projekt
Edukacja zawodowa i obywatelska na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu Szkoła Trenerów dla Dobrego Klimatu
warsztat
Trening motywacyjny, Bystra, 23–27 października 2013
Głęboka ekologia jako filozofia i ruch społeczny Ryszard Kulik
Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
edukacja dla dobrego klimatu
Arne Naess (1912-2009) – twórca filozofii głębokiej ekologii Zajmował się filozofią nauki, języka semantyką, psychoanalizą, rozwijał myśl Spinozy i Gandhiego. Był autorem licznych książek i artykułów z filozofii, ekologii i logiki, z których wiele stało się bestsellerami i podręcznikami akademickimi. W latach 60. i 70. XX wieku pod wpływem m.in. książki Rachel Carson „Silent spring” stworzył zręby „głębokiej ekologii”.
Płytka ekologia - nie rozważa problemu w sposób filozoficzny, - jej punkt widzenia jest powierzchowny i krótkowzroczny, - oraz antropocentryczny. „Postrzega człowieka jako istotę ponad albo poza naturą, jako źródło wszelkich wartości, a naturze przypisuje jedynie wartość instrumentalną lub użytkową”. A. Naess
Głęboka ekologia
- Niepowierzchowny, - dociekliwy - i głęboki stosunek do zaistniałego problemu ekologicznego
Metodą praktykowania głębokiej ekologii zaproponowaną przez Naessa jest zadawanie głębokich pytań, takich jak:
• • • •
Dlaczego żyjemy tak, jak żyjemy? Jakie jest znaczenie życia? Jakie są najważniejsze cele w życiu? Które z wartości naprawdę, niezbędnie potrzebujemy? A które wartości dotyczą zaledwie komfortu i powierzchownej zabawy? • Dlaczego niszczymy przyrodę? • Co to jest właściwy sposób życia? • Jaka technologia jest najlepsza?
Podsumowaniem piętnastoletnich przemyśleń dotyczących zasad ekologii głębokiej było sformułowanie ośmiu zasad ekologii głębokiej przez Georgea Sessionsa i Arne Naessa :
Pomyślność oraz rozwój ludzkiego i pozaludzkiego życia na Ziemi są wartościami same w sobie (wartościami immanentnymi, przyrodzonymi) niezależnie od użyteczności pozaludzkich form życia dla człowieka.
Bogactwo i różnorodność form życia przyczyniają się do urzeczywistnienia tych wartości i same w sobie są wartościami.
Ludzie nie mają prawa ograniczania tego bogactwa i różnorodności, chyba że chodzi o zaspokojenie ich żywotnych, istotnych potrzeb.
Rozwój pozaludzkich form życia wymaga zahamowania wzrostu liczebności populacji ludzkiej. Rozkwit życia i kultury człowieka daje się pogodzić z takim obniżeniem.
Oddziaływanie człowieka na inne formy życia jest obecnie zbyt duże, a sytuacja ta gwałtownie się pogarsza.
Wymaga to poważnych zmian, szczególnie ekonomicznych, technologicznych i ideologicznych. Nowa sytuacja będzie całkowicie odmienna od obecnej.
W sferze ideologicznej chodzi przede wszystkim o ograniczenie wzrostu materialnego standardu życia na rzecz jakości życia. Wytworzy się głęboka świadomość różnicy miedzy tym, co ilościowo i jakościowo wielkie.
Ci, którzy zgadzają się z powyższymi założeniami, powinni czuć się zobowiązani do podjęcia pośrednich lub bezpośrednich działań na rzecz wprowadzenia w życie tych niezbędnych zmian.
Celami Pracowni są zachowanie, ochranianie i odtwarzanie środowiska naturalnego. Pracownia realizuje swoje cele poprzez: -propagowanie filozofii głębokiej ekologii; -prowadzanie licznych kampanii w obronie dzikiej przyrody -organizowanie wykładów, prelekcji, pokazów filmowych, ekspozycji -uczestnictwo w seminariach wydawanie książek dotyczących problemów ochrony dzikiej przyrody -wydawanie miesięcznika Dzikie Życie poświęconego obronie dzikiej przyrody; propagującego filozofię ekologii głębokiej i poruszającego zagadnienie bioregionalizmu -prowadzenie warsztatów edukacyjnych, organizację rytuałów, pozwalających uczestnikom na wyrażenie swoich związków z całą planetą.