Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat? - P. Skubała

Page 1

projekt

Edukacja zawodowa i obywatelska na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu Szkoła Trenerów dla Dobrego Klimatu

warsztat

Ochrona przyrody jako narzędzie stabilizujące klimat Bystra, 01–02 lutego 2014

Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat? Piotr Skubała

Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

edukacja dla dobrego klimatu


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Prof. UŚ dr hab. Piotr Skubała Uniwersytet Śląski, Katedra Ekologii http://theguiridispatches.files.wordpress.com/2008/05/earth.jpg


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Wpływ człowieka na biosferę Świat i Polska

Fot. Piotr Skubała


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska

„Nasza biosfera jest chora. Mamy planetę, która zachowuje się jak zainfekowany organizm. Każdy element biosfery ulega destrukcji i to coraz szybciej. Przez ostatnie 25 lat nie został opublikowany żaden naukowy artykuł, który by zaprzeczył temu twierdzeniu”

Skubała P., Kukowka I. 2010. Zrozumieć przyrodę na nowo. 10 zasad jak uczyć o przyrodzie, by budować motywację do działań ekologicznych. Zeszyty Ekologiczne, Zeszyt 1. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Bystra.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska „Nasza biosfera jest chora. Mamy planetę, która zachowuje się jak zainfekowany organizm. Każdy element biosfery ulega destrukcji i to coraz szybciej. Przez ostatnie 25 lat nie został opublikowany żaden naukowy artykuł, który by zaprzeczył temu twierdzeniu”

Jak na tym tle przedstawia się Polska?

Czy nasza przyroda nie jest nadmiernie eksploatowana? Czy Polacy w wystarczającym stopniu dbają o przyrodę?

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Polska_cala.png&filetimestamp=20070621081143


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska

Kareiva P., Watts S., McDonald R., Boucher T. 2007. Domesticated Nature: Shaping Landscapes and Ecosystems for Human Welfare. Science 316, 5833: 1866 –1869. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/316/5833/1866


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska

Polska należy do tych regionów, gdzie wpływ człowieka na ekosystemy lądowe należy do najsilniejszych. Kareiva P., Watts S., McDonald R., Boucher T. 2007. Domesticated Nature: Shaping Landscapes and Ecosystems for Human Welfare. Science 316, 5833: 1866 –1869. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/316/5833/1866


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska

Badacze z 15 różnych ośrodków naukowych pod wodzą Benjamina Halperna stworzyli mapę wszechoceanu, zaznaczając wpływ człowieka na każdy kilometr kwadratowy jego powierzchni. Halpern B. S. et al. 2008. A Global Map of Human Impact on Marine Ecosystems. Science 319: 948–952. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/319/5865/948


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska

Morze Bałtyckie zaliczone jest do stref o znacznym oddziaływaniu. Zatoka Gdańska to strefa o bardzo silnym oddziaływaniu. Halpern B. S. et al. 2008. A Global Map of Human Impact on Marine Ecosystems. Science 319: 948–952. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/319/5865/948


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Wpływ człowieka na biosferę Świat i Polska Ślad ekologiczny

Fot. Piotr Skubała


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny

Ecological footprint - metoda, w której powierzchnia lądów i mórz jest wskaźnikiem, a różne kategorie konsumpcji są przeliczone na powierzchnię produktywnego terenu.

Wackernagel, M., Rees W. 1996. Our Ecological Footprint: Reducing Human Impact on the Earth. Gabriola Island, BC: New Society Publishers. https://rundle10.wikispaces.com/file/view/Foot.gif/31283071/Foot.gif


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Living Planet Report: jedna z najważniejszych publikacji naukowych na temat stanu przyrody na Ziemi i naszego na nią wpływu.

http://www.wwfpl.panda.org/ http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/7/7d/Living_Planet_Report_Front_Cover_2010.jpg


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Powierzchnia Ziemi: 51 mld ha Obszar produktywny: 13,8 mld ha Liczba mieszkańców globu: 7,0 mld

Pojemność środowiska: 1,8 globalnego hektara (gha) produktywnych biologicznie terenów.

