Бизнис план натпревар Енергетска ефикасност Македонка Димитрова, УАКС 12 април 2014
Arena Amazonia, Manaus Одржлив стадион за 42,377 Во срцето на дождовните шуми Заштита на околината Дождовницата се користи за санитарна вода Површините на стадионот ќе произведуваат чиста и обновлива енергија Специјални монитори произведени од растенија за намалување на трошоците и контролирање на температурата во стадионот
Светско првенство во фудбал – Бразил 2014 • Германија во 2006 прва поставила основа за мерење на емисија на стакленички гасови на првенствата • Германија поставила таргети за заштеда со категориите: енергија, вода, отпад, мобилност и кетеринг • Во Јужна Африка се надградиле очекувањата, а оваа година сите стадиони имаат системи за заштеда на енергија • Мерењето се одвива во шест категории: вода, отпад, енергија, транспорт, набавки и климатски промени • Дали знаевте: ФИФА Светското првенство во фудбал за жени, Германија 20011 било најпријателски настроено кон животната средина
Појдовна точка ●
Цените на енергенсите постојано се зголемуваат Бесполезно потрошената енергија чини пари Затоа: Производите се неконкуретни Профитот намален
А можностите за заштеда на енергија се огромни Доволни за да ја отплатат целата инвестиција за кусо време и да ги направат компаниите поконкурентни во иднина
Растат цените на енергенсите Бидејќи енергија е поефтина сега Меѓу најниските во Европа но, веќе поскапува
Ова ќе ги зголеми трошоците – и намали профитот доколку веднаш не се делува!
Зошто мерки за ЕЕ Да се подобрат условите за работа од енергетска гледна точка Да се намали влијанието врз животната средина Колку што е можно повеќе да се користи енергијата за корисна работа Изборот на видот на енергија да биде оптимален а капацитетот да не е поголем од потребата Тимот за управување со енергијата е должен да се грижи за организацијата на одржлив начин
Енергија – видови - услуги
Од проблем до можности за ЕЕ
воздушни емисии бучава
смрдеа
Суровини
производи
Чување на опасни материи
отпадна вода хемиски смет
цврст смет
Придобивки Мерките за енергетска ефикасност помогаат да се: ●
Намалат трошоците за енергија во домаќинствата !
Но, и да се унапредат производните процес, преку: Подобрен квалитет на производот Намалување на прекините во работењето Автоматизација – а со тоа помалку ресурси Намалување на „тесните грла“
ЕЕ во индустријата Современи котли (подобрена контрола, економајзери, подобрена изолација, регенеративни горилници, автоматско исклучување, и др.) Комбинирано производство на електрична и топлинска енергија (ко-генерација) Употреба или замена на стари гасни котли со кондензациски Начинот на греење, од електрично греење на систем за загревање со нафта Автоматизација на технолошкиот процес
ЕЕ во индустријата Современи пароводи, оптимизација на повратниот кондензен систем, замена на стари цевководи Регенеративни системи (поставување на економајзери за предзагревање), рекуперација во системите за воздушно загревање Инсталирање на апсорпциски чилери Современи чилери
Котли Новите кондензни котли за одземаат топлината од пареата во вид на течни гасови, подобрувајќи ја ефикасноста за 90% Топлината од пареата може да се користи за предзагревање или нискотемпературни процеси Новите котли имаа контролиран довод на кислород за унапредување на процесот на согорување Новите котли можат да се организираат во групи така што производството може да одговори на потребната побарувачка
Унапредување на пренос на пареа Централизираното производство на пареа прави загуби, подобро е да се произведува онаму каде што е потребно Отпадната пареа и топлинскиот кондензат да се употребуваат Да се намалат загубите на пареа Изолирање на цевките за пареа
Компримиран воздух Компримираниот воздух е многу скап енергенс и треба да се користи како последен избор Запрашајте се дали имате потреба да користите компримиран воздух во вашиот бизнис Трошоците за производство на компримиран воздух се огромни Не предвидувајте техничко решение во кое компримираниот воздух ќе го користите за чистење
Потрошувачка на енергија кај градежни објекти можете да ја намалите и до 30% Предлог мерки за енергетска ефикасност: –
Нова изолација на објекти (тавани и ѕидови)
–
Нови прозорци
–
Ефикасно осветлување
–
Инсталации за греење и вентилација
Топлински загуби во зима Во зима зградите пропуштаат топлина преку ѕидовите, прозорците, вратите, подовите, покривите и вентилацијата.
Топлинска изолација, двојно застаклени прозорци со добар квалитет, и контролирана вентилација можат да ги намалат загубите и до 50%, на начин што ќе ги намалат трошоците за греење
Топлински добивки во лето Во лето топлината навлегува преку лошо изолирани ѕидови и покриви, а сончевото зрачење преку прозорците и вентилацијата.
