8.Gyanamrit August 2018 by Brahma Kumaris Magazine

mebpe³e keÀer keÀuece mes

Deelce-efJeMJeeme

meb meej kesÀ Fefleneme keÀes Heæ{ves mes Helee ueielee nw efkeÀ efkeÀmeer J³eefkeÌle, meceepe

DeLeJee osMe keÀer meHeÀuelee keÀe SkeÀ cegK³e keÀejCe Deelce-efJeMJeeme jne nw~ keÀnles nQ efkeÀ SkeÀ yeej DekeÀyej ves yeerjyeue mes Hetíe Lee efkeÀ ueæ[eF& ceW Me$eg kesÀ efJe©× keÀece Deeves Jeeuee meyemes yeæ[e Meðe keÀewve-mee nw? leye yeerjyeue ves efkeÀmeer mLetue Mem$e keÀe veece ve ueskeÀj Deelce-efJeMJeeme keÀes ner meyemes yeæ[e Meðe yelee³ee Lee~ pees yeele Gmeves ³eg× kesÀ He´mebie ceW meHeÀuelee kesÀ efue³es keÀner Leer, Jen JeemleJe ceW mebmeej kesÀ njskeÀ #es$e ceW ®eefjleeLe& nesleer nw~ efkeÀmeer ves me®e keÀne nw efkeÀ `ceve kesÀ nejs nej nw, ceve kesÀ peerles peerle~' efpevekesÀ ceve ceW Deelce-efJeMJeeme keÀe ðeesle keÀYeer metKelee veneR, Jes DevleleesielJee efJepe³e ceeuee mes megMeesefYele nesles nQ~ Jes ve kesÀJeue mJe³eb meHeÀuelee Deewj efmeef× keÀes HeéHle nesles nQ yeequkeÀ DeHeves mecHeke&À ceW Deeves Jeeues peve-ceve keÀes Yeer Gcebie, Glmeen leLee Deelce-efJeMJeeme keÀer Heýeue YeeJevee mes Yej osles nQ~ Jes DeHeves efke´À³eelcekeÀ peerJeve mes otmejeW keÀes Yeer èfveM®e³eelcee efJepe³eeqvle' keÀe Deveceesue Heeþ Heæ{e osles nQ~ Jes HeÝeg kesÀ Deeies ³en HeéLe&vee keÀjles ngS veneR megves peeles efkeÀ HeÝeg GvnW keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe, ceesn Fl³eeefo mes ígæ[eSB yeequkeÀ Jes Deelce-efJeMJeeme mes leLee Gme HejceefHelee Hejceelcee keÀer mene³elee ceW efveM®e³e keÀjkesÀ meHeÀuelee kesÀ ceeie& Hej ¢æ{leeHetJe&keÀ efoveeW-efove Deeies yeæ{les ®eues peeles nQ~ jecee³eCe keÀer keÀLee ceW SkeÀ He´mebie Deelee nw efpemekeÀe YeeJe ³en nw efkeÀ jece kesÀ mesJekeÀ nvegceeve ³eÐeefHe Demeerce yeue mes ³egkeÌle Les leLeeefHe Jes keÀYeer-keÀYeer DeHeveer MeefkeÌle³eeW keÀes Yetue peeles Les Deewj Ssmeer eqmLeefle ceW efkeÀmeer keÀefþve keÀe³e& keÀes keÀjves ceW meenme keÀer keÀceer DevegYeJe keÀjles Les~ Hejvleg, keÀesF& GvekesÀ yeue keÀer GvnW Hegveë mce=efle efoueelee Lee lees GveceW Hegveë Deelce-efJeMJeeme keÀe DeeefJeYee&Je nes peelee Lee, leye Jes mJe³eb keÀes DemeeOeejCe MeefkeÌle mes mecHevve DevegYeJe keÀjles Les Deewj keÀefþve-mes-keÀefþve keÀe³e& mecHevve keÀj uesles Les~ Deelce-efJeMJeeme keÀe ³en DeLe& veneR nw efkeÀ eqmLeefle keÀe Hetjer lejn cetu³eebkeÀve efkeÀ³es efyevee leLee GmekesÀ HeefjCeeceeW keÀes mees®es efyevee ner nce keÀce& kesÀ efueS ketÀo Heæ[W~ peesMe ³eefo DekesÀuee nes lees ceveg<³e keÀes mebkeÀì ceW [eue oslee nw Hejvleg ³eefo nesMe Yeer meeLe nes lees yeæ[s keÀefþve keÀe³e& Yeer meOe peeles nQ~ Deleë nceceW efpelevee ner Heýeue SJeb Deìtì Deelce-efJeMJeeme nes Gleveer ner nceceW keÀce& kesÀ HeefjCeece keÀes MeerIe´lee mes peeveves keÀer MeefkeÌle Yeer nesveer ®eeefnS~ efpelevee ner ceve ceW Deelce-efJeMJeeme nes, ³eefo Gleveer ner iecYeerjlee Yeer nes lees nce ueesieeW kesÀ mvesn-Yeepeve Yeer yeve mekeÀles nQ Deewj otmejeW keÀe DeeMeerJee&o Heeles ngS efveM®e³e ner meHeÀuelee kesÀ HeébieCe ceW He´JesMe Hee mekeÀles nQ~

Dece=le-met®eer ± j#eeyevOeve-SkeÀ..(mebHeeokeÀer³e) .....4 ± oeoer peer keÀer DeefJemcejCeer³e .......7 ± keÀleue keÀjs (keÀefJelee) ..............9 ± He´Mve nceejs, GÊej oeoer peer kesÀ ..10 ± DeHeves mebkeÀuHe kesÀ j®eef³elee ......12 ± yeeyee keÀer kegÀefì³ee ceW Ieefìle .....13 ± He$e mebHeeokeÀ kesÀ veece........... 14 ± me®®ee oesmle keÀewve? ............15 ± peeie! peeie! j#ee keÀj(keÀefJelee)....18 ± Þe×ebpeefue.....................18 ± yesno keÀer Jewjei³e Je=efÊe ..........19 ± Þe×ebpeefue.....................21 ± ceefnuee meMeefkeÌlekeÀjCe ..........22 ± Feqvê³eeW keÀer iegueeceer..............24 ± Gmeves cegPes {tBæ{ efue³ee (keÀefJelee)... 25 ± keÌ³ee iegmmee menpe Deewj .......... 26 ± meef®e$e mecee®eej .............. 29 ± YeieJeeve keÀes keÌ³ee peJeeye oesies!.. 30 ± meef®e$e mecee®eej .............. 32 ± ³egie He´yeesOeveer yeeleW SkeÀ.........34

meom³elee MegukeÀ Jeeef<e&keÀ DeepeerJeve

Yeejle efJeosMe 100 /- 1,000/2,000 /- 10,000/-

MegukeÀ `%eeveece=le' kesÀ veece mes [^eHeÌì ³ee F&ceveerDee@[&j Üeje Yespeves nsleg Helee nw`%eeveece=le', %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve307510 (Deeyet jes[) jepemLeeve, Yeejle~ For Online Subscription Bank Name : State Bank of India A/c Holder Name : Gyanamrit A/c No. : 30297656367 Branch Name: PBKIVV, Shantivan IFSC Code : SBIN0010638 DeefOekeÀ peevekeÀejer kesÀ efueS mecHeke&À met$e ë Mobile: 09414006904, 09414423949 Email : hindigyanamrit@gmail.com : omshantipress@bkivv.org

mecHeeokeÀer³e ..

j#eeyevOeve ö SkeÀ ceerþer He´efle%ee

S keÀ jepee DeHeves peue³eeve mes ³ee$ee keÀjles ngS peye SkeÀ

íesìs-mes ÜerHe kesÀ Heeme mes iegpejs lees GvnW SkeÀ veejer keÀer ®eerlkeÀej megveeF& oer~ jepee DeHeves mesJekeÀeW kesÀ meeLe Gme Deesj oewæ[ Heæ[s efpeOej mes DeeJeepe Dee jner Leer~ GvneWves osKee, kegÀí om³eg SkeÀ m$eer keÀes Heerì jns Les~ ðeer keÀn jner Leer, og<ìes, ceQ Yeejleer³e veejer ntB, Meerue cesje Oece& nw, ceQ legcnejer og<ìlee kesÀ Deeies PegketBÀieer veneR, ®eens cesjs He´eCe ner keÌ³eeW ve ues uees~ jepee kesÀ ueuekeÀejves Hej om³eg Yeeie Keæ[s ngS~ jepee ves Gme ðeer kesÀ meceerHe peekeÀj Hetíe, Yeês, DeeHekeÀe HeefjJeej keÀneB nw, ceQ DeeHekeÀes JeneB HengB®ee oslee ntB~ ðeer yeesueer, jepeve, om³egDeeW ves cesjs Heefle keÀes ceej efo³ee nw, cesjs Heg$e cegPes íesæ[keÀj Henues ner Deueie nes ®egkesÀ nQ, Deye ceQ efkeÀme HeefjJeej kesÀ meeLe jntBieer? jepee ves keÀne, FmekeÀe He´yevOe nce DeHeves jep³e ceW HengB®ekeÀj keÀj oWies~ FmekesÀ yeeo Gme ðeer keÀes meeLe ueskeÀj jepee DeHeveer jepeOeeveer keÀer Deesj ®eue Heæ[s~ jepeOeeveer ceW jepee keÀe YeJ³e mJeeiele ngDee~ GHeeqmLele peve mecegoe³e ceW cev$eer, meeceble, meYeemeo, Deece pevelee Deeefo meye Les~ jepee ves Gme ðeer mes keÀne, Yeês, Fve DeeievlegkeÀeW ceW mes legce efpemes DeHeves Heefle-Heg$e kesÀ ªHe ceW ®egvevee ®eenes, ®egve mekeÀleer nes~ legcnejs megKeer peerJeve kesÀ efueS ceQ meejer J³eJemLeeSB pegìe mekeÀlee ntB~ ðeer keÀer DeeBKeW íuekeÀ GþeR~ Gmeves keÀne, `jepeve, cesje Heefle Lee, efpemeves cegPes DeHeveer Jeemevee mes pekeÀæ[e, cegPes Iej keÀer ®eejoerJeejer ceW yebo keÀj cesje mJeemL³e uetìe~ cegPes Ssmee Yeer veneR 4

jnves efo³ee efkeÀ ceQ Deeleleeef³e³eeW keÀe cegkeÀeyeuee keÀj mekeÀleer~ DeefMe#ee, De%eeve ceW pekeÀæ[er jn ieF& ceQ~ Heefle keÀer He´Jeb®evee ves cegPes oemeer yeveekeÀj íesæ[ efo³ee~ FmeefueS Deye cegPes Heefle veneR ®eeefnS~' `Deewj Heg$e' Gmeves Deeies keÀne, `Heg$eeW keÀes ceQves DeHeveer osn keÀe meeje jme-jkeÌle efHeuee efo³ee, mJe³eb keÀ<ì Pesues, Hej GvekeÀer mesJee, efMe#ee Deewj Heeueve-Hees<eCe ceW keÀceer ve Deeves oer~ Jener Heg$e peye yeæ[s ngS lees Gvemes Flevee Yeer veneR yeve Heæ[e efkeÀ ieeæ{s mebkeÀì ceW cesjer j#ee keÀjles~ Ssmes ke=ÀleIve Heg$e ueskeÀj Yeer Deye ceQ keÌ³ee keÀªBieer?' `neB, pees cesjs Meerue, cesjs Oece& keÀer j#ee keÀj mekesÀ cegPes Ssmes meenmeer Deewj ®eefj$eJeeve YeeF& keÀer DeeJeM³ekeÀlee DeJeM³e nw, ³eefo DeeHe keÀj mekeÀles nQ, lees cesjs efueS SkeÀ YeeF& keÀer ner J³eJemLee keÀj oW~' jepee ves GHeefmLele pevemecetn Hej DeeBKeW oewæ[ekeÀj osKee, meyekeÀer DeeBKeW PegkeÀer ngF& LeeR~ jepee ves keÀne, `yenve DeeDees, legce cesjs meeLe ®euees, FveceW Ssmee keÀesF& YeeF& efoKeeF& veneR oslee, pees legcneje G×ej keÀj mekesÀ~' Gme ðeer Deewj jepee keÀer DeeBKeW Deye Yeer {tBæ{ jner nQ, kegÀí Ssmes YeeF& efceueW, pees DeHeves osMe keÀer veejer keÀes DebOeefJeMJeeme, ªæ{erJeeo Deewj Del³ee®eeefj³eeW kesÀ yebOeve mes ígæ[e mekeWÀ~ Heefle Deewj Heg$e yeveves kesÀ efueS lees ³eneB meye lew³eej nQ Hejvleg YeeF& keÀe Yeej mebYeeueves kesÀ efueS Deepe SkeÀ Yeer J³eefkeÌle lew³eej veneR neslee~ j#eeyevOeve keÀe l³eesnej Ssmes ner YeeF³eeW keÀer Keespe keÀe

peye nce ueesieeW keÀer keÀcepeesjer keÀe ef®ebleve keÀjles nQ lees Jen keÀcepeesjer nceejs ef®eÊe Hej yewþ peeleer nw~

Deiemle 2018

%eeveece=le l³eesnej nw~ keÀnves keÀes lees 130 keÀjesæ[ keÀer Deeyeeoer Jeeues Fme osMe ceW keÀCe-keÀCe ceW YeeF& Yejs Heæ[s nQ Hej Yeeræ[ Heæ[ves Hej pees Yeej njW, Ssmes efkeÀleves nQ? Demegjef#ele kesÀJeue veejer ner veneR nw efHeíues DeeOes keÀuHe mes YeeF³eeW keÀer keÀueeF³eeB mepeleer DeeF& nQ Deewj yenveeW keÀer ieeso GHenejeW mes Yejleer DeeF& nw Hejvleg Demegj#ee keÀe ceB[jelee mee³ee peme keÀe leme nw~ Ssmee veneR nw efkeÀ kesÀJeue veejer ner Demegjef#ele nw~ DekesÀueer veejer Demegjef#ele leye nesleer nw peye GmekeÀe DeeqmlelJe vej mes efyeukegÀue DeueieLeueie neslee~ meceepe ªHeer ceeuee ceW vej Deewj veejer ªHeer ceCekesÀ Fme He´keÀej iegBLes nQ efkeÀ FvekeÀes Deueie-Deueie efkeÀ³ee ner veneR pee mekeÀlee~ efkeÀmeer veejer Hej peye keÀesF& Heg©<e Del³ee®eej keÀjlee nw lees SkeÀ He´keÀej mes Jen Heg©<e keÀes Yeer Iee³eue keÀjlee nw~ Jen Heg©<e Gme veejer keÀe efHelee, Heg$e, Heefle ³ee YeeF& keÀesF& Yeer nes mekeÀlee nw~ Deewj peye keÀesF& veejer efkeÀmeer Heg©<e Hej Del³ee®eej keÀjleer nw lees SkeÀ He´keÀej mes Jen veejer keÀes Yeer Iee³eue keÀjleer nw~ Jen veejer Gme Heg©<e keÀer ceelee, yenve, Helveer ³ee Heg$eer keÀesF& Yeer nes mekeÀleer nw~ YeieJeeve ves efkeÀ³ee Lee Heéfle%eeye× Jele&ceeve HeefjJesMe ceW Ssmee ueielee nw efkeÀ nceW YeeF&-yenve keÀer oerJeej nìekeÀj, j#ee met$e keÀes Deelcee kesÀ mlej Hej ues peevee ®eeefnS peneB SkeÀ Deelcee otmejer Deelcee keÀes Oeeies mes veneR, SkeÀ ceerþer Heéfle%ee mes yeeBOes Deewj yeBOes efkeÀ ceQ legcnejs mecceeve keÀer j#ee keÀªBiee, legce cesjs mecceeve keÀer j#ee keÀjes~ Fme l³eesnej keÀe DeeefokeÀeueerve ªHe Ssmee ner Lee~ peiele kesÀ yeerpeªHe Hejceelcee efMeJe ves mJe³eb Oejleer Hej GlejkeÀj DeelceeDeeW keÀes Heéfle%eeye× efkeÀ³ee Lee efkeÀ SkeÀ-oes keÀes DeeeqlcekeÀ ªHe ceW osKees, YeeF&-YeeF& keÀer ¢eq<ì mes osKees~ osn DeefYeceeve keÀer oerJeej Hejceelcee efHelee keÀer ³en efMe#ee DeeOeekeÀuHe ®eueer~ mele³egie Deewj $eslee³egie ceW ceeveJe ves ceeveJe kesÀ meeLe H³eej pelee³ee Deewj iee³e leLee Mesj ves Yeer SkeÀ Ieeì Hej Heeveer Heer³ee Hejvleg Deiemle 2018

DeeOeekeÀuHe yeerle peeves kesÀ yeeo ÜeHej ³egie kesÀ Deeieceve Hej Üwle YeeJe Dee ie³ee~ vej Deewj veejer ceW Yeer MeejerefjkeÀ yeveeJeì kesÀ DeeOeej Hej Yeso keÀer oerJeej Keæ[er nes ieF& efpemes otmejs MeyoeW ceW nce osn DeefYeceeve keÀer oerJeej keÀn mekeÀles nQ~ keÀefue³egie Deeles-Deeles Yeso keÀer oerJeej Fleveer ceesìer nes ieF& nw, pees Fmes meeue ceW SkeÀ yeej cevee³ee peeves Jeeuee j#eeyevOeve keÀe l³eesnej leesæ[ves ceW DemeceLe& nw~ ÜeHej ³egie ceW ngDee Fme He´Lee keÀe DeejcYe mebieerlece³e jeKeer, nerjeW keÀer jeKeer, meesves Deewj ®eeboer keÀer jeKeer, efmeueces-efmeleejeW mes peieceieeleer jeKeer, veesìeW keÀer jeKeer ö ³es meye lees jeKeer kesÀ DeeOegefvekeÀ ªHe nQ Hejvleg Heé®eerve keÀeue ceW, ÜeHej³egie ceW peye Fme He´Lee keÀe HeéjcYe ngDee Lee leye lees keÀ®®es metle kesÀ Oeeies keÀes ner keÀueeF& Hej yeeBOekeÀj jepee keÀes ³ee Deece veeieefjkeÀ keÀes Þes<þ keÀceeX kesÀ efueS Heéfle%eeye× efkeÀ³ee peelee Lee~ YeefkeÌlekeÀeue kesÀ HeéjcYe mes ceveeS peeves Jeeues Fme l³eesnej keÀes meeue ceW, efove lees leye Yeer SkeÀ ner efo³ee peelee Lee Hejvleg Gme SkeÀ efove ceW ueer ieF& Heéfle%ee Je<e& Yej ®eueleer Leer~ keÀ®®es Oeeies keÀer Heéfle%ee ceW Fleveer leekeÀle Leer~ Hejvleg Deepe ®ecekeÀleer-ocekeÀleer jeKeer keÀer ®ekeÀe®eeQOe ceW Kees³ee ceeveJe FmekesÀ Heerís efíHes jnm³e keÀes efJemce=le keÀjves ceW SkeÀ efove keÀer Yeer osjer veneR ueieelee~ me®e lees ³en nw efkeÀ jeKeer kesÀ me®®es jnm³e mes DeJeiele ner veneR nes Heelee nw~ leYeer lees Deepe, vej peeefle ³ee veejer peeefle efkeÀmeer keÀer Yeer ceeve-ce³ee&oe megjef#ele veneR nw~ cegPes DeHevee YeeF& yevee uees FmeceW oes<e efkeÀmeer keÀe Yeer veneR nw~ DeelceeSB mele³egie mes keÀefue³egie lekeÀ pevce-Hegvepe&vce keÀer ³ee$ee keÀjles-keÀjles MeefkeÌlenerve nes ieF& nQ~ pewmes SkeÀ keÀcepeesj, otmejs keÀcepeesj keÀes meneje veneR os mekeÀlee, Jewmeer ner eqmLeefle meYeer DeelceeDeeW keÀer nes ®egkeÀer nw~ Deleë menejsoelee HeÝeg keÀes Oejleer Hej Deevee Heæ[lee nw~ Jes DeekeÀj keÀnles nQ, Fme Deeqvlece pevce ceW cegPes DeHevee YeeF& yevee uees~ ceQ lees DeMejerjer ntB~ cegPes mLetue jeKeer mes veneR Jejved me®®es, HeefJe$e Yeéle=YeeJe mes yeebOe uees, ceQ yebOe peeTBiee

JeeCeer GHeosMe osleer nw Hej J³eJenej GHe®eej keÀjlee nw

%eeveece=le Deewj legcnejs mebkeÀuHe cee$e kesÀ Dee»eve mes mJe³eb j#ekeÀ yeve peeTBiee ³ee efkeÀmeer keÀes j#ee kesÀ efveefceÊe yevee otBiee~ DeeHe DeHeveer j#ee keÀe Yeej cegPe Hej íesæ[ oes Deewj efveeqM®eble nes peeDees~ ³en meefvOe ³egie ®eue jne nw YeieJeeve efMeJe efvejekeÀej nQ, pevce-cejCe jefnle nQ~ Hejvleg me=eq<ì keÀe Yeej njves Deewj DeMekeÌleeW keÀes MeefkeÌle osves keÀe Yeej Gþeves kesÀ efueS GvnW HejkeÀe³ee He´JesMe keÀer efJeefOe Üeje Oejleer Hej DeJeleefjle nesvee Heæ[lee nw~ GvekesÀ DeJeleefjle nesves keÀe mece³e nw HeeHee®eej, ogje®eej mes Yeje keÀefue³egie kesÀ Devle keÀe mece³e, pees efkeÀ Deye ®eue jne nw~ Hejvleg GvekesÀ DeJeleefjle nesles ner, Fmeer keÀefue³egie kesÀ yeer®e SkeÀ veS ³egie keÀe Deeieepe nes peelee nw efpemes mebiece³egie ³ee meeqvOe³egie Yeer keÀnles nQ, efpemekeÀe DeLe& nw peeles ngS keÀefue³egie Deewj Deeles ngS mele³egie kesÀ yeer®e keÀe ³egie~ Jele&ceeve mece³e Jener ³egie ®eue jne nw~ Me$eg nQ keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe...... Fme íesìs-mes ³egie ceW, Oejleer Hej DeJeleefjle YeieJeeve, Gve DeelceeDeeW kesÀ meccegKe, pees GvnW Hen®eeve uesleer nQ, He´efleHeue veS-veS ®eefj$e He´keÀì keÀjles nQ~ GveceW mes ner GvekeÀe SkeÀ ®eefj$e nw YeeF& kesÀ ªHe keÀe~ Jes mebkeÀuHeeW, He´keÀcHeveeW Deewj ceOegj ceneJeekeÌ³eeW kesÀ ceeO³ece mes Deelcee keÀes YeeF& kesÀ H³eej keÀe, yeue keÀe, meeLe keÀe, men³eesie keÀe, megj#ee keÀe DevegYeJe keÀje osles nQ~ Jes Demegjef#ele keÀjves Jeeues Me$egDeeW kesÀ He´efle Yeer Deelcee keÀes meeJeOeeve keÀj osles nQ~ ³es Me$eg nQ keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe, ceesn, DenbkeÀej Deewj Fve Me$egDeeW kesÀ met#ce DebMe leLee FvekesÀ yeeueye®®es pewmes efkeÀ F&<³ee&, veHeÀjle, ®egieueer, Hejef®evleve, Deeuem³e Deeefo~ HeeB®e efJekeÀejeW keÀes FvekeÀer JebMeeJeueer meefnle peerlees YeieJeeve keÀnles nQ, keÀesF& Yeer vej ³ee veejer, efkeÀmeer kesÀ Yeer Me$eg veneR nQ~ vej ³ee veejer Mejerj ceW ceewpeto meYeer DeelceeSB cesjs Heg$e nQ, DeeHeme ceW YeeF&-YeeF& nQ, Jes SkeÀ-oes kesÀ Me$eg kewÀmes nes 6

mekeÀles nQ? Hejvleg ³es ogMceve efJekeÀej peye Deelcee ceW He´JesMe keÀj peeles nQ lees ³es SkeÀ Deelcee keÀes, otmejer Deelcee mes ueæ[JeekeÀj GmekeÀe Me$eg yevee osles nQ; YeeF& keÀes YeeF& kesÀ efJejesOe ceW Keæ[e keÀj osles nQ~ Deleë Fve HeeB®eeW efJekeÀejeW keÀes, FvekeÀer JebMeeJeueer meefnle DeeHe peerlees~ Fme efJe<e³e ceW ceQ legcneje meoe ceooieej ntB~ legce efJepe³e keÀe mebkeÀuHe keÀjles ngS SkeÀ keÀoce Deeies yeæ{eDees, ceQ npeej keÀoceeW mes legcnejer ceoo keÀªBiee~ JeemleJe ceW keÀueeF& Hej yebOee Oeeiee Fve HeeB®eeW efJekeÀejeW keÀes peerleves keÀe ner He´leerkeÀ nw~ osn keÀes ve osKe, Deelcee ceefCe keÀes osKees Deleë j#eeyevOeve keÀe DeLe& nw Deelcee keÀer meJee¥ieerCe j#ee (leve, ceve, Oeve, peve, ®eefj$e, Oece&, ceeve, Heo Deeefo) kesÀ efueS HejceefHelee Hejceelcee efMeJe keÀer Deesj mes yeebOee ie³ee yevOeve~ ³en ce³ee&oe keÀe yevOeve nw, meodiegCeeW keÀe yevOeve nw, Meg× ¢eq<ì, Je=efÊe, ke=Àefle keÀe yevOeve nw~ FmeerefueS cemlekeÀ Hej efleuekeÀ ueiee³ee peelee nw pees mevosMe oslee nw efkeÀ efceÆer keÀer osn keÀes ve osKe, cemlekeÀ Hej peieceieeleer ceefCe keÀes osKees Deewj njskeÀ Deelcee YeeF& mes DeeeqlcekeÀ mvesn jKees~ cegKe ceerþe keÀjeves kesÀ Heerís YeeJe nw efkeÀ njskeÀ Deelcee YeeF& kesÀ He´efle megketÀve osves Jeeues ceerþs Je®eve yeesuees~ Devoj keÀer yegjeF³eeB efHelee Hejceelcee keÀes DeefHe&le keÀj osvee ner Fme l³eesnej keÀer me®®eer Ke®eea nw~ F&MJejer³e keÀÊe&J³e kesÀ ³eeoieej ªHe ceW, meeue ceW SkeÀ efove ceveeS peeves Jeeues j#eeyevOeve keÀer efMe#eeDeeW keÀes nce He´efleefove mce=efle ceW jKeW lees Jees efove otj veneR peye megj#ee keÀe Yeej Gþeves Jeeues YeeF³eeW mes ³en me=eq<ì megmeefppele nes Gþsieer~ me®e lees ³en nw efkeÀ Ssmee me=eq<ì ceW efHeÀj megj#ee keÀe keÀesF& Yeej jnsiee ner veneR~

ye´.kegÀ. Deelce He´keÀeMe

nce pees Heæ{les, megveles, osKeles nQ, Jen nceejs ef®eÊe Hej yewþ peelee nw~ pees ef®eÊe Hej yewþlee nw Jen ef®ebleve keÀe efnmmee yeve peelee nw~ ef®ebleve nceejs keÀce& ceW Deelee nw Deewj keÀce& mes Yeei³e yeve peelee nw~ O³eeve mes Heæ{W, megveW, osKeW, DeeHekeÀe Yeei³e yeve jne nw DeefYeceeve keÀer peerle yengle íesìer nw Hej nej yengle uebyeer Deiemle 2018

