Mania 361 The Beatles Abbey Road special

SPECIAL

MANIA

Super deluxe 3LP, half speed mastered stereomix, met demo's en outtakes

THE BEATLES Abbey Road

(Universal) 3LP, LP, 3CD+Bluray, 2CD, CD Na de moeizame opnames van Let it Be werden voor Abbey Road nog een keer alle registers open getrokken.

Een album dat 50 jaar na dato nog steeds tijdloos klinkt. Hoewel het album destijds niet eens door alle recensenten als meesterwerk werd gezien, verkozen de lezers van Beatlesfanclub.nl enkele jaren geleden als het ultieme Beatlesalbum.

Voor deze heruitgave werd net als bij Peppers en de White album teruggegaan naar de originele opnamebanden. Dat heeft tot gevolg dat de beperkingen die voor de oorspronkelijke vinyluitgave gold weggenomen konden worden en dat de songs qua klank bijvoorbeeld

niet uit de toon vallen met huidige songs op digitale platvormen. Maar deze remix komt vooral tot recht op vinyl, cd en vooral de bluray-audio . Wat direct opvalt is dat het album helderder klinkt dan ooit, waarbij de details meer opvallen. Dat blijkt al meteen bij opener Come Together waar het lijkt alsof Lennon in de woonkamer staat te zingen en te klappen. Er zijn ook een paar opvallende afwijkingen van de oorspronkelijke mix. Zo horen we wat alternatieve zang op het eind van Come Together en is de overgang van You Never Give Me Your Mother naar Sun King wat langer. Vooral de zang komt gewelddig uit de verf. Vooral de meerstemmige zang tijdens Sun King en Because is fenomenaler dan ooit. De grootste winst is behaald in I Want You (She’s So Heavy). Het orgel van Billy Preston scheurt door de speakers in het eerste deel, de hinderlijke kraak in Lennon’s ijzingwekkende schreeuw die destijds de microfoon overstuurde is weg en het tweede deel met het logge repetatieve gitaargeluid en de imposante ‘white noise’ is overweldigend. De oorspronkelijke mix van George Martin is perfect. Het is ook geen vraag of de remix beter is. Het is nieuw licht door oude ramen. Maar wel perfect licht. (Ron Bulters)

2

SPECIAL

Abbey Road 50th Anniversary

Super deluxe 3CD/Blu-Ray boxset met demos'en outtakes, 5.1 stereomix en boek

2CD Giles Martin stereomix, met demo's en outtakes

LP Giles Martin stereomix

DE 5.1 MIX

Met de 5.1 mix van Abbey Road wordt die van de vorige heruitgaven overtroffen. Nog meer komen de details tot hun recht. De luisteraar waant zich tussen The Beatles. De surroundmix geeft letterlijk een extra dimensie aan een legendarisch album. (Ron Bulters)

DE OUTTAKES

De CD- en LP-boxen bieden net als op vorige heruitgaven de nodige outtakes die inzage geven in het opnameproces. Hoewel The Beatles een uitstekend oor hadden voor de perfecte take, zijn deze extra’s een lust voor het oor. Ook al worden bijvoorbeeld Come Together en Octopus’s Garden vroegtijdig afgebroken: Lennon’s ruige zang op het eerste nummer en de humor van de heren (Ringo, droog tijdens de tweede na het inzetten van een verkeerd couplet: “I went in earlier...... or you all came late!” . En zo zijn er meer hoogtepunten. The End in zijn rauwe vorm zonder orkest of zang, McCartney’s demo’s voor Come and Get it en Goodbye (die hij respectievelijk aan Badfinger en Mary Hopkin gaf), een ruwe mix van de medley zonder strijkers én met Her Majesty op de oorspronkelijke plaats en een rauwe versie van I Want You waarbij Preston losgaat op het orgel en waarbij The Beatles nog één kans kregen luid te spelen omdat iemand blijkbaar buiten overlast had van de harde nachtelijke opnamesessie!