Топлинска изолација, засенчување, светло обоени фасадни површини и контролирана вентилација во голема мера го подобруваат комфорот. Ова допринесува и за драстично намалување на сметките за работа на клима уредите.
Други мерки кои штедат енергија Сончеви колектори за подготовка на топла вода Котли на биомаса Геотермална топлинска пумпа Мали хидроцентрали Обработка на биолошкиот дел од отпадот Ветерници
Геотермална топлинска пумпа Замена на котел за греење на масло во индустријата со геотермална топлинска пумпа Во Македонија има квалитетни геотермални топлински пумпи
Вие размислувате за бизнис во... Поголем број на приватни фирми се енергетски интензивни во секторите како што се: Прехранбена индустрија ● Млекари и производство на сирење ● Кланици и фабрики за сувомеснати производи ● Конзервна индустрија ● Производство на сокови ● Производство на додатоци за јадење ● Кондиторски производи ● Фурни
Вие размислувате за бизнис во... Винарски визби – системи за греење и ладење – Пивари – Фармацевтска индустрија – Индустрија за санитарна керамика (печење на керамика, цигли, ќерамиди и сл.) – Рудници, металуршка индустрија – Текстилна индустрија – Индустрија за пакување и амбалажа (картон, пластика) – Земјоделие и сточарство -оранжерии , отпад од сточни фарми (дигестори) –
Поврат на инвестиции Инвестиции во ЕЕ се самоисплаќаат преку енергетски заштеди За помалку од 5 години во зависност од обемноста на инвестицијата Во просек, мерки од ОИЕ се исплаќаат за период од 5-10 години
Што примениле некои компании во Македонија?
Пример за EE: Производител на железо и челик Инвестиција Замена на мобилни дигалки Кредит: €573,504
Цел: Намалување на трошоци и унапредување на ЕЕ
Проектни резултати Лесно масло за ложење редуцирано на 70 t или €94,231 годишно Потрошувачка на моторно масло намалено на 11 t или €21,893 годишно Трошок за работење и одржување намален за €73,033 годишно CO2 емисија намалена за 210 t IRR – 35.20% NPV – €908,727 Поврат на инвестицијата – 2.86 години Готовински гран т– €86,025
Slide 25
Пример за EE : Печатница Инвестиција • Замена на 12 сета на UV лампи за три машини за печатење • Заем €78,000
Цел : • Да се намали потрошувачката на енергија • Да се зголеми производството Проектни резултати • Заштеда на176 МWh потрошувачка на електрична енергија годишно • 718 t намалување на емисијата на CO2 годишно • IRR - 41.46% • NPV - €137,000 • Поврат на инвестицијата: 2.7 год. • Готовински грант: €11,759 Slide 22
Проект EE: Печатница Инвестиција
Цел:
• Замена на 3 постоечки машини за • Намалување на потрошувачката на енергија дигитално печатење со една нова • Зголемување на производството • Замена на еден стар компресор со Проектни резултати нов • Заштеди на електрична енергија - 85.33 МWh/y • Кредит: € 278,495
• Намалување на трошоци за суровини за печатење - € 47,804/y • Намалување на трошоци за боја - €9,800/y • Намален отпад - €2,794/y • Намалени емисии - 79 t/y • Намалени трошоци за работење и одржување за €15,303/y • IRR – 31.09% • NPV - €426,632 • Повраток на инвестиција – 3.1 г. • Готовински грант: €41,774
Slide 22
Пример за ОИE: Транспорт и шпедиција Цел: Намалување на трошоците за енергија Проектни резултати Намалена потрошувачка на лесно масло за ложење за 18 t Намалени трошоци за работење и одржување €8,000 годишно Емисија на CO2 редуцирана за 132 t Инвестиција • Инсталација на геотермална Годишни заштеди €27,927 IRR – 24.24% топлинска пумпа NPV – €123,701 • Проектена сума: €104,607 Поврат на инвестицијата – 3.35 г. • Кредит: €90,655 Готовински грант: €18,131
Slide 23
Пример за ОИE : Пекара Цел: • Намалување на трошоци за енергија и зголемување на профитот
Проектни резултати: • Заштита од промени во цената на електрична енергија • Вкупни заштеди: €28,202 • Поврат на инвестицијата – 4.35 г. • Готовински грант: €26,226
Инвестиција • Инсталација на геотермална топлинска пумпа • Проектна сума: €146,023 • Кредит: €131,133 Slide 28
Пример за EE: Кондиторска фабрика Инвестиција • Замена на котел • Модернизација на системот во котелската постројка • Проектна сума: €904,000 • Кредит: €770,000
Цел: • Намалување на производните трошоци и CO2 емисиите
Проектни резултати • Заштеда на 15,500 KWh на електрична енергија годишно • Заштеда од 254,200 Nm3 природен гас годишно • CO2 емисија намалена за 490 t/y • IRR – 28% • NPV – €1,340,800 • Поврат на инвестицијата – 3.6 г. • Готовински грант– €126,200 Slide 27
