ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
Οδηγόό ς Διαβόύό λεύσης
Δεκέμβριος 2016
Περιεχόμενα Εισαγωγή..........................................................................................................3 Τι είναι η Διαβούλευση................................................................................3 Πότε και από ποιους απαιτείται η διεξαγωγή Διαβούλευσης......5 Εξαιρεό σεις απόό τη διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης..................................................................................5
Κύρια στάδια της διαδικασίας Διαβούλευσης....................................6 Πρώότό Σταό διό Σχεδιασμόό ς..................................................................................................................... 6 Καθόρισμόό ς και σύμμετόχηό τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών......................................................6 Δεύό τερό Σταό διό - Εκτεό λεση..................................................................................................................... 8 Έγγραφα Διαβόύό λεύσης...................................................................................................................... 8 Ερώτηό ματα............................................................................................................................................... 9 Επικόινώνιόα.............................................................................................................................................. 9 Τριότό Σταό διό - Αναό λύση και Αξιόλόό γηση.......................................................................................... 9 Αξιόλόό γηση Σύνεισφόρώόν................................................................................................................ 10 Εσώτερικηό Αξιόλόό γηση Διαβόύό λεύσης....................................................................................... 10 Χρόνόδιαό γραμμα....................................................................................................................................... 11
Μέθοδοι και Εργαλεία Διαβούλευσης.................................................11 Καλές Πρακτικές Διαβούλευσης...........................................................14 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Διαό γραμμα Ρόηό ς της Διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης.......................................17 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: Τα Έξι Σταό δια Εντόπισμόύό τών Ενδιαφερόό μενών Μερώόν......................18
2
Εισαγωγή Ο παρώόν Οδηγόό ς, ό όπόιόός απότελειό αναθεώόρηση τόύ Οδηγόύό Διαβόύό λεύσης πόύ εκδόό θηκε απόό τό Υπόύργειόό Οικόνόμικώόν τόν Οκτώόβριό τόύ 2011, απόσκόπειό στόν καθόρισμόό κατεύθύντηό ριών γραμμώόν καθώός και στην παρόχηό γενικηό ς πληρόφόό ρησης για τη διεξαγώγηό Διαβόύό λεύσης πρός όό λα τα αρμόό δια Υπόύργειόα/Υπηρεσιόες πόύ πρότιόθενται να θεσπιόσόύν νεό α νόμόθετηό ματα. Η διαδικασιόα της Διαβόύό λεύσης απότελειό αναπόό σπαστό κόμμαό τι της Βελτιόώσης τόύ Ρύθμιστικόύό Πλαισιόόύ. Στις 29 Οκτώβριόόύ 2015 εγκριόθηκε απόό τό Υπόύργικόό Σύμβόύό λιό Σχεό διό Δραό σης για τη Βελτιόώση τόύ Ρύθμιστικόύό Πλαισιόόύ, τό όπόιόό περιλαμβαό νει σειραό παρεμβαό σεών πόύ στόχεύό όύν στόν εκσύγχρόνισμόό και την απότελεσματικηό λειτόύργιόα τόύ κραό τόύς μεό σα απόό την απλόπόιόηση και βελτιόώση τόό σό διαφόό ρών νόμόθετικώόν και κανόνιστικώόν ρύθμιόσεών όό σό και πρόό σθετών διαδικασιώόν πόύ διεό πόύν τό πλαιόσιό λειτόύργιόας της δημόό σιας ύπηρεσιόας και παρόχηό ς ύπηρεσιώόν πρός τόύς πόλιότες και τις επιχειρηό σεις. Ορισμεό νες απόό αύτεό ς τις δραό σεις αφόρόύό ν την εκ τών πρότεό ρών βελτιόώση τόύ νόμόθετικόύό πλαισιόόύ μεό σα απόό την εφαρμόγηό αρχώόν καληό ς νόμόθεό τησης καταό τη νόμόπαρασκεύαστικηό διαδικασιόα, την ενιόσχύση της διαφαό νειας και εμπλόκηό ς τών επηρεαζόό μενών φόρεό ών στην όό λη διαδικασιόα, καθώός και, όό πόύ εφαρμόό ζεται, την αναό λύση τόύ αναμενόό μενόύ αντιόκτύπόύ απόό την εφαρμόγηό μιόας νεό ας νόμόθεσιόας. Στα πιό παό νώ πλαιόσια εμπιό πτει και η ετόιμασιόα τόύ παρόό ντός αναθεώρημεό νόύ Οδηγόύό Διαβόύό λεύσης Ο Οδηγόό ς απόσκόπειό στη σύστηματόπόιόηση και τόν εξόρθόλόγισμόό της διεξαγώγηό ς Διαβόύό λεύσης, εό τσι ώόστε να διασφαλιόζεται η όμόιόμόρφιόα και η απότελεσματικόό τητα της όό λης διαδικασιόας απόό την όπόιόα θα πρόκύό ψόύν τα νεό α νόμόθετηό ματα. Ο παρώόν Οδηγόό ς, ό όπόιόός αφόραό όό λόύς τόύς λειτόύργόύό ς πόύ εμπλεό κόνται στην παραγώγηό νόμόθετημαό τών, επικεντρώόνεται στόν καθόρισμόό και πρόώόθηση της εφαρμόγηό ς τών αρχώόν και πρακτικώόν πόύ διεό πόύν μια διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης, όό πώς αύτηό όριόζεται και αναλύό εται παρακαό τώ.
Τι είναι η Διαβούλευση Ο Οργανισμόό ς Οικόνόμικηό ς Σύνεργασιόας και Αναό πτύξης (ΟΟΣΑ, 2006) όριόζει τη Διαβόύό λεύση στα πλαιόσια μιας όλόκληρώμεό νης πρόσεό γγισης: “Περιλαμβάνει την ενεργό αναζήτηση των απόψεων από ομάδες που επηρεάζονται από το υπό διαβούλευση θέμα. Πρόκειται για μια αμφίδρομη ροή πληροφορίας η οποία μπορεί να λάβει χώρα καθ' οποιοδήποτε στάδιο νομοθετικών εργασιών, από την ταυτοποίηση του προβλήματος ως την αξιολόγηση της υπάρχουσας νομοθεσίας. Η διαβούλευση διακρίνεται από την συνεχή τάση για συλλογή πληροφορίας με στόχο την διευκόλυνση της κατάρτισης νομοθεσίας καλύτερης ποιότητας”. Η Διαβόύό λεύση ειόναι μια διαδικασιόα μεό σώ της όπόιόας τα εμπλεκόό μενα και επηρεαζόό μενα μεό ρη απόό την πρότιθεό μενη εφαρμόγηό μιόας νεό ας πόλιτικηό ς, ειότε 3
ειόναι πόλιότες, ειότε επιχειρηό σεις ηό αό λλα όργανώμεό να σύό νόλα, μπόρόύό ν να σύμβαό λόύν στη χαό ραξη της εν λόό γώ πόλιτικηό ς εκφραό ζόντας τις απόό ψεις και εισηγηό σεις τόύς, στη βαό ση σχετικώόν πρόταό σεών ηό και επιλόγώόν πόύ τόύς παρόύσιαό ζόνται απόό την αρμόό δια για τό ύπόό εξεό ταση θεό μα αρχηό τόύ Κραό τόύς. Μεό σα απόό τη Διαβόύό λεύση, επιδιώόκεται η σύγκεό ντρώση, καταγραφηό και αξιόπόιόηση απόό ψεών, πληρόφόριώόν, εμπειριώόν και εισηγηό σεών απόό τα εκαό στότε ενδιαφερόό μενα μεό ρη σε σχεό ση με τό θεό μα πόύ βριόσκεται ύπόό εξεό ταση, στό πλαιόσιό σύό νταξης νεό ας νόμόθεσιόας. Στη διαδικασιόα της Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να λαμβαό νόύν μεό ρός τόό σό όι κρατικεό ς ύπηρεσιόες πόύ εμπλεό κόνται στό σχεδιασμόό και την εφαρμόγηό τόύ ύπόό εξεό ταση θεό ματός (νόμόθετηό ματός), όό σό και τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη πόύ επηρεαό ζόνται ειότε αό μεσα ειότε εό μμεσα απόό την εφαρμόγηό τόύ. Η Διαβούλευση αποτελεί μία δυναμική και συνεχή διαδικασία η οποία δύναται να διεξάγεται κατά τα διάφορα στάδια διαμόρφωσης της νομοθεσίας. Συστήνεται να ξεκινά από το αρχικό στάδιο κατά το οποίο λαμβάνεται η απόφαση για χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής προσέγγισης, πριν ακόμη ξεκινήσει η διαμόρφωση συγκεκριμένης νομοθετικής πρότασης ώστε να εξετάζονται, μεταξύ άλλων, σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς, τυχόν εναλλακτικές επιλογές ρύθμισης για επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου πολιτικής.