(Ron Bulters)

CD Giles Martin stereomix

5

ABBEY ROAD, DE OMSTANDIGHEDEN.

1968 was een roerig jaar voor de Beatles. De White Album opnames waren niet (meer) in de zo kenmerkende harmonie verlopen als voorheen. Steeds meer werden de liedjes solo projecten van de vier afzonderlijk. Om de groepsdynamiek weer nieuw leven in te blazen spraken ze af dat het volgende album voor het oog van de camera’s zou worden gerepeteerd met een groots concert als afsluiting. En dat alles onder het mom van terug naar de roots (Get Back). Helaas liep het allemaal niet zoals bedoeld. Omdat Beatles manager Brian Epstein een jaar eerder was overleden was de organisatorische chaos een feit en producer George Martin werd min of meer aan de kant geschoven, waardoor de discussies en irritaties steeds meer de overhand kregen. Paul McCartney speelde de baas, tot ongenoegen van met name John Lennon en George Harrison.

George wilde dat er meer aandacht kwam voor zíjn songs maar kreeg die niet. Ringo verveelde zich omdat er minder serieus muziek werd gemaakt. En John, die had alleen maar oog voor Yoko. De tapes van de Get Back sessies (dat later Let It Be zou worden) verdwenen in de kast om er voorlopig niet uit te komen. Iedereen dacht dat het gedaan was met The Beatles…

Groot was dan ook George Martin’s verbazing toen Paul McCartney belde met de vraag of hij de nieuwe Beatlesplaat wilde produceren.

Martin stelde daar wel de voorwaarde aan dat alle Beatles als vanouds zouden meewerken, inclusief John. Die afspraak werd gemaakt en de eerste opnames voor de plaat, die Abbey Road zou gaan heten, gingen van start. Abbey Road zou het best verkochte Beatlesalbum worden en een van de hoogst gewaardeerde, maar toch verliep het maakproces niet helemáál vlekkeloos.

John en Yoko kregen tijdens hun vakantie in Schotland een auto ongeluk en Lennon moest een aantal dagen het ziekenhuis in waardoor hij een deel van de opnames miste. Vanwege het ongeluk en de zwangerschap was Yoko absolute bedrust voorgeschreven. Dus toen John zich weer meldde in de Abbey Road studio’s nam hij niet alleen Yoko mee, maar ook een groot bed voorzien van microfoon zodat ze ook haar (ongevraagde) mening kon geven over de opnames. Naast deze vreemde situatie liepen de zakelijke geschillen binnen de groep verder op waardoor het samenwerken in de studio steeds lastiger werd.

Maar ook al was de sfeer tijdens het opnemen van de Beatles’ zwanenzang niet altijd optimaal,

uiteindelijk was zelfs George Harrison blij met het proces en het resultaat. ‘We gaven onszelf de kans weer muzikant te zijn’, aldus Harrison.

Waar hij op doelde was de beurtelingse gitaarsolo van John, Paul en George op het eind van de beroemde medley, die ook nagenoeg live werd ingespeeld. Maar ook bedoelde hij de lange drumsolo van Ringo en de prachtige 3-stemmige samenzang op Because. En natuurlijk het feit dat zijn songs eindelijk écht serieus werden genomen. Op de valreep

had George twee van de meest markante Beatlessongs toe weten te voegen aan het oeuvre van de band.

Dat The Beatles onder bijzondere omstandigheden en met de nodige ups en downs toch het meesterwerk Abbey Road konden produceren zegt iets over de unieke en onovertroffen kwaliteiten van de groep.

Daar moeten we 50 jaar na dato nog altijd bewondering voor hebben. (Luc van Gaans)

MANIA

1969... WAT EEN JAAR!

De belangrijkste gebeurtenis van 1969 zal voor veel mensen de landing op de maan zijn. Op 21 juli (Europese tijd) landen Neil Armstrong en Buzz Aldrin op het maanoppervlak. Met zijn eerste stap zet Armstrong daarmee tegelijkertijd een stap in een nieuw tijdperk.

