüzde 58 artırıldı ve 3 bin 100 MW’dan 4 bin 900 MW’a yükseltildi.

Türkiye’de 25 adedi elektrik üretimine

MTA GENEL MÜDÜRÜ YUSUF ZIYA COŞAR

uygun olmak üzere toplam 227 saha keşfedildi. 2008 yılından itibaren 16 adedi elektrik üretimine uygun toplam 91 adet jeotermal saha yatırımcıya devredilerek ülke ekonomisine 545 milyon dolar kazandırıldı. Bu bedelin yaklaşık 265 milyon 652 bin 442 TL’si İl Özel İdareleri’ne aktarıldı.

MTA analiz laboratuvarları yenilendi ve akredite oldu. 4 yıllık çalışma 2013 yılında tamamlandı ve şu anda uluslararası standartlarda analizler yapılıyor. MTA’nın ihtiyaç duyduğu kendi analizlere ek olarak, özel sektörün ihtiyaç duyduğu analiz ve testler de yapılabiliyor. 2003’te numune bazında 15 bin civarında olan analiz/test kapasitesi, 2014 yılında kimyasal ve mineralojik ve petrografik analiz/testleri yapılan 72 bin 109 adet numunede 816 bin 408 adet analiz/test yapılmış olup, 4 bin 833 teknolojik numunede ise 24 bin 473 adet teknolojik analiz/test yapıldı. 2015 yılı sonunda 150 bin numunenin analizini yapmayı hedefliyoruz.”

ARAŞTIRMA GEMİSİ HİZMETE GİRİYOR Yusuf Ziya Coşar, sözlerine şöyle devam ediyor: “Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemizin, yaklaşık 480 bin kilometrekarelik deniz yetki alanındaki petrol, doğalgaz gibi ekonomik varlıkların aranması amacıyla, uluslararası standartlarda üç boyutlu sismik araştırmalar yapabilecek modern bir ‘Araştırma Gemisi’nin Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından İstanbul’da Tuzla tersanelerinde yerli imkanlarla yapım çalışmaları tamamlandı. 2013 yılı içerisinde geminin karkas inşasının yaklaşık dörtte üçü bitirildi. 28 Mart 2015’te Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın katıldığı bir törenle denize indirilen geminin 2016 yılında hizmete girmesi planlanıyor. ” “MADENCİLERE YOL GÖSTERİLMELİ” Yusuf Ziya Coşar, madencilik sektörünün ekonomiye ve sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerektiğini şöyle anlatıyor: “Maden kaynakları bakımından ülkemizin kısa ve uzun vadeli ihtiyaçlarını belirlemek için gerekli temel politika ve stratejileri tespit ve tayin etmek gerekiyor.

Yurt dışından hammadde teminine yönelik

iyileştirmeler yapılmalı. Yurt dışına ihraç edilen hammaddelere kısıtlamalar konup, uç ürün haline getirilmeli ve ihraç edilmeli.

Yurt içindeki hammaddelerin işletilebileceği ve katma değeri yüksek mamul haline getirilecek sanayilere ve sanayileşmeye yön verilmeli. Yatırım projelerinin uygulanmasını takip etmek, madencilerin üretime ilişkin sorunlarını tespit ederek çözümü için projeler geliştirmek büyük önem taşıyor.

Maden kaynaklarının ülke yararına, teknik gereklere ve ekonomik gelişmelere uygun olarak değerlendirilmesi amacıyla gerekli hazırlıkları yapmak, bu konularda madencilere yol gösterip yardımcı olmak lazım.”

“KURUMUMUZDA BULUNAN TÜRKİYE’NİN BÜYÜK YER BİLİMLERİ KÜTÜPHANESİ 47 BİN 539 ADET KİTAP VE 200 BİN SÜRELİ YAYIN İLE, DERLEME SERVİSİMİZ İSE; SEKTÖRÜN VE KAMUOYUNUN ÇALIŞMALARINA ALTYAPI HAZIRLAMAK AMACIYLA 11 BİN 783 ADET RAPOR İLE HİZMETE DEVAM EDİYOR”

ULUSLARARASI ÇALIŞTAYLARA EV SAHİPLİĞİ YAPIYOR MTA, kuruluşundan bugüne kamuoyunu bilgilendirmek ve sektörün çalışmalarına destek olmak amacı ile yaptığı arazi çalışmalarını yayın, harita ve rapor haline getirerek yayımlıyor. Yusuf Ziya Coşar, konuyla ilgili sözlerini şöyle tamamlıyor: “Kurumumuzda bulunan Türkiye’nin büyük yer bilimleri kütüphanesi 47 bin 539 adet kitap ve 200 bin süreli yayın ile, derleme servisimiz ise; sektörün ve kamuoyunun çalışmalarına altyapı hazırlamak amacıyla 11 bin 783 adet rapor ile hizmete devam ediyor.

Ulusal ve uluslararası platformlarda yapılan sempozyum ve çalıştaylara ev sahipliği yapıyoruz. Ayrıca kurum dışında yapılan bu tür etkinliklere de katılım sağlanarak basılı yayın ve haritalarımız halka arz ediliyor. Kurumumuz madenciliğin ve yenilenebilir enerjinin gelişmesi için deneyimli personelinin bilgi ve birikimlerini kamuoyu ve sektörün hizmetine sunuyor.”

www.platinonline.com 15

MADEN

YÜZDE 8 KÜÇÜLEN SEKTÖRÜ BU YIL NELER BEKLİYOR? TÜRKİYE’NİN YERALTI KAYNAKLARININ EN VERİMLİ ŞEKİLDE ÜRETİLMESİNİ SAĞLAMAK AMACI İLE ÇALIŞMALAR YAPAN MADENCİLİK SEKTÖRÜ BAŞKANLAR KONSEYİ BİRLİĞİ, AYNI ZAMANDA MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN TEMEL SORUNLARINA İLİŞKİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ TESPİT EDİYOR

MADENCILIK SEKTÖRÜ BAŞKANLAR KONSEYI BIRLIĞI YÖNETIM KURULU BAŞKANI ÜMIT AKDUR 16 www.platinonline.com

Ü

lkemizin madencilik politikalarının tespit edilmesinde ve yürütülmesinde etkin faaliyetlerde bulunan Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği, yeraltı kaynaklarımızın ülke ekonomisine azami düzeyde kazandırılması amacı ile madencilik sektörünün sorunlarını gidermek üzere çözümler üretiyor. Sektörü genel anlamda değerlendirmek üzere bir araya geldiğimiz Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Akdur, Platin’e özel açıklamalarda bulunuyor...

Geçtiğimiz yılı madencilik sektörü açısından değerlendirebilir misiniz? Ne gibi gelişmeler yaşandı?

Maliyetlerdeki artışın devam etmesine karşın özellikle son üç yıldır metal fiyatlarının düşüş eğilimi, yeni projelerin gerçekleştirilmesini olumsuz yönde etkiliyor. Projeleri gerçekleştirecek finans temininde ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Türkiye’de madencilik sektörü 2014 yılında yaklaşık yüzde 8 oranında küçüldü.

Yıllar sonra ilk defa ihracat rakamlarında ve bazı maden üretimlerinde düşüşler yaşandı. 2012 yılı Haziran ayından itibaren madencilik faaliyetleri için zorunlu izinler Başbakanlığın onayı ile verilmeye başlandı.

Yatırımcılar açısından öngörülebilirliği ortadan kaldırdığı için getirisi 10-15 yıl sonra olabilecek projeleri yönetmek zorunda olan yatırımcılar, izin sürecinin tekrar eski haline gelmesini bekliyorlar. İzin sürecinin tekrar eski haline gelmesi durumunda sektördeki belirsizlik ortadan kalkacağı için yeniden bir canlanma olabilir.

Başbakanlık Genelgesi sonrası ülkemizde yerleşmiş olan yabancı sermayeli şirketlerTORBA YASA’DA İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ KANUNU’NDA GETİRİLEN DEĞİŞİKLİKLE YERALTINDA ÇALIŞMA SÜRESİ HAFTADA 5 GÜN VE EN FAZLA 37.5 SAAT OLARAK DÜZENLENDİ.

YERALTINDA ÇALIŞANLAR BUNDAN SONRA ÇALIŞILAN ORTAMDA RİSKLİ BİR DURUM OLDUĞUNU GÖRDÜKLERİ ANDA BUNU YETKİLİLERE İLETİP YERALTINDA ÇALIŞMAYI BIRAKMA HAKKINA SAHİP OLDULAR

den 7’si maalesef orman izinlerini ve maden ruhsatlarını alamadıkları için ülkemizdeki faaliyetlerine son vererek madenciliğin daha iyi şartlarda yapılacağını düşündükleri ülkelere yöneldiler. Bu durumun devamı halinde ülkemizde yabancı sermayeli arama ve işletme firmalarının faaliyetlerine devam etme imkanı zor görünüyor.

Gelişmiş ülkelerle Türkiye’yi kıyasladığımızda; iş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konusunda ne durumdayız?

Madencilikte gelişmiş ülkelerin ciddi bir madencilik kültürü var. Ülkemizde yakın zamana kadar madencilik devlet işletmeciliği olarak yapılıyordu. Son 20 yıl içinde devlet büyük ölçüde madencilikten çekildi.

Diğer sektörlerden gelen ve yeterli madencilik kültürü olmayanların madencilikte birinci önceliğin önce insan ve çevre olduğunu kabul etmeleri ve risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve iletişimi konularına azami hassasiyeti göstermeleri gerekiyor.

Torba Yasa’nın madenciliğe etkileri hakkında neler söylersiniz?

Bu yasa ile yeraltında çalışma süresi 36 saate indirildi. Ancak bu durum pek çok işletmeyi zor duruma soktu. Zira bu uygulama maliyetlerin de yaklaşık yüzde 35 oranında artmasına neden oldu. Daha önce belirli bir fiyat üzerinden anlaşma yapan pek çok firma taahhütlerini yerine getiremez duruma düştü. Daha sonra TBMM’de görüşmeleri devam eden İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu’nda getirilen değişiklikle yeraltında çalışma süresi haftada 5 gün ve en fazla 37.5 saat olarak düzenlendi. TBMM’de yapılan değişikliklerle yeraltında çalışma koşulları 176 sayılı İLO sözleşmeleri standartlarına getirildi. Yeraltında çalışanlar bundan sonra çalışılan ortamda riskli bir durum olduğunu gördükleri anda bunu yetkililere iletip yeraltında çalışmayı bırakma hakkına sahip oldular.

Orman izin bedellerindeki artış yatırımları nasıl etkileyecek?

Mart ayında Kanada’nın Ontario Bölgesi’ndeki bir gezi sırasında yapılan görüşmelerde, ülkenin en büyük gelir kaynağı olan madencilik ve orman sanayinin

çok akılcı bir yönetim ile birbirine zarar vermeden gelişmesini sağladığı net olarak görüldü. Türkiye’de 1 hektar alan için Orman İdaresi’ne ödenen bedel karşılığında, aynı bölgede orman olmayan özel mülkiyete tabi olan alanda 1 hektarlık alan satın alınabiliyor. 20 yıllık bir orman izni süresince aynı alanı 20 kez satın alacak para ödeniyor. Madenler dünyanın her yerinde bulundukları yerden çıkartılırlar.

Madencinin diğer sanayiciler gibi organize sanayi bölgelerinde veya daha ucuz olan özel mülkiyette çalışma lüksü yoktur.

Orman alanlarında yapılacak madencilik faaliyetleri için kiralama bedellerindeki artışlar, madenciyi ya madencilik yapmaktan vazgeçiriyor ya da cevherin zengin kısmını alıp daha fakir kısmını tesise gönderme yerine pasaya göndermesine sebep oluyor. Bu durum yeraltı kaynaklarımızın heba edilmesi anlamına geliyor ve ülkeye büyük zararlar veriyor. Kanada’da

MADEN KAZALARININ BİR DAHA YAŞANMAMASI İÇİN NELER YAPILMASI GEREKİYOR? › Yeraltındaki cevherin geometrisi tam olarak belirlenmeden eksik ve yanlış bilgilerle maden işletme projesinin yapılması, ileride ciddi facialara zemin hazırlıyor. Bu nedenle maden aramalarının çok ciddi şekilde yapılması, sondajlarla yeraltındaki cevherin büyüklüğü, kalitesi ve geometrisine ilişkin gerçek veriler elde edilmesi ve işletme projelerinin bu verilere göre yapılmasının sağlanması gerekiyor. › Her şirketin, çalışanlarını işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda ciddi bir eğitimden geçirmesi sağlanmalı. › Her madenin risk değerlendirme, risk yönetimi ve risk iletişimi çalışmalarını yapıp uygulamaya geçirmesi zorunlu hale getirilmeli. › Her maden çalışanlarına yılda en az 2 kere uygulamalı tatbikat yaptırmalı. › Sektörde faaliyet gösterenlerin iş güvenliği, işçi sağlığı ve çevreye duyarlılıkta daha kurumsal bir anlayışla hareket etmeleri gerekiyor.

www.platinonline.com 17

MADEN

ise durum tamamen farklı. Orman İdaresi maden aramacılığını teşvik etmek için, arama ruhsat döneminde madenciden hiçbir ücret talep etmiyor. İşte bu nedenle Kanada, dünyada en çok arama yapılan ve en çok maden sondajı yapılan ülkelerden biri olarak ön plana çıkıyor. İşletme ruhsat döneminde ise, kesilen ağaç için talep edilen bedel ise son derece makul. 1 metreküp ağaç için sadece 8 Kanada doları bedel alınıyor ve ağaç maden şirketinin malı oluyor.

Bizde ise kesilen ağaç Orman İdaresi’nin malı oluyor. Yine işletme ruhsat döneminde Orman İdaresi hektar başına sadece 4 Kanada doları bedel talep ediyor. Orman İşletmesi’nin almakta olduğu bedelleri yeniden gözden geçirerek ülke yararına olan hale getireceğine olan inancımız devam ediyor.

Peki, madencilik sektörünün ekonomiye daha fazla katkı sağlaması için neler yapılması gerekiyor? Özellikle metal madenciliğinde yüzlerce arama ruhsatında yapılan maden arama harcamalarının yüzde 99’u yeterli rezerv bulunamadığı için terk ediliyor ve yapılan masraflar madencinin zarar hanesine yazılıyor. Kamuoyunda maden arama ruhsatı alınınca devletin madenciye bir maden tahsis ettiği gibi yanlış bir fikre kapılınıyor. Kamuoyundaki algının aksine yüzlerce maden arama ruhsatından sadece bir veya iki tanesi belki madene dönüşebiliyor. Yüzlerce arama ruhsatı için Bakanlıklara izin almak için ödenen

18 www.platinonline.com

“DÜNYADA SON 10 YILDA DEMİR DIŞI METAL ARAMALARINA HARCANAN RİSK SERMAYESİ YAKLAŞIK 124 MİLYAR DOLAR. BİR BAŞKA İFADE İLE DÜNYADA DEMİR DIŞI METAL ARAMALARINA YILDA YAKLAŞIK 12.4 MİLYAR DOLAR HARCANIYOR. ÜLKEMİZDE İSE NE YAZIK Kİ DEMİR DIŞI METAL ARAMALARINA HARCANAN RİSK SERMAYESİ YILDA 80-100 MİLYON DOLAR SEVİYESİNDE. DÜNYA DEMİR DIŞI METAL ARAMALARINDAKİ PAYIMIZ BİNDE 6-8 SEVİYESİNDE OLUP OLDUKÇA YETERSİZ” yüksek bedeller, aslında madencinin aramalara harcayacağı risk sermayesinin devlet eliyle önemli ölçüde erimesine neden oluyor. Maden arama dönemi madencinin yerin derinliklerinde ne olduğunu bilmediği bir yerde para harcadığı dönemdir. Yeni bir maden keşfedip onu üretime geçirmeden yüksek ruhsat bedelleri veya izin bedelleri almanın madenciliğin gelişmesine ne kadar zarar verdiğini görmemiz gerekiyor.

Yüksek izin bedelleri, vergiler ve metal fiyatlarındaki ciddi düşüşler madencinin işletilebilir minimum tenör değerini doğrudan etkiliyor. Aşırı vergi yükü ve izin bedelleri maden yatağının fakir kısımlarının ekonomiye kazandırılma imkanını ortadan kaldırıyor ve daha zengin kısımlarının değerlendirilmesine neden oluyor.

Örneğin daha düşük işletme maliyetlerinde, 1 tonda 1 gram altın olan kayalar ekonomik olarak işletilebilirken; yüksek vergiler, yüksek izin bedelleri veya ciddi fiyat düşüşleri neticesinde, tonunda 1 gram altın olan kayalar yerine; tonunda 1.5-2 gram veya daha yüksek değerde altın içeren kayaların ekonomik olarak işletilmesi mümkün olabiliyor. Çeşitli Bakanlıkların uygulamakta oldukları yüksek izin bedelleri ve vergi politikaları, ekonomik olarak işletilebilecek olan kaynaklarımızın ekonomiye kazandırılması yerine heba olmasına neden oluyor.

Maden aramacılığı aslında ciddi miktarda bir risk sermayesi harcanmasını gerektiriyor. Kimse ciddi miktarlarda risk sermayesi harcamadan madencilikte başarıyı yakalayamaz. İstatistiki veriler ülkemizde maden aramalarına harcanan risk sermayesinin çok düşük olduğunu gösteriyor. Dünyada son 10 yılda demir dışı metal aramalarına harcanan risk sermayesi yaklaşık 124 milyar dolar. Bir başka ifade ile dünyada demir dışı metal aramalarına yılda yaklaşık 12.4 milyar dolar harcanıyor. Ülkemizde ise ne yazık ki demir dışı metal aramalarına harcanan risk sermayesi yılda 80-100 milyon dolar seviyesinde. Dünya demir dışı metal aramalarındaki payımız binde 6-8 seviyesinde olup oldukça yetersiz. Maden aramalarına yılda 1-2 milyar dolar risk sermayesi harcanan bir ülke durumuna gelmeden madencilikte ciddi bir başarı sağlanamaz.

Türkiye’de enerji ve metal madenciliğinde yaşanan sorunun temelinde, maden arama projelerine yeterli kaynağın bulunamaması var. Enerji ve metal madeni aramalarında yatırımcı, arama döneminde 10-15 yıl hiç para kazanmadan, sürekli para harcayarak arama projelerini yürütmek zorunda. Bu nedenle madencilikte gelişmiş ülkeler, madencilikte en riskli dönem olan, maden aramalarını teşvik etmek için yüksek orman veya arazi izin bedelleri, yüksek ruhsat bedelleri yerine düşük bedeller alarak maden aramacılığını teşvik ediyorlar.

Biz ise madenciliği daha arama safhasında ağır bedeller ödemek durumunda bırakarak zorlaştırıyoruz. Sanayimizin ihtiyacı olan mineral ve metalleri kendi kaynaklarımızdan üretme yerine, her sene milyarlarca dolar ödeyerek ithal etmeye devam ediyoruz.

Sektörünüze özel güvenlik çözümü üreten partner ister misiniz?

Securitas güvenlikte global bilgi lideridir. Uzman güvenlik hizmetlerinden, teknolojik çözümlere, danışmanlığa kadar uzanan geniş hizmet yelpazesinde; her iş ortağımızın özel ihtiyaçlarına uygun, en etkin güvenlik çözümlerini sunuyoruz. Küçük ve orta ölçekli işletmelerden, endüstriyel tesislere ve havalimanlarına kadar birçok alanda, 310.000 çalışanımızla hizmette fark yaratıyoruz.

Güvenlik alanında bilgi lideri olan Securitas, 52 ülkede, 310.000 çalışanı ile iş ortaklarının ihtiyaçlarına uygun çözümler üreterek fark yaratıyor.

www.securitas.com.tr

MADEN

MADEN REJİMİ DEPREME UĞRADI ÜLKEMİZDE MADENCİLİK SEKTÖRÜNDEKİ EN KÖKLÜ KURULUŞ OLAN TÜRKİYE MADENCİLER DERNEĞİ’NİN BAŞKANI ATILGAN SÖKMEN, ‘KÖMÜR KARASI’ OLARAK NİTELENDİRDİĞİ 2014 YILINDAKİ FELAKETLERİ BİR DAHA YAŞAMAMAMIZ İÇİN NELER YAPILMASI GEREKTİĞİNİ ANLATIYOR

TÜRKIYE MADENCILER DERNEĞI BAŞKANI ATILGAN SÖKMEN 20 www.platinonline.com

M

adenciliğin ülke ekonomisinin gelişmesinde lokomotif görev üstlendiğini belirten Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Atılgan Sökmen, bu alanda çıkarılan yasaların masa başında aceleye getirilmemesi gerektiğini, bu gibi hataların bedelini ülkece ödediğimizi söylüyor.

Maden Kanunu’ndaki eksiklikleri vurgulayan Sökmen, Türkiye Madenciler Derneği olarak bu alanda yürüttükleri çalışmalar hakkında da bilgi veriyor. 2014 yılının ülkemiz için madencilik sektörü açısından kötü bir yıl olduğunu ve hafızalarımıza ‘kömür karası’ bir yıl olarak kazındığını ifade eden Atılgan Sökmen, geçtiğimiz yılı şöyle değerlendiriyor: “301 madenciyi Soma’da, 18 madenciyi de Ermenek’te kaybettik. Bununla da kalmadı, birer ikişer işçilerimizin öldüğü kazalar devam etti. Ülkemizde madenciliğin diğer tüm sorunlarını bastıran, öne çıkan konu bu oldu.

Dünyada ise hammadde fiyatlarının önemli ölçülerde düşmesiyle birlikte adı konmamış bir kriz yaşandı. İçeride karşılaştığımız problemlerin yanı sıra yurt dışında da bu krizin olumsuz yansımalarını yaşadık. Türkiye’de madencilik sektörü, yaklaşık iki sene üst üste küçülmenin yaşandığı tek sektör. Ülkemiz burada dünyadaki genel eğilimlerden ayrışıyor. Bu ayrışma negatif bir ayrışma. Türkiye’de madencilik toplamda yüzde 7.9 küçüldü.

Bu küçülmenin iki nedeni var. Birinci ve ana neden; Türkiye’de maden rejiminin bir nevi depreme uğramış olması. Bunun etkilerini giderek artan bir şekilde görmeye başladık. Maden rejimi yaklaşık 2.5 senedir öngörülebilir olmaktan çıktı. Bu da yatırımların duraksamasına, engellenmesine neden oldu. Ağır bir travma yaşıyoruz. İkinci neden ise daha önce de belirttiğim gibi dünyada hammadde fiyatlarının düşüyor olması. Örneğin demir cevherinin fiyatı yüzde 50 oranında düştü.

Yani 130 dolardan satılan demir, 60 dolara kadar geriledi. Benzer bir durum petrolde de yaşandı. Kromda, mermerde ve diğer madenlerde de bu düşüş devam ediyor.

Fiyatların düşüşü rantabl olan işletmeleri rantabl olmaktan çıkardı. Özellikle mermer ve krom alanında faaliyet gösteren küçük işletmeler kapanmış durumda.

2015 yılını da pek farklı görmüyorum.

“TÜRKİYE’DE MADEN KAZALARINDA HAYATINI KAYBEDENLERİN ORTALAMASI YILLIK 100 CİVARINDA, AMERİKA’DA İSE BU RAKAM 10.

AVUSTRALYA BAZI BÖLÜMLERDE KAZALARI SIFIRLADI. AYRICA ÜLKEMİZDE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE ÖLÜMLER MADEN SEKTÖRÜNDEKİ ÖLÜMLERDEN 10 KAT FAZLA. GENEL BİR SORUN VAR. HEM ÇALIŞAN HEM İŞVEREN AÇISINDAN KALİTEYİ YÜKSELTMELİYİZ”

Çünkü dışarıdaki olumsuzlukların nedenleri henüz ortadan kaldırılmadı. Dünyada 2015’te konjonktürle ilgili bir değişlik olacak gibi görülmüyor. Öte yandan ülkemize ait olumsuzluklar da çözülmüş değil.

Dolayısıyla sektör açısından bir atak beklemiyorum. Buna hızlı bir çözüm getirilmezse negatif gidiş devam edebilir. Şu an hızlı bir müdahale yapılsa bile sonuçlarını ancak 2016’da yaşarız.”

“DENETİMLERİN DÜZGÜN YAPILMASI LAZIM” Atılgan Sökmen, madencilik kazalarının bir daha yaşanmaması için yapılması gerekenlerle ilgili şunları söylüyor: “Madencilikteki kazaların kamuoyunun önünde olması çok normal. Yeraltında işleyen bir iş olması, çok ayrı değerlendiriliyor. Şimdi burada iki önemli faktör var.

Birincisi kurallara bağlı olarak alınması gereken önlemler. İkincisi ise kuralların muhatabı olan insanların bu kuralları içselleştirmesi. Burada eğitimi kastediyorum. Bu iki faktörden biri mevzuattır ki, mevzuatımız kesinlikle yeterli. Eksik olan ise bana göre düzgün bir denetimin yapılmaması ve alınacak önlemler için gerekli harcamaların yapılmaması. Bu gereklilikler yerine getirildiği zaman bile kazaların yüzde yüz sıfırlanması söz konusu değil.

Türkiye’de maden kazalarında hayatını kaybedenlerin ortalaması yıllık 100 civarında, Amerika’da ise bu rakam 10.

Avustralya bazı bölümlerde kazaları sıfırladı. Ayrıca ülkemizde inşaat sektöründe ölümler maden sektöründeki ölümlerden 10 kat fazla. Genel bir sorun var. Hem çalışan hem işveren açısından kaliteyi yükseltmeliyiz.”

www.platinonline.com 21

MADEN “HER ŞEY İŞVERENİN OMUZLARINA BIRAKILMAMALI” İş güvenliği eğitimini en iyi şekilde yasalara koyduğumuzu fakat öngörülen elemanların olmadığını söyleyen Atılgan Sökmen, konuyla ilgili açıklamalarına şöyle devam ediyor: “Yasa diyor ki; yeraltı maden işletmeleri ağır ve tehlikeli işler sınıfındadır. Bu işletmelerde A sınıfı iş güvenliği uzmanı çalıştırılmalıdır. Bu tip işletme sayısı 1500’e yakın. Ancak bu yasa çıktığı dönemde iş güvenliği uzmanı sayısı 500-600’dü ve uzmanlar sadece madenler için değil, diğer birçok işletme için de çalışıyordu. Sayı yetersiz kaldığı için göz yummalar oldu. Çünkü yasa ‘Böyle biri çalıştırılacak’ diyordu fakat bizler çalışan bulamıyorduk. Kaldı ki 600 iş güvenliği uzmanından birçoğu da devlet memuruydu. Söz konusu açığı kapatmak için peş peşe sınavlar yaparak bugün bu sayıyı 10 bine çıkardılar. Çünkü o elemanların sadece maden işletmelerinde değil, ağır ve tehlikeli sayılan yaklaşık 1 milyona yakın işyerinde çalışması gerekiyordu. İş güvenliği uzmanı sayısı birkaç yıl içerisinde 10 bine çıktı fakat bu ne kadar sağlıklı bir artırım oldu, tartışma konusudur.

Dolayısıyla genel bir planlamayla işlerin arkasından gitmeden, önünden giderek insanları inandırmamız lazım. Eğitime çok daha fazla önem verilmesi gerekiyor. İnsanımızın öncelikle ‘Bana bir şey olmaz’ mantığını bırakması lazım. Eğer bir insan kendi canının kıymetini bilirse kimse ona tehlikeli işler yaptıramaz. İşçilerin tehlikeyi

22 www.platinonline.com

hissetmesi lazım. Ama bizde tam tersi olabiliyor. Örneğin, güvenlik ekipmanları olmayan bir işçi çıkılmayacak bir yere ‘Ben çıkarım’ diyor. Bu şekilde kazaların yaşanması kaçınılmaz oluyor. İşyerlerinin çok sıkı denetlenmesi lazım. Çalışanlara eğitim verilmesi, risk analizlerinin bir kağıt parçası olmaktan çıkarılması gerekiyor. Nitekim biz kendi işyerlerimizde böyle yapıyoruz.

Uzmanlarımız işletmeye birçok kez gidip eğitim veriyor. Eğitimden başka çaremiz yok. Bu konuda da işverenin devlet tarafından desteklenmesi lazım. Her şeyin işverenin omuzlarına bırakılmaması gerekiyor.”

