საქართველოსა და ევროკავშირს შორის მიგრაციის სქემების გაცვლის შესაძლებლობა by Polit Library

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÐÉÏÔÒ ÊÀÆÌÉÄÒÊÄÅÉÜÉ ÅÀÒÛÀÅÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÓÀØÌÄÈÀ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ & ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ ÉÅÍÉÓÉ, 2013

ÀÍÂÀÒÉÛÉ ÌÏÌÆÀÃÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ×ÉÍÀÍÓÖÒÉ ÌáÀÒÃÀàÄÒÉÈ. ÌÉÓ ÛÉÍÀÀÒÓÆÄ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁÄËÉÀ ÀÅÔÏÒÉ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÂÀÌÏÈØÌÖËÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÒ ÄÌÈáÅÄÏÃÄÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÐÏÆÉÝÉÀÓ.

ÛÉÍÀÀÒÓÉ ÒÄÆÉÖÌÄ

1. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÄÁÀ: ÌÉÌÏáÉËÅÀ

2. ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÃÀÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÛÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ áÀÓÉÀÈÉ

3. ÀÒÀÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ

4. ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÀÓÐÄØÔÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ÌÏÂÅÀÒÄÁÀÝ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÓØÄÌÄÁÉÈ

5. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÒÏÂÒÀÌÄÁÉÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ 11 6. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓÀ ÃÀ ÌÄÓÀÌÄ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ

7. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÐÒÏÂÒÄÓÉ

8. ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÉÓÈÅÉÓ

ÁÉÁËÉÏÂÒÀ×ÉÀ

© ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ & ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ. ÀÍÂÀÒÉÛÉ ÌÏÀÌÆÀÃÀ ÐÉÏÔÒ ÊÀÆÌÉÄÒÊÄÅÉÜÌÀ ÓÀÉÀÓ ÃÀ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉÓ ÄÒÈÏÁËÉÅÉ ÐÒÏÄØÔÉÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓÀ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÛÏÒÉÓ ÊÀÒÂÀÃ ÌÀÒÈÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ áÄËÛÄßÚÏÁÀ ×ÀÒÂËÄÁÛÉ.

ÒÄÆÉÖÌÄ ÝÉÒÊÖËÀÒÖË ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ ÊÀÍÏÍÉÄÒ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ, ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÓÀÒÂÄÁËÉÓ ÌÏÔÀÍÀ ÛÄÖÞËÉÀ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÜÀÒÈÖËÉ ÚÅÄËÀ ÌáÀÒÉÓÈÅÉÓ ÒÏÂÏÒÝ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ÃÀ ÃÀ-

ÈÖ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÓ ÈÀÍ ÃÀÄÒÈÅÄÁÀ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÌàÉÃÒÏ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÓ, ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÉÓ ÂÀÝÅËÉÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀÈÀ ÃÀÝÅÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ ÂÀáÃÄÁÀ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÃÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÀ. ÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ, ÉÓÄ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÉÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÈÖ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÛÄÉÌÖÛÀÅÄÁÓ ÓØÄÌÄÁÓ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÍÀßÉËÏÁÒÉÅ ÌÏÂÅÀÒÃÄÁÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏ-

ØÀËÀØÄÄÁÉÓÈÅÉÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÖÊÀÍÏÍÏ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓÀ ÃÀ áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ. ÈÖ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÓ ÈÀÍ ÃÀÄÒÈÅÄÁÀ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÌàÉÃÒÏ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÓ, ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÉÓ ÂÀÝÅËÉÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀÈÀ ÃÀÝÅÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ ÂÀáÃÄÁÀ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÃÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÀ. ÃÀ ÁÏËÏÓ, ÚÅÄËÀ ÓÀÈÀÍÀÃÏ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÓ ÛÏÒÉÓ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀÈÀ ÂÀÍÀßÉËÄÁÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÌÉÆÍÏÁÒÉÅÉ ÈÀÍáÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÏ×ÉÈ ÂÀÀÖÌãÏÁÄÓÄÁÓ ÛÒÏÌÉÈ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÊÏÏÒÃÉÍÀÝÉÀÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÃÏÍÄÆÄ. ßÉÍÀÌÃÄÁÀÒÄ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ ÀÙßÄÒÓ ÉÌ ÓÀÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÏ, ÉÍÓÔÉÔÖÝÉÖÒ ÃÀ ÐÒÀØÔÉÊÖË ÆÏÌÄÁÓÀ ÃÀ ÙÏÍÉÓÞÉÄÁÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ, ÒÀÈÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÌÀ ÌÉÂÒÀÝÉÀÌ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÌÏÖÔÀÍÏÓ ÉÌ ØÀÒÈÅÄË ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ, ÒÏ-

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÌÄËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉ ÀÒÀÓÀÈÀÍÀÃÏÃ ÀÒÉÓ ÃÀÝÖËÉ ÃÀ ÒÏÌÄËÈÀ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÂÀÖÌãÏÁÄÓÄÁÀ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÒÄÂÖËÉÒÄÁÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ. ÃÏÊÖÌÄÍÔÛÉ ÂÀÍáÉËÖËÉÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁËÄÁÉ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÛÉ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ. ÃÏÊÖÌÄÍÔÉÓ ÃÀÓÊÅÍÉÈÉ ÍÀßÉËÉ ÌÉÌÏÉáÉËÀÅÓ ÉÌ

ÆÏÌÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌ ÃÒÏÉÓÈÅÉÓ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÀØÅÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀÓ, ÃÀ ÆÏÂÉÄÒÈ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÀÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÄáÄÁÀ ÀÒÓÄÁÖË ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÓ. ÃÏÊÖÌÄÍÔÓ ÓÀ×ÖÞÅËÀÃ ÃÀÄÃÏ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÉ ÊÅËÄÅÄÁÉ.

1 ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÄÁÀ: ÌÉÌÏáÉËÅÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÌàÉÃÒÏÃ ÖÊÀÅÛÉÒÃÄÁÀ ÃÒÏÄÁÉÈ ÌÉÌÏÓÅËÀÓ ÃÀ ÆÏÂãÄÒ ÌÀÓ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ×ÏÒÌÀÃÀÝ ÂÀÍÉáÉËÀÅÄÍ. ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ

ÌÀÒÈÖËÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀáÀÓÉÀÈÃÄÓ ÒÏÂÏÒÝ ÃÒÏÄÁÉÈÉ, ÂÀÍÀáËÄÁÀÃÉ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ, ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ, ÌÉÂÒÀÍÔÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÉ ÃÀ ÉÌÂÅÀÒÀÃ ÌÀÒÈÖËÉ, ÒÏÌ ÏÒÉÅÄ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ áÄËÉ ÛÄÄßÚÏÓ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÒÉÓ ÏÐÔÉÌÉÆÀÝÉÀÓ. ØÓÄËÉÓ ÌÉÄÒ ÛÄÌÖÛÅÄÁÖËÉ ÏÒÉÅÄ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÄÁÀ ÄÚÒÃÍÏÁÀ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÐÉÒÏÁÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÌÉÌÏÓÅËÉÓÀÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÝÉÒÊÖËÀÒÏÁÀ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÈ 1

ËÄÂÀËÖÒ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ ÄÒÈÉ ÃÀ ÉÌÀÅÄ ÐÉÒÉÓ ÌÉÄÒ ÏÒ ÀÍ ÌÄÔ ØÅÄÚÀÍÀÓ ÛÏÒÉÓ .1 ÊÉÃÄÅ ÄÒÈÉ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÀ ÃÀÚÏÅÍÄÁÉÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀÓÀ ÃÀ ÌÉÂÒÀÍÔÉÓ ÉÖÒÉÃÉÖË ÓÔÀÔÖÓÓ ÄáÄÁÀ. ÝÉÒÊÖËÀÒÏÁÀ ÂÀÌÏÒÉÝáÀÅÓ ÌÏÊËÄÅÀÃÉÀÍ ÌÏÁÉËÏÁÀÓ (ÓÀÌ ÈÅÄÌÃÄ, ÒÏÂÏÒÝ ßÄÓÉ, ÅÉÆÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ), ÀÂÒÄÈÅÄ, áÀÍÂÒÞËÉÅÅÀÃÉÀÍ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ (áÖÈ ßÄËÆÄ ÌÄÔÉ, ÒÀÝ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÖÃÌÉÅ Ö×ËÄÁÀÓÈÀÍ). ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ×ÏÒÌÄÁÀÃ ÂÀÍÉáÉËÀÅÄÍ ÓÄÆÏÍÖÒ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ (3-ÃÀÍ 9 ÀÍ 12 ÈÅÄÌÃÄ) ÃÀ ÃÒÏÄÁÉÈ ÌÉÌÏÓÅËÀÓ (9-12 ÈÅÉÃÀÍ 5 ßËÀÌÃÄ).2 ÆÏÂÀÃÀÃ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÅÈØÅÀÈ, ÒÏÌ ÝÉÒÊÖËÀÒÏÁÀ Ä×ÖÞÍÄÁÀ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÀÓ ÃÀ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÓ. ÈÖÌÝÀ, ÓÀàÉÒÏÀ ÂÀÍÅÀÓáÅÀÅÏÈ, ÄÒÈÉ ÌáÒÉÅ, ÓÐÏÍÔÀÍÖÒÉ ÀÍ ÍÄÁÀ-

ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÃÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ: ÄÌÐÉÒÉÖËÉ ÌÔÊÉÝÄÁÖËÄÁÀ, ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÒÀØÔÉÊÄÁÉ ÃÀ ÓÀÌÏÌÀÅËÏ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ. ÄÅÒÏÐÉÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ØÓÄËÉ, 2010. F. Pastore, Circular migration: Background note for the Meeting of Experts on Legal Migration, Rabat, 2008, cited in: P. Wickramasekara, Circular Migration: A Triple Win or a Dead End, ILO: Geneva 2011, p. 10.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÚÏ×ËÏÁÉÈÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÃÀ, ÌÄÏÒÄ ÌáÒÉÅ, ÌÀÒÈÖËÉ ÀÍ ×ÀÓÉËÉÔÉÒÄÁÖËÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ. ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÆÄ ÓÀÖÁÀÒÉÀ ÄÅÒÏÊÏÌÉÓÉÉÓ ÊÏÌÖÍÉÊÄÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ 2007 ßÄËÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÃÀ.3 ÀØ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÄÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ×ÏÒÌÀ ÂÀÍÌÀÒÔÄÁÖËÉÀ ÒÏÂÏÒÝ ÌÀÒÈÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ×ÏÒÌÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÓ áÃÉÓ ÊÀÍÏÍÉÄÒ ÌÏÁÉËÏÁÀÓ ÏÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ ÛÏÒÉÓ . ÄÓ ÓÀÊÌÀÏÃ ×ÀÒÈÏ ÃÀ ÁÖÍÃÏÅÀÍÉ ÂÀÍÌÀÒÔÄÁÀ4 ÂÀÖÌãÏÁÄÓÄÁÖËÉÀ CARIM-ÉÓ ÐÒÏÄØ-

4 5

ÔÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ áÏÒÝÉÄËÃÄÁÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ×ËÏÒÄÍÝÉÉÓ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉÓ ÌÉÄÒ, ÃÀ ÒÏÌÄËÉÝ ÌÏÉÝÀÅÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÃÀ ÓÀÌáÒÄÈ ÓÀÌÄÆÏÁËÏÄÁÓ. ÀÌ ÐÄÒÓÐÄØÔÉÅÉÃÀÍ ÌÀÒÈÖËÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀáÀÓÉÀÈÃÄÓ ÒÏÂÏÒÝ ÃÒÏÄÁÉÈÉ, ÂÀÍÀáËÄÁÀÃÉ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ, ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ, ÌÉÂÒÀÍÔÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÉ ÃÀ ÉÌÂÅÀÒÀÃ ÌÀÒÈÖËÉ, ÒÏÌ ÏÒÉÅÄ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ áÄËÉ ÛÄÄßÚÏÓ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÒÉÓ ÏÐÔÉÌÉÆÀÝÉÀÓ. 5

Communication (2007) 248 On circular migration and mobility partnerships between the European Union and third countries, Brussels. Ð. ÅÉÊÒÀÌÀÓÄÊÀÒÀÓ ÊÒÉÔÉÊÀ: Circular Migration: A Triple Win or a Dead End, ILO: Geneva 2011, p. 13. F. Fargues, Circular migration: Is it relevant for the south and east of the Mediterranean? CARIM analytic and synthetic notes 2008/40, EUI: Florence, 2008, abstract.