HegC³eefleefLe Hej efJeMes<e-

oeoer peer keÀer DeefJemcejCeer³e ³eeoW ye´ïeekegÀceej DeesceHe´keÀeMe, ceefæ{³ee, meeqC[uee, njoesF& ( G.He´.)

jepe³eesefieveer oeoer He´keÀeMeceefCe

Lee~ yeæ[s YeeF& meenye Gme MJesle JeðeOeejer YeeF& mes yeesues, YeeF& peer keÀe peerJeve nce meYeer kesÀ efueS meenye, Leesæ[e ©keÀ peeF³es~ yeeuìer YejkeÀj Dee pee³es leye ®eues DeeoMe& ªHe jne nw~ ye´ïee yeeyee kesÀ peevee~ keÀefue³egieer jerefle-efjJeepe kesÀ Devegmeej, keÀneR peeves keÀes DeJ³ekeÌle nesves kesÀ yeeo Fme yesno ³e%e lew³eej J³eefkeÌle kesÀ meeceves ³eefo keÀesF& Keeueer yeeuìer ueskeÀj Dee keÀe vesle=lJe oeoer peer ves efpeme pee³es lees Gmes DeMegYe ceevee peelee nw~ Jen MJesle JeðeOeejer YeeF& kegÀMeuelee kesÀ meeLe efkeÀ³ee, Jen nce peer leHeekeÀ mes yeesues, ceQ ³en kegÀí veneR ceevelee ntB keÌ³eeWefkeÀ cesje meYeer kesÀ efueS DevegkeÀjCeer³e nw~ efoJ³e iegCeeW mes mecHevve oeoer peer YeieJeeve mes meerOee mecyevOe nw~ GvekeÀer Fme yeele mes YeeF& meenye keÀe J³eefkeÌlelJe DemeeOeejCe Lee~ GvnW osKekeÀj keÀesF& Yeer J³eefkeÌle Deewj MJesle JeðeOeejer YeeF& ceW yenme efíæ[ ieF& Deewj ³en yenme velecemlekeÀ ngS efyevee veneR jn mekeÀlee Lee~ cegPes Yeer oeoer peer kesÀ keÀjerye SkeÀ Iebìs ®eueer~ cesjs yeæ[s YeeF& peer ieerlee, jecee³eCe kesÀ meeLe kegÀí Heue efyeleeves keÀe meewYeei³e HeéHle ngDee nw~ DeeOeej Hej yeesueles Les Deewj Jen MJesle JeðeOeejer YeeF& F&MJejer³e %eeve kesÀ DeeOeej Hej~ DeeefKej nce ueesieeW keÀes nej ceeveveer Heæ[er Iej ceW meeeqlJekeÀlee keÀe ceenewue cesje pevce GÊej HeósMe kesÀ njoesF& efpeues kesÀ ceefæ{³ee ieeBJe ceW Deewj Jen MJesle JeðeOeejer YeeF& ieerlee HeeþMeeuee Hej Deeves keÀe meeOeejCe Deewj meeeqlJekeÀ yeéïeCe HeefjJeej ceW ngDee~ ueewefkeÀkeÀ ceW efveceb$eCe oskeÀj ®euee ie³ee~ otmejs efove nce ueesie ieerlee HeeþMeeuee HengB®es Deewj Gme YeeF& nce 5 YeeF& Deewj oes yenveW nQ~ meyemes íesìs YeeF& keÀes íesæ[keÀj nce ®eejeW YeeF& Deewj oesveeW yenveW F&MJejer³e %eeve ceW ®eue jns nQ~ ves ieerlee HeeþMeeuee ceW ueies ef®e$eeW Hej mecePeevee Megª efkeÀ³ee~ YeefkeÌle-YeeJevee Deewj Hetpee-Heeþ ceW cesjs meyemes yeæ[s Yeélee keÀvnw³ee SkeÀ kesÀ yeeo SkeÀ-SkeÀ keÀjkesÀ Jes ef®e$eeW Hej mecePeeles ie³es Deewj ueeue peer meyemes Deeies Les~ ceQ keÀesF& Hetpee-Heeþ veneR keÀjlee Lee nce ueesieeW ves Hetjer HeóMe&veer O³eeve oskeÀj mecePeer Deewj JeeHeme Iej Hejvleg yeæ[s YeeF& keÀes ieerlee Je jecee³eCe Heæ{les osKekeÀj ceve ceW Fve Dee ie³es~ meeHleeefnkeÀ keÀesme& keÀjves kesÀ yeeo F&MJejer³e %eeve Hetjer ieb́LeeW kesÀ Heéfle GlmegkeÀlee peªj peeie´le nesleer Leer~ ®eejeW YeeF³eeW lejn mes yegef× ceW yewþ ie³ee~ Deleereqvê³e megKe keÀer DevegYetefle nesves ceW cesje ®eewLee vecyej nw~ cegPemes yeæ[s Yeélee H³eejs ueeue peer kesÀ meeLe-meeLe nce ueesie mecHetCe& efveM®e³e yegef× nes ie³es~ ceOegyeve HengB®eves keÀe meewYeei³e cencetoeyeeo (meerleeHegj) mesJeekesÀvê Hej meceefHe&le nQ~ meved 1990 kesÀ peveJejer ceeme ceW cegPes ceOegyeve HengB®eves keÀe Iej yewþs YeieJeeve efceues cegPes F&MJejer³e %eeve Iej yewþs meved 1988 ceW efceuee~ ceQ Deewj megDeJemej efceuee~ nceejer jnves keÀer J³eJemLee HeeC[Je YeJeve ceW cesjs yeæ[s Yeélee DeHeves ojJeepes Hej yewþs ngS Les, leYeer SkeÀ MJesle ngF&~ Meece keÀes 5 yepes oeoer peer mes efceueves kesÀ efueS nce JeðeOeejer J³eefkeÌle cesjs Iej kesÀ yeieue ceW jnves JeeueeW mes efceueves cesef[ìsMeve neue ceW HengB®es~ nceejs DeefleefjkeÌle Dev³e mesJeekesÀvêeW Dee³ee~ kegÀí osj ©keÀves kesÀ yeeo peye Jen J³eefkeÌle JeeHeme peeves mes Dee³es ngS YeeF&-yenveW Yeer oeoer peer mes efceueves kesÀ efueS JeneB kesÀ efueS Gþe, þerkeÀ Gmeer mece³e cegPemes yeæ[s Yeélee H³eejs ueeue yewþs Les~ Gme mece³e yeeyee efceueve kesÀ efove YeeF&-yenveeW keÀer peer Heeveer Yejves kesÀ efueS Keeueer yeeuìer ueskeÀj Iej mes efvekeÀue mebK³ee p³eeoe mes p³eeoe HeeB®e npeej lekeÀ ner HengB®e Heeleer Leer~ Heæ[s~ Gme mece³e Heeveer kegÀDeeW mes YejkeÀj Iej ues pee³ee peelee cegjueer keÌueeme Je yeeyee efceueve keÀe keÀe³e&ke´Àce DeesceMeeeqvle YeJeve peye F&<³ee& ceve ceW Deeleer nw lees cenevelee JeneB mes Ssmes iee³eye nes peeleer nw pewmes keÀYeer Leer ner veneR 7 Deiemle 2018

%eeveece=le

ceW neslee Lee~ oeoer peer Heeìea ceW Deeves Jeeues He´l³eskeÀ YeeF&-yenve mes efceueleer Leer~ oeoer peer mes He´Lece efceueve DeeefKej ceW nce ueesieeW keÀer Fvlepeej keÀer Ieefæ[³eeB meceeHle ngF¥~ oeoer peer ves cesef[ìsMeve ne@ue ceW He´JesMe efkeÀ³ee~ Gve Hej vepej Heæ[les ner ceQ lees DeJeekedÀ jn ie³ee~ Ssmee efoJ³e Je DeueewefkeÀkeÀ ®esnje ceQves peerJeve ceW Henueer yeej osKee Lee~ ne@ue ceW He´JesMe nesves kesÀ yeeo oeoer peer ves SkeÀ peien Hej Keæ[s neskeÀj, yewþs ngS meYeer yenveeW Je YeeF³eeW Hej vepej [eueer Deewj DeHeveer DeespemJeer JeeCeer ceW yeesueer, `Deleereqvê³e megKe Hetívee nes lees ieesHeerJeuueYe kesÀ ieesHe-ieesefHe³eeW mes Hetíes~' FmekesÀ yeeo meeceves ueies meesHesÀ Hej yewþ keÀj meYeer GHeeqmLele YeeF&-yenveeW mes efceueves ueieer~ cesjer Yeer yeejer Dee³eer Deewj ceQ oeoer peer kesÀ efyeuekegÀue Heeme HengB®e ie³ee~ oeoer peer keÀer ¢eq<ì efceueles ner Snmeeme ngDee efkeÀ ceQ peceerve Hej veneR yeequkeÀ nJee ceW Gæ[ jne ntB~ oeoer peer mes efceueve keÀe ³en cesje Henuee DevegYeJe Lee~ He´l³eskeÀ keÀes osleer Leer mvesn Yejer ¢ef<ì Fme F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e keÀer cegK³e He´MeeefmekeÀe nesves kesÀ veeles oeoer peer ceOegyeve Deeves-peeves Jeeueer Heeefì&³eeW keÀe Hetje O³eeve jKeleer Leer~ keÌueeme kesÀ mece³e oeoer peer ne@ue ceW GHeeqmLele meYeer YeeF&-yenveeW mes `jnves keÀe mLeeve þerkeÀ-þekeÀ efceuee?' DekeÌmej ³en Hetíe keÀjleer Leer~ oeoer peer kesÀ Ssmee Hetíves Hej neue ceW GHeeqmLele meYeer YeeF&-yenveW neLe efnueekeÀj oeoer peer keÀes peJeeye osles Les efpememes oeoer peer efveeqM®evle nes peeleer Leer~ peeves Jeeueer Heeefì&³eeW keÀes peeves kesÀ SkeÀ efove Henues meewieele osves keÀe keÀe³e&ke´Àce Yeer DeesceMeeeqvle YeJeve ceW jKee peelee Lee Deewj meewieele ueskeÀj meeceves mes iegpejves Jeeues He´l³eskeÀ YeeF&-yenve keÀes oeoer peer mvesn Yejer ¢eq<ì oskeÀj efJeoe keÀjleer Leer~ 8

ceOegyeve ceW mesJee keÀe megvenje DeJemej meved 1991 ceW cegPes HeeC[Je YeJeve ceW mesJee keÀjves keÀe megvenje DeJemej HeéHle ngDee~ SkeÀ yeej ceQ HeeC[Je YeJeve ceW keÀHeæ[eW kesÀ ieùj keÀes DekesÀues ner Gþeves keÀer keÀesefMeMe keÀj jne Lee~ ieùj Yeejer Lee FmeefueS yeej-yeej He´³eeme keÀjves Hej Yeer Jen cegPemes Gþ veneR jne Lee~ cegPemes kegÀí ner otjer Hej Keæ[er ngF& oeoer peer ³en osKe jner Leer~ GvneWves legjvle SkeÀ YeeF& mes keÀne efkeÀ Fme YeeF& keÀes meneje oes Deewj ³en keÀnles ngS mJe³eb ieùj keÀes neLe ueieeves kesÀ efueS Deeies yeæ{er~ leye lekeÀ Jen YeeF& cesjs Heeme HengB®e ®egkeÀe Lee~ efkeÀleveer efvejnbkeÀeefjlee Leer oeoer peer ceW! Fleves yeæ[s efJeMJe efJeÐeeue³e keÀer He´MeeefmekeÀe nesves kesÀ yeeJepeto Yeer oeoer peer ceW DenbkeÀej veececee$e Yeer veneR Lee~ Deepe keÀer ogefve³ee ceW SkeÀ íesìs-mes Heo Hej Deemeerve J³eefkeÌle Yeer jesye Deewj DenbkeÀej mes yeele keÀjlee nw~ oeoer peer keÀe Ssmee efvejnbkeÀejer peerJeve osKeves keÀe cegPes Hejce meewYeei³e HeéHle ngDee nw~ oeoer peer keÀer ¢eq<ì ceW DeeeqlcekeÀ YeeJe Lee oeoer peer meYeer keÀes DeeeqlcekeÀ YeeJe mes osKeleer Leer~ GvekeÀer ¢eq<ì ceW ve keÀesF& íesìe Lee, ve keÀesF& yeæ[e~ ve keÀesF& TB®e Deewj ve keÀesF& veer®e~ Jen meYeer keÀes meceeve ¢eq<ì mes osKeleer Leer ®eens Jen ceOegyeve efveJeemeer nes ³ee efkeÀmeer mesJeekesÀvê keÀer Fv®eepe&~ Jen meeOeejCe mes meeOeejCe ye´ïeekegÀceej keÀes Yeer yengle TB®eer ¢eq<ì mes osKeleer Leer~ cegPes ³eeo nw efkeÀ SkeÀ yeej DeesceMeeeqvle YeJeve mes keÌueeme ítìves kesÀ yeeo ceQ HeeC[Je YeJeve kesÀ HeébieCe ceW DeekeÀj SkeÀ keÀesves ceW Keæ[e nes ie³ee~ cegPemes kegÀí otjer Hej ner SkeÀ efJekeÀueebie YeeF& Jnerue ®es³ej Hej yewþe Lee~ keÌueeme ítìves kesÀ yeeo meYeer YeeF&-yenveW HeeC[Je YeJeve ceW He´JesMe keÀj jns Les~ yeæ[e ner ceveceesnkeÀ ¢M³e Lee~ kegÀí ner #eCeeW ceW oeoer He´keÀeMeceefCe peer ves Yeer HeeC[Je YeJeve ceW He´JesMe efkeÀ³ee~ oeoer peer

%eeve keÀer DevegMebmee (DevegkeÀjCe) ner GmekeÀer JeemleefJekeÀ He´Mebmee nw

Deiemle 2018

%eeveece=le

kesÀ neLe ceW megvoj iegueeye keÀe HetÀue Lee~ HeeC[Je YeJeve ceW JeefCe&le keÀLeeSB Fme mebiece³egie keÀer ner ³eeoieejW nQ~ ceevees oeoer peer He´JesMe keÀjles ner oeoer peer keÀer ¢eq<ì Jnerue ®es³ej Hej yewþs (ceneJeerj) cegPe Deelcee ªHeer meerlee mes keÀn jner neW efkeÀ Ieyejevee Gme YeeF& Hej Heæ[er~ oeoer peer DeekeÀj meerOes GvekesÀ Heeme veneR~ efMeJeyeeyee (jece) Dee ®egkesÀ nQ~ Jes peuo ner jeJeCe keÀes ceejkeÀj ©keÀ ieF& Deewj mvesn Yejer ¢eq<ì osles ngS iegueeye keÀe HetÀue meYeer (Deelcee ªHeer meerleeDeeW) keÀes DeHeves meeLe ues pee³eWies~ lees Ssmeer GvekeÀes Lecee efo³ee~ efHeÀj ¢eq<ì oskeÀj, cegmkeÀjeles ngS neLe ceneve, keÀce&þ, l³eeieer, leHemJeer oeoer peer keÀes GvekeÀer 12JeeR efceueekeÀj Deeies yeæ{ ieF&~ ³en kewÀmee efoJ³e-DeueewefkeÀkeÀ HegC³eefleefLe Hej keÀesefì-keÀesefì DeefYevevove Je He´Ceece keÀjlee ntB~ v vepeeje Lee~ efkeÀlevee mvesn Je Demeerce H³eej Lee oeoer peer ceW~ DeeeqlcekeÀ mvesn Deewj ªneefve³ele mes Yeje oeoer peer keÀe ®esnje efkeÀlevee DeekeÀ<e&keÀ Lee! ye´.kegÀ. efveefJe&keÀej veje³eve ÞeerJeemleJe, efceefÞeKe leerLe& (G.He´.) kegÀceejeW keÀer kegÀceejkeÀe oeoer veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~ SkeÀ yeej kegÀceejeW keÀer Yeùer ceW cegPes ceOegyeve peeves keÀe osnYeeve ceW ueekeÀj cee³ee, keÌ³eeW vee kewÀmeer vekeÀue keÀjs~~ ®eevme efceuee~ kegÀceejeW keÀe efJeMes<e keÌueeme oeoer peer keÀes mebiece Hej ³eefo keÀleue ngDee, 21 pevce lekeÀ jesDeesies~ keÀjevee Lee~ oeoer peer ves ne@ue ceW HengB®eles ner DeHeveer megKe-Meeeqvle meye effíve pee³eWies, DeHevee Heo Yeer KeeDeesies~ DeespemJeer JeeCeer ceW keÀne efkeÀ kegÀceej mees ye´ïeekegÀceej mees efoJ³e iegCeeW mes mecHetCe& Les, Deye jeJeCe Yeer MekeÀue Oejs~ leHemJeer kegÀceej mees jepe$eÝef<e kegÀceej~ Ssmee keÀnles ngS oeoer veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~ peer ves neLe efnueeles ngS meYeer kegÀceejeW keÀe mJeeiele efkeÀ³ee~ cee³ee ªHe Ye³ebkeÀj j®ekeÀj, meyekeÀes vee®e ve®eeleer nw~ oeoer peer kesÀ efoue ceW kegÀceejeW kesÀ He´efle Demeerce H³eej ©mlece neskeÀj ³eg× nw keÀjleer, cenejLeer keÀes efiejeleer nw~ Lee~ oeoer peer peye kegÀceejeW keÀe keÌueeme uesleer Leer lees keÀne yegef× Ye´<ì nes ieF& meYeer keÀer, keÀece ve keÀesF& DekeÀue keÀjs~ keÀjleer Leer, cesje SkeÀ-SkeÀ kegÀceej YeeF& ceneJeerj nw~ SkeÀSkeÀ kegÀceej YeeF& DeHeves ®esnjs Deewj ®eueve mes yeeyee keÀe veece veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~~ HejceefHelee mebiece Hej DeekeÀj, jepe³eesie efmeKeueeles nQ~ jesMeve keÀjves Jeeuee nw~ Gme efove keÌueeme ceW oeoer peer ves mele³egie keÀer jepeeF& Keeeflej, meyekeÀes efJeefOe yeleeles nQ~ meYeer kegÀceejeW keÀes ªneveer peesMe Deewj Gcebie-Glmeen mes Yej ³eeo keÀjs Deewj ®eke´À ®eueeS, cegjueer Hej Yeer Deceue keÀjs~ efo³ee~ keÌueeme ítìves kesÀ yeeo oeoer peer ves nce meYeer kegÀceejeW keÀes SkeÀ-SkeÀ ®eeBoer keÀer Debietþer oer efpeme Hej efMeJeyeeyee veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~~ keÀe ef®e$e DebefkeÀle Lee~ efveM®e³eyegef× yeve keÀjkesÀ Deye legcnW Heæ{eF& Heæ{veer nw~ Debietþer uesles mece³e cegPes jecee³eCe ceW JeefCe&le Gme Ieìvee Iej-ie=nmLe ceW jn keÀjkesÀ, Deye keÀefþve leHem³ee keÀjveer nw~ HeefJe$elee nw keÀe³ece jKeveer, cee³ee efpelevee Yeer oKeue keÀjs~ keÀer ³eeo Dee ieF& peye jeJeCe meerlee peer keÀes njCe keÀjkesÀ uebkeÀe ues ie³ee Lee~ nvegceeve peer, meerlee peer keÀe Helee ueieeles- veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~~ ueieeles GvekesÀ Heeme HengB®es Deewj peye jece keÀer oer ngF& Debietþer HejceefHelee ye´ïee kesÀ Üeje, mJeefie&keÀ ogefve³ee j®ee jns~ meerlee peer keÀes YeWì keÀer lees meerlee peer keÀes Yejesmee nes ie³ee efkeÀ ceerþs ye®®es keÀn keÀjkesÀ Jees jepe³eesie nQ efmeKee jns~ cesjs jece Dee ®egkesÀ nQ Deewj uebkeÀe Hej ®eæ{eF& keÀjkesÀ, jeJeCe Þeercele Hej pees ®euesiee HekeÌkeÀe, Jen jepe mele³egieer Deìue keÀjs~ keÀes ceejkeÀj cegPes DeHeves meeLe JeeHeme peªj ues pee³eWies~ nce veneR efJekeÀej ceW peevee legcekeÀes, ®eens keÀesF& keÀleue keÀjs~ meYeer peeveles nQ efkeÀ JesoeW, MeeðeeW, HegjeCeeW Je jecee³eCe ceW osnYeeve ceW ueekeÀj cee³ee, keÌ³eeW vee kewÀmeer vekeÀue keÀjs~~ mel³e kesÀ efueS efkeÀleves Yeer DeeIeele menves Heæ[W Hej YeieJeeve legcnW ìtìves veneR osiee 9 Deiemle 2018

keÀleue keÀjs

He´Mve- mebmkeÀej kewÀmes efveefce&le nesles nQ? GÊej- DeYeer efoue mes, yegef× mes, ve³eveeW mes pees keÀjWies Jees nceejs mebmkeÀej yeve pee³eWies~ mele³egie ceW nceejs mebmkeÀej kewÀmes neWies Jees Fcepe& keÀjes~ mele³egie ceW keÌ³ee keÀjWies? pewmes ieerle ceW megvee efkeÀ hejceOeece ceW peevee nw, efHeÀj JewkegÀC" ceW Deevee nw~ JeneB lees meye yevee yevee³ee efceuesiee, ncekeÀes keÀesF& yeveevee veneR heæ[lee nw~ yeves yevee³es hej nce Dee³eWies, jepeeF& keÀjWies KegMeer mes~ jep³e keÀjves keÀer KegMeer DeYeer mes nw, lees efkeÀlevee veMee nw! yeeyee lees yengle De®íe nw, keÀuhe kesÀ yeeo efHeÀj efceuesiee~ yeeyee mele³egie ceW keÀneB nesiee, hejceOeece ceW yew"e jnsiee~ DeYeer meekeÀej yeeyee kesÀ Üeje ncekeÀes heæ{e³ee nw~ Fme yeeyee ves Deheveer lees yengle De®íer keÀceeF& keÀer, ncekeÀes Yeer uee³ekeÀ yevee³ee~ nceves meekeÀej yeeyee keÀer ceeFkeÀ ceW yeesueer ngF& DeeJeepe keÀYeer veneR megveer nw~ Fve keÀeveeW ves [e³ejskeÌì yeeyee kesÀ ceneJeekeÌ³e megves nQ, [e³ejskeÌì Fve DeeBKeeW mes osKee nw~ uesefkeÀve DeYeer pewmee mece³e, Jewmeer yeele~ peye mes yeeyee kesÀ yeves nQ, yeeyee keÀer Dee%eeDeeW keÀes heeueve keÀjves kesÀ efue³es ceve ves De®íe meeLe efo³ee nw~ SkeÀ yeeyee kesÀ DeueeJee cegPes lees keÀesF& ³eeo veneR Deelee nw~ leve mes ³eneB yew"s nQ ³ee keÀneR Yeer nQ, hej cesje ceve yeeyee kesÀ meeLe nw~ Ssmes veneR, MeeefvleJeve mes yeenj efvekeÀueW lees kegÀí Deewj keÀjW, vee vee~ cevepeerles peielepeerle, ³es yeeyee kesÀ hegjeves Meyo nQ~ He´Mve- nsuoer, Jesuoer, nwHHeer jnves keÀe DeLe& keÌ³ee nw? GÊej- yeeyee ves cegPes kegbÀpe YeJeve ceW veìKeì ye®®eeW keÀes mecYeeueves keÀer mesJee kesÀ efveefceÊe yevee³ee Lee~ yeeyee-ceccee keÀe 10

