Kleurrijk december 2017 by Pleegzorg Vlaanderen

Kleurrijk!

Jaargang 3 – nr. 3 – driemaandelijks, december 2017 - januari, februari 2018 – Afgiftekantoor: 3000 Leuven X – P 918599

Pleegzorg provincie Antwerpen

Inhoud

Kleurrijk December 2017 > Inhoud <

Kleurrijk December 2017 > Edito <

Edito

Geknipt

Achtergrondartikel

Pleidooi voor een puber

Interview

Pleegzorg voor volwassenen met een beperking

Participatienieuws

Column Lies

Pleegpret

Edito Beste pleegzorger, De feestdagen zijn vaak familiedagen. Dagen waarin we veel tijd met elkaar doorbrengen, al dan niet tijdens lange feestmaaltijden. Volwassenen die in een voorziening leven en weinig netwerk hebben, moeten deze dagen dikwijls noodgedwongen doorbrengen in de voorziening. Tenzij ze welkom zijn bij een gastgezin waar ze ook doorheen het jaar af en toe naartoe kunnen. Caroline en Nico zijn zo’n gezin. Dankzij hen kan Daphne één weekend per maand genieten van huiselijke gezelligheid. “De impact op ons leven is heel klein” zeggen ze, “maar het betekent wel heel veel voor Daphne.” Pleegzorg voor volwassenen is jammer genoeg niet zo populair en dat is jammer want het is een heel warme, dankbare vorm van pleegzorg waar je heel veel voor terugkrijgt. Nico, Caroline én Mia kunnen erover meespreken. En dat doen ze ook! Wie de feestdagen doorbrengt met pubers, weet dat ‘aan tafel zitten met familie’ vaak niet goed scoort bij hen. Hun focus ligt meer bij hun leeftijdsgenoten, niet bij familie. En dat laten ze soms ook heel duidelijk merken.

COLOFON Kleurrijk! is een uitgave van Pleegzorg Provincie Antwerpen en verschijnt 4 maal per jaar. Pleegzorg Provincie Antwerpen Schuttersvest 45 2800 Mechelen kleurrijk@pleegzorgprovincieantwerpen.be www.pleegzorgprovincieantwerpen.be Vormgeving: www.dsigngraphics.be Foto’s: Ilya Yakover/unsplash (omslag), Ingimage, Pixabay, Danny Juchtmans en Pleegzorg Provincie Antwerpen Redactie: Niels Heselmans en Bernadette Verdonck Verantwoordelijk uitgever: Heidi Mertens - Schuttersvest 45 - 2800 Mechelen

In deze Kleurrijk staan we stil bij wat er in die periode bij een kind zoal gebeurt op fysiek vlak, de ontwikkeling van de hersenen en de emotionele ontwikkeling. En dat is niet niks. Als moeder van een zoon en een dochter en plusmama van een jongen en meisje heb ik de puberteit in alle vormen en variaties mogen meemaken: de stille, teruggetrokken puber, de puber die grenzen aftast en er vlot over gaat, de puber die nauwelijks puber is… Maar ik heb me vaak de vraag gesteld “wat is puberteit en wat is een reactie op de uitdagingen die het leven in een nieuw samengestelde gezin voorschotelt?”. Kinderen die, om welke redenen ook, niet bij hun mama en papa kunnen wonen, krijgen heel wat te verwerken en moeten leren omgaan met complexe situaties. Ze geraken in loyaliteitsconflicten, worstelen met het heen en weer verhuizen, moeten wennen aan de nieuwe partners van hun ouders, missen het warme nest van vroeger… Misschien herken je die twijfel ook als pleegzorger. Wat is de puberteit, wat is een reactie op het leven in een pleeggezin? Maar misschien is dat niet het belangrijkste. Wat wél belangrijk is, is dat we als ouders betrokken blijven en dat we interesse tonen in de mening van onze pubers. Dat we open communiceren en dat we hen bovenal laten voelen dat ze kunnen blijven rekenen op onze liefde. Fijne feestdagen!

Heidi Mertens Algemeen directeur

Kleurrijk December 2017 > Geknipt <

Doneer je gemeentehuis!

In de aanloop naar de Week van de Pleegzorg riepen we alle gemeenten in de provincie Antwerpen op om hun gemeentehuis een weekje te doneren aan pleegzorg. We wilden zoveel mogelijk gemeentelijke inkomhallen omtoveren tot een mini-campagnehoofdkwartier door er leuke posters en vlaggenlijnen te hangen. Maar liefst 27 gemeenten in onze provincie gaven ons de sleutel van hun gemeentehuis, stadhuis of districtshuis om er inwoners op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met pleegzorg.

Soapnieuws Veel showbizz-nieuws valt er in Kleurrijk meestal niet te rapen maar nu zit pleegzorg in een nieuwe verhaallijn van ‘Thuis’. Joren, het neefje van Thuispersonages Tim en Sam kan door een vechtscheiding niet meer bij zijn mama of papa wonen. Na veel wikken en wegen beslisten Tim en Sam de jongen op te vangen in hun gezin. Hannah, het baby’tje van het koppel heeft er dus een 17-jarige pleegbroer bij!

Kleurrijk December 2017 > Geknipt <

Duivelse oproep! Wist jij dat pleegzorg de sociale partner is van de Rode Duivels? In maart schreven meer dan 800 pleegkinderen in ons land een brief naar onze voetbalhelden om te vertellen hoe het voelt om in een pleeggezin te wonen. Dat overtuigde de Rode Duivels om samen met ons op zoek te gaan naar nieuwe pleeggezinnen. De Duivels zochten en vonden al mini-lookalikes die een eigen pleegzorgposterversie kregen toegemeten. En nu vragen ze alle sportclubs in ons land om hun club te doneren aan pleegzorg. Alle clubs die deelnemen krijgen een spandoek van onze Minidevils om op te hangen op een zichtbare plaats. Op die manier willen we van pleegzorg ook een gespreksonderwerp maken naast de lijn of in de tribune.

Speel of sport jij in een voetbalclub, hockeyclub, boekenclub of schaakclub? Spreek je voorzitter dan snel aan om je club te doneren via www.minidevils.be!

Pleegzorg tot 25 jaar?

