veJebyej, 2011
YetKe ö Meeeqvle keÀer ³ee jesìer keÀer SkeÀ yengle yeæ[e meJeeue nw efkeÀ Meeefvle keÀneB nQ? ve lees ³en Hesæ[eW Hej ueieleer nw, ve KeoeveeW mes efvekeÀueleer nw Deewj ve ner Deemeceeve mes yejmeleer nw lees efHeÀj ³en nw keÀneB? mejkeÀejW DeeBkeÀæ[W efvekeÀeueleer nQ efkeÀ iejeryeer jsKee mes veer®es kesÀ ueesie 30 He´efleMele nQ ³ee 40 He´efleMele nQ ³ee efpeleves Yeer nQ Hej Dence meJeeue nw efkeÀ Meeefvle keÀer jsKee mes veer®es kesÀ ueesie efkeÀleves nQ? jesìer kesÀ YetKes p³eeoe nQ ³ee Meeefvle kesÀ YetKes p³eeoe nQ? p³eeoe Deelcenl³ee³eW Deewj nl³ee³eW Meeefvle keÀer YetKe keÀjJeeleer nw ³ee jesìer keÀer? nj J³eefkeÌle keÀes jesìer efceues, FmekesÀ efueS lees yengle ³eespevee³eW nQ Hejbleg nj J³eefkeÌle keÀes Meeefvle efceues, ke̳ee FmekesÀ efueS Yeer keÀesF& ³eespevee yeveer nw? Hesì Yejves cee$e mes Meeefvle efceue peeleer lees Deepe Yejs Hesì Jeeues ®ewve keÀer veeRo meesles Hej kesÀJeue Hesì Yejvee ner peerJeve veneR nw, ceve Yeer Meeefvle mes YejHetj nes, ³ener me®®ee peerJeve nw~ nce meYeer Meeefvle ®eenles nQ, ³en ®eenvee ner yeleeleer nw efkeÀ keÀYeer nceves Meeefvle keÀe DevegYeJe efkeÀ³ee nw~ ®eenvee Gmeer ®eer]pe keÀer nesleer nw pees Henues nceejs Heeme Leer, nceW megketÀve osleer Leer Hej yeeo ceW GmekeÀe DeYeeJe nes ie³ee ³ee Jen ncemes Kees ieF& ³ee ®egje ueer ieF&~ ®egjeves Jeeues Hej MekeÀ peneB-peneB neslee nw, JeneB-JeneB nce Gmes Keespeves peeles nQ~ DekeÌmej Meeefvle cebefoj, ceefmpeo, ieg©ÜejeW Deeefo Oeeefce&keÀ mLeeveeW Hej ³ee pebieueeW Deewj SkeÀevle mLeeveeW Hej Keespeer peeleer nw Hejbleg efJeMJeeme veneR neslee efkeÀ Fve mLeeveeW ves ³ee FveceW jnves Jeeues ueesieeW ves nceejer Meeefvle keÀes ®egje³ee nesiee ³ee nce ]ieueleer mes JeneB jKe DeeS neWies ³ee Yetue Dee³es neWies~ ye®eHeve Lee Meeefvle mes YejHetj Gce´ yeæ{ves kesÀ meeLe-meeLe peerJeve keÀer Meeefvle Deeceleewj Hej Ieìleer peeleer nw~ FmeefueS keÀF& ueesie ye®eHeve kesÀ efveefM®evle efoveeW keÀes ³eeo keÀjles nQ~ peye nce ye®®es Les, DeHeves meeLe kegÀí veneR uee³es Les~ nceW yevee-yevee³ee cekeÀeve efceuee, peerJeve kesÀ meye meeOeve lew³eej efceues Hej nceejer cegefù³eeB yebo LeeR~ DeJeM³e nce DeHeveer cegefù³eeW ceW yebo jsKeeDeeW ceW kegÀí Decetle& ®eer]peW meeLe uee³es Les~ FveceW mes