“TÜRKİYE MADEN AÇISINDAN ZENGİN BİR ÜLKE. BUNUN DÜZENLENMESİ, İLERİYE GÖTÜRÜLMESİ DOĞAL OLARAK DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ ARASINDA. ŞİMDİ BİZ ENERJİ BAKANLIĞI İÇERİSİNDE BİR YAPILANMAYLA BU İŞİ GÖTÜRMEYE ÇALIŞIYORUZ. ENERJİ TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK SEKTÖRÜ. İTHALATIYLA, YERLİ ÜRETİMİYLE, DAĞITIMIYLA MUAZZAM BÜYÜKLÜKTE BİR SEKTÖR OLARAK DİKKAT ÇEKİYOR”

“EKONOMİNİN KURALLARININ BİZE UYGUN OLMASI LAZIM” Atılgan Sökmen, madencilik sektörünün ekonomiye, sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerektiğiyle ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Öncelikle ekonominin kurallarının bize uygun olması lazım. Yani yatırım ortamının iyileştirilmesi gerekiyor. Bürokratik engeller mutlaka kaldırılmalı. Kuralların ne olduğu bilinmeli ve tabi bu kurallar herkese eşit uygulanmalı. Ayrıca kurallar devletin güvencesi altında olmalı. Türkiye çokça şikayet ettiği cari açıkta kendi kaynaklarını kullanmayan bir ülke. Yaptığımız bütün ihracatın karşılığını sadece demir ve kömüre ödüyoruz. Toplamda 5.5 milyar dolarlık bir ihracatımız var ve sadece demir ve kömüre 7 milyar dolara yakın bir para ödüyoruz. Dolayısıyla ekonomide

bizim önümüzün açılması ve kömür üretiminin artırılması gerekiyor. Birtakım problemleri olan cevherler ekonomiye kazandırılmalı. Çok geniş imkanları olan bir ülkeyiz. Madencilere ‘Bunlar çok para kazanıyorlar zaten’ gözüyle bakılmamalı, madenciler teşvik edilmeli. Bu olduğu sürece Türkiye, sanayisinin hammadde ihtiyacını karşılar. İçeriden karşılanan hammadde, Türkiye’nin dünya sanayisinde yaşanan rekabet gücünü artırır.

Kendine yeten bir ülke olarak artı değer yaratır, cari açık vermez. Bunlar hep birbirine bağlı şeyler. Bunlar olduğu sürece yatırım da artar istihdam da artar.

Dolayısıyla vatandaşların aşı, işi ve huzuru da artmış olur. Tüm bu gelişmelerin madencilikle başladığına inanıyorum.

Madencilik lokomotif bir sektördür.”

TÜRKİYE MADEN AÇISINDAN ZENGİN BİR ÜLKE “Madencilik Bakanlığı’nın kurulması bizim sektör olarak yıllardır en önde gelen taleplerimizden biri” diyen Atılgan Sökmen, sözlerine şöyle devam ediyor: “Türkiye kaynakları itibariyle böyle bir yönetimi hak ediyor. Türkiye maden açısından zengin bir ülke. Bunun düzenlenmesi, ileriye götürülmesi doğal olarak devletin yükümlülükleri arasında. Şimdi biz Enerji Bakanlığı içerisinde bir yapılanmayla bu işi götürmeye çalışıyoruz. Enerji Türkiye’nin en büyük sektörü. İthalatıyla, yerli üretimiyle, dağıtımıyla muazzam büyüklükte bir sektör olarak dikkat çekiyor. Bizim ormanla ilişkimiz var, toprakla, halkla, suyla ilişkimiz var.

Dolayısıyla bu disiplinlerin hepsinin karışabildiği bir konumdayız.”

En zorlu koşullarda bile, Dräger ile güvendesiniz.

Dräger acil durum kaçış ekipmanları, kişisel koruyucu ekipmanlar ve gaz algılama dedektörleri, temel prensibimiz olan güvenirlilik ve kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmiş ve üretilmiştir.

AYRINTILI BİLGİ İÇİN: WWW.DRAEGER.COM.TR Draeger Safety Korunma Teknolojileri Ltd. Şti. İlkbahar Mahallesi, Konrad Adenauer Caddesi No: 54/A‐B Yıldız 06550 Çankaya ‐ Ankara / Türkiye Tel : (0312) 491 06 66 • Faks : (0312) 490 13 14

Dräger. Yaşam için Teknoloji.

MADEN

DR. MUHTEREM KÖSE ALTIN MADENCILERİ DERNEĞI GENEL KOORDINATÖRÜ MADEN YÜKSEK MÜHENDISI

RAKAMLAR NE SÖYLÜYOR? “DÜNYADA 2014 YILI İTİBARİYLE METAL MADENCİLİĞİNDE YAKLAŞIK 800 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE 791 PROJE YÜRÜTÜLÜYOR. NE YAZIK Kİ BU LİSTEDE TÜRKİYE’DEN BİR TEK İSİM BİLE YER ALMIYOR. DÜNYADA METAL MADENCİLİĞİNDEKİ YATIRIMLARDA TÜRKİYE’NİN PAYININ YOK DENECEK KADAR AZ OLMASI METAL MADENCİLİĞİNDE NEDEN ÇOK BÜYÜK ORANDA DIŞA BAĞIMLI OLDUĞUMUZU AÇIKLIYOR”

24 www.platinonline.com

Dünya nüfusu 1950 yılında yaklaşık 2.5 milyar iken günümüzde 7 milyar seviyesine geldi. 2050 yılında dünya nüfusunun yaklaşık 10 milyara ulaşması bekleniyor. 1950’de dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 70’i köylerde yaşarken, günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 54’ü şehirlerde yaşıyor. Şehirleşme oranının Afrika’da yüzde 40, Avrupa’da yüzde 74, Kuzey Amerika’da yüzde 82 olduğu görülüyor. Köyden şehirlere göç ve modern yaşama geçiş, enerji, metal hammadde talebinin artmasına doğrudan etki yaratıyor. Örneğin 1950 yılında dünyada demir cevheri talebi sadece 245 milyon ton iken, günümüzde bu talep 1125 kat artarak 3 milyar ton/yıl seviyesine çıktı. Aynı şekilde bakır talebi 1950 yılında 2.4 milyon ton iken, günümüzde 17 milyon tona, alüminyum talebi 1.5 milyondan 45 milyon tona, nikel talebi 145 tondan 2.1 milyon tona, altın talebi 982 tondan 3 bin tona, potas gübresi talebi 4.4 milyon tondan 34 milyon tona çıktı.* Aynı şekilde gelişmişlik seviyesine bakıldığında dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20’si gelişmiş toplum standartlarında yaşarken, geriye kalan yüzde 80 ise hala gelişmekte olan ülkeler kapsamında kişi başı maden tüketimi gelişmiş ülkelere göre 3-4 kat daha az düzeyde. Gelişmiş bir toplum olabilmek için daha çok enerji, mineral ve metal tüketilmesi gerekiyor. Bunun nedeni modern yaşam için gerekli her şeyin yapımında madenler/metaller ve enerji kullanılıyor olması. Örneğin, sahip olduğumuz evin yapılabilmesi

için onlarca maden kullanılıyor. Aynı şekilde sahip olduğumuz otomobil, beyaz eşyalar, elektronik eşyalar, ulaşım araçları, kısaca her türlü araç ve gerecin yapımı madenler sayesinde gerçekleştiriliyor. Hayatımızdan madenleri çıkarırsak mağara yaşamına dönmemiz gerekir. Ülkemiz önemli bir jeolojik kuşak üzerinde yer almasına rağmen özellikle enerji ve metal üretiminde ne yazık ki ABD ve Avrupa’nın 100 yıl önceki kişi başı üretim değerlerinin bile gerisinde kaldı. Örneğin, 1910 yılındaki kömür üretim rakamlarına baktığımızda, İngiltere kişi başına 6.7 ton, ABD 5.5 ton, Almanya 2.9 ton kömür üretimine sahipti. Aradan 104 yıl geçmiş olmasına ve modern teknik ve yöntemlere sahip olmamıza rağmen, ülkemizde 2014 yılında kömür üretimi ne yazık ki kişi başına yaklaşık 0.8 ton seviyesinde. Maalesef metal üretiminde halimiz daha da kötü durumda.

Kendi otomobilini, otobüsünü, kamyonunu, tankını, uçağını, beyaz eşyalarını, elektronik araç ve gereçlerini kendisi üretme iddiasında olan bir ülke, söz konusu araç ve gereçlerin yapılmasında kullanılan metallerin ülke içinde aranmasını ve üretimini teşvik ederek, bu alanlarda büyük yatırımların yapılmasını gerçekleştirecek akılcı politikalar izlemek zorunda.

Türkiye, 2013 yılında enerji ve ara mal ürünlerine yaklaşık 56 milyar dolar, metal ve aksamı ara mal ürünlerinin ithalatına ise yaklaşık 42 milyar dolar ödedi.** Görüldüğü gibi Türkiye’nin ithalatında maden

ve madenciliğe dayalı ara mal üretimi çok ciddi bir yer tutuyor. Maden ve madenciliğe dayalı ara malları kendi kaynaklarımızdan temin edebilir miyiz? Türkiye’de inşaat sektörünün gelişmesi ülkemizde inşaat sektörünün ihtiyaçlarına cevap verecek daha çok küçük sermayeli madencilik modelinin gelişmesine imkan hazırladı. Bu bağlamda taş ocağı, çimento, kireç, mermer, boya, tuğla, kiremit, seramik, cam, hurdadan uzun demir yapımı gibi alanlarda önemli gelişmeler yaşandı. Ancak enerji ve metal madenciliği, çok yoğun sermaye gerektiren yatırımlar olduğu için bu alandaki yatırımlar birkaçı dışında cılız kaldı. Örneğin, bakır, kurşun, çinko, altın, nikel ve molibdenden oluşan metal madenciliğinde, aramalardan başlayarak bir metal üretimine geçinceye kadar en az 15-20 yıl bir sürenin aksaklıklar yaşanmaksızın başarı ile yönetilmesi ve en az 100500 milyon dolarlık yatırım sermayesi gerekiyor. Ülkemizde maalesef 15-20 yıl sonra geri dönümü belki olabilecek böylesi bir alana risk sermayesi harcayacak madencilik kültürü olan yatırımcı çok az var. Benzer şekilde petrol ve doğalgaz aramaları da hiçbir garantisi olmaksızın yüz milyonlarca veya milyarlarca dolar risk sermayesi harcamayı zorunlu kılıyor. Dünyada 2014 yılı itibariyle metal madenciliğinde yaklaşık 800 milyar dolar değerinde 791 proje yürütülüyor. Ne yazık ki bu listede Türkiye’den bir tek isim bile yer almıyor. Dünyada metal madenciliğindeki yatırımlarda Türkiye’nin payının yok denecek kadar az olması metal madenciliğinde neden çok büyük oranda dışa bağımlı olduğumuzu açıklıyor. Rakamlar madencilikte nerede olduğumuzu net bir şekilde ifade ediyor. Türkiye’nin 75 yılda gerçekleştirdiği maden sondajını Kanada bir yılda gerçekleştiriyor. Ülkemizde maden aramacılığı çok ciddi sıkıntılarla karşı karşıya. Enerji ve metal madeni aramalarında yatırımcı arama döneminde 10-15 yıl hiç para kazanmadan sürekli cebinden para harcayarak arama projelerini yürütmek zorunda.

Aramalara harcanması gereken paraların, izin bedelleri adı altında bürokrasi çarkları içinde heba edilmesinin önüne geçilmelidir. Madencilik faaliyetleri için alınması gereken zorunlu izinler Haziran 2012’den itibaren doğrudan Başbakanlığın onayına tabidir. Başbakanlık kimi uygun görürse ona izin veriliyor. Bu durum yatırım için gerekli olan öngörülebilirlik kıstasını ortadan kaldırıyor. Sektörde ciddi sıkıntılara yol açan bu uygulamanın en kısa sürede eski haline gelmesi bekleniyor.

Kamuoyundaki algının aksine her yerde maden bulunmuyor. Dünyada ülke yüzölçümlerinin yak-

laşık binde veya on binde birinde madencilik yapılıyor. Örneğin ABD’de binde bir, Meksika’da binde bir, Türkiye’de binde bir, Kanada’da ise on binde dört oranlarında madencilik yapıldığı görülüyor. Ülkemizde ise yaklaşık binde bir oranında madencilik yapılıyor. Üstünde orman olan alanların ise on binde birinde madencilik yapıldığ ı g ö r ü l ü y o r. A n c a k O r m a n G e n e l Müdürlüğü’nün gelirlerinin yaklaşık yüzde 30’u madencilerden alınan izin bedellerinden karşılanıyor. Dünyada benzeri görülmeyen çok yüksek orman izin bedelleri ile ülkemiz kendi yeraltı kaynaklarını değerlendiremez hale getirildi. 2001 yılında enerji ithalat ihracat dengesi faturamız eksi 8 milyar dolar iken, 2013 yılında 6 kat artarak eksi 49 milyar dolara yükseldi. Öte yandan metal ithalat-ihracat dengesi 2001 yılında sadece eksi 0.9 milyar dolar iken, bu rakam 2013 yılında tam 24 kat artarak eksi 21.4 milyar dolara çıktı.

Rakamlar enerji ve metal madenciliğinde durumun ciddiyetini yeterince ifade ediyor. Türkiye, doğalgaz ihtiyacının yüzde 98’ini, petrol ihtiyacının yüzde 93’ünü, kömür, asfaltit ve petro kok ihtiyacının yüzde 58’ini, metal tüketiminde ise alüminyum ihtiyacının yüzde 99’unu, bakır ihtiyacının yüzde 90’ını, krom, antimuan, kurşun, çinko, nikel ihtiyacının yüzde 100’ünü, altın ihtiyacının ise yüzde 80’ini ithal ediyor.

Demir Çelik Üreticileri Birliği’nin rakamlarına göre, demir cevheri ithalatında yüzde 65, hurda ithalatında yüzde 65 ve paslanmaz çelik ithalatında ise yaklaşık yüzde 97 oranında dışa bağımlıyız.

Madencilikte dışa bağımlılığımızın azaltılabilmesi için ithalatına her sene milyarlarca dolar ödediğimiz madenlerin yurt içinde üretilmesine yönelik olarak yürütülen arama çalışmaları ve entegre yatırımlar stratejik yatırımlar kapsamına alınarak desteklenir ise kendi ihtiyacımızı kendi kaynaklarımızdan karşılayabilecek duruma gelebiliriz. *Energy and Mines Minester’s Conference, Sudbury, Ontario, August 2014 ** http://www.trademap.org

TÜRKİYE, DOĞALGAZ İHTİYACININ YÜZDE 98’İNİ, PETROL İHTİYACININ YÜZDE 93’ÜNÜ, KÖMÜR, ASFALTİT VE PETRO KOK İHTİYACININ YÜZDE 58’İNİ, METAL TÜKETİMİNDE İSE ALÜMİNYUM İHTİYACININ YÜZDE 99’UNU, BAKIR İHTİYACININ YÜZDE 90’INI, KROM, ANTİMUAN, KURŞUN, ÇİNKO, NİKEL İHTİYACININ YÜZDE 100’ÜNÜ, ALTIN İHTİYACININ İSE YÜZDE 80’İNİ İTHAL EDİYOR

www.platinonline.com 25

MADEN

TASARI YAŞALAŞTI, YÖNETMELİK BEKLENİYOR İSTANBUL MADEN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ’NİN VERİLERİNE GÖRE, 2014 YILINDA TÜRKİYE’NİN MADEN İHRACATI, DEĞER BAZINDA BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI DÖNEMİNE GÖRE YÜZDE 7.7 AZALIŞLA 4 MİLYAR 647 MİLYON DOLAR, MİKTAR BAZINDA İSE YÜZDE 4.8 AZALIŞLA 21 MİLYON 237 BİN TON OLARAK GERÇEKLEŞTİ

T

ürkiye madencilik sektörü 2014 yılını, maalesef acıyla kapattı.

Başta Soma ve Ermenek olmak üzere madenlerimizde yaşanan facialar can kayıplarına yol açtı. Özellikle Soma’da yaşanan olay ve 301 madencimizin şehit olmasının ardından hükümet yeni bir yasa çıkarma hazırlığına girdi ve 2015 yılında bu tasarı yasalaştı. “Şimdi yönetmelikleri bekliyoruz” diyen İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kahyaoğlu, sektörün durumunu ve yapılması gerekenlerle ilgili sorularımızı yanıtladı…

2014 yılında madencilik sektöründe dünyada ve Türkiye’de ne gibi gelişmeler yaşandı? Şimdi yönetmeliklerini bekliyoruz. Ancak sektördeki sorunları tümüyle çözmesi konusunda endişelerimiz bulunuyor.

Bunun yanında; sektörün ihracatında da geçen yıllara oranla gerileme yaşandı. Son yıllarda sürekli artış trendinde olan ihracatımız, 2014 yılında başta Çin olmak üzere, Rusya, Suriye, Irak gibi diğer pazarlarda da geriledi. Sektörümüz 2013 yılında gerçekleştirdiği 5.04 milyar dolarlık rekor ihracat ile 2014 yılına başlangıç yaptı. Ancak 2014 yılında gerek küresel talepte yaşanan gerileme, gerekse jeopolitik riskler sonucunda ihracatımızda gerileme söz konusu oldu.

2014 yılında Türkiye’nin maden ihracatı, değer bazında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.7 azalışla 4 milyar 647 milyon dolar, miktar bazında ise yüzde 4.8 azalışla 21 milyon 237 bin ton olarak gerçekleşti. Sektör olarak, son yıllarda ihracatta yakaladığımız yükselişi 2014 yılında maalesef koruyamadık. Ürün grupları

26 www.platinonline.com

bazında ihracat incelendiğinde; 977.8 milyon dolar ile blok mermer ve traverten birinci sırada yer alırken, işlenmiş mermer 799 milyon dolarla ikinci, bakır cevherleri 370 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı.

Madencilik sektörünün en büyük pazarı Çin’e yapılan ihracat bu dönemde yüzde 26.5 oranında azalışla 1.81 milyar dolar oldu. Çin’de ekonomik büyümede yaşanan yavaşlamanın ardından Çin Merkez Bankası’nın parasal genişlemeye giderek ekonomiye önemli miktarlarda kredi sağlamaya başlamasının, 2015 içerisinde ihracat değerlerine olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. Sektör olarak 2015 yılında ihracatımızı artıracağımızı ve 2014 yılını telafi edeceğimizi umuyoruz. Sahip olduğumuz zengin maden rezervlerimiz sayesinde 175 farklı ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. Önümüzdeki dönemde mevcut pazarları korumaya devam ederek yeni pazarlara açılmayı hedefliyoruz. Sektörümüz ihracat odaklı bir büyüme çizgisi seyrediyor.

Sektörümüzde hizmet veren KOBİ’lerin sahip oldukları ve potansiyel üretim güçlerini en doğru şekilde değerlendirmeleri ve son yıllarda yakalanan ihracat başarılarını “YENİ ÇIKAN MADEN YASASI BAZI DÜZENLEMELER GETİRİYOR ANCAK ÖNLEM BAZINDA BAKTIĞIMIZDA HEP PARA CEZALARININ ARTIRILDIĞINI GÖRÜYORUZ. BÖYLE OLMAMALI. SEKTÖRÜN TÜM KESİMLERİNİN İÇİNDE OLACAĞI VE HERKESİN MUTABAKATA VARDIĞI BİR YASAYA İHTİYAÇ VAR. DİĞER YAPILANLAR GEÇİCİ ÖNLEMLERDEN ÖTEYE GİTMEZ”

korumaları gerekiyor. Ayrıca bu dönemde sektörün, güçlü olduğu pazarları korurken, yeni pazarlar yaratması da büyük önem taşıyor. Ülkemizin madencilik alanında sahip olduğu zengin kaynakları, doğru stratejilerle dünya pazarlarına ulaştırabildiğimiz takdirde sektörümüzün ihracatının önümüzdeki yıllarda daha da artacağını söyleyebiliriz.

Yaşadığımız madencilik facialarından ne gibi dersler çıkarmalıyız?

Madencilik maalesef riskli bir meslek.

Ancak bu demek değil ki madencilikten vazgeçeceğiz. Çünkü madenler ve madenlerden elde edilen ürünler günlük hayatımızın her aşamasında kullandığımız ve neredeyse vazgeçemediğimiz ürünler.

Yemek yediğimiz çatal kaşıktan, konuştuğumuz telefona, bindiğimiz otomobilden, uçağa, sağlık sektöründe kullandığımız hemen hemen tüm ürünlerin kökeninde madenler yer alıyor. O zaman ne yapacağız? Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi; yeraltındaki madenleri çıkarırken insan sağlığına dikkat edip, çevre tahribatını en aza indirecek uygulamalar getireceğiz ve gerekli önlemleri alacağız. Burada devlete düşen görev; bunu, işverenin inisiyatifine bırakmayacak kararlar alıp uygulanıp uygulanmadığını denetlemektir. Öyle ki herhangi bir kaza olduğunda tüm sektörü değil, ihmali yapanı, gerekli önlemleri almayanı cezalandırabilecektir. Bunun yanında işveren ve işçi de bilinçlendirilecek. Doğru çalışanların desteklendiği ve sayılarının arttığı sürece yanlış yapanların sayısı en aza inecektir. Burada işçi kardeşlerimize de görev düşüyor. Soma’da kazadan önce elektrik arızasının çıktığını bildiği

İSTANBUL MADEN İHRACATÇILARI BIRLIĞI (İMİB) YÖNETIM KURULU BAŞKANI ALI KAHYAOĞLU

www.platinonline.com 27

MADEN halde gerekli yerlere başvurmayan, önlem alınmasını istemeyen işçilerimiz de kendi hayatlarını riske atmayacak. Gerekirse madene inmeyecek. Öyle ki yemeği beğenmediği için itiraz eden işçi kardeşlerimizin, kendi hayatları söz konusu olduğunda aynı duyarlılığı göstermemeleri bir hayli düşündürücü. Önce insan hayatı… Yeni çıkan Maden Yasası bazı düzenlemeler getiriyor ancak önlem bazında baktığımızda hep para cezalarının artırıldığını görüyoruz.

Böyle olmamalı. Sektörün tüm kesimlerinin içinde olacağı ve herkesin mutabakata vardığı bir yasaya ihtiyaç var. Diğer yapılanlar geçici önlemlerden öteye gitmez. İş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konularında ne durumdayız?

Bu konuda daha çok alınacak yolumuz var.

Gelişmiş ülkelerde işçiyi yasal çalışma saatlerinin dışında çalıştıramazsınız. Gerekli her türlü önlemi almadan işçiyi madene indiremezsiniz. Bizde durum ne yazık ki daha farklı işliyor. İşini düzgün yapan şirketler yok mu? Tabii ki var. Ancak sayıları az olduğu için pek fazla görülmüyor. İşte bunun için doğru örnekleri daha çok artırmamız ve ön plana çıkarmamız lazım. İşverenden, maaş alan mühendisi olumsuzlukları rapor etmedi diye ne kadar suçlayabilirsiniz.

Firmaya fatura kesen denetim şirketinin verdiği eğitimin kalitesini ve bunun denetiminin ne derece doğru olduğunu nereden bileceksiniz? İşte böyle facialar oluyor.

Ondan sonra başlıyoruz eleştirmeye, suçlamaya… Önemli olan kaza olmadan önce gerekli çalışmaları yapmak ve yapılanları iyi denetlemek. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişiklikler ne gibi yükümlülükler getiriyor?

Mevzuata yeni getirilen ‘Yeraltı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz’ hükmü ile 30 veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde yeraltı işlerinde çalışan işçiler, 6 aylık kıdem şartı aranmaksızın fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile işe iade davası açabilecekler. Bunun yanında 36’ncı maddede yapılan değişiklikle, işverenlere, alt işverene iş vermeleri halinde, bunların işçilerinin ücretlerinin

28 www.platinonline.com

ödenip ödenmediğini, işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak kontrol etmek ve varsa ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmak yükümlülüğü getirildi. Ayrıca 41’inci madde ile fazla çalışmanın ne şekilde yapılabileceği düzenlendi. Ayrıca linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde, yeraltında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı da asgari ücretin iki katından az olmayacak şekilde düzenlendi. Bunun yanında emeklilik yaşında da düzenlemeler yapıldı.

Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren, çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve 10 ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirmek zorundalar.

Torba Yasa’nın madenciliğe etkisi ne oldu?

Yeni iş sağlığı ve güvenliği paketinde iş kazalarını önleme amaçlı kısıtlayıcı düzenlemeler var. Rödovansa yani taşeronlaşmaya sınırlama, eğitim, yaptırım-teşvik, denetim, bürokratik alanda alınacak önlemler ile bazı nokta düzenlemeler olarak özetlenebilir. Yapılacak düzenlemeye göre, ruhsat YENİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PAKETİNDE İŞ KAZALARINI ÖNLEME AMAÇLI KISITLAYICI DÜZENLEMELER VAR. BUNLAR; RÖDOVANSA YANİ TAŞERONLAŞMAYA SINIRLAMA, EĞİTİM, YAPTIRIM-TEŞVİK, DENETİM, BÜROKRATİK ALANDA ALINACAK ÖNLEMLER İLE BAZI NOKTA DÜZENLEMELER OLARAK ÖZETLENEBİLİR. AYRICA MADENLERİN YERALTI PLANLARI ÜÇ BOYUTLU HAZIRLANACAK, KAMU İHALELERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YÖNELİK DÜZENLEME OLACAK, MADENLER İKİ YOLDAN YER ÜSTÜNE BAĞLANACAK, ACİL DURUMLARDA ÇIKIŞ İÇİN FOSFORLU HAYAT HATTI YAPILACAK, MADEN ÇALIŞMALARININ HER AŞAMASI ELEKTRONİK ORTAMDA KAYDEDİLECEK

sahibi gerçek veya tüzel kişiler, madenin işletilmesinde artık taşeron kullanamayacaklar. Madeni bizzat kendilerinin işletmesi gerekecek. Bir anlamda, rödovansa güvenerek ruhsat sahibi olma yolu kapanıyor.

Böylece, iş risklerine karşı önlem almada yetersiz kalabilecek kişilerin taşeron olarak madeni işletmelerinin önüne geçilmek isteniyor. Kamuda rödovans uygulaması korunmakla birlikte, rödovansçının işi bütünüyle başka bir taşerona devretmesi önlenmek isteniyor. Rödovans süresi kısa tutulduğunda, olabilecek en az yatırımla en çok kazancın elde edilmesi yaklaşımının öne çıkması şaşırtıcı değil. Bu nedenle, rödovans süresi en az 15 yıl olarak belirleniyor. Böylece, madeni işletecek olan işverenin, zaman baskısından uzaklaşarak, sağlık ve güvenlikle ilgili önlemler için yatırım yapmaktan kaçınmasının önlenebileceği öngörülüyor. Yeni düzenlemeyle birlikte üretim zorlanarak artırılamayacak.

Zorlama saptanırsa iş durdurulacak, sözleşme feshedilecek. Bir başka yenilik, çok tehlikeli işlerde çalışan 2 milyon 700 bin çalışana mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getirilmesi. Ayrıca madenlerin yeraltı planları üç boyutlu hazırlanacak, kamu ihalelerinde iş sağlığı ve güvenliğine yönelik düzenleme olacak, madenler iki yoldan yer üstüne bağlanacak, acil durumlarda çıkış için fosforlu hayat hattı yapılacak, maden çalışmalarının her aşaması elektronik ortamda kaydedilecek.

Bilgisayara işlenecek bilgiler aynı anda Enerji Bakanlığı’na geçilecek. Yılda bir olan acil durum plan ve tahliye tatbikatları altı ayda bir yapılacak. Sadece madenlerdeki şikayetleri değerlendirmek için ayrı bir hat kurulacak; maden sahalarının denetim ve faaliyetlerinin bağımsız kuruluşlar tarafından izlenmesi sağlanacak.

Madenciliğin öneminin tanıtılmasına yönelik ne gibi faaliyetler yapıyorsunuz?

Göreve geldiğimiz andan itibaren sloganımızı ‘Çevreci Madencilik’ olarak belirledik.

Madenlerin çevrenin düşmanı olmadığını, böyle görülmesine neden olan yanlış uygulamaların en aza indirilmesi için çalışmalar başlattık. Madenlerin hayatımızda ne kadar önemli olduğunu anlatacak spotlar hazırlıyoruz. Bunlarla kamuoyuna bilinmeyenleri anlatmaya çalışacağız.