Vergeet de kampkortingen niet! Pleeggezinnen die een sportkamp boeken van de Antwerpse Sportweken en Speelprikkels genieten sinds september 2017 van een fikse korting van 80% op de kampprijs. Antwerpse Sportweken organiseert sportactiviteiten voor kinderen van 3 t/m 16 jaar tijdens de schoolvakanties. Speelprikkels organiseert bewegingskampen voor kinderen van 3 t/m 7 jaar die de motorische ontwikkeling van een kind spelenderwijs versterken. Ook kinderen met leermoeilijkheden, gedragsmoeilijkheden, NLD, ADHD, ASS of kinderen die nog niet schoolrijp zijn, zullen heel wat bijleren op de kampen van Speelprikkels. Hoe inschrijven? Inschrijven doe je via de websites www.antwerpen.be/sportweken en www.antwerpen.be/speelprikkels. Geef bij ‘Opmerkingen’ op het inschrijvingsformulier de code “ASWPleegzorg” in. Goed om weten! - De korting is enkel geldig voor pleegkinderen tijdens de periode dat ze bij jou verblijven. - De korting mag niet samen met andere kortingen gebruikt worden (bijv. gezinskorting vanaf 3 kinderen). - In het aanbod van de Antwerpse Sportweken zijn ook een aantal inclusieweken opgenomen. Dit is een sportweek waar ook kinderen met een lichte, matige of ernstige mentale handicap en kinderen met leerstoornissen aan kunnen deelnemen. Met vragen rond inclusie kan je terecht op sportweken.sportstad@stad. antwerpen.be of op 03/338.97.33. Pleegzorg Provincie Antwerpen wenst alle kinderen die deelnemen aan een sport- of spelweek alvast heel veel plezier!

Alicia De Nederlandse Alicia is 9 jaar en woont in een pleeggezin wanneer documentairemaakster Maasja Ooms haar tegenkomt. De cineaste volgt het meisje drie jaar lang van tehuis naar tehuis omdat er geen pleeggezin voor haar kan gevonden worden. Een indringende reportage over het levenspad van een kwetsbaar kind kan je nu herbekijken via https://goo.gl/CYGxTX.

Het nieuwe decreet pleegzorg dat sinds 1 januari 2014 van kracht is, werd na 3 jaar grondig geëvalueerd. Die evaluatie bracht zowel verbeteringen als verbeterpunten aan het licht. Daarom kwamen er verschillende voorstellen tot wijziging van het decreet. Eén voorstel is het optrekken van de maximumleeftijd voor pleegzorg van 21 jaar naar 25 jaar. Die leeftijd sluit beter aan bij de leeftijd waarop ook andere kinderen na hun studie het huis uitgaan. De aanpassing van de maximumleeftijd moet nog gestemd worden maar dat zou, in principe, enkel een formaliteit zijn. Zodra de wijziging écht oﬃcieel is, zal PPA hier verder over communiceren.

Zangtalent binnen pleegzorg In de participatieraad van Pleegzorg Provincie Antwerpen mochten we enige tijd geleden een nieuw lid verwelkomen: Nathalie Weber. Zij vertegenwoordigt mee met David Van Nijlen de pleeggasten binnen Pleegzorg Provincie Antwerpen. En net als David (een echte bowlingkampioen) is ook Nathalie supergetalenteerd! Ze maakt muziek onder de naam “Webster”, treedt op en lanceerde onlangs ook haar videoclip van haar liedje ‘Anders’ op You Tube. Webster, 28 jaar, kreeg de diagnose ASS maar desondanks blijft ze vechten om haar dromen waar te maken. Haar motto is ‘blijf geloven in je dromen, geef niet op, je komt er wel.’ Webster schrijft haar muziek zelf. Het is een manier om haar gevoelens te uiten en te verwoorden wat er in haar hoofd speelt. Samen met gitaristen Koen en Bert Janssens repeteert ze regelmatig om het ‘optreedrepertoire’ goed onder de

knie te krijgen en werkt ze aan nieuwe songs. Webster zingt al heel lang en schreef al vroeg verhalen en gedichten. Stilaan ging ze over naar songteksten en die schrijft ze nu nog steeds zelf. Rond haar 16de kreeg haar carrière een meer professionele wending. Ze volgde enkele musical opleidingen en wordt gecoacht door Jo Cassiers die ook haar producer is. Samen met hem maakte ze een cd met haar beste songs. De cover van het album werd getekend door mensen die bij Nathalie in het dagcentrum zitten. Samen met haar gitaristen treedt ze ook wel eens op. Hun eerste optreden was een talentenjacht van VFG waar ze toen het voorprogramma waren van Sam Gooris. Wil je graag de cd van Webster kopen? Geen probleem! Surf naar www.webster-music.be en via de contactpagina kun je de cd bestellen voor slechts 10 euro.

Kleurrijk December 2017 > Achtergrondartikel <

Pleidooi voor een puber Wie ooit een puber in huis had of er nu eentje heeft, weet dat de puberteit van een kind een uitdaging kan zijn. Ruzies, strijd, ergernissen, een gevoel van vervreemding en verwijdering… Het hoort er vaak bij. Het leuke kind van vroeger lijkt soms ver zoek en heeft plaats gemaakt voor een ietwat ongeleid projectiel dat zich afzet tegen ouders en andere opvoedingsfiguren. De puberteit is misschien wel de meest verwarrende, intense en eenzame periode in een mensenleven, niet in het minst voor het kind zelf. Er gebeurt zoveel op zoveel verschillende vlakken, dat het wel een wonder lijkt dat zoveel kinderen heelhuids de puberteit doorkomen. Kortom, pubers zijn helden!