Καό θε Διαβόύό λεύση θα πρεό πει να διεό πεται απόό 4 βασικεό ς αρχεό ς: 1. 2. 3. 4.
Σύμμετόχικόό τητα Διαφαό νεια και Λόγόδόσιόα Απότελεσματικόό τητα Σύνόχηό
Τα πιό παό νώ επιτύγχαό νόνται μεό σώ:
τόύ πρόσδιόρισμόύό τών αναμενόό μενών επιπτώόσεών καθώός και πρακτικώόν πρόβλημαό τών πόύ ενδεό χεται να πρόκύό ψόύν απόό την εφαρμόγηό της επιδιώκόό μενης πόλιτικηό ς, η εκ τών πρότεό ρών γνώόση τών όπόιόών ειόναι ιδιαιότερα σημαντικηό για τόν απότελεσματικόό σχεδιασμόό της απαιτόύό μενης νόμόθετικηό ς ρύό θμισης
της εισαγώγηό ς στη σύζηό τηση επιό τόύ εξεταζόό μενόύ νόμόσχεδιόόύ πρόό σθετης τεχνόγνώσιόας, νεό ών πρόόπτικώόν και ιδεώόν για εναλλακτικεό ς ρύθμιόσεις, όι όπόιόες ενδεχόμεό νώς να όδηγόύό ν σε εό να πιό απότελεσματικόό σχεδιασμόό
της παρόχηό ς πληρόφόό ρησης και βόηό θειας στις ρύθμιστικεό ς αρχεό ς για σκόπόύό ς απόφύγηό ς ανεπιθύό μητών αλληλεπιδραό σεών με αό λλες νόμόθετικεό ς ρύθμιόσεις αλλαό και εξισόρρόό πησης τύχόό ν αντικρόύόό μενών σύμφερόό ντών και επιδραό σεών απόό την εφαρμόγηό της πρότεινόό μενης ρύό θμισης
4
τόύ πρόσδιόρισμόύό και της σύμπεριό ληψης όό λών τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών, στη διαδικασιόα για σκόπόύό ς βελτιόώσης της διαφαό νειας και ενιόσχύσης της εμπιστόσύό νης τόό σό στη διαδικασιόα όό σό και στόύς θεσμόύό ς, καό τι πόύ θα εό χει ώς απότεό λεσμα την καλύό τερη πόιόό τητα και την ελαχιστόπόιόηση της όό πόιας αντιόδρασης μπόρειό να πρόκύό ψει σε σχεό ση με τη πρόώθόύό μενη νόμόθετικηό ρύό θμιση.
Κύό ριό μεό λημα καταό τη διεξαγώγηό της Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να ειόναι η επιδιό ώξη μιας όό σό τό δύνατόό πιό εύρειόας και κύριόώς επόικόδόμητικηό ς αλληλεπιόδρασης μεταξύό τών αρμόό διών αρχώόν πόύ θα διαμόρφώόσόύν τη νόμόθετικηό πρόό ταση και τών ενδιαφερόό μενών μερώόν πόύ θα επηρεαστόύό ν απόό την εφαρμόγηό της. Μεό σα απόό τη διεξαγώγηό Διαβόύό λεύσης, σε σύνδύασμόό με αό λλα εργαλειόα πόύ εφαρμόό ζόνται καταό τη διαμόό ρφώση νεό ών νόμόθετικώόν ρύθμιόσεών όό πώς η Αναό λύση Αντιό κτύπόύ1, επιδιώόκεται η ενιό σχύση της διαφαό νειας, η καθιεό ρώση μιόας δημόκρατικηό ς διαδικασιόας ληό ψης απόφαό σεών, η ενιόσχύση της εμπιστόσύό νης στόύς θεσμόύό ς καθώός και η βελτιόώση της πόιόό τητας της νόμόθεσιόας και της απότελεσματικόό τηταό ς της.
Πότε και από ποιους απαιτείται η διεξαγωγή Διαβούλευσης Η διεξαγώγηό Διαβόύό λεύσης απαιτειόται καταό τη σύό νταξη νεό ών νόμόθετημαό τών όό πόύ όι Αρμόδιες Αρχές (Υπόύργειόα / Τμηό ματα / Υπηρεσιόες/ Ανεξαό ρτητη Υπηρεσιόα) θα πρεό πει να εντόπιόσόύν τόύς κύό ριόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός και να σύγκεντρώόσόύν τις απόό ψεις τόύς σε σχεό ση με τό νεό ό νόμόθεό τημα.
Εξαιρέσεις από τη διαδικασία Διαβούλευσης Απόό τη διαδικασιόα της Διαβόύό λεύσης εξαιρόύό νται νόμόθετηό ματα τα όπόιόα εό χόύν σχεό ση με: (α) τόν ετηό σιό πρόύϋ πόλόγισμόό και τη χρηματόδόό τηση τόύ Δημόσιόόύ (β) την αό μεση εφαρμόγηό Κανόνισμώόν της Ε.Ε.2 (γ) τόν Πόινικόό Κώόδικα (δ) τόύς φόό ρόύς καταναό λώσης (ε) την ύιόθεό τηση μεό τρών σε περιπτώόσεις εό κτακτης αναό γκης, π.χ. σε περιπτώόσεις ανώότερης βιόας, φύσικώόν καταστρόφώόν κ.τ.λ., όό πώς επιόσης και 1 http://www.reform.gov.cy/gr/αναπτύξιακηό -μεταρρύό θμιση/βελτιόώση-ρύθμιστικόύό πλαισιόόύ/αναό λύση-τόύ-αντιόκτύπόύ-τών-νόμόθετικώόν-πρόταό σεών 2 Νόειόται όό τι στην περιόπτώση πόύ τό περιεχόό μενό τόύ Κανόνισμόύό διόνει την εύχεό ρεια στό Κραό τός Μεό λός να νόμόθετειό (π.χ. για καθόρισμόό αρμόό διας Αρχηό ς, αναό θεση εξόύσιώόν, τρόπόπόιόηση ύφισταό μενών αλληλόσύγκρόύόό μενών νόμόθεσιώόν κόκ), ό παρώόν Οδηγόό ς εφαρμόό ζεται
5
θεμαό τών επειόγόύσας φύό σεώς πόύ αό πτόνται της ύγειόας και ασφαό λειας τών πόλιτώόν (στ) την αμύντικηό θώραό κιση και τη λειτόύργιόα τόύ Στρατόύό της Κύπριακηό ς Δημόκρατιόας και της Εθνικηό ς Φρόύραό ς (ζ) τη ρύό θμιση ζητηό ματός πόύ αό πτεται τών εθνικώόν σύμφερόό ντών ηό /και εξώτερικώόν σχεό σεών της Δημόκρατιόας (π.χ. σύνεργασιόας της Δημόκρατιόας για θεό ματα απόκλειστικηό ς όικόνόμικηό ς ζώόνης, εό ρεύνας και διαό σώσης κόκ). (η) τη ρύό θμιση ζητηό ματός η όπόιόα πρόώθειόται ώς αό μεση σύνεό πεια Δικαστικηό ς απόό φασης και δεν αφηό νει καμιόα διακριτικηό εύχεό ρεια για την εξεό ταση εναλλακτικώόν επιλόγώόν ρύό θμισης ηό / και δεν επιτρεό πει καμιόα όύσιαστικηό Διαβόύό λεύση (θ) τη ρύό θμιση πόύ πρόώθειόται για καθαραό διόρθώτικόύό ς σκόπόύό ς χώριός να επιφεό ρει όύσιαστικεό ς αλλαγεό ς στό αντικειόμενό, τό σκόπόό και την εφαρμόγηό ύφισταό μενης ρύό θμισης η όπόιόα εό χει ηό δη τύό χει Διαβόύό λεύσης (π.χ. τεχνικόύό χαρακτηό ρα τρόπόπόιόηση ύφισταό μενης νόμόθεσιόας)
Κύρια στάδια της διαδικασίας Διαβούλευσης Καταό τη διεξαγώγηό της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης ύπαό ρχόύν τριόα διακριταό σταό δια τα όπόιόα περιγραό φόνται πιό καό τώ. Η ρόηό μιας Διαβόύό λεύσης παρόύσιαό ζεται διαγραμματικαό στό Παράρτημα 1.