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55. https://rundle10.wikispaces.com/file/view/Foot.gif/31283071/Foot.gif


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny

Pojemność środowiska 1,8 gha Ślad ekologiczny przeciętnego Ziemianina: 2,7 gha

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55. https://rundle10.wikispaces.com/file/view/Foot.gif/31283071/Foot.gif


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Ludzkość wykorzystuje obecnie 150% rocznych mocy produkcyjnych biosfery.

Ziemska przyroda potrzebuje ponad 18 miesięcy, aby odtworzyć to, co zużyliśmy w ciągu 12 miesięcy.

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55. https://rundle10.wikispaces.com/file/view/Foot.gif/31283071/Foot.gif


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Jak na tym tle przedstawia się sytuacja Polski, przeciętnej polskiej rodziny?

https://rundle10.wikispaces.com/file/view/Foot.gif/31283071/Foot.gif

Fot. Piotr Skubała


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny

Mapa państw świata wg wielkości śladu ekologicznego

Polska znajduje się wśród państw o wysokim śladzie ekologicznym.

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:World_map_of_countries_by_ecological_footprint.svg&filetimestamp=20091210193


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Polska

Przekroczenie

Ślad ekologiczny- 4,0 gha 90%

Biologiczna produktywność- 2,1 gha Świat Ślad ekologiczny- 2,7 gha 50% Biologiczna produktywność- 1,8 gha Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Polska Ślad ekologiczny - 4,0 gha Kraje wysoko rozwinięte Ślad ekologiczny - 6,0 gha Europa

Ślad ekologiczny - 4,5 gha Kraje najuboższe Ślad ekologiczny - 1,0 gha Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny

Polska zajmuje 20. pozycję z 24 analizowanych państw UE.

Mniejszy ślad ekologiczny zostawiają tylko Bułgaria, Słowacja, Łotwa i Rumunia.

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Holenderscy naukowcy określili średnią „ekoprzestrzeń” zajmowaną przez obywateli Holandii i porównali z tym, co wypada na obywatela Ziemi.

Aby być solidarnym z resztą świata Holendrzy powinni dokonać cięć w 85% konsumpcyjnych nawyków.

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny

Polacy, aby być solidarnym z resztą świata musieli ograniczyć konsumpcję o 85%.

Ślad ekologiczny Holandii i Polski – 4,0 gha.

Living Planet Report 2010. WWF, Zoological Society of London and the Global Footprint Network. ss. 55.


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Ślad ekologiczny Jeśli wszyscy konsumowaliby tyle

co oni, Bangladesz Angola Chiny/Egipt Polska Japonia Francja USA Zjednoczone Emiraty Arabskie

to potrzebowaliśmy 0,3 0,5 0,8 2,0 2,6 2,8 5 5,5

planety Ziemi planety Ziemi planety Ziemi planet jak Ziemia planet jak Ziemia planet jak Ziemia planet jak Ziemia planet jak Ziemia


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Wpływ człowieka na biosferę Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

Fot. Piotr Skubała


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

Ślad ekologiczny stanowi uzupełnienie publikowanego przez ONZ wskaźnika rozwoju społecznego (Human Development Index, HDI).


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI) Synteza trzech wskaźników: - przeciętna długość życia - poziom wykształcenia (stopień piśmienności dorosłych + przeciętny okres edukacji) - dostępność dóbr i usług (mierzona realną siłą nabywczą)

Odzwierciedla dysproporcje społeczne Nie informuje o degradacji środowiska


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

Human Development Report 2009 http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Table_H.pdf http://filipspagnoli.files.wordpress.com/2008/06/un_human_development_report_2007.png


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

Liderzy rankingu w poszczególnych latach 2010 – Norwegia 2009 – Norwegia 2008 – Islandia 2007 – Norwegia 2006 – Norwegia 2005 – Norwegia 2004 – Norwegia 2003 – Norwegia 2002 – Norwegia 2001 – Norwegia 2000 – Norwegia


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

HDI w Polsce - 0,88 41 miejsce w świecie Human Development Report 2009 http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Table_H.pdf http://filipspagnoli.files.wordpress.com/2008/06/un_human_development_report_2007.png


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

W dłuższej perspektywie zrównoważony rozwój można zapewnić tylko wtedy, gdy kraje będą spełniać jednocześnie dwa kryteria: ślad ekologiczny będzie mniejszy niż 1,8 gha na mieszkańca, a wskaźnik rozwoju społecznego będzie wyższy od 0,8."