Toegegeven, niet iedere puber maakt het zijn of haar ouders even lastig. Sommige jongeren glijden haast ongemerkt door hun puberteit, enkel met hier en daar een lang gezicht, een snauw en wat emotionele buien. Andere pubers duiken er vol in en kunnen de volwassenen in hun omgeving tot wanhoop drijven. Het is soms aanlokkelijk om te denken dat ‘ze het er om doen’ maar niets is minder waar. De puberteit is een periode waar heel wat ontwikkelingstaken samenkomen, zowel op fysiek, mentaal als psychologisch vlak. Stilstaan bij al deze processen kan misschien net dat tikkeltje meer

begrip opleveren voor het onbegrijpelijke gedrag dat je puberende (pleeg)kind soms stelt. Een fysieke ontwikkeling Pubers ontwikkelen razendsnel. En ze ontwikkelen in ‘stukjes’: armen die plots wel heel erg lang lijken, voeten die niet meer in verhouding staan tot de rest van het lichaam, een overslaande stem, borsten die zich vormen, lichaamsbeharing, menstruatie… De fysieke veranderingen gaan vaak sneller dan een kind emotioneel of mentaal kan volgen. Als ze in de spiegel kijken, klopt het beeld dat ze zien niet met het beeld dat ze van zichzelf in hun hoofd hebben. Bovendien beantwoordt hun lichaam, door de ongelijke ontwikkeling, vaak niet aan wat wij een ‘mooi’ lichaam vinden. Ze moeten zich leren verhouden tot hun veranderende lichaam en worden op een nieuwe manier bewust van hoe ze eruit zien. En dat is zelden zoals ze gehoopt hadden. Grootste oorzaak van al deze lichamelijke veranderingen zijn de hormonen. Ze jagen door het lichaam van een puber zoals ze dat nooit tevoren deden. Bij jongens

kan de overproductie van testosteron tijdelijk meer agressie veroorzaken. Tienermeisjes hebben door de overproductie van oestrogenen en progesteron last van stemmingswisselingen of neerslachtigheid. Die gedragsverandering is tijdelijk, tot de hormoonproductie weer meer in balans is maar intussen zorgen deze hormonen wel voor heel wat turbulentie in de puber en in zijn relaties. Onder invloed van de hormonen ontstaat stilaan ook een bewuste seksualiteit. Jongens en meisjes voelen zich op een nieuwe manier aangetrokken tot elkaar. Eerste relaties waar intimiteit deel van uitmaakt, zijn een feit. Ook dat is pionierswerk: wat wil ik wel, wat wil ik niet? Durf ik op te komen voor wat voor mij klopt? Hoe ga ik om met grenzen? Hoe snel wil ik gaan in intimiteit? Hoe combineer ik mijn eerste liefje met mijn vrienden? Nieuwe en ingewikkelde vragen waar ze nog geen antwoord op hebben. En erover praten met ouders of leeftijdsgenoten is ook al geen optie voor een puber. Het is een eenzame en emotionele zoektocht. Maar ook voor de ouders zijn al deze fysieke veranderingen verwarrend.

De ene dag staat er nog een kind voor je neus, de volgende dag zie je een slungelige tiener die met zichzelf niet altijd weg weet. Die fysieke veranderingen hebben ook effect op de verwachtingen die ouders van hun kind hebben. Ze zien iemand die er best al volwassen uitziet en dus gaan ze ervan uit dat ze zich ook als een volwassene gedragen. Maar niets is minder waar. De lichamelijke groei en de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling houden er immers niet hetzelfde tempo op na. Denk maar aan een tienerdochter die tot 3 uur ’s nachts wilt uitgaan in een kort rokje maar dan in bed kruipt met haar favoriete knuffel. De ontwikkeling van de hersenen Volgens de Nederlandse hoogleraar neuropsychologie Jelle Jolles zijn tieners ‘werk in uitvoering’. In zijn boek ‘Het tienerbrein’ probeert hij de waanzin in het hoofd van een tiener te omschrijven. Zo lezen we dat onze hersenen rijpen tot ver na ons 20ste maar dat de ontwikkeling van onze controlefunctie op kruissnelheid komt in onze tienertijd. Met controlefuncties bedoelt Jolles alles wat te maken heeft met zelfregulatie, doelgericht werken, impulsbe-

heersing, kiezen, plannen, prioriteiten stellen, consequenties overzien op korte én lange termijn… Veel kinderen van 12 zijn nauwelijks in staat om morgen te onderscheiden van overmorgen. De termijn van ‘over een week’, die volwassenen moeiteloos kunnen overzien, is voor hen te abstract. Zelfs een 15-jarige heeft het daar vaak lastig mee, ook al beweren ze natuurlijk dat ze dat allàng kunnen. Van de eerder beschermde gezinsomgeving gaat in de puberteit plots de deur naar de wereld open. Veel kinderen worden bijvoorbeeld in de lagere school door één van de ouders naar school gebracht en opgehaald. Eens ze naar de humaniora gaan, mogen veel kinderen met de fiets of met het openbaar vervoer. Ze krijgen meer vrijheden en meer verantwoordelijkheid maar weten daar niet altijd goed mee om te gaan. Dat wil niet zeggen dat ouders hen die verantwoordelijkheden niet moeten geven, het betekent wél dat ze geduld moeten opbrengen en moeten beseffen dat sommige volwassen vaardigheden niet op één, twee, drie aangeleerd zijn. Jolles zegt in een interview met het magazine Humo: “Een baby leert eten en kaka doen,

Kleurrijk December 2017 > Achtergrondartikel <

Kleurrijk December 2017 > Interview <

ring is bevrijdend én beangstigend tegelijkertijd. De vrijheid lonkt maar de veilige haven die er altijd was, is niet meer bereikbaar. Niet omdat een puber zijn ouders niet meer graag ziet, wél omdat liefde verbinding is en dat gaat voor pubers niet samen met ‘zich afscheuren’. Ze zien niet meer dat hun ouders en familie ook een bron van steun kunnen zijn. Daardoor voelen ze zich vaak eenzaam en onbegrepen.

