Najnowszy numer Tygodnika PLUS w Nowym Jorku

uChoose Rewards® jest programem lojalnościowym dostępnym dla posiadaczy kart debetowych VISA® PSFCU. Promocja dotyczy poleconych nowych kont w PSFCU otwartych w okresie promocyjnym od 15/8/2022 do 31/10/2022. Osoba polecona musi okazać promocyjny kupon przy otwieraniu nowego konta, zostać członkiem organizacji sponsorującej i dokonać pierwszej wpłaty w wysokości $10.00 na konto oszczędnościowe. Aby otrzymać punkty, Nowy Członek PSFCU musi również zakwalifikować się do otwarcia konta czekowego, karty debetowej i zarejestrować się w programie uChoose Rewards® na stronie www.uchooserewards.com. Ograniczenia: promocja nie dotyczy kont pracowników PSFCU. Członkowie niepełnoletni nie mogą wypełniać kuponów rekomendacyjnych. Konto czekowe i karta debetowa podlegają weryfikacji i zatwierdzeniu. Szczegóły programu znajdują się w regulaminie Programu uChoose Rewards®. Inne ograniczenia mogą obowiązywać. Program uChoose Rewards® jest zastrzeżonym znakiem towarowym Fiserv, Inc. 1.855.PSFCU.4U

Dyniowy zawrót głowy… czyli amerykańska farma na wesoło

Amerykańska farma typu “pick your own” (zbieraj sobie sam) to rewe lacyjny przykład amerykańskiego stylu kręcenia interesów. Czasem mniej, czasem bardziej komercyjnie ale zawsze z dodatkowymi wrażenia mi dla klienta, który ma się dobrze bawić.

Przy wejściu dostajesz kosz, taczkę i sam ruszasz w pole na zbiory. W każdym sezonie zbierasz co innego. Zaczynając od truskawek a kończąc na choinkach w okresie bożonaro dzeniowym.

Jak wygląda taka amerykańska

farma? Czerwona stodoła, malow niczy wiejski sklepik z przetworami, prowizoryczny plac zabaw, domowe zwierzęta w zagrodzie to stały ele ment komercyjnych gospodarstw, do których każda amerykańska rodzina odbywa pielgrzymkę przynajmniej raz w roku.

To taka swoista amerykańska tra dycja, bez której nie wyobrażamy sobie już jesieni. Widok setek dyń na polu, do którego dojeżdża się trakto rem, zapada w pamięć na lata. Swę dzący tyłek od wbijającej się słomy, którą wyściełana jest przyczepa dla

pasażerów, przypomina dziecinne wakacje na wsi. No i te wścibskie kozy, które wiecznie są głodne i wyjadają wszystko z rąk dzieci, utwierdzają w przekonaniu, że warto było wyrwać się z miasta i trochę nadłożyć drogi.

Sądząc po ilości dyni w sklepach czy przy drogach, czy rosnącej popu larności Halloween, to tylko kwestia czasu, gdy i w Polsce zaczną się takie miejsca pokazywać. Amerykańska far ma komercyjna to prawdziwa uczta nie tylko dla gospodyń, które lubią robić własne przetwory, dzieci, które lubią wspinać się na stogi siana, ale dla każdego kto chciałby poczuć się dzieckiem. Miejsce to jest wymarzoną scenerią dla fotografów, którzy w okresie jesiennym mają dużo zleceń na sesje rodzinne.

Bezpłatny Tygodnik Polonijny REDAKCJA

63 Union Blvd, Wallington NJ 07057

Tel: 973-928-3838, 973-928-3839

Fax: 973-883-0762

info@tygodnikplus.com

REDAKTOR NACZELNA

Katarzyna Ginsburg

katarzyna@tygodnikplus.com

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Katarzyna Misztal

Małgorzata

Baranowska-Pyryt

Zuza Ducka

Robert Kim

STALE WSPÓŁPRACUJĄ

Elżbieta Baumgartner

Andrzej Kulka

Marcin Luc Grzegorz Kogut Grażyna Torbus

PROJEKT GRAFICZNY i DTP

Jacek McFrey

REKLAMA I MARKETING

Tel: 973-928-3838

reklama@tygodnikplus.com

WYDAWCA

PLUS Media Group Corp.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Wykorzystywanie w całości lub częściowo grafiki lub tekstu z reklam wy konanych przez PLUS jest surowo zabronione. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów i nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Zastrzega sobie również prawo do odmówienia druku reklamy lub ogłoszenia bez podania przyczyny. Redakcja nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wszelkiego rodzaju porady i wskazówki zawarte w artykułach sponsorujących.

Adres internetowy www.tygodnikplus.com ©2007-2022 PLUS Media Group, Corp.

Święto Piwa w NJ i PA

Co łączy Polaków i Niemców? Jasna sprawa — warzą najlepsze piwa na świecie! Niemieckie mają nawet swoje święto–Oktoberfest! Tradycyjne, hucznie obchodzone dożynki chmielne już od ponad 200 lat organizowane są w trzeci weekend września w Monachium w Bawarii. Do roku 1871 odbywał się w październiku, natomiast od roku 1872 początek imprezy został przesunięty na wrzesień. Okto berfest jest jednym z największych na świecie festynów ludowych. W ostatnich latach przeciętna liczba odwiedzających wynosiła sześć milionów ludzi. W trakcie trwania festynu spożywane jest około pięciu milionów litrów piwa, sprzedawanego w litrowych kuflach tzw. Maßkrug. Panowie i panie obowiązkowo przebierają się w tych dniach w tradycyjne bawarskie stroje ludowe i bawią się na całego! Oktoberfest jest świętem tak popularnym i lubianym, że obecnie obchodzony jest właściwie na całym świecie, zatem nie może go zabraknąć także w New Jersey i Pensylwanii!

Gdzie w tym roku będziemy mogli zaszaleć w prawdziwie bawarskim stylu?

Zeppelin Hall Oktoberfest, Jersey City, NJ

PIątki i soboty od 24 września do 23 października www.zeppelinhall.com

Zeppelin Hall to jeden z najlep szych Biergarten w New Jersey! Co roku we wrześniowe I październiko we weekendy zamienia się on  w nie miecką gospodę, gdzie setki gości mogą wspólnie raczyć się piwem,

jeść precle i kiełbaski i świętować Oktoberfest  w rytmie bawarskiej muzyki.

Edelweiss Passaic Oktoberfest

Pompton Lakes, NJ

15 października

www.edelweisspassaic.org Kto lepiej wie, jak naprawdę świę tować Oktoberfest jak członkowie

bawarskiego zespołu tańca ludowe go? Takim zespołem jest Edelweiss Passaic składający się z grupy pasjo natów dawnych niemieckich trady cji, którzy w oryginalnych strojach ludowych Prezentują energetycz ne układy choreograficzne i dawne przyśpiewki.

Przy tańcu, muzyce, pokazach Volkstanz, bawarskich piwach, kiełbaskach, mięsach, zupach i przekąskach bawić się można do późnej nocy! W cenie biletu–prócz niemieckich specjałów–niepowta rzalna atmosfera ludowej zabawy jak w prawdziwej wiosce u stop Alp.

Oktoberfest w Ho-HoKus Inn and Tavern Ho-Ho-Kus, NJ 28 września–1 października www.hohokusinn.com

Takie święto jak Oktoberfest aż prosi, by przenieść się w czasie i prze strzeni do osiemnastowiecznego Monachium . W Ho-Ho-Kus Inn and Tavern co prawda nie ma magiczne go portalu jest natomiast wspaniały zabytkowy budynek pochodzący z końca XVII wieku, są wspaniałe bierkrugi pełne pieniącego się piwa, tradycyjne niemieckie przysmaki a także gry i konkursy które do dziś rozgrzewają atmosferę pod czas każdego Oktoberfest! Pano wie–ćwiczcie muskuły–trzymanie wielkich kufli ze złocistym napojem to nie przelewki!

oryginalnych niemieckich lagerów i pilsnerów. Nie zabraknie też trady cyjnej bawarskiej muzyki, przekąsek, pieczonego prosiaka, atrakcji dla dzieci, gier i konkursów. Wstęp $5.

Uwaga–goście w tradycyjnych strojach bawarskich wchodzą za darmo!

Boyertown Oktoberfest

Boyertown, PA 23–24 września

www.buildingabetterboyertown. org

Świętowanie Oktoberfest to prawdziwa tradycja w Boyertown. Także w tym roku miasteczko szukuje się na kilka tysięcy gości, którzy roz poczną świętowanie po uroczystym wzniesieniu kufla przez samego bur mistrza! Nie zabraknie piwa, precli, gier i konkursów a także muzyki na żywo, atrakcji dla dzieci i stoisk z rękodziełem.

Marienville Oktoberfest

Marienville, PA

23-25 września

Town Square Rt 66 Marienville, PA

Co może być lepszego niż Okto berfest? Oktoberfest w prawdzi wie pensylwańskim stylu! Podczas dorocznego Merienville Oktoberfest nie zabraknie oczywiście muzyki (nie tylko bawarskiej), piwa i trady cyjnych niemieckich przysmaków a dodatkowymi atrakcjami będą mię dzy innymi konkurs na najciekawszy strój, wyścig rowerowy, konkurs na najpiękniejszą dynię a także… parada zwierzaków.

Oktoberfest Bethlehem

Bethlehem, PA

30 września–9 października www.steelstacks.org

German American Society of Trenton Oktoberfest

Trenton, NJ 24–25 września www.gasociety.org

The German-American Society zaprasza na jedne z największych obchodów Oktoberfest w New Jersey! Podczas tej imprezy skosztujecie najlepszych piw prostu ze słynnego browaru Samuel Adams oraz wielu znakomitych,

Jednym z najbardziej impo nujących symboli tradycyjnego niemieckiego Oktoberfest jest nie tyle wielki kufel piwa a… olbrzy mi namiot! Wrzesień w Niemczech bywa deszczowy, dlatego też od lat święto piwa odbywa się w pod dachem gigantycznych namiotów. Taki właśnie namiot stanie pod czas Bethlehem Oktoberfest. Piwo będzie lało się strumieniami, precle i kiełbaski kusić będą wspaniałymi zapachami, muzyka na żywo pode rwie do tańca a dodatkowe atrakcje jak wybory Miss Oktoberfest czy… wyścigi jamników sprawią, że tę sza loną imprezę z pewnością zapamię tacie na długo!

Zuza Ducka

W OPAKOWANIACH

SPRAWDŹ, CO SIĘ ZMIENIŁO

Portfolio wedlowskich czekolad przeszło niezwykłą metamorfozę. Opakowania kultowych tabliczek dostępne są w dwóch, nowych odcieniach niebieskiego. Każdy z nich dopasowany jest do różnego wariantu czekolady – soczyście niebieski dla mlecznej oraz granatowy dla gorzkiej. Centralnym punktem nowych opakowań są zaś niezwykle apetyczne zdjęcia produktowe, które sprawiają, że obok kultowych wedlowskich czekolad nie da się przejść obojętnie.

NOWOCZESNA ZMIANA OPAKOWAŃ

Od niedawna kultowe, wedlowskie czekolady dostępne są w niebieskich opakowaniach, których odcienie wskazują na ich rodzaj. Czekolada mleczna – zarówno pełna, jak i z nadzieniem czy z dodatkami, dostępna jest teraz w soczystym, jasnoniebieskim kolorze, zaś czekolada gorzka – również w każdym z trzech rodzajów – w odcieniu głębokiego granatu. Zmianą uległo także rozmieszczenie poszczególnych elementów z układu poziomego na pionowy. Dzięki takiemu zabiegowi, centralnym elementem każdego opakowania, są niezwykle apetyczne zdjęcia produktowe, które stanowią smaczną obietnicę tego, co skrywa środek. Wprowadzone przez E.Wedel zmiany są nie tylko zgodne z trendami, ale także unowocześniają portfolio i ułatwiają odnalezienie wedlowskich czekolad na sklepowych półkach.

NOWE OPAKOWANIA

– TA SAMA CZEKOLADOWA PRZYJEMNOŚĆ

Mimo tak znaczącej wizualnie zmiany, to, co w środku skrywa każda tabliczka, to ten sam, doskonale znany konsumentom smak oryginalnej wedlowskiej czekolady. W różnorodnym portfolio każdy znajdzie coś dla siebie. Miłośnicy klasyki docenią je za m.in. Czekoladę Mleczną oraz Czekoladę Gorzką 64%. Te dwie propozycje sprawdzą się nie tylko na chwilę przyjemności dla siebie, ale również w kuchni jako doskonałej jakości składnik popularnych wypieków. Oprócz czekolad pełnych, w wedlowskim portfolio dostępne są także te nadziewane. Wśród nich: Czekolada Gorzka z nadzieniem Panna Cotta, Czekolada Gorzka z nadzieniem wiśniowym oraz Czekolada Mleczna z nadzieniem truskawkowym.