Słojewska A. Europa jest potężnym ekologicznym dłużnikiem. Rzeczpospolita, 20-11-2007. http://www.rp.pl/artykul/70434.html


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)

W dłuższej perspektywie zrównoważony rozwój można zapewnić tylko wtedy, gdy kraje będą spełniać jednocześnie dwa kryteria: ślad ekologiczny będzie mniejszy niż 1,8 gha na mieszkańca, a wskaźnik rozwoju społecznego będzie wyższy od 0,8." „Sustainable box” wskaźnik rozwoju społecznego – 0,806 Peru ślad ekologiczny – 1,5 gha Słojewska A. Europa jest potężnym ekologicznym dłużnikiem. Rzeczpospolita, 20-11-2007. http://www.rp.pl/artykul/70434.html


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Wpływ człowieka na biosferę Świat i Polska Wskaźnik zrównoważonego społeczeństwa (Sustainable Society Index SSI)

Fot. Piotr Skubała


Wskaźnik Zrównoważonego Społeczeństwa (Sustainable Society Index, SSI)

- pokazuje poziom zrównoważenia państwa - przedstawia dystans dzielący od osiągnięcia zrównoważenia w zakresie każdego z 22 wskaźników

I Rozwój Osobisty

II Zdrowe Otoczenie

III Zrównoważone Społeczeństwo

IV Zrównoważone Korzystanie z Zasobów

V Zrównoważony Świat

1 Zdrowe życie

7 Jakość powietrza

10 Dobre rządzenie

15 Recykling odpadów

18 Powierzchnia lasów

2 Wystarczająca ilość pożywienia

8 Jakość wód powierzchniowych

11 Zatrudnienie

16 Odnawialne zasoby wody

19 Bioróżnorodność

3 Wystarczająca ilość wody

9 Jakość terenu

12 Przyrost naturalny

17 Konsumpcja energii odnawialnej

20 Emisja gazów cieplarnianych

4 Bezpieczne warunki sanitarne 5 Możliwości kształcenia

13 Dystrybucja dochodu

21 Ślad ekologiczny 22 Współpraca międzynarodowa

6 Równość płci

Geurt van de Kerk and Arthur Manuel. A comprehensive index for a sustainable society: The SSI – the Sustainable Society Index. Ecological Economics. Vol. (2008) 66(2-3), s. 228-242. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Spider_SSI2008.gif


Sustainable Society Index, SSI

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Spider_SSI2008.gif


Wskaźnik Zrównoważonego Społeczeństwa (Sustainable Society Index, SSI)

Skala: 1 - 10

Human Well-being: 6.2 • Environmental Well-being: 4.5 • Economic Well-being: 3.8 • Sustainable Society Index: 4.7

http://www.ssfindex.com/


Sustainable Society Index, SSI

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Spider_SSI2008.gif


Sustainable Society Index, SSI 2012

1. 2. 3. 4. 5.

Switzerland Sweden Austria Latvia Norway

149. Turkmenistan 150. Iraq 151. Yemen

25. Poland

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Spider_SSI2008.gif


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Wpływ człowieka na biosferę Świat i Polska Indeks Szczęśliwej Planety Happy Planet Index (HPI)

Fot. Piotr Skubała


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Indeks Szczęśliwej Planety Happy Planet Index (HPI) – New Economic Foundation

„zadowolenie z życia” x „oczekiwana długość życia”

HPI = „ślad ekologiczny”

Określa jakim kosztem środowiskowym został osiągnięty poziom rozwoju danego kraju, uwzględniający poziom szczęśliwości i długość życia.

http://www.happyplanetindex.org/


Wpływ człowieka na biosferę. Świat i Polska Indeks Szczęśliwej Planety 1. Kostaryka 2. Dominikana 3. Jamajka 4. Gwatemala 5. Wietnam 6. Kolumbia 7. Kuba 8. Salwador 9. Brazylia 10.Honduras

43. Holandia (pierwszy kraj Europy zachodniej)

51. Niemcy 77. Polska 114. USA 143. Zimbabwe

http://www.happyplanetindex.org/


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce?