2 ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÃÀÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÛÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ áÀÓÉÀÈÉ ÆÖÓÔÀÃ ÝÍÏÁÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ, ÒÏÂÏÒÉÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÃÀÍ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÏÝÖËÏÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÈÀÍáÌÃÄÁÉÀÍ ÉÌÀÆÄ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÃÉÃÉ ÍÀßÉËÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÝáÏÅÒÏÁÓ. ÌÓÏ×ËÉÏ ÁÀÍÊÉÓ ÌÏÍÀÝÄÌÄÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, 2010 ßËÉÓÈÅÉÓ ØÀÒÈÅÄËÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÒÉÝáÅÉ 1.057.000-Ó ÀÙßÄÅÃÀ, ÒÀÝ ÉÌÀÓ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÚÏÅÄËÉ ÌÄÏÈáÄ ÌÏØÀËÀØÄ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÝáÏÅÒÏÁÓ.6 ÃÀÃÂÄÍÉËÉÀ, ÒÏÌ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈÉÃÀÍ ÛÄÌÏÓÖËÌÀ ×ÖËÀÃÉ ÂÆÀÅÍÉËÄÁÉÓ ÌÈËÉÀÍÌÀ ÏÃÄÍÏÁÀÌ 2010 ßÄËÓ 824 ÌÉËÉÏÍ ÃÏËÀÒÓ ÌÉÀÙßÉÀ, ÒÀÝ ÏÃÍÀÅ ÜÀÌÏÒÜÄÁÀ ÉÌÀÅÄ ßÄËÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÉÄÒ ÌÉÙÄÁÖË Ï×ÉÝÉÀËÖÒ ÃÀáÌÀÒÄÁÀÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓÈÅÉÓ (ODA). 2012 ßÄËÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖËÉ ÀÍÂÀÒÉÛÉÓ ÌÉáÄÃ6 7

ÅÉÈ ÊÉ, 2011 ßÄËÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ 350ÉÃÀÍ 500 ÀÈÀÓÀÌÃÄ ÌÏØÀËÀØÄ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÉÚÏ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ, ÒÀÝ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÈËÉÀÍÉ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ 8-ÉÃÀÍ 11-ÀÌÃÄ ÐÒÏÝÄÍÔÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ. 7 ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÀ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÈÀ ÈÀÍÀÌÄÂÏÁÒÏÁÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ: ÒÖÓÄÈÉÓ ×ÄÃÄÒÀÝÉÀ, ÖÊÒÀÉÍÀ ÃÀ ÓÏÌáÄÈÉ (ÒÏÌËÄÁÆÄÝ ØÀÒÈÅÄËÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÓÀÌÉ ÌÄÏÈáÄÃÉ ÌÏÃÉÓ). ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓ, ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ, ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ, ÓÀÁÄÒÞÍÄÈÓ (62.000), ÂÄÒÌÀÍÉÀÓ (17.000) ÃÀ ÊÅÉÐÒÏÓÓ (10.000) ÉÒÜÄÅÄÍ.8 ÈÖÌÝÀ, ÖÍÃÀ ÉÈØÅÀÓ, ÒÏÌ 2008 ßËÉÓ ÀÂÅÉÓÔÏÓ ÏÌÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ ÒÖÓÄÈÈÀÍ ÌÉÌÏÓÅËÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÉÓ ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÛÄÉÍÉÛÍÄÁÀ ÓáÅÀ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÈ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÂÀÃÀÍÀÝÅËÄÁÉÓ ÔÄÍÃÄÍÝÉÀ.

Migration and Remittances Factbook 2011, World Bank 2012, p. 122. L. Labadze, M. Tukhashvili, Costs and Benefits of Labour Mobility between the EU and the Eastern Partnership Partner Countries. Country report: Georgia, CASE/CEU/IZA/LSE Enterprise 2012, p. 25. ÌÓÏ×ËÉÏ ÁÀÍÊÉÓ 2007 ßËÉÓ ÌÏÍÀÝÄÌÄÁÉ.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÊÅËÄÅÄÁÉ ÀÃÀÓÔÖÒÄÁÓ, ÒÏÌ ØÀÒÈÅÄËÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÉ ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÉÌÀÒÈ Ö×ÒÏ ÃÀ Ö×ÒÏ ÉÆÒÃÄÁÀ. ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÌ ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ØÀÒÈÅÄËÄÁÉÓ ÓÀÊÌÀÏÃ ÃÉÃÉ ÃÉÀÓÐÏÒÉÓÀ, ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÈÀ ÌáÏËÏÃ ÌÝÉÒÄ ÍÀßÉËÓ ÓÖÒÓ

ÊÅËÄÅÄÁÉ ÀÃÀÓÔÖÒÄÁÓ, ÒÏÌ ØÀÒÈÅÄËÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÉ ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÉÌÀÒÈ Ö×ÒÏ ÃÀ Ö×ÒÏ ÉÆÒÃÄÁÀ. ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÌÖÃÀÌÏÃ ÃÀÔÏÅÄÁÀ. ÊÀÅÊÀÓÉÉÓ ÁÀÒÏÌÄÔÒÉÓ 2012 ßËÉÓ ÊÅËÄÅÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÄÁÉÓ ÌáÏËÏÃ ÄØÅÓÉ ÐÒÏÝÄÍÔÉ ×ÉØÒÏÁÓ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÌÖÃÀÌÏÃ ÃÀÔÏÅÄÁÀÓ. ÈÖÌÝÀ, ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÈÀ ÓÀÊÌÀÏÃ ÃÉÃÌÀ ÍÀßÉËÌÀ (42 ÐÒÏÝÄÍÔÉ) ÂÀÌÏáÀÔÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÃÒÏÄÁÉÈ ÃÀÔÏÅÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÓÀÚÖÒÀÃÙÄÁÏÀ ÉÓ ×ÀØÔÉ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÃÀÔÏÅÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ Ö×ÒÏ ÌÄÔÀÃ ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÓ ÀØÅÈ: 55 ßÄËÓ ÆÄÌÏÈ ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÉ ÒÄÓ-

ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÖÌÄÔÄÓÏÁÉÓ ÓÀÌÖÛÀÏ Ö×ËÄÁÄÁÉ ÃÀÝÖËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ. ÐÏÍÃÄÍÔÄÁÉÓ ÌáÏËÏÃ ÈÅÒÀÌÄÔÌÀ ÐÒÏÝÄÍÔÌÀ ÂÀÌÏÈØÅÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÃÀÔÏÅÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ; ÉÂÉÅÄ ÓÖÒÅÉËÉ ÀØÅÓ 35 ßËÀÌÃÄ ÀÓÀÊÉÓ ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÄÁÉÓ ÏÒ ÌÄÓÀÌÄÃÓ.

ØÅÄÚÍÉÓ ÃÀÔÏÅÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ ÌàÉÃÒÏÃ ÖÊÀÅÛÉÒÃÄÁÀ ÐÒÏ×ÄÓÉÖË ÓÔÀÔÖÓÓ ÃÀ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÌÞËÀÅÒÉÀ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌÑÀÌÀÃ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÍÉ ÀÒ ÀÒÉÀÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÓÖÒÈ ÃÀÓÀØÌÃÍÄÍ: ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÉ (87 ÐÒÏÝÄÍÔÉ), ÀÌ ÃÒÏÉÓÈÅÉÓ ÃÀÖÓÀØÌÄÁËÄÁÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÌÀÞÉÄÁËÄÁÉ (59 ÐÒÏÝÄÍÔÉ).9 ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀÚÏÅÍÄÁÉÓ ÓÀÛÖÀËÏ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀ ÓÀÌÉ ßÄËÉÀ, ÒÀÝ ÚÅÄËÀÆÄ áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÐÄÒÉÏÃÉÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÓ ÛÏÒÉÓ. ÓÏÌÄáÉ ÌÉÂÒÀÍÔÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÓÀÛÖÀËÏÃ ÏÒ ßÄËÓ ÀÔÀÒÄÁÓ, áÏËÏ ÖÊÒÀÉÍÄËÉ ÛÅÉÃ ÈÅÄÓ. ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÀ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÈÅÀËÛÉÓÀÝÄÌÉÀ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÈÀÍ: ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ 49 ÐÒÏÝÄÍÔÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ 12 ÈÅÄÛÉ ÀÍ ÍÀÊËÄÁ ÃÒÏÛÉ ÁÒÖÍÃÄÁÀ, ÀÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ØÀÒÈÅÄËÈÀ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÌÀÜÅÄÍÄÁÄËÉ 32 ÐÒÏÝÄÍÔÓ ÀÒ ÀÙÄÌÀÔÄÁÀ. ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÍÀßÉËÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÓÀÌ ßÄËÆÄ ÌÄÔ áÀÍÓ ÀÔÀÒÄÁÓ. 18 ÐÒÏÝÄÍÔÉ ÏÈá ßËÀÌÃÄ, áÏËÏ 22 ÐÒÏÝÄÍÔÉ Ö×ÒÏ ÌÄÔ áÀÍÓÀÝ.10 ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÖÌÄÔÄÓÏÁÉÓ ÓÀÌÖÛÀÏ Ö×ËÄÁÄÁÉ ÃÀÝÖËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ. ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÂÀÌÏÊÉÈáÅÀÌ ÃÀÀÃÀÓÔÖÒÀ, ÒÏÌ ÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÄÁÉÓ ÌáÏËÏÃ

2012 ßËÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÉÓ ÁÀÒÏÌÄÔÒÉÓ ÛÄÃÄÂÄÁÉ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ: Viza Liberalization Prospects in Georgia _ the Way Open for Temporary Emigrants? CRRRC blog, 5 March 2013. 10 ÝáÒÉËÉ 2 ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁËÄÁÉ: : A. Di Bartolomeo et al. Circular Migration in Eastern Partnership Countries: An Overview, CARIM-East Research Report 2012/30, p.6 9

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

36.6 ÐÒÏÝÄÍÔÓ äØÏÍÃÀ ÂÀ×ÏÒÌÄÁÖËÉ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ÛÒÏÌÉÈÉ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀ. ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÈÀ ÏÒÌÀ ÌÄÓÀÌÄÃÌÀ ÀÙÉÀÒÀ, ÒÏÌ ÃÙÄÛÉ ÒÅÀ ÓÀÀÈÆÄ ÌÄÔÓ ÌÖÛÀÏÁÃÀ, ÌÄÓÀÌÄÃÉÓ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÉÈ ÊÉ, ÃÙÄÛÉ ÀÈ ÓÀÀÈÆÄ ÌÄÔ áÀÍÓ ÀÔÀÒÄÁÃÀ ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ.11 ÛÄÛ×ÏÈÄÁÉÓ ÊÉÃÄÅ ÄÒÈÉ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉÀ ÛÄÆÙÖÃÖËÉ áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÏÁÀ ãÀÍÃÀÝ-

11 12

ÅÀÆÄ: ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÈÀ ÌáÏËÏÃ ÌÄÓÀÌÄÃÌÀ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ, ÒÏÌ ÓÔÀÝÉÏÍÀÒÛÉ ÀÍ ÁÉÍÀÆÄ ÉÌÊÖÒÍÀËÀ, ÂÀÌÏÊÉÈáÖËÄÁÉÓ ÏÝÌÀ ÐÒÏÝÄÍÔÌÀ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÓÀÄÒÈÏÃ ÅÄÒ ÀáÄÒáÄÁÃÍÄÍ ÌÊÖÒÍÀËÏÁÉÓ ÓÀ×ÀÓÖÒÉÓ ÂÀÃÀáÃÀÓ, áÏËÏ 42 ÐÒÏÝÄÍÔÉÓ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÉÈ, ÉÓÉÍÉ ÈÅÉÈÌÊÖÒÍÀËÏÁÀÓ ÉÔÀÒÄÁÃÍÄÍ.12

Labour Market and Returned Migrant Reintegration in Georgia, Tbilisi 2012, pp. 95-96. Labour Market and Returned Migrant Reintegration in Georgia, Tbilisi 2012, pp. 96-97.

3 ÀÒÀÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÉÓ, ÒÀÝ ØÀÒÈÅÄË ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ áÄËÓ ÖÛËÉÓ ÃÀÉÝÅÀÍ ÓÀÊÖÈÀÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉ, ÀÒÉÓ ÌÀÈÉ ÃÀÖÒÄÂÖËÉÒÄÁÄËÉ ÉÖÒÉÃÉÖËÉ ÓÔÀÔÖÓÉ. Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ÓÔÀÔÉÓÔÉÊÖÒÉ ÌÏÍÀÝÄÌÄÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, 2008 ßÄËÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÌÄÏÈáÄÃÓ ÀÒ äØÏÍÃÀ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ÓÔÀÔÖÓÉ ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ, áÏËÏ 30 ÐÒÏÝÄÍÔÉ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÍÄÁÀÒÈÅÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ÝáÏÅÒÏÁÃÀ (ÌÖÛÀÏÁÉÓ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ Ö×ËÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ). ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÄÁÉÓ ÌáÏËÏÃ 28 ÐÒÏÝÄÍÔÌÀ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÃÍÄÍ ÌÖÛÀÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÈ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ.13 ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÍÄÁÀÚÏ×ËÏÁÉÈÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÌáÀÒÃÀàÄÒÉÓ ÐÒÏÂÒÀ-

ÌÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ 2003 ßËÉÃÀÍ ÀÌÏØÌÄÃÃÀ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÈ. ÀÌ ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÛÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ 2011 ßÄËÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ 595 ÌÏØÀËÀØÄ ÃÀÁÒÖÍÃÀ (ÄÓ ÌÀÜÅÄÍÄÁÄËÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ ÌáÏËÏÃ ÖÊÒÀÉÍÉÓ ÌÀÜÅÄÍÄÁÄËÓ ÜÀÌÏÒÜÄÁÀ).14 ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, 2011 ßÄËÓÅÄ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ 112 ÌÏØÀËÀØÄ ÃÀÁÒÖÍÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ ÒÄÀÃÌÉÓÉÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ. ÌÏÌÃÄÅÍÏ ßÄËÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÄÁÉÓ ÒÀÏÃÄÍÏÁÀÌ 142-Ó ÌÉÀÙßÉÀ, áÏËÏ ÉÌÀÅÄ ßÄËÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ 768 ÌÏØÀËÀØÄ ÉØÍÀ ÃÄÐÏÒÔÉÒÄÁÖËÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ.15

ÝÉÔÀÔÀ: L. Labadze, M. Tukhashvili, Costs and Benefits of Labour Mobility between the EU and the Eastern Partnership Partner Countries. Country report: Georgia, CASE/CEU/IZA/LSE Enterprise 2012, p. 36. 14 Fig. 2 EaP countries nationals returning home through AVRR in 2011 in: Z. Brunarska, S. Maanashvili, A. Weinar, Return, readmission and reintegration in the Eastern Partnership countries: An overview, EUI Florence 2013, p. 11. 15 Z. Brunarska, S. Maanashvili, A. Weinar, Return, readmission and reintegration in the Eastern Partnership countries: An overview, EUI Florence 2013, p. 6. 13

