The BEATLES
Mania N o. 352
MANIA
Voor de heruitgave keerde Giles Martin terug naar de originele opnamebanden voor een compleet nieuwe mix. Direct valt op hoe fris en tijdloos het album klinkt door een aanzienlijk verbeterde dynamiek. Net als bij de remix van Peppers spatten met name de bas en drums van de tracks en zijn veel meer details te horen. Bijvoorbeeld in de prachtige achtergrondstemmen in het tweede deel van Dear Prudence. Of de vette blazers in Savoy Truffle (dat gelukkig ook verlost is van de rare volumesprongen van het origineel). Hoewel de oorspronkelijke stereomix als basis is gebruik zitten er kleine verschillen in de mix. Nu zit die oorspronkelijke mix bijna verweven in het DNA van de verstokte fans, waardoor er ongetwijfeld discussies zullen ontstaan over de bepaalde keuzes van Giles Martin, maar de eindconclusie is dat de plaat klinkt alsof hij gisteren is opgenomen en waarbij rockers als Everybody’s Got Something To Hide Except For Me And My Monkey en Yer Blues lekkerder klinken dan ooit en de ballads nog adembenemender zijn. Aan de meest luxe uitgave zijn verschrikkelijk veel outtakes toegevoegd (los van de Esher Demo’s bijna 50!). Tot de hoogtepunten behoren een meer dan tien minuten durende Revolution 1 (die halverwege
THE BEATLES - THE BEATLES 6CD+Bluray Box, 4LP, 2LP, 3CD
Er zou in na Sgt Peppers veel veranderen voor The Beatles. Hun manager Brian Epstein overleed, ze zouden in India geruime tijd gaan mediteren, John ontmoette Yoko en de band startte hun Appleimperium. Gebeurtenissen die weerslag hadden op de band. En waar bij Peppers de productie een groot stempel op de plaat drukte, werd met het album The Beatles, in de volksmond The White Album, teruggekeerd naar een sobere aanpak. Dat uitte zich niet alleen in de spierwitte hoes, maar ook muzikaal werd teruggekeerd naar de basis. Voor het eerst zou de band de meeste nummers eerst als akoestische demo’s opnemen. Maar liefst 27 songs die al veelvoudig in het illegale circuit circuleerden maar in prachtig stereo nu als bonus cd aan het album (en in de box) zijn toegevoegd. The White Album werd door de overdaad aan materiaal – en tegen de zin in van George Martin – een dubbel-LP met 30 nummers. En hoewel de groep maar daadwerkelijk op de helft van de songs gezamenlijk speelde is het album wellicht het mooiste muzikale testament dat de band afleverde. 2
MANIA
Gratis Postcards! Bij aanschaf van een van de nieuwe edities van The Beatles krijg je een setje van vier postcards cadeau! Hierop de vier portretten die John Kelley maakte en die gratis bij het album werden gestopt. Let wel: OP=OP!
naadloos overgaat in de basis voor Revolution 9 en waarin we McCartney zelfs een deel van Love Me Do horen zingen). En hoewel Long Long Long vroegtijdig afgebroken wordt, zorgt Harrison’s zang voor kippenvel. Waanzinnig om naast een extra orgel- en gitaarpartij in I’m So Tired ineens verrast te worden door de driestemmige achtergrondzang. Of om Good Night zonder orkest te horen. In plaats daarvan slechts een piano, de aandoenlijke stem van Ringo en de achtergrondzang van de andere drie Beatles. In welke vorm dan ook, de demo’s, outtakes of het uiteindelijke album (en op Bluray ook nog de 5.1-mix alsmede de stereo- en monoversie in hoge resolutie): bij elke track kan maar één conclusie getrokken worden. Wat was The Beatles toch een verdomd goede band. (Ron Bulters)
Gratis Platenbon! Bij aanschaf van een van de nieuwe edities krijg je een platenbon ter waarde van 5,- erbij! Ook hierop zijn de portretten van The Beatles afgebeeld en er zijn dus vier verschillende bonnen.. Deze kun je on line activeren en gebruiken voor een volgend bezoek aan een van onze winkels.
