TAK WYGlĄDA JUTRo CYfRYZACJI

Cyfryzacja po tajwańsku: sposób na poprawę zdrowia i wzmocnienie demokracji

Audrey Tang (唐鳳) jest programistą i Ministrem Cyfryzacji Tajwanu, a jednocześnie jedną z najbardziej inspirujących osobowości digitalizacji na świecie. Rozmawiamy o społecznych innowacjach, walce z pandemią CoVID-19 i tym, że innowacje cyfrowe są obietnicą lepszej przyszłości dla wszystkich ludzi.

Jakie technologie pomogły Tajwanowi w opanowaniu pandemii COVID-19?

Pandemia COVID-19 nadal mocno wpływa na cały świat. Na Tajwanie dostrzegamy jednak promyk nadziei pośród ciemnych chmur. Pandemia wzmocniła nasz model współpracy pomiędzy obywatelami, rządem i sektorem prywatnym, pogłębiając to, co nazywam partnerstwem „społeczno-publiczno-prywatnym”. Stało się tak, ponieważ zbudowaliśmy infrastrukturę cyfrową, która pozwala ludziom swobodnie wyrażać opinie na temat reform politycznych. Kiedy w zeszłym roku wybuchła pandemia COVID19, zaczęło brakować maseczek, a to najbardziej niezbędne środki ochrony osobistej. W efekcie, rząd centralny musiał wdrożyć „system rejestracji nazwisk” przy ich zamawianiu. Innym przykładem jest nasz system śledzenia kontaktów. Jest to rozwiązanie zaproponowane wspólnie przez społeczności obywatelskie technologii na Tajwanie w celu zapewnienia zarówno ochrony prywatności, jak i efektywnego śledzenia kontaktów. Gdy w maju 2021 r. Tajwan zetknął się z pierwszą falą infekcji wirusem COVID-19, społeczność g0v (red.: pisana z zerem zamiast „o”, wymawiana jako „gov-zero”), zdecentralizowana grupa „hakerów obywatelskich”, przystąpiła do działania. Obywatele-technolodzy zaczęli szukać rozwiązania, jak ulepszyć istniejące systemy rejestracji, które w większości opierały się na ołówku i papierze lub prymitywnych formularzach internetowych i często były mylące lub przynosiły efekt odwrotny do zamierzonego w walce z wirusami. Zainspirowani tymi dyskusjami, zainicjowaliśmy współpracę z pięcioma głównymi tajwańskimi firmami telekomunikacyjnymi, aby stworzyć 1922 SMS. Po zeskanowaniu kodu QR za pomocą kamery smartfona i wysłaniu wiadomości tekstowej na bezpłatny numer 1922, zapisy meldunków są tworzone i przechowywane bez potrzeby korzystania z aplikacji. W razie potrzeby, osoby śledzące kontakty mogą pobierać dane z systemu w celu szybkiego i skutecznego śledzenia. Od dyskusji do wdrożenia, system 1922 SMS został zbudowany w ciągu tygodnia. Nie byłoby to możliwe bez solidnego partnerstwa pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym oraz obywatelami.

Możesz proszę wymienić jeszcze inne przykłady narzędzi cyfrowych wdrożonych ostatnio w tajwańskiej służbie zdrowia?

Podczas COVID-19 widzieliśmy oznaki odwrotu od demokracji. Autorytarne reżimy często usprawiedliwiały łamanie praw człowieka w imię zdrowia publicznego i tzw. dobra ogółu. W przypadku Tajwanu, zwalczamy pandemię i infodemię w sposób otwarty. Skuteczne środki przeciwdziałania pandemii, w tym system dystrybucji masek i oparty na SMS-ach system śledzenia kontaktów, zainicjowane zostały w charakterze technologii obywatelskich sektora społecznego. Przykładem partnerstwa na rzecz rozwoju innowcji jest nasz Presidential Hackathon – systemy zaprojektowane przez zwycięskie zespoły mają zapewnioną promocję rządową. Zespół jest zapraszany do udziału w inicjatywach rządowych, a rząd oferuje pomoc w znalezieniu możliwości zastosowania komercyjnego. Przykładowo, w 2020 r., prof. Lung, długoletni badacz ryzyka urazów spowodowanych upałami, wraz z Centralnym Biurem Meteorologicznym i Administracją Promocji Zdrowia zgłosił się do „Presidential Hackathon”, aby opracować pierwszą na Tajwanie platformę alertów pogodowych dla służby zdrowia. „Health Weather Tog-E-ther” pozwala przeglądać indywidualizowane zagrożenia dla zdrowia poprzez proste otwarcie aplikacji. „Tog-E-ther” został wybrany jako jeden z wyróżniających się zespołów prezydenckiego Hackathonu w tamtym roku. Szacujemy, że co najmniej 13 milionów ludzi skorzysta z platformy. Dzięki naszej pierwszej na świecie bazie danych ubezpieczeń zdrowotnych i solidnym lokalnym badaniom pogodowym, „Tog-E-ther” nie tylko aktywnie zintegrował się z istniejącymi aplikacjami zdrowotnymi, ale także skutecznie wywarł wpływ na zmianę przepisów, pokazując nam, że pomysły środowiska akademickiego mogą być kamieniem węgielnym innowacji społecznych.