4 ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÀÓÐÄØÔÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ÌÏÂÅÀÒÄÁÀÝ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÓØÄÌÄÁÉÈ ÛÒÏÌÉÈÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÖËÉ ÒÄÂÖËÀÝÉÀ. ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÓÀÛÏÅÍÄËÀÃ ÀÒÀÏ×ÉÝÉÀËÖÒ ÀÒáÄÁÓ ÉÚÄÍÄÁÄÍ. ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ 2006 ßÄËÓ ÂÀÖØÌÃÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÌÓÀáÖÒÉ, ÊÄÒÞÏ ÛÖÀÌÀÅÀËÉ ÐÉÒÄÁÉ ÃÀ ÓáÅÀ ÉÍÃÉÅÉÃÄÁÉ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÀÂÄÍÔÄÁÉ ÀÙÌÏÜÃÍÄÍ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÌÀÞÉÄÁËÄÁÓÀ ÃÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÀÃÂÉËÄÁÓ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÀÊÀÅÛÉÒÄÁÄÍ. ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ 2007 ßËÉÓ ÛÖÀÌÀÅËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÊÅËÄÅÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÀÒ ÀÒÓÄÁÏÁÃÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÀÂÄÍÔÏÄÁÉ. ÓÉÔÖÀÝÉÀ ÃÙÄÌÃÄ ÀÒ ÛÄÝÅËÉËÀ. ÓÀÌÀÂÉÄÒÏÃ, ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ, ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ, ÀÒÀÒÄÂÉÓÔÒÉÒÄÁÖË ÓÀÛÖÀÌÀÅËÏ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÓ ÀÍ ÉÍÃÉÅÉÃÄÁÓ 16

ÄÚÒÃÍÏÁÉÀÍ ÃÀ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÌÏÞÄÁÍÀÛÉ ÓÏËÉÃÖÒ ÈÀÍáÀÓÀÝ ÖáÃÉÀÍ (1,500-ÉÃÀÍ 5,000 ÀÛÛ ÃÏËÀÒÓ).16 ÛÄÓÅËÉÓÀ ÃÀ ÂÀÓÅËÉÓ ÌÞÉÌÄ ÐÉÒÏÁÄÁÉ. ÊÉÃÄÅ ÄÒÈÉ ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÁÀÒÉÄÒÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÈÅÉÓ ÀÒÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÏÁÉÓ ÌÏØÌÄÃÉ ÒÄÑÉÌÉ. ÌÏØÀËÀØÄÏÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ 1993 ßÄËÓ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÊÀÍÏÍÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ (ÊÀÍÏÍÛÉ ÛÄÓßÏÒÄÁÄÁÉ 2012 ßÄËÓ ÛÄÅÉÃÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÍáÉËÅÀ ÀáËÀÝ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ ÛÄÌÃÂÏÌÉ ÊÏÒÄØÔÉÒÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ), ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÌ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀÊÀÒÂÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÏÁÀ, ÈÖ ÉÓ ÌÖÃÌÉÅÀÃ ÝáÏÅÒÏÁÓ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÃÀ ÀÒ ÃÀÒÄÂÉÓÔÒÉÒÄÁÖËÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀÊÏÍÓÖËÏÛÉ ÏÒÉ ßËÉÓ ÌÀÍÞÉËÆÄ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ, ÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÏÁÀ

I. Badurashvili, Circular migration in Georgia, CARIM-East Explanatory Note 12/65, EUI Florence 2012, p. 3.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÖÝáÏÄÈÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀÓ ÀÍÉàÄÁÓ ÚÏ×ÉË ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÊÏÍÓÔÉÔÖÝÉÀ ÏÒÌÀÂ ÌÏØÀËÀØÄÏÁÀÓ ÊÒÞÀËÀÅÓ, ÉÓ ÉÈ-

ÅÀËÉÓßÉÍÄÁÓ ÐÒÏÝÄÃÖÒÀÓ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈÀÝ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÓ Ö×ËÄÁÀ ÀØÅÓ, ÌÏØÀËÀØÄÏÁÀ ÌÉÀÍÉàÏÓ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÓ ÌÉÓÉ ÙÉÒÓÄÁÉÓ ÃÀ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ.17

G. Gabrichidze, The Legal Framework for Circular Migration in Georgia, CARIM-East Explanatory Note 12/61, EUI Florence 2012, pp. 2-3.

5 ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÒÏÂÒÀÌÄÁÉÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÃÀàÒÀÓ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÐÒÏÁËÄÌÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌÑÀÌÀÃ ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÂÀÓ: À) ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ Ö×ËÄÁÀ. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÌÉÓÝÄÌÓ ÌÉÂ-

ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÄÄÞËÄÁÀÈ ÂÀÉÖÌãÏÁÄÓÏÍ ÒÄÐÖÔÀÝÉÀ ÒÏÂÏÒÝ ÊÄÈÉËÓÀÉÌÄÃÏ ÀÐËÉÊÀÍÔÄÁÌÀ ÃÀ ÊÅËÀÅÀÝ ÃÀÁÒÖÍÃÍÄÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. áÏËÏ ÐÀÒÔÍÉÏÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ, ÀÓÄÈ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÍÀÊËÄÁÉ ÃÄÐÏÒÔÉÒÄÁÖËÉÓ ÌÉÙÄÁÀ ÌÏÖßÄÅÓ. ÒÀÍÔÄÁÓ ÌÉÉÙÏÍ ÅÉÆÄÁÉ ÃÀ ÌÖÛÀÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÃÀ, ÀÌÀÓÈÀÍ, ÌÏÉÐÏÅÏÍ ËÄÂÀËÖÒÉ ÓÔÀÔÖÓÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ

ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. ÄÓ ÂÀÒÄÌÏÄÁÀ ÛÄÀÌÝÉÒÄÁÓ ÓÀÌÖÛÀÏÓÀ ÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÒÄÂÖËÀÝÉÄÁÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÉÓ ×ÀØÔÄÁÓ (ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÀÒÀËÄÂÀËÖÒÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÀ, ÓÀÌÖÛÀÏ ÃÙÉÓ ÂÀÃÀàÀÒÁÄÁÖËÉ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀ ÃÀ À.Û), ÒÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃÀÝ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÄÄÞËÄÁÀÈ ÂÀÉÖÌãÏÁÄÓÏÍ ÒÄÐÖÔÀÝÉÀ ÒÏÂÏÒÝ ÊÄÈÉËÓÀÉÌÄÃÏ ÀÐËÉÊÀÍÔÄÁÌÀ ÃÀ ÊÅËÀÅÀÝ ÃÀÁÒÖÍÃÍÄÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. ÐÀÒÔÍÉÏÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ ÊÉ, ÀÓÄÈ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÍÀÊËÄÁÉ ÃÄÐÏÒÔÉÒÄÁÖËÉÓ ÌÉÙÄÁÀ ÌÏÖßÄÅÓ. Á) ÓÀÌÖÛÀÏ ÂÄÂÌÄÁÉÓ ÒÀÝÉÏÍÀËÉÆÀÝÉÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÃÒÏÉÈ ÃÀÒÜÍÄÍ ÃÀ ÉÌÖÛÀÏÍ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÓÀÌÖÛÀÏ

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ, ÒÏÌËÉÓ ÃÀÓÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÌÀÈ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀ ÛÄÄÞËÄÁÀÈ. ÆÏÂÉ ÐÒÏÂÒÀÌÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÀÓÀÝ ÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÓ, ÒÀÝ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ À×ÀÒÈÏÄÁÓ ÐÄÒÓÐÄØÔÉÅÄÁÓ. Â) ÏãÀáÄÁÉÓÈÅÉÓ ÔÅÉÒÈÉÓ ÛÄÌÓÖÁÖØÄÁÀ. ÀÒÀÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ ÅÄÒ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÄÍ ÏãÀáÄÁÉÓ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÉÓ

ÏÒÌáÒÉÅÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÄÁÉ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÈÀÍÀÁÀÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÐÒÉÍÝÉÐÓ Ä×ÖÞÍÄÁÀ. ÄÓ ÊÉ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ, ÒÏÌ ÌÉÂÒÀÍÔÓ ÖÍÃÀ äØÏÍÃÄÓ ÚÅÄËÀ ÉÓ Ö×ËÄÁÀ, ÒÏÌËÄÁÉÈÀÝ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÄÍ ÌÓÂÀÅÓ ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÄÁÆÄ ÌÏÌÖÛÀÅÄ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉ. ÓØÄÌÄÁÉÈ ÃÀ ÀÌÉÔÏÌ ÉÞÖËÄÁÖËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ, ÌÒÀÅÀËÉ ßËÉÈ ÌÏßÚÃÍÄÍ ÏãÀáÓÀ ÃÀ ÍÀÈÄÓÀÅÄÁÓ. ÊÅËÄÅÄÁÌÀ ÀÜÅÄÍÀ, ÒÏÌ ÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÄÁÉÓ 57 ÐÒÏÝÄÍÔÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÀÒ äØÏÍÉÀ, ÄÒÈáÄË ÌÀÉÍÝ ÌÏÄÍÀáÖËÄÁÉÍÀ ÏãÀáÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÚÏ×ÍÉÓ ÌÈÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ (ÓÀÛÖÀËÏÃ 4 ßÄËÉ).18 Ã) ÖÓÀ×ÒÈáÏÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÀÃÂÉËÆÄ ÃÀ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉÓ ÃÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ. ÓØÄÌÀ áÄËÓ ÖßÚÏÁÓ ÓÀÌÖÛÀÏÓ 18

ÌÀÞÉÄÁËÉÓ ÃÀ ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÉÓ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÀÓ ÌÉÂÒÀÍÔÉÓ ÊÅÀËÉ×ÉÊÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÖÍÀÒ-ÜÅÄÅÄÁÉÓ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÉÈ. ÀÒÀÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÀÌÂÅÀÒÉ ÐÒÏÝÄÃÖÒÀ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ, ÒÏÌ ÌÉÂÒÀÍÔÉÓÈÅÉÓ ÛÄÈÀÅÀÆÄÁÖË ÓÀÌÖÛÀÏÆÄ ÐÒÄÔÄÍÆÉÀ ÀÒ ÂÀÌÏÖÈØÅÀÌÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÓ ÃÀ, ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ×ÀØÔÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÀÃ ÀÒ ÉÌÏØÌÄÃÄÁÓ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÀÒÆÄ. ÓÀÍÀÝÅËÏÃ, ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ ÃÀÝÖËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ ÈÀÙËÉÈÏÁÉÓÂÀÍ, ÒÀÃÂÀÍ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÏÒÂÀÍÏÄÁÉ ÆÄÃÌÉßÄÅÍÉÈ ÂÖËÃÀÓÌÉÈ ÀÌÏßÌÄÁÄÍ ÉÌ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÂÀÌÏÈØÅÀÌÄÍ ÓÖÒÅÉËÓ, ÃÀÀÓÀØÌÏÍ ÀÒÀÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉ. Ä) ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀ. ÀÌÂÅÀÒÉ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÓÀ ÃÀ ÌÉÂÒÀÍÔÓ ÛÏÒÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÏÁÉÈ ÒÄÂÖËÉÒÃÄÁÀ. ÏÒÌáÒÉÅÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÄÁÉ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÈÀÍÀÁÀÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÐÒÉÍÝÉÐÓ Ä×ÖÞÍÄÁÀ. ÄÓ ÊÉ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ, ÒÏÌ ÌÉÂÒÀÍÔÓ ÖÍÃÀ äØÏÍÃÄÓ ÚÅÄËÀ ÉÓ Ö×ËÄÁÀ, ÒÏÌËÄÁÉÈÀÝ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÄÍ ÌÓÂÀÅÓ ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÄÁÆÄ ÌÏÌÖÛÀÅÄ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉ. ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÄÁÉ ÄØÅÄÌÃÄÁÀÒÄÁÉÀÍ ÛÄÌÏßÌÄÁÀÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÛÒÏÌÉÓ ÉÍÓÐÄØÝÉÄÁÉ ÀáÏÒÝÉÄËÄÁÄÍ. ÛÄÌÏßÌÄÁÉÓ ÌÉÆÀÍÉÀ ÃÀÀÃÂÉÍÏÓ,

M. Tukhashvili, The demographic and economic framework of circular migration in Georgia, CARIM-East Explanatory Note 12/89, EUI Florence 2012, p. 2.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÀÒÓÄÁÏÁÓ ÈÖ ÀÒÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÀÃÂÉËÄÁÆÄ ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓ ÒÉÓÊÄÁÉ. ÀÓÄÅÄ, ÌÏßÌÃÄÁÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÓÀÀÈÄÁÉÓ ÒÀÏÃÄÍÏÁÀ ÃÀ ÐÉÒÏÁÄÁÉ. Å) ÂÀÒÀÍÔÉÒÄÁÖËÉ ÛÄÌÏÓÀÅÀËÉ, ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À ÃÀ ÐÄÍÓÉÀ. ÁÀÆÀÒÆÄ ÀÒÀÃÉÓÊÒÉÌÉÍÀÝÉÉÓ ÐÒÉÍÝÉÐÉ ÅÒÝÄËÃÄÁÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÆÄÝ, ÒÀÝ ÉÌÀÓ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÌÉÂÒÀÍÔÓ ÀØÅÓ

ÈÀÍÀÁÀÒÉ áÄË×ÀÓÉ, ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À ÃÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÓÀÐÄÍÓÉÏ ÊÏÍÔÒÉÁÖÝÉÀ. ÀÌ ÓØÄÌÉÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÓÀÚÏ×ÀÃ ÓÀàÉÒÏÀ ÏÒÌáÒÉÅÉ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÃÀÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÓ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÃÀ ÓÀÐÄÍÓÉÏ ÛÄÍÀÔÀÍÄÁÉÓ ÔÒÀÍÓ×ÄÒÓ ÌÀÓÐÉÍÞÄËÉ ØÅÄÚÍÉÃÀÍ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÌÉÂÒÀÍÔÉÓ ÌÖÛÀÏÁÉÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ.