Deueie-Deueie YeJeve Lee~ yeeyee jes]pe cegPes HeÀesve Üeje kegbÀpe YeJeve kesÀ meye ye®®eeW keÀe neue®eeue hetíles jnles Les, keÀYeer Kego Yeer meYeer keÀes efceue keÀjkesÀ peeles Les~ keÀYeer efkeÀmeer ye®®es keÀe neue megve keÀj, osKe keÀj yeeyee Gme ye®®es keÀer yeerceejer keÀes otj keÀjves kesÀ efue³es oJeeF& Yeer yeleeles Les~ keÀF& He´keÀej mes hesMesvì keÀer mesJee keÀjves mes cesje Yeei³e yeæ{lee ie³ee~ Fmeer yeneves yeeyee mes HeÀesve hej jes]pe [e³ejskeÌì yeele nes peeleer Leer~ ³en cesje Yeei³e Lee~ keÀje®eer ceW SkeÀ yeej Yeer yeenj kesÀ efkeÀmeer [e@keÌìj keÀes veneR yeguee³ee keÌ³eeWefkeÀ yeeyee ì®e keÀjles Les, meYeer keÀes keÌ³ee efKeueeTB, keÌ³ee henveeTB! yeeyee ves Ssmeer mesJee keÀjveer efmeKee³eer~ yeeyee FMeeje keÀjles Les, legcneje keÀece nw O³eeve jKevee keÌ³eeWefkeÀ ³en Yeer ³e%emesJee nw, yeeyee kesÀ ye®®es nQ~ HeÀuemJeªhe yeeyee kesÀ meYeer ye®®es meoe nsuoer, Jesuoer, nwHheer jns~ nsuoer ceevee cee³ee keÀer J³eeefOe mes cegkeÌle~ Jesuoer ceevee hewmes ceW OeveJeeve veneR yeequkeÀ Fme peerJeve ceW DeefJeveeMeer %eeve Oeve Ssmee efceuee nw pees meoe meeLe nw~ nwHheer jnves mes efoue KegMe, efoceeie "C[e, mJeYeeJe mejue jnlee nw~ ³ener meyekesÀ efue³es oJee Yeer nw lees ogDee Yeer nw~ Fmeer mes meyekesÀ ®esnjs ®ecekeWÀies~ Oeerjpe, Meeefvle, Òesce ö ³es leerveeW yeeleW nj SkeÀ kesÀ heeme neW lees yengle ogDee³eW efceueleer nQ~ He´Mve- nce efkeÀmeer mes Yeer efceueW lees GmekeÀes nceejs Üeje keÌ³ee DevegYetefle nes? GÊej- yeeyee keÀer metjle Ssmes KeeR®eleer nw pees J³eLe& lees keÌ³ee hej meeOeejCe mebkeÀuhe Yeer veneR Deelee nw~ mele³egieer jepeeF& ceW Yeer Flevee cepee veneR nesiee, efpelevee DeYeer jepe³eesie ceW Deevebo

pees Yeei³e ceW nw, Jen Yeeie keÀj Dee³esiee, pees veneR nw Jen DeekeÀj Yeer Yeeie pee³esiee

Deiemle 2018

%eeveece=le mJeªhe nes ie³es nQ~ meled-ef®eÊe-Deevevo mJeªhe keÀe keÌ³ee DeLe& nw? me®®eeF& nw lees ef®eÊe meeHeÀ nw~ Deevebo ceW KegMeer nw, MeefkeÌle nw~ jepe³eesie keÀer jepeeF& Jev[jHegÀue nw~ DeefYeceeve veneR nw hej cesjs pewmee keÀesF& veneR, Leesæ[e veMee SkeÌmì^e nw... ceeHeÀ keÀjvee~ meye SkeÀ kesÀ nQ, SkeÀ nQ, ³ener mce=efle-Je=efÊe-¢efä efkeÀleveer TB®eer nw! DeveemekeÌle Deewj veäesceesne Je=efÊe OeejCe keÀjekesÀ yeeyee ves meoe kesÀ efue³es cegmkeÀjevee efmeKee efo³ee~ jepe³eesie keÀer ienjeF& ceW peeDees lees Òeeefhle yengle nw~ ³eneB pees nceejer ³etefveìer nw, yengle De®íer nw! ³etefveìer mes yengle HeÀe³eoe nw~ nj mece³e yeeyee keÀer De®íer-De®íer yeeleW ³eeo Dee peeleer nQ~ yeeyee ves Flevee yeæ[e ³e%e j®ee Deewj nce meyekeÀes yesefHeÀ¬eÀ yeeoMeen yevee efo³ee~ efkeÀmeer mes Yeer efceuees lees Jen ³en DevegYeJe keÀjs efkeÀ pewmes yeeyee keÀer ¢efä cenemegKekeÀejer nw, Ssmes nceejer Yeer ¢efä megKekeÀejer nw~ Yeues Yee<ee ve Yeer Deeleer nes~ ³en nceeje DeueewefkeÀkeÀ pevce nw~ DeYeer nce leerve yeehe kesÀ ye®®es nQ~ mele³egie ceW Yeer Ssmee pevce veneR nesiee~ He´Mve- oeoer peer, SkeÀcele neskeÀj jnves keÀe DeeOeej keÌ³ee nw? GÊej- cevecele ve nes FmekesÀ efueS meoe Þeercele hej ®eueles jnW lees ncesMee SkeÀcele nes ®eue mekeWÀies~ meejs keÀuhe ceW DeYeer ner Ssmee ceewkeÀe efceuee nw, pees meYeer Deeheme ceW SkeÀcele neskeÀj jnles nQ Deewj Deheveer-Deheveer keÀceeF& pecee keÀjles nQ~ nceejer Fme heæ{eF& ceW yengle keÀceeF& pecee nes jner nw~ mele³egie ceW Deeves keÀer lew³eejer Yeer ³eneB keÀjveer nw keÌ³eeWefkeÀ peye ³en heæ{eF& hetjer nes pee³esieer lees nce meYeer Deelcee³eW Jeeheme Iej pee³eWieer~ efHeÀj Jeeheme mele³egie ceW Dee³eWieer~ DeJ³ekeÌle neskeÀj Yeer yeeyee, Deepe efove lekeÀ kewÀmes heeuevee os jne nw Deewj nce ye®®es Gmeer DeJ³ekeÌle heeuevee mes Deheveer efmLeefle keÀes De®ís mes De®íe yevee jns nQ~ yengle F]peer jepe³eesie nw uesefkeÀve Ssmes Yeer veneR efkeÀ menpe keÀnkesÀ Deueyesues nes peeSb~ veneR~ Deueyesuesheve keÀe DebMe ve nes, veneR lees keÀceeF& mes Jebef®ele jnWies~ FmekesÀ efueS mee#eer neskesÀ osKees~ pewmes DeYeer nce SkeÀ-oes keÀes mvesn keÀer ¢efä mes osKeles, efceueve cevee jns nQ Ssmes mele³egie ceW Leesæ[s ner nesiee! ³eneB yew"s yegef× yeeyee kesÀ meeLe Deiemle 2018

nw~ peneB yeeyee, JeneB ye®®es~ He´Mve- DeeHekesÀ efoue ceW keÌ³ee nw, YeeJevee ceW keÌ³ee nw? GÊej- DeYeer efoue keÀer yeele ³en nw efkeÀ keÀYeer Yeer J³eLe& K³eeueele veneR Deeles nQ, cesjs keÀes lees veneR Deeles, hej efkeÀmekeÀes Yeer ve Dee³eW, ³en YeeJevee nw keÌ³eeWefkeÀ meejs ner cesjs yenve-YeeF& nQ~ keÀesF&-keÀesF& yengle De®ís-De®ís YeeF&-yenveW Deeles nQ~ peye nce GvnW efceueles nQ lees yengle KegMeer nesleer nw~ mebiece³egie ceW pees nceeje Deeheme ceW mecyevOe nw vee, yeæ[e me®®ee Deewj megKeoeF& nw~ efoue mes hetíkeÀj osKees, effoue Hej neLe ueieekeÀj osKees, HeeB®e npeej meeue ceW ³en pees mece³e nw, yeæ[e megKekeÀejer nw~ ³e%emesJee mes keÀF³eeW keÀe yengle h³eej nw keÌ³eeWefkeÀ YeieJeeve ves ³e%e j®ee nw, peneB nce mecehe&Ce ngS nQ~ keÀF& DeelceeDeeW ves ³e%emesJee mes Deheveer yengle De®íer efmLeefle yeveeF& nw~ keÀesF&-keÀesF& hegjeves efceueles nQ lees GvnW osKe cegPes ³eeo Deelee nw efkeÀ FvneWves efoue mes mesJee keÀer nw~ yeeyee ves ner meyemes henues efoueKegMe efce"eF& efKeueeves keÀe efmemìce yevee³ee Lee~ efoueKegMe efce"eF& efKeueeDees, pees ®esnje efKeue peeS~ Fme lejn keÀer ìesueer efKeueeves mes Yeer yengle KegMeer nesleer nw~ efmeHe&À neLe mes ìesueer veneR osles hej mvesn Deewj me®®eeF& keÀer ¢efä Yeer osles nQ~ KeeDees ìesueer, megvees yeesueer, yevees nesueer~ Fme ÒekeÀej mes mebiece keÀe nceeje ³en efceueve yengle ner cetu³eJeeve nw~ He´Mve- Jee³egceC[ue mvesn mes YejHetj nes, FmekesÀ efueS keÌ³ee keÀjW? GÊej- mJe keÀer YeeJevee ö meyekesÀ efue³es ®eens Deheves efue³es, v³eejer Deewj h³eejer nes~ meejs efove ceW meyekesÀ iegCe osKeves mes Jee³egceC[ue mvesn mes Yejhetj nes peelee nw~ Òesce lees yeeyee kesÀ efue³es Deewj meejs F&éejer³e heefjJeej kesÀ efue³es nw ner~ ceQ lees keÀnWieer, yeeyee meceeve yevevee nes lees ªneveer mvesn keÀer ienjeF& ceW pee keÀjkesÀ Meeefvle mes keÀece uees~ mesJee efkeÀleveer ®eue jner nw, mesJee Je=ef× keÀes hee jner nw hejvleg njskeÀ Deheves DeehekeÀes ®eskeÀ keÀjW Deewj F&<³ee&, Üs<e, ³en Ssmeer nw, ³en Jewmeer nw... ³en meye Kelce keÀjW~ MegYeeE®eleve ceW jnvee, meyekesÀ efue³es MegYeeE®elekeÀ yevevee, ³en yengle megKeoeF& nw~ cegPes kegÀí ®eeefnS veneR~ v

kegÀí vesefkeÀ³eeB Ssmeer Yeer nesveer ®eeefnSB efpevekeÀe Kegoe kesÀ efmeJee keÀesF& ieJeen ve nes

DeHeves mebkeÀuHe kesÀ j®eef³elee nce mJe³eb nQ ye´ïeekegÀceejer efMeJeeveer yenve, ieg©ie´ece (nefj³eeCee)

peye nce KegMeer keÀer yeele keÀjles

Deeole keÌ³eeW yeve jner nw? keÌ³eeWefkeÀ nceves keÀneR Yeer ©keÀ keÀj nQ lees Ssmee ueielee nw efkeÀ KegMeer DeHeves mebkeÀuHe keÀes peeB®ee veneR Deewj Gmes yeouee veneR~ DeeHe Mee³eo neWþeW lekeÀ ner meerefcele nw~ DeHeveer [e³ejer ceW ³en efueKekeÀj jKe oW efkeÀ 10 efceveì megyen peye ceQ ye®®eeW kesÀ meeLe nesleer ntB leye keÀe mece³e Deewj 10 efceveì Meece keÀe mece³e nce DeHeves meeLe efKeueefKeueenì nesleer nw, KegMeer J³eleerle keÀjWies~ Fmemes DeeHekeÀe yengle meeje keÀe³e& nukeÀe nes JeneR lekeÀ meerefcele nw uesefkeÀve Jees pee³esiee~ veneR lees DeeHe meeOeejCe lejerkesÀ mes ner ®eueles jnWies~ kesÀJeue efKeueefKeueenì nw, KegMeer ³eefo nce Deepe keÀer efove®e³ee& keÀes DeHeves ceve ceW ognjeles Yeer nQ veneR nw~ KegMeer Deboj keÀer ®eerpe nw~ Deboj keÀer Jees DevegYetefle nw lees GmeceW Yeer nce HeefjeqmLeefle Deewj otmejs ueesieeW keÀes ner p³eeoe efpemes ceQ Kego efveefce&le keÀjleer ntB~ Gmes j®eves kesÀ efueS cegPes DeHeves osKeles nQ, pees efkeÀ cesjs JeMe ceW veneR nQ~ cegPes efmeHe&À ³en osKevee nw efkeÀ Gme HeefjeqmLeefle ceW ceQ efkeÀme He´keÀej mes J³eJenej keÀj mekeÀleer mebkeÀuHeeW Hej O³eeve osvee Heæ[lee nw~ HeefjefmLeefle³eeB Deeleer nQ, ueesie De®íe-yegje J³eJenej keÀjles Leer, ceQ keÌ³eeW ogKeer ngF&? ³eneB Hej ceQves iegmmee keÀj efo³ee, ceQ nQ, lees keÀneR ve keÀneR nceeje peerJeve, nceejs efve³eb$eCe mes yeenj iegmmee veneR Yeer keÀjleer lees Yeer keÀece ®eue mekeÀlee Lee~ ®euee peelee nw~ leye ³es mees®e ®eueveer Megª nesleer nw efkeÀ DeeefKej keÀe³ee&vJe³eve keÀjves kesÀ efueS nceW ³en O³eeve jKevee Heæ[lee nw efkeÀ Fme lejn mes peerJeve keÀye lekeÀ ®euesiee! efHeÀj nce KegMeer kesÀ nceW HeefjeqmLeefle kesÀ yeejs ceW ef®ebleve veneR keÀjvee nw efkeÀ DeewjeW ves efJeHejerle Jeeueer DevegYetefle, ®eens Jees ef®eblee keÀer nw, Ye³e keÀer nw, keÌ³ee yeesuee ³ee keÌ³ee efkeÀ³ee, ceQves keÌ³ee ieńCe efkeÀ³ee Deewj ceQ keÌ³ee Gmes mJeerkeÀej keÀjvee Megª keÀj osles nQ keÌ³eeWefkeÀ HeefjeqmLeefle Hej ieńCe keÀj mekeÀleer Leer, nceW ³es osKevee nw~ ³eefo nce Ssmee veneR keÀjles nQ lees nce ogKe keÀer DevegYetefle mees®e efveYe&j keÀjleer nw Deewj HeefjeqmLeefle meoe nceeje meeLe osves Jeeueer veneR nw~ efjMleeW ceW ncesMee nj ®eerpe cesjs Devegmeej ®eues, keÀjles-keÀjles mees pee³eWies Deewj peye nce Deieueer megyen GþWies lees ³es nesves Jeeuee veneR nw~ ueesie cesjer DeeMeeDeeW keÀes ncesMee Hetje efHeÀj Jener oo& GlHevve nesves ueiesiee~ efHeÀj peye nce Gmeer J³eefkeÌle keÀjles jnW, ³es nesves Jeeuee veneR nw~ pewmee ceQ mees®etB, DeeHe Jewmee mes ogyeeje efceueWies lees Jener oo& Gme J³eefkeÌle kesÀ Heéfle Hegveë GlHevve J³eJenej keÀjW, ³es nesves Jeeuee veneR nw~ nceejer KegMeer DeeHekesÀ nes pee³esiee~ oo& mes cegefkeÌle kesÀ efueS DeHeves DeeHemes Fme He´keÀej J³eJenej Hej efveYe&j nw, ³en nceejs efueS yengle yeæ[e He´Mveef®eÚ yeeleW keÀjW ö HeefjeqmLeefle³eeW mes Deewj ueesieeW mes DeHeves DeeHekeÀes nìeles ngS, nw~ leye nceves cenmetme efkeÀ³ee efkeÀ HeefjeqmLeefle lees yeenj mes Deeleer nw, mebkeÀuHe nce Hewoe keÀjles nQ~ Deiej nce DeHeves DeHeves ceve keÀes osKeles nQ... meejs efove ceW cesjer keÌ³ee mees®e ®eueleer DeeHekeÀes osKevee Megª keÀjW Deewj mJe³eb keÀes yeouevee Megª keÀjW nw...He´l³eskeÀ mebkeÀuHe keÀes ceQ efveefce&le keÀj jner ntB...Deewj Deye ceQ lees nes mekeÀlee nw efkeÀ Gmeer HeefjeqmLeefle ceW nce DeHeves DeeHekeÀes mecePe ieF&...efkeÀ ³es cesjer j®evee nw...Deepe efove lekeÀ...pees oo&...pees OeesKee...pees lekeÀueerHeÀ ceQves HekeÀæ[keÀj jKeer Leesæ[e-mee De®íe DevegYeJe keÀj mekeÀles nQ~ mees®e mes mebJesovee, mebJesovee mes keÀe³e&, keÀe³e& mes Deeole Leer...Jees ceQves ner HekeÀæ[keÀj jKeer Leer...oo& ceW jnvee ceQves ner yeveleer nw~ Deye ³eneB Hej He´Mve Gþlee nw efkeÀ iegmmee nceejer Kego ®egvee Lee...Deepe...ceQ DeHeves DeeHekeÀes...Gme oo& 12 pees ueesie otmejeW keÀes DeHeveer ogDeeDeeW ceW Meeefceue keÀjles nQ, KegefMe³eeB meyemes Henues GvekesÀ ner ojJeepes Hej omlekeÀ osleer nQ Deiemle 2018

%eeveece=le mes...cegkeÌle keÀjleer ntB...Meg× mebkeÀuHe j®ekeÀj...ceQ Meeble mJeªHe Deelcee ntB...Deewj keÀesF& veneR...keÀesF& Yeer MeefkeÌle cegPes

nleeMe veneR keÀj mekeÀleer...Meeble jnvee...³en cesje mJeYeeJe nw...Meeeqvle cesjer MeefkeÌle nw...³en cesjer j®evee nw... v

yeeyee keÀer kegÀefì³ee ceW Ieefìle ®ecelkeÀej ye´ïeekegÀceej mel³eYeeve meejmJele, Jeefj<þ Jew%eeefvekeÀ, osnjeotve

mel³ekeÀLee nw, ueieYeie ®eej Je<e& Hegjeveer, peye ceQ

efJe%eeve iees<þer ceW Yeeie uesves ceOegyeve ie³ee Lee~ Fme Devleje&<ìêr³e iees<þer keÀe Dee³eespeve ye´ïeekegÀceejerpe keÀer DeeO³eeeqlcekeÀ efJe%eeve MeeKee (mHeeke&À) Üeje %eevemejesJej ceW efkeÀ³ee ie³ee Lee~ cesjs þnjves keÀer J³eJemLee HeeC[Je YeJeve kesÀ `DeefleefLe keÀ#e' ceW Leer~ efmelecyej keÀe yejmeele keÀe cenervee Lee~ Deieues HeéleëkeÀeue peye nceW %eevemejesJej peevee Lee lees lespe Je<ee& kesÀ keÀejCe jHeì Hej cesje Hewj efHeÀmeue ie³ee Deewj cees®e Dee peeves kesÀ keÀejCe ceQ oo& mes keÀjenlee ngDee meæ[keÀ Hej efiej ie³ee~ cegPes efHeíues ome-yeejn Je<eeX mes Iegìves keÀe oo& nes jne Lee~ cesjs meeLeer YeeF& ves cegPes meneje oskeÀj Gþe³ee efkeÀvleg oo& Flevee Heeræ[eoe³ekeÀ Lee efkeÀ ®euevee mecYeJe veneR nes Hee jne Lee~ Deeies pees yeleeves pee jne ntB Gmemes Henues DeHevee Heefj®e³e osvee ®eentBiee efkeÀ ceQ J³eJemee³e mes Jew%eeefvekeÀ ntB~ ueieYeie 33 Je<e& Yeejle mejkeÀej kesÀ efJeefYevve Jew%eeefvekeÀ Heéfle<þeveeW ceW, efJeefYevve jep³eeW ceW mesJee keÀer nw~ Fme He=<þYetefce kesÀ keÀejCe cesje veerce, nkeÀerce Deewj osJeer-osJeleeDeeW keÀer Hetpee mes Fueepe ceW efJeMJeeme keÀYeer veneR jne Deewj ve jnsiee~ efkeÀvleg DeieÍeefìle mel³ekeÀLee ves cesjs efJe®eejeW ceW YeeJeveelcekeÀ HeefjJele&ve keÀj efo³ee Deewj DeO³eelce ceW efJeMJeeme yeæ{e efo³ee~ Gme mece³e, peye ceQ Demenveer³e oo& mes Heerefæ[le Lee leye DeHeves men³eesieer mes efvejeMe YeeJe mes keÀn jne Lee efkeÀ Deye oo& mene veneR pee jne nw~ ceQ DeHeves yesìs keÀes HeÀesve keÀjkesÀ yegueelee ntB, Jener cegPes ³eneB mes efkeÀmeer yeæ[s ne@eqmHeìue ceW ues peeS, Mee³eo Hewj ceW He´wÀkeÌ®ej nes ie³ee nw~ men³eesieer YeeF& ves keÀne efkeÀ Deiemle 2018

yesìs keÀes HeÀesve keÀjves mes Henues SkeÀ He´³eeme keÀjles nQ~ ®euees, yeeyee keÀer kegÀefì³ee ceW ®eueles nQ~ ef®evlee keÀer yeele veneR nw~ ³eneB ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe DeHevee yeæ[e ef®eefkeÀlmeeue³e nw~ JeneB meYeer megefJeOeeSB nQ~ efJeMes<e%e [e@keÌìme& Yeer nQ~ meenme pegìekeÀj, DeHeves men³eesieer keÀe meneje ueskeÀj ceQ yeeyee keÀer kegÀefì³ee ceW HengB®ee efpemes ceQves Henues keÀYeer veneR osKee Lee~ yeeyee keÀer kegÀefì³ee, He´ke=Àefle keÀer ieeso ceW yeveer yeæ[er megvoj PeesHeæ[er (keÀesìspe) pewmeer nw~ JeneB ³eesefie³eeW kesÀ yewþves kesÀ efueS He´yebOe Yeer nw~ ³eLeemLeeve nce yeeyee keÀe O³eeve keÀjves ueies~ Oeerjs-Oeerjs Hewj Gþves ueiee DeLee&led He´wÀkeÌ®ej keÀe mebosn meceeHle nes ie³ee Deewj peye ceQves oesveeW HewjeW keÀer keÀmejle keÀer lees osKee efkeÀ meeceev³e pewmes nes jns nQ~ Heeræ[e keÀce nes ieF&~ Hegveë meenme keÀj ceQves yeeyee keÀer kegÀefì³ee keÀer Heefjke´Àcee Oev³eJeeo YeeJe mes keÀer~ Heeræ[e pee ®egkeÀer Leer~ ³en yeeyee keÀer ke=ÀHee keÀe peerJeble ®ecelkeÀej Lee~ ³es mel³e Je®eve efueKeles mece³e Deepe Yeer cegPes DeeM®e³e& nes jne nw efkeÀvleg Hejceevevo keÀer DevegYetefle Yeer nes jner nw~ ceQ yeeyee keÀer DevegkeÀcHee mes Deefle Deevebefole nes jne Lee~ %eevemejesJej HengB®e keÀj ceQves DeHeves osj mes HengB®eves keÀer Hetjer keÀneveer, iees<þer keÀer meb³eesefpekeÀe yenve DeeqcyekeÀe keÀes megveeF& efpememes cesje HetJe& Heefj®e³e, cesjs keÀvee&ìkeÀ kesÀ mesJeekeÀeue keÀer He=<þYetefce mes Lee~ Jes yeesueer, DeeHekesÀ þnjves keÀer J³eJemLee ³eneR %eeve mejesJej ceW keÀj osleer ntB~ ceQves GvekeÀes Oev³eJeeo osles ngS keÀne, ³en lees cesje meewYeei³e jnsiee efkeÀ ceQ Mes<e mece³e yeeyee kesÀ efvekeÀì efyeleeGBÀ Deewj yeeyee keÀe meowJe mcejCe keÀjlee jntB~ v

peye oo& Deewj keÀæ[Jeer yeesueer oesveeW menve nesves ueieW, lees mecePe uesvee peervee Dee ie³ee