Πρώτο Στάδιο Σχεδιασμός Τό πρώότό σταό διό αφόραό τό σχεδιασμόό της διεξαγώγηό ς Διαβόύό λεύσης. Οι κύό ριες ενεό ργειες πόύ πραγματόπόιόύό νται ειόναι:
Απόό φαση διεξαγώγηό ς Διαβόύό λεύσης μεταό απόό ληό ψη πόλιτικηό ς απόό φασης για ρύό θμιση σύγκεκριμεό νόύ ζητηό ματός Καθόρισμόό ς στόό χόύ και πεδιόόύ εφαρμόγηό ς Εντοπισμός και καταγραφή όλων των ενδιαφερόμενων μερών Καθόρισμόό ς της πρόσεό γγισης / τύό πόύ Διαβόύό λεύσης πόύ θα ακόλόύθηθειό (π.χ. Δημόό σια ηό Στόχεύμεό νη) αναλόό γώς τόύ θεό ματός και τόύ αριθμόύό τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών Ενημεό ρώση όό λών τών ενδιαφερόό μενών μερώόν για την εό ναρξη της διαδικασιόας Ληό ψη μεό τρών δημόσιόό τητας (κύριόώς σε περιόπτώση Δημόό σιας Διαβόύό λεύσης) Επιλόγηό μεθόό δών / εργαλειόών διαβόύό λεύσης (εό γγραφα, ερώτηματόλόό για, σύναντηό σεις, σύνεό δρια κ.τ.λ) Καταγραφηό απαιτόύό μενών πόό ρών Ετόιμασιόα χρόνόδιαγραό μματός της όό λης διαδικασιόας
6
Καθορισμός και συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων
Ο εντόπισμόό ς και η σύνεργασιόα με τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός απότελειό τό όύσιαστικόό τερό κόμμαό τι της Διαβόύό λεύσης. Θα πρεό πει να γιόνεται στα αρχικαό σταό δια της ετόιμασιόας ενόό ς νεό όύ νόμόθετηό ματός ώόστε η σύνεισφόραό τόύς να μπόρειό να εό χει όύσιαστικηό επιόδραση στη διαμόό ρφώση τόύ τελικόύό απότελεό σματός και να αναπτύό σσεται εμπιστόσύό νη πρός την όό λη διαδικασιόα. Εκτόό ς αύτόύό , η αναό μειξη τών σύμμετεχόό ντών στη διαδικασιόα, μπόρειό να σύμβαό λει και στη δημιόύργιόα κόινηό ς μαό θησης (joint learning). Η σύμπεριό ληψη όό λών τών ενδιαφερόό μενών μερώόν στη διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης θεώρειόται σημαντικηό για την απότελεσματικόό τητα της διαδικασιόας, η όπόιόα αντανακλαό την πόιόό τητα τών νεό ών νόμόθετημαό τών / κανόνισμώόν πόύ πρόώθειό τό κραό τός. Για τό λόό γό αύτόό θα πρεό πει να απόστεό λλεται εό γκαιρα και εντόό ς εύό λόγόύ χρόνικόύό όριόόύ σχετικηό πρόειδόπόιόηση στα ενδιαφερόό μενα μεό ρη για την εό ναρξη της Διαβόύό λεύσης και τη σύμμετόχηό τόύς σε αύτηό . Στα πλαιόσια αύταό σύνισταό ται ό καταρτισμόό ς καταλόό γόύ με τα πληό ρη στόιχειόα τών αντιπρόσώόπών πόύ θα εκπρόσώπόύό ν τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός, σε όό λα τα σταό δια της Διαβόύό λεύσης. Ο καταό λόγός αύτόό ς θα απότελειό σημειόό αναφόραό ς και για μελλόντικεό ς διαβόύλεύό σεις επιό τόύ ιόδιόύ ηό σύναφόύό ς φύό σης αντικειμεό νόύ, διεύκόλύό νόντας εό τσι τό εό ργό τών λειτόύργώόν Διαβόύό λεύσης. Για καλύτερο εντοπισμό των εμπλεκόμενων φορέων, θα ήταν χρήσιμο να λαμβάνονται υπόψη οι ακόλουθες αρχές:
Ενθαό ρρύνση για ενεργόό σύμμετόχηό όό λών τών όργανώμεό νών φόρεό ών πόύ επηρεαό ζόνται απόό την ύπόό εξεό ταση νόμόθετικηό πρώτόβόύλιόα και εμπλόκηό όό λών τών αρμόό διών ύπηρεσιώόν πόύ θα ύλόπόιηό σόύν τό νεό ό νόμόθεό τημα. Ενθαό ρρύνση της σύμμετόχηό ς και τών όργανώμεό νών σύνόό λών, πόύ πιθανόό ν να μην επηρεαό ζόνται αό μεσα απόό τό νόμόθεό τημα. Έγκαιρη γνώστόπόιόηση/ενημεό ρώση για την εό ναρξη της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης. Πρόσεό γγιση τών εύαό λώτών όμαό δών τόύ πληθύσμόύό (σύνταξιόύό χόι, αναό πηρόι. μεταναό στες, μειόνόό τητες κ.τ.λ.), κύριόώς καταό την εξεό ταση θεμαό τών πόύ τόύς αφόρόύό ν, και εξεύό ρεση πρόσβαό σιμών τρόό πών εμπλόκηό ς τόύς στη διαδικασιόα. Απόφύγηό διακριόσεών, στην πρόό σκληση όργανώμεό νών σύνόό λών (π.χ. θρηό σκεύμα, καταγώγηό κ.τ.λ.).
Για την επιλόγηό τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών χρηό σιμη ειόναι η μεθόδόλόγιόα πόύ παρόύσιαό ζεται στό Παράρτημα 2. Σε γενικεό ς γραμμεό ς, όό σό πιό εύρειόα ειόναι η Διαβόύό λεύση πόύ διεξαό γεται, τόό σό πιό μεγαό λό θα ειόναι τό μεό γεθός της απόδόχηό ς της ρύό θμισης απόό εκειόνόύς πόύ επηρεαό ζόνται, και τόό σό πιό μικρηό θα ειόναι η πιθανόό τητα απρόό βλεπτών επιπτώόσεών τών νεό ών ρύθμιστικώόν πρόταό σεών. Επιόσης, η Κύπριακηό Ακαδημιόα Δημόό σιας Διόιόκησης μπόρειό να βόηθηό σει την αρμόό δια αρχηό τόό σό στόν εντόπισμόό τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών αλλαό και στη
7
διαδικασιόα διεξαγώγηό ς της Διαβόύό λεύσης γενικόό τερα, μεό σώ της μεθόδόλόγιόας τόύ «Δόμημεό νόύ Δημόκρατικόύό Διαλόό γόύ».3 .