6 ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓÀ ÃÀ ÌÄÓÀÌÄ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÉÔÀËÉÀ. ÉÔÀËÉÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ØÅÄÚÀÍÀÀ, ÒÏÌÄËÌÀÝ áÄËÉ ÌÏÀßÄÒÀ (ÐÉÒÅÄËÀÃ 2003 ßÄËÓ, áÏËÏ ÌÄÏÒÄÃ 2011-ÛÉ) ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÏÒÌáÒÉÅ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀÓ ÌÏËÃÏÅÀÓÈÀÍ ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ ÓÀÈÀÍÀÃÏÃ ÛÄÀ×ÀÓÀ ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ßÅËÉËÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÃÄ×ÉÝÉÔÉÓ ÛÄÅÓÄÁÀÛÉ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÓÄØÔÏÒÄÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ (ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÁÉÍÀÆÄ ÌÏÅËÀ). ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÀÌ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ãÂÖ×ÉÓ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÃÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÆÒÃÀÌ ÃÀ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÀÌ ãÂÖ×ÛÉ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÃÀÁÀËÌÀ ÌÀÜÅÄÍÄÁÄËÌÀÝ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ. ÌÄÏÒÄ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀÓÀ ÃÀ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÐÒÏÔÏÊÏËÓ áÄËÉ 2011 ßËÉÓ 5 ÉÅËÉÓÓ ÌÏÄßÄÒÀ ÌÏËÃÏÅÀÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ 19

×ÀÒÂËÄÁÛÉ. ÛÄÈÀÍáÌÄÁÉÓ ÃÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÃÀßÄÓÃÀ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÊÅÏÔÄÁÉ (ÐÉÒÅÄËÀÃ ÛÄÓÅËÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ) ÃÀ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉ ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÓÀÚÏ×ÀÃ, ÛÄÌÖÛÀÅÃÀ ÏÒÌáÒÉÅÉ ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÐÒÏÄØÔÄÁÉ, ÐÒÏ×ÄÓÉÖËÉ ÂÀÃÀÌÆÀÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÉÔÀËÉÖÒÉ ÄÍÉÓ ÛÄÌÓßÀÅËÄËÉ ÊÖÒÓÄÁÉ (ÌÏËÃÏÅÀÛÉ). ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀ ÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÓ ÉÔÀËÉÀÛÉ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÃÉÀÓÐÏÒÉÓ ÌáÀÒÃÀàÄÒÉÓ ÆÏÌÄÁÓÀÝ.19 ÌÏËÃÏÅÀÓÈÀÍ áÄËÌÏßÄÒÉËÉ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀ ÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÓ ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖË ÌÉÌÏÓÅËÀÓ. ÐÒÏÔÏÊÏËÉÓ ÌÄÛÅÉÃÄ ÌÖáËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÉÔÀËÉÀ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ×ÀÓÉËÉÔÀÝÉÀ ÂÀ-

E. Buracec, Mobility Partnerships in a Third Country Perspective: The Case of EU-Moldova Migration Cooperation, Fieri Working Papers, October 2012, p. 12.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÖßÉÏÓ ÏÒÉÅÄ ÌáÀÒÉÓ ÌÉÄÒ ÀÒÜÄÖËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÊÀÔÄÂÏÒÉÉÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÓ ÌÏËÃÏÅÀÛÉ. ÄÓ ÃÄÁÖËÄÁÀ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ, ÃÀÊÀÅÃÍÄÍ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÝáÒÀ ÈÅÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÂÀÍÖÀáËÄÁÀÃÉ Ö×ËÄÁÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ. ÐÒÉÏÒÉÔÄÔÉÓ ÌÉÍÉàÄÁÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖË ßÄËÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉ ÉØÍÄÁÀ ÉÌÀÆÄ, ÈÖ ÒÀÌÃÄÍÀÃ ÛÄÀÓÒÖËÀ ÀÐËÉÊÀÍÔÌÀ ßÀÒÓÖËÛÉ

ÐÒÏÂÒÀÌÀ ÌÉÆÍÀÃ ÉÓÀáÀÅÃÀ ÓÀÌÌÀÂÉ ÌÏÂÄÁÉÓ ÌÉÙÄÁÀÓ: 1. äÏËÀÍÃÉÖÒÉ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÒÉÓ ÃÄ×ÉÝÉÔÉÓ ÛÄÅÓÄÁÀÓ, 2. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀáÀËÉ ÝÏÃÍÉÓÀ ÃÀ ÖÍÀÒ-ÜÅÄÅÄÁÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀÓ ÃÀ 3. ÌÀÈÉ ÒÄÉÍÔÄÂÒÀÝÉÉÓ áÄËÛÄßÚÏÁÀÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÄÊÏÍÏÌÉÊÀÛÉ. ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÉ ÀÍ ÂÀÉÀÒÀ ÈÖ ÀÒÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓ Ó×ÄÒÏÛÉ ÌÏÓÀÌÆÀÃÄÁÄËÉ ÊÖÒÓÄÁÉ.20 ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀ ÌÉÂÒÀÍÔ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÓ ÀÍÉàÄÁÓ ÛÒÏÌÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÉÌÀÅÄ Ö×ËÄÁÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÈÀÝ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÄÍ ÉÔÀËÉÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉ.21 ÓØÄÌÉÓ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÄÁÉ ÁÏËÏÌÃÄ ÝÍÏÁÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÃÀÓÊÅÍÄÁÉÓ ÂÀÊÄÈÄÁÀ ÌÀÉÍÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ. ÌÏËÃÏÅÉÓ ÌÀÓÛÔÀÁÉÈ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ 70-ÆÄ

ÌÄÔÉ ÓÀÀÂÄÍÔÏ, áÏËÏ ÌÏËÃÏÅÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÓ ÂÀÒÄÈ ÓÀÌÉ ÓÀÀÂÄÍÔÏ ÃÀÀÒÓÃÀ ÀØÄÃÀÍ, ÏÒÉ ÉÔÀËÉÀÛÉ (ÐÀÃÖÀ ÃÀ ÌÉËÀÍÉ). ÀÌÀÓÈÀÍ, 2012 ßËÉÓ ÌÀÒÔÀÌÃÄ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÃÀ 250 ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÉ, áÏËÏ 450-ÌÀ ÐÉÒÌÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÁÉÆÍÄÓÉ ßÀÌÏÉßÚÏ.22 ÍÉÃÄÒËÀÍÃÄÁÉ. ÝÉÓ×ÄÒÉ ÜÉÔÄÁÉÓ ÓÀáÄËÉÈ ÝÍÏÁÉËÉ ÓÀÐÉËÏÔÄ ÐÒÏÂÒÀÌÀ, ÒÏÌÄËÉÝ 2009 ßËÉÓ ÃÄÊÄÌÁÄÒÛÉ ÃÀÉßÚÏ, ÌÉÆÍÀÃ ÉÓÀáÀÅÃÀ ÂÀÍÄÓÀÆÙÅÒÀ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÃÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ. ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ÓÀÌÉÆÍÄ ãÂÖ×Ó ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ 160 ÍÀáÄÅÒÀÃÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖÒÉ ÌÖÛÀ ÓÀÌáÒÄÈ À×ÒÉÊÉÃÀÍ ÃÀ ÉÍÃÏÍÄÆÉÉÃÀÍ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ, ÒÏÌËÄÁÈÀÍÀÝ ÍÉÃÄÒËÀÍÃÄÁÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉ ÀÊÀÅÛÉÒÄÁÓ. ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ÃÀÓÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉ ÖÍÃÀ ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÉÚÅÍÄÍ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ. ÐÒÏÂÒÀÌÀ ÌÉÆÍÀÃ ÉÓÀáÀÅÃÀ ÓÀÌÌÀÂÉ ÌÏÂÄÁÉÓ ÌÉÙÄÁÀÓ: 1. äÏËÀÍÃÉÖÒÉ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÒÉÓ ÃÄ×ÉÝÉÔÉÓ ÛÄÅÓÄÁÀÓ, 2. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀáÀËÉ ÝÏÃÍÉÓÀ ÃÀ ÖÍÀÒ-ÜÅÄÅÄÁÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀÓ ÃÀ 3. ÌÀÈÉ ÒÄÉÍÔÄÂÒÀÝÉÉÓ áÄËÛÄßÚÏÁÀÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÄÊÏÍÏÌÉÊÀÛÉ. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ßÀÓÀáÀËÉÓÄÁËÀÃ ÐÒÏÂÒÀÌÀ ÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÃÀ ÉÓÄÈÉ ÓÀáÉÓ ÌáÀÒÃÀàÄÒÀÓ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ÊÏÍÓÖËÔÀÝÉÄÁÉ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÌÏÞÉÄÁÀÛÉ ÃÀ ÌÏÌÆÀÃÄÁÀ ÁÉÆÍÄÓÉÓ ÃÀÓÀßÚÄÁÀÃ.23

ÉÔÀËÉÀÓÀ ÃÀ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÀÓ ÛÏÒÉÓ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÐÒÏÔÏÊÏËÉÓ 7-9 ÌÖáËÄÁÉ (2011 ßËÉÓ 5 ÉÅËÉÓÉ) 21 ÛÄÈÀÍáÌÄÁÉÓ ÌÄ-12 ÌÖáËÉ. 22 V. Mosneaga, Circular Migration of the Population of the Republic of Moldova, CARIM-East Explanatory Note 12/68, EUI Florence 2012, p. 6. 23 S. McLoughlin, R. Munz et al. Temporary and circular migration: opportunities and challenges, Working Paper No. 35, March 2011, European Policy Centre: Brussels, pp. 26-27. 20

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÓÀßÚÉÓ ÄÔÀÐÆÄ ÓÀÊÌÀÏÃ ÌÊÀÝÒÉ ÛÄÆÙÖÃÅÄÁÉ ÃÀßÄÓÃÀ: ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÀÄÊÒÞÀËÀ ÌÀÙÀËÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖÒ ÃÀ ÀÒÀÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖÒ ÌÖÛÀáÄËÓ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÓØÄÌÉÃÀÍ ÈÀÅÉÃÀÍÅÄ ÂÀÌÏÉÒÉÝáÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÀ ãÀÍÃÀÝÅÉÓ ÓÄØÔÏÒÛÉ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÌÊÀÝÒÀÃ ÂÀÍÉÓÀÆÙÅÒÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÉ: ÌÏÍÀßÉËÄÄÁÓ ÀÒ äØÏÍÃÀÈ ÏãÀáÉÓ ßÄÅÒÄÁÉÓ ÜÀÌÏÚÅÀÍÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÃÀ ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ ÄÌÖÛÀÅÀÈ, ÓÖË ÌÝÉÒÄ, ÏÈáÉ ÃÙÄ ÊÅÉÒÀÛÉ ÓÀÁÀÆÒÏ ×ÀÓÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÀÍÀÆÙÀÖÒÄÁÉÈ. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÄÄÞËÏÈ ÄÌÖÛÀÅÀÈ ÌáÏËÏÃ ÉÓÄÈ ÓÀÌÖÛÀÏÆÄ, ÒÏÌÄËÆÄÝ ÅÄÒ ÌÏÉÞÄÁÍÀ äÏËÀÍÃÉÉÓ ÀÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÓáÅÀ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄ, áÏËÏ ÌÖÛÀÏÁÉÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀ ÌÀØÓÉÌÖÌ ÏÒÉ ßËÉÈ ÂÀÍÉÓÀÆÙÅÒÀ. ÐÒÏÂÒÀÌÀÛÉ ÜÀÒÈÅÀ ÃÒÏÄÁÉÈ ÛÄØÌÍÉË ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÚÅÄËÀ ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ ÀÄÊÒÞÀËÀ.24 ÐÒÏÂÒÀÌÀÌ ÌÀËÄÅÄ ÌÉÉØÝÉÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÄÒÈ-ÄÒÈÌÀ ÌÝÉÒÄÒÉÝáÏÅÀÍ ÐÒÏÄØÔÈÀÂÀÍÌÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÛÄÄÞËÏ ÒÄÀËÖÒÉ ÛÄÃÄÂÉ ÌÏÄÔÀÍÀ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÀÌÉÓÀ, ÐÒÏÂÒÀÌÀÌ ÅÀÃÀÆÄ ÀÃÒÄ 2011 ßËÉÓ ÉÅÍÉÓÛÉ ÛÄßÚÅÉÔÀ ÀÒÓÄÁÏÁÀ ÓÀÂÀÒÄÏ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÉÈ, ÒÀÃÂÀÍ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉÓ ÆÒÃÀ ÖÝáÏÖÒÉ ÓÀÌÖÛÀÏ ÞÀËÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ ÌÈÀÅÒÏÁÉÓ ÀÌÏÝÀÍÀÓ ÀÙÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÓØÄÌÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓÀÓ ÌÉÙÄÁÖËÌÀ ÂÀPilot Circular Migration. Towards Sensible of Foreign Affairs/HIT Foundation, Vught 25 Pilot Circular Migration. Towards Sensible of Foreign Affairs/HIT Foundation, Vught 24

ÌÏÝÃÉËÄÁÀÌ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ ÂÀáÀÃÀ ÛÄÄÌÖÛÀÅÄÁÉÍÀÈ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÌÏÌÀÅËÏ ÓØÄÌÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÃÀØÉÒÀÅÄÁÉÓ ßÀÒÌÀÔÄÁÖËÉ ÐÒÏÝÄÓÉÓÈÅÉÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ äÏËÀÍÃÉÄËÉ ÃÀÌØÉÒÀÅÄÁËÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÉ ÖÝáÏÖÒÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓÀÃÌÉ. ÀØ ÂÀÓÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÄËÉÀ ÉÓ ÂÀÒÄÌÏÄÁÀ, ÒÏÌ ÃÀÌØÉÒÀÅÄÁËÄÁÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÀ ÌÏáÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÊÒÉÆÉÓÉÓ ÐÉÊÆÄ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÍÀÊËÄÁ ÐÒÏÁËÄÌÖÒÉ ÉÚÏ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÍÀÊËÄÁÏÁÀ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÊÉÃÄÅ ÄÒÈ ÁÀÒÉÄÒÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ ÓÄØÔÏÒÉÓ ÀÒÜÄÅÀÍÉÓÀ ÃÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÌÏÖØÍÄËÏÁÀ ÄÓ ×ÀØÔÉ ÀÙÍÉÛÍÄÓ ÊÉÃÄÝ ÉÌ ÛÖÀÌÀÅËÄÁÌÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ äÏËÀÍÃÉÄË ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÄÁÓ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÌÖÛÀáÄËÉÈ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÃÍÄÍ.25 ÂÄÒÌÀÍÉÀ. ÂÄÒÌÀÍÉÉÓ ÌÈÀÅÒÏÁÉÓ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÒÏÂÒÀÌÀ, ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÊËÀÓÉÊÖÒ ÓØÄÌÀÓ ÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ, ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÒÏÌÉÈ ÁÀÆÀÒÆÄ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÈ ÛÄÓÅËÉÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÉÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÈÖ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÌÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀ ÌÏÉÈáÏÅÀ. ÂÄÒÌÀÍÉÀ ÄÅÒÏÐÉÓ ËÉÃÄÒÉÀ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÒÀÏÃÄÍÏÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ: 2009 ßËÉÓ ÌÏÍÀÝÄÌÄÁÉÈ 27,000 ÂÄÒÌÀÍÖË ÊÏÌÐÀÍÉÀÛÉ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ 300,000 ÌÏØÀËÀØÄ ÌÖÛÀÏÁÃÀ. 2011 ßËÀÌÃÄ ÐÒÏÂÒÀÌÀ, ÖÌÄÔÄÓÀÃ, ÐÏËÏÍÄËÄÁÓ ÉÆÉÃÀÅÃÀ, 2011 ßËÉÃÀÍ ÊÉ ÁÖËÂÀÒÄËÄÁÉ ÃÀ ÒÖÌÉÍÄËÄÁÉÝ ÌÏÉÝÅÀ. ÓÉÓÔÄ-

Labour Migration Policies: Lessons Learned & Recommendations, Ministry 2012, p. 12. Labour Migration Policies: Lessons Learned & Recommendations, Ministry 2012, pp. 15-17.