een kleuter leert functioneren in het gezin en dan ben je tiener en is daar -wham- de wereld met al haar lastige sociale relaties. De hersenen krijgen de opdracht ‘zoek daarin je weg’ en tieners doen dat met overgave: ze storten zich in het leven. Ze willen alles hier en nu beleven en zijn voortdurend op zoek naar nieuwe ervaringen.” Tieners zijn creatieve leermachines. Ze hebben veel te leren voor ze echt kunnen functioneren in de wereld van de volwassenen, voor ze echt zelfstandig kunnen zijn. Gelukkig hebben ze ook de gretigheid om dat ten volle te doen maar ze leren vooral uit ervaring. Daarom is Jolles van mening dat je pubers ook tot op zekere hoogte moet laten doen: “Laat ze maar een keer hun huiswerk niet maken. Ze zullen dan wel ervaren wat er misgaat. Negatieve ervaringen zijn heel belangrijk omdat de hersenen daarvan leren. Een tiener leert maw keuzes te maken door de consequenties van zijn handelen te ervaren. Je laat hen, als ouder, natuurlijk niet in het wilde weg ervaringen opdoen maar wél gevarieerd. Tieners die grenzen durven te overschrijden zijn de vernieuwers van morgen.” Psychologische ontwikkelingstaken Tot slot hebben pubers ook heel wat belangrijke psychologische ontwikkelingstaken te volbrengen. Een van de belangrijkste bewegingen die zij te maken hebben, is zich losscheuren van het ouderlijke nest om jaren later een evenwichtige, autonome volwassene te worden. Het afscheuren van het gezin is noodzakelijk om een eigen identiteit op te bouwen. Pubers gaan de overtuigingen en waarden van hun gezin in vraag stellen en eigen antwoorden zoeken. Ze maken zich los van hun familiale wereld om een eigen plaats en richting in de wereld te vinden. Die afscheu-

Naast het losscheuren van het gezin, willen tieners zich ook distantiëren van de wereld van volwassenen in het algemeen. Ze willen hun eigenheid ontdekken en niet meer door volwassenen laten zeggen wat ze wel of niet mogen. Die tijd is voorbij, vinden ze. Kleding, taalgebruik, muziek, grenzen overtreden… Alles is goed om de generatiekloof duidelijk te maken. Omdat de volwassenen en ouders worden afgewezen, worden leeftijdsgenoten des te belangrijker. Ook daar gaan tieners op zoek naar hun positie, hun identiteit. Bij welke groep wil ik horen? Wie is populair? Hoe komt die daar? Jelle Jolles zegt hierover: “Ouders klagen vaak over ‘hangjongeren’. “Ik snap het niet”, zegt een moeder, “wat mijn dochter daar doet. Ze staat al vier uur buiten en doet helemaal niks.” Dat is niet zo. Ze doet verschrikkelijk veel. Ze kijkt en luistert naar wat er in de groep gebeurt en slaat dat op. Ze zijn bezig met hun positie in de groep.” Maar ook daar liggen isolement en strijd op de loer. Jongeren kunnen bikkelhard zijn tegen elkaar en je kwetsbaar opstellen is vaak geen optie.

De rol van ouders De rol van de ouders verandert eens de puberteit volop doorbreekt. Argumenten als ‘omdat ik je mama ben’ of ‘omdat ik het zeg’ werken niet meer. Toch heeft een puber grenzen nodig, ook al worden die wel eens overschreden. Die grenzen worden bij voorkeur zo veel mogelijk samen bepaald. Onderhandelen en inspraak worden steeds belangrijker want zo leren tieners omgaan met verantwoordelijkheid en voelen ze zich gezien in hun groeiproces. Maar misschien is het meest belangrijke wel dat ouders proberen interesse te tonen in de denkwijze en standpunten van hun tiener. Een positieve, geïnteresseerde houding is de beste kans om een goede, open relatie met je tiener te behouden. En maak je verder geen illusies… uitbranders, ergernissen, onbegrip en ruzies kun je niet vermijden. Maar onthoud dat je puber volop in een ingewikkelde, eenzame zoektocht naar zichzelf zit. De weg naar volwassenheid is lastig op vele vlakken maar het hoort er allemaal bij opdat je kind ooit een zelfstandig leven kan leiden en zich opnieuw liefdevol kan verbinden met ouders, pleegouders en andere volwassenen. Bronnen - Mc Conville, Marc. Adolescence, Psychotherapy and the Emergent Self, San Francisco, Josey Bass Publishers, 1995, 296 p. - De Jonghe, Stefanie. Klein, maar fijn: zo werkt het tienerbrein - “Tieners die grenzen durven te overschrijden, zijn de vernieuwers van morgen” Humo, nr 47/3977, 22 november 2016, p 10-15. - Jolles, Jelle. Het tienerbrein, Amsterdam University Press, 2016, 424 p. - www.groeimee.be

Wil je graag heldere en bruikbare tips voor ouders van pubers? Kijk dan zeker op de website www.groeimee.be/folderlijn. Je kan er de foldertjes gratis downloaden of een papieren versie bestellen. Een aanrader! Ben je op zoek naar meer uitgebreide informatie over de ontwikkeling van pubers? Dan kom je met deze boeken vast aan je trekken: Jelle Jolles - het tienerbrein Peter Adriaenssens - Praten met tieners Eveline Cron - het puberende brein Op de site van de Gezinsbond kun je terecht voor het magazine BOTsing, speciaal voor ouders van kinderen tussen 12 en 17 jaar. www.gezinsbond.be/botsing

“De impact van Daphne op ons gezinsleven is heel klein maar voor haar betekent het heel veel” Pleegzorg voor volwassenen met een beperking Volwassenen met een beperking worden vaak binnen de eigen familie of in een voorziening opgevangen. Of ze kunnen in het pleeggezin blijven waar ze als kind kwamen wonen. Gastgezinnen die een volwassene met een beperking opvangen waar ze geen familiale band mee hebben, worden steeds zeldzamer. Dat is een zeer spijtige zaak want als gastgezin kun je enorm veel betekenen in het leven van iemand. En het hoeft niet eens zo drastisch in te grijpen in je leven. Mia, Caroline en haar man Nico zetten de stap en zijn het met elkaar eens: gastgezin zijn voor een volwassene met een beperking geeft enorm veel voldoening en is helemaal niet moeilijk. “Iedereen kan het”, zegt Caroline “en het is echt een aanrader.”

Michaël en Mia

Mia, jij vangt al meer dan 11 jaar Michaël (45 jaar) op. Nochtans is hij geen familie van jou. Hoe hebben jullie elkaar leren kennen? Mia: “Michaël zijn zus woonde vroeger boven ons. Hun vader was schipper en wanneer de papa, Michaël en zijn broer aan wal waren, kwamen ze daar veel op bezoek. Michaël moet toen iets van een jaar of 14 geweest zijn. De mama had haar gezin in de steek gelaten toen Michaël 3 jaar was en de papa had de kinderen alleen moeten opvoeden. Je zag dat ze het niet breed hadden dus gaf ik Michaël wel eens een snoepje of een

kleurboek met wat kleurtjes. Met de tijd leerden mijn man en ik ook de andere gezinsleden beter kennen en op een gegeven moment vroeg de papa of ik, als hij zou overlijden, voor Michaël wilde zorgen. Toen papa dan ook effectief overleed, heeft Michaël eerst nog een tijdje met zijn broer samengewoond maar dat lukte niet. Michaël kan niet zelfstandig wonen. Zijn broer is mentaal sterker maar wordt ook begeleid door een dienst. Uiteindelijk hebben mijn man en ik Michaël gevraagd of hij bij ons wilde wonen. En dat is ook gebeurd. Intussen is mijn man overleden en wonen we hier nu met twee.”