SkeÀ Leer Meeefvle~ Gme mece³e nce Meeefvle mes YejHetj Les~ DeHevee ye®eHeve ³eefo Yetue ie³ee nes lees nce Deepe kesÀ 6-8 ceeme kesÀ ye®®es keÀer lemJeerj DeHeves meeceves ueekeÀj, ye®eHeve keÀer Meeefvle keÀe Denmeeme keÀj mekeÀles nQ~ Deebieve ceW 6-8 ceeme keÀe ye®®ee Heeueves ceW Petue jne nw, neLe-HeebJe ceej-ceej keÀj Kesue jne nw, yesno KegMeer ceW efkeÀuekeÀeefj³eeB ceej jne nw~ ye®®es keÀer ³en KegMeer efkeÀmeer YeeweflekeÀ veece, ceeve, Meeve, Heo, Hewmes mes GHepeer ngF& veneR nw, ³en DeebleefjkeÀ KegMeer nw pees Yeerlej mes yeenj Dee jner nw~ Pegiieer keÀe ye®®ee nes ³ee cenue keÀe ö oesveeW keÀe Fme efveoex<e KegMeer Hej meceeve DeefOekeÀej nw~ yeæ[s ngS lees yeve ieS Meeefvle kesÀ efYeKeejer
leYeer yeenj mes ye®®es keÀe SkeÀ mebyebOeer ke´ÀesOe ceW efleueefceueelee ngDee Deboj He´JesMe ngDee~ GmekesÀ Heeme ve Meeefvle nw, ve KegMeer ceevees Deeie keÀe Debieeje nw Deewj meyekeÀes Yemce keÀjves kesÀ Fjeos mes HeeBJe HeìkeÀ jne nw~ meeje Iej mence ie³ee Hej ye®®ee yesHejJeen nw, GmekeÀer Meeefvle, KegMeer keÀe Pejvee efveyee&Oe nw~ Jen ye®®es kesÀ Heeueves keÀer lejHeÀ p³eeWner ie³ee ceevees Debieejs Hej yeHe&À efiej ieF& Deewj DeHeves ke´ÀesOe keÀes, DeMeeefvle keÀes Yetue ye®®es mes Kesueves ueiee, cegmekeÀjeves ueiee~ pees keÀece yeæ[s-yeæ[s ve keÀj mekesÀ, Jen keÀece SkeÀ efveye&ue ye®®es keÀer efvece&ue cegmekeÀeve ves keÀj efo³ee~ ye®®es kesÀ Heeme ve MeejerefjkeÀ yeue nw, ve Oeve keÀe yeue, ve Heo keÀe yeue nw, ve Heæ{eF& keÀe~ nw lees yeme Meeefvle Deewj efvece&uelee keÀe yeue pees DeMeevle J³eefkeÌle Hej Flevee Yeejer Heæ[e efkeÀ Jen Meeble nes ie³ee~ Ssmeer Meeefvle, Ssmeer KegMeer nceejer cegùer mes keÀye yeenj efHeÀmeue ieF&, nceW Helee ner veneR Heæ[e Deewj p³eeW-p³eeW yeæ[s ngS, Meeefvle kesÀ efYeKeejer yeve, Meeefvle Keespeves Deewj ceebieves ueies~ YeieJeeve keÀnles nQ, efpelevee íesìe ye®®ee, Glevee keÀcee&leerle~ ye®®es keÀes cenelcee Yeer keÀne peelee nw ke̳eeWefkeÀ GmeceW osn keÀe DeefYeceeve veneR neslee~ peeefle, kegÀue, Oece&, Oeve keÀe veMee veneR neslee~ p³eeW-p³eeW yeæ[e ngDee, osnDeefYeceeve yeæ{e lees Meeefvle Ieìleer ieF&~ nce yeæ[s ueesie cebefoj ceW peekeÀj YeieJeeve mes oes Heue keÀer Meeefvle ceebieles nQ~ YeieJeeve keÀnles nQ, pees Henues oer Leer Jees keÀneB