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏÓ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÉÌ ÐÉÒÏÁÄÁÉÈ, ÒÏÌËÄÁÉÈÀÝ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÓ ÂÄÒÌÀÍÄËÉ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÌÖÛÀáÄËÉ. ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÉÒÂÅËÉÅ ßÀÌÏàÒÉËÉ ÃÀÅÄÁÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ ÀÁÀÒÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ Ö×ËÄÁÀÌÏÓÉËÉÀ ÃÒÏÄÁÉÈ ÛÄÖÜÄÒÏÓ ÐÒÏÂÒÀÌÀÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÉÌ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÀ ÃÀÖÃÀÓÔÖÒÃÄÁÀ. ÌÉÓ ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÉ ÀÌÏÝÀÍÀ ÉÚÏ ÃÀÄÞËÉÀ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÍÀÊËÄÁÏÁÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖË ÓÄØÔÏÒÄÁÛÉ, ÒÏÂÏÒÄÁÉÝÀÀ ÓÏ×ËÉÓ ÌÄÖÒÍÄÁÀ, ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ Ó×ÄÒÏ ÃÀ À.Û. ÓØÄÌÀ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÓÀáÉÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÓ ÓÈÀÅÀÆÏÁÓ ÌÉÂÒÀÍÔ ÌÖÛÀáÄËÓ. ÌÉÓÉ ÐÉÒÏÁÄÁÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏÓ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉ ÉÌ ÐÉÒÏÁÄÁÉÈ, ÒÏÌËÄÁÉÈÀÝ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÓ ÂÄÒÌÀÍÄËÉ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÌÖÛÀáÄËÉ. ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÉÒÂÅËÉÅ ßÀÌÏàÒÉËÉ ÃÀÅÄÁÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ ÀÁÀÒÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ Ö×ËÄÁÀÌÏÓÉËÉÀ, ÃÒÏÄÁÉÈ ÛÄÖÜÄÒÏÓ ÐÒÏÂÒÀÌÀÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÉÌ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÓ,

ÒÏÌÄËÓÀÝ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÀ ÃÀÖÃÀÓÔÖÒÃÄÁÀ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ, ÓØÄÌÀ ÀÒ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×Ó ÖÝáÏÄÈÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓÈÅÉÓ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÓÀÒÂÄÁËÄÁÓÀ ÃÀ ÛÄÙÀÅÀÈÄÁÓ, áÏËÏ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÓÀÌÖÛÀÏÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀ ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÀÒ ÌÉÉÙÄÁÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀÆÄ ÂÀÍÀÝáÀÃÉÓ ÂÀÊÄÈÄÁÉÓÀÓ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉ ÛÄÆÙÖÃÖËÉÀ ÄØÅÓ ÈÅÄÌÃÄ ßÄËÉßÀÃÛÉ, ÈÖÌÝÀ ÓÀßÚÉÓÉ ÈÀÒÉÙÉ ÌÊÀÝÒÀÃ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÖËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ: ÌÀÂÀËÉÈÃ, ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÉÌÖÛÀÏÓ ßËÉÓ ÁÏËÏ ÄØÅÓÉ ÃÀ ÌÏÌÃÄÅÍÏ ßËÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÄØÅÓÉ ÈÅÄ.26 ÐÏËÏÍÄÈÉ. ÐÏËÏÍÄÈÛÉ ÌÖÛÀÏÁÀ ÓÀÌÖÛÀÏ ÍÄÁÀÒÈÅÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÛÄÖÞËÉÀÈ ÁÄËÀÒÖÓÉÓ, ÒÖÓÄÈÉÓ, ÖÊÒÀÉÍÉÓ (2006 ßËÉÃÀÍ), ÌÏËÃÏÅÉÓÀ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ (2009 ßËÉÃÀÍ) ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ. ÐÏËÏÍÄÈÛÉ ÛÒÏÌÉÓ ÛÉÃÀ ÁÀÆÒÉÓ ÃÄ×ÉÝÉÔÆÄ ÒÄÀÂÉÒÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÌÉÄÒ ÛÄÌÏÙÄÁÖËÉ ÒÄÂÖËÀÝÉÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÓÀÌÉ ÌÄÆÏÁÄËÉ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÏÒÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ ÃÀÓÀØÌÃÍÄÍ ÐÏËÏÍÄÈÛÉ, ÈÀÍÃÀÈÀÍÏÁÉÈ ÛÄÒÁÉËÃÀ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÓÉÓÔÄÌÀ ÀÒ ßÀÌÏÀÃÂÄÍÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÒÖË ÉÍÓÔÒÖÌÄÍÔÓ, ÉÂÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ, áÄËÀáËÀ ÛÄÅÉÃÍÄÍ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀ ÉÌÖÛÀÏÍ ßÄËÉßÀÃÛÉ ÄØÅÓÉ ÈÅÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÉÌÀÅÄ ÐÉÒÏÁÄÁÉÈ. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÀÓÄÅÄ ÛÄÖÞËÉÀÈ ÛÄÉÝÅÀËÏÍ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ.27

S. McLoughlin, R. Munz et al. Temporary and circular migration: opportunities and challenges, Working Paper No. 35, March 2011, European Policy Centre: Brussels, pp. 35-37. 27 ÄÓ ÀÍÀËÉÆÉ Ä×ÖÞÍÄÁÀ ÓÉÓÔÄÌÉÓ ÀÙßÄÒÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÃÏÊÖÌÄÍÔÛÉ Temporary and circular migration in Poland: empirical evidence, current policy practices and future options. Reference Years: 2004-2009, Polish National Contact Point of the EMN, Warsaw 2011, pp. 19-21. 26

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÂÀÌÀÒÔÉÅÄÁÖËÉ ÐÒÏÝÄÃÖÒÄÁÉ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ áÄËÓÀÚÒÄËÉÀ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÓÀÌÖÛÀÏÓÈÅÉÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÍÀÃ ÌÝÉÒÃÄÁÀ ÖÝáÏÄËÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÃÀØÉÒÀÅÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÃÒÏ ÃÀ áÀÒãÄÁÉ. ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÀÊÄÈÄÁÓ ÂÀÍÀÝáÀÃÓ ÖÝáÏÄËÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÃÀØÉÒÀÅÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ ÂÀÍÚÏ×ÉËÄÁÀÛÉ. ÂÀÍÀÝáÀÃÉÓ

ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÓÉÓÔÄÌÀ ÀÒ ßÀÌÏÀÃÂÄÍÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÒÖË ÉÍÓÔÒÖÌÄÍÔÓ, ÉÂÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ, áÄËÀáËÀ ÛÄÅÉÃÍÄÍ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀ ÉÌÖÛÀÏÍ ßÄËÉßÀÃÛÉ ÄØÅÓÉ ÈÅÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÉÌÀÅÄ ÐÉÒÏÁÄÁÉÈ. ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÀÓÄÅÄ ÛÄÖÞËÉÀÈ ÛÄÉÝÅÀËÏÍ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ. ÃÀÌÖÛÀÅÄÁÀ ÓßÒÀ×ÀÃ áÃÄÁÀ ÃÀ Ö×ÀÓÏÀ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÉÓÈÅÉÓ. ÀÌÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÌÀÞÉÄÁÄËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÌÏÉÈáÏÅÏÓ ÅÉÆÀ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÉÓ ÂÀÍÀÝáÀÃÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ. ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÌ ÄÓ ÐÒÏÝÄÃÖÒÀ ÀÒ ÓÀàÉÒÏÄÁÓ ÄÒÈÈÅÉÀÍ ÅÀÃÀÓ ÉÌÉÓ ÂÀÃÀÓÀÌÏßÌÄÁËÀÃ, áÏÌ ÀÒ ÂÀÌÏÖÈØÅÀÌÓ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÛÄÓÒÖËÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÒÏÌÄËÉÌÄ ßÄÅÒÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÓ; 2011 ßËÉÃÀÍ ÖÝáÏÄËÄÁÓ ÛÄÖÞËÉÀÈ ÛÄÉÝÅÀËÏÍ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÛÉ. ÓÉÓÔÄÌÀ ÃÉÃÉ ÐÏÐÖËÀÒÏÁÉÈ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÓ ÓÀÌÉÆÍÄ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÄÁÉÓ

ÂÀÍÝáÀÃÄÁÄÁÉÓ ÒÉÝáÅÌÀ 2008 ßÄËÓ ÃÀ×ÉØÓÉÒÄÁÖËÉ 156,000-ÉÃÀÍ 2011 ßËÉÓÈÅÉÓ 260,000-Ó ÌÉÀÙßÉÀ, ÈÖÌÝÀ 2012 ßÄËÓ 244,000-ÀÌÃÄ ÃÀÒÄÂÖËÉÒÃÀ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÓØÄÌÀ, ÖÐÉÒÀÔÄÓÀÃ, ÖÊÒÀÉÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ ÉÆÉÃÀÅÓ, ÃÒÏÈÀ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÂÀÉÆÀÒÃÀ ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ØÀÒÈÅÄËÉ ÃÀ ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÁÄÍÄ×ÉÝÉÀÒÄÁÉÓ ÒÉÝáÅÉÝ. 2011 ßÄËÓ ÐÒÏÂÒÀÌÀÛÉ ÜÀÉÒÉÝáÀ ÌÏËÃÏÅÉÓ 13,024 ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ 1,774 ÌÏØÀËÀØÄ, áÏËÏ ÌÏÌÃÄÅÍÏ ßÄËÓ ÉÂÉÅÄ ÌÀÜÅÄÍÄÁÄËÉ 9,421-Ó ÃÀ, ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, 1,384-Ó ÛÄÀÃÂÄÍÃÀ. 2012 ßÄËÓ ÐÒÏÂÒÀÌÉÈ ÌÏÓÀÒÂÄÁËÄ ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ 40 ÐÒÏÝÄÍÔÉ ÌÛÄÍÄÁËÏÁÀÆÄ ÌÖÛÀÏÁÃÀ, áÏËÏ 10 ÐÒÏÝÄÍÔÉ ÓÏ×ËÉÓ ÌÄÖÒÍÄÏÁÀÛÉ.28 ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÌÉÄÒ ÜÀÔÀÒÄÁÖËÌÀ ÓÉÓÔÄÌÉÓ ÀÍÀËÉÆÌÀ ÃÀÀÃÀÓÔÖÒÀ, ÒÏÌ ÐÒÏÂÒÀÌÀ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÐÀÓÖáÏÁÓ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÒÉÓ ÃÄ×ÉÝÉÔÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ, ÓÏ×ËÉÓ ÌÄÖÒÍÄÏÁÉÓ ÓÄØÔÏÒÛÉ, Ö×ÒÏ ÍÀÊËÄÁÀÃ ÌÛÄÍÄÁËÏÁÉÓ, ÅÀàÒÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÒÄßÅÄËÏÁÉÓ ÓÄØÔÏÒÄÁÛÉ (ÓÀÃÀÝ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÄØÅÓÈÅÉÀÍÉ ÅÀÃÀ ÌÄÔÉÓÌÄÔÀÃ ÛÄÌÆÙÖÃÀÅÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ).29 ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÛÄÉÍÉÛÍÄÁÏÃÀ áÀÒÅÄÆÄÁÉÝ: ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ ÂÀÍÚÏ×ÉËÄÁÄÁÓ ÀÒ ÀÙÌÏÀÜÍÃÀÈ ÓÀÊÌÀÒÉÓÉ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ, ÒÏÌ ÒÄÂÉÓÔÒÀÝÉÀÆÄ ÖÀÒÉ ÄÈØÅÀÈ, ÃÀ ÀÒÝ ÓÀÈÀÍÀÃÏ ÒÄÓÖÒÓÉ, ÒÏÌ ÌÏßÏÃÄÁÖËÉ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÉÓ ÓÀÍÃÏÏÁÀ ÂÀÃÀÄÌÏßÌÄÁÉÍÀÈ. ÓÀÌÖÛÀÏ ÀÃÂÉËÄÁÉÓ ÃÀÈÅÀËÉÄÒÄÁÀÌ ÝáÀÃÚÏ, ÒÏÌ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÍÀßÉËÉ ØÅÄ-

ÛÒÏÌÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÌÉÄÒ ÌÏßÏÃÄÁÖËÉ ÓÔÀÔÉÓÔÉÊÀ. áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÉÀ http:// www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/cudzoziemcy-pracujacy-w-polsce-statystyki/ 29 ÛÒÏÌÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÀÍÂÀÒÉÛÉ ÂÀÌÀÒÔÉÅÄÁÖËÉ ÓÉÓÔÄÌÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÅÀÒÛÀÅÀ, 2009. 28

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÚÀÍÀÛÉ ÜÀÌÏÓÅËÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÅÄÒ ÉßÚÄÁÃÀ ÌÖÛÀÏÁÀÓ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÃÀ×ÉØÓÉÒÃÀ ÚÀËÁÉ ÂÀÍÀÝáÀÃÄÁÉÓ ÂÀÝÄÌÉÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÄÁÉÝ, ÓÀÅÀÒÀÖÃÏÃ, ÂÀÃÀÚÉÃÅÉÓ ÌÉÆÍÉÈ.30 áÀÒÅÄÆÄÁÉÓ ÂÀÌÏÓÀÓßÏÒÄÁËÀÃ ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÖË ÉØÍÀ ÂÀÉÃËÀÉÍÄÁÉ ÛÒÏÌÉÓ ÓÀÀÂÄÍÔÏÄÁÉÓ ÂÀÍÚÏ×ÉËÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÀÝ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÃÀ, ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌÏÈáÏÅÍÉÓ ÂÀÍÀÝáÀÃÛÉ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÉÓ ÓÀÉÃÄÍÔÉ×ÉÊÀÝÉÏ ÃÀ ÁÉÆÍÄÓÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÉÓ ÓÉÆÖÓÔÄÓ: ÉÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÈÖ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÅÄÒ ÀÍ ÀÒ ßÀÒÀÃÂÄÍÓ ÌÏÈáÏÅÍÉË ÃÏÊÖÌÄÍÔÀÝÉÀÓ, ÌÀÓ ÊÅËÀÅÀÝ ÛÄÄÞËÄÁÀ ÐÒÏÂÒÀÌÀÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÌ ×ÀØÔÏÒÓ ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ ÂÀÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÄÍ ÅÉÆÀÆÄ ÂÀÍÀÝáÀÃÉÓ ÃÀÌÖÛÀÅÄÁÉÓÀÓ. ÀÌ ÌÄØÀÍÉÆÌÄÁÉÓ ßÚÀËÏÁÉÈ ÛÄÌÝÉÒÃÀ ÀÒÀËÄÂÀËÖÒÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÄÁÉ, áÏËÏ 2010 ßÄËÓ ÌÉÙÄÁÖË ÉØÍÀ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀ ÐÒÏÂÒÀÌÉÓ ÂÀÍÖÓÀÆÙÅÒÄËÉ ÅÀÃÉÈ ÂÀÂÒÞÄËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ.

ÓÉÓÔÄÌÉÓ ÂÀÌÊÀÝÒÄÁÉÓ ÓÀÁÏËÏÏ ÄÔÀÐÆÄ ÃÀÌÔÊÉÝÃÀ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÌÄØÀÍÉÆÌÉ ÃÀØÉÒÀÅÄÁÖËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÝÅÉÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÓÀÚÏ×ÀÃ.31 ÀÌ ÌÄØÀÍÉÆÌÄÁÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ÂÀÍÀÝáÀÃÉÓ ×ÏÒÌÀÛÉ ÌÉÖÈÉÈÏÓ áÄË×ÀÓÉÓ ÏÃÄÍÏÁÀ, ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÔÉÐÉ ÃÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÀÃÂÉËÉ ÃÀ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÀ. ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ, ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÐÉÒÏÁÀÀ ÀÒÀ ÌáÏËÏÃ ÃÀÌÓÀØÌÄÁËÉÓ ÂÀÍÀÝáÀÃÉ, ÀÒÀÌÄÃ ßÄÒÉËÏÁÉÈÉ ÊÏÍÔÒÀØÔÉÓ ÂÀ×ÏÒÌÄÁÀÝ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÐÒÏÝÄÃÖÒÀ ÀÒ ÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÓ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÓÀÌÖÛÀÏ ÞÀËÉÓ ÛÄÌÏßÌÄÁÀÓ, ÃÀÌÓÀØÌÄÁÄËÉ ÌÀÉÍÝ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ÌÉÖÈÉÈÏÓ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÅÄÒ ÛÄÞËÏ ÌÏÈáÏÅÍÉË ÓÀÌÖÛÀÏÆÄ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÌÖÛÀáÄËÉÓ ÌÏÞÉÄÁÀ ÃÀ, ÒÏÌ ÉÓ ÉÝÍÏÁÓ ÒÄÂÖËÀÝÉÄÁÓ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÓÀÌÖÛÀÏÆÄ ÀÚÅÀÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ.32

M. Bieniecki, M. Pawlak, Strategie przetrwania. Adaptacja ukraiñskich migrantów zarobkowych do polskiej rzeczywisto ci instytucjonalnej, Institute of Public Affairs, Warsaw 2009. 31 ÛÒÏÌÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ 2011 ßËÉÓ 20 ÉÅËÉÓÉÓ ÁÒÞÀÍÄÁÖËÄÁÀ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀÌÖÛÀÏ Ö×ËÄÁÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÉÓ ÂÀÒÄÛÄ (DÆ. U. NÏ. 155, ÉÔÄÌ 919). 32 ÃÀÌÀÔÄÁÉÈÉ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÀ ÐÒÏÝÄÃÖÒÄÁÉÓ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÍáÉËÅÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉáÉËÄÈ Polityka migracyjna Polski w odniesieniu do obywateli Bia³orusi, Ukrainy i Federacji Rosyjskiej, Ministry of Interior, Warsaw 2012, p. 19, áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÉÀ: http://www.emn.gov.pl/download/74/14029/Analiza_blok_wschodni_wersja_ostateczna.pdf 30

7 ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÐÒÏÂÒÄÓÉ ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ Ó×ÄÒÏÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÊÏÏÒÃÉÍÀÝÉÏ ÏÒÂÀÍÏÓ ÀÒÀÒÓÄÁÏÁÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍ ÃÀÁÒÊÏËÄÁÀÃ ÉØÝÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÓ Ä×ÄØÔÉÀÍÀÃ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÂÆÀÆÄ. ÌÈÀÅÒÏÁÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀ, ÛÄØÌÍÉËÉÚÏ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÈÀ ÓÀÌÈÀÅÒÏÁÏ ÊÏÌÉÓÉÀ (2010 ßËÉÓ 13 ÏØÔÏÌÁÄÒÉ)33 ÖÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÄÓ ÍÀÁÉãÀÃ ÛÄ×ÀÓÃÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÊÏÌÉÓÉÀÌ ÈÀÅÉ ÌÏÖÚÀÒÀ ÚÅÄËÀ ÉÌ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÖßÚÄÁÀÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÐÀÓÖáÓ ÀÂÄÁÃÍÄÍ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÄÌÉÂÒÀÝÉÏ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÀÓÐÄØÔÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀÆÄ. ÊÏÌÉÓÉÉÓ ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄÏÁÀ ÉÖÓÔÉÝÉÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ, áÏËÏ ÈÀÍÀÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄÏÁÀ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÃÀÄÊÉÓÒÀ. ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÃÀÓÀáÌÀÒÄÁËÀÃ ÖÀÙÒÄÓÀÃ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ ÛÒÏÌÉÓ, ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÓÀÊÉÈ-

áÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÜÀÒÈÖËÏÁÀ, ÓÀÂÀÒÄÏ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ, ÉÖÓÔÉÝÉÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ (ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÄÒÅÉÓÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀÀÂÄÍÔÏÓ, ÚÏ×ÉËÉ ÓÀÌÏØÀËÀØÏ ÒÄÄÓÔÒÉ) ÃÀ ÃÉÀÓÐÏÒÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ ÀÐÀÒÀÔÉÓ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ. ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÉ ÖßÚÄÁÉÓ ÒÏËÉ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ ÖÝáÏÄÈÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ØÀÒÈÅÄËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÀÓÀ ÃÀ ÂÀÔÀÒÄÁÀÛÉ.34 2012 ßËÉÓ ÌÀÒÔÛÉ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÊÀÍÏÍÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÓÄÒÔÉ×ÉÊÀÔÄÁÉ ÌÉÄÍÉàÄÁÀÈ ÖÝáÏ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÓÀÝ ÀÓÄÅÄ ÄÍÉàÄÁÀÈ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÅÉÆÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÛÄÌÏÓÅËÉÓ, ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÉÄÒ ÃÀ×ÉÍÀÍÓÄÁÖËÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓÀ ÃÀ ØÀÒÈÖËÉ ÃÉÀÓÐÏÒÉÓÈÅÉÓ ÂÀÍÊÖÈÅÍÉË ÐÒÏÂÒÀÌÄÁÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÉÓ ÌÉÙÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ.35

ÌÈÀÅÒÏÁÉÓ ÃÀÃÂÄÍÉËÄÁÀ 314 ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ ÓÀÌÈÀÅÒÏÁÏ ÊÏÌÉÓÉÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÊÀÍÏÍÉ ÖÝáÏÄÈÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÉÓÀ ÃÀ ÃÉÀÓÐÏÒÖËÉ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, 24 ÍÏÌÄÁÄÒÉ 2011. 35 N. Chelidze, Policy on Migration and Diasporas in Georgia, CARIM-East Explanatory Note 12/33, EUI Florence 2012, p. 7. 33 34

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÓÀÌÌÀ ÖßÚÄÁÀÌ (ÉÖÓÔÉÝÉÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏ, ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏ ÃÀ ÃÉÀÓÐÏÒÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ ÀÐÀÒÀÔÉ) ÄÒÈÏÁËÉÅÀÃ ÛÄÉÌÖÛÀÅÀ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀÅÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÄÁÓ, ÒÀÝ ÌÏÉÝÀÅÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÂÀÒÄÈ ÌÉÂÒÀÝÉÖËÉ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÚÅÄËÀ ÀÓÐÄØÔÓ. 2013 ßËÉÓ 15 ÌÀÒÔÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀÌ

ÓÔÒÀÔÄÂÉÀÛÉ ÍÀÈØÅÀÌÉÀ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÉÙÄÁÓ ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÀÓ, áÄËÉ ÛÄÖßÚÏÓ ÌÏÁÉËÏÁÀÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ, ÒÀÌÀÝ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÖÍÃÀ ÌÉÓÝÄÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ, ËÄÂÀËÖÒÀÃ ÉÌÖÛÀÏÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. ÀÓÄÅÄ ØÅÄÚÍÉÃÀÍ ÉÍÔÄËÄØÔÖÀËÖÒÉ ÒÄÓÖÒÓÉÓ ÂÀÃÉÍÄÁÉÓ ÃÀ ÌÀÈÉ ÀÃÂÉËÆÄ ÀÒÀÄ×ÄØÔÉÀÍÀÃ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÃÀÍ ÀÒÉÃÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÛÄØÌÍÀÓ. ÃÀÀÌÔÊÉÝÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÀ , ÒÏÌÄËÉÝ ÌÏÝÄÌÖËÉ ÌÏÌÄÍÔÉÓÀÈÅÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÏÁÀÛÉÀ ÒÏÂÏÒÝ ÄÅÒÏÐÖË ÓÔÀÍÃÀÒÔÄÁÈÀÍ, ÉÓÄ ÄÒÏÅÍÖË ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÈÀÍ". 36 ÓÔÒÀÔÄÂÉÀÛÉ ÍÀÈØÅÀÌÉÀ, ÒÏÌ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÉÙÄÁÓ ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÀÓ, áÄËÉ ÛÄÖßÚÏÓ ÌÏÁÉËÏÁÀÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ, ÒÀÌÀÝ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÖÍÃÀ ÌÉÓÝÄÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ, ËÄ-

ÂÀËÖÒÀÃ ÉÌÖÛÀÏÍ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ. ÀÓÄÅÄ ØÅÄÚÍÉÃÀÍ ÉÍÔÄËÄØÔÖÀËÖÒÉ ÒÄÓÖÒÓÉÓ ÂÀÃÉÍÄÁÉÓ ÃÀ ÌÀÈÉ ÀÃÂÉËÆÄ ÀÒÀÄ×ÄØÔÉÀÍÀÃ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÃÀÍ ÀÒÉÃÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÛÄØÌÍÀÓ.37 ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ ÀÓÄÅÄ ÀÍÀßÉËÄÁÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖË ÃÀÅÀËÄÁÄÁÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÄÁÓ ÛÏÒÉÓ. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ×ÀÓÉËÉÔÀÝÉÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ, ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÒÏËÓ ÛÄÌÃÄÂÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉ ÈÀÌÀÛÏÁÓ: ÓÔÒÀÔÄÂÉÀ ÀÅÀËÄÁÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÃÉÐËÏÌÀÔÉÖÒ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÏÁÄÁÓÀ ÃÀ ÓÀÊÏÍÓÖËÏÄÁÓ, ÀÙÒÉÝáÏÍ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÌÀÈ ÄÅÀËÄÁÀÈ ÌÉÀßÏÃÏÍ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÓ ÉÍ×ÏÒÌÀÝÉÀ ÍÄÁÀÚÏ×ËÏÁÉÈÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÄÒÅÉÓÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀÀÂÄÍÔÏ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ ÌÖÃÌÉÅÀÃ ÂÀÍÀÀáËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÈÀ ÄÒÈÉÀÍÉ ÌÏÍÀÝÄÌÈÀ ÁÀÆÀ (ÒÏÌÄËÆÄÝ áÄËÉ ÌÉÖßÅÃÄÁÀ ÓáÅÀ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÓÀÝ) ÃÀ ÂÀÓÝÄÓ ÓÀÌÏÂÆÀÖÒÏ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÃÉÀÓÐÏÒÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ ÀÐÀÒÀÔÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÏÊÖÐÉÒÄÁÖËÉ ÔÄÒÉÔÏÒÉÄÁÉÃÀÍ ÉÞÖËÄÁÉÈ ÂÀÃÀÀÃÂÉËÄÁÖË ÐÉÒÈÀ, ÂÀÍÓÀáËÄÁÉÓÀ ÃÀ ËÔÏËÅÉËÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁÄËÉÀ, ÃÀÁÒÖÍÄÁÖË ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÄÖØÌÍÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÉÍÔÄÂÒÀÝÉÉÓÈÅÉÓ áÄËÓÀÚÒÄËÉ ÂÀÒÄÌÏ. ÃÀ ÁÏËÏÓ, ÄÅÒÏÐÖË ÃÀ ÄÅÒÏÀÔËÀÍÔÉÊÖÒ ÓÔÒÖØÔÖÒÄÁÛÉ ÉÍ-

