Het satellietenmodel
Een samenwerkingsmodel voor meer levenslang leren in de Westhoek
1. Waaraan hebben we nood?
In kaart brengen voor welke leernoden er onvoldoende aanbod is
? ?? ? ? ?
6. Evalueren van de satellieten
2. Wat pakken we eerst aan?
Keuzes maken vanuit de vastgestelde noden
ALGEMEEN COÖRDINATOR
Het satellietenmodel
LOKALE OVERHEDEN
3. Hoe kunnen we de
De partners evalueren de werking en sturen bij waar nodig
afgebakende noden oplossen? Antwoorden formuleren
BEDRIJVEN
TREKKER VAN DE SATELLIET OPLEIDINGCENTRA
5. Monitoren van de 4. Lanceren van de satellieten
Westhoekpunt ondersteunt waar nodig
satellieten Westhoekpunt volgt alle satellieten van dichtbij op
1. Een vicieuze cirkel In deze snel veranderende wereld is levenslang leren geen hobby meer maar een noodzaak: om jezelf te blijven ontwikkelen en om te kunnen deelnemen aan de maatschappij. Maar ook om ondernemingen meer slagkracht te geven en om de regio welvarender te maken. Europa wil dan ook dat minstens 15% van de volwassenen levenslang leert. Dat percentage blijkt in 2018 een stuk lager te liggen in (West-)Vlaanderen. De Westhoek doet het zelfs nog minder goed. Deelname LLL 2018 (Steekproef volgens EAK)
15%
15,00%
12%
11,90%
10,50%
9%
8,78%
6% 3%
k oe W es th
W es t-
Vl
aa
nd
er en
er en aa nd
Vl
St
re e
fd o
el
0%
Veel heeft te maken met het plattelandskarakter van de Westhoek: een lagere bevolkingsdichtheid, beperkte mobiliteit, enz. De leefbaarheid van de opleidingen komt
daardoor onder druk te staan. Dat leidt tot het afbouwen van het aanbod, waardoor nog minder mensen levenslang leren in de Westhoek. Om de Westhoek blijvend uit te bouwen tot een regio waar het goed is om te wonen, te werken en te leven, moeten we die vicieuze cirkel doorbreken.
2. Van cirkel naar satellieten
Maar hoe kan je in de Westhoek zorgen voor een goed uitgebouwd, toekomstbestendig leeraanbod en een bijhorende leercultuur? POM West-Vlaanderen ontwikkelde samen met het HIVA een voorstel van aanpak: het satellietenmodel. Het uitgangspunt van het model is dat je samen wél iets kan realiseren wat elke partner op zich niet kan. Het satellietenmodel vertrekt daarom niet alleen vanuit de leernoden en drempels, maar ook van wat er vandaag al in de regio aanwezig is: infrastructuur, gevestigde organisaties en mensen. Van daaruit wordt de puzzel gelegd en wordt de best passende oplossing voor de leernoden ontwikkeld. Die oplossing wordt dan in een nieuw aanbod, een satelliet, uitgevoerd.
3. Het Westhoekpunt als ankerpunt
Voor de opzet en uitbouw van zo’n model heb je natuurlijk enige coördinatie en (financiële) ondersteuning van de satellieten nodig. En daar zorgt het Westhoekpunt voor:
Rol van het Westhoekpunt Het Westhoekpunt werkt vanuit het Esenkasteel in Diksmuide en is een neutraal aanspreekpunt. De coördinator van het Westhoekpunt staat in voor het uitbouwen van een netwerk, het in kaart krijgen van de leernoden, het stimuleren van de creatie van satellieten, het ondersteunen en opvolgen van de satellieten, het bundelen van financiering, enz.
Rol van de partners Samen kan je meer bereiken dan alleen. Het Westhoekpunt rekent dan ook op de inzet van een breed partnerschap om de satellieten uit te bouwen. Partners kunnen zijn: lokale besturen, bedrijven, opleidingsverstrekkers, toeleiders, sociale partners, sectororganisaties, enz. Het Westhoekpunt brengt de juiste partners samen vanuit de vastgestelde noden en mogelijkheden.
Werking van de satellieten Het Westhoekpunt reikt de leernoden aan en helpt mee de satellieten lanceren. Daarna is het aan de satellieten zelf: de partners duiden een trekker aan en bepalen hoe ze zich willen organiseren en hun doel willen bereiken. Waar nodig, kan het Westhoekpunt de satellieten ondersteunen, bijvoorbeeld in het vinden van oplossingen voor randvoorwaarden zoals toeleiding, mobiliteit of digitalisering.
Financiering Het satellietmodel stimuleert de partners om zoveel mogelijk eigen middelen in te zetten bij het realiseren van hun satellietacties. Op deze manier is elke satelliet zelf bedruipend en stromen de ingezette middelen rechtstreeks naar de eigen doelgroep. Daarnaast kunnen de satellieten extra kansen grijpen en inzetten op projectmiddelen. Het Westhoekpunt voorziet geen bijkomende structurele financiering. Via calls zorgt het Westhoekpunt wel voor een impulsbudget, bijvoorbeeld om op regionaal vlak een ingewikkelde problematiek aan te pakken of om innovatie mogelijk te maken.
4. Principes voor een goede werking van het satellietenmodel
Een toekomstbestendig aanbod is een aanbod dat dynamisch is. De voorziene opleiding of maatregel wordt dus stopgezet wanneer de leernood vervuld is. Of wanneer goed werkende oplossingen worden opgenomen in het reguliere aanbod van de lokale aanbieders. Zo komt er telkens ruimte vrij om andere leernoden aan te pakken en nieuwe satellieten te creëren.
Een toekomstbestendig aanbod groeit ook organisch. Het Westhoekpunt wil daarom niet met één groot partnerschap starten, maar stap voor stap proeftuinen uitbouwen met partners die van het satellietenmodel een succes willen maken. We willen met die proeftuinen laten zien wat er wél mogelijk is op het vlak van levenslang leren in landelijk gebied. En zo telkens weer andere partners over de streep trekken om samen te werken.
Samen werk maken van de Westhoek
Contact POM West-Vlaanderen Ellen Bruynoghe Coördinator Westhoekpunt p/a Streekhuis Westhoek Woumenweg 100 | B-8600 Diksmuide Contact: ellen.bruynoghe@pomwvl.be T +32 0475 78 18 16
Meer info en activiteiten via www.pomwvl.be @POMwvl