Проект EE: Производител на пијалоци Инвестиција • Замена на стара со нова, поефикасна машина за пакување • Вкупна инвестиција: €298,494 • Кредит: € 252,961
Цел: • • • •
Намалување на потрошувачката на енергија Забрзување на пакувањето Намалување на шкарт Намалување на трошоците за работење и одржување
Проектни резултати • Заштеди на електрична енергија - 10.5 МWh/y • Намалување на шкарт од производство €42,831/y • Намалени трошоци за работење и одржување за €39,860/y • IRR – 30.58% • NPV - €444,116 • Повраток на инвестиција: 2.7 г. • Готовински грант: €37,944
Slide 22
ЕЕ во згради - Обвивка на зградата - Систем за греење - Систем за ладење - Систем за вентилација - Систем за топла вода - Вентилатори и пумпи - Систем за осветлување - Систем за климатизација
ЕЕ во згради Мерки кои може да се применат на фасадата: • Изолација на ѕидови • Изолација на покривот • Нови прозорци • Засенчување на прозорците и стратешко поставување сенки • природна вентилација
ЕЕ во згради Мерки кои можат да се применат на опремата и на постојните системи: • Мерки во системот за осветление • Мерки во системите за кондиционирање на просторот (греење, ладење и вентилација) • Примена на когенерација (едновремено производство на електрична и на топлинска енергија) • Правилно ракување со сите електрични уреди во здравствениот објект
-Мерки кои можат да се применат на опремата и на постојните системи во -здравствените објекти: -• Мерки во системот за осветление -• Мерки во системите за кондиционирање на просторот (греење, ладење и вентилација) -• Примена на когенерација (едновремено производство на електрична и на топлинска енергија) -• Правилно ракување со сите електрични уреди во здравствениот објект
Осветление во згради
- ЛЕД – највисока технологија
Модерно осветление (8-10 пати)
Систем за централно греење
Систем за централно греење
Сертификат за ЕЕ
ЕМИСИЈА НА CO2
(ЕФЕКТ НА СТАКЛЕНА ГРАДИНА)
Загадување
СО2
квалитативна и квантитативна промена на физичкохемиските + биолошките карактеристики на основните компоненти на животната средина При анализа на загадувањето на околината се разгледува биосферата, т.е.: загадување на воздухот загадување на водата загадување на почвата Атмосферата во споредба со литосферата и хидросферата е многу повеќе изложена на загадување со штетни материи
СО2 Емитенти или загадувачи (извор на загадување или загадувач на околината): - природни емитенти - вештачки емитенти (Вештачките емитенти се резултат на човековата активност) Емитенти = емисии на отпадните гасови, отпадните води, отпадната топлина, бучава, цврсти отпадоци и друго. Во зависност од медиумот, овие емисии се расејуваат во просторот во одреден временски интервал. Овој процес на исфрлање на загадувачки материи во екосистемот (воздух, вода и почва), се нарекува емисија ( kg/h; t/h)
СО2 Објекти кои се најчести загадувачи (директно или индиректно управувани од човекот): енергетски постројки, кои ја трансформираат хемиски врзаната енергија од фосилните и други горива, во некој облик на енергија
индустријата и земјоделството: во оваа група спаѓаат процеси и активности од црната металургија, хемиската и други индустрии, како и разни операции во земјоделството и прехранбената индустрија
СО2 транспортни средства, кои што испуштаат штетни материи при процесите на согорување на нафтените деривати (покрај глобално придонесуваат и за локално загадување) отпадни материи што се насобираат на градските ѓубришта и испуштаат штетни материи во атмосферата при нивното распаѓање (во форма на метан) или согорување останати дејности, кои што не се опфатени со претходно наведените.
Локално и глобално загадување Локалното загадување не влијае битно на климатските промени, но е штетно за определен локалитет/регион. Локални загадувачи: сулфурните соединенија, пепел, испарувања на бензините и фурани (хетероцикличен органски состав) кои се токсични и канцерогени. Глобалното загадување е проблем на човештвото заради предизвикување на климатските промени. Глобалното загадување е предизвикано главно од групата таканаречени стакленички гасови, во кои основната група ја сочинуваат јаглен двооксидот, метанот и азотните оксиди.