CHŁOPIEC I ZEBRA – CZY ZNASZ ICH HISTORIĘ?

Obecne opakowania E.Wedel są nowoczesne, ale ich twórcy nie zapomnieli o nawiązaniu do długoletniej historii marki E.Wedel. Mowa o Chłopcu i Zebrze, którzy w nowej kreacji występują jako para przyjaciół wspólnie doświadczających małych codziennych przyjemności w towarzystwie pysznej, wedlowskiej czekolady. Ich postacie nawiązują do słynnego plakatu Chłopca na Zebrze, który powstał w 1926 roku na zlecenie Jana Wedla. Jego twórcą był włoski artysta, Leonetto Capiello, nazywany ojcem współczesnej sztuki plakatu. Bohaterami swojego dzieła uczynił chłopca siedzącego na zebrze, na plecach niosącego tabliczki czekolady. Wtedy był to niecodzienny i niezwykle egzotyczny wyróżnik marki, podkreślający pochodzenie ziarna z Ghany, na bazie którego powstaje oryginalna wedlowska czekolada. Do dziś Chłopiec i Zebra stanowią znany i lubiany symbol, który pojawia się m.in. w reklamach produktów E.Wedel.

GDZIE JE ZNALEŹĆ?

Wszystkie produkty E.Wedel dostępne są w sklepach polonijnych w Stanach Zjednoczonych. Gdzie dokładnie, sprawdzić można na stronie: http://wedel.com/#where-to-buy.

„Ella’s Salon”

Strefa piękna i wiedzy

Włosy od tysiącleci są symbolem siły i piękna. Wyrażają emocje, status społeczny, przynależność kulturo wą lub poglądy. Ludzie od zarania dziejów włosy czeszą, zapuszcza ją, strzygą lub zmieniają ich kolor. Kolejne epoki dodawały włosom nowych znaczeń a z biegiem lat arty ści fryzjerzy stawali się prawdziwymi gwiazdami. I to właśnie oni na prze strzeni ostatnich kilkudziesięciu lat kształtowali trendy i mody, które definiowały kanony piękna. Dziś każda kobieta wie, że dobry fryzjer potrafi być czarodziejem, kimś, kto jak za dotknięciem magicznej różdż ki każdego Kopciuszka zamieni w

prawdziwy artysta w swoim fachu. I wielka rzadkość. Na szczęście niektó rzy z tych najlepszych postanowili dzielić się swoją wiedzą i umiejęt nościami. Taką osobą jest Ela Glista–Kiełbasa–znakomita stylistka fryzur i właścicielka popularnego salonu Ella’s Salon w Sparta, NJ, która dosko nale wie, jak ważne dla każdego fry zjera są nauka i ciągły rozwój. Sama ma za sobą liczne kursy i szkolenia, a jej niezwykły talent, wyczucie stylu, umiejętności a także pełna energii i ciepła osobowość od lat przyciągają do jej salonu rzesze klientów.

W Ella’s Salon oferowana jest sze roka gama usług fryzjerskich w ich najnowocześniejszej odsłonie. Każdy traktowany jest tu indywidualnie a proces tworzenia nowej fryzury–czy mówimy o cięciu, układaniu czy koloryzacji włosów poprzedzony jest profesjonalną analizą włosów a także rozmową o oczekiwa niach i preferencjach klientki.

Stylistka wie, że nie tylko nowa fryzura może dodać nam blasku i urody–tak działa także głęboki relaks. Dlatego w swoim salonie proponuje również szeroką ofer tę masaży. Prowadzone przez profesjonalistów zabiegi jak masaż szwedzki, masaż głę boki, masaż gorącymi kamie niami czy masaż prenatalny sprawią, że podczas wizyty w Ella’s Salon poczujemy się jak w najlepszej klasy spa.

Połączenie profe sjonalizmu, wyczucia stylu i prawdziwego artyzmu–to wszyst ko sprawia, że Ela Glista–Kiełbasa od lat jest prawdzi wą gwiazdą polo nijnego fryzjerstwa. Jako prawdziwa

profesjonalistka zda je sobie sprawę, że tym co wyróżnia dobrego stylistę fryzur jest ciągły rozwój. Sama w ciągu swojej kariery miała oka zję uczyć się od najlepszych. Teraz chce, aby inni tak że mieli tę szansę. Dlatego postano wiła zaprosić do swojego salonu słynnego mistrza fryzjerstwa i eduka tora, właściciela kilku salo nów fryzjerskich, twórcę Akademii Cyryło, laureata licznych nagród Sebastiana Curyłę. Stylista na zaproszenie Elli poprowadzi w jej salonie wyjątkowe, autorskie warsz taty dla fryzjerów. Udało nam się z nim porozmawiać.

- Czemu zdecydował się Pan akurat na tę ścieżkę kariery i cze mu postanowił Pan zostać nie tylko fryzjerem ale także trenerem?

Wchodziłem do zawodu z wielki mi ambicjami. Kto mnie zna, ten, wie, że moją deklaracją jest bycie najlep szym fryzjerem na świecie i wejście do światowego mainstreamu. Bycie edukatorem to była odpowiedź na potrzeby. Sam korzystałem z wielu szkoleń, a jako dobry obserwator, widziałem popełniane błędy. I to czasami przez najlepsze akademie. Stworzyłem doskonały system, eliminując wszystkie złe metody edukacji.

- Czy postrzega Pan fryzjerstwo jako dziedzinę sztuki, której każdy może się nauczyć?

Oczywiście. Nie ma rzeczy nie możliwych. Zawsze powtarzam, że żeby być dobrym fryzjerem nie trze ba mieć talentu. On owszem poma

ga, ułatwia wiele aspektów, ale najważniejsza jest praca i nieustanny rozwój. I mam na to swoje badania. Po latach nie widzę tych utalentowanych, widzę pracowi tych.

- Po czym poznać mistrza fryzjerstwa a po czym amatora?

Po cenie jego usług (uśmiech –przyp. redakcji).

A tak na serio, to nie my możemy określać kto jest mistrzem w danej dziedzinie. Zro bi to rynek. Do takich fryzjerów zapisujesz się w styczniu na gru dzień, widzisz ich w wielu topo wych projektach. To są zazwyczaj

gorące nazwiska, które z filozofii work-life-balance wykreśliły słowa: life i balance na długie lata.

- Dlaczego Pańskim zdaniem fryzjerzy potrzebują trenerów?

Przede wszystkim system eduka cji, szkoły fryzjerskie nie są przysto sowane do współczesnego świata. Nowoczesne fryzjerstwo opiera się na zupełnie innych zasadach. Po drugie, trendy. To serio obciążają ce, kiedy wchodzi dany trend, a Ty nie umiesz wykonać konkretnego strzyżenia, bo nikt nie nauczył Cię tej techniki. Fryzjer potrzebuje nauczyciela, mentora, który „sprze da mu” swoją wiedzę i odpowiednio nakieruje na właściwe rozumienie potrzeb klientów.

- A co takiego wyróżniać powinno dobrego nauczyciela?

Dobry trener daje przysło wiowy wiatr w żagle, a nie, co się nierzadko zdarza, wpędza w kompleksy. Cierpliwość i znajo mość psychiki ludzi, czyli wszystkie kompetencje miękkie to podsta wa w tym zawodzie. Umiejętność słuchania i odpowiadania na potrzeby, czyli elastyczność bardzo ułatwiają pracę z dru gim człowiekiem. I charyzma.

- Jak wyglądać będą autor skie warsztaty, które popro wadzi Pan w New Jersey? Czego będą się mogli nauczyć Pańscy podopieczni?

Szkolenie Archetyp Nieświadomości to mój autorski pro gram, który w Polsce urósł do rangi kul towego. Zaj mujemy się wszystkimi aspektami pracy fryzje ra, skupiamy się na nauce precyzyjnych cięć w zgodzie z preferencjami i stylem klien ta. Po szkole niu, uczestnik potrafi wyko nać KAŻDĄ fryzurę, którą sobie zamie rzył. Nie uczę schematów, uczę właści wego myślenia i szlifuję

warsztat uczestników do momentu, kiedy sam nie powie dosyć. Umiem! Dzieje się to już zazwyczaj 4 dnia. Następuje przełom, katharsis i widzę jak z zagubionych stają się fryzjera mi świadomymi swojego warsztatu i umiejętności. Rosną, dostają skrzy deł. TO jest piękne.

Co ważne, dostosowuję program poziomu, czyli na jednym szkoleniu znajdą się mistrzowie świata jak i początkujący. I każdy z nich przesko czy o kilka poziomów. Gwarantuję.

- A wracając do kwestii trendów. Czy trendy europejskie we fryzjer stwie różnią się Pańskim zdaniem od amerykańskich?

Świat jest już globalną wioską, więc nie zauważam znaczących róż nić. Techniki, znane z lat 80-tych i 90-tych są teraz ultramodne. Jak bym miał wymienić jedną z fryzur to byłby to wolf. Bardzo trudna, ale wdzięczna technika. Daje niesamo wity efekt.

- Co według Pana jest dyskre dytujące w pracy fryzjera i na co jako klienci powinniśmy zwrócić uwagę wybierając się do salonu fryzjerskiego, aby uniknąć wpadki lub rozczarowania?

Działa tu zasada social proof, czyli jedna pani drugiej pani prze kazuje zdanie o danym salonie. I to chyba się sprawdza najbardziej. Zobacz jakie strzyżenia oferuje dany fryzjer, sprawdź jego sociale, poczy taj opinie. No i najważniejsze, czy się szkoli. Jeżeli nie, możesz być na 100% pewna, że o nowoczesnych strzyżeniach możesz zapomnieć.

- A wracając do samych począt ków… Jak najlepiej zacząć swoją przygodę z fryzjerstwem? Czy aby być dobrym fryzjerem potrzebne są określone predyspozycje?

Ambicja. Jeżeli jesteś w stanie poświęcić lata na naukę i kochasz fryzjerstwo, wejdź do tego zawo du jak w dym. Przyniesie sporo łez, szczególnie na początku, ale warto. Na końcu tęczy zawsze stoi garnek ze złotem.

- Domyślam się, że edukacja to w tym zawodzie podstawa?

Szkolenia to nieodzowny ele ment kariery fryzjerskiej. Szkolić się trzeba i to u ludzi, którzy już coś osiągnęli w danej dziedzinie. Nazwisko Mazella, Sassoon czy Curyło to już znak jakości. Możesz mieć pewność, że to będą dobrze zainwestowane pieniądze. I naj ważniejsze–podejście! Fryzjer, który nie jest świadomy, jak ważną rolę

pełni w społeczeństwie nigdy nie będzie zadowolony z pracy. Misyj ność naszego zawodu została udo wodniona podczas pandemii, kiedy kobiety, pozbawione możliwości zmiany wizerunku, po prostu gasły w oczach. Nie trzeba zostać wielkim przywódcą, by zmieniać świat na lepsze. Wystarczy zostać fryzjerem.

Dziękuję za rozmowę. Rozmawiała Zuza Ducka Sebastian Curyło – od 20 lat związany jest z fryzjerstwem, które przekształcił w życiową pasję.

Charakteryzuje go i odróżnia od innych trenerów nietuzinkowe–wręcz kontrowersyjne podejście do tematu. Fryzjerstwo stało się nie tylko strzyżeniem, ale również analizą i budową czaszki, a także indywidualnym doborem do cech osobowości klienta. Umiejętności to wynik własnych obserwacji i doświadczeń, jak r ó wnież rze telnej nauki u mistrz ó w: Stacey Broughton, Neil Barton, Jean Bap tiste Mazella, Sam Han, Giammar co Amoroso, Ivana Spicer, Mario Mesaric. Szkolenia odbywały się w prestiżowych akademiach: Buda peszcie, Wilnie, Szwecji, Włoszech czy Wielkiej Brytanii–akademia Tony&Guy, Vidal Sassoon, Allilon, SENZI, ZGAT Academy, Inspired Gear by Sam Han. Sebastian wyróżniany był wieloma nagrodami: zwycięzca programu Mistrzowskie Cięcie, zwy cięzca nagrody Kreator, zdobywca trzech nagr Awards w kategoriach Człowiek Roku, Najlepszy Stylista oraz Salon Roku. Uzyskał nominacje w prestiżowych kon kursach między narodowych: International Hairdressing Awards 2021, 2022, Alternative Hair Show 2021.