`He$e'

mebHeeokeÀ

kesÀ veece ceF&, 2018 ceW He´keÀeefMele uesKe èfpevoieer keÀes {tBæ{ves cele peeDees, efvecee&Ce keÀjes' yengle ner meejieefYe&le, Ëo³emHeMeea Deewj HeÝeeJeMeeueer nw~ mLetue YeJeve keÀe efvecee&Ce HelLej, F¥ì, jsle Deeefo mes neslee nw Deewj peerJeve keÀe efvecee&Ce F&MJejer³e %eeve, iegCe Deewj MeefkeÌle³eeW Üeje neslee nw~ ³en meejmJele uesKeveer DeveskeÀ HeeþkeÀeW kesÀ efueS efveeqM®ele ªHe mes, peerJeve HeLe keÀes megiece yeveeves ceW mene³ekeÀ nesieer~ ve³eer Mewueer kesÀ uesKe He´keÀeMeve nsleg mecHeeokeÀ leLee uesKekeÀ keÀes Ëo³e mes Oev³eJeeo~ ye´.kegÀ.megoece, jeGjkesÀuee, Gæ[ermee DeHe´wue, 2018 DebkeÀ ceW He´keÀeefMele `peerJeve kesÀ DeeefoceO³e-Devle keÀe meej ígHee nw DeesceMeeeqvle ceW' uesKe Del³evle Ëo³emHeMeea ueiee~ SkeÀ Jeefj<þ He$ekeÀej keÀe DevegYeJepev³e uesKe nesves kesÀ keÀejCe cegPe Hej Deewj Yeer DeefOekeÀ HeÝeeJe Heæ[e~ ceQ leerve yeej ceOegyeve pee ®egkeÀe ntB~ JeneB kesÀ keÀe³e&keÀÊee&DeeW kesÀ ce=ogue J³eJenej, efJevece´lee Yejs Jeelee&ueeHe leLee DeHevelJe Yejs mebmkeÀejeW ceW meyekeÀes ceesn uesves keÀer MeefkeÌle nw~ ceOegyeve Iej me®eceg®e JewkegbÀþ ner nw~ ye´ïeekegÀceej Dece=lesMJej lev[j, DeeqCCeiesjer (keÀvee&ìkeÀ)

keÀjleer nw~ ceF&, 2018 keÀer Heef$ekeÀe keÀe nj DeeuesKe Deewj DevegYeJe yengle ner He´sjCeeoe³eer nw~ ``mebpe³e keÀer keÀuece mes'' Fmes lees Heef$ekeÀe neLe ceW Deeles ner Heæ{ves keÀe ceve keÀjlee nw~ mecHeeokeÀer³e ``keÀce& efíHee³ee ve efíHes'' Deesnes, Fmeves lees Deelcee keÀes PekeÀPeesj keÀj jKe efo³ee nw efkeÀ nceW SkeÀ-SkeÀ keÀce& keÀes efkeÀme lejn mees®e-mecePe keÀj keÀjvee ®eeefnS~ ``ceefnuee meMeefkeÌlekeÀjCe'' uesKe ceefnueeDeeW keÀes meMekeÌle yeveeves nsleg yengle ner mejenveer³e nw~ ``yeeyee keÀe DeeYeej'' DevegYeJe Heæ{keÀj me®eceg®e DeeM®e³e& ueiee efkeÀ pesue ceW jnkeÀj Yeer keÀesF& ye´ïeekegÀceej yeve mekeÀlee nw! meb³egkeÌle mecHeeefokeÀe yenve Üeje Þece efoJeme Hej efueefKele ``leesæ[es, J³emeveeW keÀer keÀeje leesæ[es'' DeeuesKe yengle ner DeefOekeÀ He´sjCeeoe³eer nw~ peieoerMe YeeF& meenye keÀer HegC³eefleefLe Hej efueefKele efMe#eeDeeW ves lees yeer.kesÀ.peerJeve ceW yengle kegÀí keÀjves kesÀ efueS He´sefjle efkeÀ³ee nw~ Fme lejn mecHetCe& Heef$ekeÀe ceW íHes meYeer DevegYeJe SJeb DeeuesKe yengle ner mejenveer³e SJeb He´sjCeemHeo nQ~ ceQ mecHeeokeÀer³e HeefjJeej SJeb uesKekeÀeW keÀes meeOegJeeo osles ngS meeoj veceve keÀjlee ntB~ ye´.kegÀ.nefjoÊe Mecee&, cegK³e mecHeeokeÀ ``mketÀue He´ebieCe'' Heeef#ekeÀ, Deeieje ceF&, 2018 kesÀ DebkeÀ keÀes Heæ{les-Heæ{les keÀneR Hej ©keÀ keÀj ³eefo ef®evleve-ceveve keÀjves keÀer DeeJeM³ekeÀlee Heæ[leer nw lees Jen mLeue nw ienve DevegYeJe mes Yeje uesKe ``efpevoieer keÀes {tBæ{ves cele peeDees, efvecee&Ce keÀjes~'' DeO³eeeqlcekeÀ peerJeve keÀe efvecee&Ce cegK³e meele yeeleeW Hej DeeOeeefjle nesves keÀer ®e®ee& efpeme menpelee mes jnm³eeW mes Heox nìeleer nw, Jen Yeejer ceve keÀes nukeÀe keÀjves keÀer Hejceew<eefOe cenmetme ngF&~ ³en uesKe veF& Je mejue efJeefOe mes MeefkeÌleoe³ekeÀ Dece=le Hejesmelee nw~ MecYet He´meeo Mecee&, mees[euee, pe³eHegj (jepe.)

efHeíues leerme Je<eeX mes %eeveece=le Heef$ekeÀe keÀe efvejvlej Heeþer ntB~ nj Heef$ekeÀe keÀesF& ve keÀesF& He´sjCee oskeÀj DeLeJee ceveceeqmle<keÀ Hej íeHe íesæ[keÀj peeleer nw~ me®eceg®e %eeveece=le Heef$ekeÀe %eeve jlveeW Deewj nerjeW keÀe YeC[ej leLee F&MJejer³e DevegYeJeeW keÀe DeLeen mecegê nw efpemeceW Deelcee efvejvlej [tyeer veskeÀ ueesieeW keÀer mebiele mes ncesMee YeueeF& ner efceueleer nw keÌ³eeWekf eÀ nJee peye HetÀueeW mes iegpejleer nw lees Jen Yeer KegMeyetoej nes peeleer nw jnkeÀj F&MJej kesÀ Deefle meceerHe HengB®eves keÀe efoJ³e DevegYeJe 14 Deiemle 2018 vemeerye efpevekesÀ TB®es Deewj cemle nesles nQ, Feqcleneve Yeer GvekesÀ peyejomle nesles nQ

Deiemle keÀs He´Lece jefJeJeej ö efce$elee efoJeme Hej efJeMes<e...

me®®ee oesmle keÀewve? ye´ïeekegÀceejer Gefce&uee, MeeeqvleJeve (Deeyet jes[)

Ketve kesÀ efjMles ceveg<³e keÀes pevce mes ner efceueles nQ~ Dee³eg

keÀer oesmleer ö Fve oesmleeW ves peªjle Heæ[ves Hej meyekegÀí keÀer Je=ef× kesÀ meeLe Fve efjMleeW ceW Yeer ®eens-Deve®eens Je=ef× nesleer v³eesíeJej keÀj efo³ee Lee~ ceeveJe mes YeieJeeve keÀer oesmleer keÀer jnleer nw~ Hejvleg SkeÀ efjMlee Ssmee nw efpemekeÀe Ketve mes keÀesF& keÀneefve³eeB Yeer keÀce veneR nQ~ YeieJeeve keÀes nceves keÀne, lJecesJe uesvee-osvee veneR nw Hej ³en Ketve mes Yeer p³eeoe keÀjerye nw Deewj ceelee ®e efHelee lJecesJe, lJecesJe yevOegM®e meKee lJecesJe' DeLee&led ³en efjMlee nw meKee, oesmle, efce$e keÀe efjMlee~ ³en pevce kesÀ ceelee-efHelee, YeeF& nesves kesÀ meeLe-meeLe me®®ee meKee Yeer meeLe DeejcYe veneR neslee Hejvleg cejles oce lekeÀ nceW yeeBOes jKelee YeieJeeve nw~ ³eeoieej MeeðeeW ceW YeieJeeve kesÀ meKee ªHe kesÀ leerve megHeéfme× He´mebie nQ ö nw~ efkeÀmeer DeekeÀ<e&Ce ceW yebOekeÀj nce 1.Þeerke=À<Ce-megoecee 2.ÞeerjecekeÀye, efkeÀmekesÀ, efkeÀlevee vepeoerkeÀ megieérJe 3.Þeerke=À<Ce-Depeg&ve~ Fve leerveeW ®eues ieS, ³en Mee³eo nce Yeer yelee ve ceW mes SkeÀ efveOe&ve yeéïeCe nw, otmeje mekeWÀ Hej ceve keÀnlee nw, GmekesÀ meeLe JeveJeemeer nw Deewj leermeje jepekegÀceej megketÀve efceuelee nw~ ceeB keÀer Meerleue nw~ YeeJeeLe& nw efkeÀ YeieJeeve keÀer oesmleer ieeso mes efvekeÀueves kesÀ yeeo HenueeefkeÀvneR meerceeDeeW ceW yebOeer ngF& veneR nw~ Henuee cesjeHeve Fmeer oesmle kesÀ meeLe Jes meyekeÀer Deesj oesmleer keÀe neLe pegæ[lee nw~ ³en menHeeþer Yeer nes yeæ{eles nQ~ ÞeerceodYeieJeod ieerlee ceW mekeÀlee nw Deewj men-Jeemeer Yeer~ YeieJeeve ves keÀne nw, ``ceQ meYeer keÀe let ef®evlee cele keÀj, ceQ ntB vee megËo ntB~'' Kesue-ketÀo keÀe Yeeieeroej oesmle mes `ceeveme' ceW efce$elee De®íe Deewj keÀewve nes mekeÀlee nw? jece®eefjle ceeveme kesÀ efkeÀeq<keÀvOee yeæ[eW keÀes vee lees HegÀme&le nw, vee Mejerj ceW Jees ue®eerueeHeve~ Kesue keÀe Yeeieeroej Oeerjs-Oeerjs efoue keÀer keÀeb[ ceW jece Deewj megieérJe keÀer efce$elee keÀe JeCe&ve nw~ megieérJe, YeeJeveeDeeW keÀe Yeer Yeeieeroej yeve peelee nw~ pees YeeJe keÀneR vee Þeerjece mes keÀnles nQ, Henues ceQ DeeHekeÀer Yee³ee& keÀes ígæ[eves ceW yeeBìe pee mekesÀ Gmes oesmle mes yeeBìvee mejue nw~ ³en oesmle ner nw mene³elee keÀªBiee, efHeÀj DeeHe cesjer Yee³ee& keÀes ígæ[eves ceW pees H³eej mes neLe HekeÀæ[keÀj keÀnlee nw, let ef®evlee cele keÀj, ceQ mene³elee keÀjW~ Fme Hej Þeerjece efce$elee keÀe DeeoMe& He´mlegle ntB vee~ cesjs nesles ef®evlee kewÀmeer? Dejs let SkeÀ yeej cegmkeÀjekeÀj keÀjles ngS keÀnles nQ, DeeHe cesjer Yee³ee& keÀes ígæ[eves ceW mene³elee keÀjW, efHeÀj ceQ DeeHekeÀes DeeHekeÀer Yee³ee& Deewj jep³e efoueeTB, efoKee os, yeekeÀer meye cesjs Hej íesæ[ os~ ³en lees efkeÀmeer ®elegj J³eeHeejer keÀe keÀce& nw~ jepeveerefle kesÀ efve³ece YeieJeeve keÀer oesmleer meerceeDeeW mes Hejs ceeveJe keÀer ceeveJe mes oesmleer mes Fefleneme Yeje Heæ[e nw~ mJeeLe& Hej DeeOeeefjle nQ~ cesjer He´ke=Àefle ceW mJeeLe& keÀe veece veneR DekeÀyej-yeerjyeue keÀer oesmleer, jeCeeHe´leeHe Deewj YeeceeMeen nw~ ceQ lees megieérJe mes Ssmee veelee peesæ[vee ®eenlee ntB efpemeceW keÀesF& peye cegPes ³ekeÀerve nw efkeÀ cesje jye cesjs meeLe nw, lees keÌ³ee HeÀke&À Heæ[lee nw efkeÀ keÀewve cesjs efKeueeHeÀ nw 15 Deiemle 2018

%eeveece=le Mele& veneR, uesve-osve veneR, efieveleer veneR, mJeeLe& keÀer meercee mes Hejs keÀe veelee, FmeceW SkeÀ ner Jemleg keÀe Deeoeve-Heóeve nesiee Deewj Jen nw He´sce~ mevOeer jepeeDeeW ceW nesleer nw Hej efce$elee lees jepee Deewj jbkeÀ ceW Yeer nes mekeÀleer nw~ efce$e ³en veneR osKelee efkeÀ meeceves Jeeues kesÀ Heeme Oeve nw ³ee veneR, Jen MeefkeÌleMeeueer nw ³ee veneR, efce$elee Deefle efHe´³e Jemleg nw~ efce$e, efce$e kesÀ efueS HeéCe Yeer v³eesíeJej keÀj mekeÀlee nw~ leguemeeroeme peer ves `ceeveme' ceW efce$elee kesÀ iegCeeW keÀe megvoj JeCe&ve Fme He´keÀej efkeÀ³ee nw ö pes ve efce$e ogKe nesefn ogKeejer~ eflevnefn efJeueeskeÀle HeelekeÀ Yeejer~~ efvepe ogKe efieefj mece jpe keÀefj peevee~ efce$ekeÀ ogKe jpe ces© meceevee~~ kegÀHeLe efveJeeefj megHebLe ®eueeJee~ iegve Heíeìs DeJeiegveeqvn ogjeJee~~ efJeHeeflekeÀeue keÀj meleiegve vesne~ Þegefle keÀn meble efce$eiegve Sne~~ Deeies keÀn ce=og ye®eve yeveeF&~ HeeíW Deveefnle ceve kegÀefìueeF&~~ pee keÀj ef®ele Deefn ieefle mece YeeF&~ Deme kegÀefce$e Heefjnjsefn YeueeF&~~

YeeJeeLe& ³en nw efkeÀ pees DeHeves efce$e keÀes efJeHeoe ceW osKe êefJele veneR neslee, Ssmes ceeveJe keÀes osKeves Yej mes ner Yeejer HeeHe ueielee nw~ me®®ee efce$e DeHeves Heneæ[ mece ogKe keÀes Oetue meceeve mecePelee nw Deewj efce$e kesÀ Oetue meceeve ogKe keÀes Heneæ[ meceeve mecePelee nw~ me®®ee efce$e yegjs jemles mes nìekeÀj Þes<þ ceeie& keÀer Deesj ues ®euelee nw~ Jen efce$e kesÀ iegCeeW keÀe yeKeeve keÀjlee nw Deewj DeJeiegCeeW keÀes efíHee ueslee nw~ efJeHeefÊe Deeves Hej Jen DeHeves efce$e mes meewiegCee DeefOekeÀ He´sce keÀjlee nw~ FmekesÀ efJeHejerle, pees meeceves ceerþe yeesuelee nw Deewj Heerþ Heerís yegjeF& keÀjlee nw, ceve ceW keÀHeì jKelee nw, efpemekesÀ ceve keÀer ieefle meeBHe keÀer lejn efJe<ewueer nw, Ssmes efce$e keÀes l³eeieves ceW ner YeueeF& nw~ yeeuet Deewj HelLej SkeÀ yeej oes efce$e Ietceves efvekeÀues~ SkeÀ Dee³eg ceW Leesæ[e yeæ[e 16

Lee, otmeje íesìe Lee~ meHeÀj kesÀ oewjeve oesveeW ceW efkeÀmeer efJe<e³e Hej yenme nes ieF&~ Fme Hej yeæ[s keÀes ke´ÀesOe Dee ie³ee~ Gmeves íesìs Jeeues kesÀ ieeue Hej LeHHeæ[ ceej efo³ee~ íesìe kegÀí yeesuee veneR Hejvleg jemles ceW SkeÀ TB®es jsleerues ìerues keÀes osKekeÀj Gme lejHeÀ ie³ee Deewj yeeuet Hej efueKe efo³ee, `Deepe cesjs efce$e ves ke´ÀesOe ceW cegPes LeHHeæ[ ceeje~' FmekesÀ yeeo oesveeW efHeÀj ®eueves ueies~ ®eueles-®eueles Hemeervee Dee³ee, ieceea ueieves ueieer lees veneves kesÀ efueS SkeÀ leeueeye ceW Glej ieS~ leeueeye ceW keÀeF& peceer Leer~ íesìs keÀe HeeBJe efHeÀmeue ie³ee Deewj Jen [tyeves ueiee~ leYeer yeæ[s Jeeues ves Peì mes ye®ee keÀj Gmes Heeveer mes yeenj efvekeÀeue efue³ee~ íesìe yengle KegMe ngDee~ leYeer Gmes leeueeye kesÀ efkeÀveejs SkeÀ HelLej efoKeeF& efo³ee~ Gmeves Gme Hej efueKe efo³ee,`Deepe cesjs efce$e ves cesjer peeve ye®eeF&~' leye yeæ[s ves Hetíe, YeeF&, keÌ³ee yeele nw, keÀYeer legce yeeuet Hej kegÀí efueKeles nes, keÀYeer HelLej Hej? íesìs ves GÊej efo³ee, meHeÀj ceW nce oesveeW kesÀ yeer®e keÀesF& yeele nes peeleer nw lees Gmes Mes³ej keÀjves kesÀ efueS keÀesF& leermeje lees nw veneR FmeefueS ceve keÀes nukeÀe keÀjves kesÀ efueS keÀYeer yeeuet keÀe meneje ueslee ntB, keÀYeer HelLej keÀe~ Hejvleg Flevee O³eeve DeJeM³e jKelee ntB efkeÀ vekeÀejelcekeÀ Ieìvee yeeuet Hej efueKetB leeefkeÀ nJee kesÀ SkeÀ PeeWkesÀ kesÀ meeLe Gæ[ peeS Deewj mekeÀejelcekeÀ Ieìvee HelLej Hej efueKetB leeefkeÀ ³eeoieej yeve peeS~ efce$e keÀer ieueefle³eeW keÀes ef®eÊe Hej ve jKeW efkeÀmeer ves þerkeÀ keÀne nw, SkeÀ meeue ceW 50 efce$e yeveevee mejue nw Hejvleg SkeÀ ner efce$e mes 50 meeue lekeÀ efveYee uesvee yeæ[er yeele nw~ efveYeeves keÀer MeefkeÌle leye Deeleer nw peye nce efce$e kesÀ Devlece&ve keÀes mecePe uesles nQ~ oesmle pewmee Yeer nw, GmekeÀes Gmeer ªHe ceW mJeerkeÀej keÀj uesles nQ, pewmes efkeÀ ceeB DeHeves veJepeele keÀes mJeerkeÀej keÀj uesleer nw~ oesmle kesÀ jepeeW keÀes meeJe&peefvekeÀ ve keÀjW~ GmekesÀ megPeeJeeW keÀe Deeoj keÀjW~ ³eefo megPeeJe Deefle GÊece nQ lees meeJe&peefvekeÀ ªHe mes He´Mebmee keÀjW~ ve lees efce$e keÀer keÀcepeesjer keÀe veepee³epe HeÀe³eoe GþeSB, ve ner Gmes ieuele mecePeW, ve ner GmekeÀer ieueefle³eeW keÀe HeÀesu[j yeveekeÀj ef®eÊe Hej

íesìer-íesìer yeeleeW keÀes efoue mes ueiee uesves Jeeues ueesie efpeboieer ceW keÀYeer yeæ[e keÀece veneR keÀj mekeÀles nQ

Deiemle 2018

%eeveece=le jKeW~ Hetjs meenme kesÀ meeLe HeefjeqmLeefle³eeW keÀe meecevee keÀjvee efmeKeeSB ~ oesmleer keÀe YeeJe mJeleë mHegÀefjle YeeJe nw oesmleer keÀe neLe Heeves keÀe meyemes De®íe lejerkeÀe nw, oesmleer keÀe neLe yeæ{eF³es~ oesmleer keÀe DeeOeej nQ efme×eble, Gve Hej Deef[ie jefnS~ efce$e keÀer ®eeHeuetmeer ve keÀerefpeS~ GmekeÀer keÀefce³eeW kesÀ He´efle Gmes peeieªkeÀ Yeer keÀerefpeS~ efkeÀmeer ves ³en Yeer Gef®ele ner keÀne nw, DeHeves ogMceveeW keÀes Kelce keÀjves keÀe meyemes Gef®ele lejerkeÀe nw efkeÀ GvnW oesmle yeveeuees~ DeeHe Me$eg mes Yeer H³eej keÀjW Hejvleg efce$e mes keÀYeer Yeer veHeÀjle ve keÀjW~ npeejeW ogMceve efce$e yeve peeSB Hej SkeÀ Yeer efce$e ogMceve ve yeves, ³en O³eeve DeJeM³e jKeW~ efkeÀmeer Hej oyeeJe [euekeÀj ³ee Ye³e

efoKeekeÀj Gmes oesmle ve yeveeSB, oesmleer keÀe YeeJe mJeleë mHegÀefjle YeeJe nw~ Þes<þ ®eefj$e Jen ®egcyekeÀ nw efpemekeÀer lejHeÀ npeejeW efKeb®es ®eues Deeles nQ Deewj lee Gce´ Gme ®egcyekeÀer³e J³eefkeÌlelJe mes ef®eHekesÀ-mes jn peeles nQ~ iegCeeW kesÀ Oeveer keÀes iegCeJeeve efce$e DeHeves DeeHe efceue peeles nQ~ keÀHeìer mes efce$elee ve keÀjW meble keÀyeerjoeme keÀnles nQ, ``keÀHeìer efce$e ve keÀerefpeS, Hesì Hewefþ yegefOe uesle~ Deeies jen efoKee³e kesÀ, Heerís OekeÌkeÀe osle~''

kesÀ meeLe nce jespe Heæ{les nQ, Jen ncemes veesìdme ueslee Hej DeHeves veesìdme oslee veneR nw~' meejer ogefve³ee keÀes ieuele keÀYeer ve mecePeW DeveskeÀ ³egJekeÀ-³egJeefle³eeB peye DeHeves efce$e mes nleeMe nesles nQ lees GvekeÀe efoue ìtì peelee nw~ Flevee ner veneR, GvekeÀes meejer ogefve³ee ner ogMceve vepej Deeves ueieleer nw uesefkeÀve Fme ®ekeÀe®eeQOe keÀer ogefve³ee ceW Ssmee Yeer osKee peelee nw efkeÀ mebkeÀì Heæ[ves Hej Depeveyeer Yeer keÀF& yeej mene³elee keÀj osles nQ~ Fmeefue³es efkeÀmeer SkeÀ mes OeesKee Keeves Hej meejer ogefve³ee keÀes ner ieuele keÀYeer veneR mecePevee ®eeefnS~ Deiej efkeÀmeer J³eefkeÌle keÀer Deeole ner otmejs keÀes OeesKee osves keÀer nes lees efHeÀj Gmemes efce$elee kesÀ Oece& kesÀ efveJe&nve keÀer DeeMee keÀjvee ner J³eLe& nw~ meble keÀyeerjoeme peer keÀe SkeÀ Dev³e oesne nw, pees keÀnlee nw, ``keÀyeerj leneB ve peeF&³e, peneB ve ®eesKee ®eerle~ HejHetìe Deewiegve Ievee, efoKes THej ceerle~“

YeeJeeLe& nw efkeÀ Ssmes J³eefkeÌle ³ee mecetn kesÀ Heeme ner ve pee³eW efpeveceW efvece&ue ef®eÊe keÀe DeYeeJe nes~ Ssmes J³eefkeÌle meeceves efce$e yeveles nQ Hej Heerþ Heerís DeJeiegCeeW keÀe yeKeeve keÀj yeoveece keÀjles nQ~ efpevemes nce efce$elee keÀjles nQ Gvemes meeceev³e Jeelee&ueeHe ceW nce Ssmeer DeveskeÀ yeeleW keÀn peeles nQ pees Iej-HeefjJeej kesÀ efueS cenlJeHetCe& nesleer nQ Deewj efpevekesÀ yeenj Deeves mes mebkeÀì Keæ[e neslee nw~ keÀefLele efce$e FmekeÀe ueeYe Gþeles nQ~ DeeOegefvekeÀ DeHejeefOekeÀ Fefleneme Hej ¢ef<ìHeele keÀjW lees Hee³eWies efkeÀ DeHejeOe Deewj OeesKes keÀe efMekeÀej Deeoceer efce$eeW keÀer Jepen mes ner neslee nw~ Deleë peeve ueW efkeÀ He´efleefove keÀe³ee&ue³e, J³eJemeeef³ekeÀ mLeeve leLee Mew#eefCekeÀ mLeeveeW Hej efceueves Jeeues meYeer ueesie efce$e veneR nesles~ Gvemes meeceev³e J³eJenej Deewj Jeelee&ueeHe lees DeJeM³e keÀjW Hejvleg GvekeÀes efyevee HejKes efoue kesÀ Yeso ve yeleeSB~ YeieJeeve yeæ{e jns nQ oesmleer keÀe neLe efce$elee kesÀ Fefleneme ceW SkeÀ ve³ee DeO³ee³e pegæ[lee nw Jele&ceeve mebiece³egie Hej peye me=eq<ì kesÀ j®eef³elee, HeeuekeÀ, keÀjvekeÀjeJevenej, ef$eueeskeÀerveeLe Hejceelcee, efHeleeÞeer