ieF&? nce keÀnles nQ, Jees lees Kees ieF&~ YeieJeeve keÀnles nQ, pees Henues oer Leer Jees Kees ieF& lees ke̳ee ieejbìer nw efkeÀ Deye pees otbiee, Jen veneR Kees³esieer~ ®eer]pe keÀes ceebieves mes De®íe nw GmekeÀes mebYeeuekeÀj jKevee~ mebYeeuekeÀj veneR jKeWies lees efHeÀj-efHeÀj ceebieveer Heæ[sieer~ efHeÀj-efHeÀj ceebieves keÀe ³en J³eeHeej meJe&$e ®eue jne nw~ efJemce=le nes ieF& Meeefvle Meeefvle keÀes nceves mebYeeuee veneR, GmekeÀer HejJeen veneR keÀer~ nce Gmes jKekeÀj Yetue ieS~ ceeve ueerefpeS, nce efkeÀmeer meceejesn ceW ie³es Deewj JeneR kegÀmeea Hej Iej keÀer ®eeyeer Yetue DeeS~ JeeHeme ueewìs lees Iej keÀe leeuee Keesueves kesÀ efueS pesye ceW neLe [euee Hej ®eeyeer lees efceueer veneR~ cegKe mes efvekeÀuee, Deepe lees ®eeyeer Kees ieF&~ meJeeue ³en nw efkeÀ ®eeyeer KeesF& ³ee nceejer mce=efle KeesF&? ®eeyeer lees yeæ[er Dee%eekeÀejer nw, nceves DeHeves neLe mes peneB jKeer Leer, JeneR jKeer nw, Jen lees JeneB mes Fb®e Yej Yeer veneR efnueer~ Deye peye lekeÀ nceW ³en ³eeo ve Dee³es efkeÀ Jen kegÀmeea Hej jKeer nw, nce ®eens Gmes leerveeW ueeskeÀeW ceW Keespe ueW, Jen veneR efceuesieer~ nce Keespeles-Keespeles keÀF³eeW Hej MekeÀ keÀjWies efkeÀ Fmeves ueer nesieer Deewj keÀF³eeW Hej Gbieueer Gþe³eWies efkeÀ Jen ®eeyeer Keesves keÀe keÀejCe nw Hej Demeueer keÀejCe lees nceejer efJemce=efle nw~ Meeefvle keÀe DevegYeJe Yeerlej GlejkeÀj keÀjW ³ener yeele Meeefvle Hej Yeer ueeiet nesleer nw~ Deelcee HejceOeece mes DeHeves meeLe Meeefvle ueskeÀj DeeF& Leer~ Deelcee keÀe Oece& ner nw Meeefvle, Jen MeeefvleOeece keÀer jnJeemeer nw Deewj efHeÀj Meeefvle kesÀ meeiej keÀer mebleeve nw~ pewmes jepee kesÀ ye®®es kesÀ Heeme yesMegceej nerjs-peJeenjele nesles nQ, Ssmes ner Meeefvle kesÀ meeiej keÀer mebleeve nce DeelceeDeeW kesÀ Heeme Yeer yesMegceej Meeefvle Leer~ Fme Meeefvle keÀe DevegYeJe leYeer nes mekeÀlee nw peye Deelcee DeelcemLe nes, mJeªHemLe nes, mJe³eb kesÀ Deboj ceewpeto Meeefvle keÀe DevegYeJe mJe³eb kesÀ Yeerlej GlejkeÀj keÀjs~ Meeefvle Deelcee keÀer