Mistrz współpracuje z żoną Anną Nowak –Curyło, projektantką i założycielką marki C U R Y Ł O   P R O J E C T., która dba o wszystkie projekty artystyczne i edukacyjne męża. Anna Nowak - Cury ło jest absolwentką Krakowskich Szkół Artystycznych na kierunku projekto wanie ubioru. Dzięki swojej najważniej szej autorskiej kolek

cji „Identity” otrzymała główną nagrodę KOLEKCJA ROKU podczas Crakow Fashion Awords 2019 oraz nagrodę mediów, a także została doceniona przez zespół OTCF 3-mie sięcznym stażem w 4F.Regularnie od kilku lat uczestniczy w pokazach Fashion Night w Krakowie, a także Laboratorium Mody i Young Fashion Show. O jej kolekcji pisze Vouge, Michał Zaczyński, Fashion Biznes czy Maria Christina Rigano.

Wspaniałe, artystyczne sesje zdjęciowe które zobaczyć można w portfolio Sebastiana Cyryło to dzieła współpracującego z mistrzem foto grafa Jakuba Lichorobieca. Salon 07871

Crowdfunding Alternatywa dla początkujących

Znalezienie pieniędzy na rozkręcenie biznesu w czasach kryzysu to nie bajka. Zdając sobie z tego sprawę, były brytyjski minister ds. przedsiębiorczości Vince Cable rozpoczął kampanię na rzecz alternatywnych kanałów finansowania dostępnych dla małych firm. Główną rolę w jego planie grał tzw. crowdfunding.

Crowdfunding to alternatywna metoda gromadzenia kapitału na rozpoczęcie biznesu albo realizację jakiejś idei, rozpropagowana począt kowo przez serwis Kickstarter.com w Stanach Zjednoczonych. Zało żeniem jest przyciągnięcie “tłumu” (ang. crowd) drobnych inwestorów, którym spodobał się promowany pomysł biznesowy i którzy są chętni wydać własne pieniądze na jego rozwój. W niektórych przypadkach ich pomoc oparta jest wyłącznie na datkach „charytatywnych”, w innych

dają pieniądze z myślą o niewielkim zwrocie w różnej postaci.

W USA i na zachodzie Europy ten model finansowania okazuje się często znacznie skuteczniejszy od prób znalezienia pojedynczego inwestora lub jednego źródła, np. banku.

Koszty początkowe

Większość serwisów interne towych „kojarzących” firmy czy pomysłodawców z drobnymi inwe storami nie pobiera opłat za możli

wość publikacji planu biznesowego wymagającego wsparcia, jednakże trzeba się liczyć z koniecznością zapłaty 5 proc. prowizji, gdy uda się zebrać całą wymaganą kwotę. Jeśli się to nie uda, nie płaci się ani grosza.

Aby zachęcić ludzi do zain westowania w raczkujący biznes, większość serwisów zaleca firmom oferowanie jakichś ciekawych nagród, jak np. wyłączny i ustalo ny na specjalnych zasadach dostęp do pierwszych produktów firmy dla inwestorów czy wieloletni upust na towary czy usługi. Przedsiębiorca może również zaproponować nie wielką cząstkę udziałów w zyskach swojej firmy, chociaż w tym przy padku trzeba bardzo rozważnie przeliczyć projektowane dochody. To rozwiązanie wydaje się najlep sze dla firm, które szukają dużego kapitału.

Crowdfunding to czasem bardzo szybki sposób na zgromadzenie gotówki–w niektórych przypadkach firmy osiągają zamierzoną kwotę w kilka dni!

Nie tylko pieniądze

Główną korzyścią z crowdfun ding jest nie tylko zgromadzenie funduszy na rozpoczęcie działal ności, ale też stworzenie mocnej sieci ludzi wspierających projekt lub początkującą firmę. Ludzie, którzy zdecydują się na zainwestowanie, mogą stać się prawdziwymi amba sadorami biznesu, promującymi go wśród swoich znajomych. Z pewnością będą również wśród nich powracający, lojalni klienci, w dodatku zainteresowani rozwojem firmy, oferujący wsparcie, np. w pro wadzeniu księgowości czy doradz twie prawnym. Jeśli przedsiębiorcy uda się zebrać założoną kwotę, jest to również jasny sygnał dla całego rynku, klientów i kontrahentów, a nawet kolejnych inwestorów, że firma ma potencjał do rozwoju.

Jak zachęcić inwestorów?

Crowdfunding sprawdza się w przypadku biznesu, za którym stoi jakaś historia, która „sprzeda” ideę. Mogą być to osobiste powody do rozpoczęcia kariery przedsiębior cy, pasjonująca wizja stojąca za zwykłym z pozoru pomysłem albo jakaś misja społeczna, która da się zrealizować dzięki inwestycji.

Ludzie muszą poczuć inspirację, więc przedstawienie planu z zachętą

do inwestowania musi być przemy ślane, a jednocześnie działające na emocje, potrzeby i ludzkie przeko nania. Kluczem do dobrej promocji jest oczywiście prostota.

Oczywiście, w przypadku publi kowania własnych pomysłów w ogólnodostępnym serwisie interne towym istnieje niebezpieczeństwo, że ktoś może je wykorzystać. Trzeba niestety podjąć to ryzyko, pamięta jąc że zagrożenie „kradzieży” istnieje zawsze, zwłaszcza w początkowej fazie rozwoju biznesu.

Po osiągnięciu celu

Jeśli uda się osiągnąć zamierzony pułap finansowania, należy najpierw potwierdzić chęć inwestorów do wpłat. Po potwierdzeniu i ewen tualnej rezygnacji tych, którzy nie są jednak w stanie wywiązać się z wcześniejszych zobowiązań do inwestycji, serwis crowdfunding przekazuje informacje do swoich prawników, którzy formalizują umo wę pomiędzy firmą a inwestora mi. Następnie pieniądze zostają transferowane na konto firmy lub pomysłodawcy.

Zbierający fundusze otrzymu je także pełny dostęp do danych inwestorów, dzięki czemu może się z nimi kontaktować bez przeszkód i ustalać dalsze warunki współpra cy czy wypłaty ich części zysków. W tym przypadku przyjęte jest, że firma wysyła certyfikaty udziałów. Jeśli firma używa serwisów, w których jedyną „zapłatą” za inwesty cje są ustalone wcześniej nagrody (np. rabaty), to formalnie jej zobo wiązania wobec inwestorów wyga sają, gdy otrzymają oni ustalone nagrody. Warto jednak korzystać ze zdoby tej bazy danych „dobroczyńców”, wysyłając do nich np. firmowe new slettery, oferty kolejnych upustów i próbując w inny sposób podtrzymać ich zainteresowanie firmą.

Serwisy crowdfunding USA: www.ifundwomen.com www.wefunder.com www.fundable.com www.indiegogo.com www.circleup.com www.microventures.com Polska” www.polakpotrafi.pl www.projektstarter.org

Park Narodowy Doliny Cuyahoga – cz.2

(Cuyahoga Valley National Park)

Kamień półszlachetny

Pierwsi Europejczycy dotarli w te okolice w XVII wieku, nanosząc na mapy Cuyahoga, jako dolinę świetnie nadającą się do zamieszkania. Pierwszą stałą osadę - Pilgerruh - założyli Mora wianie u ujścia strumienia Tinkers Creek do rzeki Cuyahoga. Osadnictwo na dużą skalę rozpoczęło się dopiero od 1786 roku, kiedy to kolonia (dzisiejszy stan) Connecticut “zarezerwowała” dla swoich obywateli 3.5 mln akrów tzw. Western Reserve w Ohio. Dziesięć lat później przybył tutaj Moses Cleave land jako specjalista d.s. nieruchomości firmy Connecticut Land Company i założył miasto, które dzisiaj w swojej nazwie nosi jego nazwisko. Na mocy traktatu z Indianami tereny młodych Stanów Zjednoczonych rozciągały się do rzeki Cuyahoga. Obszar na zachód, według tego dokumentu, aż do 1805 roku należał - do Indian!

Duże znaczenie dla rozwoju komunikacji na zachodnich rubieżach ówczesnych Stanów Zjednoczonych miało otwarcie w 1827 roku kanału Ohio & Erie łączącego Cleveland z Akron, wzdłuż biegu rzeki Cuyahoga. Wcześniej, Ohio było odległą prowincją, gdzie dostarczenie produktów rolnych na jakikolwiek rynek było praktycz nie niemożliwe. Dopiero kanał łączą cy jezioro Erie z rzeką Ohio otworzył stan Ohio dla całego Wschodu USA. Miasteczka leżące wzdłuż kanału, a

zwłaszcza Cleveland, przeżyły niepraw dopodobny wzrost; osadnicy, farmerzy, myśliwi, poszukiwacze przygód przy bywali ze Wschodu szukając nowych szans życiowych. Ekspansja na Zachód nabrała rozmachu. Równolegle do pra starych wodnych dróg handlowych ruszyła budowa linii kolejowej w stronę obiecujących terenów przyszłej wielkiej metropolii Chicago.

W latach 60. XIX stulecia kolej sku tecznie przejęła rolę najważniejsze go środka komunikacji zachodniego pogranicza kraju, przyczyniając się do ostatecznego upadku kanału Ohio & Erie. Dolina Cuyahoga na powrót stała się okolicą rolniczą, i - w narastającym stopniu - rekreacyjną. Budownictwo domów jednorodzinnych wkraczające coraz głębiej w Dolinę tak od strony Cleveland jak i Akron doprowadziło na początku lat 60. XX wieku do wal ki we władzach stanowych o objęcie prawną ochroną tego niewielkiego, lecz jakże ważnego fragmentu Ohio. Rząd stanowy wkrótce później wystąpił o protekcję rządu federalnego dopro wadzając do powstania w 1974 roku rezerwatu przyrody Cuyahoga Valley National Recreation Area, przemia nowanego w październiku 2000 roku na park narodowy. Będąc sumiennym fanatykiem nieskazitelnej przyrody, osobiście nie uważam, żeby Dolina Cuyahoga zasługiwała na status parku narodowego, może co najwyżej „parku

miejskiego”, ale, w dzisiejszych czasach, każdy, nawet najmniejszy i przyrod niczo chroniony obszar naprawdę się liczy dla ochrony Naszej Planety Ziemi! Dlatego właśnie pozwoliłem sobie na użycie umownej nazwy tego Parku jako „klejnot - zaledwie - półszlachetny”!

Ciąg dalszy za tydzień… Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka

Autor jest zawodowym przewod nikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organi zującego wycieczki po całym świecie, z Parkiem narodowym Doliny Cuyahoga włącznie, jesienią 2022. Bliższe infor macje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. (773) 237 7788, strona internetowa: www.andrzejkulka.com.

Wodospad Brandywine w Cuyahoga

Kościół w dolinie Cuyahoga

Kobieta dzwoni do mężczyzny.

- Andrzej pamiętasz, że dzisiaj przyjeżdża moja mama? Mam nadzieję, że wyniosłeś śmieci i pozmywałeś naczynia jak kazałam? I pamiętaj, że to ty dzisiaj odbierasz dzieci!

- Słucham?

- O przepraszam, pomyliłam numer.

- Jezu jak się cieszę, że nie jestem Andrzej.

Pan młody: A no od razu po sto sunku z przyzwyczajenia zapłaciłem jej 200zł.

Ojciec: No ale to się da wypro stować.

Syn: No tak... Tylko, że ona wyda ła mi 50zł.

- Ze stali.

- Dobrze, a z czego zrobiony jest zamek karabinu?

- Też ze stali

- Źle.

- Dlaczego źle?

r- Spójrzcie sami, szeregowy, co tu w książce napisali: „Zamek zrobiony jest z tego samego materiału”.

- Zalecił mi Strepsils, ale niewy raźnie napisał.

Ksiądz na lekcji religii pyta dzieci:

- Co robimy, gdy jest post? Jasio się zgłasza:

- Lajkujemy i udostępniamy.

W radiowozie słychać w głośniku polecenie:

r- Uwaga, załoga 4102, jedźcie na plac Zwycięstwa. Podobno plącze się tam zupełnie naga dziewczyna.

Po krótkiej przerwie:

- Uwaga! Wszystkie pozostałe załogi pozostają na swoich trasach patrolowych!