MADEN

İHRACATIN YÜZDE 50’Sİ ÇİN’E YAPILIYOR TÜRKİYE EKONOMİSİNE ÖNEMLİ KATKI SAĞLAYAN SEKTÖRLERİN BAŞINDA MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN GELDİĞİNİ SÖYLEYEN EGE MADEN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ BAŞKANI MEVLÜT KAYA, SEKTÖRÜN GENELİNE YÖNELİK ÖNEMLİ DEĞERLENDİRMELERDE BULUNUYOR

EGE MADEN İHRACATÇILARI BIRLIĞI BAŞKANI MEVLÜT KAYA

M

adencilik sektörü Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlayan sektörler arasında yer alıyor. Ancak tüm sektörlerde olduğu gibi madencilik sektörü de ülkemizde ve dünyada yaşanan gelişmelerin etkisini üzerinde fazlasıyla hissediyor. Geçtiğimiz yıl özellikle dünya

30 www.platinonline.com

genelinde yaşanan siyasi ve ekonomik olumsuzlukların küresel ölçekte tüm sektörlerin ihracatını düşürdüğünü söyleyen Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Maalesef madencilik sektörü bu olumsuz durumdan etkilenen sektörler arasında yer aldı. Oldukça

önemli bir pazarımız konumundaki Çin’in geçtiğimiz yıl başlattığı bazı uygulamalar sektörümüzü olumsuz yönde etkiledi. Çin’in hammadde politikası gereği ithalatı sınırlandırması ve yine Çin’de doğal taş sektörünün birebir bağlantılı olduğu inşaat sektörünün durma noktasına gelmesi Türkiye’den yapılan

maden ihracatının düşmesine neden oldu. Ayrıca ülkemizde geçtiğimiz yıl yaşanan maden iş kazalarının sektörümüzü en derinden etkileyen olay olduğunu üzülerek söylüyorum. Rakamsal olarak bakarsak, 2014 yılı madencilik sektörü için zorlu bir yıl olarak kapandı. Özellikle madencilik sektörü olarak ihracatımızın yüzde 50’sini gerçekleştirdiğimiz Çin’de ekonomik anlamda yaşanan daralma sektörümüzü olumsuz yönde etkiledi. Ayrıca doğal taş ihracatımız için önemli bir pazar olan Hindistan’da doğal taş kotasının 800 bin tona çıkması doğal taş ihracatının artacağı yönde bir beklenti oluşturdu. Ancak henüz kayda değer bir ihracat artışı gerçekleşmedi. 2015 yılında ise madencilik sektöründe yaşanan daralmanın 2014 yılındaki kadar olmasa da devam edeceği görüşündeyiz. Ancak işlenmiş doğal taş pazarımız olan Amerika, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerdeki doğal taş talebinin artışının ihracatımıza olumlu yönde yansıyacağına ve 2015’in son çeyreğinden itibaren doğal taş sektörü ihracatının tekrar artışa geçeceğine inanıyoruz.

“KAZALAR ARTIK KADER OLMAMALI” Madencilik sektöründe iş kazalarının artık kader olmaması gerektiğini söyleyen Mevlüt Kaya, sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu tür kazaların en aza indirgenebilmesi için işvereninden işçisine kadar herkesin gereken önlemleri alması ve bu konuda oldukça hassas davranması gerektiğine inanıyoruz. Ayrıca sektördeki herkesin gerek dünyada gerekse ülkemizde yaşanmış olan kazalardan ders çıkarması gerekiyor. Biz ülke olarak, iş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konularında oldukça yeniyiz. Hatta bu konudaki geçmişimize ‘dün’ diyebilirim. İş güvenliği eğitimi konusunda ciddi eksiklerimiz var. İş güvenliği eğitiminde, sektörün kanunların ötesinde kendi içerisinde dikkat etmesi ve öncelik haline getirmesi gereken konular olduğuna inanıyoruz. Risk değerlendirmesinde ise dünya sıralamasına baktığımızda sonuç ortada. Ne yazık ki almamız gereken çok yol var ve bir an evvel hızlanmamız gerekiyor. Çünkü söz konusu olan insan hayatı ve iş kazalarının önlene-

bilmesi için gereken önlemlerin alınmasını zamana yayma lüksümüz yok. Sektörün bu konuda çok hızlı hareket ederek tüm gereklilikleri yerine getirmesi büyük önem taşıyor.” “ÇÖZÜME YÖNELİK ADIMLAR ATILMALI” Torba Yasa’nın olması gereken bir düzenleme olduğunu vurgulayan Mevlüt Kaya, konuyla ilgili düşüncelerini şöyle aktarıyor: “Diğer taraftan bu yasanın sektörü olumsuz etkilediği de bir gerçek. Şöyle ki, yeni yasanın getirdiği yükümlükler sonucunda, firmaların bugüne kadar yapmış olduğu plansız ve yanlış üretimin, yanlış fiyatlandırma politikasının devam etmesinin mümkün olmaması sebebiyle pek çok firma üretim planlamasını yeniden gözden geçirmek zorunda kaldı. Yasadan sonra maliyetlerde meydana gelen artış, mevcut şartlarda meydana gelen değişiklikler, işverenlere maddi anlamda birçok yükümlülük getirdi.

Firmalar bu yükün altından kalkamadı ve artan maliyetler neticesinde maalesef işten çıkarmalar oldu. Evet, bu olması gereken bir yasal düzenleme ancak firmaların içinde bulunduğu durumun da göz önüne alınması ve çözüme yönelik adımların atılması gerekiyor.”

“BAKANIMIZDAN SÖZÜMÜZÜ ALDIK” Orman izin bedellerindeki artışın sektörde yavaşlamaya neden olurken, mevcut üretim alanlarına da kısıtlama getirdiğini söyleyen Mevlüt Kaya, “Bu konuda sektörü “2015 YILINDA MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE YAŞANAN DARALMANIN 2014 YILINDAKİ KADAR OLMASA DA DEVAM EDECEĞİ GÖRÜŞÜNDEYİZ. ANCAK İŞLENMİŞ DOĞAL TAŞ PAZARIMIZ OLAN AMERİKA, KATAR, BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ GİBİ ÜLKELERDEKİ DOĞAL TAŞ TALEBİNİN ARTIŞININ İHRACATIMIZA OLUMLU YÖNDE YANSIYACAĞINA VE 2015’İN SON ÇEYREĞİNDEN İTİBAREN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ İHRACATININ TEKRAR ARTIŞA GEÇECEĞİNE İNANIYORUZ”

şu an için olumsuz etkileyen iki önemli nokta var. İlki orman izin bedelleri, diğeri ise başbakanlık genelgesinden kaynaklı ruhsat izinlerinin alınmasında meydana gelen gecikmeler. Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak biz bu sorunun çözümü için sektör adına çalışmalarımıza devam ediyoruz. Geçtiğimiz günlerde Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’nu ziyaret ettik ve sorunlarımızın çözümü konusunda destek istedik. Bakanımız, sektörümüzün haklı taleplerini karşılayacak yeni bir genelge talimatı verdi. Ayrıca madencilik sektörünün maliyetlerinde ciddi yükselişe neden olan orman izin ücretlerindeki artışın tekrar değerlendirilmesini de talep ettik. Bakanımızdan Türkiye genelinde illeri baz alan 4 kademeli kat sayı sisteminin tekrar gözden geçirilmesi sözünü aldık. Sektör olarak olumlu sonuçları bekliyoruz” diyor.

SANAYİNİN LOKOMOTİFİ: MADEN… Ülke kalkınmasının sanayileşme ile sağlandığının bilinen bir gerçek olduğunu söyleyen Mevlüt Kaya, madencilik sektörünün ekonomiye ve sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerektiğiyle ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Sanayileşmenin ana girdisi doğal kaynaklardır. Doğal kaynakları ülkelerin vazgeçilmez hazineleri olarak tanımlamak, diğer bir deyişle, sektörümüzü sanayinin lokomotifi olarak kabul etmek gerekiyor. Vasıfsız iş gücünü istihdam eden ve sosyal barışa katkı sağlayan Türk madencilik sektörü, ülkemizde emeği yoğun olan, köylüyü yerinde tarım işçisinden sanayi işçisi konumuna getiren, köyden şehre göçü önleyen, yatırım birim maliyeti dikkate alındığında diğer sektörlere göre 8 kat daha fazla istihdam yaratan, yaklaşık 500-600 bin kişiye iş sağlayan olmazsa olmaz bir sektördür.

Böyle değerli ve önemli bir sektörü desteklemek gerektiğine inanıyoruz. Türkiye ekonomisine ve sanayisine en çok katkı sağlayan sektörlerden biri olarak, bizim olduğumuz yerden çok daha ileride olmamız gerekiyor. Bunu da sektörümüzün gelişimine ve ilerlemesine engel olan sorunları ortadan kaldırarak sağlayabiliriz. Böylece üretim ve ihracatımızı artırıp dünya sıralamasındaki yerimizi çok daha yukarılara taşıyabiliriz.”

www.platinonline.com 31

MADEN

“MADEN BAKANLIĞI’NIN KURULMASI GEREKİYOR” TÜMMER YÖNETİM KURULU BAŞKANI RAİF TÜRK, PETROL YATAKLARIMIZIN OLMAMASI VE ENERJİ MALİYETLERİNİ GÖZ ÖNÜNE ALDIĞIMIZDA, BAKANLIĞIMIZ NEZDİNDE TABİİ KAYNAKLARIMIZIN ENERJİ İLE İLGİLİ KONULARIN GÖLGESİNDE KALDIĞINI VE TÜM BU NEDENLERLE MADEN BAKANLIĞI’NIN KURULMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLÜYOR

G

eçtiğimiz yılın, 2012/15 sayılı Başbakanlık genelgesinin etkilerinin belirginleştiği bir yıl olduğunu söyleyen TÜMMER Yönetim Kurulu Başkanı Raif Türk, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Bununla birlikte dünya madenciliğinde de 2014 iyi bir yıl olmadı. Bu süre içinde Türkiye ve dünya maden sektöründe genel olarak bir daralma yaşandı. Dünya piyasalarında yaşanan küçülme ve Çin’deki ekonomik gelişmeler, maden sektörünü olumsuz olarak etkiledi. Metaliklerde yaşanan fiyat düşüşleri, bu madenleri ekonomik değer olmaktan çıkarma noktasına getirdi.

Mermer özeline gelince, 5 yıl önce yapılan eylem planı çalışmamızda, ihracat artış oranı baz alınarak 2014 yılında mermer ihracatının 3 milyar 250 milyon dolar olması öngörülmüştü. Ancak gelinen noktada ihracatımız 2013 yılına göre yüzde 7.7 oranında azalma göstererek 2 milyar 128 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2014 yılında bürokratik engeller nedeniyle birçok yeni kaynak üretim aşamasına geçemedi ve üretim yapmakta olan ocaklar için gerekli izinler alınamadı. Kısacası 2014 yılı mermer sektörünün 30 yıldan bu yana gerileme gösterdiği ilk yıl oldu. Bu sonuç, bürokratik engele Çin’deki pazar daralmasının da eklenmesiyle oluştu ve bu yıl da devam edecek. 2014 yılı, madenciliğin geneli bakımından gerilemenin yaşandığı bir yıl oldu ve görünen o ki 2015 yılı da 2014’ten daha parlak olmayacak. Ümit ediyoruz ki Başbakanlık genelgesi, Orman Genelgesi ve benzeri engelleyici mevzuat düzeltilir ve bürokratik işlemlerde normale dönülür.

Zira 2015’te de gerek Orta Doğu ve Afrika, gerekse Uzakdoğu pazarlarındaki daralma

32 www.platinonline.com

TÜMMER YÖNETIM KURULU BAŞKANI RAIF TÜRK

zaten artarak devam edecektir. Son bir yıl içinde orman mevzuatında yapılan değişiklikler, daha önce de belirttiğim gibi genel olarak madencilik sektörünü bitme noktasına getirmenin başlangıcını oluşturdu.

Konu defalarca gündeme getirildi ve ilgililere düzeltmeyi yapmaları çağrısında bulunuldu. Gerekli düzenlemelerin yapılmaması halinde madencilik yapılamayacağı gerçeği net olarak her ortamda vurgulandı. Bu konuyla ilgili olarak Orman ve Su İşleri Bakanımız Sayın Veysel Eroğlu, Şubat ayı içerisinde sektör mensuplarımızı makamına kabul ederek, 2014/1 sayılı genelgeden kaynaklanan sıkıntılarımızı dinledi. Sayın Eroğlu, genelge ile ilgili yeni bir düzenlemeye gidileceğinin müjdesini verdi. Bununla birlikte hiçbir ölçüye uymayan orman izin bedelleri gibi mali düzenlemelerde de gerekli iyileştirmelerin yapılmasını bekliyoruz ve bu konuda da iyimser olmak istiyoruz. Aksi takdirde, söz konusu genelgelerin yürürlükte kalmaları halinde gerek madencilik gerekse de mermer sektörünün akıbeti parlak olmayacak.

Henüz gelişmiş ülkeler içerisinde yer almayan ülkemizin yeraltı kaynaklarını verimli ve güvenli üretim yöntemlerini kullanıp ekonomiye kazandırarak, gelişimini hızlandırmaktan başka bir alternatifi yok.”

“KURUMSALLIK ÖN PLANA ÇIKMALI” Madenciliğin çok tehlikeli işler sınıfında yer aldığını söyleyen Raif Türk, alınması gereken önlemler ile ilgili şunları söylüyor: “Tüm işletmeler iş güvenliği unsurlarını temin etmek ve olası riskleri ortadan kaldırarak çalışmak durumunda. Tüm bu işlemler ilgili mevzuat uyarınca yapılmalı ve

Çalışma Bakanlığı yetkilileri tarafından denetlenmeli. Yaşanan kazaların çoğunluğu gerekli tedbirlerin alınmaması, yönergelerin tam olarak yerine getirilmemesi ve denetimlerin yetersizliği nedeni ile yaşanıyor. Yasalarımız bu konuda yeterince kapsamlı ve yönlendirici. Önemli olan var olan bu yasaların uygulanması. Bir yandan da madencilik sektörü her alanda ilkelliği bir yana itip kurumsallığı öne çıkarmalıdır.

Kurumsallaşma olmadığı sürece kazaların da sonu gelmeyecek. İş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konularında, ilgili mevzuat ve benzeri kurallar incelendiğinde gelişmiş ülkelerden bir eksiğimiz olduğunu düşünmüyorum. Ancak ülkemizde iş güvenliğinin önemi yeterince anlaşılamadı. Örneğin bu konuda en ciddi işletmelerimizde dahi çalışanlara koruyucu donanım kullanmaları hususunda sürekli denetime ihtiyaç duyuluyor. Çalışanlarımız bu konuda yeterli bilgi ve beceriye sahip değiller. Çalışanlarımıza iş güvenliği, riskler ve risk yönetimi konusunda eğitimler verilmeli, bu eğitimler periyodik aralıklarla tekrarlanmalıdır. Aynı zamanda eğitim amaçlı çalışmalara devlet destekleri ve teşvikler de artırılmalı.”

“MADENCİLİK POLİTİKASININ GELİŞTİRİLMESİ LAZIM” Madencilik faaliyetlerinin gelişmekte olan ülkeler için olmazsa olmaz faaliyetler arasında yer aldığını söyleyen Raif Türk, sözlerine şöyle devam ediyor: “Eğer bir gün gelişmiş ülkeler arasında yerimizi alacaksak bu yeraltı zenginliklerimizin çıkarılıp işlenmesi ile mümkün olacaktır. Aksi takdirde hayatımızın her alanında kullandığı-

“YAŞANAN KAZALARIN ÇOĞUNLUĞU GEREKLİ TEDBİRLERİN ALINMAMASI, YÖNERGELERİN TAM OLARAK YERİNE GETİRİLMEMESİ VE DENETİMLERİN YETERSİZLİĞİ NEDENİ İLE YAŞANIYOR. YASALARIMIZ BU KONUDA YETERİNCE KAPSAMLI VE YÖNLENDİRİCİ. ÖNEMLİ OLAN VAR OLAN BU YASALARIN UYGULANMASI…” mız madenler için dışa bağımlı bir ülke konumunda kalınacak. Ülkemiz jeolojik olarak karmaşık bir yapıya sahip. Bu karmaşık yapı yeraltı zenginliklerini de beraberinde getiriyor. MTA tarafından yapılmış prospeksiyon ve sondaj çalışmaları incelendiğinde ülkemizin halen yüzey madenciliği yaptığı bir gerçek. Yeraltı zenginliklerimizin açığa çıkarılması konusunda ciddi prospeksiyon, sondaj, jeokimya ve benzeri çalışmalara ihtiyaç duyuluyor. Bu çalışmaların ihtiyaca göre yapılan mevzuat değişikliklerinden ziyade, planlı programlı bir şekilde yapılması, bu istikamette madencilik politikamızın geliştirilmesi zorunludur. Sektör olarak bağlı bulunduğumuz Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımıza yapmış ve yapmakta olduğu faaliyetlerden ötürü teşekkür borçluyuz. Ancak petrol yataklarımızın olmaması ve enerji maliyetlerini göz önüne aldığımızda, Bakanlığımız nezdinde tabii kaynaklarımızın enerji ile ilgili konuların gölgesinde kaldığını ve tüm bu nedenlerle Maden Bakanlığı’nın kurulması gerektiğini düşünüyorum. Bu görüş bütün madencilik sektörünce paylaşılıyor.”

www.platinonline.com 33

MADEN

ÇALIŞANLARINA BİLİNÇLENDİRME EĞİTİMİ VERİYOR TÜRKİYE ÇİMENTO MÜSTAHSİLLERİ BİRLİĞİ CEO’SU OĞUZ TEZMEN, MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN GEÇTİĞİMİZ YILI NASIL GEÇİRDİĞİ, BU YIL YENİ KANUNLA BİRLİKTE NELERİN DEĞİŞECEĞİ, MADEN KAZALARININ ÖNÜNE GEÇİLMESİ İÇİN NELERİN YAPILMASI GEREKTİĞİYLE İLGİLİ SORULARIMIZI YANITLADI…

2

014 yılında Türkiye’de madencilik sektöründeki küçülmeyi nasıl değerlendiriyorsunuz? 2015 yılında sektörü neler bekliyor?

2014 yılında ülkemiz madencilik sektörü tüm dünyadaki azalan emtia taleplerinden etkilendi. Bununla birlikte, mevzuat uygulamalarında yaşanan sorunlar, temditler dahil izin süreçlerinin uzaması ve zaman zaman olumsuz geri dönüşler belirsizlikleri ve ruhsat güvensizliğini beraberinde getirdi. Haliyle yatırımlarda düşüşler gözlendi.

Ayrıca, son üç yıllık süreçte Suriye, Rusya, Mısır, Irak ve Libya gibi komşu ülkelerde ve yakın coğrafyamızda yaşanan politik gelişmeler ihracat pazarlarımızda daralmalara yol açtı. Bazı pazarlarda ihracat tamamen durdu. 2015 yılında da dünyada yaşanacak talep değişiklikleri ülkemiz madencilik sektörünü etkileyecektir. Ülkemizde mevzuat yönünden çok büyük bir değişiklik beklenmemekle birlikte, içinde bulunduğumuz seçim süreci akabinde madencilik sektörünün önündeki belirsizliğin netleşebileceği ve daha öngörülebilir olacağı düşünülüyor.

Maden kazalarının bir daha yaşanmaması için yaşadığımız madencilik facialarından ne gibi dersler çıkarmalıyız? Bu tip faciaların bir daha yaşanmaması için ne gibi önlemler alınmalı ve neler yapılmalı? Özellikle son zamanlarda yaşadığımız üzücü sonuçları olan maden kazalarının, her şeyden önce yeterli bilgi birikimi olmadan ya da mesleki birikimleri dikkate almadan daha fazla üretim beklentisi ile yapılan madencilik faaliyetleri sonucu olduğu

34 www.platinonline.com

düşünülüyor. Önlem alma ve adım atma noktasında öncelikli olarak devlet eliyle güçlü bir sektörel işbirliği ağının kurulması ve denetimlerin etkin hale getirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği ile birlikte teknik, mali ve çevresel konularda ilgili mevzuata dayalı çok yönlü denetim mekanizmalarının sağlıklı işletilememesini, mevcut kültürel yaklaşımımızın iyileştirilememesinde önemli bir sebep olarak görüyoruz. Bu noktada, denetim mekanizmalarının gerçek anlamda işletilebilmesinin ancak alanında 10-15 yıllık deneyim ve uzmanlığa sahip kalifiye elemanlar tarafından gerçekleştirilen denetimlerle mümkün olabileceğinin altını çizmek isteriz. Halbuki mevcut uygulamalarda üniversiteden yeni mezun mühendislerin mesleki iş tecrübesine sahip olmadan kamu kurumu adına denetim faaliyetinde görevlendirildiklerine şahit olunuyor. Özellikle kazaların yoğun yaşandığı yeraltı madenciliğinde üretim sürecinde bulunmayan mühendislerin, denetim yapabilmesi veya iyileştirici önlemlere ilişkin önerilerde bulunmasını denetimin etkinliği açısından sorgulanması gereken husus olarak görüyoruz. Bunun yanı sıra denetleme yapan kamu görevlilerinin maden gruplarına göre uzmanlaşmaması, aynı kişinin hem yeraltı kömür ocağını hem de kum ocağını denetimlerini aynı günde tamamlama zorunluluğu, denetimlerin güvenliği açısından soru işareti olarak duruyor. Kamu kurumlarında denetim yapan uzmanlara alanında en azından 10 yıl tecrübeli olma şartı getirilmesi soru işaretini bir nebze

ortadan kaldırabilir. İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda çimento sektörü olarak sektörel birliklerin önemine haiz bir anlayışla gerçekleştirdiğimiz İş Sağlığı ve Güvenliği’ne yönelik istatistiksel çalışmaları ve teknik değerlendirmeleri dikkatle ele alıyoruz. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda TÇMB ve kardeş kuruluşumuz Çimento Endüstrisi İşverenler Sendikası (ÇEİS) olarak yönetici ve çalışanlarımıza bilinçlendirme eğitimleri veriyor, etkinliği daha da artıracak plan ve uygulamalar yapıyoruz.

Beraberinde, sektörel stratejilerin oluşturulmasına, madencilik politikalarının şekillendirilmesine ve topladığımız verilere dayalı sorunların çözülmesine yönelik ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve özel sektör arasındaki diyalogları canlı tutmaya özen gösteriyoruz.

Gelişmiş ülkelerle Türkiye’yi kıyasladığımızda, iş güvenliği eğitimi, risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi konusunda ne durumdayız?

Madenciliğin ileri teknoloji ile yoğun olarak yapıldığı Avustralya, Kanada, Almanya gibi ülkelerde yapılması gerekenleri net çizgilerle belirleyen, başta ilgili tüm mevzuat olmak üzere rehber dokümanlar, mesleki uygulama ilkeleri, deklarasyon araçları gibi çalışanı da işvereni de yönlendiren birtakım düzenlemeler bulunuyor. Ayrıca, bu ülkelerde mesleki eğitimlerde simülasyonlu eğitim materyallerinin yoğun olarak kullanılması iş kazası istatistiklerine olumlu yansıyor. Bununla birlikte, söz konusu ülkelerde devletin enstitüler, üniversiteler, sek-

Madencilik sektörünün ekonomiye, sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerekiyor? Öncelikle yoğun bürokrasinin sadeleştirilmesi ve madencilik ve sanayi için daha uygulanabilir bir yapıya kavuşturulması önemli. Bununla birlikte, teknik yatırımlar için teşviklerin veya desteklerin artırılması ve maliyet düşürücü politikalar da sektöre ivme kazandıracak ciddi adımlar olacaktır.

Ayrıca, kamuoyundaki olumsuz algının değiştirilmesi de sektörün işlerliğinin sağlanabilmesi için önem arz ediyor. Ancak, bu noktada en az bürokratlar kadar madencilerin de çaba göstermeleri gerektiğinin ve sektörün adının iyi uygulamalarla birlikte anılmasının önemli olduğunun altını çizmeliyiz.

TÜRKİYE ÇİMENTO MÜSTAHSİLLERİ BİRLİĞİ CEO’SU OĞUZ TEZMEN

törel birlikler ve şirketler ile işbirliklerinin çok fazla olduğunu görüyoruz. Bu durum konuların sektörlerce benimsenmesini risk yönetimini daha kolay ve ivedi hale getiren anlamlı bir yaklaşımdır. Ülkemiz madenciliğinin de bu anlayışla sürdürülebilir hale gelmesi, kamu ve özel entegre şekilde risk değerlendirmeleri yapmaları, yönetim ve iletişim uygulamaları iş güvenliği yönünden önleyici tedbirler olacaktır. Ancak, iş güvenliğinin davranış, davranış değişikliğinin de bir süreç olduğunun unutulmaması gerekiyor. Bu gerçekle birlikte, eğitim kadar zamanın ve tecrübenin önemini de göz önünde bulundurmak zorundayız.

Orman izin bedellerindeki artış, yatırımları nasıl etkileyecek? Ülkemizde orman bedelleri ile ilgili birim bedelleri dünyadaki başka ülkelerden farklı

olarak oldukça yüksek oranda uygulanıyor.

Bazı farklı durumlarda Orman Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilen yıllık kira bedelleri bile emsal arazi satın alma bedellerinden çok daha yüksek seviyelerde olabiliyor. Bu durumun sektörümüzün de içinde bulunduğu kuruluşların geleceğe yönelik ya da kısa vadeli yatırım düşüncelerini oldukça olumsuz yönde etkileyecektir diye düşünüyorum. Üstelik mevcut bazı maden işletmelerinin kaldıramayacağı yüksek bedeller karşısında faaliyet gösterdikleri ocaklarını kapanma tehlikesi ile karşı karşıya bırakabilecekler. Kanada, Avustralya gibi madencilikte gelişmiş bazı ülkelerde orman izinleri ile ilgili herhangi bir bedel ödenmediği biliniyor. Bu nedenle ülkemizde orman birim bedellerinin şimdi olduğundan çok daha makul seviyelere çekilmesi hayati önem taşıyor.

Madenciliğin öneminin kamuoyuna tanıtılmasına yönelik ne gibi faaliyetler yapıyorsunuz? Sosyal sorumluluk projeleriniz var mı?

Bu konuda, madencilik sektörü üst kuruluşlarına üye olunarak bu konudaki çalışmalarına destek veriliyor. Üniversitelerle diyalog içerisinde çalışmaya özen gösteriyoruz. Bu sayede, gelecekteki genç meslektaşlarımızın farkındalıklarının artırılmasını ve bilinçlenmelerini ciddi anlamda önemsiyoruz. Fabrikalarımız da düzenledikleri çeşitli etkinlikler ve proje yarışmaları ile madencilikte ve özellikle kamuoyunun dikkatle izlediği madencilik sonrası rehabilitasyon faaliyetlerinde iyi örneklerin artırılmasına yönelik katkı sağlamayı önemli bir görev olarak görüyor. Ayrıca sektörümüz esasen sanayi odaklı olduğundan sosyal projelerimizin ağırlıklı olarak çevre, sağlık, eğitim ve iş sağlığı konularında çeşitlilik arz ettiğinin de altını çizmek isteriz.

“6592 SAYILI MADEN KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN 18.2.2015 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRDİ VE SEKTÖRÜMÜZÜN ANA HAMMADDESİ OLAN KALKER, DAHA ÖNCE GÜVENCESİ BULUNMADIĞI II(A) GRUBUNDA İKEN YENİ KANUNDA YENİ GRUP OLUŞTURULMASI İLE II(C) GRUBUNDA ARZ GÜVENLİĞİNE KAVUŞMUŞ OLDU”

www.platinonline.com 35

MADEN

KARANLIĞI AYDINLIĞA ÇIKARAN ANAHTAR ÇANAKKALE MADENCİLER DERNEĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI NURETTİN AHİ: “SANAYİLEŞMEK İÇİN HAMMADDENİZ OLMASI GEREKİR. EĞER HAMMADDENİZ YOKSA DIŞARIYA BAĞLI SANAYİLEŞİRSİNİZ. BİZ MADENCİLER KARANLIĞI AYDINLATAN GELİŞMİŞLİĞİN ANAHTARI OLDUĞUMUZA İNANIYORUZ. MADENCİLİK SEKTÖRÜ YÜKSEK KATMADEĞERİ OLAN BİR SEKTÖR OLMASI NEDENİYLE ÜLKENİN KALKINMASINDA ÇOK ÖNEMLİ ROL OYNUYOR” DİYOR

S

ektörün içinde bulunduğu durumun, sektörün kendisinden kaynaklandığını söyleyen Çanakkale Madenciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Ahi, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Şöyle ki bu konuyla ilgili olarak ‘İlgililer bilgisiz, bilgililer ilgisiz’ diyebilirim. Bunun ne anlama geldiğini açıklayacak olursak, Türkiye’de maalesef birçok konuda olduğu gibi madencilik konusunda sözde ilgilenen çevreci dostlarımız konulardan bilgisizler.