De space-race is dan sowieso in volle gang. Russen en Amerikanen die elkaar om en om aftroeven in dan nog tot de verbeelding sprekende zaken als ruimtewandelingen.

Op aarde is men echter nog met andere zaken bezig. Zo wordt Richard Nixon gekozen als President van de Verenigde Staten, terwijl even daarna oudpresident Eisenhouwer begraven wordt. Zo ongeveer tegelijkertijd wordt Yasser Arafat gekozen tot leider van de PLO. al-Qadhafi verdrijft de koning van Libië en wordt de leider van dat land. Hoewel op verschillende gebieden zijn zowel Nixon, Arafat en alQadhafi zeker niet onomstreden. Zo zal bijvoorbeeld bij Nixon de oorlog in Vietnam een constante factor in zijn presidentschap blijven met alle protesten tegen de Amerikaanse rol daarin die daar direct het gevolg van zijn.

Net als in 1968 is ook 1969 een jaar dat bol staat van gewelddadige zaken. Zo steekt Jan Palach zich in Praag in brand om te protesteren tegen de opgeschorte hervormingen van de Praagse Lente.

In Groot Brittannië ontvlamt de situatie in Noord Ierland en is het geweld daar een opmaat voor nog decennialange ellende. Als deze gebeurtenissen werpen hun schaduw vooruit en zullen nog jaren de voorpagina’s van de kranten (ont)sieren. Overigens regeert dan in Nederland het kabinet De Jong en die zal te maken krijgen met de Maagdenhuisbezetting.

Is op politiek gebied 1969 een moeilijk jaar, muzikaal is 1969 van een andere orde. Dat jaar worden er niet alleen legendarische bands opgericht als The Allman Brothers, The Faces en Focus om er maar een paar te noemen, er worden ook legendarische platen uitgebracht. Hot Rats van Frank Zappa, Cloud Nine van The Temptations, Dusty In Memphis van Dusty Springfield en Eight Miles High van Golden Earring zijn er slecht vier. Daarnaast vinden debuutplaten van Led Zeppelin, Crosby, Stills & Nash, Johnny Winter, Elton John, Alice Cooper, Yes, Grand Funk, Free en Joe Cocker met meer of minder succes hun weg naar

de huiskamers. Ook aartsvader Elvis duikt de American Sound Studio in om terug te keren met misschien wel zijn muzikaal sterkste materiaal.

Songfestival succes is er voor De Troubadour van Lenny Kuhr, die haar eerste plek echter wel moet delen met drie anderen. In de wereld van de muziek is dit echter niet het festival dat de geschiedenisboeken in zal gaan. Die eer is weggelegd voor de Woodstock Music & Art Fair, het Isle of Wight Festival en het Altamont Free Concert. Zal de eerste de geschiedenis ingaan als het festival van love and peace, de tweede kent de terugkeer van Bob Dylan op het podium. Het Altamont concert wordt voor altijd gekoppeld aan de moord op een toeschouwer tijdens het optreden van de Rolling Stones. Dit is overigens niet de enige aan muziek gerelateerde ellende dit jaar. Brian Jones verdrinkt eerder dit jaar en The Stones organiseren het Hyde Park concert. De Family-sekte van Charles Manson pleegt later de Tate/La Bianca-moorden, waarbij Manson door The Beatles geïnspireerd zou zijn.

Die Beatles zorgen sowieso voor headlines in de kranten. Zo is op 30 januari het beroemde dakoptreden op het Apple-gebouw en trouwen zowel Paul en Linda als John en Yoko in maart. De laatsten zullen een week later in het Hilton hotel in Amsterdam neer te strijken voor hun Bed-In. Ondertussen wordt er ook een plaat in de EMI Studio’s opgenomen...

Spannend na alle chaos.

Loopt Armstrong met zijn maanwandeling een nieuw tijdperk in, The Beatles lopen op het beroemde zebrapad van Abbey Road een tijdperk uit.