- Dziecko w samochodzie! Wybij okno!

- Ale to kabriolet.

- To nic! Wybij przednie!

rŻona wchodzi do sypialni w papilotach i pyta męża:

- I jak moje wałki?

r- Nie widzę, masz szlafrok.

Ojciec: Jak było?

Kapitan pyta szeregowca:

r- Z czego zrobiona jest lufa kara binu?

Rozmawia dwóch kolegów.

r- Moja kobieta się obraziła, że poszedłem na striptiz. A to lekarz mi zalecił.

- Jak to lekarz zalecił?

rBlondynka dzwoni do koleżanki:

r- Spóźnię się na nasze spotkanie, bo stoję w korku.

- A długi ten korek?

- Nie wiem, bo stoję pierwsza.

To liczące nieco ponad 2,2 mln mieszkańców miasto położone jest na 14 wyspach, połączonych ze sobą 53 mostami oraz na lądzie stałym nad zatoką Saltsjön i jezio rem Melar (szw. Mälaren). Cały obszar stołeczny stolicy obejmuje m.in. archipelag sztokholmski, jeden z największych na Bał tyku, w skład którego wchodzi ok. 24,000 wysp i wysepek. Te warunki sprawiły, że stolicę Szwe cji nazywa się niekiedy „Wenecją Północy».

Rodowa siedziba Najważniejszym zabytkiem jest Pałac Królewski (szw. Kungliga slotter), jedna z największych tego typu budowli w Europie. Co ciekawe, pierwsze umocnienia pojawiły się na wyspie Stadsholmen w X wie ku, dopiero w połowie XII wieku postawiono tu twierdzę Tre Kronor (Trzy Korony), która wiek później stała się królewską rezydencją. Choć renesansowy pałac, który stanął na jego miejscu spłonął w XVII stule ciu, powstał tu pałac w stylu baroku rzymskiego.

Oprócz apartamentów królew skich w skład kompleksu zamko wego wchodzą biura rządu, sala przeznaczona na organizację debat szwedzkiego Riksdagu, Narodowa Biblioteka Królewska, a także szereg muzeów i różnorakie pomieszczenia cieszące się ogromnym zaintereso waniem wśród turystów – Skarbiec, Zbrojownia, Sala Zakonu Rycerskie go. Jak w wielu innych europejskich rezydencjach królewskich, w Zamku Królewskim w Sztokholmie można być świadkiem uroczystej ceremo nii zmiany warty. W czasie pięknej

pogody, od kwietnia do paździer nika, ceremonia ta odbywa się codziennie. Gdy pogoda staje się coraz bardziej kapryśna, zmianę war ty można oglądać w środy, soboty i niedziele.

Tak jak Zamek Królewski pełni funkcje oficjalnej rezydencji szwedz kiego króla, tak od 1981 r. funkcję rezydencji szwedzkiej rodziny kró lewskiej sprawuje Drottningholm położone na wyspie Lovön, na przed mieściach szwedzkiej stolicy. Drot tningholm, nazywane szwedzkim Wersalem, w sporej części udostęp

Opera Królewska

Początkowo opera mieściła się w budynku przy skwerze Gusta wa Adolfa, ale pod koniec XIX wieku przeniesiono ją do nowe go gmachu, zaprojektowanego przez architekta Axela Anderbega. Budynek utrzymany jest w stylu neorenesansowym i doskonale współgra z Pałacem Królewskim i Parlamentem. Operę można zwie dzać w pojedynkę oraz z prze wodnikiem (w tym przypadku zostaniemy wpuszczeni za kulisy).

niono zwiedzającym, z czego turyści tłumnie korzystają. Do największych atrakcji, które można tu obejrzeć należy barokowa galeria Karola X, sypialnia królowej Jadwigi Eleonory i biblioteka królowej Ludwiki Ulryki. W 1991 r. Drottningholm zostało wpisane na listę Światowego Dzie dzictwa UNESCO.

Podczas pobytu w Sztokholmie, nie można ominąć jednego z sym boli miasta - Ratusza (Stadshuset), zbudowanego w 1923 roku. Jego architektem był Ragnar Östberg, który za ideał postawił sobie znaj

dujący się w Wenecji i także tłumnie odwiedzany przez turystów Pałac Dożów. Od r. 1930 szwedzka rodzina królewska wydaje tu przyjęcia na cześć osób, którzy otrzymali Nagro dę Nobla.

,,Nie” dla używek

Jedną z ciekawszych kwestii zwią zanych z podróżą do Szwecji, jest zakup alkoholu. Jako że przez wiele wieków kraje skandynawskie wal czyły z alkoholizmem wśród swoich mieszkańców, władze postanowiły odgórnie poradzić sobie z tym pro

Muzeum – okręt Vasa

To jedno z najbardziej zna nych muzeów w stolicy Szwecji powstało dzięki przekształceniu królewskiego galeona; znajduje się także na wyspie Djurgården. Statek powstał w czasach króla Gustawa Adolfa II, a przy jego budowie brało udział blisko czterysta osób. Okręt wypłynął z portu na początku XVII wieku, ale dość szybko zatonął (poszuki wanie wraku rozpoczęto w latach 50 XX w.). Wrak, który udało się przywrócić do dawnej formy w ponad 90 procentach. Poza więk szymi elementami, które można tu zobaczyć (jak np. kajuta admi ralska), uwagę przyciągają także te mniejsze - drewniane łyżki, talerze, sprzęt medyczny, monety czy wykonane z gliny oficerskie zastawy.

Muzeum zespołu ABBA

Ten najsłynniejszy szwedzki zespół został założony na począt ku lat 70. XX wieku, a jego nazwa pochodzi od pierwszych liter imion członków grupy (Anni -Frid Lyngstad, Benny Anders son, Björn Ulvaeus i Agnetha Fältskog). Muzeum znajduje się na wyspie Djurgården i powsta ło w 2013 roku. Można tam zna leźć praktycznie wszystko to, co jest związane z tą grupą, w tym między innymi stroje członków zespołu, instrumenty muzyczne czy studio nagrań.

Czy wiesz, że:

• jedynie połowa powierzchni Sztokholmu jest zabudowana. Pozo stałe dwie trzecie z 188 kilometrów kwadratowych stolicy stanowią lasy i jeziora

• lokalnym przysmakiem są fermentujące (kiszone) śledzie, które swoim zapachem zniechęcają wielu potencjalnych zainteresowanych. Podaje się je w chlebie, w towarzystwie kubka mleka lub kieliszka wódki • w Szwecji rząd dba szczególnie o dobro dzieci – od 1979 roku istnieje zakaz bicia dzieci. Dziecko ma też prawo do rozwodu z rodzicami

blemem. Co ciekawe, jeszcze do lat 50. XX wieku Szwedzi mogli zakupić alkohol wyłącznie za okazaniem spe cjalnej książeczki, i to w objętości od 1 do 4 litrów w ciągu miesiąca. Choć dziś spożycie alkoholu w kraju nie odstaje od normy europejskiej, wciąż nie tak łatwo się w niego zaopatrzyć, nie wspominając o wysokich cenach. Napoje wysoko procentowe kupi my tylko w specjalnych sklepach – Systembolaget, które, choć mają asortyment, to nie zachęcają godzi nami otwarcia - w tygodniu alkohol można nabyć od godziny 10 do 18,

w soboty sklepy są otwarte tylko do godziny 13, a w niedzielę zamknię te. Ciekawostką jest też fakt, że aby zakupić alkohol w Systembolaget, trzeba mieć ukończone 20 lat (w barze lub licencjonowanej restauracji wystarczy, że mamy ukończone 18 lat). Jeśli nie uda się nabyć alkoholu w jednej z tych placówek, są jeszcze supermarkety, oferujące 2.5- pro centowe piwa. Ten napój doskonale komponuje się z jedną z najbardziej popularnych szwedzkich przekąsek - korvikioskiem, czyli lokalną wersją amerykańskich hot-dogów.

Norweski

Składniki:

• 1 ½ kg mięsa baraniego (najlepiej jagnięciny)

• 1 ½ kg główki kapusty

• 4 łyżeczki pieprzu w ziarnach

• 2 łyżeczki soli

• 3 szklanki wody

Sposób przygotowania:

Pokrój kapustę w kliny. Układaj mięso i kapustę warstwami w garn ku. Każdą warstwę posypuj solą i pieprzem (niektórzy lubią także dodać trochę mąki (1-2 łyżki) mię dzy warstwami) i zalej całość wodą. Doprowadź potrawę do wrzenia, a następnie gotuj fårikål na małym ogniu około 2 godzin (do momentu aż mięso będzie miękkie i będzie odchodziło od kości). Potrawa może być przygotowana dzień wcześniej i podgrzana przed degustacją.

Składniki:

• 500g mielonego mięsa woło wego

• 250g mielonego mięsa wieprzo wego

• 1 cebula, drobno posiekana

• 1 ząbek czosnku, drobno posie kany lub zmielony

• 100g bułki tartej

• 1 jajko

• 5 łyżek mleka

Sposób przygotowania:

• Sól i pieprz

• Sos śmietanowy

• kilka kropel oleju

• 40g masła

• 40g zwykłej mąki

• 150 ml wywaru z warzyw

• 150 ml wywaru wołowego

• 150 ml gęstej śmietany

• 2 łyżeczki sosu sojowego

• 1 łyżeczka musztardy Dijon

Umieść mięso wołowe i wieprzowe w jednym naczyniu, a następnie wymieszaj palcami, aby rozbić grudki. Dodaj drobno posiekaną cebulę, czosnek, bułkę tartą, jajko i wymieszaj. Dodaj mleko i dopraw dobrze solą oraz pieprzem.

Uformuj z masy małe, okrągłe kulki. Połóż na czy stym talerzu, przykryj i zostaw w lodówce na dwie godziny (pomoże to im utrzymać kształt podczas gotowania). Na patelni rozgrzej olej na średnim ogniu, a następnie delikatnie połóż na niej klopsiki. Smaż aż staną zarumienią się ze wszystkich stron, później włóż je żaroodpornego naczynia i przykryj. Umieść naczynie z zarumienionymi klopsikami w piekarniku, ustaw standardowy tryb pieczenia oraz temperaturę między 320 i 360 ° F. Piecz przez 30 minut.

Sos śmietanowy: Na patelni rozpuść 40 g masła. Dosyp 40 g zwykłej mąki i mieszaj przez dwie minuty. Dodaj 150 ml wywaru z warzyw oraz 150 ml wywaru z wołowiny i kontynuuj mieszanie. Dolej 150 ml gęstej śmietany, 2 łyżeczki sosu sojowego i 1 łyżeczkę musztardy Dijon. Zagotuj i pozwól sosowi zgęstnieć.

Szwedzkie

karelskie

Składniki (na 35-40 pierogów):

• 500 g mąki żytniej razowej

• 300 g mąki pszennej

• 2 łyżeczki soli

• 250-280 ml wody

• Farsz ziemniaczany (na około 1015 pierogów):

• 700 g ziemniaków

• 300 g twarogu (zmielonego dwu krotnie)

Sposób przygotowania:

Ziemniaki obrać, umyć i ugo tować w lekko osolonej wodzie do miękkości. Odcedzić, utłuc dokładnie tłuczkiem do ziem niaków, wystudzić. Wystudzone ziemniaki przecisnąć przez pra skę lub zmielić. Cebulę pokroić w drobną kosteczkę i podsmażyć na oleju lub maśle na złoty kolor. Do ziemniaków dodać zmielony twaróg, podsmażoną cebulę, mleko, miękkie masło i dokładnie wszystko wymieszać. Doprawić pieprzem i solą do smaku. Wymieszać.

Mąkę żytnią i pszenną przesiać do miski lub na stolnicę (otręby z mąki żytniej, które pozostaną na sicie, również wsypać do przesianej mąki). Dodać sól, wlać 250 ml wody i

• 1 duża cebula

• 2 łyżki oleju rzepakowego lub masła

• 1 łyżka masła

• 2 łyżki mleka

• sól, pieprz

• Do namaczania pierogów:

• 50 g masła

• 100 ml mleka

zacząć ugniatać ciasto. Jeżeli będzie zbyt suche dodać pozostała wodę, jeżeli będzie mocno klejące, podsy pać mąką żytnią. Ciasto wyrabiać nie krócej niż 10 minut. Powinno być gładkie i zwarte. Wyrobione ciasto uformować w kulę, owinąć szczelnie folią spożywczą i odłożyć w chłodne miejsce na 30 minut do odpoczęcia.