Fot. Piotr Skubała


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce?

Celem ochrony przyrody w Polsce jest:

1. zachowanie różnorodności biologicznej 2. zachowanie dziedzictwa geologicznego 3. zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i stabilności ekosystemów 4. kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody 5. przywracanie do stanu właściwego zasobów i składników przyrody

Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku.


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce?

- parki narodowe, - rezerwaty przyrody, - parki krajobrazowe, - obszary chronionego krajobrazu, - obszary Natura 2000, - pomniki przyrody, - stanowiska dokumentacyjne przyrody nieożywionej, - użytki ekologiczne, - zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, - ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku.


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce? 23 polskie parki narodowe (1% powierzchni kraju)

1407 rezerwatów przyrody (0,5%) 120 parków krajobrazowych (8%)

449 obszarów chronionego krajobrazu (22,5%)

Ogółem: ~30%

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce? Europejska forma ochrony przyrody - obszary Natura 2000

- dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (tzw. Dyrektywa ptasia),

- dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. Dyrektywa siedliskowa).

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce?

Europejska forma ochrony przyrody - obszary Natura 2000

- 124 obszary specjalnej ochrony ptaków o łącznej powierzchni ok. 5 400 tys. ha (17,3%) - 364 specjalne obszary ochrony siedlisk o łącznej powierzchni ok. 2 889 tys. ha (9%) Stan na czerwiec 2008

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


W jakim zakresie chronimy przyrodę w Polsce?

1,5% kraju objętego najbardziej restrykcyjnymi formami ochrony (parki narodowe i rezerwaty)

Stosunek do obszarów Natura 2000 (?)


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Stan środowiska przyrodniczego w Polsce

Fot. Piotr Skubała


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce

Czy wymienione wyżej formy ochrony przyrody są wystarczające?

Czy obszary objęte ochroną są zabezpieczone przed degradacją?

Czy polska przyroda jest w dobrej kondycji?


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Stan lasów w Polsce Obszary leśne: 28,9% powierzchni - średnia europejska: 33,8%

Powierzchnia leśna przypadająca na jednego mieszkańca: 0,24 ha - jedna z niższych w Europie

Lasy iglaste: ¾ powierzchni (sosna - 69%) - Polska leży w strefie lasów liściastych i mieszanych

Lasy w Polsce 2008. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych.


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Stan lasów w Polsce

Średnia wieku lasów < 50 lat

Klasa defoliacji 0 (drzewa zdrowe) – 25,5% drzew

- Polska w grupie krajów europejskich o udziale średnim

Lasy w Polsce 2008. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych.


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Zasoby wody w Polsce 1 700 m3/rok/mieszkańca - 22. miejsce w Europie

20% terytorium kraju: opady <500 mm H2O - typowe dla najbardziej suchych regionów Europy

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Zasoby wody w Polsce Oczyszczamy biologicznie lub chemicznie 65% wód

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Zasoby wody w Polsce

86% mieszkańców miast i 22% mieszkańców wsi korzysta z nowoczesnych oczyszczalni ścieków.

Stan czystości wód w Polsce: zły (szczególnie z uwagi na związki azotu i fosforu; zanieczyszczenia bakteriologiczne)

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


Stan środowiska przyrodniczego w Polsce Jakość powietrza w Polsce Stan powietrza w Polsce jest zadowalający w świetle dyrektyw Unii Europejskiej.

Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

Fot. Piotr Skubała


Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, art. 5

„Rzeczpospolita Polska ... zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.


Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

"Rozwój zrównoważony to taki rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez pozbawiania możliwości przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich potrzeb”

Brundtland G. (pod red.) 1987. Our common future: The World Commission on Environment and Development. Oxford, Oxford University Press.


Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

"Rozwój zrównoważony to taki rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez pozbawiania możliwości przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich potrzeb”

Potrzeby podstawowe

Potrzeby nie-podstawowe (zachcianki, luksusy)

Brundtland G. (pod red.) 1987. Our common future: The World Commission on Environment and Development. Oxford, Oxford University Press.


Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

ONZ: 2005-2014 - Dekada Edukacji na rzecz Zrównoważonego Rozwoju

Polska: Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej (2001) - „Strategia edukacji ekologicznej. Przez edukację do zrównoważonego rozwoju”.


Czy w Polsce realizujemy strategię rozwoju zrównoważonego?

ONZ: 2005-2014 - Dekada Edukacji na rzecz Zrównoważonego Rozwoju

Polska: Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej (2001) - „Strategia edukacji ekologicznej. Przez edukację do zrównoważonego rozwoju”.

Edukacja dla zrównoważonego rozwoju 1. Konieczność indywidualnych zmian zachowań (edukacja ekologiczna) 2. Konieczność zmian systemowych harmonizujących rozwój społeczny i ekonomiczny z możliwościami środowiska


Czy Polacy dbają o przyrodę i klimat?

Świadomość ekologiczna Polaków

Fot. Piotr Skubała


Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Indywidualne działania na rzecz środowiska

Systematycznie

Sporadycznie

Brak działań

stosowanie na zakupy toreb wielokrotnego użytku

62,0

24,3

15,4

ograniczenie zużycia energii elektrycznej

58,0

26,1

15,8

ograniczenie zużycia wody

52,8

25,9

21,2

segregacja odpadów

48,0

24,4

27,5

ograniczenie użytkowania samochodu

20,9

16,7

59,1

5,5

31,6

62,2

Rodzaj działań

kupno żywności ekologicznej

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Indywidualne działania na rzecz środowiska Systematycznie

Sporadycznie

Brak działań

stosowanie na zakupy toreb wielokrotnego użytku

62,0

24,3

15,4

ograniczenie zużycia energii elektrycznej

58,0

26,1

15,8

ograniczenie zużycia wody

52,8

25,9

21,2

segregacja odpadów

48,0

24,4

27,5

ograniczenie użytkowania samochodu

20,9

16,7

59,1

5,5

31,6

62,2

Rodzaj działań

kupno żywności ekologicznej

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Indywidualne działania na rzecz środowiska

Systematycznie

Sporadycznie

Brak działań

stosowanie na zakupy toreb wielokrotnego użytku

62,0

24,3

15,4

ograniczenie zużycia energii elektrycznej

58,0

26,1

15,8

ograniczenie zużycia wody

52,8

25,9

21,2

segregacja odpadów

48,0

24,4

27,5

ograniczenie użytkowania samochodu

20,9

16,7

59,1

5,5

31,6

62,2

Rodzaj działań

kupno żywności ekologicznej

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów spożywczych

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów spożywczych

Kryteria wyboru cena produktu

80,6

jakość produktu (zawartość składników odżywczych)

67,6

marka producenta

24,8

skład produktu (np. obecność konserwantów)

23,8

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

19,0

opina innych konsumentów (znajomych, rodziny)

17,8

oznakowanie, jako wolne od GMO

5,3

metody produkcji przyjazne środowisku

4,5

reklama

3,1

rodzaj opakowania (przyjazne środowisku)

1,6

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów spożywczych

Kryteria wyboru cena produktu

80,6

jakość produktu (zawartość składników odżywczych)

67,6

marka producenta

24,8

skład produktu (np. obecność konserwantów)

23,8

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

19,0

opina innych konsumentów (znajomych, rodziny)

17,8

oznakowanie, jako wolne od GMO

5,3

metody produkcji przyjazne środowisku

4,5

reklama

3,1

rodzaj opakowania (przyjazne środowisku)

1,6

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów spożywczych

Kryteria wyboru cena produktu

80,6

jakość produktu (zawartość składników odżywczych)

67,6

marka producenta

24,8

skład produktu (np. obecność konserwantów)

23,8

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

19,0

opina innych konsumentów (znajomych, rodziny)