Kleurrijk December 2017 > Interview <

Nico, Roos, Loes en Caroline het zal’ maar we zijn wel blij dat ze uiteindelijk instemmen.”

Het verhaal van Caroline en Nico en hun drie dochters Emma, Loes en Roos is heel anders. Caroline en Nico kozen bewust voor pleegzorg voor volwassenen en meer specifiek voor kortdurende opvang of weekendopvang. Hun eerste ervaring was de opvang van een twintiger met het syndroom van Down. Zijn ouders moesten enkele maanden weg en hij kon niet mee omdat hij moest repeteren met Theater Stap. Dus verbleef de jongeman 2 maanden fulltime bij hen. Nu vangen ze Daphne op, een jonge vrouw van 26 jaar die in een voorziening woont en heel weinig netwerk heeft. Bij Caroline en Nico kan ze maandelijks een weekendje genieten van een gezinsleven. Waarom kozen jullie voor kortdurende opvang of weekendopvang van een volwassene met een beperking? Caroline: “We hebben geen wens naar een vierde kind dus een langdurige opvang zien we niet zitten. Crisisopvang gaat dan weer niet omwille van ons werk. Kortdurende opvang of weekendopvang past gewoon het beste in ons leven. Maar het hoeven niet alleen volwassenen te zijn hoor, het kan zijn dat we binnenkort een kindje van 2 jaar opvangen met een visuele beperking.” Nico: “We zien pleegzorg echt als iets tijdelijk. Een hulp voor ouders zodat zij hun leven weer op de rails kunnen krijgen of hun problemen opgelost krijgen. We willen vooral graag dat kinderen terug naar hun ouders kunnen en voort kunnen met hun leven. Bovendien kunnen we door onze keuze ook meer mensen helpen en twee dingen tegelijk aanbieden. Kortdurende, voltijdse opvang én de opvang van Daphne. Want als er nu een vraag komt voor een kortdurende, voltijdse opvang, dan krijgen we dat wel gepuzzeld.” Mensen zijn vaak bang dat pleegzorg voor een volwassene met een beperking vooral veel zorg inhoudt en dat je niet zo heel veel terugkrijgt. Ervaren jullie dat ook zo? Mia: “Ik zorg voor Michaël maar ik vind dat ik wel veel terug krijg. Natuurlijk kan hij niet evenveel als een andere volwassene maar hij kan best wat huishoudelijke taken en hij helpt me bij het in- en uitladen van

Mia, heb jij je man moeten overtuigen om Michaël bij jullie te laten wonen?

de winkelkar als we boodschappen gaan doen. En wat ik vooral plezant vind, is dat we elkaar gezelschap houden. Dankzij hem ben ik niet alleen . Dat vind ik gezelliger, ook al zit hij vaak in zijn kamer naar zijn muziek te luisteren. Michaël en ik gaan overal samen naartoe. En als hij niet welkom is, ga ik ook niet. Hij is als een zoon voor mij en dus vind ik het evident dat hij overal mee naartoe gaat.” Nico: “Ik vind Daphne heel dankbaar. Op haar manier. Zo brengt ze altijd een tekening voor ons mee als ze op weekend komt. De eerste uren dat ze hier is, klaagt ze veel over de leefgroep. De interactie tussen de verschillende bewoners is niet altijd evident voor haar. Maar als ze haar hart heeft kunnen luchten, dan wordt ze rustiger. Dan zitten we samen in de zetel en kijken we televisie. Dat is gezellig. Je ziet dat ze daarvan geniet.” Caroline: “Ze vindt het ook plezant om hier aan de tafel met strijkparels bezig te zijn of te kleuren en dan geniet ze echt van de rust. Zien dat ze content is, geeft ons ook een goed gevoel.” Heeft Daphne veel zorg nodig? Caroline: “Goh, dat valt wel mee. Ze kan vrij veel zelf. Ze wilt hier altijd douchen en dan moet ik haar wel wat helpen met haar haar uitspoelen of haar rug afdrogen… Maar verder doet ze alles zelf.” Nico: “We moeten haar ook helpen met haar veters te strikken en soms

ook met haar vlees snijden. Maar ja, is dat nu zoveel ‘zorgen voor’? Ik vind dat dat allemaal nogal meevalt hoor, ook al is ze mentaal sterk beperkt.” Mensen denken vaak dat iemand met een handicap altijd thuis is en er dus nog weinig tijd voor hen overschiet. Dat is niet zo hé. Mia: “Nee, Michaël gaat alle weekdagen naar het dagcentrum en hij gaat ook regelmatig op reis met een organisatie die reizen organiseert voor mensen met een beperking. En hij gaat ook mee op de activiteiten voor pleeggasten van Pleegzorg Provincie Antwerpen. Ik heb dus nog genoeg tijd voor mijzelf.” Jullie hebben dus niet het gevoel dat jullie je leven hard moeten aanpassen? Mia: “Nee, helemaal niet. Michaël gaat gewoon overal mee naartoe. Hij doet dat graag. En hij is ook een heel gemakkelijke, rustige man. Als ik naar een feest ga, zit hij gewoon mee aan tafel. Maar als de muziek begint te spelen, springt hij recht en vraagt hij of hij mag gaan dansen. Hij gaat ook graag naar optredens en dan staat hij het liefst op de eerste rij. Dan zorg ik dat ik hem in het oog kan houden maar hij doet dat heel goed. Het is gewoon gezellig dat hij er is.” Caroline: “De impact van Daphne op ons gezinsleven is heel klein. Toch hebben we het gevoel dat het