Po tym czasie ciasto wyjąć na oprószoną mąką stolnicę i podzielić na dwie części. Jedną ponownie owinąć folią spożywczą, z drugiej uformować wałek. Podzielić go na 15-20 równych części (im części wię cej, tym mniejsze pierogi). Każdy z otrzymanych kawałków ciasta ufor mować w płaski placuszek i pod sypując mąką rozwałkować go na

Laxpudding łososiem

Sposób przygotowania:

Ziemniaki ugotować (można wykorzystać te z poprzedniego obiadu). Rybę pokroić w kostkę. Cebulę obrać i zeszklić na roztopio nym maśle, posypać solą i pieprzem. W naczyniu do zapiekania ułożyć połowę pokrojonych w plasterki

ziemniaków. Na to kawałki ryby, cebulka i reszta ziemniaków. Jajka zmiksować do spienienia, wymie szać z jogurtem, koperkiem, dopra wić solą i pieprzem. Zapiekankę zalać jajkami i wstawić do piekarnika nagrzanego do 360 stopni na około 30 minut.

ny 10-15 cm placek. Otrzymane placki przy kryć wilgotną ściereczką lub folią spożywczą. Z drugą częścią ciasta postąpić tak samo.

Na każdy placek nakładać nadzienie ziemniaczane (1-1,5 łyżki), zostawiając około 1 cm wol nego ciasta przy brzegach placka. Brzegi zawijać i za pomocą kciuka i palca wskazującego ściskać ciasto, tworząc w ten sposób charaktery styczną falbankę.

Gotowe pierogi układać na wyło żonej papierem do pieczenia blasze (przykrywać ścierką, aby gotowe

Składniki: ok. 70 dkg ziemniaków 30 dkg fileta z łososie 1 cebula sól, pieprz

pracujecie nad pozosta łymi plackami). Piec w piekarniku nagrzanym do 450°C przez 10-15 minut, do złotego koloru.

W czasie, kiedy pieką się piero gi, zrobić mieszankę do ich nama czania – podgrzać mleko, rozpuścić w nim masło, dokładnie wymieszać.

Upieczone i gorące pierogi moczyć w maślano-mlecznej mieszance (można użyć pędzelka i posmarować dokładnie każdy z pierogów), odkładać na kuchen ną kratkę i przykryć na 2-3 minuty ściereczką. Podawać ciepłe

1 łyżka masła

3 jajka

3 łyżki jogurtu naturalnego 2 łyżki posiekanego koperku

LEGENDY

Początki firmy Bentley Motors miały miejsce w roku 1919, kiedy to Walter Owen Bentley, zwany później WO Bentley, pracował nad stworzeniem silnika dla swojego najmłodszego przedsięwzięcia: Bentley Motors Ltd. W 1921 roku auto Bentley’a osiągnęło swój pierwszy sukces sportowy, za sprawą wygranej na torze wyścigowym w Brooklands. We wrześniu

Tego samego roku sprzedano pierwszego Bentley’a 3 Litre.

W 1923 roku Bentley zadebiutował w słynnym 24-godzinnym wyścigu w Le Mans. Kierowcy pojazdu, Duff i Clement, zajęli w nim czwarte miejsce. Rok później zawodnicy wygrali ten długodystansowy francuski wyścig.

Tak narodził się mit tej luksusowej marki. W 1926 roku fabrykę w Cricklewood opuścił Bentley z sześciocylin

drowym motorem o pojemności 6,5 L. Dwa lata później natomiast powstał sportowy model Speed Six (z tą samą jednostką). W 1930 roku zadebiutował Bentley z ogrom nym 8-litrowym motorem, generującym moc 240 koni. Następnie rozpoczęto produkcję 4-litrowego modelu, któ ry wykorzystywał 120-konną wersję sześciocylindrowego silnika. Niestety sukcesy na torze nie przekładały się na sukces finansowy firmy i w 1931 roku przedsiębiorstwo przejął Rolls-Royce, a fabrykę przeniesiono do Derby. W czasie II wojny zakład trafił do Crewe i zmuszony został skoncentrować się na produkcji silników samolotowych. Po wojnie świat ujrzał model Mark VI wyposażony w potężny sześciocylindrowy rzędowy silnik o pojemności 4,5 litra. W 1952 r. Bentley wyprodukował jak na tamte czasy piekielnie szybkie coupe R-Type Continental.

W kolejnych latach Bentley coraz bardziej upodabniany był do Rolls-Royce. Aż nadszedł rok 1982. Wtedy to powstał Mulsanne Turbo. Jego silnik V8 o pojemności ponad 6 litrów osiągał o 50 proc. więcej mocy (dochodził do „setki” w 7 sekund). Pojazd ten był rozchwytywany przez ówczesne gwiazdy.

Szesnaście lat później właścicielem marki Rolls-Royce Motor Cars (a tym samym Bentley’a) stał się niemiecki koncern Volkswagen. Jak czytamy w materiałach źródłowych, pod rządami Volkswagena Bentley przygotował całkowicie nowy samochód na miarę XXI wieku. Premiera miała miejsce podczas Paryskiego Salonu Samochodowego w 2002 roku, gdzie

po raz pierwszy światło dzienne ujrzał Bentley Continental CT: zapierające dech w piersiach coupe z 12-cylindrowym silnikiem o mocy 560 KM. Wnętrze wykończone wyrafinowaną skórą i najwyższej jakości drewnem.

Jeśli pierwsza wersja zapierała dech w piersiach, to co powiedzieć o kolejnych, w których nie stroniono od użycia najnowszych rozwiązań technicznych. Pozwoliły one obniżyć masę pojazdu o 85 kg (do 2250 kg), a takie połączyć prowadzenie auta sportowego z komfortem jazdy limuzyny m.in.przy pomocy systemu redukcji przechyłów nadwozia i trójkomorowego zawieszenie adaptacyjnego, dzięki zastosowaniu 48-woltowej instalacji elektrycznej.

Nowa propozycja od brytyjskiego producenta to początek rewolucji projektowej marki, a także zapowiedź przyszłego języka projektowania samochodów marki Bentley. Projekt modelu Mulliner Batur został stworzony przez dyrektora ds. designu Andreasa Mindta, który ma na koncie takie modele jak Audi e-tron i pokieruje zespołem odpowiedzialnym za zaprojektowanie przyszłej gamy pojazdów elektrycznych Bentleya. Powstanie zaledwie 18 egzemplarzy Batura, a cena sięga 2 milionów euro. Wszystkie 18 egzemplarzy Batura zostały już zarezerwowane. Każdy z nich zostanie zaprojektowany indywidualnie przy uwzględnieniu gustu klientów, którzy będą mogli określić kolor i wykończenie praktycznie każdej powierzchni. Każdy egzemplarz Batura zostanie ręcznie wykonany w ciągu kilku miesięcy w warsztacie Mulliner, mieszczącym się w fabryce Bentley w Crewe. Pierwsze dostawy zaplanowane są na połowę 2023 roku.

CIEKAWOSTKI

Na zakup niebieskiego Bentleya Continental GT Speed Convertible, czyli cabrio zdecydował się w 2016 roku Robert Lewandowski. Pojazd napędzany był 12-cylindrowym silnikiem benzynowym o pojemności 6 litrów, który generował 642 KM mocy i 840 Nm momentu obrotowego. To wystarcza, by samochód osiągał 100 km/h w 4,3 s. od startu oraz rozpędzał się do 328 km/h. Cena takiego auta wynosi ponad 255 tys. funtów. Najnowszy Bentley Continetal GT Convertible „Lewego” to wyjąt kowo klasycznie skonfigurowany egzemplarz. Butelkowozielony lakier o dumnej nazwie “British Racing Green”, klasyczne czarno -srebrne felgi i beżowa tapicerka to idealny zestaw na lato. Córka Roberta Lewandowskiego, Klara (5 lat), ma swojego Bentleya w bardzo podobnej konfiguracji. Różni je tylko skala, ale chyba żadnemu z nich to nie przeszkadza.

Centralnym elementem symbolu Bentley jest duża litera „B”. Aby podkreślić elitarność samochodów Bentley, litera jest ozdobiona skrzydłami, które wyraźnie nawiązują do nieziemskie go potencjału tej marki. Dlatego symbolika logo koncentruje się właśnie w jego „skrzydlatej” części.

1400 koni mechanicznych. To już zupełne szaleństwo. Nawet duży i ciężki, obłożony skórą i drewnem samochód elektryczny o takiej mocy musi być przeraźliwie szybki. Tak, jak zapowiadany Bentley EV. Oczywiście, to tylko robocza nazwa, nad prawdziwą zapewne nadal pracują tęgie głowy najlepszych brytyjskich mar ketingowców. Debiut modelu zaplanowano na rok 2025.

W chwili obecnej Ben tley zatrudnia prawie 4000 pracowników - dwa razy tyle co w roku 1998. Rów nocześnie 500 inżynierów i projektantów pracuje w Crewe nad rozwojem tech nicznym. Motorem dla Waltera Owena Bentleya do stworzenia pierwszego samochodu była myśl: WO chciał samochodu szybkiego, samochodu dobrego, najlepszego w swojej klasie. I mu się to w pełni udało.

tel. 973-928-3838

BARAN Przepełni Cię energia i twórczy zapał. Wykorzystaj to do realizacji zamierzonych celów. Nie zmarnuj okazji bo taki stan nie będzie trwał wiecznie i może nieprędko się powtórzyć. Zwróć uwagę na osoby, które ostatnio nieco zaniedbujesz.

BYK Na horyzoncie widać poprawę w sprawach finanso wych. Jednak pieniądze nie spadną z nieba. Musisz dołożyć starań aby osiągnąć finansowy sukces. Będzie on jednak znacznie bliżej niż sądzisz w tym tygodniu. Tak więc nie czekaj tylko działaj.

BLIŹNIĘTA Nie obnoś się ze swoimi sukcesami. Choć czasem trudno jest zachować skromność i nie chwalić się osiągnię ciami to jednak nie zawsze to popłaca. Twoje sukcesy i tak zostaną zauważone i docenione.

RAK Czy nie czas na zmiany? Monotonia jest dobra–ale tylko w niewielkich dawkach. Zastanów się jak możesz zmienić to co cię najbardziej irytuje i zrób coś co będzie miało pozytywny wpływ na życie Twoje i najbliższych Ci osób.

LEW W tym tygodniu możesz mieć szczęście. Zagraj w totka, kup los na loterię... A może przydarzy Ci się szczęście w miłości? Łap każdy szczęśliwy moment bo nie ma ich w życiu zbyt wiele. Korzystaj z życia.

PANNA Nie pozwól aby głupie niesnaski zepsuły coś cen nego. Zrób wszystko aby odbudować kontakty z osobą, na której bardzo Ci zależy–może ona tylko czeka na Twój gest? Wielkoduszność jest cnotą, która procentuje w per spektywie czasu.

WAGA W tym tygodniu przyda Ci się sztuka kompromisu. Nie upieraj się sztywno przy swoim. Może czasem warto nieco ustąpić–nawet jeśli to Ty masz słuszność. Druga strona na pewno to doceni i weźmie pod uwagę w przyszłości.

SKORPION Daj z siebie wszystko–nie szukaj wymówek. Skup się na sprawach dla Ciebie najważniejszych–problemy same się nie rozwiążą. Pielęgnuj uczucia bo one usychają jak kwiaty. Postaraj się a bliska Ci osoba na pewno to doceni.

STRZELEC W tym tygodniu czeka Cię nieco romantyki. Ko lacja przy świecach? Kto wie... Może ktoś w Twoim otoczeniu darzy Cię większą sympatią niż to okazuje? Rozejrzyj się z uwagą dookoła–być może ktoś zasługuje na więcej uwagi niż mu poświęcasz?

KOZIOROŻEC Ostatnio poznana osoba będzie powodem niewielkiego zamieszania w Twoim życiu. Nie daj się wciągnąć w personalne gierki–możesz na tym sporo stracić. Dbaj o swoich przyjaciół i najbliższych. Uważaj na finanse.

WODNIK Nadchodzący tydzień będzie obfitował w stresy. Poświęć dużo czasu osobie Ci najbliższej ale nie pozwól aby Twoje stresy odbiły się negatywnie na Waszych relacjach. Nie przesadzaj z rozrywkami i zachowaj umiar we wszystkim co robisz.