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÃÀÀÌÔÊÉÝÄÁÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÌÏÌÆÀÃÄÁÖË ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÀÓ , 12 ÌÀÒÔÉ 2013, áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÉÀ http://soderkoping.org.ua/page42848.html 37 ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÀ, 15 ÌÀÒÔÉ 2013. 36

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÔÄÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÉÍÉÓÔÒÉ ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ, ÊÏÏÒÃÉÍÀÝÉÀ ÂÀÖßÉÏÓ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÓ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÄÁÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÛÉ.38 ÀÌÀÓ ÂÀÒÃÀ, ÌÉÙÄÁÖË ÉØÍÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÆÏÌÄÁÉ ÛÒÏÌÉÓ ÛÉÃÀ ÁÀÆÒÉÓ ÌÏÍÉÔÏÒÉÍÂÉÓ ÌÉÆÍÉÈ. 2012 ßËÉÓ ÉÅËÉÓÉÃÀÍ ×ÖÍØÝÉÏÍÉÒÄÁÀ ÃÀÉßÚÏ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁ-

ÛÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ ÌÝÉÒÄÒÉÝáÏÅÀÍÌÀ ÀÐÀÒÀÔÌÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ (ÓáÅÀ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÄÁÈÀÍ ÄÒÈÀÃ) ÃÀÄÅÀËÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÌÀÞÉÄÁÄËÈÀ ÀÙÒÉÝáÅÀ ÃÀ ÖÌÖÛÄÅÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÏÍÀÝÄÌÈÀ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉ ÁÀÆÉÓ ÛÄØÌÍÀ.39 ÀÌ ÖßÚÄÁÉÓ ÉÍÔÄÂÒÀÝÉÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÛÒÏÌÉÓ, ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÃÀÝÅÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÛÉ ÆÄÌÏÈ ÍÀáÓÄÍÄÁÉ ×ÖÍØÝÉÄÁÉ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÛÒÏÌÉÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÓ ÂÀÃÀÄÁÀÒÀ.40

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÀ, 15 ÌÀÒÔÉ 2013. I. Badurashvili, Circular migration in Georgia, CARIM-East Explanatory Note 12/65, EUI Florence 2012, p. 3. 40 ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉÓ ÃÀÅÀËÄÁÀÈÀ ÍÖÓáÀ áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÉÀ: http://www.moh.gov.ge/index.php?lang_id=ENG&sec_id=256 38 39

8 ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÉÓÈÅÉÓ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÒÄÓÖÒÓÄÁÉÓ ÂÀÍÀßÉËÄÁÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ áÄËÛÄÓÀßÚÏÁÀÃ. ÓÀàÉÒÏÀ ÃÀÅÀËÄÁÄÁÉ ÂÀÍÀßÉËÃÄÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÓ ÛÏÒÉÓ, ÒÀÈÀ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ

ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÉÓ ÖÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÄÓÉ ÄËÄÌÄÍÔÉÀ ÀØÔÉÅÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÀÈ ÂÀÍÓÀáÏÒÝÉÄËÄÁËÀÃ ÓÀàÉÒÏ ×ÉÍÀÍÓÄÁÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ ÃÀ ÂÀÃÀÝÄÌÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÂÀáÃÄÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÔÒÀÔÄÂÉÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ, ÒÀÝ, ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ, áÄËÓ ÛÄÖßÚÏÁÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖË ÌÉÂÒÀÝÉÀÓ. ÌÉÍÉÓÔÒÈÀ ÊÀÁÉÍÄÔÉ ÌÀËÄ ÃÀÀÌÔÊÉÝÄÁÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÉÓ ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÀÓ; ÀØ ÊÀÒÂÉ ÉØÍÄÁÀ, ÈÖ ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÌÉÉÙÄÁÄÍ ÌÏËÃÏÅÉÓ ßÀÒÌÀÔÄÁÖË ÐÒÀØÔÉÊÀÓ. ÌÏËÃÏÅÉÓ ÌÉÄÒ 2011 ßËÉÓ ÃÄÊÄÌÁÄÒÛÉ ÌÉÙÄÁÖË ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÀÛÉ

ÂÀßÄÒÉËÉÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÉÓ ÀØÔÉÅÏÁÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÀàÉÒÏÀ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÒÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÔÒÀÔÄÂÉÉÓ ÌÉÆÍÄÁÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅÀÃ ÃÀ ÂÀÍÓÀáÏÒÝÉÄËÄÁËÀÃ 2015 ßËÀÌÃÄ. ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÉÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÉÓÀÓ ÒÄÊÏÌÄÍÃÄÁÖËÉÀ ÉÌ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀÌ ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÀÛÉ ÛÄÉÔÀÍÀ. ÐÉÒÅÄË ÒÉÂÛÉ, ÌÈÀÅÒÏÁÀÌ ÐÒÉÏÒÉÔÄÔÉ ÌÉÀÍÉàÀ ÌÏËÃÏÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÃÀ ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀÓ. ÀÌ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÈ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÀÐÉÒÄÁÓ ÛÄÀ×ÀÓÏÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÌÏØÀËÀØÄÄÁÉÓÈÅÉÓ ËÄÂÀËÖÒÉ ÌÏÁÉËÏÁÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÅÀÒÉÀÍÔÉ ÃÀ ßÀÒÌÀÔÄÁÖËÉ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÐÒÀØÔÉÊÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÄÌÉÂÒÀÝÉÏ ÐÒÏ×ÉËÉÓ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÉÈ. ÀÓÄÅÄ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÃÀ ÀÒÀÓÀÌÈÀÅÒÏ-

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ÁÏ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÈÀÍ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÈ ÖÍÃÀ ÀÌÖÛÀÅÃÄÓ ÐÒÏÄØÔÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÖÍÀÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÝÏÃÍÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÌÉÓÝÄÌÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÖË ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ. ÃÀ ÁÏËÏÓ, ÖÍÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÃÄÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÖßÚÄÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÒÄÉÍÔÄÂÒÀÝÉÉÓ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÄÁÉÓ ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÉÓ ÊÖÈáÉÈ.41 ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÉÓ ÖÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÄÓÉ ÄËÄÌÄÍÔÉÀ ÀØÔÉÅÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÀÈ ÂÀÍÓÀáÏÒÝÉÄËÄÁËÀÃ ÓÀàÉÒÏ ×ÉÍÀÍÓÄÁÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ ÃÀ ÂÀÃÀÝÄÌÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉÓÈÅÉÓ.

ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÐÏÐÖËÀÒÉÆÀÝÉÀ ÛÒÏÌÉÈ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ, ÈÖ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉÓÈÅÉÓ ÌÀÈÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÒÂÄÁËÄÁÉÓ ÔÒÀÍÓ×ÄÒÉ ÂÀÒÀÍÔÉÒÄÁÖËÉÀ. ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÏÒÌáÒÉÅÉ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÉÓ ÂÀ×ÏÒÌÄÁÀ. ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÐÏÐÖËÀÒÉÆÀÝÉÀ ÛÒÏÌÉÈ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ, ÈÖ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉÓÈÅÉÓ ÌÀÈÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÒÂÄÁËÄÁÉÓ ÔÒÀÍÓ×ÄÒÉ ÂÀÒÀÍÔÉÒÄÁÖËÉÀ. ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ãÄÒÀÝ ÀÒ

ÀØÅÓ áÄËÉ ÌÏßÄÒÉËÉ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀÆÄ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÛÄÙÀÅÀÈÄÁÉÓÀ ÃÀ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÀÒÝ ÄÒÈ ßÄÅÒ ØÅÄÚÀÍÀÓÈÀÍ; ÀÒÝ ÒÖÓÄÈÈÀÍ, ÀÆÄÒÁÀÉãÀÍÈÀÍ ÃÀ ÁÄËÀÒÖÓÈÀÍ. ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ÏÒÌÀ ßÀÌÚÅÀÍÌÀ ØÅÄÚÀÍÀÌ ÖÊÒÀÉÍÀÌ ÃÀ ÌÏËÃÏÅÀÌ ÖÊÅÄ ÌÉÀÙßÉÀ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÛÅÉÃ ÃÀ ÒÅÀ ØÅÄÚÀÍÀÓÈÀÍ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÖÊÒÀÉÍÀÌ áÄËÉ ÌÏÀßÄÒÀ ÌÓÂÀÅÓ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ÚÅÄËÀ ÃÀÍÀÒÜÄÍ ØÅÄÚÀÍÀÓÈÀÍ. ÀÌ ÊÏÍÔÄØÓÔÛÉ ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ ÌÏËÃÏÅÉÓ ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀ, ÒÏÌÄËÌÀÝ áÄËÉ ÌÏÀßÄÒÀ ÀÌÂÅÀÒ ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ.42 ÛÄÈÀÍáÌÄÁÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÉÓ ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÌÄÏÒÄ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ, ÈÀÅÉÓÉ ßÅËÉËÉ ÛÄÉÔÀÍÏÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÖËÉÓ ÓÀÐÄÍÓÉÏ ÓØÄÌÀÛÉ ÌÖÛÀÏÁÉÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÏÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÌÉÂÒÀÍÔÓ ÛÄÄÞËÄÁÀ ÌÉÉÙÏÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÉÌ ØÅÄÚÍÉÓÂÀÍ, ÓÀÃÀÝ ÉÓ ÌÖÛÀÏÁÃÀ.43 ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÓÀÌÉÆÍÄ ãÂÖ×ÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉÓ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÀ ÓØÄÌÄÁÆÄ ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÐÒÏÝÄÓÛÉ. ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ßÄÅÒ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ËÄÂÀËÖÒÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÛÉ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÚÏÅËÉÓÀ, ÉÂÖËÉÓáÌÄÁÀ ÉÓ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ßÉ-

T. Ciumas, The Legal Framework for Circular Migration in Moldova, CARIM-East Explanatory Note 12/65, EUI Florence 2012, p. 5. 42 ÛÄÈÀÍáÌÄÁÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÉÙßÄÖËÉÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÛÅÉÃ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓÈÀÍ (ÀÅÓÔÒÉÀ, ÁÖËÂÀÒÄÈÉ, ÜÄáÄÈÉ, ÄÓÔÏÍÄÈÉ, ËÖØÓÄÌÁÖÒÂÉ, ÐÏÒÔÖÂÀËÉÀ ÃÀ ÒÖÌÉÍÄÈÉ) ÃÀ ÈÀÍÀÌÄÂÏÁÒÏÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÈÀÍ (ÀÆÄÒÁÀÉãÀÍÉ, ÁÄËÀÒÖÓÉ, ÒÖÓÄÈÉ, ÖÊÒÀÉÍÀ ÃÀ ÖÆÁÄÊÄÈÉ) 43 T. Ciumas, The Legal Framework for Circular Migration in Moldova, CARIM-East Explanatory Note 12/65, EUI Florence 2012, p. 2. 41

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ËÄÂÀËÖÒÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÌÀÓÛÔÀÁÄÁÉ ÊÅËÀÅ ÌÝÉÒÄ ÒÜÄÁÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ ÞÀËÉÀÍ ÉÛÅÉÀÈÀÃ ÄÓÀÃÀÂÄÁÀ ÀÌ ãÂÖ×ÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖË ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁËÄÁÓ (ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌÀÈÉ ÖÍÀÒ-ÜÅÄÅÄÁÉÓ ÃÏÍÄÓ, ÐÒÏ×ÄÓÉÖË ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀÓ ÃÀ À.Û). ÍÀÛÄÝ ÃÂÀÓ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉ (ÓÄÆÏÍÖÒÉ ÃÀÁÀËÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖÒÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÐÏËÏÍÄÈÓÀ ÃÀ ÂÄÒÌÀÍÉÀÛÉ). ÈÖÌÝÀ, ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ËÄÂÀËÖÒÉ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓ ÌÀÓÛÔÀÁÄÁÉ ÊÅËÀÅ ÌÝÉÒÄ ÒÜÄÁÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ ÞÀËÉÀÍ ÉÛÅÉÀÈÀÃ ÄÓÀÃÀÂÄÁÀ ÀÌ ãÂÖ×ÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖË ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁËÄÁÓ (ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌÀÈÉ ÖÍÀÒ-ÜÅÄÅÄÁÉÓ ÃÏÍÄÓ, ÐÒÏ×ÄÓÉÖË ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀÓ ÃÀ À.Û). ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ

ßÀÒÌÀÔÄÁÖËÉ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÀ ÌÀÛÉÍ ÀÒÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÌÖÛÏÁÉÓ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÁÉÆÍÄÓÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÝ ÀÒÉÀÍ ÜÀÒÈÖËÉ ÃÀ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉÀ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ãÂÖ×ÄÁÉÓ ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁËÄÁÉ. ÊÅËÄÅÄÁÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ, ÓÀÌÖÛÀÏ ÓØÄÌÄÁÉÓ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ßÉÍÀÐÉÒÏÁÀÀ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÁÉÆÍÄÓ-ÓÄØÔÏÒÉÓ ÌÊÀ×ÉÏ ÌÏÈáÏÅÍÀ ÖÝáÏÖÒ ÓÀÌÖÛÀÏ ÞÀËÀÆÄ ÃÀ ÈÀÍáÅÄÃÒÀ ÓØÄÌÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÓÀ ÃÀ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÀÒÓÄÁÖË ÐÀÔÄÒÍÓ ÛÏÒÉÓ. ÀÌÂÅÀÒÀÃ, ÓÀàÉÒÏÀ ÛÄÓßÀÅËÉË ÉØÍÄÓ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉ ÃÀ ÂÀÍÉÓÀÆÙÅÒÏÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ ØÀÒÈÅÄËÌÀ ÌÉÂÒÀÍÔÌÀ ÒÄÂÉÏÍÉÓ ÛÒÏÌÉÓ ÁÀÆÀÒÓ ÌÏÖÔÀÍÏÓ. ÊÅËÄÅÀ ÃÀ ÓÀÊÉÈáÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀ ÖÍÃÀ ÂÀáÃÄÓ ÏÒÌáÒÉÅÉ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÄÁÉÓ ÃÀÂÄÂÌÅÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÐÒÏÝÄÓÉÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÍÀßÉËÉ.