Bizler bu işi meslek edinmiş ve bu işten evine ekmek götüren kişiler de bir o kadar ilgisiziz. Bizim bu ilgisizliğimizin cezasını hem sektörün hem de Türk milletinin çektiğini düşünüyorum. Sektörümüzdeki bilgisi ve birikimi yüksek kişilerin ellerini taşın altına koyarak madenciliğin önemi, ekonomiye ve kalkınmamıza etkisini yüksek sesle dile getirmenin zamanıdır.”

“ANADOLU’DA BAŞLADI DÜNYAYA YAYILDI” Günümüzde madenciliğin öneminin ülkemizde çok fazla bilindiğini düşünmediğini dile getiren Nurettin Ahi, konuyla ilgili şu açıklamaları yapıyor: “Toplumu bilgilendirmek için biz her ortamda anlatmaya çalışıyoruz. Ülkemizin her bölgesi maden potansiyeli olarak çok önemli. Günümüzde Anadolu’da yaşayan bizler daha önce bu topraklar üzerinde yaşayan insanlar kadar yeraltı kaynaklarımızın farkında değiliz.

Konuyla ilgili şu örnekleri verebilirim: Bir efsaneye göre 4 Aralık tarihi, Roma İmparatorluğu döneminde milattan sonra 230’lu yıllarda babasının gazabından kaça-

ÇANAKKALE MADENCILER DERNEĞI YÖNETIM KURULU BAŞKANI NURETTIN AHI 36 www.platinonline.com

rak madencilerin çalışmakta olduğu bir mağaraya sığınan ve madenciliğin piri olarak kabul edilen Santa Barbara’ya adanmıştır. Madenciler tarafından Azize kabul edilen Santa Barbara’nın aynı zamanda İzmit’te yaşamış olması ve efsanenin geçtiği mekanların Anadolu olmasının da ayrı bir önemi vardır. 4 Aralık tarihi önce Anadolu’da sonra Avrupa ve tüm dünyada Dünya Madenciler Günü olarak kutlanmaya başlanmıştır. İkinci olarak günümüzde madencilikte kullanılan ONS ölçüsü İngilizlerin kullandığı ONS ölçüsü ile farklıdır. İngilizlerin kullandığı ONS ölçüsü 28.3 gramdır. madencilerin kullandığı ONS ölçüsü ise 31.1 gramdır. Bu ölçünün adı TROYA ONS ölçüsü olarak bilinir. 18 Mart Üniversitesi’nden bir profesörümüz bu ölçü birimi konusunda bir araştırma yapmış ve araştırmasının sonucunda TROYA ONS’unun Fransa’nın bir kasabasından alındığını bulmuş. Ancak bu kasaba madencilik ile hiç alakası olmayan bir kasaba olduğu için, bu ölçünün bu topraklarda bulunan Truva’nın olduğunu iddia etmektedir. Tarih boyunca bu topraklarda madenciliğin değeri bilinmiş ve madencilik yapılmış. Bizler de yeraltı zenginliklerimizin değerini bilerek insana ve çevreye saygılı madenciliğin gerekliliğini ve önemini anlatmamız gerekir diye düşünüyoruz. Şu anda ülkemizde maden potansiyelimizin yüzde 30’u işletiliyor. Biz de bu oranı yukarı çekmeyi amaçlıyoruz.”

“EN AZ ZARARLA EN ÇOK VERİM İÇİN ÇALIŞIYORUZ” İnsanoğlunun varlığından bu yana madencilik faaliyetlerinin yapıldığını ve günümüzdeki teknolojinin gelişimiyle daha fazla önem kazandığını söyleyen Nurettin Ahi, sözlerine şöyle devam ediyor: “Dünyamızın kıt olan yeraltı kaynakları bu yüzyılda daha SEKTÖRÜN ÖNÜNDEKİ EN ÖNEMLİ SORUNLARDAN BİRİ PASTA PAYLAŞIMI KONUSU. BU PAYLAŞIMDA DEVLET HAKKI, KURUMLAR VERGİSİ VE KÂR DAĞITIM STOPAJI OLAN HAZİNE PAYI YÜZDE 16, ÜLKE VE YÖRE EKONOMİSİNİN PAYI YÜZDE 56 VE YATIRIMCI KÂRININ PAYININ YÜZDE 28 OLDUĞU BİLİNİYOR

fazla önem kazandı, arama ve zenginleştirme faaliyetleri arttı. Bu artışa paralel olarak doğa ve çevre faktörleri ön plana çıktı.

Halkımızın bu hassasiyetlerini ön planda tutarak çevreye ve doğaya en az zararı verip, en fazla verimi nasıl elde edebiliriz diye bu dernek çatısı altında toplanmış olup, bunun için gerekli bilimsel araştırmaların yapılmasını sağlamaya çalışıyoruz.

Derneğimiz, ülkemizin milli menfaatlerini ve halkımızın yaşam standardını nasıl daha fazla yükseltebileceğimizle ilgili çalışmalarına başladı. Halkımızın madencilik konusunda bilmek istediklerini doğru ve yansız bir şekilde anlatmayı birinci ilke edindik.” ÇANAKKALE’NİN MADEN POTANSİYELİ...

Nurettin Ahi, Çanakkale’nin maden potansiyelini şu şekilde değerlendiriyor: “Maden çeşitliliği açısından zengin olan bölgemizin rakamsal boyu nedir? Attığımız taş ürküttüğümüz kurbağaya değecek mi tabiri ile maden potansiyelimizin rakamsal boyutunu ortaya çıkarttık. Bu veriler, işletmeye hazır fizibilitesi yapılmış veya fizibilite aşamasında olan yataklardır. Bu yatakların toplam değeri yaklaşık 21 milyar doları buluyor. Madencilikte tespit ettiğiniz rezervin en az iki kat daha artma ihtimalinin çok yüksek olduğunu düşünürsek bu rakamlar 60 milyar dolara ulaşır. Buradaki madenler işletmeye geçtiğinde Çanakkale’nin ne kadar büyüyeceğini tahmin etmek çok zor.

Sektörün önündeki en önemli sorunlardan biri pasta paylaşımı konusu. Bu paylaşımda devlet hakkı, kurumlar vergisi ve kâr dağıtım stopajı olan hazine payı yüzde 16, ülke ve yöre ekonomisinin payı yüzde 56 ve yatırımcı kârının payının yüzde 28 olduğu biliniyor.”

MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN PROBLEMLERİ NEDİR? Madencilik faaliyetleri ile ilgili ruhsatlar Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından veriliyor. “Ancak işletme faaliyetine geçebilmek için 10 ayrı bakanlığın 22 ayrı biriminin izni gerekiyor” diyen Nurettin Ahi, sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu birimlerin birinden izin alamaz iseniz maden sahanızı işletmeye geçiremezsiniz. Çevre Kanunu, Orman Kanunu, Mera Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını

Koruma Kanunu, Su Havzaları Kanunu, Zeytinlikleri Koruma Kanunu ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü Kanunu gibi kanunlar çerçevesinde izinler alıyorsunuz.

Bu seviyeye kadar getirdiğiniz yatırımınız küçük bir dava harcı yatırılarak dava açılıyor ve bütün yatırımınız durdurulabiliyor.

Son dönemde dava edilmemiş yatırım yok denecek kadar az. Bizler 22 ayrı birimden izin alacağımıza, yukarıda bahsi geçen kanunlar çerçevesinde hazırladığımız izinlerimiz ile mahkemeye verelim. Onaylanır ise yatırıma devam edelim ve madencilik yapalım. Bu serzenişimiz yanlış anlaşılmasın. Bizim hukuka saygımız sonsuz.

Buradaki serzenişimiz, bu kadar büyük yatırımın dava sonucunda taraflara büyük yaptırım getirilmemesi ve ihtisas mahkemelerimizin olmaması. Alınamayan ve zor alınan orman izinleri sektörün ve yatırımcının önünde büyük bir engel.

Bütün arama yatırımları durma noktasına geldi. Sektör olarak bir an önce sorunun çözülmesini bekliyoruz. Şu anda uygulanan orman bedelleri çok yüksek olup işletilmeyi bekleyen birçok proje bu bedeller yüzünden işletilebilir düzeyden çıktı ve atıl olarak bekliyor.”

ÜLKENİN KALKINMASINDA ÖNEMLİ ROL OYNUYOR “Gelişmiş ülkeler seviyesine gelebilmemiz için sanayileşmemiz gerekiyor” diyen Nurettin Ahi, “Sanayileşmek için hammaddeniz olması gerekir. Eğer hammaddeniz yoksa dışarıya bağlı sanayileşirsiniz, buna da sanayileşme denemez. Biz madenciler de sanayileşmenin hammaddesinin sağlayıcısıyız. Bizlerin teşvik edilmesi gerekirken bu kadar mevzuatın içerisinde ve bilinçsiz saldırılara maruz kalıyoruz. Biz madenciler karanlığı aydınlatan gelişmişliğin anahtarı olduğumuza inanıyoruz. Madencilik sektörü yüksek katmadeğeri olan bir sektör olması nedeniyle ülkenin kalkınmasında çok önemli rol oynuyor. Madenin bulunduğu yerde işletilmesi zorunlu olduğundan yöre için de ayrı bir önem taşıyor.”

www.platinonline.com 37

MADEN

BARBAROS ONULAY AGREGA ÜRETICILERI BIRLIĞI YÖNETIM KURULU BAŞKANI

MEGA PROJELER AGREGA İHTİYACINI ARTIRACAK 2012 YILI ÜRETİMLERİNE BAKILDIĞINDA ÜLKE GENELİNDE HAZIR BETON VE YOL YAPIMINDA KULLANILAN AGREGA ÜRETİMİ TOPLAM 383.3 MİLYON TON MERTEBELERİNDE. BUNUN YANI SIRA KAMU KURUMLARI TARAFINDAN ÜRETİMİ YAPILAN VE BİR BAKIMA SEKTÖR ÜRETİMİNİN DIŞINDA GİBİ GÖRÜNEN HAMMADDE ÜRETİM İZİNLERİ KAPSAMINDA YAPILAN AGREGA ÜRETİMLERİ DE DİKKATE ALINDIĞINDA ÜLKE GENELİNDE AGREGA ÜRETİMİ TOPLAM 454.3 MİLYON TONA ULAŞTI

40 www.platinonline.com

Bundan en fazla 5-6 yıl öncesinde, ülke genelinde 200 milyon ton mertebelerinde yıllık agrega üretiminden bahsediyorduk. Bugün neredeyse üretim hacmi olarak iki katını aşan sektörden bahsediyor olmamız, elbette ülke genelindeki altyapı, konut ve büyük proje yatırımlarının artması ile birlikte, sektörün doğru yasal mevzuat çerçevesine alınması ile gerçekleşti. Ancak kuruluşumuzdan bu yana ana faaliyetlerimiz haline gelen ve agrega üretiminin Maden Yasası kapsamına alınması konusunda önemli katkılar koyduğumuz mevzuat çalışmaları, maalesef halen gündemimizden düşmüş değil.

Gündemi sürekli meşgul eden ve bir dayatma haline gelen, 2010 yılında kanunda yapılan değişiklik ile agrega işletmeciliğinin, izin ve onay sürecini yerel idareleri neredeyse tek söz sahibi konumuna getirmesi sektörü son derece sıkıntılı bir sürece soktu.

Bunun yanı sıra madencilik sektörü ile ilgili diğer yasa ve yönetmelik değişiklikleri ile özellikle çevresel kaygılar öne sürülerek ciddi sıkıntılar oluşturan çalışmalar hızla devam ediyor. Kanun kapsamına alınarak ruhsat güvencesi kazanan agrega üretim sektöründe 2004 yılından bu yana yeni yatırımlar ile hem kapasite arttı hem de çevresel etkileri minimize edecek, madencilik kurallarına uygun çalışma ortamı oluşturuldu.

Dünden bugüne değişmesi mümkün olmayan agrega işletmelerindeki olumsuz koşulların, bu

süreç içinde olumlu gelişmeler gösterdiği açık.

Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen 2010 yılında yapılan Maden Kanunu değişikliği ile özellikle agrega üretim faaliyeti yapılan alanların kısıtlanması ya da izinlere kapatılmasına yönelik yerel idarelerin onayına bırakılan sektörde son derece sıkıntılı günlerin yaşandığı apaçık ortada.

Bu da yetmezmiş gibi 2012 yılı Haziran ayında Başbakanlık tarafından yayınlanan bir genelge ile tüm madencilik faaliyetleri izin işlemleri durma noktasına geldi.

2012 yılı üretimlerine bakıldığında ülke genelinde hazır beton ve yol yapımında kullanılan agrega üretimi toplam 383.3 milyon ton mertebelerinde. Bunun yanı sıra kamu kurumları tarafından üretimi yapılan ve bir bakıma sektör üretiminin dışında gibi görünen hammadde üretim izinleri kapsamında yapılan agrega üretimleri de dikkate alındığında ülke genelinde agrega üretimi toplam 454.3 milyon tona ulaştı.

Bu kadar sıkıntılı bir noktaya gelen üretim faaliyetleri yanı sıra hükümetin önemle üzerinde durduğu Kentsel Dönüşüm, 3’üncü Köprü, Havaalanı, Körfez Geçişi, İstanbul-İzmir Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu ve Uydu Kent Yerleşim Bölgeleri gibi mega projelerin gerçekleştirilmesi için gerekli agrega ihtiyacının en az 3-5 katı artacak olması gerçeği, kendi içinde önemli bir tezat oluşturuyor. Şu an faaliyette olan tüm işletmelerin artacak bu talebi karşılamak

adına neler yapacağını planlaması gerekirken, bu işletmelerin yarınlardaki varlığının belirsizliği çok daha vahim bir durum.

10 yıl sonra üretimin 1 milyar ton mertebelerine ulaşacağını öngörmek fazla hayalci bir yaklaşım değil. Bu rakam 5-6 yıl önce 200-250 milyon ton mertebesindeydi. Avrupa’ya baktığımızda fert başına 7 ton civarında agrega ihtiyacı bulunuyor. Ülkemizdeki gibi yeni yapılaşmaya ihtiyaçları olmamasına rağmen 7 ton/kişi olan tüketim, ülkemizde 5-6 ton arasında. Mega projelerin agrega ihtiyaçlarına baktığımızda sadece 3’üncü köprünün ayaklar ve tabliye betonuna 5 milyon ton civarında agrega gerekiyor. Kuzey Marmara Otoyolu projesinde 3.5 milyon ton agrega kullanılması planlanıyor. 3’üncü havaalanı projesinin 2018 yılına kadar olan agrega ihtiyacı ise 12 milyon olarak dikkat çekiyor. Bunların dışında kentsel dönüşüm projelerinin agrega ihtiyacı ise, İstanbul’da planlanan ilk etapta 1.5 milyon konutun yıkılması ile, kabaca bir hesapla konut başına 100 ton agrega ihtiyacı düşünüldüğünde 150 milAGREGA ÜRETİMİNDE İLK 10 İL ÜRETİMLERİ

yon ton gibi bir rakama tekabül ediyor.

2014 ve özellikle 2015 yılı için, sektörde faaliyetini sürdüren ruhsatların temdit sürelerinin gelmiş olması ve gerek merkezi gerekse yerel idarelerin özellikle agrega üretim sektörü konusundaki bu engelleyici ve kısıtlayıcı tutumlarını sürdürmesi halinde tam bir kaos yaşanacağı kaçınılmaz olacak. Sözü edilen projelerin hayata geçirilmesi için gerekli agrega miktarının nasıl temin edileceği ve sektörün içinde bulunduğu koşullar net bir şekilde değerlendirilerek gerekli girişimlerin neler olacağı tüm paydaşlar tarafından ele alınmalı.

Bütün bu veriler dikkate alındığında mevcut işletmelerin kapatılması ya da faaliyetlerinin kısıtlanması yerine, doğru yöntemlerle ve yasal yaptırımlar çerçevesinde rezervlerinin tüketilinceye kadar çalışmalarının sağlanması, ayrıca yakın gelecekteki agrega ihtiyaçlarının temini için alternatif kaynakların oluşturularak korunması gerektiğine bir kez daha dikkat çekmek istiyoruz.

MEGA PROJELERİN AGREGA İHTİYAÇLARINA BAKTIĞIMIZDA SADECE 3’ÜNCÜ KÖPRÜNÜN AYAKLAR VE TABLİYE BETONUNA 5 MİLYON TON CİVARINDA AGREGA GEREKİYOR. KUZEY MARMARA OTOYOLU PROJESİNDE 3.5 MİLYON TON AGREGA KULLANILMASI PLANLANIYOR. 3’ÜNCÜ HAVAALANI PROJESİNİN 2018 YILINA KADAR OLAN AGREGA İHTİYACI İSE 12 MİLYON OLARAK DİKKAT ÇEKİYOR. BUNLARIN DIŞINDA KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİNİN AGREGA İHTİYACI İSE, İSTANBUL’DA PLANLANAN İLK ETAPTA 1.5 MİLYON KONUTUN YIKILMASI İLE, KABACA BİR HESAPLA KONUT BAŞINA 100 TON AGREGA İHTİYACI DÜŞÜNÜLDÜĞÜNDE 150 MİLYON TON GİBİ BİR RAKAMA TEKABÜL EDİYOR

AGREGA+KAMU HAMMADDE ÜRETİMİNDE İLK 10 İL ÜRETİMLERİ

1 İstanbul

35.207.685

1 İstanbul

35.207.685

2 Ankara

24.098.817

2 Ankara

27.590.868

3 Kocaeli

23.095.934

3 Kocaeli

23.225.029

4 İzmir

20.340.461

4 Bursa

20.837.878

5 Bursa

18.856.660

5 İzmir

20.340.461

6 Konya

18.242.315

6 KONYA

18.349.960

7 Kahramanmaraş

11.862.066

7 İçel

17.350.828

8 Antalya

11.153.609

8 Kahramanmaraş

13.094.506

9 Kayseri

10.664.380

9 Kayseri

12.253.503

10 İçel 10.645.202

10 Çanakkale 11.486.607

www.platinonline.com 41

MADEN

DÜNYANIN BOR LİDERİ OLDU 1935 YILINDA TÜRKİYE’NİN KÖMÜR, DEMİR-ÇELİK, ALÜMİNYUM, BAKIR, KROM VE GÜMÜŞ GİBİ MADENLERİNİ EKONOMİYE KAZANDIRMAK AMACIYLA ETİBANK ADI İLE KURULAN ETİ MADEN, 2004’TEN İTİBAREN ANA FAALİYET ALANI OLARAK BELİRLENEN BOR SEKTÖRÜNDE ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADI ALTINDA FAALİYETLERİNİ SÜRDÜRÜYOR

söz konusu dönem hedeflerinin yüzde 90’ını gerçekleştirdi. Eti Maden’in üretim, satış, yatırım, Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin sonuçlarını şöyle özetleyebiliriz: 2000’li yılların başında bor kimyasalları ve eşdeğeri ürün üretiminde yüzde 60 kapasite kullanım oranı sonucunda 436 bin ton bor kimyasalları ve eşdeğeri ürün üretimi gerçekleştirildi. 2003 yılından itibaren hem kurulu kapasite miktarı artırıldı, hem de kapasite kullanım oranı yüzde 85-100 seviyelerine ulaştı. 2013 yılında 1.80 milyon ton, 2014 yılında ise 1.95 milyon ton bor kimyasalları ve eşdeğeri ürün üretimi gerçekleşti. Son 10 yılda üretim kapasitesi yaklaşık 3 kat artırıldı.”

ETI MADEN İŞLETMELERI GENEL MÜDÜRÜ DR. ORHAN YILMAZ

E

ti Maden, bor sektöründeki üretim faaliyetlerini Balıkesir (Bigadiç ve Bandırma), Kütahya (Emet) Eskişehir’deki (Kırka) 4 İşletme Müdürlüğü ile yürütüyor. Son yıllarda, bor madenciliğinden bor kimyasalları üretimine geçiş yaparak, ülkemizin en önemli kimya sanayi kuruluşlarından biri haline gelen Eti Maden, dünyada 2005 yılından itibaren elde ettiği sektöründe liderlik konumunu, 2014 yılı sonunda yüzde 47’lik pazar payı ile güçlendirerek sürdürdü. 600 milyon TL sermayesi, 6 bin 700 çalışanı, 110 ülkede 2 binden fazla müşteriden oluşan müşteri portföyü ve 16 farklı bor kimya-

42 www.platinonline.com

salından oluşan ürün portföyü ile Eti Maden, dünya bor kimyasalları pazarının güvenilir tedarikçilerinin başında yer alıyor.

“Son yıllarda uygulamaya konulan ‘Yenilikçi Ol’, ‘Hedef Büyüt’, ‘Çevreyi Koru’ ve ‘Fark Yarat’ stratejisi, kuruluşumuzun gelişiminde temel faktör oldu” diyen Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürü Dr. Orhan Yılmaz, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “2009-2013 Stratejik Planı’nı ‘Büyüme’, ‘Rekabet’, ‘Kurumsal Gelişim’ ve ‘Çevre’ olmak üzere 4 tema üzerine kurgulayan kuruluşumuz, kaliteden ödün vermeyen, müşteri odaklı, çevreye duyarlı, yenilikçi ve girişimci bir yönetim stratejisiyle

KÂRIN YÜZDE 97’Sİ İHRACATTAN GELİYOR Eti Maden ürettiği bor kimyasalları ve eşdeğeri ürünlerini doğrudan kendisi ve satış temsilcilikleri vasıtasıyla dünyaya pazarlıyor.

Orhan Yılmaz, sözlerine şöyle devam ediyor: “Söz konusu satış temsilciliklerimiz; kuruluşumuzun doğrudan ve dolaylı olarak sermayelerine sahip olduğu AB Etiproducts Oy-Finlandiya ve Etimine SA-Lüksemburg ile bunların alt şirketleri olan Etimine GmbH Almanya, Shanghai Etimine Çin, Etimine ABD, Etiproducts Rusya’dır. 2014 yılında toplam satışımız 902 milyon dolar, ihracat tutarı ise 871 milyon dolar olarak gerçekleşti.

2014 yılı satışlarından 1.033 milyar TL (471 milyon dolar) kâr elde edildi. Son on yılda kâr 28 kat arttı. Eti Maden’in satışlarından elde ettiği gelir ve kârın yaklaşık yüzde 97’si ihracat yoluyla gerçekleştiriliyor. Hazine’ye ödenen temettü 2004 yılında 73 milyon TL (51 milyon dolar) iken 2014 yılında yaklaşık 7 kat artarak 501 milyon TL (228 milyon dolar)’ye yükseldi. Eti Maden’in tarihi boyunca hazineye ödediği temettünün

ürünleriyle ilgili (TSEK-235) standardına uygunluk belgesi 11.11.2014 tarihinde alındı. Ürün piyasaya arz edildi ve 2014 yılında yeni ürünümüzün satışından yaklaşık 1.5 milyon dolar satış geliri elde ettik.

Endüstriyel uygulamalar ve sanayi sorunlarının çözümü kapsamında Eti Maden tarafından yürütülen bir diğer önemli Ar-Ge projesi de ‘Borun Düzcam Sektöründe Kullanımı’dır. Bu sayede, düzcam üretiminde en önemli maliyet kalemlerinden biri olan enerjiden yüzde 10 seviyesinde tasarruf sağlandığı görüldü.”

yüzde 94’ü son 10 yılda ödenmiş olup, bu dönemde Hazine’ye 2.9 milyar TL (1.7 milyar dolar) temettü ödemesi gerçekleşti.”

150 PROJEYE 198 MİLYON TL YATIRIM Eti Maden, 2013 yılı vergilendirme dönemi kurumlar vergisi sıralamasında 162.3 milyon TL ile genel sıralamada 16’ncı, üretim sektöründe ise 4’üncü sırada yer aldı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin yapmış olduğu, ‘Türkiye’nin En Büyük 1000 İhracatçı Firma’ sıralamasında; 2013 yılında ihracatta 16’ncı sırada, kârlılık sıralamasında ise 2’nci sırada yer alan Eti Maden, Türkiye’nin en büyük net ihracatçısı konumunda. Stratejik yönetim anlayışının bir gereği olarak kısa, orta ve uzun vadeli yatırım hedefleri doğrultusunda 2014 yılında 104 ana başlıkta 150 proje için yaklaşık 198 milyon TL yatırım harcaması yapıldı. Son 10 yılda büyük tesislerin yatırım tutarı yaklaşık 584 milyon dolar olarak gerçekleşti.

AR-GE’YE BAKIŞ AÇISI...

“Ar-Ge çalışmalarında temel bakış açımızı ‘endüstriyel uygulamalar ve sanayinin sorunlarının çözümü’ üzerine kurgulayarak ve değişik üniversitelerdeki akademisyenlerle işbirliği içerisinde projeler yürüterek sektörde fark yaratmaya başlanıl-

2003 YILINDAN İTİBAREN HEM KURULU KAPASİTE MİKTARI ARTIRILDI, HEM DE KAPASİTE KULLANIM ORANI YÜZDE 85-100 SEVİYELERİNE ULAŞTI. 2013 YILINDA 1.80 MİLYON TON, 2014 YILINDA İSE 1.95 MİLYON TON BOR KİMYASALLARI VE EŞDEĞERİ ÜRÜN ÜRETİMİ GERÇEKLEŞTİ.

SON 10 YILDA ÜRETİM KAPASİTESİ YAKLAŞIK 3 KAT ARTIRILDI dı” diyen Orhan Yılmaz, şunları söylüyor: “Bu sayede, 2013 yılında demir-çelik sektöründe tozlaşan cürufa kolemanit ilave edilerek kompakt yapıda cüruf elde edilmesi amacıyla yürütülen çalışmalar başarıyla gerçekleştirildi ve sanayide uygulanması sağlandı. ‘Yeni kullanım alanları bulunması ve pazarı büyüten kuruluş olma’ amacına uygun olarak 2013 yılı içerisinde petrol ve fosfat gibi kimyasallar içermeyen ve çevreye daha duyarlı, tamamen doğal ve yerli ‘Eti Matik Bor Temizlik Ürünü’ geliştirildi. Söz konusu temizlik ürününün insan sağlığı, çevre ve temizlik etkileri test çalışmaları tamamlanarak ticari olarak piyasaya arzı için 28.10.2013 tarihinde Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu’ndan tescil belgesi alındı. Yine, TSE’nin bor esaslı temizlik

İŞBİRLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNİ HEDEFLİYOR Eti Maden, bor pazarının büyümesinin cam, inşaat ve seramik gibi sektörlerin büyümesi ile sınırlı olduğu bir yapıda, sadece endüstriyel hammadde sağlamanın yeterli olmadığı gerçeğinden hareketle, 2015-2019 Stratejik Planı’nda vizyonunu ‘Dünya bor kimyasalları piyasasına yön veren, bor ve diğer yeraltı kaynaklarından ayrıcalık yaratacak yeni ürün, malzeme ve eşya üreten, maden ve kimya sektöründe bilgi ve teknoloji lideri olarak kabul edilen küresel bir kuruluş olmak olarak belirledi. Şirket, söz konusu stratejik plan döneminde; bor tüketim miktarını artırmak için başta borlu temizlik ürünleri olmak üzere düzcam, cam yünü kompozit ürünler geliştirmenin yanı sıra küresel oyuncu olma yolunda yurt dışında şirket satın alma, ortaklık kurma, tesis kurma dahil işbirliklerinin geliştirilmesini hedefliyor. Orhan Yılmaz, konuyla ilgili şunları söylüyor: “Eti Maden Stratejik Planı’nda; Üretim Yönetimi, Müşteri İlişkileri, Yenilikçilik ve Ar-Ge, Düzenleyici ve Sosyal Süreçler, Kurumsal Yeteneklerin Yönetimi olmak üzere 5 stratejik alan belirlendi. Stratejik alanlarda belirlenen üretim ve satış hedeflerinin gerçekleştirilmesiyle 2019 yılı sonunda yüzde 65 pazar payına ulaşılması hedefleniyor. Plan dönemi hedeflerinin gerçekleştirilmesi ile 2023 hedefimize doğru kararlı yürüyüşümüz devam edecek.

Eti Maden’in 2023 vizyonunda; bor kimyasalları ve eşdeğeri ürünleri üretim kapasitesinin 5.5 milyon tona, satış gelirinin 2.5 milyar dolara, brüt kârın 1.5 milyar dolara çıkarılması ve 2 bin 500 kişiye ek istihdam sağlanması hedefleniyor.

www.platinonline.com 43

MADEN

YILDA 15 TON ALTIN ÜRETİM KAPASİTESİNE SAHİP TÜPRAG YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI MEHMET YILMAZ, YILLIK ÜRETİM ANLAMINDA AVRUPA’NIN EN BÜYÜK ALTIN MADENİNİ İŞLETTİKLERİNİ BELİRTEREK, TÜRKİYE’DE YAKLAŞIK BİN 700 ÇALIŞANI İLE BİRLİKTE YILDA YAKLAŞIK 15 TON ALTIN ÜRETECEK BİR KAPASİTEYE SAHİP 2 TANE İŞLETMENİN SAHİBİ KONUMUNDA OLDUKLARINI SÖYLÜYOR

TÜPRAG YÖNETIM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI MEHMET YILMAZ

T

üprag’ın metalik maden aramaları ve işletmeciliği yapmak üzere 1986’da kurulduğunu belirten Tüprag Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Yılmaz, şirketin Türkiye’de bugüne kadar aldığı yüzlerce maden arama ruhsatında arama yaptığını, arama çalışmaları sonucunda UşakKışladağ ve İzmir-Efemçukuru gibi önemli altın yataklarını bulduğunu söylüyor.