RYBY Ostatnio chyba zaniedbujesz swoje zdrowie. Zadbaj o siebie i nie odkładaj na później spraw ważnych. Rozejrzyj się wokół–czy przypadkiem ktoś nie potrzebuje Twojej pomocy. Jeśli tak jest to nie zwlekaj–pomóż dopóki nie jest na to za późno.

Cokolwiek niewłaściwego zrobisz po wypadku będzie bardzo istotne dla Twojego zdrowia fizycznego i w dużym stopniu może wpłynąć negatywnie na otrzymanie odszkodowania jakie Ci się należy. Dlatego też leczenie u DR.Maciaka jest bardzo cenne dla ogromnej liczby ofiar wypadków samochodowych.

OTRZYMASZ ODPOWIEDŹ NA WSZYSTKIE PYTANIA BEZ PONOSZENIA JAKICHKOLWIEK KOSZTÓW

Osobiście z Tobą porozmawiam o zaistniałym wypadku. Moja 38-letnia wiedza i doświadczenie w tej dziedzinie pomoże wyybrać odpowiednie zabiegi potrzebne do pozbycia się dręczącego bólu. Odpowiednio przygotuję całą dokumentację związaną z wypadkiem i leczeniem abyś mógł otrzymać jak najlepsze odszkodowanie.

Nie myśl, że ból przejdzie sam i nie będzie Ci więcej dokuczał.

Nie myśl, że niewielkie uszkodzenie samochodu równa sie niewielkiemu uszkodzeniu organizmu. Poważne problemy zdrowotne często powstają gdy zniszczenie samochodu jest niewielkie.

OTRZYMAJ ODSZKODOWANIE NA JAKIE ZASŁUGUJESZ

Wielu lekarzy nie jest odpowiednio wykształconych w dziedzinie leczenia urazów powypadkowych. Niewielu również wie jak przygotować odpowiednią dokumentację i złożyć zeznanie w sądzie. Szczerze mówiąć wielu lekarzy często odmawia składania zeznań ponieważ nie czują się wystarczająco pewnie do udzielania odpowiedzi w sprawie Twojego problemu. Moje doświadczenie w całym procesie leczenia urazów powypadkowych, przygotowania dokumentacji i złożeniu odpowiedniego zeznania w sądzie pomoże Ci bardzo w otrzymaniu dobrego wynagrodzenia za ból i cierpienie jakiego doznałeś w tym nieszczęśliwym wypadku.

NASTĘPNY KROK NALEŻY DO CIEBIE

Zanim udasz się do jakiegokolwiek lekarza po pomoc pamiętaj, że chociaż wielu lekarzy twierdzi iż zajmują się takimi sprawami to nie wszyscy lekarze mają odpowiednią wiedzę i doświadczenie. Ja wiem jak leczyć dolegliwości powypadkowe, zmam prawo ubezpieczeniowe i wiem jakie prawa przysługują ofiarom wypadków samochodowych. Wiem jak zastosować moją wiedzę do Twoich potrzeb Twojego problemu i Twych dolegliwości tak, abyś w krótkim czasie uzyskał poprawę Twojego stanu zdrowia i jednocześnie został odpowiednio wynagrodzony za krzywdy jakich doznałeś.

- Nie pobieram opłat za konsultację.

- Natychmiast udzielę odpowiedzi na każdo pytanie.

- Współpracuję z twoim ubezpieczeniem i adwokatem. Wszelkie dodatkowe opłaty będą odłożone aż do zakończenia.

Angielska na wskroś

Krata, trencz i tweed - wszystko to kojarzy się zarówno z zatłoczonymi ulicami Lon dynu, jak i rozległymi wrzosowiskami hrabstwa Yorkshire. To co ponadczasowe, jest trendy tu i teraz.

Angielski styl w modzie łączy w sobie klasyczną elegancję z wygodą noszenia, dzięki czemu doskonale sprawdzi się zarówno w stylizacjach na co dzień, do pracy, jak i weekendowych.

Ubrania w kratę, pikowane materiały, weł niane swetry, dopasowane fasony, zamszowe i skórzane dodatki oraz neutralne barwy w zgaszonych odcieniach brązu, beżu, zieleni, granatu, bordo i szarości to podstawa stylizacji inspirowanej angielską tradycji.

Marynarka w angielskim stylu Elegancka marynarka z zamszowymi łata mi na łokciach. Pierwotnie zadaniem tych łat nie było modne przyozdobienie rękawów, jak ma to miejsce obecnie, lecz przysłonię cie najbardziej narażonego na przetarcie miejsca, a tym samym przedłużenie życia wysłużonej marynarce. To jeden z wielu elementów, który współcześnie uznawany jest za modny detal, a pierwotnie był po prostu koniecznością wynikającą z trudnych warunków finansowych czy przywiązywania się do ubrań. Łaty najlepiej prezentują się w zestawieniach z tkaninami i dzianinami typowo jesienno-zimowymi: tweedowe i sztruksowe marynarki, swetry z grubej wełny, koszule z grubej flaneli.

Spódniczki w kratkę

Cechują się ogromną różno rodnością faso nów i kolorów. Są też uniwer salne, ponie waż nadają się na wiele okazji. Wystarczy dopa sować do nich odpowiednią bluzkę, sweter lub koszulę, a staną się czę ścią niezwykłej stylizacji. Kra ciaste spódnice

są kojarzone przede wszystkim z modą w stylu retro i vintage, a tak naprawdę stały się modne w latach 40. XX wieku.

Fasony są rozmaite, dzięki czemu każda z nas bez pro blemu powinna znaleźć idealny krój dla siebie. Znajdziemy wśród nich spódnice bombki, z podwyższonym stanem, “tulipany”, delikatnie rozszerzane na dole, w kształcie litery A, plisowane oraz z zakładkami! Krótko mówiąc -spódniczki w kratę łączą w sobie wiele stylów, dzięki czemu były, są i będą modne jeszcze przez wiele sezonów.

Najlepiej zwracać uwagę na stonowaną kolorystykę. Obok brązowego, szarego, czarnego pojawią się delikatne odcienie czerwonego, turkusowego, różowego, zielone go, fioletowego oraz beżowego. Unikajmy nasyconych i zbyt głębokich, jarzących się kolorów. Nie pasują one do tak eleganckiego deseniu, jakim jest krata.

W tym sezonie spódnice powinny być długie do kolan, pięknie prezentując się zarówno z płaszczykami, jak i skórzanymi kurtkami oraz futrzanymi kamizelkami i kożuszkami.

Czas na romby

Tradycyjne swetry w tym sezonie są bardzo modne. Idealnie komponują się z tweedowymi marynarkami, spodnia mi czy spódnicami. Swetry w romby są elementem tzw. oldschool, która poza tym generalnie lubi też sztruks, dzianinę i zamsz.

Buty na płaskiej podeszwie inspirowa ne obuwiem jeździeckim, w kolorze brązu, beżu lub szarości i czerni są absolutnym hitem. Mogą być przed kostkę, lekko w stylu retro, przypominające też nieco męskie modele. Do tego kolorowe torebki z gobelinowym wzorem, wełniane kape lusze z szerokim rondem i podkolanówki w romby. Z tymi dodatkami można być pewnym, że będziemy tak angielscy jak to tylko możliwe.

SŁOWNICZEK

• moda - fashion

• modelka - model

• manekin - dummy

• projektant - fashion designer

• projektantka - couturier

• projekt - project

• wybieg - runway

• styl klasyczny – classic style

• styl starej szkoły - old school style

• styl elegancki – elegant style

• konfekcja damska – woman store clothes

• konfekcja męska – men store clothes

• konfekcja dziecięca – children store clothes

• ostatni krzyk mody – the latest fashion

• chwilowa moda - fad

• najnowsza moda – rage

• być w modzie – to be in fashion

• wychodzić z mody – to go out of fashion

• trendy mody – fashions trends

• nożyczki - scissors

• metr krawiecki – tailor tape

• moda miejska - city fashion

• centrum handlowe – shopping centre

tel. 973-928-3838

Pierwsze Damy – cz.179

Laura Bush (ur. 1946)

Żona, a nie doradcą prezydenta

Jej ojciec, Harold Welch, był przedsiębiorcą budowlanym i pro wadził firmę deweloperską. Matka Jenny była księgową. Ojciec Lau ry zmarł w 1995 roku, matka – w 1980 roku. Ukochana jedynaczka nie sprawiała kłopotów rodzicom. Laura chodziła do szkoły w Midland w Teksasie, następnie studiowała pedagogikę w Southern Methodist University. Studia podyplomowe ukończyła w dziedzinie bibliote karstwa, uzyskując magisterium na University of Texas in Austin. Mówi się, że jej ulubioną książką są „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego.

Wygląda na to, że Laura jest nauczycielką z powołania. Wspomi na, że już jako 5-letnia dziewczynka ustawiała swoje lalki jak dzieci w klasie i bawiła się w nauczycielkę. Zgromadziła również dużą biblio

tekę z własnym systemem katalo gowania.

W przeciwieństwie do swojego męża miała normalne dzieciństwo i wspomina je z sentymentem. „W Midland jako dzieci byliśmy pod stałą opieką i obserwacją, ale czuli śmy się całkowicie wolni. Zachodni Teksas ma coś w sobie – wielkie nie bo, nie ma drzew, piękne zachody słońca, a gwiazdy nocą – wszystko to nas jakby wyzwalało. Bawiliśmy się na dworze do wieczora, póki mama nas nie zawołała”.

Jako nastolatka cieszyła się powodzeniem u chłopaków. Wyra stała w atmosferze konserwatywne go miasteczka, liczącego wówczas poniżej 50 tys. mieszkańców. W szkole była przeciętną uczennicą. Jej rodzina i znajomi potwierdzają, że lubiła czytać. Jej rodzina należała do konserwatywnych Demokratów, podobnie jak większość ludzi w Teksasie w tym czasie.

6 listopada 1963 r., dwa dni

po swoich 17. urodzinach, Laura ze swoją przyjaciółką Judy Dykes wybrały się do kina samochodo wego. Pojechały autem Harolda Welcha. Za kierownicą siedziała Laura. Na skrzyżowaniu nie zatrzy mała się przed znakiem stop, straciła panowanie nad autem i czołowo zderzyła się z samocho dem prowadzonym przez 17-let niego Michaela Douglasa, jej bliskiego przyjaciela i szkolnego kolegę. Uderzenie wyrzuciło chło paka z auta. Zmarł w szpitalu. Laura i Judy odniosły niewielkie obra żenia. Policja zakwalifikowała to jako wypadek. Laura głęboko to przeżyła. Wszyscy jej szkolni kole dzy uczestniczyli w pogrzebie. Ona została w domu. Do dziś wokół tego wypadku jest sporo niejasności i nie ma pełnej dokumentacji. Faktem jest, że teksaska policja nie wystą piła wobec niej z oskarżeniem ani nawet nie dała mandatu.

W wydanej w 2010 r. książce „Spoken from the Heart” szczerze wyznała, że przegapiła znak, gdyż wdała się w rozmowę z koleżan ką. Nie ukrywała też, że na wiele lat straciła wiarę, ponieważ Bóg nie wysłuchał jej modlitw. Napisała:

“Cały czas w szpitalu modliłam się tylko, żeby Mike żył. Odpowiadał mi szloch pani Douglas po drugiej stronie cienkiej firanki na pogo towiu (...) Tamtego dnia straciłam wiarę na wiele, wiele lat..”

Kiedy ukończyła Southern Methodist University w 1968 roku stryj zabrał ją na wycieczkę do Europy, którą wspomina jako „17 krajów w 17 dni”. Po powro cie starała się o pracę w szkole jako nauczycielka. Otrzymała ją w szkole podstawowej położonej w biednej dzielnicy miasta. Po roku przeniosła się do podobnej szkoły w Houston. Mimo że lubiła swoją pracę, postanowiła kontynuować bibliotekarskie studia podyplomo we. W 1972 roku uzyskała magiste rium w dziedzinie bibliotekarstwa i rozpoczęła pracę w Houston w bibliotece dla dzieci. Później zmie niała szkoły, ale zawsze pracowała jako bibliotekarka.

Jej rodzice martwili się, że zosta nie starą panną. Ona spotykała się z różnymi mężczyznami, ale ciągle czekała na właściwego. Poznała go w 1977 roku.