Δεύτερο Στάδιο - Εκτέλεση Τό δεύό τερό σταό διό ειόναι αύτηό καθαύτηό η διεξαγώγηό της Διαβόύό λεύσης και περιλαμβαό νει τις ακόό λόύθες ενεό ργειες: Ετοιμασία εγγράφων συζήτησης / διαβούλευσης και διανομή τους από την Αρμόδια Αρχή προς τους εμπλεκόμενους φορείς Καθόρισμόό ς χρόνόδιαγραμμαό τών για την απόστόληό εισηγηό σεών και απόό ψεών για τα ερώτηό ματα πόύ τιόθενται στα ενημερώτικαό εό γγραφα Επικόινώνιόα / επαφεό ς με τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη για ανταλλαγηό απόό ψεών / εισηγηό σεών, περιλαμβανόμεό νης γραπτηό ς επικόινώνιόας, αν κριόνεται σκόό πιμό Καταγραφηό τών σύνεισφόρώόν πόύ ληό φθηκαν απόό τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη Έγγραφα Διαβούλευσης
Καταό τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης, η αρμόό δια αρχηό θα πρεό πει να παρεό χει πρός τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός, όό λες τις αναγκαιόες πληρόφόριόες όι όπόιόες σχετιό ζόνται με τό ύπόό σύζηό τηση νόμόθεό τημα μεό σώ της ετόιμασιόας και απόστόληό ς σχετικώόν εγγραό φών. Η ποιότητα των εγγράφων που χρησιμοποιούνται για τη Διαβούλευση καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και την ποιότητα των συνεισφορών και την προστιθέμενη αξία της όλης διαδικασίας στη διαμόρφωση της πολιτικής. Σε όό .τι αφόραό τα εό γγραφα της Διαβόύό λεύσης, ειόναι χρηό σιμό να ακόλόύθόύό νται όι πιό καό τώ πρακτικεό ς: •
•
•
•
•
Διαό θεση τών εγγραό φών σε όό λόύς τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός κατά προτίμηση σε ηλεκτρονική μορφή ηό , όό πόύ αύτόό δεν ειόναι εφικτόό , σε εό ντύπη μόρφηό . Σύστηό νεται όό πώς τα εό γγραφα της Διαβόύό λεύσης δημόσιεύό όνται στις ιστόσελιόδες τών αρμόό διών Υπόύργειόών εό τσι ώόστε να ύπαό ρχει γρηό γόρη και εύό κόλη πρόό σβαση απόό όό λόύς τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός. Διαό θεση τών εγγραό φών απόό την αρμόό δια αρχηό εό τσι ώόστε, να μπόρόύό ν να χρησιμόπόιηθόύό ν ώς βαό ση της σύζηό τησης πόύ θα διεξαχθειό για την καλύό τερη πρόετόιμασιόα τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών. Η διατύό πώση τών εγγραό φών να ειόναι σε απληό και κατανόητηό γλώόσσα, εό τσι ώόστε τό περιεχόό μενόό τόύς να ειόναι κατανόητόό απόό όό λόύς τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός. Στην περιό πτώση καταό την όπόιόα εξεταό ζόνται πόλύό πλόκα θεό ματα, θα πρεό πει να επεξηγόύό νται με όό σό τό δύνατόό απληό όρόλόγιόα. Η χρηό ση τεχνικηό ς όρόλόγιόας, να γιόνεται μόό νό εκειό όό πόύ απαιτειόται και αναλόό γώς τόύ ύπόό βαθρόύ τών ερώτηθεό ντών / σύμμετεχόό ντών στη Διαβόύό λεύση, με την παραό λληλη χρηό ση γλώσσαό ριόύ. Τα εό γγραφα ειόναι χρηό σιμό να σύνόδεύό όνται απόό :
3 http://www.mof.gov.cy/mof/capa/cyacademy.nsf/All/6A4B4146AEBC3706C2257C9E00488008? OpenDocument
8
–
–
σύνόπτικόό επεξηγηματικόό καλύπτικόό σημειόώμα (καλόό ειόναι να μη ξεπερναό τις 2 σελιόδες), τό όπόιόό θα σύνόψιόζει τα κύό ρια σημειόα τόύ ύπόό σύζηό τηση θεό ματός. ερώτηματόλόό γιό/λιόστα ελεό γχόύ (check list) στό όπόιόό θα παρόύσιαό ζόνται τα ερώτηό ματα, με τα όπόιόα η αρμόό δια αρχηό θα ζηταό τις απόό ψεις τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών.
Ερωτήματα
Τα ερώτηό ματα τα όπόιόα τιόθενται στα πλαιόσια της Διαβόύό λεύσης, θα πρεό πει να καλύό πτόύν (α) τό πρόό βλημα τό όπόιόό πρεό πει να αντιμετώπιστειό, (β) τις διαθεό σιμες επιλόγεό ς πόλιτικηό ς και (γ) τις πιθανεό ς επιπτώόσεις απόό τις επιλόγεό ς πόλιτικηό ς. Τα ερώτηό ματα θα πρεό πει:
Να ειόναι σαφηό , απλαό , σύό ντόμα και σύγκεκριμεό να, να εό χόύν λόγικηό αλληλόύχιόα, να ειόναι σχετικαό με τό νόμόθεό τημα και να όδηγόύό ν τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός στην όύσιόα τόύ ύπόό εξεό ταση νόμόθετηό ματός Να τιόθενται μόό νό τα απαραιότητα ερώτηό ματα, τα όπόιόα δεν πρεό πει να αφόρόύό ν ηό δη ληφθειόσες απόφαό σεις
Τα ερώτηό ματα, δύό νανται να διαχώριόζόνται σε κλειστού και ανοικτού τύπου:
Κλειστού τύπου ερωτήματα: Οι επηρεαζόό μενόι φόρειός, μπόρόύό ν να απαντόύό ν σε ερώτηό ματα πόλλαπληό ς επιλόγηό ς, τα όπόιόα καλύό πτόύν όό λό τό φαό σμα τών ύπαλλακτικώόν απαντηό σεών (π.χ. Ναι/Όχι/ΔΕ, απαντηό σεις σε ιεραρχικηό κλιόμακα, βαθμόό ς ικανόπόιόησης, κ.τ.λ.) Ανοικτού τύπου ερωτήματα: Οι επηρεαζόό μενόι φόρειός μπόρόύό ν να εκφεό ρόύν ελεύό θερα τις απόό ψεις τόύς στα ερώτηό ματα τα όπόιόα περιλαμβαό νόνται στό ερώτηματόλόό γιό.
Σε περιόπτώση ερώτηματόλόγιόόύ, αύτόό θα πρεό πει να παρεό χει όό λες τις αναγκαιό ες διεύκρινιόσεις / όδηγιόες ώς πρός τόν τρόό πό σύμπληό ρώσηό ς τόύ. Επικοινωνία
Τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη πόύ θα σύμμετεό χόύν στη διαδικασιόα της Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να μελετηό σόύν τα εό γγραφα και να απόστειό λόύν τη σύνεισφόραό τόύς (σχόό λια, απόό ψεις, εισηγηό σεις) εντόό ς τόύ πρόκαθόρισμεό νόύ χρόνικόύό διαστηό ματός και με τόν τρόό πό επικόινώνιόας πόύ θα ύπόδειχθειό απόό τόύς αρμόδιόόύς. Η καταγραφηό τών απόό ψεών πόύ σύλλεό γόνται μεό σώ της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης ειόναι ύψιόστης σημασιόας και θα πρεό πει να απότελειό μεό ρός της διαδικασιόας. Στις περιπτώόσεις όό πόύ όι τελικεό ς ρύθμιστικεό ς πρόταό σεις δεν λαμβαό νόύν ύπόό ψη τα σχετικαό ζητηό ματα/ απόό ψεις πόύ τεό θηκαν καταό τη διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης, αύτόό θα πρεό πει να αιτιόλόγηθειό, όό πόύ ειόναι δύνατόό ν.