Yılmaz, bunların dışında günümüzde Türkiye’nin birçok yerinde değerli metal arama faaliyetlerine devam ettiklerini, bulunan altın yataklarının bazıları şirketin yatırım ölçeğinin altında kaldığını, bazıları için ise yeni ilave arama çalışmaların yapılmasına ihtiyaç bulunduğunu belirtiyor.

Mehmet Yılmaz, Türkiye’de var olan değerli metal yataklarını tespit edip, en gelişmiş teknolojileri kullanarak ülke ekonomisine kazandırmayı hedeflediklerini ifade ediyor.

2 ALTIN MADENİ İŞLETİYOR Tüprag’ın İzmir ili Menderes ilçesine bağlı Efemçukuru mevkiinde yer alan Efemçukuru Altın Madeni ve Uşak İli Ulubey ilçesi Gümüşkol köyü mevkiinde yer alan Kışladağ Altın Madeni olmak üzere 2 adet altın madenini işlettiğini belirten Mehmet Yılmaz, “Bunlardan, 2006 yılında işletmeye aldığımız ve yıllık üretim bazında halen Avrupa’nın en büyük altın madeni konumunda bulunan Kışladağ Altın Madenimiz, şu anda her yıl 12.5 ton altın üretim kapasitesine sahip örnek bir altın madeni olarak faaliyetine devam ediyor.

1200 kişilik bir istihdamın söz konusu olduğu Kışladağ’da şu ana kadar yapılan yatırım miktarı ise yaklaşık 650 milyon dolar tutarında. Bir diğer yatak ise İzmir ili Menderes

44 www.platinonline.com

“DEVLETİN İLGİLİ KURUM VE BİRİMLERİNİN MADENLERDE GELİP YAPTIKLARI ÖLÇÜMLER VE BİRTAKIM TESTLER SONUCUNDA HAZIRLAYIP HALKA SUNULAN RAPORLARIN HARİCİNDE AÇIKLANAN RAPORLAR İÇİN DERLENEN VERİLERİN NEREDE, HANGİ ZAMANDA VE KİMLER TARAFINDAN ALINDIĞI VE RAPORA DÖNÜŞTÜRÜLDÜĞÜ İYİ BİLİNMELİ, ARAŞTIRILMALI VE ONDAN SONRA GÜVENİLMELİDİR” ilçesi Efemçukuru köyü yakınlarındaki Efemçukuru Altın Madeni projesi. Burası da çok önemli damar tipi bir cevherleşme içerisinde yaklaşık 500 çalışanı ile birlikte her yıl 600 bin ton cevher işleme ve yıllık 3 ton altın üretim kapasitesine sahip bir maden işletmesi olarak hayatına devam ediyor. Tüprag, Türkiye’de öngörülen bu çalışma koşullarını toparlarsak, 1700 çalışanı ile birlikte yılda yaklaşık 15 ton altın üretecek bir kapasiteye sahip 2 adet işletmenin sahibi konumunda” diyor. İSTİHDAMIN YÜZDE 80’İ YÖRE HALKI Mehmet Yılmaz, ekonomiye doğrudan destek sağlamanın yanında, madencilik faaliyetlerinin dolaylı olarak birçok etkisinin olduğunu kaydederek, şu an her iki madende çalışan yaklaşık 1700 personelin yüzde 80’inin yöre halkından oluştuğunu aktarıyor. Faaliyetlerini kanunlar çerçevesinde ve

ilgili bütün yönetmeliklere uygun gerçekleştirdiklerini ifade eden Yılmaz, “Devletin ilgili kurum ve birimlerinin madenlerde gelip yaptıkları ölçümler ve birtakım testler sonucunda hazırlayıp halka sunulan raporların haricinde açıklanan raporlar için derlenen verilerin nerede, hangi zamanda ve kimler tarafından alındığı ve rapora dönüştürüldüğü iyi bilinmeli, araştırılmalı ve ondan sonra güvenilmelidir” şeklinde konuşuyor.

15 MİLYON DOLARLIK SOSYAL SORUMLULUK PROJESİ Faaliyette bulundukları İzmir ve Uşak bölgesine şu ana kadar 15 milyon dolar civarında kurumsal sosyal sorumluluk projeleri yaptıklarına işaret eden Mehmet Yılmaz, konuşmasına şöyle devam ediyor: “Devlete kazandığımız paranın vergisini vermek yasal bir gerekliliktir. Ancak bunun ötesinde biz, kazandığımız paranın bir kısmını yöre insanının gereksinimlerini karşılamak üzere, il yönetimi ile birlikte bizim deyişimizle ‘hayır işlerine’ ayırıyoruz. Sosyal sorumluluk projelerimizde 4 temel prensibimiz var. Bunlar eğitim, sağlık, çevre ve altyapı hizmetleridir.

Altyapı işlerini özellikle kırsal alanlarda gerçekleştiriyoruz. Bu konuda kendimize bir piramit oluşturduk.” Eğitim alanından, sağlık alanına kadar birçok alanda sosyal desteklerde bulunduklarını anlatan Yılmaz, Uşak-Eşme’de hemodiyaliz merkezi kurduklarını, Eşme ve Ulubey’in içme sularını sağladıklarını ve maden civarında-

ki 9 köye içme suyu, 5 köyün de kanalizasyon sistemlerini yaptıklarını, ayrıca İzmir’de de tarımdan eğitime birçok projeyi hayata geçirdiklerini sözlerine ekliyor.

Yılmaz, Uşak Üniversitesi’ne yeni bir hizmet binası kazandırdıklarını ve yine Uşak il merkezine 16 derslikli temel öğretim binasını yeni eğitim-öğretim sezonu için devletin ilgili birimlerine teslim ettiklerini belirtiyor.

TÜRKİYE EN FAZLA ALTIN TÜKETEN ÜLKELER ARASINDA Altın madenciliğinde risk sermayesinin çok yüksek olduğunu ifade eden Mehmet Yılmaz, arama sırasında harcanan paranın çok büyük bir kısmının, hatta yüzde 50’sinin risk altında olduğunu söylüyor.

Yılmaz, başka hiçbir sektörde bu kadar büyük bir risk ile çalışılmadığını vurguluyor. Türkiye’nin dünyada en fazla altın tüketen ülkeler arasında bulunduğuna dikkat çeken Yılmaz, sözlerini şöyle tamamlıyor: “Türkiye bu kadar fazla altın tüketirken, topraklarındaki altını üretmeyen tek ülkeydi. Türkiye pazarda ciddi bir tüketiciydi. Türkiye altın madenciliği, Türkiye’de iyi bilinen bir dal değildi. İnsanlar ciddi korku senaryolarıyla karşı karşıya kaldılar. Sosyal, ekonomik, çevresel ve siyasi sebeplerle bu sektörün önünde engel oluşturulmaya çalışıldı. Madenlerin açılmasından sonra anlatılan bu senaryoların birçoğunun, bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunması sebebiyle ortaya çıktığı anlaşıldı.”

www.platinonline.com 45

MADEN

MADEN ÖMRÜ 20 YILA ÇIKACAK ÇUKURDERE MADENCİLİK ADIYLA 2000 YILINDA ANKARA’DA KURULAN ANAGOLD MADENCİLİK, ŞİRKET MERKEZİ ABD’NİN DENVER ŞEHRİNDE BULUNAN VE KANADA BORSASINDA İŞLEM GÖREN ALACER GOLD CORPORATION’IN TÜRKİYE’DE FAALİYET GÖSTEREN BİR ALT ŞİRKETİ OLARAK MADENCİLİK ALANINDA ÇALIŞMALARINA DEVAM EDİYOR

A

lacer Gold, Türkiye’de sahip olduğu varlık portföyü ile orta ölçekli lider bir uluslararası altın üreticisi ve arama şirketi...

Anagold Madencilik, Alacer Gold ve Lidya Madencilik’in ortak bir kuruluşu olarak Türkiye’deki maden faaliyetlerini yürütüyor. Anagold Madencilik’in çalıştığı yörenin ve Türkiye’nin ekonomisine kalıcı katkıda bulunma ilkesi çerçevesinde, gerek istihdam gerekse satın alma konularında yerel imkanların kullanılmasına ve yerel kapasitenin geliştirilmesine büyük önem veriliyor. Erzincan’ın en büyük sanayi tesislerinden biri haline gelen Çöpler Kompleks Maden İşletmesi; müteahhit firmalar ile birlikte öncelikle yöre halkına iş olanağı sağlıyor. İşletmede özellikle vasıfsız ve yarı vasıflı işgücünün tamamına yakınının yöre halkından sağlanmasına özen gösteriliyor. Ayrıca, maden çalışmaları kapsamında alınan hizmetlerin mümkün olan kısmının tamamı yine yöreden karşılanıyor. Anagold Madencilik Dış İlişkiler Direktörü Melik Zafer Yıldız, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “Çöpler Maden Sahası, Orta Anadolu’da, Ankara’nın yaklaşık 630 kilometre doğusu ve Erzincan ili İliç ilçesine 8 kilometre mesafede konuşlanmış bir açık işletme alanıdır. Proje az miktarda gümüş yanında, yıllık ortalama 5 bin 145 kilogram altın üretecek şekilde tasarlandı.

Mevcut oksit projesi için projelendirilmiş yıllık cevher üretimi 6 milyon ton, maden ömrü ise yaklaşık 4 yıldır. Sülfit projesinin onaylanması ile yıllık cevher üretiminin yaklaşık 6 milyon ton ile 9 milyon ton arasında olması ve maden ömrünün toplam 20 yıla çıkması bekleniyor. Çöpler Projesi’ne 1999 yılında başlandı. Tüm jeolojik ve ekonomik çalışmalar 2007 yılında tamamlanarak yatırım kararı alındı ve

46 www.platinonline.com

ANAGOLD MADENCILIK DIŞ İLIŞKILER DIREKTÖRÜ MELIK ZAFER YILDIZ

gerekli yasal izinlerin alınması süreci başlatıldı. Bu kapsamda 2008 yılında ÇED, GSM ve orman izinleri alındı, inşaat faaliyetleri 25 Ekim 2009 tarihinde yapılan açılışla başladı. İşletme kapsamında ilk altın dökümü ise 22 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirildi.” ÇEŞİTLİ FAALİYETLERE DESTEK OLUYOR Anagold Madencilik, kurumsal sosyal sorumluluk anlaşıyı çerçevesinde bölgede çeşitli faaliyetlere destek verip projeler yürütüyor. Erzincan Valiliği, İliç Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği ve Anagold Madencilik arasında imzalanan protokol çerçevesinde yapımına 15 Nisan 2013 tarihinde başlanan, yapı-

mına toplam yaklaşık 6 milyon TL harcanan 2 lojman binası ve sosyal tesisleri ile yaklaşık 480 çocuğa eğitim-öğretim yuvası olacak 16 derslikli ilköğretim okulu; Sabırlı ve Çöpler Köyleri İlköğretim Okulları’nın temel tamirat ve bakım çalışmaları, 23 Nisan İlköğretim Okulu’na bilim kütüphanesi kurulumu ve okulun teknoloji ve tasarım sınıflarının onarılması, yemekhanesinin yenilenmesi, İliç’te yaşayan başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere karşılıksız burs verilmesi, Seyda Fırat Lisesi’nin kütüphanesinin yenilenmesi, Kaymakamlık Ana-Çocuk Sağlığı Programına destek verilmesi, 112 Hızır Acil Servisi’nin ihtiyaçlarının karşılanması, İliç’teki sanat ve kültür etkinliklerine sponsor olunması, İliç Gençlik Spor’un

anasponsorluğunun üstlenilmesi, İlçe Orman İşletmeleri Müdürlüğü ile ağaç dikme kampanyaları düzenlenmesi, yöre hanımlarına yönelik Bakır İşleme Kursu açılması bu faaliyetlerden yalnızca birkaçını oluşturuyor. ÇEVRE İLE DOST OLMA POLİTİKASI UYGULUYOR Anagold Madencilik, faaliyetlerini, kaynağın doğa olduğunun bilinciyle gerçekleştiriyor. Melik Zafer Yıldız, konuyla ilgili şunları söylüyor: “Bu nedenle maden işletmelerinde uygulanacak çevre politikamızın esası; madenin çıkarılacağı yerde çevre ile dost olarak, maden üretimini sürdürmek. Bu doğrultuda; doğal kaynakların ekolojik dengeye zarar vermeyecek şekilde işletilmesi için gerekli yatırımları yaparken; çevrede oluşabilecek olumsuz etkinin azaltılmasını, enerjinin doğru kullanılmasını ve geri dönüşümün desteklenmesini önemsiyoruz. Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda kullandığımız toprakların ve su kaynaklarının sorumlu ve dikkatli koruyucuları olarak yola çıkıyo-

ruz. Çevresel performansı düzenli aralıklarla ölçüp, iç ve dış denetçilerin kamu kurumlarına, topluma, çalışanlara ve ilgili diğer taraflara düzenli ve devamlı bilgi vermesini sağlıyoruz. Tüm çalışanları, mal ve hizmet sağlayanları çevre koruma önlemlerine eksiksiz uymaları konusunda eğitiyoruz. Tüm yasal yükümlülükleri yerine getirirken; uluslararası standartlarda çalışıyoruz.”

“5 MİLYON ADAM/SAAT KAZASIZ ÇALIŞTIK” Kurulduğu günden bu yana temel prensip olarak ‘önce insan’ı benimseyen Anagold Madencilik, bu çerçevede iş sağlığı ve güvenliğine azami önem veriyor, devamlı verdiği eğitimlerle tüm çalışanlarının bu alandaki bilgilerini taze tutuyor. Bu bağlamda, 22 Ocak 2013 tarihinde Çöpler İşletmesi’nde bir rekora imza atarak 2 milyon adam/saat boyunca zaman kaybına yol açan kaza olmadan çalışma hedefine ulaştıklarını söyleyen Melik Zafer Yıldız, sözlerini şöyle tamamlıyor: “24 Şubat 2014 tarihinde, iş güvenliği açısından bir kilo-

metre taşı olan bu başarıyı bir adım ileri götürerek birbirini izleyen 365 gün işgünü kaybı olmadan kazasız çalışma başarısına imza attık. Uluslararası alanda da tanınan bu başarı hiç şüphe yok ki Çöpler Projesi’nde çalışan herkesin son derece sıkı çalışması ve üstün gayreti olmadan başarılamazdı. Gün kayıpsız kaza olmadan geçen bir senelik başarımızın ardından, 24 Şubat 2014-8 Ocak 2015 tarihleri arasında ise dünya çapında bir başarıya daha imza atarak 5 milyon adam/saat işgünü kaybı olmadan kazasız çalışma başarısına ulaştık. Maden yönetimi, süpervizyon ve işgücünün tamamı tarafından, sürekli eğitim, önleyici programlar, güvenli çalışma pratiklerinin aktarılması, gözlemler ve olaylardan alınan derslerin paylaşılması ve herkesin, her gün güvenli bir biçimde çalışabilmesi için mal ve saha güvenlik tedbirlerinin sağlanması yönünde hevesli ve sürekli çabalarla bir sonraki hedefimize ulaşacağımıza inancımız tam. Tüm bu başarıları mümkün kılan tüm çalışanlarımız ile yüklenicilerimizi bir kez daha tebrik ediyoruz.”

www.platinonline.com 47

MADEN

TÜRKİYE’NİN EN YAYGIN MADENCİLİK YAZILIMI NETCAD, 1989 YILINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ/GIS, MÜHENDİSLİK VE UYGULAMA DALLARINDA YAZILIMLAR GELİŞTİRME AMACIYLA YÜZDE 100 YERLİ SERMAYE İLE KURULMUŞ VE 25 YILDIR GELİŞTİRDİĞİ UYGULAMALARLA ÜLKEMİZİN ÖNCÜ YAZILIM FİRMALARINDAN BİRİ OLDU

NETCAD ÜRÜN SORUMLUSU METIN YURDAKUL

U

luslararası standartlarda GIS ve CAD tabanlı 30’a yakın masaüstü, web, mobil ve bulut ortamı uygulaması bulunan Netcad, Türkçe, İngilizce ve Rusça dillerinde uygulamalar geliştiriyor. Netcad’in ülkemizde ve yurt dışında 20 bin lisansı ve yaklaşık 100 bin kullanıcısı bulunuyor. Türkiye ölçeğinde kamu kurumları, belediyeler ve özel sektörde sunulan Netcad teknoloji çözümlerinin pazar payı yüzde 85’e kadar ulaştı. Netcad ürünleri, ülke genelinde, 950 kamu kurumunda, 600 belediye, 75 İl Özel İdaresi’nde, 50 organize sanayi bölgesinde, 4 bin 500 özel sektör firmasının yanı sıra, 3 kıtada 16 farklı ülkede kullanılıyor.

48 www.platinonline.com

3 BOYUTLU MADEN MODELLEME...

Netcad uzun yıllardır maden, jeoloji ve jeofizik mühendisliği kapsamında çözümler sunuyor. Madenlerde uzun zamandır veri üretimi Netcad uygulamalarıyla yapılıyor.

Netpro/Mine’ın en çok tercih edilen 3 boyutlu maden modelleme yazılımı olduğunu anlatan Netcad Ürün Sorumlusu Metin Yurdakul, yazılımın aynı zamanda ülkemizin ilk yerli madencilik çözümü olduğunu ifade ediyor. Ülkemizdeki maden kaynaklarını, çağdaş madencilik bilim ve teknolojisine uygun bir şekilde üretmek gerektiğine dikkat çeken Metin Yurdakul, bunun da gerçekçi bir maden modellemesi, üretim planlaması ve bunu gerçekleştiren yazılımlarla mümkün olacağını ifade ediyor. Bilim ve teknoloji ilkeleri çerçevesinde doğru tasarlanmamış madenlerin, iş kazalarının önlenmesi için en önemli etken olduğunu belirten Metin Yurdakul, güvenli madenler oluşturmak için üç boyutlu modellenme ve buna bağlı rezerv tespiti ve üretim planı yapılması gerektiğinin altını çizerek şunları ekliyor: “Dünyada maden planlaması amacı ile kullanılan ticari yazılımlar dil sorunu, sınırlı eğitim desteği ve yerel sorunlara çözüm üretememesi gibi sebeplerle yaygınlık kazanamadı. Netcad Yazılım madencilik sektöründeki bu ihtiyaç ve eksiklikleri çok doğru analiz etti ve sonucunda NETPRO/Mine

yazılımı doğdu. 2009 yılında başlayan geliştirme kararı sonucu Hacettepe Maden Mühendisliği bölümü ile TÜBİTAK KAMAG program başvurusunda bulunuldu ve projenin kabulü sonrası yoğun bir çalışma ile bugün NETPRO/Mine dediğimiz yazılım ortaya çıktı.”

KAMU, ÜNİVERSİTE VE ÖZEL SEKTÖR İLİŞKİSİNİN EN GÜZEL ÖRNEĞİ...

NETPRO/Mine projesi kamu, üniversite ve özel sektör ilişkisinin en güzel örneklerinden biri. Yazılımın kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak doğan ihtiyaçlara göre Ar-Ge süreci devam ettirildi ve uygulama, günümüzde maden firmaları tarafından en çok tercih edilen haritacılık yazılımı ve 3 boyutlu madencilik modelleme yazılımı olmayı başardı. NETPRO/Mine, cevher yatağı modelleme ve maden işletmeciliğinin tüm aşamalarını bir arada gerçekleştiren Netcad modülü olarak dikkat çekiyor.

Veri girişi, sayısal arazi modeli oluşturma, 3B görüntüleme ve sayısallaştırma, jeolojik katı modelleme, blok modelleme, jeoistatistiksel kaynak ve rezerv kestirimi, işletme tasarımı ve üretim planlaması gibi tüm araçların Netcad çatısı altında kullanılabilmesini sağlıyor. Sondajlardan, jeoistatistik, bloklama, raporlama gibi tüm imkanları 3D ortamda sunuyor.

DANIŞMANLIK FİRMALARINA YETERLİLİK ŞARTI MİTTO DANIŞMANLIK GENEL MÜDÜRÜ ŞAHİN ÖZDEMİR, KANUN DEĞİŞİKLİĞİNİN TEKNİK AÇIDAN EN ÖNEMLİ UNSURLARININ, İŞLETME PROJELERİNİN İÇERİĞİ, UYGULANABİLİRLİĞİ VE DENETİMİ İLE İLGİLİ OLAN BÖLÜMLER OLDUĞUNU SÖYLÜYOR

MİTTO DANIŞMANLIK GENEL MÜDÜRÜ ŞAHIN ÖZDEMIR

M

adencilik sektörü için büyük kazalarla geçen üzücü bir yılın ardından 2015 yılının ilk çeyreğinde, uzun bir süredir beklenen Maden Kanunu değişikliklerinin yürürlüğe girdiğini söyleyen MİTTO Danışmanlık Genel Müdürü Şahin Özdemir, konuyla ilgili görüşlerini şu şekilde aktarıyor: “Gelişmekte olan ülkemiz, yeni Maden Kanunu değişiklikleri, bu kanuna bağlı hazırlanacak Uygulama Yönetmeliği ve Danışmanlık Yeterliliği Tebliği sayesinde standartlarını yükseltmek istiyor. Öncelikle bu kanunun çıkmasının, farklı konularda yetersiz bulunduğu düşünülse de, sektörde çalışan tüm firmaların önünü görmesi açısından büyük önem taşıyor. Ancak, yatırımcıların kendilerini güvende hissetmeleri için, 2012/15 Sayılı Başbakanlık Genelgesi’nin kaldırılmasının zorunluluğu da aşikar. Söz konusu

Genelgenin kaldırılması, eskisinden daha güçlü bir şekilde oluşacak yatırımlara ve buna bağlı olarak da madencilik sektöründeki ivme artışına neden olacak.” “İŞLETMEDEN ÖNCE RAPOR SUNULMALI” “Kanun değişikliğinin teknik açıdan en önemli unsurları; işletme projelerinin içeriği, uygulanabilirliği ve denetimi ile ilgili olan bölümleridir” diyen Şahin Özdemir, sözlerine şöyle devam ediyor: “Dünyada örnek alınması gereken Kanada ve Avustralya gibi gelişmiş ülkelerde madencilik kazalarının olmamasının başlıca sebebi; maden projelerinin profesyonel bir şekilde hazırlanmış reel verilerden oluşuyor olmasıdır. Yatırımcılar, maden projelerini işletmeye almadan önce, madencilik faaliyetlerinin olmazsa olmazları olan; jeoteknik etüd, ocak dizaynı-şev stabilitesi

hesaplamaları, deprem risk hesaplamaları, yeraltı ocakları için üretim modeli ve havalandırma hesaplamalarını içeren bilimsel ve teknik raporlarla yatırımın teknik etüdü yapılmış bir şekilde ilgili birimlere sunmakla sorumludur. Ayrıca bu raporlarda bulunması gereken; hidrojeolojik model, su kalitesi, kirlilik ve asit kaya karakterizasyonun belirlenmesi ve simülasyonu için geliştirilen programlarla desteklenerek detaylandırılması zorunlu kılındı. Ancak Türkiye’de söz konusu raporların hazırlanıp hazırlanmadığı, yalnızca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından sorgulanıyor. Bu bağlamda, yalnızca ‘ÇED Olumlu’ kararı almak için gerçekleştirilen ÇED çalışmalarında yatırımcı firmalar, bilimsel ve teknik raporlar hazırlatıyor ve ilgili taahhütlerini veriyorlar. Bu durum, çoğu yatırımcının maden yatırımlarını 25 hektar altında planlamasına ve ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı talebi ile yatırım projelerini Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde sonuçlandırma yoluna gitmesine sebebiyet veriyor. Yeni kanun ile beraber işletme projesine verilen önemle birlikte, danışmanlık firmalarına yeterlilik şartının gelmesi, bu doğrultuda da MİGEM’in desteği ve sorgulamaları da olursa, madencilik faaliyetleri için tüm bu teknik konulara bağlı bilimsel raporların hazırlanması ve altyapının sağlam bir zemine oturtulması sağlanabilir. 10 senedir bahsi geçen konularda hizmet veren MİTTO Danışmanlık olarak, söz konusu raporları detaylandırarak hazırlamak üzere faaliyet gösteriyoruz. Bu konulardaki tecrübelerimiz ve teknolojiye verdiğimiz önem ile Türkiye’de bu işin doğru bir şekilde yapılabilirliği konusundaki tüm şüphe ve düşünceleri ortadan kaldıracağımıza inanıyoruz.”

www.platinonline.com 49

MADEN

“2015 BERGAMA MADENCİLİK’İN YILI OLACAK” TÜRKİYE’NİN ÖNDE GELEN KIRILMIŞ-ELENMİŞ PERLİT ÜRETİCİLERİNDEN ÇULLAS GRUP ŞİRKETİ BERGAMA MADENCİLİK’İN ÜRETİMİNİ GERÇEKLEŞTİRDİĞİ KIRILMIŞ-ELENMİŞ PERLİT, YAPI MALZEMELERİ ÜRETİMİ, TARIM, ÇİÇEKÇİLİK VE DÖKÜM SANAYİSİ İÇİN VAZGEÇİLMEZ NİTELİKTE...

E

ge Bölgesi’ndeki yeni yatırımlarıyla gündeme gelen Bergama Madencilik, Bergama ve Manisa’da 6, Çanakkale Biga’da 2, Ankara Kızılcahamam’da 2 olmak üzere toplam 10 perlit madeni ile Türkiye’nin en büyük perlit rezervine sahip maden kuruluşu... Ege Bölgesi’ndeki yeni yatırımlarıyla gündeme gelen Bergama Madencilik, Bergama’daki tam otomasyon ile kurulmuş işleme tesisi; Aliağa ve Akhisar Organize Sanayi Bölgeleri’nde hizmete girecek iki yeni fabrikasıyla sektördeki lider konumunu güçlendiriyor. “En büyük hedefimiz katma değerli ürünlerle ülke ekonomisine katkı sağlamak” diyen Çullas Grup Yönetim Kurulu Başkanı Levent Çullas ile bir söyleşi gerçekleştirdik. Öncelikle, Çullas Grup ve Bergama Madencilik’in kuruluşundan bahsedebilir misiniz?

Kuruluşumuzun temelleri 1980 yılında Adapazarı’nda orman ve bahçe aletleri ticaretiyle atıldı. Daha sonra işlerimize İstanbul’da devam etme kararı aldık ve bu sayede büyüme sürecimizi hızlandırdık. Çullas Grup olarak günümüzde Çullas Orman Bahçe ve Tarım Makineleri A.Ş., Çullas Yapı Malzemeleri A.Ş., Bergama Madencilik A.Ş. ve 2014 yılında kurulan Genç Otomotiv Mercedes A.Ş. ile üretim ve ticaret alanında faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Madencilik sektöründe faaliyet gösteren Bergama Madencilik’i 2004 yılında kurduk. 2006 senesinde 34 bin 500 m2 alana yayılmış ve tam otomasyona sahip olan perlit kırma eleme ve genleştirme tesisini hayata geçirdik. Sahibi olduğumuz işletme ruhsatlı 10 perlit madeni ve Bergama’da tam otomasyon ile kurulmuş ÇULLAS GRUP YÖNETIM KURULU BAŞKANI LEVENT ÇULLAS

50 www.platinonline.com

işleme tesisimiz ile Türkiye’nin önde gelen kırılmış-elenmiş perlit üreticileri arasında yer alıyoruz.

Perlit madeni en çok hangi alanlarda kullanılıyor? Üretimini gerçekleştirdiğimiz kırılmış-elenmiş perlit, yapı malzemeleri üretimi, yağ, içme suyu ve benzeri gıda sularının filtrelizasyonunda, sanayide, tarım, seracılık ve döküm sanayisi için vazgeçilmez nitelikte.