Ciąg dalszy za tydzień…

DAM PRACĘ

Potrzebujemy dziewczyny do pracy w biurze, praca polegająca na obsłudze klienta, odbieranie telefonów, znajomość obsługi komputera mile widziana. Tel.: 973-773-7448

Zakład fryzjerski damsko - męski zatrudni fryzjerki lub fryzjerów. Mieścimy się w Linden,NJ - 5 min od pociągu. Tel.: 973-876-9389

Zatrudnię stolarza meblowego do warsztatu stolarskiego w Garfield,NJ (obok stacji paliw WaWa) oraz stolarza budowlanego. Bardzo dobre warunki pracy. Praca od zaraz. Tel.: 201-208-0758

Potrzebujemy osobę do obsługi klienta w polskim deli w Clifton,NJ. Dni i godziny pracy do uzgodnienia. Tel.: 908-418-1637

Przyjmiemy asystentkę medyczną do gabinetu pediatrycznego w Wallington NJ. Cały lub pół etatu. Praca od zaraz. Tylko dla osób z legalnym pobytem i nie palacych. Doświadczenie mile widzianie. Prosze wysłać CV. Fax (973) 473-2988 lub e-mail: primecarepediatricspc@gmail.com

Salon fryzjerski w Wallington,NJ udostępni miejsce dla fryzjerki/ fryzjera. Godziny i warunki do uzgodnienia. Oferuje oddzielne pomieszczenie dla kosmetyczki/makijażystki/ masażysty. Szczegółowe informacje pod nr tel.: 973-2536003

SPRZEDAM:

Sprzedam kojec 62 cale na 26, wraz z 2300 piłeczkami. Cena $150. Tel. 914-441-9554

Sprzedam duża ilość farby białej i kolorowej, do malowania ścian w środku budynku: szpachle

do sheetrock, klej do płytek, izolację i wiele innych rzeczy. Wszystko za pół ceny. Tel.: 201421-7592

Do sprzedania używane, w bardzo dobrym stanie holen derskiej firmy Nuna, od lat produkującej najwyższej jakości wózki dla dzieci: Wózek Nuna Mixx – spacerówka + prze zroczysta osłona od deszczu (nowe $899) – $350 1 fotelik samochodowy Nuna Pipa (0-13 kg) – wraz z 2 bazami do montażu w 2 samochodach – fotelik łatwo się wkłada do wózka za pomocą systemu click-click (nowe $349 +$100) – $150 +50. Miękkie zawiesze nie. Genialnie dopracowana amortyzacja. Europejski design. Po więcej informacji lub zdjęć proszę dzwonić 914-441-9554

Pytania czytelników

Kiedy zmarł siostry mąż dom pogrze bowy zapytał jakie chcemy akty zgo nu. Pomyślałyśmy co za głupie pytanie, oczywiście, że chcemy “oryginały”. W Polsce jest jeden rodzaj aktu zgonu, więc myślałyśmy, że tutaj też tak jest.

W Ameryce wydawane są 4 rodza je aktów zgonu. 1. Krótki z przyczyną zgonu. 2. Krótki bez przyczyny zgonu. 3. Długi z przyczyną zgonu. 4. Długi bez przyczyny zgonu. Więc po części jest to nasza preferencja jaki chcemy, ale wiele instytucji wymaga długiego aktu zgonu. Na przykład, jak mamy polisę na życie to zawsze musi być “długi z przyczyną zgonu”. Jeżeli nie mamy problemu z przyczyną śmierci to radzę zawsze długi z przyczyną śmierci, gdyż zawiera tam dużo infor macji, takich jak przyczyna śmierci, godzina śmierci, imię i nazwisko leka rza, nazwa domu pogrzebowego. W przyszłości szybciej jest dostać akty zgonu przez dom pogrzebowy niż samemu. Do banków wystarcza krót ki akt zgonu. Gdy składamy podanie do FEMA to musi być długi z przyczy ną zgonu, żeby widniało “Covid 19”. Jżeli była sekcja zwłok na akcie zgonu

lekarz wpisuje w miejscu przyczyny śmierci “Pending”. Jak sekcja zwłok jest zakończona, w niektórych nawet przypadkach to trwa do roku czasu, lekarz robiący sekcję zwłok nanosi poprawkę do takiego aktu zgonu i wpisuje przyczynę zgonu. Wtedy musimy zamówić jeszcze raz akt zgo nu, ale tylko można wtedy zamówić “długi akt zgonu z przyczyną”. Ory ginalny akt zgonu zostaje taki sam, natomiast dochodzi do niego druga kartka z poprawką od lekarza i ten kompletny dwukartkowy akt zgonu wtedy można wziąć z Urzędu Zdro wia. Wiele polis ubezpieczeniowych nie wypłaci nam pieniędzy, jeżeli nie okażemy aktu zgonu z przyczyną śmierci, więc zawsze trzeba czekać na korektę. Mój dom pogrzebowy ma ponad 20,000 teczek, więc często zadawane mi są pytania takie jak “na co zmarła moja babcia czy dziadek”. Wiele osób chce dowiedzieć się tego, gdyż niektóre choroby są genetycz nie przekazywane z pokolenia na pokolenie, więc taka informacja jest często konieczna dla naszej diagnozy czy wyjaśnienia, dlaczego ktoś ma cukrzycę, raka czy choroby psychicz

ne. Dlatego też długi akt zgonu jest naprawdę bardzo ważnym doku mentem.

Chciałabym również podzię kować czytelnikom za telefony

z pytaniami i miłymi słowami za moje artykuły, że dostarczają Wam dużo potrzebnych informacji. Jest mi super miło, że lubicie je czytać. Izabela Van Tassel

Dr Josephine Bajer, P.C. Family Dentistry

521 Van Houten Avenue Clifton, NJ 07013 Tel. 973-777-0848

• Kompletna i troskliwa opieka dentystyczna dla dorosłych i dzieci

• Chirurgiczne usunięcia zębów (zęby mądrości)

• Resekcje / Leczenie chirurgiczne paradontozy

• Implanty, zabiegi chirurgiczne i protetyka wykonywane w gabinecie (bezpłatna konsultacja)

• Invisalign

• Botox i Juvaderm

• Zabiegi kosmetyczne (licówki i porcelanowe korony)

Promocyjne ceny dla nowych pacjentów! | Akceptujemy Care Credit Konkurencyjne ceny dla stałych pacjentów i emerytów! Promocyjna cena na wybielanie zębów metodą ZOOM

Zadzwoń do Jacka: 973-289-0149 (komórka)

Rozwiązanie krzyżówki prześlij do nas e -mailem na adres ogloszenia@tygodnikplus. com lub na nasz adres pocztowy 63 Union Blvd, Wallington NJ 07057 wraz z podaniem imienia, nazwiska i dokładnego adresu. Wszyst kie prawidłowe rozwiązania przesłane do dnia 24.12.20r. wezmą udział w losowaniu nagrody. Dane laureata obecnej krzyżówki zamieści my na naszej stronie w dniu 31.12.20r. Nade słanie przez Czytelnika rozwiązania krzyżówki oznacza, iż wyraża on zgodę na opublikowanie imienia, nazwiska oraz miejsca zamieszkania na liście laureatów. Rozwiązania prosimy przysyłać tylko raz. Duplikaty będą kasowane. 6.10.22r. wezmą udział w losowaniu nagrody.

Problemy ze spadkami i jak ich uniknąć

Testament to kłopot

Konta w finansowych instytucjach zarejestrowane tylko na nazwisko zmarłego i bez wyznaczonego bene ficjenta zostają zamrożone.

Ażeby spadkobiercy mogli przejąć majątek przekazany testamentem albo pozostawiony bez testamentu, muszą udać się do sądu i przejść przez procedurę, która nazywa się probacją (probate). Sąd spadkowy (surrogate court albo probate court) potwierdza ważność dokumentu testamentu i nadzoruje przekazanie spadkobier com udziałów spadkowych, należnych im zgodnie z zapisem testamento wym. Zajmuje się tym wykonawca testamentu (executor) wyznaczony w ostatniej woli. Dopiero na podstawie odpowiednich dokumentów wyda nych przez sąd (letter of testamen tarny) wykonawca (albo wyznaczony przez sąd administrator w razie bra ku testamentu) może przejąć masę spadkową i rozdzielić pomiędzy spad kobierców. Jeżeli testament okazał się nieważny lub zmarły nie zostawił ostatniej woli, majątek spadkowy jest dzielony zgodnie z prawem danego stanu.

Najlepszy testament to taki, w którym nic nie ma

Probacja to duży kłopot, szcze gólnie gdy majątek jest w Stanach, a rodzina w Polsce. O wiele prościej jest wyznaczyć beneficjantów bankowych i emerytalnych kont.

Przepisy niektórych stanów rów nież zezwalają na bardzo proste prze kazanie nieruchomości po śmierci przy pomocy Transfer on Death Deed (TOD Deed). Są to Alaska, Arizona, Arkansas, California, Colorado, Hawaii, Illinois, Indiana, Kansas, Maine, Min nesota, Missouri, Montana, Nebra ska, Nevada, New Mexico, North Dakota, Ohio, Oklahoma, Oregon, South Dakota, Texas, Utah, Virginia, Washington, West Virginia, Wisconsin and Wyoming.

Również współwłaściciele mająt ku (joint owners) przejmują go prze ważnie bez zbędnych formalności po śmierci drugiego współwłaściciela.

Uważaj na wspólne rachunki bankowe

Uwaga: Przepisy niektórych stanów, np. Nowego Jorku, wymagają, żeby w dokumentach bankowych było jasno napisane, że współwłasność jest z prawem dziedziczenia - joint ownership with the right of survi vorship (JTWROS). Jeżeli takiej pełnej adnotacji nie ma, środki na koncie

mogą zostać zaliczone do masy spad kowej, szczególnie jeżeli należały do zmarłej osoby, a współwłaściciel został dodany tylko dla jej wygody.

Czy testament jest zbędny? Nie, należy go mieć, żeby rozporządzić w nim pozostałymi przedmiotami majątkowymi.

Gdy chcesz kogoś wydziedziczyć

Jeżeli twoją intencją jest wydzie dziczenie kogoś, musisz być bardzo ostrożny, gdyż osoby wydziedziczo ne bywają rozczarowane i starają się obalić testament, a po obaleniu testamentu obowiązuje dziedziczenie ustawowe.

Nie wystarczy kogoś pominąć w testamencie, by go wydziedziczyć. Sąd uzna, że zapomniałeś wymienić tę osobę i przyzna jej tyle, ile nale ży jej się ustawowo, tzn. gdybyś nie pozostawił testamentu. Zapisz swoją intencję wyraźnie: “Jest moją wolą, by mój syn nie otrzymał niczego w spad ku po mnie”. Musisz również podać, kto ma w zamian otrzymać majątek. Nie możesz pozostawić żadnych nie domówień, by nie przydarzyło ci się to, co pewnemu zgorzkniałemu ojcu. Przeżył swoje życie bardzo oszczędnie i nie mógł pogodzić się z niefrasobli wością i rozrzutnością swojej córki. Napisał w swojej ostatniej woli: “Jest moim największym życzeniem, by moja jedyna córka Maria nie otrzy mała po mnie niczego, gdyż okazała się bezwartościową osobą, przepusz czającą każdego dolara na rozrywki i stroje”. Kto otrzymał majątek? Córka właśnie. Ojciec nie sprecyzował, kto zamiast córki miałby otrzymać spa dek, więc sąd przekazał majątek usta wowemu spadkobiercy, czyli córce.

Wydziedziczenie małżonka?

Uwaga: Nie możesz wydziedzi czyć współmałżonka, niczego mu nie pozostawiając. Małżonek ma prawo wyboru pomiędzy zapisem testamen towym a ustawowym, dyktowanym przepisami stanu.

Jeżeli mąż nic nie pozostawi żonie lub pozostawi niewiele, ma ona pra wo do wyboru zapisu ustawowego, który zależy od przepisów danego stanu, przeważnie od połowy do 1/3 majątku spadkowego. Może ona nato miast przyjąć mniej niż zezwala prawo stanowe, jeżeli jest to jej życzeniem. Porozmawiaj na ten temat z praw nikiem.

Podważenie testamentu

Ustawowy spadkobierca może podważyć testament, by otrzymać

to, co przewiduje ustawa. Kilka pro cent testamentów jest podważanych w sądzie, przeważnie przez bliskich krewnych, którzy czują się pominięci. Jeżeli testament zostanie skutecznie podważony, to sąd go unieważnia i wtedy zaczynają obowiązywać zasa dy dziedziczenia ustawowego.