DeHeveer ®eer]pe nw~ Fme mel³e keÀes Yetue peeves kesÀ keÀejCe Deepe nce Meeefvle keÀes mecemle YeeweflekeÀ meeOeveeW ceW, ®ekeÀe®eeQOe Deewj efJeueeefmelee keÀer ®eer]peeW ceW Keespe jns nQ Hejbleg Meeefvle kesÀ keÀjerye peeves kesÀ yepee³e Gmemes otj nesles pee jns nQ~ peye Meeefvle veneR efceueleer lees otmejeW Hej Gbieueer Yeer Gþleer nw efkeÀ ³en J³eefkeÌle, ³en HeefjefmLeefle cesjer DeMeeefvle keÀe keÀejCe nw Hej Demeue ceW lees DeMeeefvle keÀe keÀejCe nw nceejer efJemce=efle~ mJe³eb keÀes peevekeÀj ner nce mJe³eb ceW meceeefnle Meeefvle keÀes Hen®eeve mekeÀles nQ~ pewmes keÀmletjer ce=ie keÀer veeYeer ceW nesleer nw Hej ³eefo ce=ie keÀer ner Hen®eeve ve nes lees keÀmletjer kewÀmes efceuesieer? Fmeer He´keÀej Deelcee keÀer ner Hen®eeve ve nes lees Meeefvle lekeÀ HengB®e yevesieer kewÀmes? Deelcee, DeeO³eeeflcekeÀ Tpee& nw Deelcee Fme Mejerj keÀes ®eueeves Jeeueer SkeÀ ®esleve MeefkeÌle nw~ pewmes efyepeueer kesÀ GHekeÀjCeeW ceW efJeÐeceeve De¢M³e keÀjbì GvnW meb®eeefuele keÀjlee nw Fmeer He´keÀej Mejerj Yeer SkeÀ GHekeÀjCe nw, FmekeÀe meb®eeueve Yeer DeeO³eeeflcekeÀ Tpee& Deelcee keÀjleer nw~ pewmes Tpee& keÀe keÀveskeÌMeve keÀì nes peeves Hej GHekeÀjCe veneR ®euelee, Fmeer He´keÀej Mejerj mes Fme DeeO³eeeflcekeÀ Tpee& keÀe keÀveskeÌMeve keÀì nes peeves Hej Mejerj Yeer veneR ®euelee~ Fme Tpee& keÀe He´eflemLeeHeve efkeÀmeer YeeweflekeÀ MeefkeÌle mes veneR nes mekeÀlee~ ³en DeeO³eeeflcekeÀ Tpee& DeLee&led Deelcee, He´keÀeMe keÀe Deefle met#ce keÀCe nw~ ³en ®esleve keÀCe Ye´kegÀefì kesÀ ceO³e neFHeesLesueeceme kesÀ efyeukegÀue keÀjerye efJejepeceeve nw Deewj DeHeveer met#ce MeefkeÌle³eeW ö ceve, yegef×, mebmkeÀej Üeje Mejerj Deewj FmekeÀer mecemle mLetue Fbefê³eeW keÀes efve³ebef$ele keÀjleer nw~ Deelcee cegmeeefHeÀj nw~ pewmes keÀesF& cegmeeefHeÀj SkeÀ cekeÀeve ³ee meje³e ³ee Menj íesæ[ otmejs ceW peelee nw Fmeer He´keÀej Deelcee Yeer 84 pevceeW ceW 84 Mejerj ªHeer cekeÀeve yeoueleer jnleer nw~ peye Deelcee meleesHe´Oeeve nesleer nw lees me=ef<ì, He´ke=Àefle, Mejerj meYeer meleesHe´Oeeve efceueles nQ Hej pewmes-pewmes Deelcee keÀer MeefkeÌle #eerCe nesleer peeleer nw, ³es leerveeW ®eer]peW leceesHe´Oeeve yeve peeleer nQ pewmesefkeÀ Jele&ceeve mece³e yeveer ngF& nQ~ Meeefvle keÀer iueeefve ner Oece&iueeefve nw Deelcee meleesHe´Oeeve mes leceesHe´Oeeve keÀer ³ee$ee lees mJeleë Hetjer keÀj uesleer nw Hejbleg meleesHe´Oeeve yeveves kesÀ efueS Gmes F&MJej efHelee kesÀ ceeie&oMe&ve Deewj %eeve keÀer ]peªjle Heæ[leer nw~ Fmeer ]peªjle keÀes Hetje