(Hermen Dijkstra)

ABBEY ROAD - DE HOES Met Sgt. Pepper en The White Album werd niet alleen door de muziek geschiedenis geschreven, beide hoezen zijn ook iconisch geworden en vaak geïmiteerd. Het beroemde zebrapad op Abbey Road waar de band op 8 augustus 1969 de fotoshoot deed, is misschien wel de meest iconische hoes van de band. Toch kwam dit simpele idee niet zomaar tot stand. Voordat Abbey Road als titel werd gekozen passeerden een aantal andere - slecht uitvoerbare - ideeën de revue. De band wilde het album Everest noemen, naar het pakje sigaretten dat technicus Geoff Emerick rookte, en een bandfoto op de gelijknamige berg maken. Veel te moeilijk allemaal en dus werd Abbey Road de titel en de foto vlak voor de EMI studio genomen.

De witte muur van de studio zie je links op de hoesfoto. Overigens is deze studio pas na dit album Abbey Road gaan heten. Opvallend is dat zowel de titel als de bandnaam niet op de hoes staan, een idee van de creatieve directeur van EMI John Kosh.

McCartney maakte een schets van de situatie en fotograaf Ian MacMillan kon - terwijl een agent het verkeer tegenhield - staande op een keukentrapje zes foto’s maken. Linda McCartney was ook in de buurt en zij maakte ook een paar fraaie sfeerfoto’s.

De uiteindelijk gekozen foto maakte nogal wat los.

Zo zouden er verschillende aanwijzingen op staan dat Paul dood is en daarover ontstond vooral in de USA de nodige ophef. Lennon is de priester in het wit, Starr de begrafenisondernemer in het zwart, McCartney loopt uit de pas en is blootsvoets (een teken van rouw) en Harrison tenslotte is de grafdelver in zijn spijkerbroek. De overige vijf foto’s van MacMillan bewijzen de onzin van dit verhaal.

Tot op de dag van vandaag is het zebrapad (dat overigens niet meer precies op dezelfde plek staat) geliefd onderwerp voor een foto van de vele fans die met gevaar voor eigen leven het drukke verkeer trotseren. En er staat zelfs een webcam 24 uur per dag aan! (Bert Dijkman)

DE MOOG VAN GEORGE HARRISON

In de jaren ’70 zouden synthesizers gemeengoed worden maar het waren The Beatles die min of meer de eerste grote band die er eentje gebruikte, in de vorm van een Moog-3. Het was George Harrison die een van de eerste Moogs (om precies te zijn: nummer 95 die geproduceerd werd) aanschafte. Een enorm apparaat waarvan niemand precies wist hoe het werkte. Harrison’s experimenten met het apparaat, onder begeleiding van Bernie Krause leidden uiteindelijk begin ’69 tot het tweede soloalbum van Harrison, Electronic Sounds. Een album dat geen melodieën bevatte maar avant-garde geluidseffecten.

Op Abbey Road werd de Moog, een instrument dat ook de aandacht van McCartney en met name Lennon trok, effectief gezet op 4 nummers. Op Maxwell’s Silver Hammer ‘wandelt’ een moogmelodie door het stereospectrum (het nummer kende nog een ongebruikelijk instrument in de vorm van een aambeeld!). Op I Want You (She’s So Heavy) produceert het apparaat in het tweede deel de white noise. Ook op Here Comes The Sun en Because is de Moog prominent aanwezig met karakteristieke melodieën. (Ron Bulters)

Abbey Road was like a freak. It was an effort trying to produce something that we used to produce, because it was already disintegrating on the White Album because there was so much material.

John Lennon

There is no theme to Abbey Road. There never is a theme to any of our albums, although some people saw one in Sgt. Pepper.