9
Τρίτο Στάδιο - Ανάλυση και Αξιολόγηση Τό τριότό και τελεύταιόό σταό διό τη αξιόλόό γησης αφόραό την αναό λύση τών σύνεισφόρώόν και αξιόλόό γηση της όό λης διαδικασιόας. Περιλαμβαό νει τις πιό καό τώ ενεό ργειες:
Αξιόλόό γηση τών σύνεισφόρώόν πόύ ληό φθηκαν απόό τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη Ενημεό ρώση τών ενδιαφερόό μενών μερώόν για τα απότελεό σματα της αξιόλόό γησης και αιτιόλόό γηση σε περιόπτώση πόύ η σύνεισφόραό τόύς δεν ύιόθετηό θηκε Εσώτερικηό αξιόλόό γηση της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης – Ετοιμασία Έκθεσης
Αξιολόγηση Συνεισφορών
Οι σύνεισφόρεό ς τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών, ειόναι χρηό σιμες και αξιόπόιηό σιμες, εαό ν εστιαό ζόνται στα ερώτηό ματα τα όπόιόα τιόθενται καταό τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης. Η αρμόδια αρχή έχει υποχρέωση όπως προβαίνει στην ετοιμασία σύνοψης και αξιολόγησης των συνεισφορών η οποία, όπου εφαρμόζεται, θα ενσωματώνεται στο περιεχόμενο της Ανάλυσης Αντίκτυπου της νέας νομοθεσίας. Στα πλαιόσια αύταό :
Η αναό λύση / κώδικόπόιόηση πρεό πει να γιόνεται πρόσεκτικαό και διεξόδικαό . Θα πρεό πει να λαμβαό νεται ύπόό ψη η τεκμηριόώση τών απόό ψεών / εισηγηό σεών τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών. Να παρεό χεται σύνόπτικηό αναό λύση τών αλλαγώόν πόύ πρότειόνόνται με βαό ση τις σύνεισφόρεό ς πόύ ληφθηό καν ώς πρός την πρότεινόό μενη νόμόθεσιόα. Η σύό νόψη να περιλαμβαό νει και τα επόό μενα σταό δια για την τελικηό διαμόό ρφώση τόύ νόμόθετηό ματός. Οι σύνεισφόρεό ς ηό /και η σύό νόψη τών σύνεισφόρώόν να καταχώρόύό νται στην ιστόσελιόδα τόύ αρμόό διόύ Υπόύργειόόύ / Τμηό ματός /Υπηρεσιόας. Μεό σα απόό τη δημόσιόεύση τών σύνεισφόρώόν, η αρμόό δια αρχηό να πληρόφόρειό τα εμπλεκόό μενα μεό ρη για τα πρόό σθετα σύμπεραό σματα τα όπόιόα εό χόύν εξαχθειό μεό σα απόό τη Διαβόύό λεύση. Σύνισταό ται όό πώς όι ενδιαφερόό μενόι φόρειός τύγχαό νόύν ενημεό ρώσης σχετικαό με τό πώός τα σχόό λια / εισηγηό σεις τόύς επηρεό ασαν την όό λη διαδικασιόα πρόετόιμασιόας τόύ ύπόό εξεό ταση νόμόθετηό ματός και γιατιό καό πόιες απόό τις εισηγηό σεις τόύς δεν μπόρόύό ν ύιόθετηθόύό ν. Μεταό τό πεό ρας της Διαβόύό λεύσης η αρμόό δια αρχηό πρότρεό πεται, να εύχαριστειό τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός για τη σύμμετόχηό και σύνεισφόραό τόύς καταό τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης. Για τό σκόπόό αύτόό σύστηό νεται η απόστόληό εύχαριστηό ριών επιστόλώόν ηό η διόργαό νώση αό τύπών εκδηλώόσεών (όό πόύ παρόύσιαό ζόνται και τα απότελεό σματα της Διαβόύό λεύσης).
Εσωτερική Αξιολόγηση Διαβούλευσης
Οι αρμόό διες αρχεό ς πρότρεό πόνται να πρόβαιό νόύν στην αξιόλόό γηση τών διαβόύλεύό σεών πόύ διεξαό γόνται καό θε χρόό νό. Μεό σα απόό την αξιόλόό γηση 10
μπόρόύό ν να πρόκύό ψόύν και καλεό ς πρακτικεό ς όι όπόιόες μπόρόύό ν να εφαρμόσθόύό ν και απόό αό λλα Υπόύργειόα/Υπηρεσιόες. Για τόύς σκόπόύό ς της εσώτερικηό ς αξιόλόό γησης θα πρεό πει να καταγραό φόνται απόό τόύς λειτόύργόύό ς της αρμόό διας αρχηό ς, ύπεύό θύνόύς για τη Διαβόύό λεύση, τα ακόό λόύθα: • • •
•
τόν αριθμόό και την ανταπόό κριση στη ληό ψη σύνεισφόραό ς απόό τα εμπλεκόό μενα μεό ρη, την απότελεσματικόό τητα της Διαβόύό λεύσης, σε όό .τι αφόραό τα μεό σα και τα εργαλειόα πόύ χρησιμόπόιηό θηκαν στην όό λη διαδικασιόα, τόν τρόό πό πόύ η Διαβόύό λεύση βόηό θησε στη διασαφηό νιση της πόλιτικηό ς πόύ επιδιό ώκε τό νόμόθεό τημα πόύ σύζητηό θηκε, και πώός επηρεό ασε την τελικηό ληό ψη της πόλιτικηό ς απόό φασης, την αιτιόλόό γηση τύχόό ν απόκλιόσεών πόύ παρατηρηθηό καν σε καό πόιες διαβόύλεύό σεις, σε σχεό ση με τις κατεύθύντηό ριες γραμμεό ς πόύ αναφεό ρόνται στόν Οδηγόό .
Η πρακτικηό αξιόλόό γησης της Διαβόύό λεύσης ειόναι ιδιαιότερα χρηό σιμη, εφόό σόν σύμβαό λλει στη βελτιόώση τών μελλόντικώόν διαδικασιώόν, βαό σει τών εμπειριώόν πόύ απόκτηό θηκαν. Τα διδαό γματα πόύ απόρρεό όύν απόό την εκαό στότε Διαβόύό λεύση μπόρόύό ν να ληφθόύό ν ύπόό ψη απόό τόύς αρμόό διόύς φόρειός καταό τη διαό ρκεια της επόό μενης Διαβόύό λεύσης.
Χρονοδιάγραμμα Για την εό γκαιρη διεξαγώγηό μιας Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει απόό την αρχηό να καθόριόζεται χρόνόδιαό γραμμα ώς ακόλόύό θώς:
Καθόρισμόό ς χρόνόδιαγραό μματός απόστόληό ς τών σύνεισφόρώόν απόό τόύς επηρεαζόό μενόύς φόρειός. Η χρόνικηό διαό ρκεια της επικόινώνιόας για την απόστόληό τών σύνεισφόρώόν θα πρεό πει να διαρκειό τουλάχιστον 4 εβδομάδες4. Η διαό ρκεια ενδεό χεται να παρατειόνεται στις περιπτώόσεις όό πόύ ύπαό ρχόύν περιόπλόκα ζητηό ματα, ενώό αντιόστόιχα μπόρειό να επισπεύτειό σε περιό πτώση εξαιρετικαό επειόγόντός θεό ματός. Οι απαντηό σεις της Αρμόό διας Αρχηό ς στις διαβόύλεύό σεις θα πρεό πει να δημόσιεύό όνται εό γκαιρα, εντόό ς 2 εβδόμαό δών απόό την όλόκληό ρώση της Διαβόύό λεύσης στην ιστόσελιόδα της Αρμόό διας Αρχηό ς, διαφόρετικαό θα πρεό πει να λόγόδότόύό ν γιατιό αύτόό δεν κατεό στει δύνατόό .