3
MANIA
1968
1968 begon kleurrijk, aangezien op 1 januari de Nederlandse omroep startte met televisie-uitzendingen in kleur. Toch zullen velen de beroemde beelden van Jan Janssen, die de Tour de France wint, of Kees Verkerk en Ans Schut, die op de Olympische Spelen in Grenoble een gouden schaatsplak om mochten hangen, slechts kennen in zwart-wit. Dan hebben we het nog niet eens over de gouden sprong van 8,90 meter van Bob Beamon op de zomerspelen. Een record dat niet alleen 55 cm verder was dan het vorige, maar dat ook nog eens 23 jaar bleef staan. 1968 is ook het jaar dat het kabinet De Jong de Mammoetwet aannam, de wet die het toenmalige onderwijslandschap met onder meer de HBS, MMS en Mulo omvormde tot o.a. de mavo, havo en het vwo. In het kielzog wordt het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling opgericht, dat de meesten wel zullen kennen als het CITO. In het algemeen beleefde de wereld echter onstuimige tijden. In Tsjechoslowakije wilde de nieuwe partijleider Alexander Dubcek een gematigder communistische koers inslaan. De Sovjet Unie, die bang was voor een opstand, besloot in te grijpen met alle gevolgen van dien. Die periode die wij nu als de Praagse Lente kennen was de opening van een rij feiten die een grote impact op de verhoudingen in de wereld hadden.
Zo was er het Tet-offensief eind januari, waarbij het communistische Noord-Vietnam de aanval opent op Zuid-Vietnam en waarbij het de Amerikanen duidelijk werd dat de Vietnamoorlog nog niet afgelopen was. De Amerikanen, maar ook de rest van de wereld, kregen nog een klap te verwerken toen kort achter elkaar Martin Luther King en Robert Kennedy vermoord werd en voor velen de hoop op een betere wereld de grond in geboord werd. In Europa waren er vele protesten, waarbij die van Parijs in mei de geschiedenis ingegaan zijn. Alles was te volgen op tv, overigens net als de verschrikkelijke beelden van de hongersnood in Biafra Tegenover deze achtergrond staat het gegeven dat 1968 misschien wel het beste muziekjaar in het algemeen is. Een greep? Hair opent op Broadway
4
Faces om dan vervolgens ook maar het volgende rijtje te noemen: A Saucerful Of Secrets, Music From Big Pink, Anthem Of The Sun, In Search Of The Lost Chord, Truth, Wheels Of Fire, Cheap Thrills, Sweetheart Of The Rodeo, Crown Of Creation, Electric Ladyland, This Was, Traffic, The Kinks Are the Village Green Preservation Society, Astral Weeks, Beggars Banquet en natuurlijk The Beatles oftewel The White Album… Een prachtige rij en we hadden er nog veel meer kunnen noemen. Samenvattend kan je stellen dat 1968 een bijzonder jaar op alle gebieden is geweest en dan hebben we het nog niet eens over de eerste aflevering van de fabeltjeskrant gehad… (Hermen Dijkstra)
op 29 april, terwijl Led Zeppelin voor het eerst speelt op de Surrey University op 25 oktober. Bovendien trouwt Johnny Cash met June Carter. Leuk, maar niet het meest interessant. Nee, het zijn de legendarische lp’s die de geschiedenis ingegaan zijn als klassieker, die maken dat 1968 misschien wel het muzikale ijkpunt is. Een rijtje? Lady Soul (Aretha Franklin), Steppenwolfs en Fleetwood Macs gelijknamige debuut en Child Is The Father To The Man van Blood, Sweat And Tears en Nefertiti van Miles Davis. Een vijftal dat elk een ander spectrum van de muziek dekt. Het is de opmaat tot de GCK, de Grote Creatieve Klassieker: The Temptations Wish It Would Rain, Dance To The Music (Sly & The Family Stone) en Ogdens' Nut Gone Flake van de Small 5
MANIA
INDIA & MAHARISHI De geschiedenis van de Beatles met India en de Maharishi begint al in 1965. In de film Help! speelt India een bescheiden rol en zo maken The Beatles al een beetje kennis met de Indiase muziek. Hierdoor getriggerd besluit George Harrison een sitar aan te schaffen en gebruikt deze voor het eerst op de LP Rubber Soul in 1965. George raakt meer en meer geïnspireerd door de Indiase cultuur en muziek en hij maakt in 1967 kennis met de Indiase guru Maharishi Mahesi Yogi die de leer van de transcendente meditatie onderwijst. In navolging van George besluiten de Beatles, op zoek naar rust in hun leven en andere inspiratiebronnen, de Maharishi te bezoeken in Bangor (Wales) voor een lezing. In 1968 reizen ze gezamenlijk af naar Rishikesh, India, om gedurende enkele weken de kunst van het mediteren te leren van de Maharishi zelf. De trip, die ze achteraf beschreven als een lange schoolreis waarin het leren mediteren