FmekeÀe DeLe& nw efkeÀ keÀHeìer Deeoceer mes efce$elee keÀYeer ve keÀerefpe³es keÌ³eeWefkeÀ Jen Henues Hesì ceW Ieggme keÀj meYeer Yeso peeve ueslee nw Deewj efHeÀj Deeies keÀer jen efoKeekeÀj Heerís mes OekeÌkeÀe oslee nw~ me®e yeele lees ³en nw efkeÀ efce$e ner ceveg<³e keÀes Gyeejlee nw Deewj efce$e ner [gyeeslee nw Fmeefue³es efce$eeW keÀe mebień keÀjles mece³e GvekesÀ J³eJenej kesÀ DeeOeej Hej Henues je³e DeJeM³e keÀjveer ®eeefnS~ Ssmes DeveskeÀ ueesie nQ pees Heéfleefove efceueles nQ Hej Jes efce$e veneR keÀns pee mekeÀles~ DeepekeÀue kesÀ ³egJeeDeeW keÀes lees efce$e keÀer Hen®eeve ner veneR nw, keÌ³eeW? FmeefueS efkeÀ meeLe-meeLe FOejGOej Ietcevee, efHekeÀefvekeÀ ceveevee, Mejeye Heervee ³ee Mew#eefCekeÀ efJe<e³eeW keÀe DeO³e³eve keÀjvee, efce$elee keÀe HećeeCe veneR nw~ Ssmes DeveskeÀ ³egJekeÀ efMekeÀe³ele keÀjles ngS efceue peeles nQ efkeÀ `DecegkeÀ Deiemle 2018 pees J³eefkeÌle otmejs kesÀ ®esnjs Hej nBmeer Deewj KegMeer ueeves keÀer #ecelee jKelee nw, F&MJej GmekesÀ ®esnjs mes keÀYeer nBmeer Deewj KegMeer keÀce veneR nesves oslee

%eeveece=le He´peeefHelee ye´ïee kesÀ leve ceW DeJeleefjle neskeÀj ceeveJe cee$e keÀer Deesj oesmleer keÀe neLe yeæ{eles nQ Deewj keÀnles nQ, cegPes ³etpe keÀjes, cesjer MeefkeÌle³eeW keÀes ³etpe keÀjes~ Hejce efnlew<eer, Hejce Dee@HeÀj keÀjles nQ efkeÀ pees cesje nw, Jees meye legcneje nw, Gme Hej DeefOekeÀej jKees~ pewmes SkeÀ [eGve yewìjer Jeeueer ieeæ[er, otmejer [eGve yewìjer Jeeueer ieeæ[er kesÀ meeLe yeebOe Yeer oer peeS lees keÀewve efkeÀmekeÀes KeeR®es? Fmeer He´keÀej [eGve yewìjer Jeeueer SkeÀ Deelcee, [eGve yewìjer Jeeueer otmejer Deelcee keÀes efce$e yevee Yeer ues lees keÀewve, efkeÀmekeÀer ceoo keÀjs? Hejvleg ³eefo ³es oesveeW DeelceeSB, HeeJej neGme Hejceelcee mes efce$elee keÀj ueW lees oesveeW ®eepe& neskeÀj, SkeÀ-oes keÀe meeLe yeKetyeer efveYee mekeÀleer nQ~ megoecee, megieérJe, Depe&gve Deeefo keÀer keÀneefve³eeB, mebiece³egie ceW Oejleer Hej HeOeejs YeieJeeve mes efce$elee keÀjves Deewj efveYeeves keÀer ³eeoieej keÀneefve³eeB nQ~ ®eefj$e lees DeveskeÀ nesles nQ Hejvleg ³eeoieejeW ceW veece keÀesF& SkeÀ keÀe ner He´l³e#e neslee nw~ nj efove èfce$elee efoJeme' mebiece³egie Hej nce YeieJeeve mes pegæ[keÀj Deelcee ªHeer yewìjer keÀes Flevee Yej uesles nQ efkeÀ Hetjs keÀuHe GmekeÀer MeefkeÌle keÀe³e& keÀjleer jnleer nw~ ³en YeieJeeve mes oesmleer keÀjves keÀe megvenje DeJemej nw~ Gmes DeHevee efoueoej yeveeSB, Gmemes efoue keÀe meewoe keÀj ueW~ DeHeves efoue kesÀ je]pe yeleekeÀj Gmes nceje]pe yevee ueW~ Gme efoueyej keÀes efoue ceW yemeekeÀj, efoue kesÀ Üej Dev³e Jemleg, J³eefkeÌle³eeW kesÀ DeekeÀ<e&Ce mes yevo keÀj ueW~ GmekesÀ mvesn kesÀ PejveeW ceW efvejvlej meceeS jnW leeefkeÀ keÀesF& mJeeLe& keÀer Heérle DeHeveer Deesj KeeR®es vee~ meejs cesjs-cesjs íesæ[ Gme SkeÀ ceW cesje-Heve ues DeeSB lees meye kegÀí nceeje nes peeSiee~ Hejceelcee efHelee keÀer Deesj mes DeeHe meYeer keÀes Ssmeer ªneveer DeueewefkeÀkeÀ efce$elee keÀer yeej-yeej yeOeeF&~ SkeÀ efoJeme veneR, Hejceelcee efHelee kesÀ meeLe nj efove èfce$elee efoJeme' nw~ v

Þe×ebpeefue

peeie! peeie! j#ee keÀj DeHeveer ye´ïeekegÀceej osJesvê kegÀceej efleJeejer, Meeeqvle veiej, Sìe ( G.He´.)

Dees ceeueer cele mees Deeueme ceW, peeie! peeie! j#ee keÀj DeHeveer~ Henjsoej JeeefìkeÀe keÀe let, kewÀmeer lesjer Ssmeer keÀjveer~~ Yetue jne keÌ³eeW, Je®eve efHelee mes, efo³es MeHeLe os, ceeve jKetBiee~ lespemJeer, Heg©<eeLeea yevekeÀj, Oeje megieeqvOele meoe keÀªBiee~~ cet<ekeÀ (cee³ee) He´yeue Jeeefìf keÀe ceW nQ, kegÀlej jns Jes yeerpe meMebefkeÀle~ meJe&veeMe keÀj jns osKe ues, keÌ³eeW meeslee nw HeeLe& efveMebefkeÀle~~ legcekeÀes oer nQ efoJ³e keÀuee³eW, Deðe, Meðe mes efkeÀ³ee megmeefppele~ ceej Yeiee Fve cet<ekeÀ oue keÀes, Jeerj meenmeer keÌ³eeW let ueeqppele~~ DenbkeÀej kesÀ JeMeerYetle nes, cee³ee ves keÌ³ee efkeÀ³ee HebiegJele~ Meeefvle, meewc³elee mes nes efveJe=Êe, PebPeeDeeW ves efkeÀ³ee JeMeerke=Àle~~ ueesYe-ceesn keÀer pebie ígæ[ekeÀj, ke´ÀesOe ígæ[e, ceve Meg× yevee ues~ j#ee keÀj yeerpeeW keÀer He´efleHeue, megceve JeeefìkeÀe mejme yevee ues~~ Dees ceeueer cele mees Deeueme ceW, peeie! peeie! j#ee keÀj DeHeveer~ Henjsoej JeeefìkeÀe keÀe let, kewÀmeer lesjer Ssmeer keÀjveer~~

cegcyeF&, Je[euee mesJeekesÀvê Hej mesJeejle, ceve, Je®eve, keÀce& mes yeeHeoeoe keÀes He´l³e#e keÀjves Jeeueer, menveMeeruelee keÀer cetle&, meJe& keÀer mvesner leLee jnceefoue oeoer ©efkeÌceCeer 14 Je<e& keÀer Dee³eg ceW, meved 1936 ceW efHeleeÞeer ye´ïee yeeyee Üeje mLeeefHele Deesce ceC[ueer ceW Meeefceue ngF&~ DeeHekeÀes MeeðeeW keÀe Yeer De®íe %eeve Lee~ oeoer DeeuejeGv[j DeeHekeÀer yegDee ueieleer Leer~ efHeíues kegÀí mece³e mes DeeHekeÀes Ëo³e keÀer lekeÀueerHeÀ Leer~ `Deye Iej peevee nw' Fme cenecev$e keÀer mce=efle kesÀ meeLe 17 ceF&, 2018 keÀes DeeHe yeeHeoeoe keÀer ieeso ceW ®eueer ieF&~ Ssmeer ³e%e keÀer Deeefojlve, yeeHeoeoe keÀer Dee%eekeÀejer, JeHeÀeoej, efoueleKleveMeerve Deelcee keÀes meJe& owJeer HeefjJeej Þe×ebpeefue DeefHe&le keÀjlee nw~ 18 efpemekesÀ ceve ceW YeeJe me®®ee neslee nw GvekeÀe nj keÀece De®íe neslee nw

Deiemle 2018

yesno keÀer Jewjei³e Je=efÊe ye´ïeekegÀceej Yeejle Yet<eCe, %eeve-ceeve mejesJej, HeeveerHele

Jewjei³e SJeb leHem³ee keÀe yeæ[e ienje mecyevOe nw~ peye

3.Hegjeves mebyebOeeW mes Jewjei³e ö DeeO³eeeqlcekeÀ Heg©<eeefLe&³eeW kesÀ efueS owefnkeÀ mecyevOe Hegjeves mecyevOe nQ pees He´leerle lees megKeoe³ekeÀ nesles nQ uesefkeÀve nQ ogKeoe³eer~ Fve efjMles-veeleeW ceW HeBÀmeer yegef× F&MJej mes efjMlee DevegYeJe veneR keÀj mekeÀleer~ HekeÌkeÀe keÀerefpe³es efkeÀ cesje lees SkeÀ efjMlesoej efMeJe Hejceelcee nw keÌ³eeWefkeÀ keÀuHe kesÀ He´ejcYe ceW ceQ Deelcee Gmeer kesÀ Heeme mes DeeF& ntB Deewj keÀuHe kesÀ Devle ceW Yeer Gmeer kesÀ Heeme peevee nw~ ³es ueewefkeÀkeÀ mecyevOe lees efveefceÊe cee$e efveYeeves nQ~ ³es lees meYeer mecyevOe mJeeLe& kesÀ nQ~ efvemJeeLe& mesJeeOeejer lees SkeÀ efMeJe Hejceelcee ner nQ FmeefueS Fve meyemes yegef× keÀe veelee leesæ[ SkeÀ efMeJe Hejceelcee mes peesæ[vee ner mecePeoejer nw~ efkeÀlevee megvoj efkeÀmeer ves keÀne nw ö

mebmeej Deewj meebmeeefjkeÀ JemlegDeeW mes Jewjei³e Deelee nw leYeer Hejceelcee Hej yegef× SkeÀeie´ nes mekeÀleer nw~ Fefleneme mee#eer nw, DeveskeÀ leHeeqmJe³eeW keÀes Jewjei³e Deeves Hej Jes F&MJejer³e ueieve ceW ceieve nes ieS pewmes efkeÀ cenelcee yeg×, jepee Yele=&nefj, jepee ieesHeer®evo Deeefo-Deeefo~ FmeefueS ³eesie keÀer G®®e eqmLeefle yeveeves kesÀ F®ígkeÀ Heg©<eeefLe&³eeW keÀes Jewjei³e-Je=efÊe DeHeveeveer nesieer~ Fme uesKe ceW 16 He´keÀej kesÀ Jewjei³e keÀer ®e®ee& keÀer pee jner nw ö 1.Hegjeveer osn mes Jewjei³e ö ³en Mejerj leceesHeÓeeve Deewj Heeflele nw~ FmekesÀ Devoj neæ[, ceeBme, Ketve, iebo, ceuecet$e Yeje ngDee nw~ Fme iebo kesÀ ueesLeæ[s Hej DeekeÀef<e&le nesvee lees cenecetKe&lee nw~ Fme osn kesÀ efceL³ee DeefYeceeve mes ner HeeB®e efJekeÀej Hewoe nesles nQ~ mewkeÀæ[eW DekeÀuecevo efceueles nQ, keÀece kesÀ ueesie ®ebo efceueles nQ, HeÝeg efceueve kesÀ efueS FmekeÀes Yetuevee Deefle DeeJeM³ekeÀ nw~ cegmeeryele ceW YeieJeeve kesÀ efmeJeeS meyekesÀ ojJeepes yebo efceueles nQ~ FmeefueS Fme osn keÀes mesJeeLe& He´³eesie keÀjW, Þes<þ Heg©<eeLe& Yeer Fme 4.Hegjeves mecee®eejeW mes Jewjei³e ö keÀF& ueesie Fme keÀefue³egieer Üeje keÀjW uesefkeÀve Þes<þ leHem³ee kesÀ efueS Fme Hegjeveer Heeflele osn leceesHeÓeeve ogefve³ee kesÀ mecee®eejeW keÀes Heæ{ves, megveves SJeced osKeves mes yegef× keÀe uebiej Gþ pee³es Gme HejceefHelee Hejceelcee keÀer ceW yengle ©ef®e uesles nQ~ DeHevee DeefOekeÀebMe mece³e Fmeer ceW yeyee&o Yeer keÀjles nQ~ Jes IeCìeW mecee®eej-He$eeW keÀes Heæ{les jnWies DeLeJee Deesj~ 2.Hegjeveer ogefve³ee mes Jewjei³e ö me=eq<ì-®eke´À kesÀ Deble ceW ³en Hegveë - Hegveë v³etpe ®ewveume osKeles jnWies~ nce Yeueer-YeeBefle keÀefue³egieer ogefve³ee, leceesHeÓeeve SJeced DeefOekeÀebMe HeeHeelceeDeeW Heefjef®ele nQ efkeÀ nj yegjer mes yegjer Keyej keÀes HeéLeefcekeÀlee oer keÀer ogefve³ee nw~ FmekeÀer ®ekeÀe®eeQOe mes HeÝeeefJele nesvee lees peeleer nw, efpemekeÀes Hegveë- Hegveë osKeves Je megveves mes J³eefkeÌle yegjeF& yesJeketÀHeÀer nw~ FmekeÀe JewYeJe Deewj JemlegSB lees efJeveeMeer nQ~ Fvemes keÀer Deesj Deie´mej neslee nw~ FmeefueS Fmemes Yeer Jewjei³e efkeÀ cegPes HeéHle megKe Yeer #eCeYebiegj nw~ FmeefueS Fme Hegjeveer ogefve³ee mes Fme Demeej mebmeej keÀe keÀesF& mecee®eej veneR megvevee nw~ yegef× GHejece nes peeveer ®eeefnS~ ]peje efJe®eej keÀerefpe³es, ueeKeeW 5.Hegjeves mebmkeÀej-mJeYeeJe mes Jewjei³e ö efJekeÀejeW SJeced DemHeleeueeW ceW keÀjesæ[eW jesieer kewÀmes ef®euuee jns nQ~ efkeÀleves J³emeveeW keÀer DeOeervelee mes nceejs pees mebmkeÀej-mJeYeeJe yeve ie³es J³eefkeÌle Pegiieer-PeesHeæ[er SJeced iebos veeueeW Hej efveJeeme keÀj jns nQ~ nQ, Jes ner Hegjeves mJeYeeJe-mebmkeÀej nQ pees DeeO³eeeqlcekeÀ Heg©<eeLe& pees De®ís DeeJeemeeW ceW efveJeeme keÀj jns nQ, Jes Yeer leveeJeie´mle ceW yeeOee yeves ngS nQ~ efoJ³e iegCeeW mes mecHevve mebmkeÀej-mJeYeeJe peerJeve J³eleerle keÀj jns nQ FmeefueS ³en lees me®eceg®e ogKeOeece ner ve³es mele³egieer owJeer mebmkeÀej-mJeYeeJe nQ~ Fme mebmeej ceW nw~ lees Deye DeHeves mes keÀnW, ®eue js ceve-yegef×, Fme ogKeOeece mes ceveg<³e kesÀ ogKeer nesves keÀe keÀejCe efJekeÀejeW keÀer DeOeervelee nw~ Jes Jewjei³e OeejCe keÀj Deewj MeeeqvleOeece-megKeOeece keÀes ³eeo keÀj~ ner ceveg<³e kesÀ mebmkeÀej-mJeYeeJe efyeieeæ[ osles nQ~ ³en efkeÀleveer Deiemle 2018 De®íeF³eeW keÀe SkeÀ-SkeÀ eflevekeÀe ®egve-®egvekeÀj peerJeve YeJeve keÀe efvecee&Ce neslee nw, Hej yegjeF& keÀe SkeÀ nuekeÀe PeeWkeÀe ner Gmes efceìe [eueves kesÀ efueS He³ee&Hle neslee nw 19

%eeveece=le yeæ[er efJe[byevee nw efkeÀ ceveg<³e jespeevee Fve efJekeÀejeW kesÀ iele& ceW HeBÀmelee nw, OeesKee Keelee nw, Heíleelee nw Deewj Hegveë HeBÀmelee jnlee nw~ FmeefueS Deye Fvemes Jewjei³e ®eeefnS~ 6.Hegjeveer yeeleeW mes Jewjei³e ö pees yeeleW yeerle ®egkeÀer nQ, Hegjeveer nes ®egkeÀer nQ, Ssmeer yeerleer ngF& yeeleeW mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ Hegveë Hegveë yeerleer ngF& yeeleeW Deewj IeìveeDeeW keÀe ef®ebleve keÀjles jnves mes yengle mece³e yeyee&o neslee nw~ FmeefueS Heemì Fpe Heemì~ YetlekeÀeue keÀer yeeleeW keÀe p³eeoe ef®ebleve keÀjWies, lees ceveesefJekeÀejeW ªHeer Yetle ef®eHeì pee³eWies~ 7.DeHeves mLeeve mes Jewjei³e ö peneB Yeer nce jnles nQ, jnlesjnles Gme mLeeve, ieeBJe, Menj Je jep³e mes Yeer ueieeJe nes peelee nw~ Deleë Heg©<eeefLe&³eeW keÀe yegef× ªHeer uebiej Fve ueewefkeÀkeÀ Je DeueewefkeÀkeÀ mLeeveeW mes Yeer Gþe ngDee nes~ HeÀefjMleeW keÀe mLeeve nw met#ce Jeleve Deewj DeelceeDeeW keÀe mLeeve nw cetue Jeleve, GvekeÀer mce=efle ceW DeefOekeÀ jnW~ keÀe³e& DeLe& Oeje Hej Dee³eW, efHeÀj ®eues DeHeves Jeleve keÀer Deesj, Ssmeer ceveesYetefce yevee ueW~ 8.efJekeÀuHe SJeced J³eLe& mebkeÀuHeeW mes Jewjei³e ö efpevemes ceveg<³e pevce-pevceevlej efiejlee Dee³ee nw, efpevneWves ceveg<³e keÀe meeje efoJ³e Íe=bieej efyeieeæ[ efo³ee nw, efpevneWves Hetje peerJeve ogKeer SJeced DeMeeble keÀj efo³ee nw, Ssmes efJekeÀejer SJeced J³eLe& mebkeÀuHeeW mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ o=æ{ mebkeÀuHe keÀjW efkeÀ Fve J³eLe& mebkeÀuHeeW ves cegPes yengle ogKeer efkeÀ³ee nw, Deye cegPes meowJe Meg× mebkeÀuHeeW ceW, %eeve kesÀ mebkeÀuHeeW ceW Deewj He´Yeg efceueve kesÀ mebkeÀuHeeW ceW ceve keÀes ueieevee nw~ 9.megKe-megefJeOeeDeeW mes Jewjei³e ö `meeoe peerJeve, G®®e efJe®eej' keÀer keÀneJele kesÀ Devegmeej ceveg<³e keÀes meeoieer mes peerJeve J³eleerle keÀjvee ®eeefnS~ efpelevee megKe-megefJeOeeDeeW kesÀ DeOeerve nesles nQ, Glevee ner DeeO³eeeqlcekeÀ Heg©<eeLe& keÀce nes peelee nw~ meeOeveeW keÀe He´³eesie keÀjles ngS Yeer Fvemes Jewjei³e ®eeefnS~ 10.KeeÐe HeoeLeeX mes Jewjei³e ö keÀF& J³eefkeÌle³eeW keÀes KeevesHeerves keÀer ®eerpeeW keÀe yeæ[e MeewkeÀ neslee nw~ GvnW efJeefYevve efceþeF³eeB, ieesue-ieHHes, meceesmes, HekeÀewæ[s leLee jmeJeeve HekeÀJeeve 20

yengle DeekeÀef<e&le keÀjles nQ~ Fmemes mJeemL³e ceW Yeer efiejeJeì nesleer nw Deewj DeeO³eeeqlcekeÀlee keÀe mlej Yeer veer®es Deelee nw~ FmeefueS DeekeÀ<e&keÀ KeeÐe HeoeLeeX mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ 11.meeOeejCe Heg©<eeLe& mes Jewjei³e ö mecHetCe& eqmLeefle Heeves kesÀ F®ígkeÀ Heg©<eeLeea keÀes meeOeejCe Heg©<eeLe& mes Yeer Jewjei³e nesvee ®eeefnS~ {eruee-{euee Oeerceer ieefle keÀe Heg©<eeLe& íesæ[, leerJe´ ieefle Jeeuee pJeeueecegKeer Heg©<eeLe& keÀjvee ®eeefnS~ DeHevee mLeeve Deefle leerJe´ Heg©<eeefLe&³eeW ceW efveeqM®ele keÀj uesvee ®eeefnS~ keÀece ®eueeT Heg©<eeLe& veneR yeequkeÀ ³eesie-leHem³ee SJeced me®®eer mesJee peer YejkeÀj keÀjveer ®eeefnS~ DeHeves leerJe´ Heg©<eeLe& keÀer ³eespevee mJe³eb yeveeveer ®eeefnS~ 12.Ietceves-efHeÀjves mes Yeer Jewjei³e ö keÀF& ueesie Ietceves-efHeÀjves kesÀ MeewkeÀ ceW efpeboieer keÀe keÀeHeÀer efnmmee yeyee&o keÀj osles nQ~ Jes efkeÀmeer Yeer lejerkesÀ mes mece³e efvekeÀeue keÀj efJeefYevve MenjeW ceW Ietceves keÀe MeewkeÀ Hetje keÀjles nQ~ keÀYeer HeJe&leer³e mLeueeW Hej, keÀYeer efJeosMeeW ceW lees keÀYeer SsefleneefmekeÀ mLeueeW Hej Ietceles nQ~ Fme He´keÀej peerJeve keÀe Deble Dee peelee nw~ efHeÀj cegBn mes efvekeÀuelee nw, Flevee Decetu³e peerJeve kegÀí Þes<þ Heg©<eeLe& keÀjves keÀer yepee³es Ietceves ceW ner yeyee&o keÀj efo³ee~ FmeefueS Fmemes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ 13.no keÀer mesJeeDeeW mes Jewjei³e ö DeHeves peerJeve keÀes kesÀJeue DeHeves mesJeemLeue DeLeJee DeHeves peesve DeLeJee kesÀJeue DeHeves osMe kesÀ He´efle ueieevee Yeer no nw~ ³en peerJeve efJeMJe-mesJee He´efle DeHe&Ce nes~ DeHeveer meYeer mesJeeDeeW keÀes efJeMJe mesJeeLe& ner mecePevee nw~ meoe yesno keÀe mesJeeOeejer yevevee nw~ Fmeer He´keÀej, kesÀJeue SkeÀ He´keÀej keÀer mesJee veneR, DeeuejeGb[j mesJeeOeejer yevevee nw~ Jee®ee, keÀce&Cee Deewj Oeve mes Yeer mesJee keÀjveer nw~ Ssmee yesno keÀe mesJeeOeejer yeveves kesÀ efueS no keÀer mesJeeDeeW mes Jewjei³e ®eeefnS~ 14.no keÀer keÀeceveeDeeW mes Jewjei³e ö meebmeeefjkeÀ F®íe³eW ceveg<³e keÀes De®íe yeveves veneR osleeR~ FmeefueS no keÀer keÀeceveeDeeW mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ SkeÀ F®íe Hetjer ngF& lees

PegkeÀvee peªj uesekf eÀve GvekesÀ meeceves, efpevekesÀ efoue ceW efkeÀmeer keÀes PegkeÀeves keÀer efpeÎ ve nes

Deiemle 2018

%eeveece=le otmejer Hewoe nes ie³eer~ otmejer Hetjer ngF& lees leermejer Hewoe nes ie³eer~ Fme He´keÀej F®íeDeeW keÀe keÀesF& Deble veneR~ no kesÀ ceeve-Meeve keÀer F®íe, no kesÀ Heo-HeesefpeMeve keÀer F®íe, Fve meyemes Jewjei³e OeejCe keÀj meoe DeeO³eeeqlcekeÀ He´ieefle keÀjveer nw~ 15.YeefkeÌle ceeie& mes Jewjei³e ö YeefkeÌle ceeie& kesÀ DeveskeÀ jereflejmce, DevOe-efJeMJeeme Deeefo mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ %eeve ceeie& ceW ®eueves kesÀ HeM®eeled Yeer ceveg<³e keÀer YeefkeÌle ceeie& keÀer YeeJeveeSB meceeHle veneR nesleeR pewmes efkeÀ ³eesie ceW DeeBKeW yebo keÀj yewþvee, kegÀí cevveleW ceebievee, Je´le, peHe, Heeþ Deeefo keÀjvee, efJeefYevve

l³eesnejeW Hej jerefle-jmce keÀjvee, iebiee mveeve keÀjvee DeeefoDeeefo~ Deye Fve meye yeeleeW mes Yeer Jewjei³e ®eeefnS~ 16.ìkeÀjeJe SJeced yeoues keÀer YeeJevee mes Jewjei³e ö keÀF& ueesieeW kesÀ ìkeÀjeJe kesÀ mebmkeÀej nQ~ Jes keÀYeer SkeÀ mes, keÀYeer otmejs mes ìkeÀjeles ner jnles nQ~ peneB jnles nQ JeneB kesÀ ueesieeW mes Je keÀe³e&mLeue kesÀ meeefLe³eeW mes Yeejer ìkeÀjeJe jKeles nQ~ Fme He´keÀej Jes ìkeÀjeJe ceW ner efpeboieer yeyee&o keÀj yewþles nQ~ meoe ³eeo jKeW, cegPes ìkeÀjeJe mes SJeced yeouee uesves keÀer YeeJevee mes Jewjei³e OeejCe keÀj Kego keÀes yeouevee nw~ v