17,8

oznakowanie, jako wolne od GMO

5,3

metody produkcji przyjazne środowisku

4,5

reklama

3,1

rodzaj opakowania (przyjazne środowisku)

1,6

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów przemysłowych

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów przemysłowych

Kryteria wyboru cena produktu

76,8

marka producenta

49,3

niezawodność, trwałość

47,9

oszczędność energii (i ewentualnie wody)

37,3

wygląd produktu, wzornictwo

19,6

opina innych konsumentów (znajomych, rodziny)

12,5

oznakowanie, jako bezpieczny dla środowiska

5,0

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

3,4

przyjazne środowisku warunki ich produkcji

2,5

reklama

1,5

możliwość recyklingu

1,0

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów przemysłowych

Kryteria wyboru cena produktu

76,8

marka producenta

49,3

niezawodność, trwałość

47,9

oszczędność energii (i ewentualnie wody)

37,3

wygląd produktu, wzornictwo

19,6

opina innych konsumentów (znajomych, rodziny)

12,5

oznakowanie, jako bezpieczny dla środowiska

5,0

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

3,4

przyjazne środowisku warunki ich produkcji

2,5

reklama

1,5

możliwość recyklingu

1,0

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Kryteria wyboru produktów przemysłowych

Kryteria wyboru cena produktu

76,8

marka producenta

49,3

niezawodność, trwałość

47,9

oszczędność energii (i ewentualnie wody)

37,3

wygląd produktu, wzornictwo

19,6

opinia innych konsumentów (znajomych, rodziny)

12,5

oznakowanie, jako bezpieczny dla środowiska

5,0

miejsce produkcji (w tym kraj pochodzenia)

3,4

przyjazne środowisku warunki ich produkcji

2,5

reklama

1,5

możliwość recyklingu

1,0

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Wyczerpanie zasobów naturalnych – działania, które należy podjąć, aby rozwiązać ten problem w skali globalnej

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Wyczerpanie zasobów naturalnych - działania które należy podjąć, aby rozwiązać ten problem w skali globalnej

31,3% - znalezienie nowych rozwiązań technologicznych

22,1% - oszczędzanie zasobów przez bardziej efektywne ich wykorzystanie w ramach istniejących technologii 17,8% - rozwój i upowszechnienie systemów recyklingu 12,4% - zmiana stylu życia przez ograniczenie konsumpcji 8,9% - edukacja, uświadamianie społeczeństwu konieczność ochrony zasobów naturalnych

Jak przeciętny Polak wyobraża sobie konieczne działania, pozwalające rozwiązać zjawisko wyczerpywania zasobów naturalnych? Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Wyczerpanie zasobów naturalnych - działania które należy podjąć, aby rozwiązać ten problem w skali globalnej

31,3% - znalezienie nowych rozwiązań technologicznych

22,1% - oszczędzanie zasobów przez bardziej efektywne ich wykorzystanie w ramach istniejących technologii 17,8% - rozwój i upowszechnienie systemów recyklingu 12,4% - zmiana stylu życia przez ograniczenie konsumpcji 8,9% - edukacja, uświadamianie społeczeństwu konieczność ochrony zasobów naturalnych

Jak przeciętny Polak wyobraża sobie konieczne działania, pozwalające rozwiązać zjawisko wyczerpywania zasobów naturalnych? Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Jaki jest stan świadomości ekologicznej Polaków? Wyczerpanie zasobów naturalnych - działania które należy podjąć, aby rozwiązać ten problem w skali globalnej

31,3% - znalezienie nowych rozwiązań technologicznych 22,1% - oszczędzanie zasobów przez bardziej efektywne ich wykorzystanie w ramach istniejących technologii 17,8% - rozwój i upowszechnienie systemów recyklingu 12,4% - zmiana stylu życia przez ograniczenie konsumpcji 8,9% - edukacja, uświadamianie społeczeństwu konieczności ochrony zasobów naturalnych

Świadomość ekologiczna Polaków – zrównoważony rozwój – raport z badań 2009. Instytut na Rzecz Ekorozwoju.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.