voor haar heel veel betekent. Dat vinden we zo mooi aan deze vorm van pleegzorg. We geven haar iets dat voor ons evident is -een gezinsleven- en voor haar heel bijzonder. We halen niet de toeters en bellen boven omdat zij bij ons is. We leven gewoon ons leven zoals anders. Hebben we een familiefeestje of een barbecue bij vrienden, dan gaat ze mee. Is er niets, dan blijven we gewoon thuis. Ik zorg er wel altijd voor dat ik boodschappen moet doen want dat doet ze heel graag.” Nico: “De voltijdse opvang van onze eerste pleeggast was wel ingrijpender natuurlijk. Hij woonde 2 maanden fulltime bij ons. De eerste twee weken was dat wennen maar dan vindt iedereen zijn draai en loopt dat heel makkelijk. Het was ook een heel vrolijke kerel en de interactie met onze dochters was echt heel tof” Caroline: “Mensen met het syndroom van Down zijn van nature heel charmant en grappig. Dan kwam ik thuis na een zware dag op het werk en stond hij hier de plezante uit te hangen. Tja, dan is die zware dag op slag vergeten.” Wat vinden jullie kinderen van jullie keuze om aan pleegzorg te doen? Caroline: “Toen de eerste vraag kwam, hebben we hen wel wat moeten overtuigen want het was allemaal onbekend. Ze hadden vooral vragen over het feit dat hij een handicap had. Ze waren wel wat

zenuwachtig over hoe dat ging zijn. Maar dat was echt een heel plezante ervaring. Daphne is een ander type. Haar persoonlijkheid is anders maar ze komt ook veel minder. Dus het loopt wel stroever. Soms gaan we naar een spaghettimiddag in de voorziening waar ze woont en dan zuchten de meisjes wel. Maar we blijven volhouden want die mensen maken deel uit van onze maatschappij. Later als ze groot zijn zullen ze hopelijk beter snappen waarom wij dit deden.” Nico: “Dat is ook deel van de reden waarom we dit doen. We willen hen meegeven dat alles niet zo vanzelfsprekend is, dat er ook mensen zijn die beperkingen hebben en verstandelijk niet zo ver geraken en dingen niet kunnen doen.” Caroline: “Of tonen dat niet iedereen zomaar familie en vrienden heeft. Er is nu ook de vraag gesteld voor kerstmis en de feestdagen. Het is het eerste jaar dat Daphne niet naar haar familie kan. Dus kwam de vraag of ze bij ons mocht komen zodat ze kerst toch in een gezinsomgeving kan doorbrengen omdat bijna iedereen in de voorziening naar familie gaat. We hebben dat dan hier thuis besproken. De eerste reactie van de kinderen was “oh nee, dat doen we niet, dat willen we niet”. Maar dan praten we daarover en dan proberen we hen te laten voorstellen hoe het zou zijn als zij kerst niet met familie konden doorbrengen. En dan beseffen ze wel dat het voor Daphne zielig is en dat het voor hen toch niet zo erg is. Het is niet van ‘het moet en

Mia: “Eigenlijk niet nee. Mijn man, dat was mijn tweede man, had zelf geen kinderen en hij vond het heel ok dat Michaël zoveel bij ons zat. Toen ik voorstelde dat Michaël bij ons zou komen wonen, ging hij direct akkoord. “Het is goed om een sukkelaar te helpen”, zei hij. Want Michaël wàs een sukkelaar vroeger. Eens hij hier woonde, werd Michaël meer en meer als een kind voor hem. We gingen altijd met z’n drieën weg. Samen van alles doen. Mijn man is intussen overleden en daar hebben wij allebei heel veel verdriet van. Hij zorgde voor Michaël als ik ging werken, hij dekte de tafel, zorgde voor het huishouden… Hij kookte zelfs nog voor mij ’s avonds als ik van het werk thuiskwam.” Als ik jullie zo hoor, lijkt pleegzorg voor volwassenen met een beperking alleen maar een goeie ervaring. Caroline: “Dat is zeker zo. Weet je, pleegzorg voor een volwassen persoon is ook altijd vrijwillig waardoor pleegzorg door alle partijen als iets positiefs wordt ervaren. Dat is toch wel fijn. Wij hebben geen rechtbank of ouders die niet akkoord gaan met de opvang die we doen. Integendeel, we voelen dankbaarheid en ook al is de opvang heel beperkt, we maken toch een positief verschil in het leven van Daphne.” Nico: “Veel volwassenen met een beperking hebben ook geen gedragsproblemen. Ze hebben wel hun karakter en hun eigenheid maar die leer je kennen. Terwijl we toch op de infoavonden hoorden dat heel wat kinderen in pleegzorg zoveel meegemaakt hebben, dat ze erg moeilijk gedrag kunnen vertonen. Dat lijkt me een grotere uitdaging.” Mia: “Als ik plaats had, dan zou ik zonder twijfel nog iemand extra opvangen. Maar ik heb geen slaapkamer meer dus dat gaat niet. Maar ik zou nog wel iemand willen helpen zodat die toch een goeie thuis kan hebben.”

Kleurrijk December 2017 > Participatienieuws <

Nieuws vanuit de jongerengroep ! Op 3 november nam de jongerengroep van PPA voor de 2e keer deel aan een interprovinciale dialoogdag voor pleegjongeren. Thema op de agenda was: ‘Op weg naar een kindvriendelijke justitie’. In de voormiddag namen de jongeren deel aan coole workshops: improvisatietheater, ﬁ lmopname en poetry slam. Ze gingen op een toffe manier aan de slag over hoe jongeren de jeugdrechtbank en de rol van consulenten ervaren en over wat justitie kan betekenen voor hen. In de namiddag toonden de jongeren aan de aanwezige jeugdrechter, jeugdadvocaten, consulenten, CLB-medewerkers, pleegzorgbegeleiders… wat voor hen belangrijk is in de contacten met de jeugdrechtbank, met de consulenten… en hoe justitie best met kinderen en jongeren rekening kan houden. Wat volgde was een heel boeiende dialoog met het aanwezige publiek. De volgende activiteit van de jongerengroep gaat door in de kerstvakantie, op vrijdag 5 januari 2018! De uitnodigingen volgen nog. Meer informatie over de jongerengroep kun je vragen via jongerengroep@pleegzorgprovincieantwerpen.be en 0499/88.02.33.