DeeJeM³ekeÀ met®evee mejespe ueeuepeer cenjes$ee iueesyeue veefme¥ie keÀe@uespe ceW F&-cesue ë ghsn.abu@gmail.com yeer.Sme.meer.veefme¥ie (4 Je<eea³e) SJeb iueesyeue ne@eqmHeìue veesì ë mketÀue Dee@HeÀ veefme¥ie ceW peer.Sve.Sce. (3 Je<eea³e) keÀesme& ceW HeÀe@ce& pecee keÀjeves keÀer DeeefKejer leejerKe 21 pegueeF& 2018 He´JesMe HeéjbYe nes ®egkeÀe nw~ HeÀe@ce& [eGveuees[ keÀjves kesÀ efueS ë ³eesi³elee ë yeer.Sme.meer.veefme¥ie http://www.ghrc-abu.com/globalDee³eg ë 31 efomecyej 2018 lekeÀ hospital-school-of-nursing 17-28 Je<e& (ceefnueeDeeW kesÀ efueS) 17-25 Je<e& (Heg©<eeW kesÀ efueS) efHeÀefpekeÌme, kesÀcesmìêr SJeb yee³eesuee@peer ceW keÀce mes keÀce 50 Þe×ebpeefue HeéfleMele DebkeÀ yeeHeoeoe kesÀ uee[ues, ceOegyeve DeefOekeÀ peevekeÀejer kesÀ efueS mebHeke&À keÀjW ë cene³e%e ceW efHeíues 40 Je<eeX mes ceesyeeFue ë 8094652109, 8432345230, meceefHe&le ye´ïeekegÀceej jeceo³eeue 9529047341 YeeF&, ceneje<ì^ kesÀ YeC[eje Menj F&-cesue ë slmgnc.raj@gmail.com mes ceOegyeve ceW meceefHe&le ngS~ kegÀí ³eesi³elee ë peer.Sve.Sce. mece³e DeeHeves HeeC[Je YeJeve ceW Henjs Hej DeHeveer mesJee³eW oer~ Dee³eg ë 31 efomecyej 2018 lekeÀ GmekesÀ yeeo DeeHekeÀe mJeemL³e efyeieæ[ves ueiee~ efHeíues 4-5 17-34 Je<e& (ceefnueeDeeW kesÀ efueS) Je<eeX mes iueesyeue ne@eqmHeìue ceW ner Yejleer Les~ JeneB ner 17-28 Je<e& (Heg©<eeW kesÀ efueS) DeeHekeÀe Fueepe ®eue jne Lee~ effoveebkeÀ 7 petve, 2018 keÀes meeFbme, Deeì&, keÀe@ceme& ceW keÀce mes keÀce 50 HeéfleMele DebkeÀ jeef$e 10 yepes DeeHe DeHevee Hegjevee Mejerj íesæ[ yeeHeoeoe keÀer DeefOekeÀ peevekeÀejer kesÀ efueS mebHeke&À keÀjW ë ieeso ceW ®eues ie³es~ Ssmes l³eeieer, leHemJeer, mesJeeOeejer YeeF& keÀes ceesyeeFue ë 8094652109, 9887000914, mecHetCe& owJeer HeefjJeej DeHeves Þe×e megceve DeefHe&le keÀjlee nw~ 9649475278 efpeboieer Jewmeer veneR nw, pewmeer DeeHe FmekesÀ efueS keÀecevee keÀjles nQ~ ³en lees Jewmeer yeve peeleer nw, pewmeer DeeHe Fmes yeveeles nQ Deiemle 2018 21

ieleebkeÀ mes Deeies

ceefnuee meMeefÊeÀkeÀjCe ye´ïeekegÀceej vejsMe, cegpeHeÌHeÀjveiej

ieg©osJe jefJevêveeLe ìwieesj kesÀ meHeÀue meeefnl³ekeÀej

yeveves ceW SkeÀ veejer keÀer DeveesKeer YetefcekeÀe nw~ Jes leye heëe veoer kesÀ efkeÀveejs Meerueoene (efme³eeueon) ceW efveJeeme keÀjles Les peneb keÀe Meeble FueekeÀe GvekeÀer peceeRoejer ceW Deelee Lee~ Jeneb jnkeÀj Jes uesKeve keÀe³e& efkeÀ³ee keÀjles Les~ JeneR Jew<CeJe YeefÊeÀ mes pegæ[er SkeÀ m$eer jnleer Leer, efpemekeÀer Deìtì YeefÊeÀ keÀes osKe keÀj ueesie Gmes heeieue mecePe uesles Les~ Jen m$eer heéfleefove jefJevêveeLe kesÀ cekeÀeve kesÀ meeceves DeekeÀj Keæ[er nes peeleer Leer Deewj Leesæ[er osj kesÀ yeeo yeiewj kegÀí keÀns Jeeefheme ®eueer peeleer Leer~ SkeÀ efove pewmes ner Jen DeeF&, ieg©osJe Deheves oescebefpeuee cekeÀeve keÀer efKeæ[keÀer ceW DeekeÀj Keæ[s nes ieS~ GvnW osKe keÀj Jen yeesueer, þekegÀj, legce veer®es keÀye Glejesies? ieg©osJe veer®es Glej DeeS Deewj Gme m$eer keÀes heĆeece keÀjkesÀ yeæ[s Deeoj Deewj he´sce mes GmekesÀ ®ejCeeW kesÀ meceerhe yewþ ieS~ m$eer ves GvnW kegÀí osj lekeÀ osKee, efHeÀj ®eueer ieF&~ Gme efove kesÀ yeeo Jen m$eer efkeÀmeer Yeer efove Devoj Dee peeleer Deewj ieg©osJe GmekesÀ ®ejCeeW ceW yewþ peeles~ GvekesÀ yeer®e keÀesF& efJeMes<e mebJeeo lees veneR neslee Lee hejvleg ieg©osJe keÀes yengle megketÀve efceuelee Lee Deewj GveceW meeefneql³ekeÀ he´sjCeeSb hewoe ngDee keÀjleer LeeR~ ieg©osJe ves Fme yeele keÀes mJeerkeÀej efkeÀ³ee nw efkeÀ GvekesÀ peerJeve Je GvekeÀer keÀefJeleeDeeW hej GmekeÀe heÝeeJe heæ[lee Lee~ Gmemes cegueekeÀele mes henues ieg©osJe ceevees efkeÀmeer heJe&le hej DekesÀues jne keÀjles Les Deewj Deye Jes meceleue hej Glej keÀj ³eLeeLe& peerJeve ceW Dee ieS Les~ Gme m$eer keÀe he´Lece cegueekeÀele ceW ³en keÀnvee efkeÀ ``þekegÀj, legce veer®es keÀye Glejesies“ ³en oMee&lee nw efkeÀ jefJevêveeLe keÀer mees®e ceW meeefnl³e kesÀ meeLe þekegÀjhevee Yeer Lee peyeefkeÀ meeefnl³ekeÀej keÀes Oejeleue keÀe nesvee ®eeefnS~ Gme m$eer mes efceueer he´sjCeeDeeW ves GvnW ³eLeeLe& meeefnl³ekeÀej yevee³ee~ mLeeF& efveoeve nesiee jepe³eesie Je ®eefj$e efvecee&Ce mes peye lekeÀ eEueie-meceevelee (Gender Equality) 22

keÀes Iej-Iej ceW efoue mes mJeerkeÀej ve keÀj efue³ee pee³es Deewj heg©<e ner Þes<þ nw, Fme ceeveefmekeÀlee keÀes efoceeie mes ve efvekeÀeue efo³ee pee³es, leye lekeÀ ceefnueeDeeW keÀes heg©<e keÀer yejeyejer keÀe opee& heéhle veneR nes mekeÀlee~ FmekesÀ efueS peve-peve keÀes peeie´le keÀjvee nesiee~ J³eefÊeÀ meceepe keÀer F¥ì nw Deewj meceevelee kesÀ meceepe kesÀ hegvee|vecee&Ce kesÀ efueS veF& Je mekeÀejelcekeÀ mees®e ªheer ieejs mes ner Fve F¥ìeW keÀer ef®eveeF& nesveer ®eeefnS~ hegjeves cekeÀeve keÀes leesæ[ keÀj peye ve³ee cekeÀeve yevee³ee peelee nw lees hegjeveer F¥ìeW mes oerJeejW Keæ[er veneR keÀer peeleer yeequkeÀ veF& F&ìW ueieeF& peeleer nQ~ F¥ìW SkeÀ ner DeekeÀej-efJemleej keÀer nesleer nQ, íesìer-yeæ[er veneR~ meceepe Yeer m$eer Je heg©<e keÀer yejeyejer mes yevelee nw~ lees DeeJeM³ekeÀlee nw meceie´ Je J³eehekeÀ he´³eeme keÀer~ FmekesÀ efueS meeceeefpekeÀ ®eslevee HewÀueeves nsleg efpeleves Yeer meeOeve nQ, meYeer keÀe Ghe³eesie keÀjvee nesiee, ®eens Jen Fvìjvesì nes, jsef[³eesìsefueefJepeve nes, efHeÀuce-Fv[mìêr nes, efpeuee-mlej kesÀ efJekeÀeme keÀe³e&¬eÀce neW, heb®ee³ele-mlej kesÀ efJekeÀeme keÀe³e&¬eÀce neW, mketÀue-keÀe@uespe kesÀ meebmke=ÀeflekeÀ-keÀe³e&¬eÀce neW, vegkeÌkeÀæ[meYeeSb neW ³ee ceesnuues ³ee keÀe@ueesefve³eeW kesÀ meb®eeueve kesÀ efueS yeveer íesìer-íesìer meesmee³eìer ner keÌ³eeW ve neW~ YeeJe ³en nw efkeÀ ³en DeefYe³eeve Deevoesueve keÀer MekeÌue ues ues efpememes nj-SkeÀ veeieefjkeÀ kesÀ Devoj SkeÀ ke´bÀeefle Ieefìle nes~ ³en Yeer mecePevee nesiee efkeÀ mecem³ee keÀe mLeeF& efveoeve jepe³eesie kesÀ %eeve Je ®eefj$e efvecee&Ce ceW efíhee nw~ Deeies yeæ{ neefmeue keÀjves Jeeues keÀes efceueles nQ DeefOekeÀej GhejesÊeÀ kesÀ meeLe ner Deveie&ue ªefæ{Jeeoer hejchejeDeeW kesÀ heéfle mecee|hele Ssmes nþOee|ce³eeW keÀer hen®eeve Yeer keÀjveer nesieer, pees veejer keÀes mecceeve Je meceevelee keÀe DeefOekeÀej veneR osves kesÀ efueS kegÀí Yeer keÀj iegpejves keÀes Gleeª jnles nQ~ Jes yeoueles mece³e kesÀ meeLe ®eueves keÀes lew³eej veneR nesles Deewj hegjeveer

meHeÀuelee keÀe keÀesF& jnm³e veneR nw~ ³en lew³eejer, keÀæ[er cesnvele Deewj DemeHeÀuelee mes meerKeves keÀe ner HeefjCeece neslee nw

Deiemle 2018

%eeveece=le

DebkeÀ ë 2

oefkeÀ³eevetmeer hejchejeDeeW keÀes veF& mees®e kesÀ ³egJeeDeeW hej Leeshevee FmekeÀer efcemeeue nQ~ ®eenles nQ~ FmekesÀ efueS DeeO³eeeqlcekeÀ efMe#ee keÀer DeeJeM³ekeÀlee veeefj³eeW kesÀ kegÀí Ssmes ªhe nQ pees GvnW DeMeÊeÀ yeveeles nQ, keÀes mecePevee nesiee~ efMe#ee mes ceveg<³e keÀe o=ef<ìkeÀesCe, mees®e Je pewmes efkeÀ efJeOeJee, leueekeÀMegoe, yeebPe, Dehebie, Deveheæ{ ceev³eleeSb mekeÀejelcekeÀ efoMee heéhle keÀjleer nQ Deewj GmekeÀer Deeefo~ heg©<e Ssmeer eqmLeefle³eeW ceW Glevee DeMeÊeÀ Je $emle veneR ceeveefmekeÀlee ceW GlLeeve Deelee nw~ efMe#ee mes ner keÀv³eeDeeW Je neslee efpeleveer efkeÀ veejer nesleer nw~ efJeOeJeeDeeW keÀes meceepe keÀer ceefnueeDeeW keÀes GvekesÀ DeefOekeÀej Je keÀÊe&J³eeW keÀe yeesOe neslee nw cegK³eOeeje mes peesæ[ves Deewj GvekeÀe mecceeve keÀe³ece jKeves kesÀ Deewj Jes hegjeves heejcheefjkeÀ yebOeveeW keÀes leesæ[ves keÀes he´sefjle nesleer efueS npeejeryeeie efpeues kesÀ Ghee³egÊeÀ ves De®íer henue keÀer nw~ nQ~ DeefOekeÀej GvnW ner heéhle nesles nQ pees Deeies yeæ{ keÀj FvnW GvneWves Deheves keÀe³ee&ue³e heefjmej ceW oeroer kewÀHesÀ KegueJee³ee nw neefmeue keÀjles nQ Dev³eLee veejer keÀes yewþs-efyeþeS DeefOekeÀeefjveer efpemeceW 10 iejerye efJeOeJee ceefnueeSb ®ee³e, hekeÀewæ[s, meQ[efJe®e yeveeves keÀes, GmekesÀ heeme ®eue keÀj keÀesF& Deeves mes jne~ efMe#ee Deeefo yevee keÀj he´MeemeefvekeÀ keÀece mes Deeves Jeeues ueesieeW keÀer cee$e mketÀue keÀer heæ{eF& mes veneR yeequkeÀ De®ís mebie Je De®íer efKeocele keÀjleer nQ~ mJemene³elee mecetn (Self Help Jeelee&DeeW mes Yeer efceueleer nw~ pees Yeer veejer kegÀí heeves keÀes Deeies Group) veece keÀer yeQkeÀeW keÀer $eÝCe ³eespevee kesÀ Jes mecetn yeæ{er nw, Gmes kegÀí efJeMes<e efceuee peªj nw~ p³eeoe meHeÀue nes jns nQ, efpeveceW kesÀJeue ceefnueeDeeW keÀer ner mel³e keÀer íesìer-meer ef®ebieejer Yeeieeroejer nw~ Ssmes íesìs-íesìs he´³eeme mejenveer³e nQ, hejvleg j@uHeÀ Jeeu[es Fceme&ve kesÀ J³eeK³eeveeW ceW SkeÀ yetæ{er Oeesefyeve cee$e Fvemes ceefnueeDeeW keÀe meMeefÊeÀkeÀjCe je<ìêr³e mlej hej efvejvlej Dee³ee keÀjleer Leer~ ueesieeW keÀes nwjeveer nesleer Leer efkeÀ veneR nes mekeÀlee~ Fceme&ve pewmes ceneve ef®evlekeÀ keÀer %eeve keÀer ietæ{ yeeleeW keÀes ³en DeeO³eeeqlcekeÀ efJeYeeie peªjer Deveheæ{ iejerye Deewjle keÌ³ee mecePeleer nesieer! SkeÀ efove efkeÀmeer ves ceefnueeSb Yeejle ceW kegÀue keÀecekeÀepeer Jeie& ceW cee$e 29 Gmemes hetí ner efue³ee efkeÀ Fceme&ve keÀer Jeelee&DeeW mes DeehekeÀes keÌ³ee heéfleMele efnmmesoejer jKe jner nQ hejvleg oerve-nerve Je Meesef<ele mecePe ceW Deelee nw? Gme yetæ{er Deveheæ{ Oeesefyeve ves DeodYegle GÊej Jeie& ceW FvekeÀer efnmmesoejer 60 mes 70 heéfleMele lekeÀ nw~ Yeejle efo³ee~ Jen yeesueer, ``cegPes GvekeÀer {sj meejer %eeve keÀer yeeleeW mes ceW me#ece-keÀeefyeue ceefnueeDeeW kesÀ nesles ngS Yeer kegÀue kegÀí Yeer lees mecePe ceW veneR Deelee~ yeme SkeÀ yeele pees ceQ mecePe keÀecekeÀepeer JesleveYeesieer Jeie& ceW ceefnueeDeeW keÀer efnmmesoejer 50 heeF& ntB Deewj efpemeves cesje peerJeve yeoue efo³ee nw, Jen ³en nw efkeÀ heéfleMele lekeÀ ueeves ceW mejkeÀej efJeHeÀue jner nw~ keÀejCe nw ceQ Yeer heÝeg mes otj veneR ntB, SkeÀ oefjê De%eeveer m$eer mes Yeer heÝeg heeefjJeeefjkeÀ yebefoMeW Je oefkeÀ³eevetmeer ªefæ{Jeeoer hejchejeSb, otj veneR nQ~ ceQ Yeer heÝeg kesÀ efvekeÀì Dee mekeÀleer ntB~'' Fme GÊej efve³eespekeÀeW (Employers) keÀer YesoYeeJe keÀer veerefle Deewj ves nue®eue ce®ee oer Leer~ Jeneb Deeves Jeeues ueesie meejer yeeleeW keÀes meyemes yeæ{ keÀj heejoMeea mebJewOeeefvekeÀ J³eJemLee keÀe DeYeeJe~ mecePeves kesÀ he´³eeme ceW mel³e keÀer Fme íesìer-meer eE®eieejer mes Fme meboYe& ceW keÀesF& ³eespevee mejkeÀej ves Deye lekeÀ ve lees yeveeF& nw Jebef®ele jn peeles Les~ ³eefo ye´ïeekegÀceejer mebmLee keÀer efJeefYeVe Deewj ve ner ueeiet keÀer nw, keÌ³eWefkeÀ Ssmee keÀjvee DeeO³eeeqlcekeÀ MeeKeeDeeW ceW Yeesueer-Yeeueer ceeleeDeeW keÀer yeengu³elee nw lees peeieéfle mes ner mebYeJe nw Deewj mejkeÀej ceW DeYeer lekeÀ FmekesÀ heerís mel³e keÀer Fme íesìer-meer eE®eieejer keÀe Gve Üeje DeeO³eeeqlcekeÀlee mes mebyebefOele keÀesF& efJeYeeie yevee veneR nw~ efHeÀj mecePe heevee Yeer nw~ F&éej kesÀ heéfle DeemLee Je Gmemes meceerhelee Yeer ye´ïeekegÀceeefj³eeW keÀer DeeO³eeeqlcekeÀ mesJeeDeeW hej mejkeÀej kesÀ yeue mes ner veejer Fleves yebOeveeW Je yebefoMeeW kesÀ yeeJepeto keÀe O³eeve pee jne nw~ meeceev³e peerJeve peerleer nw~ kegÀvleer, Meyejer, Deefnu³ee Deeefo ke´ÀceMeë Deiemle 2018 23 DeHeveer keÀuHevee keÀes peerJeve keÀe ceeie&oMe&keÀ yeveeSB, DeHeves Deleerle keÀes veneR

Fefvê³eeW keÀer iegueeceer keÀe og<HeefjCeece mebbmeej ceW efnlekeÀj Deewj DeefnlekeÀj oesveeW ner He´keÀej keÀer

Deye THej mes ceeveefmekeÀ jesieeW ves Yeer Dee Iesje~ peerJeve ceW JemlegSB nesleer nQ~ ³en nceejer yegef× keÀer Hejer#ee nw efkeÀ nce veerjmelee Fleveer Dee ieF& efkeÀ He´mevvelee keÀes Yetuelee ner ®euee ueeYeHeó ®eerpeeW keÀes ieńCe keÀjW ³ee neefvekeÀejkeÀ ®eerpeeW keÀes~ ie³ee~ efpeOej osKelee Lee GOej efvejeMeeDeeW kesÀ yeeoue Gceæ[les nj SkeÀ HeéCeer keÀer lejn cesjer Yeer Hejer#ee ngF& Hejvleg ceQ GmeceW ve]pej Deeles Les~ keÀneR mes Yeer Deeme veneR yebOeleer Leer~ YeieJeeve DemeHeÀue jne~ yeele meved 1980 keÀer nw~ ceQ ef®eefkeÀlmee HesMee meYeer keÀe j#ekeÀ nw, ³en efJeMJeeme nìves ueiee~ efvejeMee ves cesjs íesæ[keÀj, Dev³e oes YeeF³eeW kesÀ meeLe pebieueeW keÀe þskeÀe uesves keÀe ceve keÀes leesæ[ [euee~ F®íe ngF& efkeÀ Fme Mejerj mes Heeríe J³eJemee³e keÀjves ueiee~ JeneB cegPes yegjer uele (Deeole) Heæ[ ie³eer~ ígæ[eTB leeefkeÀ kegÀí megKe efceues~ peerYe kesÀ ®eìesjsHeve keÀe efkeÀlevee yegje HeefjCeece neslee nw, ³en ceQves Ketye DevegYeJe efkeÀ³ee~ peerYe kesÀ Deeies PegkeÀe³ee efmej Feqvê³eeW kesÀ JeMe neskeÀj ceQves DeHeves mJeemL³e keÀes ve<ì keÀj keÀece-Jeemevee, ke´ÀesOe Deewj DenbkeÀej Deeefo efJekeÀej Yeer ceve ceW [euee~ peerYe keÀes le=Hle keÀjves kesÀ efueS mJeeefo<ì efce<þevve- Ketye Gíue-ketÀo keÀjles jnles Les~ cegPes DevegYeJe nes jne Lee HekeÀJeeve Keeves ueiee~ ogye&ue ceve kesÀ ceveg<³e peerYe kesÀ Deeies efmej efkeÀ ³en meye meodefJeJeskeÀ kesÀ DeYeeJe kesÀ keÀejCe mebieoes<e mes PegkeÀe osles nQ~ Hesì lees efyeiegue yepee oslee nw efkeÀ Devoj Deewj ngDee nw~ peien veneR nw Hejvleg peerYe veneR ceeveleer nw Deewj peªjle mes ogKeeW keÀe Heneæ[ ìtì Heæ[e DeefOekeÀ Keeves keÀes cepeyetj keÀj osleer nw~ HeefjCeecemJeªHe Hesì Fmeer yeer®e cesjs oes meeue kesÀ ye®®es keÀes DekesÀuee íesæ[keÀj keÀece keÀjves mes FbkeÀej keÀj oslee nw~ Hesì kesÀ keÀe³e& ceW yeeOee Deeves GmekeÀer ceeB DeHeveer Deieueer ³ee$ee Hej ®eueer ieF&~ SkeÀ lees mes meejs Mejerj Hej GmekeÀe og<HeÝeeJe neslee nw~ cesjs meeLe MeejerefjkeÀ DemJemLelee Deewj THej mes ³en ogKeeW keÀe Heneæ[ ìtì efyeukegÀue Ssmee ner ngDee, cegPes keÀype jnves ueieer~ Nightus Heæ[e~ ceQ jele-efove HeM®eeleeHe keÀer Deeqive ceW peueves ueiee~ Harnia nes ie³ee~ Keevee npece veneR neslee Lee~ yeej-yeej Menj keÀe keÀesF& Ssmee JewÐe Deewj [e@keÌìj ve Lee efpememes ceQves oJee Gequì³eeB nesves ueieer, Hesì ceW peueve jnves ueieer~ nepeces kesÀ efueS ve ueer nes~ oJeeF& mes cesje ceve Tye ®egkeÀe Lee~ YeieJeeve keÀe ®etCe&-®eìveer keÀer peªjle Heæ[ves ueieer~ efHeÀj Yeer keÀype keÀe jesie meneje Yeer efoKeeF& veneR oslee Lee Deleë DeHeves ye®eeJe keÀer keÀesF& efove-Heéfleefove yeæ{lee ner ie³ee~ Keevee He®eeves kesÀ efueS ®ee³e keÀer metjle vepej veneR Dee jner Leer~ ogKe keÀer Deeqive ceW peuelee ngDee Deeole Heæ[ ie³eer~ keÀype kesÀ keÀejCe yeJeemeerj Yeer jnves ueiee~ ceQ DeHeves Yeei³e keÀes keÀesmelee jnlee Lee~ Hewj Deeies Hej ceve Heerís Ketve keÀer keÀceer mes keÀcepeesjer Dee ieF&~ He´ke=Àefle keÀe efve³ece nw efkeÀ Yeei³e keÀes keÀesmevee, ³en keÀesF& ogKe keÀer oJee lees veneR Leer~ keÀcepeesj keÀes meYeer oyeeles nQ~ meye jemles yevo peevekeÀj ceQves iebiee cew³ee keÀer ieeso ceW MejCe uesves veerjmelee keÀe Deeke´ÀceCe Gmeer oewjeve efmevescee osKeves kesÀ og<HeefjCeeceeW kesÀ ªHe ceW keÀe efveM®e³e keÀj efue³ee~ cegPes ³en Yeer mecePe Leer efkeÀ otef<ele efJe®eejeW ves Yeer cegPes Dee oyees®ee~ osKes ngS ef®e$eeW keÀe Deelcenl³ee keÀe³ejlee keÀer efveMeeveer nw Hejvleg cesjs efueS Dev³e ef®evleve keÀjves mes Jes efvejvlej ceve ceW peces jnles Les, HeÀuemJeªHe, keÀesF& ceeie& ye®ee ner veneR Lee~ ³ener ceeie& Gef®ele peevekeÀj ceQ oes<e kesÀ Yeer oMe&ve nesves ueies~ keÀneJele nw efkeÀ SkeÀ keÀjsuee DeeOeer jele kesÀ DebOesjs ceW Iej mes ®eue Heæ[e Gve Fþueeleer uenjeW otmeje veerce ®eæ{e~ MeejerefjkeÀ jesie yeoe&Mle veneR nes jns Les, kesÀ Deeb®eue ceW efJeÞeece Heeves kesÀ efueS~ mebmeej keÀer meYeer 24 efpeboieer leye yesnlej nesleer nw peye nce KegMe nesles nQ uesefkeÀve ³ekeÀerve keÀjes, efpeboieer leye yesnlejerve nes peeleer nw peye nceejer Jepen mes meye KegMe nesles nQ Deiemle 2018