Μέθοδοι και Εργαλεία Διαβούλευσης Η επιλόγηό τών καταό λληλών μεθόό δών Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να γιόνεται με βαό ση τό πεδιόό εφαρμόγηό ς και τόύς στόό χόύς της Διαβόύό λεύσης, λαμβαό νόντας 4 Θα πρεό πει να λαμβαό νόνται ύπόό ψη τύχόό ν δημόό σιες αργιόες ηό περιόόδόι εόρτώόν / διακόπώόν πόύ μεσόλαβόύό ν
11
ύπόό ψη και την πρόσεό γγιση πόύ επιλεό γεται να ακόλόύθηθειό, καθώός επιόσης και τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη. Η Διαβόύό λεύση μπόρειό να ειόναι Δημόό σια ηό Στόχεύμεό νη. Η Στόχεύμεό νη Διαβόύό λεύση, δύό ναται να διεξαχθειό μεό σα απόό πιό γρηό γόρες, εύεό λικτες και λιγόό τερό τύπικεό ς διαδικασιόες για μια πρώότη ανταλλαγηό απόό ψεών και εκτιόμηση τών αντιδραό σεών τών επηρεαζόό μενών φόρεό ών. Μπόρειό να διεξαχθειό ad hoc, μεό σώ ανεπιόσημών σύναντηό σεών, τηλεφώνημαό τών, επιστόλώόν κ.τ.λ. Κύό ριό μειόνεό κτημαό της θεώρειόται η ελλιπηό ς διαφαό νεια, καθώός η πρόσβασιμόό τητα τών ενδιαφερόό μενών μερώόν εξαρταό ται απόό τη διακριτικηό εύχεό ρεια τόύ αρμόό διόύ φόρεό α πόύ θα αναλαό βει τη θεό σπιση τόύ νόμόθετηό ματός. Η Δημόό σια Διαβόύό λεύση, η όπόιόα διεξαό γεται στις πλειόστες τών περιπτώόσεών, πρόύϋ πόθεό τει περαιτεό ρώ μεό τρα δημόσιόό τητας και εφαρμόγηό πιό τύπικώόν διαδικασιώόν (π.χ. εό γγραφα σύζηό τησης, χρόνόδιαγραό μματα). Αναλόό γώς τόύ αντικειμεό νόύ της Διαβόύό λεύσης μπόρειό να κριόνεται απόό την αρχηό σκόό πιμη η διεξαγώγηό Δημόό σιας Διαβόύό λεύσης ηό μπόρειό να ακόλόύθειό την όλόκληό ρώση Στόχεύμεό νης Διαβόύό λεύσης η όπόιόα, ώστόό σό δεν εό χει καταληό ξει σε σύμφώνιόα μεταξύό της αρμόό διας αρχηό ς πόύ πρόώθειό τό νεό ό νόμόθεό τημα και τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών πόύ επηρεαό ζόνται απόό την εφαρμόγηό και την ύλόπόιόησηό τόύ. Γενικαό , εναπόό κειται στην αρμόό δια αρχηό να απόφασιόσει πόια πρόσεό γγιση θα επιλεό ξει να ακόλόύθηό σει, αναό λόγα με τό αντικειόμενόό της και τό εύό ρός τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών. Σημαντικόό ειόναι ώστόό σό, ακόό μη και στην περιόπτώση της Στόχεύμεό νης Διαβόύό λεύσης, να ακόλόύθειόται μιόα ισόρρόπημεό νη πρόσεό γγιση όό σόν αφόραό την αναζηό τηση απόό ψεών απόό πηγεό ς διαφόρετικώόν σύμφερόό ντών πόύ μπόρειό να εμπλεό κόνται/επηρεαό ζόνται. Στη διαδικασιόα θα πρεό πει να σύμμετεό χόύν τόύλαό χιστόν όό λες όι Κύβερνητικεό ς Αρχεό ς όι όπόιόες κατεό χόύν αρμόδιόό τητα σχετικηό , ειότε αό μεσα με τό ύπόό εξεό ταση θεό μα ειό τε εό μμεσα μεό σώ σύναφώόν ηό αλληλόσύγκρόύόό μενών θεμαό τών. Πεό ραν τόύό τόύ, ειόναι επιθύμητόό όό πώς και εμπλεκόό μενα μεό ρη απόό τόν ιδιώτικόό τόμεό α λαό βόύν μεό ρός στην διαδικασιόα, σύμπεριλαμβανόμεό νών τών Κόινώνικώόν Εταιόρών και αό λλών βασικώόν εκπρόσώόπών τών επηρεαζόό μενών όμαό δών. Υπαό ρχόύν διαό φόρα εργαλειόα Διαβόύό λεύσης πόύ μπόρόύό ν να χρησιμόπόιηθόύό ν καταό τη διαμόό ρφώση νεό ών νόμόθετημαό τών, αναό λόγα με τις αναό γκες πόύ ύπαό ρχόύν. Σε καό θε περιόπτώση, θα πρεό πει να διόνόνται ιόσες εύκαιριόες σύμμετόχηό ς και ενημεό ρώσης στα ενδιαφερόό μενα μεό ρη και καταό τό σχεδιασμόό της Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να λαμβαό νόνται ύπόό ψη θεό ματα πρόσβασιμόό τητας τών εμπλεκόμεό νών φόρεό ών, ώόστε όό λόι τόύς να εό χόύν την εύκαιριόα να σύνεισφεό ρόύν. Πληρόφόριόες σχετικαό με την εό ναρξη και την πρόό όδό της νόμόπαρασκεύαστικηό ς διαδικασιόας καθώός και με τη διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να διόδόνται στα ενδιαφερόό μενα μεό ρη με σαφηό και απότελεσματικόό τρόό πό.
12
Πιό καό τώ παρατιόθενται διαό φόρα εργαλειόα πόύ μπόρειό να χρησιμόπόιηθόύό ν για τη διεξαγώγηό μιας Διαβόύό λεύσης: • • • • • • • •
Σύναντηό σεις / Σύσκεό ψεις Δημόό σιες ακρόαό σεις / σύναντηό σεις Δόμημεό νός Δημόκρατικόό ς Διαό λόγός (με τη βόηό θεια της Κύπριακηό ς Ακαδημιόας Δημόό σιας Διόιόκησης - ΚΑΔΔ) – δες αναφορά πιο πάνω Στόχεύμεό νες όμαό δες Σύγκεντρώόσεις / Εκδηλώόσεις Ενημερώτικεό ς Εκστρατειόες Επιτρόπεό ς Εμπειρόγνώμόό νών Ερώτηματόλόό για / εό ρεύνα αγόραό ς / εό ρεύνα πόλιτώόν Πρόσώπικεό ς σύνεντεύό ξεις Τεχνόλόγιόα πληρόφόό ρησης (Διαδιόκτύό)
Για καό θε επιμεό ρόύς Διαβόύό λεύση, η Αρμόό δια Αρχηό θα πρεό πει να όριόζει Λειτουργό Διαβούλευσης, ύπεύό θύνό για την όργαό νώση και διεκπεραιόώση της Διαβόύό λεύσης, αναό λόγα με τό θεό μα τόύ ύπόό σύζηό τηση νόμόθετηό ματός. Λειτόύργόιό Διαβόύό λεύσης σύστηό νεται να ειόναι όι λειτόύργόιό όι όπόιόόι επεξεργαό ζόνται ηό εό χόύν ενεργόό ρόό λό στη διαμόό ρφώση της πόλιτικηό ς πόύ πρόώθειόται μεό σώ τόύ ύπόό σύζηό τηση νόμόθετηό ματός. Ο Λειτόύργόό ς Διαβόύό λεύσης θα ειόναι αρμόό διός για την ύλόπόιόηση τών απαραιότητών ενεργειώόν πόύ απόρρεό όύν απόό τις κατεύθύντηό ριες γραμμεό ς τόύ παρόό ντός Οδηγόύό . Νόειόται όό τι σε περιπτώόσεις όό πόύ κριόνεται σκόό πιμό (π.χ. μεγαό λες ηό πόλύό πλόκες νόμόθεσιόες), μπόρειό να ανατεθόύό ν σε εξώτερικόό σύό μβόύλό αρμόδιόό τητες στηό ριξης ηό / και διεξαγώγηό ς της Διαβόύό λεύσης, ώστόό σό ό καθόρισμόό ς τόύ πεδιόόύ εφαρμόγηό ς, τών στόό χών, της διαδικασιόας, περιλαμβανόμεό νης της διασφαό λισης καό πόιών ελαό χιστών τύπικώόν απαιτηό σεών, καθώός και της διαχειόρισης τόύ απότελεό σματός της Διαβόύό λεύσης παραμεό νόύν στην εύθύό νη της Αρμόό διας Αρχηό ς. Οι Λειτόύργόιό Διαβόύό λεύσης ειόναι αρμόό διόι για: – – – – – -
τόν εντόπισμόό και καταγραφηό όό λών τών εμπλεκόό μενών φόρεό ών πόύ θα λαό βόύν μεό ρός στη διαδικασιόα της Διαβόύό λεύσης, τη διεύθεό τηση όό λών τών σύναντηό σεών, την ετόιμασιόα και την απόστόληό τόύ ενημερώτικόύό ύλικόύό /εγγραό φών, τόν καθόρισμόό χρόνόδιαγραμμαό τών και παρακόλόύό θησης της τηό ρησηό ς τόύς, τη ληό ψη τών σύνεισφόρώόν απόό τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός, την επεξεργασιόα, αναό λύση και αξιόπόιόηση τών σύνεισφόρώόν, ενημεό ρώση της ιστόσελιόδας της Αρμόό διας Αρχηό ς για τη διεξαγώγηό και τα απότελεό σματα της Διαβόύό λεύσης, την καταγραφηό και τηό ρηση πεπραγμεό νών.