keÀjves kesÀ efueS YeieJeeve keÀes Oejleer Hej Deevee Heæ[lee nw~ Deelcee kesÀ leceesHe´Oeeve yeveves keÀes ner Oece& keÀer iueeefve keÀnles nQ ke̳eeWefkeÀ Deelcee kesÀ me®®es Oece& ö Meeefvle keÀer iueeefve DeLee&led meceeefHle nes peeleer nw~ Fme Meeefvle ªHeer Oece& kesÀ efueS ner efHeÀj ®eerKe-HegkeÀej ce®e peeleer nw~ YeieJeeve keÀnles nQ, Meeefvle DeeHekesÀ Heeme ner nw~ DeHeves Yeerlej GleefjS, JeneB peneB DeeHe Deelcee kesÀ yewþves keÀer peien nw~ Fme peien Hej DeLee&led Ye´kegÀefì efmebnemeve Hej yewþkeÀj meeje keÀejesyeej ®eueeF³es lees keÀe³e& Yeer nes pee³esiee Deewj Meeefvle Yeer yeveer jnsieer~ Ye´kegÀefì efmebnemeve mes Glej peeles nQ lees Deelcee keÀer efve³eb$eCe keÀjves keÀer MeefkeÌle meceeHle nes peeleer nw~
mebmeej ceW Oeve keÀer keÀceer ngF& lees Oeve kesÀ ®eesj Hewoe nes ie³es Deewj Meeefvle keÀer keÀceer ngF& lees Meeefvle kesÀ ®eesj Yeer Hewoe nes ie³es Hej osKeves ceW Deelee nw efkeÀ Oeve kesÀ ®eesj keÀce nQ, Meeefvle kesÀ ®eesj p³eeoe nQ~ Oeve kesÀ ®eesj lees keÀneR-keÀneR nesles nQ Hej Meeefvle kesÀ ®eesj lees nj Iej ceW efceue pee³eWies~ efkeÀmeer ves þerkeÀ ner keÀne nw ö let DeHeves keÀes osKe, legPes Deewj mes ke̳ee let DeHeveer ieþjer mebYeeue, legPes ®eesj mes ke̳ee ®eesjeW mes ye®eves keÀe meJeexÊece GHee³e nw efkeÀ DeHeveer ieþjer keÀes mebYeeue keÀj jKee pee³es~ SkeÀ yeej SkeÀ Oeveer J³eefkeÌle HeeB®e ueeKe ©He³es ueskeÀj meHeÀj Hej ®euee~ SkeÀ ®eesj keÀes Helee Heæ[ ie³ee~ Jen Yeer efìkeÀì ueskeÀj Gmeer kebÀHeeì&cesvì ceW ®eæ{ ie³ee Deewj Fble]peej keÀjves ueiee efkeÀ ³en keÀye ueeHejJeener yejles, DeHevee O³eeve {eruee keÀjs lees ceQ FmekesÀ Oeve Hej neLe meeHeÀ keÀªB~ Hej Jen Oeveer J³eefkeÌle Yeer ¢æ{ mebkeÀuHe keÀjkesÀ yewþe Lee efkeÀ kegÀí Yeer nes pee³es, cegPes DeHeveer ieþjer veneR íesæ[veer nw~ jele ngF&, ®eesj Fble]peej ceW Lee, keÀye ³en mees³es Deewj ceQ ieþjer GþeTB Hej Gme J³eefkeÌle ves ceewkeÀe ner veneR efo³ee~ Jen Yeer peielee jne Deewj ieþjer keÀes keÀmekeÀj HekeÀæ[s yewþe jne~ DeeefKej ®eesj nej ie³ee~ yeeleW ner ®eesj yevekeÀj Deeleer nQ GHejeskeÌle lejerkeÀe nce Meeefvle kesÀ ®eesjeW kesÀ meeLe Yeer DeHevee mekeÀles nQ~ keÀesF& Yeer íesìer-meer yeele Dee ieF&, ceve kesÀ He´efleketÀue kegÀí nes ie³ee, me®e Hetíes lees ³en yeele ner ®eesj yevekeÀj