%eeveece=le mecem³eeDeeW keÀes YetuekeÀj ceQ SkeÀ ve³es mebmeej ceW peeves keÀer yeeyee keÀe %eeve efceuee lees meye kegÀí Deemeeve nes ie³ee~ ceQ mees®eves keÀuHevee keÀj jne Lee~ Hewj Deeies yeæ{les pee jns Les Hejvleg ceve ceW ueiee efkeÀ pees ®eerpeW osj mes npece nesveer Jeeueer Deewj Megiej yeæ{eves keÀesF& keÀn jne Lee efkeÀ oes meeue keÀer vevneR peeve keÀes DeveeLe Jeeueer nQ GvnW keÌ³eeW KeeGBÀ? peerYe kesÀ mJeeo kesÀ efueS DeHevee íesæ[keÀj pee jns nes~ mebmeej keÀnsiee efkeÀ ³en ye®®ee kewÀmee nw, peerJeve keÌ³eeW ve<ì keÀªB? YetKe mes DeefOekeÀ veneR Keevee nw~ ceeBme-Mejeye-DeC[s Deeefo J³emeve cegPes veneR keÀjves nQ~ ³en ¢æ{ pees ceeB Deewj yeeHe oesveeW keÀes Kee ie³ee nw~ Fme Ke³eeue ves kegÀí Oew³e& yebOee³ee Deewj ceQ Guìs Hewj DeHeves Heéfle%ee ceQves keÀj ueer~ efHeÀj ceQ otOe, Ieer, cekeÌKeve, oeue, ®eeJeue, njer meypeer keÀe ieeBJe ieæ{ceerHegj Dee ie³ee~ ³en Yeer efJe®eej Dee³ee efkeÀ Deelcenl³ee HeeHe nw, ceQ keÌ³eeW Fme mebmeej mes keÀe³ejeW keÀer Yeebefle mesJeve keÀjves ueiee, peerJeve megOejves ueiee~ KegefMe³eeB JeeHeme Dee Yeeie jne ntB? Fme lejn cesjs 10 meeue yeerle ie³es~ J³emeveeW ves ie³eeR~ peerJeve keÀceue HetÀue meceeve yeve ie³ee~ leye mes Deye lekeÀ jepe³eesie keÀe efve³eefcele DeY³eeme keÀj jne ntB~ yeeyee ves cesjer efHeÀj Yeer Heeríe veneR íesæ[e~ yengle ceoo keÀer nw~ efoue mes ³ener efvekeÀuelee nw, yeeyee, DeeHekeÀe efoue keÀes ít ieF& %eeve keÀer yeeleW GvneR efoveeW ye´ïeekegÀceej ke=ÀHeeue YeeF& leLee ye´ïeekegÀceejer Megefke´À³ee, DeeHeves cesje Yeei³e yevee efo³ee~ DeesceJeleer yenve nceejs Iej ceW efkeÀje³es Hej Dee ie³es~ peerJeve ceW efvejeMee lees Leer ner~ ye´ïeekegÀceej YeeF& ves yelee³ee efkeÀ legcneje peerJeve lees HeMegDeeW mes Yeer yeolej nw~ Feqvê³eeW keÀer iegueeceer keÀe ³en og<HeefjCeece nw~ ceve yeæ[e met#ce Deewj MeefkeÌleMeeueer nw~ ceve ye´ïeekegÀceej njerefmebn, jpeewjer iee[&ve, veF& efouueer keÀes keÀeyet keÀjves Jeeueer yegef× Gmemes Yeer yeueJeeve nw~ yegef× keÀe Jees cegPekeÀes Hetíles nQ, YeeF&, keÌ³eeW Flevee efKeuee-efKeuee nw? oelee mJe³eb HejceefHelee efMeJe nw~ GvekeÀer MejCe ceW DeeDees, ceve Henues lees Ssmee veneR Lee, DeeefKej keÌ³ee ceeceuee nw? Deewj Feqvê³eeB legcnejs keÀeyet ceW jnWieer, legce GvekesÀ MeemekeÀ yeve ceQ cegmkeÀje keÀj keÀnlee, YeeF&, cegPes efMekeÀJee, vee efieuee nw~ peeDeesies~ Keeves kesÀ efueS veneR peerDeesies, peerves kesÀ efueS ceQ {tBæ{lee Lee efpemekeÀes, cegPes Gmeves {tBæ{ efue³ee nw~~ KeeDeesies~ F®íe Devegmeej peerJeve³eeHeve keÀjesies~ DeHeveer neefveYeefkeÌle yengle keÀjer Leer, leerLe&-Je´le efkeÀ³es, ueeYe keÀes Yeueer-YeeBefle peevekeÀj ueeYekeÀejer keÀes ieńCe keÀjesies HeéeqHle veneR Leer kegÀí Yeer, peer³eW lees kewÀmes peer³eW? Deewj neefvekeÀejkeÀ keÀe l³eeie keÀj mekeÀesies~ ³ener meHeÀuelee keÀe ceeie& nw~ DeHeéke=ÀeflekeÀ peerJeve keÀes íesæ[ oes~ He´ke=Àefle HeóÊe Deye efceuee nw peie keÀe ceeefuekeÀ, ®euee %eeve keÀe efmeueefmeuee nw~ meeeqlJekeÀ Yeespeve keÀjes, HeefJe$e jnes, legcneje mJeemL³e megOej ceQ {tBæ{lee Lee efpemekeÀes, cegPes Gmeves {tBæ{ efue³ee nw~~ %eeveoelee ves yelee³ee nw ncekeÀes, let osn veneR nw, Deelcee nw, pee³esiee~ GvekeÀer ³es %eeve keÀer yeeleW efoue keÀes ít ie³eer~ osJeer-osJelee DeveskeÀ nQ Hej, SkeÀ ner Hejceelcee nw, ¢æ{ Heéfle%ee keÀj ueer Jees me=pevenej peneB keÀe, cegPes Jees ner lees efceuee nw~ GvneWves cegPes SkeÀ cegjueer Heæ{ves keÀes oer~ kegÀí Keeme mecePe ceW veneR Dee³eer~ efHeÀj GvneWves %eeve keÀe meeHleeefnkeÀ keÀesme& keÀjves ceQ {tBæ{lee Lee efpemekeÀes, cegPes Gmeves {tBæ{ efue³ee nw~~ peye Jees yewþ megveelee cegjueer, lees O³eeve keÀneR vee peelee, kesÀ efueS keÀne~ keÀesme& FmeefueS efkeÀ³ee efkeÀ ³en DeHeves efnle keÀer pees He´Mve Ëo³e ceW nesles, meyekeÀe nue efceue peelee, yeele Leer~ keÀesme& keÀjles-keÀjles efJe®eejeW ceW HeefjJele&ve nesves ueiee~ Þeercele oskeÀj Gmeves, peerJeve ve³ee efo³ee nw~ ceve ceW o=æ{lee DevegYeJe nesves ueieer~ Yeues-yegjs keÀer Hen®eeve lees Henues Yeer Leer Hejvleg GmekesÀ Devegmeej ®euevee keÀefþve Lee~ efMeJe ceQ {tBæ{lee Lee efpemekeÀes, cegPes Gmeves {tBæ{ efue³ee nw~~

Gmeves cegPes {tBæ{ efue³ee nw

Deiemle 2018

ueieve keÀes keÀeBìeW keÀer HejJeen veneR nesleer

keÌ³ee iegmmee menpe Deewj mJeeYeeefJekeÀ nw? ye´ïeekegÀceejer oerHee mekeÌmesvee, ceeueJeer³e veiej, veF& efouueer

ke´ÀesOe, iegmmee, jesye, Deeke´ÀesMe meYeer Meyo ueieYeie

`nj YeeJe' kesÀ Heerís nceejer SkeÀ efJe®eejOeeje keÀece keÀjleer meceeve DeLe& efueS ngS nQ~ He´Mve ³en nw efkeÀ keÌ³ee iegmmee menpe nw~ nceejs efJe®eej, nceejs Üeje ner efveefce&le nesles nQ DeLee&led nce nw? mJeeYeeefJekeÀ nw? DeeJeM³ekeÀ nw? DeHeves efJe®eejeW kesÀ efvecee&lee mJe³eb nQ ³ee ³etB keÀnW, nceejs Üeje iegmmee ³ee ke´ÀesOe SkeÀ DeeJesieHetCe& YeeJe nw pees vekeÀejelcekeÀ GlHevve efJe®eej ner nceejs YeeJeeW keÀes pevce osles nQ~ ³eefo He´sce kesÀ Tpee& efue³es ngS nw~ keÀF& ceveesJew%eeefvekeÀ leLee oeMe&efvekeÀ Fmes efJe®eej neWies lees He´sce keÀe YeeJe nesiee, F&<³ee& kesÀ efJe®eej neWies lees neefvekeÀejkeÀ yeleeles nQ~ GvekesÀ Devegmeej, iegmmes keÀe YeeJe nceejs F&<³ee& keÀe YeeJe peeiesiee, keÀ©Cee kesÀ efJe®eej nesWies lees o³ee keÀe Mejerj Hej, ceeqmle<keÀ Hej, efjMleeW Hej leLee meceepe Hej IeelekeÀ YeeJe peeiesiee~ mHe<ì nw efkeÀ Ssmes efJe®eej, pees ke´ÀesOe kesÀ YeeJe keÀes HeÝeeJe [euelee nw~ pevce osles nQ, nceejs Üeje ner GlHevve efkeÀ³es ngS nesles nQ~ iegmmes keÀer Heéfke´À³ee Deye nce ³en keÀn mekeÀles nQ efkeÀ efJeMes<e HeefjeqmLeefle ceW, peye iegmmee Deelee nw lees Mejerj ceW `S[^sveeF&ve' leLee efJeMes<e efJe®eej efveefce&le ngS efpevemes iegmmee Dee³ee~ efkeÀmeer keÀesefì&meesue' veecekeÀ neceexve yeveles nQ efpevekesÀ keÀejCe keÀF& J³eefkeÌle ves Ssmeer yeele keÀn oer ³ee keÀj oer efpemekesÀ HeÀuemJeªHe MeejerefjkeÀ leLee YeeJeelcekeÀ ue#eCe GlHevve nesles nQ~ iegmmee Deevee mJeeYeeefJekeÀ nes ie³ee~ ³eneB ³en mecePevee peªjer nw efkeÀ keÌ³ee keÀesF& yee¿e HeefjeqmLeefle ³ee J³eefkeÌle nceejs ceve kesÀ MeejerefjkeÀ ue#eCe Ëo³eieefle yeæ{ peevee, MJeeme keÀe peuoer-peuoer ®euevee, Yeerlej IegmekeÀj Fve iegmmes Jeeues efJe®eejeW keÀe efvecee&lee yeve jkeÌle He´Jeen keÀe yeæ{ peevee, jkeÌle-oyeeJe keÀe yeæ{ peevee, mekeÀlee nw? ³eeo jns, efJe®eejeW keÀe efvecee&Ce keÀjvee nceejer DeeBKe keÀer Hegleefue³eeW keÀe HewÀue peevee Deeefo-Deeefo~ DeHeveer efpeccesoejer nw~ nce keÀn mekeÀles nQ efkeÀ yeenjer HeefjeqmLeefle ³ee J³eefkeÌle cesjs HeéfleketÀue nes mekeÀles nQ uesefkeÀve cesjs YeeJeveelcekeÀ ue#eCe DeemegDeeW keÀe efvekeÀuevee, ogKeer nesvee, SkeÀevle ceW jnvee efJe®eej Gme HeefjeqmLeefle ceW efkeÀve iegCeeW kesÀ neW, ³en cesjer efvepeer Deeefo-Deeefo~ FmekesÀ DeefleefjkeÌle ®eerKevee, ef®euuee- efpeccesoejer nw~ ef®euueekeÀj yeesuevee, keÀYeer-keÀYeer lees efnbmekeÀ Yeer nes peevee~ peje meesef®e³es, ³eefo meceeve HeéfleketÀue HeefjeqmLeefle ome iegmmes kesÀ DeefOekeÀ mece³e lekeÀ ®eueves mes Mejerj ceW keÀF& J³eefkeÌle³eeW keÀes oer pee³es lees keÌ³ee omeeW keÀer meceeve Heéfleefke´À³ee efJe<ewues jmee³eve pecee nes peeles nQ pees keÀF& lejn kesÀ MeejerefjkeÀ nesieer? efveeqM®ele leewj Hej meYeer keÀer Deueie-Deueie Heéfleefke´À³ee leLee ceeveefmekeÀ jesieeW keÀes pevce osles nQ~ nceejs mees®eves-mecePeves nesieer~ Deleë Heéfleefke´À³ee mJe³eb Hej efveYe&j keÀjleer nw~ iegmmee keÀer Heéfke´À³ee yeeefOele nesves ueieleer nw Deewj nce mener efveCe&³e veneR keÀjves keÀer Heéfke´À³ee keÀe GÊejoeef³elJe Yeer nceejs Hej DeLee&led ues Heeles~ keÀF& yeej lees ìegmmes' keÀer DeJemLee ceW efue³ee ie³ee mJe³eb Hej nw~ efveCe&³e nceW efpevoieer Yej Heíleeves Hej cepeyetj keÀj oslee nw~ iegmmee keÌ³eeW Deelee nw? iegmmes ceW Ssmes MeyoeW keÀe ®egveeJe Devee³eeme nes peelee nw pees DeYeê keÌ³ee keÀejCe nw efkeÀ J³eefkeÌle DeHeves JeemleefJekeÀ Meevle leLee DeefMe<ì nesles nQ Deewj GvekeÀe HeÝeeJe nceejs efjMleeW Deewj mJeªHe mes ìegmmewue' kesÀ mecyeesOeve lekeÀ HengB®e peelee nw~ Flevee meceepe Hej yengle ner HeéfleketÀue Heæ[lee nw~ ner veneR, keÀF& He´keÀej kesÀ MeejerefjkeÀ Deewj ceeveefmekeÀ efJekeÀejeW 26 meHeÀuelee Fmemes veneR ceeHeer peeleer nw efkeÀ DeeHeves keÌ³ee Hee³ee nw yeequkeÀ Fmemes ceeHeer peeleer nw efkeÀ DeeHeves efkeÀve efJejesOeeW keÀe meecevee efkeÀ³ee nw Deeiemle 2018

%eeveece=le keÀe Yeer efMekeÀej nes peelee nw~ iegmmee Deeves kesÀ keÀejCeeW keÀes nce ceesìs leewj Hej oes YeeieeW ceW yeeì mekeÀles nQ ö DeevleefjkeÀ keÀejCe FveceW J³eefkeÌle keÀe DemJemLe nesvee,LekeÀeve, ceveesJew%eeefvekeÀ oyeeJe, F&<³ee&, DenbkeÀej, ueeue®e Deeefo nes mekeÀles nQ~ yeenjer keÀejCe yeenjer HeefjeqmLeefle mes GÊesefpele neskeÀj Deewj JeeleeJejCe kesÀ HeéfleketÀue HeÝeeJe kesÀ keÀejCe iegmmee Dee peelee nw~ mebef#eHle ceW keÀnW lees iegmmee leye Deelee nw peye J³eefkeÌle keÀes DeHeveer F®íevegmeej keÀe³e& keÀe HeÀue veneR efceuelee ³ee GmekesÀ efJe®eejeW kesÀ Devegmeej keÀe³e& veneR neslee~ ³eneB ³en mecePevee peªjer nw efkeÀ iegmmee Deeves keÀe keÀejCe cesjer DeHeveer F®íeSB Deewj GcceeroW nQ pees HeÀueerYetle ve nesves Hej cesjs iegmmes keÀe keÀejCe yeveleer nQ~ ceQ Deiej otmejeW mes efkeÀmeer keÀece keÀer Gcceero jKetB Deewj Jees Hetjer ve nes lees iegmmee Deevee mJeeYeeefJekeÀ ueielee nw Hejvleg keÌ³ee ³en mener nw? Dee@efHeÀme ceW yee@me DeHeves veer®es keÀece keÀjves JeeueeW Hej, ceeefuekeÀ veewkeÀj Hej, DeO³eeHekeÀ efJeÐeeLeea Hej, ceelee-efHelee ye®®eeW Hej, yeueMeeueer J³eefkeÌle efveye&ue Hej iegmmee nesles nQ~ DeefOekeÀlej ceveg<³e efkeÀmeer ieueleer keÀe GÊejoeef³elJe mJe³eb ve ueskeÀj otmejeW keÀes oes<eer ceeveles nQ~ keÌ³ee iegmmee keÀjkesÀ nce otmejeW keÀer keÀe³e&#ecelee yeæ{e mekeÀles nQ? ³en SkeÀ yeæ[e meJeeue nw~ iegmmee keÀYeer Yeer ueeYekeÀejer veneR neslee~ Fmemes nesves Jeeues neefvekeÀejkeÀ HeÝeeJe nce mecePe ®egkesÀ nQ~ iegmmee Deeves keÀe SkeÀ keÀejCe nceeje DenbkeÀej nw~ otmejeW keÀes [eBì keÀj, veer®ee efoKee keÀj, Gve Hej neJeer neskeÀj, GvekeÀer keÀefce³eeB efvekeÀeuekeÀj nce DeHeves keÀes Gvemes p³eeoe Þes<þ Deewj cenÊJeHetCe& mecePeles nQ~ keÌ³ee Ssmee veneR nw? mJe³eb efJe®eej keÀerefpeS~ DeeF³es, Deye iegmmes kesÀ YeeJe mes mecyeeqvOele kegÀí efJe®eejOeejeDeeW keÀe cetu³eebkeÀve keÀjW ö ueesie iegmmee efoueeles nQ GvneWves ieueleer keÀer lees iegmmee lees Dee³esiee ner DeLee&led iegmmee nesves kesÀ DeueeJee keÀesF& efJekeÀuHe ner veneR jn peelee~ Deye mecePeW Deeiemle 2018

ö GvneWves lees efmeHe&À keÀne ³ee efkeÀ³ee ner nw pees cesjs HeéfleketÀue nw~ Gmemes iegmmes keÀer Heéfleefke´À³ee lees ceQ keÀj jne ntB~ ³eeo keÀerefpe³es, keÀYeer Ssmee Yeer lees neslee nw, peye nceeje cet[ De®íe neslee nw, lees keÀesF& yeæ[er yeele, pees nceejs HeéfleketÀue nes, ncekeÀes p³eeoe iegmmee veneR efoueeleer~ ye®®eeW keÀes Yeer ceeuetce neslee nw, peye cecceer-HeeHee keÀe cet[ De®íe neslee nw lees HeÀeFue ceW ieuele Svìêr Hej Yeer [eBì veneR Heæ[leer DeLee&led ³en yeele mHe<ì nes peeleer nw efkeÀ iegmmes keÀer Heéfleefke´À³ee kesÀ efue³es ceQ mJe³eb GÊejoe³eer ntB~ iegmmee keÀjves mes keÀece nes peelee nw nce peeveles nQ, iegmmee vekeÀejelcekeÀ Tpee& mes Yeje YeeJe nw~ FmekeÀe He´³eesie keÀjkesÀ nce keÀYeer Yeer mekeÀejelcekeÀ HeefjCeece veneR neefmeue keÀj mekeÀles~ Deiej nce ceeve Yeer ueW efkeÀ iegmmee keÀjves mes keÀece nes peelee nw lees Jees DemLeeF& ner nesiee Deewj GmeceW iegCeJeÊee nesves keÀe lees He´Mve ner veneR Gþlee~ cegPes ³eeo nw, SkeÀ ieecexvì-SkeÌmeHeesì& keÀcHeveer keÀe ceeefuekeÀ DeHeves keÀejeriejeW keÀes jespe [eBìlee-[Heìlee Lee~ DekeÌmej iegmmee keÀjlee Lee~ GmekeÀe keÀnvee Lee efkeÀ [eBìles-[Heìles jnves mes keÀe³e& mece³e jnles Hetje nes mekesÀiee~ Gmeves keÀece Hetje lees keÀj efue³ee uesefkeÀve peye `ceeue' efJeosMe HengB®ee lees iegCeJeÊee keÀer keÀmeewìer Hej Keje ve Glejves mes meejs ceeue keÀes DemJeerkeÀej keÀj efo³ee ie³ee efpememes keÀcHeveer ceeefuekeÀ keÀes yengle Yeejer vegkeÀmeeve ngDee~ keÀejeriejeW keÀer keÀe³e&#ecelee keÀes yeæ{eves keÀe meeOeve iegmmee veneR, He´sce Deewj He´sjCee neslee nw ö ³en Heeþ Gmeves yeeo ceW meerKee~ Deleë iegmmes mes keÀece veneR neslee Jejved DeHeveer yeele keÀes ceveJeeves kesÀ efue³es, keÀece keÀjeves kesÀ efue³es, He´sce, He´sjCee leLee efJe®eejeW ceW ¢æ{lee keÀer DeeJeM³ekeÀlee nesleer nw~ iegmmes keÀer efJeefYevve DeJemLeeSB íesìer-íesìer yeeleeW Hej PegBPeueenì, ef®eæ[ef®eæ[enì iegmmes keÀer MegªDeeleer DeJemLee nw pewmes efkeÀ ì^wefHeÀkeÀ peece ceW HeBÀmeves Hej ef®eæ[ef®eæ[eHeve, keÀcH³etìj Hej uee@ie Dee@ve nesves ceW osjer nesves mes ef®eæ[ef®eæ[enì, efkeÀmeer ³eespevee Hej SkeÀeie´ nesves kesÀ mece³e, efkeÀmeer ye®®es kesÀ jesves mes yeewKeueenì Deeefo-Deeefo~

meHeÀuelee keÀe SkeÀ ner met$e nw, peye Dev³e meYeer efnccele nej ®egkesÀ neW lees Yeer DeeHe [ìs jnW