misschien wel bijzaak was, zal in meerdere opzichten onstuimig blijken te zijn. Ze vinden er, ver weg van de mediadruk en het ‘Beatles zijn’, in ieder geval hun noodzakelijke rust, maar de groepscohesie begint scheurtjes te vertonen. Ringo vertrekt na tien dagen al weer terug naar Engeland omdat hij het eten daar helemaal beu was. Paul vertrekt na enkele weken. George en John vertrekken korte tijd ná Paul omdat de Maharishi kennelijk avances had gemaakt met de eveneens aanwezige actrice Mia Farrow (kersvers gescheiden van Frank Sinatra). Maar het bezoek aan de Maharishi had ook positieve kanten. Niet alleen stopten de Beatles met het gebruik van LSD. Tijdens hun bezoek in Rishikesh schreven ze vele liedjes die zouden verschijnen op een van de meest besproken Beatlesalbums en het zoveelste meesterwerk dat ze zouden maken: The White 6
MANIA
Esher Demo’s
Toen de Beatles terugkwamen van hun bezoek aan de Maharishi in India beschikten ze over veel nieuw materiaal. Demo’s maken deden ze vrijwel nooit, maar nu werd een uitzondering gemaakt. Ze spraken ergens eind mei 1968 af in George Harrisons huis Kinfauns in Esher, Surrey. Op George’s 4-sporen Ampex recorder werden 27 gloednieuwe liedjes opgenomen door The Beatles, zichzelf begeleidend op akoestische gitaren. The Beatles Unplugged avant la lettre zogezegd. Van de 27 in Esher opgenomen liedjes zouden er maar liefst 19 verschijnen op de White Album. Andere liedjes zouden later uitkomen op solo albums, of helemaal niet. Lennon’s Jealous Guy (van Imagine) wordt in Esher nog opgenomen onder de titel Child Of Nature, met een andere tekst dan de uiteindelijke versie en vele verwijzingen naar de trip naar de Maharishi. Ook werd een demo opgenomen van Not Guilty, een Harrison compositie die de Beatles tot een volwaardige song opnamen maar uiteindelijk voor het album verwierpen. De Esher demo lijkt veel op de versie die George opnam voor zijn album ‘George Harrison’ uit 1979. En zo zijn er nog vele tekst- en vormverschillen te ontdekken met de uiteindelijke albumversies, naast het plezier dat The Beatles hadden met het opnemen van hun nieuwe materiaal. Het grootse deel van de demo’s zijn in niet al te beste kwaliteit op diverse bootlegs verschenen en vinden nu, compleet, het levenslicht voor het grote publiek. Olivia Harrison heeft hiervoor de originele 4-track tape opgedoken en ter beschikking gesteld. De opnames zijn volledig schoon gepoetst en stereo geremixed waardoor het lijkt alsof The Beatles een huiskamer concert geven. Dichter bij de oorsprong van de White Album kun je niet komen.(Luc van Gaans)
‘We besloten te blijven nadat de anderen waren weggegaan en reisden verder naar Zuid-India. We bleven in totaal tweeënhalve maand. Het veranderde ons leven en had een blijvend effect op George en op zijn muziek.’ Pattie Boyd
7
MANIA
DE OPNAMESESSIES
8
MANIA op het album terug (Happiness Is A Warm Gun en Everybody’s Got Something To Hide Except Me And My Monkey. De opnames voor Revolution 1 leveren ook materiaal op voor het meest controversiële nummer van het album Revolution 9. Producer George Martin is de eerste die de sfeer niet meer trekt en hij gaat tijdens de sessies veelvuldig op vakantie, de verantwoordelijkheid ligt dan bij Geoff Emerick die het ook al vlot definitief voor gezien houdt. De jonge technicus Chris Thomas (later bekend van zijn werk voor Pink Floyd en Sex Pistols o.a.) moet de knoppen bedienen, maar de band produceert eigenlijk zichzelf. Althans, de schrijver van de song bepaald hoe het nummer opgenomen wordt en dat levert ook de nodige fricties op. Op 3 juli begint de band aan eindeloze sessies voor Ob-La-Di Ob-La-Da en de frustraties lopen hoog op. McCartneys perfectionisme voor een song die de anderen al snel haten zal ook verdere sessies bepalen. Zo wijst hij de