A w jaki sposób cyfryzacja może poprawić kształtowanie polityki w opiece zdrowotnej?

Podczas pierwszej fali pandemii COVID-19 w 2020 r., Taiwan Centers for Disease Control (CECC) natychmiast podłączył system NHI MediCloud do bazy

danych o zakażeniach. Kiedy personel medyczny uzyskał dostęp do kartotek zdrowotnych, zyskał wiedzę o historii przemieszczania się ludności, kontaktach czy skupiskach zakażeń. Pozwoliło to zmniejszyć ryzyko kontaktu z wirusem personelu medycznego pierwszej linii. W lipcu 2021 r. uruchomiono platformę planowania szczepień COVID-19 finansowaną ze środków publicznych. Wszyscy obywatele i mieszkańcy powyżej 18 roku życia, którzy chcą się zaszczepić, przechodzą na stronę internetową, aby się zarejestrować. Gdy tylko ich wiek i kwalifikacje zostaną spełnione, a licz-

»Cyfryzacja sprawia, że nasze życie jest bezpieczniejsze i wygodniejsze, ale musimy ją rozwijać przy zaufaniu i wsparciu społeczeństwa.«

ba szczepionek będzie wystarczająca, otrzymają wiadomość SMS. Do grudnia 2021 r. wskaźnik pokrycia populacji pierwszą dawką szczepionki COVID-19 osiągnął 80%, a wskaźnik pokrycia drugą dawką szczepionki osiągnął 60%.

Często mówisz o „cyfrowych innowacjach społecznych” zamiast po prostu „cyfrowych innowacjach”. Dlaczego?

Innowacje społeczne odnoszą się do stosowania innowacyjnych metod, takich jak wykorzystanie technologii cyfrowej i współpracy interdyscyplinarnej w celu znalezienia skutecznych rozwiązań dla wyzwań społecznych i środowiskowych. Innowacje społeczne oznaczają „problem każdego z nas, więc każdy pomaga”. Każdy wykorzystuje innowacyjne metody, aby angażować się w sprawy, które przyczyniają się do rozwoju świata, zmieniając relacje między różnymi grupami w społeczeństwie i znajdując rozwiązania wspólnych problemów. Innowacje cyfrowe to tylko jedna z metod wdrażania innowacji społecznych, które nie muszą być wyłącznie cyfrowe. Tak długo, jak będziemy uznawać wspólne wartości, dobrze wykorzystywać istniejące technologie oraz zapraszać partnerów z całego świata do współpracy, będziemy mieli możliwości rozwiązywania problemów społecznych i pomagania większej liczbie ludzi.

Opowiadasz się również za otwartymi danymi, partnerstwem i umiejętnościami cyfrowymi, które powinny stać się jednym z celów zrównoważonego rozwoju.

W sektorze publicznym lobbuję za otwarciem danych i wzmacnianiem umiejętności cyfrowych, koncepcją „pracy z ludźmi” w procesie tworzenia polityki. Innymi słowy – za uwolnieniem mocy tkwiącej w „crowdsourcingu” demokracji. Jeśli chodzi o rozwiązywanie problemów, rząd nie powinien odgórnie formułować polityki, dyktując ścieżki kierowania ludzi do usług publicznych. Zamiast tego, powinien budować partnerstwa publiczno-prywatnospołeczne, które kierują się bezpośrednio potrzebami ludzi. Tajwan nieustannie wdraża programy zachęcające do tego typu modelu. Przykładem jest wspomniany wcześniej Presidential Hackathon, do którego zapraszamy obywateli z całego świata. Celem jest poszukiwanie rozwiązań opartych na otwartych danych, które przyczynią się do stworzenia bardziej zrównoważonego świata – w tym sposobów na zmniejszenie zużycia energii, wzmocnienie pozycji obywateli i promowanie inwestycji w gospodarkę okrężną. W ostatnich latach ludzkość spotkała się z odwetem ze strony natury. Wszędzie widzimy znaki ostrzegawcze, od wybuchów pożarów w amazońskich lasach deszczowych, które poważnie niszczą środowisko, po topnienie lodowców powodujące wzrost poziomu mórz. Obecnie ponad 120 krajów zaproponowało osiągnięcie celu zerowych emisji netto do 2050 roku. Dlatego zde-