ÁÉÁËÉÏÂÒÀ×ÉÀ ÁÀÃÖÒÀÛÅÉËÉ, ÉÒÉÍÀ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ", CARIM-East ÂÀÍÌÀÒÔÄÁÉÈÉ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ 12/65, ÓÄØÔÄÌÁÄÒÉ 2012 http://www.carim-east.eu/media/exno/Explanatory%20Notes_2012-65.pdf ÁÀÒÔÏËÏÌÄÏ, ÀÍÀ ÃÉ; ÌÀÊÀÒÉÀÍÉ, ÛÖÛÀÍÉÊ; ÌÀÍÀÍÀÛÅÉËÉ, ÓÄÒÂÏ ÃÀ ÅÀÉÍÀÒÉ, ÀÂÍÄÛÊÀ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ: ÌÉÌÏáÉËÅÀ, CARIM-East ÊÅËÄÅÉÓ ÀÍÂÀÒÉÛÉ 2012/30 http://www.carim-east.eu/media/CARIM-East-2012-RR-30.pdf ÁÖÒÀÝÄÊÉ, ÄÊÀÔÄÒÉÍÀ, ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÌÄÓÀÌÄ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÐÄÒÓÐÄØÔÉÅÉÃÀÍ: ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓÀ ÃÀ ÌÏËÃÏÅÀÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÄÉÓÉ, Fieri Working Papers, ÏØÔÏÌÁÄÒÉ 2012 http://www.labmiggov.eu/wp-content/uploads/2012/05/paper_Ecaterina-Buracec.pdf ÁÒÖÍÀÒÓÊÀ, ÑÖÑÀÍÀ; ÌÀÍÀÍÀÛÅÉËÉ, ÓÄÒÂÏ; ÅÀÉÍÀÒÉ, ÀÂÍÄÛÊÀ, ÃÀÁÒÖÍÄÁÀ, ÒÄÀÃÌÉÓÉÀ ÃÀ ÒÄÉÍÔÄÂÒÀÝÉÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ: ÌÉÌÏáÉËÅÀ, CARIMEast Research Report 2013/17 http://www.carim-east.eu/media/CARIM-East-RR-2013-17.pdf ÊÀËÉ, ÌÀÓÉÌÉËÉÀÍÏ ÃÀ ÊÀÍÔÏÒÄ, ÍÉÊÏËÀ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÆÄ. ÓÉÌÖËÀÝÉÖÒÉ ÓÀÅÀÒãÉÛÏ , Overseas Development Institute, ÍÏÄÌÁÄÒÉ 2010. http://www.svr-migration.de/content/wp-content/uploads/2011/09/110929_calicantore_final_nw.pdf

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

àÄËÉÞÄ, ÍÀÈÉÀ, ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÃÉÀÓÐÏÒÄÁÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ", CARIMEast Explanatory Note 12/33, ÓÄØÔÄÌÁÄÒÉ 2012 http://www.carim-east.eu/media/exno/Explanatory%20Notes_2012-33.pdf ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒ-ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÓ ØÒÏÍÏËÏÂÉÀ ÃÀ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ÃÏÊÖÌÄÍÔÄÁÉ: ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ . ÄÅÒÏÐÖËÉ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÉÓ ËÉÁÄÒÀËÖÒÉ ÀÊÀÃÄÌÉÀ, ÈÁÉËÉÓÉ. 7 ÈÄÁÄÒÅÀËÉ 2013 http://www.ei-lat.ge/who-is-who/chronology-of-the-eu-georgia-cooperation-and-themain-documents/469-mobility-partnership.html?lang=en-GB ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÃÀ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ , Soderkoping Process, 10 ÀÂÅÉÓÔÏ 2007 http://soderkoping.org.ua/page29628.html ÊÏÌÉÓÀÒÉ ÌÀËÓÔÒÏÌÉ ßÀÒÀÃÂÄÍÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÈÀÍ ÅÉÆÄÁÉÓ ËÉÁÄÒÀËÉÆÀÝÉÉÓ ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÂÄÂÌÀÓ , ÄÅÒÏÊÏÌÉÓÉÉÓ ÐÒÄÓ-ÒÄËÉÆÉ, 25 ÈÄÁÄÒÅÀËÉ 2013 http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-156_en.htm ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ÅÉÆÄÁÉÓ ËÉÁÄÒÀËÉÆÀÝÉÉÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÉÍÃÄØÓÉ, ÈÄÁÄÒÅÀËÉ 2013 http://monitoring.visa-free-europe.eu/georgia ÂÀÁÒÉÜÉÞÄ, ÂÀÂÀ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÏ ÁÀÆÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ", CARIM-East Explanatory Note 12/61, ÓÄØÔÄÌÁÄÒÉ 2012 http://www.carim-east.eu/media/exno/Explanatory%20Notes_2012-61.pdf äÄÒÍÀÍÃÄÆ É ÓÀÂÒÄÒÀ, ÒÀÖËÉ, ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ, ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÌÏËÃÏÅÀÓ ÛÏÒÉÓ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ", 23 ÀÂÅÉÓÔÏ 2011 http://www.easternpartnership.org/publication/mobility-and-migration/2011-08-23/ assessing-mobility-partnerships-between-eu-and-moldova HIT ×ÏÍÃÉ (2011b). ÂÏÍÉÅÒÖËÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÉÓÊÄÍ: ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀ ÃÀ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÉ, ÓÀÂÀÒÄÏ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏ, ÍÉÃÄÒËÀÍÃÄÁÉÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÃÀ HIT ×ÏÍÃÉ, äÀÀÂÀ, ÍÏÄÌÁÄÒÉ 2011 http://hitfoundation.eu/docs/ 111110_Pilot%20Circular%20Migration_Lessons_and_recommendations.pdf ÄÅÒÏÐÉÓ ÓÀÌÄÆÏÁËÏ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ. ÐÒÏÂÒÄÓÉ 2012 ßËÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÉ ÌÏÌÀÅËÉÓÈÅÉÓ , ÄÅÒÏÐÉÓ ÊÏÌÉÓÉÀ, 20 ÌÀÒÔÉ 2013 http://ec.europa.eu/world/enp/docs/2013_enp_pack/2013_progress_report_georgia_en.pdf

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓ ÛÏÒÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓØÄÌÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ

ØÀÒÃÀÅÀ, ÄÊÀÔÄÒÉÍÄ, ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÌÀÒÈÅÉÓ ÉÖÒÉÃÖËÉ ÀÓÐÄØÔÄÁÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ. ÐÀÓÖáÀÃ Â. ÂÀÁÒÉÜÉÞÄÓ , CARIM-East Analytic and Synthetic Notes 2012/10 http://www.carim-east.eu/media/CARIM-East-AS2012-10.pdf ËÀÁÀÞÄ, ËÀÛÀ ÃÀ ÔÖáÀÛÅÉËÉ, ÌÀÒÉãÀÍ, ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÛÒÏÌÉÈÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ áÀÒãÄÁÉ ÃÀ ÓÀÒÂÄÁËÄÁÉ, ÀÍÂÀÒÉÛÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÛÄÓÀáÄÁ. CASE/CEU/IZA/LSE Enterprise 2012 http://www.iset-pi.ge/files/georgia_final.pdf ËÖÍÃÁÏÒÂÉ, ÐÄÒÉ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÀÄÌÉÂÒÀÝÉÏ ÐÏËÉÔÉÊÀ, ÄÅÒÏÐÖËÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÛÅÄÃÄÈÉÓ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ, ÀÍÂÀÒÉÛÉ. 4, ÓÔÏÊäÏËÌÉ 2010 http://www.sieps.se/sites/default/files/ Immigration%20Policy%20for%20Circular%20Migration%20(2010_4).pdf ÌÀÒÏÖÊÉÓÉ, ÈÀÍÏÓÉ ÃÀ ÔÒÉÀÍÃÀ×ÉËÉÃÖ, ÀÍÀ, ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ: A Convincing Tool for the EU s Global Approach to Migration? ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀÃÌÉ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÉÓ ÂËÏÁÀËÖÒÉ ÌÉÃÂÏÌÉÓ ÃÀÌÀãÄÒÄÁÄËÉ ÉÍÓÔÒÖÌÄÔÉ? ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ NÏ. 76, Notre Europe, ÁÒÉÖÓÄËÉ, 26 ÈÄÁÄÒÅÀËÉ 2013 http://www.notre-europe.eu/media/mobilityparnerships-maroukistriandafyllidou-ne-jdifeb13.pdf ÌÀÊËÀ×ËÉÍÉ, ÛÉÍÀ ÃÀ ÌÖÍÝÉ, ÒÀÉÍÄÒ, ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÃÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ ÃÀ ÂÀÌÏßÅÄÅÄÁÉ, ÄÅÒÏÐÖËÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÝÄÍÔÒÉ, Working Paper No. 35, ÌÀÒÔÉ 2011 http://www.epc.eu/documents/uploads/ pub_1237_temporary_and_circular_migration_wp35.pdf ×ÀØÔÄÁÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÒÄÌÉÔÀÍÓÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ 2011, ÌÓÏ×ËÉÏ ÁÀÍÊÉ: ÅÀÛÉÍÂÔÏÍÉ, DC 2011 http://siteresources.worldbank.org/INTLAC/Resources/Factbook2011-Ebook.pdf ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÌÉÉÙÄÁÓ ÄÅÒÏÊÀÅÛÉÒÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÌÏÌÆÀÃÄÁÖË ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÓÔÒÀÔÄÂÉÀÓ , Country News 2013, Soderkoping Process, 12 ÌÀÒÔÉ 2013 http://soderkoping.org.ua/page42848.html ÌÏÓÍÄÀÂÀ, ÅÀËÄÒÉÖ, ÌÏËÃÏÅÀÓ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÉÓ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ, CARIM-East Explanatory Note 12/68 http://www.carim-east.eu/media/exno/Explanatory%20Notes_2012-68.pdf

ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÉÖÒÉÓÔÈÀ ÀÓÏÝÉÀÝÉÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ, ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÉÓ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÊÀÅÊÀÓÉÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ

ÒÄÓËÏÖ, ÍÀÔÀÛÀ, ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÃÏÊÖÌÄÍÔÉ: ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ", ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÀ: No. 1, ÌÀÀÓÔÒÉáÔÉÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ ÓÊÏËÀ, 2010 http://i.unu.edu/media/unu.edu/publication/000/028/794/PB1.pdf ÒÄÓËÏÖ, ÍÀÔÀÛÀ, ÃÄÁÀÔÄÁÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ", ÓÀÄÌÉÂÒÀÝÉÏ ÐÏËÉÔÉÊÀ: No. 9, ÌÀÀÓÔÒÉáÔÉÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ ÓÊÏËÀ, 2012 http://mgsog.merit.unu.edu/ISacademie/docs/PB9.pdf ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÃÀ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ: ÄÌÐÉÒÉÖËÉ ÌÔÊÉÝÄÁÖËÄÁÀ, ÌÏØÌÄÃÉ ÐÒÀØÔÉÊÀ ÃÀ ÓÀÌÏÌÀÅËÏ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉ, ÄÅÒÏÐÉÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ØÓÄËÉ 2010 http://emn.intrasoft-intl.com/Downloads/ download.do;jsessionid=9241D8BE508CD4382BAC9DDC08E076E9?fileID=2482 ÔÖáÀÛÅÉËÉ, ÌÉÒÉÀÍ, ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÃÄÌÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÁÀÆÀ CARIM-East Explanatory Note 12/89, September 2012 http://www.carim-east.eu/media/exno/Explanatory%20Notes_2012-89.pdf ÅÉÆÄÁÉÓ ËÉÁÄÒÀËÉÆÀÝÉÉÓ ÐÄÒÓÐÄØÔÉÅÄÁÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÂÆÀ áÓÍÉËÉÀ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ? , ÊÀÅÊÀÓÉÉÓ ÊÅËÄÅÉÈÉ ÒÄÓÖÒÓÄÁÉÓ ÝÄÍÔÒÄÁÉ, 5 ÌÀÒÔÉ 2013 http://crrc-caucasus.blogspot.com/2013/03/visa-liberalization-prospects-in.html ÅÀÉÍÀÒÉ, ÀÂÍÄÛÊÀ, ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÅËÄÍÀ ËÄÂÀËÖÒ ÌÉÂÒÀÝÉÀÓÀ ÃÀ ÌÏÁÉËÏÁÀÆÄ . ÄÅÒÏÐÖËÉ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉÓ ÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÝÄÍÔÒÉ http://www.migrationpolicycentre.eu/mobility-partnerships-what-impact-do-they-haveon-legal-migration-and-mobility/ ÅÉÊÒÀÌÀÓÄÊÀÒÀ, ÐÉÀÓÉÒÉ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ: ÓÀÌÌÀÂÉ ÌÏÂÄÁÀ ÀÍ ÜÉáÉ, ÂËÏÁÀËÖÒÉ ÊÀÅÛÉÒÉÓ ÊÅËÄÅÉÓ ÝÄÍÔÒÉ, Geneva 2011 http://www.gurn.info/en/discussion-papers/no15-mar11-circular-migration-a-triple-winor-a-dead-end ÅÉÓÁÒÏÊÉ, ÀÍÉÀ ÃÀ äÀÉÃÄËÁÄÒÂ ÛÍÀÉÃÄÒ, ÝÉÒÊÖËÀÒÖËÉ ÌÉÂÒÀÝÉÀ ÃÀ ÐÀÒÔÍÉÏÒÏÁÀ ÌÏÁÉËÖÒÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÄÅÒÏÐÀÒËÀÌÄÍÔÉ 2009 http://www.europarl.europa.eu/committees/en/ studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=28798