door George Harrison bedachte gitaarpartij in Hey Jude af en dat steekt. Harrison heeft steeds meer zelfvertrouwen gekregen, mede door zijn vriendschap met Eric Clapton, Bob Dylan en The Band. Op 25 juli is hij pas aan de beurt met een eerste versie van While My Guitar Gently Weeps en het nooit op het album verschenen Not Guilty. Ruim 100 takes worden er opgenomen van die song en Harrison krijgt anderen pas bij de les als hij Clapton uitnodigt om de solo van While My Guitar… in te spelen. En Ringo? Arme Ringo zit soms 16 uur achter zijn kit en is het op 22 augustus helemaal zat en vertrekt. De band neemt Back In The USSR op met Paul achter de drums, maar stuurt Ringo kaarten om weer snel terug te keren. Twee weken later is hij terug en is zijn drumstel versiert met bloemen. Abbey Road is in de ogen van de band een verouderde studio, want de aanwezige 8 track recorder is dar nog in een testfase terwijl in de Trident Studio’s deze al lang in gebruik is. Hey Jude en Dear Prudence worden dan ook daar opgenomen en pas vanaf september is de 8 sporen machine ook in Abbey Road in gebruik. Gelukkig is niet alles is kommer en kwel, uit de studiobanden blijkt dat ze nog vaak als een band opereren en elkaar ondersteunen in de op te nemen partij. En als bijvoorbeeld de voltallige band naar de rock ’n rol film The Girl Can’t Help It kijkt, ontstaat die avond een spontane sessie met het nummer Birthday als gevolg. Overigens is op Lennon’s song Bungalow Bill nog een primeur: de eerste vrouwelijke leadvocal op een Beatles plaat - Yoko mag maar liefst zes woorden zingen. Op 14 oktober zijn de laatste sessies en wordt het album in een marathonsessie gemixt. 22 november 1968 ligt dan uiteindelijk het dubbelalbum in de winkels. (Bert Dijkman)
Op 30 mei 1968 als The Beatles terug zijn uit India, starten de opnamesessies voor White Album. Het eerste nummer dat wordt vastgelegd is Revolution 1 - de albumversie. Alles is vanaf dag 1 anders en dat komt vooral omdat John met de regel ‘geen vrouwen in de studio’ breekt. Zwaar verliefd op Yoko Ono wijkt zij geen moment van zijn zijde tot ergernis van de band en het studiopersoneel. Er is veel geschreven over haar rol in de uiteindelijke break-up van de band, feit is echter wel dat zij zich ook bemoeid met de opnames en dat veranderd de onderlinge chemie voor altijd. De gespannen sfeer en alle negatieve reacties brengen John & Yoko aan de heroïne en dat horen we op diverse tracks 9
MANIA
10
Kazimir Malevich - White On White (1918)
MANIA
Apple & De Eerste Vier Singles Het idee was mooi: iedereen die meende talent te hebben kon een demo sturen naar The Beatles en kans maken op een platencontract met Apple. Apple was veel meer dan een platenmaatschappij: zo behoorden ook onder meer de befaamde kledingwinkel, en een film-en elektronicadivisie tot het imperium. Het label werd op 30 augustus 1968 gelanceerd met een viertal singles. Hey Jude van The Beatles en Those Were The Days van Mary Hopkin gaven het label meteen megahits, terwijl die van de Black Dyke Mills band en Jackie Lomax (ondanks het feit dat George Harrison het nummer schreef en Paul, Ringo, George, Eric Clapton en Nicky Hopkins hem begeleidde) flopten. Aan talent geen gebrek maar door een gebrek aan zakelijk inzicht zou het label nooit helemaal uit de verf komen. Afgezien van The Beatles scoorden met name Badfinger en Mary Hopkin menig hit maar artiesten als James Taylor en klassiek componist John Taverner zouden pas na hun vertrek bij Apple tot volle wasdom komen. Crosby, Stills and Nash werden overigens door het label afgewezen! Toch zou Apple het grote voorbeeld worden voor latere indielabels en vooral voor het computermerk met dezelfde naam. Het label zorgde overigens voor 2 van de grootste collector’s items: Ringo’s White Album met nr. 1 werd voor 790.000 dollar geveild en van de single met catalogusnummer Apple 1 werd slechts 1 exemplaar geperst als verjaardagscadeau voor Ringo’s vrouw: Maureen is a champ van Frank Sinatra. En al die duizenden amateurs die demo’s stuurden naar Apple? Daarvan heeft nooit iemand een platencontract gehad! (Ron Bulters)