nceejs meeceves DeeF& nw~ nce Hej efveYe&j keÀjlee nw efkeÀ nce FmekesÀ Deeies DeHeveer Meeefvle keÀer ieþjer HeWÀkeÀkeÀj DeMeevle nes peeles nQ DeLee&led Fme yeele keÀes DeHeveer Meeefvle ®egje uesves osles nQ ³ee yeele keÀes mee#eer nes osKeles Yeer DeHeveer Meeefvle keÀer ieþjer keÀes ye®eekesÀ jKeles nQ~ SkeÀ ceelee megyen-megyen DeHeves ye®®es keÀes peieeves ceW yengle HejsMeeve nesleer Leer~ ye®®es keÀer veeRo lees Kegue peeleer Leer Hej Jen ®eeoj ceW efueHeìe Heæ[e jnlee Lee Deewj ceeB ®eeoj KeeR®e-KeeR®e keÀj HejsMeeve nes peeleer Leer~ megyen keÀer HejsMeeveer efove-Yej ®eueleer Leer, meeje efove PegbPeueenì, ef®eæ[ef®eæ[eHeve meJeej nesles jnles Les~ SkeÀ efove ye´ïeekegÀceejer]pe kesÀ SkeÀ keÀe³e&ke´Àce ceW Gmeves megvee efkeÀ nceW DeHeveer Meeefvle veneR íesæ[veer nw, kegÀí Yeer nes peeS, Meeefvle keÀe nej ieues ceW Henves ner jnvee nw~ pewmes Oeeefce&keÀ ueesie pevesT veneR Gleejles Deewj ceefnuee³eW DeHevee cebieue-met$e veneR íesæ[leer, Gmeer He´keÀej Meeefvle Yeer Deelcee kesÀ efueS pevesT meceeve nw, cebieuemet$e meceeve nw, cebieuekeÀejer MeefkeÌle nw, Fmes Yeer Gleejvee veneR nw~ Hej-megOeej keÀer keÀesefMeMe ceW mJe³eb keÀes ve efyeieeæ[W Deieues efove ceeleepeer ves ye®®es keÀes SkeÀ DeeJee]pe oer, veneR Gþe lees Gmes íesæ[keÀj keÀece ceW ueie ieF&~ ye®®ee lees Fble]peej ceW Lee efkeÀ otmejer DeeJeepe Yeer Dee³esieer, leermejer Yeer Dee³esieer DeYeer lees keÀF& DeeJee]peW Dee³eWieer Hej DeeF& veneR, ®eÎj Leesæ[er GþekeÀj osKee, ceeB keÀece ceW cemle Leer~ Jen ®egHekesÀ mes Gþe, ceeB kesÀ Heerís peekeÀj Keæ[e nes ie³ee Deewj ceeB mes Hetíe, Deepe lees yeæ[er peuoer keÀece ceW ueie ieF& legce? ceeB ves Yeer DeeM®e³e& mes Hetíe, Deepe lees yeæ[ s peuoer Gþ ie³es legce? ye®®es ves keÀne, Deepe letves peiee³ee veneR, FmeefueS meesves ceW ce]pee veneR Dee³ee~ legce yeej-yeej
peieeleer Leer, cegBn yeveeleer Leer, cegPes ce]pee Deelee Lee, Deepe ce]pee Dee³ee veneR, FmeefueS Gþ ie³ee~ ye®®es keÀer ³en yeele nce meyekesÀ efueS mebosMe nw~ efpeve Hej nce PegbPeueeles nQ, Jes yeoueles veneR yeefukeÀ nceW yeoue osles nQ~ nce GvekeÀes megOeejves keÀer veekeÀece keÀesefMeMe ceW DeHeves keÀes efyeieeæ[ uesles nQ~ GvekeÀer yegjeF& ígæ[Jeeves kesÀ ®ekeÌkeÀj ceW DeHeves ceW yegjeF& Yej uesles nQ~ efJeHejerle HeefjefmLeefle ceW Yeer Meeefvle keÀes HekeÀæ[s jKeW HeefjefmLeefle Deeves Hej nce O³eeve jKeW efkeÀ nceejs Deboj DeMeeefvle ªHeer keÀerìeCeg He´JesMe vee keÀj HeeSB~ peye ceneceejer HewÀueleer nw lees Jener J³eefkeÌle otmejeW keÀe Fuee]pe ³ee mesJee keÀj mekeÀlee nw pees Kego keÀes ceneceejer kesÀ peerJeeCegDeeW mes megjef#ele jKe mekeÀlee nw, veneR lees Jen Yeer cejer]peeW kesÀ yeer®e cejer]pe yeve pee³esiee~ Fmeer He´keÀej, DeMeevlekeÀejer JeeleeJejCe ceW, IeìveeDeeW ceW Yeer DeHeveer Meeefvle keÀer MeefkeÌle keÀes vee íesæ[vee, Meeefvle keÀes HekeÀæ[s jKevee ner me®®eer efJepe³e nw~ Meeefvle keÀes KeeskeÀj nceW Leesæ[e kegÀí efceue Yeer ie³ee lees Jen me®®eer He´eefHle veneR nw~ ³eeoieej Meeðe jecee³eCe ceW SkeÀ He´mebie Deelee nw~ peye kesÀkewÀ³eer ves jepee oMejLe mes jece kesÀ Jeveieceve keÀe Jejoeve ceebiee lees ue#ceCe peer oewæ[s-oewæ[s Þeerjece®ebê peer kesÀ Heeme Dee³es Deewj yeesues, Yew³ee, DeeHekeÀes Helee nw kesÀkewÀ³eer ves DeeHekeÀe Jeveieceve keÀjJee efo³ee~ Þeerjece®ebê peer ves yeæ[er vece´lee mes keÀne, ue#ceCe, legceves ceelee kesÀkewÀ³eer keÀes `kesÀkewÀ³eer' keÀnvee keÀye mes Megª keÀj efo³ee~ Þeerjece®ebê peer ves efJeHejerle HeefjefmLeefle ceW Yeer MeyoeW keÀe meb³ece yeveekeÀj jKeves keÀer megvoj efMe#ee Fme He´mebie ceW oer nw~ Meeefvle keÀer YetKe keÀjJeeleer nw DeHejeOe ueesie keÀnles nQ, YetKee ke̳ee HeeHe veneR keÀjlee Hejbleg JeemleefJekeÀlee lees ³en nw efkeÀ Hesì keÀe YetKee keÀce HeeHe keÀjlee nw Deewj Meeefvle keÀe YetKee p³eeoe HeeHe keÀjlee nw~ Deepe efpeleves Yeer neLe yebotkeÀ Deewj nefLe³eej Gþe³es nQ, ke̳ee GvekeÀe Hesì YetKee nw? Deepe efpeleves Yeer ueesie efceueeJeì ³ee efjMJele ues jns nQ, ke̳ee GvekeÀe Hesì YetKee nw? veneR, ceve YetKee nw, Meeefvle keÀer YetKe nw~ peye lekeÀ Meeefvle keÀer YetKe meceeHle veneR nesieer, DeHejeOe veneR ©keWÀies~ YeieJeeve efMeJe nQ Meeefvle kesÀ meeiej Fme ceneYe³eevekeÀ YetKe keÀes YeieJeeve kesÀ efmeJee³e keÀesF& veneR efceìe mekeÀlee~ Fme YetKe keÀes efceìeves Jes mJe³eb DeJeleefjle ngS nQ ye´ïee leve ceW Deewj mecee jns nQ DeelceeDeeW keÀes DeHeveer Meeefvle Deewj He´sce keÀer ieeso ceW~ Hejceelcee Meeefvle kesÀ meeiej nQ, meeiej keÀes íesæ[ Meeefvle Deewj efceuesieer Yeer keÀneB~ Jees Meeefvle kesÀ meeiej nQ Hej