cydowaliśmy się na temat przewodni 2022 Presidential Hackathon International „Działania na rzecz klimatu: Praktykowanie Emisji Zerowej”. Mamy nadzieję, że Presidential Hackathon stanie się platformą dla hakerów obywatelskich z całego świata, dzięki której powstaną systemy dedykowane rozwiązywaniu globalnych problemów, takie jak ostrzeganie przed katastrofami, odbudowa gospodarki po kryzysie COVID-19, badanie śladu węglowego i wdrażanie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Każdy międzynarodowy „haker”, który chce pomóc w znalezieniu rozwiązań, może przedstawić swoją propozycję i współpracować przy podejmowaniu konkretnych działań w celu złagodzenia zmian klimatycznych.

Jaka jest Twoja wizja nowoczesnego społeczeństwa w erze technologii cyfrowych? Co martwi Cię najbardziej, gdy patrzysz na postęp technologiczny, np. sztuczną inteligencję, a co budzi Twoją nadzieję?

Wykorzystanie technologii przez społeczeństwo odzwierciedla postrzeganie wartości. Na Tajwanie interesuje nas to, czy technologie cyfrowe przynoszą korzyści społeczeństwu jako całości. Rozwój nowych technologii sprawia, że ludzie martwią się o swoją pracę, gdy maszyny oparte na sztucznej inteligencji mogą konkurować z ludźmi. To prowadzi do jeszcze większej eksploracji ludzkiego potencjału. Kiedy mówimy o AI, myślimy o „inteligencji rozszerzonej” lub „inteligencji wspomagającej”. Oznacza to, że pomaga nam ona wykonywać zadania rutynowe, trywialne, którymi ludzie nie chcą się zajmować. Kolejne dwa „A” w AI – Alignment i Accountability (red. dostosowanie i rozliczalność) – idą w parze z tym pomocniczym celem. Muszą być one dopasowane pod względem wartości do ludzi. Ponadto, należy zapewnić odpowiedzialność za decyzje podejmowane w imieniu AI. AI może zwiększyć naszą inteligencję zbiorową. Na przykład, sortowanie setek tysięcy danych wejściowych od obywateli jest bardzo żmudne. W administracji może to oznaczać, że to AI będzie słuchała człowieka podczas telefonicznego rozwiązywania problemu, szybko proponując rozwiązanie lub załatwiając daną sprawę. Właśnie w ten sposób wykorzystujemy sztuczną inteligencję, aby wspomóc konsultacje w ramach usług publicznych. Przykładem jest Pol.is, platforma konwersacyjna napędzana sztuczną inteligencją.

Digitalizacja to proces transformacji społecznej, zmiana kulturowa. Jak zachęcić do niej ludzi?

Cyfryzacja sprawia, że nasze życie jest bezpieczniejsze i wygodniejsze, ale musimy ją rozwijać przy zaufaniu i wsparciu społeczeństwa. Doskonałym przykładem jest SMS-owy system śledzenia kontaktów. Aby wyeliminować przenoszenie się chorób drogą społeczną, należy szybko i skutecznie przeprowadzić proces monitorowania kontaktów. Niedokładne informacje postawią nas przed dylematem konieczności wyboru pomiędzy ochroną prywatności a zapobieganiem pandemii. Wprowadzenie obowiązkowej aplikacji rządowej spowodowałoby jedynie odwrotny skutek. Dlatego zamiast centralizować dane dotyczące kontaktów lub oddawać kontrolę międzynarodowym korporacjom, szukaliśmy rozwiązań w sektorze społecznym. Współpraca we wdrażaniu nowych technologii nie jest możliwa bez silnego zaufania. Technologia określana jako „obywatelska” ma źródło w społeczeństwie. A ludzie zawsze cenili sobie suwerenność danych osobowych, która powinna niezmiennie być priorytetem rozwijanych systemów. 