Perlit madeninin potansiyelini değerlendirmek için yaptığımız Ar-Ge çalışmaları doğrultusunda ‘Ekokat’ markası ile yapı malzemeleri sektörüne kaliteli ve dayanıklı yalıtım ürünleri üretimini de hayata geçirdik. Perlit bazlı yalıtım yapı malzemesi ‘Ekokat’ ürünleri, yanmaz ve uzun ömürlü yapısının yanı sıra, doğal bileşenleri ve nefes alma özelliği ile sektörde lider konumda. Ayrıca perlit bazlı yalıtımlı duvar elemanı EnerjiBlok ürünümüzün üretim çalışmaları ise Aliağa tesisinde tamamlanma aşamasında. Çok yakında piyasada olacak. Çullas Yapı Malzemeleri A.Ş. olarak Perlit bazlı yapı malzemeleri üretiminde de lider konumdasınız. Bu alandaki üretimleriniz hakkında bilgi verir misiniz?

Perlit özellikle yapı sektörü için önemli bir materyal. Bu madenin ülke ekonomisi için değeri çok yüksek. Yalıtım özelliğiyle öne çıkan perlit, aynı zamanda hafif ve yüksek sıcaklığa dayanıklı olması sebebiyle yapı malzemeleri üretiminde ideal. Perlit esaslı yapı elemanları sektörünün öncü firmalarından olan Çullas Yapı Malzemeleri A.Ş.

2006 senesinde kuruldu. ‘Milli maden’ niteliğindeki perlit madenini Türk milleti ile buluşturmak ve ülke ekonomisine değer katmak vizyonuyla yola çıktık. Ekokat markasıyla perlit esaslı yalıtımlı blok, panel, sıva ve şap üretimi yapıyoruz. Ulusal ve uluslararası yapı malzemeleri sektöründe rekabetçi konumdayız. Hazır mantolama sıva tesisimiz Türkiye’nin en büyük, dünyanın sayılı modern hazır mantolama sıva tesisleri arasında. Tamamen kendi madenlerimizden çıkardığımız perlitten yapılan Ekokat ürünleri, Bergama ve Aliağa’daki entegre tesislerimizde tam otomasyonlu sistemler ile üretiliyor. Perlit konusunda Türkiye’de en yetkin Ar-Ge laboratuvarı ve ekibine sahi-

biz. Yüksek nitelikle ürünleri sektöre kazandırmak için önemli çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Yeni ürünümüz EnerjiBlok da bunlardan biri.

kendi Ar-Ge departmanımız bünyesinde, modifiye edilmiş yüksek performanslı perlit ürünleri geliştirmek için çalışmalar yapıyoruz.

Ege Bölgesi’nde büyüme kararı aldığınızı ve bunu yeni yatırımlarla desteklediğinizi belirttiniz...

Bergama’dan sonra iki yeni tesisle bölgedeki faaliyetimizi artırıyoruz. Akhisar ve Aliağa Organize Sanayi Bölgeleri’nde 55’er bin metrekare arazi üzerinde iki yeni fabrika projemiz tamamlanma aşamasında. Tam otomasyona ve modern üretim tekniklerine sahip olarak tasarlanan Aliağa’daki tesisimiz, Ekokat markalı yapı malzemesi ürünlerimizin amiral gemisi olarak planlandı. 2015 Çullas Grup’un yılı olacak.

Bergama Madencilik’in yanı sıra Ekokat ve EnerjiBlok”ü markalarımızla yapı malzemeleri sektöründeki etkinliğimiz daha da güçlenecek.

Yıllık üretim kapasiteniz ne kadar?

Yıllık 120 bin ton üretim kapasitesimiz ile yerli ve uluslararası pazarda önemli bir konumdayız. Kullanım alanına ve müşteri talebine uygun olarak üretim gerçekleştiriyoruz. 150 litrelik polietilen torbalar, dökme ve konteyner olarak nakliyat yapabilecek tesis ve altyapıya sahibiz.

Türkiye’nin perlit varlığı ve rezervleri ne durumda?

USGS, Mineral Commodity Summaries, Ocak 2013 verilerine göre Türkiye 5 milyar 700 milyon ton perlit rezervine sahip.

Dünya toplam perlit rezervinin 7 milyar 700 milyon ton olduğu göz önüne alındığında Türkiye’nin rezerv payı yüzde 74 oranında.

Bergama Madencilik olarak, perlit rezerv ve üretiminde payınız nedir?

Bergama Madencilik, İzmir, Manisa, Çanakkale ve Ankara’da toplam 5 bin 752 hektar alan üzerinde, 10 adet işletme ruhsatlı perlit ocağına sahip. Bergama ve Konya’da bulunan fabrikalarında yıllık 120 bin ton kırılmış-elenmiş ham perlit ve 20 bin ton genleşmiş perlit üretim kapasitesi ile alanında Türkiye’nin en büyük firmalarından biri.

Yeni ürün çeşitleri için çalışmalarınız var mı?

Perlit, sahip olduğu doğal fiziksel ve kimyasal özelliklerden dolayı çok geniş bir kullanım alanına sahip. Son yıllarda, özellikle Avrupa Birliği ülkeleri, perlitin modifiye edilerek daha performanslı ve daha değerli bir hammadde olması için çalışmalar yapıyorlar. Bergama Madencilik olarak,

Perlit ihracatınız hakkında bilgi verir misiniz?

Bergama Madencilik, Türkiye’nin en büyük perlit ihracatçılarından biri. İzmir Bergama’da bulunan tesislerinde üretilen ürünler Aliağa ya da İzmir limanından yükleniyor. Bergama Madencilik, ABD, Kanada, Avustralya, İspanya, Romanya, Fransa, Almanya, İtalya, Hindistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, İsviçre, Malezya, Endonezya gibi birçok ülkeye ihracat gerçekleştiriyor.

Yeni ülkeler ya da yeni pazarlar söz konusu olacak mı?

Perlit işleme teknolojileri çok hızlı bir şekilde gelişiyor. Bu durum, Bergama Madencilik’in geliştirdiği yeni ürünler ile birlikte yeni pazarlara yöneleceğinin mutlak bir göstergesi.

BERGAMA MADENCİLİK, TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK PERLİT İHRACATÇILARINDAN BİRİ.

BERGAMA MADENCİLİK, ABD, KANADA, AVUSTRALYA, İSPANYA, ROMANYA, FRANSA, ALMANYA, İTALYA, HİNDİSTAN, ÇİN, BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ, İSVİÇRE, MALEZYA, ENDONEZYA GİBİ BİRÇOK ÜLKEYE İHRACAT GERÇEKLEŞTİRİYOR

www.platinonline.com 51

MADEN

MADEN GÜVENLİĞİNDE YENİ BİR BOYUT GLOBAL BİLGİ BİRİKİMİ VE YEREL TECRÜBESİYLE GÜVENLİKTE BİLGİ LİDERİ OLAN VE TOPLAM 52 ÜLKEDE, 310 BİN ÇALIŞANIYLA FAALİYET GÖSTEREN SECURITAS, BU TECRÜBESİNİ MADENCİLİK SEKTÖRÜNE DE TAŞIYOR VE MADENCİLİĞE ÖZEL GÜVENLİK ÇÖZÜMLERİ SUNUYOR

M

SECURITAS PROJE VE RISK KOORDINATÖRÜ HASAN ALI YALÇIN

52 www.platinonline.com

adenlerde güvenlik sistemi planlamasının en önemli öncelik olduğunu ve bu nedenle yatırım kararının hemen ardından planlamanın başlaması gerektiğini belirten Securitas Proje ve Risk Koordinatörü Hasan Ali Yalçın “Yatırım kararı ya da madenin açılışından itibaren sürece dahil olmak bizim için çok önemli, böylece en doğru ve en efektif çözümleri işletmecilere sunuyoruz. Her madeni ayrı bir proje olarak nitelendirip, ihtiyaçlarına göre güvenlik çözümleri üretiyoruz” diyor.

Hasan Ali Yalçın, Securitas’ın maden sektörüne yönelik sunduğu çözümlerden bazılarını şöyle sıralıyor: “Uzman Güvenlik Görevlileri ile Nokta Görevi ile belirlenen veya sonradan tahsis edilen sabit/seyyar kontrol noktalarında özel olarak eğitim almış uzman güvenlik görevlileri ile üretim ve maden sahasında çalışan personelin giriş çıkışları kayıt altına alınıyor. Böylece her türlü malzemenin kontrol edilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlıyor. Güvenlik Teknolojileri ile Destekli Çözümler ile ihtiyaç duyulan noktalara kamera yerleştirilmesi, CCTV merkezi kurularak tüm görüntülerin kayıt altına alınması, gerektiğinde uzaktan izleme hizmetleri ile sanal devriye gibi hizmetler sunabiliyoruz.

Güvenlik seviyesini artırma amaçlı kullanılmak üzere ayrıca x-ray cihazı, kapı dedektörü, turnike ve araç plaka okuma sistemleri kullanıyoruz. Uydu Araç Takip ile maden işletmesi içerisinde görev yapan iş makineleri ile saha içinde ve dışındaki tüm iş araçlarının rölanti takibini yaparak yakıt tasarrufu ve yetkisiz araç kullanımının önlenmesini sağlayabiliyoruz. Ayrıca araçların güvenli sürüş takiplerini, hız kontrollerini ve rota dışına çıkan araçların takibi

yaparak, iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarına da destek veriyoruz. İtfaiye Hizmetleri ile bünyesinde itfaiye teşkilatı olmayan veya itfaiye hizmeti alınmasının güç olduğu işletmelerde güvenlik hizmeti veren personele gerekli eğitimler vererek Multirol personeller yetiştiriyoruz. Yangına ilk müdahale yapılabilme veya büyük işletmelerde itfaiye araç ve ekipman desteği sağlayarak yangın önleme,söndürme hizmeti verilmesini sağlayabiliyoruz. Danışmanlık ile maden işletme sahası içerisindeki; ana giriş kontrol noktaları, ADR, patlayıcı madde deposu, leach sahaları, açık ve kapalı galeri girişleri, park sahaları, atık madde sahaları ve depolar gibi önemli merkez ve noktalara ait giriş &çıkış prosedürleri hazırlıyor, sondaj, inşaat ve üretim aşamalarında risk analizlerinin yapılmasında danışmalık hizmetleri sunuyoruz. Arazi Araçlı Devriye hizmeti ile çevredeki fiziki duvar/tel örgü sisteminin, bina ve tesislerin, yakıt tanklarının, açık ve kapalı depoların, araç park sahalarının, yangın söndürme cihazlarının kontrolü yapılarak, olumsuzlukların raporlanmasını sağlıyoruz. Kıymetli Malzeme Nakli bünyemizde hizmet veren taşımacılık filosu ile uzun mesafelere nakli gereken dore halindeki kıymetli malzemelerin belirlenen noktalara emniyetli bir şekilde sağlanıyor. Çalışan Sürücü Alkol Testi ile işletme sahası girişlerinde, çalışılan bölgelerde düzenli/ düzensiz olarak alkol testi yapılarak iş emniyetine katkıda bulunuluyoruz.”

MADEN

“2014 MADENCİLİK İÇİN MİLAT YILI OLMALI” DRAEGER 1889 YILINDA ALMANYA’DA KURULMUŞ OLAN BİR AİLE ŞİRKETİ... GEÇTİĞİMİZ YIL 125’İNCİ KURULUŞ YILINI KUTLAYAN DRAEGER, 190 ÜLKEDE, 13 BİN 500 ÇALIŞANI VE 13 AYRI ÜRETİM LOKASYONU İLE GLOBAL BİR ŞİRKET OLARAK FAALİYET GÖSTERİYOR

K

endi öz kaynak kullanımı ve knowhow birikimi ile seçtiği hedef sektörlerde büyümeyi amaçlayan Draeger, ‘Draeger. Yaşam için Teknoloji’ sloganı ile insan sağlığı için güvenliği, tüm hedeflerin önünde tutuyor.

Medikal ve iş güvenliği sektöründe pek çok ürünün ilk üreticisi olan Draeger, yıllar içerisinde ağırlıklı olarak solunum başta olmak üzere, çalışan sağlığını koruyan sayısız kişisel koruyucu donanım ve gaz kaçak algılama cihazlarının ve sistemlerinin üretimi konusunda çalıştı. İtfaiyeler, petrol ve gaz üretim-rafinasyon-depolama tesisleri, kimya tesisleri, madencilik ve endüstriyel üretim yapılan her tür tesiste sürdürülen

operasyonlar sırasında, ortamda oluşan yanıcı-boğucu-patlayıcı-zehirli gaz kaynaklı riskler ve çalışanların karşılaştıkları zorluklar göz önünde bulundurularak geliştirilen ürün portföyü, en etkin şekilde kullanıma arz ediliyor. Draeger, iş güvenliği sektöründe, bu ürün portföyü ile Türkiye’ye yatırım yapan ilk yabancı şirket olarak dikkat çekiyor. “Draeger Safety Korunma Teknolojileri çalışanları olarak bizler, yukarıda sıralanan geniş ürün portföyü ile satış öncesi ve sonrası teknik hizmeti de içerecek şekilde, müşterilerimize çözüm ortağı olarak hizmet veriyoruz” diyen Draeger Safety Genel Müdürü Abidin Korkmaz ile bir araya geldik…

DRAEGER SAFETY GENEL MÜDÜRÜ ABIDIN KORKMAZ

Geçtiğimiz yılı nasıl değerlendiriyorsunuz?

2014 yılı özellikle kömür madenciliği açısından, yaşanan acılar nedeniyle kara bir yıl oldu. Ancak karşılaştığımız bu olumsuz tablo karşısında, sektörde eksikliği gözlemlenen ortak gereklilikler dikkate alınmaya başlandı ve devlet kurumları tarafından adımlar atılmaya başlandı. Yeni yasa ve yönetmeliklerin uygulamaya konulması ile zaman içerisinde, bir iyileşme beklentisi var.

Ancak biz madenlerde ağırlıklı olarak

54 www.platinonline.com

uygulamalı eğitim faaliyetlerine de daha fazla önem verilmesi ve sıkı takip edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Madenlere denetime giden T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında görevli iş müfettişlerinin, daha donanımlı olarak göreve çıkmalarını sağlamak için yoğun çaba harcanması, son derece olumlu bir girişimdir. Kanun koyucu tarafından konulan caydırıcı cezaların uygulayıcıları olarak iş müfettişlerine büyük bir görev düşüyor. Kazalardan sonra yaşanan süreçte, cezaların doğru uygulanması ve yapıcı yönlendirmelerle, işverenler başta olmak üzere tüm kesimleri, üzerine düşeni yapması için sorumluluk almaya çağırmalıyız. 2014 yılı madencilik sektörü için bir milat olmalıdır.

Sektördeki küçülme hakkında neler söylersiniz? 2015 yılında madencilik sektörünü neler bekliyor?

2014 yılında yaşanan olaylar ve sonrasında uygulamaya konan yönetmelikler karşısında, madenci kuruluşların uyum sürecinin doğal sonuçlarını yaşıyoruz. Tabii ki zaman içerisinde sektörün tüm ilgilileri, uyulması gereken uluslararası standartlar gereği üretime devam etmek ve daha güvenli üretim yapabilmek için, belli yatırımları planlamak ve gerçekleştirmek durumunda. Bu gerekliliklerin doğal sonucu da olmazsa olmaz iş sağlığı ve güvenliği yatırımlarında bir artış olmasıdır.

Maden kazalarının bir daha yaşanmaması için neler yapılmalı?

Geçtiğimiz yıl üst üste madenlerde yaşanan ve hepimizi derinden etkileyen maden kazalarının hemen sonrasında, ABD’de bulunan MSHA ( Mine Safety and Health Administration) yetkilisi de olan madencilik konusunda uzman Draeger çalışanları ile yardım ve destek için neler yapılabileceği konusunda yoğun yazışmalar yapıldı. Bu girişimlerin sonucunda Kanada’dan gelen madencilik konusunda uzman konuşmacımız Mr. Kent Armstrong ile Zonguldak’ta kamu ve özel madenlere 2 ayrı seminer düzenlendi. Aynı seminer Ankara’da T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda uzmanlara tekrarlandı. Bu bilgi paylaşım toplantılarında amacımız, Amerika ve Kanada’da benzer maden kazalarından sonra ne tip önlemler alındığını, ne hızda,

“ACİL KAÇIŞ PLANLARININ OLMAMASI, MEVCUT OLANLARIN DA REALİSTİK OLMAMASI, GEREKLİ KAÇIŞ EKİPMANININ UYGUN NİTELİKTE OLMAMASI VE MADENCİLERİN BU KONUDA EĞİTİMLİ OLMAMASI, BÜYÜK KAYIPLARA NEDEN OLDU. HER MADENİN İÇ YAPISINA VE DOĞASINA UYGUN KAÇIŞ PLANLARININ, ÇALIŞANLARA DOĞRU ANLATILMASI VE KAÇIŞ EKİPMANLARININ KULLANIMININ PERİYODİK EĞİTİMLERLE ÇALIŞANLARA GÖSTERİLMESİ, DENETİLMESİ BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR” hangi anlayışla kararlı adımlar atıldığını ve madenlerde kullanılan yeni kurtarma ve kaçış konseptlerini uzmanlar ile paylaşmaktı. Talep edilmesi durumunda bu tip toplantıların tekrarlanabileceğini her fırsatta dile getiriyoruz. Yurt dışında başarılı olmuş önlem paketleri ve yaptırımları içeren deneyimlerin, bizlere çok zaman kazandıracağı görüşündeyiz. Yaşanan kazaları düşündüğümüzde ortak yanlışlar ve hatalar silsilesi benzerlik gösteriyor. Acil kaçış planlarının olmaması, mevcut olanların da realistik olmaması, gerekli kaçış ekipmanının uygun nitelikte-standartta olmaması ve madencilerin bu konuda eğitimli olmaması, büyük kayıplara neden oldu. Her madenin iç yapısına ve doğasına uygun kaçış planlarının, çalışanlara doğru anlatılması

ve kaçış ekipmanlarının kullanımının periyodik eğitimlerle çalışanlara gösterilmesi, denetilmesi büyük önem taşıyor.

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Sn. Kasım Özer başta olmak üzere, eğitimli ve donanımlı tüm Bakanlık yetkililerinin olumlu ve yapıcı yaklaşımı, bizlere bu konuda yakın gelecekte daha efektif çözümler üretileceği yönünde umut verdi. Yeni Maden Yasası’na eklenen yeni gereklilikler ile yeni kaçış ve kurtarma konseptleri, kararlı yaptırımlarla, vakit kaybetmeden tüm kesimlerce takip edilirse ancak olumlu sonuçlara ulaşılabilir.

Maden Kanunu’nda yapılan değişiklikler sektörü nasıl etkileyecek?

6331 Sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu’nun ülkemizde farklı sektörlerde, caydırıcı önlemler ile daha etkin sonuçlara ulaşılacağı ve zaman içerisinde yerleşik bir bilincin oluşmasına büyük katkı sağlayacağı düşüncesindeyiz. Bu bakış açısıyla Maden Yasası’nın da benzer bir etkisinin olacağı ve zaman içerisinde üretime katılan genç neslin, farklı bir anlayışla çalışma hayatına katıldığında sonuçlarının gözleneceği kanısındayız. Milli gelire ve ihracat rakamlarına büyük katkı sağlayan maden sektöründe, belli değişkenler için taşların yerinden oynaması, işverenlerin de maliyet analizlerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu. Tüm kesimlerin daha güvenli çalışma koşulları ve daha donanımlı çalışan profili oluşturma ve denetleme yönündeki çabala-

www.platinonline.com 55

MADEN yönetimsel olarak farklı açılardan bakabilecek, tek bir Bakanlık tarafından yönetilmesinin, koordinasyon açısından çok faydalı olacağı görüşündeyiz.

rı ne kadar yoğun olursa, olumlu sonuçlara o kadar çabuk ulaşırız. Bu konuda daha etkin medya desteği, genç kuşaklara ulaşmak ve onlara farkındalık aşılamak için sosyal medyanın etkin kullanımı gerçekten çok önemli.

Madencilik sektörünün ekonomiye, sanayileşmeye katkısını artırmak için neler yapılması gerekiyor?

Madencilik sektörünü, kömür ve metal madenciliği bazında değerlendirdiğimizde, kömür madenciliğinin termik santralleri kanalıyla ülke ekonomisine katkısı tabii ki yadsınamaz. Ancak bu bakış açısıyla ülke ekonomisine ve reel ihracat rakamlarına katkı göz önünde bulundurulduğunda, metal madenciliği çok daha büyük katkı sağlayabilecek bir yapıdadır. Türü ne olursa olsun, yeraltından çıkartılan metalin, mümkün olan en yüksek katma değer yaratılacak şekilde işlenmesi ve o formda ihraç edilmesi, ülke geneline yansıyan katkının çok daha büyük olmasına neden olacak.

Madencilik Bakanlığı sizce kurulmalı mı?

Bu konudaki düşünceleriniz nelerdir?

Madencilik sektörü, kendine özgü iç dinamikleri, hiçbir sektörle kıyaslanmayacak kadar zorlu koşulları, emek-yoğun yapısı ve doğa ile süregelen mücadelesi göz önünde bulundurulduğunda, üretim yapılan diğer tüm sektörlerden farklı bir kategoride yer alıyor. Tüm bu değişkenler göz önünde bulundurulduğunda, ülke ekonomisini büyük oranda etkileyen bu dev sektörün,

56 www.platinonline.com

“T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN SON YILLARDAKİ AKTİF FAALİYETLERİNİ, HEM SPONSOR OLARAK HEM DE BU KONUDA EĞİTİMLİ İŞ GÜCÜ OLARAK DESTEKLİYORUZ. ÇALIŞANLARDA GÖZLENEN VE BEDELİ AĞIR SONUÇLANAN, YILLARIN BİRİKİMİ YANLIŞ DAVRANIŞ ŞEKİLLERİ VE BOŞVERMİŞLİK YAKLAŞIMINI DEĞİŞTİRMEK VE ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN MEDENİ BİR ÇALIŞMA HAYATI OLUŞTURMAK İÇİN YAPILAN TÜM BU YASAL ÇALIŞMALARI DESTEKLİYORUZ”

Sektörün geleceğine yönelik fikirlerinizi alabilir miyiz?

Coğrafi konum, iklimsel özellikler, ulaşım kolaylığı, yeraltı zenginlikleri ve donanımlı genç insan gücü gibi dünyada çok az ülkede bir arada bulunan bu özelliklere sahip güzel ülkemizde, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Deneyimli çalışanlarımızı, yıllarca eğitim almış genç mühendislerimizi, madencilerimizi, tersane işçilerimizi, inşaat emekçilerini artık yitirmemek için, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yaptığı çalışmaların yanı sıra medya, ürün tedarikçileri, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve denetleme kuruluşlarının katılımıyla tüm kesimleri, halkımızın tam desteğini alacak şekilde topyekün bir seferberlik ilanına davet ediyoruz. Bu kültürün oluşmasında sadece kanun, yönetmelik ve cezaların tek başına yeterli olmayacağı görüşündeyiz. Başta kamu kuruluşları olmak üzere madencilik sektörünün lider lokomotif şirketleri ve tüm ilgili kesimlerce desteklenecek bir hamlenin başlatılması için artık daha geç kalmamalıyız diye düşünüyoruz. Yaşamları pahasına en zor yıpratıcı koşullarda emek veren madencilerimize daha güvenli bir çalışma hayatı sağlayabilmek için, ‘Bize bir şey olmaz’ anlayışını değiştirmemiz gerekiyor. Yurt dışında uygulanan yeni teknolojiler ile madenlerde farklı kurtarma ve acil müdahale konseptlerini, kömür ve metal madenlerine uygulanmak üzere destekleyici yönetmeliklerle devreye almalı, ödün vermeden, milli bir mesele olarak kabul edip çözüm bulmalıyız.

MADEN

SEKTÖRÜN İHTİYAÇLARINA CEVAP VERİYOR BÜNYESİNDE CEVHER ZENGİNLEŞTİRME LABORATUVARI, AR-GE LABORATUVARI VE MADEN ANALİZ LABORATUVARI BULUNDURAN ARGETEST, TÜRKİYE’DE İLK, DÜNYADA AZ SAYIDA ÖZEL CEVHER ZENGİNLEŞTİRME VE AR-GE ÇALIŞMASI YAPAN LABORATUVARLAR ARASINDA YER ALIYOR

K

alite esas prensibi olan ARGETEST; Genel Müdür Emin Ulu, Laboratuvar Müdürü Abdullah Buhur ve Ar-Ge Müdürü Burak Köse öncülüğünde 2012 yılının Kasım ayında kuruldu. Bünyesinde Cevher Zenginleştirme Laboratuvarı, Ar-Ge Laboratuvarı ve Maden Analiz Laboratuvarı bulunduran ARGETEST, Türkiye’de ilk, dünyada az sayıda özel cevher zenginleştirme ve Ar-Ge çalışması yapan laboratuvarlar arasında yer alıyor. Öncelikli olarak laboratuvar ölçekte cevher zenginleştirme çalışmaları yapan firma, 2014 yılı itibariyle pilot ölçekte cev-

58 www.platinonline.com

her zenginleştirme çalışmalarını da müşterilerinin hizmetine sunmaya başladı.

ARGETEST Ar-Ge Müdürü Burak Köse, madencilik sektörüne sunmuş oldukları hizmetler ve faaliyet alanlarıyla ilgili şunları söylüyor: “Firmamız gerek cevher zenginleştirme ve Ar-Ge birimi gerekse maden analiz laboratuvar birimi ile madencilik sektörüne en hızlı ve en ekonomik olacak şekilde hizmet veriyor.

Laboratuvarımız, Cevher Zenginleştirme Laboratuvarı, Maden Analiz Laboratuvarı ve Ar- Ge Laboratuvarı olmak üzere üç ana birimden oluşuyor. Cevher Zenginleştirme ve Ar-Ge Laboratuvarlarımızda cevher

zenginleştirme yönteminin seçimine, esas cevher yapısı ve karakteri belirlendikten sonra da bu yapıya ve karaktere uygun proses seçeneklerinin değerlendirmesi, seçilen proses ya da proseslerin özelliklerinin tespiti ile laboratuvar ve pilot çalışmalarla kullanılacak cihaz, ekipman, reaktif cinsi ile sarfiyatlarının belirlenmesi ve optimizasyonu yapılıyor. Bu şekilde oluşturulan proseslerin tesis şartlarına uyarlanması ve hali hazırda çalışan tesislerin revizyonu da yerinde inceleme ve müdahale hizmeti ile sağlanıyor. Ancak bu şekilde yüksek randımanla çalışan, yüksek tenörlü konsantre üreten ve ilk yatırım

maliyetleri düşürülmüş tesisler yapılabilir.

Halen çalışmakta olan tesislere yönelik yapılacak bu tür çalışmaların getirisi daha az hammadde, reaktif ve enerji tüketimi ile daha fazla ürün geliri olacaktır. Bu çalışmalar ile piyasada istenilen yüksek kaliteli ve yüksek satış fiyatlı ürün elde etmekte mümkün hale gelecek. Maden Analiz Laboratuvarımızda 70’in üzerinde elementin analizi kantitatif olarak yapılabiliyor. ICP, AAS, UV, VolumetrikGravimetrik analiz metotlarının beraberinde Fire Assay (kupelasyon) ile altın, gümüş ve platin grubu elementlerinin analizleri de uluslararası standartlar uygulanarak yapılıyor. Uluslararası cevher normları göz önüne alınarak oluşturulan analiz paketleri ile jeokimyasal analizler, sondaj numuneleri analizleri, ithalat ve ihracat numune analizleri, değerli metal analizleri, endüstriyel hammadde analizleri beraberinde müşterilerin talepleri doğrultusunda oluşturulacak analiz paketleri ile ekonomik ve hızlı bir şekilde sektörün ihtiyaçlarına cevap veriyor. Analiz sonucunun doğruluğu o cevher yapısına uygulanacak analiz metodunun doğruluğuna bağlı. Bu durumda bir metodu bütün cevherlere uygulamak yerine, farklı matrislere farklı metodların uygulanması gerekliliği ortaya çıkıyor. Bütün bu metotların müşterilerimize açılması minimum 6 aylık bir süre gerektiriyor. Yaptığımız bu çalışmanın başarısını kısa zamanda müşteri memnuniyeti doğrulamalarıyla aldık.

Laboratuvarımızda yapılan bütün analizlerin doğruluğu, sertifikalı standart malzemeler (CRM), blanklar, numune öğütmelerinin arasından alınan kuvars örnekleri ve paralel çalışmalar (replicateduplucate) ile sistematik olarak kontrol ediliyor. Ayrıca 2015 yılı itibariyle online olarak analiz sonuçlarının görüntülenmesi, numune fotoğraflarının görüntülenmesi, 24 saat analiz raporlarına ulaşabilmesi ve online olarak analiz sürecinin takip edilmesi de mümkün hale geldi.