ªHe ceW p³eesefleefyevog nQ, HejceOeece kesÀ Jeemeer nQ, me=ef<ì kesÀ Deeefo-ceO³e-Deble kesÀ %eelee nQ, Hejce o³eeueg nQ, meye iegCeeW kesÀ YeC[ej nQ, HejceefHelee, HejceefMe#ekeÀ Deewj Hejcemeleieg© nQ, keÀeue kesÀ DeOeerve ve nesves Jeeues cenekeÀeue nQ, meoe peeieleer p³eesefle nQ, ye´ïee-efJe<Ceg-MebkeÀj kesÀ Yeer j®eef³elee ef$ecetefle& nQ, leermeje ves$e He´oeve keÀjves Jeeues nQ~ ®esleve efMeJeeue³e nw HejceOeece iegCeeW kesÀ meeiej efHelee Hejceelcee mele-ef®eÊe-DeevevomJeªHe nQ, HelLejyegef× JeeueeW keÀes Heejme keÀjles nQ, ceeveJe keÀes osJe yeveeves Jeeues, efoJ³e yegef× kesÀ oelee, Yeei³eefJeOeelee, Heeflele HeeJeve nQ~ keÀce&ieefle kesÀ %eelee, pevce-
cejCe jefnle, cegefkeÌle-peerJevcegefkeÌle oelee nQ~ osn-DeefYeceeve Deewj efJekeÀejeW keÀer ef®elee mes peueer ngF& ceeveJe Deelcee keÀes %eeve-ef®elee Hej efyeþe Meeefvle Deewj Meerleuelee He´oeve keÀjles nQ~ YeieJeeve keÀnles nQ, efJekeÀejeW kesÀ ieús keÀer Deesj yenles mebkeÀuHe ªHeer peue keÀes, F&MJejer³e %eeve-³eesie kesÀ yeue mes HejceOeece keÀer Deesj ues peeDees lees ceQ legcnW meye HeeHeeW mes cegkeÌle keÀj otBiee~ efMeJeefHelee keÀer ³eeoieej He´eflecee efMeJeefuebie Hej peue lees pevce-pevce ®eæ{e³ee Hej Deye YeieJeeve keÀnles nQ, HejceOeece ªHeer efMeJeeue³e ceW efJejepeceeve ®esleve efMeJe Hej ceve kesÀ mebkeÀuHeeW keÀe peue ®eæ{eDees lees ceQ legcnW Meeefvle, megKe, HeefJe$elee mes YejHetj keÀj otBiee~ Meeefvle nw SkeÀ mebkeÀuHe keÀer otjer Hej HeefJe$elee ner megKe-Meeefvle keÀer peveveer nw~ pewmes mJe®ílee ner mJeemL³e keÀer peveveer nw, Gmeer He´keÀej ceve keÀes meJe& ieboer Je=efÊe³eeW ªHeer ®etneW keÀer Gíue-ketÀo mes cegkeÌle keÀj osves Hej ner FmeceW Meeefvle keÀe Jeeme neslee nw~ Meeefvle kesÀJeue SkeÀ mebkeÀuHe keÀer otjer Hej nw~ yeouee uesvee DeMeeefvle nw, ceeHeÀ keÀjvee Meeefvle nw~ otmejs keÀes yeoueves keÀe mebkeÀuHe DeMeeefvle nw, mJe³eb keÀes yeoue uesvee Meeefvle nw~ Hejef®evleve, Heje³ee ef®evleve, Hegjevee ef®evleve DeMeeefvle nw, mJe keÀe ef®evleve, Jele&ceeve keÀe ef®evleve Meeefvle nw~ uesves keÀer ueeuemee DeMeeefvle nw, osves keÀer YeeJevee Meeefvle nw~ DeveskeÀeW ceW yegef× ueieevee DeMeeefvle nw, SkeÀ ceW yegef× keÀe efveJesMe keÀj Gme SkeÀ meJeex®®e kesÀ iegCeeW keÀer ceefncee keÀjvee ner Meeefvle nw~