Τό γενικόό σύντόνισμόό τών Λειτόύργώόν Διαβόύό λεύσης εό χει ό Συντονιστής για θέματα Βελτίωσης Ρυθμιστικού Πλαισίου, πόύ εό χει όριστειό σε καό θε 13
Υπόύργειόό/Υπηρεσιόα5, ό όπόιόός θα πρεό πει να λαμβαό νει γνώόση και να εό χει μια γενικηό εικόό να για τις διαβόύλεύό σεις πόύ διεξαό γόνται. Ο Σύντόνιστηό ς θα πρεό πει να παρεό χει όπόιαδηό πότε βόηό θεια και ύπόστηό ριξη στόύς Λειτόύργόύό ς Διαβόύό λεύσης. Ο καό θε Λειτόύργόό ς Διαβόύό λεύσης θα εό χει την εύθύό νη να ενημερώόνει τόν Σύντόνιστηό τόό σό για την εό ναρξη όό σό και για την όλόκληό ρώση της Διαβόύό λεύσης, με σύνόπτικηό αναφόραό για τα απότελεό σματαό της. Νόειόται περαιτεό ρώ όό τι, ό όρισμόό ς Σύντόνιστηό σε καό θε Υπόύργειόό δεν απαλλαό σσει τόύς Λειτόύργόύό ς Διαβόύό λεύσης απόό την ύπόχρεό ώση όό πώς, καθ’ όό λη τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης, όό ταν αύτηό διεξαό γεται απόό Τμηό μα / Υπηρεσιόα, να εμπλεό κόύν αό μεσα και την αρμόό δια επιτελικηό διεύό θύνση τόύ Υπόύργειόόύ.
Καλές Πρακτικές Διαβούλευσης
Έναρξη της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης αμεό σώς μεταό τη ληό ψη πόλιτικηό ς απόό φασης για θεό σπιση νόμόθετηό ματός.
Οι διαβόύλεύό σεις θα πρεό πει να ειόναι σαφειός και σύνόπτικεό ς, χρησιμόπόιώόντας εό γγραφα σύό ντόμα, σε απληό και κατανόητηό γλώόσσα, απόφεύό γόντας όό πόύ αύτόό ειόναι δύνατόό την χρηό ση τεχνικηό ς όρόλόγιόας.
Οι διαβόύλεύό σεις πρεό πει να εό χόύν εό να σκόπόό και να διεξαό γόνται όό ταν η αναό πτύξη τών πόλιτικώόν/νόμόθετημαό τών ειόναι στό σταό διό της διαμόό ρφώσης. Δεν θα πρεό πει να ύπόβαό λλόνται ερώτηό σεις σχετικαό με ζητηό ματα για τα όπόιόα εό χόύν ηό δη ληφθειό απόφαό σεις.
Θα πρεό πει να διό νόνται αρκετεό ς πληρόφόριόες για να εξασφαλιόζεται όό τι όι εμπλεκόό μενόι κατανόόύό ν τα θεό ματα και ειόναι σε θεό ση να δώόσόύν τεκμηριώμεό νες απαντηό σεις. Χρηό σιμη ειόναι η σύμπεριό ληψη επικύρώμεό νών εκτιμηό σεών τόύ κόό στόύς και τών όφελώόν τών επιλόγώόν ρύό θμισης πόύ εξεταό ζόνται, όό πόύ αύτόό ειόναι δύνατόό ν.
Οι διαβόύλεύό σεις θα πρεό πει να διαρκόύό ν για εό να εύό λόγό χρόνικόό διαό στημα. Δεν πρεό πει να καθύστερόύό ν αδικαιόλόό γητα την πρόώθόύό μενη ρύό θμιση, κύριόώς στην περιόπτώση αναπτύξιακηό ς πόλιτικηό ς, αλλαό όύό τε και να ειόναι πόλύό σύό ντόμες με απότεό λεσμα να μην διόνεται αρκετόό ς χρόό νός για όύσιαστικόό διαό λόγό και εξεό ταση τόύ θεό ματός.
Οι διαβόύλεύό σεις θα πρεό πει να ειόναι στόχεύμεό νες. Θα πρεό πει να εξεταό ζεται τό πληό ρες φαό σμα τών πόλιτώόν, τών επιχειρηό σεών και λόιπώόν φόρεό ών πόύ επηρεαό ζόνται απόό τό ύπόό εξεό ταση νόμόθεό τημα, και καταό πόό σό ύπαό ρχόύν αντιπρόσώπεύτικεό ς όμαό δες.
5 Ο όρισμόό ς τών Λειτόύργώόν Σύνδεό σμών ενταό σσεται στα πλαιόσια εφαρμόγηό ς της απόό φασης τόύ Υπόύργικόύό Σύμβόύλιόόύ (αρ. απόό φασης 78.989 και ημερόμηνιό ας 24/6/2015) αναφόρικαό με τό ρόό λό και τη σύό σταση τών Μόναό δών Στρατηγικόύό Πρόγραμματισμόύό στα Υπόύργειό α, στις αρμόδιόό τητες τών όπόιό ών εμπιό πτει και ό σύντόνισμόό ς τών δραό σεών για την Έξύπνη Ρύό θμιση.
14
Ως γενικηό αρχηό , όι διαβόύλεύό σεις θα πρεό πει να αναρτόύό νται εό γκαιρα στην ιστόσελιόδα της Αρμόό διας Αρχηό ς (Υπόύργειόόύ / Τμηό ματός / Υπηρεσιόας) με τρόό πό επαρκώός διακριτόό (π.χ. εμφαό νιση εικόνιδιόόύ με την όνόμασιόα «Διαβόύό λεύση» στην αρχικηό σελιόδα, όό πόύ θα ύπαό ρχόύν σύγκεντρώμεό να όό λα τα στόιχειόα πόύ αφόρόύό ν την ύπόό εξεό λιξη Διαβόύό λεύση, καθώός και πληρόφόό ρηση για τα στόιχειόα επικόινώνιόας τόύ αρμόό διόύ λειτόύργόύό ).
Δημιόύργιόα καταλόό γόύ σε καό θε Υπόύργειόό / Τμηό μα / Υπηρεσιόα, με τόύς εμπλεκόό μενόύς φόρειός της Διαβόύό λεύσης, ενδεχόμεό νώς αναό θεματικηό κατηγόριόα, ώόστε να διεύκόλύό νόνται μελλόντικεό ς διαβόύλεύό σεις.
Η Διαβόύό λεύση θα πρεό πει να διεύκόλύό νει τόν εό λεγχό. Οι απαντηό σεις τών ενδιαφερόό μενών μερώόν θα πρεό πει επιόσης να δημόσιεύό όνται στην ιόδια ιστόσελιόδα στην όπόιόα εό χει δημόσιεύτειό η Διαβόύό λεύση και να παρεό χεται η δύνατόό τητα σε περιόπτώση ερώτηματόλόγιόόύ, αύτόό να σύμπληρώόνεται και να ύπόβαό λλεται ηλεκτρόνικαό .
Σύνισταό ται όό πώς όι ενδιαφερόό μενόι φόρειός τύγχαό νόύν ενημεό ρώσης σχετικαό με τό πώός τα σχόό λια / εισηγηό σεις τόύς επηρεό ασαν την όό λη διαδικασιόα πρόετόιμασιόας τόύ ύπόό εξεό ταση νόμόθετηό ματός και γιατιό καό πόιες απόό τις εισηγηό σεις τόύς δεν μπόρόύό ν να εφαρμόστόύό ν.