СО2 Oсновни гасни продукти = водена пара, јаглероден двооксид, азот Емисии на сулфурни и азотни оксиди При нецелосно согорување = јагленород моноксид, водород, и други јаглероводороди Голем загадувач е содржината на сулфурот кај фосилните горива Неговите оксиди SOx + емисијата на азотните оксиди NOx = кисели дождови Особено внимание треба да се посвети на намалувањето на азотните оксиди, кои го формираат таканаречениот “фотосмог“.
СО2 Јаглеродниот двооксид влијае на животната средина преку делување врз топлинскиот биланс на Земјата, преку формирањето на ефектот на стаклена градина Констатацијата дека зголемената концентрација на CO2 во атмосферата
може
да
предизвика
пореметување
на
билансот помеѓу дозрачената сончева енергија и енергијата која Земјата ја зрачи во вселената го прави CO2 глобален загадувач на воздухот
СО2
СО2
Потребно е да се посвети посебно внимание на третманот на излезните
гасови,
затоа
што
претставуваат
дополнително
загадување на околината Термоенергетските постројки се основните загадувачи на воздухот, заради процесот на трансформирање на хемиски врзаната енергија во фосилното гориво во топлинска енергија, и при тоа заради големата емисија на СО2
Определување на СО2 Нивото на загадување со стакленички гасови се определува преку сведување на ниво на разните гасови на ниво на емисија на СО2. Оправданоста произлегува од составот на стакленички гасови во следните односи: - СО2 – 82.3 % - СН4 – 10% - N2O – 5.8 %, - а останатите заедно учествуваат со - 1.9%. При тоа основните релации се следните: • • • • •
1 kg СН4 = 21 kg СО2. 1 kg N2O = 310 kg СО2. 1 kg HFC [1]’s = 140 – 11700 kg СО2 [1] Hydrofluorocarbons 1 kg PFC [2]’s = 6500 – 9200 kg СО2 [2] Perfluorocarbons SF6 [3] ’s = 23900 kg СО2 [3] Sulfur Hexafluoride
Определување на СО2 Емисијата на CO2 може да се намали со спроведување на мерки за енергетска ефикасност, а се пресметува како разлика на емисијата пред и по спроведување на проектот, односно според изразот ( за постоечка ситуација): ΔQ = Qпред - Qпосле
Конверзиони фактори за СО2 Енергенс
Фактор на емисија tCO₂/TJ
tCO₂/MWh
Масло за греење - екстра лесно
74.1
0.267
Природен гас
56.1
0.202
Мазут
77.4
0.279
0
0
Лигнит (кафеав јаглен)
101.2
0.364
Мотори бензини
69.3
0.249
Дизел горива
74.1
0.267
ТНГ (пропан-бутан)
63.1
0.227
Електрична енергија
254.1
0.915
Огревно дрво
Топлинска енергија (централно / 0.259 греење) Конверзиони фактори за определување на емисија на СО2 во однос на карактеристики на горивото
Определување на СО2 Емисиите на CO2 од согорувањето на фосилните горива се пресметува според формулата: EM = EFC x Hd x OC x 44/12 x Q EM - вкупна емисиа на CO2 гасови [t] EFC – емисионен фактор за јаглерод [tC/TJ] HD – долна топлинска моќ на горивото [GJ / OC - дел од јаглеродот кој оксидира (согорува) [-] 44/12 – стехиометриски сооднос на CO2 Q- количината на гориво [kt или 106 м3]
Ефект на стаклена градина Климатолозите предвидуваат зголемување ба температурата на Земјата за 3 oC со крај на 21 век
Најголемо зголемување на температура во поселдните 10.000 години
Како резултат Земјата бележи највисока средна температура во последните 150.000 години
Од ковџег до бизнис
Позајмува на “Истрага на местото на злосторството“ и „Закон и ред“
Еasy Auto - Bagalore - India • Проблем со јавен превоз • 200.000 руиши- отворени такси возила • Г-ѓа Хариш доаѓа на идеја за организиран превоз со испраќање на СМС и комбинирање на повици од клиентите • Но, иако се развило софтверско решение, возачите не сакале да се вклучат во здружението • Воведе ГПС систем и го унапреди моделот на заработка
Nine Dragons • Во 1990 г. со $3800 за почеток купуваат рециклирана хартија и ја извезуваат во Кина • По пет години основаат компанија во Хонг Конг која ќе ја прифаќа хартијата од Америка • За 15 години производниот погон се зголемил на 8.8 милиони тони картон годишно и претставува најголем производител во Кина и еден од најголемите во светот • Јан Женг е самокрунисана кралица на хартијата и им конкурира на Опра во категорија на најбогати жени во светот • $300 годишен профит
Рециклирање
Наместо довидување!