Kurulduğu günden itibaren esas prensibi kalite olan laboratuvarımız TS EN ISO/ IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarı Akreditasyon Belgesi’ne sahip. Ayrıca başarılı çalışmalarımız sonucu Cevher Zenginleştirme, Ar- Ge ve Analiz Laboratuvarlarımız ISO 9001:2008

ARGETEST AR-GE MÜDÜRÜ BURAK KÖSE

ARGETEST GENEL MÜDÜRÜ EMIN ULU

Kalite Yönetim Belgesi, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi, OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Belgesi ile belgelendirildi.”

birler almamız gerektiğini net bir şekilde ortaya koydu. Maden Kanunu’nda yapılması düşünülen değişikliklerin kısa sürede kesinleşmemesi bir belirsizlik ortamı doğurdu ve bu durum birçok firmanın küçülmeye gitmesini ve bazılarının da tamamen 2014 yılı içerisindeki faaliyetlerini durdurmalarına sebep oldu. Mermer ve metalik maden ithalatında en büyük alıcı konumunda olan Çin’in 2014 yılında bazı alımları durdurması, bazı maden cinslerinde alım miktarını azaltması, fiyat düşmelerinde etkili oldu. Petrol fiyatlarında düşüşün üretim maliyetlerinde olumlu etki yapması beklenirken, birim fiyatların düşmesi üretimde caydırıcı etki yaptı.

Maden kazalarını önlemek için ilk olarak iş güvenliği konusunda eleştirel yaklaşmamız gerekiyor. Sadece kazalara tedbir almanın yeterli olmadığı aşikar ve bu tedbirlerin beraberinde madende çalışan bütün personel ve teknik ekibin bilinçlendirilmesi lazım. Küçük veya büyük işletme gözetmeksizin tedbirler alınmalı, risk analizleri muhakkak yapılmalı ve risk değerlendirmeleri ile en az kaza riski içeren işletmeler oluşturmamız gerekiyor. Maden arama safhasından başlayarak maden yatağının jeolojik yapısı, bölgenin iklim şartları, topoğrafik ve jeomorfoljik durumları ortaya konarak uzun soluklu bir teknik çalışma sonrası fizibilite ve planlama aşamalarında çevre ve iş güvenliği konusunda üretim faaliyetlerinin bir parçası olarak

“İŞ GÜVENLİĞİ KONUSUNDA EKSİKLERİMİZ VAR” 2014 yılında sektör olarak birçok talihsizliklerin yaşandığını söyleyen Burak Köse, yılın değerlendirmesini şu şekilde yapıyor: “Özellikle yaşanan iş kazaları bize hâlâ iş güvenliği konusunda ciddi eksikliklerimizin olduğunu gösterdi ve bir an önce ted“ÜLKEMİZ MADEN ÇEŞİTLİLİĞİ AÇISINDAN OLDUĞU KADAR 10 MADEN CİNSİNDE DÜNYA REZERV SIRALAMASINDA ÖN SIRALARDA YER ALIYOR. DİĞER MADEN VE HAMMADDE CİNSLERİNDE KENDİ İHTİYAÇLARINI KARŞILAYACAK REZERVLERE SAHİP OLMASIYLA DİKKAT ÇEKİYOR. ÇOK AZ MADEN CİNSİNDE İTHALAT ZORUNLU. ÖZELLİKLE BAŞTA KÖMÜR OLMAK ÜZERE ENERJİ HAMMADDELERİNDE MEVCUT VERİLERE GÖRE YETERLİ KAYNAKLARA SAHİP DEĞİLİZ. BUNLARIN ARANMASI KONUSU DA MADENCİLİK BAKANLIĞI’NIN ÇALIŞMA ALANLARI İÇİNDE OLACAKTIR”

www.platinonline.com 59

MADEN

değerlendirme yapılırsa iş kazaları ve çevreye verilecek zarar minimum seviyeye inecektir.”

GENİŞ AÇILI ÜÇGEN DAĞILIM… ARGETEST Genel Müdürü Emin Ulu, Maden Kanunu’nda yapılan değişiklikler ile ilgili şunları söylüyor: “Maden Kanunu’nun yapılan değişiklikleri, meri mevzuat diye adlandırdığımız, orman, çevre, mera, sit alanı, barajların su toplama havzaları ve benzeri alanlar için alınacak izinlerin, eş zamanlı ve kısa sürede alınamadığından madencilik faaliyetlerini ciddi anlamda olumsuz etkiledi. Maden Kanunu, yönetmelik ve meri mevzuatın Avrupa Birliği Mevzuatı yanında dünyada ileri teknoloji kullanarak üretim yapan Kanada, Güney Afrika, Avustralya, Yeni Zelanda gibi ülkelerin mevzuatlarını da dikkate alarak düzenlemek gerekiyor. Çünkü Kıta Avrupa’sında kömür üretimi dışında büyük maden işletmeleri yok denecek kadar az. Maden ruhsat harçları, orman arazi kullanma bedellerinin büyük oranda artışı orta ve küçük ölçekli maden işletmelerini doğrudan, büyük işletmeleri ise üretim maliyetlerinin artışı şeklinde etkileyecek. Maden işletmelerinin büyüklüğünü tüketim miktarı, rezerv miktarı, jeolojik ve coğrafi şartların belirlediği bili-

60 www.platinonline.com

“MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN EKONOMİYE KATKISINI ARTIRMAK, KENDİ CEVHER VE HAMMADDE KAYNAKLARIMIZDAN, İMALAT SANAYİİNDE KULLANILAN YARI MAMUL, METAL VE UÇ ÜRÜNLERİN ÜRETİLMESİNE BAĞLI. KENDİ METAL, KİMYA SANAYİNİ KURMAMIŞ ÜLKELER GELİŞMİŞ ÜLKE SAYILMIYOR. ÜLKEMİZDE CEVHERİ, HAMMADDESİ BULUNUP DA İTHALATINIZI YAPTIĞIMIZ ÇOK SAYIDA METAL VE YARI MAMUL MADDELERE VERDİĞİMİZ MİKTAR MİLYARLARCA DOLARI BULUYOR” nirse, büyük, orta ve küçük ölçekli işletmeleri birlikte yaşatacak mevzuat altyapısının oluşturulması gerekiyor. Maden işletmelerinin sayısal değerlendirmesi yapıldığında, küçük işletmelerin çok büyük işletmelerin az sayıda olduğu geniş açılı bir üçgen dağılım olduğu ortaya çıkıyor.”

“10 MADEN CİNSİNDE DÜNYA SIRALAMASINDAYIZ” Madencilik Bakanlığı’nın kurulmasının ülkemiz için önemli olduğunu söyleyen Emin Ulu, sözlerine şöyle devam ediyor:

“Madenciliği yer kökenli malzeme üretimi olarak gördüğümüzde, seramik sektörü, toprak sanayii, çimento sanayii, inşaatta kullanılan kum, çakıl ve agrega, demirçelik üretimi ve diğer metal üretimi katma değer itibariyle madencilik sektörü dışında sayılıyor. Bu sektörler, yer kökenli malzeme üretim kapsamında tek bir payda içinde değerlendirilirse, toplam katma değerin ne kadar büyük bir orana karşılık geldiği ortaya çıkıyor. Bu çerçeveden bakıldığında, madencilik faaliyetlerinin kurulacak Madencilik Bakanlığı’na bağlanması daha da büyük önem arz ediyor.

Bu süreç boyunca madenci ile iç içe olan, sorunları ortadan kaldıran ve yeni yatırımların önünü açabilecek bir sisteme gerek duyuluyor. Tam bu noktada Madencilik Bakanlığı’nın gerekliliği tekrar ortaya çıkıyor. Ülkemiz maden çeşitliliği açısından olduğu kadar 10 maden cinsinde dünya rezerv sıralamasında ön sıralarda yer alıyor. Diğer maden ve hammadde cinslerinde kendi ihtiyaçlarını karşılayacak rezervlere sahip olmasıyla dikkat çekiyor. Çok az maden cinsinde ithalat zorunlu. Özellikle başta kömür olmak üzere enerji hammaddelerinde yeterli kaynaklara sahip değiliz. Bunların aranması konusu da Madencilik Bakanlığı’nın çalışma alanları içinde olacaktır.”

MADEN

SEKTÖRE DANIŞMANLIK HİZMETİ VERİYOR DMT, GEREK KÖMÜR SEKTÖRÜNDE GEREKSE METAL SEKTÖRÜNDE TÜRKİYE’DE HEMEN HEMEN AKLA GELEN BÜYÜK ŞİRKETLERE, HOLDİNGLERE MÜHENDİSLİK HİZMETİ, PLANLANDIRMA, PROJELENDİRME, FİZİBİLİTE VE KREDİ ALIMINA KADAR DESTEK VEREN BİR KURUM OLARAK FAALİYET GÖSTERİYOR

D

eutsche Montan Technologie (DMT) 1836 yılında Almanya’da kurulmuş köklü bir firma…

Bugünkü konumuyla TÜV Nord’un bünyesinde olan bir vakfa ait olan bir kurum olarak faaliyet gösteriyor. Bütün dünyada uluslararası olarak faaliyet gösteren ve Peru, İspanya, Rusya, Çin, Ukrayna, Pakistan ve Hindistan gibi 150’den fazla ülkeye hizmet eden DMT, araştırma, inceleme, tetkik, tehlike önleme, plan ve proje denetleme gibi çeşitli alanlarda danışmanlık hizmeti veriyor. Şirket, arama, rezerv tespiti, yeraltı projelendirme ve emniyete kadar 650 adet elemandan oluşan bir ekibe sahip. DMT’nin Türkiye’deki ayağını kendilerinin yönettiğini söyleyen DMT Türkiye Projeler Umum Müdürü Yücel Pıçakçı, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “İlk zamanlarda Avrupa’da Avrupa Birliği ortak pazarda kurulmadan önce bir Montan Birliği vardı. Montan ağır sanayi demekti. Çelik, kömür ve bunlara bağlı bir sanayi kurumuydu. Zaman içerisinde dünyadaki pek çok şeyin değişmesi gibi Türkiye’de madencilik sektörü değişiyor.

Eskiden yol yaparken önce eşeği gönderiyorlardı. Eşek nasıl gidiyorsa arkasından da yol yapıyorlardı. Artık bunun eşekle olmayacağını, planlı, projeli, mühendis çalışmalarıyla beraber daha doğru olacağına herkes kanaat getirmeye başladı. Dünya oluştuğunda da üzerinde milyarlarca insan olacağını bilemiyorduk. Bu rakam her geçen gün artıyor. Rakam arttıkça arz ve talep de buna paralel olarak artıyor.

Beklentiler oluşuyor ve sonrasında ihtiyaçlar ortaya çıkıyor. Bugün enerji sektöründe bize elektrik veren, ısınmamıza olanak sağlayan fosil enerjilerin hiçbiri ebedi değil.

62 www.platinonline.com

DMT TÜRKIYE PROJELER UMUM MÜDÜRÜ YÜCEL PIÇAKÇI

İşin kötü tarafı bunların geri dönüşümü de yok. Geri dönüşümü olan metallerdir. Az bir kayıpla bunları tekrar sahneye getirebilirsiniz. Fakat kömürü yaktığın zaman kömür bir defa yanar ve bir daha geri getiremezsiniz. Formu değişir, bir daha kullanamayız. Madencilik sektörü son 10 yıldır bir süpernova yaşıyor. Yavaş yavaş büyük değişikliklere ihtiyaç var. Biz millet olarak biraz sabırsızız. Hemen fikirleri projelendirip, bir an önce hayata geçirmek istiyoruz.

Madende de böyle oluyor. Sanki uzmanlar markette satılıyor. Altyapı olmadan, bunların eğitimini bugüne kadar vermeden, rütbeler de kişiye göre ayarlanmadan ve sanatkar sanatının başına gelmeden her yere uzmanlıkları dağıtmışız. Şu anda bunun sıkıntısını çekiyoruz. Her ne kadar bunu emniyet konusunda çok daha sıkıntılı bir şekilde yaşıyorsak, işyerinde olan zararlar daha fazla. Acemi mühendisler yanlış kararlar verebiliyor. Bunlar insan hayatına zarar vermediği için fazla göze batmıyor. Ekonomik boyutunu ortaya koyduğunuz zaman büyük bir zarar olduğu görülüyor. Az eğitimli elemanlarla beraber aslına uygun madencilik yapmak istediğimiz için orada olan eğitim noksanlığımızı hatalarımızla beraber bypass ediyoruz.

“AVRUPA’DA KAZA, BİZDE FACİA” Yaşanan maden kazalarında Türkiye’nin yanlış bir bakış açısına sahip olduğunu söyleyen Yücel Pıçakçı, görüşlerini şöyle aktarıyor: “Avrupa’da hataların olmaması için önceden önlem alınıyor. Biz ise facia olduktan sonra önlem alıyoruz. Avrupa’da madenlerde kaza oluyor. Kaza olmayan maden yoktur. Çalışanlar parmağını sıkıştırabilir ya da kafasını çarpabilir. Ben madenlerde psikolojik nedenlerden dolayı intihar edeni bile duydum. Kör kuyudan kendini aşağı atan var. Bu durum Türkiye’de olunca facia oluyor. Bir kişi arabayı çarparsa bu kazadır. Fakat bir şoförün kullandığı otobüs devrilir de 30 kişi ölürse bu bir faciadır.

Görülmesi gereken şeyleri maalesef Türkiye’de zamanında göremiyoruz.

Türkiye’de son zamanlarda yaşanan facialar çok sert. Kaza değil, facia oldu bunlar.

300 tane madenciyi çabuk telafi etmek o kadar kolay değil. İşe yeni başlayacak adama madenle ilgili aracı tutmayı öğretmek bile zaman alır. Önce eğitmek lazım.

Yetkili ocağın başına gelir rapor tutar.

Görmeden rapor tutulmamalı. Teoriler hakikati ispat edemez.”

“KÖMÜRLERİN HEPSİ AYNI DEĞİL” Kömürün dışarıdan bakıldığında aynı göründüğünü fakat aslında çok farklı olduğunu belirten Yücel Pıçakçı, “Zonguldak’ın kömürünün hassasiyetiyle Elbistan’daki kömür, Amasya’daki kömür, Soma’daki ve Ermenek’teki kömürü birbiriyle mukayese edemezsiniz. Hepsine ayrı ayrı yaklaşmak lazım. Yanlış reçeteye göre ilaç verirsen yan etkileri olur. Hata sadece maden sahibinde değil. Maden sahibinin altında çalışan elemanlarda da değil. Devlette yasaları çıkaran siyasetçilerde değil, devletin altında çalışan kurumlarda da değil. Bu saydıklarımız hepsinde hata var. Belli bir yerde belli bir kapsamda ateşi biraz daha körüklemişler.

Almanya’da daha derine inmiş madenler var, bunlar da kömür madeni. Mevzuatlar ve yasalar birbirine paralel gitmiş. Emniyetli olması için her şeyi yapmışlar. Hiçbir sıkıntı olmadan üretime devam ediyorlar” diyor.

“4 BÖLGEYE MİGEM KURULSUN” Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün bazı görevleri yerine getirmekte sıkıntı yaşadığı görüşünde olan Yücel Pıçakçı, şu açıklamalarda bulunuyor: “Almanlar der ki ‘Güvenmek çok güzel bir şeydir. Ama ondan daha güzeli denetim ve kontroldür’ Bu kapsamda Türkiye’nin 777 bin kilometrekareye dağılmış madenlerini siz sadece Ankara’dan denetleyerek takip edemezsiniz. MİGEM’in görev olarak bölünmesi lazım. Bölgesel 4 yere MİGEM kurulsun.

“BİZ MİLLET OLARAK BİRAZ SABIRSIZIZ. HEMEN FİKİRLERİ PROJELENDİRİP, BİR AN ÖNCE HAYATA GEÇİRMEK İSTİYORUZ. MADENDE DE BÖYLE OLUYOR. SANKİ UZMANLAR MARKETTE SATILIYOR. ALTYAPI OLMADAN, BUNLARIN EĞİTİMİNİ BUGÜNE KADAR VERMEDEN, RÜTBELER DE KİŞİYE GÖRE AYARLANMADAN VE SANATKAR SANATININ BAŞINA GELMEDEN HER YERE UZMANLIKLARI DAĞITMIŞIZ. ŞU ANDA BUNUN SIKINTISINI ÇEKİYORUZ”

Bunların görevi ağırlıklı olarak denetim yapmak olsun. Almanlar bunu yapıyor. Bir kişi gelir madeni denetler. Kişiye ben seni denetliyorum hissini vermediğin sürece h e r k e s h a t a y a p a r. D e n e t i m d e Avrupalılardan farkımız yok ki. Onlarda da iki göz var bizde de. Biraz daha dikkat ederek hata payını sıfıra indiremeyiz ama minimize edebiliriz.”

“TEK KİŞİLİK MADENCİLİK BİTİYOR” Yücel Pıçakçı, maden sektörüne yönelik fikirlerini de şu şekilde aktarıyor: “Türkiye’de tek kişilik madencilik bitiyor.

Bu bitmediği müddetçe bu tür kazalara siz yön verirsiniz. Türkiye’de ihale yasası kadar yanlış bir şey yok. Eğer bir ihale yasasında siz, karşınızda iş vermiş olduğunuz insanın aslına uygun modernleşmesi için, yeni bir makine alabilmesi için, mühendisine eğitim verebilmesi için, kar payını bu işin içine koymazsanız, siz devletinizi bitirirsiniz. Eğer bu devletin kalkınmasını istiyorsak kendimiz için istiyoruz, geleceğimiz için istiyoruz.

Madencilik sadece yerin altından bir şey almak değil. Buraya gidinceye kadar tahkimat için çeliğe, oduna, betona ve makineye ihtiyaç var. Herkes yürüyen tahkimat almak istiyor. Türkiye’de kaç tane eğitimli insan var yürüyen tahkimatı öne çekecek?

Türkiye’de maden mühendisleri madeni görmeden mühendis oluyor. 2 kere maden gören profesör oluyor. Avrupa’nın hiçbir yerinde 6 saat madencilik yoktur. Bunu düşünen, bu teklifi veren madenci olamaz.

Birçok bölgede insanların kömüre ihtiyacı var. Her madenin kapasitesi var. Bant dizaynı ve üretim dizaynı var. Çıkaracağı malzeme belli. Doğalgaz desen sadece bunun altyapısı trilyon tutar. Madenlerde çalışan elemanlarımızı eğiterek, mühendislerimize zaman içerisinde çeşitli periyotlarda kurs vererek, madenle alakalı olan mevzuatı, akıllı, bilinçli, bize uygun bir şekilde yaparak, maden sahiplerinde bir beraberliği ortaya getirerek ve ceza sistemini ağırlaştırarak Türkiye’de belli bir noktaya gelebileceğimizi düşünüyorum. Eğer sabırlı, akıllı, devletin de bizim arkamızda olarak yasalar ve madenin açılmasına, madenlerin yönetilmesinde atılacak adımlarla faydalı olursak 10-15 yıl içerisinde Türkiye’deki mühendisleri yurt dışına satarız. Bunun için herkesin desteği lazım.”

www.platinonline.com 63

MADEN

KRİZ ORTAMINDAN GÜÇLENEREK ÇIKTI HENÜZ İKİNCİ YILINI TAMAMLAYAN KAYEN SONDAJ, ATLAS COPCO’NUN GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİNİN YANI SIRA, SONDAJ OPERASYONLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN SONDAJ KİMYASALLARI, KAROT SANDIKLARI VE TEST ALETLERİ İLE İLGİLİ OLARAK DA İŞBİRLİĞİ ÇALIŞMALARI YÜRÜTÜYOR

K

ayen Sondaj, 2013 yılı başında, Türkiye genelinde Atlas Copco sondaj ekipmanları bölümünün Türkiye bayiliğini yapmak üzere kuruldu. “Daha evvel sondaj operasyonlarında aktif olarak sahada rol almış ve bu çalışmalar sırasında edindiği tecrübeleri yıllardır ekipman tedariği alanında değerlendirmiş genç ve dinamik bir ekiple çıktığımız bu yolda ikinci senemizi tamamlamış bulunuyoruz” diyen Kayen Sondaj Genel Müdürü Gökhan Nasuh, sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu süreç içerisinde temsilciliğini yapmakta olduğumuz dünyanın önde gelen sondaj ekipmanları ve makineleri üreticisi Atlas Copco’nun geniş ürün yelpazesinin yanı sıra, sondaj operasyonlarında ihtiyaç duyulan sondaj kimyasalları, karot sandıkları, test aletleri ve ihtiyaç duyulabile-

cek diğer yardımcı ekipmanlarla ilgili olarak da işbirliği çalışmaları yürüttük.

Alanlarında dünya lideri olan Amerika’da yerleşik BAROID IDP ve FANN firmalarıyla da distrübütörlük anlaşmaları yaptık. Çeşitli sondaj operasyonlarında karşılaşılan ihtiyaçlar için çözümler ve ürünler önerebilecek olan tecrübeli ekibimizle, yalnızca ekipman tedariğinde değil, saha uygulamalarında da müşterilerimizin yanında olarak, sondaj dünyasındaki yeniliklerin ve gelişmelerin yanı sıra, yurt içi ve yurt dışında aldığımız eğitimlerin ve lider firmalarla çalışmanın getirdiği vizyonumuzu da müşterilerimize aktarmayı hedefliyoruz. Kısaca Kayen Sondaj olarak biz, müşterilerinin ihtiyaçlarına, Türkiye’nin neresinde olurlarsa olsunlar, 7 gün 24 saat, gerekirse doğrudan sahada cevap veren bir firmayız.”

KAYEN SONDAJ GENEL MÜDÜRÜ GÖKHAN NASUH 64 www.platinonline.com

Henüz ikinci yılını tamamlayan çok genç bir firma olduklarını belirten Gökhan Nasuh, “Bu nedenle geçtiğimiz iki yıl boyunca önceliğimizi firmamızın tanıtımına ayırdık. Bu kapsamda, müşterilerimizle gerek sahada gerekse merkez ofislerinde birlikte olmaya çalıştık. Atlas Copco’nun ürün gamında yer almayan ancak sondajda ihtiyaç duyulan bazı yardımcı ekipmanları, müşterilerimizin talepleri ve beklentileri doğrultusunda firmamızın vizyonuna uyabilecek partnerler aracılığıyla ürün yelpazemize kattık. Daha önce de belirttiğim gibi lider sondaj kimyasalları firması BAROID IDP ve test ekipmanları firması FANN ile anlaşmalarak yaparak sektörümüzde kaliteli firmaların Türkiye temsilciliğini yapma misyonumuzu pekiştirdik. Elbette son iki yıldır Türkiye madencilik sektörünü derinden etkileyen izin bunalımı ve metal fiyatlarındaki düşüşler, madenciliğin giriş bölümü olan sondaj operasyonlarını da fazlasıyla etkiledi. Bu nedenle 2014 her ne kadar beklentilerimizi tam anlamıyla karşılayan bir yıl olmadıysa da böyle bir kriz ortamından, yine de güçlenerek çıkmış olmaktan son derece mutluyuz” diyor. Kayen Sondaj olarak, birlikte çalıştıkları uluslararası firmalardan aldıkları güç ve vizyon doğrultusunda hiçbir şekilde bir içe kapanma ya da küçülme planlamadıklarını söyleyen Gökhan Nasuh, sözlerini şöyle tamamlıyor: “Aksine ekibimize yeni katılan mühendis arkadaşlarımızla daha çok saha çalışması yaparak gerek mevcut müşterilerimizle ilişkilerimizi güçlendirmeyi gerekse yeni müşteriler kazanarak pazardaki payımızı artırmayı planlıyoruz.”

Analiz Hizmetleri Analysis Services Jeokimya Analizleri / Geochemical Analyses Değerli Metal Analizleri / Precious Metal Analyses Cevher Numunesi Analizleri / Ore Grade Analyses İthalat - İhracat Numunesi Analizleri / Import - Export Samples Analyses Metal Alaşım Analizleri / Metal Alloys Analyses Endüstriyel Hammadde Analizleri / Industrial Raw Materials Kömür Külünde Majör - Minör Element Analizleri Major - Minor Elements Analyses in the Coal Ash Nadir Toprak Elementleri / Rare Earth Elements Bor Analizleri / Boron Analyses Online Hizmetler / Online Services  Analiz süreçlerinin takibi / Follow the analysis process  Rapor ve fotoğraf arşivine 24 saat ulaşım 24 Hours access to report and photographic archives  Analiz talebi / Analysis request  Teknik destek / Technical support  Online ödeme / Online payment

Cevher Zenginleştirme ve Ar-Ge Mineral Processing and R&D

AKILLI KENTT

TÜRK TELEKOM STRATEJI VE İŞ GELIŞTIRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI HAKAN DURSUN

66 www.platinonline.com

TÜRK TELEKOM’DAN ENTEGRE AKILLI ŞEHİRLERE DİJİTAL DÖNÜŞÜM HAREKETİ AKILLI ŞEHİRLERİN 21’İNCİ YÜZYIL TOPLUMLARINA ÇOK DAHA AKILLI VE FONKSİYONEL BİR YAŞAMIN ANAHTARINI SUNDUĞUNU BELİRTEN TÜRK TELEKOM STRATEJİ VE İŞ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI HAKAN DURSUN, ‘AKILLI KENTT’ PROJESİ İLE AKILLI UYGULAMALARI KAMU HİZMETLERİNE VE ŞEHİR HAYATINA TAŞIYARAK ÖNEMLİ BİR İLKE İMZA ATTIKLARINI VURGULUYOR

A

kıllı şehir uygulamaları, kısıtlı kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak için teknoloji ve inovasyon temelinde oluşturulan çözümlerin en önemlilerinden biri olarak ortaya çıkıyor. Akıllı şehirler, 21. yüzyıl toplumlarına, hayatlarını daha verimli ve daha kolay sürdürme imkanı sağlıyor ve akıllı bir yaşamın anahtarını sunuyor.

Dünyada entegre olarak kurulan akıllı şehir sayısı henüz çok az olsa da, akıllı sistemler sayesinde, enerji ve su yönetimi, trafik çözümleri, sokak aydınlatması, sağlık hizmetleri ve kamu güvenliği gibi konularda çok başarılı sonuçlar elde ediliyor.

Türk Telekom Grubu olarak geliştirdikleri

“TÜRK TELEKOM GRUBU’NUN BAŞLATTIĞI ENTEGRE AKILLI ŞEHIRLERLE DIJITAL DÖNÜŞÜM HAREKETI ÇERÇEVESINDE, GÜVENLIK, VERIMLILIK, EKONOMI, ÇEVRESEL DUYARLILIK VE YAŞAM KALITESI GIBI HEDEFLER BELIRLENDI. TÜRKIYE’NIN ILK ENTEGRE AKILLI ŞEHIR PROJESINI KARAMAN’DA HAYATA GEÇIRDIK. AKILLI KENTT PROJESI KAPSAMINDA, KARAMAN’IN KABLOLU VE KABLOSUZ ILETIŞIM ALTYAPISINI TEK BIR NOKTADA BULUŞTURDUK”

akıllı uygulamaları ‘Akıllı KenTT’ ile kamu hizmetlerine ve şehir hayatına taşıyarak Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdiklerini ifade eden Türk Telekom Strateji ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Hakan Dursun, “Türkiye’nin ilk entegre akıllı şehir projesini Karaman’da hayata geçirdik. Akıllı KenTT projesi kapsamında, Karaman’ın kablolu ve kablosuz iletişim altyapısını tek bir noktada buluşturduk. Tüm verileri ve kontrolü bu merkezde toplayarak uçtan uca entegre bir akıllı şehri hayata geçirdik. Üstelik bunların büyük çoğunluğunu yerli Ar-Ge ile geliştirilen inovatif çözümlerle gerçekleştirdik” diyor.

www.platinonline.com 67

AKILLI KENTT AKILLI KENTT PROJESİ KARAMAN’DA BAŞLAYACAK Türk Telekom Akıllı KenTT teknoloji uygulamaları ile şehir hayatının her parçasında farklı imkanlar sunduklarının altını çizen Hakan Dursun, “Enerji, bina, güvenlik, trafik, altyapı, sağlık, yönetim, teknoloji ve Kent Operasyon Merkezi’nden oluşan sistem; emniyet, valilik, belediye, ulusal ve uluslararası teknoloji firmaları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarını ilk defa bu kadar kapsamlı bir platform etrafında buluşturuyor. Akıllı KenTT uygulamaları ile vatandaşlarımız altyapıdan trafiğe kadar çok sayıda hizmeti tek tuşla alarak, daha rahat, daha ekonomik bir hayata kavuşacak. İleri teknoloji altyapısı ve imkanlarıyla entegre Akıllı KenTT projemiz, pilot olarak seçilen Karaman’dan başlayarak, şehirlerimizi yeni yatırımlar için cazibe merkezi haline getirecek” yorumunda bulunuyor.