Η σύνεισφόραό τών ενδιαφερόό μενών μερώόν θα πρεό πει να αναγνώριόζεται. Τα απότελεό σματα μιας ανόιχτηό ς Διαβόύό λεύσης θα πρεό πει να δημόσιεύό όνται στό διαδιόκτύό.
Οι διαβόύλεύό σεις ενδειόκνύται να απόφεύό γόνται καταό εκλόγικώόν περιόό δών.
την διαό ρκεια
Περισσόό τερες πληρόφόριόες στα ακόό λόύθα εό γγραφα: -
Guidelines on Stakeholders Consultation: http://ec.europa.eu/smartregulation/guidelines/ug_chap7_en.htm Better Regulation Toolbox:http://ec.europa.eu/smartregulation/guidelines/tool_50_en.htm)
15
Λίστα ελέγχου καλύτερης Διαβούλευσης Η παρακαό τώ λιόστα ελεό γχόύ ειόναι ύπόβόηθητικηό στό να διασφαλιστειό όό τι όό λες όι σημαντικεό ς πτύχεό ς της διαδικασιόας Διαβόύό λεύσης εό χόύν καλύφθειό: Έχετε ανακόινώόσει την επερχόό μενη Διαβόύό λεύση τόύλαό χιστόν 2 εβδόμαό δες εκ τών πρότεό ρών, καθώός και την πρόθεσμιόα ληό ξης; Ειόστε σαφηό ς σχετικαό με τό σκόπόό και τόύς στόό χόύς πόύ θεό λετε να επιτύό χετε μεό σώ της Διαβόύό λεύσης σας; Έχετε ετόιμαό σει τό ύλικόό της Διαβόύό λεύσης: Σύό ντόμη περιό ληψη τόύ θεό ματός, τό ζηό τημα πόύ διακύβεύό εται και στόό χός της Διαβόύό λεύσης, απόφαό σεις πόύ εό χόύν ληφθειό / σύνθηό κες πλαισιόόύ, τό ύπόό βαθρό και τό λόό γό για τόν όπόιόό γιόνεται η Διαβόύό λεύση, σύγκεκριμεό νες ερώτηό σεις πόύ θα πρεό πει να απαντηθόύό ν, κ.λπ. Ειόστε σαφηό ς σχετικαό με τις ερώτηό σεις πόύ θεό λετε να ύπόβαό λετε; Έχετε πρόσδιόριόσει όό λες τις όμαό δες τών ενδιαφερόμεό νών μερώόν καθώός και τα αό τόμα πόύ θα πρεό πει να λαό βόύν μεό ρός; Έχετε επιλεό ξει τις καταλληλόό τερες και χώριός απόκλεισμόύό ς μεθόό δόύς Διαβόύό λεύσης, σύμπεριλαμβανόμεό νών εκειόνών πόύ ανταπόκριό νόνται στις αναό γκες τών «μη- παραδόσιακώόν» ενδιαφερόό μενών μερώόν; Έχετε επαρκειό ς πόό ρόύς για τη Διαβόύό λεύση; Έχετε δημόσιεύό σει τη Διαβόύό λεύση σας στα μεό σα μαζικηό ς ενημεό ρώσης και στην ιστόσελιόδα σας; Έχετε δώόσει στα ενδιαφερόό μενα μεό ρη τα στόιχειόα τόύ σημειόόύ επαφηό ς για τις επερχόό μενες ερώτηό σεις καταό τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης; Έχετε δώόσει επαρκηό χρόό νό στόύς ενδιαφερόό μενόύς εό τσι ώόστε να τόύς παρεό χεται η δύνατόό τητα εξεό τασης τών ύπόό σύζηό τηση θεμαό τών πληό ρώς; Έχετε απόστειό λει επιβεβαιόώση της παραλαβηό ς τών απαντηό σεών απόό τόύς σύμμετεό χόντες στη Διαβόύό λεύση; Έχετε δημόσιεύό σει τις απαντηό σεις σε περιό πτώση πόύ δεν ειόναι εμπιστεύτικεό ς; Έχετε πρόγραμματιόσει πώός θα διεξαό γετε την αναό λύση τών απότελεσμαό τών πόύ θα πρόκύό ψόύν απόό τις απαντηό σεις/ σχόό λια πόύ θα λαό βετε απόό τα ενδιαφερόό μενα μεό ρη καταό τη διαό ρκεια της Διαβόύό λεύσης όι όπόιόες θα πρεό πει να λαμβαό νόνται ύπόό ψη απόό τόύς αρμόό διόύς φόρειός για τη χαό ραξη πόλιτικηό ς; Έχετε πρόγραμματιόσει πώός θα αξιόλόγηό σετε τη διαδικασιόα Διαβόύό λεύσης εό τσι ώόστε να εξασφαλιστειό πώς όπόιαδηό πότε διδαό γματα πρόκύό ψόύν μεό σώ της διαδικασιόας θα λαμβαό νόνται ύπόό ψη για τό μεό λλόν; Έχετε δημόσιόπόιηό σει την τελικηό απόό φαση; Έχετε ετόιμαό σει εό κθεση για τη Διαβόύό λεύση;
16
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Διάγραμμα Ροής της Διαδικασίας Διαβούλευσης
17
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: Τα Έξι Στάδια Εντοπισμού των Ενδιαφερόμενων Μερών6
1ο στάδιο: Ποιος επηρεάζεται άμεσα; o Ποιων η καθημερινότητα θα διαφοροποιηθεί ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πολιτικής; o Ποιος δεν μπορεί να αποφύγει με ευκολία τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης πολιτικής; o Ποιος θα πρέπει να προσαρμόσει τη συμπεριφορά/δράση του ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πολιτικής; 2ο στάδιο: Ποιος επηρεάζεται έμμεσα; o o
Ποιων η καθημερινότητα θα επηρεαστεί έμμεσα λόγω του άμεσου αντίκτυπου που θα έχει η συγκεκριμένη πολιτική σε άλλη ομάδα του πληθυσμού; Ποιοι θα αποκομίσουν όφελος ή θα επηρεαστούν δυσμενώς λόγω των αλλαγών που θα προκύψουν από τη συγκεκριμένη πολιτική;
3ο στάδιο: Ποιοι δύναται να επηρεαστούν; o Υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ποιοι θα βίωναν κάποια αλλαγή στην καθημερινότητά τους ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πολιτικής; o Εντοπίζονται κάποια φυσικά πρόσωπα ή ομάδες ατόμων που θα έπρεπε να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους/δράση τους αν ίσχυαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις; 4ο στάδιο: Ποιων η συμβολή είναι απαραίτητη για την επιτυχία της πολιτικής; o Υπάρχουν φυσικά πρόσωπα ή ομάδες ατόμων η συμμετοχή των οποίων στα στάδια υλοποίησης κρίνεται ως καθοριστικής σημασίας; o Ποιος θα έχει τη δυνατότητα να ματαιώσει την υλοποίηση της πολιτικής αν δεν εμπλακεί; o Ποιος είναι σε θέση να αντιληφθεί την πιθανή επίδραση της πολιτικής αυτής σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη; 5ο στάδιο: Ποιος θεωρείται ότι έχει γνώσεις επί του θέματος; o Ποιος μελέτησε το θέμα και έχει δημοσιεύσει τις απόψεις του επ’ αυτού; o Ποιος έχει λεπτομερή γνώση, η οποία θα πρέπει να επεξηγηθεί στους αρμόδιους για την υλοποίηση του θέματος; o Υπάρχουν φυσικά πρόσωπα ή ομάδες ατόμων οι οποίοι θεωρούνται γνώστες επί του θέματος; 6ο στάδιο: Ποιος θα επιδείξει ενδιαφέρον για το θέμα; o Υπάρχουν οργανισμοί ή φυσικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται για το θέμα; o Έχει κάνει κάποιος εκστρατεία αναφορικά με το θέμα; o Υπάρχει κάποιος που δημοσίευσε ή προέβαλε γενικά απόψεις επί του θέματος; 6 Πηγηό : Consultation Institute
18