Klassefoto

Tekst: Nienke Trap Foto: Marieke Duijsters Scholenstichting Trinamiek heeft een rondreizend lab waar leerlingen kunnen ontdekken wat je kunt maken met nieuwe technieken als 3D printers, micro:bits, greenscreens en animaties. Het Lab staat nu op De Ark van Noach in IJsselstein. Groep 7 ging ermee aan de slag.

Van voor naar achteren en van links naar rechts: Bink, Yüksel, Sybren, Lize, Roos, Elin, Lisanne, Sanne-Joy, Bram. Lenn, Isabella, Jamill, Fenne, Lila, Levi, Isabelle, Fenne, Finn. Noah, Jurre, Loulou, Juf Dominique. Sam, Bryan, Jayden, Senna, Yasmine, Quirine en Nynthe.

Nynthe, Jayden, Lenn, Noah, Elin, Finn, Fenne

en Senna “We maakten met de 3D printer plastic vormpjes, zoals een sterretje of een hartje. Uit de printer komt hard plastic. Wat we maakten mocht niet groter dan 2 bij 2 cm zijn. Op de tablet stonden al vormen die je kon kiezen of je maakte je eigen vorm. Ik maakte een poppetje van mezelf. En wij een BFF-hartje. Dan heb je allebei een helft. Het was nieuw voor ons en leuk om te doen. Er zijn ook 3D printers waar je grote dingen mee kan maken”.

Lila, Quirine, Lisanne, Isabelle, Fenne, Jamill en

Isabella “Wij maakten een droomkamer. Daarvoor beplakten we een doos aan alle kanten en versierden die met steentjes, glitter, ijzerdraad en nog veel meer. Daarna kon je de doos inrichten zoals je zelf wilt, met een trampoline of een bos. Of een horrorkamer. We maakten 360° foto’s van alle droomkamers. Toen kon je met een VR-bril rondkijken in je eigen droomkamer.”

Roos, Isis, Yasmine, Sam, Lize, Sanne-Joy en Lou-

lou “Wij maakten een stop-motion filmpje. Ons verhaal ging over kinderen die verdwaalden op hun schoolreisje. We begonnen met een grote bak met poppetjes, dieren en andere spulletjes. Daaruit zochten we wat we nodig hadden en bouwden de scène. Er stond een tablet klaar waarmee we een foto maakten. Dan verschoof je alles een stukje en nam je de volgende foto. Het duurde lang, maar er kwam wel iets moois uit. We hadden 183 foto’s. Dat werd een filmpje van maar 20 seconden!

”Bink, Bryan, Yüksel, Sybren, Jurre, Levi en Bram “Wij werkten met LittleBits. Dat zijn vierkantjes, die je aan elkaar kunt maken met magneetjes. Je kunt er een helikoptertje mee maken, een DJ-set, een ‘handzwaai’-machine of een airco. We maakten de onderdelen aan elkaar vast. Dat ging vanzelf, zonder dat we de instructie volgden. Je hebt ook altijd een LittleBit met een batterij nodig. Het is leuk om dingen in elkaar te knutselen. Het samenwerken ging goed. Je moet niet boos worden en samen kijken of je je ideeën kunnen vermengen met elkaar.”

Meer weten over de opdrachtjes?

Bekijk dan deze website: https://sites.google.com/trinamiek.nl/hetontdeklab

essay

Tekst: Mirjam de Heer Illustratie: Valesca van Waveren

Een wereld vol kunstenaars

“In iedere mens schuilt een kunstenaar. Dat zijn wij vergeten. We hebben het maken van kunst toebedeeld aan een select groepje specialisten. Maar kunst maken is geen specialisme. Het is een lens waardoor we naar de wereld kunnen kijken, een mindset. En die mindset bezit iedereen.”

Merlijn Twaalfhoven is een kind van muzikanten. Zijn moeder was dwarsfluitiste, zijn vader blokfluitbouwer. Hij zelf speelde viool en studeerde aan het conservatorium. Toch werkt hij nu niet als muzikant, maar als componist en cultureel ondernemer. Na zijn studie ontdekte hij dat hij geen orkeststoel ambieerde, maar iets heel anders. Hij wilde met zijn kunst het verschil maken, daar waar dat nodig is.

Dus reisde hij de wereld rond. Hij bezocht oorlogsgebieden en vluchtelingenkampen. Hij maakte muziek voor, maar vooral mét mensen. In 2017 richtte hij The Turn Club op, een samenwerkingsverband van creatieve denkers en makers. Samen zoeken zij hoe zij de brug kunnen slaan tussen kunstenaars en de samenleving.