Kleurrijk December 2017 > Participatienieuws <

van ppa Op 26 oktober kwam de participatieraad van PPA voor de 4e keer samen. 3 pleegzorgers, 3 ouders, 3 pleegjongeren en 2 pleeggasten bespreken thema’s die belangrijk zijn in pleegzorg en geven advies aan de pleegzorgdienst. Deze thema’s kwamen aan bod op de 4e vergadering van de participatieraad: - het huishoudelijk reglement van de participatieraad, dat formeel werd goedgekeurd. - cijfers van pleegzorg in 2016 - pleegzorg tot 25 jaar - de mediacampagnes van pleegzorg (Rode Duivels, Doneer je Schoolhek, Doneer je Gemeentehuis). De volgende vergadering van de participatieraad zal doorgaan op 8 maart 2018. Meer weten over de participatieraad van PPA? Contacteer Anja Janssens via anja.janssens@pleegzorgprovincieantwerpen.be of 0491/152.683.

De pleeggasten gingen naar boerderij ’t struisvogelnest in Lier!

Op zaterdag 17 november trok een groep van 11 pleeggasten naar Lier voor een gezellige namiddag op boerderij ’t Struisvogelnest. Ze maakten er kennis met de vaste bewoners van de boerderij: alpaca’s, schapen, geiten, wolvarkens, kalkoenen, boerenpaarden, ezels, konijnentjes, en -natuurlijkwel 100 struisvogels! We konden de dieren aaien en knuffelen en gingen samen met een helper van de boerderij tot dicht bij de struisvogels! Dat was best spannend want struisvogels kunnen gevaarlijk zijn. De pannenkoeken nadien (gemaakt met struisvogeleieren) smaakten heel erg lekker! Na de wandeling gingen de pleeggasten met elkaar en met de begeleiding in gesprek rond het thema ‘de pleegzorgbegeleider’. Ze vertelden wat zij belangrijk vinden in de samenwerking met de pleegzorgbegeleider en waar de dienst op kan letten bij verandering van begeleider? David en Nathalie, die de stem van de pleeggasten vertegenwoordigen op de participatieraad van PPA, hadden dit thema gekozen om op de volgende vergadering van de participatieraad te bespreken. Ze wilden horen bij de andere pleeggasten hoe zij de samenwerking met de begeleider ervaren en wat voor hen belangrijk is. De volgende activiteit met de pleeggasten gaat door op zaterdag 20 januari. Samen met pleeggasten van heel Vlaanderen klinken we dan op het nieuwe jaar! Alle pleeggasten ontvangen binnenkort de uitnodiging.

Dialoogdag pleegzorgers en ouders

De participatieraad

Op 23 september organiseerde Pleegzorg Vlaanderen, in samenwerking met Steunpunt Jeugdhulp, een interprovinciale dialoogdag voor pleegzorgers en ouders. Thema op de agenda was het statuut voor pleegzorgers. Vanuit de pleegouderraad en de oudergroep van PPA nam een delegatie pleegzorgers en ouders hieraan deel. In de voormiddag kregen de aanwezige pleegzorgers uitleg over het statuut voor pleegzorgers. Nadien konden ze hun vragen stellen. Volgende vragen kwamen aan bod: - De afsprakennota is een belangrijk document geworden, maar dit is nog niet aanwezig voor alle pleegzorgsituaties. Hoe wordt het gebruik ervan ingevoerd door de diensten voor pleegzorg? - Kunnen ouders en pleegzorgers ook afspraken maken over het gebruik van sociale media? - Kunnen pleegzorgers de advocaat van het pleegkind contacteren en hier vragen aan stellen? - Bij een vrijwillige plaatsing is het niet zo evident om naar de familierechtbank te stappen wanneer ouders en pleegzorgers niet kunnen overeenkomen. Hoe gaan we hier best mee om?

De pleegzorgers bogen zich ook over de vraag wat zij essentieel vinden in de samenwerking met ouders: wat zijn de ‘good practices’ , wat zijn de struikelblokken, wat zou de samenwerking tussen pleegzorgers en ouders kunnen verbeteren.

Pleeggasten hebben eigen Facebookpagina!

In de namiddag kregen ook de ouders alle informatie over het statuut. Ouders gingen daarna met mekaar in gesprek en konden ook hun vragen stellen: - Wie betaalt de kosten als je naar de rechtbank stapt? - Kan je in een afsprakennota bepalen hoe je als ouder wordt aangesproken? - Mag een pleegkind een naamswijziging vragen? - Moet een kind toestemming vragen aan de ouders om op kamp te gaan? - Mogen kinderen gaan logeren bij anderen dan de pleegzorgers?

Wist je dat de pleeggasten van Pleegzorg Provincie Antwerpen een eigen groep hebben op Facebook?! Daar worden alle activiteiten voor pleeggasten bekendgemaakt en kun je ook foto’s terugvinden van vorige activiteiten.

Ook de ouders konden vertellen wat zij nodig vinden voor een goede samenwerking tussen ouders en pleegzorgers. Voor meer informatie over het statuut en over de dialoogdagen, surf naar www.pleegzorgvlaanderen.be

Wil je lid worden van de groep? Surf dan naar facebook en typ ‘facebookgroep pleeggasten’ in. Het is een gesloten groep dus je moet eerst lid worden voor je de informatie kunt zien. Klik op ‘lid worden’ en je krijgt zo snel mogelijk toegang.

Kleurrijk December 2017 > Pleegpret <

‘Lies’

pleegpret

(-: pleegpret (-:

Kleurrijk December 2017 > Lies <

laat de sneeuw maar komen

Pallet iglo Voorspelt de weerman of weervrouw flink wat sneeuw? Haast je dan om, samen met de kinderen, een coole iglo te maken.

Zo bouw je je iglo!

Hallo, ik ben Lies (38). Ik ben getrouwd met Gert (40) en samen runnen we, naast een eigen zaak, ook nog een gezin met 4 kinderen: Marie (13), Jef (10), Josefien (7) en Lou (3)*. 5 jaar geleden waagden we de sprong als pleeggezin. We begonnen als crisisgezin maar sinds 3 jaar verblijft ons pleegzoontje Lou bij ons. De gezellige chaos en onvermijdelijke drukte in ons gezin zijn een bron van inspiratie voor mijn blog ‘Leef lach Lies’ (www.leeflachlies.com).