5 ÖNEMLİ HEDEF BELİRLENDİ Türk Telekom Grubu’nun başlattığı entegre akıllı şehirlerle dijital dönüşüm hareketi çerçevesinde, güvenlik, verimlilik, ekonomi, çevresel duyarlılık ve yaşam kalitesi gibi hedefler belirlendi. Türk Telekom Strateji ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Hakan Dursun, bu beş başlığa yönelik uygulamalar hakkında ise şu bilgileri veriyor: “Güvenlik kapsamında, acil durumlarda daha hızlı reaksiyon vermek, suç oranını azaltmak, trafik kaza sayılarını azaltmak hedefleniyor. Verimlilik başlığı altındaki hedefler, su, enerji ve iş gücü gibi kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlayarak maliyetleri düşürmek, bulut üzerinden hizmetler sunarak yatırım maliyetlerini azaltmak, tekrarlı işleri engellemek için birimler arası koordinasyonu tek merkezden sağlamayı içeriyor. Ekonomik hedefler arasında, akıllı şehir uygulamasıyla yeni gelir alanları oluşturmak ve istihdamı artırmak, şehri cazibe merkezi haline getirerek, yatırımcıları, uygulama geliştiricileri şehre çekmek, vatandaş, kamu kurumları, üniversiteler, firmalar ve STK’larla birlikte inovasyon merkezi oluşturmak ve yerel çözümleri yeni pazarlara sunarak yeni gelirler elde etmek yer alıyor. Yaşam kalitesi başlığında ise, şehrin sürdürülebilirliğini sağlamak ve CO2 emisyonunu azaltmak, mevcut hiz-

68 www.platinonline.com

“AKILLI KENTT UYGULAMALARI ILE ŞEHIRLERIMIZ VATANDAŞLAR IÇIN DAHA YAŞANABILIR HALE GELIRKEN, EKONOMIK VE ÇEVRESEL OLARAK DA BÜYÜK KAZANÇLAR GETIRIYOR. İKLIM DEĞIŞIKLIĞIYLE MÜCADELEDEN HAVA KIRLILIĞINE, SU KAYNAKLARININ ETKIN KULLANIMINDAN, ENERJI TÜKETIMINDE TASARRUFA KADAR HER ALANDA FAYDA SAĞLANIYOR” metlerin kalitesini artırırken, aynı zamanda vatandaşa yeni ve inovatif hizmetler sunmak, şehir yönetimine vatandaşın katılımını sağlama hedefleri bulunuyor.” Akıllı KenTT uygulamaları ile şehirlerin vatandaşlar için daha yaşanabilir bir hale geleceğini vurgulayan Hakan Dursun, bu sürecin

ekonomik ve çevresel olarak da büyük kazançlar getireceğini ifade ediyor. Akıllı KenTT uygulamaları, iklim değişikliğiyle mücadeleden hava kirliliğine, su kaynaklarının etkin kullanımından, enerji tüketiminde tasarrufa kadar her alanda fayda sağlıyor. ŞEHİR YAŞAMINI KOLAYLAŞTIRACAK Hakan Dursun, “Akıllı şehir çalışmamızla, Türkiye’de hayat kalitesi ve refah düzeyi daha yüksek bir bilgi toplumunun da kapıları açılıyor. Akıllı cihazları internet üzerinden birbirine bağlayarak, karmaşık şehir yaşamında pek çok kolaylık ve fayda sağlıyoruz. Akıllı KenTT projesi tüm Türkiye’deki belediyelerin hayatını kolaylaştıracak, onları inovasyonla güçlendirecek ve yeni gelir alanları oluşturacak çok önemli bir çağ değişimini ifade ediyor” diyor.

TÜRK TELEKOM AKILLI KENTT İLE NE GİBİ AVANTAJLAR SUNUYOR? TÜRK TELEKOM GRUBU’NUN TÜRKİYE’DE İLK KEZ GELİŞTİRDİĞİ ENTEGRE AKILLI KENTT KONSEPTİ, VATANDAŞLARIN ŞEHİR YAŞAMINDA ZORLUK ÇEKTİKLERİ PEK ÇOK KONUYU ÇÖZÜME KAVUŞTURUYOR. AKILLI KENTT’LERLE DAHA DÜZENLİ, YAŞANABİLİR, TEKNOLOJİK VE ÇEVRECİ KENTLERDE YAŞAMAK HEDEFLENİYOR. TÜRK TELEKOM BU VİZYON DOĞRULTUSUNDA TÜRKİYE’NİN TÜM ŞEHİRLERİNİ AKILLI KENTT’LERE ÇEVİREREK YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRMAYA ODAKLANIYOR. AKILLI KENTT’LERLE BİRLİKTE ŞEHİR YAŞAMINDA NE GİBİ DEĞİŞİKLİKLER OLACAĞINI MERAK EDİYORSANIZ, BU MADDELERE GÖZ ATMANIZIN TAM ZAMANI...

AKILLI DURAK: Vatandaşlar otobüsün durağa ne zaman geleceği bilgisine telefonlarından veya ‘Akıllı Durak’lardaki ekranlardan rahatça ulaşabiliyor.

Duraklarda uzun süre bekleme dönemi sona eriyor.

AKILLI OTOPARK: Hangi otoparkın boş olduğuna cep telefonundan ulaşılabiliyor.

Böylece vatandaşlar boş otoparka gidebiliyor. Otopark arama süreleri azaltılarak şehir trafiği rahatlıyor.

AKILLI KAVŞAK: Kavşaklarda kırmızı ışıkta beklemeyi en aza indiren sistem, en

yoğun caddelere öncelik vererek trafik yoğunluğunu en aza indiriyor. ÖNCELIKLI GEÇIŞ: Trafikte geçiş önceliği olan araçlara sistem otomatik olarak yeşil ışık yakıyor.

TEDES: Tedes ile trafik kurallarına aykırı araç kullanımları tespit edilerek trafiğin daha güvenli akması sağlanıyor.

AKILLI AYDINLATMA: Aydınlatma lambaları çevre aydınlık seviyesine göre otomatik olarak ayarlanıyor. Böylece önemli bir enerji tasarrufu sağlanıyor.

AKILLI SULAMA: Şehirdeki park ve bahçelerdeki sulama merkezi olarak kontrol edilerek su ve gübre tasarrufu sağlanıyor.

UZAKTAN SAYAÇ OKUMA: Elektrik ve su sayaçları merkezi olarak okunarak kayıp kaçak miktarları takip edilebilir hale getirilecek ve azaltılacak.

AKILLI ATIK TOPLAMA: Çöp konteynerlerinin doluluk oranlarının uzaktan izlenerek atık toplama operasyonu optimize edilecek.

GERI DÖNÜŞÜM OTOMATI: Geri dönüştürülebilir atıklar, atılma anında otomatik olarak ayrıştırılıyor ve atık haznesinin doluluk oranı merkezden izlenebiliyor. Daha az sefer yapılarak kutuların boşaltılması sağlanıyor.

GÖRME ENGELLI NAVIGASYONU: Görme engelli vatandaşlara kamusal alanlarda yol tarifi görme engelli navigasyonu ile yapılıyor. Görme engelli vatandaşlar belediye binası içinde istedikleri yere cep telefonları üzerinden sesli navigasyon ile gidebiliyor.

AKILLI ÖLÇÜM: Sıcaklık ve neme duyarlı alanlarda (ecza deposu, soğuk hava depoları vb) sıcaklık ve nem değerlerinde yaşanacak değişimler erkenden fark edilerek önlem alınıyor. Belediye, şehir içerisindeki gürültü seviyesini takip edebiliyor ve müdahale etmesi gereken durumların farkına varabiliyor.

KRONIK HASTA TAKIBI: Kronik hastalığı olan hastaların tansiyon, nabız, şeker gibi hayati değerleri merkezden anlık olarak takip edilebiliyor. Vatandaşların sağlık durumlarında yaşanacak problemler erkenden tespit edilebiliyor.

PANIK BUTONU: Acil durumlarda tek düğmeye basılarak ambulans anında çağrılabiliyor.

AKILLI GÜVENLIK: Şehrin merkezi yerlerine kameralar yerleştirilerek görüntüler vatandaşlar ile paylaşılabiliyor.

Görüntüler anlık olarak analiz edilerek şüpheli kişilerin otomatik olarak tespit edilmesi sağlanıyor.

SEVGI ZINCIRI: Kayıp kişilerin ve kayıp hayvanların geçtikleri lokasyonlardaki izleri merkezden takip edilerek bulunmaları kolaylaşıyor.

KABLOSUZ İNTERNET: Şehir merkezinde ücretsiz Wi-Fi hizmeti sağlanıyor.

AKILLI BINA: Ofis ve ev çözümleri akıllı sistemlerle uzaktan yönetilebilir hale geliyor. İNTERAKTIF KIOSKLAR: Şehrin farklı yerlerine şehir ile ilgili bilgi veren ekranlar yerleştirilerek belediyenin faaliyetleri

vatandaşa doğrudan aktarılıyor.

AKILLI KENTT YÖNETIM PLATFORMU: Tüm sistemlerin orkestra şefi konumundaki Akıllı KenTT Yönetim Platformu ile Akıllı KenTT bileşenleri merkezi olarak denetleniyor ve şehrin genel koordinasyonu sağlanıyor. Bu sayede vatandaş memnuniyetinin artması hedefleniyor.

AKILLI KENTT’LER NELERİ DEĞİŞTİRECEK? Kent sakinlerinin yaşamlarında kalıcı değişiklikler yaratacak ve kent yaşamını kolaylaştıracak bir bilgi altyapısı oluşturuldu. Türk Telekom Grubu, şehirde neler olup bittiği konusunda gerçek zamanlı bilgi veren, ortak kent aklına bizzat katkı sağlama imkanı sunan bu altyapının hayata geçirdiği şehirlere de Akıllı KenTT adını verdi. Akıllı KenTT’lerde vatandaşlara ne gibi hizmetler sunulduğu ise 6 başlık altında özetleniyor: 1-Vatandaşlar, şehir hakkındaki en güncel bilgilere kolayca ulaşabilecek.

2-Kent içinde kolayca ulaşım sağlanabilecek.

3-Güvenlik artacak.

4-Doğal afetlerden daha az etkilenilecek.

5-Kent içinde yakıt ve enerji tasarrufu yapılabilecek.

6-Operasyonlar ise daha verimli bir hale getirilecek.

www.platinonline.com 69

MADEN

ATLAS COPCO YENİLENEN TÜNEL DELİCİ MAKİNESİNİ TANITTI KAPSAMLI BİR YENİLENMENİN ARDINDAN BU YIL AVUSTRALYA’DA YENİDEN PİYASAYA SÜRÜLEN, BOOMER M-SERİSİ DELİCİ MAKİNA, ARTIK TÜM DÜNYADA…

“Avustralya’daki saha çalışmalarında bu yenilikler, üretkenlik, daha uzun bakım süreleri ve daha düşük işletme maliyetleri açısından en üst seviyede olumlu sonuçlar verdi”diyen Taşel, sözlerine şöyle devam ediyor: “Yeni, daha güçlü BUT 36S bomlar, daha sağlam, daha hızlı ve doğru konumlandırma sağlıyor. Ayrıca bakım süresini uzatmaya yardımcı olan birçok yeni tasarım özelliğini de ürünümüz barındırıyor. Yeni filtreleme sistemi, yağlama havası ile hidrolik yağı, su ve ince partiküllerden koruyor.

Böylece, hava ve yağ kalitesi artıyor ve doğal olarak hidrolik bileşenlerin ve delici takımların ömrü uzuyor.”

K

apsamlı bir yenilenme sürecinden geçen Boomer M-serisi, artık daha güçlü, daha güvenli ve daha kolay kullanılır olmasını sağlayan çeşitli yeniliklerde donatılarak, çok daha kullanışlı ve verimli hale getirildi. Atlas Copco Türkiye Yeraltı Delici Makinalar Bölüm Müdürü Erdil Taşel, konuyla ilgili şunları söylüyor: “Madencilik sektöründe müteahhitlerle giderek daha sık çalışılmaya başlandı ve gelen geri bildirimler, bu firmaların daha sert ortamlarda delgi yapabilmek için, tercihen birden fazla uygulamada da kullanılabilen çok güçlü ürünlere ihtiyaç duydukları yönündeydi. Bu sebeple, Boomer M-serisini artık hem ayna delgisinde hem de kaya bulonlamasında kullanılabilecek şekilde geliştirdik.” Taşel, makinanın çeşitli tasarım gelişmeleriyle yenilendiğinin altını çizerek, bu gelişmelerin arasında daha güçlü bomlar, yeni bir filtreleme sistemi, daha fazla güvenlik özelliği ve Atlas Copco’nun ödüllü yeni kontrol sisteminin bulunduğunu belirtiyor.

70 www.platinonline.com

ATLAS COPCO TÜRKIYE YERALTI DELICI MAKINALAR BÖLÜM MÜDÜRÜ ERDIL TAŞEL

YÜKSEK SEVİYEDE GÜVENLİK SUNUYOR Yenilenen Boomer, aynı zamanda operatör açısından da daha yüksek seviyede güvenlik sunuyor. Örneğin, BUT 36S bomunun Güvenli Bulonlama konfigürasyonu, beslemeyi kabine kadar geri göndermeyi mümkün kılıyor. Bu şekilde operatör, makinenin herhangi bir tarafında ayakta dururken, bulonları yükleyebiliyor. Böylece tavanın desteklenmeyen noktalarında makinenin önünde çalışmaya gerek kalmıyor ve kayaların düşerek oluşturabileceği yaralanma riski oldukça azalıyor. Yenilenen M-serisi, COP 1838HD+ tabancalarıyla donatıldı ve güçlü bir hidrolik kontrol sistemi veya tercihe bağlı olarak ödüllü, yeni nesil Atlas Copco Kontrol Sistemi, RCS 5 ile birlikte geliyor.

FARKLI TEKNOLOJİLERİ MÜŞTERİLERLE BULUŞTURUYOR DEĞİŞEN KAPASİTELERDE KÖMÜR HAZIRLAMA, TAŞIMA TESİSLERİ TASARIMI VE KURULUMU KONUSUNDA SEKTÖRÜN EN TECRÜBELİ ŞİRKETLERİNDEN BİRİ OLAN THE DANIELS COMPANY, 1956’DA ABD’DE KURULDU VE KÖMÜR HAZIRLAMA VE TAŞIMA ALANINDA FAALİYET GÖSTEREN EN ESKİ ŞİRKETLER ARASINDA YER ALIYOR

Chelyabinsk Rusya, Ulaanbatar Moğolistan, New Delhi Hindistan, Tangshan Çin ve Ankara Türkiye’de uluslararası şubeleri mevcut.

S

on 40 yılda, ABD ve denizaşırı ülkelerde kömür hazırlama ve nakliye tesislerine yönelik yaklaşık 180 mühendislik projesi yürütüldü. Bu projelerin yüzde 98’i planlanan zamanda ve planlanan bütçenin altında tamamlandı. Bütün kömür hazırlama tesisleri, en uygun proses teknolojisi seçilerek mümkün olan en yüksek verim ile çalışacak şekilde tasarlandı. Yüksek verimli tasarımlar, kömür üreticilerine yüksek miktarda ürün üretimi ve düşük üretim maliyetleri olarak geri döndü. The Daniels Company, ön fizibilite aşamasında aldığı projelerde, mühendislik çalışmaları ve tesis tasarımı, gerekli ekipman tedariki, tesisin kurulu-

mu ve devreye alınması aşamalarında hizmet sunuyor. Ayrıca müşterilerilerce sıkça talep edilen devreye alma sonrası tesislerin işletilmesine, kapasite artışı veya proses veriminin optimizasyonuna ve varolan tesislerin modernizasyonuna yönelik de hizmet veriyor. The Daniels Company, 2012’de The Daniels Company ve Beijing Guohua Technology Group’un birleşmesiyle, kömür hazırlama endüstrisinin global lideri olan GT Global’in bir üyesi haline geldi. GT Global, Lüksemburg’da kurulmuş olmakla birlikte merkezleri Charlotte NC ABD ve Beijing Çin’de bulunuyor. Ayrıca Bluefield WV ABD, Calgary AB Kanada, Doncaster Birleşik Krallık,

600’DEN FAZLA TESİS KURDU GT Global, kömür hazırlama teknolojileri ve ekipmanları üzerine araştırma geliştirme faaliyetleri, kömür hazırlama ve taşıma tesislerinin tasarımı, ekipman tedariki ve tesis kurulumu, ekipman üretimi ve teknik danışmanlık hizmetlerinin tümünü bünyesinde birleştiren bir yapı. Dünyada, GT Global tarafından 600’den fazla, kapasitesi 2000 t/s’e varan kömür hazırlama ve kapasitesi 5000 t/s’e varan kömür stoklama ve taşıma tesisi kuruldu. Son yıllarda GT Global’in Çin kömür hazırlama endüstrisindeki pazar payı yüzde 70 seviyesine ulaştı. GT Global, özellikle gravite beslemeli şlam atımı gerekmeyen 3 ürünlü ağır ortam siklonunun geliştirilmesinde dünyada öncü bir firma. Ayrıca GT Global, bu teknolojiyi dünyada endüstriyel ölçekte uygulayan ilk firma olarak dikkat çekiyor.

Bu teknoloji günümüzde, konvansiyonel kömür hazırlama devrelerine nazaran daha düşük yatırım ve işletme maliyeti gerektirmesi, daha fazla temiz kömür ve ara ürün üretimi, daha küçük kurulum alanı gerektirmesi gibi çeşitli avantaj ve özellikleri sebebiyle dünya üzerinde 500’den fazla kömür hazırlama tesisinde kullanılıyor.

Gravite beslemeli üç ürünlü ağır ortam siklonlarının yanı sıra, firmanın tesislerde kullanılan suyun tamamının geri döndürüldüğü susuzlandırma sistemleri, patentli kömür yıkama ekipmanları gibi müşterilere sunduğu birçok farklı teknoloji de bulunuyor.

www.platinonline.com 71

MADEN

HOPAPORT’TAN RUSYA’YA MADEN İHRACATI ERZURUM’DAN HOPA LİMANI’NA GETİRİLEN 2 BİN 300 TON PERLİT MADENİNİN RUSYA’YA İHRACATI GERÇEKLEŞTİRİLDİ. PERLİT MADENİNİN RUSYA’YA İHRACATININ ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE 2’NCİ PARTİSİ DE HOPAPORT ÜZERİNDEN GERÇEKLEŞTİRİLECEK

lanan bakır madenine ek olarak yeni bir maden olan perlit madeninin de Hopaport üzerinden Rusya’ya ihracatını gerçekleştirdik. Krom madeni ihracatı ile ilgili araştırmalar da devam ediyor. Bu konuda söz sahibi olabilmek için aynı zamanda konteyner hattı içinde girişimlerde bulunuluyor.

Biz Hopaport’un 18 bin metrekarelik kapalı depolama ve 102 bin metrekarelik açık ambar sahamızla, 38 bin metreküplük tank terminalimizle, her biri bin ton olan ve 10 tanktan oluşan toplam 10 bin tonluk tahıl terminalimizle, 600 tona kadar olan her türlü proje kargo yük elleçlemeye uygun makine parkıyla ve tecrübeli personelimizle her türlü zor işin üstesinden gelecek tecrübeli personelimizle sektörümüze hizmet vermeye devam ediyoruz.”

HOPAPORT GENEL MÜDÜRÜ MERIÇ BURÇIN ÖZER

H

opa Limanı’ndan yılın ilk maden ihracatı gerçekleştirildi.

Erzurum’un Pasinler ilçesinden volkanik kayalıklardan çıkartılan ve KALEBLOKBİMS Fabrikaları’nda işlenip paketlendikten sonra Hopa Limanı’na getirilen perlit madeninin ilk partisi olan 2 bin 300 ton perlit madeni Ataka tarafından Arslanbey isimli gemiye yüklendikten sonra Rusya’ya ihraç edildi. İzolasyondan gıda, kimya, deterjan sanayine kadar birçok alanda kullanılan perlit madeninin Rusya’ya ihracatının önümüzdeki günlerde 2’nci partisi de Hopaport üzerinden gerçekleştirilecek. Hopaport bölgenin ihtiyaçlarının tespiti, bu ihtiyaçların hangi yoldan nasıl temin edilebileceği ve bölgede var olan kaynakların iç ve dış pazarlara satış ve ihracatının sağlanması konusunda yapılan araştırmalar sonucu yeni bir ürünün Hopaport üzerinden dünya pazarlarına gönderilmesinin yollarını açmaya devam ediyor. Hopaport’un gerek depolama ve

72 www.platinonline.com

gerekse her türlü ürünün elleçlenmesine uygun makine parkı sayesinde kısa bir sürede M/V Arslanbey gemisine yüklemesi tamamlanan perlit madeni, Hopaport’un ilk olarak ihracatı yapılan ürünler kategorisinde yerini almış oldu. ÜLKENİN TEK KARA VE DENİZ SINIR KAPISI...

Bilgi birikimi ile araştırmacı bir ruha sahip olan girişimleriyle yeni ürünlerin de limana gelmesinin yolunu açtığını ifade eden Hopaport Genel Müdürü Meriç Burçin Özer, konuyla ilgili sözlerine şöyle devam ediyor: “Ülkemizin tek kara ve deniz sınır kapısı olan Hopaport, 2015 ve daha sonraki yıllara bugünden hazırlık yapıyor. Liman sahamızda Aşkale Çimento tarafından Mayıs ayı içinde hizmete alınacak olan 5 adet çimento silosu var. Bunun ardından, Cengiz Holding şirketlerinden Eti Bakır tarafından Murgul’da çıkartılan konsantre halinde Hopaport üzerinden taşınması sağ-

PATLAMAYA KARŞI KORUMALI ÜRÜNLER SUNUYOR 1995 YILINDA, JEODEZİK DONANIMLARIN SATIŞI, SATIŞ SONRASI EĞİTİMİ VE TEKNİK DESTEK VERİLMESİ AMACI İLE KURULAN SİSTEM, BAŞTA HARİTACILIK UYGULAMALARI OLMAK ÜZERE, TÜNELLER, MADEN SAHALARI, BARAJLAR, KÖPRÜLER, VE YOLLAR İÇİN ÇEŞİTLİ SEVİYELERDE ÖLÇÜM ÇÖZÜMLERİ SUNUYOR

S

istem, ölçüm sistemlerinin kullanıcılara sağladığı faydaları analiz eden, kurum ve firmalara sistem altyapısı ile birlikte bütünsel bir çözüm sunan bir şirket olarak dikkat çekiyor. Günümüzde haritalama faaliyetleri tek nokta ölçümünden milyon noktaya

kadar çeşitli seviyelere ulaşabiliyor.

Madencilik endüstrisinin temel gereksinimlerinden biri de saha makinelerinin verimini artıracak kontrol sistemleridir.

Makine Kontrol Sistemleri ile saha ekipmanlarının kazı dolgu sahalarındaki kontrolü, delme makinelerinin ise tek

seferde doğru noktada imalat yapması, madenin koordinat sistemi içerisinde sağlanabiliyor. Son yıllarda maden sahalarında yaşanılan acı deneyimler bir kez daha gösteriyor ki, güvenlik üretimin merkezinde bulunan bir unsurdur. Açık maden sahalarında şev stabilizasyonu izleme çalışmaları, anlık hareketlerin uyarı sistemlerine dönüşümü ve karar verici birimlere hızlı ve güvenilir bilgi oluşturup raporlamak için büyük önem kazanıyor.

Sistem tarafından Türkiye’de sunulan Leica-Geosystems AG ve Amberg Technologies AG Jeodezik izleme sistemleri, diğer jeoteknik, meteorolojik gibi bilgiler ile hareketin varlığını belirtmekle birlikte, dahası hareketin yönü ve ivmesi konusunda da değerli bilgiler sunuyor.

Kapalı madenlerde de tünel ölçme uygulamaları ile tünellerin hacimsel değişimlerinin kesitler oluşturularak raporlanabildiği Amberg TMS gibi uygulamalar bulunuyor. Ancak söz konusu olan kömür ocağı ve grizu tehlikesi olan sahalar olduğunda klasik total station ve lazer ölçüm tekniklerini bir kenara bırakmanız gerekiyor. Sistem, DMT distribütörü olarak bu tür sahalar için ex-proof patlamaya karşı korumalı ürünleri kullanıcılarına sunuyor. Sahada konumsal veri üretimi için kullanılan yöntemlerin bir çoğunda ölçü noktasına temas etmek gerekiyor. Bu da riskli bölgelerde veri üretimini zorlaştırıyor. Günümüzde insansız hava araçlarının kullanımı da maden sahalarında kolay, güvenilir ve güvenli veri üretiminin bir parçası olarak karşımıza çıkıyor. Lieca AibotX6 ürünü profesyonel haritalama tekniklerinden biri olarak maden sahalarında tercih ediliyor.

www.platinonline.com 73

MADEN

MİKRONİZE ÜRÜNLERE AĞIRLIK VERECEK SERAMİK SEKTÖRÜNDEKİ MÜŞTERİLERİNDEN GELEN TALEPLER ÜZERİNE 2014 YILI ORTALARINDA MİKRONİZE KAOLİN PAZARINA DA GİREN ZAFER MADENCİLİK, BU YIL DA MİKRONİZE ÜRÜNLERE DAHA ÇOK AĞIRLIK VEREREK SATIŞLARINI ARTIRMAYI PLANLIYOR

Z

afer Madencilik, 1998 yılında Maden Mühendisi Zafer Temel tarafından kurulan bir aile şirketi olarak dikkat çekiyor. Ana konusu endüstriyel hammaddeler olan şirket; kurulduğu yıldan beri Çanakkale Bayramiç bölgesinden yurt içi ve yurt dışı seramik üreticilerine feldspat sağlıyor ve Balıkesir Sındırgı bölgesinde kaolin üretimi gerçekleştiriyor. Şirketin 2013 yılı Mayıs ayı içinde açtığı ve Haziran ayında kırma-elemehomojenleme tesisi kurulumunu tamamladığı kaolin ocağından yapılan satışların demir değeri bölgede çıkarılan en düşük demir değerli kaolin özelliği taşıyor.

Alümina değeri 16’dan 34.49’a kadar değişiklik gösterdiği için ürün gruplarını değişik sektör ve müşteri taleplerine göre oluşturuyor. Şirketin ana konusu yoğunluklu olarak seramik sektörü, porselen, cam, dolgu ve çimento sektörlerine hammadde sağlamak. Terzi işi gibi müşteriye özel olarak ISO9001 kalite güvence sistemiyle çalıştığı için, hem stoktan hem de ocaktan alınan numunelerin analizlendirilmesi neticesiyle, üründe alümina ve diğer parametrelerin dalgalanmasına izin verilmiyor ve belirlenen spektlerde ürün gönderimi sağlanmıyor. Ukrayna’dan gelen kaolinin yerine ikame niteliğinde

74 www.platinonline.com

ZAFER MADENCİLİK MADEN MÜHENDİSİ ZAFER TEMEL

sayılan K-24S adlı ürünleri ise ortalama 24 alümina değeri ile L 95 beyazlığını müşterilerine garanti ediyor. Şirket, seramik sektöründeki müşterilerinden gelen talepler üzerine 2014 yılı ortalarında mikronize kaolin pazarına da girdi. Bu yıl da mikronize ürünlere daha çok ağırlık vererek satışlarını artırmayı planlıyor. Tüvenan ve

mikronize üretimi dışında halihazırda üniversite ve Ar-Ge çalışmaları devam eden yeni projeleriyle de seramik sektöründe pahalı hammaddelerden biri olan süzme beyaz kaolinin ithalatını keserek müşterilerine uygun fiyatta ürün sağlayarak hammadde maliyetlerini düşürmeleri için çözüm ortakları olmayı hedefliyor.

KAFANIZDAKİ YAZILIM

Bir yazılım düşünün ki cevher yatağı ve maden işletmeciliğinin tüm süreçlerinde etkin çözümler getirsin. İstediğiniz bilgiye anında ulaşın, işlemlerinizi hemen gerçekleştirin.

SONDAJ EDİTÖRÜ VE LOG RAPORU | ARAZİ VE FAY MODELLEME | JEOLOJİK KATI MODELLEME | BLOK MODELLEME | KAYNAK VE REZERV KESTRİMİ YER ALTI MADENCİLİĞİ | YERÜSTÜ MADENCİLİĞİ | YOL TASARIMI | PATLATMA TASARIMI VE ÇED | TOZ MODELLEME | HAKEDİŞ İŞLEMLERİ İŞ AKIŞ TASARIMCISI | GIS ENTEGRASYONU | RAPORLAMA | 3B VE STEREO GÖRÜNTÜLEME