OSIĄGNIĘCIA NAUKOWCÓW
N
Dominika Gnacek
PRACOWNIK POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ STYPENDYSTĄ NAGRÓD NAUKOWYCH „POLITYKI”
Sztuczna inteligencja – jedni się jej boją, inni widzą w niej przyszłość. Dr inż. Jakub Nalepa z Politechniki Śląskiej chce wysłać ją w kosmos. Pracuje też nad zaangażowaniem jej w oczyszczenie powietrza ze spalin. Dotychczas zatrudnił ją do pomocy w badaniu pacjentów onkologicznych. Jego działania stały się podstawą przyznania stypendium jubileuszowej, dwudziestej edycji Nagród Naukowych „Polityki”.
Dr inż. Jakub Nalepa z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej znalazł się w gronie 5 głównych stypendystów tegorocznej odsłony Nagród Naukowych „Polityki”. Nagroda została przyznana w kategorii „Nauki techniczne”. W swojej pracy badawczej naukowiec koncentruje się przede wszystkim na zastosowaniu sztucznej inteligencji do rozwiązywania wybranych problemów. — Analiza danych medycznych z wykorzystaniem AI pomoże w budowaniu systemów, które pozwolą bardziej spersonalizować leczenie pacjentów np. onkologicznych — wskazuje dr inż. Jakub Nalepa. — Współpracowaliśmy z Instytutem Onkologii w Gliwicach, a także z firmami zagranicznymi, np. z Wielkiej Brytanii. Udało się wdrożyć system Sens.AI. Umożliwia on automatyczną segmentację zmian nowotworowych w obrazowaniu magnetycznym głowy, pozwalając np. na wyekstrahowanie dodatkowych informacji dotyczących objętości zmian — mówi badacz. O tym, jak daleko sięgają możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji, świadczy jej zastosowanie na satelicie Intuition-1. — Dane zbierane na pokładzie satelity mają dużą objętość, więc ich przesłanie jest czasochłonne i kosztowne. Warto rozważyć wykorzystanie AI,
by móc wydobyć konkretną wartość z surowych danych i tylko ją przesłać na Ziemię — podkreśla. Trzeci obszar badań dr. inż. J. Nalepy obejmuje optymalizację przewozu pasażerów i towarów. — Ten problem może bezpośrednio wpłynąć na to, ile spalin emitujemy do atmosfery każdego dnia — zaznacza naukowiec. — Od lat staram się podejmować tematy, które są społecznie istotne. Mam nadzieję, że algorytmy, nad którymi pracuję, znajdą takie zastosowanie — mówi i przypomina, że niektóre już takie znalazły. Dr inż. Jakub Nalepa szuka nie tylko odpowiedzi, ale także pytań dotyczących sztucznej inteligencji – pytań, które pozwolą ukierunkować dalsze badania w tym zakresie. — Pytania często są impulsem do prowadzenia nowych, przełomowych badań w różnych dziedzinach, a także na ich styku — mówi, wskazując na połączenie zagadnień sztucznej inteligencji i medycyny, które realizuje w swojej działalności. — Nagroda Polityki jest dla mnie bardzo dużym wyróżnieniem. Chciałbym zachęcić wszystkich do tego, by zadawać jak najwięcej pytań i szukać odpowiedzi, poznawać świat i starać się kwestionować rzeczy, które na pierwszy rzut oka być może mają już odpowiedź lub wydają się trywialne. Zadawanie pytań jest kluczowe w poszerzaniu wiedzy — podkreśla. W 2017 r. dr inż. Jakub Nalepa został laureatem prestiżowej nagrody im. Witolda Lipskiego dla młodych polskich informatyków. Niedawno dołączył do rady redakcyjnej czasopisma „International Journal of Imaging Systems and Technology” jako jedyny Polak, który zasiada w składzie tego kolegium. Badania podejmowane przez dr. inż. Jakuba Nalepę wpisują się w zakres Priorytetowego Obszaru Badawczego Politechniki Śląskiej: sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych. Stypendium Nagród Naukowych Polityki w wysokości 15 tysięcy złotych zostało przyznane 5 naukowcom spośród grona 400 osób, które zgłosiły swoją kandydaturę. Pozostała finałowa dziesiątka otrzymała nagrody w wysokości 5 tysięcy złotych. Wśród pracowników Politechniki Śląskiej znajduje się jeszcze dwóch laureatów tego programu. Są to: prof. Andrzej Chydziński (w 2007 r.) oraz prof. Jerzy Respondek (w 2008 r.). Dr inż. Jakub Nalepa / fot. mat. Future Processing
27