De deadline van deze column - mijn allereerste by the way - valt toevallig samen met de verjaardag van ons jongste zoontje, Lou. In tegenstelling tot de verjaardagen van onze andere drie kinderen word ik die dag niet overspoeld door de herinneringen aan zijn geboorte. We vieren uitbundig zijn verjaardag maar voor de rest zijn er weinig emoties mee gemoeid, om de simpele reden dat we er niet bij waren toen hij voor het eerst van zich liet horen. De periode dat deze Kleurrijk in jullie brievenbus valt daarentegen, roept elk jaar mooie herinneringen op. Hét telefoontje van pleegzorg, in allerijl een crèche en babyspullen zoeken, de rit naar het ziekenhuis en dan... dat piepkleine, hulpeloze wezentje dat daar in zijn knalblauwe pyjama onder een klein, oranje dekentje lag. Moederziel alleen, wachtend op ons, op onze liefde, onze knuffels en warmte. Hij kwam bij ons in crisisopvang maar nu drie jaar later maakt hij nog steeds deel uit van ons gezin. We hebben al een hele weg afgelegd met veel wondermooie momenten maar af en toe ook verdriet en zorgen. Na het eerste anderhalf jaar zonder bezoeken noch contacten waren we haast vergeten dat hij niet echt van ons was. Zijn mama wist dat ze niet voor hem kon zorgen en was enorm dankbaar dat wij hem wilden geven wat zij niet kon bieden. Er was een klik met haar en de weinige keren dat ze op bezoek kwam, hadden we telkens een gezellige koffieklets maar interesse in haar kind toonde ze helaas nooit. Ze gaf het dan ook

snel op en verbrak zo goed als elk contact. Toen zijn vader plots ten tonele verscheen en de bezoeken werden opgestart, bloedde ons hart. Maar alles went en een mens kan meer aan dan hij denkt. Dat is misschien wel de belangrijkste les die we geleerd hebben uit ons pleegzorgverhaal. De bezoeken en het contact met de papa verlopen goed. Een gezin met vier kinderen vergt sowieso heel wat organisatie en de tweewekelijkse bezoeken inplannen in een weekend met voetbalmatchen, muzieklessen, verjaardagsfeestjes en uitstapjes is niet altijd even simpel maar gelukkig is alles bespreekbaar en kan er al eens geschoven worden met de bezoekuren. Het is me wat, je gezin openstellen voor een ander zijn kind en je hart eraan verliezen. De onzekerheid, de emoties, de angst voor wat de toekomst brengt... Maar het is en blijft de moeite waard. Het is een verrijking voor je gezinsleven, een eye opener, een blik op een totaal andere wereld waar je eigenlijk liever zo weinig mogelijk van af weet maar waar je willens nillens van heel nabij mee geconfronteerd wordt. Voor de meesten van jullie zal dit herkenbaar zijn. Of net niet. Ieder verhaal is anders maar ik hoop jullie de komende tijd te kunnen boeien met óns verhaal, ons avontuur, ons leven als (pleeg)gezin. Ik kijk er alvast naar uit om af en toe een beetje van onze chaos met jullie te delen.

Maak met paletten en ander hout een constructie met een ‘kamer’ en een kleinere en smallere toegang (zie foto). Zorg dat de rechtopstaande paletten aan elkaar bevestigd worden zodat ze niet omvallen en gebruik eventueel extra planken om gaten wat op te vullen. Bedek de houten constructie met plastic folie zodat de sneeuw niet door de gaten naar binnen kan dwarrelen. Staat alles stevig? Dan is het wachten op de eerste vlokken en hopen dat het uuuuuren blijft sneeuwen. Binnen de kortste keren verandert je houten constructie in een te gekke iglo! Wil je graag een instructiefilmpje zien of wil je nog meer pallet ideeën? Surf dan naar www.1001pallets.com. Als je ‘pallet iglo’ intikt, kun je het filmpje bekijken.

Snoep Memory Moet je nog even wachten op je pallet iglo of is het buiten guur en koud? Dan kun je de tijd doden met dit eenvoudige en leuke memory spel. - Koop allerlei verschillende snoepjes maar zorg dat je van elke soort 2 dezelfde hebt. - Koop witte of gekleurde plastic of kartonnen bekertjes. Zorg dat ze vooral niet te doorschijnend zijn. Hoeveel bekertje je gebruikt hangt af van het aantal snoepjes én van de leeftijd van de kinderen. Maak het voor de kleintjes niet te moeilijk. - Draai de bekertjes onderstboven op een tafel of dienblad.

- Leg onder ieder bekertje een snoepje en zorg dat dezelfde snoepjes een beetje verspreid zijn. Het kan geen kwaad als 2 dezelfde snoepjes toch een keer naast elkaar liggen. - Laat de kinderen om de beurt 2 bekertjes optillen. - Slaagt een kind erin om 2 dezelfde snoepjes te vinden? Dan mag het de snoepjes houden en worden de lege bekertjes uit het spel verwijderd.

*omwille van de privacy gebruikt Lies een fictieve naam voor haar pleegzoon.

pleegpret Confetti schaal Heb je na een uitbundige oudjaarsavond nog confetti over? Geen probleem, samen met de kinderen maak je er een te gekke en unieke schaal van

Wat heb je nodig? Een brede verfborstel

Zo ga je te werk - Blaas de ballon op. Hoe hard je hem opblaast, hangt af van de grootte van de schaal die je wilt maken. - Zet de opgeblazen ballon in de vaas zodat hij stevig op zijn plaats blijft staan. - Smeer de ballon in met hobbylijm en dwarrel er confetti over. De diepte van de schaal bepaal je door hoe ver je de ballon bedekt met confetti. - Laat alles drogen en smeer de ballon opnieuw in met lijm en beplak hem opnieuw met confetti - Herhaal dit tot je een mooie, dikke laag confetti hebt. - Laat alles goed drogen. - Prik de ballon kapot en knip de schaal rondom rond mooi gelijk af. Of laat hem lekker zoals ie is als je liever een schaal met ongelijke rand hebt.

Een ballon Een vaas

Knutsellijm

Confetti (natuurlijk!)

Een naald

V.U.: Heidi Mertens - Schuttersvest 45 - 2800 Mechelen

(-: pleegpret (-:

Kleurrijk December 2017 > Pleegpret <