Paul McCartney

THE END In vrijwel alle boeken en geschiedschrijving over The Beatles is men het er over eens dat de band bewust Abbey Road als laatste album en als slotstuk van een unieke band zag. Onlangs dook

er echter een tape op die weliswaar in kleine kring al bekend was, maar nu als groot nieuws naar buiten werd gebracht. Op 8 september 1969 smeden Lennon, McCartney en Harrison plannen voor een opvolger van Abbey Road en deze worden voor de afwezige Starr opgenomen. Toch vraagt Lennon op 20 september een scheiding

THE ANALOGUES Abbey Road Relived (Universal) LP, CD

Uit ervaring kan ik vertellen dat het een magische ervaring was om The Analogues te zien optreden in de beroemde Abbey Road studio. Maar waar de Beatles er maanden voor uit trokken om het album op te nemen, speelden The Analogues het album –zoals zij altijd doen – live en integraal.

En zoals op het album Abbey Road Relived te horen is, slagen de Analogues er in . Hoogtepunten zijn er genoeg. Zo zijn Oh Darling en I Want You (She’s so Heavy) een schot in de roos. Oh Darling bevat – zacht uitgedrukt – niet bepaald de makkelijkste zangpartij uit de Beatlescatalogus, die met verve wordt vertolkt. Het is een genot om de hele band te horen tijdens I Want You (She’s So Heavy). De betoverende gitaarpartijen die maar door en door gaan en even abrupt als op de plaat eindigen. De prachtige meerstemmige zang in Because bezorgt kippenvel. Een prachtige plaat! (Ron Bulters)

aan van de band (‘I want a divorce’) - waarbij afgesproken wordt dit nog een half jaar stil te houden. We moeten niet vergeten dat lid zijn van The Beatles een behoorlijk verstikkende aangelegenheid is waar met name Lennon en Harrison onder gebukt gingen. Vaak krijgt de komst van Yoko Ono de schuld van de breakup, maar dat is veel te simpel gesteld. Natuurlijk waren er ergernissen en ging het duo John & Yoko ver in hun nieuwe activiteiten; vergeet echter niet dat John voor haar komst diep ongelukkig was. In wat hij later zijn ‘fat Elvis’ periode noemt zoekt hij zijn vlucht in honderden LSD trips, Yoko zorgt ervoor dat hij uit dat dal komt en weer een uiterst creatieve periode in kan gaan. Harrison was altijd al het derde wiel aan de wagen en liep gefrustreerd rond. Als hij met Bob Dylan en The Band omgaat, krijgt hij veel meer waardering en hij bouwt een enorme hoeveelheid songs op die uiteindelijk op het meesterwerk All Things Must Pass een plek vinden. Twee leden van het onverwoestbaar geachte ‘four-headed monster’ (citaat van Mick Jagger) scheiden zich af van de band en een split is onvermijdelijk.

Ook op het zakelijke vlak gaat van alles mis. Dick

James van Northern Songs verkoopt de publishing rechten zomaar aan ATV en deze deal zal nog lang tot problemen leiden. Al is Michael Jackson er bepaald niet slechter van geworden, hij koopt in 1984 de rechten als McCartney en Ono het niet eens kunnen worden. Verder is het bij Apple een puinhoop en moet daar schoon schip gemaakt worden. Op voorspraak van The Rolling Stones komt Lennon in contact met de beruchte New Yorkse manager Allen Klein. Deze weet Lennon volledig in te pakken en krijgt ook Harrison en Starr mee. McCartney echter is niet overtuigd en ziet in schoonvader Lee Eastman een beter alternatief. Eastman onderschat echter het belang en verknalt het behoorlijk. Gevolg: ruzies en rechtszaken.

Maar de echte reden waarom The Beatles ermee stopten moet gezien worden in de individuele ontwikkelingen van de leden en het keurslijf dat de band was geworden. En zeg nou zelf, gelukkig is het oeuvre volledig in tact en zijn er geen zwakke platen meer gemaakt. McCartney heeft op Abbey Road het op Shakespeare geïnspireerde, íetwat cryptische slotwoord: ‘And in the end the love you take is equal to the love you make’. (Bert Dijkman)

50 ANNIVERSARY

SUPER DELUXE BOXSET

2CD

1LP 1CD JOIN US ON FACEBOOK UNIVERSAL MUSIC LEGENDS

facebook.com/UniversalMusicLegends

2LP