%eeveece=le keÀF& yeej efvejeMeeJeeoer efJe®eejeW kesÀ keÀejCe J³eefkeÌlelJe ceW iegmmee HeveHeves ueielee nw pewmes efkeÀ `keÀesF& Yeer keÀece veneR yeve jne', èfpevoieer keÀe cepee veneR Dee jne' Deeefo-Deeefo~ HeefjeqmLeefle³eeW kesÀ yeoueves keÀe Fvlepeej keÀjles jnves mes OeerjsOeerjs iegmmewue mJeYeeJe yevelee peelee nw~ FmekesÀ DeefleefjkeÌle efkeÀmeer kesÀ Heéfle Deefle ienjer veHeÀjle Yeer ke´ÀesOe keÀes pevce osleer nw~ keÀYeer peerJeve ceW keÀneR ieuele ngDee nes lees Gmeer GOesæ[yegve ceW ueies jnles nQ efkeÀ cesjs meeLe Ssmee keÌ³eeW ngDee? meceeOeeve Keespeves kesÀ yepee³e meJeeueeW kesÀ Iesjs ceW efIejs jnles nQ~ peJeeye neefmeue keÀjves ceW DemeHeÀue nes peeves mes nce ke´ÀesOeer mJeYeeJe kesÀ yeveles peeles nQ~ ke´ÀesOe mes ígìkeÀeje kewÀmes Hee³eW? 1) iegmmes keÀer HeéjbefYekeÀ DeJemLee èf®eæ[ef®eæ[enì' Hej ner mepeie nes pee³eW~ HeefjeqmLeefle DeeHekesÀ JeMe ceW veneR Hejvleg DeeHekeÀer Meeeqvle, DeeHekesÀ JeMe ceW efveeqM®ele leewj Hej nw~ 2) mJeerkeÀejW efkeÀ DeeHe ef®eæ[ef®eæ[eles nQ, PegBPeueeles nQ~ mecePeeF³es DeHeves DeeHekeÀes~ HeefjeqmLeefle keÀes mJeerkeÀejles ngS efyevee efJe®eefuele ngS mecYeeefJele meceeOeeve ³ee HeefjJele&ve meesef®e³es~ uecyeer meebme ueerefpe³es, Meevle nesves keÀe He´³eeme keÀerefpe³es~ 3) otmejeW mes GvekeÀer #eceleeDeeW kesÀ Devegmeej ner DeHes#ee jefKeS Deewj Gmeer Devegmeej GvnW He´sefjle keÀerefpeS, HeÝeeefJele keÀerefpeS~ 4) jespe meesves mes HetJe& ®esefkebÀie keÀerefpeS Deepe efove ceW efkeÀme-efkeÀme yeele Hej iegmmee Dee³ee? keÌ³ee iegmmes kesÀ yeiewj keÀece nes mekeÀlee Lee? keÌ³ee iegmmee cegPes Hemevo nw? keÌ³ee iegmmee cegPes vegkeÀmeeve HengB®ee jne nw? keÌ³ee ceQ iegmmes Hej efJepe³e HeéHle keÀj mekeÀlee ntB? lelHeM®eeled DeHeves cetue mJeªHe keÀes ³eeo keÀerefpeS efkeÀ ceQ SkeÀ Meevle mJeªHe Deelcee ntB, Meeeqvle cesje efvepeer iegCe nw~ ke´ÀesOe menpe veneR nw, ³en neefvekeÀejkeÀ nw~ keÀesF& cegPes ogKe veneR HengB®eelee, DeHeves ogKe keÀe keÀejCe ceQ mJe³eb ntB~ cegPes mJe³eb Fme 28

ogKe mes yeenj efvekeÀuevee nw~ ³eeo jns, iegmmee SkeÀ vekeÀejelcekeÀ Tpee& mes Yeje YeeJe nw~ efpemekesÀ Heéfle nce Fmes Hewoe keÀjles nQ GmekeÀer lejHeÀ mes JeeHemeer ceW ³ener GÀpee& nce Heeles nQ~ Deleë ³en efkeÀmeer Yeer ªHe ceW ueeYeHeó veneR nw~ Devle ceW SkeÀ Deewj ceev³elee keÀer Deesj O³eeve efKeb®eJeevee ®eentBieer~ keÀF& ceveesJew%eeefvekeÀ Yeer Fmeer Deesj FMeeje keÀjles nQ efkeÀ iegmmee oyeevee veneR ®eeefnS yeequkeÀ mece³e-mece³e Hej peeefnj keÀjvee ®eeefnS~ Hejvleg meesef®e³es, Deiej nce nj yeej iegmmee efvekeÀeueles jnWies lees iegmmee nesves kesÀ mebmkeÀej keÀes yeveves mes jeskeÀ lees Hee³eWies veneR yeequkeÀ iegmmee efvekeÀeueves keÀer efvejvlejlee mes Fme mebmkeÀej keÀes cepeyetle DeJeM³e yevee oWies~ FmekeÀe SkeÀ ner efveJeejCe nw, iegmmes keÀer vekeÀejelcekeÀ GÀpee& keÀes mekeÀejelcekeÀ Tpee& ceW yeouee pee³es~ DeeO³eeeqlcekeÀ efve³eceeW keÀe Heeueve keÀjkesÀ nce ke´ÀesOecegkeÌle nes mekeÀles nQ~ yeew× Oece& kesÀ ceneve Deveg³ee³eer kesÀ Devegmeej, iegmmee keÀjves mes nce Fmes Deewj cepeyetleer mes DeHeveeles peeles nQ~ FmekeÀes efmeHe&À SkeÀ nefLe³eej mes Hejeefpele keÀj mekeÀles nQ, Jees nw meyekesÀ Heéfle `meodYeeJevee'~ v

JeweqMJekeÀ He´sce kesÀ He´leerkeÀ `j#eeyebOeve HeJe&' leLee mele³egieer ogefve³ee kesÀ cenejepekegÀceej Þeerke=À<Ce kesÀ pevceeslmeJe `pevcee<ìceer' HeJe& keÀer HeeþkeÀieCe keÀes keÀesefì-keÀesefì yeOeeF³eeB

meHeÀuelee keÀer He´eLe&vee veneR keÀjveer ®eeefnS yeequkeÀ GmeceW efJeMJeeme nesvee ®eeefnS

Deeiemle 2018

YeieJeeve keÀes keÌ³ee peJeeye oesies! ye´ïeekegÀceej efovesMe, neLejme (G.He´.)

keÀF& yeej meeceev³epeve ³en keÀnles megves peeles nQ efkeÀ ``peye

YeieJeeve ves Fme mebmeej ceW Yespee nw lees KeeDees, HeerDees, ceewpe keÀjes, meye osKees, meye keÀjes, meye Yeesiees~ YeieJeeve kesÀ Heeme JeeefHeme peeDeesies lees Jen HetíWies efkeÀ ceQves legcnW veer®es Yespee Lee, lees legceves keÌ³ee efkeÀ³ee?'' YeieJeeve keÌ³ee HetíWies? efJe®eej keÀjves ³eesi³e nw efkeÀ peye nce JeeefHeme pee³eWies lees keÌ³ee YeieJeeve ³en HetíWies efkeÀ legce Feqvê³eeW kesÀ JeMeerYetle neskeÀj efveke=À<ì Je=efÊe³eeW ceW efueHle ngS ³ee veneR? ³ee efHeÀj ³en HetíWies efkeÀ peye legcneje ieYe& ceW Heæ[s-Heæ[s oce Iegì jne Lee Deewj legce Gmemes cegefkeÌle ®eenles Les efkeÀ SkeÀ yeej Fme veke&À mes yeenj efvekeÀue pee³eW efHeÀj oesyeeje FmeceW veneR Heæ[Wies ³ee He´meJe Jesovee kesÀ mece³e legce ®eerKe ef®euuee jner LeeR efkeÀ Fme yeej peeve ye®eeDees efHeÀj keÀYeer Fme keÀece kesÀ ievos veeues ceW veneR uegæ{keWÀies ³ee efHeÀj peye Deeqvlece MJeemeW efvekeÀueves ceW legcnW DeHeves meye HeeHe keÀce& efoKeeF& os jns Les leye legce keÀn jns Les efkeÀ Deye JeeefHeme FOej veneR Yespevee, Deye keÀYeer HeeHe keÀce& veneR keÀjWies, Gve meye Jee³eoeW keÀe keÌ³ee ngDee? GvnW efveYee³ee ³ee veneR? ³ee Jees ³en HetíWies efkeÀ ceQves me=eq<ì keÀer j®evee kesÀ mece³e owJe³egie ceW megvoj keÀe³ee Deewj megvoj efJe®eejeW kesÀ meeLe legcnW Yespee Lee, Jees meye keÀneB ieBJee efo³es? ³ee ³en Yeer keÀnWies efkeÀ ceQves legcnW keÀne Lee, ns ceeveJe, keÀece Deewj ke´ÀesOe veke&À kesÀ Üej nQ, FveceW ieesles cele Keevee~ ³en keÀece efJekeÀej legcnW Deeefo, ceO³e, Devle ogKe osves Jeeuee nw, FmekeÀes peerlevee~ mJe³eb keÀes peueeves Jeeues Deewj otmejeW keÀes peueeves Jeeues Fme ke´ÀesOe keÀes Yeer peerlevee~ efHeÀj Yeer legce meejer efpevoieer keÌ³eeW Kego Yeer peueles jns Deewj otmejeW keÀes Yeer peueeles jns? keÌ³ee ³en veneR HetíWies efkeÀ ceQves legcnW ve<ìesceesne yeveves keÀer efMe#ee Yeer oer Leer efHeÀj Yeer legce meejer efpeboieer yevojeW keÀer lejn ceesn kesÀ peeue ceW HeBÀmes jns~ legceves cesje keÀnvee veneR ceevee lees KeeDees mepee~ nceW ³en efveeqM®ele keÀjvee nw efkeÀ YeieJeeve keÌ³ee HetíWies Deewj nce keÌ³ee 30

peJeeye oWies? Oece&efJenerve ceeveJe HeMeglegu³e JesoeW-Meem$eeW kesÀ j®eveekeÀejeW ves Yeer efueKee nw, Deenej efveêe Ye³eb cewLegveb ®e, meeceev³ecesleled HeMegefYeve&jeCeeced~ Oeceex efn les<eeceefOekeÀes efJeMes<eë, OecexCe nerveeë HeMegeYf eë meceeveeë~~

DeLee&led `ns ceeveJe, Yeespeve, veeRo, mevleeveeslHeefÊe kesÀ efueS Yeesie ö ³es lees Fvmeeve Deewj peeveJej ceW meceeve nQ~ Fvmeeve ceW efJeMes<e kesÀJeue Oece& nw~ efyevee Oece& kesÀ ueesie HeMeglegu³e nQ~' HeefJe$e HegmlekeÀeW kesÀ ceeO³ece mes keÀne ie³ee nw efkeÀ ³eefo 24 meeue lekeÀ ye´ïe®eejer jnesies lees Jemeg ye´ïe®eejer keÀnueeDeesies, 36 meeue lekeÀ kesÀ ©ê ye´ïe®eejer Deewj 48 Je<e& lekeÀ ³eefo HeefJe$e jnesies lees Deeefol³e ye´ïe®eeefj³eeW ceW legcnejer ieCevee nesieer~ ³eefo legce DeepeerJeve ye´ïe®eejer jnesies lees ®eejeW JesoeW keÀes SkeÀ Deesj jKekeÀj Yeer legcnejs mes GvekeÀer leguevee veneR nes mekesÀieer~ jece He´Jeen kesÀ meeLe-meeLe keÀece He´Jeen Deepe ®eejeW Deesj jece He´Jeen DeLee&led YeefkeÌle, Hetpee-Heeþ yeæ{ves kesÀ meeLe-meeLe keÀece He´Jeen Yeer DeefOekeÀ nes jne nw~ keÌ³ee ye®®es, keÌ³ee yetæ{s, keÌ³ee peJeeve meYeer meceeve ªHe mes Fme oueoue ceW Oebmeles pee jns nQ~ Deepe ve keÀesF& meercee jner, ve ner keÀesF& ce³ee&oe~ meye otmejeW keÀes mener osKevee ®eenles nQ Hejvleg mJe³eb ceewkeÀe Heæ[ves Hej keÀece kesÀ veeues ceW [tyeves mes veneR ®etkeÀles~ no lees Fleveer nes ieF& nw efkeÀ efpevnW ueesie mevle Deewj cemeerne mecePeles nQ, Jes Yeer DeHeves uebieesì keÀer ueepe veneR jKe mekesÀ~ neueeBefkeÀ cevegpeer ves ®eej DeeÞece yeveekeÀj Fme ceneve Jewjer keÀece keÀes ce³ee&efole efkeÀ³ee Lee Hejvleg Deepe ³en J³eJemLee Yeer ueieYeie Yebie nes ®egkeÀer nw~ eqmLeefle Fleveer efJekeÀì nw efkeÀ ve ieg©, ve DeefYeYeeJekeÀ HejcHeje jner~ Fme keÀece-efHeMee®e kesÀ Deeies ve ner Gce´ keÀe keÀesF& lekeÀepee jne~ yegpegie& nQ, Meevees-MeewkeÀle, veece, ceeve yengle nw Hejvleg Meeoer DeYeer Yeer ³egJee mes ner keÀjves keÀes lelHej nQ, Deewj keÀj Yeer jns nQ~

peneB nce veneR nesles nQ JeneB nceejs iegCe Je DeJeiegCe nceeje He´efleefveefOelJe keÀjles nQ

Deiemle 2018

%eeveece=le

Hej ieesefue³eeB, oJee³eW Kee-KeekeÀj peesj DeepeceeFMe keÀjves kesÀ ie=nmLe DeeÞece Hej Flevee peesj keÌ³eeW? peye keÀYeer Yeer ye´ïe®eejer peerJeve keÀer ®e®ee& Dee peeleer nw lees yepeeS, meercee Hej ceeFveme 50 mes Yeer keÀce leeHeceeve Hej ogneF& oer peeleer nw efkeÀ 25 Je<e& kesÀ yeeo ie=nmLe Deewj ieesefue³eeW Deewj leesHe-yeeªoeW keÀe meecevee meerves Hej keÀjles, mevleeveeslHeefÊe DeeJeM³ekeÀ nw Hejvleg meJeeue ³en nw efkeÀ keÌ³ee 25 Demeueer leekeÀle keÀe Helee lees leye ®euelee~ ³ee efHeÀj ceeveJelee kesÀ Je<e& lekeÀ cevemee, Jee®ee, keÀce&Cee mecHetCe& ye´ïe®eejer jns? Deewj Fme Hejce Jewjer keÀece efJekeÀej keÀes peerleves kesÀ efueS nesves Jeeueer 50 Je<e& kesÀ yeeo Fjeos keÌ³ee nQ? keÌ³ee Gmeer J³eJemLeevegmeej meeOevee kesÀ efueS DeevleefjkeÀ MeefkeÌle³eeW keÀes keÀece ceW ueeles, leye efpemekeÀer DeeHe ogneF& os jns nQ, DeeHe JeeveHe´mLe Deewj GmekesÀ leekeÀle keÀe Helee ®euelee~ ³ee efpemes ueesie De®ís-De®ís yeeo mebv³eeme DeeÞece keÀe Heeueve keÀjWies? ³eefo JeeveHe´mLe Deewj efJeMJeeefce$eeW keÀe Yeer leHe efnueeves Jeeueer ®egveewleer keÀnles nQ, Gme efHeÀj mebv³eeme DeeÞece veneR leye kesÀJeue ie=nmLe DeeÞece Hej ®egveewleer keÀe meecevee keÀjles Deewj GmeceW efJepe³eer yevekeÀj efoKeeles~ Flevee peesj keÌ³eeW? Mejerj ceW leekeÀle osves Jeeuee keÌ³ee nw? me=eq<ì kesÀ ®eueves keÀer ef®evlee ve keÀjW JesoebieeW ceW efueKee nw ö ³egJee HeeþkeÀ mees®e jns neWies efkeÀ ³eefo meYeer ³en mees®e ueW lees jmeeled jkeÌleb, lelees ceebmeeb, ceebmeeled cesoë He´pee³eles~ me=eq<ì ®euesieer kewÀmes? GvekesÀ efueS cenelcee ieeBOeer peer kesÀ efJe®eej cesoeoeqmLe, lelees ceppee, ceppee³eeë Megke´À mecYeJeë~~ (efpevneWves Debie´speeW kesÀ efJe©× Deevoesueve kesÀ mece³e mJe³eb ye´ïe®eejer peerJeve keÀe Heeueve efkeÀ³ee) He´mlegle nQ ö Jes keÀnles nQ YeeJeeLe& ³en nw efkeÀ Yeespeve ie´nCe keÀjves kesÀ HeM®eeled jme Hewoe efkeÀ ``Fme He´Mve ceW nceejer ner keÀcepeesjer efíHeer ngF& nw~ JeemleJe neslee nw~ Gmemes jkeÌle, ceeBme, n∙er Deeefo Mejerj kesÀ DebieeW keÀer ceW nce ye´ïe®e³e& keÀe Heeueve keÀjvee ner veneR ®eenles~ Deiej Je=ef× DeLeJee Heeuevee nesleer nw~ meyemes keÀce cee$ee ceW Megke´À yevelee FmekeÀe Heeueve keÀjves mes mebmeej keÀe veeMe neslee nw lees keÌ³ee? nce nw efpemes ieBJeeves kesÀ efueS ceeveJe ve peeves keÌ³ee-keÌ³ee GHee³e keÀjkesÀ keÀesF& F&MJej lees veneR nQ pees mebmeej keÀer ef®evlee keÀjW! pees ueesie Yemceemegj yevee ngDee nw~ Fmes nj yeej ieBJeeves kesÀ yeeo Mejerj mes JekeÀeuele, [e@keÌìjer ³ee Fbpeerefve³eefjbie kesÀ HesMes keÀes Megª keÀjvee leekeÀle efvekeÀue peeves keÀe Denmeeme lees Gmeer Heue nes peelee nw ®eenles nQ, Jes keÀYeer ³en veneR mees®eles efkeÀ ³eefo meye JekeÀerue ³ee Hejvleg osnDeefYeceeve ceW efueHle Jen GmekeÀe Deevevo Gmeer He´keÀej [e@keÌìj ³ee Fbpeerefve³ej yeve pee³eWies lees ³en me=eq<ì kewÀmes ueslee nw efpeme He´keÀej kegÀÊee n∙er keÀes ®eyeeves Hej DeHeves ner cegKe ®euesieer?“ keÀefuekeÀeue ceW Deepe pees kegÀí Yeer nes jne nw, Jen mes efvekeÀueves Jeeues jkeÌle keÀes ®eeìkeÀj Deevevo keÀer DevegYetefle me=eq<ì meb®eeueve kesÀ efueS veneR nw yeequkeÀ DeHeveer keÀece keÀer keÀjlee nw~ ceneJeerjlee efkeÀmeceW nw? JeemeveeDeeW keÀer Hetefle& kesÀ efueS nes jne nw~ Fme uesKe kesÀ ceeO³ece mes cesje He´Mve cee$e Flevee nw efkeÀ leekeÀle keÀe Helee lees leye ®euelee peye......... keÀece efJekeÀej mes DeHeveer keÀuee, keÀe³ee, lespe, Deespe ve<ì ceneJeerjlee DeLeJee yeneogjer efkeÀmeceW nw? keÌ³ee keÀece efJekeÀej keÀjves JeeueeW keÀer leekeÀle keÀes Hegveë peieeves kesÀ efueS lejn-lejn kesÀ JeMeerYetle nesves ceW ³ee meyekesÀ yeer®e ceW jnles ngS Yeer ³ece Deewj kesÀ He´meeOeve, ieesueer, lesue, kewÀHmetue, efmeueepeerle, leb$e, ceb$e, efve³ece keÀe Heeueve keÀjves ceW? Dejs, Gme keÀece kesÀ keÀece keÀes lees ³ev$e Jeeues efJe%eeHeve ö DeKeyeejeW, He$e-Heef$ekeÀeDeeW Deewj keÀesF& Yeer Heæ{e, DeveHeæ{e, peeveJej, He#eer meye keÀj uesiee Hejvleg oerJeejeW Hej Yejs Heæ[s jnles nQ~ keÀece kesÀ Fme iebos veeues ceW keÌ³ee ye´ïe®e³e& keÀe Heeueve keÀjvee meYeer kesÀ Üeje mebYeJe nw? efiejkeÀj DeHeveer leekeÀle keÀes efleueebpeueer osves JeeueeW kesÀ efueS yeneogjer Deewj cesnvele efkeÀmeceW nw? keÀece efJekeÀej kesÀ JeMeerYetle ceoe&vee leekeÀle osves Jeeues DeveskeÀ [e@keÌìjeW keÀer HeÀewpe Yeer FkeÀùer nesves ceW DeLeJee Deeie Deewj keÀHetme SkeÀ meeLe jnkeÀj Yeer Gme nw~ Deefve®ígkeÀ, YetKeer, H³eemeer, yeerceej, Goeme, HejsMeeve veejer Deeqive ceW ve peueves ceW? v 31 ³eefo meHeÀuelee SkeÀ megvoj Heg<He nw lees efJevece´lee GmekeÀer megievOe Deiemle 2018

³egieHe´yeesOeveer yeeleW...

®eejeW lejHeÀ mecegê keÀe

Heeveer, yeer®e ceW yemee ngDee SkeÀ Menj Lee~ Gme Menj ceW He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e keÀer MeeKee keÀer meb®eeefuekeÀe yenve keÀes mebkeÀuHe Dee³ee efkeÀ meejs MenjJeeefme³eeW keÀes efMeJe yeeyee keÀe Heefj®e³e osvee ®eeefnS~ GmekesÀ efueS JeneB Hej SkeÀ HeóMe&veer jKeer ieF&~ meJesjs ome yepes mes HeóMe&veer HeéjbYe keÀer ieF&~ Menj kesÀ uecyes Hegjeleve Fefleneme keÀeue ceW Henueer yeej Fme He´keÀej keÀer veF& HeóMe&veer nesves kesÀ keÀejCe JeneB Hej yengle ner Yeeræ[ FkeÀìdþer nes ieF&~ yenve yengle ner meg®eeª ªHe mes meyekeÀes mecePee jner Leer~ ueesie O³eeve mes megve jns Les~ Oeerjs-Oeerjs oesHenj nes ieF&~ yenve ves SkeÀ YeeF& keÀes keÀne, ceQ mesJeekesÀvê Hej peeleer ntB~ yeeo ceW meeceeve mecesì keÀj mesJeekesÀvê Hej ueskeÀj Deevee~ pees Yeer mesJeeOeejer YeeF& Les, Jes Oeerjs-Oeerjs JeeHeme ®eueves ueies~ GvekeÀes [îetìer Hej peevee Lee, ígÆer veneR Leer~ Deye Jees YeeF& DekesÀuee ner jn ie³ee~ ueesie lees DeYeer Yeer Dee ner jns Les, Jen YeeF& meyekeÀes H³eej mes mecePee Yeer jne Lee~ yeeo ceW Fme YeeF& ves HeóMe&veer yebo keÀer~ mecesìles-mecesìles oes yepe ie³es~ mecesìkeÀj, meeceeve keÀes ueskeÀj mesJeekesÀvê Hej Dee³ee~ mesJeekesÀvê keÀe ojJeepee yebo Lee~ Gme YeeF& ves Iebìer yepeeF& lees Jen yenve mJe³eb Dee³eer Deewj ojJeepee Keesuee Deewj yeæ[s H³eej mes yewþekeÀj Heeveer efHeuee³ee~ Gme YeeF& keÀes Fme efveefceÊe yenve kesÀ efmeJee³e keÀesF& efoKe veneR jne Lee, yeekeÀer meye yenveW Deejece keÀjves ®eueer ieF& LeeR~ YeeF& ves yenve mes keÀne, ceQ peelee ntB~ yenve yeesueer, YeeF&, DeeHe keÀye ì^sve HekeÀæ[Wies, keÀye ceuee[ HengB®eWies, keÀye peekeÀj Keevee yevee³eWies, keÀye Kee³eWies, SkeÀ Iebìe lees ì^sve ceW 34

ueie pee³esiee, DeeHe yewþ peeDees, ceQ iejce-iejce Keevee legjble yeveekeÀj ueskesÀ Deeleer ntB~ Jen yenve efkeÀ®eve ceW ieF&, efkeÀmeer Yeer yenve keÀes peiee³ee veneR, Kego ner Deeìe ietbLekeÀj HeÀìeHeÀì jesìer Deewj meypeer yeveekeÀj Hebên efceefveì ceW ueskeÀj Dee³eer Deewj keÀne, YeeF& Kee uees, ceQ meeceves yewþleer ntB~ Jen YeeF& Yeespeve keÀjkesÀ peeves keÀer lew³eejer keÀj jne Lee Hejbleg Hewj efKemekeÀ veneR jns Les~ DeeBKeeW ceW H³eej kesÀ DeeBmet ìHekeÀves ueies~ ³en osKekeÀj yenve yeesueer, keÌ³eeW YeeF&, keÌ³ee nes ie³ee? Gme YeeF& ves keÀne, yenvepeer, DeeHeves Fleveer lekeÀueerHeÀ keÌ³eeW GþeF&? Deejece keÀjves keÀe mece³e nw~ DeeHe otmejer yenve keÀes peieekeÀj GmekeÀes Keevee yeveeves keÀes keÀn mekeÀles Les~ DeeHeves ner keÌ³eeW yevee³ee? DeeHe ner ojJeepee Keesueves Dee³eer, Kego ner Heeveer efHeuee³ee, efHeÀj iueeme Kego ner jKeves ie³es~ cesjer Leeueer Yeer meeHeÀ keÀjves DeeHe mJe³eb ner ueies~ DeeHe otmejeW keÀes keÀn mekeÀles Les~ leye Jen yenve yeesueer, YeeF&, oesHenj keÀe mece³e nw, leerve yepe jns nQ~ meye yenveW cesjs mes Gce´ cesb íesìer nQ, GvekeÀes Deejece keÀer meKle peªjle nw, ceQ yeæ[er ntB, cegPes SkeÀ efove Deejece veneR efceuesiee lees keÌ³ee HeÀjkeÀ Heæ[siee~ DeeHe Yeer mesJee keÀjkesÀ LekeÀkeÀj Dee³es nes, DeeHe keÀes Yeer keÀæ[er YetKe ueieer Leer FmeefueS ceQves mece³e yejyeeo ve keÀjles ngS HeÀìeHeÀì Keevee yevee efo³ee, þb[e Keevee efKeueevee De®íe veneR nw~ peeveles nes Jen yenve keÀewve Leer? Jen yenve Leer jepe³eesefieveer oeoer He´keÀeMeceefCe peer~ ceeB keÀer ceOegj cecelee mes YejHetj, otmejeW keÀer lekeÀueerHeÀeW keÀe K³eeue keÀjves Jeeueer, o³eeYeeJe jKeves Jeeueer Deewj HejesHekeÀejer nesves kesÀ keÀejCe Jen Deeies ®euekeÀj cegbyeF& mesJeekesÀvê keÀer meb®eeefuekeÀe mes He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ npeejeW mesJeekesÀvêeW keÀer cegK³e meb®eeefuekeÀe yeve ieF&~ v