Op reis

“Ik ben opgegroeid op de Vrije school zonder rapporten en cijfers. Niet prestaties, maar nieuwsgierigheid en verhalen stonden centraal. Toen ik op een reguliere middelbare school kwam was ik verbaasd dat iedereen leren scheen te beschouwen als een soort wedstrijd. Pas op de vooropleiding van het conservatorium voelde ik me weer door docenten meegenomen in hun nieuwsgierigheid. Ze waren met mij op reis. We stelden onszelf een vraag en gingen op zoek.

Ik denk dat dat een belangrijke opdracht is aan het onderwijs: begin bij een vraag. Dan is er meteen een vanzelfsprekende, logische relatie tussen je les en het leven. Nu krijgen leerlingen vaak een hele bak theorie, waar ze niet op zitten te wachten. En dan als de

essay

“Kunst kan overal gemaakt worden en door iedereen.”

vragen komen, dan houdt het op. Dan zegt het onderwijs: zie maar hoe je het later in je leven een keer gaat toepassen. Ik zou dat omdraaien. Kijk welke vragen er leven bij kinderen en ga met hen die vragen bekijken door de lenzen van de diverse vakken.

De kunstenaarsmindset

Ik zie kunst als een lens, zoals rekenen, taal, wereldoriëntatie en natuur ook een lens zijn, een mindset. Wie kijkt door de ogen van een kunstenaar kijkt anders dan door de ogen van een natuurkundige. Een kunstenaar kijkt met een open blik. Er is geen oordeel, geen waarheid, geen beperkingen. Alle ervaringen, gevoelens en gedachten doen ertoe. Een kunstenaar geeft daar vorm aan. Ik doe dat met klank, maar anderen met bijvoorbeeld beweging, kleur of tekst. Kunstenaars gebruiken hun verbeeldingskracht. Ze leggen verbindingen en nieuwe relaties. Ze zijn creatief. Ze maken.

Het gebruiken van de mindset van de kunstenaar wordt in onze samenleving vaak ontmoedigd. Dat vind ik heel problematisch. Wij leven in een samenleving waar veel verbintenissen verbroken zijn. We hebben ons denken en voelen uit elkaar gehaald. Familiebanden zijn losser. Er is geen commitment meer aan de kerk of aan de gemeenschap. Vakgenoten zijn niet meer verbonden in gildes. We hebben van onze samenleving een grote berg losse legosteentjes gemaakt. Ook het onderwijs hebben we uit elkaar gerafeld in losse blokjes.

Geestelijke gezondheid

In deze grote berg met losse steentjes zijn mensen zich vreselijk verloren gaan voelen. Ze missen de verbinding. De oplossing zit in die mensen zelf. Ze bezitten het vermogen om te maken, om te bouwen, om de losse steentjes te verbinden. Maar doordat we hen verteld hebben dat kunst hoort bij een select groepje van specialisten die tegen betaling op een podium in een theater of concertzaal hun ding doen, zijn ze vergeten dat ze dit vermogen bezitten. En dat is zonde! Erger nog: het is ongezond!

Voor de geestelijke gezondheid van mensen en dus voor de hele wijde wereld is het beter als we ophouden om kunst in te blikken. The Turn Club wil kunst los maken van de conventies. Kunst kan overal gemaakt worden en door iedereen. Als ik muziek maak dan wil ik dat de mensen in de zaal mee doen. Als je chef kok bent kun je ook met eenvoudige ingrediënten als brood en melk de meest fantastische maaltijden maken. Juist het contrast van eenvoud en vakmanschap maken iets lekker. Ik nodig mensen uit om actief deel te nemen aan het spel.

Stem

En dat is het leuke. Als je deelneemt is kunst ineens niet meer intimiderend. Het is dichtbij. Het is samen. Het is open. Het is ook van jou. Vaak als mensen een mooie ervaring delen dan is dat óf een natuurervaring, óf een kunstervaring. Dat mensen dat als positief benoemen heeft te maken met de aandacht en openheid die ze op dat moment voelden, de verbondenheid. Ze keken met een kunstenaarsmindset en voelden zich rijker.

Dus: leerkrachten, zie de kunstenaar in je leerling. Stel hen vragen en laat hen er met een kunstenaarsmindset naar kijken. Help hen open te staan, geef hen de middelen om te verbeelden en neem hun werk serieus. Geef hen hun stem in deze wijde wereld.”

Merlijn van Twaalfhoven beschreef zijn ideeën over de kunstenaarsmindset in een bevlogen boek ‘Het is aan ons, Waarom we de kunstenaar in onszelf nodig hebben om de wereld te redden.’