De Hoes Na de beroemde hoes die Sgt. Pepper siert moest het nieuwe album ook iets bijzonders hebben. Niet Peter Blake maar Richard Hamiton werd aangezocht voor het ontwerp en hij liet zich inspireren door het minimalistische kunstwerk van Kazimir Malevich White On White uit 1918. Het werd dus een volledig witte hoes - al werd er nog gespeeld met het idee er een koffievlek op te zetten. Als titel werd gewoon The Beatles gekozen nadat de oorspronkelijke titel A Doll’s House al door de band Family werd gebruikt. Dit kwam in een reliëf op de hoes te staan en ieder exemplaar kreeg een uniek eigen nummer (Ringo was lange tijd eigenaar no. 0000001). Daarnaast werd in de hoes een poster en vier portretten van de band toegevoegd. De poster bestond uit een collage van foto’s en tekeningen uit het eigen archief en op de achterkant de teksten van de songs. De vier iconische portretten werden gemaakt door fotograaf John Kelley die ze in de herfst van 1968 nam. En uiteindelijk kreeg de hoes dezelfde status als diens voorganger Sgt Pepper. Er is in Engeland zelfs een winkel die alleen maar White Albums heeft, ieder exemplaar is uniek dankzij het nummer en de gebruikersschade van de koper. Verzamelaar Rutherford Chang heeft er ruim 2000 staan, maar ze zijn niet te koop. (Bert Dijkman)
11
MANIA
[pag 11]
'George's songs were getting so much better.grote He foto bijvoorbeeld wat foto’s uit 28 t/m 33 was demanding his rights. The reason why The Beatles made the double White and not Pepper again was because George had so much material, Paul had so much more material, I had so much material and even Ringo had so much material.' John Lennon
'I left on the White Album. I had to leave. I thought that the other three were together and I wasn't with them. I was separate. I was feeling down. Also, I thought I wasn't playing right. But I went round to each one, and said, 'Look, I've gotta leave. I can't make it!' But then, each one I went to said, 'I thought it was you three, and I was on my own.' Ringo Starr 12
MANIA
THE ANALOGUES The White Album Live in Liverpool
CD (vinyl komt in 2019) Je moet het maar durven, een integrale uitvoering van The White Album van The Beatles, in het hol van de leeuw, The Philharmonic Hall in Liverpool, opnemen. Toch al niet het makkelijkst te reproduceren album met alle tempowisselingen van bijvoorbeeld Happiness is a warm gun of het
avant garde Revolution 9. Toch moet het album tot de favoriete albums van The Analogues behoren want het album wordt met veel passie en minutieus nagespeeld. Dat valt met name op in de wat stevigere songs zoals While My Guitar Gently Weeps en Everybody’s Got Something To Hide Except For Me And My Monkey. In dergelijke songs is de hele band in een zelfde groove gesloten. Maar zelfs een cover van Revolution 9 dwingt respect af. Toen het originele album werd uitgebracht waren The Beatles al lang gestopt met touren. Gelukkig bieden The Analogues een welkome liveversie. (Ron Bulters)
THE BEATLES
Tom Murray Mad Day Out
Op een prachtige zomerdag op 28 juli 1968 moesten er nieuwe promotiefoto’s van The Beatles komen. Don McCullin nam de groep mee op een toer door Londen en het huis van McCartney om zo originele foto’s van de band te maken die nu eens niet clichématig waren. McCullin maakte die dag een iconische foto die twee maanden later op de cover van Life Magazine kwam te staan. In zijn kielzog zat de jonge fotograaf Tom Murrey die ook een serie foto’s mocht maken. Zijn resultaat was zo mogelijk nog veel beter en de mooiste foto’s 13
van hem zijn nu verzameld in een fraai boekwerk. De fotoshoot kreeg later de naam Mad Day Out omdat we hier bijzonder originele bandportretten te zien krijgen; soms uitzinnig vrolijk en sommige in de context van nu zelfs wat wrang - de foto van Lennon op de grond met de andere drie er omheen heeft anno nu wel een extra lading. (Bert Dijkman)
Remixed from the original analogue master tapes and including the legendary Esher Demos – a whole new album of acoustic demos of classic White Album songs and more...
7 Disc Set : 3 CD Set : 2 LP 4 LP Set : Digital : Streaming
NOVEMBER 09