Prawo nakazuje, by współmałżo nek uczestniczył w spadku – jego wydziedziczyć nie można. Małżonek pominięty w testamencie dostanie tyle, ile nakazują przepisy stanowe. Dzieci natomiast dziedziczyć po nas nie muszą, jeżeli tego nie chcemy. Jeżeli chcemy dziecko wydziedzi czyć, to powinniśmy napisać to w testamencie wyraźnie, by sędzia nie miał wrażenia, że dziecko zostało pominięte przez nieuwagę.

Ażeby obalić testament, ktoś musi udać się do sądu i udowodnić, że prawdą jest jedna z poniższych możliwości:

• Zapisy testamentu są wynikiem czyjegoś nielegalnego postępo wania (np. oszustwo, podrobienie podpisu).

• Spadkodawca był niekompetent ny w momencie, gdy podpisywał akt ostatniej woli.

• Spadkodawca znajdował się pod czyjąś presją.

Takie oskarżenia jest łatwo robić, lecz trudno udowodnić w sądzie. Uwaga: Jeżeli obawiasz się proce sów sądowych, powinieneś przedys kutować z prawnikiem odpowiednią strategię. Prawo spadkowe (probate law) daje krótki czas na podważenie testamentu, a świadkowie podpi sania ostatniej woli mogą łatwo poświadczyć, że byłeś poczytalny.

Czasem probacja popłaca Ludzie stosują różne metody, by uniknąć probacji: oddają majątek za życia, zakładają kosztowne i kło potliwe trusty, itp. Jednak zdarza się, że metody te stwarzają więcej problemów niż korzyści.

Najważniejszą zaletą przekazania majątku w spadku (czyli drogą pro bacji) jest fakt, że majątek przejdzie na spadkobierców z podwyższoną podstawą podatkową, przez co zapłacą oni po sprzedaży przedmio tów majątkowych mniej podatku a nawet zero.

W przypadku drugiego małżeństwa

Problem: Ojciec zapisał dom i oszczędności swojej drugiej żonie, mając nadzieję, że ona przekaże je jego dzieciom z pierwszego mał żeństwa. Po jego śmierci druga żona zostawiła majątek swoim zstępnym,

a nie jego. Dzieci ojca czują się roz czarowane, że jego dorobek prze szedł w obce ręce.

Sugestia: Ojciec mógł zosta wić uzgodnioną kwotę dzieciom z pierwszego przez wskazanie ich jako beneficjentów bankowych czy inwestycyjnych kont. Dom nato miast mógł przekazać jako Life Estate, czyli majątek w użytkowaniu dożywotnim. To rodzaj wspólnej for my własności, ale ze szczególnymi uprawnieniami. Life Estate dałoby drugiej żonie prawo do użytkowania domu aż do jej śmierci, po czym wła sność przeszłaby na wyznaczonego beneficjenta, czyli dzieci z pierwsze go małżeństwa. Life Estate jest nieco podobne do polskiego dożywocia, ale różnic jest sporo, co wyjaśniam w książce „Planowanie spadkowe”.

Inne rozwiązanie, to trust mał żeński zwany Qualified Terminable Interest Property (QTIP). Porozma wiaj na ten temat z prawnikiem.

Wyznacz bezstronnego wykonawcę testamentu

Zwiększysz szansę na spokojną sukcesję majątkową, jeżeli wyzna czysz kompetentnego wykonawcę testamentu.

Najczęściej wykonawcą testa mentu bywa to z dorosłych dzieci, które najbardziej pomagało rodzi com w prowadzeniu spraw podat kowych i finansowych. Sprawa komplikuje się jednak w przypadku drugiego małżeństwa. Jeżeli ktoś wyznaczy na dwóch wykonawców testamentu (co-executors), np. dru gą żonę i starszego syna z pierwsze go małżeństwa, to może tym samym bardzo zaognić rodzinne stosunki. Lepiej w takim przypadku wyzna czyć osobę całkowicie niezależną: zaufanego prawnika czy starego przyjaciela.

Elżbieta Baumgartner

Autorka nie jest prawnikiem i nie udziela porad prawnych. Niniejszy artykuł został napisany wyłącznie w celach informacyjnych. Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu ksią żek-poradników, m.in. „Planowanie spadkowe, czyli jak uporządkować swoje sprawy w Stanach i w Polsce” i wielu innych. Są one dostępne w księgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.Porad nikSukces.com, poczta@poradnik sukces.com.

Spalaj w oka mgnieniu

Chcesz się odchudzić? Nie musisz nawet zapisywać się do fitness klubu, bo najbardziej sku teczne są intensywne marsze. Bo tak naprawdę najłatwiej spalisz tłuszcz podczas umiarkowanego wysiłku. Pytanie tylko co jest dla kogo umiarkowanym wysiłkiem… Według książkowych definicji umiarkowany wysiłek oznacza, że nie będziemy mieć zadyszki, ale zrobi nam się ciepło i trochę się spocimy. Najbardziej optymalne tętno dla osoby 20-letniej, która chce zrzucić kilka kilogramów, wynosi 120-140 uderzeń serca

na minutę. Dokładnie możesz to obliczyć sama, odejmując od 220 (maksymalne tętno wysiłkowe) war tość swojego wieku i mnożąc wynik przez 60-70 proc. Wtedy otrzymasz indywidualny przedział tętna do ćwiczeń odchudzających. Najła twiej osiągnąć takie tętno podczas intensywnego marszu, spacerów z kijkami typu nordic walking czy jazdy na rolkach albo rowerem. Do jego kontrolowania przyda się zega rek ze specjalnym czujnikiem, który oblicza je na bieżąco, gdy go jednak nie mamy, pamiętajmy: zadyszka to już za dużo, nuda - za mało.

Jeśli długo nie ćwiczymy, na początku na pewno będziemy „wchodzić” w tętno zbyt wysokie, które poznamy po braku tchu i zadyszce. Jest to zupełnie normalne, ale ważne jest co z tym zrobimy. Nie należy przystawać i odpoczywać. Trzeba po prostu zwolnić tempo wykonywania ćwiczenia i uważnie obserwując swój organizm nauczyć się właściwej dla niego prędkości.

Jak długo ćwiczyć? Wbrew pozorom intensywny, ale krótki (20-minutowy) bieg nie pomoże spalić tłuszczu. W czasie pierwszych ok. 20 minut treningu czerpiemy

niewiele energii z tkanki tłuszczo wej, a z innego i bardziej podręcz nego jej magazynu: z glikogenu zgromadzonego w mięśniach i wątrobie. Dopiero po 20 30 minu tach nasz organizm przestawia się na najefektywniejsze pobieranie energii z zapasów energetycznych zgromadzonych w tkance tłuszczo wej. Najlepiej więc, by wysiłek był jednostajny i jak najdłuższy. Po 20 minutach procesy normalizują się i właśnie wtedy zaczynamy chudnąć. Spróbuj więc utrzymać tempo przez 1-1,5 godziny, a kiedy spacerujesz, nawet przez 3 godziny.

Bokserki najlepszy przyjaciel MĘŻCZYZNY

Coraz więcej par ma problem z zajściem w ciążę, zaś doniesienia o spadku liczebności plemników w spermie współczesnych mężczyzn rodzą pytanie o przyczyny tej tendencji. Najnowsze badania wskazują, że nie chodzi o złą dietę, palenie, brak ruchu, nadwagę czy innych potencjalnych winowajców. Aby zostać tatusiem, naj ważniejsze to pamiętać o noszeniu wygodnej, luźnej bielizny i spodni. Tylko wtedy jądra nie przegrzewają się i mogą prawidłowo funkcjonować.

Naukowcy oparli te wnioski na podstawie obser wacji ponad 2 tys. pacjentów 14 klinik leczenia niepłodności. Jak czytamy w Human Reproduc tion, naukowcy wzięli pod lupę styl życia, BMI, stan zdrowia, rodzaj wykonywanej pracy i inne czynniki, które mogą wpływać na płodność.

Porównanie kwestionariuszy wypełnionych przez 939 mężczyzn z niską ilością plemników w spermie z nawykami 1310 panów z dobry mi parametrami spermy wskazuje, że różnią się głównie tym, jak ciasne slipki, bokserki i spodnie noszą. Panowie wybierający niewygodne ubrania mają mniejsze szanse na potomstwo, ponieważ przyciskają jądra do ciepłej skóry podbrzusza, co zakłóca spermatogenezę.

Panowie z pewnością się ucieszą, że ani papie rosy, ani alkohol, ani nadwaga nie są głównymi winowajcami kłopotów z poczęciem, kłopoty najczęściej biorą się z przyciskania jąder do ciała. Marzący o potomstwie powinni więc przemyśleć swoją garderobę i dać sobie... trochę luzu.

Członek zespołu badawczego Allan Pacey wyjaśnił:Mężczyżni, którzy chcą zostać tatusiami, nie muszą prowadzić klasztornego trybu życia. Jednak jeśli uwielbiają obcisłe slipki, lepiej, by na kilka miesięcy przestawili się na bokserki.

Jaki jest najlepszy WIEK na satysfakcję z seksu

Wiek męski, wiek klęski? Wcale nie. Największy ame rykański portal zajmujący się sprzedażą gadżetów ero tycznych przepytał ponad 1000 osób i uzyskał niezwykle interesu jące odpowiedzi na wiecznie nurtujące pytania na temat inicjacji seksualnej, wieku, w którym seks jest naj lepszy i kiedy jest go naj więcej.

Okazało się, że różnice między płciami są faktem i w przypadku równolatków mogą prowadzić do łóżkowych niepo rozumień. Jednak różnica wie ku, w którym osiąga się szczyt możliwości seksualnych i czer pie się najwięcej przyjemności z seksu, wcale nie jest tak duża jak utrzymywano do tej pory: zamiast około dwudziestu lat (mężczyźni) i trzydziestu (kobie ty) średni wiek, w którym nasze subiektywne wrażenia i poziom zadowolenia z seksu jest najwyż szy to odpowiednio 33 i 28 lat. Co ciekawe faceci osiąga ją największą satysfakcję z seksu około cztery lata po okresie, kiedy upra wiają go najwięcej, czyli wieku 29 lat oraz pięt naście lat od daty ini cjacji sek sualnej. Ilość prze chodzi zatem w jakość, a praktyka czyni mistrza. Z badan wynika również, że kobie ty “uczą się” szybciej - osiągnięcie największej satysfakcji seksual

nej zajmuje im około jedenastu lat odśredniego wieku, w którym tracą dziewictwo (17 lat). Mając 28 lat są najbardziej zadowo lone z jakości swojego życia seksualnego, choć podobnie jak mężczyźni lata największej intensywności zbliżeń mają już za sobą - z ankiety wynika, że najwięcej czasu w łóżku spędzają 25-latki.

Późniejszy niż dotąd wiek, w którym mężczyźni mogą pochwalić się najbardziej satys fakcjonującym seksem, można tłumaczyć nie tylko fizjologią, ale wręcz przede wszystkich psy chiką. - Dla wielu mężczyzn czas najlepszego seksu przychodzi wtedy, kiedy czują się pewni w roli kochanków -tłumaczy jeden z ekspertów.

Badania, oprócz tego, że oba lają mit napalonej trzydziestki i osiemnastoletniego ogiera, pozwalają wysnuć optymistycz ne wnioski: okazuje się bowiem, że stworzyć dobraną pod wzglę dem wiekowym i seksualnym parę jest dużo prościej, a różnice wynikające z fizjologii wcale nie są tak znaczne, jakby się mogło do tej pory wydawać.

Większość chorób sercowo-naczyniowych początkowo manifestuje się niewinnymi dolegliwościami. Takie dolegliwości jak: duszności, płytki oddech, zmęczenie, ucisk w klatce piersiowej, palpitacje, drętwienie lub obrzęki kończyn oraz nadwaga należą do najczęstszych objawów i zapowiadają rozwój chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego na wszystkich poziomach profilaktyki zdrowia duże znaczenie ma diagnostyka i proces leczenia.

OCEAN HEART GROUP

świadczy następujące usługi: echokardiogram serca elektrokardiografia test wysiłkowy oraz test nuklearny- wnikliwie obrazujący wydolność układu wieńcowego monitorowanie serca (Holter, mobile telemetry monitoring) ultrasonografia żył, serca oraz tętnic badania elektrofizjologiczne chorób układu krążenia usuwanie żylaków nóg laserowe leczenie niedrożności żylnych kompleksowe zabiegi usuwania pajączków oraz inne kosmetyczne terapie chorobowe układu skórno-naczyniowego angioplastyka, wszczepienia stentu do tętnicy oraz inne nowoczesne metody wykrywania i zapobiegania chorobom układu sercowonaczyniowego.